09.02.2015 Toksoplazmozis 10.Sınıf Enfeksiyondan Korunma 19.Hafta ( 19 – 23 / 01 / 2015 ) PARAZİTLERİN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR TOKSOPLAZMOZİS Slayt No: 41 Etken ve Bulaşma Yolları Toksoplazmanın etkeni : toksoplazma gondiidir. Fetusa bulaşma :plesenta yoluyla olur. Sonradan oluşan toksoplazmada ise bulaşma tam olarak bilinmez. Ancak hastalık çiğ et yiyenlerde ve kedi besleyenlerde daha sık görülmektedir. Bu nedenle oral yolla bulaştığı düşünülmektedir. Enfeksiyon kaynağı : domuz, kedi, köpek, koyun, sığır, civciv, kuşlar, hayvan atıkları, plasenta ve topraktır. 4 Toksoplazmozis Toksoplazmozis TOKSOPLAZMOZİS insanların da dâhil olduğu birçok tür omurgalı canlıda enfeksiyona neden olur. Buna karşılık sadece evcil kedilerin bağırsağında üreyebilir. Başka bir yerde üremesi mümkün değildir. Bu enfektif parazitler kedinin dışkısı ile dış dünyaya atılır ve buradan diğer canlılara sindirim sistemi yolu ile bulaşır. İnsanda konjenital ve doğum sonrası görülebilir. 2 Toksoplazmozis 5 Toksoplazmozis Patogenez ve Klinik Belirtiler Ağızdan alınan ookistler bağırsakta açılır. Trofozoit şekle dönüşür. Trofozoitler ; bağırsak duvarını delerek kan ve lenf yolu ile kalp, akciğer, beyin, kas ve uterus gibi organlara yerleşir. Gebelerde ise plesenta yolu ile fetusa geçer. 3 6 1 09.02.2015 Toksoplazmozis 7 Toksoplazmozis Hastalığın iki klinik şekli vardır : < Konjenital (doğuştan) toksoplazmozis: Hastalığın doğuştan olan şeklidir. Bazen belirti vermez. Ancak hafif ve ağır klinik belirtiler görülebilir. Yeni doğan bebekte ; sarılık, ateş, dalak ve karaciğer büyümesi, gözde, kasiskelet ve sinir sisteminde bozukluklar görülür. < Akkiz (sonradan oluşan) toksoplazmozis: Genellikle belirti vermez. Belirti olanlarda ise, bulantı, kusma, baş ağrısı, ateş, deride döküntü ve lenfadenopati 8 vardır. Toksoplazmozis Toksoplazmozis 10 Toksoplazmozis Komplikasyonları Konjenital toksoplazmada : sarılık göz bozuklukları, mikrosefali, makrosefali, düşük, ölü doğum görülebilir. Akkiz şekilde ise : görme bozuklukları, epilepsi, konvülsiyon görülebilir. 11 Toksoplazmozis Klinik Tanı ve Laboratuvar Bulguları Gebelerde hastalık belirti vermeyebilir. Ancak bu arada fetusa hastalığın geçişi mümkündür. Hastalık akut, subakut veya kronik seyredebilir. Gebelerde peş peşe düşüklere neden olur. @. Serolojik testlerle tanı konur. 9 12 2 09.02.2015 Toksoplazmozis Korunma Toksoplazmadan korunmanın en etkili yolu hijyen kurallarına uymaktır. < Anne adayları ellerini sık sık yıkayıp temizlemelidir. < Toprakla uğraşırken eldiven giyilmelidir. < Çiğ veya az pişmiş et yenmemelidir. Temas edildikten sonra eller yıkanmalıdır. < Sebze ve meyveler iyi yıkanmalıdır. < Evde kedi besleniyorsa kumu sık sık değiştirilmeli, dışarı bırakılmamalı ve çiğ ○ et yedirilmemelidir. 13 Toksoplazmozis HAZIRLAYAN HARİKA ATA 14 3