Danışma Meclisi B : 154 asayişin, kamu yararının, genel ahlakın

Danışma Meclisi
B : 154
asayişin, kamu yararının, genel ahlakın, genel sağlı­
ğın ve diğer kişilerin hak ve hürriyetlerinin korun­
ması amacıyla ve ayrıca Anayasanın ilgili maddele­
rinde öngörülen özel sebeplerle, Anayasanın sözüne
ve ruhuna uygun olarak ancak kanunla sınırlanabilir»
hükmünü ihtiva etmektedir.
işte bu halde, şimdi müzakeresini yapmış olduğu­
muz bilim ve sanat hürriyetinin de Anayasanın bu
13 üncü maddesiyle ilgili s nırlamanın getirilmesi ge­
rektiğine inanmaktayız. Bu fıkralar eklenmediği tak­
dirde, bu 27 nci maddenin sınırsız bir hürriyet getir­
diği anlamı çıkar ki, bu da hiçbir zaman Anayasamı­
zın getirdiği sistemle bağdaşmaz, Anayasamızın koy­
duğu esaslar bu fıkranın kabulünü gerektirir...
BAŞKAN — Sayın Uyguner süreniz dolmuştur.
M. FEVZİ UYGUNER — Teşekkür ederim.
Önergemizin kabulünü diler, hepinizi saygıyla se­
lamlarım.
BAŞKAN — Teşekkür ederim Sayın Uyguner.
Buyurunuz Sayın Aldıkaçtı.
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI ORHAN
ALDIKAÇTI — Sayın Başkan ve değerli arkadaş­
lar;
Sayın Fevzi Uyguner ve arkadaşların n Anayasa
Tasarısının 27 nci maddesi «Bilim ve sanat hürriyeti»
ile ilgili olarak getirdikleri önergede, bilim ve sanat
hürriyeti için iki yeni fıkra ilave edilmesinin ve «Bu
fıkra ile hürriyetlerin kullanılması, Anayasanın 1 inci
ve 2 nci maddelerinde yeı alan temel hükümlere ay­
kırı olamaz. Bu hürriyetler Anayasanın 13 üncü mad­
desinde belirtilen hallerde kanunla sınırlanabilir» hük­
münü getirmektedirler ve «Eğer bu iki fıkra getiril­
meyecek olursa, bilim ve sanat hürriyeti tamamen ser­
best kalacak ve hiçbir sınırlamaya tabi olmayacak.»
demektedirler.
Yüksek müsaadelerinizle Anayasanın 13 üncü mad­
desini evvela tekrar okumak istiyorum :
«Temel hak ve hürriyetler, devletin ülkesi ve
milleti ile bölünmez bütünlüğünün, millî egemenliğin,
Cumhuriyetin, millî güvenliğin, kamu düzeninin, ge­
nel asayişin, kamu yaramın, genel ahlakın, genel sağ­
lığın ve diğer kişilerin hak ve hürriyetlerinin korun­
ması amacıyla ve ayrıca Anayasanın ilgili madde­
lerinde öngörülen özel sebeplerle, Anayasanın sözüne
ve ruhuna uygun olarak ancak kanunla sınırlanabi­
lir..»
Bir de maddenin son fıkrasını okuyorum :
«Bu maddede yer alan genel sınırlama sebepleri,
temel hak ve hürriyetlerin tümü için geçerlidir.»
— 557
21 . 9 . 1982
O:1
Binaenaleyh, 13 üncü maddedeki mevcut sınırla­
ma sebepleri, 27 nci madde için de geçerlidir. 27 nci
maddeye ayrıca bir sınırlama hükmü getirmek doğru
değildir.
Kaldı ki arkadaşlarım, korunması istenen 1 inci
ve 2 nci maddeler ve 2 nci maddenin atıf yaptığı Baş­
langıç kısmındaki niteliklerin veyahut ilkelerin bir
kısmı, Cumhuriyet gibi, doğrudan doğruya ceza ka­
nunlarımızla korunmaktadır. Bunun için, ayrıca bir
hükme gerek yoktur.
Bizi asıl endişelendiren, önerinin başka bir yanı­
dır. O da, birinci kısımda mevcut olan bazı kavram­
ların tartşma dışına çıkarılması istenilmektedir ki,
bu, bize göre Anayasanın temelinde olan fert hak ve
hürriyetleri ve düşünce hürriyeti kavramı ile çeliş­
mektedir; çünkü eğer ben, «Demokratik rejim ne­
dir, laik rejim nedir, sosyal bir hukuk devletinin ni­
telikleri nedir?» sorunlarını tartışamayacak veyahut
onları değiştirecek teklifler öneremeyecek olursam,
düşünce hürriyetimden büyük ölçüde yoksun bırakıl­
mış olurum.
Diğer taraftan, elbette ki Atatürk inkılaplarının
tartışılması ve değerlendirilmesi; devamlı surette za­
mana uydurulması demiyorum; fakat devamlı surette
özünün muhafaza edilmesi tart şma konusu olmalı­
dır.
Bundan dolayıdır ki, tartışmaları ortadan kaldır­
maya yönelik bu önergeye biz katılamıyoruz ve bun­
dan dolayı Genel Kurulun da bizimle aynı görüşü
paylaşmasını, Anayasaya hâkim olan espri ve ruh ba­
kımından rica ediyoruz.
En derin saygılarımın kabulünü rica ederim.
BAŞKAN — Teşekkür ederim Sayın Aldıkaçtı.
Sayın Uyguner?..
M. FEVZİ UYGUNER — önergemin oylanma­
sını istiyorum.
BAŞKAN — Değerli üyeler, 27 nci madde ile il­
gili Sayın Uyguner ve arkadaşlarının önergesinin açık
oylanmasına başlıyoruz.
Kutularla birlikte önergeler de sayın üyelere gös­
terilecektir.
Değerli üyeler; 24 üncü madde ile ilgili ikinci öner­
ge Sayın Pamak ve arkadaşlarınındı.
Bu önergenin açık oylama sonucunu arz ediyo­
rum : Oylamaya 125 sayın üye katılm ştır; 6 çekim­
ser, 90 ret, 29 kabul oyla, önerge kabul edilmemiştir.
24 üncü maddeyi oylarınıza sunuyorum : Kabul
edenler... Kabul etmeyenler... 24 üncü madde kabul
edilmiştir.