137 - TBMM

DÖNEM: 23
YASAMA YILI: 4
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
TUTANAK DERGİSİ
CİLT : 76
137’nci Birleşim
20 Temmuz 2010 Salı
(Bu Tutanak Dergisinde yer alan ve kâtip üyeler tarafından okunmuş bulunan her tür belge ile konuşmacılar tarafından ifade edilmiş ve tırnak içinde belirtilmiş alıntı sözler aslına uygun olarak yazılmıştır.)
İÇİNDEKİLER
Sayfa
I. - GEÇEN TUTANAK ÖZETİ
II. - GELEN KÂĞITLAR
7
10
III. - YOKLAMALAR
50, 155, 166
A) MİLLETVEKİLLERİNİN GÜNDEM DIŞI KONUŞMALARI
13:14, 16:29
IV. - GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR
13, 16
1.- Muğla Milletvekili Gürol Ergin’in, Hükûmetin fındık politikasına
ilişkin gündem dışı konuşması ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi
Eker’in cevabı
13:14
2.- Yozgat Milletvekili Mehmet Ekici’nin, Yozgat’ta haziran ayında
meydana gelen sel ve dolu afetine ve Yozgat çiftçisinin sorunlarına ilişkin
gündem dışı konuşması ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi
Eker’in cevabı
16:28
3.- Hakkâri Milletvekili Abdulmuttalip Özbek’in, Terörle Mücadele
Kanunu kapsamında yargılanan çocukların durumuna ilişkin gündem dışı
konuşması
YASEMİN 137
–1–
28:29
–
TBMM
B: 137
V.- AÇIKLAMALAR
1.- Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi’nin, Hakkâri’nin
Çukurca ilçesinde terör örgütünün saldırısı sonucu hayatını kaybeden 6
askere Allah’tan rahmet, ailelerine, yakınlarına, Türk milletine başsağlığı
dilediğine ve Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüne ilişkin
açıklaması
20 . 7 . 2010
Sayfa
15, 48, 55, 82, 119, 147
15
2.- İzmir Milletvekili Oktay Vural’ın, Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde
terör örgütünün saldırısı sonucu hayatını kaybeden 6 askere Allah’tan
rahmet, ailelerine, yakınlarına, Türk milletine başsağlığı dilediğine ve Kıbrıs
Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüne ilişkin açıklaması
15
3.- Giresun Milletvekili Nurettin Canikli’nin, Hakkâri’nin Çukurca
ilçesinde terör örgütünün saldırısı sonucu hayatını kaybeden 6 askere
Allah’tan rahmet, ailelerine, yakınlarına, Türk milletine başsağlığı dilediğine
ve Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüne ilişkin açıklaması
16
4.- Trabzon Milletvekili Süleyman Lâtif Yunusoğlu’nun, Rize
Milletvekili Bayram Ali Bayramoğlu’nun, konuşmasındaki, çay üreticilerinin
problemleri yerine, çay sektörünün problemlerinin araştırılmasının daha
doğru olacağı yönündeki ifadelerine ilişkin açıklaması
48:49
5.- Giresun Milletvekili Nurettin Canikli’nin, 2010 bütçesinden tarıma
ayrılan ödeneklere ilişkin açıklaması
49
6.- Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi’nin, Giresun
Milletvekili Nurettin Canikli’nin açıklamalarının gerçekleri yansıtmadığına
ilişkin açıklaması
49:50
7.- İzmir Milletvekili Oktay Vural’ın, MHP Samsun Milletvekili Osman
Çakır’ın, askerî suçlarla ilgili kanun teklifinin “benzer mahiyetli” diye
komisyon tarafından 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’yla birleştirilmesinin
yanlış olduğuna ilişkin açıklaması
55:56
8.- Adalet Komisyonu Başkanı ve Ankara Milletvekili Ahmet
İyimaya’nın, Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın kanun teklifinin 526 sıra
sayılı Kanun Tasarısı’nın 5’inci maddesiyle ilgili olduğu için birleştirildiğine
ilişkin açıklaması
56
9.- Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, Kastamonu Milletvekili Hakkı
Köylü’nün, konuşmasındaki bazı sözlerini kastetmediği anlamda ifade
ettiğine ilişkin açıklaması
82
10.- İzmir Milletvekili Oktay Vural’ın, Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in,
“terör örgütünün bu yasayı istemediği” yönündeki ifadelerine ve açık
oylamada İstanbul Milletvekili Mehmet Müezzinoğlu’nun 2 defa oy
kullandığına ilişkin açıklaması
119
11.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, 526 sıra sayılı Kanun
Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde yapılan düzenlemenin af niteliği
taşımadığına ilişkin açıklaması
147
–2–
YASEMİN 137
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Sayfa
12.- Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi’nin, 526 sıra sayılı
Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde yapılan düzenlemenin af niteliği
taşımadığına ilişkin açıklaması
148
13.- Konya Milletvekili Faruk Bal’ın, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın
3’üncü maddesinde yapılan düzenlemenin af niteliğinde olduğuna ve buna
göre oylama yapılması gerektiğine ilişkin açıklaması
148
14.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan’ın, 526 sıra sayılı Kanun
Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde yapılan düzenlemenin af niteliği
taşımadığına ilişkin açıklaması
148:149
15.- Adalet Komisyonu Başkanı ve Ankara Milletvekili Ahmet
İyimaya’nın, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde yapılan
düzenlemenin af niteliği taşımadığına ilişkin açıklaması
149
VI.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI
30, 50
30:36
A) MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ
1.- Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 19 milletvekilinin, emeklilerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/841)
30:31
2.- Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 23 milletvekilinin, Kütahya’daki
özelleştirmelerin ekonomik ve sosyal etkilerinin araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/842)
31:33
3.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 milletvekilinin, yargıdaki
bazı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/843)
33:34
4.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 milletvekilinin, tüketici
hakları alanında yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/844)
34:36
36:39
B) MECLİS SORUŞTURMASI ÖNERGELERİ
1.- İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 54 milletvekilinin, seviye
belirleme sınavı uygulamasında görevini kötüye kullanarak ve yetkisini
suistimal ederek öğrenciler ve ailelerin mağduriyetine ve kamunun zararına
neden olduğu iddiasıyla Millî Eğitim Eski Bakanı Hüseyin Çelik hakkında
Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/3)
36:39
39
C) TEZKERELER
1.- Çin Halk Cumhuriyeti’nde düzenlenecek olan 2010 Dünya Kanser
Liderleri Zirvesine davet edilen, TBMM kanser hastalığı konusunun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan
Meclis Araştırması Komisyonu Başkanı Kemalettin Aydın’ın davete icabet
etmesine ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1258)
39
–3–
YASEMİN 137
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Sayfa
50:54
D) ÖNERGELER
1.- Denizli Milletvekili Hasan Erçelebi’nin, (2/73) esas numaralı Kanun
Teklifi’nin doğrudan gündeme alınmasına ilişkin önergesi (4/228)
50:54
VII.- ÖNERİLER
40, 50
40:48, 50
A) SİYASİ PARTİ GRUBU ÖNERİLERİ
1.- (10/646) esas numaralı Meclis Araştırması Önergesi’nin ön
görüşmelerinin, Genel Kurulun 20/7/2010 Salı günkü birleşiminde
yapılmasına ilişkin MHP Grubu önerisi
40:48, 50
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYON54, 56, 82, 120, 129, 186
LARDAN GELEN DİĞER İŞLER
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
1.- Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/324)
(S. Sayısı: 96)
54:55, 56:82, 82:119,
120:127,129:147,149:155,
156:166,167:185,186:217
54
2.- Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/499)
(S. Sayısı: 321)
54
3.- Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı; Harçlar
Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı;
Ordu Milletvekili Rahmi Güner'in, 3717 Sayılı Adli Personel ile Devlet
Davalarını Takip Edenlere Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile 492 Sayılı
Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten Kaldırılması Hakkında
Kanun ve 657 Sayılı Kanunun 152 nci Maddesinin "II-Tazminatlar"
Kısmının (G) Bölümünde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Konya
Milletvekili Kerim Özkul ve 4 Milletvekilinin, Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak'ın,
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe
Komisyonu Raporu (1/886, 1/838, 2/599, 2/712, 2/727) (S. Sayısı: 536)
54
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın,
Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili Hamit
Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin;
Mardin (Eski) Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın
Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili Mehmet Emin Ekmen’in
Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526)
55, 56:82, 82:119,
120:127,129:147,149:155,
156:166, 167:185, 186:217
–4–
YASEMİN 137
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Sayfa
127
IX.- SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR
1.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, Aydın Milletvekili Ali
Uzunırmak’ın, AK PARTİ Grubu Başkanına sataşması nedeniyle konuşması
127:129
X.- OYLAMALAR
186
1.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın maddelere geçişine ilişkin oylaması
186:201
2.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 1’inci maddesinin oylaması
186:201
3.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 2’nci maddesinin oylaması
186:201
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinin oylaması
186:201
5.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 4’üncü maddesinin oylaması
202:217
6.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 5’inci maddesinin oylaması
202:217
7.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 6’ncı maddesinin oylaması
202:217
8.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 7’nci maddesinin oylaması
202:217
218
XI.- YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI
1.- Adana Milletvekili Yılmaz Tankut’un, nükleer santral ihalesine
ilişkin Başbakandan sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız’ın cevabı (7/15107)
218:220
2.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, BAĞ-KUR emeklilerinin
aylıklarına yönelik düzenleme çalışmalarına ilişkin sorusu ve Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer’in cevabı (7/15136)
220:225
3.- Van Milletvekili Fatma Kurtulan’ın, Van’da İşsizlik Sigortası
Fonu’nun kullanımına ilişkin sorusu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
Ömer Dinçer’in cevabı (7/15139)
225:227
4.- Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür’ün, Denizli-Merkez ve bazı
ilçelerindeki yatırımlara ilişkin soruları ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı
Taner Yıldız’ın cevabı (7/15151), (7/15152), (7/15153), (7/15154), (7/15155)
227:242
5.- İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanrıkulu’nun, BOTAŞ’ın organize
sanayi bölgelerine geriye dönük borç çıkarmasına ilişkin sorusu ve Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15156)
242:245
–5–
YASEMİN 137
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Sayfa
6.- Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü’nün, bazı madencilik faaliyetlerine
ve verilen cezalara ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız’ın cevabı (7/15157)
245:249
7.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, arazileri kamulaştırılan kişilerin
bir maden işletmesinde istihdamına ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15261)
250:252
8.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, TKİ’ye bağlı bir müessese
müdürlüğünün promosyon bedeli kullanımına yönelik iddialara ilişkin sorusu
ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15263)
253:255
9.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, TKİ’ye bağlı bir müessese
müdürlüğünün banka ile yaptığı sözleşmeye ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15264)
255:258
10.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Irak sınırındaki maden sahasına
ilişkin Başbakandan sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner
Yıldız’ın cevabı (7/15422)
258:261
11.- Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan’ın, süresi içerisinde
cevaplandırılmayan yazılı soru önergelerine ilişkin sorusu ve Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkan Vekili Nevzat Pakdil’in cevabı (7/15605)
262:264
–6–
YASEMİN 137
–
TBMM
B: 137
I.- GEÇEN TUTANAK ÖZETİ
20 . 7 . 2010
TBMM Genel Kurulu saat 14.00’te açılarak dokuz oturum yaptı.
Birinci, İkinci, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı Oturumlar
Sakarya Milletvekili Erol Aslan Cebeci, Sakarya ili Sapanca ilçesinin ve Sapanca Gölü’nün
durumuna ilişkin gündem dışı bir konuşma yaptı.
Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür’ün, Denizli’deki tütün üreticilerinin sorunlarına,
Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, üzüm üreticilerinin sorunlarına,
İlişkin gündem dışı konuşmalarına ve Muş Milletvekili Sırrı Sakık, Adıyaman Milletvekili
Şevket Köse, Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy, Edirne Milletvekili Cemaleddin
Uslu, Mersin Milletvekili Mehmet Şandır, Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın, İzmir Milletvekili Tuğrul
Yemişci’nin açıklamalarına Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker cevap verdi.
Muş Milletvekili Sırrı Sakık,
Adıyaman Milletvekili Şevket Köse,
Tütün üreticilerinin sorunlarına;
Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy, et ve besi danası ithalatına,
Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu, çekirdeksiz üzüm üreticilerinin desteklenmesi gerektiğine,
Mersin Milletvekili Mehmet Şandır, Mersin ilindeki üzüm üreticilerinin sorunlarına ve domateste
ortaya çıkan yeni bir hastalığa,
Adıyaman Milletvekili Şevket Köse, Adıyaman’ın Besni ve Gölbaşı ilçelerindeki üzüm
üreticilerinin desteklenmesi gerektiğine,
Edirne Milletvekili Rasim Çakır, Edirne’de çeltiklerde ortaya çıkan karapas hastalığıyla
mücadeleyi Bakanlığın desteklemesi gerektiğine,
Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın, başlayacak olan fındık hasadına ve fındık sektörünün serbest
piyasaya terk edildiğine,
Muş Milletvekili Sırrı Sakık, Muş’ta üzüm üretiminin geliştirilmesi gerektiğine,
İzmir Milletvekili Tuğrul Yemişci, Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Yasası’nın
uygulanmamasına,
Kütahya Milletvekili Alim Işık, Kütahya’nın bazı ilçe ve köylerinde haziran ve temmuz ayında
meydana gelen şiddetli yağış ve doluda zarar gören çiftçilerin tarım kredi kooperatifleri ve Ziraat
Bankasına olan borçlarının ertelenmesinin sağlanmasına,
İstanbul Milletvekili Necat Birinci, açıklanan lisans yerleştirme sınavına,
Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz, et ithalatına ve çiftçilerin tarımsal sulama elektrik
borçlarına,
Amasya Milletvekili Hüseyin Ünsal, hayvan sağlığı ve Ziraat Bankası kredilerine,
İlişkin birer açıklamada bulundular.
Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun (6/2092) esas numaralı sözlü sorusunu geri aldığına ilişkin
önergesi okundu; sözlü sorunun geri verildiği bildirildi.
–7–
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 22 milletvekilinin, intihar olaylarının araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi (10/837),
Siirt Milletvekili Osman Özçelik ve 19 milletvekilinin, koruculuk sisteminin araştırılması
(10/838),
Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 milletvekilinin, tutuklu ve hükümlülerin ailelerinden
uzaktaki cezaevlerinde bulunmasının etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi (10/839),
Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 milletvekilinin, kentsel alanlardaki sağlık hizmetlerinin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi (10/840),
Amacıyla birer Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergeleri Genel Kurulun bilgisine sunuldu;
önergelerin gündemdeki yerlerini alacağı ve ön görüşmelerinin, sırası geldiğinde yapılacağı açıklandı.
Gündemin “Genel Görüşme ve Meclis Araştırması Yapılmasına Dair Öngörüşmeler” kısmında
yer alan:
(10/150) esas numaralı, Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında
Kanun’un uygulanmasında yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergenin ön görüşmelerinin Genel Kurulun 16/7/2010
Cuma günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin BDP,
(10/403) esas numaralı, kamu personel rejimindeki sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergenin ön görüşmelerinin
Genel Kurulun 16/7/2010 Cuma günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin MHP;
Grubu önerileri yapılan görüşmelerden sonra kabul edilmedi.
Tunceli Milletvekili Kamer Genç, BDP grup önerisine ilişkin bir açıklamada bulundu.
Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:
1’inci sırasında bulunan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesi kapsamında değerlendirilerek temel
kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesi kabul edilen, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet
Komisyonu Raporu’nun (1/324) (S. Sayısı: 96),
2’nci sırasında bulunan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesi kapsamında değerlendirilerek temel
kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesi kabul edilen, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet
Komisyonu Raporu’nun (1/499) (S. Sayısı: 321),
Görüşmeleri komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazır bulunmadığından ertelendi.
3’üncü sırasında bulunan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesi kapsamında değerlendirilerek temel
kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesi kabul edilen ve görüşmelerine devam olunan, Gelir
Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı; Harçlar Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı;
Ordu Milletvekili Rahmi Güner'in, 3717 Sayılı Adli Personel ile Devlet Davalarını Takip Edenlere
Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile 492 Sayılı Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten
–8–
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Kaldırılması Hakkında Kanun ve 657 Sayılı Kanunun 152 nci Maddesinin "II-Tazminatlar" Kısmının
(G) Bölümünde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Konya Milletvekili Kerim Özkul ve
4 Milletvekilinin, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Kahramanmaraş
Milletvekili Veysi Kaynak'ın, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan
ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/886, 1/838, 2/599, 2/712, 2/727) (S. Sayısı: 536) birinci bölümünün
18’inci maddesine kadar kabul edildi.
Birleşime saat 19.38’de ara verildi.
Bayram ÖZÇELİK
Nevzat PAKDİL
Başkan Vekili
Burdur
Kâtip Üye
Harun TÜFEKCİ
Konya
Kâtip Üye
Fatih METİN
Bolu
Kâtip Üye
Yedinci, Sekizinci, Dokuzuncu Oturumlar
Gündemin “Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler” kısmının:
3’üncü sırasında bulunan ve İç Tüzük’ün 91’inci maddesi kapsamında değerlendirilerek temel
kanun olarak bölümler hâlinde görüşülmesi kabul edilen ve görüşmelerine devam olunan, Gelir
Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı; Harçlar Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı;
Ordu Milletvekili Rahmi Güner'in, 3717 Sayılı Adli Personel ile Devlet Davalarını Takip Edenlere
Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile 492 Sayılı Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten
Kaldırılması Hakkında Kanun ve 657 Sayılı Kanunun 152 nci Maddesinin "II-Tazminatlar" Kısmının
(G) Bölümünde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Konya Milletvekili Kerim Özkul ve
4 Milletvekilinin, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Kahramanmaraş
Milletvekili Veysi Kaynak'ın, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan
ve Bütçe Komisyonu Raporu’nun (1/886, 1/838, 2/599, 2/712, 2/727) (S. Sayısı: 536) ikinci bölümü
üzerindeki görüşmeler tamamlandı; verilen aradan sonra komisyon yetkilileri Genel Kurulda hazır
bulunmadığından görüşmeleri ertelendi.
20 Temmuz 2010 Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere birleşime 22.23’te son verildi.
Sadık YAKUT
Fatih METİN
Başkan Vekili
Bolu
Harun TÜFEKCİ
Konya
Kâtip Üye
Kâtip Üye
–9–
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
No.: 182
II.- GELEN KÂĞITLAR
19 Temmuz 2010 Pazartesi
Rapor
1.- Sayıştayda Boş Bulunan Üyeliklere 832 Sayılı Sayıştay Kanununun 6 ve Ek 8 inci Maddeleri
Hükümlerine Göre Yapılacak Seçime Dair Sayıştay Başkanlığı Tezkeresi ve Sayıştay Üyeleri Ön Seçim
Geçici Komisyonu Raporu (3/1253) (S. Sayısı: 543) (Dağıtma tarihi: 19.7.2010) (GÜNDEME)
Süresi İçinde Cevaplanmayan Yazılı Soru Önergeleri
1.- Antalya Milletvekili Hüseyin Yıldız’ın, TMSF’ye devredilen bankalara ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15045) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
2.- Antalya Milletvekili Hüseyin Yıldız’ın, özelleştirilen KİT’lere ilişkin Başbakandan yazılı
soru önergesi (7/15046) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
3.- Çankırı Milletvekili Ahmet Bukan’ın, bir Yahudi örgütünün verdiği ödülü iade edip etmeyeceğine ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15047) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
4.- İstanbul Milletvekili Hüseyin Mert’in, Suudi Arabistan’dan döviz girişi iddiasına ilişkin
Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15048) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
5.- Balıkesir Milletvekili Ergün Aydoğan’ın, bazı tren seferlerinin kaldırılmasına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15050) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
6.- Balıkesir Milletvekili Ergün Aydoğan’ın, İnsani Yardım Vakfına ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15051) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
7.- Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü’nün, Suudi Arabistan’dan para girişi olduğu iddialarına
ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15052) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
8.- Bursa Milletvekili Necati Özensoy’un, yabancılara taşınmaz satışına ilişkin Başbakandan
yazılı soru önergesi (7/15056) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
9.- Batman Milletvekili Ayla Akat Ata’nın, Batman’daki belediyelere aktarılan kaynaklara
ilişkin Başbakandan yazılı soru önergesi (7/15057) (Başkanlığa geliş tarihi: 14/06/2010)
10.- Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Oğuzeli Doğanpınar Barajı projesine ilişkin
Çevre ve Orman Bakanından yazılı soru önergesi (7/15063) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
11.- Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, İstanbul’daki derelerin ıslahına ilişkin Çevre ve
Orman Bakanından yazılı soru önergesi (7/15064) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
12.- İstanbul Milletvekili Durmuşali Torlak’ın, İstanbul’da meydana gelen sel afetlerine ilişkin
İçişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/15071) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
13.- Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur’un, hayatını kaybeden bir gence ilişkin İçişleri
Bakanından yazılı soru önergesi (7/15072) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
14.- Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur’un, İstanbul’da şiddetli yağışlar için alınacak tedbirlere ilişkin İçişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/15073) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
15.- Muğla Milletvekili Ali Arslan’ın, Muğla’da trafik kazalarına yönelik önlemlere ilişkin
İçişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/15074) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
– 10 –
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
16.- Batman Milletvekili Ayla Akat Ata’nın, kendilerinden haber alınamayan bazı teröristlere
ilişkin İçişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/15075) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
17.- Batman Milletvekili Bengi Yıldız’ın, üniversitelerdeki güvenlik olaylarına ilişkin İçişleri
Bakanından yazılı soru önergesi (7/15076) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
18.- Kars Milletvekili Gürcan Dağdaş’ın, bir köydeki afet lojmanlarının eksiklerine ilişkin
İçişleri Bakanından yazılı soru önergesi (7/15077) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
19.- Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, okul ve okul çevrelerinde çocuklara yönelik cinsel
istismar olaylarına ilişkin Milli Eğitim Bakanından yazılı soru önergesi (7/15078) (Başkanlığa geliş
tarihi: 11/06/2010)
20.- Muğla Milletvekili Ali Arslan’ın, Muğla’da ilköğretimde öğretmen başına öğrenci sayısının yüksekliğine ilişkin Milli Eğitim Bakanından yazılı soru önergesi (7/15079) (Başkanlığa geliş
tarihi: 11/06/2010)
21.- Batman Milletvekili Bengi Yıldız’ın, üniversitelerde yaşanan olaylara ilişkin Milli Eğitim
Bakanından yazılı soru önergesi (7/15080) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
22.- Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, İsrail’le yapılan askeri anlaşmalara ilişkin Milli
Savunma Bakanından yazılı soru önergesi (7/15083) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
23.- Batman Milletvekili Ayla Akat Ata’nın, askeri tatbikatlarda ve bazı harekatlarda yapılan
harcamalara ilişkin Milli Savunma Bakanından yazılı soru önergesi (7/15084) (Başkanlığa geliş
tarihi: 14/06/2010)
24.- Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı’nın, İstanbul-Çerkezköy yolcu treni seferlerine
ilişkin Ulaştırma Bakanından yazılı soru önergesi (7/15090) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
25.- Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı’nın, limanlarda bekleyen gemilere ve balıkçıların
avlanma yerlerine ilişkin Ulaştırma Bakanından yazılı soru önergesi (7/15091) (Başkanlığa geliş
tarihi: 11/06/2010)
26.- Adana Milletvekili Muharrem Varlı’nın, Ceyhan ve Adana’dan geçen tren seferlerinin
kaldırılmasına ilişkin Ulaştırma Bakanından yazılı soru önergesi (7/15092) (Başkanlığa geliş
tarihi: 11/06/2010)
27.- Mersin Milletvekili Behiç Çelik’in, vergi denetmenlerinin sorunlarına ilişkin Maliye
Bakanından yazılı soru önergesi (7/15093) (Başkanlığa geliş tarihi: 10/06/2010)
28.- Kırklareli Milletvekili Tansel Barış’ın, Süper Lig’de yabancı oyuncu sayısının artırılmasına
ilişkin Devlet Bakanından (Faruk Nafız Özak) yazılı soru önergesi (7/15095) (Başkanlığa geliş
tarihi: 11/06/2010)
29.- Trabzon Milletvekili Süleyman Latif Yunusoğlu’nun, Rize Ticaret Borsası hakkındaki bazı
iddialara ve Çay Kanunu Tasarısı hazırlıklarına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından yazılı soru
önergesi (7/15097) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
30.- Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, esnafın Halk Bankasından kullandığı kredilere ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) yazılı soru
önergesi (7/15099) (Başkanlığa geliş tarihi: 11/06/2010)
– 11 –
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
No.: 183
20 Temmuz 2010 Salı
Meclis Soruşturması Önergesi
1.- İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 54 Milletvekilinin; Seviye Belirleme Sınavı Uygulamasında Görevini Kötüye Kullanarak ve Yetkisini Suistimal Ederek Öğrenciler ve Ailelerin
Mağduriyetine ve Kamunun Zararına Neden Olduğu, Bu Eylemlerinin Türk Ceza Kanununun 257 nci
Maddesine Uyduğu İddiasıyla Milli Eğitim Eski Bakanı Hüseyin Çelik Hakkında Anayasanın
100 üncü ve İçtüzüğün 107 nci Maddeleri Uyarınca Bir Meclis Soruşturması Açılmasına İlişkin
Önergesi (9/3) (Başkanlığa geliş tarihi: 16/07/2010)
Meclis Araştırması Önergeleri
1.- Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 19 Milletvekilinin, emeklilerin sorunlarının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/841) (Başkanlığa geliş tarihi: 31.05.2010)
2.- Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 23 Milletvekilinin, Kütahya’daki özelleştirmelerin
ekonomik ve sosyal etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/842) (Başkanlığa geliş tarihi: 31.05.2010)
3.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, yargıdaki bazı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/843) (Başkanlığa geliş tarihi: 02.06.2010)
4.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, tüketici hakları alanında yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/844) (Başkanlığa geliş tarihi: 02.06.2010)
– 12 –
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
20 Temmuz 2010 Salı
BİRİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 15.04
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Yusuf COŞKUN (Bingöl), Bayram ÖZÇELİK (Burdur)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşimini
açıyorum.
Toplantı yeter sayısı vardır, görüşmelere başlıyoruz.
Gündeme geçmeden önce üç sayın milletvekiline gündem dışı söz vereceğim.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Güneydoğudaki terör örgütünün saldırısı nedeniyle
kısa bir söz talebim var Sayın Başkanım.
BAŞKAN - Gündem dışı ilk söz fındıkta uygulanan politikalarla ilgili söz isteyen Muğla
Milletvekili Gürol Ergin’e aittir.
Buyurun Sayın Ergin.
IV.- GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR
A) MİLLETVEKİLLERİNİN GÜNDEM DIŞI KONUŞMALARI
1.- Muğla Milletvekili Gürol Ergin’in, Hükûmetin fındık politikasına ilişkin gündem dışı
konuşması ve Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker’in cevabı
GÜROL ERGİN (Muğla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; AKP’nin fındık politikası konusunda görüşlerimi
açıklamak üzere söz almış bulunuyorum. Sözlerime başlarken Sayın Başkan sizi, değerli
milletvekillerini ve yüce Türk ulusunu saygıyla selamlıyorum.
Hükûmetin geçen yıl uygulamaya koyduğu ve devrim olarak nitelendirdiği fındık politikası,
fındık üreticisinin kooperatifçilik sayesinde elde ettiği yetmiş yıllık kazanımlarına karşı yapılan bir
karşı devrim olmuştur. Hükûmetin yaptığı, yerli-yabancı sermaye grupları ile alivreci tüccarın isteğini
karşılamak, fındık üreticisini ve topyekûn Karadenizliyi yok saymaktır.
AKP Hükûmeti, önce, 2006 yılında “Yöneticileri bizden değil.” diyerek FİSKOBİRLİK’i zora
sokmuş, sonra “Yönetimi AKP’den oluşturursanız FİSKOBİRLİK’i yeniden destekleriz.” söylemiyle
FİSKOBİRLİK yönetimini ele geçirmiş ama yine de FİSKOBİRLİK’e destek olmamış,
FİSKOBİRLİK’i görev yapamaz hâle getirdikten sonra da devreden çıkarıp TMO’yu fındık alımıyla
görevlendirmiştir. Böylece, AKP’nin gerçek amacının FİSKOBİRLİK’i güçlendirmek değil, ortadan
kaldırmak olduğu açıkça anlaşılmıştır. FİSKOBİRLİK bitirildikten sonra, hiç anlamadığı bir işe
sokularak 2 milyar lira görev zararına uğratılan TMO’nun da fındık alımına son verilerek üreticiyi
tüccar karşısında tamamen savunmasız bırakan şeytani plan uygulanmıştır. Hükûmetin yaptığı,
Karadenizliye ihanet olduğu kadar, hazinenin ihracat gelirini tırpanlamak yani devleti de zarara
uğratmaktır. Alıcının birkaç kişi, satıcının yüz binlerce üretici olduğu bir piyasada fiyatı, alım satım
koşullarını belirleyen yalnızca tüccar olur. AKP, bu yeni düzenlemeyle zihniyetinin gereğini yapmış,
her zaman olduğu gibi, çiftçinin kanını sülük gibi emenlerden yana olduğunu göstermiştir.
– 13 –
YASEMİN
1–3
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Diğer ürünler için DGD’yi kaldıran Hükûmet, fındıkta DGD uygulamasına geçmiş ve bu da bir
hinliği ortaya koymuştur. Fındık üreticisi, üç yıl sürecek DGD uygulaması kalktıktan sonra, ortada
FİSKOBİRLİK de olmayacağına göre, insafsız alivreci karşısında, fırsatçı tüccar karşısında ne
yapacağını düşünmelidir. Yapacağı hiçbir şey yoktur. Nitekim, 2005 yılında fındığını 7-7,5 liradan
satan üretici, aynı düşük üretimi yaşadığı bu dönemde fındığını 3-4 liraya satmak zorunda kalmıştır
çünkü artık FİSKOBİRLİK ortada yoktur. Fındık üreticisi, ayrıca Hükûmete, 2004 don afetinden
kalan 169 milyon lirayı niye ödemediğini de sormalıdır.
Değerli milletvekilleri, Cumhuriyet Halk Partisi iktidarında biz, FİSKOBİRLİK’i yeniden
canlandırıp çiftçinin ürününe sahip çıkmasını sağlayacağız. Fındık taban fiyatını mutlaka hasat
başlamadan önce açıklayacağız. Fındık fiyatını hiçbir yıl 6 liranın altına düşürmeyeceğiz. Fındık
üretiminde kullanılan mazottan özel tüketim vergisi almayacağız, mazotun fiyatını yarı yarıya
indireceğiz. Fındık tarımında kullanılan kireç, ilaç ve gübrede KDV’yi yüzde 1’i düşüreceğiz. Fındık
üreticisinin elektrik ücretlerinin eylül-ekim aylarında tahsil edilmesini sağlayacağız. Uluslararası
fındık borsasını da Türkiye’de kuracağız.
Şimdi, konuyu biraz değiştiriyorum. Sayın Bakan, sürekli olarak Türkiye’de buğday kalitesinin
arttığından ve artık kaliteli buğday ithalatına gerek duyulmadığından söz ediyor. Sayın Bakana yanıtı,
Çorum Ticaret ve Sanayi Odası ile Türk Standartları Enstitüsünün eski Başkanı Kenan Malatyalı,
dünkü Hürriyet’te şöyle veriyor: “Yedi sekiz ülkeye un satışımız var fakat Çorum ve yakın
bölgemizde istediğimiz kalitede buğday bulamıyoruz. Buğdayın yüzde 80’ini Rusya, Ukrayna ve
Kazakistan’dan ithal ediyoruz çünkü Çorum’da bu yılki 650-700 bin tonluk rekoltenin büyük bölümü
süne emgili ya da paslı. Keşke durum Sayın Bakanın söylediği gibi olsa. Üstelik aldığımız 1’inci
sınıf değil, 2’nci sınıf buğday. Buna da mecbur kaldık.” diyor. Ben, Sayın Başkanın bu ifadesine
söyleyecek söz bulamıyorum.
Sayın Bakan, bir de her seferinde, hayvancılığa verdikleri büyük destekleri ballandıra ballandıra
anlatıyor. O zaman diyorum ki: “Keşke bu Hükûmet zamanında hayvancılığa bu büyük destekler
yapılmasaymış!” Bu nasıl desteklemek ki destek arttıkça et üretimi artıp dışarıya satacak et fazlamız
olması gerekirken dışarıdan et satın almak zorunda kaldık.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun Sayın Ergin.
GÜROL ERGİN (Devamla) – Demek ki bu işte bir terslik var Sayın Bakan. Bu milletin parasını
ya haramilere yedirdiniz ya da beceriksizlikten batırdınız. Bu nedenle Sayın Bakan sakın bu kürsüye
gelip de yanıt verme zahmetine katlanmasın. Çünkü Sayın Bakanın bu kürsüden anlattığı öyküler
karın doyurmuyor. Fındık üreticisinin karnını doyuracak olan Sayın Bakanın abartılı ve gerçeklerden
uzak söylemleri değil, Cumhuriyet Halk Partisi iktidarında fındığa mutlaka verilecek olan en az 6 lira
fiyat olacaktır.
Sözlerime son verirken Sayın Başkan size, değerli milletvekillerine, yüce Türk ulusuna ve sevgili
fındık üreticilerine içten gelen sevgi ve saygılarımı sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Ergin.
Sayın Hamzaçebi, zannediyorum terör nedeniyle söz istediniz.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Evet.
BAŞKAN – Buyurun.
– 14 –
YASEMİN
3–6
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
V.- AÇIKLAMALAR
1.- Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi’nin, Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde terör
örgütünün saldırısı sonucu hayatını kaybeden 6 askere Allah’tan rahmet, ailelerine, yakınlarına,
Türk milletine başsağlığı dilediğine ve Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüne ilişkin
açıklaması
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Dün gece Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde terör örgütünün saldırısı sonucunda meydana gelen
çatışmada 6 askerimiz hayatını kaybetmiştir. Ben hayatını kaybeden askerlerimize Allah’tan rahmet
diliyorum. Onların ailelerine, yakınlarına ve milletimize başsağlığı diliyorum ve bu vesileyle şunu
ifade etmek istiyorum: Terör, adına hareket ettiğini ifade ettiği Kürt kökenli vatandaşlarımızın
kimliklerini özgürce yaşamalarının ve kimliklerini özgürce ifade edebilmelerinin en büyük engelidir.
Terör örgütü ulaşmak istediği amaca ulaşmak bir yana, tam tersine, adına hareket ettiği Kürt kökenli
vatandaşlarımızın özgürlüklerinin daha az bir düzeyde, daha eksik bir düzeyde yaşanmasına neden
olmaktadır terör örgütünün bizatihi kendisi tarafından. Terör örgütünü kınadığımı ifade ediyorum ve
20 Temmuz 1974 tarihinde…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Yine bugün, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin
kurulmasına yol açan, onun başlangıcı sayılan 20 Temmuz 1974 tarihindeki Barış Harekâtı’nın yıl
dönümüdür. Bu yıl dönümü nedeniyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni kutluyorum. Oradaki
vatandaşlarımıza buradan selamlarımızı gönderiyorum.
Bu harekâtı gerçekleştiren dönemin Başbakanı Sayın Bülent Ecevit’i rahmetle anıyor, o dönemin
Hükûmetini teşekkürle anıyorum. Saygılar sunuyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Buyurun Sayın Vural.
2.- İzmir Milletvekili Oktay Vural’ın, Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde terör örgütünün saldırısı
sonucu hayatını kaybeden 6 askere Allah’tan rahmet, ailelerine, yakınlarına, Türk milletine
başsağlığı dilediğine ve Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüne ilişkin açıklaması
OKTAY VURAL (İzmir) – Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Biz de Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak bölücü terör örgütünün hain saldırısı sonucunda
şehit olan 6 askerimize Allah’tan rahmet diliyoruz, gazilerimize acil şifalar diliyoruz. Türk Milletinin
başı sağ olsun. Şehitlerimizin koruduğu bin yıllık kardeşliğimiz, millî kimliğimiz, üniter yapımız, ulus
devletimiz ilelebet yaşayacaktır. Bu bakımdan Hükûmeti, acil olarak bu konularla ilgili elindeki bütün
hukuki imkânları kullanarak bu bölücü terör örgütünün bu cüretkâr tavırları karşısında devletin
gücünü kullanmaya davet ediyorum.
Ayrıca otuz altı yıl önce bugün Kıbrıs’ta yok sayılmak istenen, öldürülmek istenen, kimliği yok
sayılan Kıbrıs Türklerini bir harekâtla o insanların kimliğine, egemenliğine ve devletine kavuşması…
Bu süreç içerisinde o harekâtı gerçekleştirenlerden Allah razı olsun diyorum ve bu vesileyle Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin devletiyle, halkıyla, bölgesiyle, vatanıyla beraber, birlikte nice yıllar
geçirmesini diliyorum.
– 15 –
YASEMİN
–10
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
O: 1
Sayın Canikli, aynı gerekçeyle istediniz zannediyorum.
Buyurun.
3.- Giresun Milletvekili Nurettin Canikli’nin, Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde terör örgütünün
saldırısı sonucu hayatını kaybeden 6 askere Allah’tan rahmet, ailelerine, yakınlarına, Türk milletine
başsağlığı dilediğine ve Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüne ilişkin açıklaması
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Son terör saldırısında maalesef 6 tane Mehmetçik’imiz şehit olmuş ve 16 Mehmetçik’imiz
yaralanmıştır. Hakk’ın rahmetine kavuşan, şehit olan Mehmetçiklerimize Allah’tan rahmet diliyorum.
AK PARTİ Grubu olarak ailelerine ve bütün milletimize başsağlığı diliyoruz. İnşallah yaralı
askerlerimiz en kısa sürede sağlıklarına kavuşurlar. Onlara da Allah’tan acil şifalar diliyoruz.
Milletimizin terörle mücadele konusunda tek vücut oluşu bu beladan kurtulmamız için en büyük
gücümüzdür. Bu güç devam ettiği sürece, bu kararlılık ortada olduğu sürece terör örgütünün amacına
ulaşamayacağı kesindir. Kesinlikle bu meseleyi bu millet halledecek inşallah ve en kısa zamanda
halledecek. Buna yürekten inanıyoruz ve bu vesileyle bir daha terör olaylarının olmaması ve
şehitlerimizin, fidanlarımızın toprağa düşmemesi için herkesin elinden gelen bütün gayreti
gösterdiğini, göstermeye devam edeceğini de burada ifade etmekte fayda var.
Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yılı vesilesiyle bütün Kıbrıslı soydaşlarımızı tebrik ediyoruz.
Onların bağımsızlığa kavuşmalarının adımı olan, başlangıcı olan bu tarih nedeniyle onları tebrik
ediyoruz.
Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Canikli.
Gündem dışı ikinci söz, Yozgat ilinde meydana gelen sel ve dolu afetinden zarar gören çiftçilerin
durumu hakkında söz isteyen Yozgat Milletvekili Mehmet Ekici’ye aittir. (MHP sıralarından alkışlar)
Buyurun Sayın Ekici.
IV.- GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR (Devam)
A) MİLLETVEKİLLERİNİN GÜNDEM DIŞI KONUŞMALARI (Devam)
2.- Yozgat Milletvekili Mehmet Ekici’nin, Yozgat’ta haziran ayında meydana gelen sel ve dolu
afetine ve Yozgat çiftçisinin sorunlarına ilişkin gündem dışı konuşması ve Tarım ve Köyişleri Bakanı
Mehmet Mehdi Eker’in cevabı
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Sayın Başkanı ve Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Bugün 20 Temmuz, Barış ve Özgürlük Bayramı’nın kutlandığı bir günde yaşıyoruz. Dilerim, 20
Temmuzların anlamına uygun kutlayacağımız yüzlerce yılı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
devletinin yaşamasını Cenabıallah’tan niyaz ediyorum.
Yine Hakkâri Çukurca’da 6 şehit ve 10 yaralı verdik dün. Şehitlerimize Allah’tan rahmet,
yaralılara, gazilerimize acil şifalar diliyorum.
Değerli arkadaşlarım, bugün Yozgat Merkez, Saraykent, Akdağmadeni, Çekerek, Sorgun,
Şefaatli, Sarıkaya ve Kadışehri’nde, toplam seksen iki köyümüzde 5.231 çiftçimizin mağdur olduğu
dolu ve sel felaketiyle ilgili olarak söz aldım. Hasar oranları bu seksen iki köyümüzde çok yüksektir,
yüzde 20 ile yüzde 100 arasında hasarlar mevcuttur. Bu felaketin tamamı haziran ayı içerisinde
– 16 –
YASEMİN
10–12
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
gerçekleşen felakettir. Dolayısıyla bu felaketzedelere belli bir tazminat ödeme yükümlülüğü de vardır.
Umarım, Hükûmetimiz vakit geçirmeden, çiftçinin ihtiyaçlarını da dikkate alarak bir an önce ödemeyi
yaparlar. Değerli milletvekilleri, bu konuda Sayın Başbakana, Başbakanlığa, Yozgat çiftçisinin
müracaatı vakidir ancak bugüne kadar henüz bir söz çıkmamıştır. Bu konuda Sayın Bakandan bir
hassasiyet istiyorum.
Değinmek istediğim bir başka afet de doğal afet gibi kabul edeceğimiz elektrik borçlarıyla alakalı
bir afettir. Bu da bir hükûmet ve devlet afetidir. Söz gelimi, Boğazlıyan ilçemizde 1.100 tarımsal
sulama abonesi var. Bunların yüzde 80’i elektrik borcundan dolayı icralık duruma düşmüştür. Burada
vahim olan da şudur: 22 trilyon genel borç vardır. Bu 22 trilyon çiftçi borcunun, elektrik borcunun
yaklaşık yüzde 65’i faizdir. Dilerim, Cumhuriyet Hükûmeti bu faizler konusunda, çiftçinin belini
büken bu faizler konusunda gerekli tedbiri alır, alması gerekir çünkü 2002 yılında 490 liraya satılan
buğday bugün piyasada 440’lardan fiyat bulmaktadır. Buğday fiyatı artmamıştır ama gübre fiyatı,
mazot fiyatı ve tarımsal girdi fiyatları en az 3 kat artmıştır; buna bir de faizi eklediğiniz zaman bu
çiftçi makarna veya yağa muhtaç hâle gelir, üretici olmaktan çıkar. Bu konuda Sayın Bakandan
hassasiyet ve bilgi arz ediyorum.
Bir başka konu: Bu kırsal kalkınmada Ziraat Bankası dışındaki diğer bankalar çok ağır şartlar
ileri sürüyorlar. Yozgat bir hayvancılık bölgesi olarak hayvancılık alanında son derece kalkınmaya
müsait bir bölgemiz olmasına rağmen, sadece zengin çiftçilerimizin faydalanabileceği bir kredi
sistemi kurulmuş vaziyette. Bu sistemin ıslahı gerekiyor, zira, köylüden şehirden ipotek isteniyor.
Köylü şehirde evi olsa zaten şehirde oturur. Bu noktada Sayın Bakanın dikkatini çekiyorum.
Son olarak arz etmek istediğim husus Toprak Mahsulleri Ofisiyle ilgilidir. Şu anda başta Yozgat
çiftçisi olmak üzere TMO’dan, TMO’nun uygulamalarından büyük bir sıkıntı vardır. Toprak
Mahsulleri Ofisinin temel görevi buğday almak, hububat almak değildir aslında, Toprak
Mahsullerinin asıl fonksiyonu ürün fiyatlarını regüle etmektir. Toprak Mahsulleri Ofisinin başarılı
olduğunu kabul edebilmemiz için Türkiye’de oluşan piyasa fiyatlarına ne kadar katkıda bulunduğu
ölçüsü önemlidir. Bu regülasyon görevini Toprak Mahsulleri Ofisi yapamıyor. Bu münasebetle şimdi
430 liradan, 420 liradan buğdayını satmak zorundan kalan bir çiftçi var, borsa fiyatlarına ve tüccara
mahkûm olmuş bir Yozgat çiftçisi var. Sayın Bakandan da bu konuda bir hassasiyet rica ediyorum.
Ayrıca, son olarak, sertifikalı tohum uygulaması var. Bu doğru bir uygulama. Sertifikalı tohumun
kullanıldığı bölgelerde ürün artışı olduğu, yüzde 30’lar civarında ürün artışı olduğu da doğru. Devletin
bu tohumluğu desteklediği de doğru. Bunlara itirazımız yok ancak...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Ekici, buyurun.
MEHMET EKİCİ (Devamla) – Tamamlıyorum Sayın Başkan, teşekkür ederim.
...750-800 lira civarında buğdayı, sertifikalı buğdayı çiftçiye verip de buğdayı eğer -yani
sonradan üç ay sonra, beş ay sonra ödemiş olmanıza rağmen- 440 liradan satıyorsa köylü, algılama
son derece önemlidir, tohumluğu pahalıya aldığını zanneden bir psikolojik ortam meydana geliyor.
Sayın Bakanım, bunu fondan fona geçiş hâlinde, köylüyü hiç muhatap etmeden o desteklemelerinizi
sağlayabileceğiniz düşüncesindeyim. Bu konuyu da bir incelemenizi rica ediyorum.
Bu, dolu ve sel felaketi münasebetiyle hasara uğramış olan çiftçimize sağlıklar diliyorum ve
Cumhuriyet Hükûmetinden bu felakete uğrayan çiftçilerimize bir an evvel ulaşmasını diliyor, Genel
Kurulu saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
– 17 –
YASEMİN
12–16
TBMM
B: 137
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Ekici.
20 . 7 . 2010
O: 1
Gündem dışı konuşmalara Hükûmet adına Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker cevap
verecektir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Başkan, bu konuşmalarla ilgili yerimizden söz talebimiz
oldu. İsterseniz biz de söyleyelim ondan sonra Sayın Bakan cevap versin.
BAŞKAN – Sayın Bakanım, bir saniye.
Sayın Ertugay, söz talebinizi gördüm ama İç Tüzük’ün 59’uncu maddesine göre işlem yapıyoruz.
Dolayısıyla isteğinize cevap veremiyoruz efendim.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Bakan, bütün oturumlarda gündem dışı...
BAŞKAN - Olağanüstü olay olduğu için 3 sayın grup başkan vekiline terör nedeniyle söz
verdim.
Buyurun Sayın Bakanım.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Diyarbakır) – Teşekkür
ediyorum.
Sayın Başkan, yüce Meclisin değerli üyeleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Ben de sözlerimin başında bugün terör saldırısıyla kaybettiğimiz şehitlerimize Allah’tan rahmet
diliyorum, milletimize başsağlığı diliyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; tabii, hububat, hasat dönemindeyiz. Tarımla ilgili ve tarım
ürünleriyle ilgili değerli milletvekilleri gündem dışı konuşmalar yapıyorlar, biz de Hükûmet olarak
bu konularla ilgili gerek sorulara cevap verme gerekse gelişmeler hakkında yüce Meclisi
bilgilendirmek için sizlerin zaman zaman huzuruna bu şekilde çıkıyoruz.
Öncelikle hububatla ilgili, iki sayın milletvekili de değindiğinden dolayı ben de müsaade
ederseniz bir açıklamada bulunmak istiyorum.
Şu an itibarıyla Türkiye'de, Akdeniz, güneydoğu Ege’de yüzde 100 oranında hububatta hasat
tamamlandı, Marmara’da yüzde 95, İç Anadolu’da yüzde 87, Karadeniz’de yüzde 66, Doğu
Anadolu’da yüzde 15 dolayında hasat gerçekleşmiş durumda, tamamlanmış durumda, Türkiye
ortalamasında buğdayda yüzde 80, arpada yüzde 89 hasat tamamlanmış durumda.
Biz, 19 Temmuz tarihi itibarıyla, yani dün tarihi itibarıyla, Toprak Mahsulleri Ofisi olarak,
Türkiye'de üreticiden 1 milyon 450 bin ton hububat aldık. 1 milyon 450 bin ton. Bu, çiftçimizin
yanında olduğumuzun ve hububat piyasalarında, hem piyasayı regüle etmek maksadıyla hem de ihtiyaç
hisseden çiftçimizin ürününü satın almak için yanında olduğumuzu göstermesi açısından önemli.
Şimdi, fiyatlarla ilgili de bilgi vereyim. Yani mesela hasat başındaki fiyatlar Türkiye ortalaması
480 ile 535 lira arasında buğdayın tonu değişiyordu. TMO’nun alım fiyatı 575 şu an itibarıyla. Piyasa
fiyatları da şu anda 450 ile 590 lira arasında değişiyor. Yani hem üretici açısından piyasada ürününü
değer fiyattan, eder fiyattan satma imkânı var hem de Ofise satmak isteyenlere de Toprak Mahsulleri
Ofisi, şu anda Türkiye'de ihtiyaç duyulan her yerde, yani talep olan her yerde Toprak Mahsulleri
Ofisi kalıcı veya geçici alım merkezleriyle, sabit iş yerleriyle veya açtığımız geçici alım merkezleriyle
çiftçimizin yanında.
Şimdi, tabii, buğdayla ilgili hususlarda, hububatla ilgili hususlarda zaman zaman toplumda bazı
açıklamalar da yapılıyor. Tabii bunların birçoğu aslında politik açıklamalar, siyasi açıklamalar; aslında
– 18 –
YASEMİN
16–21
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
gerçekleri biraz çarpıtmaya dönük gibi görünüyor çünkü Türkiye… Şunu söyleyeyim: Benim elimde
tablo var. 1990 yılından bugüne Türkiye’de buğdayın üretimi ne, ithalatı ne, ihracatı ne? Hepsi benim
elimde. Türkiye, tarihinde ilk defa 2005’te, AK PARTİ Hükûmetiyle dünyada buğday unu ihracatında
birinci sıraya çıkmıştır. Hiç ondan önce…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Dışarıdan aldığın buğdayı öğütüp satıyorsun…
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Öncesinde de var.
GÜROL ERGİN (Muğla) – …Sayın Bakan, ürettiğin buğdayı değil.
MUZAFFER BAŞTOPÇU (Kocaeli) – Bir dinle ya! Biz seni dinledik.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Sabredin.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Karışma oradan!
MUZZAFFER BAŞTOPÇU (Kocaeli) – Bir dinle be!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Değerli
milletvekilleri, bakın…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Sen kim oluyorsun be!
MUZAFFER BAŞTOPÇU (Kocaeli) – Sen kim oluyorsun!
BAŞKAN – Sayın Milletvekilleri, lütfen…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Benim kim olduğumu sen de biliyorsun, millet de biliyor. Otur
oturduğun yerde.
BAŞKAN - Sayın Ergin, lütfen…
MUZAFFER BAŞTOPÇU (Kocaeli) – Terbiyesizlik yapma! Bir sus. Sus da dinle.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Terbiyesiz senin gibi olur!
BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, lütfen sakin olalım.
DEVLET BAKANI EGEMEN BAĞIŞ (İstanbul) – Sayın Ergin, Allah aşkına, yakışıyor mu?
GÜROL ERGİN (Muğla) – Ona söylesene. Bana niye söylüyorsun? Avukat mısın sen?
BAŞKAN – Sayın Ergin…
Sayın Bakan, buyurun.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Sayın Başkan,
değerli milletvekilleri; biz tabii sabırla dinliyoruz, sabırla da biz dinlenirsek…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Ama doğru konuşmuyorsun Sayın Bakan.
BAŞKAN – Sayın Ergin, lütfen…
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Ben doğru
konuşuyorum Sayın Vekil. Sizin bana “Doğru konuşmuyorsunuz.” deme hakkınız yok.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Dışarıdan getirdiğin buğdayı satıyorsun. İçeride mi üretiyorsun o
buğdayı?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Bak, onun
açıklamasını yapıyorum. Belgeler burada. Gerçeklerden rahatsız olmayın lütfen. Bunlar gerçekler.
Herkese açık…
– 19 –
YASEMİN
21–23
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
GÜROL ERGİN (Muğla) – 2009’da kaç milyar dolarlık buğday aldın?
MUZAFFER BAŞTOPÇU (Kocaeli) – Böyle bir şey olur mu Sayın Başkanım?
BAŞKAN – Sayın Ergin, lütfen sabreder misiniz.
Lütfen, Sayın Milletvekili.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Herkese açık…
Sayın Başkan, arkadaşlar lütfen tahammül etsinler. Ben devletin gerçek, kayıtlı rakamlarını
söylüyorum. Bunlar şeffaftır, herkese açıktır. Dolayısıyla, burada çarpıtma, yalanlama olmaz. Benim
tercihimle söylenecek bir şey değildir. Rakamlar burada.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Bakan, o rakamların hepsi yanlış.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Ama gerçeklerden
de rahatsız olmamak lazım. Yani, illa sizi sevindireceğiz diye kötü rakam mı vereceğiz? Doğru rakam
veriyoruz, doğru rakam bu. Siz söylersiniz, hoşunuza gider gitmez, yani o sizin bileceğiniz iş.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Gerçekleri söylemiyorsunuz.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Bakın, 1990’dan
örnek veriyorum. Elimde rakam. Gidin bakın, TÜİK rakamlarında. Türkiye’nin üretimi 20 milyon ton
buğday; ithalatı 1 milyon 722 bin ton, ihracatı 20 bin 500. Ee, niye dışarıdan aldığını, İthal ettiğini
ihraç etmiyor? Etmemiş.
Şimdi, bakın, yıllar itibarıyla bunların hepsinin rakamları var ama ilk defa 2005 yılında Türkiye,
eskiden de ithal ediyordu. Her zaman muhtaç olduğundan dolayı da etmiyordu. Türkiye’nin buğday
ihtiyacı, 72 milyon insanın buğday ihtiyacı yılda 17,5-18 milyon ton. Yani bunun üzerinde üretim
yaptığınız zaman Türkiye’nin ihtiyacı karşılanıyor. Ama önemli olan şey şu: Türkiye’nin ihtiyacının
karşılanması yanında, buğday ürünlerinin Türkiye’deki sanayici tarafından işlenip dünyayı
satılmasıdır. Şimdi ben rakamları vereceğim, rakamları vereceğim:
Bakın, 2009 yılında Türkiye, 177 ülkeye 1.530 ürün ihraç ediyor. Türkiye’nin genel ulaştığı
kapasiteyi göstermesi açısından bu önemli. 2002 yılında 160 ülkeye 1.480 ürün ihraç ediyor. 2009’da
177 ülkeye 1.530 ürün ihraç ediyor.
Şimdi, 87 ülkeye un, 120 ülkeye makarna ihraç ediyor Türkiye. 2005 yılında Türkiye, dünya
birincisi olmuş. 2006, 2007’de ikinci, 2009 yılında miktarda dünya ikincisi, değer itibarıyla dünya
birincisi. Buğday unundan bahsediyorum ben, buğday unundan… Yani 2002 yılında Türkiye’de 9,3
milyon hektar alanda 19,5 milyon ton buğday üretilmiş. Ortalama verim 210 kilogram ama yüzde
28’lik artış sağlanmış verimde. 2009 yılında 8,1 milyon hektar alan, üretim 20,6; 268 kilograma
çıkıyor dekar başına ortalama verim.
Şimdi bu nasıl oluyor? Biraz önce çok değerli milletvekilimiz söyledi, teşekkür ediyorum
kendisine, sertifikalı tohumdan bahsetti. Sertifikalı tohumla, etkin süne mücadelesiyle, emgili dane
oranın düşürülmesiyle bunlar sağlandı. Sertifikalı tohumluğa, biz hem kullanımına destek veriyoruz
hem üretimine destek veriyoruz. Yani üretene de destek veriyoruz. Bunun yanında, kullanana da
ayrıca destek veriyoruz.
Şimdi, değerli milletvekilleri, bakın, 2009 yılında Türkiye 3,3 milyon ton buğday ithal etti,
doğrudur. Ne kadar para verdi? 899 milyon dolar. Şimdi buraya dikkat istiyorum: İhracatı 3,2 milyon
ton, 1,2 milyar dolara ihraç ediyor. Kazancı ne? 264 milyon dolar. Yani dışarıdan ucuz buluyor, alıyor,
getiriyor dünya piyasalarından, işliyor, dünyaya satıyor. Bu kötü bir şey mi? Bu iyi bir şey. Yani
Türkiye daha önce bunu yapamıyordu. Türkiye daha önce bunu yapamıyordu.
– 20 –
YASEMİN
23–27
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Bakın, 90’dan beri veriler elimde. 90 yılında… Yirmi yıllık veri var elimde, burada, listede ama
önceki yıllarda bunlar yok, 2005’ten bu yana var. Şimdi, bu kötü bir şey değil, bu iyi bir şey. Türkiye'nin
üreticisinin de sanayicisinin de ihracatçısının da aslında, ne kadar, bu manada geliştiğini gösteriyor.
2010 yılının ilk beş ayının rakamını söylüyorum, buğdayla ilgili: Türkiye 1 milyon 170 bin ton
ithalat yapıyor, 327 milyon dolara, 1 milyon 728 bin ton da ihracat yapıyor. Yani bakın, ne kadar?
557 bin ton fazla satıyor yani ithal ettiğinden daha fazlasını satıyor Türkiye. Demek ki Türkiye'nin,
bu konuda, ilk beş ayda yine ithalat-ihracat farkı buğdayda 264 milyon dolar. Biz Türkiye’de sadece
buğday unuyla, buğday ticaretiyle, buğdaydaki üretimle, hububat üretimiyle, buradaki ihracatla değil,
diğer, bütün, hayvancılığın, tarım sektörünün bütün gelişmelerinde bunu görüyoruz.
Bakın, geçen gün söyledim, bir daha söylüyorum. Dünya Bankasının verileri var. Dünya
Bankasının verileri diyor ki: “Türkiye 2002 yılında tarımsal üretim hasılası açısından dünyanın
11’incisi, 23 milyar dolar hasılayla ama 2008 yılında Türkiye dünyanın 8’inciliğine yükselmiş,
56,6 milyar dolarlık tarımsal gayrisafi yurt içi hasıla değeriyle.” Bunu Dünya Bankası söylüyor.
Şimdi, bir şey daha söyleyeyim. Bakın, Birleşmiş Milletlerin Gıda Tarım Teşkilatı FAO -hepiniz
biliyorsunuz- burada, başarıya giden yolları ve Türkiye'nin başarı hikâyesini anlatıyor tarımda,
İngilizcesi de Türkçesi de… İsteyene de bunu veririz, herkese de açık, yayınlanmış bir rapor.
Birleşmiş Milletler Gıda Tarım Teşkilatının raporu bu, benim değil. Bu, Türkiye’de, hem kırsal
kalkınmadaki hem tarım sektöründeki hem meyve sebzedeki, hububattaki, diğer bütün alanlardaki
başarılarını burada dünyaya örnek gösteriyor, Türkiye'nin bu alandaki başarı hikâyesini anlatıyor.
Tabii, bunlardan da rahatsız olmamak lazım. Gerçekler bizim hoşumuza gitmeyebilir ama bu
gerçekler değişecek manasına gelmiyor.
Hayvancılıkla ilgili, doğrudur, söyledim geçen gün, bir daha söylüyorum. Türkiye’de
hayvancılıkla ilgili rakamlar da 2002 yılına göre oldukça yüksek. Hayvan sayısında yüzde 9, süt
üretiminde yüzde 49,7, süt verimliliğinde hayvan başına yüzde 65, et verimliliğinde yüzde 17,3, suni
tohumlamada yüzde 254, kayıtlı süt üretiminde yüzde 237.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Bu rakamlar karın doyurmuyor ki Sayın Bakan!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Kültür ırkı sığır
oranında yüzde 82, hayvancılık desteklerinde 15 kat artış var. Bütün bunların hepsi var.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) - Boş rakamları konuşuyorsun!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Şimdi, tek başına
ithalat bir rakam ifade etmiyor.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) - Niye et ithal ediyorsun, niye?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Ediyoruz. Tabii
ediyoruz, herkes ediyor.
AKİF AKKUŞ (Mersin) - Sayın Bakan, herkes kim?
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – On beş yıldır ithal etmiyordu bu ülke.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen…
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Avrupa Birliği
yılda 595 bin ton et ithal ediyor. Amerika Birleşik Devletleri yılda 1 milyon 192 bin ton et ithal
ediyor. Amerika 5 milyon kilometrekare alanda çok geniş tarım alanlarına sahip, şimdi, 1 milyon
192 bin ton et ithal ediyor.
– 21 –
YASEMİN
27–30
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sizin İktidarınıza kadar et ithal edilmiyor muydu?
O: 1
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Avrupa Birliği
595 bin ton et ithal ediyor bir yılda. Yapmayın. 3,2 ; 3,4 milyon baş hayvan ithal ediyor Amerika,
Avrupa Birliği 2,5 milyon. Yapmayın yani.
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – Neden küçüldük Sayın Bakan? Neden tarımda küçüldük?
Türkiye büyürken tarımda neden küçüldük?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Şimdi, olay, tek
başına “Siz şunu aldınız, bunu aldınız.” demekle olmuyor ki. Yani ticaret yapıyorsunuz, dünya
ülkesisiniz, ithal de edeceksiniz, ihracat da edeceksiniz.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Niye almak zorunda kaldın, onu söyle! Niye almak zorunda kaldın?
BAŞKAN – Sayın Ergün, lütfen…
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Önemli olan
ithalatınızla ihracatınız arasındaki dengedir.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Niye o duruma geldin?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) –Bakın, biz, 4 milyon
tonluk…
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Bakan, o kadar iyiydi de, iki sene önce almıyordunuz da
şimdi niye alıyorsunuz?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – …4 milyar
dolarlık…
OKTAY VURAL (İzmir) – Avrupa Birliği talimatıyla!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – On sene önce de
alınıyordu.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Hayır, on sene önce değil!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – IMF’ye mektubu
siz verdiniz, biz değil.
BAŞKAN – Sayın Bakan, lütfen, Genel Kurula hitap eder misiniz.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Bakın, onları da
çıkarır gösteririm size. IMF’ye mektup sizlerin imzanızla gitti, bizim imzamızla değil. Yani IMF’ye
ben mi yazdım mektubu “Gübre desteklerini kaldırıyorum.” diye? Bizden önceki hükûmet kaldırdı,
bizden önceki hükûmet kaldırdı, diğer bütün destekleri kaldırdı. Çiftçilere…
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – O gün verilen destekler toplam olarak sizinkilerden yüksekti
Sayın Bakan.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Hayır öyle değil!
Çiftçilere felaket anında, afet anında yapılan tohumluk yardımıyla ilgili kanunu kim kaldırdı?
2001 yılında kim vardı hükümette? Onlar kaldırdı, siz kaldınız. Yapmayın…
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Bakan, 2004’teki fındık üreticisinin tabii afetten borcunu
niye ödemeniz? Onu bir açıklayın!
– 22 –
YASEMİN
30–33
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) –Bakın, benim
elimde bütün yıllara ait rakamlar var. Yapmayın gözünüzü seveyim!
Şimdi, inanın, 1996 yılına kadar Türkiye, 330 bin ton karşılığı et ithalatı yapıyor, 1 milyon 400 bin
kasaplık hayvan ithal ediyor, besilik hayvan ithal ediyor, lop et ithal ediyor. Yapmayın, bütün bunların
hepsi yaşandı. Damızlık hayvan ithalatı ne zaman başladı? 1999 yılında. 1999’da da var, 2000’de de
var, 2001’de de var. Yapmayın bunları! Şimdi, yani, orada otururken başka, burada otururken başka
konuşulur mu?
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Damızlık almak başka, tüketmek için et ithal etmek başka
Sayın Bakan!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Hepsi var, hepsi;
hepsi var o dönemde!
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – Sektör yüzde 4 neden küçüldü Sayın Bakan?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Sayın Başkan,
değerli milletvekilleri…
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – Türkiye büyürken tarım sektörü neden küçüldü?
BAŞKAN – Sayın Küçük, lütfen…
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Şimdi, bunların
hepsi… Rakamlar ortada, Türkiye… Şuna bakacağız: Türkiye'nin tarım sektörü, hayvansal üretim
değeri, bizim devraldığımız noktaya göre bugün geride mi, ileride mi? Üretim değerine bak,
23 milyardan 56 milyar dolara çıkmış mı, çıkmamış mı aynı alanda? Bakın, ben, size demin
hayvanlarla ilgili rakamları verdim, artış oranlarını, daha onları detaylandırabilirim de. Daha önceki
dönemlerde olan biteni de biz biliyoruz, bütün Türkiye de biliyor. Yani buğdaydaki kaliteden
bahsetmeyin bana. Türkiye, ekmeklik buğdayının bir kısmını ekmek için, bakın ihraç etmek üzere
değil, ekmek yapmak için ithal ediyordu. Ne zamana kadar? 2003-2004 yılına kadar. İhtiyacı vardı.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Doğru değil Sayın Bakan.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Yüzde 10 ithal
buğdayla …
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Bu doğru değil.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - …yüzde 90 yerli
buğdayı paçal yapıyordu…
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Bakan, bu doğru değil.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Burada ne yazıyor Sayın Bakan?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - … fırıncılara
veriyordu. Yapmayın.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Amerika dünyanın en büyük buğday ihracatçısı, aynı zamanda
ithalatçısı.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Hayır, hiç bunlar
doğru değil.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Sayın Bakan, bir bak bakayım burada ne yazıyor? Dünkü gazete, ne
yazıyor orada? Seni anlatıyor.
– 23 –
YASEMİN
33–35
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Gerçekleri
milletten saklamayacağız. Yok, işimize geldiğinde bir türlü, işimize gelmediğinde başka türlü
konuşmayacağız arkadaşlar.
MEHMET SERDAROĞLU (Kastamonu) – Onu siz yapıyorsunuz.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Doğru
söyleyeceğiz. Beni tenkit edebilirsiniz, icraatlarımızı tenkit edebilirsiniz…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Yahu şurada ne yazıyor, söylesene!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - … ama bu,
gerçekleri saptırmanız için yeterli değildir, gerekçe değildir.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Yahu gerçeği saptıran sensin!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Gerçekleri
saptırmayın. Bana başka şey söyleyin, gelin deyin ki, Türkiye'de tarım arazilerinin bölünmesinin
önüne geçelim. Bana bunu söyleyin.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Siz zaten dinlemiyorsunuz ki.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Türkiye'de daha
çok toplulaştırma yapalım deyin, onu yapalım.
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – “Yapmayın.” diyen mi var? Sayın Bakan, elini tutan mı var?
Allah Allah! Elini tutan mı var?
MEHMET SERDAROĞLU (Kastamonu) – Sekiz senedir ne yaptınız?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Türkiye'de çiftçinin
daha ucuz, daha kolay, girdilere, elektrik enerjisine ulaşmasına imkân sağlayacak düzenlemeleri
yapalım deyin.
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – Barajları bitir, sulama alanlarını geliştir. “Yapma.” diyen mi
var sana?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Gelin, onları da
sizinle birlikte diyelim. Onları konuşalım.
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – GAP’ı bitir, barajları bitir. Elini mi tutuyoruz ya?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Ama böyle, yani
olmayan bir şeyi gerçeklerin dışında söyleyince doğru değil.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri…
AHMET KÜÇÜK (Çanakkale) – Elini tutan mı var Sayın Bakan? GAP’ı bitir.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Değerli arkadaşlar,
fındıkla ilgili de size bir miktar bilgi sunmak istiyorum.
1990 yılında Türkiye 435 bin hektar alanda 391 bin ton fındık üretimi yaparken 2009 yılında
669 bin hektar alanda 500 bin ton üretim gerçekleştirmiştir.
Burada, tabii, ruhsatlı alan, çiftçi kayıt sistemine dâhil alan ve üretimi yapılan bunların dışında
alanlar var ve bunlar giderek Türkiye'de gerçek fındık ekolojisinde üretim yapan üreticilerin aleyhine
gelişmeye başladı. Bunu hepimiz biliyoruz. Yıllar itibarıyla fındığın artış dönemlerinde neler yaşandı,
nasıl oldu, bunların hepsini toplum bildi.
– 24 –
YASEMİN
35–37
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
2006 yılından itibaren bize Toprak Mahsulleri Ofisi olarak bir görev verildi ve biz o süre zarfında
çiftçimizin yanında olduk.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – FİSKOBİRLİK ne oldu? FİSKOBİRLİK görevini yapmıyor mu?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Bakın, mesela,
2000-2001 döneminde Türkiye, 682 milyon dolarlık fındık ihracatı gerçekleştirirken, 2009’da
1.259 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Peki, FİSKOBİRLİK batmasaydı ne kadar olacaktı?
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) –2001’de 636 milyon
dolardır bakın bu, 2002’de 593 milyon dolardır. Şimdi son yıllara baktığımızda, 2004-2005’ten
itibaren 1,5 milyar dolarlık ihracata çıkmıştır fındık ihracatı, tamam mı?
RAHMİ GÜNER (Ordu) – 2 milyar dolar Sayın Bakan.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Yok, 2005-2006’da
1.952’dir, 2’yi geçmedi.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – 2 milyar dolar 2005 yılında.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – 2’yi geçmedi,
rakamlar burada.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Doğru söylemiyorsun!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Biz, geçen sene bir
strateji uygulamaya başladık. Türkiye’de gerçekte fındık dikmesi gereken çiftçilerimizin fındık
dikilmesi gereken alanlarda, fındık ekolojisinde dedik ki buradaki kardeşlerimize: “Üreticilerimiz
fındık dikmeye devam etsinler.” Onlara, dönüm başına, alan itibarıyla, biz bir para vermeye başladık.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Sayın Bakan, fındığa fiyat ver, fındığa. Bırakın öyle avutma işlerini,
kandırmayın.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Değerli
kardeşlerim, biz kimseyi kandırmadık. Siz herhalde yaptınız, kendinizi anlatıyorsunuz!
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Üreticinin alın terini, emeğini verin. 3-5 tane ihracatçıya teslim etme,
sahip çık!
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) –2009, 2010, 2011
yıllarında her yıl için dekar başına 150 lira ödemeyi taahhüt ettik ve geçen sene bunu uyguladık.
2010 yılında 295 bin üreticimize 432 bin hektar alan için 650 milyon lira ödeme yaptık, önümüzdeki
yıl da yapacağız, ondan sonraki yıl da yapacağız. Yani orada fındık dikmesi gereken vatandaşlarımıza
yardımcı olmaya devam edeceğiz. Fındık dikilmemesi gereken alanlarda, onlara dedik ki: “Size bir
alternatif ürün listesi sunuyoruz. Siz…”
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Bakan, lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Sayın Bakanım, şu afet yardımına da bir gelsen.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) – Dedik ki: “İlk yıl
dekar başına 300 lira, ikinci ve üçüncü yıl için 150 lira olmak üzere, üç yıl için toplam 600 lira dekar
başına biz alternatif ürün desteği veriyoruz her bölge için.”
– 25 –
YASEMİN
37–41
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Biz bir şey daha yaptık: Türkiye’de hangi bölgede, hangi ilde hangi ürünler yetişir, yetiştirilebilir
ve hangi verimlilikte yetiştirilebilir bunun haritasını da çıkardık. Ona göre de vatandaşlarımıza dedik
ki: “Şu listedeki ürünlerden birini seçin; seçtiğiniz takdirde, biz size bu iş için üç yılda 600 lira para
vereceğiz yeni bir ürün yetişinceye kadar.” Stratejimiz bu. Bunun için, bunu uygulamaya bundan
sonra da devam edeceğiz.
Kimse, burada, popülist yaklaşımlarla Türkiye’ye hiçbir fayda sağlamamıştır. Şimdi üzülerek
görüyorum ki -bir zamanlar, 1991’de “Kim kaç veriyorsa ben 5 fazlasını veririm.” demişlerdi- bu
anlayış geri geliyor galiba, geri geliyor fakat bunun hiçbir faydası olmadı, bundan sonra da olmayacak.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Popülizm bu Sayın Bakan. Siz gerçeği söylemiyorsunuz.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANI MEHMET MEHDİ EKER (Devamla) - Hepinizi saygıyla
selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Bakan.
MEHMET EKİCİ (Yozgat) – Sayın Bakanım, şu afet parasından bahsetmediniz, yirmi dakika
konuştunuz afetten bahsetmediniz.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun Sayın Ertugay.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Bu Mecliste daha önceki oturumlarda da uygulanageldiği gibi,
ben gündem dışı bir konuşmayla ilgili olarak yerimden konuşma talebinde bulundum, yerimden bir
açıklama yapma ihtiyacı duydum.
BAŞKAN – Sayın Ertugay, açıklama getireceğim, bir oturur musunuz lütfen. Sizden başka Sayın
Özdemir, Sayın Ergin, Sayın Korkmaz ve Sayın Işık da söz istediler.
Şimdi, sayın milletvekilleri, biz, şu anda İç Tüzük’ün 59’uncu maddesine göre işlem yapıyoruz.
Yani gündem dışı konuşmalara Hükûmet cevap verdi. İç Tüzük’ün 59’uncu maddesinde deniliyor ki:
“Meclis Genel Kuruluna duyurulmasında zaruret görülen olağanüstü acele hallerde beşer dakikayı
geçmemek üzere, Başkanın takdiriyle en çok üç kişiye gündem dışı söz verilebilir. Hükûmet bu
konuşmalara cevap verebilir.” İşlem burada tamamlanıyor. Sayın milletvekillerinin bu işlemden sonra
sisteme girerek söz talep etme hakları bu uygulamada olmadığı gibi; ancak, İç Tüzük’ün 81’inci
maddesine göre, kanun tasarı ve teklifleri ile tümü üzerindeki görüşmeler veya maddeler üzerindeki
görüşmeler sırasında soru-cevap işlemi yapılırken söz isteme hakları; diğeri ise, İç Tüzük’ün yine
96’ncı maddesine göre, soru sorulduğu zaman sayın bakanlara, bu sorulara cevap verildikten sonra,
sayın milletvekillerinin, sayın bakanların verdiği cevapta yeni bir açıklama isteme hakları vardır. Bu
da İç Tüzük’ün 98’inci maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiş. Bunun haricinde böyle bir
uygulama yok. Dolayısıyla, Sayın Özdemir, Sayın Ergin, Sayın Korkmaz, Sayın Ertugay, Sayın Işık
ve Sayın Uzunırmak’a bu gerekçelerle söz veremiyorum.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Başkanım, bir şeyi arz edebilir miyim?
BAŞKAN - Buyurun Sayın Ertugay.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Sayın Başkan, Sayın Bakan beş dakikalık bir gündem dışı
konuşmaya İç Tüzük gereği yirmi dakika cevap veriyor.
BAŞKAN – İç Tüzük’ün hükmü.
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Yerimizden bir dakikalık bir konuşma ve katkı yapma imkânını
da bize çok görmeyin lütfen efendim.
– 26 –
YASEMİN
41–44
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
BAŞKAN – Sayın Ertugay, sayın milletvekilinin beş dakikalık gündem dışı konuşmasına yirmi
dakikalık cevap hakkını Sayın Bakana Başkanlık olarak biz vermiyoruz ki; bu hakkı, bu hukuku İç
Tüzük tanımış. Yapabileceğimiz bir şey yok, uygulama…
ZEKİ ERTUGAY (Erzurum) – Tamam efendim, siz de inisiyatifinizi kullanın bir dakika verin.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun Sayın Korkmaz.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başkan, sizin yönetiminizde dahi bunun tersi
uygulamalarını birçok kez yaptık.
BAŞKAN – Birçok kez olmadı efendim, doğru; birçok kez olmadı.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Yaptık efendim.
BAŞKAN – Ancak, anlatabilmem için, hatırlıyorum, biliyorum…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Mesela, ben, bir önceki dönemde hatırlarsanız sizinle
konuşarak söz aldım ben. Yani burada bizi izleyen kendi seçmenlerimiz var, kendi geldiğimiz bölgeler
var, Sayın Bakanı her zaman bulamıyoruz, ne olur birer dakika yerimizden konuşsak da birer dakika
cevap verse.
BAŞKAN – Efendim, İç Tüzük hükümlerine göre vermemiz söz konusu değil.
Teşekkür ediyorum.
Şimdi, gündem dışı üçüncü söz…
GÜROL ERGİN (Muğla) – Sayın Başkan, ben 60’ıncı maddeye göre söz istiyorum. Sayın Bakan
benim konuyu saptırdığımı söyledi.
BAŞKAN – Sayın Ergin, burada sayın milletvekillerimizin hepsi 60’a göre söz istiyor ama
buradaki 60, 59’un devamı değil; 59, gündem dışı beş dakika konuşma ve arkasından hükûmetin
konuşmasıyla işlemi tamamlamış.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Efendim, Sayın Bakan benim konuyu saptırdığımı söyledi. Kimin
neyi saptırdığını açıklamak istiyorum.
BAŞKAN – Olabilir.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Kim neyi saptırıyor söyleyeceğim. Bütün sözleri saptırmadır.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun Sayın Özdemir.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Sayın Başkan, şimdi, lütfetseniz, bundan önceki
uygulamalarda olduğu gibi, birkaç milletvekiline, Sayın Bakan hazır buradayken…
BAŞKAN – Hayır Sayın Özdemir, yanlış bir uygulama söz konusuysa buna devam etmek İç
Tüzük’e göre mümkün değil efendim.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Sayın Başkan, 69’a göre yerimizden söz talebimizi lütfen
kabul edin. Sayın Bakanı burada dinledik, birkaç sorumuz var, bir fırsat verirseniz…
BAŞKAN – Ama usul değil Sayın Özdemir, onu anlatıyorum. Burada biz neye göre
hükmedeceğiz, neye göre karar vereceğiz? Elimizdeki, uyguladığımız İç Tüzük var, buna göre karar
veriyoruz.
Teşekkür ediyorum Sayın Özdemir.
YASEMİN
– 27 –
44–46
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Sayın Başkan, Sayın Bakan burada bir çok rakam verdi…
BAŞKAN – Açıklama yaptım Sayın Özdemir.
Teşekkür ediyorum.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Ziraat Bankası 3,5 katrilyon lira kâr etmiş. Sayın Bakana
sormak istiyorum.
BAŞKAN – Yazılı soru sorabilirsiniz Sayın Özdemir.
MALİK ECDER ÖZDEMİR (Sivas) – Ziraat Bankası 3,5 katrilyon lirayı neyle, hangi icraatıyla
elde etti? Bunu Sayın Bakanın açıklamasını istiyorum.
BAŞKAN – Gündem dışı üçüncü söz, Terörle Mücadele Kanunu ile diğer bazı kanunlarda
yapılacak değişikler kapsamında yargılanan çocukların durumu hakkında söz isteyen Hakkâri
Milletvekili Abdulmuttalip Özbek’e aittir.
Buyurun Sayın Özbek. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
GÜROL ERGİN (Muğla) – Sayın Başkan, lütfen şu 60’ıncı maddeyi bir okuyun. İç Tüzük 60’ı
bir okuyun.
BAŞKAN – Lütfen Sayın Ergin. Gerekli açıklamayı yaptım efendim. Teşekkür ediyorum.
GÜROL ERGİN (Muğla) – Kimse bana “Saptırıyorsun konuları.” diyemez. Onun yanıtını
vereceğim.
BAŞKAN – Sayın Özbek, buyurun.
3.- Hakkâri Milletvekili Abdulmuttalip Özbek’in, Terörle Mücadele Kanunu kapsamında
yargılanan çocukların durumuna ilişkin gündem dışı konuşması
ABDULMUTTALİP ÖZBEK (Hakkâri) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kamuoyunda
“Taş atan çocuklar” diye adlandırılan konuyla ilgili gündem dışı söz almış bulunmaktayım. Bu
vesileyle yüce Meclisin değerli üyelerini saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime başlamadan önce, bugün Çukurca’da şehit düşen askerlerimize Allah’tan rahmet,
kederli ailelerine başsağlığı diliyorum. Yaralı askerlerimize de yüce Allah’tan acil şifalar diliyorum.
Bugün yüce Meclisimize gelecek olan ve hepimizi çok yakından ilgilendiren bu önemli yasanın
Genel Kurulumuza gelmesinde emeği geçen başta Sayın Başbakanımız ve Genel Başkanımız olmak
üzere sayın bakanlarımıza, Komisyon Başkanımıza, iktidar ve muhalefetin değerli üyelerine,
bürokratlarımıza, sevgili adalet çağırıcılarına ve emeği geçen herkese yürekten teşekkür ediyorum.
Saygıdeğer milletvekilleri, bugün binlerce anne ve babanın kucaklaşmayı hasretle beklediği, öte
yandan cezaevlerinde “Ben annemi istiyorum.” diyen çocuklarımızın sıcak yuvalarına bir an önce
kavuşmasını sağlayacak önemli bir yasayı hep beraber tartışacağız. Özellikle bu olayların yoğun
olarak yaşandığı bir bölgenin, aynı bölgenin milletvekili olarak şunu belirtmek isterim ki, hiç
kuşkusuz biz huzursuzlukları el birliğiyle bertaraf edecek çocukların taş atma sebeplerini ortadan
kaldırmak için sosyal, kültürel ve eğitimle ilgili gerekli düzenlemeleri hayata geçirmekteyiz, ailelerin
yaşam standartlarını yükseltmekteyiz. Çocukların çocukluklarını doyasıya yaşayabilecekleri huzurlu
bir ortam sağlanmalıdır. Bunu sağlamak birey, aile ve devlet olarak hepimizin görevidir.
Çocuk Hakları Evrensel Beyannamesi’nde belirtildiği gibi “Çocuklar özel olarak korunmalı,
yasa ve gerekli kurumların yardımıyla fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak sağlıklı
koşullar altında, özgür, onuru zedelenmeyecek şekilde yetişmesi sağlanmalıdır.” denilmektedir.
– 28 –
YASEMİN
46–50
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Kuşkusuz hiç kimse evlatlarının taş atmasını ve daha sonra eziyete uğramasını asla istemez.
Tam aksine, çocuklarının topluma ve insanlığa faydalı bir birey olarak yetişmesini ister. Bu sorunların
giderilebilmesi için ailelere de çok büyük görev ve sorumluluklar düşmektedir. Sorumluluk sahibi
olarak bizlere, bölgedeki kamu görevlilerine çok büyük görevler düşmektedir. Artık bölgede
normalleşmenin sağlanabilmesi, huzur içinde bir yaşamın sürdürülebilmesi, karşılıklı saygı ve duygu
bağlarının güçlendirilmesi gerekmektedir. Doğusuyla batısıyla gittiğimiz her yerde “Bu kan dursun,
artık cenazeler gelmesin.” diyen seslere kulak vermeli, kardeşlik ortamımızı güçlendirmeliyiz.
Ben de buradan yüce Meclisin saygıdeğer üyelerine seslenmek istiyorum. Gelin, bu ateşi hep
beraber söndürelim çünkü bu akan kan kardeş kanıdır. Bu mesele sadece AK PARTİ’nin ve Sayın
Başbakanımızın değil, bu mesele sorumluluk ve vicdan sahibi olan herkesin ortak meselesidir. Siyasi
kaygı ve çıkarlarımızı bir tarafa bırakarak halkımızın omuzlarımıza yüklediği bu tarihî sorumluluğu
yerine getirelim. Bu vesileyle bölgedeki sivil toplum örgütlerinin insani ve yapıcı çabalarına herkesin
kulak vermesinin ülkemize çok şey kazandıracağına inanıyorum. Farklılıklarımızı tehdit olarak değil,
zenginlik olarak görelim. Bizi birleştiren binlerce ortak duygumuzun olduğunu hiçbir zaman
unutmayalım. Bakın, değerli milletvekilleri, daha dün, iki gün önce Hakkâri’ye eli kınalı gelen
Afyonlu Türk gelinimle Hakkârili Kürt yeğenimi hangi siyasi düşünce ayırabilir? Artık bu gelin
kızım benim bir parçam değil midir? Gelin, artık bu ülkenin acılarını değil, güzelliklerini paylaşalım.
Saygıdeğer milletvekilleri, artık bu karanlık günleri geride bırakıyoruz. Yüksekova’da yapılan
havaalanının bölgeye sağlayacağı turizm potansiyelini konuşuyoruz. Şemdinli’nin, Derecik’in,
Çukurca’nın dünyaya açılacak sınır kapılarını konuşuyoruz. Hakkâri’nin Berçelan yaylalarından
gidecek duble yollarını konuşuyoruz. Beş yıldızlı oteller gibi lüks hastaneler yapıyoruz. Her gün
ambulans helikopterlerle hastaları taşıyoruz. Köylerinden göç etmek zorunda kalan ve mağdur
vatandaşlarımıza hızla köy tazminatlarını ödüyoruz. Bunları görmemek vicdansızlık olur. Kuş, kuştur;
suyu içer, göğe bakar. İnsanın da yapılanları görmesi gerçekten de gerekiyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun Sayın Özbek.
ABDULMUTTALİP ÖZBEK (Devamla) – Teşekkür ediyorum Değerli Başkanım.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Siz bir gitseniz, onların hepsi gerçekleşecek. Yaktınız bölgeyi, yaktınız.
ABDULMUTTALİP ÖZBEK (Devamla) - Artık, ekonomisiyle, demokrasisiyle önü
kesilemeyecek olan bir ülke konumundayız. İnşallah, hep beraber ülkemizin geleceğini,
çocuklarımızın geleceğini hep beraber tesis edeceğiz.
Sizleri ülkemin milletvekilleri olarak, çok değerli milletvekilleri olarak Hakkâri’ye misafir etmek
istiyorum. Gelin, hep beraber, çocuğu şehit olan anneden çocuğu dağa çıkan, dağda öldürülen anneye
kadar, askerime kadar, polisime kadar herkese gidip oturalım, konuşalım, duygu bağlarımızı
güçlendirelim. Sizden ricam -bunu içtenlikle söylüyorum- o ilin en çok acı çeken insanlarıyız ama
bu acılarımızı sizlerle de paylaşalım, aynı sofrada oturalım, aynı havayı soluyalım, aynı güzellikleri
beraber yaşayalım. İnanıyorum ki, biz bu duyguları beraber yaşarsak birbirimizi daha çok iyi
anlayacağız, o kanaatteyim.
Hepinizi saygıyla, sevgiyle, hürmetle selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Özbek.
Gündeme geçiyoruz.
– 29 –
YASEMİN
50–53
TBMM
B: 137
Başkanlığın Genel Kurula sunuşları vardır.
20 . 7 . 2010
O: 1
Meclis araştırması açılmasına ilişkin dört önerge vardır, ayrı ayrı okutuyorum:
VI.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI
A) MECLİS ARAŞTIRMASI ÖNERGELERİ
1.- Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 19 milletvekilinin, emeklilerin sorunlarının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/841)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Ülkemizdeki emeklilerin içinde bulunduğu ekonomik ve sosyal sorunlarının her geçen gün
artması ve yaşam kalitelerinin düşmesinin nedenlerinin, araştırılması ve sorunların giderilmesi için
Anayasanın 98. İçtüzüğün 104 ve 105. maddeleri gereğince Meclis araştırması yapılmasını arz ve
teklif ederiz.
1) Reşat Doğru
(Tokat)
3) Oktay Vural
(İzmir)
2) Alim Işık
4) Akif Akkuş
(Kütahya)
(Mersin)
5) Recai Yıldırım
(Adana)
7) Ali Uzunırmak
(Aydın)
6) Muharrem Varlı
8) Süleyman Nevzat Korkmaz
9) Sabahattin Çakmakoğlu
10) Recep Taner
11) Kemalettin Nalcı
12) Rıdvan Yalçın
13) Kürşat Atılgan
14) Mehmet Şandır
15) Atila Kaya
16) Erkan Akçay
(Adana)
(Isparta)
(Kayseri)
(Aydın)
(Tekirdağ)
(Ordu)
(Adana)
(Mersin)
(İstanbul)
(Manisa)
17) Ahmet Bukan
(Çankırı)
19) Yılmaz Tankut
(Adana)
18) Osman Durmuş
20) Mustafa Kemal Cengiz
Gerekçe:
(Kırıkkale)
(Çanakkale)
Yaşamlarının en önemli en dinamik, verimli çağlarında devletimiz ve milletimiz için emeklerini
harcayan emeklilerimiz huzurlu, müreffeh bir yaşam içinde hayatlarını geçirmek istiyorlar. Bu sosyal
devlet olma ilkesinin gereği onların hakkıdır. Ancak emeklilerimiz başkalarına muhtaç olmadan
geçinmek için can çekişiyorlar.
– 30 –
YASEMİN
53–55
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Bugün içinde bulunduğumuz süreçte emeklilerimiz, dul ve yetimlerimiz, sakat olarak çalışanlar,
yaşlı insanlarımız hak ettikleri değeri alamamaktadır.
Emeklilerimizin sağlıktan barınmaya, sosyal koşullardan yasal hak ve güvencelere kadar tüm
sorunlarına köklü ve organize çözümler üretilmelidir. Hizmete ve ödenen prime göre, eşit hizmete eşit
aylık sistemine geçilmelidir. Emekliler arasındaki farklılığı giderecek norm ve standartları sağlayacak
eski emekliler açısından var olan adaletsizliği ortadan kaldıracak intibak yasası çıkarılmalıdır.
Emeklilerimizin %42'sinin aldıkları emekli maaşıyla bakmakla yükümlü oldukları en az bir
çocukları, %60'ının işsiz çocukları, %80'inin de emekli maaşından başka geliri bulunmamakta,
yaşları, çalışma koşulları nedeniyle emeklilerimizin %48'inin kronik rahatsızlıkları bulunmaktadır.
Verilere bakıldığında emeklilerin ne kadar zor şartlarda hayatlarını idame ettirdikleri görülmektedir.
Hükümetin vermiş olduğu zamlarla emeklilerimiz nasıl ihtiyaçlarını karşılayacaklar.
Emeklimizin %88 inin geliri, açlık sınırının altında, tüm emeklilere bakıldığında tamamına yakınının
yoksulluk sınırının altında olduğu görülmektedir. Bu veriler hükümet tarafından mutlaka göz önüne
alınmalıdır. Hükümetin emeklilerimize yapmış olduğu 1 yıllık zam, faturalara gelen 6 aylık zammı
bile karşılayamaz hale gelmiş, yapılan zamlar emeklinin cebine girmeden hükümet tarafından geri
alınmıştır.
Emeklilerimizden sağlık ocaklarında bile katkı payı alınmaktadır. Ayda birkaç defa doktora
gittiğini düşünürseniz o aldıkları 1,83'lük veya 2,5'luk zamlar alınan katkı paylarını bile
karşılamamaktadır. İntibak yasalarıyla ilgili sorunları acil giderilmelidir.
Emeklilerin ve yaşlıların toplumda hak ettikleri saygınlığı kavuşmaları hak ettikleri yaşam
standartları için problemlerin giderilmesi ve sorunların çözümü için araştırma önergemiz
hazırlanmıştır.
2.- Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 23 milletvekilinin, Kütahya’daki özelleştirmelerin ekonomik
ve sosyal etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/842)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
"Kütahya'da yapılan ve yapılacak özelleştirmelerin ilin sosyo-ekonomik yapısına olan etkilerinin
ve yol açtığı sorunların araştırılarak alınacak önlemlerin belirlenmesi" amacıyla Anayasamızın
98'inci, Türkiye Büyük Millet Meclisi İç Tüzüğü'nün 104'üncü ve 105'inci maddeleri gereğince
Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz. 26/05/2010
1) Alim Işık
(Kütahya)
2) Oktay Vural
(İzmir)
4) Osman Durmuş
(Kırıkkale)
3) İsmet Büyükataman
5) Sabahattin Çakmakoğlu
6) Kamil Erdal Sipahi
(Bursa)
(Kayseri)
(İzmir)
7) Cemaleddin Uslu
(Edirne)
9) Ertuğrul Kumcuoğlu
(Aydın)
8) Reşat Doğru
10) Metin Ergun
YASEMİN
(Tokat)
(Muğla)
– 31 –
55–58
TBMM
11) Yılmaz Tankut
12) Recep Taner
B: 137
(Adana)
(İstanbul)
15) Yıldırım Tuğrul Türkeş
(Ankara)
16) Şenol Bal
17) Atila Kaya
(Kırşehir)
(İzmir)
(İstanbul)
18) Hakan Coşkun
(Osmaniye)
20) Mehmet Akif Paksoy
(Kahramanmaraş)
22) Kemalettin Nalcı
(Tekirdağ)
19) Ahmet Bukan
21) Ahmet Orhan
23) Akif Akkuş
24) Abdülkadir Akcan
Gerekçe:
O: 1
(Aydın)
13) D. Ali Torlak
14) Metin Çobanoğlu
20 . 7 . 2010
(Çankırı)
(Manisa)
(Mersin)
(Afyonkarahisar)
Cumhuriyet tarihi boyunca önceki 57 hükûmet döneminde yapılmış çok sayıdaki Kamu İktisadi
Teşekkülü (KİT), AKP'nin tek başına iktidar olduğu son 8 yıllık dönemde, ülkemiz genelinde olduğu
gibi Kütahya ilinde de özelleştirme adı altında neredeyse yok pahasına denecek kadar düşük ücretlerle
satılmıştır. Bu satışların ardından, özelleştirilen tesislerde çalışan birçok insanımız mağdur edilirken
AKP'ye yakın yeni zenginler yaratılmış ve toplumdaki iş barışı bozulmuştur.
AKP döneminde yapılan özelleştirmeler nedeniyle çok sayıda insanımızın mağdur olduğu illerden
birisi de hiç şüphesiz ki Kütahya ilidir. AKP'nin iktidara gelir gelmez hemen özelleştirme kapsamına
alarak 2004 yılında sattığı Kütahya Şeker Fabrikası, Azot Fabrikası (TÜGSAŞ), Kütahya Manyezit
İşletmeleri (KÜMAŞ) ve Eti Gümüş tesislerinde çalışan birçok insanımız ya emekliliğe zorlanarak
emekli edilmiş ya da 4/C kapsamında diğer kamu kurum veya kuruluşlarına gönderilmiştir. Kurum ya
da kuruluşlarında kalanlar ise çok düşük ücretlerle çalışmaya devam etmek zorunda kalmışlardır.
Kurulduklarından itibaren yıllarca Kütahya ekonomisine ve istihdamına çok önemli katkıları
olmuş bu tesisler, Kütahya'daki 6 milletvekilinin tamamının AKP'ye ait olduğu bir dönemde,
özelleştirme adıyla rayiç değerlerinin çok altında kalan bedellerle satılmışlardır. Anılan tesislerin
satılmasıyla Kütahya ekonomisinde ve istihdamında hızla gerileme başlamış, o tarihlerden bu yana
bu ilde ikamet eden 100 bine yakın insanımız başka illere göç etmek zorunda kalmışlardır. Yapılan
özelleştirmeler sırasında ve sonrasında yaşanan birçok usulsüzlük ve yolsuzluk iddiaları o günlerden
bu günlere Kütahya gündemini meşgul etmeye devam etmektedir.
Kasım-2009'da özelleştirme süreci başlatılan ve devir teslim işlemlerinde son aşamaya gelinen
Osmangazi EDAŞ bünyesinde çalışan çok sayıda işçi ve memurun akıbetinin ne olacağına ilişkin
belirsizlikler sürmektedir. Anılan işletmeye bağlı İl Müdürlüklerinde kamu görevlisi olarak görev
yapan bazı yöneticilerin işletmeye ilişkin devir teslim işlemleri tamamlanmadığı halde emekliliği
gelmiş birçok işçiyi emekli olmaya zorladıkları, henüz emeklilik süresini doldurmamış çalışanlara ise
çeşitli baskıların yapıldığı iddiaları İl Müdürlüklerinin bulunduğu Kütahya ve diğer komşu illerde
önemli rahatsızlıklara yol açmıştır.
– 32 –
YASEMİN
58–61
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Kütahya ilinin ve ülke ekonomisinin önemli kuruluşlarından olan Seyitömer ve Tunçbilek termik
santralleriyle birlikte bu santrallere kömür temin edilen Seyitömer Linyit İşletmeleri (SLİ) ve Tavşanlı
Garp Linyit İşletmeleri (GLİ) Müessese Müdürlüklerinin de son dönemde özelleştirme kapsamına
alınan ve özelleştirme süreci başlatılan enerji tesisleri içerisinde yer alacağına ilişkin haberler ve
AKP'ye ait bazı yetkililerin de basına yansıyan demeçleri Kütahya kamuoyunda endişeli bir bekleyişe
ve yeni tartışmalara neden olmuştur. Anılan tesislerin de daha öncekilerde olduğu gibi, özelleştirme
adı altında iktidara yakın bir grup iş adamına rayiç bedelinin çok altında bedellerle satılacağına ve
8 yıldır bu amaçla çalışan AKP yetkililerinin bulunduğuna ilişkin iddialar, gerek bu işletmeler
bünyesinde çalışan gerekse Kütahya'da yaşayan birçok insanımızı tedirgin etmektedir.
Yukarıda belirtilen nedenlerle, Kütahya ilinde AKP iktidarı döneminde yapılmış ve son dönemde
yapılması planlanan özelleştirmelerin ilin sosyo-ekonomik yapısına olan olumsuz etkilerinin
araştırılarak alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırmasının açılmasında
yarar görülmektedir.
3.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 milletvekilinin, yargıdaki bazı sorunların araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/843)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na
"Bağımsız Yargı" sorunlarının araştırılması, bu konuda yürütülecek çalışmaların ve alınması
gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98'nci, İçtüzüğün 104 ve 105'inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması için gereğini arz ve talep ederim. 02.06.2010
1) Hasip Kaplan
(Şırnak)
3) Gültan Kışanak
(Diyarbakır)
2) Selahattin Demirtaş
4) Ayla Akat Ata
5) Bengi Yıldız
6) Akın Birdal
7) Emine Ayna
(Diyarbakır)
(Batman)
(Batman)
(Diyarbakır)
(Mardin)
8) Fatma Kurtulan
(Van)
10) İbrahim Binici
(Şanlıurfa)
12) Mehmet Nezir Karabaş
(Bitlis)
9) Hamit Geylani
11) M. Nuri Yaman
13) Mehmet Ufuk Uras
14) Osman Özçelik
15) Özdal Üçer
16) Pervin Buldan
17) Sebahat Tuncel
(Hakkâri)
(Muş)
(İstanbul)
(Siirt)
(Van)
(Iğdır)
(İstanbul)
18) Sevahir Bayındır
(Şırnak)
20) Şerafettin Halis
(Tunceli)
19) Sırrı Sakık
YASEMİN
(Muş)
– 33 –
61–63
TBMM
B: 137
Gerekçe:
20 . 7 . 2010
O: 1
Bağımsız yargı “adalet mülkün” temelidir, yurttaşın uğradığı haksızlıklar karşısında sığınacağı
tek limandır. Ulusal yargı ne kadar sağlıklı işlerse, AİHM’e ulusal üstü yargıya başvurularda o oranda
azalacaktır.
Adil bir yargılanma için, hazırlık soruşturmasından, son soruşturma evresine kadar bir bütündür.
Bu işleyişin bir çarkında ki sakatlık usulde hatalar esası etkilemektedir. Bu nedenle adli kolluktan,
polis ve jandarma kolluğuna kadar; adli personelden yargıç, savcı ve avukatlara kadar; bina, araç,
gereç ve kırtasiyeden teknolojiye kadar; eğitimden, staja, içtihatlardan evrensel hukuka bir bütün
olarak ele alınması ve sorunlarının irdelenmesi gerekmektedir.
Gizli dinlemeden, Özel Ağır Ceza mahkemelerine, yargının siyasallaşmasına, bürokratlaşmasına,
uzun gözaltı ve tutukluluk sürelerine, cezaevlerinde hak ihlallerine, rüşvetten, iş yoğunluğuna, müruru
zamana uğrayan davalara; yargıç teminatından bağımsız, tarafsız, hakkaniyete uygun makul sürede
yargılamalara sorunların bir bütün olarak ele alınması gerekmektedir.
İstinaf mahkemelerinin kuruluşunun gecikmesinden, Yargıtay’ın yeni yapılanmasına, Anayasa
reformundan, HYSK'nin yapılanmasına, baroların vesayetten arınmasına, icra dairelerinin keşmekeş
ve rüşvet iddialarından arınmasına, bilirkişilik konusunun ve Adli Tıp yapılanmasına, tebligattan,
kararlara, infazlara kadar devasa sorunların araştırılması gerekmektedir.
72,5 milyon nüfusun yükünü taşıyamayan yargı, sorunlar yumağı hâline gelirken, olağanüstü
yargıda, çete ve siyasi davalarda siyasi iktidarların tehdidi, ulusal üstü yargı sorunları hükümetin
temsili ve yargıç seçimlerine kadar, acil olarak çözülmesi gereken sorunlar bulunmaktadır.
Çocukların yargılanmasından, bilişim suçlarına, özel yetkili mahkemelere, yargı birliğinden,
yargıç teminatının her alanda sağlanmasına kadar, sorunların tespiti ve çözümü için yeniden bir
planlamaya gidilmesi zorunlu olmuştur.
Adalet Bakanlığının vesayetinin sorgulanması, “kuruyla beraber yaşta yanar” yaygın inanışının
kırılması, Duverger'in deyimiyle “adaletin olmadığı yerde herkes suçlu duruma düşebilir” anlayışının
kamu vicdanında tartışıldığı günlerden geçiyoruz.
Bu amaçla bağımsız yargı sorunlarının sağlanması ve adil yargılanma koşullarının sağlanması için;
Bir Meclis araştırması açılması ve komisyon kurulması yararlı olacaktır.
4.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 milletvekilinin, tüketici hakları alanında yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/844)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na
"Tüketici Hakları" alanında yaşanan sorunlarının araştırılması, bu konuda yürütülecek
çalışmaların ve alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98'nci, İçtüzüğün 104
ve 105'inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması için gereğini arz ve talep ederim. 02.06.2010
1) Hasip Kaplan
2) Selahattin Demirtaş
3) Gültan Kışanak
4) Ayla Akat Ata
5) Bengi Yıldız
YASEMİN
(Şırnak)
(Diyarbakır)
(Diyarbakır)
(Batman)
(Batman)
– 34 –
64–66
TBMM
6) Akın Birdal
7) Emine Ayna
B: 137
(Diyarbakır)
(Van)
10) İbrahim Binici
(Şanlıurfa)
11) M. Nuri Yaman
(Hakkâri)
(Muş)
12) Mehmet Nezir Karabaş
(Bitlis)
14) Osman Özçelik
(Siirt)
16) Pervin Buldan
(Iğdır)
13) Mehmet Ufuk Uras
15) Özdal Üçer
17) Sebahat Tuncel
18) Sevahir Bayındır
19) Sırrı Sakık
20) Şerafettin Halis
Gerekçe:
O: 1
(Mardin)
8) Fatma Kurtulan
9) Hamit Geylani
20 . 7 . 2010
(İstanbul)
(Van)
(İstanbul)
(Şırnak)
(Muş)
(Tunceli)
Türkiye de tüketici hakları konusunda yeterli sivil toplum örgütlenmeleri olmadığı gibi, yasal
düzenlemeler yetersiz kalmaktadır. Tüketici hareketlerinin zayıf kalması, aralarında yeterli işbirliği
ve ortaklığın olmaması sonucu tüketiciler ağır hak ihlallerine uğramaktadır.
Ürün güvenliği konusu sorunludur, ürünlerin piyasa gözetimine ilişkin yönetmelik ve
düzenlemeler yetersizdir. Güvenli olmayan ürünlere karşı önleyici tedbirlerin alınması, piyasa
gözetimi, riskli ürünlerin tespiti konuları hâlâ sorunludur.
Ticari reklam, ilan ve promosyonlar, banka kredilerini özendirici reklamlar, kampanyalar,
yeterince denetlenememekte, müeyyideler caydırıcı olamamaktadır. Aldatıcı, yanıltıcı, dolandırıcı
reklam ve promosyonlar konusunda denetim yetersizdir.
Tüketici mevzuatı, mahkemeler, hakem kurulu kararları arasında bir uyum bulunmamaktadır.
Tüketici haklarının ihlali sonucu mal kaybı yanı sıra, sağlık sorunları gündeme gelmekte yaşam
hakkını ihlal eden ağır sonuçlar doğurmaktadır.
Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi, zararlı ürünlerin kullanım ve denetimi, halk sağlığı önleyici
tedbirler konusunda yeterli bir ilerleme sağlanamamıştır. Kan, kan ürünleri, doku ve hücreler
konularında AB müktesebatı uygulanmamakta, mevzuat uyumu sağlanamamaktadır.
İthal sonucu yurt dışından getirilen malların garanti, güvenlik ve kullanımı konusunda standart
koşulların oluşmaması sonucu tüketiciler zarar uğramaktadır.
Elektronik eşyalar, cep telefonları bilgisayarlarda, kaçak, çakma mallar piyasayı sarmış
durumdadır. Toplumun güvenliğini, kişilik haklarını ihlal eden, dinleme cihazları, jamer aletler
kaldırımlarda, işporta tezgahlarında ekmek peynir gibi rahatlıkla satılmaktadır.
Gıda sektöründe kullanım tarihlerine riayetsizlik, ürünlerin muhafaza ve dolaşımı, genetiği
bozulan meyve ve ürünler, ilaçlama ve zehirlenmeler ağır sonuçları her gün basında yer almaktadır.
– 35 –
YASEMİN
66–69
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
Sinema, müzik endüstrisi korsan malların üretilmesi ve satılması ile bir yandan telif hakları ihlal
edilirken, diğer yandan ürünlerin kalitesiz olması sonucu tüketiciler zarara uğramaktadır.
Tüketicinin ve sağlığın korunması alanında ürün güvenliğinin sağlanması, tüketicilerin
uyarılması, hakları konusunda bilinçlendirilmesi, mevzuatın etkinleştirilmesi gerekmektedir.
Bu amaçla bir meclis araştırması açılarak tüketicilerin haklarının korunması için etkin önlemlerin
alınması için bir araştırma komisyonu kurulması gerekmektedir.
BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.
Önergeler gündemde yerlerini alacak ve Meclis araştırması açılıp açılmaması konusundaki
görüşmeler, sırası geldiğinde yapılacaktır.
Bir Meclis soruşturması önergesi vardır. Önerge bastırılıp sayın üyelere bugün dağıtılmıştır.
Meclis soruşturması önergesini okutuyorum:
B) MECLİS SORUŞTURMASI ÖNERGELERİ
1.- İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 54 milletvekilinin, seviye belirleme sınavı
uygulamasında görevini kötüye kullanarak ve yetkisini suistimal ederek öğrenciler ve ailelerin
mağduriyetine ve kamunun zararına neden olduğu iddiasıyla Millî Eğitim Eski Bakanı Hüseyin Çelik
hakkında Meclis soruşturması açılmasına ilişkin önergesi (9/3)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Milli Eğitim Bakanı Nimet Çubukçu, "Ortaöğretim Geçiş Sistemi ve Seviye Belirleme Sınavı”
hakkında 28 Haziran 2010 tarihinde yaptığı açıklama ile bir önceki Milli Eğitim Bakanı Hüseyin
Çelik tarafından başlatılan ve 3 yıldır uygulanan "Seviye Belirleme Sınavı"nın (SBS) 6. ve 7.
sınıflardan kaldırıldığını duyurdu. Sayın Bakan Çubukçu, akademisyenler ve sivil toplum örgütlerince
yapılan bilimsel araştırmalar ve raporlar doğrultusunda; öğrenci, veli, öğretmen, okul ve eğitim
sistemi üzerinde SBS'nin olumsuz etkileri olduğunu tespit ettiklerini yaptığı bu açıklama ile itiraf
etmiştir. Çubukçu açıklamada eski sistemin olumsuz özelliklerini tek tek sıralamış, uygulanan
sistemin okul dışı kaynaklara yönelimi artırdığına, okulun eğitim sistemindeki merkeziliğini
kaybetmesine yol açtığına ve çocukların sosyo-psikolojik gelişimlerini olumsuz yönde etkilediğini
ve kamuoyunda bu şekilde geniş bir uzlaşı bulunduğuna da dikkat çekmiştir. Çubukçu, katıldığı tüm
toplantılarda eğitimcilerin, sivil toplum kuruluşlarının, medyanın, öğretmen, öğrenci ve velilerin
SBS'nin 11-14 yaş aralığındaki çocukları olumsuz etkilediği konusunda fikir birliği içinde olduklarını
gördüğünü vurgulayarak, Bakanlığa ve kendisine konuyla ilgili sayısız mektup geldiğini belirtmiştir.
Sayın Bakan, bu hatalı sistemde ısrarcı olamayacaklarını yaptığı basın toplantısında gerekçeleriyle
anlatarak SBS'yi kaldırdıklarını açıklamıştır.
Bir önceki Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik tarafından üç yıl önce hiç kimseden görüş
almadan, hiçbir araştırma yapmadan uygulamaya konulan "Ortaöğretim Geçiş Sistemi ve Seviye
Belirleme Sınavı” şimdi yeni Bakan Nimet Çubukçu'nun yanlış bir uygulama sözleriyle kaosa
dönüşmüştür. Akademisyenler, sivil toplum örgütleri ve hazırlanan raporlarla bu sistemle üç yıldır
çocukların kobay olarak kullanıldığı, kazananın sadece dershaneler olduğu vurgulanmaktadır. Çelik
tarafından büyük bir yenilik olarak sunulan sınav sistemi tüm eleştirilere rağmen uygulanmış ve
milyonlarca öğrenci, aile mağdur edilmiştir.
Çocuklar ders çalışmak, kitap okumak yerine, test çözmeye yönlendirilmiş, resim, müzik, spor,
sanat adına ne varsa her şeyden uzaklaştırılmışlardır. Aileler, dershane paralarını ödeyebilmek için,
– 36 –
YASEMİN
69–71
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 1
evlerini arabalarını satmış, ödeyemeyenlere haciz gelmiş ve hapishaneler dershane parasını
ödeyemeyen anne ve babalarla dolup taşmıştır. Basına da yansıdığı gibi intihar vakaları bile
yaşanmıştır. Yani, yaşanan mağduriyetler sadece maddi yönüyle kalmamış, hem öğrenciler, hem
veliler psikolojik olarak yıpranmış, telafisi mümkün olmayan manevi mağduriyetler yaşamışlardır.
Bu işin sorumlusu AKP Genel Başkan Yardımcısı dönemin Milli Eğitim Bakanı Hüseyin
Çelik'tir. Çocukların ve ailelerin sosyal yaşamını, aile hayatını öldürmenin hesabını vermelidir. Onun
dışında sistemi savunan, arkasında duran olmamış, "ben yaptım oldu" anlayışıyla SBS'nin
kaldırılmayacağını, aksine daha da güçlendirileceğini, başarının bu sistemle daha da artacağını
savunmuştur. Ancak, sonuç tam bir hüsran olmuş, sıfır alanların sayısı her geçen gün daha da
artmıştır. Hüseyin Çelik'in "Türk Eğitim Tarihi'nin en önemli reformlarından birisi" olarak
nitelendirdiği SBS sistemi, yine aynı iktidarın bir başka Bakanı Çubukçu tarafından tüm yanlışlıkları
belgeleriyle ispat edilerek kaldırılmıştır.
Eski Milli Eğitim Bakanı ve şu anki AKP Genel Başkan Yardımcısı, Hüseyin Çelik'in Bakanlığı
döneminde başlayan sınav sistemi neticesinde, kamu yararı ilkesine aykırı olarak, üç yıl boyunca
kamu kaynakları israf edilmiş, Türk Ceza Kanunu'nun 257'nci maddesi uyarınca görevini kötüye
kullanmış, yetkisini suistimal etmiş, kişilerin (anne-baba-öğrencilerin) mağduriyetine ve kamunun
zararına sebep olmuştur. Yine, Milli Eğitim Temel Kanunu'nun, "Türk Milli Eğitiminin Genel
Amaçları" ilkesine aykırı davrandığı gerekçesiyle hakkında Anayasa'nın 100'üncü, TBMM
İçtüzüğü'nün 107'nci maddeleri gereğince Meclis soruşturması açılmasını saygılarımızla arz ve teklif
ederiz.
1) Mehmet Sevigen
(İstanbul)
2) Hüsnü Çöllü
(Antalya)
4) Ali Oksal
(Mersin)
6) Tacidar Seyhan
(Adana)
3) Tekin Bingöl
5) Atila Emek
7) Tayfur Süner
8) Şükrü Elekdağ
(Ankara)
(Antalya)
(Antalya)
(İstanbul)
9) Halil Ünlütepe
(Afyonkarahisar)
11) R. Kerim Özkan
(Burdur)
10) Kemal Demirel
12) Akif Ekici
13) Durdu Özbolat
14) Ahmet Küçük
15) İsa Gök
16) Birgen Keleş
17) Fevzi Topuz
18) Ali Rıza Öztürk
19) Rasim Çakır
YASEMİN
(Bursa)
(Gaziantep)
(Kahramanmaraş)
(Çanakkale)
(Mersin)
(İstanbul)
(Muğla)
(Mersin)
(Edirne)
– 37 –
71–73
TBMM
20) Çetin Soysal
21) Mustafa Özyürek
B: 137
20 . 7 . 2010
(İstanbul)
(İstanbul)
22) Osman Kaptan
(Antalya)
24) Ali İhsan Köktürk
(Zonguldak)
23) Tansel Barış
25) M. Rıza Yalçınkaya
26) Sacid Yıldız
(Kırklareli)
(Bartın)
(İstanbul)
27) Hüseyin Pazarcı
(Balıkesir)
29) Selçuk Ayhan
(İzmir)
28) Derviş Günday
30) Bülent Baratalı
31) Ali Rıza Ertemür
32) Ali Arslan
33) Hulusi Güvel
34) M. Şevki Kulkuloğlu
(Çorum)
(İzmir)
(Denizli)
(Muğla)
(Adana)
(Kayseri)
35) Ferit Mevlüt Aslanoğlu
(Malatya)
37) Hikmet Erenkaya
(Kocaeli)
36) Yaşar Tüzün
38) Ahmet Ersin
39) Fatih Atay
40) Atilla Kart
(Bilecik)
(İzmir)
(Aydın)
(Konya)
41) Enis Tütüncü
(Tekirdağ)
43) Abdullah Özer
(Bursa)
45) F. Nur Serter
(İstanbul)
42) Turgut Dibek
44) Algan Hacaloğlu
46) Bihlun Tamaylıgil
(Kırklareli)
(İstanbul)
(İstanbul)
47) Cevdet Selvi
(Kocaeli)
49) Erol Tınastepe
(Erzincan)
48) İlhan Kesici
50) Mehmet Ali Susam
(İstanbul)
(İzmir)
51) Ali Koçal
(Zonguldak)
53) Abdulaziz Yazar
(Hatay)
52) Hüseyin Ünsal
54) Ergün Aydoğan
55) Ahmet Tan
YASEMİN
O: 1
(Amasya)
(Balıkesir)
(İstanbul)
– 38 –
73–75
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Bilgilerinize sunulmuştur.
O: 1
Anayasa’nın 100’üncü maddesindeki “Meclis, bu istemi en geç bir ay içinde görüşür ve …
karara bağlar.” hükmü uyarınca Meclis soruşturması önergesinin görüşülme gününe dair Danışma
Kurulu önerisi daha sonra Genel Kurulun onayına sunulacaktır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının bir tezkeresi vardır, okutup oylarınıza sunacağım.
Okutuyorum:
C) TEZKERELER
1.- Çin Halk Cumhuriyeti’nde düzenlenecek olan 2010 Dünya Kanser Liderleri Zirvesine davet
edilen, TBMM kanser hastalığı konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Başkanı Kemalettin Aydın’ın davete icabet etmesine
ilişkin Başkanlık tezkeresi (3/1258)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna
18-21 Ağustos 2010 tarihleri arasında Çin Halk Cumhuriyeti’nde düzenlenecek olan 2010 Dünya
Kanser Liderleri Zirvesi’ne, TBMM Kanser Hastalığı Konusunun Araştırılarak Alınması Gereken
Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Başkanı Sayın
Kemalettin Aydın davet edilmiştir.
Davete icabet edilmesi hususu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Dış İlişkilerinin Düzenlenmesi
Hakkında 3620 sayılı Kanun’un 9. Maddesi uyarınca Genel Kurulun tasviplerine sunulur.
Nevzat Pakdil
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanı V.
BAŞKAN – Kabul edenler…
MUHARREM VARLI (Adana) – Karar yeter sayısı istiyorum.
BAŞKAN – Karar yeter sayısını arayacağım.
Kabul etmeyenler… Karar yeter sayısı yoktur.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 16.18
– 39 –
YASEMİN
76–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
İKİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 16.24
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Yusuf COŞKUN (Bingöl), Bayram ÖZÇELİK (Burdur)
O: 2
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin İkinci
Oturumunu açıyorum.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı tezkeresinin oylamasında karar yeter sayısı bulunamamıştı.
Şimdi, tezkereyi tekrar oylarınıza sunacağım ve karar yeter sayısını arayacağım: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Karar yeter sayısı vardır ve kabul edilmiştir.
Milliyetçi Hareket Partisi Grubunun, İç Tüzük’ün 19’uncu maddesine göre verilmiş bir önerisi
vardır, okutup işleme alacağım ve oylarınıza sunacağım.
Okutuyorum:
VII.- ÖNERİLER
A) SİYASİ PARTİ GRUBU ÖNERİLERİ
1.- (10/646) esas numaralı Meclis Araştırması Önergesi’nin ön görüşmelerinin, Genel Kurulun
20/7/2010 Salı günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin MHP Grubu önerisi
Tarih: 20/07/2010
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Danışma Kurulu; 20/07/2010 Salı günü (bugün) toplanamadığından Grubumuzun aşağıdaki önerisinin, İçtüzüğün 19 uncu Maddesi gereğince Genel Kurulun onayına sunulmasını arz ederim.
Saygılarımla.
Oktay Vural
İzmir
MHP Grup Başkan Vekili
Öneri:
Türkiye Büyük Millet Meclisinin Gündeminin, Genel Görüşme ve Meclis Araştırması
Yapılmasına Dair Öngörüşmeler Kısmında yer alan 10/646 esas numaralı “Çay üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla” Anayasanın 98. ve
İçtüzüğün 104 ve 105. Maddeleri Gereğince Meclis Araştırması önergelerinin görüşmelerinin Genel
Kurulun 20/07/2010 Salı günlü birleşiminde yapılması önerilmiştir.
BAŞKAN – Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisi lehinde söz isteyen, Süleyman Lâtif
Yunusoğlu, Trabzon Milletvekili.
Buyurun Sayın Yunusoğlu. (MHP sıralarından alkışlar)
SÜLEYMAN LÂTİF YUNUSOĞLU (Trabzon) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Doğu
Karadeniz’in en önemli ürünlerinden birini teşkil eden çay ürününün üreticilerinin problemlerinin
araştırılması, çözüm yollarının bulunması amacıyla vermiş olduğumuz Meclis araştırma komisyonu
kurulması önergesi için Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum.
– 40 –
YASEMİN
78–80
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Konuşmama başlamadan evvel, hain terör saldırıları neticesinde Çukurca’da şehit verdiğimiz
Mehmetçiklerimizin ailelerine başsağlığı diliyor, kendilerine Yüce Allah’tan rahmetler temenni
ediyorum. Yüce Türk milletinin de terörün sonlandırılması için üzerine düşen görevi en iyi şekilde
yapacağı inancıyla yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, bugün, başta Rize olmak üzere Artvin, Trabzon, Giresun illerimizde
geçimlerini çay üretimine bağlamış bulunan üreticilerimiz yaş çay kampanyasında ikinci sürgün
dönemini yaşamaktadırlar. Önceki yıllarda çayın en verimli dönemini teşkil eden ikinci sürgünde
kazancını ve evlerine ekmek götürmenin huzurunu yaşayan Doğu Karadenizli müstahsiller bugün büyük
bir sıkıntı içerisinde bulunmakta, ülkede yaşandığı söylenen bolluk ve refah onların hanelerine
uğramamaktadır. Asıl konunun, başta Türk çiftçisi olmak üzere vatandaşlarımızın yaşadığı sıkıntılar olması
gerekirken, bunun yerine ülkenin gündemi suni başlıklar ile işgal edilmekte, gizli ajanda ve okyanus ötesi
projeler ile halkın yönlendirilmesi ve amaca hizmet edecek şekilde speküle edilmesi amaçlanmaktadır.
Diğer yandan, 2010 çay sezonu çay üreticileri açısından son yıllarda her dönem olduğu gibi yine
sıkıntılarla başlamış, Milliyetçi Hareket Partisi ve üretici birliklerince yapılan açıklamalar ve bunların
dayanağı hesaplamalara göre kilogram fiyatının en az 1,25 TL olması gereken yaş çaya verilen fiyat
üreticinin beklentisinin çok altında kalırken, başta gübre fiyatları olmak üzere girdilerin aşırı
zamlanması üreticileri maalesef zor durumda bırakmıştır. Ayrıca, hava şartlarından dolayı rekoltede
düşme yaşanması, toplanmanın çok zor geçmesi çay üreticilerini bu yıl da oldukça mağdur etmiştir.
Bütün bu sorunların üzerine bir de konulan dekar başına günlük 10 kilo kota veya kontenjan eziyetleri
işin tuzu biberi olmaktadır. Doğu Karadeniz yöremizin vazgeçilmez ekmek teknesi olan çayda
yaşanan tüm bu sorunların AKP İktidarının en önemli gündem maddelerinin birini teşkil etmesi
gerekirken Sayın Tarım Bakanı, Türk çayını ve ÇAYKUR’u ortadan kaldırmayı kendini şiar edinmiş
bir zihniyetin çok önceden belirlediği düşük ve üreticiyi mağdur eden bedeli açıklamak için Rize’ye
gidebilmektedir.
Diğer yandan Avrupa Birliği ile müzakere yürüten bir ülkenin Tarım Bakanının bilmesi gereken
en önemli husus, küresel ekonominin beraberinde getirdiği şartlar sebebiyle tarımın devlet desteği
olmadan yaşayamayacağıdır. Her fırsatta Türk milletinin yararına olmayan amaçları için AB
mevzuatına sığınanlar, her ne hikmetse iş Türk müstahsiline gelince bunun örneklerini görmezden
gelmektedirler.
Avrupa Birliği sağladığı destekleriyle çiftçisini refah içerisinde yaşatıp stratejik tarımsal
ürünlerini emniyet altına alırken AKP İktidarı Türk tarımını yok etmek, her şeyi ithal getirip
yandaşlarına kâr sağlayıp ülkeyi de tamamen bağımlı kılmak için ne gerekiyorsa yapmaktadır.Dün
mısır, pirinç, şeker şurubu ithalatıyla başlatılan oyun, Yunanistan’dan pamuk alımıyla devam
ettirilmiş, tütün piyasası tamamen yabancılara teslim edilmiş; bugün yurt dışından et getirilirken
yarın çay ithalatıyla işe devam edileceği de açık bir şekilde ortaya konmuş bulunmaktadır.
Değerli milletvekilleri, yaş çaya 2008 yılında 11,3 kuruş, 2009 yılında 11,5 kuruş ve 2010 yılında
ise gene 11,5 kuruş olarak verilen ve hiçbir artışa gidilmeyen destekleme priminin bütün bunların
dışında açıklanması mümkün değildir. Bazı kesimler için sonuna kadar seferber edilen kaynaklar,
Doğu Karadeniz insanından esirgenmekte, halkımız açlığa ve göçe mahkûm edilmektedir. Ayrıca, tüm
olumsuzluklara ve kısıtlamalara rağmen ÇAYKUR’un müstahsiller açısından ne denli önemli olduğu
bir kez daha ortaya çıkmıştır. Fırsattan istifade eden özel sektör, üreticiden aldığı yaş çayın bedelini
50-60 kuruş düzeylerine düşürmüş, ödeme vadelerini ise neredeyse bir yıla çıkarmış bulunmaktadır.
Bu bağlamda yaş çay fiyatı içerisinde yer alan destekleme priminin düşük kalmasındaki sakıncalar
bir kez daha ortaya çıkmıştır.
– 41 –
YASEMİN
80–85
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Bütün bunlardan, üç acil konuda girişim yapılmasının önemi ortaya çıkmaktadır. Birincisi, yaş
çay destekleme primi artırılmalı ve yaş çay üretimini sağlıklı bir şekilde teminat altına alacak olan,
kilogramda asgari 40-45 kuruş düzeyine çıkarılmalıdır. İkincisi, ihmal edilen ve verimleri düşen yaşlı
çaylıkların yenilenmesi projesine devlet tarafından acilen başlanmalıdır. Üçüncüsü, çay konusunda
bugüne kadar ihmal edilen ARGE faaliyetlerine hız verecek, sektörün sorunlarına akademik düzeyde
çözüm üretecek bir araştırma enstitüsü Rize Üniversitesi bünyesinde kurulmalı, başta Rize Ticaret
Borsası olmak üzere yetkisiz, konu ile ilgisi bulunmayan ve art niyetli kuruluşların eline düşen kaynak
ile imkânlar acilen kurtarılarak bu enstitüye devredilmeli, çay üretimi ve çay üreticisi odaklı proje
çalışmalarına bir an evvel başlanmalıdır.
Değerli milletvekilleri, 1 milyonu aşkın Türk insanının ekmek teknesi olan çay sektörü acil
çözüm beklemektedir. Bu bakımdan bu önergemizin dikkate alınmasını yüce Meclisten istirham
ediyorum.
Bu arada, çay üreticisinin mağdur edilmesinde, çayın problemlerinin başında, ülkemizin tükettiği
çayın neredeyse yüzde 30’unun kaçak yollarla Türkiye’ye gelmesi ve kaçak olarak tüketilmesi
gelmektedir.
27 Mart 2010 tarihinde Şanlıurfa’daydım. Urfa’yı gezerken çok enteresan bir durumla
karşılaştım. Kapalıçarşı’da bir esnafın dükkânı önünde bir çay çuvalı, üzerinde de bir etiket vardı. Bu
etiket dikkatimi çekti. Bu etikette aynen şu yazıyordu: “Garantili kaçak çay.” O esnaf arkadaşa
sordum: “Garantili kaçak çay ne demek?” “Garantisi var, kesin kaçak, karışığı yok.” dedi. Maalesef,
Güneydoğu halkımız ÇAYKUR çayının lezzetini bilmiyor. O gün oradan çıktım ve bir lokantada
yemek yedikten sonra garson bir çay getirdi. Çayı içtikten sonra, ikinci çay için “Bir daha çay arzu
eder misiniz?” dediğinde “Bu ne çayı?” dedim. “Kaçak çay efendim.”dedi. “Peki, Rize çayı yok
mu?” dedim. “Hayır efendim, burada kimse istemiyor.” “Patronuna söyle, bir demlik de Rize çayı
demlesin. Bir dahaki sefer Şanlıurfa’ya geldiğimde o çaydan isteyeceğim.” dedim. “Siz yapın,
bakalım vatandaşlar istiyor mu istemiyor mu?” Acilen devletin, kaçak çayı önlemesinin tedbirlerini
alması gerektiğine inanıyoruz. O bakımdan da bizim araştırma komisyonumuz çok büyük ehemmiyet
ifade etmektedir.
Çay fiyatları konusundaki açıklamalar da dikkate alınması gerekiyor zannediyorum. Rize eski
Milletvekilimiz Sayın Ahmet Kabil, bu en son verilen fiyat üzerinde yapmış olduğu açıklamada
“Verilen fiyat göçü tetikler.” demektedir. Evet, çay üreticisi alın terinin karşılığını alamayınca,
memleketinden, topraklarından büyük şehirlere göçü düşünmekte ve büyük şehirlerde sağlıksız bir
hayat devam ettirme peşine düşmektedir. Bu, mutlaka engellenmelidir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Yunusoğlu, lütfen tamamlayınız.
Buyurun.
SÜLEYMAN LÂTİF YUNUSOĞLU (Devamla) - Yine Rize’den bir örnek daha vereceğim:
Rize Saadet Partisi İl Başkanı Sayın Cemil Çolak “Taban fiyatını anlamakta güçlük çekiyorum.”
demiştir.
Bir tepki daha: Yine Demokrat Parti Rize İl Başkanı Sayın Arif Kopuz, “Başbakan sözünü sekiz
yıl sonra hatırladı.” demiştir ve ardından yaptığı açıklamada “Rize Cumhuriyet Meydanı’nda sekiz
yıl evvel çayı 750 olarak belirleyen Başbakan, bunu sekiz yıl sonra hatırladı, ancak sekiz yıl sonra
çayın fiyatı 1 lira oldu.” demiştir. Nitekim, 14/6/2010 tarihinde ben basına yaptığım bir açıklamada
– 42 –
YASEMİN
85–89
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
çayın fiyatının en az 1 lira 25 kuruş, artı, destekleme fiyatı olması gerektiğini söylemiştim. Aynı, bu
benim görüşüm, ziraat odalarının, çay müstahsil derneklerinin de açıkladığı fiyatla uygunluk arz
ediyordu. Dolayısıyla çay üreticimizin üretiminde akıtmış olduğu alın terinin karşılığını alabilmesi
için, bu Meclis araştırma komisyonunun kurulması için, desteklerinizi bekliyor ve saygılar
sunuyorum. (MHP ve CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Yunusoğlu.
Grup önerisi aleyhinde söz isteyen Abdurrahman Arıcı, Antalya Milletvekili…
ABDURRAHMAN ARICI (Antalya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket
Partisi Grubu tarafından verilen, çay üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla verilen Meclis araştırma önergesi aleyhine şahsım adına söz almış
bulunmaktayım. Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Yine, Hakkâri Çukurca’da şehit olan askerlerimize Allah’tan rahmet, ailelerine başsağlığı
diliyorum. Yine, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kuruluş yıl dönümünü de kutluyorum.
Meclis Genel Kurulumuz yoğun gündemi nedeniyle bu hafta da çalışacaktır ve önümüzdeki
gündemimizdeki tasarıları görüşerek kanunlaştırmaya çalışacağız. Hep beraber bunları sağlamaya,
beraberce gündemimizdeki bütün kanun tasarılarını, tüm grupların inşallah katkılarıyla, bu hafta da
çalışarak hafta sonunda da tatile gireceğiz.
Bu vesileyle, Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisinin aleyhinde olduğumu bildirir, yüce Meclisi
saygıyla selamlarım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Arıcı.
Grup önerisi lehinde söz isteyen Akif Hamzaçebi, Trabzon Milletvekili.
Buyurun Sayın Hamzaçebi. (CHP sıralarından alkışlar)
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Milliyetçi
Hareket Partisi Grubunun vermiş olduğu çay sektörünün, çay üreticilerinin sorunlarının
araştırılmasına yönelik önergenin lehinde söz aldım.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Doğu Karadeniz Bölgesi’nin iki temel tarımsal ürünü
vardır: Bunlardan birisi çaydır, diğeri fındıktır. Bugün, çayı, burada, konuşuyoruz ama zaman izin
verirse belki bir miktar da fındığa değinmek isteyeceğim.
Biraz önce Sayın Tarım Bakanını burada dinledik. Hemen her gün Mecliste yapılan konuşmalara
veya soru önergelerine verdiği cevapta tarım sektörüne AKP hükûmetlerinin vermiş olduğu
olağanüstü destekten söz ediyor. Doğrusu, tabii, tek yanlı bir konuşma olunca Sayın Tarım Bakanının
konuşması, oturduğumuz yerden onun konuşmalarını düzeltme veya ona katkı verme imkânı
bulunmuyor.
“Tarım sektörüne verilen destekler.” deyince ben bütçe rakamlarını anlarım değerli arkadaşlar,
bütçe dışında herhangi bir sözü ben geçerli kabul etmem. 2010 yılı bütçesi, yani Sayın Tarım
Bakanının imzası bulunan 2010 yılı bütçesinde tarım sektörüne verilen desteklerin toplamı, verilmesi
öngörülen -verilip verilmeyeceğini de bilmiyoruz- toplam 5,6 milyar TL’dir. Bu rakam 2007 yılı
rakamına eşittir. 2007 yılı rakamı da 5,5 milyar TL’dir, hatta 5 milyar 555 milyon TL’dir, yani aynı
rakam. Bırakın oransal olarak artmayı bir kenara, 2007 yılı rakamını 2010 yılında Hükûmet ancak
yakalayacak.
– 43 –
YASEMİN
89–92
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Şimdi, böyle bir tabloda, çay olsun, fındık olsun, diğer tarımsal ürünler olsun, hayvancılık olsun,
Hükûmetin “Ben tarıma iyi destek veriyorum. Tarımda, tarım üretiminde rekorları zorluyoruz,
rekorlar kırıyoruz.” açıklamalarının bir geçerliliği olabilir mi? Olmaz.
Çaya gelirsek: Çay Doğu Karadeniz Bölgesi’nde toplam 209 bin üretici aileyi ilgilendirmektedir
ve Türkiye çay üretiminde dünya 5’incisidir, Avrupa’ya da en yakın çay üreticisi olan ülke
Türkiye’dir. Çok önemli avantajları vardır.
1,1 milyon tonluk, bir miktar bunun üzerinde seyreden bir yaş çay üretimi vardır Türkiye'nin.
Aşağı yukarı bunun yüzde 55-56’sını ÇAYKUR alır, yüzde 44-45’ini de özel sektör satın alır. 210 bin
ton civarında, bunu bir miktar aşan bir kuru çay üretimi söz konusudur. Yine bunun yüzde 55-56’sını
ÇAYKUR üretir, 44-45’ini de özel sektör üretir. 90 bin hektar alanda Türkiye çay üretimi
yapmaktadır, bunun 77 bin hektarı kayıtlıdır, tahminen 13 bin hektarı da kayıt dışıdır.
Çay fiyatına gelirsek -temel belirleyici olan unsurlardan birisi odur- çay fiyatı 88,5 kuruştur
kiloda, 11,5 kuruş da destekleme primi vardır, toplam 1 TL’dir fiyat, aşağı yukarı 1 TL’dir, bir önceki
yıl fiyatıyla ve destekleme primiyle kıyaslarsak, yüzde 10 civarında bir artış söz konusudur.
Şimdi, 204 bin çay işletmecisi, çay üreticisi var dedik. Bunu Türkiye'de çay üretimi yapılan
alana oranladığımızda, bir işletmenin, bir üreticinin ortalama 4-4,5 dekarlık bir çay üretim alanı
olduğu ortaya çıkar. Ee, bu miktardan yılda elde edilen çay miktarı 4,8 tondur. 4,8 ton çay elde edilir
bu kadar alandan.
Şimdi, bunu fiyatla çarparsak, aile başına bölersek, aşağı yukarı aile başına aylık 400 TL gibi
bir çay geliri düşer. Rakam budur. Bu rakam, Türk-İş’in, Türkiye İstatistik Kurumunun yayınladığı
rakamlarla kıyaslandığında neredeyse açlık sınırına yakın bir rakamdır.
Şimdi, bir yandan Tarım Bakanı tarım sektöründe pembe tablolar çiziyor, öbür tarafta çay
üreticisi almış olduğu gelirle hayatını idame ettirmekte zorluk çekiyor. Girdi fiyatlarındaki artışa
baktığımızda, gübre fiyatındaki artışa baktığımızda, çay fiyatında bu yıl meydana gelen yüzde 10’luk
artışın bir anlam ifade etmediği ortaya çıkacaktır. Gübre fiyatlarında son iki yıllık artışı lütfen Sayın
Tarım Bakanı dikkate alsın, bir değerlendirme yapsın.
Yine, destekleme priminde yaşanan bir sorun vardır. Destekleme priminde yaşanan sorun, çay
üreticisi bugüne kadar ne kadar çay üretmiş ve bunu satmış ise bu miktar üzerinden destekleme primi
alırken, şimdi yapılan bir uygulamayla 2 tonla sınırlandırılmıştır. Evet, bazı özel sektör firmalarının
kötü uygulamaları nedeniyle belki buna gidilmek zorunda kalındığını Hükûmet açıklayacaktır, ama
bunun önlemi çay üreticisinin cezalandırılmasına neden olmamalıdır. O nedenle, bu önlem gözden
geçirilmelidir.
Bir de Ulusal Çay Konseyi vardır değerli arkadaşlar, çay sektörünün sorunlarına çözüm üretecek,
üreticinin sorunlarını Parlamentoya, Hükûmete taşıyacak. Ulusal Çay Konseyinin Başkanlığını bir
değerli AKP milletvekili yürütmektedir. Ama öte taraftan, Ulusal Çay Konseyinin yapmış olduğu
uygulamalara baktığımızda, üreticinin aleyhine sonuç verecek, Türkiye’deki çay üretiminin aleyhine
sonuç verecek düzenlemelere imza attığını görüyoruz.
Tarım Bakanlığı, 2008 yılında Siyah Çay Kodeksi Tebliği’ni yayınladı. Bu konuyu daha önce
de Parlamento kürsüsünden sizlerin, vatandaşlarımın dikkatine sundum, bir kez daha sunmakta yarar
görüyorum. Siyah Çay Kodeksi Tebliği’nde sektörün talebi Konsey tarafından Bakanlığa
iletilmemiştir, sahiplenilmemiştir, tam tersine bir tutum sergilenmiştir. Sektör şunu istemiştir: Bir
çay paketinin üzerinde, o paketin içindeki çayın menşeinin ne olduğunu gösteren bir ibare, bir
– 44 –
YASEMİN
92–96
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
açıklama yer alsın. Yani “Bu çayın yüzde 15’i ithaldir, yüzde 85’i Karadeniz çayıdır.” Gayet güzel,
doğru bir öneri. Ama her ne olduysa, Resmî Gazete’ye gidene kadar bu ibare oradan çıktı, bunun
zorunlu olmasından vazgeçildi. Bunu bu kürsüden sordum. Sayın Tarım Bakanına Plan ve Bütçe
Komisyonunda sordum. Soru önergeleri verdim. Ben bugüne kadar bunun cevabını alabilmiş değilim.
Şimdi, Tarım Bakanı hangi hakla acaba çıkıp da “Tarım sektöründe atılımlar yaptık.”
diyebilmektedir?
Bu vesileyle, Tarım Bakanına fındık konusunda şunları da sormak isterim, Parlamentonun
bilgisine, yüce Meclisin bilgisine sunmak isterim bu konuyu:
Sayın Tarım Bakanı fındık üreticisinin 2004 yılında meydana gelen don afetinden kaynaklanan
alacağını bugüne kadar ödememiştir, ödememekte ısrar etmektedir. 2004 yılındaki don afetinden
dolayı Karadenizli fındık üreticisinin Hükûmetten 169 milyon TL alacağı vardır. 169 milyon TL
alacağı Hükûmet ödemiyor.
Şunu ifade edeyim: Bunun adı gasptır değerli arkadaşlar. Bu sözüm çok ağır bir kelime. Hükûmet
normal olarak vatandaşın alacağını gasbetmez. Buna bence Sayın Tarım Bakanının, Hükûmetin,
ilgililerin itiraz etmesi gerekir ama maalesef benim bu iddiam karşısında “Hayır, bu bir gasp değildir.
Biz bunu ödeyeceğiz. Bu bizim borcumuzdur.” diyebilecek bir Hükûmet yetkilisi çıkmamaktadır.
İşte kürsü burada; bekliyorum.
Yine bugün rakamları teyit ettim, 169 milyon TL’lik alacak 2004 yılından beri durmaktadır.
Sayın Tarım Bakanı 2009 yılı bütçesine bir hüküm koymuştu. “Bu yıl ne ödedik ödedik, kalanı bizi
ilgilendirmez.” anlamında bir hüküm. Yani bunun halk tabiriyle ifadesi üstüne yatmaktır. Yani “169
milyon TL’nin üstüne yattım.” demek istiyor Hükûmet, 2009 yılı Bütçe Kanunu’yla.
Tabii ki, denilecektir ki “Efendim, bütçe kanunları yıllıktır, o yılla ilgilidir.” Ben de öyle
anlıyorum, 2010 yılında bunun ödenmesi mümkün. Burada bu rakamın ödeneceğini ifade ederlerse,
sadece mutluluğumu ifade ederim, teşekkürlerimi ifade ederim, fındık üreticisi adına.
Değerli milletvekilleri, fındık, Türkiye'nin dünyada söz sahibi olduğu bir tarımsal üründür.
Dünya üretiminin yaklaşık yüzde 75-80’i Türkiye’de gerçekleştirilir. Yine, Türkiye, fındık üretiminin
yüzde 75-80’ini ihraç eder. Bu ihracattan 2 milyar dolara kadar gelir elde ettiği yıllar vardır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Hamzaçebi, lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) – Tamamlıyorum Sayın Başkan.
Bazı yıllarda bu gelir 600 milyon dolara kadar düşmüştür. İçinde bulunduğumuz sezonda, bir
önceki sezonun ihracat gelirine bakarsak bunun yaklaşık 900 milyon dolar düzeyinde olduğunu
görürüz, yani 1,1 milyar dolarlık bir gelirden Türkiye vazgeçmiş demektir, politikaları nedeniyle.
2004 yılındaki don afetinin Türkiye’ye öğrettiği bir gerçek vardır. O yıl don afeti nedeniyle
üretim düştü, üretim düşünce ekonominin temel kuralı devreye girdi, fiyatlar yükseldi. Anlaşıldı ki
Türkiye fındıkta belirleyicidir. Bunu anlamak için don afetinin olmasına gerek yoktu ama
anlamayanlar için belki bu önemliydi ama hâlâ Türkiye bu konuda ağırlığını, gücünü
kullanamamaktadır. Hükûmet, geçen yıl ilan etmiş olduğu fındık stratejisinde “Hükûmet piyasada
görev almayacaktır.” demek suretiyle fındığı piyasanın şartlarına terk etmiştir. Bu, doğru bir yaklaşım
değildir. Hükûmet mutlaka piyasalarda müdahil olma yönünde bir görev üstlenmelidir.
– 45 –
YASEMİN
96–100
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Sözlerimi burada bitirirken hepinize saygılar sunuyorum. (CHP ve MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Hamzaçebi.
Grup önerisinin aleyhinde söz isteyen Bayram Ali Bayramoğlu, Rize Milletvekili… (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Rize) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi
Hareket Partisinin vermiş olduğu grup önerisinin aleyhine söz almış bulunuyorum. Hepinizi
saygılarımla selamlıyorum.
Ben de konuşmama başlamadan önce, özellikle, Hakkâri’de şehit olan kardeşlerimize Allah’tan
rahmet diliyorum, ailelerine ve tüm ülkemize de başsağlığı diliyorum.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nin hakikaten son derece önemli geçim kaynaklarından bir tanesi çay
ürünü. Az evvel, benden evvel konuşma yapan Sayın Grup Başkan Vekilinin de söylediği gibi Doğu
Karadeniz’in tarım açısından iki tane önemli ürünü var, bunlardan bir tanesi fındık, bir tanesi çay.
Yalnız bilgileri tazelemek ve gerçek anlamda çay sektörünün nerede olduğunu bilmek açısından
bazı yanlış bilgileri düzelterek ilk önce sözlerime başlamakta fayda görüyorum. Sizlerce de bilindiği
gibi, Türkiye, 1984 senesine kadar çay sektörünü sadece Tekel bünyesinde, yani ÇAYKUR bünyesinde
hem üretim hem de imalat kısmını yürütmüş, ilk defa 1984 senesinde, çay, özelleştirilmek suretiyle özel
sektöre açılmıştır. ÇAYKUR’un toplam günlük kapasitesi 6.500 ton yaş çay işleme kapasitesidir.
Bunun yanında, o zamanki gerekli düzenlemeler zamanında yapılmadığı için, özel sektör olarak
Giresun, Trabzon, Rize ve Artvin vilayetlerinde olmak üzere 360’a yakın irili ufaklı özel sektör
fabrikası, yaklaşık 10 bin ton kapasiteli özel sektör fabrikası kurulmuş, maalesef bu fabrikaların şu anda
yarısından çoğu çalışmıyor, çalışanların da belirli bir kısmı yüzde 100 kapasiteleriyle çalışmıyor.
Son beş yıllık sürece baktığımız zaman “toplam yaş yaprak alımı” dediğimiz miktar yaklaşık
1,2 milyon ton civarında. Bu, 1 milyon 210 bin, 1 milyon 220 bin, 1 milyon 190 bin tonlar civarında
seyrediyor, geçtiğimiz yıl da 1 milyon 200 bin ton civarında oldu. İlk söz alan MHP sözcüsü
Süleyman Bey’in söylediği gibi bu sene rekoltede herhangi bir düşüklük söz konusu değil. Birinci
sürgünde şu anda toplanan, yani mayıs ve haziran ayında toplanan çay 396 bin ton -ki birinci sürgün
bu- yaklaşık 3,5 sürgün ürün alındığı için bu seneki beklenen rekolte de yine 1,2 milyon ton civarında
gerçekleşmiş olacak.
Aslında, burada, öncelikle üzerinde durmamız gereken ana konulardan bir tanesi şu: “Çay
sektörü yaş yaprak olarak gerçekten çay çiftçisini geçindirebilecek bir ürün müdür değil midir?”
konusunu netleştirmemiz lazım. Benden önce de söylendi, toplam 210 bin aile çay sektörüyle
ilgileniyor. Yaklaşık 1 milyon 200 bin tonluk rekolteyi 210 bine bölerseniz, yılda 5,6 ton çay verebilir
her aile. 5,6 ton çayın bugünkü fiyatları, desteklemeleriyle beraber 5.600 lira. İşte gübrelemelerini,
vesairelerini çıkartırsanız diyelim ki 4.800 lira olsa aylık girdisi 400 liraya tekabül ediyor. Peki,
bunun fiyatını mevcut hâliyle değil de 2 katına çıkarmış olsak, 1 lira değil de 2 lira yapmış olsak bir
geçim kaynağı olabilir mi? Yine olamaz, o zaman da 800 lira almış olur. İşte, çay sektörünün yalnız
başına bir geçim kaynağı olmadığını ve dolaylı olarak sektörden, özel sektör marifetiyle ve
ÇAYKUR’da çalışan, emekli olan insanlar vasıtasıyla bir gayrisafi millî hasıla oluşturduğunu
öncelikle iyi bilmemiz lazım.
İkinci nokta: Bölgemizde yaşayan nüfusun, özellikle yaşlı nüfus vefat ettikten sonraki tarımsal
alanların sistematik olarak bölünmesinin getirdiği sonuç da maalesef çaylık alanlarını heba etmiş
durumda. 300 metrekare, 500 metrekare, 600 metrekare, 800 metrekare gibi alanlar bölündükten
sonra bir geçim kaynağı olmadığı için bakımsızlık ürünü hâline gelebilmişlerdir.
– 46 –
YASEMİN
100–103
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
İşte, bu noktada verilen önergenin içerisinde “çay üreticilerinin sorunlarının araştırılarak” yerine
“çay sektörünün sorunlarının araştırılması” gibi bir ifade kullanılmış olsaydı bence çok daha doğru
bir araştırma önergesi olabilirdi, çünkü çay sektörünün problemi sadece üreticiden kaynaklanmıyor.
ÇAYKUR’un kendi bünyesinde problemi var, özel sektörün kendi bünyesinde problemi var. Bu ve
benzeri problemlerin çözümüne yönelik de yapılmış bir dizi çalışmalar var.
Bakın, Sayın Akif Hamzaçebi’nin az evvel söylediği Ulusal Çay Konseyi Başkanı benim ve
2008 senesinde, özellikle Resmî Gazete’de, bütün konseyleri bir araya getirmek suretiyle ve özellikle
de konseyleri daha aktif hâle getirebilmek için, Başbakanlıkla, Tarım Bakanlığında yaptığımız bir
çalışmadan sonra son derece önemli bir konsey konsepti ortaya koyduk ve bu Konsey, diğer kurulmuş
konseylere ve bizden sonra kurulan konseylere de örnek teşkil etti. Yani, bir manada sadece konsey
statüsünde değil, aynı zamanda üst kurul statüsünde gibi çalışabilecek özelliklere haiz hâle getirdik.
Yine Sayın Hamzaçebi’nin söylemiş olduğu, şu andaki gıda kodeksi dâhil olmak üzere her
konuda, Ulusal Çay Konseyi, bu meseleleri anında Tarım Bakanlığına ve ilgili birimlerin tamamına
göndermiştir ve onlarla ilgili bütün bilgileri ve dokümanları da her an size sunmaya hazırım. Ancak
buradaki yanlış anlaşılan nokta şudur: Bir paketin üzerine, hangi tesiste üretildiği ibaresini yazmak
çok kolay bir şey değildir çay sektöründe. Sektörü bilirseniz öyledir. Çünkü neden? Bir firma
paketlemecidir, on tane ayrı üreticiden mal alır. On tane üreticinin hangisinin pakete koyulduğu
meselesi bilinebilir özelliğe sahip bir özellik değildir. Ya bunları tek tek harmanlama yapacaksınız,
ki o zaman lezzet problemi yaşarsınız, sürgünlerin lezzet farklılıklarından kaynaklanan problemler
yaşarsınız… O nedenle, paketleme ve kodeks konusuyla ilgili biz Ulusal Çay Konseyi olarak ayrıca
bir fikir geliştirerek bunu, zaten, ilgili birimlere de ulaştırdık. Ancak bundan çok daha önemli bir
konuyu hazır yeri gelmişken sizlerle paylaşmak istiyorum.
Geçtiğimiz senenin başında olmak üzere, çay sektörüyle ilgili ne kadar sivil toplum kuruluşu var
ise, buna siyasi partiler de dâhil olmak üzere, Ulusal Çay Konseyi ve Rize Ticaret Borsası, Trabzon
Ticaret Borsası dâhil olmak üzere, yaklaşık yüz seksen saatlik bir çay kanunu taslağı çalışması yaptık.
Bunun içerisine özel sektör problemleri, üretici problemleri, tekel olarak ÇAYKUR’un problemleri,
markalaşma problemleri, uluslararası arenadaki gelişmelerin problemleri, hepsini masaya yatırdık
ve bir kanun taslağını ortaya çıkardık. Bu kanun taslağını, Türkiye genelinde toplam 800 tane kuruma
görüş sunmaları üzere gönderdik, buna siyasi partiler dâhil, yani Karadeniz Bölgesi’yle ilgili olan
vilayetlerdeki bütün partiler de dâhil, sivil toplumlar da dâhil. 800 tane görüşe sunduğumuz kurumdan
112 tane görüş geldi bize, cevap. Bu gelen 112 tane cevabın içerisinde ortak özellikleri ayırdık ve 65
tane kurumu, görüş veren bütün kurumların hepsini tekrar topladık. Bu görüşlerinizi hangi gayeyle
veriyorsunuz, bunlardaki beklentileriniz nelerdir, çözüm önerileriniz nelerdir konusuyla ilgili
görüşlerini tek tek bütün herkese sorduk. Onlardan gelen nihai görüşleri, tekrar, yine Ulusal Çay
Konseyi, Rize Ticaret Borsası ve Trabzon Ticaret Borsası olarak, en son nihai kanun taslağı hâline
getirmek suretiyle ilgili kurumların yine görüşüne açtık. Ancak, ilk günden son güne kadar olayı
hiçbir zaman siyasallaştırma düşüncesinde olmadığımız için, bir sivil toplum çalışması olarak
yürüttüğümüz için, özellikle hem borsalar hem de Ulusal Çay Konseyi olarak gündeme getirdiğimiz
çalışmayı, hatta ki hatta, bu konuyla ilgili dünyadaki tecrübeli olan ülkeler dediğimiz Sri Lanka,
Hindistan, Kenya, Çin, Endonezya gibi ülkelerin bir kısmını yerinde ziyaret etmek suretiyle ve
partilerin il başkanları da dahil olmak üzere, yerinde ziyaret etmek suretiyle değerlendirmelerini
yaptık. Ama iş ne zaman ki siyasi cenaha çekilmeye başlandı, bir sivil toplum çalışmasından öteye
çıktı, biz de bu ana kadar yapılmış olan çalışmayı, bir sivil toplum çalışmasından çıkartılmaması için
geçici bir süreyle geriye çektik.
– 47 –
YASEMİN
103–107
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Ama, ben inanıyorum ki, er veya geç, çay sektörünün -sadece üretici açısından değil- bu
problemini çözecek olan bu kanun, sadece çay sektörüne hizmet etmeyecek, fındığa da hizmet edecek,
kayısıya da hizmet edecek, pamuğa da, üzüme de, hepsine de hizmet edecek ve siyasetin etkisinden
tamamen tarımı çekebilecek bir mekanizmadır. Eğer bu konuyla ilgili araştırma merakınız varsa,
Rize Ticaret Borsasının sitesine girebilirsiniz, yoksa taslağı benden istiyorsanız hepinize bunu mail
yoluyla da gönderebilirim.
Şuna inanıyoruz ki, bu çalışmanın sonucu Türkiye’nin tarımını kurtaracak önemli çalışmalardan
bir tanesidir. Velev ki bunun içerisinde kurulmasını hedef olarak göstermiş olduğumuz…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
BAYRAM ALİ BAYRAMOĞLU (Devamla) – Tamamlıyorum Sayın Başkanım.
Bunun kurulmasında hedef olarak gündeme getirdiğimiz üst kurulda da bir üst kurul karmaşası
yaşanmaması için nihai hedef olarak üç, beş, on tane üst kurul kurulmasındansa bir tane tarım ve
gıda üst kurulu kurulmasını, onların altında daire başkanlıkları statüsünde şu gün var olan tütün gibi,
şeker gibi, çay ve diğer tarımsal ürünleri de daire başkanlıkları statüsünde, bunun altında derleyip
toparlayacak bir mekanizmayı önerdik. Eğer istiyorsanız, bence, bu çalışmayı bir daha değerlendirin
arkadaşlar. Bunun üzerine bir daha konuşalım, bakalım bir araştırmaya ihtiyaç var mı, yoksa bu kanun
hakikaten problemlerimizi çözecek mi diyor ve bu nedenle bu önergeye karşı olduğumu söylüyor,
hepinize saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Bayramoğlu.
Sayın Yunusoğlu, söz talebiniz var, buyurun.
SÜLEYMAN LÂTİF YUNUSOĞLU (Trabzon) – Yerimden konuyla ilgili kısa bir açıklama
yapmak istiyorum.
BAŞKAN – Ama İç Tüzük’ün 19’uncu maddesine göre zaten on dakika konuştunuz Sayın
Yunusoğlu.
SÜLEYMAN LÂTİF YUNUSOĞLU (Trabzon) – Ama çok kısa bir açıklama yapacağım.
BAŞKAN – Buyurun.
V.- AÇIKLAMALAR (Devam)
4.- Trabzon Milletvekili Süleyman Lâtif Yunusoğlu’nun, Rize Milletvekili Bayram Ali
Bayramoğlu’nun, konuşmasındaki, çay üreticilerinin problemleri yerine, çay sektörünün
problemlerinin araştırılmasının daha doğru olacağı yönündeki ifadelerine ilişkin açıklaması
SÜLEYMAN LÂTİF YUNUSOĞLU (Trabzon) – Sayın Başkan, Milliyetçi Hareket Partisi
Grubu olarak çay üreticilerinin problemlerinin araştırılması için verdiğimiz Meclis önergesi üzerinde
sayın konuşmacıların yaptıkları açıklamalar için kendilerine teşekkür ediyorum. Ancak bu
konuşmacılardan Sayın Ali Bayramoğlu, konuşmasında “Çay üreticilerinin problemleri yerine, çay
sektörünün problemlerinin araştırılması konusunda bir Meclis araştırması gündeme getirilseydi daha
doğru olurdu.” diye söylemişti, bu doğrudur. Biz daha önceki beyanlarımızda ve basın
toplantılarımızda çay sektörünün problemlerini dile getirmiştik ancak yapılan bütün çalışmalar çay
müstahsili yerine, çay üreticileri yerine daha çok çay sanayicilerinin problemlerini ele aldığı için çay
üreticilerinin problemleri hep göz ardı edilmektedir. Biz bu konuyla ilgili çay üreticilerimizin de
haklarını savunmak maksadıyla bu araştırma önergesini verdik. Bu açıklamayı yapmakta lüzum
hissettim.
– 48 –
YASEMİN
107–110
TBMM
Teşekkür ediyorum.
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Yunusoğlu.
Sayın Canikli, sizin de bir söz talebiniz var, buyurun.
5.- Giresun Milletvekili Nurettin Canikli’nin, 2010 bütçesinden tarıma ayrılan ödeneklere ilişkin
açıklaması
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Biraz önce 2010 bütçesinden tarıma yapılan destek rakamıyla ilgili bir bilgi verildi. Bu bilginin
eksik olduğunu öncelikle ifade etmek istiyorum. 2010 bütçesinden tarım için ayrılan ödenek toplamı
8,4 milyar liradır. Bahsi geçen 5,6 milyar lira, sadece Tarım Bakanlığı bütçesinden tarımı desteklemek
amacıyla yapılması planlanan harcamayı kapsamaktadır.
Bunun dışında, bu rakamın dışında, yine tarım ve tarım kesimine yönelik olarak ayrılan
ödenekler şu şekildedir: Tarımsal kredi faiz desteği 532 milyon lira. Yani, normal piyasa faizi oranının
altında tarım kesimine verilen kredi desteğinin sübvansiyonu için aktarılan rakam 532 milyon lira,
5,6 milyar liranın dışında. Tarımsal sübvansiyon amaçlı 1,369 milyar lira. Tarımsal ürünler ihracat
desteği 302 milyon lira. Tarımsal KİT’lere sermaye desteği olarak 192 milyon lira. Tarımsal amaçlı
kooperatiflere kredi desteği 135 milyon lira. GAP eylem planı kırsal kalkınma ve hayvancılık işletme
desteği 108 milyon lira. Tütün alım desteği 35 milyon lira. Aciz vesikası karşılığı yapılan yardımlar
129 milyon lira. Tarım kesimine 2010 bütçesinde ayrılan ödenek toplamı 8 milyar 428 milyon liradır.
Bu rakamın, 2002 bütçesinde ayrılan 1,8 milyar lirayla kıyaslandığında yaklaşık 6 kat artış olduğu
anlamına gelir, yüzde 600’lük bir artış olduğu anlamına gelir.
Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Buyurun yerinizden Sayın Hamzaçebi.
6.- Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi’nin, Giresun Milletvekili Nurettin Canikli’nin
açıklamalarının gerçekleri yansıtmadığına ilişkin açıklaması
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Adalet ve Kalkınma Partisi Sayın Grup Başkan Vekilinin yapmış olduğu açıklama gerçekleri
yansıtmamaktadır. Sayın Grup Başkan Vekili gayet iyi bilmektedir ki, elma ile armutlar kıyaslanmaz.
2002 yılının 1,8 milyar TL’lik tarımsal teşvikini 2010 yılının 5,6 milyar TL’lik tarımsal teşvikiyle
kıyaslarsınız.
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Hepsi dâhil.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) - Bakın, sözünü ettiğiniz diğer uygulamaları, 2010
yılı için sözünü ettiğiniz diğer tarımsal destekleri 2002 yılı için de ayrıca alıp toplarsanız o rakamları
kıyaslarsınız.
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Yok denecek kadar az.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Rakam yok denecek kadar az değil. Gerçek
rakamları söyleyin öyle konuşalım.
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Rakam 1,9.
– 49 –
YASEMİN
110–113
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Rakam 1,868 milyar TL’dir 2002 yılı için, 2010
yılı için 5,6 milyar TL’dir, gayrisafi yurt içi hasıla oranları da 0,53 ile 0,54’tür, aynıdır.
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Aynı değil, 1,9’dan 8,4’e çıkmıştır.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Hayır, hayır. Siz, şimdi “2010 yılında ayrıca şunlar
vardır.” derseniz, “2002 yılında da ayrıca şunlar vardır.” demek gerekir. Sayın Grup Başkan Vekili,
bunları gayet iyi biliyorsunuz.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Hamzaçebi.
III.- Y O K L A M A
(MHP sıralarından bir grup milletvekili ayağa kalktı)
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan, yoklama talep ediyoruz.
BAŞKAN - Milliyetçi Hareket Partisi grup önerisini oylarınıza sunacağım ancak bir yoklama
talebi var onu yerine getireceğim.
Sayın Vural, Sayın Bal, Sayın Akcan, Sayın Akkuş, Sayın Çalış, Sayın Faruk Bal, Sayın Yalçın,
Sayın Yıldız, Sayın Enöz, Sayın Taner, Sayın Özensoy, Sayın Yunusoğlu, Sayın Korkmaz, Sayın
Ayhan, Sayın Tankut, Sayın Orhan, Sayın Coşkun, Sayın Işık, Sayın Varlı ve Sayın Bölükbaşı.
Yoklama için üç dakika süre veriyorum ve yoklama işlemini başlatıyorum.
(Elektronik cihazla yoklama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yeter sayısı vardır.
VII.- ÖNERİLER (Devam)
A) SİYASİ PARTİ GRUBU ÖNERİLERİ (Devam)
1.- (10/646) esas numaralı Meclis Araştırması Önergesi’nin ön görüşmelerinin, Genel Kurulun
20/7/2010 Salı günkü birleşiminde yapılmasına ilişkin MHP Grubu önerisi (Devam)
BAŞKAN - Öneriyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Öneri kabul
edilmemiştir.
Şimdi, İç Tüzük’ün 37’nci maddesine göre verilmiş bir doğrudan gündeme alınma önergesi
vardır. Okutup işleme alacağım ve oylarınıza sunacağım.
Okutuyorum:
VI.- BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI (Devam)
D) ÖNERGELER
1.- Denizli Milletvekili Hasan Erçelebi’nin, (2/73) esas numaralı Kanun Teklifi’nin doğrudan
gündeme alınmasına ilişkin önergesi (4/228)
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
2/73 esas numaralı Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifim
havale edildiği Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunca 45 gün içinde
görüşülmediğinden İçtüzüğün 37. maddesine göre doğrudan Genel Kurul gündemine alınması
hususunda gereğini arz ederim. 12.10.2009
Hasan Erçelebi
– 50 –
YASEMİN
Denizli
113–115
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
BAŞKAN – Önerge sahibi adına Hasan Erçelebi, Denizli Milletvekili.
Buyurun.
HASAN ERÇELEBİ (Denizli) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi
Demokratik Sol Parti ve şahsım adına saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime başlarken Hakkâri Çukurca’da şehit düşen 6 vatan evladına Allah’tan rahmet diliyor,
yüce milletimize başsağlığı diliyorum.
28 Kasım 2007 tarihinde vermiş olduğumuz kanun teklifi şehitlerimizin çocukları, gazilerimiz
ve gazilerimizin çocuklarının üniversitelere sınavsız girmesiyle ilgiliydi. Bugün yürürlükte olan
uygulamaya göre beden eğitimi bölümlerine yüzde 10 millî sporcular kontenjanı ayrılmaktadır. Biz
de istiyoruz ki bu vatan uğruna şehit olmuş askerlerimizin, polislerimizin çocuklarına, gazilerimize
ve gazi çocuklarına hiç olmazsa binde 1 kontenjan ayrılsın. Şehit ve gazilerimize yönelik terörist
mayınları ve terörist kurşunları adres sormuyor, şehitlik ve gazilik sınavla olmuyor. 2010 yılı
üniversite kontenjanlarının sayısı 708 bindi. Binde 1 kontenjan ayırsak 700 çocuğumuzu üniversiteye
kazandırmış oluruz. Biz bu 708 bin kontenjandan binde 1 kontenjan ayırsak, değerli milletvekilleri,
kıyamet kopar mı? Bin üniversite gencinden birisi şehidimizin çocuğu olsa, gazimiz olsa, gazimizin
çocuğu olsa ne olur Allah aşkına?
Sayın Başbakan bugün grupta gerçekten çok duygusaldı. Televizyonda onu izlerken biz de çok
duygulandık.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Sanaldır!
HASAN ERÇELEBİ (Devamla) - Bu duygusallık, bu göz yaşları acaba sizin için de, şehitlerimiz
için, gazilerimiz için, onların çocukları için de söz konusu mu acaba?
AHMET YENİ (Samsun) – Evet.
HASAN ERÇELEBİ (Devamla) – “Evet” sesleri duyuyorum, bu sevindirici.
Şimdi sizler, sayın iktidar partisi milletvekilleri, şehitlerimizin ve gazilerimizin çocukları için
umarım gözleriniz yaşarıyor, duygu yüklüsünüz.
Biraz sonra, bugün, taş atan çocuklar için seve seve olumlu oy vereceksiniz. Şehitlerimizin ve
gazilerimizin çocuklarıyla ilgili benim kanun teklifime biraz sonra acaba hangi oyu vereceksiniz,
gerçekten merak ediyorum. İşte o yüzden, bu kanun teklifim bu ülke için yararlı bir kanun teklifidir.
2007’den bu yana birkaç kez sizin oylarınızla reddedildi. Umuyorum bu sefer kabul edeceksiniz ve
yüce Meclisin Genel Kurulunda doğrudan görüşülme imkânı sağlayacaksınız. Yani bu vereceğiniz
oylarla kanunlaştırmış olmayacaksınız.
Değerli milletvekilleri, şehit ve gazilerimizin çocuklarının üniversiteye sınavsız girmeleriyle
ilgili kanun teklifimi sizin vicdanlarınıza ve oylarınıza, sizi de yüce milletimize ve Allah’a havale
ediyorum, hepinize saygılar sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Bir milletvekili adına söz isteyen Ayşe Jale Ağırbaş, İstanbul Milletvekili.
Buyurun Sayın Ağırbaş. (CHP sıralarından alkışlar)
AYŞE JALE AĞIRBAŞ (İstanbul) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Demokratik Sol Parti
Denizli Milletvekili Sayın Erçelebi’nin Yükseköğretim Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun Teklifi’nin doğrudan Genel Kurul gündemine alınmasına ilişkin söz almış bulunuyorum,
konuşmama başlamadan önce yüce heyeti saygıyla selamlıyorum.
– 51 –
YASEMİN
116–118
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Değerli milletvekilleri, Hakkâri’nin Çukurca ilçesinden gelen şehit haberleri hepimizin yüreğine
ateş düşürmüştür. Şehitlerimize Allah’tan rahmet, acılı ailelerine ve Türk milletine sabır ve başsağlığı,
gazilerimize de acil şifalar diliyorum.
Ülkemizin insan kaybına tahammülü kalmamıştır. Hükûmet acilen terörle mücadele konusunda
tedbirleri almalıdır, akan kan durmalıdır. Kürtler ve Türkler et ile tırnak gibidirler, birbiriyle herhangi
bir sorunları yoktur. Birbiriyle derdi olanlar terör örgütünün finansman kaynağı olan uyuşturucu,
silah ve insan kaçakçılığının ortaya çıkardığı ranttan pay alma kavgasında olanlardır. Hükûmet akan
kanı durduracak tedbirleri ivedilikle almalı, terörün destek kaynaklarını kurutmalıdır.
Değerli milletvekilleri, bugün Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümü ile Barış ve Özgürlük
Bayramı’dır. Bülent Ecevit’in bütün dünyaya meydan okuyarak gerçekleştirdiği Kıbrıs Barış
Harekâtı’nın 36’ncı yıl dönümüdür. Barış Harekâtı’nda şehit düşen Mehmetçiklerimize Allah’tan
rahmet, gazilerimizi şükranla anıyorum. Kıbrıs Türk halkının 20 Temmuz Barış ve Özgürlük
Bayramı’nı da kutluyorum.
Demokratik Sol Parti Denizli Milletvekili Sayın Erçelebi’nin kanun teklifi şehit ve gazi
çocuklarının ve gazilerin vakıf ile devlet üniversitelerine sınavsız alınmasını öngörmektedir. Bazı
kişiler tarafından üniversiteye sınavsız giriş yadırgansa da, ben, bu kanun teklifinin sağladığı
üstünlüğün şehit ve gazi ailelerine sahip çıkılması adına bir gereklilik olduğuna inanıyorum.
Vatanın bekası için şehit ya da gazi olanların ailelerine ve çocuklarına sahip çıkmak hepimizin
boynunun borcudur. Bugün ülkemizde vatandaşlarımız geleceğe güvenle bakabiliyorsa bunun yegâne
güvencesi her bir yurttaşımızın içinde bulunan vatanı uğrunda hiçbir fedakârlıktan kaçmaması
duygusu ve düşüncesidir. Bu ulvi düşünce ve davranışa karşılık ne yaparsak bu fedakârlığın karşılığını
ödeyemeyiz.
Ülkemizin içinde bulunduğu koşullar maalesef ki yaşam koşullarını gün geçtikçe
ağırlaştırmaktadır. Yoksulluk sınırında, hatta açlık sınırında yaşayan vatandaşlarımızın sayısı giderek
artmaktadır. Vatandaşlarımız zaruri ihtiyaçlarını borçlanarak karşılamaktadır. Açlık ve yoksulluk
sınırında yaşam mücadelesi veren toplum kesimlerinin başında şehit ve gazi aileleri gelmektedir.
Genç yaşta babasını kaybeden hayatın çetin ve ağır koşullarını erken yaşında omuzlarında hisseden
şehit çocuklarıyla, gazi olduğu için çalışamayan, çalışacak iş bulamayan evlatlarımızın durumu
herkesçe bilinmektedir. Şehit ve gazi ailelerine bağlanan aylıklar onların hayatlarını rahatlıkla idame
ettirecek tutarda değildir. Şehit ve gazi ailelerini açlık sınırında yaşamaya mahkûm eden aylık
miktarları en kısa zamanda iyileştirilmelidir. Ayrıca, şehit ve gazi çocuklarının eğitim ve
istihdamlarında gerekli kolaylaştırıcı mekanizmalar devreye sokulmalıdır.
Bunları gerçekleştirmek her birimizin üzerine düşen bir borçtur diye düşünüyorum. Kişi, şehit
ya da gazi olabileceği bilinciyle vatani görevini yaparken, vazifesini icra ederken gözü arkada
kalmamalıdır. “Bana bir şey olursa aileme, çocuklarıma devletim sahip çıkacaktır” diye düşünmelidir.
Biz, bu hususta üzerimize düşen görevi yerine getirmeliyiz.
Bu çerçevede gazilere verilen haklar, özürlü statüsünden çıkartılarak onlara ayrı bir statü
verilmelidir. Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki malullük tespiti yetkisi Sosyal Güvenlik
Kurumundan alınarak Millî Savunma Bakanlığına verilmelidir. Gazilik maaşları iyileştirilmelidir.
Devlet Övünç Madalyası sahibi şehit aileleri ve gazilere madalya maaşı ve yeşil pasaport hakkı
verilmelidir.
– 52 –
YASEMİN
118–122
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 2
Doğrudan Genel Kurul gündemine alınması talep edilen kanun teklifinde öngörüldüğü gibi
üniversitelerde şehit ve gazi çocuklarına kontenjan ayrılmalı, üniversitelere sınavsız girebilmeleri
sağlanmalıdır.
Vatanı için bedenlerini, canları gözlerini bile kırpmadan bir çırpıda feda eden kahramanların
geride bıraktığı gözü yaşlı yetimlerine...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Ağırbaş, lütfen tamamlayınız sözlerinizi.
Buyurun.
AYŞE JALE AĞIRBAŞ (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
...gazilere ve gazi çocuklarına hiçbir zaman yalnız olmadıklarını göstermek şu anda elimizdedir.
Vatanımızın bölünmez bütünlüğü için canlarını feda eden aziz şehitlerimizin bizlere emaneti olan
çocuklarının ve kahraman gazilerimizin çocuklarının üniversite eğitimlerine desteklerinizi
esirgemeyeceğinize inanıyorum.
Teklifin, Genel Kurul gündemine alınması, bir an önce yasalaşması temennisiyle yüce heyeti
saygıyla selamlıyorum. (Bağımsızlar ve MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul
edilmiştir.
Sayın milletvekilleri, birleşime on dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 17.24
– 53 –
YASEMİN
122–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
ÜÇÜNCÜ OTURUM
Açılma Saati: 17.38
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Yusuf COŞKUN (Bingöl), Bayram ÖZÇELİK (Burdur)
O: 3
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin
Üçüncü Oturumunu açıyorum.
Alınan karar gereğince sözlü soru önergeleri ile diğer denetim konularını görüşmüyor ve
gündemin "Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler" kısmına geçiyoruz.
1’inci sırada yer alan, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu'nun
görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ
1.- Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/324) (S. Sayısı: 96)
BAŞKAN - Komisyon? Yok.
Ertelenmiştir.
2’nci sırada yer alan, Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu'nun
görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
2.- Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/499) (S. Sayısı: 321)
BAŞKAN - Komisyon? Yok.
Ertelenmiştir.
3’üncü sırada yer alan, Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı; Harçlar Kanununda ve Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı; Ordu Milletvekili Rahmi Güner'in; 3717
Sayılı Adli Personel ile Devlet Davalarını Takip Edenlere Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile 492
Sayılı Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten Kaldırılması Hakkında Kanun ve 657 Sayılı
Kanunun 152 nci Maddesinin "II-Tazminatlar" Kısmının (G) Bölümünde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Teklifi; Konya Milletvekili Kerim Özkul ve 4 Milletvekilinin; Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak'ın; Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu'nun
görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
3.- Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı; Harçlar Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı; Ordu Milletvekili Rahmi Güner'in, 3717 Sayılı Adli Personel ile Devlet
Davalarını Takip Edenlere Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile 492 Sayılı Harçlar Kanununun Bir
Maddesinin Yürürlükten Kaldırılması Hakkında Kanun ve 657 Sayılı Kanunun 152 nci Maddesinin
"II-Tazminatlar" Kısmının (G) Bölümünde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Konya
Milletvekili Kerim Özkul ve 4 Milletvekilinin, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Teklifi; Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak'ın, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/886, 1/838, 2/599, 2/712, 2/727) (S. Sayısı: 536)
– 54 –
YASEMİN
124–126
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Komisyon? Yok.
O: 3
Ertelenmiştir.
4’üncü sırada yer alan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın; Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın;
Hakkari Milletvekili Hamit Geylani’nin; İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin;
Mardin (Eski) Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin; Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve
Batman Milletvekili Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet
Komisyonu Raporu’nun görüşmelerine başlayacağız.
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (x)
BAŞKAN – Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Komisyon raporu 526 sıra sayısı ile bastırılıp dağıtılmıştır.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkanım…
BAŞKAN – Bir saniye…
Sayın milletvekilleri, alınan karar gereğince bu tasarı İç Tüzük’ün 91’inci maddesi kapsamında
görüşülecektir. Bu nedenle tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanıp maddelerine geçilmesi
kabul edildikten sonra bölümler hâlinde görüşülecek ve bölümlerde yer alan maddeler ayrı ayrı
oylanacaktır.
Buyurun Sayın Vural, bir şey söyleyeceksiniz.
V.- AÇIKLAMALAR (Devam)
7.- İzmir Milletvekili Oktay Vural’ın, MHP Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, askerî suçlarla
ilgili kanun teklifinin “benzer mahiyetli” diye komisyon tarafından 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’yla
birleştirilmesinin yanlış olduğuna ilişkin açıklaması
OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, kanunun ismi biraz önce burada okundu. İç Tüzük’ümüze
göre biliyorsunuz komisyonlar benzer mahiyetteki teklifleri birleştirerek görüşebiliyorlar. Bizim de
Milliyetçi Hareket Partisi Samsun Milletvekili Sayın Osman Çakır’ın bir önergesi var ama bu konuyla
uzaktan yakından alakası yok. Yani askerî suçlarla ilgili tutuklama sebepleriyle ilgili bir teklifi alıp
burada görüşüyor ve… Benzer mahiyete koymanın anlamı nedir Sayın Başkan? Yani böyle bir
benzerlik, illiyet bağı nasıl kurulmuş? Yani, şimdi, kamuoyunda Terörle Mücadele Kanunu’nda, taş
atan çocuklarla ilgili bir kanun, bizim milletvekilimizin verdiği kanun teklifi askerî komutanlıkların
gaspı, siyasal ve askerî casusluk suçlarının tutuklama sebebi…
BAŞKAN – Sayın Vural, isterseniz oturun, yerinizden buyurun.
OKTAY VURAL (İzmir) – Evet, teşekkür ederim.
(x) 526 S. Sayılı Basmayazı tutanağa eklidir.
– 55 –
YASEMİN
126–129
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Sayın Başkanım, tabii, bugün burada bu raporu görüşüyoruz ve bizim Samsun Milletvekilimiz
Osman Çakır’ın teklifi de benzer mahiyetli diye birleştirilmiş. Bu birleştirme işlemi son derece doğru
olmamıştır, yanlıştır. Dolayısıyla, bugün böyle bir adla, birleştirilerek görüşülen bir kanun teklifinin
görüşülmesi söz konusu değildir. Çünkü, Komisyon yanlış işlem yapmıştır. Osman Çakır’ın verdiği
teklif, tutuklama sebepleriyle ilgili askerî casusluk suçunun tutuklama suçları içerisinde yer almasını
amirken, bu, “taş atan çocuklar”! Yani bu, milletvekilinin iradesini saptırmak demektir. Dolayısıyla,
Komisyonun çekmesini ve bu düzeltmeyi yapmasını istirham ediyorum. Bu konuda
milletvekillerimizin verdiği bir kanun teklifi söz konusu değildir. Sayın Komisyonun bu konuda
gerekli düzeltme işlemini yapmasını istirham ediyorum.
BAŞKAN - Teşekkür ediyorum, Sayın Vural, sözleriniz, tutanaklara geçmiştir. İsterseniz şimdi
Sayın Komisyona söz verelim ve bir açıklama yapsın. Ama kararı komisyon aldı.
Buyurun Sayın Başkanım.
8.- Adalet Komisyonu Başkanı ve Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya’nın, Samsun Milletvekili
Osman Çakır’ın kanun teklifinin 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 5’inci maddesiyle ilgili olduğu
için birleştirildiğine ilişkin açıklaması
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Değerli Başkanım,
tasarının 5’inci maddesi ile teklif sahibi Osman Çakır’ın istihdaf ettiği madde Türk Ceza Kanunu,
muhakeme, yani Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun -şimdi Ceza Muhakemeleri Kanunu100’üncü maddesine ilişkindir; irtibat değil, doğrudan ilgi vardır. 35’inci madde anlamında
Komisyonun tesis ettiği işlem, İç Tüzük hükümlerine uygundur.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
BAŞKAN – Tasarının tümü üzerinde Hükûmet adına Adalet Bakanı Sadullah Ergin söz
istemişlerdir.
Buyurun Sayın Bakanım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
görüşülmekte olan yasaya ilişkin görüşlerimi sizlerle paylaşmadan önce, bugün gerek Hakkâri
Çukurca’da gerek Van’da meydana gelen menfur saldırılar sonucu şehit olan güvenlik güçlerimize
Allah’tan rahmet diliyorum, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum ve bu hain saldırıları yapanların
kesinlikle bu ihanetlerinin yanlarına kalmayacağını da ifade ediyorum.
– 56 –
YASEMİN
129–131
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz 526 sıra sayılı Terörle Mücadele
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa Tasarısı hakkında Hükûmetimiz adına
söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle hepinizi şahsım ve Hükûmetimiz adına saygıyla selamlıyorum.
Bilindiği üzere, hukuk, yaşayan, dinamik bir bilim dalıdır. Bu özelliğinin gereği olarak, toplumun
değişen ihtiyaçları karşısında sürekli kendini yenilemesi ve ihtiyaçlara cevap verebilmesi önemlidir.
Bunu başaran medeniyetler ve devletler, yaşayan ve gelişen hukuk sistemleriyle var olmuş ve
yaşadıkları çağa model teşkil etmişlerdir. Hukuk sistemlerinin en önemli uğraş alanlarından birini
oluşturan suç, tarih boyunca tüm toplumlarda rastlanan sosyal bir olgudur. Bu olgu sosyal yaşamın
bir sonucu olduğundan, suçun algılanış biçimi, hangi eylemlerin suç sayılması gerektiği, suç işleyen
kişilere karşı nasıl bir toplumsal savunma mekanizması geliştirileceği hususunda her toplum farklı
çözümler üretmeye çalışmıştır. Bu kapsamda, eski ceza adalet anlayışında suçluyu cezalandırma ve
toplumdan dışlama anlayışı hâkim iken modern ceza adaletinde suçlunun ıslahı ve topluma yeniden
kazandırılması anlayışı öne çıkmaktadır.
Toplumsal koşulların bireylerin suç işlemesinde etkin rol oynadığı bilinen bir gerçektir, bu durum
çocuklar bakımından bariz bir şekilde öne çıkmaktadır. Hiç kuşku yok ki çocuklar toplumların en
kıymetli değeridir, bu değeri akıllı biçimde idare ederek büyüten toplumlar o ölçüde geleceğe umutla,
güvenle bakmakta, bilinçsizce tüketen toplumlar ise ciddi tehditlerle yüz yüze kalabilmektedir. Bu
doğrultuda, suça sürüklenen çocukların toplumdan soyutlanmadan, aile yanında ve sosyal çevresiyle
uyumlu bir şekilde muhafazası, hayata katılımlarının sağlanması, kendileri ve çevreleriyle uyumlu
bireyler olarak yetişmelerine katkıda bulunulması büyük önem taşımaktadır.
Bu önemin bir sonucu olarak, tarih boyunca, bedensel, zihinsel ve psikolojik özellikleriyle
yetişkinlerden farklı olan çocuklara ayrı yöntem ve uygulamalarla yaklaşılmıştır. Bu uygulamalara
ilişkin örneklere baktığımızda, Babil Kralı Hammurabi’nin çıkardığı Kanun’da çocukların uygun
olmayan davranışlarının yetişkin suçlulardan ayrı bir sorun olarak ele alındığı, Sümer ve Hunlara ait
yazıtlarda ise çocukların korunmasına ilişkin hükümlere yer verildiği, İbrani hukukuyla eski İngiliz
ve Osmanlı hukuklarında da çocukların yetişkinlerden ayrı tutulduğu ve onlara farklı yaptırımların
uygulandığı görülmektedir. Çocuğu yetişkinden ayıran bu yaklaşımın günümüzde de ön plana çıktığı
herkesin malumudur. Öte yandan, ceza adalet sisteminde suçlunun ıslahı önem taşımaktadır. Bu
tutum, geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızın toplum dışına itilmemesi ve yasa dışı örgütlerin
etkisi altında kalmaması için de önemlidir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; özgürlük-güvenlik dengesi ayarlanırken vatandaşlarımızın
hayatlarını sürdürmelerini zorlaştıracak düzenlemelerden kaçınmanın önemli olduğu açıktır. Bu
noktada, sizlere ünlü düşünür Benjamin Franklin’in “Geçici güvenlik için özgürlüğünü feda edenler
ne özgürlüğü ne de güvenliği elde edebilirler.” sözünü hatırlatmak isterim. Öte yandan, suçluluk,
toplumsal bir sorundur ve çocuk suçluluğu da bu sorunun önemli bir parçasıdır. Bahsetmiş olduğum
özgürlük-güvenlik dengesinin, çocuk suçluluğu bakımından daha özenle korunması gerekmektedir.
Zira, çocuk suçluluğu, çocuk koruma sisteminin bir parçası olarak değerlendirilmelidir. Bu sistem
içerisinde en önemli adım, çocuğu okulda tutmayı, okuldan ayrılma riski olan çocuklara ve gençlere
ulaşacak geniş ölçekli bir sisteme sahip olmayı, uyuşturucuya ve suça eğilimi olan çocukları
kucaklamayı, bu çocukların gereksinimlerine etkili ve zamanında yanıt vermeyi amaçlayacak eğitim
sistemlerinin geliştirilmesi önemlidir. Şüphesiz, bu koruma sistemi içerisinde ailenin her yönüyle
desteklenmesi ve çocuklara aktif katılım fırsatını sağlayacak güvenli ortamlar sunulması önemlidir.
– 57 –
YASEMİN
131–135
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Öte yandan, çocukların suç ve suçluluk karşısında maddi ceza hukuku, yargılama hukuku ve
infaz hukukunda özel kurallara tabi olmalarının gerektiği ilgili uluslararası sözleşme ve belgelerde
kabul gören bir durumdur.
Ulusların ortak aklı konumunda olan uluslararası kuruluşların düzenlemelerine baktığımızda,
çocuk suçluluğuna ayrı bir önem verildiğini görmekteyiz. 20 Kasım 1989 tarihinde Birleşmiş
Milletler Genel Kurulunca kabul edilen ve ülkemiz tarafından da 1995 yılında onaylanan Çocuk
Hakları Sözleşmesi’nin 40’ıncı maddesinde, taraf devletlere, hakkında ceza yasasını ihlal ettiği iddiası
ileri sürülen, bununla itham edilen ya da ihlal ettiği kabul olunan çocuklar bakımından, yalnızca
bunlara uygulanabilir yasaların, usullerin ve bunlarla ilgili makam ve kuruluşların oluşturulmasını
teşvik etme görevi yüklenmiştir. Buna ilave olarak, Avrupa Birliği müktesebatı arasında yer alan
Avrupa Konseyi tavsiye kararlarında da özellikle, çocuk adalet sisteminde iyileştirici uygulamaların
yerleştirilmesi gereği vurgulanmaktadır. Bu bağlamda, 2003/20 sayılı tavsiye kararında, üye
devletlerden, çocuklara karşı uygulanan yaptırımlarda çok disiplinli bir yaklaşım tarzı benimsenerek
yaptırımların belirlenmesinde ve uygulanmasında toplumun, bireyin, ailenin ve okulun aktif bir rol
oynayacağı sistemlerin geliştirilmesi istenmiştir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hukukun en üstün değeri olan eşitlik ve adalet ilkesi de
çocukların özel olarak korunmasını gerektirmektedir ancak bu koruma tamamen cezasızlık veya
sorumsuzluk şeklinde değil, çocuklara özgü ıslah edici, koruyucu ve destekleyici tedbirleri
kapsamaktadır. Bu yaklaşımın sonucu olarak, 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren yeni ceza
mevzuatında korunma ihtiyacı içinde olan çocuklar ve mağdur çocuklar ile suça sürüklenen çocuklar
bakımından özel kurallara yer verilmiştir ancak ceza mevzuatımızın yaklaşık beş yıllık uygulamasının
sonucunda bazı sorunlarla karşılaşılmıştır. Bu sorunlar yargının hızlı işlemesini engellediği gibi, bazı
hak ihlallerine de neden olmaktadır.
Diğer yandan, uygulamadan kaynaklanan sorunlar nedeniyle, Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesince ülkemiz aleyhine sonuçlanmış ve sonuçlanma olasılığı olan davalar söz konusudur.
Yeni ceza mevzuatımızın beş yıllık uygulaması sonucunda ortaya çıkan sorun ve eksikliklerin
giderilmesi amacıyla Bakanlığımızca hazırlanan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmuş ve komisyon
çalışmalarından sonra şu anda önümüze gelmiş durumdadır.
Bugün görüşmekte olduğumuz bu kanun tasarısı, kamuoyunda “Taş Atan Çocuklar Kanun
Tasarısı” ismiyle tanınmış olsa da geleceğimizin teminatı olan çocuklarımıza ilişkin uluslararası
hukukun kabul ettiği temel ilkeler doğrultusunda yeni düzenlemeler getirmekle birlikte, içerdiği
hükümler sadece bunlarla sınırlı değildir. Çocuklara ilişkin hükümler yanında, uluslararası toplumun
üyesi olmamızın bir sonucu olarak infaz hâkimliğinin disiplin cezalarına ilişkin başvurularda yapacağı
incelemede uyacağı esaslara ilişkin hükümler ile göçmen ticaretiyle ilgili düzenlemeleri de
içermektedir bu tasarı. Bunlara ilave olarak bu tasarıda, hükmün açıklanmasının geri bırakılması
müessesesinde uygulamada ortaya çıkan ve adil yargılanma hakkını zaafa uğratan sorunları giderici
hükümlere de yer verilmiştir.
Şimdi sizlere, tasarıyla somut olarak yapılması öngörülen düzenlemeler hakkında kısaca bilgi arz
etmek istiyorum.
– 58 –
YASEMİN
135–138
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Değerli milletvekilleri, Terörle Mücadele Kanunu’nda yer alan, çocuklara verilecek cezalar ile
yargılanacakları mahkemeler konusundaki bazı istisnalar kaldırılmak suretiyle çocuklar lehine
düzenlemeler getirilmektedir. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda 2006 yılında 5532 sayılı
Yasa’yla yapılan değişikliklerle, çocuklara verilecek cezalar ile yargılanacakları mahkemeler
konusunda bazı istisnalara yer verilmiştir. Tasarıyla, bu istisnaların kaldırılması öngörülmektedir.
Buna göre:
a) Çocukların işlediği terör suçları nedeniyle ayrıca cezalarında yarı oranında artırım
yapılmaması, bu tasarıyla öngörülen düzenlemeler içerisinde.
b) Çocukların tamamının çocuk mahkemelerinde yargılanmaları,
c) Çocukların işlediği tüm suçlarda hükmün açıklanmasının geri bırakılması, seçenek
yaptırımlara çevirme ve erteleme kararı verilebilmesi sağlanması öngörülmektedir.
Terör suçu işleyen çocukların koşullu salıverilme süreleri de 3/4’ten 2/3’e indirilmektedir.
Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde ve diğer uluslararası mevzuatta çocuklar hakkında en son çare
olarak hapis cezası verilmesi, çocukların ceza infaz kurumlarından mümkün olan en kısa sürede
tahliye edilmesi ilkeleri benimsenmiş, ayrıca, çocukların yararının her zaman üstün tutulması
gerektiği kabul edilmiştir.
Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yasa’nın 107’nci maddesinde yapılan
düzenlemeyle çocuklar bakımından 3/4 infaz süresinin uygulanmaması ve bu sürenin 2/3 olarak
uygulanması öngörülmektedir.
2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun 32 ve 33’üncü maddelerinde yer alan
suçlar yeni Türk Ceza Yasası’yla uyumlu hâle getirilmekte, ayrıca, cezalar ceza hukukunun temel
ilkelerinden biri olan ve Türk Ceza Yasası’nın “Adalet ve kanun önünde eşitlik ilkesi” kenar başlıklı
3’üncü maddesinde de hükme bağlanan, suç işleyen kişi hakkında işlenen fiilin ağırlığıyla orantılı
ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunacağına ilişkin düzenleme nedeniyle indirim yapılmaktadır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu değişiklikle, disiplin cezalarına karşı yapılan şikâyet
başvurusu üzerine infaz hâkiminin tutuklu veya hükümlünün savunmasını aldıktan sonra karar
vermesi öngörülmektedir. Bilindiği üzere, 4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Yasası’nın 6’ncı maddesinde
şikâyet üzerine infaz hâkiminin yapacağı işlemler ve verebileceği kararlar düzenlenmiştir. Buna göre,
infaz hâkimi duruşma yapmaksızın dosya üzerinde yaptığı incelemeden sonra karar vermektedir.
Hükümlüler hakkında verilen disiplin cezalarına karşı yapılan şikâyet başvuruları da aynı usulle
incelenmekte ve sonuçlandırılmaktadır. Bu hüküm ve uygulamalar, savunma hakkını ihlal ettiği
gerekçesiyle eleştirilmiştir. Bu konuda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 20 Mayıs 2008 tarihinde
ülkemiz aleyhine başvuruda bulunan Ali Gülmez’le ilgili olarak vermiş olduğu kararında disiplin
cezalarına karşı yapılan itirazlarda da demokratik bir toplumun temel ilkelerinden biri olan ve
sözleşmenin 6’ncı maddesiyle güvence altına alınan adil yargılanma hakkının gereği olarak tutuklu
ve hükümlülere savunma yapması için imkân tanınmamasından dolayı ülkemiz hakkında ihlal kararı
verilmiştir. Benzer mahiyette Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde ülkemiz aleyhine 567 adet
başvuru dosyası beklemektedir. Tasarıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin söz konusu kararı ve
aynı mahiyetteki başvurular ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6’ncı maddesinde düzenlenen
adil yargılanma hakkının kapsam ve mahiyeti dikkate alınarak disiplin cezalarına karşı yapılan şikâyet
başvurusu üzerine infaz hâkiminin tutuklu veya hükümlünün savunmasını aldıktan sonra karar
vermesi öngörülmektedir.
– 59 –
YASEMİN
138–141
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Getirilen bu düzenlemenin temel amacı, vatandaşlarımızın karşılaştıkları sorunları ülkemizde
çözmek ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde bekleyen dosyaların sonuçlandırılmasını da
sağlamaktır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; getirilen bu tasarıyla yapılan bir diğer önemli düzenleme
ise Türk Ceza Yasamızın 79’uncu maddesinde düzenlenen göçmen kaçakçılığı suçunun cezasının
artırılmasıdır. Bilindiği üzere ülkemiz tarafından da onaylanan Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı
Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ile ek protokol hükümleri gereğince mülga 765 sayılı Türk Ceza
Kanunu’nun 2002 yılında 4771 sayılı Yasa ile göçmen kaçakçılığı suçunu düzenleyen 201/a maddesi
eklenmiş idi. Yeni Türk Ceza Yasa’mızın 79’uncu maddesinde de göçmen kaçakçılığı suç olarak
düzenlenmiş olup, maddenin yaklaşık beş yıllık uygulaması sonunda bazı sorunlarla karşılaşıldığı
gözlemlenmiştir.
Göçmen kaçakçılığı yasa dışı yollardan organize suç örgütleri tarafından yapılmaktadır. Kaçak
göçmenleri ülkelerine geri gönderme işlemlerinin zorluğundan kaynaklanan önemli sorunlar
yaşanmaktadır, hem devletimiz hem de suçun mağdurları bakımından zorluklarla karşılaşılmaktadır.
Bu kişilerin pasaportları veya bir kimliklerinin bulunmaması nedeniyle hangi ülke vatandaşı oldukları
bilinememekte ve geçici olarak ülkemizde kalmaktadırlar. Bu durum, ülkemiz açısından güvenlik
sorunu oluşturabilmekte, ayrıca mağdurları bakımından da belirsizlik içermektedir.
Diğer yandan, kaçak göçmenler ekonomik veya başka yönlerden sömürülmekte ve vergi
vermeden kayıt dışı çalıştırılmaktadır. Ülkemiz, hem hedef hem de transit ülke konumunda
olmasından dolayı da yasa dışı göç hareketlerinin sosyal, ekonomik ve politik etkilerine maruz
kalmakta ve uluslararası platformlardan yasa dışı göçle etkin mücadele edilmediği yönünde
eleştirilere muhatap olmaktadır.
Göçmen kaçakçılığı suçunun ülkemiz içerisinde veya karasularımız kapsamında işlenmesi
durumunda, mahkemelerce suçun teşebbüs aşamasında kaldığı kabul edilmekte ve ceza indirimi
yapılmaktadır. Bu durumda, yakalanan şüpheliler çoğunlukla tutuksuz yargılanmakta ve kısa süre
içinde yeniden aynı suçu işleyebilmektedirler. Bu durum, ülkemizi göçmen kaçakçılığıyla mücadele
etmeyen bir ülke konumuna sokmakta ve komşularımızla ilişkileri olumsuz yönde etkilemektedir.
Avrupa Birliğinin müzakere fasıllarından biri olan 24 numaralı “Adalet, Özgürlük ve Güvenlik”
faslının kapsamında yer alan yasa dış göç ve göçmen kaçakçılığıyla etkin bir şekilde mücadele
edilmesinin gereği de açıktır. Günümüzde ulaşılan insan hakları bilinci de bunu gerektirmektedir. Bu
sebeple, göçmen kaçakçılığı suçuyla etkin mücadele etmek amacıyla Türk Ceza Yasamızın 79’uncu
maddesinde de değişiklik öngörülmektedir.
Tasarıyla yapılan düzenlemelerden bir diğeri ise, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı
verilebilmesi için sanığın kabul etmesi şartının getirilmesidir. Ceza Muhakemesi Yasası’nın 231’inci
maddesine göre, hâkim iki yıl ve daha aşağı bir cezaya hükmettiği takdirde, bu ceza bakımından
hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verebilmektedir. Bu kararlar itiraza tabidir. İtiraz
mercisi, bu kararları incelerken davanın esasına girmemekte ve sanığın gerçekten bu suçu işleyip
işlemediğini değerlendirememekte, usul bakımından inceleme yapmakla yetinmektedir. Bu
incelemelerde sadece maddede belirtilen şekil şartların var olup olmadığına bakılmakta ve genellikle
itirazlar reddedilmektedir. Bu durum, beraat edeceğini düşünen sanıkların etkin bir şekilde yasa
yoluna müracaat hakkını kullanmalarını engellemekte ve adil yargılanma hakkının ihlali sonucunu
doğurmaktadır. Bu sebeple, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231’inci maddesine eklenen hükümle
– 60 –
YASEMİN
141–145
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
sanığın, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesini kabul etmemesi durumunda bu
müessese hakkında uygulanamayacak ve sanığa kanun yoluna başvurma hakkı tanınmış olacaktır.
Tasarıyla, mahkemelerce daha önce verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararlarına karşı
da temyiz yasa yolunun açılması suretiyle adil yargılanma hakkı ve hak arama özgürlüğü konusunda
ileri bir adım atılmış olacaktır.
Sayın milletvekilleri, insanlığın yarınlarını belirleyecek ve geleceğimizin teminatı olan
çocuklarımız için ne yapsak azdır. Bu nedenle, tasarıyla çocuklar lehine birçok düzenleme yapmak
suretiyle onları yarınlara daha iyi hazırlama gayreti içindeyiz. Yaptığımız bu düzenlemeler hem
çocuklar hem de ülkemiz lehine bir kazanım olacaktır.
Öte yandan, tasarının diğer hükümleriyle de savunma hakkı ve adil yargılanma hakkının gereği
olarak disiplin cezalarına karşı tutuklu ve hükümlülere savunma hakkı tanınmakta ve hak arama
özgürlüğünün sonucu olarak da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için
sanığın bunu kabul etmesi şartı getirilmektedir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; burada özellikle ifade etmek isterim ki getirdiğimiz
düzenlemeyle taş atan çocukları kurtarma gibi geçici çözümler değil, geleceğimiz olan çocuklarımızı
iyileştirici tedbirlerle korumayı ve geleceğe hazırlamayı hedeflemekteyiz. Genç kuşaklar için
toplumdan soyutlanmayı gerektirecek düzenlemeler, gerilimi artıracak ifadeler yerine çocukları
topluma kazandıracak adımların peşindeyiz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız Sayın Bakan.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Devamla) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Çocuklarımıza, evlatlarımıza şefkatle yaklaşmak, onlar için eğitici ve koruyucu tedbirler almak,
hatta bu uğurda gerekirse pozitif ayrımcılık yapmak geleceğe güvenle bakan, sağlıklı bir nesil
oluşturmak isteyen devletin görevidir. Bizler bu sorumluluğumuzun gereği olarak tarihî bir adım
atıyoruz. Çocuklarımızı kazanmak ve birer evlat olarak yetişmeleri sürecine katkı sağlamak istiyoruz.
Çocuklarımızı öfkenin ağından kurtarıp umutların güzelliğine taşımak için çabalıyoruz. İktidar ve
muhalefet, hep birlikte bu adımları atmaktan yanayız, birlikte bu adımları atalım ki tarih önünde
sorumluluğunu yerine getiren, çocuklarına sahip çıkan bir Meclis olarak hatırlanalım.
Bu açıklamalar ışığında, görüşülecek olan bu yasanın ülkemize ve milletimize hayırlar
getirmesini diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Tasarının tümü üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz isteyen Ali Rıza Öztürk,
Mersin Milletvekili. (CHP sıralarından alkışlar)
CHP GRUBU ADINA ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
kamuoyunda “taş atan çocuklar” olarak bilinen Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve tekliflerinin tümü üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi
adına söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, konuşmama başlamadan önce Milliyet gazetesinden Sayın Mehveş
Evin’in Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yaptığı bazı tespitlerden okuyarak söze girmek istiyorum:
“Peki, başınızın derde gireceği hâlde neden taş atıyorsunuz? diye soruyorum.” diyor. “Hep bir ağızdan
heyecanla konuşuyorlar: ‘Yirmi dört yılla bile yargılanan çocuklar var. Devlet taş atan çocuğa bunu
– 61 –
YASEMİN
145–148
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
yapıyor. Eğer bedeli buysa yaşamaya hazırız’ diyor. ‘Derdimiz polisle. Gece baskın yapıp çocukları
evlerinden alıyorlar. Güvenliğimiz yok. Yaşlıya bile saygı duymuyorlar’ diyor.” Yine “Taş atmakla
nereye varacaksınız?” sorusuna bir çocuk “Vardığı yere kadar gideriz.” diyor ve bu taş atma
eyleminden dolayı da ailelerinin çoğu kez haberlerinin olmadığını söylüyorlar.
Değerli milletvekilleri, 21 Haziranda Gümüşhane’nin Kelkit ilçesinde ölü olarak ele geçirilen
PKK mensubunun annesi, anne Gülistan Dağhan da “Asker annelerine sesleniyorum. Onlar beni
anlıyor, biliyorum. Onlar da seslensin. Yeter artık bitsin. Bu çocukları ne zorluklarla büyüttük,
okuttuk. Bu iş çözülsün. Gençler ölmesin.” diyor.
Yine, babası “Ben oğluma kurşun sıkanı öldüremem.” diyen baba Mehmet Dağhan “Israrla barış
istiyoruz. Slogan atmak kolay, yaşamak zor. Başka analar babalar bu acıyı yaşamasın. Tek istediğimiz
budur. Silah hak arama aracı olmaktan çıksın, sorun silahsız çözülsün.” diyor.
Değerli arkadaşlarım, daha önce bu kürsüde yaptığım konuşmada Batman’da bir toplantı ve
gösteri yürüyüşüne katıldığı nedeniyle -polise taş attı ya da atmadı- sırf toplantı ve gösteri yürüyüşüne
katılmış olması nedeniyle örgüt üyeliğinden ve diğer Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na
muhalefetten yaşından daha büyük, yedi yıl dokuz ay ceza alan Berivan’ın feryatlarını bu kürsüye
taşımıştım ve ilk defa bir milletvekili olarak ve Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili olarak bu konuya
duyarlılık gösterilmesi gerektiğini ben düşünmüştüm ama bu getirilen, Hükûmetin getirdiği bu tasarı
ne yazık ki Batman’da tutuklu bulunan Berivan’ın derdine çözüm bulmuyor değerli arkadaşlarım.
Bunu, şimdi, birazdan hep beraber konuşacağız.
Terörle Mücadele Kanunu 2006 yılında değiştiriliyor ve Terörle Mücadele Kanunu’nun 5’inci
maddesine cezaların artırımı öngörülüyor ve bu çocuklar için de öngörülüyor ve yine, çocukların
özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde yargılanması öngörülüyor. Bu, 2006 yılında yapılıyor. 2006
yılında iktidarda kim vardı? AKP vardı.
Şimdi de Sayın Başbakan, 2006 yılında yaptıkları uygulamayı bugün kaldırırken sanki lütfediyor.
Uluslararası Çocuk Hakları Sözleşmesi ve uluslararası belgelere aykırı bir şekilde çocukların zaten
özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde yargılanması kabul edilmezken, düzeltme olayını, kendilerinin
getirdiği bir yanlışlığı bir lütufmuş gibi sunuyor değerli arkadaşlarım.
Değerli arkadaşlar, Başbakan her şeyden şikâyet ediyor, herkese kızıyor ve Başbakan artık
ağlamaya başlıyor. Dün bir kadın derneği temsilcisi “Başörtülü kadınların sorunlarına gösterdiğiniz
hassasiyeti neden Kürt kadınına, Kürt sorununa göstermiyorsunuz?” deyince, bu soruya Sayın
Başbakan çok kızıyor ve Sayın Başbakan söylemlerinde, 12 Eylül Anayasası ilk defa değiştirilmiş
gibi topluma bir yanlış sunumda bulunuyor. 12 Eylül Anayasası bundan önce de 15 kez değiştirilmiş
ve 2001 yılında yapılan 4709 sayılı Yasa’yla başlangıç metni dâhil tam 32 maddesi değiştirilmiştir.
Yani değerli arkadaşlarım, 12 Eylül Anayasası ilk defa değiştirilmiyor. Onun için, topluma böyle
bayram ve düğün eder gibi sunmak doğru değildir.
Türkiye, OECD ülkeleri arasında çocuk yoksulluğu en yüksek olan ülkedir. Bugün sadece taş
atan çocukların sorunu yoktur, aynı zamanda mendilci çocukların sorunu da vardır. Sosyal adalet
olmadan demokrasi olmaz, ama en kötü durumda olanlar… Doğu, Güneydoğu bölgelerinden göçle
büyük şehirlere gelmiş olan ilkokul çağındaki mevsimlik işçi çocuklar sorunu can yakmaktadır. Hem
çocuk işçiliği bir insanlık suçudur. Diyarbakır, Batman, Adana, Adıyaman, Şanlıurfa, Gaziantep’te
mevsimlik tarım işçisi toplam çocuk sayısı 23.683’tür değerli arkadaşlarım.
– 62 –
YASEMİN
148–151
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Değerli arkadaşlar, bu yasa tasarısının eksikliklerine geçmeden önce, bir kere, doğduğu andan
reşit olduğu ana kadar geçen süre, insan açısından çocuktur. Çocuk bir yetişkin insan değildir ya da
insanın küçük bir modeli değildir. Çocuğun çevreyi ve toplumsal olayları algılaması ile büyüğün
çevreyi ve toplumsal olayları algılaması birbirinden farklıdır. O nedenle, hem uluslararası belgelerde
hem de Türk Ceza Kanunu’nda, ergin bile olsa on sekiz yaşını doldurmayan kişi çocuk sayılmıştır
değerli arkadaşlarım. Kanunların ne kadar güzel ve ne kadar iyi olduğu değil, bunu uygulayanların
ne kadar bilgili, ne kadar basiretli olduğu daha önemlidir.
Ülkemizin hukuk politikalarına bakıldığında, hâkimlerin takdir yetkilerini çoğu kez bu tür
suçlarda ne yönde kullandığını hepimiz bilmekteyiz. Delilsiz suçlamalar, haksız ve keyfî aramalar,
yakalamalar, gözaltına almalar, delilsiz cezalandırmalar, savcı iddianamelerine ters düşmesiyle pek
karşılaşılmayan mahkeme kararları, iddianamelerin çoğu kez Emniyet fezlekelerinden “kopyala
yapıştır” yöntemiyle hazırlanması, bugün ülkemizde kural hâline gelmiş olan kuralsızlıklardır.
Bugün, gösterilerde tesadüfen bulunan çocukların ve heyecanla taş atan bir çocuğun
yargılanması, yaşından katbekat fazla ceza alarak çocukluğunu hatta gençlik yıllarını cezaevlerinde
geçirmesi ne kadar doğrudur; bunu toplumun vicdanına sunuyorum. Ne kadar tüyler ürpertici ve
ilginç bir durumdur ki, biz, bugün, burada geleceğimiz olan çocuklarımız için en güzel cezaları
tartışmaktayız yani cezanın en güzelini tartışmaktayız, tıpkı ölümlerin en güzelini tartıştığımız gibi.
Olacak şey değil arkadaşlar. Hâlbuki, aslolan şey çocuklara ceza vermemek değil midir?
Filistinli bir çocuk annesine “Anne, İsrail askerleri küçük çocukları küçük mermilerle mi
öldürüyor?” diye soruyor. İşte, bizim de bugün burada yaptığımız tam da budur, küçük çocukların
küçük suç ve cezalarla cezalandırılmalarını sağlamaya çalışmak.
Herkes biliyor ki, bugün bu ülkede hukuk katlediliyor, hem de hukuk kurallarını uygulamakla
görevli olan insanların eliyle katlediliyor. Haksız ve delilsiz suçlamalar, haksız ve keyfî aramalar,
yakalamalar, gözaltına almalar ve yıllardır süren tutuklamalar, Emniyet fezlekelerinin iddianamelere
aynen yansıması, delilsiz cezalar ve iddianameye uygun cezalar. Bu yöntemler, bugün ülkemizde
sadece çocuklar ve siyasi suçlular için değil herkese uygulanan bir kural hâline gelmiştir.
Adil yargılanma hakkı ihlalinde Türkiye dünya 1’incisi, yine Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesindeki dosyaların yüzde 10’undan fazlası Türkiye’ye ait. 2010 Ocak ayı itibarıyla, Avrupa
İnsan Hakları Mahkemesi toplam dosya sayısı 119.300; bu dosyaların 13.100 tanesi Türkiye’nin.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin baktığı her 9 davadan 1’i Türkiye’ye ait. Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesinin verdiği ihlal kararlarının yüzde 18’i Türkiye’ye ait. Türkiye, hak ihlalinde Rusya,
Ukrayna ve Romanya ile birlikte dünyanın en üst ülkelerinde. Özgürlük ve güvenlik hakkı ihlalinde
436 dosya mevcut.
Ülkenin hukuk anlayışı değişmedikçe daha çok çocuğumuz, pek çok vatandaşımız mağdur
olmaya devam edecektir.
Değerli arkadaşlarım, hukukun temeli adalettir. Bir ülkede adalet, gücünü her şeyden önce
toplum vicdanından alır. Hukuk devletinde toplum vicdanını acıtan ve adalete dayanmayan hukuk
sisteminin varlığı kabul edilemez. Bu nedenle, yasal düzenlemeler yapılırken hukukun temelini
oluşturan, adalete güç veren toplumsal vicdanın sızlatılmamasına özen gösterilmesi gerekir.
Bu nedenle, kural olarak “Suça sürüklenen çocuk” deyince sadece terör suçuna sürüklenen çocuk
değil, başka suçlara sürüklenen çocukların varlığını da unutmamak gerekir.
– 63 –
YASEMİN
152–155
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Kamuoyunda “Taş atan çocuklar” olarak anılan çocuklara, sırf toplantı ve gösteri yürüyüşlerine
katılmış olmalarından ötürü yaşlarından daha fazla ceza verilmesi, çocukluk ve gençlik yıllarını
cezaevinde geçirmesi toplum vicdanını kanatmakta, canını acıtmakta ve bu durum hiçbir suretle de
kabul edilemez bir durum olmaktadır.
Bu nedenle, terör suçuna sürüklenen çocukların sorunlarının hak ve adalet duygularını
sızlatmayacak şekilde çözülmesi Cumhuriyet Halk Partisinin en temel dileğidir.
Hukuk devletinde, çocuk ya da büyük hiçbir kimsenin şiddete başvurmadığı takdirde sırf ve
toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılmış olmasından dolayı yakalanması, gözaltına alınması,
tutuklanması ve cezalandırılması kabul edilemez bir durumdur. Bunun içindir ki, ister çocuk olsun
ister büyük olsun bir kimsenin sırf toplantı ve gösteri yürüyüşüne katıldığından dolayı cezalandıran
hükümlerin kaldırılması gerektiğini düşünmekteyiz.
Toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde taş atmayı güvenlik güçlerine karşı silahlı direnme sayarak,
taşla mukavemet eden çocukların bile son derece ağır cezalarla cezalandırılmasına olanak tanıyan bir
yasal mevzuatımızın bulunduğu açıktır. Ancak, bu düzenlemeyi yaparken bir yandan çocuk ceza
adalet sisteminin temel amacına uygun olarak çocuğun durumunun iyileştirilmesi, çocuğa
“orantılılık” ilkesine uygun yaptırımların uygulanması hedeflerini gözetirken öbür yandan da terörle
mücadeleyi zafiyete uğratmamak gerekiyor. Demek ki Cumhuriyet Halk Partisinin hassas olduğu
konulardan birisi, bu tip düzenlemeleri yaparken terörle mücadelenin zaafa uğratılmasını sağlayacak
düzenlemelerden özenle kaçınmaktır.
Değerli arkadaşlarım, ister çocuk ister büyük her kim olursa olsun, biz suç işleyen herkesin,
hangi suçtan olursa olsun, özel, olağanüstü mahkemeler yerine “doğal yargıçlık” ilkesine uygun bir
şekilde, doğal mahkemelerde yargılanmasını istiyoruz. O nedenle, devlet güvenlik mahkemelerinin
yerine kurulmuş olan ve 12 Eylül hukukunu devam ettiren bugün özel yetkili ağır ceza
mahkemelerinde sadece çocukların değil büyüklerin de yargılanmaması gerektiğini düşünmekteyiz.
Tasarıyı değerlendirdiğimizde, Hükûmet, bu kanun tasarısını kamuoyunda “taş atan çocuklar”
olarak anılan terör sorununa sürüklenmiş çocukların sorunlarına çözüm bulmak için getirdiğini iddia
etmekteyse de bu tasarı, toplumda oluşturulan beklentileri karşılamaktan çok uzaktır değerli
arkadaşlarım. Ülkedeki konjonktüre göre yasa yapılmaz. Yasa, ülkedeki toplumsal ihtiyaca göre
yapılır. Ancak, bu yasanın, bu terörle mücadelede mağdur olan çocukların, gerçekten vicdanları
kanatan şekilde ceza almaları üzerine toplumda var olan tepkiyi ve duyarlılığı önlemek amacıyla ve
kısa da olsa, bir anlık da olsa örtmek amacıyla getirildiği çok açıktır. AKP Hükûmeti, her konuda
olduğu gibi, bu konuda da “–mış” yaparak, sorunları çözüyormuş gibi gözükerek bu konuya
yaklaşmaktadır ve bu tutanaklar tarihsel tutanaklardır. Bugün, temel iddia, yola çıkış iddiası olan,
bu “taş atan çocuklar” olarak bilinen Terörle Mücadele Kanunu mağduru çocukların sorunlarının
hiçbir şekilde çözülmeyeceğini bu tasarı çıktıktan sonra da göreceğiz değerli arkadaşlarım.
Değerli arkadaşlar, amaç gerçekten bu sorunları çözmek olsaydı bu çocukların sorunlu olduğu
maddelerle ilgili düzenleme yapılırdı. Bu çocukların, başta Terörle Mücadele Kanunu’nun 2’nci
maddesiyle Türk Ceza Kanunu’nun 314’üncü maddesiyle 220/6’ncı maddesiyle 220/8’inci
maddesiyle sorunları vardır. Yani bu çocukların bu kadar ağır cezalara mahkûm olmalarının nedeni
bu saydığım maddelerdir. Bu saydığım maddelerde hiçbir değişiklik yapılmadan bu çocukların
sorunlarının çözüleceğini iddia etmek ve buna bizim inanmamızı beklemek son derece yanlıştır
değerli arkadaşlarım.
– 64 –
YASEMİN
155–159
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Bugün, adı üstünde, “Terörle Mücadele Kanunu mağduru çocuklar” deniliyor, o zaman bu
tasarının neresinde Terörle Mücadele Kanunu’nda düzenlenmiş, çocuklarla ilgili düzenlenmiş
cezalarda bir indirim söz konusudur, Terörle Mücadele Kanunu’nun 5’inci maddesinin dışında? Bu
çocukların en ağır ceza almalarının nedeni, Terörle Mücadele Kanunu’nun 2/2’nci maddesinin ve
Türk Ceza Kanunu’nun 220/6, 7’nci yollaması ile Türk Ceza Kanunu’nun 314’üncü maddesinin
dördüncü bölümünden yani silahlı örgüt üyeliğinden aldıkları cezadır değerli arkadaşlarım. Bu cezayı
bu Yasa’da koruduğunuz müddetçe bu çocukların sorunlarını çözmeniz mümkün değildir. O zaman,
bu çocukların sorunlarını çözüyormuş gibi göstermek doğru değildir. Belki kısa vadede bu tasarıyla,
siz, toplumda yükselen tepkileri dindirebilirsiniz. Amacımız, toplumda yükselen tepkileri zahirî
olarak dindirmek midir, yoksa gerçekten yürekleri kanatan bu çocukların sorunlarını köklü olarak
çözmek midir?
Değerli arkadaşlarım, Hükûmetin her konuda yaptığı gibi bu konuda da gerçekten bu çocukların
sorunlarının başlıca nedenleri olan Terörle Mücadele Kanunu’nda, Türk Ceza Kanunu’ndaki ana
maddelerdeki cezalarla ilgili hiçbir düzenleme yapmaksızın, orada hiçbir değişiklik getirmeksizin
olayın kıyısından, çevresinden kıvranması aslında Hükûmetin bu çocukların sorunlarıyla ilgilenmek
yerine, asıl amacının başka olduğu konusunda bizi düşünceye itmektedir.
Nitekim, değerli arkadaşlarım, bu kanun tasarısı öncelikle Hükûmet tasarısı olarak 2009’un
Kasım ayı içerisinde geldi. O zamandan beri bekletildi, buzdolabına konuldu. 2010 Mart ayı
içerisinde görüşmeler yapıldı, 31 Mart günü bu alt komisyonda görüşüldü. Açıkça yetersiz olan bu
tasarının yetersiz olduğunu kendileri de anlamış olacaklar ki, hemen AKP’li 2 vekil arkadaşımıza
hazırlattıkları teklif ile yeni bir düzenleme yoluna gidildi. Ne yazık ki, o getirilen teklif de bu
çocukların sorununu çözmeye yetecek değildir değerli arkadaşlarım.
Şimdi, önerilen değişiklik de çocuklardan daha çok büyüklerin işine yaramaktadır. Bir kere
Terörle Mücadele Kanunu’nda, demin de söyledim, 5’inci maddede terör suçlarının çocuklar
açısından artırımının uygulanmayacağı öngörülmüştür. Bu, zaten olması gereken bir düzenlemedir,
uluslararası hukuk belgelerine uygundur. Öbür yandan, özel yetkili mahkemelerde çocukların
yargılanmaması… Vallahi teşekkür ediyoruz, lütfettiniz, zaten özel yetkili mahkemeler “doğal
yargıçlık” ilkesine aykırı olan mahkemelerdir.
Bir de yeni getirilen teklifle, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’nın 32, 33 ve 34’üncü
maddelerinde değişiklik getirildi. Şimdi, gerçekten bu getirilen değişiklik ile çocukların sorunlarını
çözüyor muyuz, çözmüyor muyuz; ben, bunu hem yüce Meclisimizin hem de Türk milletinin
takdirlerine sunuyorum.
Bugün itibarıyla cezaevlerinde yatan kişi sayısı 119.925, cezaevlerinde yatan çocuk sayısı 2.460.
Bu 2.460 çocuktan adli suçlu çocuk sayısı 2.264, Terörle Mücadele Kanunu ve 2911 sayılı Kanun’a
dayalı suçlardan çocuk sayısı 196. Yani, bizim burada tartıştığımız konu 196 çocuğu mu
ilgilendiriyor? Hayır, onu da ilgilendirmiyor değerli arkadaşlarım. Yani, bu yasa tasarısı çıktığı zaman
bu 196 çocuğun hapishanelerden çıkacağını falan sanmamak lazım. Burada 2911 sayılı Yasa’nın 32
ve 33’üncü maddelerinden tutuklu, hükümlü sayısı toplamı 168 kişi. Bu 168 kişinin sadece 11 tanesi
çocuk, 157 tanesi büyük. Tekrar ediyorum: 11 tanesi çocuk değerli arkadaşlarım ve 157 tanesi büyük.
11 çocuktan 8 tanesi tutuklu, 1 tanesi hüküm özlü, 2 tanesi hükümlüdür. Bunun da 1 tanesi çocuk, 11
tanesi büyük olmak üzere 12 kişisi 32’nci maddeye muhalefetten; 10 tanesi çocuk, 146 tanesi büyük
olmak üzere 156 tanesi de 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’nın 33’üncü maddesine
muhalefetten tutuklu bulunmaktadırlar.
– 65 –
YASEMİN
159–163
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Değerli arkadaşlarım, bu tasarının, bu çocukların sorunlarını hiçbir tarzda çözmeyeceği ayan
beyan ortadadır. Hâl böyleyken Hükûmetin, çocukların bu sorununu çözüyormuş gibi toplumda
gerçekten büyük beklentiler oluşturması yanlıştır. Esas olan konu, ürkerek, çekingen davranarak,
korkarak olaya yaklaşmak değildir. Eğer siyasi iktidarın bu konudaki iradesi gerçekten “taş atan
çocuklar” olarak bilinen bu çocukların cezaevlerinden kurtulmalarını sağlamaksa bunların sorunlarını
çözmekse o zaman yapması gereken şey daha cesaretli, daha kararlı davranarak bu çocukların
sorunlarına yol açan Terörle Mücadele Kanunu’na ve Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddelerine
neşter vurmaktır. Bunu vurmadığınız müddetçe olayları çözemezsiniz.
Değerli arkadaşlarım, eğer, siz, hâlâ daha, bugün getirdiğiniz bu tasarıda, sırf toplantı ve gösteri
yürüyüşlerine katılmış olmayı…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen, sözlerinizi tamamlar mısınız Sayın Öztürk.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) - … örgüt üyeliği olarak kabul ederseniz, bu anlayışı devam
ettirirseniz, sizin bunu çözme iradesinde olmadığınız anlaşılır ve siz, bugün hâlâ daha bu tasarıda bu
taşla silahı aynı araç kabul eden ve polise taşla mukavemeti ateşli silahla direnme sayan bir hukuksal
düzenlemeyi mevzuatınızda ısrarla sürdürmeye çalışırsanız, bu konuda samimi değilsiniz demektir.
Değerli arkadaşlarım, gerçekten, bugün, Türkiye'nin demokratikleştirilmesine ve
özgürleştirilmesine ihtiyaç vardır ve bunun için hiç zaman uzatmaya gerek yoktur, hukuk devleti
ilkesinin güçlendirilmesi için bu demokratikleşme, özgürleşme bir aciliyettir ve bu -gazetenin
manşetinde söylenildiği gibi- hemen şimdi yapılmalıdır, yarına bırakılmamalıdır. Eğer gerçekten
demokratikleşme Türkiye’nin önünü açacaksa, bunları yarına bırakamayız diye düşünüyorum.
Hükûmeti, çocukların sorunlarını gerçekten çözecek bir şekilde düzenleme yapmaya davet ediyorum.
Bu vesileyle, Cumhuriyet Halk Partisi olarak beni dinlediğiniz için hepinize saygılar sunuyorum.
(CHP ve BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Tasarının tümü üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz isteyen Rıdvan Yalçın, Ordu
Milletvekili.
Buyurun Sayın Yalçın. (MHP sıralarından alkışlar)
MHP GRUBU ADINA RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Başkan, çok değerli milletvekili arkadaşlarım; 526 sıra sayılı Tasarı’nın geneli üzerinde
Milliyetçi Hareket Partisi Meclis Grubu adına söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle konuşmamın
başında yüce Meclisin değerli üyelerini saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, maalesef, yine bir güne büyük acılarla uyandık. Tabii, bu kürsülerden
defalarca sözün bittiği yerde olduğumuz ifade edildi ama, ne yazık ki burada kınamaktan başka da
bir imkân elimizde bulunmuyor, ama ateş düştüğü yeri yakıyor, maalesef 6 vatan evladı daha kara
toprağa düşmüş bulunuyor.
Değerli milletvekilleri, şimdi hemen şunu ifade etmek istiyorum: Burada bugün Terörle
Mücadele Kanunu üzerinde konuşuyoruz, Ceza Kanunu üzerinde, Ceza Muhakemesi Kanunu
üzerinde. Şimdi acaba, Sayın Cumhurbaşkanının “Güzel şeyler olacak” diyerek başlattığı, Sayın
Başbakanın, o Habur görüntülerinden sonra “Umut verici gelişmeler” diye tanımladığı bu yıkım
projesinde bugüne kadar 150’ye yakın şehidimiz varken ve maalesef bugün ülkemizin sokakları
tekrar teröristler tarafından kesilebiliyor, insan kaçırılabiliyorken, terör eylemleri büyük şehirlerde
bile hayatı tehdit eder hâle gelmişken, acaba vatandaşımız, burada bizden, Terörle Mücadele Kanunu
– 66 –
YASEMİN
163–166
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
görüşmesinde ne bekliyor, ne talep ediyor diye sorduğumuzda, değerli arkadaşlar, benim aklıma
şunlar geliyor: Mutlaka böyle bir atmosferde, bu Kanun’da bir şey görüşülecekse, orada tekrar asayişi
sağlayacak bir olağanüstü hâl uygulamasının geri gelmesinin görüşülüyor olması gerektiğini
düşündüğünü zannediyorum milletimizin. En azından, burada bugün biz kapsamlı ve sonuç alıcı bir
sınır ötesi harekâtın, kara harekâtının tezkeresini görüşüyor olmalıydık; en azından, terörle ilişkili
suçlar bakımından idamın geri getiriliyor olmasını görüşüyor olabilmeliydik fakat değerli
milletvekilleri, ne yazık ki iktidar grubunun dayatmasıyla -görüyorum ki ana muhalefet de bu konuda
iktidarla yarış içerisine girmiş- böyle bir günde, henüz 6 şehidimizin mübarek bedenleri toprağa
verilmeden, biz, burada bir teröre zafiyet yasasını, teröre taviz yasasını, terör örgütünü zafer kazandığı
edasına sokacak bir taviz yasasını görüşüyoruz. Bütün samimiyetimle, bütün içtenliğimle
söylüyorum, İktidara, Sayın Bakana ve AKP Grubuna bütün içtenliğimle söylüyorum: Gelin, böyle
bir günde şehitlerimizin aziz hatıralarını ve acılı ailelerini incitmeyelim, bu tasarıyı geri çekin. Var
mısınız Sayın Bakanım? Biz, samimi olarak bunu talep ediyoruz sizden.
ŞENOL BAL (İzmir) – Öyle bir dertleri yok onların.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Yarın görüşelim.
RIDVAN YALÇIN (Devamla) - Değerli milletvekilleri, bu konunun diğer teferruatlarına
geçmeden önce, biraz safahatıyla ilgili düşüncelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum. Aylar önce bu
tasarı Komisyona geldi ve bir alt komisyon kurulmuştu o zaman. İlk getirildiği hâlinde, bugün
getirildiği gibi af önerisi değil, çocuklar için ceza indirimleri öngörüyordu fakat tasarı içerisinde
teröristbaşının tekrar yargılanmasına da imkân sağlayabilecek bir madde bulunmaktaydı. Bu konuda
hem ana muhalefet partisi hem Milliyetçi Hareket Partisi yoğun muhalefet ettikten sonra alt
komisyonda bu madde tasarıdan çıkartıldı. Daha sonra artan terör eylemleri sebebiyle de
zannediyorum epey bir zaman beklemeye alındıktan sonra bugün artık iflas etmiş, tükenmiş bir yıkım
projesinin, açılım projesinin varlığının ispatı olarak tekrar burada Genel Kurula dayatılmak isteniyor.
Şimdi, değerli milletvekilleri, alt komisyonda, esas komisyonda Sayın Hakkı Köylü, Sayın
Ahmet İyimaya Bey’den özellikle bir şeyi rica ettim. Burada bir terör meselesini konuşuyoruz. Bu
konuyu konuşurken sosyologlarla konuşmayacak mıyız? Psikologlarla, pedagoglarla, terör
uzmanlarıyla, cezaevi müdürleriyle konuşmayacak mıyız değerli milletvekilleri? Şimdi buradan bu
çocukları salıvereceğiz. Bununla beraber, biraz sonra arz edeceğim, yetişkinleri salıvereceğiz. Peki,
bu nasıl algılanacak, nasıl yansıyacak? Bu toplum, bu millet, terör örgütü ya da içi yanan milletimizin
fertleri bunu nasıl karşılayacak, nasıl değerlendirecek, nasıl reaksiyon verecek? Acaba biz bu
çocuklara iyi bir şey mi yapıyoruz, yoksa iyi bir şey yapıyor zannederek daha çok çocuğun terör
örgütü tarafından istismarına imkân mı sağlıyoruz? Bunları tartışabileceğimiz uzman insanlar getirin
dedik ama maalesef kimi temsil ettiği bilinmeyen, neyi temsil ettiği bilinmeyen birtakım
propagandistler, bu Meclise, komisyona ne şekilde geldiği, kimin referansıyla geldiği belli olmayan
birtakım propagandistler o komisyonlarda görüş ifade ettiler ama devletimizin bu uzmanları maalesef
komisyonlara davet edilmediler değerli milletvekilleri.
Şimdi, arkadaşlar, bir üzüntümü yine sizlerle paylaşmak istiyorum. Sayın Ahmet İyimaya’nın
-Burhan Hoca burada mı bilmiyorum- hukukçu arkadaşların, Sayın Meclis Başkanlığımızın da
dikkatini çekmek istiyorum. Arkadaşlar, görüştüğümüz kanun tasarısı 10 madde, yürütme, yürürlükle
beraber 12 madde ve biz bu kanun tasarısını burada temel kanun olarak görüşüyoruz. Şimdi,
arkadaşlar, bakın, İç Tüzük, temel kanunla ilgili ne söylüyor: “Bir hukuk dalını sistematik olarak
bütünüyle veya kapsamlı olarak değiştirecek biçimde genel ilkeleri içermesi, kişisel veya toplumsal
yaşamın büyük bir bölümünü ilgilendirmesi, kendi alanındaki özel kanunların dayandığı temel
kavramları göstermesi, özel kanunlar arasında uygulamada ahenk sağlaması, düzenlediği alan
– 67 –
YASEMİN
166–170
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
yönünden bütünlüğü ve maddeler arasındaki bağlantıların korunması…” diye devam ediyor. Şimdi,
arkadaşlar, hiç mi içinizde vicdanı olan hukukçu yoktur? Şu kanunu, 10 maddelik bir kanunu bu
Genel Kurula temel kanun diye getirmek, millete de, millet iradesine de, Türkiye Büyük Millet
Meclisine de yapılacak saygısızlıkların en büyüğüdür değerli arkadaşlar. Olur mu böyle bir şey? Yani
Türkiye Büyük Millet Meclisi, kendi Tüzük’üne, kendi iç hukukuna riayet etmiyor, bu ölçüde kötüye
kullanıyorsa nasıl milletimizden hukuka riayet etmesini isteyecek, bekleyecek? Meclis Başkanlığının
bu kötü istismar için mutlaka bir önlem alması gerektiğini düşünüyorum değerli arkadaşlarım.
Şimdi, sayın milletvekilleri, tasarıya dönersek tekrar, hemen ifade etmeliyim ki Milliyetçi
Hareket Partisi, gençlik ve çocuk meselesini siyasetinin merkezine koymuş bir siyasi harekettir;
ülkemizin, milletimizin, devletimizin sonsuza kadar var olma ülküsünün ancak sağlıklı nesiller
yetiştirmeyle mümkün olacağına inanan, hem parti programında hem seçim beyannamelerinde
çocuklar ve gençlerimizin korunması, onların suçtan ve kötü alışkanlıklardan uzak tutulması için
önlemler almış bir siyasi harekettir.
Ancak, bu tasarı, değerli arkadaşlar, her şeyden evvel Anayasa’ya aykırıdır, her şeyden evvel
çocukların lehine olmayan, belki çocuk istismarının en kötü yapıldığı örneklerden bir tanesidir;
çocukların arkasına saklanarak, çocukların arkasına gizlenerek yetişkinlerin affına dönük bir yasal
çalışmadır.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bir defa, temel eleştirilerimizden bir tanesi, bu memlekette “çocuk”
dendiğinde sadece terör örgütüyle ilişkili çocuklar mı mağdurdur, mustariptir ya da kamuoyunun
önceliği sadece bunlar mıdır? Sizin, Genel Başkanımızın da önerdiği gibi, bir genel çocuk meselesini,
genel çocuk suçluluğu meselesini elinizin tersiyle itip sadece terör örgütüyle ilişkili suçlar işleyen
çocuklar için özel birtakım yasal çalışmalar yapmanız Anayasa’ya da aykırıdır, kamu vicdanına da
aykırıdır, ayrıca ayrımcı unsurlar içermektedir.
Şimdi, değerli arkadaşlarım, değerli milletvekilleri; ben, açıkçası bu kanun çıktıktan sonra,
iktidar milletvekili olan arkadaşlarımızın, bölgelerine gittiklerinde, mesela daha önce basına
yansımıştı, baklava çalıp tutuklanan bir çocuğun ana babasını gördüklerinde ona ne cevap
vereceklerini merak ediyorum. Gasp yapmış, hırsızlık yapmış, evrakta sahtecilik yapmış ya da başka
suçlar işlemiş -her suç kötüdür, her suç antipatiktir- bu suçları işleyen insanların babaları, anaları
size geldiğinde “Sayın milletvekilim, terör örgütüyle ilişkili suç işleyen, devletin polisine,
jandarmasına taş atan, yasa dışı amblemler taşıyan çocuklar bu milletin çocuğu da, bu Meclisin
önceliği de, bizim çocuklarımız neden bu haklardan faydalanamıyor?” dediklerinde ne cevap
vereceksiniz? Samimiyetle soruyorum, çok merak ediyorum.
Değerli milletvekilleri, bu tasarı, biraz önce de ifade ettiğim gibi, çocukların arkasına saklanarak,
tipik bir çocuk istismarıyla yetişkinler için aslında getirilmektedir. Şimdi neler getirmektedir
yetişkinler için, kısaca bunları sizlerle paylaşmak istiyorum. Bir defa, kanunsuz yürüyüşlere silahsız
katılanlar için bir yıl-üç yıl olan ceza altı ayla başlayan bir cezaya indirilmektedir. Dağılma sırasında
cebir, tehdit, şiddet, saldırı ve mukavemet edenler bugünkü kanunda üç yıl-beş yıl ceza almaktayken,
yeni kanunla, Türk Ceza Kanunu 265’e atıf yapılarak, altı ayla başlayan cezalara dönüştürülmektedir.
Toplantı ve izinsiz gösteri yürüyüşüne 23’üncü maddenin (b) bendinde sayılan silah ve araçları
taşıyarak katılanlar… Değerli arkadaşlarım, bu silahlar nedir, sizlere bunu da arz etmek isterim:
Ateşli silahlar, patlayıcı maddeler, her türlü kesici-delici aletler, demir sopa, demir ve lastik çubuklar,
boğma teli, zincir gibi yaralayıcı bereleyici birçok alet edevat… Değerli arkadaşlarım, şimdi, bunlarla
katılanlar, bunları taşıyanlar iki yıl ile beş yıl arasında ceza almaktayken bugünkü kanunda, yeni
kanunla altı ayla başlayan cezalara indirilmektedir. Evet değerli arkadaşlar, bu silahları taşıyarak bir
eyleme katılanlar altı ayla başlayan cezalar alacaklardır.
– 68 –
YASEMİN
170–173
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
Silahlı olarak yürüyüşe katılıp kendiliğinden dağılmayıp zor kullanılması hâlinde üç yıl-altı yıl
olan ceza, dağılma sırasında, biraz önce saydığım silah ve araçlarla direnenler, karşı koyanlar… Sayın
milletvekilleri, biraz önce ifade ettiğim, silahlarla polise mukavemet eden, karşı koyanlar için
bugünkü kanunda yer alan beş ve sekiz yıl arası ceza yeni düzenlemeyle altı ayla başlayan cezalara
dönüştürülmektedir.
Şimdi, işte, sayın milletvekilleri “Çocuklar için getiriyoruz.” diye ifade edilen, gerekçesinde ve
buradaki, Hükûmet adına yapılan konuşmada hiçbir şekilde bu boyutu ifade edilmeyen tasarının
arkasından çıkanlar bunlar.
Şimdi soruyorum Sayın Bakana, Sayın İktidara: Kimlere çıkarıyorsunuz Sayın Bakan bu yasayı?
Çocuk istismarı yaparak kimleri cezaevinden çıkarmak istiyorsunuz? Kimler bu yasadan
faydalanacak? Kimler, soruşturulan ya da tutuklu, hükümlü olarak bu yasadan faydalanacak, bunları
ifade etmeniz lazım. Bu yasayı temel kanun olarak görüştürme arzunuzun sebebi bu mudur? Bunları
burada ifade etmemizin -maddeler üzerinde konuşulmasın diye- gizlenmesini mi istiyorsunuz,
doğrusu merak ediyorum.
Değerli milletvekilleri, tasarının çocuklarla ilgili kısmına gelince… İzinsiz gösteri yürüyüşüne
katılan, buna bağlı örgüt üyeliği ve örgüt propagandası suçlarına -hiç lafı ezmeye, büzmeye gerek
yok- bir af getirilmektedir değerli milletvekilleri. Terör suçlarında çocuklar bakımından getirilen
artırım indirilmektedir, birtakım yargılama usulleri düzenlemektedir. İnfaz usullerinde çocukların
lehine olabilecek bazı düzenlemeler bulunmaktadır.
Şimdi, değerli milletvekilleri, bütün suçlu çocuklar bakımından -biraz önce ifade ettim- meseleyi
ele almak yerine, sadece bir iki suç tipi ve suçlu tipi bakımından ayrıcalıklar sağlamanın kamu
vicdanını yaraladığını düşünüyorum. Özellikle, terör suçları bakımından, ki terör suçları öldürme,
uyuşturucu madde, kaçırma, gasp gibi suçlar terör amacıyla işlendiğinde terör suçu tanımına giriyor
ve değerli arkadaşlar, yarı oranında artırılıyor. Şimdi, bu tasarıyla, çocuklar bakımından bu artırımın
kaldırıldığını görüyoruz.
Sayın milletvekilleri, bu açıkça Anayasa’ya aykırı bir husustur. Bir suç tipini yaşa göre, cinsiyete
göre değiştiremezsiniz. Yani, mesela, kadınlar da zayıflar, o zaman kadınlar için de cinayet suçlarını
yarı oranda mı uygulayalım? Böyle bir sonuca bizi ulaştırır. Bu gibi indirimler, bu gibi avantajlar
genel hükümlerde yer almaktadır. Yaş küçüklüğü ya da diğer şahsa özel sebepler, bu uygulama
Anayasa’ya da bu sebeple aykırıdır.
Şimdi, değerli milletvekilleri, yine kendi içerisinde de tasarı hatalarla doludur. Mesela çocuklar
için getirilen düzenlemede yürüyüş esnasında propaganda yaparsanız suç olmayacak ya da serbest
kalacaksınız ama mesela evde propaganda yaparsanız bundan ceza göreceksiniz. Bunun gibi teknik
olarak da çok ciddi hataları vardır.
Şimdi, değerli milletvekilleri, işin özeti şudur: Bu tasarı kanunlaşır ise ilk suç bakımından
çocuklar için polis, jandarma taşlamak serbest olacaktır; polis, jandarma sopalamak serbest olacaktır;
yüzünü gizleyip örgüt adına eylem yapmak serbest olacaktır, Sayın Başbakan Aydın’da “Açılımınız
sürdükçe analar ağlıyor.” afişiyle uğraşırken intikam afişleri asmak serbest olacaktır, örgüt
propagandası serbest olacaktır.
Şimdi, değerli milletvekilleri, yine bir maddede, Ceza Muhakemesi Kanunu 250 hususunda bir
değişiklik var özel yetkili ağır ceza mahkemeleri bakımından. Biz de gerçekten çocukların hangi
suçu işlerse işlemiş olsun, bu, terör suçu bile olsa özel yetkili mahkemelerde yargılanmasına
gönlümüz razı değil. Ancak, sayın milletvekilleri, bu ülkeye gelip “Ben emirle geldim, örgüt üyesiyim
ve pişman değilim.” deyip törenlerle karşılanıp serbest kalanlar, örgüt üyeliğini itiraf ettiği hâlde
– 69 –
YASEMİN
173–177
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 3
serbest kalanlar varken, mesela Haberal Hoca gibi, ne buldunuz, silah mı buldunuz, cephane mi
buldunuz da yıllardır bu insanlar hâkim karşısına çıkamadan ya da neyle suçlandığını öğrenemeden
cezaevlerinde bir gizli tanık terörünün mağduru olarak bu kötü şartlarda yaşamaya mahkûm oldular?
Yani şunu anlatmaya çalışıyorum ki özel yargılama usulleri yalnızca çocuklar bakımından değil,
ülkemizde bu İktidar uygulamalarıyla beraber yetişkinler için de çok ciddi bir tehdide dönüşmüştür.
Şimdi, değerli milletvekilleri, sürem azaldığı için bazı konuları ister istemez atlamak zorunda
kalıyorum. Çok önemli bir kararı sizlere okumak istiyorum. Şunu da belirtmek gerekir: Bu konuda
zaman zaman mahkemelerin de ölçüsüz kararlar verdiğini kabul etmek gerekir fakat değerli
milletvekilleri, bir olayı, bir dosyayı, bir olayın işleniş biçimini görmeden, olayı dramatize ederek,
olaya duygusal bir boyut katarak, efendim “taş atan mazlum çocuklar” gibi değerlendirmenin doğru
olmadığı inancındayım.
Bakın, çok yeni bir mahkeme kararında: “Ağabeylerimiz bizi öldürmekle tehdit edip
göstericilerin arasına katılmamızı istediler. Tanımadığım kişiler çuval içerisinden çıkardıkları taşları
bize dağıtıp polise atmamızı söylediler, ben de korktuğum için böyle bir şey yaptım.”
Bir diğer sanık: “Ağabeylerimiz bizi eyleme katılmaya zorladılar, elimize çuvalla taş verdiler,
zorla polisi taşlattılar.”
Bir diğer sanık, değerli milletvekilleri: “Yüzü maskeli bir grup tarafından tehdit edilerek olaylara
katılmaya zorlandık. Terör örgütüyle bir ilgim yoktur.”
Şimdi, değerli arkadaşlarım, burada öyle anlatılıyor ki, sanki bu eylemlere katılan her çocuk…
Hatta “Türk hâkimleri o kadar cani ki, tesadüfen o sokaktan geçen her çocuğu alıp, on beş yirmi yıl
cezalara mahkûm ediyor.” diye takdim ediliyor.
İşte bu anlattığım, sizlere okuduğum kararda sayın milletvekilleri, çocuklara mahkemenin
verdiği ceza birer yıl, polise mukavemet cezasıdır. Örgüt üyeliğinden ve propaganda suçlarından
beraat ettirmiştir mahkeme. Bunun gibi mahkeme kararları da vardır.
Bunun hukuki dayanağı da vardır değerli milletvekilleri. Türk Ceza Kanunu 28’inci maddede,
aynen okuyorum: “Karşı koyamayacağı veya kurtulamayacağı cebir, şiddet veya muhakkak ve ağır
bir korkutma veya tehdit sonucu suç işleyen kimseye ceza verilmez.”
Şimdi, arkadaşlar -tabii, zamanım daraldığı için toparlamakta zorlanıyorum- bakın, Türk
hukukunda on iki yaşını ikmal etmemiş bir insan adam bile öldürse cezalandırılamaz. On iki - on beş
yaş arasındaki bir insan, uzman hekim tarafından “İşlediği suçun farik ve mümeyyizidir,
bilincindedir.” raporu almadan cezalandırılamaz ve bu durumdaki kişilere ağırlaştırılmış müebbet
hâlde on iki-on beş yıl, müebbet hâlde dokuz-on bir yıl, diğer hallerde cezasının yüzde 50’si
indirilerek verilir ve her halükârda yedi yıldan fazla ceza verilemez.
Şimdi, değerli milletvekilleri, Türkiye’deki problem aslında bir mevzuat eksikliği değil.
Çocuklar bakımından da mevzuatımızda yeterli hükümler vardır fakat Türkiye’de kurum eksikliği
vardır ve siyasi irade eksikliği vardır. Siz biraz önceki okuduğum örnek kararda, bu çocukların eline
taş veren canileri yakalayamaz, adaletin önüne çıkaramazsanız, çıkarmazsanız, bu çocukların
istismarına göz yumarsanız değerli arkadaşlarım, burada yapıldığı gibi pansuman tedbirlerle, efendim,
örgüte yeni bir zafer kazandık şarkısı söyleme imkânı verirsiniz. Bu yapılan iş doğru değildir, hayırlı
değildir sayın milletvekilleri.
Onun için, değerli arkadaşlarım, özellikle, şunu ifade etmek istiyorum: Yaşına rağmen kendisini
bir örgüt içerisinde, örgüt hiyerarşisi içerisinde konumlandırıp…
– 70 –
YASEMİN
177–180
TBMM
B: 137
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
20 . 7 . 2010
O: 3
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız Sayın Yalçın.
RIDVAN YALÇIN (Devamla) - …suç işlemekte sebat eden herkes mutlaka müstahakını
görmelidir. Ama biraz önce ifade ettiğim çerçevede, istismar edilen çocuklar bakımından yasal
imkânlar vardır, bu çocuklara suç işlettiren canileri bulmak da siyasi iktidarın görevidir. Bütün bunlar
yapılmadan değerli arkadaşlarım, yapılacak bu tasarıdan sonra karşımıza çıkması muhtemel riskleri
de sizlerle paylaşmak istiyorum: Yetişkinler de çocuklar gibi cezaevinden çıkarılacaktır. Korkarız ki
Habur’dan girenler gibi meydan meydan gezdirilip birer küçük kahraman olarak topluma
gösterilecektir, örgüt bunu bir zafer olarak takdim edecektir ve en kötüsü, terörle bazı hedeflere
ulaşılabildiğinin çok acı bir örneği olacaktır ve değerli milletvekilleri, lütfen, bu sözüme dikkat
buyurun, Türkiye’de yıllarca töre cinayetleri yaşı küçük çocuklara işlettirildi sırf ceza indirimleri var
diye. Bugün bu kanuna oy vererek çıkaracağınız çocukların bundan sonra başına geleceği her
eylemden ve bu çocukların canını yakacağı her insandan sizler sorumlu olacaksınız. İnşallah genç
yaşlarda, küçük yaşlarda…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
RIDVAN YALÇIN (Devamla) – Bitiriyorum, selamlıyorum Sayın Başkanım.
…bu vatanın dört bir yanından gelerek “Hey on beşli on beşli” şarkılarına mazhar olmuş yaşı
küçük çocukların ülkeyi vatan müdafaasında kurtardığı ruh tekrar dirilir, gelir diyor bu düşüncelerle
yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP ve CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Yalçın.
Sayın Yalçın, konuşmanız sırasındaki, bu tasarının temel kanun olarak görüşülmesi konusunda
Başkanlığın müdahale etmesiyle ilgili görüşünüze karşı şu açıklamayı yapmak durumundayım:
İç Tüzük’ün 91’inci maddesini okumaya başladınız ama sonunu getirmediniz: “…Hükûmetin,
esas komisyonun veya grupların teklifi, Danışma Kurulunun oybirliği ile önerisi üzerine Genel
Kurulca karar verilebilir.” diyor.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Efendim, ben okudum.
BAŞKAN - Malumunuz olduğu gibi, 19’uncu maddede, eğer gruplar anlaşamazlarsa...
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Telkinde bulunursunuz. İç Tüzük’ü korumak, uygulamak sizin
mükellefiyetiniz, aynı zamanda İç Tüzük’e aykırı bir işlem...
BAŞKAN – Bir müsaade eder misiniz Sayın Yalçın.
“...öneri olarak getirilebilir”den bahsedilmekte. Dolayısıyla Başkanlığın yapacağı herhangi bir
şey söz konusu değil. Zaten daha önce, Genel Kurulca karar verilmiştir.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Bir yanlışlık yapılıyor. Bunun yanlış bir uygulama olduğunu ifade edin.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 18.51
– 71 –
YASEMİN
180–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
DÖRDÜNCÜ OTURUM
Açılma Saati: 18.58
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin
Dördüncü Oturumunu açıyorum.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Şimdi söz sırası, tasarının tümü üzerinde söz isteyen Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına
Hamit Geylani, Hakkâri Milletvekili.
BDP GRUBU ADINA HAMİT GEYLANİ (Hakkâri) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri;
görüşülmekte olan yasa tasarının tümü üzerine Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına söz aldım.
Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, Türkiye, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’yi
onaylayarak 1995 yılında yürürlüğe koymuş ve 2005 yılında da Çocuk Koruma Yasası’nı çıkarmıştır.
Hem sözleşme hem de yasa, işledikleri suç ne olursa olsun on sekiz yaş altındaki tüm bireyleri çocuk
olarak kabul eder, ayrıca çocukların tüm haklarını sağlar, destekler ve korur. Oysaki Terörle Mücadele
Yasası, çocuklar hakkında benimsenmiş uluslararası sözleşme ve ilgili protokollere oldukça aykırıdır.
Ayrıca Çocuk Koruma Yasası’na ve Anayasa’da düzenlenen hukuk devleti ve eşitlik gibi ilkelere de
aykırılık oluşturmakta, eşitler arasında eşitsizlik yaratmaktadır. Bu sorun, Terörle Mücadele
Yasası’nın kabul edildiği 1991’den beri vardır. Ne var ki 2006 yılında yine AKP Hükûmeti döneminde
yapılan değişiklikle derin bir hukuksuzluk daha yaratılmıştır.
Terörle mücadele mağduru çocuklar, bu suçlara ek olarak, yetişkinler için geliştirilmiş olan özel
soruşturma, yargılama, cezalandırma ve infaz rejimi mağdurlarıdır da aynı zamanda çünkü hem genel
olarak hem de özel olarak aynı süreçte iki kez hakları ihlal edilerek cezalandırılmaktadırlar.
Değerli arkadaşlar, tasarıda Terörle Mücadele Yasası’nın 5, 9 ve 13’üncü maddelerinde
değişikliğe gidilmektedir. Kuşkusuz bu değişiklikleri önemsiyoruz ancak ne yazık ki şu anda
binlercesi hakkında soruşturma açılan, yüzlercesi tutuklanan ve onlarca yıl hapis cezası istemiyle
yargılanan çocukların mağduriyetlerini karşılamaktan oldukça uzaktır. Kalıcı ve köklü bir çözüm
içermiyor, ayrıca çocuk ceza-adalet sistemi ve evrensel hukuk normlarıyla da uyuşmuyor.
Tasarıda yer alan bu üç maddenin yanı sıra, Terörle Mücadele Yasası’nın 2 ve 7, TCK’nın
220’nci maddelerinde de değişiklik yapılmadan çocuk haklarından söz etmek olanaklı değildir. Çünkü
Terörle Mücadele Yasası’nın 2’nci maddesi ve TCK’nın 314’üncü maddesi yollamasıyla, aynı yasanın
220/6 maddesi gereğince örgüt üyesi olmasalar bile örgüt adına suç işleyenler örgüt üyesi gibi
cezalandırılmaktadırlar.
Yine tasarıda yer almayan, Terörle Mücadele Yasası’nın 7/2 bendi kapsamında, bir gösteride
yüzlerinin kısmen veya tamamen kapatılması, örgüt propagandası suçu olarak bir yıldan beş yıla
kadar hapis cezasıyla cezalandırılmaktadır.
– 72 –
YASEMİN
184–188
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Değerli milletvekilleri, sonradan tasarıya yamalanan 2911 sayılı Yasa’nın üç madde değişikliği
de ne yazık ki tasarıyı istenildiği gibi hukukileştiremiyor ve yaşanan sorunlara yanıt olma noktasında
oldukça eksik kalıyor. Düzenleme ile 2911 sayılı Yasa’ya eklenen 34/a maddesi de pozitif hukuk
mantığına aykırı, hadisenin üstünü kapatmayı amaçlayan bir düzenlemedir. Sadece bir gösteriye
katıldığı gerekçesiyle beş ayrı suçtan yargılanıp ceza alan bu çocuklar, yine terörist muamelesi
görecek ve bu suçlardan dolayı yargılanıp onlarca yıl hapis cezaları alacaklardır.
Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’nda değişmeyen ama mutlaka değişmesi gereken 23/b ve
28/4 maddeleri taş atmayı silahlı eylem saymaktadır. Bu hükümler de çocukların ağır ve orantısız cezalar
almasının diğer bir nedenidir. Daha yeni -bakınız, daha yeni- bu tasarı komisyondan geçtikten sonra
Urfa’da M. B. adındaki bir çocuk sadece bir eyleme katıldığı gerekçesiyle beş ayrı suçtan yargılanıp tam
on bir yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Ayrıca her gün de benzer tekrarlarla karşı karşıyayız.
Değerli arkadaşlar, en önemlisi de bu durum TCK’nın 44’üncü maddesinde düzenlenen fikrî
içtima hükümlerine de aykırı düşmektedir çünkü fikrî içtimada fail, işlemiş olduğu tek bir fiille birden
fazla suç tipini ihlal ediyorsa, bunlardan en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılır. Bunu
destekleyen TCK’nın 43’üncü maddesi de şöyle: “Sadece kasten öldürme, kasten yaralama, işkence,
yağma suçları fikrî içtima dışında bırakılmıştır, diğerleri bu kapsam içinde. Buna rağmen TCK
220’nci maddesi ile fikrî içtima ilkeleri ortadan kaldırılmıştır. Suçta ve cezada kanunilik ilkesi yok
sayılmakta, suç ve ceza adaletiyle orantılılık ilkesine de aykırılık oluşturulmaktadır.
Değerli arkadaşlar, çözüm olarak önerilen düzenleme başlı başına yeni potansiyel sorunlara da
açıktır çünkü yasa tasarısı, çocuk adalet sistemi açısından kendi içerisinde saklı iki önemli tehlikeyi
de barındırmaktadır. Birincisi, hürriyeti bağlayıcı cezaların çocuklara özgü güvenlik tedbirleri olarak
infaz edilmesine ilişkin düzenlemedir. Çünkü uygulamada çocukların cezaları, ailelerinden alınarak
ve onları da cezalandırarak yani aileleri de cezalandırarak yatılı bölge okulları veya Çocuk Esirgeme
Kurumuna ait yurtlarda infaz edilecektir. Böylece çocuklara özgü bu güvenlik tedbirleriyle yine
çocukların özgürlükleri kısıtlanmakta, kendilerini suçlu, ailelerinden, çocuk çevresinden ve
toplumdan yalıtılmış, itilmiş bir psikoloji içinde bulacakları tehlike kaçınılmaz olacaktır.
İkinci tehlike ise TCK’ya rağmen, şimdiye kadar olmayan hukuk sistemine “çocuk mükerrirliği”
kavramını monte etme şaşkınlığıdır. TCK 58/5 maddeye bir bakınız, varsa yanınızda Yasa bakınız:
“Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür
hükümleri uygulanmaz.” denilmektedir. Onun için tasarı, Ceza Yasası’nın bu genel hükmüne
dolayısıyla Anayasa’ya, çocuk haklarına ve uluslararası temel sözleşmelere de aykırı düşmektedir.
Ayrıca, on-on iki yaşındaki bir çocukta “mükerrirlik” kavramı ve sonuçlarını algılayabilecek
muhakeme ve temyiz kudretinin olamayacağı da hukuki bir saptamadır. Bu nedenle anılan tasarının
yasalaşmasıyla cezaevleri yine terörist muamelesi gören çocuklarla dolup taşacaktır. Zaten ceza
yargılama yöntemi yasasının tutuklamaya ilişkin 100’üncü maddesi bu işlemi doğal ve günlük
alışkanlığa çevirmiştir. Oysaki Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 37’nci maddesinin (b) fıkrasına göre
çocukların tutuklanması en son başvurulacak ve en kısa süreyle tutulacak geçici bir önlemdir
denilmektedir.
Arkadaşlar, çelişkiler bitmiyor, bir paradoks da Çocuk Koruma Yasası’nın 19, 21 ve 23’üncü
maddelerinde görülmektedir. Söz konusu Yasa’nın bu maddelerinde cezaların ertelenmesi ve hükmün
açıklanmasının geriye bırakılması bakımından sınır üç yıl olarak kabul edilmiştir. Oysaki çocuk adalet
sistemi gereğince bu sınırın en az beş yıla çıkarılması gerektiğini düşünüyoruz ve savunuyoruz.
– 73 –
YASEMİN
188–191
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Değerli milletvekilleri, tüm bu acemi şaşkınlıklar karmaşasında Hükûmet önerdiği
düzenlemelere dahi sahip çıkma basiret ve iradesini göstermemiştir. Anımsayacaksınız, önceki
konuşan arkadaşlar da değişik bir biçimiyle değindiler: Tasarının ilk hâlinde yargılamanın
yenilenmesine ilişkin Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 311/2’nci maddesi… Evet, evet, CHP ve
MHP’nin kendilerince Abdullah Öcalan’a yeniden yargılama yolunun açılabileceği varsayımı ve
kuşkusu üzerine yapılan itirazla taslaktan çıkarılmıştır.
Bakınız, hukuki düzenlemeler, kuşkular ve acabalar üzerine kurulamaz. Her hukuki düzenleme,
genellik ve eşitlik ilkesi gereğince herkesi kapsar. Özel, şahsi istisnalar, hukukun doğasına aykırıdır.
Bu endişe, korku ve çifte standartların çağdaş hukuk normlarında yeri yoktur ve olamaz.
Ayrıca, her hukuki düzenlemede lehe olan hükümler herkes için makabline şamildir, yani geriye
yürür. Kaldı ki böylesi pozitif bir gelişmeden başka yurttaşların da yararlanması söz konusudur ancak
bu subjektivizmden ötürü Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin vermiş olduğu kesin kararlara rağmen,
aralarında Hulki Güneş davasının da bulunduğu tam iki yüz sekiz davada yargılamanın yenilenmesi
hakkı engellenmiştir.
Bakınız, bireye özgü hukuk yaratma, onun evrensel hukuktan kaynaklı haklarını bloke etme, o
hakları yok sayarak ve dolayısıyla başka yurttaşların hukukunu da engellemek, ilkel kabile
hukuklarında bile rastlanamaz. Çağcıl hukukun temel ilkesi ve mantığı bir bütündür. Bütünselliğin
şahsi parçalara bölünmesi yasalitenin bölücülüğüdür, evrensel hukuk normlarını ayaklar altına alma
yaklaşımıdır.
Değerli arkadaşlar, biz, Terörle Mücadele Yasası’nın bir bütün olarak ortadan kaldırılması
gerektiğini her defasında düşünüyoruz ve savunuyoruz, savunmaya da devam edeceğiz. Zira, tüm
yaşananların arka planına baktığımızda, ne yazık ki çocukları ana rahminde terörist gören bir anlayış
vardır. “Bu da büyüyünce dağa gidecek.” kuşkulu ve korkulu yaklaşımıdır ve Kürt sorununu terör
sorunu olarak gören görme körlüğü, yirmi altı yıllık bir yıkım ve kıyımdır. Çocukların yaşadığı
sorunlar ise aslında büyüklerin yaşadığı sorunların kendilerine yansımış hâlidir. Ayrıca, demokrasi
ve toplumsal barış çözümsüzlüğünün en önemli bir parçasıdır. Hiç sordunuz mu kendinize, bu
çocuklar neden taş atıyor? Neden demokratik eylemlere katılıp tepkilerini ortaya koyma gereğini
duyuyorlar? Onları taş atma noktasına taşıyan nedenler nelerdir? Çocukları mahkûm ve mağdur etme
yerine nedenleri mahkûm etmek gerekmez mi değerli arkadaşlar? Asıl sorgulanması gereken asırlık
çözüm bekleyen sorunlardır. Bunlarla yüzleşmek ve geçmişi iyi okumaktan başka bir seçeneğimiz
yoktur, çünkü yaşananlar birer sonuçtur.
Çocuklara taş attıran sonuçların sosyal, siyasal, ekonomik ve psikolojik nedenlerine özce bir
bakalım. Bu çocuklar, 4 bin civarında boşaltılan, yakılan, yıkılan ve talan edilen köylerden kopan
çocuklardır. 4 milyon civarında göçe zorlanan, gittikleri yerde hiçbir şekilde güvende olmayan, her
tür yaşamdan alıkonulmuş ailelerin çocukları bunlar ve bunlar, babası, kardeşi, en yakını öldürülmüş
veya faili meçhule gitmiş, işkence görerek sakat kalmış ya da zindanda yatan, bir dramın içinde
büyümüş, gülüşleri yere düşen çocuklar bunlar. Bu çocuklar, her sabah “Türk'üm, doğruyum.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun. Ne mutlu Türk'üm diyene.” ayrıştırıcı, benzer ezberler
dayatılmış, ana dili yasaklanmış, zorla başka aidiyetler kalıbına sokulmuş, öz benliği hiçleştirilmiş
ve her yanıyla ret ve inkâr edilmiş, aç ve çıplak çocuklar.
Değerli arkadaşlar, kuşkusuz, bütün dünya çocukları gibi Filistinli çocuklar da çok değerlidir.
Evet, çok değerlidir çünkü yaşadıkları ve yaşananlara karşı meşru duruş ve tepkileri onları daha da
değerli kılmaktadır. Peki, benzer kaderi paylaşan Kürt çocukları yaşadıklarıyla ve meşruiyetlikleriyle
daha mı az değerlidirler?
– 74 –
YASEMİN
191–196
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Başbakan Gazze’nin, Kudüs’ün kaderini Ankara’yla eşitleyerek çizerken Hakkâri’yle kaderdaş
kentlerimizin kaderine neden çizikler atıyor peki? Sorarım. Neden “Çocuk da olsa kadın da olsa
gereği yapılacaktır.” diyor? İşte onun için şimdiye kadar gereği hep düşünüldü ve ayağa kalkıldı,
gereği düşünüldü ve kimi öldürüldü, kiminin kolu, bacağı koptu, gerisi ise zindanlara atıldı ve
arkasından da “Sevmeyen terk etsin.” denildi. Bu cesaretin bir sonucu olarak da -altını çizerek
vurguluyorum, bu cesaretin bir sonucu olarak da- biz dağdan ülkeye barış yollarının açılması gayreti
içindeyken ve bu gayreti yaparken çok bedeller ödememize rağmen, Genelkurmay Başkanı neden
savaşa giden dağ yollarını gösteriyor? Tüm bunlar kimin hakkı ve kimin haddine?
Değerli arkadaşlar, çocuklara ve büyüklere dair yaşamın her alanındaki hak ihlalleri ve
hukuksuzluklar son yirmi altı yılla birlikte asrın serüvenidir. Bu da sadece öfkeyi ve ayrıştırmayı
çoğaltır, kayıpları artırır. Hiçbir ayrım yapılmaksızın her kayıp bu ülkenin kaybıdır, her damla kan
canımızdan sızan derin bir acıdır. Bunu tüm samimiyetimizle söylüyoruz. Ne var ki acılar, ne günlük
ne yıllık ve de ne bir iki iktidar dönemlik değildir. Yaşanan acılar son yirmi altı yılın
cumhurbaşkanları, başbakanları, genelkurmay başkanları, siyasi partileri, dönemin hükûmetleri ve
bağlı tüm kuruluşları kapsayan bir ezber çözümsüzlük, ısrar ve inadın bakiyesidir. 72 milyon
insanımızın çağrısı “Gelin, bu inattan vazgeçin.” diyor.
Değerli arkadaşlar, can pazarı üzerine yapılan oy hesapları kimseyi insanlık, barış ve demokrasi
iklimine taşımaz, hele hele cennet kapısını hiç açmaz.
Arkadaşlar, bütün oylar sizin olsun, bütün oylar sizin olsun. Yeter ki yirmi altı yıldır yüzlerce
hudut birlikleri, benzerleriyle denediğiniz yöntemler sonucu daha da derinleşen çözümsüz, ezber
klişelerden vazgeçiniz. Vazgeçiniz. Toplumsal barışın inşası iradesini gösteriniz.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sözlerinizi tamamlayınız lütfen.
HAMİT GEYLANİ (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Evet arkadaşlar, toplumsal barışın iradesini ve cesaretini gösteriniz. Evet, o zaman bütün oylar
sizin olsun.
Değerli arkadaşlar, bu havarımızı toplumsal barışa olan susamışlığımızın bir ifadesi olarak kabul edin.
Evet, sözlerime son verirken eksikliklerine rağmen tasarıyı desteklediğimizi, ancak verilecek
değişiklik önergeleriyle bu tasarının sorunları kökten çözüme kavuşturacak bir hâle gelmesini
umuyor, Genel Kurulu bir kez daha saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Tasarının tümü üzerinde AK PARTİ Grubu adına söz isteyen Hakkı Köylü, Kastamonu
Milletvekili.
Buyurun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
AK PARTİ GRUBU ADINA HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; 526 sıra sayılı Tasarı ve Teklif’in üzerinde AK PARTİ Grubu adına söz almış
bulunuyorum. Yüce heyeti saygıyla selamlıyorum.
Konuşmacılar, genellikle tasarının sadece bir bölümü üzerinde görüş serdettiler. Çocuklarla ilgili
kısmı çok önem arz ediyor gerçekten. Ben de o kısımdan bahsedeceğim ancak oraya geçmeden önce
tasarıda başka neler var, birer ikişer cümleyle kısaca izah etmek istiyorum.
– 75 –
YASEMİN
196–199
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Bu tasarıda İnfaz Hakimliği Kanunu’nda bir değişiklik var. Bu değişikliğe göre cezaevlerinde
disiplin cezası almış olan kişilerin infaz hâkimliğine yapmış olduğu itiraz sonrasında, bu itirazın
üzerine hâkimin ilgili kişinin savunmasını alması gerektiği yönünde -bu savunma yazılı da olabilir
ama bizzat şifahi savunma da yapabilir- buna imkân tanıyan bir düzenleme var.
İkinci olarak ülkemizi çok yakından ilgilendiren ve başımızı ağrıtan göçmen kaçakçılığı
suçlarıyla ilgili bir düzenleme var. Bu düzenlemeyle göçmen kaçakçılığı suçları teşebbüs derecesinde
kalmış olsa bile tamamlanmış gibi cezalandırılacaktır. Zira, bunun gerekçesi, bu kaçakçılık
suçlarından -daha önceki bildiğimiz gümrük kaçakçılığı suçlarında da buna benzer bir hüküm vardıbu suçlardan dolayı faillerin yakalanması çoğu zaman imkânsız hâle geliyor. Suç tamamlandığı andan
itibaren herkes zaten Türkiye’yi terk etmiştir, tamamlanmadığı takdirde Türkiye sınırları içerisinde
veya karasuları içerinde yakalandığı zaman da teşebbüs sayılıyor, cezası da az olduğundan istenilen
sonuç alınamıyor. Hem bunu tamamlanmış gibi kabul ettik hem de cezalar yükseltildi. Yükseltilme
gerekçesi de kamyonlarla, 50 kişilik motora 100 kişi doldurmak suretiyle deniz motorlarıyla insan
onuruna yakışmayacak tarzda, hayvanlar gibi bu insanların nakledilmesi söz konusu idi. İşte, bundan
dolayı, bu şekilde insan onuruna ve haysiyetine yakışmayan bir fiil işlendiği takdirde cezada artış var,
ayrıca bu nakil sırasında eğer bu kişilerin hayatı tehlikeye girmişse yine cezada önemli bir artış var.
Bunun dışında, itiraz edilmeyen, genellikle kabul gören çocuk mahkemelerinin bütün çocukları
yargılamasına ilişkin bir değişiklik var. Terör suçları, özellikle Ceza Muhakemesi Kanunu’nun
250’nci maddesinde yazılı suçlardan dolayı yargılanan çocuklar, özel yetkili ağır ceza
mahkemelerinde yargılanıyordu. Bu düzenlemeyle artık, çocuklar, hangi suçu işlemiş olurlarsa
olsunlar, özel yetkili ağır ceza mahkemesinde değil, tek hâkimli çocuk mahkemelerinde veya ağır ceza
mahkemesinde yargılanacak.
Bunun dışında, çocuklar hakkında verilen, özellikle terör suçundan dolayı verilen cezalarda
diğer suçlular gibi kanundan ileri gelen bir hükümle “Bu suçlardan dolayı verilen cezalar seçenek
yaptırımlara çevrilemez ve ertelenemez.” hükmü vardı. Çocuklar için bu hükmü kaldırdık ve bu
imkân kendilerine tanındı.
Evet, kısaca, bahsedilmeyen hükümler bunlar. Gelelim çocuklara.
Şu anda bildiğimiz gibi, çocuklar, gerçekten gündemimizi meşgul etmektedir. Ülkemizin
özellikle bir bölümünde toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılan çocuklar, bu gösteri yürüyüşleri
sırasında işlemiş oldukları fiillerden dolayı çeşitli cezalara maruz kalmaktadırlar. Nedir bu cezalar?
Önce kısaca onu izah edeyim size. Bir çocuk düşünün veya birkaç çocuk, birisi bunları teşvik etti,
iteledi. Her ne olursa olsun, cebir ve şiddet kullanarak çocukları buraya birisi yönlendirdiyse -arkadaşımızın bahsettiği gibi- bunun zaten cezası yok ama birisi teşvik eder, ikna eder veya para verirse veya
başka şekilde bu çocukları bu toplantı ve gösteri yürüyüşlerine dâhil ederse bu yürüyüşe katılmaktan
ve yürüyüş sırasında görevli memurlara mukavemet etmekten… Nedir bu mukavemet? Taş atmak
veya sopayla karşı gelmek. Silahlı kısmını saymıyorum, silahı ayrı tutuyorum, en basitinden
başlıyorum işe. Taş atmak suretiyle karşı geldilerse buradan aldıkları ceza, büyüklerin asgari aldığı
ceza on üç buçuk yıldır, çocukların aldıkları ceza dokuz yıl ve altı yıl dokuz ay. Yani on beş-on sekiz
yaş arasındaki çocuklar dokuz yıl, on iki-on beş yaş arasındaki çocuklar da altı yıl dokuz ay ceza
almaktadırlar. Basitçe söylediğimiz takdirde, bir gösteri yürüyüşüne katıldı, bu gösteri yürüyüşü örgüt
propagandasına dönüştürüldü ve burada birkaç tane taş attı. İşin temeli bu.
– 76 –
YASEMİN
199–203
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Şimdi, bu ceza gerçekten doğru mudur, adil midir, değil midir? Önce bunu tartışalım. Çocuğun
ne maksatla, nasıl yaptığından ziyade bu cezanın adil olup olmadığını tartışırsak bu cezanın adil
olduğunu kimse söyleyemez.
Biz ne yaptık? Yapılan şudur: Bu çocuklar hakkında, büyükler de dâhil olmak üzere… Bazı
arkadaşlarımız “Büyüklere daha çok imkân tanıyor bu tasarı.” dedi. O da 2911 sayılı Kanun,
olağanüstü şartlarda çıkarılmış olan despot bir yasa. Bu Yasa’ya göre, demin bahsettiğim şekilde,
herhangi birisi izinsiz bir gösteri yürüyüşüne katıldı, polis “Dağılın.” dedi, dağılmadı, başka bir şey
yapmadı. Polis dağıtmaya başladığı andan itibaren ceza hükümleri devreye giriyor ama taşla, sopayla
-bakın silah demiyorum, silah daha sonra, diğer silahlar- eğer polise karşı geldilerse buradan alınacak
ceza beş yıldır, çocuk için de büyük için de. İşte bu ceza, bundan dolayı ağırdır ve bu hareketten
dolayı, toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin cezasının bu kadar çok olmasından dolayı birçok kişiye de
ceza verilmemektedir. Zira, hâkimler, bu kadar bir olayın cezasının bu kadar ağır olmaması
gerektiğini düşünerek çoğu zaman beraat ettirme yolunu aramışlardır. Bunu örgütler için
söylemiyorum. Eğer örgüt adına yapıldıysa dedim zaten, on üç buçuk yıla çıkıyor. Hiçbir örgütle
ilgisi yok. Tekel işçilerini ele alalım. Onlar da polise karşı geldiler, direndiler. Tazyikli suyla, hatta
gazla polis bunları engellemeye çalıştı. Onların da alacağı ceza beş yıldır. Eğer “doğru” diyorsanız
ve “uygundur” diyorsanız söyleyecek sözüm yok ama bu ceza da haksızdır ve ağırdır. Birkaç gün önce
bir yerde minibüsçüler bir direnişe geçtiler. Onlar da aynı şeyi yapabilirler ve onlar da buradan beş
yıl ceza alabilirler. Bu doğru değildir.
Şimdi, biz ne yaptık? Buradaki cezayı aşağı düşürdük. Doğrudur, alt sınırı altı aya indirdik, üst
sınırı üç yıl ama memura karşı gelmekten dolayı zaten bizim Ceza Kanunu’muzda bir hüküm var,
265’inci madde. Orada, bu şekilde karşı gelindiyse -bu tarif ettiğim şekilde- memura, bir yıldan
başlayan cezası vardır. Yani silahlı karşı geldiyse alt sınırı bir yıldır bunun, üst sınırı altı yıla kadar
çıkabilir. Buradan ceza verilecektir karşı gelenlere.
Ayrıca, propaganda yapmaktan ceza verilecektir. Ayrıca, örgüt üyesi olmaktan gene ceza
verilecektir -büyükler için söylüyorum bunu- ve büyüklerin şu anda, bu indirime rağmen alacağı
ceza on bir yıldır. Yani on üç buçuk yıl ceza on bir yıla indirilmiştir ve kurtulmaya yönelik herhangi
bir düzenleme olarak kimse bunu görmemesi lazım.
Şimdi, değerli arkadaşlar…
ŞENOL BAL (İzmir) - Anlatmakta bile zorlanıyorsun.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – İnanmadan anlatıyorsun, inanmadan!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Öyle mi? Peki, peki...
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Öyle konuşuyorsun.
BAŞKAN – Sayın milletvekili, lütfen…
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Size istediğiniz zaman dışarıda da anlatırım. Neyse…
BAŞKAN - Sayın Köylü, Genel Kurula hitap edin lütfen.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Ben Genel Kurula hitap ediyorum.
Değerli arkadaşlar, çocukları kurtarmaya yönelik birtakım davranışlar dedik, birtakım
düzenlemeler dedik. Büyüklerle ilgili kısmını size kısaca izah ettim. Elbette ki bundan çocuklar da
istifade edecek Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nda eğer bir değişiklik yapıyorsak. Zaten
birinci hedefimiz çocuklardı ama çocuklarla ilgili düzenlemeyi yaparken ister istemez büyükler de
istifade etmiştir, bir miktar edecektir ve doğrudur, etmesi de doğrudur.
– 77 –
YASEMİN
203–207
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Çocukları cezaevine atarsak, şu andaki gibi altı yıl veya dokuz yıl cezayı verirsek ne olur? Bazı
arkadaşlarımız dediler ki: “Siz çocukları serbest bırakırsanız, bu çocuklar yarın kahraman gibi gezer,
örgüt de bundan zafer kazanmış gibi bir davranış içerisine girer ve örgütü güçlendirirsiniz.” Ben
bunun tamamen karşısındayım, tam tersini iddia ediyorum. Neden tersini iddia ediyorum? Hangi
suçtan olursa olsun cezaevine girip çıkan adamın çoğuna baktığınız zaman önce ayakkabısının
topuğuna basarak başlar bu işe. Daha sonra yan yürümeye başlar. Daha sonra yan bakmaya başlar.
Derken cezaevinden bir kabadayı çıkmıştır.
Çocuk ne yapar?
ŞENOL BAL (İzmir) – Hiç kimseyi atmayın o zaman cezaevine.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Şimdi, bakın, ben size gerçekleri söylüyorum, bilmeyenlerin de
bunu öğrenmesinde fayda vardır.
Çocuk veya büyük hiç fark etmez, cezaevine girdiği zaman böyle bir suçtan dolayı, bir örgüt
üyesi olarak kabul edildikten dolayı cezaevine girerse şu olur: Örgüt üyeleri hemen çocuğa yapışırlar.
Çocuğun peşinden ayrılmazlar ve bunu bırakmazlar. Söyledikleri şey şudur: “Seni artık bu devlet
yakaladı. Sen polisle karşı karşıya geldin. Bundan sonra senin peşini bırakmazlar. Her hâlde ve her
şartta seni örgüt üyesi kabul ederler. Sen ne kadar uzaklaşırsan uzaklaş, seni örgüt üyesi olarak kabul
edip senin defterini dürerler….
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Sayın Vekilim, nereden biliyorsun?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Sana bundan sonra hayat hakkı tanımazlar.” Çocuk ne kadar karşı
çıkarsa çıksın, gel…
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Sana mı uyguladılar?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Ben yıllarca savcılık yaptım, biliyorum.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Yok böyle bir şey!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Savcılık yaptım biliyorum ben.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Sizin gibi savcılar yüzünden oluyor zaten.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Sen işine bak.
OKTAY VURAL (İzmir) – Böyle bir şey olur mu ya! Yani devlet diye bir şey yok mu? Yapar,
eder… Kaç tane çocuk bu?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Sen işine bak.
BAŞKAN – Sayın Milletvekili, lütfen…
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Değerli arkadaşlar, bu, büyük için de geçerlidir, çocuk için de
geçerlidir.
Daha sonrasını anlatayım. Çocuğun ailesi elbette ki çocuğunun örgüte karışmasını istemez, engel
olmak ister, çocuk da karışmaz istemez. Belki suçu işledi, belki işlemedi; bir süre sonra cezaevinden
çıkar ve uzaklaşır. Örgütle ilgisini keser. Daha sonra, terör örgütü bir yerde bir suç işler. Herhangi bir
örgüt üyesi yakalanır. Ya yakalananlardan birisi ya da dışarıdaki başka örgüt üyeleri bu çocuğun daha
önce almış olduğu kimlik bilgilerini, ailesini, etrafını, adreslerini, hepsini bildiğinden dolayı “Bu
suçun içinde kimler de var?” deyince ilk önce bu çocuğun ismini söyler, yetişkin de olabilir bu, onun
ismini söyler. Ondan sonra tabii ki polis, gider “Sen bu suça karışmışsın, gel bakalım buraya.” der
ve çocuk, artık “Ben karışmadım.” diye derdini anlatamaz.
– 78 –
YASEMİN
207–209
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Polislerimizi suçlamayalım.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Peki, polis ne yapsın?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Ve sonunda şuraya gelir iş: “Aynı kişiler gene tekrar çocuğun
peşine düşer, “Biz sana daha önce söylemiştik, biz sana daha önce demiştik, seni devlet bir defa
yakaladı mı bir daha seni bırakmaz, sen artık bu devletin mimlediği birisisin, sen bize gelmek
zorundasın.” diye…
OKTAY VURAL (İzmir) – Böyle bir şey olur mu ya! Devlet basıyor, çekiyor, götürüyor. Şu
anlayışa bak ya!
Sayın Bakan, böyle bir açıklama olur mu? Devlet alır, yapar, suçlu sensin…
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Konuşma özgürlüğü var, çıkar
konuşursunuz.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - …çocuğa tekrar müracaat ederler ve işte o garip çocuk veya işte
o bildiğimiz herhangi bir insan, yaşlı da olabilir bu, örgütten kaçan kişi bu takdirde der ki: “Demek
ki bu iş böyleymiş, ben gitmesem de devlet beni bir defa…”
OKTAY VURAL (İzmir) – Grup adına konuşuyor bir de ya!
BAŞKAN – Lütfen Sayın Milletvekili…
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – “…yakaladı mı ben örgütten kurtulamıyorum, o hâlde örgüte
döneyim.” İşte, çocukları cezaevinde tutmanın, örgütle karşı karşıya getirmenin sonucu budur.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Ne söylediğini bilmiyorsun ya! Bilmediğin şeyleri konuşma!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Çocuğu cezaevinde tutarsanız örgüte daha kolay karışır. Bu
sadece çocuk için değil, çocuğun ailesine de giderler, onlara gerekirse maaş da bağladıklarını söylerler
ve o çocukların ailesini de ikna etmeye çalışırlar.
OKTAY VURAL (İzmir) – Demek devlet yapıyor bunları! Polisler mi yapıyor bunları?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Başta razı olmasalar dahi sonunda eğer dönüp dolaşıp bu çocuk
tekrar cezaevine düşerse o zaman ailesi de buna inanır.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Çözüm söyle, çözüm!
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Yani sizin İktidarınızda polislere bunları mı yaptırıyorsunuz?
Sayın Vekilim, olmuyor ya! Bir de “Savcılık yaptım.” diyorsunuz.
BAŞKAN – Sayın Yıldız, lütfen…
Sayın Köylü, buyurun.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Ya, sonuçlarını söylüyor adam.
OKTAY VURAL (İzmir) – Ne sonuçlarını söylüyor? “Devlet suça teşvik ediyor.” diyor ya! “Suç
işletiyor.” diyor ya!
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – O zaman İçişleri Bakanına soralım, böyle mi yapıyor polisleri?
BAŞKAN – Sayın Milletvekili, lütfen…
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Sizin konuştuklarınızı fazla ciddiye almıyorum, kusura bakmayın.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Sen kendin ciddi değilsin. Sen ciddiyetten de uzaksın, olmasan
bunları söylemezsin.
– 79 –
YASEMİN
209–211
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Şimdi, başka bir şey daha söyleyeceğim.
O: 4
Değerli arkadaşlar, şu andaki düzenlememiz -demin Ali Rıza Bey de söyledi- yetersizdir, açık
konuşuyorum ben, yetersizdir. Esasında, Terörle Mücadele Kanunu’nda yapmış olduğumuz
değişiklikler bizim istediğimiz tarzda bir değişiklik değildi.
OKTAY VURAL (İzmir) – Yapın, elinizi tutan mı var!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Hiçbir yerde, Terörle Mücadele Kanunu’nda yazılı olduğu hâlde
-ki, bu kanunlardaki suçların cezaları yüksektir, terör suçu olduğu için zaten yüksek ceza
konulmuştur- ayrıca başka bir maddeyle burada yazıldığı için “Yarı oranda daha, bir defa daha
artırılır.” diye bir hüküm yok hiçbir yerde. Biz bunu aslında kaldırmak düşüncesiyle Terörle Mücadele
Kanunu’ndaki cezaları yükselttik, yani terör suçlarının cezalarını yükselttik ama 5’inci maddedeki
artırmayı ortadan kaldıramadığımız için anormal bir ceza sistemi çıktı ortaya ve fahiş bir ceza çıktı.
O yüzden, bu cezaların gerçekten indirilmesi doğrudur.
Şimdi gelelim çocuklarla ilgili yaptığımız kısma. Şu andaki elimizdeki Adalet Komisyonundan
geçen tasarıya baktığımız takdirde, çocuklara verilecek ceza gene üç yıl ile dört yıl arasındadır ve bu
cezalar seçenek yaptırıma çevrilebilecek bir ceza değildir görünüşte. Ali Rıza Bey demin söyledi
“Bu yeterli değildir.” diye. Evet, bizim için de yeterli değildir. Şu anda arkadaşlarımız bir çalışma
yapmışlardır, bir önerge hazırlamışlardır. Bu çocukların, yani toplantı ve gösteri yürüyüşü yapmak
suretiyle 2911 sayılı Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet ve örgüt adına propaganda yapmak
suçları işlediği kabul edilen bu çocukların otomatik olarak aynı zamanda da örgüt üyesi gibi
cezalandırılmasının önüne geçecek bir düzenleme vardır, şu anda hazırdır. Asıl olması gereken de
doğrusu da odur. Biz bunu Komisyonda yapamadık ama şu anda arkadaşlarımız öyle bir önerge
hazırladılar. Bu önerge hazırlandıktan sonra, 34/a maddesinde yapılan bir değişiklik vardı, artık o
değişikliğe de ihtiyaç kalmayacaktır. Bu yeni önerge işi daha düze çıkaracaktır.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Hapishaneler yetersiz, herkesi affedin, herkesi!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Şimdi bu yalnız bütün çocukların terör örgütü üyesi
olamayacağını, terör örgütü üyesi gibi hiçbir zaman ceza alamayacağını öngören bir düzenleme
değildir. Bir çocuk terör örgütü üyesi elbette ki olabilir, terör örgütü adına gider bir yeri
bombalayabilir, bir insan öldürebilir, bir sabotaj yapabilir. Bunlar ayrıktır, bu maddenin kapsamına
girmemektedir. Buradaki incelik şudur: Bir toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleniyor; nereden
geldiği, nereden gittiği belli olmayan bir yürüyüş. Çocuklar bunun içine karambolden gidiyor…
ŞENOL BOL (İzmir) – Ne karambolü ya?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - …ama sonunda öyle bir şey çıkıyor ki ortaya…
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Bu kadar basit mi Hakkı Bey ya? Bu kadar basit mi Allah’ını
seversen ya?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - …bu çocukların tamamen iradesinin dışında. Taş atmıştır tamam,
yürüyüşe katılmıştır, başka belki bir yerde birinin camlarını da kırmıştır, o da ayrı bir suçtur.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Hâkim arkadaşlara da saygısızlık ediyorsun Hakkı Ağabey. Yapma
Allah’ını seversen!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Camları kırmak ayrı bir suçtur, o da bunun içinde değildir.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Yapma, hâkim arkadaşlara saygısızlık ediyorsun.
– 80 –
YASEMİN
211–214
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Bunun dışında işte bu iki suçtan dolayı otomatik olarak bu
çocukları örgüt üyesi gibi cezalandırılması hukuk mantığına uymamaktadır. İşte bundan dolayı…
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Ya, bu kadar psikopat mı Türk hâkimleri? Yapma Allah’ını
seversen!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Hâkim psikopat değil. Düzenlemeyi değiştiriyoruz.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Yahu, sokaktan geçenlere ceza mı veriyor? Yapma Allah’ını
seversen ya!
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) - Benim söylediklerimi iyi dinlersen anlarsın. Biz bunu
değiştiriyoruz, o şekilde olmaması gerektiğini öne sürüyoruz.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Beraat edenler de var.
OKTAY VURAL (İzmir) – Biraz önce söyledin…
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Değerli arkadaşlar, yani burada söylemek istediğim: Sadece bu
iki suçtan dolayı -sadece örgüt propagandası yapmak ve gösteri yürüyüşüne katılmaktan dolayıçocukların otomatik olarak örgüt üyesi olarak cezalandırılmasını doğru bulmuyoruz ve bu düzenleme
de bunu getirmektedir.
Bir şey daha söyleyeyim: Geçtiğimiz günlerde İstanbul’da düzenlenen kırk ülkenin katılmış
olduğu, kırk ülkenin profesörlerinin, cezacılarının katılmış olduğu Uluslararası Ceza Kongresi’nde
ortaya çıkan görüşlerde genel olarak çocukların terör örgütleriyle ilişkilendirilmemesi yönünde bir
çalışma var.
ŞENOL BAL (İzmir) – Dünyada örneği yok.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – İkinci olarak da çocukların on dört yaşından önce ceza
sorumluluğunun kaldırılmasına yönelik bir çalışma var dünyada. Şu anda biz de henüz o yönde bir
girişim yok.
ŞENOL BAL (İzmir) – Dünyada kaç ülkede teröre karışan çocuk var?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Ayrıca bir şey daha var: On sekiz-yirmi bir yaş arasındaki
gençlerle ilgili de özel düzenlemeler yapılıyor.
OKTAY VURAL (İzmir) – Ha, oraya da geleceğiz, tamam.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Şu anda bizim konumuz değil bu, biz böyle bir şey düzenlemedik
ama bizi de bu konuda eleştirdiler.
OKTAY VURAL (İzmir) – Onu da düşünüyorsunuz. Önergeyle mi getireceksiniz on sekiz-yirmi
bir yaşı?
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – On sekiz-yirmi bir yaş arasındakilerin cezaevinde bulunduğu
koşullarla ilgili bir düzenleme bu yoksa “On sekiz- yirmi bir yaş arası ceza almasın, cezaevinden
çıksın.” şeklinde bir şey değil.
Bu düzenlemeler var. Yani ister istemez dünyayı da bir tarafından takip etmek zorundayız ama
şunu kabul edebiliriz: Terör örgütüne bu çocukları kaptırmamak için ne gerekiyorsa yapacağız. Bu,
terörle bir mücadele usulüdür, terörle bir mücadele şeklidir.
ŞENOL BAL (İzmir) – Terörü bitirin, terörü!
OKTAY VURAL (İzmir) – Terör örgütüyle mücadele edin siz. Çocukları terör örgütüne teslim
ediyorsunuz.
– 81 –
YASEMİN
214–217
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Bu güne kadar sekiz yıldır ne yaptınız, bir anlatın bakalım.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Terör örgütü ne kadar çok çocuğu yanına çekerse o kadar çok
adam kazanır. Bizim derdimiz çocukları terör örgütüne teslim etmemektir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlar mısınız.
HAKKI KÖYLÜ (Devamla) – Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Başkanım, yerimden kısa bir söz talebim var.
BAŞKAN – Ne diye söz talebiniz var?
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Sayın konuşmacı konuşmasında sözlerimi benim kastetmediğim
anlamda ifade etti.
BAŞKAN – Ne söyledi, Sayın Yalçın, ne söyleyerek sözlerinizi yanlış aksettirdi?
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Efendim, şunu ifade etti: Benim getirdiğim eleştirilere, efendim,
devletin çocukları hapse attığında bu çocukların örgüt üyesi…
BAŞKAN – Buyurun, yerinizden bir dakika.
V.- AÇIKLAMALAR (Devam)
9.- Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, Kastamonu Milletvekili Hakkı Köylü’nün,
konuşmasındaki bazı sözlerini kastetmediği anlamda ifade ettiğine ilişkin açıklaması
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Çok teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bir şeyi özellikle ifade etmek istiyorum. Bir suçun önemi zamana göre
azalabilir, artabilir, bir eylemi suç olmaktan çıkarabilirsiniz ama çıkıp da bu kürsüde savcılık yapmış
bir insanın “Efendim, bu çocukları hapse atarsak bunları örgüt kapıyor, daha büyük suçlu oluyorlar.”
gibi bir acziyeti devlet adına ifade etmeye hakkının olmaması gerekir. Aynı mantıkla yaklaşırsak o
zaman hırsızları tutuklamayalım, gaspçı olurlar; efendim, sarkıntılık edenleri tutuklamayalım,
tecavüzcü olurlar! Böyle bir mantık olabilir mi, böyle bir şey ifade edilebilir mi? Siz devlet olarak
neredesiniz, bu infaz kurumları sizin kontrolünüzde değil mi yani? Tutuklanan herkesin daha büyük
suçlu olarak karşımıza çıkacağını ifade etmek, ceza mantığında, ceza teorisinde böyle bir şey yok.
Bir suç, anlamı değişir, cezası değişir, suç olmaktan çıkabilir ama böyle bir mantık bir hukukçu
tarafından ifade edilemez diye düşünüyorum.
Söz verdiğiniz için teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Yalçın.
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
– 82 –
YASEMİN
217–218
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
BAŞKAN – Komisyon adına Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya söz istemişlerdir.
Buyurun. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) - Sayın Başkanım, yüksek
Genel Kurulun değerli üyeleri; sözlerimin başında hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Yüce Meclis şu anda, bir büyük sorunla bir büyük değerin çatışmasından kaynaklanan
problemlere ilişkin yasal bir çözüm arayışı içerisinde. Büyük sorun ortak gerçeğimiz, ortak acımız,
varlığımıza ve güvenliğimize, bütünlüğümüze yönelik bir saldırı. Büyük değer insan varlığının
devamının bir şartı, demokrasi ve barış amacının tam da odak noktası, çocuklarımız.
Değerli arkadaşlar, evlatlarımız sadece bir insan değil, hukuk öznesidir. İnsanlık tarihinin
bidayetinden şu ana kadar, çocuğun tabi olduğu hukukla büyüğün tabi olduğu hukuk tamamen farklı
olmuştur. Dinlerde bu durum vardır, klasik hukuk metinlerinde bu durum vardır ve nihayet, şu andaki
dünya pozitif hukukunda da evrensel anlamda bu fark vardır.
Çocuk ceza hukuku, bizim yürürlükteki mevzu ceza hukukumuzda gerçekten evrensel
standartlara uygun şekilde tanzim edilmiştir ancak mücadele ettiğiniz terör, yürürlükteki ceza
hukukunun başlangıçta tanıdığı veya karşılaştığı bir sorun değil. Terörle mücadelede hukuk bir araç,
gerekli fakat yetersiz bir araç.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Taziyede bulunun, yanlış anlaşılır Amasya’da.
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Devamla) - Şu soru sorulmalı: Terör
ortak sorunumuz olduğuna göre teröre sürüklenen çocukların hukuki rejimi, bağlı bulunduğu ceza,
yargılanacak yargı ve infaz kuralları aynen büyüklerinki gibi mi olsun? Bu soru sorulmuştur. 2006
yılında Türkiye, suça sürüklenen çocuklara, büyük olan teröristlerin fiillerinin, büyük olan
teröristlerin tabi olduğu yargılama rejiminin hükümleri uygulansın denmiştir ve Türkiye şu anda bir
değerli partimizin savunduğu tezi pratik olarak kurallaştırmış ve uygulamıştır. Fakat, değerli
arkadaşlar, yaşadığımız tecrübemizden elbette ki dersler çıkarabiliriz. Bundan öte, Türkiye 1994
yılında Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni yüce Mecliste oy birliğiyle kabul etmiştir
ve Çocuk Hakları Sözleşmesi bir çocuk ceza hukuku sözleşmesidir. Türk Ceza Kanunu’ndaki
hükümlere, terör mevzuatındaki hükümlere rağmen, bu hükümler ola ola Türk hâkiminin bu
hükümleri yok sayarak doğrudan uygulama mükellefiyeti vardır Anayasa’mızın 90’ıncı maddesine
göre. Yüksek Kurulun dikkatlerine bu sözleşmedeki çocuk cezalandırma prensiplerini arz etmek ve
paylaşmak istiyorum.
Der ki bu sözleşme: “1) Çocuk suçlarında hapis son çaredir, olmazsa olmaz çaredir. Ondan önce,
eğitici, ıslah edici, geleceğin ortak varlığı teminatı olan çocuğu kaybetmeyecek, kazandıracak
yöntemler geliştiriniz.” Birinci ilke budur.
“2) Son çare olmasına rağmen en kısa ceza olmalıdır ve büyüklerin tabi olduğu cezalar
olmamalıdır.” diyor.
“3) Çocuk büyüklerin tabi olduğu yargılama rejimine, büyüklerin yargılandığı mahkemelere,
büyüklerin infaz edildiği tutukevlerine konamaz.”
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kararı öyledir, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları
Sözleşmesi öyledir ve nihayet -temenni ediyorum ki Adalet Bakanlığı not alır bunu, telafi eder- bu
sözleşmeye göre çocukla ilgili ceza yaptırımının niteliği, türü ne olursa olsun, onun mutlaka zorunlu
olarak, resen temyize tabi kılınması lazım. Çocuk Güney Afrikalı olabilir, çocuk benim evladım
– 83 –
YASEMİN
218–222
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
olabilir, çocuk düşmanımın çocuğu olabilir ama çocuk insanlığın ortak değeridir ve hukuk, onu
gerçekten ıslah edici sistem içerisinde çözüm ürettiği zaman hukuktur, ceza hukuku da o anlamda
insanidir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Ağabey, diğer suçlu çocuklar önemli değil mi?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Devamla) - Şu anda yapılan nedir?
Suça sürüklenen çocuklarda sürükleyen mutlaka ağır şekilde cezalandırılacaktır. Ceza Kanunu’nun
37’nci madde, sanıyorum diğer maddeler 68’dir, belki şey ediyorum...
Yine, burada yaptığımız ne?
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Ağabey, sadece bu çocuklar mı var içeride? Sadece bu çocuklar mı
var Sayın İyimaya?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Devamla) - Değerli arkadaşlar,
yüksek Genel Kurula sesleniyorum. Sevgili Rıdvan Yalçın’ın sorusuna özel sohbetimde cevap veririm.
Şimdi, yaptığımız ne?
OKTAY VURAL (İzmir) – Taş attığı zaman mı çocuk oluyor? Başka çocuk yok mu?
AKİF AKKUŞ (Mersin) – O taşlardan birisi kafanıza değse ne yaparsınız Sayın İyimaya?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Devamla) - Yaptığımız ne?
Bir: Diyoruz ki çocuk suça sürüklenmiş ve suç işlenmişse büyüklere uygulanan ağırlaştırılmış
rejim değil diğer çocuklar olsaydı böyle bir cürüm olmasaydı, böyle nitelikli terör cürümü, ne
uygulanacaksa odur; bir, yani maddi ceza hukukuna müdahale var.
İki: Özel yetkili ağır ceza yargısında yargılanmasın.
Üçüncüsü: İnfaza da yine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin bize tertip ettiği mahkûmiyet ve
ihlal kararlarını bertaraf edecek bir yapı.
Arkadaşlar, aslında sorunu felsefe, mantık ve backgraund olan temelinde tartıştığımız zaman
farklı tartışmıyoruz.
ŞENOL BAL (İzmir) – Her konuyu öyle tartış o zaman!
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Devamla) - Hiç kimsenin çocuğun
ortak değer olacağı, hiç kimsenin terörün ortak acımız olacağı noktasında farklı bir düşüncede
olacağını düşünmüyorum.
Yüce Parlamentonun hayırlı şey yaptığını düşünüyorum.
Yüce Parlamentoyu gönülden saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın İyimaya.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Sizi dinlemeye bile gelmiyor partilileriniz, dikkat et!
BAŞKAN – Tasarı üzerinde şahsı adına söz isteyen Mevlüt Akgün, Karaman Milletvekili.
Buyurun Sayın Akgün. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
MEVLÜT AKGÜN (Karaman) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Terörle Mücadele
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı üzerinde şahsım adına söz
almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Konuşmamın hemen başında Hakkâri’nin Çukurca ilçesinde terör örgütü PKK’nın saldırı sonucu
şehit olan askerlerimize Allah’tan rahmet, kederli ailelerine ve Türk milletine başsağlığı diliyorum.
Ayrıca yaralı askerlerimize acil şifalar diliyorum.
– 84 –
YASEMİN
–225
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Bugün Mecliste bu yasanın görüşülmesi nedeniyle hain ve bölücü örgüt PKK’nın saldırı
yapabileceği endişesindeydim. Nitekim de öyle oldu çünkü PKK devletimizin ve milletimizin ortak
düşmanıdır. Aynı zamanda Kürt kökenli vatandaşlarımızın da düşmanıdır. Kürt-Türk, kadın-çocuk
demeden öldürmeye devam etmektedir. Amaçlarından bir tanesi de demokratik gelişmelerin önüne
geçmektir. PKK’nın demokrasi, barış, hak, hukuk ve adalet talepleriyle ilgisi yoktur ve hiç olmamıştır.
Ülkemiz ne zaman ekonomik ve sosyal bakımdan gelişmesini hızlandırsa, hangi zaman
demokratik standartlarını yükseltmek için çaba gösterse PKK devreye girmekte ve Türkiye’nin önünü
kesmeye çalışmaktadır. Ancak çabaları nafiledir, sonuçsuz kalacaktır. Bizler bu milletin çocukları
olarak bin yıldır bu topraklarda kardeşçe yaşadık, sevinçleri ve acıları paylaşan ortak bir tarihimiz var,
et ile tırnak gibi iç içe geçen aile ve toplumsal dokuya sahibiz. Türkülerimiz, şarkılarımız,
oyunlarımız, masallarımız, velhasıl kültürümüz aynı iklimden beslenmektedir. Dolayısıyla bundan
sonraki bin yıllarda da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları olarak, güçlü, mutlu, huzurlu, tam
demokratik bir ülkenin vatandaşları olarak birlikte yaşamaya devam edeceğiz. 2023 yılında inşallah
dünyanın en güçlü 10 ülkesinden 1’i olma hedefini birlikte yakalayacağız.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu kanun tasarısı, kamuoyunda “taş atan çocuklar kanunu”
diye adlandırılan ve uzunca bir süredir gündemi meşgul eden önemli bir tasarıdır. Ancak, tasarı sadece
-az önceki konuşmacılar da ifade ettiler- suça itilen çocuklar lehine düzenlemeler içermemektedir;
aynı zamanda 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nda düzenleme yapmaktadır.
Kanunun “Direnme” başlıklı 32’nci ve 33’üncü maddeleri yeniden ele alınmaktadır. Ayrıca çeşitli
uluslararası örgütlerde eleştiri konusu olan ve insan haklarını ihlal eden bazı konular yeniden
düzenlenmektedir.
4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu’nun 6’ncı maddesi yeniden ele alınmakta, disiplin cezalarına
itiraz hâlinde hükümlü ve tutuklulara savunma hakkı getirilmektedir. Yine, Türk Ceza Kanunu’nun
insan kaçakçılığını düzenleyen 79’uncu maddesi yeniden düzenlenmekte, teşebbüs aşamasında kalan
suçların cezalandırılması imkânı getirilmektedir. Ayrıca suç mağdurlarının hayati tehlikeye maruz
kalması veya onur kırıcı bir muameleye bırakılmaları hâlinde cezanın artırılacağı kabul edilmektedir.
Tasarıyla Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231’inci maddesine yeni bir cümle eklenerek sanığın
kabul etmemesi hâlinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilemeyeceği kabul
edilmektedir. Bu düzenleme, beraat etme ihtimali olan sanığa, bu ihtimali değerlendirmek ve deyim
yerindeyse temize çıkmak için önemli bir hak getirmektedir. Geçici 2’nci maddede hükmün
açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen kişilere, kanunun yürürlük tarihinden itibaren on beş
gün içinde mahkemeye başvurmaları hâlinde, yeniden hüküm kurulmasının yolu açılmaktadır.
Değerli arkadaşlarım, hiç şüphe yok ki tasarının en önemli düzenlemeleri suça itilen çocuklarla
ilgili maddelerdir. Maalesef ülkemizde terör örgütü ve yandaşları tarafından sokaklara ve gösterilere
itilen binlerce çocuk bulunmaktadır. Bu çocuklar terör örgütü mensubu gibi değerlendirilmekte ve
Terörle Mücadele Kanunu gereğince özel yetkili savcılarca soruşturulmakta ve özel yetkili ağır ceza
mahkemelerinde yargılanmaktadır. Yani çocuklara değil, yetişkinlere ilişkin hükümlere tabi
tutulmaktadır. Bu çocuklar için Terörle Mücadele Kanunu’nda öngörülen cezalar neredeyse on yılları
bulmaktadır.
Yaşından büyük cezalar alan çocuklar terör örgütün PKK’nın kucağına itilmekte, deyim
yerindeyse yeni teröristler yetişmektedir. Terörün kıskacında 4 bine yakın çocuk bulunduğu ifade
edilmektedir. Bu durum kamu vicdanını yaralamaktadır. Hâlbuki cezalandırma sistemi çocuk ceza
– 85 –
YASEMİN
225–228
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
hukukunda en elverişsiz araçtır. Ceza çocuklara suça iten sebepleri ortadan kaldırmamaktadır, aksine
çocuklar mahiyetini bile tam kavramadıkları suçlardan dolayı ceza almakta, hem kendi geleceklerini
hem de toplumun geleceğini karartmaktadırlar. Hâlbuki amaç, çocuğu topluma yeniden kazandırmak,
ailesine ve okuluna kavuşturmak suretiyle onların ülkesine faydalı bir fert olarak yetişmelerini
sağlamak olmalıdır.
Türkiye’nin taraf olduğu 1989 tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesi ve yine 5395 sayılı Çocuk
Koruma Kanunu ve temel hukuk metinleri dikkate alındığı takdirde, suça itilen çocuklarla ilgili
uluslararası bazı normların varlığı kabul edilmektedir. Buna göre -az önce konuşmacılar da ifade
ettiler- çocuklar yalnız çocuk mahkemelerinde yargılanmalı, yargılama usulleri çocukların psikolojik
ve ruhi yapılarına göre düzenlenmeli, çocuklar için hapis veya para cezası en son çare olarak
düşünülmelidir.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – 2 bin çocuk niye yok içinde ?
MEVLÜT AKGÜN (Devamla) – Çocukları topluma kazandıracak tedbirlere öncelik
verilmelidir. Bütün uygulamalarda çocuğun üstün yararı gözetilmelidir.
İşte, bu evrensel hukuk kuralları ve Anayasa’mızın adil yargılanma hakkını düzenleyen 37’nci
maddesi dikkate alındığında, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun yeniden düzenlenmesi ve
çocuklar lehine hükümler getirilmesinin zarureti ortaya çıkmıştır.
Görüşmekte olduğumuz tasarıyla çocukların çocuk mahkemelerinde yargılanmasının önü
açılmaktadır, ayrıca cezalarda çocuklar lehine indirim yapılmaktadır. Toplantı ve gösteri yürüyüşüne
katılan, bu katılmaya bağlı olarak örgüt üyeliğinden ve propaganda suçlarından yargılanan çocuklara
ceza yerine, çocuklara özgü güvenlik tedbiri uygulaması kabul edilmektedir. Aslında suç cezasız
kalmamakta ve ceza tümüyle ortadan kaldırılmamaktadır. Kanunun genel amacı, suça itilen çocuklara
bir defalığına güvenlik tedbiri uygulamak suretiyle çocukları terör örgütünün kucağına itmek değil,
ailelerinin ve toplumun şefkatine kavuşturmaktır. Bu çocuklarımızın PKK tarafından istismarını
önlemek amacıyla ailelerinin de çocuklarına ve geleceklerine sahip çıkmalarını beklemek bizim
hakkımızdır diye düşünüyorum.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; AK PARTİ Türkiye'nin tam demokratik bir ülke olmasını
hedeflemiştir. Bir yandan millî bir politika olan terörle mücadele kararlılıkla sürdürülmektedir. Bu
mücadele için bütün cumhuriyet hükûmetleri gibi AK PARTİ Hükûmeti de tüm imkânları
kullanmaktadır, bu konuda siyasi bir irade ortaya koymaktadır. Diğer yandan, herkesin üzerinde
ittifak ettiği gibi terörle mücadele sadece silahla ve askerî yöntemlerle sonuç alınabilecek bir
mücadele şekli değildir; askerî tedbirlerin yanında ekonomik, sosyal, psikolojik, diplomatik ve diğer
tedbirlerin alınması ve hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla, Türkiye'nin demokratik zeminini
güçlendirmeyi amaçlayan ve muhatabının millet olduğu demokratik açılım çalışmaları sürmektedir.
İşte bu tasarı da açılım sürecinin bir parçasıdır.
Devletin eksik demokrasi uygulamaları sonucu bozulan toplumsal barış ortamının yeniden
sağlanması temel hedeftir. Vatandaşı devletine küstüren bütün kötü uygulamalar ortadan
kaldırılmalıdır. Devlet gücüyle vatandaşına işkence yapan yapı yok edilmelidir. Bu nedenle, devlet
içinde oluşmuş çetelerle sonuna kadar mücadele etmeye devam edeceğiz. Yıllarca sandıktan çıkan
millî iradeyi kendisine düşman sayan yapıyı süratle değiştiriyoruz.
– 86 –
YASEMİN
228–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 4
Diğer yandan, terörün istismar ettiği illerimizde, başta KÖYDES ve BELDES projeleri olmak
üzere, toplu konut uygulamaları, inşa edilen hastaneler, okullar, duble yollar, havaalanları, GAP, DAP
projeleri gibi cumhuriyet tarihimizin en önemli yatırımlarını hayata geçiriyoruz. Bu yatırımlar
bölgenin çehresini değiştirecek yatırımlardır.
Değerli arkadaşlarım, kanunun hayırlı olmasını dilerken bir kez daha vatanımızın ve milletimizin
bölünmez bütünlüğü için şehadet mertebesine eren tüm şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum,
gazilerimize sıhhat ve sabır diliyorum. Onların inandığı ve yücelttiği milletimizin ortak değerlerine
sahip çıkmak hepimizin görevidir diye düşünüyor, yüce heyeti saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın milletvekilleri, birleşime saat 21.00’e kadar ara veriyorum.
Kapanma Saati: 20.01
– 87 –
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 5
BEŞİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 21.02
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin Beşinci
Oturumunu açıyorum.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Şimdi tasarının tümü üzerinde şahsı adına söz isteyen Rahmi Güner, Ordu Milletvekili.
Buyurun Sayın Güner.
RAHMİ GÜNER (Ordu) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 526 sıra sayılı Terörle Mücadele
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’yla ilgili şahsım adına söz
almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlarım.
Değerli arkadaşlarım, bu kanun, daha değişik tabiriyle, taş atan çocuklarla ilgili bir kanun
şeklinde tanımlanmış ve basında da söylemlerde de hep bu şekilde anılmaktadır.
Değerli arkadaşlarım, on sekiz yaşından küçük çocukların yargılanması ve onlar hakkında
verilecek cezaların indirilmesi şeklinde bir kanun tasarısını görüşürken bugün, Türkiye
Cumhuriyeti’nin üniter yapısını, Türkiye Cumhuriyeti’nin Misakımillî hudutlarını, Türkiye
Cumhuriyeti’nin rejimini korumak için daha yirmi-yirmi bir yaşlarında gencecik çocuklarımız şehit
edilmektedir, öldürülmektedir. Bugün Türkiye'nin her tarafına, Türkiye’de yetmiş milyon kişinin
ailesine ateş düşmüş durumdadır. Öyle bir duruma düştük ki, her gün bu çocuklarımız şehit
edilmektedir. Ama biz, Türkiye’de sanki bu olayları normal karşılarmışız gibi bu olayların neden
meydana geldiğini araştırma durumunda değiliz değerli arkadaşlarım.
Terör, en basit anlamıyla, Türk Dil Kurumu sözlüğünde “Yıldırma, cana kıyma ve malı yakıp
yıkma, korkutma, tedhiş.” şeklinde tanımlanmaktadır. Kabul etmek gerekir ki, bu tanım, genel
çerçeveyi çizmekle birlikte eksik bir tanımdır. Fransız Petit Robert Sözlüğü’nde “Bir toplumda bir
grubun halkın direnişini kırmak için yarattığı ortak korku.” olarak tanımlanır. Oxford İngilizce
Sözlük’te “Genellikle siyasal nedenlerle halkın gözünü korkutmak ve halkı yıldırmak için dehşet
ögesini kullanmak.” olarak tanımlanır. Bir dönem ülkemizde bu durum “anarşi” sözcüğüyle
tanımlanmaya çalışılmıştır. Oysa “anarşi” sözcüğü Oxford İngilizce Sözlük’te “Otorite
yoksunluğundan veya otoritenin ve diğer yönetim mekanizmalarının tanınmamasından doğan
düzensizlik durumu.” olarak tanımlanmıştır.
Değerli arkadaşlarım, 2002 yılında AKP iktidara gelmeden terör sıfırdı. Şimdi, dikkat edin, her
gün çocuklarımız öldürülmekte, her gün şehit vermekteyiz. Neden bu duruma geldik?
Değerli arkadaşlarım, bu, iktidarda bulunan AKP’nin basiretsiz politikaları sonucu meydana
gelmiştir.
Değerli arkadaşlarım, İçişleri Bakanı 12 Temmuz günü bir gazeteye verdiği demeçte, başlattıkları
açılım süreciyle ilgili olarak “Habur, bir yol kazasıdır.” şeklinde tanımlamıştır.
Değerli arkadaşlarım, biz bu kürsüde anlattık. “Yanlış yapıyorsunuz.” dedik. “Siz, teröristlerle
görüşmek suretiyle bu çözümü getirmek istiyorsunuz, sorunu çözme durumunu getiriyorsunuz. Bu,
olmaz.” dedik. Bu kürsüden tekrar tekrar söyledik ama maalesef İçişleri Bakanı bunu nazara almadı.
Özel savcılar, özel hâkimler, müsteşar yardımcıları, hepsi Habur’a koştular.
– 88 –
YASEMİN
233–235
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 5
Değerli arkadaşlarım, bu, Türkiye’de bir hukuk zafiyetiydi. Bu, Türkiye’de terörün üzerine gitmede
bir onlara avans verme şeklindeydi. Şimdi bunun yanlış olduğunu Sayın İçişleri Bakanı söylüyor.
Değerli arkadaşlarım, işte “Terör, işin en acı boyutu ama şimdi iyi bir yerdeyiz.” diyor Sayın
Bakan. Şu manada: “Halk, şu anda teröre bir anlam veremiyor.” gibi ifadeler kullanıyor.
Değerli arkadaşlarım, Sayın Bakan da mı anlam verememe sorunu yaşıyor? Bunu çok merak
ediyorum. Türkiye Cumhuriyeti devletinin İçişleri Bakanı teröre bir anlam veremiyormuş. Bırakın o
makamı Sayın Bakan. Bırakın o makamı, anlam verebilecek bir anlayış götürsün bu işi. AKP
İktidarının bu olayın Türkiye’yi nasıl kamplaştırdığını görmediğini Sayın Bakanın bu açıklamaları
net bir şekilde ortaya koyuyor değerli arkadaşlarım.
Bugün yine basında Sayın Adalet Bakanı diyor ki: Bu, Habur’a gelen kişiler geri dönmüşler de,
“ya, dönmeselerdi iyiydi.” şeklinde demeci var; bilmiyorum, basında benim okuduğum kadarıyla böyle.
Değerli arkadaşlarım, bu şekilde uygulamalarla terör önlenmez, terörün sonu gelmez. İşte biz bu
durumu devamlı uyardık, devamlı söyledik.
Şimdi, bir devletin en büyük geleceği, bir devletin ileride yönetim kadrolarında yer alacak olan,
o devleti yönetecek olan kişiler bugünün çocuklarıdır değerli arkadaşlarım ve biz bu çocukları tam
yetiştirmezsek, bu çocukları eğitmezsek, bu çocuklara Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesini,
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilkelerini, Misakımillî hududunu, “Türk milleti” kavramını eğer
veremezsek, değerli arkadaşlarım, hiçbir zaman o iktidar ve o yöneticiler görevini yapmış sayılmazlar.
İşte, bugün, görüşmekte olduğumuz bir kanun var, taş atan çocuklar ve bu kanun teklifi önce bir
Hükûmet tasarısı şeklindeyken, daha sonra milletvekillerinin teklifi şeklinde komisyona geldi.
Değerli arkadaşlarım, bu teklif geldiği zaman, son maddesinde bu teklifin çok enteresan bir
durum vardı. Abdullah Öcalan’ın yargılanmasına yol açacak bir madde vardı. Bu maddeye karşı
çıktık ve Sayın Bakan bu maddeyi alt komisyona giderken geri çekti. Fakat alt komisyonda hiç
beklemediğimiz bir şey oldu. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanun teklifi geldi alt komisyonda. Bu
da bizi gerçekten şaşırtacak bir durumdu.
Değerli arkadaşlarım, işte Türkiye’deki terör, 30-40 bin kişinin ölümüne sebebiyet veren kişiyle
iletişim kurmak, Kandil’le iletişim kurmak şeklinde çözülmez, teröristlerle görüşerek çözülmez.
Bunun ekonomik boyutu vardır, sosyal boyutu vardır, soruşturma boyutu vardır. Bunları çok iyi
değerlendirmekte yarar görüyorum.
Şimdi, değerli arkadaşlarım, burada bazı cezalarda indirim var, bazı cezalarda yargılanma
şeklinin değiştirilmesi var. Türkiye’de 1970’li yıllardan beri gelen bir mahkeme kurulma durumu
ortadaydı. Önce devlet güvenlik mahkemesi şeklinde geldi. Buna, iyi hatırlıyorum, 70’li yıllarda en
fazla karşı çıkanlardan birisiyim. Fakat 1980 yılından sonra devlet güvenlik mahkemeleri gündeme
geldi. Her nasılsa, dikkat ederseniz, bugün özel yetkili mahkemeler var. Bu özel yetkili mahkemelerde
de, dikkat ederseniz, nasıl yargılama yapıldığı, Türkiye’de nasıl hukukta sorunların ortaya çıktığı
meydandadır. Örnek olarak Silivri’yi gösteriyorum. Silivri’deki mahkemeler, Erzurum’daki
mahkemeler, değerli arkadaşlarım, bunlar hukuk yorumları değildir. Dikkat ederseniz, bu taş atan
çocuklar, gösteri yürüyüşüne katılan çocuklar da özel yetkili mahkemelerde yargılanıyor. Peki, değerli
arkadaşlarım, özel yetkili mahkemelerde yargılanacak bu çocuklar hakkında, 15/7/2005 tarihinde
Çocukları Koruma Kanunu yürürlüğe girdi, peki o zaman neden dikkate alınmadı?
Değerli arkadaşlarım, yine 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda çocuklara verilecek cezalar
ile yargılanacakları mahkeme konusunda bazı istisnalara yer verilmiştir. Tasarıyla, Terörle Mücadele
Kanunu’nda yer alan bu istisnaların kaldırılması öngörülmektedir. Peki, bu kanun çıkarken neden
onu gündeme getirmediniz ve bu kanunu çıkarttınız? Şimdi bu kanunu gündeme getiriyorsunuz.
Değerli arkadaşlarım, bir kanunu çıkarırken çok etraflı bir şekilde çıkarmakta yarar var ama
daha sonra o noksanlığı gidermek için büyük bir sıkıntı çekilmektedir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
– 89 –
YASEMİN
235–240
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 5
BAŞKAN - Sayın Güner, lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
RAHMİ GÜNER (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, bu kanun, elbette, çocuklarımızın
yargılanmalarının çocuk mahkemelerinde olması, cezai indirimlerin belki bunların lehine olması…
Bütün amaç, bu çocukların bu terör olaylarından, terörden geri çekilmesidir. Fakat bu örnekler
verilirken AKP sözcüsü bir konuya değiniyor değerli arkadaşlarım, diyor ki: Gösteri Yürüyüşleri
Kanunu’nda Tekel işçilerini örnek gösteriyor. Değerli arkadaşlarım, Tekel işçileri, alın terinin,
emeğinin, geleceğinin mücadelesini veriyordu. Hangisinde silah vardı, hangisinde sopa vardı, hangisi
direnme şeyine girdi? Değerli arkadaşlarım, bunu örnek vermeyin lütfen. Oradaki kişiler kışın
soğuğunda sulara atıldılar, işkence gördüler. Bunu örnek göstermeyin değerli arkadaşlarım.
Bu kanun belki çıkar ama bu kanunun esas amacı küçük çocuklar değil büyükleri de kapsayacak
şekildedir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
RAHMİ GÜNER (Devamla) – Biz bu yönden, bu kanunun bazı gerekçeler gösterilmek suretiyle
uygulanmasını yerinde bulmuyoruz ama objektif bir kural olarak gelmeli ve gerçekten bu çocukların,
bu terör olaylarına, bu gösteri yürüyüşlerine katılıyorlarsa neden katıldıklarını soruşturmayla ortaya
çıkarmak lazım. Neden on üç, on dört, on beş, on altı yaşında çocuklar ellerinde molotofkokteyli,
ellerinde havai fişeklerle ortalığı tahrip ediyorlar? Bunun merkezi kim, odağı kim, onun üzerinde
durulması lazım. Burada o şekilde bir kanun teklifi gelmeli ve bunun önleyici tedbirleri alınmalı.
Fiil işlendikten sonra, çocuklar bu suçu işledikten sonra onlara nasıl bir uygulama olacağı ayrı bir
konu olmalıdır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
RAHMİ GÜNER (Devamla) – Ben tüm yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Güner.
Sayın milletvekilleri, İç Tüzük’ün 72’nci maddesine göre tümü üzerindeki görüşmelere devam
olunmasına dair bir önerge vardır; okutup oylarınıza sunacağım:
TBMM Başkanlığına
526 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının tümünün görüşmelerine İçtüzük 72’ye göre devam etmesini
arz ederiz.
Oktay Vural
İzmir
Gerekçe:
Hasan Çalış
Mustafa Enöz
Karaman
Manisa
Akif Akkuş
Recep Taner
Mersin
Aydın
Milletvekillerinin bu tasarı hakkında daha fazla bilgilenmelerini sağlamak için önerilmiştir.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı istiyorum.
BAŞKAN – Oylarınıza sunacağım, aynı zamanda karar yeter sayısını arayacağım: Kabul
edenler… Kabul etmeyenler… Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı yoktur.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 21.16
– 90 –
YASEMİN
240–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
ALTINCI OTURUM
Açılma Saati: 21.24
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin Altıncı
Oturumunu açıyorum.
Tasarının tümü üzerindeki görüşmelere devam olunmasına dair İç Tüzük’ün 72’nci maddesine
göre verilen önergenin oylamasında karar yeter sayısı bulunamamıştı.
Şimdi önergeyi tekrar oylarınıza sunacağım ve karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı vardır ve önerge kabul edilmemiştir.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Şimdi yirmi dakika süreyle tasarının tümü üzerinde soru-cevap işlemi yapılacaktır. On dakika
soru sorma, on dakika cevap verme süresidir.
Sayın Yıldız, Sayın Taner, Sayın Çalış, Sayın Akkuş, Sayın Bal, Sayın Kaplan, Sayın Geylani,
Sayın Karabaş, Sayın Sakık, Sayın Yaman, Sayın İçli, Sayın Uzunırmak, Sayın Genç, Sayın Tankut,
Sayın Dibek, Sayın Işık ve Sayın Paksoy sisteme girmişlerdir. Birer dakika süre veriyoruz.
Sayın Yıldız, buyurun.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, Hükûmet olarak taş attırılan çocuklarla ilgili cezaların artırılması ya da azaltılması
dışında hangi müşahhas tedbirler alınmıştır? Aldığınız tedbirlerden hangi sonuçlar alınmıştır? Taş
attırılan çocuk sayısı azalmış mıdır, artmış mıdır?
7 şehidimizin olduğu bir günde bu kanun tasarısını getirmenizi etik olarak buluyor musunuz?
Bu kanundan hükümlü, tutuklu, hakkında kovuşturma yapılan kaç yetişkin yararlanacaktır? KCK
kovuşturmasındaki tutuklular da yararlanacak mıdır? Yararlanacaklar arasında belediye başkanları da
var mıdır?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Taner…
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Bakan, 7 vatan evladının şehit düştüğü bir günde, milletin
infial hâlinde üzüntüsünün öfkeye dönüştüğü bir anda terörle mücadelede alınması gereken tedbirlerin
görüşülmesi gerekirken, terör örgütünü, yandaşlarını sevindirecek bir düzenlemeyi yapmayı içinize
sindiriyor musunuz?
İki: Bu düzenlemeyle 1’inci ve 2’nci maddelerde getirilen değişikliklerde çocuklar yoktur. Bu
maddeler direkt olarak açılımın neticelerinden terörle mücadelede zafiyet yaratacak ve terör suçu
işleyenlere getirilen bir indirim değil midir?
– 91 –
YASEMİN
244–246
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Üç: Terör olaylarına karışan çocukların ceza almasından rahatsız olan Hükûmet, acaba aç kaldığı
için ekmek çalan çocukları veya on üç-on dört yaşlarında zorla evlendirilen kızların durumunu içine
sindiriyor mu ve bu konuda bir düzenleme yapmayı düşünüyor mu?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Çalış…
HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Sayın Bakan, açılımınızın bir parçası olup af kanunu nitelikleri
taşıyan görüşmekte olduğumuz bu tasarı yasalaşınca bugün tutuklu ya da hükümlü olan kaç çocuk
salıverilecektir? Kaç çocuğun cezalarında indirim olacaktır? Bugüne kadar çocukları sokak
olaylarında azmettirmekten kaç kişi mahkûm edilmiştir? Bunların cezalarında ne gibi değişiklikler
olacaktır.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Akkuş…
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Sayın Başkan, Sayın Bakan, terör son zamanlarda oldukça tırmandı.
Gerek askerimize gerekse polisimize saldırı arttı ve Güneydoğu’nun birçok ilçesinde çarşı-pazara
terörist “hâkim oldum” havasında. Vatandaşın canı ve malı bir avuç çapulcunun insafına girmiş
durumda. İstediğinde kepenkleri kapattırıyor, istediğinde yola mayın döşüyor, istediğinde de
vatandaşları sokağa döküyor. Bunun açılım garabetiyle alakasını araştırdınız mı? OHAL uygulaması
için herhangi bir girişim yapacak mısınız? Olayları nasıl önlemeyi düşünüyorsunuz?
İki: Çocukları korumak için teklif edilen bu yasayla çocukları salıverme yerine çocuk
cezaevlerini rehabilitasyon merkezi hâline getirmek gerekmez mi? Bu konuda bir çalışma yaptınız
mı? Yasanın başarılı olacağı konusunda bilimsel kriterlere başvurdunuz mu?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Bal…
ŞENOL BAL (İzmir) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakan, bu tasarıda 2911 sayılı Gösteri ve Yürüyüşler Kanunu’nun 32’nci ve 33’üncü
maddelerinde cezanın alt sınırı altı aya indirilmek suretiyle Türk Ceza Kanunu’nun hapis cezasının
para cezasına çevrilmesine ilişkin 52’nci maddesi ve CMUK’un “hükmün açıklanmasının geri
bırakılması” olan 231/5 maddesi gibi cezayı etkisizleştirecek, çocukların arkasına saklanarak
büyüklere yasal imkân sağlıyorsunuz. Zaten kamu düzeni ve güvenliğini sağlayamadığınız ortada
iken bu değişiklikler kamu düzeni aleyhine sonuçlar doğuracak nitelikte değil midir?
Yine, çocukların özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde yargılanmaları 29/06/2006 yılında kabul
edilmişken sizin tarafınızdan, ne değişmiştir de bugüne kadar, ne önlemler aldınız da bugün bu
değişiklik sürecine girmiş bulunuyorsunuz?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Kaplan…
– 92 –
YASEMİN
246–248
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Bakan, Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne konulan çekinceleri kaldırmayı düşünüyor
musunuz? Chomsky, Zizek, Prof. Edward Said Filistin’de taş atan çocukların durumuna dikkat
çekmişti ve Türkiye’de de bu konuda bir çalışma oldu. Bu dünya deneyimi örneklerinden
yararlanmayı ve yargı alanındaki bu oransız cezalar konusunda Anayasa 90’ıncı maddenin işletilmesi
için Adalet Bakanlığı bir eğitim özel çalışması düşünüyor mu?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Geylani…
HAMİT GEYLANİ (Hakkâri) – Sayın Bakan, sağlıklı yaşam hakkı büyük-küçük herkes için en
kutsal bir haktır. Diyarbakır D Tipi Cezaevinde hükümlü Erdoğan Dinçer’in acil olarak kulak
ameliyatı olması gerekiyor. Ancak Diyarbakır devlet hastanelerinde bu ameliyatın olamayacağı
belirtilmiştir. Kendisi de özel hastanelerde bu ameliyatın olabileceğini beyan etti ve bunu kendisine
bildirmişler. Masraflarını da kendisinin karşılayacağını, talep ve raporlarını ben bizzat size sundum.
Bu konuda girişiminiz oldu mu? Olmadıysa olacak mı?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Karabaş…
MEHMET NEZİR KARABAŞ (Bitlis) – Teşekkür ederim Başkan.
Sayın Bakanım, yapılan düzenlemeyle çocukların çocuk mahkemesinde yargılanması, ceza
artırımının çocuklara uygulanmaması, bir defa olan cezanın ertelenmesi olumlu. Ancak mevcut
uygulamayla çocuklar yine 2911 sayılı Kanun ile örgüt üyeliğinden, örgüt propagandasından ceza
alacaklar. Şimdi, tüm bu cezalara rağmen, çocuklar sokaklara çıkıp taş attı. Şu anda cezaevleri ilk
etapta boşaltılsa bile en geç bir yıl sonra tekrar yüzlerce çocuk cezaevinde, yine binlercesi
yargılanmayacak mıdır?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Sakık…
SIRRI SAKIK (Muş) – Sayın Başkan, teşekkür ediyorum.
Cezaevlerinde uzun süredir sağlık sorunları yaşayan birçok tutukluyla ilgili bazı girişimlerimiz
oldu. Bunlardan Taylan Çintay -mesane kanseri- Abdulsamet Çelik, Nurettin Soylu, Ahmet Öztürk…
Bu, birkaç isim. Mesela Taylan Çintay’ın sağlık dosyası kayıp. Taylan Çintay bir hastaneye
götürülürken bir doktor “Ben bu vatan hainini tedavi etmem.” diye geri gönderiyor.
Şimdi, bir taraftan bu kadar ağır şekilde hasta olanların tedavisi yapılmazken ama apoletlilerin
nasıl patır patır sağlık nedeniyle hastanelere yatırıldığını ve tahliye edildiğini biliyoruz. Bu konuda
ne düşünüyorsunuz?
İkinci bir sorum da, Muş ve Bitlis tarafında Adli Tıp Kurumu olmadığı için sürekli mağdur
insanlar 450 kilometre yol gitmektedirler ve her gidiş de büyük mağduriyet olmakta. Hemen yanı
başımızda…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
– 93 –
YASEMİN
248–251
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
O: 6
Sayın Yaman…
M. NURİ YAMAN (Muş) – Teşekkür ederim Sayın Başkanım.
Sayın Bakanım, çok sayıdaki hükümlünün kendi ailelerinden oldukça uzaktaki (F) tipi
cezaevlerinde cezalarını çektikleri bilinmektedir ve çok sayıda da bu kişilerin sizlere yaptıkları
başvurulardan on tanesini -yaklaşık olarak- ben size arz etmeme rağmen bugüne kadar olumlu veya
olumsuz bir yanıt almadım. Bu konuda bir yanıt vermeyi düşünüyor musunuz?
İkincisi, Van (F) Tipi Cezaevinde bulunan Ahmet Öztürk beyin tümörü teşhisiyle önce
Diyarbakır’a gönderildi. Diyarbakır’da bu ameliyatın mümkün olmayacağı bildirilerek tekrar geriye
Van’a iade edildi. Şimdi yazışmalarla bunun daha büyük bir merkezde, Ankara’da tedavi edilmesi gibi
bir bilgiye ulaşıldı ancak ölümcül bu hastayla ilgili kısa sürede karar almayı ve bunun tedavisini
yapmayı düşünüyor musunuz?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın İçli…
H. TAYFUN İÇLİ (Eskişehir) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Geçici 1’inci maddeyle, kesinleşmiş disiplin cezalarına ilişkin olarak yeniden yargı yolu açılıyor.
Bu yol örtülü bir af getirmekte midir? Birçoğu infaz edilmiş olan disiplin cezaları için böyle bir yol
hukuki olarak hükümlüler için tazminat hakkına yol açacak mıdır?
Bir de Sayın Bakanım, sağlanan bu hak ile AİHM önünde bu konuda terör örgütü lideri ve
yöneticileriyle ilgili kaç adet başvuru vardır?
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Uzunırmak…
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakanım, bu yasa ile kapsanan çocuklarda acaba hangi coğrafi bölgelerde, hangi sayıda
ve Türkiye sathına yaygınlık olarak adlandırıldığında ne oranda bu suçları kapsayacak çocuklar
cezaevindedir?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Bakan, buyurun.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Başkanım, değerli milletvekili arkadaşlarım; ilk olarak Sayın Yıldız’ın sorusuyla başlamak
istiyorum.
“Taş atan çocuklarla hangi tedbirler alınmıştır? 7 şehidimizin olduğu bir günde böyle bir tasarının
görüşülmesini içinize sindirebiliyor musunuz?” şeklinde bir sorusu var Sayın Yıldız’ın. Sayın Taner
de benzer mahiyette bir soru yönelttiler.
Değerli arkadaşlar, hatırlarsanız, bu tasarı 2009 yılının sonlarında Türkiye Büyük Millet
Meclisine gönderildiğinde, komisyonda gündem yapılması aşamasında benzer saldırılar gündeme
geldi. Reşadiye saldırısı komisyon görüşmesi gününe denk geldi. Daha sonraki komisyon
– 94 –
YASEMİN
251–253
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
görüşmelerine ilişkin takvime bakarsanız, bu takvime denk gelen saldırıları da görmek mümkün.
Bugün Genel Kurulda görüşülecek olan bu tasarının görüşüleceği günde tekrar bir saldırıyla beraber
ortaya çıkan tabloyu… Kendi algımı paylaşıyorum; doğrudur, yanlıştır, buna katılmayabilirsiniz ama
bu tasarının Parlamentoda gündeme gelmesini, yasalaşmasını ben inanıyorum ki terör örgütü arzu
etmiyor çünkü terör örgütü, gene inanıyorum ki, bu pozisyondan istifade etmek ve bu konuyu istismar
etmek için bütün imkânları sonuna kadar kullanıyor.
Bizim burada yapmaya çalıştığımız şey şu: Şu saate kadar konuşuldu; on iki ile on sekiz yaş
arasındaki çocuklarla ilgili bir düzenleme yapmaya çalışıyoruz. Bu çocukların konumunu elimizin
tersiyle iterek bu çocukları çok kolay kaybetmek mümkün. Bunları çok kolay biz suç örgütlerinin,
terör örgütlerinin kucağına itebiliriz ve uzunca bir ömür var geride; bu ömür boyunca bu çocuklar bu
ülkeye, bu millete düşmanlık faaliyetiyle hayatlarının kalan kısmını geçirebilirler. Oysa burada
yapılmaya çalışılan şey… Bugün, AK PARTİ Grubunda görev yapan milletvekili arkadaşlarımız,
Adalet Komisyonunda çalışan arkadaşlarımız bu ülkenin, bu milletin düşmanları değiller. Yapmaya
çalıştığımız şey: Bu çocukların istismar malzemesi olmaktan çıkartılması ve bundan sonraki
ömürlerini bu ülkenin güçleriyle, bu ülkenin değerleriyle çarpışan birer nefer olarak değil, bu ülkeye
hizmet eden birer vatandaş olarak geçirmeleri, bu ülkenin nimetlerinden, imkânlarından istifade
etmelerini sağlayacak bir imkân açabilir miyiz? Bu uğurda 5 tane, 10 tane, 20 tane çocuğumuzu
kurtarabilir isek, bu bile çok önemli bir kazanımdır diye düşünüyorum.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sekiz yılda ne yaptınız Sayın Bakanım?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Dolayısıyla, bugün, şehitlerimizin olduğu
bir günde bu tasarının görüşülüyor olmasının bizim açımızdan bir çelişki oluşturmadığını, çünkü bu
tasarının bugün görüşülmesini örgütün de istemediğini düşünüyorum.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Onlara kim haber verdi Sayın Bakan?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) - Bu ülkede, biz, insanımıza en geniş
anlamda hakları, insanca yaşayabileceği zemini hazırlamakla mükellefiz ama buna rağmen “Ben,
her şeye rağmen terörle iştigal edeceğim, terörle uğraşacağım.” diyenlerle de en amansız bir biçimde
mücadelemize de sonuna kadar devam edeceğiz.
Geçmiş hükûmetlerin dönemlerinde de yapıldığı gibi, 2002’den bu yana AK PARTİ hükûmetleri
döneminde de terörle mücadele konusunda güvenlik güçlerimizin hiçbir talebi karşılıksız kalmamıştır,
bütün talepleri karşılanmaktadır, karşılanmıştır. Bundan sonra da gelecek talepler karşılanacaktır.
Terör konusunu AK PARTİ’nin, MHP’nin, CHP’nin, BDP’nin, falanca partilerin ayrı ayrı meseleleri
olarak görmek son derece yanlış, bu Türkiye’nin meselesi. Bundan sonra gelen sorular içerisinde…
Bir kısım arkadaşlarımız “Bu açılım garabetinden dolayı bu şehit sayılarının artmasına bir irtibat
kuruyor musunuz?” gibi sorular da yönelttiler.
Değerli arkadaşlar, bu ülkede “açılım” adı altında yapılan konuşmalar son bir yıldır… Ama
terörün mazisine baktığınızda, 80 sonrasındaki terörü kastediyorum, 80 öncesi anarşi olaylarını bir
tarafa bırakıyorum
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Üç ayda arttığı için söylüyoruz Sayın Bakan.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) - ...ama otuz yıldır bu ülkede bu illetle
mücadele ediliyor. Dolayısıyla getirip bu terörle iştigali, terör faaliyetlerinin cereyan etmesini
“açılım” söylemleriyle bağdaştırmak Türkiye gerçekleriyle örtüşmez, insafla, vicdanla bağdaşmaz
diye düşünüyorum. “Açılım” diye ortaya konulan şey, terörün istismar ettiği konuları istismar
malzemesi olmaktan çıkartma girişimidir, bu ülke insanının buluşması gereken hakları bu insanlara
getirme girişimidir. Bunun ötesinde bir anlamı yoktur diye düşünüyorum.
– 95 –
YASEMİN
253–257
TBMM
B: 137
Bunun dışında, değerli milletvekili arkadaşlarım...
20 . 7 . 2010
O: 6
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Habur’dan gelenler geri gidiyor.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) - Soru sordunuz, cevabını vermeye
çalışıyorum arkadaşlar.
OKTAY VURAL (İzmir) – Fazla açılmayın Sayın Bakan, fazla açılmayın! Aman ha! O kadar
açılmayın, analar ağlıyor.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) - Gene Sayın Taner’in sorusunun ikinci
kısmında “Bu tasarının 1’inci ve 2’nci maddesiyle getirilen 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri
Yürüyüşleri Kanunu’nun 32 ve 33’üncü maddelerinde yapılan düzenleme çocuklarla nasıl
ilişkilendiriliyor?” diye bir soru soruldu ve bu maddelerdeki ceza limitlerinin indirilmesinin sebebini
de sordu.
Değerli arkadaşlar, 2911 sayılı Yasa’nın 32 ve 33’üncü maddelerinde yapılan indirimlerden
herkes istifade edecektir; sadece taş atan çocuklar değil, başka şekilde eylemlere karışmış çocuklar
ve büyükler de. Niçin? Bu 2911 sayılı Yasa’nın 32 ve 33’üncü maddeleri, değerli arkadaşlar, 1983
yılında, 12 Eylülün en ağır şartlarının icra edildiği dönemde yapılmış bir yasa bu Yasa ve o dönemde
topluma çekidüzen vermek temel düşüncesiyle kabul edilmiş, yasalaştırılmış bir kanun. Bazı
maddelerinde, Şubat 2008 tarihinde kabul edilen yeni Ceza Yasamızda, uyum yasasında değişiklik
içerisinde sadece ağır para cezaları adapte edildi ama yeni TCK’ya uyum yasası içerisinde, yüz elli
dört yasada yapılan değişiklik sırasında bu 32 ve 33’üncü maddelerdeki hürriyeti bağlayıcı cezalar
bu uyum kapsamı içerisine maalesef o dönemde alınamadı. Dolayısıyla, şimdi yapılan düzenleme,
aslında yeni ceza mevzuatımızın genel perspektifiyle uyum içerisine getirilmesi çalışılmasıdır, onun
ötesinde bir anlamı yoktur. Bu düzenlemeden çocuklar da istifade edecektir.
Sayın Çalış “Kaç çocuk salıverilecektir? Çocukları sokak olaylarına sevk eden kişilerle ilgili ne
yapılmıştır?” diye bir soru sordular.
Değerli arkadaşlar, şu anda cezaevlerimizde 2.460 civarında çocuğumuz var. Bunlardan 196’sı
terör suçlarından dolayı cezaevinde. Yalnız bu rakama bakarsak bu rakam bizi yanıltır. Bu suçlardan
dolayı cezaevinde olan çocuk sayısı 196 olabilir ama haklarında soruşturma yürütülen, şu anda
yargılanması devam eden çok sayıda dosya var, çocuk var. O açıdan, buradaki rakamlar yasanın
amacıyla bizi belli bir noktada buluşturmayabilir.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Sayın Bakanım, ne kadar çocuğa kovuşturma yapılıyor?
OKTAY VURAL (İzmir) – Kaçı taş atan bunun?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Bununla ilgili, devam eden soruşturmalara
ilişkin bir istatistik elimizde yok çünkü bizim istatistiklerimiz, değerli arkadaşlar, yıl bittikten sonra,
dosya kapandıktan sonra İstatistik Yasası gereğince istatistik verilerine giriyor. O açıdan sağlıklı bir
bilgiyi şu anda vermem mümkün değil. Ancak bu sayıyı başsavcılıklardan tek tek yazışma yaparak
toparlamak mümkün.
Değerli arkadaşlar, “Terör arttı -Sayın Akkuş’un sorusuna geliyorum- vatandaşın canı, malı
tehdit altında. Bunu açılım garabetiyle nasıl bağdaştıracaksınız?”
Buna bir miktar cevap vermeye çalıştım.
“Çocuk cezaevlerinin rehabilitasyonu noktasında herhangi bir düşünceniz ve çalışmanız var mı?”
– 96 –
YASEMİN
257–260
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Evet, Sayın Akkuş, tam da bu konuyla ilgili olarak Türkiye’de çocuk ceza infaz sistemini modern
hâle getirme noktasında yeni bir proje başlattık. Bununla ilgili olarak inşallah Parlamento açılmadan
önce, ekim ayında, bu projemizi kamuoyuyla da paylaşacağız. Bununla ilgili yeni projelerimizin
ihalesini de bu yıl içerisinde başlatıyoruz. Burada çocuklarımızı önemli ölçüde eğitecek, ıslah edecek
kurumlar kuruluyor, cezaevlerinden ıslahevlerine, eğitim evlerine doğru bir dönüşüm çalışması son
derece seri bir şekilde yapılıyor.
BAŞKAN – Sayın Bakan, süreniz tamamlanmıştır.
Sözlerinizi tamamlayınız lütfen.
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Geriye kalan diğer cevaplayamadığım
sorulara da yazılı olarak cevap vereceğim.
Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Tasarının tümü üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır. Maddelerine geçilmesini oylarınıza
sunacağım; ancak açık oylama talebi var, onu yerine getireceğim.
Sayın Vural? Burada.
Sayın Korkmaz? Burada.
Sayın Şenol Bal? Burada.
Sayın Akkuş? Burada.
Sayın Taner? Burada.
Sayın İnan? Burada.
Sayın Yıldız? Burada.
Sayın Çobanoğlu? Burada.
Sayın Tankut? Burada.
Sayın Ertuğrul? Burada.
Sayın Kumcuoğlu? Burada.
Sayın Sipahi? Burada.
Sayın Işık? Burada.
Sayın Cengiz? Burada.
Sayın Akcan? Burada.
Sayın Uzunırmak? Burada.
Sayın Yalçın? Burada.
Sayın Varlı? Burada.
Sayın Özensoy? Burada.
Sayın Günal? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler...
Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.
– 97 –
YASEMİN
260–262
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Oylama için üç dakika süre veriyorum.
O: 6
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın maddelerine geçilmesine
dair açık oylama sonucu:
“Oy Sayısı
:
Ret
:
Kabul
:
226
206
20 (x)
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Şimdi, birinci bölümün görüşmelerine başlıyoruz.
Burdur”
Birinci bölüm 1 ila 7’nci maddeleri kapsamaktadır.
Birinci bölüm üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz isteyen Turgut Dibek,
Kırklareli Milletvekili… (CHP sıralarından alkışlar)
CHP GRUBU ADINA TURGUT DİBEK (Kırklareli) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlarım;
görüştüğümüz 526 sıra sayılı kanunun birinci bölümü üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi adına söz
aldım. Öncelikle Meclisi saygılarımla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlar, konuşmama başlamadan önce… Bugün 7 askerimizi şehit verdik. Yani
buradan bu taziye mesajları artık gerçekten bir şekilde sona ermek zorunda diyoruz ama maalesef
ısrarla, sürekli bu mesajları buradan vermek zorunda kalıyoruz. Tabii, ölen askerlerimiz, yakınları,
onları sevenler, Türk milleti gerçekten çok büyük acılar yaşıyorlar. Allah onlara rahmet eylesin,
yakınlarına da ben sabırlar diliyorum, Türk milletine de sabırlar diliyorum.
Değerli arkadaşlar, ben, birinci bölümle ilgili olarak daha farklı bir değerlendirme yapacağım,
daha doğrusu kanunla ilgili olarak daha farklı bir değerlendirme yapacağım. Başka bir çerçeveden bu
kanunu sizlerle değerlendirmek istiyorum, daha doğrusu düşüncelerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.
Belki arkadaşlarımızın düşünmediği, görmediği bir süreci burada sizlerle paylaşmak istiyorum. Belki
konuşmamın sonunda sizlerin de kafasında, düşüncelerinde “Acaba, evet, değerli milletvekili
arkadaşımız bunları anlattı, gerçekten bu süreç böyle mi yaşandı, gelişti?” diye bir soru işareti olursa
mutlu olacağım.
Değerli arkadaşlar, bu kanun, bu hâliyle zaten Bakanlar Kurulundan çıkmadı. Bu kanunun bir
gelişi var. Yani, Ekim ayında, bakıyoruz -ben kanunun sıra sayısına bakıyorum- 12 Ekimde kanun
Bakanlar Kurulunda görüşülmüş. Gerçi o gün bu kanunun biz Bakanlar Kurulunda görüşüldüğünü,
değerli arkadaşlar, öğrenemedik, bilemedik. Bu kanun daha sonra, çok uzun bir süre sonra, bir ay
sonra Hükûmet tarafından Meclis Başkanlığına sunuldu ve o süreç içerisinde de Türkiye’de çok
değişik, çok farklı gelişmeler oldu. Bunları sizlerle biraz paylaşmak istiyorum, sonra bu süreçle ilgili
de bazı soruları burada, sizlere, kamuoyunun huzurunda sormak istiyorum.
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 98 –
YASEMİN
262–264
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Değerli arkadaşlar, bu kanun, çok net bir şekilde, iktidar tarafından, bu açılım sürecinin bir
mahsulü, ürünü olarak düşünüldü. Yani, adı bir türlü net olarak konulmadı, çok fazla değişik isimlerle
aslında adlandırılmıştı o süreç, içeriğini bir türlü de öğrenemedik ama o sürecin bir projesi olarak
aslında bu kanun Eylül ve Ekim ayları içerisinde -2009 yılında- düşünülmüş diye değerlendiriyorum
ben. Bunu nereden çıkarıyorum? Bakın, biraz bunu irdeleyelim.
Değerli arkadaşlar, geçtiğimiz yıl mayıs ayıyla beraber Sayın Cumhurbaşkanının bir açıklaması
oldu. Sayın Cumhurbaşkanı, Türkiye’de bu sorunla ilgili, Kürt sorunuyla ilgili çok ciddi, önemli
gelişmelerin olacağını söylemişti, biliyorsunuz. Derken, daha sonra, her nedense, belki Hükûmet
Sayın Cumhurbaşkanının ön plana çıkmasından rahatsız mı oldu, onu da bilemiyorum ama Sayın
Başbakan birdenbire bir bakanı, İçişleri Bakanını koordinatör bakan olarak atadı ve Ağustos ayından
itibaren Türkiye'de biz bambaşka bir sürece girdik. Sayın Bakan da az önce bir yıllık bir süreden
bahsediyor.
Değerli arkadaşlar, Eylül ayının içerisinde bu görüşmeler yapıldı, Ekim ayının başlarında terör
örgütünün elebaşısı ve İmralı’da yatan Abdullah Öcalan, birtakım açıklamaları avukatları vasıtasıyla
kamuoyuna yapmaya başladı. Bunu da takip etmişsinizdir. 9 Ekimde avukatları Abdullah Öcalan’ın
açıklamasını kamuoyuna şöyle duyurdu: “İşte, bu açılım sürecine katkı vermek istiyoruz. Kandil’den
ve Avrupa’dan, işte, Kuzey Irak’tan birtakım elçiler Türkiye'ye gelecek. Bu konuda talimat verdi.”
Avukatlar böyle açıklamalar yaptılar. Bunu, 9 Ekimde… Bakarsanız sürece, bunları bulmak çok
kolay, yani takvimler… İnternet’te de zaten bunlar yer alıyor, göreceksiniz.
Arkadaşlar, üç gün sonra, bu kanun, tabii, bu hâliyle değil, “taş atan çocuklar” diye kamuoyuna
sunuldu, ama o zaman da içinde sadece iki maddesi vardı çocuklarla ilgili olarak, diğer maddeleri
bambaşka maddelerdi. İçlerinde, o gün tartıştığımız konuda, terör örgütünün başı olan Abdullah
Öcalan dâhil olmak üzere 211 tane teröristin yeniden yargılanmasıyla ilgili olarak, Avrupa İnsan
Hakları Mahkemesinin vermiş olduğu kararlar gereği yeniden yargılamasının yolunu açan
değişiklikler de bu paketin içerisinde, o gün görüşülen tasarının içerisinde vardı.
12 Ekimde Bakanlar Kurulunda bu tasarı görüşülmüş değerli arkadaşlar, ama ne hikmettir ki
Sayın Cemil Çiçek, Bakanlar Kurulu Sözcüsü, Hükûmetin Sözcüsü -biliyorsunuz kurul toplanıyor,
kararlar alıyor, daha sonra Sayın Çiçek onları açıklıyor- “Biz bu kanunu görüştük, kabul ettik ve
bunu Meclise sevk etmeye karar verdik.” diye hiçbir açıklamada bulunmadı arkadaşlar. 12 Ekimden
bahsediyorum. Böyle bir açıklaması yok. Bir gizleme oldu. Şimdi, niye gizlediler bilmiyorum, onu
sonunda sorarız, niye gizlendi?
Burada, tabii, merak edilen konu bana göre şu olmalı: Bu kanun Bakanlar Kurulunda
görüşülürken neler konuşuldu? Yani, Bakanlar Kurulu üyeleri -Sayın Adalet Bakanı da burada olmak
üzere, çünkü kanunun hazırlanmasında ev sahibi kendisi- neyi konuştular? 9 Ekimde Abdullah
Öcalan’ın avukatları vasıtasıyla vermiş olduğu mesajlar o kurulda konuşuldu mu? Abdullah Öcalan
ve diğerlerinin yeniden yargılanması ile onların önlerinin açılması için bu tasarıda birtakım
hükümlerin yer alması gerektiği konuşuldu mu? Onları kendileri biliyorlar, biz bilmiyoruz.
Devam edelim arkadaşlar. Daha sonra ne oldu? Bakanlar Kurulunda konuşulduktan sonra bu
konu, biliyorsunuz, bir hafta sonra Habur’dan, Kuzey Irak’dan, Mahmur Kampı’ndan ve Kandil’den
-içinde çocuklar da vardı, 4 çocuk, kadınlar vardı, ama teröristler de vardı- gelenler giriş yaptılar, bir
hafta sonra. 9 Ekim açıklama, 12 Ekim Bakanlar Kurulunda görüşme, 19 Ekim kamptan insanlar
geldiler. Tabii, Habur Sınır Kapısı’nda yaşanan o yüz karası tablo birtakım değişiklerin olmasına
– 99 –
YASEMİN
265–268
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
neden oldu diye düşünüyorum ve konuşulanlar değiştirilerek belki daha sonra Meclise, Kasım ayının
10’unda bu tasarı Bakanlar Kurulu tarafından gönderildi. O arada, belki ilk görüşmede bazı
konuşulanlar daha sonra değiştirildi. Çünkü biz, komisyonda konuşurken ısrarla “Bundan terörist
başı faydalanacak, yeniden yargılanmayla ilgili olan sürecin içerisine girecek.” dedik. Sayın Bakan
“Hayır, olmaz.” dedi, ama gelirken, tasarının içerisine bunu koyarken birtakım maddelerle bunu
engellediklerini söylemişti.
Değerli arkadaşlar, daha sonra ne oldu? Komisyona geldi. Daha doğrusu Meclis Başkanı
tarafından Komisyona gönderildi ama bu arada, anlaşılan o ki, herhâlde sözler yerine gelmedi,
konuşulanların bir kısmı bu tasarı içerisinde yerini bulmadı ve farklı bir tablo yaşadık.
Değerli arkadaşlar, az önce Sayın Bakan bir şey söyledi, burada sorulara yanıt verirken dedi ki:
“Tam bu konu komisyonda görüşülecekti, Tokat Reşadiye’de -sanıyorum 7 Aralık idi- 7 Aralıkta 7
tane askerimiz silahsız bir şekilde çarşı izninden dönerken saldırıya uğradılar ve şehit oldular.” Ya
sanki “Bu tasarı görüşülecek de o nedenle bu saldırı oldu.” Ardından, yine “Komisyonda görüşülme
aşamasında da saldırılar oldu.” dedi.
Değerli arkadaşlar, acaba şöyle olmuş olabilir mi, bir de bunu düşünmek lazım: “Verilen sözler
yerine getirilmediği için o askerler, o sözlerin karşılığında acaba hayatlarını kaybetmiş olabilirler
mi?” diye de düşünmemiz gerekir. Bunu da buradan ben soruyorum. Bunu da arkadaşlarımızın
düşünmesi gerekir.
Değerli arkadaşlar, tabii süreç daha sonra çok farklı olarak işledi. Çünkü o Habur Kapısı’nda
yaşanan olay gerçekten Türkiye’de çok büyük bir infial, çok büyük bir tepki toplamıştı. Ama bu
tasarı, Hükûmetin ilk aklında görüşürken, konuşurken çok farklı gerekçelerle değerlendiriliyor değerli
arkadaşlar; şu anda karşımıza farklı geldi. Hem daha sonra, işte bizim itirazlarımızla, o yeniden
yargılanma, “iadei muhakeme” dediğimiz konular çıkarıldı ama içine bazı milletvekili
arkadaşlarımızın teklifleriyle, Toplantı ve Gösteri Kanunu’ndaki değişiklikler sokuldu ve bugün, işte
güzel sözcüklerle kamuoyuna sunuluyor.
Ama değerli arkadaşlar, bakın, çocuklarımız bu yasada… Ben basını takip ediyorum.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun Sayın Dibek.
TURGUT DİBEK (Devamla) – Medyayı takip ediyorum, haberlerde ilk sırada. İşte, taş atan
çocuklar. Çocuklarla ilgili efendim kanun görüşülecek. İlginin ne kadar olduğunu işte, bilmiyorum,
kameralar gösterirse bakarlar. Fakat, çocuklarla ilgili olarak bu yasa tasarısında da çok ciddi
sıkıntılarımız var.
Tabii, çocuklarımızı korumamız gerekiyor. Rakamlar verildi değerli arkadaşlarım. Ama o kadar
çok çocuğumuz mağdur durumda ki, bazı suçlar için bir düzenleme getiriyoruz ama onun dışındaki
suçlar için çocuklarımızın mağduriyeti devam ediyor Türkiye’de.
Değerli arkadaşlar, ben geçtiğimiz günlerde bir önerge vermiştim -Aslında konuya biraz daha
belki önergelerde söz alırsam devam edeceğim- Türkiye’de yaşayan çocukların kaçı sokakta yaşıyor,
kaçı çalıştırılıyor, kaçı dilendiriliyor diye. Sayın Millî Eğitim Bakanı bana yanıt göndermiş. -Basında
da yer aldı bunlar- Diyor ki: “4.600 civarı çocuk sokakta yaşıyor, daha doğrusu çalıştırılıyor, 112
çocuk sokakta dilendiriliyor.” Yani rakamlar 100 kişi değerli arkadaşlar, 112 çocuk da sokakta
sahipsiz bir şekilde dolaşıyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
– 100 –
YASEMİN
268–272
TBMM
B: 137
BAŞKAN – Sayın Dibek, teşekkür ediyorum.
20 . 7 . 2010
O: 6
TURGUT DİBEK (Devamla) – Değerli arkadaşlar, süre de yetmedi ama Sayın Başkanım, evet,
cümlemi tamamlıyorum.
Şunu anlatmak istiyorum: Verilen rakamlar, koskoca 75 milyonluk Türkiye’de “100 çocuk
sokakta dileniyor.” diye geldi değerli arkadaşlar, “108 çocuk sokakta yaşıyor, evi yok.” diye geldi,
“4 bin çocuk da sokakta çalıştırılıyor.” diye geldi. Türkiye’den bahsediyorum. Çocuklara sahip
çıkalım da Hükûmet bu konuda ne kadar samimi, ne kadar gerçekçi? Bunları da sizlerin takdirine
sunmak istiyorum.
Sayın Bakanın da, Sayın Başkanın da hoşgörüsüne teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. (CHP
sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Dibek.
Bölüm üzerinde Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz isteyen İzmir Milletvekili Şenol Bal.
Buyurun. (MHP sıralarından alkışlar)
MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ GRUBU ADINA ŞENOL BAL (İzmir) – Sayın Başkan,
değerli milletvekilleri; 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın birinci bölümü hakkında Milliyetçi Hareket
Partisi Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Sayın milletvekilleri, Çukurca’da bugün vermiş olduğumuz 7 şehidimize Allah’tan rahmet,
kederli ailelerine başsağlığı, dün de yine mayın tuzağına düşen 12 vatan evladına Allah’tan acil şifalar
diliyorum.
Sayın milletvekilleri, özellikle son yıllarda bölücü terör örgütü ve yandaşlarının eylemlerinde
sahaya sürdükleri çocuk sayısı giderek artıyor. Bu eylemlerde altı-sekiz yaş grubu arası çocukların
bile kullanılması gerçekten inanılmaz bir vahşet ve insanlık dışı ilkel bir anlayış. Çocukların ellerine
taş, patlayıcı madde vererek sözde sonuç almaya yönelik, bu çocukları şiddet ortamına
sürükleyenlerden mutlaka hesap sorulmalıdır. Bu çocukları sokağa itenler aileyse ailesine, bölücü
etnik terör mensubu ve yandaşları ise onlara bunun faturası ödetilmelidir. Eylemlerde kullanılan
çocuk yapısı, kontrol edilemeyen bir hâl almıştır değerli milletvekilleri. Aynı anda çeşitli bölgelerde
çocuklar fütursuzca alana çıkıp, barikatlar kurup, ateş yakıp, taş atıyorlar. Bu, çocuk işi midir? Bu
çocukların bu şekilde şiddet ve çatışma ortamının içinde kullanılması, panzerlerin önüne atılması,
çocuk haklarına ve temelde insan haklarına aykırı değil midir? Son gösterilerde yakalanan çocuklar,
ellerine taşların kimin tarafından verildiğini itiraf etti.
Sayın milletvekilleri, ilk önce çocukların neden sokak eylemlerinde kullanıldığını
değerlendirmezsek alınan kararlar, hafifletici cezayı içeren yasalar meseleyi çözmez, hatta daha da
çözülmez bir hâle getirir. Çocuklar neden sokak eylemlerinde kullanılıyor?
Birincisi: Bölücü terör örgütü ve onun siyasi uzantısı, devlete meydan okuma eylemlerini
gerçekleştirdiği sokaklarda değişik yaş grubunu oluşturan çocuklara bir nevi kendi ilkel anlayışlarına
uygun eğitim ve staj yaptırarak, terör örgütüne katılımın temelini hazırlıyor ve tabanını canlı tutuyor.
İkincisi: Bölücü terör, kamu vicdanında duyguların sömürülmesinde çocukları biçilmiş kaftan
olarak görüyor.
Üçüncüsü: Ceza kanunlarımızın çocuklar için büyüklere göre hafifletici maddeler içermesi
nedeniyle, hedefe gidilen yolda çocuklar istismar edilerek etnik bölücülüğün reklamı yapılıyor.
– 101 –
YASEMİN
272–274
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Bir kısım yazardan stratejistlere kadar birçok sanatçısının içinde yer aldığı “Adalet Çağrıcıları”
isimli bir platformun ve birçok STK’nın hiç durmadan bu çocukların cezalandırılmalarına ve
yargılanmalarına karşı düzenledikleri toplantılar, acaba kimin işine yarıyor? Bu STK’lar, bölücü terör
örgütünün yandaşlarıyla kol kola girerek basın toplantıları düzenliyor, güya bu çocukların haklarını
savunuyor. Bir defa da bu STK ve yazarların, bu çocukları alana sürenleri kınayan, bu çocuklara taş
ve molotof attırılmaması için toplantılar düzenlediğini ne gördüm ne de işittim. Bu çocukların
kullanılmasını, istismar edilmesini neden kınamıyorlar, neden acaba etnik bölücülüğe dolaylı veya
dolaysız destek veriyorlar? Gazete köşelerinde ahkâm kesenler, bu STK ve platformlardaki büyük
insan hakları savunucuları ve oy avcılığı yapan siyasiler bu çocukların yok edildiğini, geleceklerinin
karartıldığını görmüyorlar mı?
Sayın milletvekilleri, son yıllarda, silahlı bölücü terör eylemlerine paralel olarak sokakları ve
caddeleri de eylem alanı olarak seçmiş ve “sivil itaatsizlik” adını verdiği ayaklanma ve taşkınlıklarla
kalkışma provaları yapılmaktadır ve bu gösterilerde çocuklar ve gençler de kullanılmaktadır.
Anayasa’mızı ve kanunlarımızı bir kenara koyalım çünkü uygulanmıyor ülkemizde, Birleşmiş
Milletler 2625 sayılı Devletler Hukuku Bildirisi’nde rejimi demokrasi olan bir ülkenin toprak
bütünlüğü ve siyasi birliğini bozmak için bırakın terörist şiddete başvurmak herhangi bir eylem,
örneğin sivil itaatsizlik bile yasaktır. Halkın tümünü temsil eden bir hükûmete sahip olan bir ülkenin
toprak bütünlüğü ve siyasi birliğini tahrip edici hiçbir eylem yapılamaz.
Soruyorum değerli milletvekilleri: Devletimiz nerededir? Bu yöremizde bu olaylar olurken
koordinatör İçişleri Bakanı nasıl o koltukta oturabiliyor? Gelişmeler olağan gelişmeler midir? Neden
bu olayları önleyemediği ortadayken Sayın Bakan istifa etmiyor, Türk devletine tehdit üstüne tehdit
yağdırılıyor. İçişleri Bakanının taviz verilemeyeceğini söylediği temel değerlerimiz ayaklar altında.
Ne diyordu Sayın Bakan o ilk açılımın ilk günlerinde? “Hiç kimse resmî dilin Türkçe olduğunu,
bayrağımızın ay yıldızlı bayrak olduğunu, millî marşımızın İstiklal Marşı olduğunu tartışmıyor.”
diyordu. Öyle mi Sayın Bakan? O gösteri ve yürüyüşlerde veya toplantılarda nerede bayrağımız,
nerede İstiklal Marşı’mız, nerede Türkçemiz? Bölücü terör o yöre vatandaşlarımızı sindirirken,
baskılarken, cam çerçeve indirirken, kepenkler zorla kapattırılırken, insanlar korkudan yürüyüşlere
zorlanırken, çocuklar alana sürüklenirken, İmralı canisinin posterleri taşınıp bölücü sloganlar
atılırken, paçavralar bayrak diye taşınırken devlet olarak bu eylemleri önleyemezseniz, o yörede
yaşayan vatandaşlarımıza devletin varlığını ve şefkatli gücünü hissettiremezseniz niçin varsınız?
Acaba, çarpık demokrasi anlayışınız yüzünden mi bunlar yaşanıyor?
Bu yasa tasarısını ve teklifini getirirken sadece o bölgeden alacağınız oy hesabına mı
kilitlendiniz?
Bu çocukların durumunu değerlendirirken sorunun sadece hukuki olmadığını görmüyor
musunuz? Konunun adli, siyasi ve sosyal yönlerini enine boyuna değerlendirdiniz mi?
Bu yasanın geçmesiyle sokaklara dökülecek çocuk sayısında ve yaş ortalamasında artış olursa
bunun hesabını nasıl vereceksiniz? Bu yasa tasarısı bu şekilde Meclisten çıkmamalıdır değerli
milletvekilleri.
Özellikle son bir yıldır, yıkım projesi olan açılımla etnik terör ve bölücü terör daha da
palazlanmış ve daha da azmıştır, üstelik meşru hâle gelmek üzeredir.
Valilerin münferit tedbirleri, emniyet mensuplarının top, şeker dağıtması, çocuklarla arada bir
sarmaş dolaş oyun oynaması dışında ne yaptınız?
– 102 –
YASEMİN
274–278
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Bu konuda neyi önlediniz de, ne tedbir aldınız da şimdi yasal değişiklik yapıyorsunuz? Bölücü
terör ve ona çanak tutan STK’ların istekleri ve dış baskıların neticesinde yasal değişiklik yapılmasına
mı karar verdiniz?
Samimi olarak söyleyin: Siz, bu yasa değişikliğini kaldırılan el sayısının çokluğuna göre
geçirdikten sonra bu sorunun çözüleceğine ve biteceğine inanıyor musunuz?
Bu problemlerin giderek artacağı ortada değil mi sayın milletvekilleri? Bu çocukları suça
yöneltenlere verilecek cezalar artırılmadıkça, bu provokatif gösteriler önlenmedikçe sorun
çözümsüzdür ve giderek artacaktır çünkü istenilen budur.
Bir yandan milletimize terörle mücadele kararlılığında olduğunun imajını vermeye
çalışacaksanız, kapı kapı dolaşıp sözde çare arayacaksınız, bir yandan da “Açılıma devam.” diyerek
etnik bölücülere selam çakacaksınız. Lütfen bu takiyeden vazgeçin.
Bu kanun tasarısının 1 ve 2’nci maddeleri 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri
Kanunu’nda değişikliği öngörüyor. Bu değişiklikler çocuklardan daha çok yasa dışı gösteri yapan
ve silah ve benzeri araçları üzerinde taşıyanlara af niteliğindedir. Kimi kandırıyorsunuz! Çocukların
arkasına saklanarak yetişkinlerin faydalanacağı hükümleri getirerek sözde terörle mücadele
edeceksiniz, öyle mi?
Terör bitmeden, ülke yangın yerindeyken bu konuda alınacak hafifletici müeyyidelerin yanında
olmayacağımızı ilan ediyoruz.
Yaptığınız her uygulama ve verdiğiniz her taviz yenisini ortaya çıkarıyor çünkü konu insan
haklarıyla ve demokrasiyle ilgili değil. Başka suçsuz, günahsız insanların yaşama hakkını, özgür
olma hakkını, serbestçe mahallesinde, caddesinde gezip dolaşmasını, dükkânını bismillahla gönül
rahatlığıyla açmasını engelleyen bu provokatif olaylar ve şantajlar yüzünden o yöre insanının hakları
gasp edilmiyor mu? O yöre insanımız terör örgütüne mahkûm edilmiyor mu? O yörede çalışan kamu
görevlilerinin yaşama ve özgürce görevlerini yapabilme hakkı gasp edilmiyor mu? Okuluna gitmek
isteyen, hayallerini gerçekleştirmek isteyen, mahallesinde özgürce top oynamak isteyen, çocukluğunu
yaşamak isteyen çoğunluk diğer çocukların hakları gasp edilmiyor mu? Buna kimin hakkı var değerli
milletvekilleri?
Neden devlet vardır?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
ŞENOL BAL (Devamla) – Teşekkür ediyorum.
Kamu düzeni ve güvenliğini sağlamak için devleti idare etmesi gereken Hükûmet neredesin?
Bizim güzel bir Türk atasözümüz vardır değerli milletvekilleri: “Ya devlet başa ya kuzgun leşe.”
Sayın milletvekilleri, bugüne kadar terör örgütünce bu çocukların suça itilmesine karşın hiçbir
önlem almayan, azmettirenleri yakalayıp cezalandırmayan, çocukların cezalarını örgütün etki alanı
dışında tam bir eğitim kompleksi hâline dönüştürerek infaz kurumlarında rehabilite ederek infaz
etmeyen, çocukları ucuz bir propaganda konusu olarak düşünen bir iktidarla karşı karşıyayız. Bu
yüzden, kararlılıkla, topyekûn terörle mücadeleyi başlatın. Türk milletine bu açılım garabetinden
vazgeçtiğinizi açıklayın ve özür dileyin. Bu arada, çocuk suçluluğu meselelerini teröristlere yandaş
olmayan, taraf olmayan uzmanlarla değerlendirin ve gerekli kurumları oluşturun, biz de o zaman
yanınızda olalım.
– 103 –
YASEMİN
278–282
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Hepinizi saygılarımla selamlıyorum. (MHP ve CHP sıralarından alkışlar)
O: 6
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Barış ve Demokrasi Partisi Grubu adına bölüm üzerinde söz isteyen Sırrı Sakık, Muş
Milletvekili. (BDP sıralarından alkışlar)
BDP GRUBU ADINA SIRRI SAKIK (Muş) – Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; ben de Barış
ve Demokrasi Partisi adına buradayım. Bu vesileyle hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Aslında, bu konuda söylenmedik söz kalmadı ama sorun yerli yerinde duruyor. Bugün burada
görüşülmekte olunan bu yasa, aslında uluslararası arenada hiçbir yerde, bu Terörle Mücadele Yasası,
çocuklarla ilgili uygulanmıyor, sadece bu ülkede uygulanıyor. Şimdi bunu bir lütuf olarak sunuyoruz
topluma. Oysaki sorunun çözümü için burada Barış ve Demokrasi Partisinin bütün yöneticileri, bütün
milletvekilleri kamuoyuyla sürekli paylaşıyorlar. Sorunun çözümü için gerçekten bir halkı terörist ilan
eden, terörize eden bu Terörle Mücadele Yasası’nın kökten değişmesi gerekir. Bir halkı yok sayan,
Anayasa’da ve yasalarda yok sayan bu yasaların ve bu antidemokratik yasaların ortadan kaldırılması
gerekir. Şimdi, biz, burada geçici olarak belki bir iyileşme sürecini bu akşam birlikte yaşayacağız ama
sorun yerli yerinde kaldığı müddetçe yine bu tür sorunlarla karşı karşıya kalacağız. Neden çocuklar
bu noktada, bu çocuklar niye bu noktaya geldi; hiçbirimiz bir gün araştırmadık ve bununla ilgili
topluma bir şey sunmadık. Yani bu çocuklar acı dolu yıllar yaşadılar, aileleri yaşadı, hepsinin
ailesinden ya toprakta olan var ya dağda olan var veyahut da cezaevinde olanlar var ve siz gidip, o
çocukların, o ailelerin evini barkını 1993 yılında devletin güvenlik güçleri gidip yerle bir etti ve
onların büyük bir kısmını alıp alanlara, sokaklara, varoşlara ve çocukların diline, kimliğine, kültürüne
gem vurdunuz. Şair Murathan Mungan diyor ki: “Biz öksüz savaş çocukları gibiyiz/Enkazlar arasında
yakınlarını arayan öksüz savaş çocukları gibiyiz.” İşte Kürt çocukları öksüz ve yoksul savaş
çocuklarıdır. Onlar enkazlar arasında kaybolan dilini, kültürünü, kimliğini arıyor, haksızlığa karşı
başkaldırıyor. Bu ülkede adaletin olmadığını o çocuklara uygulanan politikalarla bir kez daha biz
görüyoruz.
Şimdi başta da belirttim, Terörle Mücadele Yasası çocuğundan kadınına, yaşlısına, herkesi
terörist ilan eden bir yasa ve Kürt sorununun çözümüyle ilgili kim ki düşüncesini ifade ediyorsa,
ister Türkiye demokrasi güçlerinden ister Kürtlerden, herkes bu yasadan mahkûm oluyor ve bugün
Parlamentoda bulunan Barış ve Demokrasi Partisinin 20 milletvekili iki bin yıl cezayla
cezalandırılmak isteniyor. İşte eğer siz sorunu çözmek istiyorsanız buradan başlamanız gerekir.
Buradan başlayabilirsek biz sorunları çözebiliriz. Ama ne yazık ki sorunun çözümüyle ilgili gerçekten
topluma sunduğumuz bir şey yok. Çünkü Kürt sorunu acımasız siyasetin kurbanıdır, siyasetin rantı
olmuştur. Burada birçok partinin temsilcilerini görüyoruz, Kürt sorunundan nemalanmaya
çalışıyorlar, şiddetten pay almaya çalışıyorlar. Şimdi Kürt sorunu bu ülkede acımasız bir şekilde
siyasetin kurbanı olmuştur. Çünkü herkesin vicdanında Kürtlere haksızlık edildiğini ikili, üçlü
sohbetlerde biliyoruz ama sorun oylara dönüştüğünde herkes çıkıp Kürtlerden nemalanarak iktidarlar
yaratmaya çalışıyor. Onun için, Başbakanın zaman zaman çıkıp bizim şiddetten nemalandığımızı
söylemesini gerçekten izah etmekte zorlanıyoruz. Biz bu işin mağdurlarıyız. Mağdurlar kandan ve
şiddetten nemalanmazlar. Sayın Başbakan biliyor ki, bu mücadelede hepimiz, yanı başımızda onlarca
arkadaşımızı kaybettik ama bu özgürlük mücadelesinde yolumuza devam ettik.
Bugün Sayın Başbakan grup konuşmasında yine 12 Eylül’le ilgili sözleri gündeme getirirken
gözleri yaşardı. Sayın Başbakanı ve grubunu bilmem, ama ben -birçok arkadaşımızı tanıyorum
Parlamentoda- 12 Eylül gecesi saat 04.00-05.00’te yatağımdan kaldırılarak gözaltına alınanlardan
– 104 –
YASEMİN
282–286
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
biriyim. Sizin ne kadar 12 Eylül mağduru olduğunuzu bilmiyoruz. Eğer siz 12 Eylül mağduru ve
12 Eylül’den hesap soracaksanız, 12 Eylül yasası, 12 Eylül Anayasası o ihtilalci generallerin ruhuyla
doludur. O 12 Eylül Anayasası’nın başlangıç maddesi retçidir, tekçidir, Türkçüdür, inkârcıdır.
Yüreğiniz yetiyorsa, sorunu çözmek istiyorsanız oradan başlamalıydınız. Ama buna yüreğiniz
yetmiyor. Bunu çözmek istemiyorsunuz. Siz 12 Eylül Anayasası’nın ömrünü uzatmak için Anayasa’yı
yamalayarak bir müddet daha Anayasa’dan nemalanmaya çalışıyorsunuz ve size söyledik sevgili
arkadaşlarım, eğer gerçekten 12 Eylül Anayasası’na karşıysanız, hodri meydan! 12 Eylül
Anayasası’na hep birlikte karşı koyalım. Ama 12 Eylül Anayasası’nın yanında 12 Eylül yasaları
vardır. Bunlar Siyasi Partiler Yasası’dır, bunlar Seçim Kanunu’dur, bunlar sizin çıkardığınız terörle
mücadele yasalarıdır, bunlar hazinedir. Bunları değiştirin, ama hayır, siz oradan nemalanmaya
çalışıyorsunuz. Siz niye Siyasi Partiler Yasası ve Seçim Kanunu’nu değiştirmiyorsunuz? Çünkü
diktatörlüğü bırakmak istemiyor Genel Başkanınız. Siz 12 Eylül yasalarının getirdiği yüzde 10’luk
barajı niye kaldırmıyorsunuz? Çünkü buraya Türkiye demokrasi güçleri ve Kürtler güçlü bir şekilde
gelmesinler… Bir taraftan açılımdan bahsediyorsunuz, “Demokratik zeminlerin önünü açalım.”
diyorsunuz, bir taraftan demokratik zeminin önünü tıkamaya çalışıyorsunuz, dağdakileri öldürmeye,
ovada siyaset yapanları da cezaevine doğru… E, peki, biz nasıl çözeceğiz? Nasıl bu sorunlarımızı
birlikte masaya yatıracağız? Çıkıp burada sürekli morg rakamcılığı yapıyoruz. Şuradan şu kadar,
buradan bu kadar öldü! Ölenlerin hepsinin acısını yüreğimizde hissediyoruz. Artık siyaset dünyasına
morg rakamcılığı yakışmıyor. Çıkıp sorunun özüyle ilgili oturup konuşmalıyız. Nerede yanlış yaptık,
nerede eksik yaptık, nasıl çözebiliriz onu masaya yatırmalıyız.
Sayın Başbakan bizimle görüşmediğini, geçen dönem yine 29 Mayıs 2009’da da Demokratik
Toplum Partisiyle görüşmemenin nedenini şöyle… Efendim, o tarihte Çukurca’da 8 askerin mayına
basarak yaşamını yitirdiğini söylemişti ve Demokratik Toplum Partisiyle, yöneticileriyle görüşmedi
ve arkasından Van askerî savcının iddiası, bazı generallerin o mayını nasıl döşediğini hepimiz birlikte
biliyoruz. Şimdi Başbakan çıkıp buna ne diyecek? Şimdi de Başbakan değişik kesimlerle görüşüyor,
bizimle görüşmüyor. Yine diyor ki… Sayın Başkanımızın sunduğu bir CD’de, evet CD’de, insanlığa
karşı suç işlenmiştir. Ölen gerillaların cesetleri paramparça edilmiştir. Buraya getirmedim, Türkiye’yi
germek istemiyoruz. İnsanlığa karşı suç işlenmiştir ve o bedenler paramparça edilmiştir. Bu, ne İslam
hukukunda var ne evrensel hukukta var ne de kendi hukukumuzda var. Şimdi Sayın Başbakana biz
bunu aktarmayıp da kime aktaracağız? Siz Başbakansınız, insanlığa karşı suç işleniyorsa bunu size
aktaracağız çünkü siz 2007 seçimleri sonrası çıktınız, dediniz ki: “Ben yüzde 47’nin değil, bütün
Türkiye’nin Başbakanıyım.” Ama o gün yaptığınız konuşmada bizim Başbakanımız olmadığını
kendiniz itiraf ettiniz. Peki, bu mantıkla bu sorun nasıl çözülebilir?
Şimdi dönüp bize “avukat” diyorsunuz. Evet, biz insanlığın avukatıyız, halkımızın avukatıyız.
İnsanlığa karşı suç işleniyorsa bunun avukatlığını yapmak bizim boynumuzun borcudur. Biz,
halkımızla böyle bir sözleşmemiz var, onun için buradayız; Sayın Başbakan da bunu iyi bilmelidir.
Şimdi, 12 Eylülü… Gerçekten, 12 Eylül’den hesap sorulacaksa bir bütünüyle sorulmalıdır ama
bizim görebildiğimiz kadarıyla, 12 Eylül’le bir hesaplaşma değil… Evet, “Millî Birlik Projesi”
dedikleri projenin Kürtlere karşı bir millî proje oluşturduğunu, yeniden bir savaş cephesinin
açıldığının bir göstergesidir. Onun için, eğer Sayın Başbakan bu savaş cephesiyle ilgili bizimle
konuşmadığını söylüyorsa doğrudur, konuşmamalıdır, zaten kapılarımız kapalıdır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
– 105 –
YASEMİN
286–290
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
SIRRI SAKIK (Devamla) – Savaşla ilgili bizim bir tek görüşmemiz Sayın Başbakanla olmaz.
Biz oturur, yasalar ve Anayasa düzeyinde Kürt kimliğinin kabulünü, bu ülkede akan kanı durdurtmak
isteriz. Onunla ilgili otururuz, konuşuruz. Biz savaşın paslı dilini oturup konuşmayız ve Sayın
Başbakan yeni bir ordu oluşturacağını… Kimileri diyor ki, işte, efendim, geçmişte bıyıkları sarkık
olanlar olmayacak. Kimileri diyor ki, badem ve fındık bıyıklılar…
Sevgili arkadaşlar, biz biliriz; ister bıyıklar sarkık olsun ister badem ister fındıklı olsun ister de
bıyıksızlar olsun, sorun Kürtler olunca ulusal ittifakın olduğunu hep biliyoruz, hayat bunu hepimize
gösterdi ama bu ittifaklarla da sorunun çözülmediğini biliyoruz. O vesileyle, çözümsüzlükte
dayatmanın Türkiye’ye hiçbir yararı yoktur. Denenmemiş yol, yöntemleri hep birlikte
değerlendirmeliyiz. Kürt sorununu bir rant sorunu olmaktan çıkarmalıyız, siyasetin acımasız şekilde
ranta dönüştürdüğü sorun olmaktan çıkarmalıyız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
SIRRI SAKIK (Devamla) - Parlamentonun da görevi budur.
Teşekkür ediyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Birinci bölüm üzerinde AK PARTİ Grubu adına söz isteyen Mehmet Emin Ekmen, Batman
Milletvekili… (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
AK PARTİ GRUBU ADINA MEHMET EMİN EKMEN (Batman) – Sayın Başkan, değerli
milletvekilleri; 526 sıra sayılı tasarının birinci bölümü üzerine AK PARTİ Grubu adına söz almış
bulunmaktayım. Hepinize saygıyla selamlarım.
Bugün, doğrusu burada söze başlarken birçok arkadaşımızın yaptığı gibi şehit askerlerimize ve
son bir buçuk aydır artan terör ve şiddet dalgasıyla hayatını kaybeden bütün vatandaşlarımıza rahmet
dileyerek başlamak istiyorum ve kamuoyu, özellikle son bir yılda başlayan bir demokratikleşme
hamlesi, insan hakları ve hukuk eksenli çalışmalarla birlikte artan şiddet dalgasının, artan terör
olaylarının ve bu artan olaylarla birlikte güvenlik eksenli kaygıların öne çıkması hukukun, barışın ve
demokarisinin dilinin de gölgelenmesi ve bu sonucun da kime nasıl fayda veya zarar sağladığını da
yerinde bir şekilde takdir ettiğini düşünmekteyim.
Arkadaşlar, bugün bu memleketin çocuklarına dair bir konuyu konuşuyoruz burada ve ben birçok
konuşmacımızın konuya değişik boyutlarıyla bakıyor olmasını görmeme rağmen, bu sorunun
Türkiye’nin son otuz yılından bağımsız bir şekilde, âdeta lokal bir vakaymış gibi değerlendirilmeye
çalışıldığını da üzülerek görüyorum. Arkadaşlar, aslında kökleri yüz yılı bulan ve Türkiye’deki farklı
inançları, kültürleri ve etnik kökenleri inkâr temelinde kurulu tek tip vatandaş anlayışının ürünü olan
bugünkü bu sorun, maalesef, geldiğimiz noktada hepimizin, hep birlikte, bugüne kadar denenmiş
bütün mücadelelerin tecrübelerinden de faydalanarak nasıl çözüm üreteceğimizi tartışmamız
gerekirken bu ülkenin emekli kuvvet komutanları, bu ülkenin görevdeki Genelkurmay Başkanı “Biz
bu örgütle otuz yıldır mücadele ediyoruz, 6 kere bu örgütü silahlı olarak yendik ama bunun farklı
sebepleri vardır ve iktidarlar hukuki, siyasi, ekonomik ve sosyal tedbirleri almalıdır.” derken biz yine
bugün bu kürsüde OHAL’in geri getirilmesini, idamların geri getirilmesini ve buna benzer denenmiş
ama sonuç alınmamış bütün yöntemleri tekrar tartışıyorsak burada yanlış giden bir şey olduğunu
kabul etmemiz gerekiyor.
– 106 –
YASEMİN
290–293
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Arkadaşlar, bu çocukların sorununa çözüm getiren bu yasa teklifi, insani, hukuki ve siyasi açıdan
doğru bir tekliftir. İsterseniz vicdanlarımıza seslenip insani boyutuyla bu konuyu değerlendirelim,
isterseniz olaylara ve kişilere bakmadan, salt evrensel hukuk sistemi, salt ulusal hukuk sistemimiz ile
konuya bakalım, isterseniz de siyasi açıdan konuyu değerlendirelim, bu konunun çözümüne yönelik
gelen bu yasanın doğru olduğu kanaatindeyim.
Her şeyden önce şunu kabul etmemiz gerekiyor ki: 2006 yılından sonra çocukların bu olaylarda
kullanılıyor olmasını görüyoruz ve bunun bilinçli bir taktik, bilinçli bir yönelim olduğunu da tespit
etmemiz gerekiyor. 2006 yılında, tıpkı bugün olduğu gibi, güvenlik kaygılarının ciddi şekilde öne
çıktığı bir dönemde TMK ve TCK’da ve ilgili yasalarda yapılan değişikliklerden sonra arttırılan
cezalar birileri açısından kullanılabilir bir alan oluşturdu ve bu çocuklar 2006 yılından sonra bu
olaylarda artan bir yoğunlukla kullanılmaya başlandılar ve 2006 yılından önce -Batman Emniyet
Müdürlüğünün resmî rakamlarıyla söylüyorum- Batman’da bir yıl boyunca olaylara katılan çocuk
sayısı 18 iken 2007 yılında bu sayı 36, 2008 yılında 74, 2009’da 180 ve 2010 yılında 500’e yaklaşan
bir rakama ulaşmıştır. O zaman burada durup şunu düşünmeliyiz.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Mehmet, kim yaptı? 2006’da kim vardı?
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Rıdvan Bey de burada ifade etti, kimler yapıyorsa
devletin emniyet ve hukuk sistemi buna ilişkin çalışmasını yürütüyor. Her gün onlarca insan emniyete
çıkartılıyor, adliyeye çıkartılıyor ve bu yargılamaların da kimi zaman siyasi yönlerle yapıldığı
eleştirileri de gündeme getiriliyor.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – 2006’da bu yasayı kim yaptı? Siz yaptınız.
OKTAY VURAL (İzmir) – Kendisi yaptı.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Siz yaptınız.
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Şimdi, eğer ağırlaştırılan cezalar bir çözüm olmuş
olsaydı, bizim 2006’da 18 olan çocuk katılımcı sayısını 2007’de sıfıra indirmemiz gerekirdi.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Mehmet Bey, 2006’da bu yasayı kim yaptı, lütfen söyler misiniz?
BENGİ YILDIZ (Batman) – “O yasayı kim yaptı?” diyor Emin.
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Ama maalesef her yıl bu rakam katlanarak arttı çünkü
ortaya mağduriyetler çıktı. Bugün hepimiz Diyarbakır Askerî Cezaevinin PKK’nın büyümesinde
nasıl bir ivme kattığını kabul ediyorsak bugün yargılanan 4 bine yakın bu çocuğumuza yönelik olarak
yapamayacağımız, yapmayacağımız bir düzenlemenin de bu olaya, bu boyuta yeni bir ivme
kazandıracağını kabul etmemiz gerekiyor.
Bakın arkadaşlar, çocuklardan bahsediyoruz ve bu on altı, en yedi yaşındaki çocuklar İstanbul’da
Taksim Meydanı’nda veya Ankara’da Kızılay Meydanı’nda eylem yapmaya gitmiyorlar, bunlar
günlük doğal yaşamlarını devam ettirdikleri mahalle aralarında ve sokaklarında örgütlenen eylemlerin
içerisinde bir şekilde kendilerini buluyorlar. Bunların arasında bilinçli olarak katılan yok mudur?
Vardır. Ama bilinçli olarak katılan çocuklarımızın ailelerinin hangi acıları yaşadığını, hangi
süreçlerden geldiklerini, birinci derece yakınlarını nasıl kaybettiklerini ve hangi acılı ortamlarda
büyüdüklerini de göz önüne aldığımızda aslında onların katılımını da bir şekilde yorumlayabiliriz.
Ama bugün çocuklarımızın birçoğunun ifadesinde kendilerini bir şekilde olayların içinde
buldukları açık bir şekilde gözüküyor. Bakın, Batmanlı bir kızcağız Berivan ile bu süreç bir noktada
sembolleşti. Aynı şekilde de Heybun adındaki bir kızcağızın dışarıda kendileriyle ilgilenen
– 107 –
YASEMİN
293–296
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
büyüklerine gönderdikleri mektuplarda şöyle bir cümle geçiyor: “Ben böyle bir yeri hiç hayal
etmemiştim. Çocukluğumu dört duvar arasında nasıl geçireceğim?” Yani siz bu çocukta bir terörist
tipolojisi görüyor musunuz arkadaşlar?
Bizim hukuk sistemimiz açısından da bu değişiklik doğrudur. Bakın, bugün dağda bu gece bir
terörist yakalansa, Terörle Mücadele Kanunu’na göre, Türk Ceza Kanunu’na göre buna vereceğimiz
ceza yedi buçuk yıl ama bu çocuk bilinçli veya bilinçsiz şehirde bir eylemin içinde kendini buluyor,
aldığı ceza on üç buçuk yıl.
Yine bir örgüt mensubu herhangi bir operasyon olmaksızın kendi iradesiyle gelip “Ben güvenlik
güçlerine teslim oluyorum.” derse 221’inci maddeye göre hiçbir ceza almıyor ama bu çocuklar
ağlıyorlar, sızlıyorlar, pişmanlık içerisinde bulunuyorlar ve ne yaptıklarının farkında olmayan bir
tablo çiziyorlar ama “Sen bir kere bu hatayı işledin, sana on üç buçuk yıl ceza vereceğiz.” diyor
bizim sistemimiz. Bu ceza…
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – İktidara söyleyin de değiştirsinler!
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Şu anda değiştiriyoruz gördüğünüz gibi.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Sekiz senedir neredeydiniz?
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Bu, ceza adaleti açısından da doğru değildir ve bu ceza
adaletsizliğine sebebiyet Yargıtay Ceza Genel Kurulunun bir kararıdır.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Bu kadar şehit verilmesini mi bekliyordunuz ya da bu kadar çok
çocuğun tutuklanmasını mı bekliyordunuz?
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Yargıtay Ceza Genel Kurulu vermiş olduğu kararla bu
çocukların aynı anda dört ayrı fiilden cezalandırılmalarının önünü açmıştır.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) - Aklınız başınıza yeni mi geldi? Birileri akıl mı verdi? Talimat
mı aldınız?
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Arkadaşlar, biz bu çocuklarımızı kazanmak zorundayız.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – 2002’yle karşılaştırsanız ya!
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Bu çocuklarımızı önce kendilerine, sonra ailelerine,
sonra çevrelerine, toplumlarına, milletine ve vatanına, devletine saygılı, siyasi düşüncelerini hukuk
ve demokrasi zemininde yol arayan çocuklar olarak değerlendirmek zorundayız ve bakın, “Bu
çocuklara yönelik olarak hiçbir şey yapılmıyor.” deniliyor. Hâlbuki Batman Valiliğinin bu sürecin
başından beri yürüttüğü bir çalışma var…
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Ciklet dağıtıyorsunuz.
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - …ve bu çocuklarımıza yönelik olarak Vali Yardımcısı
başkanlığında sosyal hizmetler uzmanı, psikolog ve pedagoglardan oluşan 10 kişilik bir heyet
çocukları tek tek evinde ziyaret ediyor ve bu çocuklara -aileleriyle görüşüyor- sosyal imkânlar,
demokratik imkânlar hazırlanıyor…
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – O imkânlar neler, söyler misin?
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – …ve bunların neticesinde, bugün, basketbol
turnuvasından futbol turnuvasına, iş edindirmeden model uçak kurslarına, İzcilik Federasyonunun
çalışmalarından bilgisayar kurslarına kadar SODES ve SYDV aracılığıyla birçok katkı sunuluyor ve
bakın, size bir çarpıcı rakam daha vermek istiyorum.
– 108 –
YASEMİN
296–299
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
BENGİ YILDIZ (Batman) – Ailelere iş bulun, aş bulun.
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Yargılanan 4 bine yakın çocuktan bahsediyoruz ama bu
4 bine yakın çocuk arasında ikinci kez bu olaylara katılan çocuk sayısı 10’dan daha aşağıdadır.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) – Bu işi çözmek istemiyorsunuz o zaman. Baştan bu çocuklar
için önlem alsanız ya!
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Gerek bölge baroları gerekse de arkadaşlarımız, yapmış
oldukları çalışmalarda on vaka bile tespit edememiş durumdadırlar.
Arkadaşlar, birileri “Bu sorunun çözmenin yolu, bu insanlara dillerini unutturmamızdır.” dedi.
Bu memlekette insanlar -trajiktir ama- sadece “Kürt’üm.” dedikleri için dokuz yıl ceza aldılar. Eğer
yüksek verilen cezalar bir çözüm olmuş olsa idi… Bugüne kadar bu yönde hukuk içinde, hukuk
dışında her türlü yöntem denenmiştir ve hiçbir şekilde bir sonuç alınmamıştır.
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Mehmet Emin, 2002 yılını değerlendir bir.
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Biz, on beş yıl ceza yiyen bir çocuğu, tutuklandığı
zaman, cezaevine girip çıktıktan sonra, bu memlekette hukuk sınırları içerisinde, demokrasi sınırları
içerisinde nasıl tutacağız Allah aşkına? Bu konuda fikri olan var mı?
YILMAZ TANKUT (Adana) – Kaldırın cezaların hepsini, kaldırın!
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – On beş yıl ceza yiyen bir çocuk, bu çocuk bu devlette,
bu hukukta, bu sistem içerisinde nasıl bir adalet anlayışına…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
FARUK BAL (Konya) – Bataklığı kurutacaksın, bataklığı, suça itenleri…
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
HÜSEYİN YILDIZ (Antalya) - Siz iktidara geldiğinizde o çocuklar on yaşındaydı, on! Önlemini
alsaydınız…
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) – Biz iktidara geldiğimizde on yaşındaydı o çocuklar
ama bunun kökeni ta İttihat Terakkiye dayanıyor, ta tek tipçi, ırkçı Jön Türk anlayışına dayanıyor ve
sizin iktidarınız döneminde de bu konuda neler yapıldığını herkes çok güzel bir şekilde yerinde
biliyor.
OKTAY VURAL (İzmir) – Senin cumhuriyetle hesaplaşman mı var? Açıkça söylesene!
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Bir de arkadaşlar, bir şeye daha değinmek istiyorum:
İnsanların vicdanına seslenirseniz, insanların adalet duygusuna seslenirseniz her zaman cevap
alırsınız. “Çocuklar İçin Adalet Çağrıcıları” diye bir örgüt, dindarıyla Marksistiyle, inançlısıyla
inançsızıyla, Türk’üyle Kürt’üyle, doğulusuyla batılısıyla bir hareket başlattı ve âdeta iğneyle kuyu
kazarak insanların vicdanına seslendi ve bu Hükûmet bu sesi duydu, bu sorunu fark etti.
AYLA AKAT ATA (Batman) – Bütün bunların sebebi sizsiniz, sizin yasalarınız bunlar!
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Bugün de Genel Kurulun, Türkiye Büyük Millet
Meclisinin duymasını bekliyor.
OKTAY VURAL (İzmir)- Yakında kurşun atanları da affettirirsiniz. Taş atanlardan sonra kurşun
atanlar…
MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Ben bu arkadaşlarımıza da bu vesileyle teşekkür
ediyorum.
– 109 –
YASEMİN
300–303
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
O: 6
OKTAY VURAL (İzmir) – Cumhuriyeti içine sindiremedin galiba.
YILMAZ TANKUT (Adana) – Türklüğü inkâr eden siyaseti alkışlayın!
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Bölüm üzerinde şahsı adına söz isteyen Öznur Çalık, Malatya Milletvekili. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar)
ÖZNUR ÇALIK (Malatya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Terörle Mücadele Kanunu
ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın birinci bölümü hakkında şahsım
adına söz almış bulunuyorum. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlarım, ülkemizde onlarca yıldır süregelen terör sorunu yüzlerce aileyi derinden
yaralamış, ülkemizin geleceği olarak gördüğümüz evlatlarımız, fidanlarımız bu yolda canlarından
olmuşlardır. Terör örgütü yanlısı çeşitli gösterilerde kandırılarak güvenlik güçlerimize taş atmak
suretiyle devletle karşı karşıya getirilen çocuklarımızı da yakından ilgilendiren bu teklifin
kanunlaşması son derece önemlidir ve elzemdir.
Söz konusu kanun teklifiyle getirilen yasal düzenlemeler bugüne kadar yürürlükte olan bazı
yanlış uygulamaların önüne geçecek ve terör tanımına hiç uymayan, ancak bu kapsamda ceza alan
çocuklarımıza sahip çıkma ve ülkemize bir değer olarak kazandırma olanağı sağlayacaktır.
Değerli milletvekilleri, başta Sayın Başbakanımız ve Hükûmetimiz olarak cesur adımlar atarak,
cesaretle, kararlılıkla, iyi niyetle elimizi, gönlümüzü bu taşın altına koyduk ve Millî Birlik ve
Kardeşlik Projesi’ni başlattık. Yıllardır süregelen uygulamalar bize çocuklarımızı sert bir şekilde
cezalandırmakla sorunlara çözüm getirilmediğini, bunun aksine onların geleceklerini sildiğini açıkça
göstermiştir. Bu nedenle yapılacak değişiklikler ile çocuklarımızı geleceğin suçluları olarak görüp o
şekilde sert muamele yapmak yerine onlara el uzatıp bu sorunların içinden şefkatle kurtarmayı
amaçlıyoruz.
Çocukların kendi iradeleri dışında içine sürüklendikleri olaylardan dolayı ağır cezalara çarptırılıp
cezaevlerine sokulmaları onların gelişimlerine katkı sağlamadığı gibi, kendilerini bu ülkenin
geleceğinin parçası olarak görmemelerine de neden olmaktadır. Bu çerçevede, Birleşmiş Milletler
Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde ve diğer uluslararası mevzuatta çocuklarımız hakkında hapis cezası
verilmesi en son çare olarak öngörülmekte ve çocuklarımızın ceza infaz kurumlarından mümkün
olan en kısa sürede tahliye edilmesi ilkeleri açıkça belirtilmektedir. Birleşmiş Milletlerin yayınladığı
bir rapora göre dünya milletleri silahlanmaya ayırdığı bütçelerinden sadece yüzde 10’unu ayırsalar,
bu kaynak ile dünyada sokakta yaşayan ve çalışan çocuk kalmayacak, açlık ve fakirlik-zenginlik
uçurumu ortadan kalkacaktır.
Çocuklarımız bizim geleceğimiz, yarınlarımız, umutlarımızdır. Onlara sahip çıkmak
geleceğimize sahip çıkmaktır. Eğer “Devlet anadır, babadır, Allah’ın yeryüzündeki gölgesidir.”
anlayışının temsilcisi olan bir milletin torunları kendi devletine, kendi devletinin askerine, polisine
taş atıyorsa burada durmak lazım. Bu değişimin nedenlerini sosyal psikologların, siyaset bilimcilerin
iyi bir şekilde tahlil etmesi gerekiyor. Herkesin soğukkanlılığını yitirmeden, topu taca atmadan, bu
çocukları öteki görmeden ve ötekileştirmeden konuyu müzakere etmesi gerekiyor.
Unutulmamalıdır ki hayat boşluk kabul etmiyor. Sizin dolduramadığınız her boşluk birileri için
doldurulması gereken potansiyeldir.
– 110 –
YASEMİN
303–306
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Çocuklarımızın ve gençlerimizin terör batağından kurtarılmaları ve yaşam kalitelerinin
artırılması uğrunda sürdürdüğümüz mücadeleye durmadan devam edeceğiz çünkü çocuklarımız bu
ülkenin geleceği ve aydınlık gelecekler istiyorsak eğer, geçmişin karanlık izlerini hep birlikte
temizlemeliyiz.
Evet, çocukları aileleri anlamıyorsa, yaşadıkları toplum anlamıyorsa, ana dediği, baba dediği
devlet anlayamıyorsa, anlamak için çaba sarf etmiyorsa emin olun ki onları anlayacak birileri
çıkacaktır ve işte o zaman artık, iş işten geçmiş olacaktır.
Bu çocuklar bizim çocuklarımız, bu çocuklar bizim yavrularımız ve bu çocuklar bizim yarınlarımız.
Unutmayalım ki çocukların kahkahalarıyla çınlamayan bir gök kubbede huzur bize haramdır.
Bu vesileyle kanunun hayırlı olmasını temenni ediyor, sözlerime son verirken yüce Meclisi
saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Bölüm üzerinde şahsı adına söz isteyen Faruk Bal Konya Milletvekili. (MHP sıralarından
alkışlar)
FARUK BAL (Konya) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan kanun
hakkında şahsım adına söz almış bulunuyorum. Yüce heyeti saygıyla selamlıyorum.
Değerli arkadaşlarım, çocuklar bir milletin en değerli varlıklarıdır, çocuklar geleceğimizi emanet
edeceğimiz en mukaddes değerlerdir. Onun içindir ki Kurtuluş Savaşı’nın arkasından millî
hâkimiyetimizi tesis ettiğimizde, yüce Atatürk geleceğimizi çocuklarımıza armağan etmek üzere,
bunu Millî Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlamıştır.
Değerli arkadaşlarım, vaziyet böyleyken bugün ülkemizin pek çok yöresinde, uluslararası destek
gören bölücü PKK terör örgütünün kalkan malzemesi olarak kullandığı, eylem içerisinde terörist
yetiştirme aracı olarak değerlendirdiği ve çocuklarımızla ilgili olmak üzere ayaklanma provalarını
başlattığı bir süreci yaşamaktayız. Bu hepimizin yarasıdır, bu milletimizin geleceğiyle ilgili ciddi bir
durumdur.
AKP, anlaşılmaz, acemi ve aceleci politikalarla ülkenin bu en ciddi sorununu da karıştırmak,
birbirleriyle iç içe geçirmek suretiyle karmaşık bir hâle sürüklemiştir. Terörist ayrı bir mücadele
edilmesi gereken unsurdur, terörizm ayrı bir mücadele edilmesi gereken unsurdur, Güneydoğu
Bölgemizdeki ekonomik, sosyal ve sosyopsikolojik meselelerin çözülmesi ayrı bir konudur. Bu üç
ayrı konu üç ayrı zeminde değerlendirilerek, devletimizin ve milletimizin tüm imkân ve kabiliyetleri
bu uluslararası destek gören bölücü terör örgütünün ortadan kaldırılması için seferber edilmesi
gerekirken, AKP, bunu birbiriyle karıştırmak suretiyle “Kürt Açılımı” adı altında, “Analar
ağlamasın.” söylemiyle PKK terör örgütüne bir açılımda bulunmuştur.
İşte, bu meseleleri birbirleriyle karıştırmak suretiyle anaları ağlatan PKK terör örgütüne karşı,
Güneydoğu’da yaşayan bütün Kürt insanlarımızı sanki PKK terör örgütünün altyapısını teşkil
ediyormuş gibi bir aidiyet ve bir kimlik çerçevesi içerisinde terörizmi tanımlaması Türkiye'nin başına
gelebilecek en büyük felaketti. Bu en büyük felaket, Güneydoğu Bölgemizde yaşayan insanlarımızın
sosyopsikolojik kırılma noktasına gelmiştir.
Bu, bir fay hattıdır. Bu fay hattında bin yıllık kardeşlik hukukunu yaratmış olan bu millet ve bu
milletin bir parçası olan Kürt kardeşlerimiz geçmişinin kim olduğunu, komşusunun kim olduğunu
araştırmaya başlamıştır. Batı Anadolu’da, Orta Anadolu’da, Kuzey Anadolu’da bulunan insanlarımız
– 111 –
YASEMİN
306–310
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
komşusunun, bakkalının, berberinin kim olduğunu araştırmaya başlamıştır. Bu kimlik arayışı, ileride
çatışmaya, soruşturmaya ve kargaşaya neden olacaktır ve Türkiye'nin başına 21’nci Yüzyılda
gelebilecek en büyük felaket gelecektir.
Değerli arkadaşlarım, işte bu felaketin ortadan kaldırılabilmesi için farklılıklardan değil
müştereklerden hareket etmek gerekmektedir. AKP farklılıkları ön plana çıkararak… Sayın Başbakan
milleti 36 dilime ayırmıştır, bu dilimlerden bir tanesini eline almak suretiyle onlarla ilgili yaptığı
söylemler bin yıllık kardeşlik hukukunu bozmuş ve ülkenin geleceği açısından kederde, tasada,
sevinçte ortak bir düşünceyi oluşturabilme noktasındaki birlikteliğimize en büyük darbeyi vurmuştur.
Vurulan bu darbeye bir başkasını ilave edebilmek için gelecek nesillerimizi emanet edeceğimiz
çocuklarla ilgili bir ayrıştırma süreci daha başlatılmıştır.
Milliyetçi Hareket Partisinin Sayın Genel Başkanı, millî hakimiyetimizin bayram olarak ilan
edildiği ve çocuklara armağan edildiği Cumhuriyet Bayramı’mızın 90’ıncı yıl dönümünde bütün
çocukları kapsayan bir af önerisinde bulunmuştu. Ancak AKP, mozaikçi anlayışıyla, bölücü
anlayışıyla, milleti parçalayıcı anlayışıyla …
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız Sayın Bal.
FARUK BAL (Devamla) - … PKK terör örgütünün birer kalkan olarak kullandığı, ayaklanma
provasında öncü kuvvet olarak kullandığı ve eylem içerisinde terörist yetiştirme aracı olarak
kullandığı çocuklarımızı bahane ederek, 160 tane çocuk için “açılım” adı altında ifade edilen hıyanet
projesinin adımı olarak bunu yüce Meclisin huzuruna getirmiştir.
Değerli arkadaşlarım, yapılan iş yanlış bir iştir, etnik bölücülüğü kaşıyan bir iştir. Milletin
birlikte, bir arada yaşama ülküsünü ve kederde, tasada ve sevinçte bunu paylaşabileceği yarınlara
etnik bir kimlik yaratma işidir. Bu iş yanlıştır. Bu yanlıştan dönülmenin tam zamanıdır.
Bunu Avrupa Konseyinin tavsiye kararıyla ilişkilendiren Sayın Bakana sormak isterim: Avrupa
Konseyi tavsiye kararında, çocuklara verilecek müeyyidenin;
1) Toplum,
2) Birey,
3) Aile,
4) Okulun, aktif bir katılımını öngörmektedir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Bal, lütfen tamamlayınız sözlerinizi.
FARUK BAL (Devamla) – Siz burada PKK terör örgütünün katılımından başka toplumun hangi
aktif katılımını, ailenin hangi aktif katılımını, okulun hangi aktif katılımını sağladınız?
Şimdiye kadar, bu çocukları eline taş vererek “ağabey” dediği kişilerin polisin önüne sürmesi
karşısında, o taş verenlere hangi cezayı getirdiniz? O taş atan çocukları yakaladınız da çocuğun eline
taş verenleri nereye koydunuz? Onları niçin yakalayamıyorsunuz? Onların niçin peşine
düşemiyorsunuz? Dolayısıyla sizin amacınız, üzüm yemek değil “açılım” adı altında bağcıyı dövmek.
Ama biliniz ki, bu bağcı dediğiniz kavramın içerisinde milletin bütünlüğü bulunmaktadır. Bu
bütünlük bir gemidir. Bu geminin içerisinde siz de varsınız diyor, yüce heyeti saygıyla selamlıyorum.
(MHP sıralarından alkışlar)
– 112 –
YASEMİN
310–313
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
O: 6
Bölüm üzerinde on beş dakika süreyle soru-cevap işlemi yapılacaktır.
Sayın Aslanoğlu, Sayın Taner, Sayın Tankut, Sayın Işık, Sayın Özdemir, Sayın Öztürk, Sayın
Varlı, Sayın İçli, Sayın Çalış, Sayın Akkuş, Sayın Yaman, Sayın Kaplan, Sayın Genç söz talep
etmişlerdir; birer dakika süre verilecektir.
Sekiz dakika soru sorma süresidir.
Sayın Aslanoğlu, buyurun.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) – Sayın Bakan, ülkemizde yaşayan her çocuk bizim
çocuğumuzdur. Ülkemizde işlenen namus cinayetlerinde, kapkaçlarda ve diğer suçlarda aileleri veya
başkaları tarafından suça itilen çocuklarımız bizim çocuklarımız değil mi? Bu çocuklarımızı da bu
yasa kapsamına neden dâhil etmiyorsunuz, onlar bizim çocuklarımız değil mi? Bu yasada bunları bu
kapsam altına almamakla anayasal bir suç işlemiyor musunuz? Bu, Anayasa’ya aykırı değil mi?
Ayrıca, bu çocuklarımızı cezaevlerinde ıslah edebiliyor musunuz? Cezaevlerinden çıkan
çocuklarımızın toplum yaşamına ayak uyduracağını zannediyor musunuz?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Taner…
RECEP TANER (Aydın) – Sayın Bakan, bu düzenlemeye konu olan çocuk kavramındaki on
iki-on sekiz yaş arası çocukların ceza almalarında gerçek yaşları tespit edilmekte midir yoksa gerçek
yaşı çok fazla olmasına rağmen nüfusta geç yazılmadan dolayı yaşları küçük gözüken kişileri de
kapsamakta mıdır?
İki: Sayın Çicek, terörle mücadelenin en etkin birimi ve onlarca şehit vermiş olan özel
harekâtçıların bıyıklarına takmıştı ve onları önce etkisizleştirdiniz, şimdi de yeni özel ordu ile
değiştirmeye çalışıyorsunuz. Bakanlık olarak siz de referandumdaki hukuk düzenlemeleriyle badem
bıyıklı hâkim ve savcılar için mi gündeme getirdiniz?
Üç: Biraz önce, terörün açılım gündeme gelmeden de olduğundan bahsettiniz. Haklısınız ama
son üç ayda 60 şehit verilmesi açılımdan sonra terörün yüz bulduğuna ve arttığına işaret değil midir?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Tankut…
YILMAZ TANKUT (Adana) – Teşekkür ediyorum.
Sayın Bakan, bu tasarıyla polise ve devletin resmî yer ve araçlarına taş atan ve suç işleyen
çocuklara kısmi af getirmeyle eş anlamlı birtakım düzenlemeler yapılmaktadır. Bu durumda, PKK ve
bölücü hainlerin acımasızca kullandığı ve öne sürdüğü bu çocuklar için getirilen bu düzenlemeyle
terör örgütünün ekmeğine yağ sürülmüş olunmayacak mı? “Nasıl olsa fazla ceza almayacaklar.”
anlayışı çerçevesinde bölücü örgütün pençesine düşen ve tehdidi altında bulunan aileler, bu durumda
PKK’nın elinden çocuklarını nasıl kurtaracaktır?
Diğer yönden, bu çocukları öne süren ve kontrol etmeyen anne ve babalar için bu tasarı
çerçevesinde herhangi bir yaptırım var mıdır? Bu durumda, bu tasarıyla terörle mücadele mi yapılmış
olacaktır yoksa bölücü eylemlere mükâfat mı verilmiş olacaktır?
– 113 –
YASEMİN
313–316
TBMM
Teşekkür ediyorum.
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Işık… Yok.
Sayın Özdemir…
HASAN ÖZDEMİR (Gaziantep) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.
Sayın Bakana soruyorum: Kamuoyunda “taş atan çocuklar” diye masum hâle getirilen bu yasa
ve bu çocuklar, PKK terör örgütü tarafından bilinçli olarak kullanılmaktadırlar. Bu yasada çocuklara
cezalar az verilirse bu çocukların kullanılamayacağını sanıyorsanız yanılıyorsunuz. Cezalar ne kadar
azalırsa azalsın, uzun müddet terörle mücadele eden bir insan olarak söylüyorum, terör örgütü
mensupları bu çocuklarımızı yine kullanacaklardır. Bunlarla oyalanmaya gerek yoktur, acil ve önemli
tedbirler alınmalıdır.
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Öztürk…
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan, aracılığınızla Sayın Bakana sormak istiyorum:
Mevcut yasal düzenlemede “toplantı ve gösteri yürüyüşlerine bağlı örgüt üyeliğinden” ibaresi sıkça
yer almaktadır. Getirilen bu tasarıda da hâlâ “toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılmak suretiyle örgüt
üyeliği” diye uydurma bir suç kavramı devam ettirilmeye çalışılmaktadır. Öncelikle, bu mantığın ve
bu kanun hükmünün ivedilikle değiştirilmesi gerektiğini düşünüyor musunuz? Eğer düşünüyorsanız
bunu niye değişiklik olarak getirmediniz?
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Varlı…
MUHARREM VARLI (Adana) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Bu yasayla, “açılım” deyip bir türlü adını koyamadığınız garabete devam ettiğiniz mi belirtmek
istiyorsunuz? Habur rezaletini yaşatan açılım anlayışınız ne kadar başarılı oldu ki bu yasayla başarı
elde etmeyi düşünüyorsunuz? Çocukları sokaklara dökmekten alıkoyabilecek misiniz? Bu yasayla
daha fazla katılım imkânı sağlamıyor musunuz?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın İçli…
H. TAYFUN İÇLİ (Eskişehir) – Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Hep bu kanun tasarısı taş atan çocuklarla ilgili diye konuşuluyor ama tasarının içine baktığınız
zaman çok farklı düzenlemeler de var. Daha önce bir soru sormuştum. Bu tasarının geçici 1’inci
maddesiyle birtakım düzenlemeler yapılıyor. Bu düzenlemeyle, kesinleşen hatta infaz edilen disiplin
cezalarına karşı yeni bir yargı yolu açılıyor. Bunda meramınız ne? Neden böyle bir yola gidiyorsunuz?
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Çalış…
HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Teşekkürler Sayın Başkan.
– 114 –
YASEMİN
316–318
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Sayın Bakan, görüşmekte olduğumuz tasarının kamuoyuna “taş atan çocuklar” olarak takdim
edilmesi, herhâlde topluma Sayın Başbakanın hazmettirme projesinin kılıfı olmalı. Maalesef, bugün
çocukların eline taş veren terör örgütü yarın da silah verecektir. Hükûmetinizin bu gidişatı tersine
çevirerek çocukları topluma kazandırmak için ne gibi projeleri vardır? Yine, Hükûmetinizin bu
çocukların arkasına saklanan gerçek suçluları ortaya çıkaracak ne gibi çalışmaları vardır?
Teşekkür ediyorum.
BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.
Sayın Akkuş…
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Teşekkür ediyorum.
Çocuk, sadece taş atanlar değil; adi suçlardan tutuklanan ve yargılanan çocuklar da
bulunmaktadır. Bu yasa içerisine adi suçlardan tutuklananlar da dâhil edilemez mi? Taş atan
çocukların arkasında terör örgütlerinin bulunmasının bunda herhangi bir etkisi var mı? Toplumda
genel kanaat olan ve vatandaş tarafından yaygın olarak konuşulan AKP’nin terör örgütleriyle gizli
pazarlıklarının bir sonucu mudur?
İki: Aydın’da yasal bir hakkını kullanarak parti binasına güncel olayları yansıtan pankart asan
MHP’ye ait pankartı indiren polislere emir verdiği ve olaylara sebep olduğu anlaşılan Valinin, görevi
olmayan bu emri vermesinde teröre sebep olmak ve terörden nemalanmak gibi bir isteği bulunabilir
mi? Bu konuyu araştırmayı düşünür müsünüz?
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Bakan, buyurun.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Çok teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; tabii, aslında önemli bir yasayı görüşüyoruz ama yasa
üzerindeki görüşmelerden, tartışmalardan anladığım o ki, daha çok, yasanın getirdiğinin, topluma
kazandıracaklarının ötesinde, açılım olarak nitelediğimiz ya da daha doğru bir isimle “kardeşlik ve
millî birlik, bütünlük projesi” olarak ifade etmeye çalıştığımız, Türkiye'nin topyekûn terörden
kurtulması veya en azından terörün minimize edilmesi noktası üzerinde tartışma yoğunlaştırılıyor.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Bu irtibatı biz kurmuyoruz Sayın Bakan, bu irtibatı
Hükûmetiniz kuruyor.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Müsaade ederseniz sorularınıza da cevap
vereceğim.
Dolayısıyla bütün bu değerlendirmeler yapılırken “Oy hesabına mı bağlıyorsunuz?” şeklinde
nitelemeler yapıldı. Önce bunları cevaplayarak sorulara geçeceğim.
Biz, Türkiye’ye yedi buçuk yıldır her alanda hizmet üretiyoruz, ekonomik, sosyal sorunlar
bağlamında ama daha çok da demokratikleşme noktasında Türkiye’yi bir yerden aldık ve bugünkü
düzeye getirdik. Kopenhag Kriterleri’ni Türkiye’ye kazandırdık, onun da ötesine geçtik. İşte, yeni bir
anayasa paketiyle, inşallah, 12 Eylülde milletin huzuruna gidiyoruz. O anayasa paketiyle getirdiğimiz
açılımı kavramakta zorluk çeken arkadaşlarımız, elbette ki “Bu düzenlemeyle oy hesabı mı
yapıyorsunuz?” diyeceklerdir.
– 115 –
YASEMİN
318–321
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Biz, icraatımızın hiçbir aşamasında, bu ülkeye kazandırmayı amaçladığımız faaliyetlerimizin
hiçbir evresinde oy kaygısı içerisinde olmadık, oy hesabı yapmadık. Çünkü doğru yaparsanız, hizmet
üretirseniz, milletin sorunlarını çözerseniz, inanıyoruz ki biz, demokratik ülkelerde ve Türk
toplumunda millet bunu takdir edecek. Bu inancımız var. Dolayısıyla bu düzenlemeyle de doğru bir
iş yapıyoruz. Doğru iş yaptığınız zaman millet de bunu doğru takdir edecek. Yani doğru iş yapıldığını,
milletin yanlış takdir edeceğini düşünmek, bize göre evhamdır, vehimdir. Bu değerlendirmeye bu
açıdan katılmıyoruz.
Efendim, şu, sunumlarda da ifade edildi: “Bir halkı yok sayan, terörize eden yasa kaldırılmalı.”
Kim bir halkı yok sayıyor bu ülkede? Böyle bir anlayış var mı bu ülkeyi yönetenlerde? Gerek
Hükûmet kadrosunda gerek yasama organında gerek yürütme erkinde böyle bir şey yok ve hiçbir
arkadaşım, bu çatı altında, milletten aldığı oyla buraya gelmiş olmasına rağmen böyle bir
değerlendirme yapma lüksüne ya da hakkına sahip değildir diye düşünüyorum. Bu ülkede hiçbir
Hükûmet üyesinin, hiçbir parlamenterin, sorumluluk taşıyan hiçbir parlamenterin bir halkı yok sayma
şeklinde bir inancı, bir eylemi olamaz.
HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Sayın Bakan, grubunuzun konuşmacısının konuşmasına bir bakın.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - Kalkıp da Türkiye Cumhuriyeti Başbakanını,
hiç yakışmayan “Diktatör” sözcüğünü kullanarak nitelemek en azından nezaketsizlik bana göre.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – “Ananı da al git!” demedi mi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - Herkes bu kürsüde konuşurken konuştuğunu
ölçmeli, biçmeli, kendisine yakışan sözcükleri kullanmalıdır diye düşünüyorum. Dolayısıyla, cevap
verirken bu noktalara da temas etmeyi bir zaruret olarak görmüş bulunduğumu ifade etmek isterim.
Yine burada bir sözcü kişisel olarak konuşurken “Kürt açılımı” diye niteledi. Bizim Kürt açılımı
diye bir projemiz yok. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler) Biz…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başbakanın kamuoyuna açıklaması bu.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - Dinleyin…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Bakan, Sayın Başbakanın kamuoyuna ilk açıklaması
bu oldu. (CHP ve MHP sıralarından gürültüler)
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - Dinleyin…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Bakan, geri adım atmayın, sonuna kadar savunun.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - Bir dakika… Sizin…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Hadi canım! Elli kere değiştirdiniz ismini.
BAŞKAN – Lütfen sayın milletvekilleri.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Sizin istediğiniz gibi konuşmak zorunda
değiliz. Siz belki bir yerde…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başbakanın sözü bu.
OKTAY VURAL (İzmir) – Zenginleşme projesi…
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, müsaade edin lütfen.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - …şartlanmış olabilirsiniz ama kafanızın
zembereğini biraz daha çevirirseniz onu atlayacaksınız, doğruyu bulacaksınız, ona takılıp
kalmayacaksınız.
– 116 –
YASEMİN
321–324
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
MUHARREM VARLI (Adana) – Başbakanı yalancı mı çıkarıyorsun Sayın Bakan?
O: 6
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Şimdi, lütfen beni dinlerseniz cevap vereceğim.
HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Sorulara cevap verirseniz dinleyeceğiz.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) - Hepsi bunun içerisinde. Hepsi içerisinde. Ben
monoloğa girmem, konuşma tarzım bu.
RECEP TANER (Aydın) – Sorulara cevap ver, sorulara! Bilmiyorsan “Bilmiyorum.” diye cevap ver.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sorulara cevap vermiyorsunuz Sayın Bakan.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen…
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Şimdi, yine, burada bir sözcü, genel
başkanlarının çocuklarla ilgili af önerisinde bulunduğunu ifade ettiler. Milletvekillerinin teklifleri
varsa, böyle bir düşünceniz varsa bir teklifinizi verin görelim, nasıl bir af getireceksiniz, nasıl bir af
düşünüyorsunuz onu görelim.
Şimdi, sorulara gelince…
OKTAY VURAL (İzmir) – “Var mı?” diye soruyoruz. Var mı, yok mu?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Siz hazırlayın, o zaman biz de görüşümüzü
ifade ederiz.
OKTAY VURAL (İzmir) – Bakın, tek soruya “Evet.”, “Hayır.”, otuz soruya değil.
MUHARREM VARLI (Adana) – Önce, verdiğimiz kanun tekliflerini değerlendirin!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Siz hazırlayın.
BAŞKAN – Sayın Bakan, lütfen sorulara cevap verin.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Şimdi, Sayın Aslanoğlu sorusunda diyor ki:
“Namus cinayetlerindeki çocuklar bizim çocuklarımız değil mi, onlarla ilgili niye bir düzenleme
yapmıyorsunuz?”
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Birinci soruya daha yeni cevap veriyorsunuz Sayın Bakan.
AHMET YENİ (Samsun) – Devam, devam Sayın Bakanım, dinliyoruz.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Vallahi, konuşursanız ona da cevap
veremeyeceğim yani müsaade edin cevap vereyim.
BAŞKAN – Sayın Bakan, lütfen sorulara cevap verin.
Sayın milletvekilleri, lütfen…
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Daha yeni birinci soruya geldiniz, zaman bitiyor.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Ben, sanırım, dinlerseniz faydalı şeyler
söylüyorum. Yani dinlerseniz, dinleyen için faydalı şeyler söylüyorum ama dinlemiyorsanız sizin
sorununuz.
OKTAY VURAL (İzmir) – Faydasız bir konuşma.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Dinledik de, sabahtan beri söylemediniz ki. Sabahtan beri sizin
palavralarınızı dinlemek zorunda mıyız ya!
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Şimdi, Sayın Aslanoğlu diyor ki: “Namus
cinayetlerindeki çocuklar bizim çocuklarımız değil mi?”
Sayın Aslanoğlu, beni bağışlayın, bu yasanın pek anlaşılmadığını anlıyorum bu sizin sorunuzdan.
– 117 –
YASEMİN
324–327
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) – Ben gayet iyi biliyorum Sayın Bakan.
O: 6
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Bu yasa Terörle Mücadele Kanunu
kapsamında cezalandırılması öngörülen çocukların durumunu iyileştirmek için getirilen bir
düzenleme.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) – Öyle bir kanun yapılamaz mı Sayın Bakan? Diğer
çocuklar ne olacak? Onlar bizim çocuklarımız değil mi Sayın Bakan?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Dolayısıyla, namus cinayetlerindeki suç
işleyen çocukların durumuyla aynı duruma geliyor Terörle Mücadele Kanunu kapsamında
cezalandırılmak istenen, yasa bunu getiriyor.
Efendim, Sayın Taner diyor ki: “Gerçek yaşları tespit ediliyor mu?” Bu, yargılama süreciyle
alakalı bir şey, bunun tespitini yargı yapar, hâkim yapar, savcı talep eder, taraflar talep eder,
dolayısıyla mahkemenin işi ve diyorsunuz ki…
MUHARREM VARLI (Adana) – Talimat verirsiniz.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Nasıl efendim?
MUHARREM VARLI (Adana) – Habur’daki gibi belki talimat verirsiniz!
BAŞKAN – Sayın Bakan, cevap süresi tamamlanmıştır. Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Sayın Tankut diyor ki: “Bu kısmi af getiriyor.
Terör örgütünü daha azgınlaştırmaz mı?” Burada kısmi af yok, cezada bir iyileştirme var. Cezada
iyileştirme kısmi af değildir.
OKTAY VURAL (İzmir) – Yaptırımsız bırakıyorsunuz.
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Suç işleyen çocukların cezalandırılmalarında
kısmi iyileştirme var. Dolayısıyla af olarak nitelenemez.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Şu anda mahkûm olan 300 çocuk bundan istifade edecek.
Kısmi af değil de nedir?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Sayın Özdemir diyor ki: “Taş atan çocuklar
PKK örgütü tarafından bilinçli olarak kullanılıyor.” Bu bir görüş.
AKİF AKKUŞ (Mersin) – Sizce öyle değil mi?
HASAN ÇALIŞ (Karaman) – Ne demek yani?
METİN ÇOBANOĞLU (Kırşehir) - Sizce öyle değil mi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Görüş diyorum.
METİN ÇOBANOĞLU (Kırşehir) - Hayır, sizce öyle değil mi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Yahu görüş diyorum. Ne olacağı bu. Soru
değil, görüşünüzü ifade etmişsiniz, onu söylüyorum.
BAŞKAN – Sayın Bakan, süre tamamlanmıştır. Sözlerinizi tamamlayınız lütfen.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – İhtiyacınız yok yani! Muhalefetin görüşüne ihtiyacınız yok
yani, öyle mi?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Ben sorulara cevap veriyorum.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Soruya cevap veriyor, görüşlere cevap vermiyor.
– 118 –
YASEMİN
327–329
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – “Bu soru değil, bir görüştür” diyorum, Türkçe
konuşuyorum. Yani bu soru değil, bir görüş.
KÜRŞAT ATILGAN (Adana) – Pek anlaşılmıyor!
AHMET YENİ (Samsun) – Sayın Bakanım, Türkçe anlamıyorlar!
BAŞKAN – Sayın Bakan…
HASAN ÖZDEMİR (Gaziantep) – Sayın Bakan, ben diyorum ki, eğer taş atan çocuklara hiç ceza
vermezseniz bundan sonrakileri nasıl önleyeceksiniz?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Bakın değerli arkadaşlarım, şimdi polemik
yapmayalım. Değerli arkadaşlar, soru-cevap kısmında sorulara cevap veriyorum.
BAŞKAN – Sayın Bakan, süre tamamlanmıştır, teşekkür ediyorum.
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sadece siyaset yapıyorsunuz!
BEYTULLAH ASİL (Eskişehir) – On dakika konuşup hiçbir şey demeyen bakan!
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, birinci bölüm üzerindeki görüşmeler tamamlanmıştır.
Şimdi, birinci bölümde yer alan maddeleri, varsa o madde üzerindeki önerge işlemlerini
yaptıktan sonra ayrı ayrı oylarınıza sunacağım.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan, yerimden kısa bir söz talebim var efendim.
BAŞKAN - Buyurun Sayın Vural.
V.- AÇIKLAMALAR (Devam)
10.- İzmir Milletvekili Oktay Vural’ın, Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in, “terör örgütünün bu
yasayı istemediği” yönündeki ifadelerine ve açık oylamada İstanbul Milletvekili Mehmet
Müezzinoğlu’nun 2 defa oy kullandığına ilişkin açıklaması
OKTAY VURAL (İzmir) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Adalet Bakanı yok da, o, konuşmasında sorulara cevap verirken terör örgütünün bu yasayı
istemediğini ifade etmişti. Oysa İmralı canisi bu taş atan çocuklarla ilgili düzenlemenin çıkması
gerektiğini, Anayasa değişikliğine “evet” demek için bu yasanın çıkması gerektiğini kendi ifadeleriyle
avukatlarına bildirmişti. Bütün bunlar gazeteler tarafından yazıldı. (AK PARTİ sıralarından
gürültüler) Evet, teröristbaşının istek ve arzularından biri buydu.
AHMET YENİ (Samsun) – Size mi bildirdi?
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Niye rahatsız oluyorsunuz?
OKTAY VURAL (İzmir) – Bir de ikinci bir konu var Sayın Başkan: Açık oylama yapıldı, burada
pusulayla Sayın Mehmet Müezzinoğlu’nun kabul oyu var ama kendisinin elektronik oylamada da
kabulü var. Bu bakımdan, tutanaklarda, Sayın Müezzinoğlu’nun oyununun 2 defa sayılmaması
konusunda dikkat etmenizi istirham ediyorum.
Teşekkür ederim.
BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.
Tutanaklara geçmiştir, dikkate alınacaktır.
– 119 –
YASEMİN
329–331
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
O: 6
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
BAŞKAN - 1’inci madde üzerinde sekiz adet önerge vardır, ancak dördü işleme konacaktır.
Geliş sıralarına göre okutup, aykırılıklarına göre işleme alıyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 1’inci maddesiyle değiştirilen 2911 sayılı kanunun 32’nci
maddesinin birinci fıkrasında geçen “üç” kelimesinin “beş” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ahmet Aydın
Adıyaman
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, birinci maddesinin son fıkrasının metinden çıkarılmasını, birinci fıkranın ikinci
satırında yer alan “altı aydan üç yıla” ibaresinin “bir yıldan üç yıla” şeklinde değiştirilmesini arz ve
teklif ederiz.
Rıdvan Yalçın
Oktay Vural
Hasan Çalış
Nevzat Korkmaz
Mehmet Ekici
Ali Uzunırmak
Ordu
İzmir
Karaman
Isparta
Yozgat
Aydın
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı “Terörle Mücadele Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 1. Maddesi ile düzenlenen 2911 Sayılı Yasanın 32 Maddesi’nin
1. Fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “altı aydan üç yıla”, ibaresinin “altı aydan iki yıla” şeklinde
değiştirilmesini ve son cümlenin ise madde metninden çıkartılmasını arz ve teklif ederiz.
Bengi Yıldız
M. Nezir Karabaş
Hamit Geylani
Hasip Kaplan
Sırrı Sakık
Nuri Yaman
Batman
Bitlis
Hakkâri
Şırnak
Muş
Muş
Osman Özçelik
Siirt
– 120 –
YASEMİN
331–333
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
yapılmasına dair kanun tasarısının 1. maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Ali İhsan Köktürk
Halil Ünlütepe
Hüsnü Çöllü
Zonguldak
Afyonkarahisar
Antalya
Turgut Dibek
Rahmi Güner
Kırklareli
Ordu
Madde 1: “6/10/1983 tarihli ve 2911 sayılı toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununun 32. maddesi
başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Direnme
Madde 32 - Kanunu aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşlerine katılanlar, ihtara ve zor
kullanmaya rağmen dağılmamakta ısrar ederlerse, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasıyla
cezalandırılır. Bu suçu, toplantı veya gösteri yürüyüşünü tertipleyenlerin işlemesi halinde bu fıkra
hükmüne göre verilecek ceza yarı oranda arttırılarak hükmolunur.
İhtara ve zor kullanmaya rağmen, kolluk görevlilerine karşı cebir ve tehdit kullanılarak
direnilmesi hâlinde 1. fıkranın birinci cümlesine göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
23. maddede yazılı hallerden biri gerçekleşmeden veya 24. madde hükmü yerilen getirilmeden
yetki sınırı aşılarak, toplantı veya gösteri yürüyüşlerinin dağıtılması hâlinde, yukarıdaki fıkralarda
yazılı fiilleri işleyenlere verilecek cezalar, dörtte bire kadar indirilerek uygulanabileceği gibi, ceza
vermekten de vazgeçilebilir.”
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
DEVLET BAKANI HAYATİ YAZICI (İstanbul) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Ali İhsan Köktürk, Zonguldak Milletvekili, buyurun.
(AK PARTİ sıralarından alkışlar)
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Zonguldak) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte
olan 526 sıra sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı’nın 1’inci maddesine yönelik önerge üzerinde söz almış bulunuyorum. Yüce Meclisi
saygıyla selamlıyorum ve öncelikle bugün gerçekleşen hain terör saldırıları sonucunda yaşamını
yitiren şehitlerimize yönelik ulusumuzun duyduğu büyük acıyı yürekten paylaşıyorum; şehitlerimize
Tanrı’dan rahmet, ailelerine ve tüm ulusumuza başsağlığı diliyorum.
Değerli milletvekilleri, toplumun değişik kesimlerince farklı anlamlar yüklenen, terör suçuna
sürüklenmiş çocukları cezaevinden çıkartarak topluma yeniden kazandırmayı amaç edindiği belirtilen
bir yasa tasarısını görüşüyoruz. Tabii ki ülkemizin hangi coğrafyasında doğarsa doğsun, ülkemizin
hangi coğrafyasında yaşarsa yaşasın bütün çocuklar bizim çocuklarımız ve bu çocuklar ülkemizin
geleceği, ülkemizin güvencesi. Aynı zamanda, işlediği suçun ayırdında olmayan, teröre itilen bu
çocukların topluma yeniden kazandırılması, demokratik ve sosyal devlet kavramının ve daha üst bir
kavram olan hukuk devletinin de temel bir görevi ancak değerli milletvekilleri, söz konusu tasarı her
ne kadar “taş atan çocuklar yasa tasarısı” olarak ifade edilse de, Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyetçi
Hareket Partisi sözcülerinin de benden önce ifade ettiği gibi, tasarının genel mahiyetine bakıldığında
çocuklardan daha çok büyükleri, geneli ilgilendiren bir tasarı olduğu ve bu mahiyeti arz ettiği açıkça
görülmektedir. Nitekim tasarının 1’inci ve 2’nci maddesinde yer alan 2911 sayılı Terörle Mücadele
Kanunu’nun 32’nci ve 33’üncü maddelerini değiştiren düzenlemelerin içeriği de çocuklardan daha
– 121 –
YASEMİN
–337
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 6
çok erişkinleri ilgilendirmektedir çünkü bu iki madde kapsamında hâlen cezaevinde tutuklu ve
hükümlü bulunan çocuk sayısı toplam 11’dir. Buna karşılık, hâlen muhtelif suçlardan cezaevinde
2.500 civarında çocuk tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır. Dolayısıyla bu sayılar mukayese
edildiğinde, çocukların büyük bir bölümünün bu tasarının getirdiği düzenlemelerden yararlanamadığı,
bu tasarının bu çocukların sorununu çözmediği açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır.
Dolayısıyla değerli milletvekilleri, bu tasarının çocukların topluma kazandırılması savının
arkasına saklanarak Türkiye Büyük Millet Meclisine getirilmesi ve bu savın arkasında tartışılması,
doğru, samimi, gerçekçi bir yaklaşım değildir, şık bir yaklaşım da değildir.
Değerli milletvekilleri, önergemizin konusu olan 1’inci madde, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri
Yasası’nın 32’nci maddesinde ihtar ve zor kullanmaya rağmen dağılmamakta ısrar edilme hâlini
düzenlemekte ve kolluk görevlilerine karşı cebir ve tehdit kullanarak direnilmesi hâlini ayrı bir suç
olarak öngörerek ayrıca Türk Ceza Kanunu’nun 265’inci maddesindeki cezaya da hükmedileceğini
belirtmektedir. Ancak bu durum, hukukun temel prensipleriyle bağdaşmadığı gibi Türk Ceza
Kanunu’nun 44’üncü maddesinde açıkça düzenlenen, aynı eylemden dolayı birden fazla cezaya
hükmedileceği ve suç ihlallerinde ihlal edilen fiilin en ağır olanına göre ceza tayin edileceği ilkesiyle
de açıkça çelişmektedir. Bu nedenle, hukukun temel prensiplerine aykırı olarak kolluk görevlilerine
karşı cebir ve tehdit kullanılarak direnilmesi hâlinde ayrı bir suçtan dolayı hüküm kurmak yerine
ceza oranının yarı oranında artırılarak hüküm kurulması tarafımızca önerilmektedir.
Değerli milletvekilleri, ayrıca, söz konusu tasarı çocukların sorununu çözmediği gibi bu tasarıya
her gün can almaya devam eden bölücü terörün hızını kesecek bir anlam yüklenmesi de gerçekçi bir
yaklaşım olarak kabul edilemez. Çünkü Sayın Başbakanın da ifade ettiği gibi, şayet bölücü terör
örgütü taşeron bir örgütse, bölücü terör örgütünün arkasındaki haricî ve küresel güç odakları açıkça
ortaya konulmadan, bu küresel güç odakları açıkça ortaya konulmadan, bu küresel güç odaklarının
ve taşeron bölücü örgütün ülkemize yönelik hedefleri açık ve net olarak belirtilmeden, bu amaç ve
hedefleri ortadan kaldıracak ilgili coğrafyadaki geniş halk kitlelerini samimi olarak kucaklayacak,
terörü enterne edecek ekonomik, sosyal ve askerî tedbirler birlikte…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Devamla) - …bir devlet politikası olarak uygulamaya konulmadan bu
tasarı teröre itilen çocukları terörden alıkoymayacağı gibi, tekerrürden koruyamayacağı gibi, terörün
ortadan kaldırılmasında ve bölgedeki toplumsal barışın kurulmasında katkı sağlayamaz.
Değerli milletvekilleri, sonuç olarak, biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak ülkemizdeki tüm
çocukların topluma kazandırılmasının ve işlenen fiillerle orantılı olmayan cezaların hukuk devleti
ilkesine uygun olarak yeniden yapılandırılmasının yanındayız ve hukuk devleti idealine yürekten
inanıyoruz. Ancak, siyasi hesaplarla ve pazarlıklarla hazırlanan bu tasarı ve kararsız, istikrarsız,
samimi olmayan AKP politikalarıyla mevcut sorunların çözüleceğine de inanmıyoruz.
Bu duygu ve düşüncelerle önerimizin kabulünü diliyor, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
(CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı...
BAŞKAN - Önergeyi oylarınıza sunacağım, karar yeter sayısı arayacağım.
Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Karar yeter sayısı yoktur.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 23.21
– 122 –
YASEMİN
337–341
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
YEDİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 23.33
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin Yedinci
Oturumunu açıyorum.
Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk ve arkadaşlarının önergesinin oylamasında karar yeter
sayısı bulunamamıştı.
Şimdi önergeyi tekrar oylarınıza sunacağım ve karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
526 sıra sayılı Tasarı’nın görüşmelerine devam ediyoruz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı “Terörle Mücadele Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 1. Maddesi ile düzenlenen 2911 Sayılı Yasanın 32 Maddesi’nin
1. Fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “altı aydan üç yıla”, ibaresinin “altı aydan iki yıla” şeklinde
değiştirilmesini ve son cümlenin ise madde metninden çıkartılmasını arz ve teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Hamit Geylani (Hakkâri) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Pervin Buldan, Iğdır Milletvekili. (BDP sıralarından
alkışlar)
PERVİN BULDAN (Iğdır) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; konuşmama başlarken
hepinizi saygıyla selamlarım.
Görüşmekte olduğumuz kanun tasarısı evrensel hukukun hiçe sayılarak yaratılan bir insanlık
trajedisine, TMK mağduru edilen çocuklarımızın durumuna yönelik hazırlanmış olan bir kanun
tasarısı. Tabii ki bu noktada tasarıyı hazırlayanların bakış açıları ve bu sorunu nasıl algıladıkları
oldukça önem arz etmektedir. Zira, değişiklikler yapılırken hareket edilen referans noktaları ve
mevcut durum karşısında sergilenen ideolojik tutum bu soruna çözüm getirmekten ziyade sorunun
hasıraltı edilmesine hizmet etmektedir. Bu noktada, öncelikle, “çocuk” denilince ne anlaşılması
gerektiğini net olarak ortaya koymak gerektiğini düşünüyorum çünkü tasarıya baktığımız zaman,
hazırlanan değişikliklerin, Yasa’nın mağduru durumunda olan çocukların çocuk olarak değil de
yetişkin birer örgüt üyesi olarak kabul edilerek düzenlendiğini görmekteyiz ve daha başlangıç
itibarıyla yanlış bir algıdan hareket edilmesinin doğru sonuçlar doğurmayacağı kanaatini taşıyorum.
– 123 –
YASEMİN
342–344
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’ye
göre on sekiz yaşını doldurmamış her birey çocuktur ve çocuklar ile ilgili olarak ceza, adalet sistemi
düzenlenirken çocuğun üstün yararının korunması temel ilke olarak kabul edilmektedir. Neden?
Çünkü çocuklarımız sadece bizim canımızdan birer parça değil, aynı zamanda çocuklarımız,
doğdukları bu ülkenin gelecekleridir. Bilinir ki çocukların güvenli, huzurlu ve adil bir ortamda
yaşamasını sağlama sorumluluğu bir yana dursun, eğer hukuk kuralları ile çocuk haklarını güvence
altına almazsanız, eğer çocuklar için yararlı temel ilke olarak kabul etmezseniz ve eğer çocuklar
üzerinde yakıcı oyunlar oynarsanız sadece çocukların değil, ülkemizin de geleceğini karartırsınız.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; içine doğdukları bu şiddet ortamının sorumluları
olmadıkları gibi, bu şiddetin bütün sorunlarının en ağır etkilerine maruz kalan TMK mağduru
çocuklar için Hükûmet yetkililerinin gerçek bir düzenleme yoluna gitmemesi, bu şiddet sarmalının
daha da kökleşmesine ortam hazırlayacaktır.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu ülkenin yakın tarihine düşen gerçekliklerin en yakıcı
olanlarındandır Kürt çocuklarının maruz kaldığı şiddet. Devlet güçlerinin bu durumun kaynağı hâline
gelmiş olması ise durumun daha vahim olan boyutunu oluşturmaktadır. Otuz yıldır yaşanan savaş
ortamında güvenlik güçleri tarafından binlerce Kürt çocuğu yaralandı. Sadece 1991 yılından bu yana
435 çocuk, asker ve polis saldırısı sonucu öldürüldü. Üstelik bu çocuklar arasında nasıl bir vahşetin
içine doğduğunu anlamadan yitip giden bebekler de bulunmaktadır. Köyünden, evinden, ailesinden,
dilinden mahrum bırakılan, gerçekleştirilen infazlara tanıklık ederek büyüyen, göç ettirildikleri
varoşlarda büyük bir yoksulluk ortamında, her çocuğun sahip olması gereken temel yaşam
ihtiyaçlarından mahrum bırakılan çocuklarımız şu anda büyük bir hızla cezaevlerine
kapatılmaktadırlar. Bugün itibarıyla büyük çoğunluğu tutuklu olmak üzere otuz dört ilde 4 bin çocuk
hukuk dışı bir şekilde birer yetişkin varsayılarak TMK kapsamında birçok suçlama ile
yargılanmaktadırlar. Üstelik bu çocukların şu anda içinde bulundukları durum oldukça kaygı vericidir.
TMK kapsamında tutuklanan çocuklar gözaltı sürecinde küfür, hakaret, dayak, kelepçelerin sıkılması,
uykusuz bırakılma, yemek ve tuvalet gereksinimlerinin ve yakınları ile görüşmelerinin engellenmesi,
cinsel taciz, ağza toprak basılması gibi kötü muamele ve işkenceye sıklıkla maruz bırakıldıklarını
görüştükleri uzman kişilere bildirmişlerdir. Bizzat Diyarbakır Valiliği İnsan Hakları Kurulu raporunda da
yer aldığı üzere TMK mağduru çocuklar yeterli beslenemiyor, pis ortamlarda yaşıyor, çamaşırlarını ve
bulaşıklarını sağlıksız yerlerde kendisi yıkamak zorunda kalıyor ve yeterli düzeyde sağlık hizmeti alamıyor.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Hükûmet, çocukları, yasal faaliyetlerde gidilen
düzenlemeler ile açık hedef hâline getirmiştir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
PERVİN BULDAN (Devamla) – Polis Selahiyetleri Kanunu ve Terörle Mücadele Yasası’nda
yapılan düzenlemeler ile kolluk kuvvetlerine hedef gözeterek ateş etme yetkisi tanımıştır. Bunun
sonucunda ise çocuklar panzerler ile ezilmiş, kurşunlanarak veya gaz bombaları ile öldürülmüştür.
Otuz yıldır süren savaş ortamında hiçbir dönemde AKP Hükûmetinin döneminde olduğu kadar
çocuk mahkeme önüne çıkarılmamış ve tutuklanmamıştır. AKP Hükûmetinin 2006 yılında TMK’da
yaptığı değişiklik sonucu on beş yaşından büyük çocuklar özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde
yargılanmaya başlanmışlardır ve bu mahkemelerde, yakalandığı sırada çocuğun terli olması, kalbinin
hızlı çarpması ya da ellerinde taş izi olması gibi ipe sapa gelmeyen bulgulara dayanarak çocuklara
yüzlerce yıl ceza kesilmektedir.
– 124 –
YASEMİN
344–348
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
Bu vesileyle, çıkan yasa tasarını doğru ve yerinde bulmuyor, Genel Kurulu saygıyla
selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, birinci maddesinin son fıkrasının metinden çıkarılmasını, birinci fıkranın ikinci
satırında yer alan “altı aydan üç yıla” ibaresinin “bir yıldan üç yıla” şeklinde değiştirilmesini arz ve
teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Rıdvan Yalçın (Ordu) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Ali Uzunırmak, Aydın Milletvekili. (MHP sıralarından
alkışlar)
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başkan, sizi ve yüce Parlamentoyu saygıyla selamlıyorum.
Kamuoyunda “taş atan çocuklar yasası” olarak adlandırılan tasarı üzerinde 1’inci maddede
verdiğimiz önergeyle ilişkili söz aldım.
Değerli milletvekilleri, terörle mücadelenin en önemli safhalarından birisi kullanılan dil,
jargondur. Dolayısıyla bu yasanın her şeyden önce kamuoyuna “taş atan çocuklar” değil, aslında “taş
attırılan çocuklar” olarak yansıması gerekirdi. Bu ifade bile psikolojik olarak terörle mücadelenin
ne anlama gelmesi gerektiğini… Bizleri hislendirmesi gerekir. Tabii ki AKP Hükûmetinin bunları
başarması mümkün değil çünkü AKP Hükûmeti terörle mücadelede birçok hatalar ve yanlışlar
yapıyor.
Değerli milletvekilleri, AKP Hükûmeti, eğer terörün kaynağını bir kimlik problemi olarak
görüyorsa, eğer terörün kaynağını Türkiye Cumhuriyeti’nin problemli vatandaşları olarak görmüyorsa
terörü çözemez, eğer kaynağı bir kimlik üzerine inşa ettiyse o terörün çözülmesi mümkün değildir
ve bugün Türkiye’deki gidiş de budur.
Değerli arkadaşlar, ülke parlamentoları yasalarını çıkartırken en öncelikli olarak, felsefi olarak
ülkenin vatandaşlık kültür, bilinç ve şuurunu yükselten yasalar çıkartır. İster ekonomik ister sosyal
ister başka alanlarda, haklar alanlarında çıkan bütün yasalar felsefi olarak, vatandaşlık bilinç ve
şuurunu, kültürünü genişleten ve yükselten yasalar olması gerekir ama Türkiye’de terörün insan
kaynakları konusunda maalesef yanlış teşhisler konulmuştur. İnsan kaynaklarında, bir terör örgütünü
ele aldığımızda, kategorize ettiğimizde terör sempatizanları vardır örgütün, elemanları vardır,
yöneticileri vardır, kadroları vardır. İşte, eğer bütün bunları doğru analiz edip daha sempatizan
seviyesindeyken siz tedbirler alıp, insan kaynaklarını kesemiyorsanız, insan kaynaklarının geliştiği,
büyüdüğü ortamda terör büyüyüp, gelişecektir.
– 125 –
YASEMİN
348–350
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
Değerli milletvekilleri, bugün partilerin grup toplantıları yapıldı. Dolayısıyla buradan bir şeyi
sizlerle paylaşmak istiyorum. Türkiye’de maalesef siyaset, insanları, her şeyden önce birey olmanın,
kendisi olmanın, özgür ve dürüst kendini ifade edebilmesi gerektiğine inanmalı. Özgür ifade
edebilmek rejimin tanıdığı bir haktır ve o rejimin inisiyatifindedir ama kendisi olmak için dürüst
ifade etmek bireyin kendi iradesiyle olandır ve bugün bazı siyasetçiler kendilerini dürüst ifade
etmemektedirler.
Bir gün ay, terziye gitmiş, demiş ki: “Bana bir elbise dik.” Terzi demiş ki: “Ben sana elbise
dikemem.” “Niçin? Sen bu bölgenin en mahir, en yetenekli terzisiniz, niçin bana elbise dikemezsin?”
Demiş ki: “Kardeşim, sen ay başında hilal gibisin, ay ortasında yarım ay, ay sonunda da dolunay
gibisin. Ben senin hangi hâline göre elbise dikeceğim?” Ve bugün Sayın Başbakana baktığımızda, bir
bakıyoruz ay başında hilal gibi, ay ortasında yarım ay, oy sonunda dolunay gibi. Bir bakıyorsun Sayın
Başbakana, Yahudi kipasını giymiş, oraya bir mesaj veriyor; bir bakıyorsunuz “one minute” diyor,
başkalarına bir mesaj veriyor. Bir bakıyorsunuz…
MEHMET OCAKDEN (Bursa) – Ayıp be! Ayıp be!
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Ayıp falan değil, bu Başbakanın hâlleri sayın kardeşim.
OKTAY VURAL (İzmir) – Başbakanın söylediği ayıp değil mi?
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Bir bakıyorsunuz papaz elbisesini, papaz cüppesini “giyerim”
diyor, bir bakıyorsunuz namazlarda geziyor. Bir bakıyorsunuz BOP’un eş başkanı oluyor, bir
bakıyorsunuz… (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
Dinle de anlayacaksın!
Bir bakıyorsunuz Ertuğrul Günay Beyin 12 Eylülde babasının ölümüne cezaevinden
gidemediğini, 12 Eylülden hesap sorulacağını söylüyor.
FATİH ARIKAN (Kahramanmaraş) – Siz sormayın! Siz sormayın!
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Bir bakıyorsunuz sekiz yıldır iktidar olduğu Türkiye'de,
Mehmet Haberal denilen bir profesör, bir üniversite rektörü, aynı şekilde onun rejimi altında
cezaevinde, babasının cenazesine gidemiyor. Sen hangisisin Sayın Başbakan? (MHP ve CHP
sıralarından alkışlar)
Sen, bir yandan işkencelerle 12 Eylül zindanlarında insanların öldüğünü istismar ediyorsun,
öbür yandan senin yönetiminde bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan Engin Çeber
işkencehanelerde ölüyor. Ölmedi mi senin yönetiminde?
FATİH ARIKAN (Kahramanmaraş) – Hesabı da soruluyor ama, hesabı da soruluyor.
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Bir bakıyorsun, ülkücüleri istismar ediyorsun.
Ben, rahmetli Muhsin Yazıcıoğlu’ndan rahmetli Mustafa Pehlivanoğlu’na varıncaya kadar…
Sayın Başbakan, bugüne, bu Anayasa değişikliğine gelinceye kadar, Mustafa Pehlivanoğlu’nun hangi
gün rahmetli olduğunu biliyor musun?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Uzunırmak, lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Bir Fatiha okudun mu?
OKTAY VURAL (İzmir) – Nerede, nerede?
– 126 –
YASEMİN
350–353
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Senin, ülkücüleri kafatasçı derken savcı olduğunu, savcı
cüppesinde olduğunu; senin, ülkücüleri ırkçı derken…
RECEP KORAL (İstanbul) – Ergenekon’la aynı saftasın!
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Aynı saftaysak bunları dinle.
…Alparslan Türkeş’ten bugün medet ummanı; senin, ülkücüleri her türlü hakarete uğratırken
hâkim olarak cüppe giyip karar verdiğini biliyoruz.
MEHMET OCAKDEN (Bursa) – Sen geçmişini unutmuşsun be!
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) – Ama bugün çıkmışsın ülkücülerin karşısına, avukat cüppesi
giymeye çalışıyorsun. Ülkücüler olarak sana vekâlet vermedik Recep Tayyip Erdoğan!
OKTAY VURAL (İzmir) – Kendi geçmişinizden bahsedin be! Geçmişlerini silen adamlar!
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) - Senin avukatlığına da ihtiyacımız yok. 12 Eylülleri biz
yargılayacağız.
Onun için, biz kendimizin avukatı olageldik, kendimizin avukatı olmaya devam edeceğiz.
MEHMET OCAKDEN (Bursa) – Ülkücüler hesap soracak sizden.
ALİ UZUNIRMAK (Devamla) - Ülkücüler Tayyip Erdoğan tarafından istismar edilmeyecek,
ettirmeyeceğiz. Nasıl ki, rahmetli Mustafa Pehlivanoğlu’nun babasının yayımladığı mesaj gibi olacak.
Hepinize saygılar sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar, AK PARTİ sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Suratlarına şamar gibi geldi.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım…
BAŞKAN - Buyurun Sayın Bozdağ.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Hatip konuşurken…
MEHMET OCAKDEN (Bursa) – “Ben ülkücüyüm.” diyeceksiniz, ülkücülere ihanet
edeceksiniz.
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sizden mi öğreneceğiz ihaneti? Haydi oradan! İhanet edenlerin
nerede olduğu belli.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen…
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Hatip konuşurken Grup Başkanımız hakkında ağza
alınmayacak laflar konuşmuştur. Bu nedenle, Grubumun Başkanına sataşmadan olayı söz istiyorum.
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başkan “Ağza alınmayacak laf söyledi.” ne demek? Çok
ağır bir itham bu. Ben Sayın Başbakanın giydiği elbiseleri, kendi söylediklerini söyledim, ağza
alınmayacak bir şey falan söylemedim.
BAŞKAN – Sayın Bozdağ, yeni bir sataşmaya mahal vermeden, iki dakikalık süre veriyorum.
(AK PARTİ sıralarından alkışlar)
IX.- SATAŞMALARA İLİŞKİN KONUŞMALAR
1.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, Aydın Milletvekili Ali Uzunırmak’ın, AK PARTİ Grubu
Başkanına sataşması nedeniyle konuşması
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım, değerli milletvekilleri; tabii, biz her defasında
bu kürsüde mutlaka belli bir üslupta konuşulmasının yararını ifade ettik.
– 127 –
YASEMİN
353–356
TBMM
B: 137
ŞENOL BAL (İzmir) – Sana mı soracaktık?
20 . 7 . 2010
O: 7
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) - Sayın Başbakanın ismini anarak burada veya buraya gelip Sayın
Başbakana hitap ederek prim yapmaya çalışan çok insan oluyor ama Başbakana çatanlar hiç prim
yapmadı, onu bilmek lazım. Bu Meclisin tarihini bilirler, çatanların çoğu burada yok, kendi
gruplarından da gelmediler. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Bir başka şey, siz üniversitelere gittiğiniz zaman, üniversiteler size fahri doktora verdiği zaman onun
kıyafetini giyiyorsunuz, dolanıyorsunuz ve o kıyafetlerle alakalı birtakım değerlendirmeler yapılıyor.
ŞENOL BAL (İzmir) – Avukatı mısın?
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) – Şimdi, bu mantıktan baktığınızda, nereye varacaksınız? Sayın
Başbakan papaz elbisesi mi giydi yoksa bir üniversitenin verdiği fahri doktorada mı elbise giydi?
Ama şimdi bakıyorsunuz, efendim, onu aldı, o şu sıfata… İşte, papaz elbisesi giydi, şöyle oldu veya
herhangi bir yerden bir ödül veriliyor, o ödülü alıyorsunuz…
RECEP TANER (Aydın) – Cesaret madalyasını üniversiteden mi aldı?
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) – O ödülü verenlerle ilgili bir kuşam, kıyafet var, onu
giyiyorsunuz, hemen onlardan oldu. Siz bir yöreye gidiyorsunuz, o yörenin kendi yöresel kıyafetleri
var, onu giyiyorsunuz, hemen oradan oldu. Bu nedir? Bu, tipik bir çarpıtmadır, tipik bir iftiradır. Bu
millet hepsini biliyor, hepsini görüyor.
Bir başka şey, biz hiç kimseyi istismar etmiyoruz ne rahmetli Mustafa Pehlivanoğlu’nu ne de
idam sehpalarında can veren, başka hukuksuz yargılamalarda kurban giden hiçbir şeyi istismar
etmiyoruz. Dün ne dediysek bugün de öyleyiz, bundan sonra da öyle olacağız. Ama Mustafa
Pehlivanoğlu deyip de onu asanlarla beraber de biz hiç olmadık. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
Onların Anayasası’nı da biz hiç savunmadık, onların hukukunu da hiç savunmadık, hiçbir zaman…
RECEP TANER (Aydın) – Çankaya Köşkü’nde kimi ağırladı?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) – …hiçbir yerde darbecilerin hukukunu da savunmadık biz. Sayın
Mehmet Haberal darbecilerin içeri koyduğu bir şey değil ama bu ülkede demokrasinin işleyişine…
RECEP TANER (Aydın) - Sayın Başbakan Çankaya Köşkü’nde kimi ağırladı?
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) - …hukukun işleyişine, anayasal düzenin işleyişine hukuk dışı
yollarla müdahale etme gayreti içerisinde olduğu için bu ülkenin cumhuriyet savcıları tarafından
soruşturuluyor…
RECEP TANER (Aydın) – Yalan söylüyorsun, yalan!
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) - …ve bu ülkenin yargıçları tarafından hakkında tutuklama kararı
veriliyor; yoksa üniversitede ders verdiği için değil, ameliyat yaptığı için değil. (AK PARTİ
sıralarından alkışlar) Bunu birbirinden ayırmak lazım. Bu ülkenin demokrasisine, bu ülkenin
hukukuna, millî iradesine kastettiği için iddianame düzenleniyor.
OKTAY VURAL (İzmir) – Tayyip Erdoğan da öyle olmuştu değil mi?!
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) - Ve ülkenin hâkimleri bu konuda karar veriyor ama Sayın Günay
ile ilgili olay öyle değil. Bu ülkenin… Darbe yapmışlar, demokrasiyi rafa kaldırmışlar, Meclisi
kapatmışlar. Rahmetli Türkeş dâhil, Erbakan’ı, rahmetli Ecevit’i, bütün liderleri hapse tıkmışlar. O
dönemle bunu karıştırmamak lazım.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
– 128 –
YASEMİN
356–359
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
BEKİR BOZDAĞ (Devamla) – Birileri demokrasiyi hayata geçiriyor, birileri demokrasiyi yok
etmiştir. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Bozdağ.
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başkan…
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başkan, bir dakika…
ŞENOL BAL (İzmir) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Bir saniye… Kabul etmeyenler… Önerge kabul edilmemiştir.
Buyurun Sayın Uzunırmak.
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başbakan kendi ifadesiyle papaz elbisesi bile giymeye
hazır olduğunu ifade etti. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) Sayın Başkan, şimdi bunlar ayrı bir
tartışma konusu.
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Sayın Başkan, şimdi bunlar…
BAŞKAN – Bir saniye sayın milletvekilleri…
MUSTAFA ELİTAŞ (Kayseri) – Hatibin böyle söylediklerini dinlemek zorunda değilsiniz!
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Ama hiçbir zaman biz kendi avukatlığımızın dışında bir avukata
vekâlet vermedik.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Senin vekâlet yetkin yok.
ALİ UZUNIRMAK (Aydın) – Sayın Başbakanın vekaletine de avukatlığına da ihtiyacımız yok.
BAŞKAN – Sayın Uzunırmak, anlaşılmıştır, tutanaklara da geçmiştir.
Teşekkür ediyorum.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Niye rahatsız oluyor onun vekaletini isteyen yok.
OKTAY VURAL (İzmir) – Parasını verelim de sussun bari.
BAŞKAN – Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 1’inci maddesiyle değiştirilen 2911 sayılı kanunun 32’nci
maddesinin birinci fıkrasında geçen “üç” kelimesinin “beş” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ahmet Aydın
– 129 –
YASEMİN
Adıyaman
359–362
TBMM
B: 137
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
20 . 7 . 2010
O: 7
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe: Bu önerge ile cezanın beş yıla kadar verilebilmesi amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul
edilmemiştir.
Maddeyi oylarınıza sunacağım, ancak açık oylama isteği var, okutup, imza sahiplerini
arayacağım.
TBMM Başkanlığına
Madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
BAŞKAN – Oktay Vural? Burada.
Şenol Bal? Burada.
Faruk Bal? Burada.
Nevzat Korkmaz? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
Rıdvan Yalçın? Burada.
Beytullah Asil? Burada.
Abdülkadir Akcan? Burada.
Osman Çakır? Burada.
Recep Taner? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Yılmaz Tankut? Burada.
Gürcan Dağdaş? Burada.
Alim Işık? Burada.
Hasan Çalış? Burada.
Mümin İnan? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Hüseyin Yıldız? Burada.
Metin Çobanoğlu? Burada.
Osman Ertuğrul? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
– 130 –
YASEMİN
362–363
TBMM
Üç dakika süre veriyorum.
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 1’inci maddesinin açık
oylama sonucu:
“Oy Sayısı
:
256
Ret
:
33
Kabul
:
Çekimser
222
:
1 (x)
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Burdur”
Böylece madde kabul edilmiştir.
2’nci madde üzerinde dört adet önerge vardır, geliş sıralarına göre okutup aykırılıklarına göre
işleme alacağım.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 2’inci maddesiyle değiştirilen 2911 sayılı kanunun 33’üncü
maddesinin birinci fıkrasında geçen “üç” kelimesinin “beş” olarak değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ahmet Aydın
Adıyaman
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 2. maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Ali Rıza Öztürk
Halil Ünlütepe
Atilla Kart
Turgut Dibek
Rahmi Güner
Mersin
Afyonkarahisar
Zonguldak
Kırklareli
Ali İhsan Köktürk
Hüsnü Çöllü
Konya
Ordu
Antalya
Madde 2- 2911 sayılı Kanununun 33 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 33- Toplantı ve gösteri yürüyüşlerine 23 üncü maddenin (b) bendinde sayılan 6136
sayılı Yasaya tabi silah veya araçlar ile yakıcı ve patlayıcı maddeleri taşıyarak katılanlar, iki yıldan
beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Silah veya aracın bulundurulmasının suç oluşturması
halinde, ayrıca bu suçtan dolayı da ilgili hakkında kanun hükümlerine göre cezaya hükmolunur.
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 131 –
YASEMİN
364–366
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
Toplantı ve gösteri yürüyüşünün kanuna aykırı olması halinde ve dağılmamak için direnildiği
takdirde, ayrıca 32 nci madde hükümlerine göre cezaya hükmolunur.”
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı “Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nın Çerçeve 2. Maddesi ile düzenlenen 2911 Sayılı Yasanın 33
Maddesinde yer alan “altı aydan üç yıla” ibaresinin “altı aydan iki yıla” şeklinde değiştirilmesini arz
ve teklif ederiz.
Bengi Yıldız
M. Nezir Karabaş
Hamit Geylani
Nuri Yaman
Sırrı Sakık
Pervin Buldan
Batman
Muş
Bitlis
Hasip Kaplan
Muş
Şırnak
Hakkâri
Osman Özçelik
Iğdır
Siirt
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, ikinci maddesinin madde metninden çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.
Rıdvan Yalçın
Oktay Vural
Hasan Çalış
Nevzat Korkmaz
Metin Çobanoğlu
Mehmet Ekici
Ordu
Isparta
İzmir
Kırşehir
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Karaman
Yozgat
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Metin Çobanoğlu, Kırşehir Milletvekili. (MHP
sıralarından alkışlar)
METİN ÇOBANOĞLU (Kırşehir) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Terörle Mücadele
Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın 2’nci maddesiyle ilgili
verdiğimiz öneri üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle
yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, tabii, sözlerimin başında Hakkâri Çukurca’da şehit olan 6 erimize, yine
Van Gürpınar’da şehit olan askerimizin ailelerine başsağlığı diliyorum, şehitlerimize Allah’tan rahmet
diliyorum. Bu Parlamento çatısı altında yaptığımız konuşmalara şöyle bir bakacak olursak bu şehit
haberleriyle ilgili ne kadar sık başsağlığı dilediklerimizin altını bir kere daha kalın çizgilerle de
çizmek istiyorum.
Değerli milletvekilleri, bugün kamuoyunda taş atan çocuklar olarak bilinen bir kanun tasarısı
üzerinde görüşmeler yapıyoruz. Tabii, taş atan çocuklar deyince, ne kadar masumane bir şey
aklımızdan geçiyor. Sanki çocuklar sapanla kuşlara taş atarken komşunun camını kırmışlar da bugün
burada bu çocuklarla ilgili böyle bir kanun tasarısı üzerinde konuşuyormuşuz gibi kamuoyunda da
bir algılama var.
– 132 –
YASEMİN
366–369
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
Değerli milletvekilleri, bugün, burada, terör örgütü PKK tarafından istismar edilen, suça itilen
ve ülkemizin bazı illerinde devlete karşı kalkışmaya önayak edilen çocuklarımız üzerinde
konuşuyoruz. Gerçekten televizyonlarımızı açtığımızda ülkemizin muhtelif illerinde taş atan,
molotofkokteyli atan, devletin güvenlik güçlerine saldıran, camları kıran, bankalara saldıran çocuklar
üzerine konuşuyoruz.
Tabii ki ülkemizde hiçbir çocuğun bu noktaya gelmesini istemeyiz, bu noktaya düşürülmesini
istemeyiz. Bu çocukların topluma kazandırılmasını bu Mecliste sanırım bütün milletvekilleri, herkes
arzu etmektedir ama getirilen bu tasarıyla bu çocukların taş atmasını, terör örgütü PKK tarafından
istismar edilmesini önleyeceğiz diye bir düşünce içerisindeyseniz, üzülerek söylüyorum, bu tasarıyla,
bu kanunla bunu önlemeniz mümkün değil. İddia ediyorum, bugün burada yapılan bu değişikliklerden
sonra, taş atan çocuklar, suç işleyen, PKK terör örgütü tarafından istismar edilen çocuklar noktasında
bir azalma olacak diye düşünüyorsanız önümüzdeki günlerde bunun yanlış olduğunu istatistiki
bilgilerden hep beraber üzülerek göreceğiz. Bakış açısı yanlıştır. Bu tür tedbirlerle bunları önlemek
mümkün değildir. Zaten AKP İktidarının özellikle bu konularda bakış açısı tavizci, cesaretlendirici
bir noktadadır, terörün de 2002’den bugüne kadar bu artışı göstermesinin sebebi İktidarın, AKP
İktidarının uyguladığı politikalardan kaynaklanmaktadır.
Değerli arkadaşlarım, gidin cezaevlerinin herhangi birine, çocuk koğuşunda yatan yaşı küçük,
cinayet işlemiş, yaralama yapmış, suç işlemiş çocuklara bakın, özellikle kan davasıyla ilgili, terörle
ilgili suç işlemiş çocuklara bakın, mutlaka ve mutlaka yönlendirenleri vardır. Hangi cezaevinde olursa
olsun bu böyledir. Bu çocukları da yönlendiren terör örgütüdür. Özellikle bu bataklığı kurutmadan
bu çocukların istismarını önlemek mümkün değildir.
Değerli milletvekilleri, bugün bu bizim verdiğimiz önergeyle Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri
Kanunu’nun 33’üncü maddesiyle ilgili yapılan değişikliklerin geri çekilmesini istiyoruz, gündemden
kaldırılmasını istiyoruz. Sebebine gelince, bu madde çocuklarla ilgili bir madde değildir…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
METİN ÇOBANOĞLU (Devamla) – …bu madde toplantı ve gösteri yürüyüşlerine silahla
katılanlarla ilgili bir maddedir, yani büyükleri ilgilendiren bir maddedir. Bu maddeyle bakın ne
yapıyoruz: Silahla bu toplantılara katılanlara verilen cezalar iki ile beş yıl arasında. Biz şimdi bu
cezaları altı ay ile üç yıla çekiyoruz.
Yine, değerli milletvekilleri, silahla bu toplantıya katılmışlar, eğer toplantıdan sonra
dağılmıyorlarsa bunlara da üç yıl ve altı yıl arasında bir ceza öngörüyor. Yine dağılmamakta ısrar edip
silahla güvenlik kuvvetlerine mukavemette bulunanlara da beş yıl ile sekiz yıl arasında bir ceza
öngörülmüş. İşte bugün burada yapılan bu değişikliklerle de bu suçların alt sınırları ve üst sınırları
aşağı çekiliyor, bazıları da ortadan kaldırılıyor. Bu nedir? Bu toplantıda suç işleyenleri teşvik
etmektedir.
Onun için, bu noktada bu önergemize olumlu oy vermenizi diliyor, hepinizi saygılarımla
selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Çobanoğlu.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
– 133 –
YASEMİN
369–373
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Diğer önergeyi okutuyorum:
O: 7
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı “Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nın Çerçeve 2. Maddesi ile düzenlenen 2911 Sayılı Yasanın 33
Maddesinde yer alan “altı aydan üç yıla” ibaresinin “altı aydan iki yıla” şeklinde değiştirilmesini arz
ve teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Hamit Geylani (Hakkâri) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Pervin Buldan, Iğdır Milletvekili. (BDP sıralarından
alkışlar)
PERVİN BULDAN (Iğdır) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla
selamlıyorum.
Biraz önce bu kürsüden ifade ettiğim bütün olumsuzlukların -yapılan düzenlemeye bakıldığı
zaman- bu vahim duruma son verecek değişikliklerin tasarı kapsamına alınmadığını görmekteyiz.
Mükerrer olan çocuklar ile patlayıcı madde veya bıçak ile gösterilere katılan çocukların hüküm
dışında tutulması öngörülmektedir. Burada düzenlenen iki husus da yarar sağlamadığı gibi tehlikeli
sonuçları da beraberinde getirmektedir. Çocuklara özgü güvenlik tedbirlerinin ne olduğu belirsiz ve
istismara açık bir konudur. Şayet “çocuklara özgü güvenlik” tedbiri ile kastedilen çocukların
ailelerinden koparılarak yatılı bölge okullarına veya çocuk esirgeme kurumlarına yerleştirilmesi ise
bu durum bir çocuk için verilebilecek en ağır cezalardan biri olacaktır. İkinci önemli nokta ise
mükerrer, çocukların ilgili hükümden yararlanmamasını öneren düzenlemedir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; adalet sistemi uyarınca suç işleyen değil suça sürüklenen
çocuk vardır. Bu nedenle çocuklar için mükerrerlik durumu söz konusu olamaz. Nitekim, TCK’nın
58’inci maddesinin fıkrasında da “Fiili işlediği sırada on sekiz yaşını doldurmamış kişilerin işlediği
suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanamaz.” ifadesiyle çocuklar için mükerrerlik durumunun
söz konusu olamayacağı açıkça ifade edilmiştir.
Dolayısıyla, bu tasarıyla yapılan düzenleme mevcut durumdan daha geri bir düzenlemeyi
öngörmektedir. Bu durum, hukuk kurallarına ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne tamamen aykırı bir
durumdur. Bir çocuk ilk kez suç işlediğinde çocuktur da ikinci kez bir suçu işlediğinde onu çocuk
olmaktan çıkaran şey nedir? Çocuk, bir suçu bir defa da işlese beş defa da işlese çocuktur. İlk defa
taş atanın çocuk kabul edilmesinin, ikinci defa taş atanın örgüt üyesi olarak muameleye tabi
tutulmasının hukukla hiçbir ilgisi yoktur. Yine, gösteri esnasında patlayıcı madde kullanan çocuklar
da ilgili hükmün dışında tutulmuştur. Sanırım yasa tasarısını hazırlayanların şu anda tutuklu bulunan
çocukların büyük kısmı hakkında patlayıcı madde kullandığına dair delil bulunmamasına rağmen
polis tutanakları ya da şahitliği yeterli sayılarak onlarca yıl ceza verildiğinden haberleri
bulunmamaktadır. Bu kadar bilgisizce yasa tasarısı hazırlanmayacağını tahmin ederek düzenlemeyle
– 134 –
YASEMİN
373–377
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 7
yapılmak istenenin birkaç göstermelik değişiklikle bir yandan “İyi şeyler yapıyorum.” görüntüsü
verip diğer yandan mevcut uygulamaların aynen korunmak istendiği sonucuna varmaktayız. Bu
haliyle tasarının son derece eksik olduğunu ve asla taleplerimizi karşılamadığını belirtmek istiyorum.
Sözlerimi bitirirken Nazım Hikmet’in çocuklarla ilgili bir şiiriyle son vermek istiyorum
sözlerime:
“Benim sizden kendim için hiçbir şey istediğim yok,
Şeker bile yiyemez ki kâğıt gibi yanan çocuk,
Çalıyorum kapınızı; teyze, amca, bir imza ver,
Çocuklar öldürülmesin, şeker de yiyebilsinler.”
Evet, çocuklar öldürülmesin, şeker de yiyebilsinler, çocuklar tutuklanmasın, okula da
gidebilsinler diyorum, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı…
BAŞKAN - Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Karar yeter sayısı arayacağım
aynı zamanda. Kabul etmeyenler…
Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı yoktur.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 00.14
– 135 –
YASEMİN
377–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
SEKİZİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 00.20
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin
Sekizinci Oturumunu açıyorum.
Tasarının 2’nci maddesi üzerinde Iğdır Milletvekili Pervin Buldan ve arkadaşlarının önergesinin
oylamasında karar yeter sayısı bulunamamıştı.
Şimdi önergeyi tekrar oylarınıza sunacağım ve karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Şimdi diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 2. maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif
ederiz.
Halil Ünlütepe (Afyonkarahisar) ve arkadaşları
Madde 2- 2911 sayılı Kanununun 33 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 33- Toplantı ve gösteri yürüyüşlerine 23 üncü maddenin (b) bendinde sayılan 6136
sayılı Yasaya tabi silah veya araçlar ile yakıcı ve patlayıcı maddeleri taşıyarak katılanlar, iki yıldan
beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Silah veya aracın bulundurulmasının suç oluşturması
halinde, ayrıca bu suçtan dolayı da ilgili hakkında kanun hükümlerine göre cezaya hükmolunur.
Toplantı ve gösteri yürüyüşünün kanuna aykırı olması halinde ve dağılmamak için direnildiği
takdirde, ayrıca 32 nci madde hükümlerine göre cezaya hükmolunur.”
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
efendim.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Atilla Kart, Konya Milletvekili. (CHP sıralarından
alkışlar)
ATİLLA KART (Konya) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; görüşülmekte olan tasarının
2’nci maddesiyle ilgili olarak tarafımızdan verilen önerge üzerinde söz almış bulunmaktayım. Genel
Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Sayın milletvekilleri, ben de konuşmama başlamadan evvel, bugünkü terör saldırısı sonucunda
hayatını kaybeden, şehit olan askerlerimize rahmet diliyorum, yaralılara da şifa dileklerimi iletiyorum.
– 136 –
YASEMİN
379–381
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
Değerli milletvekilleri, İçişleri Bakanı Sayın Beşir Atalay, 13 Kasım 2009 tarihinde Türkiye
Büyük Millet Meclisinde “Demokratik Açılım ve Millî Birlik Projesi” başlığı altında yaptığı
değerlendirmede, konuşmada şu konulara temas etmişti: Sayın Bakan Atalay, kısa vadeli adımlar,
genellikle yasal düzenleme gerektirmeyen idari tedbirler ve yönetmelik değişikliğiyle
gerçekleştirilecek çalışmalardan söz etmişti. Bir taraftan terörle mücadele, bir taraftan da açılım
projesinin alt ayakları olarak, projeleri olarak bunları ifade etmişti. Sayın Bakan, kısa vadede hayata
geçirmek için büyük bir anlayış ve sorumluluk duygusu içinde hareket ettiklerini bu konuşmada yine
beyan etmişti. Peki, aradan geçen dokuz ayın sonunda ne oldu, nasıl bir gelişme oldu? Bakıyoruz,
Sayın Bakan Atalay, daha geçen hafta, on sekiz yaş altındaki tüm çocukların çocuk mahkemelerinde
yargılanmasını sağlamaya yönelik kanun tasarısının, nihayet, Meclise sevkinden söz etti. Birkaç kez
iptal edilen tasarı bugün Genel Kurul gündeminde görüşülüyor değerli milletvekilleri. Bu süreci
özellikle vurgulamak, anlatmak gereğini duydum.
Getirilen bu tasarıda şu yanlışlıkları ve eksiklikleri Genel Kurulla paylaşmak istiyorum:
Çocuklara ilişkin olarak ceza hukuku bakımından geçerli olan evrensel ilkelerin, kuralların bu tasarıda
göz önüne alınmadığını görüyoruz. Türkiye hukukunda bu ilkeler, esas olarak Birleşmiş Milletler
Çocuk Hakları Sözleşmesi ve Çocuk Koruma Kanunu’nda yer almaktadır. Buna göre çocuk, erken
yaşta ergin olsa bile on sekiz yaşını doldurmamış olan kişidir. Çocuğun ceza sorumluluğunun
başlaması için de on iki yaşını doldurmuş olması şarttır. Çocuğun suçla ilişkilendirilmesi asıl olarak
çocuğun iradesi dışındaki etkenlere bağlandığından “suçlu çocuk” kavramını kullanmak mümkün
değildir, doğru değildir. Bunun yerine “kanunla ihtilafa düşmüş” veya “suça sürüklenmiş çocuk”
kavramlarının tercih edilmesi gerekir. Nitekim Çocuk Koruma Kanunu’nda da benzeri ifadenin
kullanıldığını görüyoruz. Dolayısıyla Terörle Mücadele Kanunu ile ihtilafa düşmüş çocuklar için de
“suça sürüklenen çocuk” kavramının kullanılması yerinde olacaktır. Böyle bir yaklaşım devletin
sorumluluğunu da öne çıkaran ve sorumlu davranmayı gerektiren bir yaklaşım olması sebebiyle yine
göz önüne alınması gereken bir davranıştır diye yorumluyor ve değerlendiriyoruz.
Görüştüğümüz bu tasarının 2, 3, 4, 8, 9 ve 10’uncu maddeleri doğrudan Terörle Mücadele
Kanunu mağduru çocuklarla ilgilidir ama üç temel konu var ki bu üç temel konu gündeme
getirilmediği takdirde bu tasarıyla istenilen amaca ulaşılması mümkün olmayacaktır. Nedir bunlar?
Hemen onları ifade edeyim:
Birincisi, toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde yüzü kısmen veya tamamen kapatmakla ilgili özel
suçu düzenleyen ve bu suça en az bir yıl ceza veren Terörle Mücadele Kanunu’nun 7’nci maddesinin
ilgili bendinin mutlaka gözden geçirilmesi gerekmektedir.
Yine, örgüt üyesi olmadığı hâlde örgüt adına suç işleyenlere örgüt üyesi gibi ceza verilmesine
yol açan 220’nci maddenin ilgili fıkrasının uygulanamayacağına dair bir cümlenin yine bu tasarıya
eklenmesi zorunluluğu vardır.
Ve nihayet, çocuklar için uygulanacak çocuklara özgü güvenlik tedbirlerinin aile ortamında
kalmalarını sağlamak kaydıyla olacağını düzenleyen bir hükme mutlaka ihtiyaç vardır. Bunların yine
bu tasarıda gözden geçirilmiş olmasını...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
– 137 –
YASEMİN
381–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
ATİLLA KART (Devamla) – Bu üç temel düzenlemenin tasarıda göz önüne alınmamış olmasını
önemli bir eksiklik olarak görüyoruz.
Esasen, getirilen bu tasarının çocuk sorunuyla ilgili “suçlu çocuk” kavramı, daha doğrusu “suça
itilmiş çocuk” kavramıyla ilgili sorunlara temel bir çözüm getirme amacını taşımadığını, bu tasarının
daha çok referandum sürecinde siyaseten kullanılmak amacıyla getirilen bir tasarı olduğunu, bu
süreçte, referandum sürecinde özellikle doğuda ve güneydoğuda yapılacak propaganda çalışmalarında
siyasi bir malzeme olarak kullanılmak üzere hazırlandığını bir kez daha ifade ediyor, bu
değerlendirmelerle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 2’inci maddesiyle değiştirilen 2911 sayılı kanunun 33’üncü
maddesinin birinci fıkrasında geçen “üç” kelimesinin “beş” olarak değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ahmet Aydın
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Adıyaman
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Gerekçe.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Bu önergeyle cezanın beş yıla kadar verilebilmesi amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge
kabul edilmemiştir.
Tasarının 2’nci maddesinin oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasına dair bir önerge vardır,
önergeyi okutup imza sahiplerini arayacağım.
Okutuyorum:
TBMM Başkanlığına
2. Madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
Nevzat Korkmaz? Burada.
Oktay Vural? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
Şenol Bal? Burada.
YASEMİN
– 138 –
385–386
TBMM
B: 137
Faruk Bal? Burada.
20 . 7 . 2010
O: 8
Behiç Çelik? Burada.
Kürşat Atılgan? Burada.
Rıdvan Yalçın? Burada.
Recep Taner? Burada.
Beytullah Asil? Burada.
Abdülkadir Akcan? Burada.
Hasan Çalış? Burada.
Osman Çakır? Burada.
Yılmaz Tankut? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Hüseyin Yıldız? Burada.
Alim Işık? Burada.
Osman Ertuğrul? Burada.
Necati Özensoy? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
İki dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 2’nci maddesinin açık
oylama sonucu:
“Oy Sayısı
Kabul
Ret
:
:
:
Kâtip Üye
221
195
26 (x)
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Burdur”
Böylece madde kabul edilmiştir.
3’üncü madde üzerinde üç adet önerge vardır, önergeleri geliş sırasına göre okutup aykırılıklarına
göre işleme alıyorum.
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 139 –
YASEMİN
387–388
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı “Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nın çerçeve 3 üncü maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini
arz ve teklif ederiz.
Bekir Bozdağ
Afif Demirkıran
Osman Kılıç
Yozgat
Siirt
Sivas
Ahmet Öksüzkaya
Kerem Altun
Ertekin Çolak
Kayseri
Van
Artvin
Recep Koral
Orhan Karasayar
İstanbul
Hatay
Madde 3- 2911 sayılı Kanuna 34 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde
eklenmiştir.
“Çocuklar hakkında uygulanmayacak hüküm
Madde 34/A- Bu Kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılarak direnme suçunu veya
katıldıkları toplantı ve gösteri yürüyüşleri sırasında propaganda suçunu işleyen çocuklar hakkında bu
suçlara bağlı olarak ayrıca 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 2 nci maddesinin ikinci fıkrası
hükmü uygulanmaz.”
TBMM Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik
yapılmasına dair kanun tasarısının 3 üncü maddesine konu 34/A maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz. 20/07/2010
Madde : 34/A- Çocukların,
a) Bu kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılmaktan,
b) Bu kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılmaya bağlı olarak örgüt üyeliğinden,
c) Toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında işledikleri propaganda suçundan
mahkûm oldukları cezalar, süresi aynı olmak koşuluyla ve çocuğun kendi aile ortamında
korunmasını sağlamaya yönelik olmak kaydıyla çocuklara özgü güvenlik tedbiri olarak infaz edilir.
Ancak bu hüküm, bu suçlardan mükerrir olan çocuklar ve ateşli silah, mermi, kesici veya delici ya da
patlayıcı veya yakıcı maddelerle toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılan çocuklar hakkında uygulanmaz.
Ali Rıza Öztürk
Atilla Kart
Hüsnü Çöllü
Mersin
Konya
Antalya
Halil Ünlütepe
Rahmi Güner
Turgut Dibek
Afyonkarahisar
Ordu
Kırklareli
Ali İhsan Köktürk
Zonguldak
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, üçüncü maddesinin madde metninden çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.
Rıdvan Yalçın
Ordu
Oktay Vural
Nevzat Korkmaz
Isparta
YASEMİN
İzmir
– 140 –
Hasan Çalış
Mehmet Ekici
Karaman
Yozgat
388–391
TBMM
B: 137
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
20 . 7 . 2010
O: 8
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen…
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Korkmaz konuşacak.
BAŞKAN – Nevzat Korkmaz, Isparta Milletvekili. (MHP sıralarından alkışlar)
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce heyetinizi
saygıyla selamlıyorum.
Sözlerimin başında -tabii tarih itibarıyla dün dememiz gerekiyor- dün şehadet mertebesine
ulaşmış bütün şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum, yaralı askerlerimize de bir an önce şifalar
diliyorum.
AKP Hükûmetinin adına açılım dediği yıkım projesinin alt uygulama başlıklarından birisiyle
daha karşı karşıyayız. Kamuoyuna duyurulmasının üzerinden yaklaşık bir yıl geçmiş, bu süre
içerisinde 150 şehidimize mal olmuş, arkasında şehit evladı, karısı, kardeşi, şehit anası babası olmak
üzere binlerce gözü yaşlı insan, terör mağduru bırakmıştır. Bu şehitlerimizin acısı yüreklerimizde,
hatıraları zihinlerimizde henüz taptazeyken daha bugün Hakkâri Çukurca’da 6 şehit 10 yaralımız var
ve kanları henüz namertlerin ellerinde kurumamış iken terör örgütü ve yandaşlarının talepleri üzerine
getirilen bu tasarının Genel Kurulda konuşuluyor olmasından hicap duyuyorum. Bu acıları dindirmek
ve evlatlarını, eşlerini, babalarını teröre kurban vermiş bu insanlarla helalleşmek yerine Hükûmet,
fütursuzca adımlar atmada bir beis görmemekte, uluslararası güçlerin kendisine biçtiği rolüne devam
etmektedir.
Yıkım projesi, yabancı menşelidir ve Washington, Brüksel dayatmaları sonucunda David Philips
adlı bir Amerikalı tarafından bir rapor hâlinde Nisan 2009’da hazırlanmıştır. Raporun alt başlıkları
incelendiğinde, hele hele Parlamentonun son bir yılındaki gündemi ile Türkiye’de Hükûmet
çevrelerinin başlattığı tartışmalar düşünüldüğünde ülkemizin başına örülmek istenen çorap çok daha
iyi anlaşılmaktadır.
Bu rapor Türk Hükûmetine bakın hangi tavsiyelerde bulunuyor? Rapor diyor ki: “Terörizme
karşı mücadelenin ötesine geçin.” Yani terör sorununa çözüm arıyorsanız siyasal çözüm,
demokratikleşme, İmralı canisini muhatap alma gibi önerileri de değerlendirin.
Hemen yandaş medyadaki bölücü kalemşorlar harekete geçiyor, Türkiye Cumhuriyeti devletiyle
sorunlu kişi ve kuruluşlar mevzileniyorlar, devletin bütünlüğü, milletin birliği ve cumhuriyetimizin
temel değerlerini hedef alarak saldırıya geçiyorlar. Federasyonu da konuşalım, ayrı yaşama taleplerini
de dikkate alalım gibi şayet ihanet içermiyorsa gaflet ve delalet barındıran sözler... Ne ilginç bir
zamanlama değil mi değerli milletvekilleri?
Devam ediyorum. Rapor diyor ki: “Anayasa değişikliği, Vatandaşlık Kanunu, Terörle Mücadele
Kanunu, Türk Ceza Kanunu gibi kanunlarda değişiklik yapın.” Meclis bir ay Anayasa değişikliğini
konuşuyor. Meclisteki siyasi parti grupları ve halk kutuplaştırılıyor. “Bu Anayasa değişikliği açılım
projemizin bir parçasıdır, açılım kapsamında atacağımız adımların önünü açıyor, alt yapısını
hazırlıyor.” diyor Sayın Başbakan. Ne zaman? 17 Nisan 2010 tarihinde.
– 141 –
YASEMİN
391–394
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
Bir müddet sonra Anayasa’ya aykırılık iddiasıyla açılacak davalar sonucu açılım adımlarına
engel olabilecek Anayasa Mahkemesinin teşkilat yapısında, yargıda istediği atamaları yapmak üzere
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun teşkilat yapısında değişiklik yapılıyor. Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşlığı tanımında değişiklik yapma talepleri dikkat çekiyor. Nitekim, bugün de Terörle Mücadele
Kanunu’nda bazı değişiklikler Meclise getiriliyor. Ne büyük bir tesadüf değil mi değerli
milletvekilleri?
Devam ediyorum. Rapor diyor ki: “Her iki tarafın -yani kastettiği bir tarafta devlet, diğeri ise
bölücü terör örgütü ve yandaşları- mağduriyetlerini ortadan kaldırın, uzlaştırın.” Hiçbir yüz kızarma
belirtisi olmadan şehit anaları ile teröristlerin aileleri aynı kefeye konuluyor. “Analar ağlamasın.”
gibi istismara açık bir slogan üretiliyor, sanki “Analar ağlasın.” diyen varmış gibi. “Milletimizin
milyarlarca doları terörle mücadeleye harcandı, keşke kalkınmaya harcansaydı.” gibi, bu ekonomik
kriz ortamında insanlarımızı şah damarından yakalayan cümleler sarf ediliyor. Sekiz yılda harcadığı
1 trilyon doların hesabını veremeyen AKP’nin başarısızlığını, yirmi beş yılda terörle mücadeleye
ayrılmış kaynaklarda arayan, basiretsiz, terör karşısında insanları yılgınlığa, bezginliğe iten bir
yaklaşım. Rapordaki cümleler ile bu sözler ne kadar benzeşiyor. Ne ilginç bir benzerlik değil mi
değerli milletvekilleri?
Devam ediyorum. Rapor diyor ki: “Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetimle ilişkileri
güçlendirin.” Elinde binlerce Mehmetçik’in kanı olan, Türkiye'ye “tut”, teröriste “kaç” diyen Barzani
birden “Mesut Ağabey” oluyor, Barzani mutlu olsun diye diplomatik kurallar altüst ediliyor, Irak’ın
bütünlüğünün simgesi Irak Bayrağı hiç ortalarda gözükmüyor. Hükûmetin bu davranışları ile raporun
cümleleri üst üste oturmuyor mu değerli milletvekilleri? Bu raporu hiç merak edip bir göz atma
zahmetine katlandınız mı?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
S. NEVZAT KORKMAZ (Devamla) – Mesela oy verme makinesi görülmek dışında hayırlı bir
iş yaptınız mı? Biz ne için oy veriyoruz diye hiç kendinizi sorguladınız mı değerli milletvekilleri?
Bugüne kadar olan biten göstermiştir ki terör örgütü taleplerini bazen doğrudan bazen de dolaylı
olarak dillendirmektedir ve adım adım mesafe almaktadır ve maalesef, olan bitenler, Başbakanın
tabiriyle “Hazmettire hazmettire milletimize zerk edilmektedir.” Devlete ve devletin güçlerine karşı
taş attırılan çocuklar meselesi de terör örgütünce istenmiş, müzahir STK’lar, siyasi kuruluşlar ve
uluslararası güçlerce desteklenmiştir.
Milliyetçi Hareket Partisi, çocukların istismarı suretiyle yıkım projesinin adımlarının devamı
niteliğindeki, devletimizin terör karşısındaki reflekslerini kırmaya yönelik bu tasarıya karşıdır ve
bugün Genel Kurulda, yarın da meydanlarda AKP’nin terör odaklarıyla girdiği al takke ver külah
ilişkisini anlatacaktır diyor, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısının aranmasını istiyoruz.
BAŞKAN – Arayacağım.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Sayın milletvekilleri,
karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
– 142 –
YASEMİN
394–397
TBMM
B: 137
Diğer önergeyi okutuyorum:
20 . 7 . 2010
O: 8
TBMM Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik
yapılmasına dair kanun tasarısının 3 üncü maddesine konu 34/A maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz. 20/7/2010
Madde : 34/A- Çocukların,
a) Bu kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılmaktan,
b) Bu kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılmaya bağlı olarak örgüt üyeliğinden,
c) Toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında işledikleri propaganda suçundan
mahkûm oldukları cezalar, süresi aynı olmak koşuluyla ve çocuğun kendi aile ortamında
korunmasını sağlamaya yönelik olmak kaydıyla çocuklara özgü güvenlik tedbiri olarak infaz edilir.
Ancak bu hüküm, bu suçlardan mükerrir olan çocuklar ve ateşli silah, mermi, kesici veya delici ya
da patlayıcı veya yakıcı maddelerle toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılan çocuklar hakkında
uygulanmaz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Ali Rıza Öztürk (Mersin) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Atilla Kart, Konya Milletvekili. (CHP sıralarından
alkışlar)
ATİLLA KART (Konya) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Genel Kurulu bir kez daha
saygıyla selamlıyorum.
Adalet ve Kalkınma Partisi, kritik konularda olduğu gibi, yine bu tasarıda da sorunu çözüyormuş
gibi görünüp aslında esasa yönelik olarak, öze yönelik olarak hiçbir ciddi öneriyi getirmiyor.
Şimdi, biraz sonra bu maddeyle ilgili olarak bir önerge oylanıyor, görüşülüyor, görüşülecek.
Burada, getirilen bu önergeyle bu soruna çözüm getirilmesinin mümkün olmadığını çok açık olarak
ifade ediyoruz. Bu önerge, Türk Ceza Kanunu’nun 314/3, 220/6 ve 7’nci fıkralarındaki düzenlemeyi
hiçbir şekilde etkilemiyor.
Bu soruna gerçekten çözüm getirmek iddiasında iseniz, bu konuda samimi iseniz, bu konuda
siyaseten dürüst iseniz şunu yapmanız gerekiyor, bu gayet açık: Terörle Mücadele Kanunu’nun 2’nci
maddesi, 7/2’nci maddesine yönelik olarak bir düzenleme yapıyor musunuz, yapmıyor musunuz?
Yine Türk Ceza Kanunu’nun 314’üncü maddesine yönelik olarak, 220’nci maddesinin altı ve
sekizinci fıkralarına yönelik olarak bir düzenleme yapıyor musunuz, yapmıyor musunuz? Bu cesareti,
bu tutarlılığı göstermeniz gerekiyor. Ama Adalet ve Kalkınma Partisi diğer birçok kritik konuda
olduğu gibi bu konuda da yine tamamen referandum sürecine yönelik olarak, siyaseten malzeme
olarak kullanmak amacıyla, bir düzenleme yapıyor görüntüsüyle yine kamuoyunu yanıltma girişimi
içinde.
– 143 –
YASEMİN
397–400
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
Değerli arkadaşlar, sevgili milletvekilleri, değerli milletvekilleri; hukukumuzda çocuk ceza
adalet sisteminin artık yeniden yapılandırılması gerekiyor. Bu kapsamda, Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi tarafından 1999 yılında verilen Thompson kararındaki ilkelere uygun olarak, İngiltere’de
yapılan uygulamalar doğrultusunda çocuklara yönelik yargılamalarda hiçbir oturumun bir ders saati
olan kırk beş dakikadan uzun sürmemesi, düzenli araların verilmesi gereğini yeri gelmişken ifade
ediyoruz.
Gerçekten bir düzenleme yapmak isteniliyorsa, çocuklara pedagog ve psikologlar aracılığıyla
kendilerine isnat edilen suç ve yargılamanın muhtemel sonuçları anlatılmalı, anlayabilecekleri bir
dille anlatılmalı; izlenebilecek savunma stratejisi çocuk ve ailesinin aktif katılımıyla tespit edilmelidir.
Çocuk, işlediği suçun kötülüğü ile yüzleşmek dışında, yargılamadan kaynaklanabilecek herhangi bir
tahribata veya travmaya uğratılmamalıdır.
Taş atan çocuklarla ilgili olarak, taş atma eylemlerinin yoğun olarak görüldüğü, zırhlı personel
taşıyıcının dahi zorlukla ilerlediği yerleşim birimlerinde, örneğin Diyarbakır Bağlar Mahallesi’nde,
Yeniköy Mahallesi’nde, Bağlar 5 Nisan Mahallesi’nde, bu gibi yerlerde şehir planlamaları yeniden
yapılmalı, bu yerleşim yerlerinde kentsel dönüşüm projeleri hazırlanmalı ve uygulamaya konulmalıdır
ama getirilen tasarıda, bırakın böylesine derinlemesine incelemelerin, tartışmaların, bütün bunların
ötesinde son derece yüzeysel ve çelişkili düzenlemelerin yapıldığını görüyoruz.
Değerli milletvekilleri, geldiğimiz aşamada, Adalet ve Kalkınma Partisi İktidarı şu yüzleşmeyi
göstermek durumundadır, bu cesareti sorgulamak durumundadır. Nedir o? Şunu artık görmemiz
gerekiyor: Terör örgütünün bu çocukları, hepimizin çocukları olan bu çocukları kendi amaçları
doğrultusunda kullandığı ve bundan böyle de kullanmaya devam edeceği açıktır. On beş, on sekiz,
yirmi yaş grubundaki bu çocuklar ve gençler devlet ve toplum kavramından ve aidiyet duygusundan
kopmuş durumdadırlar değerli arkadaşlarım. Böyle bir tablonun ayrışmayı yaratması kaçınılmazdır.
Böyle bir tablonun bölünmeye altyapı hazırlaması kaçınılmazdır. Bu tablo, kabul etmek gerekir ki
vahim bir tablodur. Hükûmet bu tablonun maalesef idrakinde değildir. Hükûmet slogan üretmek
yerine, artık öngörülü ve sorumlu davranarak bu konuya sağlıklı, tutarlı bir çözümü bulmak
zorundadır. On beş, on sekiz, yirmi yaşındaki o çocuklar hepimizin çocukları -tekrar ifade ediyorumzihnen “devlet” kavramından kopmuş durumdalar değerli arkadaşlarım. Bakın, kırk yaş ve üstü öyle
veya böyle devletle bağlantısını, toplumla bağlantısını sürdürüyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen, sözlerinizi tamamlayınız.
Buyurun.
ATİLLA KART (Devamla) – Ama toplumdan her anlamda kopan bir nesilden söz ediyorum,
bunun yaratacağı vahim tablodan söz ediyorum. Buna yönelik olarak bir düzenleme yapıyor muyuz,
bir çalışma yapıyor muyuz?
Bakın, konu artık İçişleri Bakanının basiretsizliğine, dirayetsizliğine ve polis akademisinin
kifayetsizliğine teslim edilmeyecek kadar önemli bir konu hâline gelmiştir. Aradan geçen sekiz yılın
sonunda terörün arşivini tutmaktan söz eden, sekiz yılın sonunda hâlen terörün arşivini tutmaktan söz
eden beceriksiz, dirayetsiz bir İçişleri Bakanıyla bu konuya çözüm getiremezsiniz. Bunu artık
görmeniz gerekiyor.
AYHAN YILMAZ (Ordu) – İşine bak, işine!
– 144 –
YASEMİN
400–404
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 8
ATİLLA KART (Devamla) – Aradan geçen sekiz yılın sonunda terörle mücadelede
koordinasyon için Başbakanlığı devre dışı bırakan, İçişleri Bakanlığı bünyesinde kurduğu bir
Müsteşarlıkla bu konuya çözüm getireceğini zanneden bir iktidar bu sorunu çözemez. Artık bu
gerçekleri görmeniz gerekiyor değerli milletvekilleri.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
ATİLLA KART (Devamla) – Bakın, aslında bunları söyleyen İçişleri Bakanı aczini ve…
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Kart.
ATİLLA KART (Devamla) – Toparlıyorum Sayın Başkanım, bir iki cümle lütfen.
BAŞKAN – Verdim Sayın Kart. Lütfen Sayın Milletvekili…
ATİLLA KART (Devamla) – Sayın İçişleri Bakanı, aslında aczini ve yetersizliğini ifade ediyor.
Bu İçişleri Bakanının yapacağı en büyük iyilik nedir biliyor musunuz?
BAŞKAN – Sayın Kart, lütfen… Teşekkür ediyorum.
ATİLLA KART (Devamla) – Hem kendisi için hem partisi için hem Hükûmet için hem Türkiye
için yapacağı en büyük iyilik, istifa etmektir. (CHP ve MHP sıralarından alkışlar, AK PARTİ
sıralarından gürültüler) Bu erdemi, bu sorumluluğu, bu saygıyı göstermelidir.
BAŞKAN – Sayın Kart…
ATİLLA KART (Devamla) – Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı…
BAŞKAN – Karar yeter sayısını arayacağım.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Sayın milletvekilleri,
karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı “Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”nın çerçeve 3 üncü maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini
arz ve teklif ederiz.
Bekir Bozdağ (Yozgat) ve arkadaşları
Madde 3- 2911 sayılı Kanuna 34 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde
eklenmiştir.
“Çocuklar hakkında uygulanmayacak hüküm
Madde 34/A- Bu Kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katılarak direnme suçunu veya
katıldıkları toplantı ve gösteri yürüyüşleri sırasında propaganda suçunu işleyen çocuklar hakkında bu
suçlara bağlı olarak ayrıca 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 2 nci maddesinin ikinci fıkrası
hükmü uygulanmaz.”
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Yüksek takdire
bırakıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN - Hükûmet katılıyor mu?
– 145 –
YASEMİN
404–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılıyoruz Sayın Başkan.
O: 8
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Gerekçe…
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Yürürlükteki hükümler çerçevesinde yapılan uygulamada, toplantı ve gösteri yürüyüşlerine kitle
psikolojisinin etkisinde kalarak katılan çocukların bu toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında terör
örgütünün propagandası mahiyetinde fiil ve davranışlarda bulunması halinde, Türk Ceza Kanununun
28 inci maddesi hükmü dikkate alınmaksızın 2911 sayılı Kanunun 32 ve 33 üncü maddelerinde ve
3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasında tanımlanan suçların
yanı sıra 3713 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının hükmü gereğince ayrıca örgüt üyesi
olmaktan dolayı mahkûm edilmeleri yönüne gidilmektedir. Bu uygulama, çocukların işledikleri
suçlara nazaran çok ağır cezalar ile ölçüsüz bir şekilde cezalandırılmaları sonucunu ortaya
çıkarmaktadır. Keza bu uygulama terör örgütleri tarafından çocukların istismar edilmeleri bakımından
büyük bir kolaylık oluşturmaktadır. Bu yanlış uygulamanın önüne geçmek amacıyla iş bu değişiklik
önergesi verilmiştir.
BAŞKAN - Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmiştir.
Tasarının 3’üncü maddesinin oylamasında…
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan, efendim bu 3’üncü madde af niteliğinde bir maddedir.
Dolayısıyla, Anayasa’mıza göre beşte 3 çoğunluğun aranması gerekmektedir. Dolayısıyla, bu konuda
Başkanlığınızın bu af niteliğinden dolayı yüce Meclise nitelikli çoğunluk arayacağınızı ifade etmenizi
istirham ediyorum.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 00.54
– 146 –
YASEMİN
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
DOKUZUNCU OTURUM
Açılma Saati: 01.02
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Harun TÜFEKCİ (Konya)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin
Dokuzuncu Oturumunu açıyorum.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Buyurun Sayın Bozdağ, bir söz talebiniz vardı.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım, bu bir af değildir. Türkiye Büyük Millet Meclisi,
daha önce Türk Ceza Kanunu’nu baştan sona değiştirdi ve Ceza Kanunu’nu değiştirirken cezaların
kimisinde farklılaştırmalar yaptığı gibi bazılarını suç olmaktan çıkardı. Örneğin hafif hapis cezasını
kaldırdı. Hafif hapis cezası öngörülen konuların çoğu idari yaptırıma bağlanıp Kabahatler Kanunu
olarak ayrıca düzenlendi.
OKTAY VURAL (İzmir) – Kürsüde kısa olarak gruplara söz verin, sonra tavrınızı belirlersiniz.
(AK PARTİ sıralarından gürültüler)
BAŞKAN – Bir saniye sayın milletvekilleri, lütfen…
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Dolayısıyla bir de Sayın Başkanım, hatırlarsanız geçende Seçim
Kanunu’yla…
BAŞKAN – Bir saniye… Yerinize oturur musunuz Sayın Bozdağ.
OKTAY VURAL (İzmir) – Usul tartışması açsın da üç dakika sen konuş.
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Bu konuda usul tartışmasına gerek yok.
BAŞKAN – Lütfen sayın milletvekilleri, şurada hukuki bir konu tartışılıyor.
Buyurun.
V.- AÇIKLAMALAR (Devam)
11.- Yozgat Milletvekili Bekir Bozdağ’ın, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde
yapılan düzenlemenin af niteliği taşımadığına ilişkin açıklaması
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Sayın Başkanım, Türkiye Büyük Millet Meclisinde Türk Ceza
Kanunu yasalaştırıldı. Daha sonra Kabahatler Kanunu da yasalaştırıldı. Türk Ceza Kanunu
yasalaştırılırken herkes bilir ki, kimi cezaların cezalarıyla ilgili farklı sonuçlar olduğu gibi, artırma,
azaltma gibi, bazı suçlar da suç olmaktan çıkarıldı. Örneğin Kabahatler Kanunu ayrı bir kanun olarak
düzenlendi. Eskiden Türk Ceza Kanunu’nda hafif hapis cezasıyla karşılanan kimi suçlar kabahat
statüsüne alındı, ayrı bir yerde düzenlendi. Dolayısıyla bunlar af değildir, bu bir.
İkincisi, daha yakın zamanda, Genel Kurulda, Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri
Hakkındaki Kanun’da değişiklik yapılırken seçim zamanında propagandada kullanılan dille ilgili bir
farklı düzenleme oldu. Burada da bir usul tartışması açıldı. Yine “Af” denildi, “Değil” denildi ve
Genel Kurul usul tartışmasıyla bu tip düzenlemelerin af olmadığını bir kez daha karara bağladı. Daha
önce de değişik kararları vardır.
Arz ederim.
YASEMİN
– 147 –
408–410
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
O: 9
Sayın Hamzaçebi, sözünüz var mı?
12.- Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi’nin, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 3’üncü
maddesinde yapılan düzenlemenin af niteliği taşımadığına ilişkin açıklaması
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Trabzon) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Yapılan düzenlemenin af olmadığı kanaatindeyiz. Af, bir ceza kanununda yer alan bir ceza
hükmü dururken, bu hükümde herhangi bir değişiklik yapılmazken, geçmişe yönelik olarak o cezadan
dolayı cezalandırılmış olan kişilerin cezalarının hafifletilmesi veya ortadan kaldırılmasıdır. Burada
yapılmakta olan düzenleme, var olan bir cezanın hafifletilmesi veya ortadan kaldırılması yönündedir
yani fiilin suç olmaktan çıkarılması yönündedir, aksi bir kabul tarzı ceza kanunlarında hiçbir zaman
değişiklik yapılmayacağı gibi bir sonucu yaratır ki bunun doğru olmadığı kanaatindeyim.
Düzenlemenin af olmadığı kanaatindeyiz.
BAŞKAN – Teşekkür ederim.
Sayın Bal, buyurun.
13.- Konya Milletvekili Faruk Bal’ın, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde
yapılan düzenlemenin af niteliğinde olduğuna ve buna göre oylama yapılması gerektiğine ilişkin
açıklaması
FARUK BAL (Konya) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Af nedir? Af, kanunen muayyen olan bir cezanın kısmen veya tamamen ortadan kaldırılmasıdır.
Bir de örtülü af vardır. Örtülü af nedir? Kanunen muayyen olan bir cezanın nevinin değiştirilmesidir.
Kanunen muayyen olan bir cezanın nevinin değiştirilmesi mahkemenin takdirinde ise bu mahkeme
tarafından uygulanması gereken bir işlemdir, eğer bu Mecliste yapılırsa bunun adı “örtülü af”tır.
Görüşmekte olduğumuz kanunda Terörle Mücadele Kanunu’nun 2’nci maddesinin ikinci fıkrasına
uygulanmayacağına dair ifade kâmil anlamıyla bir aftır ve bundan önce işlenmiş olan suçları da
tamamen kapsamaktadır. Sorun burada bitmemektedir, bu bir düzenleyici hüküm olduğuna göre
eşitlik ve genellik kuralına uygun olması gerekir. Kanunların eşitlik ve genellik kuralına uymayan bir
hüküm ihdas edecektir bu Meclis eğer af olarak değerlendirmediği takdirde. O takdirde, Anayasa
Mahkemesine “Eşitlik ve genellikle ilgili genel hukuk kuralı ihlal edilmiştir” düşüncesiyle yapılacak
başvurularda hiç istenmediği hâlde PKK terör örgütüyle ilgili mahkûm olmuş pek çok kişi önceki
mahkûmiyetlerinden bu örtülü af nedeniyle kurtarılmış olacaktır.
Bu düşünceleri Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak yüce Meclisin bilgisine sunuyor,
tamamen bir af niteliğinde olan bu teklifin af niteliği olarak oylanmasını talep ediyoruz.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Kaplan, buyurun.
14.- Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan’ın, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde
yapılan düzenlemenin af niteliği taşımadığına ilişkin açıklaması
HASİP KAPLAN (Şırnak) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Öncelikle bu düzenlemenin bir af olmadığını ifade etmek istiyorum. Çünkü Yargıtay Ceza Genel
Kurulunun 2008/44 sayılı bir içtihadı var. Burada hem örgüt üyesi olmaktan hem örgüt adına faaliyet
yürütmekten hem Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’ndan hem propaganda suçundan üç ay
– 148 –
YASEMİN
410–414
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
cezadan başlıyor yirmi beş yıla kadar. Şimdi burada yapılan düzenleme, örgüt üyesi olmamakla
birlikte örgüt adına faaliyet yürütmek gibi bir hükmü dizayn eden bir durum. Burada diğerleri olduğu
gibi, üç madde duruyor, yani cezalar yine verilmeye devam edilecek.
Zaten Sayın Başkanım, bu 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun asıl çıktığı tarih
tutanaklarına baktığımız zaman -1991’de- bu tartışmanın yaşandığını görüyoruz. Biliyorsunuz o
tarihte Türk Ceza Kanunu’nun 141, 142 ve 163’üncü maddeleri kaldırılmıştı. Yine Şartla Salıverilme
Yasası’nın tartışıldığı bir yasadır bu asıl ana temeli olan 91 yasası, 3713. Ve orada da tartışıldığı
zaman, Şartla Salıverilme Yasası’nın bir af yasası olmadığı, 141, 142 ve 163’üncü maddelerin
kaldırılmasının da olmadığı… Kaldı ki burada taş atan çocukları konuşuyoruz. Bugün burada taş
atan çocukları konuşurken şunu göz önünde tutmak gerekiyor: Yani işkenceden, çeteden, darbeden,
bilmem ne cezalarından çok az ceza alan ve alamayan yüzlerce, binlerce insanın olduğu bir ortamda,
toplumda çocuklar yaşlarından fazla bir ceza alıyor ve bu adalet duygusunu son derece yaralayan bir
durum. Bu adalet duygusunu sarsan durum, orantısız ceza durumunda sadece bir dizayn, yani bu bir
af değil. Aslında af dilemesi gereken biziz, Parlamentonun çocuklardan af dilemesi gerektiğini
düşünüyorum. Onu belirtmek istiyorum.
Saygılarımla.
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın Başkan, buyurun.
15.- Adalet Komisyonu Başkanı ve Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya’nın, 526 sıra sayılı Kanun
Tasarısı’nın 3’üncü maddesinde yapılan düzenlemenin af niteliği taşımadığına ilişkin açıklaması
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Değerli Başkanım, afla,
sürekli kanunu birbirinden ayırmak lazım, karıştırmamak lazım. Af, yasama organının veya
yetkilendirilmiş başka bir organın tertip edilen veya tertip edilecek cezaya geçici bir müdahalesidir.
Yasa ise uygulanmakla hemen tükenir, kararsa yine uygulanmakla hemen tükenir. Yasama organın
sürekli norm koyması, sürekli bir kural ortaya koyması sebebiyle kişilerin işledikleri suçlarda veya
cezalardaki başkalaşım yansımalı bir sonuçtur. Anayasa hukuku anlamında da Türk Ceza Kanunu
anlamında da af sayılmaz. Aksi takdirde şu ana kadar kanunlaştırdığımız maddeler dahi cezanın
türünün değişimi veya dönüşümü ve suç yapısında, ceza yapısındaki değişimler af olabilirdi. Af değil.
Teşekkür…
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Sayın milletvekilleri, biraz önce kabul edilen önergeyle “Çocukların Terörle Mücadele
Kanunu’nun 2’nci maddesinin ikinci fıkrasına göre ayrıca örgüt üyesi olmaktan mahkûm edilmeleri
hükmü” kaldırılmaktadır. Bu düzenleme sürekli bir düzenleme olup af niteliğinde değildir. Daha
önceki uygulamalar da zaten bu yöndedir.
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
– 149 –
YASEMİN
414–417
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
BAŞKAN – Şimdi, tasarının 3’üncü maddesinin oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasına
dair bir önerge vardır. Önergeyi okutup, imza sahiplerini arayacağım:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
Nevzat Korkmaz? Burada.
Oktay Vural? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
Şenol Bal? Burada.
Faruk Bal? Burada.
Behiç Çelik? Burada.
Kürşat Atılgan? Burada.
Rıdvan Yalçın? Burada.
Recep Taner? Burada.
Beytullah Asil? Burada.
Abdülkadir Akcan? Burada.
Hasan Çalış? Burada.
Osman Çakır? Burada.
Yılmaz Tankut? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Hüseyin Yıldız? Burada.
Alim Işık? Burada.
Osman Ertuğrul? Burada.
Necati Özensoy? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
İki dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 3’üncü maddesinin açık
oylama sonucu:
“Oy Sayısı
: 239
Ret
: 27 (x)
Kabul
: 212
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Harun Tüfekci
Bayram Özçelik
Konya
Burdur”
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 150 –
YASEMİN
417–420
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Böylece madde kabul edilmiştir.
O: 9
4’üncü madde üzerinde dört adet önerge vardır; geliş sıralarına göre okutup, aykırılıklarına göre
işleme alacağım:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 4’üncü maddesiyle değiştirilen 3713 sayılı kanunun 5’inci
maddesine eklenen fıkrada geçen “hakkında” kelimesinin “için” olarak değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ahmet Aydın
Adıyaman
T.B.M.M. Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı yasa teklifinin 4. maddesindeki “Bu madde hükümleri
çocuklar hakkında uygulanmaz” ifadesi yerine “Bu madde hükümleri tüm çocuklar hakkında
uygulanmaz” şeklinde değiştirilmesini arz ederiz.
Ferit Mevlüt Aslanoğlu
Malatya
Vahap Seçer
Yaşar Ağyüz
Mersin
Gaziantep
Ramazan Kerim Özkan
Burdur
Rahmi Güner
Ordu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına dair Kanun Tasarısı’nın Çerçeve 4. Maddesi ile düzenlenen 3713 Sayılı Terörle
Mücadele Kanunu’nun 5. Maddesi’ne eklenen fıkradaki “çocuklar” ibaresinin “bütün çocuklar”
şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Bengi Yıldız
M. Nezir Karabaş
Nuri Yaman
Sırrı Sakık
Osman Özçelik
Hasip Kaplan
Batman
Bitlis
Muş
Muş
Siirt
Şırnak
Hamit Geylani
Hakkâri
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, dördüncü maddesinin Anayasaya aykırılık sebebiyle madde metninden
çıkarılmasını arz ve teklif ederiz.
Rıdvan Yalçın
Oktay Vural
Hasan Çalış
Nevzat Korkmaz
K. Erdal Sipahi
Mehmet Ekici
Ordu
Isparta
İzmir
İzmir
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Karaman
Yozgat
– 151 –
YASEMİN
420–422
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Erdal Sipahi, İzmir Milletvekili. (MHP sıralarından
alkışlar)
KAMİL ERDAL SİPAHİ (İzmir) – Sayın Başkan, yüce Meclise saygılar sunarım.
Sözlerimin başında, Çukurca ve Van’da hain saldırı sonucu şehit olan Mehmetçiklere rahmet,
milletimize başsağlığı diliyorum.
Terörle pazarlık ve teröriste şirin görünme uğruna AKP İktidarı döneminde şehit sayısı 809’a
çıktı. Açılımın başlangıcı olan, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün “Güzel şeyler olacak.” sözünden bu
yana açılımın bedeli 158 şehit, bugün itibarıyla. İşte, açılımın bedeli bu ve bu açılımın son perdesi
de Anayasa değişikliği.
Milliyetçi Hareket Partisi olarak tasarının 4’üncü maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu
gerekçesiyle değişiklik önergesi verdik. Maddeye göre, öldürme, kundaklama, adam kaçırma gibi
kanunda belirtilen suçların terör amacıyla işlenmesi hâlinde öngörülen artırım çocuklar için
uygulanmayacaktır. Bir suç, işleyenin yaşına, cinsiyetine ya da herhangi bir özelliğine göre daha az
ya da daha çok yaptırıma bağlanamaz. Nitekim, yaş küçüklüğü bir indirim sebebidir. Buna rağmen,
maddeyle, çocukların Anayasa’ya aykırı şekilde terör suçu işlemesi imtiyazlı hâle getirilmektedir.
Bugün 7 şehidin kanı kurumadan teröre taviz ve terörle müzakere sürecine devam edilmektedir. Bu,
temel kanun değil teröre destek kanunudur, teröristi aklama kanunudur.
PKK tarafından istismar edilen çocuklar şimdi de AKP tarafından istismar edilmekte “taş atan
çocuklar” gibi masum ve mağdur bir ifadeyle konu kısa pantolonlu beş altı yaşındaki çocuklar gibi
takdim edilerek Türk milleti kandırılmak istenmektedir. Bölgede kamu düzeni ciddi bir sarsıntı
içindedir ve bölgedeki kamu yönetimi, maalesef, böyle bir konuyu, çocukların yaşlarını, eylemlerini
takip ve işleme tabi tutmaktan âciz hâle gelmiştir. Buradan hareketle, bölgede sağlıklı bir nüfus kaydı
yoktur, yaş küçültme, kardeşinin, akrabasının nüfus kaydını kullanma, sahtecilik ve baskılarla büyük
yaştakilerin, hatta bizzat teröristlerin konuyu istismar edebileceği açıktır. Aynı yaştaki güya çocuklar
dağ kadrosunda Mehmetçik’e saldırırken hâlâ teröriste şirin görünmenin, aczin devamını anlamak da
mümkün değildir. Şu ana kadar 158 şehide mal olan açılımla ilgili olarak Aydın’da Milliyetçi Hareket
Partisi il binasına asılan pankartı Aydın Valisi AKP’li bir belediyenin desteğiyle indirmiştir.
Geçen yıl İstanbul Valisi şehit analarının Edirnekapı Şehitliği’nde ellerinde Türk Bayrağı’yla
yaptıkları toplantıdan rahatsız olmuştur. Şehit anaları taciz edilmiş, Türk bayrakları ellerinden alınarak
toplatılmıştır ve mükâfat olarak da kendisi müsteşar yapılmıştır.
Geçen sonbaharda Kırıkkale’de açılımcılar hırslarını bir şehit astsubayın mezarını tahrip ederek
çıkarmışlardır. PKK’yla iş birliği koordinatörü İçişleri Bakanından ses yok, Habur’da PKK’yı
karşılayan Müsteşardan ses yok, Kırıkkale Valisinden hiç mi hiç ses yok.
Bursa Valisi kardeş Azerbaycan bayraklarını Ermenilere ve AKP’ye şirin görünmek için yerlere
attırdı, ses yok.
Adana Valisi PKK yandaşlarına açılım konferansı verdirdi, alan memnun, veren memnun. Şimdi,
Aydın Valisi devletin değil PKK açılımının valisi olarak açılımın neden olduğu 158 şehitten
utanmıyor, efeler diyarı Aydın’ın teröre verdiği 176 şehitten utanmıyor, kendisini ziyaret eden şehit
– 152 –
YASEMİN
422–425
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
ailelerine hitaben “Sadece terörist değil devlet de silah bırakmalı.” demekten utanmıyor. İşte,
Aydın’da böyle bir vali var. Bunun gibi adamlarla güya terörle mücadele edilecek. Kendisi
1 Ağustosta Aydın Meydanı’nda gereken dersi alacak.
Evet, şimdi biraz tarihte gezinti yapalım. 15 Mayıs 1919’da İzmir Yunanlılar tarafından işgal
edildiğinde Damat Ferit’in İzmir Valisi Kambur İzzet Türk halkının toplanmasına, işgale karşı
durmasına mâni olmuştu. Ardından yine 1919’da Damat Ferit’in Manisa Valisi Hüsnü Efendi
Manisa’yı topuyla, tüfeğiyle Yunanlıya teslim etmişti ve bu vali Kurtuluş Savaşı’nın sonunda Yunan
askerleriyle beraber Yunanistan’a kaçmak zorunda kalıp “Hüsnüyadis” ismini almıştı. Bugün
Manisa’daki akrabalarının kimler olduğu bazı rivayetlere maruzdur.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
KAMİL ERDAL SİPAHİ (Devamla) – Sayıları gittikçe azalan devletin gerçek valilerini tenzih
ediyorum ama iktidar uşaklığı, açılım yalakalığı, ikbal ve makam uğruna yeni Damat Ferit valileri,
yeni Kambur İzzetler, yeni Hüsnüyadisler hortlamıştır.
FATİH ÖZTÜRK (Samsun) – Anlat anlat! Bir de ciddi bir şey konuş.
KAMİL ERDAL SİPAHİ (Devamla) – Merak etmesinler, bu gidişle akıbetleri onlarınkinden
pek farklı olmayacaktır.
Sözlerime son verir, yüce Meclise saygılar sunarım. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı…
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum, karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler…
ABDÜLKADİR AKCAN (Afyonkarahisar) – Sayın Başkan, içerde otursunlar Allah aşkına!
BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) – Elektronik yapın Sayın Başkan.
ABDÜLKADİR AKCAN (Afyonkarahisar) – Kendinizi inkâr ediyorsunuz. Bunun sayılacak
bir tarafı yok Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
ABDÜLKADİR AKCAN (Afyonkarahisar) – Yapma Sayın Başkan!
RECEP TANER (Aydın) – Çok ayıp, çok ayıp Sayın Başkan!
ABDÜLKADİR AKCAN (Afyonkarahisar) – Sayın Başkan, böyle şey olmaz! Başkanlığın
saygınlığına halel getiriyorsunuz.
BAŞKAN - Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına dair Kanun Tasarısı’nın Çerçeve 4. Maddesi ile düzenlenen 3713 Sayılı Terörle
Mücadele Kanunu’nun 5. Maddesi’ne eklenen fıkradaki “çocuklar” ibaresinin “bütün çocuklar”
şeklinde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Bengi Yıldız (Batman) ve arkadaşları
– 153 –
YASEMİN
425–428
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Nuri Yaman, Muş Milletvekili. (BDP sıralarından
alkışlar)
M. NURİ YAMAN (Muş) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 526 sıra sayılı Kanun
Tasarısı’nın 4’üncü maddesiyle ilgili verdiğimiz değişiklik önergesi üzerinde Barış ve Demokrasi
Partisi adına söz aldım. Hepinizi en içten duygularla selamlıyorum.
Evet, gecenin bu saatinde az da olsa “Bu saatten sonra madde üzerinde görüşmektense gerekçeyi
okuyun, bu iş geçsin.” diyen birtakım sesler duyuyorum ama değerli milletvekilleri, gerçekten, bugün,
ileride bizim gibi bu sıralarda Türkiye'nin geleceğini tayin edecek, bizim geleceğimiz ve teminatımız
olan çocuklarımızla ilgili çok önemli bir eksikliği ve ileride demokrasinin yolunu açacak önemli bir
eksikliği gidermek üzere bu yasayı görüşüyoruz.
Aslında bu yasayla ilgili değişikliklerle ilgili söylenecek çok söz var. Bu sözleri söylemeden
önce, bugün Sayın Başbakanın grup konuşmasında muhalefet partilerinin milletvekilleriyle ilgili
söylediği bir sözde bayağı birtakım yanlışların olduğunu belirtmeden geçemeyeceğim.
Ben sayın Cumhuriyet Halk Partisi ve MHP milletvekilleriyle ilgili olarak, 12 Eylülde yapılacak
Anayasa referandumunda gönüllerin neye eğilimli olduklarını bilemem ama bu kürsüden net ve açık
olarak söylüyorum: Sayın Başbakan, iyice biliniz ki nasıl ki 2007’nin 22 Temmuzunda Kürt halkı
kendi temsilcilerini bu Meclise gönderip kendi seslerini istediyse, kendi seslerinin olmasını,
soluklarının olmasını arzu ettiyse, bu sizin referandum değişikliğinizle ilgili olarak da yine bu
milletvekillerinin sözünü dinleyecek ve onların isteği doğrultusunda 12 Eylülde sizin o yamalı
Anayasa’nıza, o 12 Eylül ruhunu taşıyan Anayasa’nıza kırmızı kart gösterecek ve boykot tokadını
yüzünüzde hissedeceksiniz. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
ALİ KOYUNCU (Bursa) – Helal olsun sana! Bravo!
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Teşekkür ediyorum.
Gerçekten öyle olacak çünkü siz bu Anayasa’yla o halka hiçbir şey vermiyorsunuz. O halkın…
(AK PARTİ sıralarından gürültüler)
FAHRETTİN POYRAZ (Bilecik) – Neyine karşı çıkıyorsun?
M. NURİ YAMAN (Devamla) – 12 Eylül’ün ruhunu aynen taşıyorsunuz.
FAHRETTİN POYRAZ (Bilecik) – Neyine karşı çıkıyorsun, neyine?
M. NURİ YAMAN (Devamla) - O Anayasa’nın başlangıç hükümlerine bakınız, başlangıç
hükümlerine.
LÜTFİ ÇIRAKOĞLU (Rize) – Faili meçhulleri niye…
M. NURİ YAMAN (Devamla) - Beş paragraflık bir başlangıçta dahi belli bir ırkın ve etnisitenin
vurgulaması yapılıyor. Bu etnik kimliğin bu kadar vurgulanmasına ve diğer kültürlerin, diğer dinsel,
dilsel ve kültürel varlıkların yok sayılmasına o gün, 12 Eylülde o halk, o bölgede ve Anadolu’nun her
tarafındaki yaşayan ve kendisini o kimlikte hisseden kişiler, sizlere o Anayasa referandumu tokadını
rahatlıkla vuracak.
– 154 –
YASEMİN
428–433
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
SELAMİ UZUN (Sivas) – Kenan Evren kadar olamadınız.
M. NURİ YAMAN (Devamla) - Öyle sanıyorum ki Sayın Başbakan şimdi o tokadın acısını
hissediyor ki şu anda korkuya kapılmış. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) O korkudandır ki ama
o korkudandır ki şimdiden birtakım bilgi kirliliğine dayanan ve gerçekleri yansıtmayan birtakım
söylemlerle diğer muhalefet partilerinin sepeti içine bizi de sayma gibi bir yanılgıya düşüyor. (AK
PARTİ sıralarından gürültüler)
Evet, bu Anayasa gerçekten Kürtlerle ilgili hiçbir şey öngörmüyor. Kürtlerle ilgili ne
özgürlükleriyle ne beklentileriyle ne dilleriyle ne kültürleriyle ve ne de kendilerinin kendi öz
kimlikleriyle ifadesine imkân vermeyen bir Anayasa. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) Bu
Anayasa’ya biz o gün gerçekten dur diyeceğiz ve onun acısını da şimdiden sizin hissetmenizi
istiyorum. Tabii, bu konularda halk kararını vermiş.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Zaten çok yakında bütün Anadolu’yu, o güzel halkla
buluşurken…
AYHAN YILMAZ (Ordu) – Evet mi diyeceğiz, hayır mı diyeceğiz? Ne diyeceğiz?
M. NURİ YAMAN (Devamla) – …Ege’den, Marmara’dan, Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı
bölgedeki insanlarla kucaklaşacağız, “Burada sizin adınız yok, burada sizin kimliğiniz yok, burada
size verilen hiçbir şey yok.” diyeceğiz ve ona göre de size olan cevabı vereceğiz. Bu konuda hiç
kimsenin şüphesi olmasın. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
Benim dikkatimi çeken bir şey var, bundan en çok rahatsız olanlar da ne yazık ki o bölgenin
insanlarının burada temsil edilen şahıslarını görmekten de büyük üzüntü duyuyorum diyor ve biz…
RECEP KORAL (İstanbul) – İstismar ediyorsunuz, ondan.
SELAMİ UZUN (Sivas) – Kenan Evren “değişsin” diyor.
M. NURİ YAMAN (Devamla) – Kenan Evren’in de zamanında neler dediğini herkes biliyor ve
sizler de o gün Kenan Evren’le beraber o referandum tokadının acısını birlikte hissedeceksiniz diyor,
hepinizi saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
FAHRETTİN POYRAZ (Bilecik) – O bile “değişsin” diyor Nuri Bey. Bak, “Anayasa değişsin”
diyor.
SELAMİ UZUN (Sivas) – Bak, Kenan Evren ne diyor.
AYHAN YILMAZ (Ordu) – Evet mi, hayır mı?
M. NURİ YAMAN (Muş) – Boykot, boykot…
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
III.- Y O K L A M A
(MHP sıralarından bir grup milletvekili ayağa kalktı)
OKTAY VURAL (İzmir) – Toplantı yeter sayısı istiyoruz.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, önergeyi oylarınıza sunacağım ancak bir yoklama talebi vardır,
yerine getireceğim.
– 155 –
YASEMİN
433–435
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
Sayın Vural, Sayın Bal, Sayın Korkmaz, Sayın Enöz, Sayın Çelik, Sayın Orhan, Sayın Akcan,
Sayın Taner, Sayın Çakır, Sayın Özdemir, Sayın Paksoy, Sayın Varlı, Sayın Tankut, Sayın Akkuş,
Sayın Dağdaş, Sayın Yalçın, Sayın Akçay, Sayın Uzunırmak, Sayın Atılgan, Sayın Özensoy.
Yoklama için üç dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla yoklama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yeter sayısı vardır.
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
BAŞKAN - Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
T.B.M.M. Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı yasa teklifinin 4. maddesindeki “Bu madde hükümleri
çocuklar hakkında uygulanmaz” ifadesi yerine “Bu madde hükümleri tüm çocuklar hakkında
uygulanmaz” şeklinde değiştirilmesini arz ederiz.
Ramazan Kerim Özkan (Burdur) ve arkadaşları
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Ferit Mevlüt Aslanoğlu, Malatya Milletvekili, buyurun.
(CHP sıralarından alkışlar)
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Malatya) – Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri;
hepinize saygılar sunuyorum.
Değerli arkadaşlar, ben hukukçu değilim, olayın hukuki tarafına girmeyeceğim ama çocuklar,
bizim çocuklarımız, ister taş attırılsın ister kapkaç yaptırılsın ister namus cinayetine alet edilsin,
bunlar bizim çocuklarımız. Bunları kim yaptırıyor? Hepimiz anneyiz, hepimiz babayız. Bir çocuğun
hapiste olmasının anne yüreğini, baba yüreğini ne kadar ezeceğini siz tahmin edin. Kim ister ki
çocuğu hapiste olsun? Kim ister ki çocuklar en iyi yaşında, çocuk yaşında, eğitim yaşında hapse
girsin? Hepimizin çocukları bunlar. Bu yasa, sadece bu çocukları terörle mücadele kapsamından
çıkarıyor. Gelin, bu ülkedeki tüm çocukların sorunlarına çözüm bulalım, onlar da bizim çocuklarımız.
– 156 –
YASEMİN
435–438
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
Değerli arkadaşlarım, size iki tane örnek vereceğim. Amerika’da bu iş nasıl yapılıyor? Bir
arkadaşımın çocuğu Amerika’da bir suç işlemiş. Annedir, babadır, çok üzüldüler, apar topar ben de
onlarla gittim. Ve olay nasıl oluyor biliyor musunuz arkadaşlar? On sekiz yaşından küçük olduğu
için suç işleyen çocuğu önce aileye teslim ediyorlar. Hapse falan atmıyorlar. Aileye polis
kontrolünde… Aile de kefil oluyor: “Evet, çocuk benim yanımda ve benim yanımdan gitmeyecek.”
Kefalet veriyor. O çocuk ne suç işlediyse mahkemeye çıkarıyorlar, ama jüri kim biliyor musunuz?
Mahkeme jürisi var, jüri aynı suçu işleyen kişiler. Dikkatinizi çekerim. (AK PARTİ sıralarından “Vay
be!” sesi)
Vay be değil, bilmiyorsan öğren! Bilmiyorsan öğren! Size bir vaka anlatıyorum, burada oturup
da “Vay be!” diyecek, orada oturup da ahkâm kesecek bir hâliniz yok. “Vay be!” Size örnek
anlatıyorum. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) “Vay be!” Ne demek “Vay be!” Ya dinle,
dinlemesini bilmiyorsan dışarı çık, git! (CHP ve MHP sıralarından alkışlar)
Arkadaşlar, jüri o suçu işleyen kişilerden oluşuyor. Bir hâkimin başkanlığındaki jüri o suçu
işleyen kişilerden oluşuyor. Önce bu suçu işleyen kişiyi mahkeme, jüri heyeti sorguya alıyor ve nasıl
ceza veriyorlar, biliyor musunuz? Diyor ki: Sen, bir ay parkta çalışacaksın, iki ay parkta çalışacaksın,
üç ay şunu yapacaksın. Hapis yok arkadaşlar. Bir çocuğun hapse girmesinin, hapiste zamanını
geçirmesinin, hapisten sonra toplum yaşamına alışmasının nasıl olacağını siz tahmin edin. Bu
nedenle, mesele sadece burada taş atan çocukları bu yasa hükmünden çıkarmak değil; mesele, bu
ülkedeki tüm çocukların, bu ülkede namus cinayetine alet edilen, bu ülkede kapkaça alet edilen, bu
ülkede diğer suçlara alet edilen… Alet ediliyor bu çocuklar. Ben, bugün, bu ülkede taş atan çocuklar
dâhil bunların hiçbirinin, suç işleyen çocukların kendi iradesiyle suç işlediğine inanmıyorum, mutlaka
birileri suç işletiyor. Önce sorunu burada arayalım.
Bu nedenle, biz, öncelikle bu çocuklarımızın gelecekleri için, toplumun geleceği için, meseleyi
bu açıdan, Türkiye’deki tüm çocukların -Türkiye’deki tüm anne-babalar için, bir şekilde, bu yasa
kapsamı sadece bu değil, bu kapsamın dışına çıkarıp, tüm çocukların- işlediği suçların nedenlerini,
niçin işlemiş, kim işletmiş; bunları araştırmamız lazım. Bu çocukların yargılanmalarını, işlediği
suçlardan yargılanmasını değiştirmemiz lazım. Bunları psikolojik bir tedaviye almamız lazım,
topluma kazandırmamız lazım. Yoksa, at hapse çocuğu, çocuğun ömrü hapiste geçsin. O çocuk…
Bakın, Türkiye’de hapisten çıkan çocukların geleceğine bir bakın. Yani hapisten çıktıktan sonra
topluma ne kadar adapte olmuş? Ve bu çocukları bir inceleyelim. Acaba bu çocuklar topluma ne
kadar adapte oluyor? Acaba bu çocuklar tekrar hapse…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Aslanoğlu, lütfen tamamlayınız.
FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU (Devamla) – İşte, birtakım gelenek, görenek öğrenip, acaba
bunlar aynı suçları bir daha işliyor mu işlemiyor mu? Gelin, buna bakalım. Hapisten çıkan çocukların
topluma ne kadar adapte olduğunu mutlak incelememiz lazım. Yoksa sadece bu yasayı almışsın, bu
çocukları terörle mücadele kapsamı dışına çıkarmışsın; konu bu kadar basit değil arkadaşlar.
Bu nedenle, ben hepinize… Türkiye’deki hepimiz anneyiz, babayız. Hiç birimiz çocuğunun
hapiste çürümesini istemeyiz. Bu nedenle olaya bu pencereden bakıp, geniş kapsamla bakıp konuyu
bu şekilde incelememiz gerekiyor.
Hepinize saygılar sunarım. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
YASEMİN
– 157 –
438–442
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 4’üncü maddesiyle değiştirilen 3713 sayılı kanunun 5’inci
maddesini eklenen fıkrada geçen “hakkında” kelimesinin “için” olarak değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ahmet Aydın
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Adıyaman
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe: Bu önerge ile kelime tashihi yapılarak ifadelerin daha açık olması amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge
kabul edilmemiştir.
Tasarının 4’üncü maddesinin oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasına dair önerge vardır;
önergeyi okutup, imza sahiplerini arayacağım.
TBMM Başkanlığına
4’üncü madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
BAŞKAN – Nevzat Korkmaz? Burada.
Oktay Vural? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
Şenol Bal? Burada.
Faruk Bal? Yok.
KAMİL ERDAL SİPAHİ (İzmir) – Takabbül ediyorum.
BAŞKAN – Behiç Çelik? Burada.
Kürşat Atılgan? Yok.
ERKAN AKÇAY (Manisa) – Takabbül ediyorum.
BAŞKAN - Rıdvan Yalçın? Burada.
Recep Taner? Burada.
Beytullah Asil? Burada.
Abdülkadir Akcan? Burada.
Hasan Çalış? Yok.
MUSTAFA KEMAL CENGİZ (Çanakkale) – Takabbül ediyorum.
– 158 –
YASEMİN
442–444
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN - Osman Çakır? Burada.
O: 9
Yılmaz Tankut? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Hüseyin Yıldız? Burada.
Alim Işık? Burada.
Osman Ertuğrul?
Necati Özensoy? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik cihazla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul
etmeyenler… Kabul edilmiştir.
Üç dakika süre veriyorum:
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 4’üncü maddesinin açık
oylama sonucu:
“Oy Sayısı
: 229
Ret
: 22 (x)
Kabul
: 207
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Burdur”
Böylece madde kabul edilmiştir.
5’inci madde üzerinde dört adet önerge vardır, önergeleri geliş sıralarına göre okutup
aykırılıklarına göre işleme alacağım.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 5’inci maddesiyle değiştirilen 4675 sayılı kanunun 6’ncı
maddesinin ikinci fıkrasının sonuna eklenen cümlede geçen “kararını verir” ibaresinin “nihai kararını
verir” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ayhan Sefer Üstün
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Sakarya
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı tasarının 5. maddesi ile eklenen fıkrada geçen “… talep edilen
diğer…” ibaresinin madde metninden çıkartılarak yerine “…istenen…” kelimesinin yazılmasını arz
ve teklif ederiz.
Ali Rıza Öztürk
Turgut Dibek
Mersin
Kırklareli
Ferit Mevlüt Aslanoğlu
Malatya
Halil Ünlütepe
Afyonkarahisar
Ali İhsan Köktürk
Zonguldak
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 159 –
YASEMİN
444–447
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN - Son iki önerge aynı mahiyette olduğu için birlikte işleme alıyorum.
O: 9
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, beşinci maddesiyle eklenen son cümlenin madde metninden çıkarılmasını arz ve
teklif ederiz.
Rıdvan Yalçın
Oktay Vural
Hasan Çalış
Ali Uzunırmak
Nevzat Korkmaz
Behiç Çelik
Ordu
İzmir
Aydın
Karaman
Isparta
Mersin
Mehmet Ekici
Yozgat
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın Çerçeve 5. Maddesi ile düzenlenen 4675 Sayılı İnfaz Hakimliği
Yasası’nın 6. maddesinin 2. fıkrasının sonuna eklenen cümlelerden sonuncusunun madde metninden
çıkartılmasını arz ve teklif ederiz.
Bengi Yıldız
M. Nezir Karabaş
Hamit Geylani
Hasip Kaplan
Sırrı Sakık
Nuri Yaman
Batman
Şırnak
Bitlis
Muş
Sebahat Tuncel
Hakkâri
Muş
İstanbul
BAŞKAN - Aynı mahiyetteki önergelere Komisyon katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN - Önerge üzerinde söz isteyen?
AYLA AKAT ATA (Batman) – Sebahat Tuncel konuşacak, İstanbul Milletvekili.
BAŞKAN – Sebahat Tuncel, İstanbul Milletvekili…
SEBAHAT TUNCEL (İstanbul) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; 526 sıra sayılı Kanun
Teklifi’nin 5’inci maddesi üzerine verdiğimiz değişiklik üzerine söz almış bulunmaktayım. Hepinizi
saygıyla selamlıyorum.
Bugün, Türkiye'nin uzun süredir beklediği TMK mağduru çocukların sorunlarını giderecek bir
yasayı görüşüyoruz. Tabii gönül isterdi ki aslında bugün burada TMK’nın kaldırılmasını tartışalım.
Türkiye demokrasisi açısından büyük bir ayıp olan TMK, hem Türkiye demokrasisi açısından hem
de Türkiye'de Kürt sorununun çözümsüzlüğü açısından hâlâ sorunlarla devam eden bir yasa ama ona
rağmen, çocuklar için yapılan düzenlemenin, yetersiz olsa da, önemli olduğunu düşünüyoruz.
– 160 –
YASEMİN
447–450
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 9
Sayın milletvekilleri, düzenlemede değişiklik yapılması lehte bir durum olarak lanse edilen
çocukların yetişkinlerle aynı mahkemelerde yargılanması sorunu, 1991’de çıkartılan 3713 sayılı
Terörle Mücadele Kanunu ve yine, 2006 yılında AKP tarafından düzenlenen, TMK’da yapılan
değişikliklerle sınırlı kalan bir sorun değil ne yazık ki. Çocukların, sıkıyönetim mahkemelerinde ve
onların yerine kurulan devlet güvenlik mahkemelerinde büyüklerle aynı yargılama usullerine tabi
tutularak yargılandıklarını hepimiz biliyoruz.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi 2001 yılında bir bildiri yayınlayarak, Türkiye’deki
çocuk yargılamasını, özellikle de OHAL bölgesine atıfta bulunarak eleştirince, zorlamayla, 2003
yılında bir yasa çıkartıldı ve çocuklarda, Çocuk Mahkemeleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle, on
beş yaş, on sekiz yaşa çıkarıldı. Ayrıca, sıkıyönetim, olağanüstü hâl ve DGM kapsamına giren suçlarla
ilgili istisnalar da kaldırılarak, on sekiz yaşına kadar bütün çocukların çocuk mahkemelerinde
yargılanması yönünde bir düzenleme yapıldı. Bu düzenlemeden çok kısa bir süre sonra, 2006 yılında
AKP’nin yaptığı değişiklikle, ne yazık ki, tekrardan, çocuklar, büyüklerle aynı koşullarda
yargılanmaya başlandılar. Bu da “taş atan çocuklar” diye kamuoyuna yansıyan bir dramı ifade eder.
Bu süreç içerisinde baktığımızda, bu çocukların büyüklerle birlikte aynı mahkemede
yargılanması ve tutuklanmasının temel sebebi, Kürt çocukları olması itibarıyla, aslında, Kürt
sorunuyla direkt bağlantısı olan bir durumdur. Yani, aslında, TMK, Türkiye’de Kürt sorununun
çözümsüzlüğünden kaynağını alan ve hâlâ çözümsüzlükte ısrar eden bir yasa olması itibarıyla da
ciddi bir sorundur.
Bu bağlamda, çocukların çocuk ağır ceza mahkemelerinde yargılanmalarına yönelik değişikliğe,
devam eden hatanın sona erdirilmesine fazlaca bir anlam yüklememek gerekir. Çocukların
yargılandıkları mahkeme değişse de, tabi olduğu kanun, yani Terörle Mücadele Kanunu devam
etmektedir. Terörle Mücadele Kanunu devam ettikçe de, çocuklar, ne yazık ki, bu tip sorunlarla karşı
karşıya kalacaktır.
TMK mağduru çocuk yargılamasına esas temel madde örgüt üyeliği, daha doğrusu, örgüt üyesi
olmasalar da örgüt üyesi gibi cezalandırılabilmelerini öngören TCK’nın 314’üncü maddesinin
yollamasıyla gidilen 220’ye 6 düzenlemesi. Dolayısıyla, çocuklara, örgüt üyesi cezasının yanında
ek olarak propaganda ya da 2911 sayılı Yasa’ya muhalefetten veya kolluğa muhalefetten ve benzeri
birçok suçtan ceza verilmektedir.
Değişiklikte sadece ek olarak cezalandırdıkları 2911’de bir düzenleme var, TCK 314 ve 220’ye
6 maddesiyle ilgili, kanun teklifinde, herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır. Dolayısıyla, bu
konuda da çocukların aslında mağduriyetinin giderildiğini düşünmüyoruz.
Sayın milletvekilleri, TMK 4’üncü madde, müessir fiil, tehdit, eğitim ve öğretimin engellenmesi,
mala zarar verme vesaire gibi çok sayıda suçu terör suçu olarak kabul etmektedir ve bunların hepsi
314’e 2 yollamasıyla 220’ye 6’ncı maddenin, düzenlenen, “Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt
adına suç işleyen kişi ayrıca örgüte üye olmak suçundan dolayı da cezalandırılır.” maddesi
kapsamında örgüt adına işlenmiş bir suç olarak kabul ediliyor. Yani, DGM’lerin kaldırılmasıyla nasıl
özel yetkili mahkemelerde zihniyet değişmedi, sorun devam ettiyse, çocukların da çocuk ağır ceza
mahkemesinde yargılanması özünde sorunu değiştirmeyecektir.
Öncelikle çocukların TMK kapsamından tümüyle çıkartılması ve devletin, örgütün, illegalitenin
ne olduğunu bilmeyen, yalnızca tepkilerini ortaya koymaya çalışan çocukların siyasi dava sanığı
konumundan, örgüt üyeliği suçundan yargılanmalarının önüne geçilmesi, sanırım yapılması gereken
en önemli düzenlemedir.
– 161 –
YASEMİN
450–453
TBMM
B: 137
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
20 . 7 . 2010
O: 9
BAŞKAN – Buyurun.
SEBAHAT TUNCEL (Devamla) – Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sonuç itibarıyla, bugün burada yapılan düzenlemeler yetersiz olsa da, Barış ve Demokrasi Partisi
adına bu kanun teklifini destekliyoruz. Ancak şunu da ifade etmek önemlidir: Umuyoruz bundan
sonra TMK’nın kaldırılması konusunda da burada bir çalışma yapılır. Ülkemizin sorunlarını,
demokrasi sorununu, Kürt sorununu yok sayarak ya da burada, bu kürsüde şiddeti körükleyecek
sözler söyleyerek Türkiye toplumuna hizmet etmiyoruz. Bunu bir kez daha ifade etmek istiyorum.
Gerçek hizmet, gerçekten demokratik, sivil bir anayasa hazırlamak ve bu anayasa hazırlanana kadar
da en azından kanunları buna göre hazırlamak, Türkiye’de toplumun Kürt’üyle, Türk’üyle, kadınıyla,
çocuğuyla eşit koşullarda yaşayabileceği bir ortam sağlamak hepimizin görevi ve sorumluluğu diyor,
hepinizi saygıyla selamlıyorum. (BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı istiyorum.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum, karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı yoktur.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 01.56
– 162 –
YASEMİN
453–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 10
ONUNCU OTURUM
Açılma Saati: 02.03
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin
Onuncu Oturumunu açıyorum.
Tasarının 5’inci maddesi üzerinde İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve arkadaşlarının
önergesinin oylanmasında karar yeter sayısı bulunamamıştı. Şimdi önergeyi tekrar oylarınıza
sunacağım ve karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Sayın
milletvekilleri, karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına ilişkin
kanun tasarısının, beşinci maddesiyle eklenen son cümlenin madde metninden çıkarılmasını arz ve
teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Rıdvan Yalçın (Ordu) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Behiç Çelik, Mersin Milletvekili.
BEHİÇ ÇELİK (Mersin) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; söz konusu tasarının 5’inci
maddesine ilişkin verilen önerge üzerinde söz aldım. Bu vesileyle hepinizi saygılarımla selamlıyorum.
Şimdi, değerli arkadaşlar, karşımızda tasarı metnine baktığımız zaman maddeleri itibarıyla yine
bir AKP yasa yapma klasiğiyle karşı karşıyayız. Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’ndan
Terörle Mücadele Kanunu’na ve 4675’e, 5237 sayılı Kanun’a, 5271 sayılı Yasa’ya ve 5275’e kadar
uzanan altı yasanın ilgili maddelerini değiştiren “Taş Atan Çocuklar” başlığı altında gelen bir torba
kanun, temel kanun olarak görüşülüyor. Böyle yasa yapma tekniği olur mu arkadaşlar? Baştan sona
içeriksiz, mantıksız ve tutarsız bir metinle karşı karşıyayız.
Türkiye’de, Anayasa’nın 2’nci maddesinde ifade edilen hukuk devleti ilkesi burada da
çiğneniyor. Anayasa’ya aykırılık söz konusu değil ama burada hukuk, hukuka yasalar ne kadar yakın
konulabilirse, çıkartılabilirse o ölçüde toplumsal, beşerî vicdanda makes bulur, yankı bulur. Ancak
bu olmamakta. Özellikle mali mevzuatta da bunu AKP yapmakta. Siyasal iktidarın Türkiye Büyük
Millet Meclisine bu dayatmasını hiçbirimizin kabul etmemesi ve buna direnmemiz gerekir aslında.
– 163 –
yasemin
455–457
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 10
Ama İktidar Partisi Grubunun, Hükûmetin dayatması karşısında direnememesi bu tür yasaları ne
yazık ki yüce Meclisten çıkartıyor ve bu da Türkiye’de istikrarsızlığa sürekli kapı aralıyor ve
istikrarsızlık içerisinde bocalayan bir siyasal iktidar ve bugün maalesef grup konuşmalarında olduğu
gibi kendi seçmen tabanını kaybetmiş bir siyasal iktidar geliyor, bizim şehidimiz olan Mustafa
Pehlivanoğlu’ndan -rahmetliden- medet umar hâle geliyor. (AK PARTİ sıralarından gürültüler) Yazık,
çok yazık, içler acısı bir durum.
NURETTİN AKMAN (Çankırı) – Böyle mi değerlendiriyorsunuz?
BEHİÇ ÇELİK (Devamla) – Evet, evet öyle değerlendiriyoruz.
NURETTİN AKMAN (Çankırı) – Hepimizin şehidi.
BEHİÇ ÇELİK (Devamla) – Değerli arkadaşlar, komutan, bak, siz komutansınız, şimdi
konuşmayın.
NURETTİN AKMAN (Çankırı) – Şehit, hepimizin şehidi.
BEHİÇ ÇELİK (Devamla) – O zaman teşekkür ediyorum. Sizin gibi acaba kaç tanesi var böyle?
Burada Terörle Mücadele Kanunu’nun maddesi değiştiriliyor ama Terörle Mücadele
Kanunu’nun 8’inci maddesini kaldırıyorsunuz. Terörle Mücadele Kanunu bölücü propaganda
yapmayı yasaklarken siz bunu kaldırıyorsunuz. Şimdi açılım politikanızın, BOP projesi kapsamında
yapmış olduğunuz bu uygulamaların Türk milletini paramparça edeceğini bilmiyor musunuz, hâlâ
bunda niçin ısrar ediyorsunuz? Ve toplanıp vicdanınıza seslenin ve oy aldığınız kitlelere gidin, sorun
ve burada şu kanaate ulaşacaksınız sorduğunuz zaman: Artık açılım politikaları iflas etmiştir ve asla
Türk milleti bunu kabul etmemiştir, etmeyecektir ve hesabını bu ısrarı, bu dayatmaları yapanlardan
en kısa sürede soracaktır.
Terörle Mücadele Yasası’nın 8’inci maddesini eğer gücünüz yetiyorsa getirin, hep birlikte kabul
edelim. Bu konuda sizin bir direnciniz söz konusu değil. Sayın Faruk Bal yerinden yapmış olduğu
konuşmada bir hatırlatmada bulundu. Bir hukukçu olarak ne dedi? “Örtülü af niteliğindedir.” dedi.
Bunu dikkate almanızı özellikle AKP Grubuna öneriyorum, bunu lütfen dikkate alın ve kimleri
affettiğinizi burada sizlere hatırlatma durumunda değilim, bunu lütfen dikkate alınız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
BEHİÇ ÇELİK (Devamla) – Sayın Başkan, teşekkür ediyorum.
5’inci maddeyle ilgili uygulamayı aslında Habur teşrifatçılığı yapan arkadaşlarınız fiilî
uygulamayla başlatmıştı, şimdi yine geliyor. Aslında devletin bir yönü de seremonidir. Devletin
birtakım uygulamaları vardır. Devletin en önemli erklerinden biri yargı olduğuna göre, infaz
hâkimliğinin tutuklu ve hükümlüleri makamına çağırarak ifade alma esasını bozmamak gerekir. Şimdi
burada bunu da deliyorsunuz. Böylece yasalarımız delik deşik edilerek Türkiye’de hukuksuzluğun
yeni bir temelini daha atıyorsunuz 5’inci maddeyle. Bu, taş atan çocukları af değil. Ne yazık ki,
çocukların ileride terörist olmasına elverişli iklimi yaratacak uygulamaların kapısını yine
aralıyorsunuz.
Bu duygularla, hatadan dönmeyi sizlere salık verir, yüce Meclisi saygılarımla selamlıyorum.
Teşekkür ederim. (MHP sıralarından alkışlar)
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı…
– 164 –
yasemin
457–461
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – Arayacağım Sayın Vural.
O: 10
Önergeyi oylarınıza sunuyorum ancak işaret oylamasını elektronik cihazla yapacağım.
İki dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, karar yeter sayısı vardır, önerge kabul edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı tasarının 5. maddesi ile eklenen fıkrada geçen “… talep edilen
diğer…” ibaresinin madde metninden çıkartılarak yerine “…istenen…” kelimesinin yazılmasını arz
ve teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Ali Rıza Öztürk (Mersin) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Ali Rıza Öztürk, Mersin Milletvekili.
Buyurun. (CHP sıralarından alkışlar)
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla
selamlıyorum.
AKP İktidarı nasıl ki teröre karşı mücadelede titrek, korkak, ürkek ve çekingen davranıyorsa,
demokrasinin geliştirilmesi, hak ve özgürlüklerin önünün açılması konusundaki mücadelelerde de
çekingen ve ürkek davranıyor. Eğer, AKP İktidarı, gerçekten, kamuoyunda “taş atan çocuklar” olarak
bilinen çocukların sorununun demokrasi meselesi olduğuna inanıyor ise, gerçekten çocukların
sorunlarının çözülmesi konusunu siyasi propaganda malzemesi etmekten öte gerçekten çözülmesini
istiyor idiyse bu çocukların doğrudan sorunlu maddelere neşter atmaktan korkmaması gerekirdi.
Değerli arkadaşlarım, bugün burada biz, gerçekten terörle mücadeleyi zaafa uğratacak bir madde
düzenlemesi düşüncesindeysek, eğer bu kuşkuya kapıldıysak bunu yapmamamız gerekiyor. Oysa,
ben, bu düzenlemenin terörle mücadeleyi zaafa uğratacak, teröristlere hizmet edecek bir düzenleme
olduğunu düşünmüyorum ama AKP İktidarının kafasının karışık olduğunu düşünüyorum.
Şimdi, bakın, her ne kadar Terörle Mücadele Kanunu’nun 7’nci maddesinin ikinci fıkrasının
çocuklar hakkında uygulanmayacağına ilişkin bir önerge getirilmiş ise de bu önergenin tarihsel
sürecine baktığımızda bu tasarının Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmesinden itibaren bir
sürü değişiklikler yapıldı. Yani önergeyle kaldırılan madde komisyonda üç dört kez geldi gitti, geldi
gitti, geldi gitti! Bu gelgitler AKP’nin kafasındaki gelgitler! Yani AKP bir yandan bu çocukların
sorunlarını çözermiş gibi gözükerek mesaj vermek istiyor bu tarafa, bir yandan da bu taraftan korkuyor.
Değerli arkadaşlarım, gerçekten bu mücadelede kararlıysanız bu sorunlara bir bütün olarak
bakmak durumundasınız. Sizin getirdiğiniz o Terörle Mücadele Kanunu’nun 7’nci maddesinin ikinci
fıkrası sorunları çözmekten uzak. Bir kez daha tarihe not düşmek adına söylüyorum: Bu çocukların
– 165 –
yasemin
461–464
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 10
sorunları Terörle Mücadele Kanunu’nun 2, 5, 7/2 (a) ve (b) 9, 13, 17’nci maddeleri, Türk Ceza
Kanunu’nun 314, 220/6, 220/7 ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nun 23, 28,
32, 33’üncü maddeleriyle ilgilidir. Siz bu maddeleriyle ilgili bir düzenleme yapmazsanız getirdiğiniz
olay kısırdır değerli arkadaşlarım. Bugün, gerçekten, Terörle Mücadele Kanunu terörle mücadeleyi bir
kenara bırakmış, demokrasi, özgürlük, hak, emek ve eşitlik mücadelesi veren insanları potansiyel terörist
olarak gören, halkla mücadele etme kanunu hâline gelmiştir. Bu kanunun da düzeltilmesi gerekir.
Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak bu kanundaki tavrımızı, bu tasarının Komisyona ve Türkiye
Büyük Millet Meclisine sevkinden beri aynı kararlılık ve aynı çizgide götürüyoruz. Biz burada değerli
arkadaşlar neyi savunuyoruz? Biz şunu savunuyoruz: Şimdi “Neyiniz varsa benim için feda edin.
Hapisten çıktıktan sonra çalışırım, size öderim. Kurtarın beni buradan. Ben niye buradayım? Benim
suçum yok. Kötü şeyler yaşıyorum burada, dayanamıyorum.” diyen Batmanlı Berivan’ın o
hapishanede haksız yere yattığına inandığımızdan dolayı, toplum vicdanını sızlatan, gerçekten hukuk
devletinin temelini oluşturan adalet duygusunu zedeleyen bu hukuk sisteminin mevzuatımızdan
sökülüp atılması için destek veriyoruz.
Gerçekten değerli arkadaşlarım, on beş yaşındaki bu kız çocuğu alkollü ve ehliyetsiz olarak araç
kullansaydı yedi yıl dokuz ay hapis cezası almayacaktı. İşte Cumhuriyet Halk Partisi…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
SEBAHATTİN KARAKELLE (Erzincan) – Vay be!
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – “Vay be”, “vıy be” diye bağırmakla bir şey yapamazsın
arkadaşım, otur bir kere dinlemesini öğren.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen…
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) – Biz burada konuşmalarımızı yapıyoruz, tarihe geçiyor. Bizim
baştan beri tutumumuz belli, AKP’nin tutumu da belli bu konuda. Siz ne yaptığınızın farkında
değilsiniz. Yani sen eğer kızdırmak istiyorsan beni, ben kızmayacağım, hiç boşuna kızdırmaya çalışma.
Değerli arkadaşlar, demin de söyledim, demokrasi ve özgürlük mücadelesi gerçekten korkusuz
olmayı gerektirir, yürekli olmayı gerektirir, konjonktüre göre davranmamayı gerektirir. Bu bir
samimiyet, bir inanç meselesidir.
Biz gerçekten “Taş atan çocuklar ceza almasın.” demiyoruz ama bu cezanın çocukların yaptığı
eylemle orantılı olmasını, çocuğun yüksek yararını korurken, öbür taraftan da bu çocuğun eylemine
uygulanacak cezanın orantılı olmasını istiyoruz. Hâlâ daha bu tasarıda, taş atmakla silah atmayı, silah
bulundurmayı aynı kabul eden bir siyasal anlayış devam ediyor ise bu konuda, çocukların sorunlarını
çözme konusunda samimi olunmadığını Yüce Meclisinize saygıyla sunmak isterim. (CHP
sıralarından alkışlar)
Teşekkür ederim.
BAŞKAN – Teşekkür ederim.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum…
III.- YOKLAMA
(MHP sıralarından bir grup milletvekili ayağa kalktı)
OKTAY VURAL (İzmir) – Yoklama istiyoruz.
– 166 –
yasemin
464–468
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
BAŞKAN – …ancak bir yoklama talebi vardır, onu yerine getireceğim.
O: 10
Sayın Vural, Sayın Bal, Sayın Korkmaz, Sayın Yalçın, Sayın Paksoy, Sayın Akkuş, Sayın Çelik,
Sayın Akçay, Sayın Orhan, Sayın Taner, Sayın Asil, Sayın Akcan, Sayın Yıldız, Sayın Varlı, Sayın
Özensoy, Sayın Tankut, Sayın Işık, Sayın Dağdaş, Sayın Sipahi, Sayın Kaya.
Yoklama için üç dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla yoklama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, toplantı yeter sayısı vardır.
VIII.- KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN
GELEN DİĞER İŞLER (Devam)
A) KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ (Devam)
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın, Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın, Hakkari Milletvekili
Hamit Geylani’nin, İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin, Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili
Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775,
2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711) (S. Sayısı: 526) (Devam)
BAŞKAN - Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının 5’inci maddesiyle değiştirilen 4675 sayılı kanunun 6’ncı
maddesinin ikinci fıkrasının sonuna eklenen cümlede geçen “kararını verir” ibaresinin “nihai kararını
verir” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ayhan Sefer Üstün
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Sakarya
ANAYASA KOMİSYONU BAŞKAN VEKİLİ HAKKI KÖYLÜ (Kastamonu) – Katılmıyoruz
Sayın Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Bu önerge ile kelime tashihi yapılarak ifadelerin daha açık olması amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge
kabul edilmemiştir.
Tasarının 5’inci maddesinin oylanmasında açık oylama yapılmasına dair bir önerge vardır.
Önergeyi okutup imza sahiplerin arayacağım.
– 167 –
yasemin
468–470
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 10
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
5’inci madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
Nevzat Korkmaz? Burada.
Oktay Vural? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
Şenol Bal? Burada.
Faruk Bal? Yok.
ERKAN AKÇAY (Manisa) – Takabbül ediyorum Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Akçay takabbül etti.
Behiç Çelik? Burada.
Kürşat Atılgan? Burada.
Rıdvan Yalçın? Burada.
Abdülkadir Akcan? Burada.
Beytullah Asil? Burada.
Recep Taner? Burada.
Hasan Çalış? Yok.
Kim takabbül ediyor?
GÜRCAN DAĞDAŞ (Kars) – Takabbül ediyorum Sayın Başkan.
BAŞKAN – Sayın Dağdaş takabbül etti.
Osman Çakır? Burada.
Yılmaz Tankut? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Hüseyin Yıldız? Burada.
Alim Işık? Burada.
Osman Ertuğrul?
MUSTAFA KEMAL CENGİZ (Çanakkale) – Takabbül ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Cengiz takabbül etti.
Necati Özensoy? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik cihazla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul
etmeyenler... Kabul edilmiştir.
İki dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
– 168 –
yasemin
470–472
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 10
BAŞKAN - 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 5’inci maddesinin açık oylama sonucu:
“Oy Sayısı
: 222
Ret
: 23 (x)
Kabul
: 199
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Burdur”
Böylece 5’inci madde kabul edilmiştir.
Sayın milletvekilleri, birleşime on dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 02.29
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 169 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
ON BİRİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 02.40
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Yusuf COŞKUN (Bingöl), Bayram ÖZÇELİK (Burdur)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin On
Birinci Oturumunu açıyorum.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
6’ncı madde üzerinde dört adet önerge vardır.
Önergeleri geliş sırasına göre okutup, aykırılıklarına göre işleme alacağım.
T.B.M.M. Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı kanun tasarısının 6. maddesindeki son cümlesinde “yarısından
üçte ikisine kadar” ifadesinin madde metninden çıkartılıp yerine “üçte iki oranında” ibaresinin
yazılmasını arz ve teklif ederiz.
Ali Rıza Öztürk
Turgut Dibek
Ahmet Tan
Selçuk Ayhan
Mersin
İstanbul
Kırklareli
İzmir
Halil Ünlütepe
Afyonkarahisar
Ferit Mevlüt Aslanoğlu
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Malatya
1/775 esas numaralı kanun tasarısının çerçeve 6 ncı maddesi ile düzenlenen 5237 sayılı kanunun
79 uncu maddesine eklenen ikinci fıkrasının b) bendinde geçen “üçte ikisine” ibaresinin “dörtte
üçüne” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ahmet Aydın
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Adıyaman
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın Çerçeve 6. Maddesi ile düzenlenen 5237 Sayılı Türk Ceza
Kanunu’nun 79. Maddesine eklenen 2. Fıkranın son cümlesinde yer “verilecek ceza yarısından üçte
ikisine kadar artırılır” ibaresinin “verilecek ceza dörtte biri oranında artırılır” şeklinde değiştirilmesini
arz ve teklif ederiz.
Bengi Yıldız
M. Nezir Karabaş
Hamit Geylani
Nuri Yaman
Hasip Kaplan
Sırrı Sakık
Batman
Muş
Bitlis
Şırnak
Osman Özçelik
Hakkâri
Muş
Siirt
– 170 –
yasemin
–475
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
TBMM Sayın Başkanlığı’na
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı Kanun Tasarısının 6. maddesinin aşağıdaki şekilde
değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.
Madde 6.- Türk Ceza Kanununun 79. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Madde 79-(1) Yasal olmayan yollardan;
a) Bir yabancıyı ülkeye sokan veya ülkede kalmasına imkân sağlayan,
b) Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkân sağlayan,
Kişi, üç yıldan sekiz yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
(2) a) Suçun doğrudan veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla,
b) Bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi,
c) Suç mağdurlarının hayatı bakımından bir tehlike oluşturması hâllerinde verilecek ceza
yarısından üçte ikisine kadar artırılır.
(3) Bu suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, tüzel kişi hakkında
bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Rıdvan Yalçın
Oktay Vural
Abdülkadir Akcan
Faruk Bal
Şenol Bal
Hasan Çalış
Ordu
Konya
İzmir
İzmir
Behiç Çelik
Afyonkarahisar
Karaman
Mersin
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Behiç Çelik, Mersin Milletvekili. (MHP sıralarından
alkışlar)
BEHİÇ ÇELİK (Mersin) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 526 sıra sayılı tasarının 6’ncı
maddesine ilişkin verdiğimiz önerge üzerine söz aldım. Bu vesileyle, hepinizi saygılarımla
selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, Heredot’un “On Binlerin Göçü”nden yaklaşık iki bin beş yüz yıl sonra
insanlık farklı bir vakayla karşı karşıya. Dünya, tok olan, refah içerisinde olan devletler ve onların
toplumları ile açlık ve yoksulluk içerisinde yaşayan kesimler arasında büyük bir katı çizginin çizildiği
bir çağı yaşamakta. Sanırım, iki bin beş yüzyıl sonra Heredot’un “On Binlerin Göçü”ne benzeyen ama
bu sefer milyonların göçünü yaratacak olan bir dünya gerçeğiyle karşı karşıyayız.
Burada sizlerin dikkatini çekmek istediğim husus, aç insanların ülkesinden tok insanların
ülkesine doğru karşı konulamaz, engellenemez, her türlü yasal önleme rağmen akan kalabalıkların
gelecekte daha da artarak devam edeceği yönünde. Bu göç hareketi Afrika’dan Avrupa’ya doğru,
Asya’dan yine Avrupa’ya doğru ve transit bir ülke olarak Anadolu söz konusu.
– 171 –
yasemin
475–479
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
Ülkemizin burada oldukça önem arz ettiğini dikkatinize çekmek isterim. Zira, burası bir geçiş
ülkesi ve Türkiye’nin istikrarı, Türkiye’nin güvenliği, aslında Avrupa’nın ve hatta örgütsel anlamda
söylemek gerekirse Avrupa Birliğinin güvenliğini de teşkil etmektedir. Ancak Avrupa Birliği, güven
ve istikrar artırıcı önlemleri Türkiye içinde, özellikle Türkiye içinde vurgu yaparken, bu göç, olası
göç hareketini, kitlesel göç hareketlerini Anadolu’nun içerisinde hiç olmazsa durdurabilmek, mümkün
ise Türkiye’nin sınırlarında durdurabilme çabasını özellikle vurguluyorlar.
Onun için, bizim çevremizdeki terör olaylarını da bu kapsamda bazen değerlendiren kendi
içlerinde “think tank” merkezleri mevcut. Yani önümüzdeki yıllar büyük stabilizasyonların olacağı,
yani istikrarsızlığın olacağı ve hatta devletler arasında istikrarsızlaştırmaların daha da artırılarak,
bunun devletler arasındaki mücadelede farklı bir silah olarak kullanılabileceğini özellikle
dikkatlerinize sunmak isterim.
Onun için, 6’ncı maddeyle ilgili yapılan düzenlemeyi bu bağlamda ele almak ve düşünmek de
doğru olsa gerek.
Ancak, 5’inci maddede yapmış olduğum konuşmada arz etmiş olduğum üzere, AKP’nin kanun
yapma tekniğinin yanlış zemine oturmuş olması burada 6’ncı maddede murat edilenin
gerçekleşmesinde de sıkıntıları bizzat ortaya çıkarabilmektedir. Onun için AKP’yi burada özellikle
kanun yapma tekniği açısından hakkaniyete, adalete, iyi düşünmeye, sağlıklı düşünmeye özellikle
davet ediyorum.
Onun için 6’ncı maddedeki göç hareketlerini çok iyi tahlil ederek, bilim adamlarıyla tartışarak
bu tür hükümlerin dünya, insanlık için, Avrupa için, Asya için ve özellikle kendi ülkemiz için bir
istikrar unsuru hâline gelmesi ve yeryüzünde açlara doğru tok olanların yardım etmesini sağlayıcı ve
insanlık için bazı idealleri içimizde taşıyor olmamız da sanıyorum önem arz etmektedir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
BEHİÇ ÇELİK (Devamla) – Değerli arkadaşlarım, ne yazık ki bu konularda kafa yormadan
yasalarımıza ceza hükümleri koyarak ya da mevcut hükümleri artırarak belli bir sonuca gitme arzusu,
asla bu hareketleri durdurmayacaktır, daha da artıracaktır. Çünkü aç mutlaka tok olan tarafa doğru ve
az gelişmiş olan gelişmiş olana doğru akacaktır. Önemli olan az gelişmişin bulunduğu yerde karnının
doyması ve gelişmesini temin etmek ve Türkiye'nin bütün sınırlarını ve çevresini güven ve istikrar
koridoru hâline dönüştürmesini sağlamaktan geçtiğini özellikle belirtmek isterim.
Bu duygularla hepinizi saygılarımla selamlıyorum.
Teşekkür ederim. (MHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Çelik.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Kabul edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’nın Çerçeve 6. Maddesi ile düzenlenen 5237 Sayılı Türk Ceza
Kanunu’nun 79. Maddesine eklenen 2. Fıkranın son cümlesinde yer “verilecek ceza yarısından üçte
ikisine kadar artırılır” ibaresinin “verilecek ceza dörtte biri oranında artırılır” şeklinde değiştirilmesini
arz ve teklif ederiz.
– 172 –
yasemin
Bengi Yıldız (Batman) ve arkadaşları
479–482
TBMM
B: 137
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
20 . 7 . 2010
O: 11
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Osman Özçelik, Siirt Milletvekili.
OSMAN ÖZÇELİK (Siirt) – Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; görüşmekte olduğumuz yasa
tasarısının 6’ncı maddesine ilişkin verdiğimiz önergeyle ilgili söz aldım. Hepinizi saygıyla
selamlıyorum.
Terörle Mücadele Kanunu, bilindiği gibi, 1991 yılında yürürlüğe girmiş ancak daha sonra birçok
kez değişikliğe uğramıştır; 1992 yılında, 1995 yılında, 1999’da, 2003’te, 2006’da, 2007’de, 2008’de
ve şimdi de 2010’da. Yani, bir yasanın, kısa metinli bir yasanın bu kadar sık değişikliğe uğramasının
nedeni, bu yasanın hukuka bir türlü uydurulamamasıdır. En büyük değişiklikler de 2006 yılında yine
AK PARTİ Hükûmeti döneminde yapılmış.
Terörle Mücadele Kanunu, 12 Eylül faşist askerî Anayasası’nın mantığıyla düzenlenmiş, insan hak
ve özgürlükleri yerine, insanların yaşam hakkı yerine, güvenliği yerine devletin güvenliğini esas alan
bir mantıkla düzenlenmiş ve yapılan değişikliklerle giderek ağırlaştırılmıştır. Bu yasa, 2006’da yapılan
değişiklikten sonra da Cumhurbaşkanlığı tarafından da, ne yazık ki, onaylanarak yürürlüğe girmiştir.
Bakın, şu anda görüşmekte olduğumuz tasarının Adalet Komisyonunun gerekçesinde aynen
şöyle deniyor: “Terörle mücadele kapsamında, çocuklarla ilgili sorun, özel soruşturma, yargılama,
cezalandırma ve infaz rejimleri getiren Terörle Mücadele Kanununun kabul edildiği tarihten bu yana
devam etmektedir. Ancak 2006 yılında Terörle Mücadele Kanununda yapılan değişiklikle bu sorun
daha belirgin hale gelmiş ve hatta sorun daha da ağırlaşmıştır. Yapılması öngörülen değişiklikle
hatadan bir nebze de olsa geri dönüş olmasına rağmen yapılan değişiklik yeterli değildir; bu
değişikliklerin yanı sıra, Terörle Mücadele Kanununun 2, 5, 7 ve 17 nci maddelerinde ve Türk Ceza
Kanununun 220 nci maddesinde de değişiklik yapılması gerekmektedir.” Bu öngörülüyor, tavsiye
ediliyor bu tasarının raporunda bile. Yani bu yasanın iler tutar yanı yok. Bu yasanın bütünüyle
yürürlükten kaldırılması hâlinde ancak demokratikleşmeye bir adım atabiliriz.
AK PARTİ kamuoyunun, hukukçuların, basının, sivil toplum örgütlerinin, bilim adamlarının,
sanatçıların yoğun demokratik baskısı ve talebi üzerine artık, mızrağın çuvala sığmadığını anlaması
üzerine kısmi değişikliklerle bu yasayı düzeltmeye çalışmaktadır ama mızrak hâlâ çuvala sığmış değil.
Bakın, bu Yasa’nın 2’nci maddesinin son fıkrası: “Terör örgütüne mensup olmasa dahi örgüt
adına suç işleyenler de terör suçlusu sayılır ve örgüt mensupları gibi cezalandırılır.“ Dünyanın
neresinde görülmüştür, terör örgütüne üye olmasa bile terör örgütü üyesi gibi cezalandırılması
dünyanın hangi hukukunda vardır? Ama bu Yasa’da hâlâ bu devam ediyor ve terör örgütü üyesi
olmadığı hâlde terör örgütü üyesi gibi ceza alan binlerce insan şu anda cezaevinde yatmaktadır.
Arkadaşlar, burada çocuklar için terör suçlusu, suça itilmiş insanlar, çocuklar diye söz edildi. Bu
çocukların hiçbiri terör suçlusu değil, çocuklarımızın hiçbiri suça itilmiş değil, eğer suça itilmişlerse,
onlar suçlu değil; onlar, itirazı olan çocuklar, onların itirazı, onlara dayatılan onursuz yaşama karşı
bir itirazdır. Onlar, sağlıklı bir konutta yaşamak istiyorlar. Onlar, ana dilinde eğitim görmek istiyorlar.
Onlar, özgür yaşamak istiyorlar. Kimliklerinin inkârına karşı itirazları var. Suçlu değiller onlar.
– 173 –
yasemin
482–486
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
Filistin çocukları ne kadar suçluysa onlar o kadar suçlu. Filistin çocukları ne kadar özgürlük
talebiyle ayaktalarsa onlar da o kadar haklı itirazlarıyla ayaktalar. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)
MURAT YILDIRIM (Çorum) – Ne ilgisi var?
EYÜP AYAR (Kocaeli) – Ne alakası var?
OSMAN ÖZÇELİK (Devamla) - Başka hiçbir neden yok. Hiç kimse onları suça itmiyor.
Bakın, gösterilerde, toplu gösterilerde, yürüyüşlerde tankla, topla, panzerle, gazla, suyla
saldırılmadığı zaman, hiçbir çocuk hiç kimseye taş atmıyor. “Nevroz”larda ve diğer toplantılarda, 1
milyon insanın katıldığı toplantıda güvenlik görevlileri o etkinliğe müdahale etmemesi hâlinde bir tek
taş atma olayı yok.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Buyurun.
OSMAN ÖZÇELİK (Devamla) – Buna karşın, taş attı diye çocuklar on yıl, on beş yıl
cezalandırıldı bugüne kadar. Umarım bundan sonra bu böyle olmaz. Ama bu çocuklara panzerle,
silahla saldıran ve -panzer altında onlarca çocuk can vermişken- bu çocukların panzer altında
ezilmesine neden olanlarla ilgili elimde çok kabarık bir dosya var. Bunları okumaya fırsat yok. Çok
sayıda çocuk ölmüştür; polis kurşunuyla ölmüştür, panzer altında kalarak yaşamını yitirmiştir. Bu
kişiler hakkında ya dava açılmamakta ya da açılan davalarda beraat kararı verilmektedir.
Çocuklarımız suçlu değil. Çocuklarımızın, onursuz yaşama itirazları var. Bunun böyle olunması lazım.
Saygılar sunuyorum. (DTP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının çerçeve 6 ncı maddesi ile düzenlenen 5237 sayılı kanunun
79 uncu maddesine eklenen ikinci fıkrasının (b) bendinde geçen “üçte ikisine” ibaresinin “dörtte
üçüne” olarak değiştirilmesini arz ve teklif ederim.
Ahmet Aydın
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Adıyaman
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe: Bu önergeyle, verilen cezaların caydırıcı olması amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Önerge kabul
edilmemiştir.
– 174 –
yasemin
486–
TBMM
B: 137
Diğer önergeyi okutuyorum:
20 . 7 . 2010
O: 11
T.B.M.M. Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 sıra sayılı kanun tasarısının 6. maddesindeki son cümlesinde “yarısından
üçte ikisine kadar” ifadesinin madde metninden çıkartılıp yerine “üçte iki oranında” ibaresinin
yazılmasını arz ve teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Ali Rıza Öztürk (Mersin) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkanım.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkanım.
BAŞKAN – Önerge üzerinde söz isteyen Ali Rıza Öztürk, Mersin Milletvekili.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla
selamlıyorum.
O önergeyi veriş nedenimiz, suçun vasıf ve mahiyetine göre suçla orantılı olarak cezanın da
konulması ilkesine uygun olması idi.
Değerli arkadaşlarım, taş atan çocukların sorunları olarak bilinen bu çocukların sorunlarının
elbette Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da yaşanan açlık, işsizlik, yokluk ve yoksullukla tabii ki
bağlantısı vardır, tabii ki orada bilinen, yaşanan Kürt sorunuyla da ilgisi vardır ama terörle
mücadelenin sürdürülebilir olması ne kadar gerekli ve önemli ise aynı şekilde demokrasi ve
özgürlüklerin de sürdürülebilir ve kalıcı olması o kadar önemlidir. Ya demokrasi ve özgürlük
mücadelesi ya da terörle mücadele dayatmasını bir çerçeveye sokamayız, ikisi birbirinin alternatifi
değildir. Elbette ki terörle mücadeleden hiçbir şekilde taviz verilmemelidir. Çünkü aksini düşünürsek
bu çocukların gerçekten terörün kaynağı olduğu gibi yanlış bir düşünceye gideriz, onu da aşmamız
gerektiğini düşünüyorum.
Değerli arkadaşlarım, Türkiye'nin hızla demokratikleştirilmeye ve özgürleştirilmeye ihtiyacı var.
Demokratikleştiriliyormuş gibi gösterilmeye ihtiyacı yok. Devletin demokratikleştirilmesi, bireyin
özgürleştirilmesi bugün en acil ihtiyaçlarımızdan birisidir. Devletin hukuku yerine yurttaşın hukukunu,
bireyin hukukunu yerleştirmek ve ona egemen kılmak yapmamız gereken asli işlerden birisidir.
Yine, hukuk devleti ilkesinin güçlendirilmesi ve bu konuda hiçbir tarzda taviz verilmemesi bu
Meclisin en önemli görevlerinden birisidir. Bunun için öncelikle hukuk devletinin geçmişinde pislik
yığını ve bataklık gibi duran faili meçhul siyasi cinayetlerin neden, nasıl ve kimler tarafından
gerçekleştirildiğinin ortaya çıkarılması ve bunun arkasındaki karanlık ilişkilerin aydınlatılması
demokratik hukuk devletinin olmazsa olmazıdır. Arkasında pislikler yığını taşıyarak demokratik
hukuk devletinden söz edemeyiz.
Demokrasinin gelişiminin önündeki diğer en büyük engellerden birisi ise hepimizin bildiği gibi
seçim barajıdır. Seçim barajı, demokrasinin gelişmesinin engelidir. Bu Türkiye Büyük Millet Meclisi,
adı üstünde Türkiye'nin Meclisidir. Türkiye’de çeşitli siyasal düşüncelerden, çeşitli etnik kökenlerden
insanlar yaşamaktadır; bu Meclis Türkiye'nin mini bir modelidir, numunesidir. Dolayısıyla, ülkenin
doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine kadar yaşayan herkesi ve her düşünceyi Türkiye Büyük
– 175 –
yasemin
487–491
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
Millet Meclisinde temsil ettirmeye çalışmak demokrasinin gelişmesine katkı koyar. Geçenlerde
Adalet Bakanının bu konuda bir açıklaması vardı, “Bu seçim barajıyla sürdürülebilir olması mümkün
değildir, bu seçim barajının değiştirilmesi gerekir.” demektedir.
Değerli arkadaşlarım, ben de gerçekten demokrasinin hak ettiği seviyede olabilmesi için bu
seçim barajının yıkılması gerektiğini düşünüyorum. Seçim barajının gölgesinde yaşayarak ya da
seçim barajının içerisindeki sularda kulaç atarak demokrasi mücadelesi vermek mümkün değildir.
Bu seçim barajı 12 Eylül’ün çocuğudur. 12 Eylül’e şiddetle karşı olduğunu belirten bir siyasal
anlayış “Demokrasi mücadelesi veriyorum.” derken, bir yandan da, 12 Eylül’ün çocuğu olan bu
seçim barajını besleyip büyütemez. Yüzde 10’cu bir anlayışla artık gelinen noktada demokrasi
mücadelesinin başarıya ulaşamayacağı anlaşılmıştır. O nedenle, bu Parlamentonun yapması gereken
en önemli konulardan birisi, eğer gerçekten demokrasi konusunda bir samimiyet inancı var ise,
gerçekten samimiysek bu düşüncemizde, bu haksız barajın gerçekten yıkılması ya da en azından
makul, kabul edilebilir bir seviyeye çekilmesi artık bugün bir zaruret hâline gelmiştir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen sözlerinizi tamamlayınız Sayın Öztürk.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Devamla) - Dün 12 Eylül’e aykırı düşen, 12 Eylül anlayışına aykırı düşen
partilerin Parlamentoya girmesini önlemek için getirilen bu baraj sistemi artık 12 Eylül’den otuz yıl
sonraki Türkiye’ye yakışmamaktadır. Bugün 12 Eylül’e karşı bir propagandayı dillerinden
düşürmeyen AKP İktidarı, umuyorum ve diliyorum ki, bu 12 Eylül’ün çocuğunu daha fazla besleyip
büyütmez, bu çocuğu beslemeden, büyütmeden haddini bildirir diye düşünüyorum. Seçim barajı
konusunda da gerçekten demokrasiye katkı sağlar. (BDP sıralarından alkışlar) AKP’nin demokrasi
konusunda samimi olup olmadığının en güzel göstergesi bu seçim barajına cevap vermektir. (AKP
sıralarından gürültüler) Vallahi, oradan laf falan atmayın, benim cebimde taş var, ben taş atarım,
tamam mı!
Hepinize saygılar ve sevgiler sunuyorum. (CHP ve BDP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Tasarının 6’ncı maddesinin oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasına dair önerge vardır.
Önergeyi okutup, imza sahiplerini arayacağım:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
6’ncı madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
Nevzat Korkmaz? Burada.
Şenol Bal? Burada.
Oktay Vural? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Rıdvan Yalçın? Burada.
Erkan Akçay? Burada.
Osman Çakır? Burada.
– 176 –
yasemin
491–495
TBMM
Hüseyin Yıldız? Burada.
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
Recep Taner? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Necati Özensoy? Burada.
Alim Işık? Burada.
Gürcan Dağdaş? Burada.
Hasan Özdemir? Burada.
Erdal Sipahi? Burada.
Atila Kaya? Burada.
Akif Paksoy? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
Mustafa Kemal Cengiz? Burada.
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler…
Kabul etmeyenler… Kabul edilmiştir.
İki dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 6’ncı maddesinin açık
oylama sonucu:
“Oy Sayısı
: 223
Ret
: 22 (x)
Kabul
: 201
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Burdur”
Böylece 6’ncı madde kabul edilmiştir.
7’nci madde üzerinde üç adet önerge vardır; geliş sırasına göre okutup, aykırılıklarına göre
işleme alacağım:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
526 sıra sayılı TMK ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısının 7. maddesiyle eklenen cümlenin başına “hakimin hukuki sonuçlarını bildirmesine rağmen” kelimelerinin
eklenmesini arz ve teklif ederiz.
Rıdvan Yalçın
Oktay Vural
Hasan Çalış
Nevzat Korkmaz
Atila Kaya
Mehmet Ekici
Ordu
Isparta
İzmir
İstanbul
Karaman
Yozgat
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 177 –
yasemin
495–498
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının çerçeve 7 nci maddesi ile düzenlenen 5271 sayılı kanunun
231 inci maddesinin altıncı fıkrasının sonuna eklenen cümlede geçen “Sanığın kabul etmemesi
hâlinde,” ibaresinin “Sanığın iradesi kabul yönünde olmazsa,” olarak değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ali Öztürk
Konya
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan 526 Sıra Sayılı Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına dair Kanun Tasarısı’nın Çerçeve 7. Maddesi ile düzenlenen 5271 Sayılı Kanunun 231.
Maddesinin 6. Fıkrasının sonuna eklenecek cümlenin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif
ederiz.
“Sanığın hükmün açıklanmasının geri bırakılmasını kabul etmesi gerekir.”
Bengi Yıldız
M. Nezir Karabaş
Hamit Geylani
Sırrı Sakık
Osman Özçelik
Hasip Kaplan
Batman
Bitlis
Muş
Siirt
Hakkâri
Nuri Yaman
Şırnak
Muş
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Madde ile CMK 231. Maddesinin 6. Fıkrasına uyum sağlanmaktadır.
BAŞKAN – Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge
kabul edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
1/775 esas numaralı kanun tasarısının çerçeve 7 nci maddesi ile düzenlenen 5271 sayılı kanunun
231 inci maddesinin altıncı fıkrasının sonuna eklenen cümlede geçen “Sanığın kabul etmemesi
hâlinde,” ibaresinin “Sanığın iradesi kabul yönünde olmazsa,” olarak değiştirilmesini arz ve teklif
ederim.
Ali Öztürk
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Konya
– 178 –
yasemin
498–500
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmıyoruz Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
BAŞKAN – Gerekçeyi okutuyorum:
Gerekçe:
Bu önerge ile, cümlenin daha açık olması amaçlanmıştır.
BAŞKAN – Oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Diğer önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
526 sıra sayılı TMK ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısının 7. maddesiyle eklenen cümlenin başına “hakimin hukuki sonuçlarını bildirmesine rağmen” kelimelerinin
eklenmesini arz ve teklif ederiz.
BAŞKAN – Komisyon önergeye katılıyor mu?
Rıdvan Yalçın (Ordu) ve arkadaşları
ADALET KOMİSYONU BAŞKANI AHMET İYİMAYA (Ankara) – Katılmamakta Sayın
Başkan.
BAŞKAN – Hükûmet katılıyor mu?
ADALET BAKANI SADULLAH ERGİN (Hatay) – Katılmıyoruz Sayın Başkan.
Önerge üzerinde söz isteyen Atila Kaya, İstanbul Milletvekili. (MHP sıralarından alkışlar)
ATİLA KAYA (İstanbul) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan kanunun
7’nci maddesiyle ilgili vermiş olduğumuz önerge üzerine söz almış bulunmaktayım. Yüce Meclisi
saygıyla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, her tür teknik düzenlemenin yapıcısı olan zihniyeti analiz edebilmenin
bu türden teknik düzenlemelerin anlaşılmasında kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu düşünüyorum. Bu
itibarla, konuşmamda iktidarın dilinden düşürmediği “terörden nemalanmak” söylemini göz önünde
tutarak “AKP ayrılıkçı terör sorununu neden çözemez?” sorusuna sahip oldukları zihniyeti analiz
ederek yanıt aramayı deneyeceğim.
Yüzüm tüm Meclise dönük ama sözlerim AKP’ye yöneliktir. İddiam açık ve yalındır: Sahip
olduğunuz zihniyeti muhafaza ettiğiniz sürece bu sorunu çözemezsiniz. Çözemezsiniz çünkü sizin
devlet, millet, adalet, hukuk, kültür ve siyaset anlayışlarınız çeyrek asırdan uzun zamandır millî
birliğimizi tehdit eden ayrılıkçı terör sorununu çözmeye uygun değildir. Felsefi anlamda devlet
kavrayışı, geleneğinize takılı kalanlarınızda yoktur, liberalleşip yüzünü Batı’ya dönenlerinizde ise
sorunludur. Geleneğinizde devlet kavramıyla olan ilginiz, sultanların veya halifelerin fazilet
kıssalarının ötesine geçememiştir. Gömleklerinizi çıkardıktan sonra bulduğunuz ise şirket olarak
tasarlanmış bir devlet anlayışıdır. Devleti şirket gibi görmek anlayışı en önemli ideolojik
göstergelerden biridir. Dünyada liberal züppeler bu anlayışı pompalamaya başlayalı çok uzun zaman
oldu. Türkiye’den de ne liberal iktidarlar geldi ve geçti ama hakkınızı teslim etmek gerek, hiç birisi
bu anlayışı sizin kadar içselleştirip “Benim görevim ülkemi pazarlamaktır.” diye haykıramadı.
– 179 –
yasemin
500–503
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 11
Binlerce yıllık tarihinde farklı kültür çevrelerinde, hatta medeniyet dairelerinde bulunmuş bir
milletin mensubuyuz. İlk günden bugüne kesintisizce izleyebileceğimiz yegâne hat devlet
geleneğimizdir. İşte, bu geleneğin taşıdığı devlet kavrayışına yabancı kalıp da kâr-zarar hesaplarıyla
devlet kavramına yönelmeye çalıştığınız için bu sorunu çözemezsiniz. Millet kavrayışınız, millet
kavramının özüne aykırı olduğu için bu sorunu çözemezsiniz. Millet, tanımı gereği, her tür etnik,
dinî ve sınıfsal ayrımları aşkın ve mensuplarını aynı devlet ülküsünde birleştiren bir kategoridir.
Sizler, sanki devlet yokmuş gibi toplumu daha küçük birimler hâlinde yapılandırmak istemekle mi
millet bilincine hizmet edebileceğinizi sanmaktasınız? İlericilik adına insanlığın geride bıraktığı
tarihsel aşamalara dönmeye çalıştığınızın farkında değil misiniz? Yoksa, amacınız tam da bu mudur?
Öyle ya, daha düne kadar ayrılıkçı terörün tehdit ettiği şey olan millet bilincinin sizin kitabınızdaki
karşılığı otuz altı etnik grup değil midir? Belli ki terörün sarsmak istediği şey sizin için çok da önemli
değildir. En azından gemilerinizden, villalarınızdan, arazilerinizden, beş yıldızlı otel iftarlarınızdan,
yedi yıldızlı tatillerinizden daha önemli değildir. Kâr-zarar hesabı bakımından elbet önemi vardır,
nihayetinde sizin için bir iştir bu.
Adalet anlayışınız “bizden olanlar için” gibi bir esasa dayandığından dolayı bu sorunu
çözemezsiniz. Hukuk anlayışınız arzulanan amacın tersine hizmet eder olduğu için bu sorunu
çözemezsiniz. Kültür anlayışınız, dünyanızda Hektor heykelinin ayaklarını bastığı yer kadar bir yer
işgal edebildiği için bu sorunu çözemezsiniz. Siyaset anlayışınız ahlakla sınırlandırılmamış bir
zekânın Makyavelist yönelimlerince belirlendiği için bu sorunu çözemezsiniz.
LÜTFİ ÇIRAKOĞLU (Rize) – Ortaçağ kafası!
ATİLA KAYA (Devamla) - Değerli milletvekilleri, bizim inancımıza göre siyaset, fitneyi ortadan
kaldırıp toplumsal barışı sağlamanın aracıdır. Oysa siz siyaseti fitne yaratmanın aracı olarak
kullanmaktasınız, bunu siz inkâr etmeye kalksanız da söyleminiz ele vermektedir.
AHMET YENİ (Samsun) – Hadi oradan!
ATİLA KAYA (Devamla) - Bu söylemin en sefil örneklerinden biri, Milliyetçi Hareket Partisinin
“terörden nemalananlar” ifadesine konu edilmeye kalkılmasıdır. Ne çirkin bir üslup, ne vicdansız bir
kasıttır bu.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Sayın Kaya, lütfen tamamlayınız.
ATİLA KAYA (Devamla) – Sizler bu tavırlarla mı terörü bitirebileceğinizi sanıyorsunuz?
Adamlarınıza yazdırıp çizdiriyorsunuz “PKK referandumdan ‘hayır’ çıkması için eylem yapıyor.”
diye. Terörden nemalanmak bu değil midir? Bir yandan terörden yakınırken öte yandan terörün
ardında oldukları bilenen emperyal güçlerden medet ummak, AKP İktidarını devam ettirebilmek için
buna tevessül etmek terörden nemalanmanın en üst seviyesi değil midir?
Şunu bilmelisiniz ki terörün arkasındaki en büyük güç kapitalist emperyalizmdir. Bir yandan
ona ram olurken sonuçlarından kurtulmayı umamazsınız; ayrılıkçılığı çözemez, millet bütünleşmesini
ve devlete güveni, siyasete inancı sağlayamazsınız çünkü bu teknik bir iş değil, bir zihniyet ve ruh
meselesidir. Devleti ve milleti önceleyen bu zihniyet ve bu ruh kendi geleneğinizde bulunmadığı
gibi, sonradan bünyenize kattığınız dönek Marksistlerde veya çakma liberallerde de bulunmaz. (AK
PARTİ sıralarından gürültüler)
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
– 180 –
yasemin
503–506
TBMM
B: 137
LÜTFİ ÇIRAKOĞLU (Rize) – Haydi tetikçi!
20 . 7 . 2010
O: 11
OKTAY VURAL (İzmir) – Bitiriyor, bir dakika.
RIDVAN YALÇIN (Ordu) – Dinleyin be!
ATİLA KAYA (Devamla) – Bu durumda, her şeye rağmen bu sorunun çözümüne katkı
sağlayabileceğinize milleti ikna etmek istiyorsanız yapabileceğiniz tek şeyi yapın, açılımınızı da alın
ve gidin.
Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar, AK PARTİ sıralarından
gürültüler)
BAŞKAN – Teşekkür ediyorum Sayın Kaya.
Önergeyi oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler… Kabul etmeyenler… Önerge kabul
edilmemiştir.
Tasarının 7’nci maddesinin oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasına dair önerge vardır.
Önergeyi okutup imza sahiplerini arayacağım:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
7’nci madde oylamasının açık oylama şeklinde yapılmasını arz ederiz.
Nevzat Korkmaz? Burada.
Şenol Bal? Burada.
Oktay Vural? Burada.
Akif Akkuş? Burada.
Rıdvan Yalçın? Burada.
Erkan Akçay? Burada.
Recep Taner? Burada.
Hüseyin Yıldız? Burada.
Osman Çakır? Burada.
Muharrem Varlı? Burada.
Necati Özensoy? Burada.
Alim ışık? Burada.
Gürcan Dağdaş? Burada.
Yılmaz Tankut? Burada.
Erdal Sipahi? Burada.
Atila Kaya? Burada.
Mehmet Akif Paksoy?
ABDÜLKADİR AKCAN (Afyonkarahisar) – Tekeffül ediyorum.
BAŞKAN – Sayın Cengiz? Burada.
Hasan Özdemir? Burada.
Mustafa Enöz? Burada.
– 181 –
yasemin
506–509
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
Mustafa Kemal Cengiz? Burada.
O: 11
Açık oylamanın şekli hakkında Genel Kurulun kararını alacağım.
Açık oylamanın elektronik oylama cihazıyla yapılmasını oylarınıza sunuyorum: Kabul edenler...
Kabul etmeyenler... Kabul edilmiştir.
İki dakika süre veriyorum.
(Elektronik cihazla oylama yapıldı)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, 526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın 7’nci maddesinin açık
oylama sonucu:
“Oy Sayısı
: 226
Ret
: 21
Kabul
Çekimser
: 204
:
1 (x)
Kâtip Üye
Kâtip Üye
Yusuf Coşkun
Bayram Özçelik
Bingöl
Burdur”
Böylece 7’nci madde kabul edilmiştir.
Birinci bölümde yer alan maddelerin oylamaları tamamlanmıştır.
Sayın milletvekilleri, birleşime on dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 03.23
(x) Açık oylama kesin sonuçlarını gösteren tablo tutanağa eklidir.
– 182 –
yasemin
509–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 12
ON İKİNCİ OTURUM
Açılma Saati: 03.30
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Yusuf COŞKUN (Bingöl), Bayram ÖZÇELİK (Burdur)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin On
İkinci Oturumunu açıyorum.
526 sıra sayılı Kanun Tasarısı’nın görüşmelerine devam edeceğiz.
Komisyon ve Hükûmet yerinde.
İkinci bölüm üzerinde Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz isteyen Halil Ünlütepe,
Afyonkarahisar Milletvekili.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan, önergemiz var orada.
BAŞKAN – Sayın Vural, burada madde ve konu belli olmadığı için…
OKTAY VURAL (İzmir) – Efendim, önerge verildiği andan itibaren kapalı oturum yapılır.
BAŞKAN – Sayın Vural, şimdi 70’inci maddeyi okuduğumuzda “Türkiye Büyük Millet Meclisi
Genel Kurulu, Başbakanın veya bir bakanın veya bir siyasî parti grubunun…”
OKTAY VURAL (İzmir) – Bir siyasi parti grubu Milliyetçi Hareket Partisi.
BAŞKAN – Evet. “…yahut yirmi milletvekilinin yazılı istemi üzerine kapalı oturum yapabilir.”
Ama, konu olmadığı için…
OKTAY VURAL (İzmir) – Konu değil, işte gerekçesi var orada.
NURETTİN CANİKLİ (Giresun) – Gerekçesi nedir?
OKTAY VURAL (İzmir) – Evet, kapalı oturum şeyi alın siz.
BAŞKAN – Hayır, gerekçesini belirterek müracaat ederseniz, yani ne için istiyorsunuz, onu
baştan belirtirseniz…
OKTAY VURAL (İzmir) – Gerekçe kapalı oturumda açıklanır. Sayın Başkan, İç Tüzük’e göre
gerekçe kapalı oturumda açıklanır.
BAŞKAN – Neyi istiyorsunuz kapalı oturumda görüşmek için?
OKTAY VURAL (İzmir) – Gerekçeyi kapalı oturumda açıklayacağız. Zaten, önerge verir
vermez yapılması gereken iş hemen kapalı oturuma geçeceksiniz, sonra gerekçeyi açıklayacağız.
Aksi takdirde…
HALİL ÜNLÜTEPE (Afyonkarahisar) – Evet, doğru.
BAŞKAN - Sayın Vural, ikinci bölümün görüşmelerini mi kapalı oturumda görüşmek
istiyorsunuz?
OKTAY VURAL (İzmir) – Evet.
Verildiği andan itibaren… Kapalı oturum önergesini verdim.
BAŞKAN – Anlaşıldı da kapalı oturumda ne istiyorsunuz, neyin kapalı oturumda görüşülmesini
istiyorsunuz, onu soruyorum.
– 183 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 12
OKTAY VURAL (İzmir) – Görüşmelerin kapalı oturum şeklinde yapılmasını istiyorum. Gayet
açık.
Böyle bir nezaketsizlik olur mu?
Kapalı oturum şeyi alın...
HALİL ÜNLÜTEPE (Afyonkarahisar) – İlk defa Meclis bu duruma düştü.
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, lütfen… Her siyasi partinin kendi sorumluluğu ve kendisini
ilgilendirir.
MUHARREM VARLI (Adana) - Biz sorumluluğumuzu biliyoruz.
BAŞKAN – Lütfen ama...
Sayın milletvekilleri, İç Tüzük’ün 70’inci maddesine göre verilmiş bir önerge vardır, kapalı
oturum istemine dair.
Önergeyi okutuyorum:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
İç Tüzük’ün 70’inci maddesine göre kapalı oturum yapılmasını arz ederim.
Oktay Vural
İzmir
MHP Grup Başkan Vekili
BAŞKAN - Kapalı oturumda Genel Kurul salonunda bulunabilecek sayın üyeler dışındaki
dinleyicilerin ve görevlilerin dışarıya çıkmaları gerekmektedir.
Sayın idare amirlerinden salonun boşaltılmasını temin etmesini rica ediyorum.
Yeminli stenografların ve yeminli görevlilerin salonda kalmalarını oylarınıza sunuyorum.
OKTAY VURAL (İzmir) – Karar yeter sayısı istiyorum.
BAŞKAN – Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Karar yeter sayısı yoktur.
Birleşime beş dakika ara veriyorum.
Kapanma Saati: 03.35
– 184 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
O: 13
ON ÜÇÜNCÜ OTURUM
Açılma Saati: 03.39
BAŞKAN : Başkan Vekili Sadık YAKUT
KÂTİP ÜYELER: Bayram ÖZÇELİK (Burdur), Yusuf COŞKUN (Bingöl)
BAŞKAN – Sayın milletvekilleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin 137’nci Birleşiminin On
Üçüncü Oturumunu açıyorum.
Kapalı oturuma geçilmesine yönelik önergenin işlemi sırasındaki, yeminli stenografların ve
yeminli görevlilerin salonda kalmasına ilişkin oylamada karar yeter sayısı bulunamamıştı.
OKTAY VURAL (İzmir) – Sayın Başkan…
BAŞKAN – Bir saniye Sayın Vural…
OKTAY VURAL (İzmir) – Hayır, işleminiz yanlış.
Siz neyi oyladınız? Stenograflarla ilgili…
BAŞKAN – Evet.
OKTAY VURAL (İzmir) – Stenograflarla ilgili husus kapalı oturumla ilgili önerge kabul
edildikten sonra oylanır. Dolayısıyla, usule aykırı bir işlem yapıyorsunuz.
BAŞKAN – Hayır, önce oylanıyor. Lütfen Sayın Vural... Önce oylanıyor.
OKTAY VURAL (İzmir) – Hayır, hayır.
Bakın bakalım.
ALİ RIZA ÖZTÜRK (Mersin) – Yanlış Sayın Başkan, yanlış.
OKTAY VURAL (İzmir) – Öyle bir şey olur mu?
BAŞKAN – Şimdiye kadar uygulama bu efendim, yapılan da bu.
Şimdi oylamayı tekrarlayacağım ve karar yeter sayısı arayacağım: Kabul edenler… Kabul
etmeyenler…
S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) – Sayın Başkan, neyi oyluyorsunuz?
BAŞKAN – Karar yeter sayısı yoktur.
Bundan sonra da, ara verilmiş olsa dahi karar yeter sayısı bulunamayacağı için, Sayıştayda boş
bulunan üyelikler için seçim yapmak üzere, alınan karar gereğince “Kanun Tasarı ve Teklifleri ile
Komisyonlardan Gelen Diğer İşler”i sırasıyla görüşmek için 21 Temmuz 2010 Çarşamba günü saat
14.00’te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum.
Kapanma Saati: 03.41
– 185 –
yasemin
–
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 21:44
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 205
Reddedenler : 20
Çekimserler :
0
Mükerrer Oylar:
1
Toplam
: 226
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526 Maddelere Geçiş
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 23:52
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 222
Reddedenler : 33
Çekimserler :
1
Mükerrer Oylar:
0
Toplam
: 256
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 1’inci Maddesi
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 00:28
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 193
Reddedenler : 26
Çekimserler :
0
Mükerrer Oylar:
2
Toplam
: 221
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 2’nci Maddesi
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 01:10
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 212
Reddedenler : 27
Çekimserler :
0
Mükerrer Oylar:
0
Toplam
: 239
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 3’üncü Maddesi
4.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 3’üncü Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
3.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 2’nci Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
2.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 1’inci Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
1.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının Maddelere Geçişine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
X.- OYLAMALAR
TBMM
B: 137
– 186 –
20 . 7 . 2010
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adýyaman
Adýyaman
Adýyaman
Adýyaman
Adýyaman
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Aðrý
Aðrý
Aðrý
Ağrı
Ağrı
Amasya
Amasya
Amasya
Ankara
Ankara
Ankara
Ýli
Atılgan
Çelik
Erbatur
Fırat
Gürkan
Güvel
Kirişci
Küçükaydýn
Seyhan
Tankut
Ünüvar
Varlı
Vural
Yıldırım
Aydın
Erdoğan
Gürsoy
Köse
Kutlu
Açba
Akcan
Aslan
Aydoğan
Eroğlu
Koca
Ünlütepe
Alır
Aydemir
Eryılmaz
Kaya
Kotan
Erdemir
Gülle
Ünsal
Akýncý
Aksoy
Asan
Soyadý
Kürşat
Ömer
Nevingaye
Dengir Mir Mehmet
Fatoş
Hulusi
Vahit
Ali
Tacidar
Yılmaz
Necdet
Muharrem
Mustafa
Recai
Ahmet
Mehmet
Şevket
Şevket
Fehmi Hüsrev
Sait
Abdülkadir
Zekeriya
Halil
Veysel
Ahmet
Halil
Mehmet Hanefi
Abdulkerim
Yaşar
Cemal
Fatma Salman
Avni
Akif
Hüseyin
Zekeriya
Bekir
Aşkın
Adý
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
MHP
DSP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
Parti
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 187 –
20 . 7 . 2010
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Ýli
Atalay
Ateþ
Babacan
Baytok
Bingöl
Bölükbaşı
Çağlayan
Çiçek
Dağı
Denemeç
Erdem
Gedikli
Halıcı
İpek
İyimaya
Kapusuz
Kayatürk
Koca
Okay
Özcan
Özdalga
Paçacı
Pehlivan
Sav
Türkeş
Yazýcýoðlu
Arıcı
Badak
Baykal
Çavuşoğlu
Çöllü
Emek
Günal
İrbeç
Kaptan
Süner
Şahin
Soyadý
Beþir
Yýlmaz
Ali
Nesrin
Tekin
Ahmet Deniz
Mehmet Zafer
Cemil
Zeynep
Reha
Eşref
Bülent
Mehmet Emrehan
Haluk
Ahmet
Salih
Burhan
Faruk
Hakkı Süha
Mehmet Zekai
Nazmi Haluk
Mustafa Cihan
Mücahit
Önder
Yıldırım Tuğrul
Mustafa Said
Abdurrahman
Sadık
Deniz
Mevlüt
Hüsnü
Atila
Mehmet
Yusuf Ziya
Osman
Tayfur
Mehmet Ali
Adý
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
Bağımsız
AK Parti
MHP
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 188 –
20 . 7 . 2010
Antalya
Antalya
Artvin
Artvin
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Bilecik
Bilecik
Bingöl
Bingöl
Bingöl
Bitlis
Bitlis
Bitlis
Bitlis
Bolu
Bolu
Bolu
Burdur
Burdur
Burdur
Bursa
Bursa
Bursa
Ýli
Toskay
Yıldız
Arifağaoğlu
Çolak
Atay
Erdem
Ertürk
Koç
Kumcuoğlu
Taner
Uzunırmak
Akbaş
Aydoğan
Bulut
Özgün
Öztaylan
Pazarcı
Sali
Uğur
Poyraz
Tüzün
Ataoğlu
Coşkun
Yılmaz
Ergezen
Karabaş
Kiler
Taşar
Coşkunyürek
Metin
Yılmaz
Alp
Özçelik
Özkan
Büyükataman
Candemir Çelik
Çakmak
Soyadý
Tunca
Hüseyin
Metin
Ertekin
Mehmet Fatih
Mehmet
Ahmet
Atilla
Ertuğrul
Recep
Ali
Ayşe
Ergün
Ahmet Duran
Ýsmail
Mehmet Cemal
Hüseyin
Ali Osman
A. Edip
Fahrettin
Yaþar
Kazım
Yusuf
Cevdet
Zeki
Mehmet Nezir
Vahit
Cemal
Yüksel
Fatih
Metin
Mehmet
Bayram
Ramazan Kerim
İsmet
Canan
Hayrettin
Adý
MHP
MHP
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
MHP
MHP
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
Parti
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 189 –
20 . 7 . 2010
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Çanakkale
Çanakkale
Çanakkale
Çanakkale
Çankýrý
Çankýrý
Çankýrý
Çorum
Çorum
Çorum
Çorum
Çorum
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Ýli
Çelik
Demirel
Homriş
Karapaşaoğlu
Kızılcıklı
Koyuncu
Kul
Ocakden
Öymen
Özensoy
Özer
Tunçak
Tutan
Cengiz
Daniş
Kuşku
Küçük
Akman
Bukan
Kınıklıoğlu
Aydoğmuş
Bağcı
Günday
Kafkas
Yýldýrým
Ayhan
Ekici
Erçelebi
Erdoğan
Ertemür
Kavaf
Yüksel
Arslan
Arzu
Aslan
Birdal
Demirtaş
Soyadý
Faruk
Kemal
H. Hamit
Mehmet Altan
Sedat
Ali
Ali
Mehmet
Onur Başaran
Necati
Abdullah
Mehmet
Mehmet Emin
Mustafa Kemal
Mehmet
Müjdat
Ahmet
Nurettin
Ahmet
Suat
Ahmet
Cahit
Derviş
Agah
Murat
Emin Haluk
Mithat
Hasan
Mehmet Salih
Ali Rıza
Selma Aliye
Mehmet
M. İhsan
Kutbettin
Osman
Akın
Selahattin
Adý
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
DSP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
BDP
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 190 –
20 . 7 . 2010
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Edirne
Edirne
Edirne
Edirne
Elazýð
Elazýð
Elazýð
Elazýð
Elazýð
Erzincan
Erzincan
Erzincan
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Ýli
Eker
Kışanak
Kurt
Merdanoğlu
Budak
Çakır
Paçarız
Uslu
Çetinkaya
İşbaşaran
Öztürk
Septioğlu
Yanılmaz
Karakelle
Tınastepe
Yıldırım
Akdağ
Aksak
Aydın
Dağcı Çığlık
Ertugay
Gülyurt
Kavaz
Asil
İçli
Mercan
Öztürk
Sönmez
Unakıtan
Ağyüz
Durdu
Ekici
Erdoğan
Mazıcıoğlu
Müftüoğlu
Özdemir
Sarı
Soyadý
Mehmet Mehdi
Gültan
Abdurrahman
Ali İhsan
Necdet
Rasim
Bilgin
Cemaleddin
Mehmet Necati
Feyzi
Tahir
Faruk
Hamza
Sebahattin
Erol
Binali
Recep
Muhyettin
Saadettin
Fazilet
Zeki
Muzaffer
İbrahim
Beytullah
Hüseyin Tayfun
Hasan Murat
Emin Nedim
Fehmi Murat
Kemal
Yaşar
Mahmut
Akif
Mehmet
Halil
Özlem
Hasan
Mehmet
Adý
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 191 –
20 . 7 . 2010
Gaziantep
Gaziantep
Giresun
Giresun
Giresun
Giresun
Giresun
Gümüþhane
Gümüþhane
Hakkâri
Hakkâri
Hakkâri
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Isparta
Isparta
Isparta
Isparta
Isparta
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Ýli
Şahin
Şimşek
Canikli
Karaibrahim
Özkan
Sönmez
Temür
Aydın
Doğan
Geylani
Özbek
Zeydan
Çay
Çirkin
Durgun
Ergin
Kahya
Karasayar
Öztürk
Şanverdi
Yazar
Yılmaz
Bilgiç
Coşkuner
Dilek
Korkmaz
Kurt
Akkuş
Çelik
Er
Gök
İnan
Oksal
Öztürk
Seçer
Şandır
Tüzmen
Soyadý
Fatma
Mehmet
Nurettin
Eşref
Murat
H. Hasan
Ali
Kemalettin
Yahya
Hamit
Abdulmuttalip
Rüstem
Fuat
Süleyman Turan
Gökhan
Sadullah
Abdülhadi
Orhan
Mustafa
Fevzi
Abdulaziz
İzzettin
Süreyya Sadi
Mevlüt
Mehmet Sait
Süleyman Nevzat
Haydar Kemal
Akif
Behiç
Ali
İsa
Ömer
Ali
Ali Rıza
Vahap
Mehmet
Kürşad
Adý
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
CHP
CHP
MHP
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Red
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 192 –
20 . 7 . 2010
Mersin
Mersin
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýli
Ural
Üskül
Ağırbaş
Aksu
Akşener
Akşit
Arat
Ataş
Ayva
Bağış
Bahçekapılı
Başesgioğlu
Bayraktar
Besli
Birinci
Bol
Büyükkaya
Çamuroğlu
Çubukçu
Dedegil
Denizolgun
Dinçer
Domaç
Ekren
Elekdað
Erdoğan
Güllüce
Günay
Gündüz
Hacaloğlu
İncekara
Kacır
Kalsın
Kaya
Keleş
Kesici
Kılıçdaroğlu
Soyadý
Kadir
Mehmet Zafer
Ayşe Jale
Abdülkadir
Meral
Güldal
Necla
Mustafa
Lokman
Egemen
Ayşe Nur
Murat
Nusret
Hüseyin
Necat
Fuat
Alaattin
Reha
Nimet
Alev
Mehmet Beyazıt
Ömer
Mehmet
Nazım
Mustafa Þükrü
Recep Tayyip
İdris
Ertuğrul
Ýrfan
Algan
Halide
Ünal
Canan
Atila
Birgen
İlhan
Kemal
Adý
MHP
AK Parti
DSP
AK Parti
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
CHP
CHP
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 193 –
20 . 7 . 2010
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
İstanbul
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýli
Kıyıklık
Koral
Korkmaz
Kuzu
Macit
Melen
Memecan
Meral
Mert
Müezzinoğlu
Öktem
Özpolat
Özyürek
Piltanoğlu Türköne
Sekmen
Serter
Sevigen
Soysal
Sözen
Şafak
Þahin
Tamaylıgil
Tan
Topuz
Torlak
Tuncel
Uras
Yağız
Yardımcı
Yazýcý
Yýldýz
Yiğit
Aksoy
Anadol
Arıtman
Aydın
Ayhan
Soyadý
Feyzullah
Recep
Esfender
Burhan
Hasan
Mithat
Mesude Nursuna
Bayram Ali
Hüseyin
Mehmet
Şinasi
Mehmet Ali
Mustafa
Özlem
Mehmet
Fatma Nur
Mehmet
Çetin
Edibe
Ümit
İdris Naim
Bihlun
Ahmet
Ali
Durmuşali
Sebahat
Mehmet Ufuk
Süleyman
Hasan Kemal
Hayati
Sacid
İbrahim
Taha
Kıvılcım Kemal
Canan
Mehmet
Selçuk
Adý
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
DSP
MHP
AK Parti
CHP
DSP
AK Parti
CHP
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
CHP
CHP
CHP
MHP
BDP
BDP
DSP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
CHP
Parti
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul (Mük.)
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 194 –
20 . 7 . 2010
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
İzmir
Kars
Kars
Kars
Kastamonu
Kastamonu
Kastamonu
Kastamonu
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kýrklareli
Kýrklareli
Kýrklareli
Kýrþehir
Ýli
Bal
Baratalı
Birgün
Ersin
Erten
Gönül
Hasgür
Hotar
Kalkan
Katmerci
Mumcu
Oyan
Öztürk
Sipahi
Susam
Tanrıkulu
Tekelioğlu
Vural
Yemişçi
Dağdaş
Güven
Karabayır
Altan
Köylü
Serdaroğlu
Sıvacıoğlu
Çakmakoğlu
Elitaþ
Karayel
Kulkuloğlu
Öksüzkaya
Yakut
Yýldýz
Barış
Dibek
Sarýçam
Arslan
Soyadý
Şenol
Bülent
Recai
Ahmet
Abdurrezzak
Mehmet Vecdi
İbrahim
Fatma Seniha Nükhet
Erdal
İsmail
Şükran Güldal
Oðuz
Harun
Kamil Erdal
Mehmet Ali
Ahmet Kenan
Mehmet Sayım
Oktay
Tuğrul
Gürcan
Mahmut Esat
Zeki
Hasan
Hakkı
Mehmet
Musa
Sabahattin
Mustafa
Yaşar
Mehmet Şevki
Ahmet
Sadýk
Taner
Tansel
Turgut
Ahmet Gökhan
Mikail
Adý
MHP
CHP
Bağımsız
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
CHP
MHP
CHP
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
Parti
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Çekimser
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 195 –
20 . 7 . 2010
Kýrþehir
Kýrþehir
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Malatya
Malatya
Malatya
Malatya
Ýli
Çalışkan
Çobanoğlu
Ayar
Baþtopçu
Durmuş
Erenkaya
Ergün
Gönül
Işık
Pepe
Selvi
Angý
Bal
Büyükakkaşlar
Candan
Çetinkaya
Erdem
Güçlü
Kabakcı
Kalaycı
Kart
Öksüz
Özkul
Öztürk
Tuna
Tüfekci
Türkmenoğlu
Aksoy
Biçer
Işık
Kinay
Ordu
Tuğcu
Aslanoðlu
Çalık
Fındıklı
Koca
Soyadý
Abdullah
Metin
Eyüp
Muzaffer
Cumali
Hikmet
Nihat
Azize Sibel
Fikri
Osman
Mehmet Cevdet
Hasan
Faruk
Ahmet
Muharrem
Abdullah
Orhan
Sami
Mustafa
Mustafa
Atilla
Özkan
Kerim
Ali
Hüsnü
Harun
Ayşe
Soner
İsmail Hakkı
Alim
Hasan Fehmi
Hüsnü
Hüseyin
Ferit Mevlüt
Öznur
Mahmut Mücahit
İhsan
Adý
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul (Mük.)
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 196 –
20 . 7 . 2010
Malatya
Malatya
Malatya
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Mardin
Mardin
Mardin
Mardin
Mardin
Muðla
Muðla
Muðla
Muðla
Muðla
Muğla
Muþ
Muþ
Muþ
Muş
Nevþehir
Ýli
Ölmeztoprak
Öz
Şahin
Akçay
Arınç
Berber
Bilen
Çerçi
Enöz
Mengü
Orhan
Tanrıverdi
Yetenç
Arıkan
Doðan
Kaynak
Özbolat
Pakdil
Paksoy
Sağlam
Tatlıbal
Ayna
Şahkulubey
Çelebi
Demir
Yüksel
Arslan
Ergin
Ergun
Hıdır
Özden
Topuz
Karayaðýz
Sakık
Yaman
Yılmaz
Dede
Soyadý
Fuat
Ömer Faruk
Mehmet
Erkan
Bülent
Recai
İsmail
Mehmet
Mustafa
Şahin
Ahmet
Hüseyin
Mustafa Erdoğan
Fatih
Avni
Veysi
Durdu
Nevzat
Mehmet Akif
Mehmet
Cafer
Emine
Gönül Bekin
Süleyman
Mehmet Halit
Cüneyt
Ali
Gürol
Metin
Mehmet Nil
Yüksel
Fevzi
Seracettin
Sırrı
M. Nuri
Medeni
Mahmut
Adý
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
MHP
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
BDP
BDP
AK Parti
AK Parti
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 197 –
20 . 7 . 2010
Nevþehir
Nevşehir
Niðde
Niðde
Niğde
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Rize
Rize
Rize
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Siirt
Siirt
Siirt
Sinop
Sinop
Sinop
Sivas
Ýli
Feralan
Köybaşı
Göksel
İnan
Selamoğlu
Fatsa
Güler
Güner
Hamarat
Yalçın
Yılmaz
Yýlmaz
Bayramoğlu
Çırakoğlu
Yılmaz
Cebeci
Çelik
Diþli
Kutluata
Üstün
Yýldýrým
Binici
Çakır
Demir
Demir
Kılıç
Koç
Öztürk
Şahinoğlu
Yeni
Demirkıran
Helvacıoğlu
Özçelik
Altay
Dodurgalı
Tıngıroğlu
Açıkalın
Soyadý
Ahmet Erdal
Rıtvan
İsmail
Mümin
Muharrem
Eyüp
Mehmet Hilmi
Rahmi
Mustafa
Rıdvan
Ayhan
Enver
Bayram Ali
Lütfi
Ahmet Mesut
Erol Aslan
Hasan Ali
Þaban
Münir
Ayhan Sefer
Recep
Suat
Osman
Cemal Yılmaz
Mustafa
Suat
Ahmet Haluk
Fatih
Birnur
Ahmet
Afif
Mehmet Yılmaz
Osman
Engin
Abdurrahman
Kadir
Mehmet Mustafa
Adý
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
DP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 198 –
20 . 7 . 2010
Sivas
Sivas
Sivas
Sivas
Tekirdað
Tekirdað
Tekirdað
Tekirdað
Tekirdað
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Tunceli
Tunceli
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Ýli
Kılıç
Özdemir
Uzun
Yerlikaya
Akbulut
Nalcı
Öztrak
Taylan
Tütüncü
Aslan
Ayalan
Demir
Diren
Doğru
Gülsün
Yüksel
Aykan
Cumur
Erdöl
Göktaş
Hamzaçebi
Özak
Seymenoğlu
Yunusoğlu
Genç
Halis
Akman
Başak
Binici
Cevheri
Eyyüpoğlu
Gülpınar
İzol
Kuş
Önen
Aktemur Özyavuz
Yetkin
Soyadý
Osman
Malik Ecder
Selami
Hamza
Tevfik Ziyaeddin
Kemalettin
Faik
Necip
Enis
Zeyid
Þükrü
Osman
Orhan Ziya
Reşat
Hüseyin
Dilek
Asım
Mustafa
Cevdet
Kemalettin
Mehmet Akif
Faruk Nafiz
Safiye
Süleyman Latif
Kamer
Şerafettin
Yahya
Ramazan
İbrahim
Sabahattin
Seyit
Eyyüp Cenap
Zülfükar
Mustafa
Abdulkadir Emin
Çağla
Abdurrahman Müfit
Adý
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
BDP
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul (Mük.)
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 199 –
20 . 7 . 2010
Uþak
Uþak
Uþak
Van
Van
Van
Van
Van
Van
Van
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Zonguldak
Zonguldak
Zonguldak
Zonguldak
Zonguldak
Aksaray
Aksaray
Aksaray
Aksaray
Bayburt
Bayburt
Karaman
Karaman
Karaman
Kýrýkkale
Kýrýkkale
Kýrýkkale
Kýrýkkale
Batman
Batman
Batman
Ýli
Coþkunoðlu
Çetin
Uslu
Altun
Çelik
Dinçer
Kurtulan
Orhan
Türkmenoğlu
Üçer
Akgül
Bozdað
Coşkun
Çiçek
Ekici
Öztürk
Erdoğan
Koçal
Köktürk
Toptan
Türkmen
Açýkgöz
Alaboyun
Ertuğrul
İnceöz
Battal
Güney
Akgün
Çalış
Elvan
Durmuş
Erdem
Kıratlı
Özbayrak
Ata
Ekmen
İnal
Soyadý
Osman
Mustafa
Nuri
Kerem
Hüseyin
İkram
Fatma
Gülşen
Kayhan
Özdal
Abdülkadir
Bekir
Osman
Mehmet
Mehmet
Mehmet Yaþar
Fazlı
Ali
Ali İhsan
Köksal
Polat
Ruhi
Ali Rýza
Osman
İlknur
Fetani
Ülkü Gökalp
Mevlüt
Hasan
Lütfi
Osman
Vahit
Turan
Mustafa
Ayla Akat
Mehmet Emin
Ahmet
Adý
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
TP
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
Parti
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 200 –
20 . 7 . 2010
Batman
Þýrnak
Þýrnak
Þýrnak
Bartýn
Bartýn
Ardahan
Ardahan
Iðdýr
Iðdýr
Yalova
Yalova
Karabük
Karabük
Karabük
Kilis
Kilis
Osmaniye
Osmaniye
Osmaniye
Osmaniye
Düzce
Düzce
Düzce
Ýli
Yıldız
Bayındır
Kaplan
Seyda
Tunç
Yalçınkaya
Kaya
Öðüt
Buldan
Güner
Evcin
İnce
Ceylan
Ünal
Ünal
Devecioğlu
Kara
Bahçeli
Coşkun
Doğruer
Kastal
Erbay
Kaþýkoðlu
Yakýþ
Soyadý
Bengi
Sevahir
Hasip
Abdullah Veli
Yılmaz
Muhammet Rıza
Saffet
Ensar
Pervin
Ali
İlhan
Muharrem
Mehmet
Cumhur
Mustafa
Hüseyin
Hasan
Devlet
Hakan
İbrahim Mete
Durdu Mehmet
Celal
Metin
Yaþar
Adý
BDP
BDP
BDP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
BDP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526 Maddelere Geçiş
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 1’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 2’nci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 3’üncü Maddesi
TBMM
B: 137
– 201 –
20 . 7 . 2010
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 01:40
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 206
Reddedenler : 22
Çekimserler :
0
Mükerrer Oylar:
1
Toplam
: 229
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 02:23
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 198
Reddedenler : 23
Çekimserler :
0
Mükerrer Oylar:
1
Toplam
: 222
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 5’inci Maddesi
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 03:03
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 200
Reddedenler : 22
Çekimserler :
0
Mükerrer Oylar:
1
Toplam
: 223
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Sýra Sayýsý
: 526
Oylama Saati : 03:18
Üye Sayýsý
: 550
Kabul Edenler : 203
Reddedenler : 21
Çekimserler :
1
Mükerrer Oylar:
1
Toplam
: 226
Açýk Üyelikler :
8
Kabul Edilmiştir.
S. S. 526’nın 7’nci Maddesi
8.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 7’nci Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
7.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 6’ncı Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
6.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 5’inci Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
5.- Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının 4’üncü Maddesine Verilen Oyların Sonucu: (S. Sayısı: 526)
TBMM
B: 137
– 202 –
20 . 7 . 2010
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adana
Adýyaman
Adýyaman
Adýyaman
Adýyaman
Adýyaman
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Afyonkarahisar
Aðrý
Aðrý
Aðrý
Ağrı
Ağrı
Amasya
Amasya
Amasya
Ankara
Ankara
Ankara
Ýli
Atılgan
Çelik
Erbatur
Fırat
Gürkan
Güvel
Kirişci
Küçükaydýn
Seyhan
Tankut
Ünüvar
Varlı
Vural
Yıldırım
Aydın
Erdoğan
Gürsoy
Köse
Kutlu
Açba
Akcan
Aslan
Aydoğan
Eroğlu
Koca
Ünlütepe
Alır
Aydemir
Eryılmaz
Kaya
Kotan
Erdemir
Gülle
Ünsal
Akýncý
Aksoy
Asan
Soyadý
Kürşat
Ömer
Nevingaye
Dengir Mir Mehmet
Fatoş
Hulusi
Vahit
Ali
Tacidar
Yılmaz
Necdet
Muharrem
Mustafa
Recai
Ahmet
Mehmet
Şevket
Şevket
Fehmi Hüsrev
Sait
Abdülkadir
Zekeriya
Halil
Veysel
Ahmet
Halil
Mehmet Hanefi
Abdulkerim
Yaşar
Cemal
Fatma Salman
Avni
Akif
Hüseyin
Zekeriya
Bekir
Aşkın
Adý
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
MHP
DSP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
Parti
Red
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 203 –
20 . 7 . 2010
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Ankara
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Antalya
Ýli
Atalay
Ateþ
Babacan
Baytok
Bingöl
Bölükbaşı
Çağlayan
Çiçek
Dağı
Denemeç
Erdem
Gedikli
Halıcı
İpek
İyimaya
Kapusuz
Kayatürk
Koca
Okay
Özcan
Özdalga
Paçacı
Pehlivan
Sav
Türkeş
Yazýcýoðlu
Arıcı
Badak
Baykal
Çavuşoğlu
Çöllü
Emek
Günal
İrbeç
Kaptan
Süner
Şahin
Soyadý
Beþir
Yýlmaz
Ali
Nesrin
Tekin
Ahmet Deniz
Mehmet Zafer
Cemil
Zeynep
Reha
Eşref
Bülent
Mehmet Emrehan
Haluk
Ahmet
Salih
Burhan
Faruk
Hakkı Süha
Mehmet Zekai
Nazmi Haluk
Mustafa Cihan
Mücahit
Önder
Yıldırım Tuğrul
Mustafa Said
Abdurrahman
Sadık
Deniz
Mevlüt
Hüsnü
Atila
Mehmet
Yusuf Ziya
Osman
Tayfur
Mehmet Ali
Adý
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
Bağımsız
AK Parti
MHP
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 204 –
20 . 7 . 2010
Antalya
Antalya
Artvin
Artvin
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Aydýn
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Balýkesir
Bilecik
Bilecik
Bingöl
Bingöl
Bingöl
Bitlis
Bitlis
Bitlis
Bitlis
Bolu
Bolu
Bolu
Burdur
Burdur
Burdur
Bursa
Bursa
Bursa
Ýli
Toskay
Yıldız
Arifağaoğlu
Çolak
Atay
Erdem
Ertürk
Koç
Kumcuoğlu
Taner
Uzunırmak
Akbaş
Aydoğan
Bulut
Özgün
Öztaylan
Pazarcı
Sali
Uğur
Poyraz
Tüzün
Ataoğlu
Coşkun
Yılmaz
Ergezen
Karabaş
Kiler
Taşar
Coşkunyürek
Metin
Yılmaz
Alp
Özçelik
Özkan
Büyükataman
Candemir Çelik
Çakmak
Soyadý
Tunca
Hüseyin
Metin
Ertekin
Mehmet Fatih
Mehmet
Ahmet
Atilla
Ertuğrul
Recep
Ali
Ayşe
Ergün
Ahmet Duran
Ýsmail
Mehmet Cemal
Hüseyin
Ali Osman
A. Edip
Fahrettin
Yaþar
Kazım
Yusuf
Cevdet
Zeki
Mehmet Nezir
Vahit
Cemal
Yüksel
Fatih
Metin
Mehmet
Bayram
Ramazan Kerim
İsmet
Canan
Hayrettin
Adý
MHP
MHP
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
MHP
MHP
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
Parti
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 205 –
20 . 7 . 2010
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Bursa
Çanakkale
Çanakkale
Çanakkale
Çanakkale
Çankýrý
Çankýrý
Çankýrý
Çorum
Çorum
Çorum
Çorum
Çorum
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Denizli
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Ýli
Çelik
Demirel
Homriş
Karapaşaoğlu
Kızılcıklı
Koyuncu
Kul
Ocakden
Öymen
Özensoy
Özer
Tunçak
Tutan
Cengiz
Daniş
Kuşku
Küçük
Akman
Bukan
Kınıklıoğlu
Aydoğmuş
Bağcı
Günday
Kafkas
Yýldýrým
Ayhan
Ekici
Erçelebi
Erdoğan
Ertemür
Kavaf
Yüksel
Arslan
Arzu
Aslan
Birdal
Demirtaş
Soyadý
Faruk
Kemal
H. Hamit
Mehmet Altan
Sedat
Ali
Ali
Mehmet
Onur Başaran
Necati
Abdullah
Mehmet
Mehmet Emin
Mustafa Kemal
Mehmet
Müjdat
Ahmet
Nurettin
Ahmet
Suat
Ahmet
Cahit
Derviş
Agah
Murat
Emin Haluk
Mithat
Hasan
Mehmet Salih
Ali Rıza
Selma Aliye
Mehmet
M. İhsan
Kutbettin
Osman
Akın
Selahattin
Adý
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
DSP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
BDP
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul (Mük.)
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 206 –
20 . 7 . 2010
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Diyarbakýr
Edirne
Edirne
Edirne
Edirne
Elazýð
Elazýð
Elazýð
Elazýð
Elazýð
Erzincan
Erzincan
Erzincan
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Erzurum
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Eskiþehir
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Gaziantep
Ýli
Eker
Kışanak
Kurt
Merdanoğlu
Budak
Çakır
Paçarız
Uslu
Çetinkaya
İşbaşaran
Öztürk
Septioğlu
Yanılmaz
Karakelle
Tınastepe
Yıldırım
Akdağ
Aksak
Aydın
Dağcı Çığlık
Ertugay
Gülyurt
Kavaz
Asil
İçli
Mercan
Öztürk
Sönmez
Unakıtan
Ağyüz
Durdu
Ekici
Erdoğan
Mazıcıoğlu
Müftüoğlu
Özdemir
Sarı
Soyadý
Mehmet Mehdi
Gültan
Abdurrahman
Ali İhsan
Necdet
Rasim
Bilgin
Cemaleddin
Mehmet Necati
Feyzi
Tahir
Faruk
Hamza
Sebahattin
Erol
Binali
Recep
Muhyettin
Saadettin
Fazilet
Zeki
Muzaffer
İbrahim
Beytullah
Hüseyin Tayfun
Hasan Murat
Emin Nedim
Fehmi Murat
Kemal
Yaşar
Mahmut
Akif
Mehmet
Halil
Özlem
Hasan
Mehmet
Adý
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 207 –
20 . 7 . 2010
Gaziantep
Gaziantep
Giresun
Giresun
Giresun
Giresun
Giresun
Gümüþhane
Gümüþhane
Hakkâri
Hakkâri
Hakkâri
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Hatay
Isparta
Isparta
Isparta
Isparta
Isparta
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Mersin
Ýli
Şahin
Şimşek
Canikli
Karaibrahim
Özkan
Sönmez
Temür
Aydın
Doğan
Geylani
Özbek
Zeydan
Çay
Çirkin
Durgun
Ergin
Kahya
Karasayar
Öztürk
Şanverdi
Yazar
Yılmaz
Bilgiç
Coşkuner
Dilek
Korkmaz
Kurt
Akkuş
Çelik
Er
Gök
İnan
Oksal
Öztürk
Seçer
Şandır
Tüzmen
Soyadý
Fatma
Mehmet
Nurettin
Eşref
Murat
H. Hasan
Ali
Kemalettin
Yahya
Hamit
Abdulmuttalip
Rüstem
Fuat
Süleyman Turan
Gökhan
Sadullah
Abdülhadi
Orhan
Mustafa
Fevzi
Abdulaziz
İzzettin
Süreyya Sadi
Mevlüt
Mehmet Sait
Süleyman Nevzat
Haydar Kemal
Akif
Behiç
Ali
İsa
Ömer
Ali
Ali Rıza
Vahap
Mehmet
Kürşad
Adý
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
CHP
CHP
MHP
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Red
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 208 –
20 . 7 . 2010
Mersin
Mersin
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýli
Ural
Üskül
Ağırbaş
Aksu
Akşener
Akşit
Arat
Ataş
Ayva
Bağış
Bahçekapılı
Başesgioğlu
Bayraktar
Besli
Birinci
Bol
Büyükkaya
Çamuroğlu
Çubukçu
Dedegil
Denizolgun
Dinçer
Domaç
Ekren
Elekdað
Erdoğan
Güllüce
Günay
Gündüz
Hacaloğlu
İncekara
Kacır
Kalsın
Kaya
Keleş
Kesici
Kılıçdaroğlu
Soyadý
Kadir
Mehmet Zafer
Ayşe Jale
Abdülkadir
Meral
Güldal
Necla
Mustafa
Lokman
Egemen
Ayşe Nur
Murat
Nusret
Hüseyin
Necat
Fuat
Alaattin
Reha
Nimet
Alev
Mehmet Beyazıt
Ömer
Mehmet
Nazım
Mustafa Þükrü
Recep Tayyip
İdris
Ertuğrul
Ýrfan
Algan
Halide
Ünal
Canan
Atila
Birgen
İlhan
Kemal
Adý
MHP
AK Parti
DSP
AK Parti
MHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
CHP
CHP
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 209 –
20 . 7 . 2010
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
Ýstanbul
İstanbul
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýli
Kıyıklık
Koral
Korkmaz
Kuzu
Macit
Melen
Memecan
Meral
Mert
Müezzinoğlu
Öktem
Özpolat
Özyürek
Piltanoğlu Türköne
Sekmen
Serter
Sevigen
Soysal
Sözen
Şafak
Þahin
Tamaylıgil
Tan
Topuz
Torlak
Tuncel
Uras
Yağız
Yardımcı
Yazýcý
Yýldýz
Yiğit
Aksoy
Anadol
Arıtman
Aydın
Ayhan
Soyadý
Feyzullah
Recep
Esfender
Burhan
Hasan
Mithat
Mesude Nursuna
Bayram Ali
Hüseyin
Mehmet
Şinasi
Mehmet Ali
Mustafa
Özlem
Mehmet
Fatma Nur
Mehmet
Çetin
Edibe
Ümit
İdris Naim
Bihlun
Ahmet
Ali
Durmuşali
Sebahat
Mehmet Ufuk
Süleyman
Hasan Kemal
Hayati
Sacid
İbrahim
Taha
Kıvılcım Kemal
Canan
Mehmet
Selçuk
Adý
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
DSP
MHP
AK Parti
CHP
DSP
AK Parti
CHP
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
CHP
CHP
CHP
MHP
BDP
BDP
DSP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
CHP
Parti
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 210 –
20 . 7 . 2010
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
Ýzmir
İzmir
Kars
Kars
Kars
Kastamonu
Kastamonu
Kastamonu
Kastamonu
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kayseri
Kýrklareli
Kýrklareli
Kýrklareli
Kýrþehir
Ýli
Bal
Baratalı
Birgün
Ersin
Erten
Gönül
Hasgür
Hotar
Kalkan
Katmerci
Mumcu
Oyan
Öztürk
Sipahi
Susam
Tanrıkulu
Tekelioğlu
Vural
Yemişçi
Dağdaş
Güven
Karabayır
Altan
Köylü
Serdaroğlu
Sıvacıoğlu
Çakmakoğlu
Elitaþ
Karayel
Kulkuloğlu
Öksüzkaya
Yakut
Yýldýz
Barış
Dibek
Sarýçam
Arslan
Soyadý
Şenol
Bülent
Recai
Ahmet
Abdurrezzak
Mehmet Vecdi
İbrahim
Fatma Seniha Nükhet
Erdal
İsmail
Şükran Güldal
Oðuz
Harun
Kamil Erdal
Mehmet Ali
Ahmet Kenan
Mehmet Sayım
Oktay
Tuğrul
Gürcan
Mahmut Esat
Zeki
Hasan
Hakkı
Mehmet
Musa
Sabahattin
Mustafa
Yaşar
Mehmet Şevki
Ahmet
Sadýk
Taner
Tansel
Turgut
Ahmet Gökhan
Mikail
Adý
MHP
CHP
Bağımsız
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
CHP
MHP
CHP
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
Parti
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Kabul
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 211 –
20 . 7 . 2010
Kýrþehir
Kýrþehir
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Kocaeli
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Konya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Kütahya
Malatya
Malatya
Malatya
Malatya
Ýli
Çalışkan
Çobanoğlu
Ayar
Baþtopçu
Durmuş
Erenkaya
Ergün
Gönül
Işık
Pepe
Selvi
Angý
Bal
Büyükakkaşlar
Candan
Çetinkaya
Erdem
Güçlü
Kabakcı
Kalaycı
Kart
Öksüz
Özkul
Öztürk
Tuna
Tüfekci
Türkmenoğlu
Aksoy
Biçer
Işık
Kinay
Ordu
Tuğcu
Aslanoðlu
Çalık
Fındıklı
Koca
Soyadý
Abdullah
Metin
Eyüp
Muzaffer
Cumali
Hikmet
Nihat
Azize Sibel
Fikri
Osman
Mehmet Cevdet
Hasan
Faruk
Ahmet
Muharrem
Abdullah
Orhan
Sami
Mustafa
Mustafa
Atilla
Özkan
Kerim
Ali
Hüsnü
Harun
Ayşe
Soner
İsmail Hakkı
Alim
Hasan Fehmi
Hüsnü
Hüseyin
Ferit Mevlüt
Öznur
Mahmut Mücahit
İhsan
Adý
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul (Mük.)
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Çekimser
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 212 –
20 . 7 . 2010
Malatya
Malatya
Malatya
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Manisa
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Kahramanmaraþ
Mardin
Mardin
Mardin
Mardin
Mardin
Muðla
Muðla
Muðla
Muðla
Muðla
Muğla
Muþ
Muþ
Muþ
Muş
Nevþehir
Ýli
Ölmeztoprak
Öz
Şahin
Akçay
Arınç
Berber
Bilen
Çerçi
Enöz
Mengü
Orhan
Tanrıverdi
Yetenç
Arıkan
Doðan
Kaynak
Özbolat
Pakdil
Paksoy
Sağlam
Tatlıbal
Ayna
Şahkulubey
Çelebi
Demir
Yüksel
Arslan
Ergin
Ergun
Hıdır
Özden
Topuz
Karayaðýz
Sakık
Yaman
Yılmaz
Dede
Soyadý
Fuat
Ömer Faruk
Mehmet
Erkan
Bülent
Recai
İsmail
Mehmet
Mustafa
Şahin
Ahmet
Hüseyin
Mustafa Erdoğan
Fatih
Avni
Veysi
Durdu
Nevzat
Mehmet Akif
Mehmet
Cafer
Emine
Gönül Bekin
Süleyman
Mehmet Halit
Cüneyt
Ali
Gürol
Metin
Mehmet Nil
Yüksel
Fevzi
Seracettin
Sırrı
M. Nuri
Medeni
Mahmut
Adý
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
MHP
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
BDP
BDP
AK Parti
AK Parti
Parti
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Red
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Red
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 213 –
20 . 7 . 2010
Nevþehir
Nevşehir
Niðde
Niðde
Niğde
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Ordu
Rize
Rize
Rize
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Sakarya
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Samsun
Siirt
Siirt
Siirt
Sinop
Sinop
Sinop
Sivas
Ýli
Feralan
Köybaşı
Göksel
İnan
Selamoğlu
Fatsa
Güler
Güner
Hamarat
Yalçın
Yılmaz
Yýlmaz
Bayramoğlu
Çırakoğlu
Yılmaz
Cebeci
Çelik
Diþli
Kutluata
Üstün
Yýldýrým
Binici
Çakır
Demir
Demir
Kılıç
Koç
Öztürk
Şahinoğlu
Yeni
Demirkıran
Helvacıoğlu
Özçelik
Altay
Dodurgalı
Tıngıroğlu
Açıkalın
Soyadý
Ahmet Erdal
Rıtvan
İsmail
Mümin
Muharrem
Eyüp
Mehmet Hilmi
Rahmi
Mustafa
Rıdvan
Ayhan
Enver
Bayram Ali
Lütfi
Ahmet Mesut
Erol Aslan
Hasan Ali
Þaban
Münir
Ayhan Sefer
Recep
Suat
Osman
Cemal Yılmaz
Mustafa
Suat
Ahmet Haluk
Fatih
Birnur
Ahmet
Afif
Mehmet Yılmaz
Osman
Engin
Abdurrahman
Kadir
Mehmet Mustafa
Adý
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
DP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Red
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Red
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 214 –
20 . 7 . 2010
Sivas
Sivas
Sivas
Sivas
Tekirdað
Tekirdað
Tekirdað
Tekirdað
Tekirdað
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Tokat
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Trabzon
Tunceli
Tunceli
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Þanlýurfa
Ýli
Kılıç
Özdemir
Uzun
Yerlikaya
Akbulut
Nalcı
Öztrak
Taylan
Tütüncü
Aslan
Ayalan
Demir
Diren
Doğru
Gülsün
Yüksel
Aykan
Cumur
Erdöl
Göktaş
Hamzaçebi
Özak
Seymenoğlu
Yunusoğlu
Genç
Halis
Akman
Başak
Binici
Cevheri
Eyyüpoğlu
Gülpınar
İzol
Kuş
Önen
Aktemur Özyavuz
Yetkin
Soyadý
Osman
Malik Ecder
Selami
Hamza
Tevfik Ziyaeddin
Kemalettin
Faik
Necip
Enis
Zeyid
Þükrü
Osman
Orhan Ziya
Reşat
Hüseyin
Dilek
Asım
Mustafa
Cevdet
Kemalettin
Mehmet Akif
Faruk Nafiz
Safiye
Süleyman Latif
Kamer
Şerafettin
Yahya
Ramazan
İbrahim
Sabahattin
Seyit
Eyyüp Cenap
Zülfükar
Mustafa
Abdulkadir Emin
Çağla
Abdurrahman Müfit
Adý
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
MHP
CHP
BDP
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
Bağımsız
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Kabul (Mük.)
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Kabul (Mük.)
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 215 –
20 . 7 . 2010
Uþak
Uþak
Uþak
Van
Van
Van
Van
Van
Van
Van
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Yozgat
Zonguldak
Zonguldak
Zonguldak
Zonguldak
Zonguldak
Aksaray
Aksaray
Aksaray
Aksaray
Bayburt
Bayburt
Karaman
Karaman
Karaman
Kýrýkkale
Kýrýkkale
Kýrýkkale
Kýrýkkale
Batman
Batman
Batman
Ýli
Coþkunoðlu
Çetin
Uslu
Altun
Çelik
Dinçer
Kurtulan
Orhan
Türkmenoğlu
Üçer
Akgül
Bozdað
Coşkun
Çiçek
Ekici
Öztürk
Erdoğan
Koçal
Köktürk
Toptan
Türkmen
Açýkgöz
Alaboyun
Ertuğrul
İnceöz
Battal
Güney
Akgün
Çalış
Elvan
Durmuş
Erdem
Kıratlı
Özbayrak
Ata
Ekmen
İnal
Soyadý
Osman
Mustafa
Nuri
Kerem
Hüseyin
İkram
Fatma
Gülşen
Kayhan
Özdal
Abdülkadir
Bekir
Osman
Mehmet
Mehmet
Mehmet Yaþar
Fazlı
Ali
Ali İhsan
Köksal
Polat
Ruhi
Ali Rýza
Osman
İlknur
Fetani
Ülkü Gökalp
Mevlüt
Hasan
Lütfi
Osman
Vahit
Turan
Mustafa
Ayla Akat
Mehmet Emin
Ahmet
Adý
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
TP
AK Parti
CHP
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
AK Parti
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
BDP
AK Parti
AK Parti
Parti
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 216 –
20 . 7 . 2010
Batman
Þýrnak
Þýrnak
Þýrnak
Bartýn
Bartýn
Ardahan
Ardahan
Iðdýr
Iðdýr
Yalova
Yalova
Karabük
Karabük
Karabük
Kilis
Kilis
Osmaniye
Osmaniye
Osmaniye
Osmaniye
Düzce
Düzce
Düzce
Ýli
Yıldız
Bayındır
Kaplan
Seyda
Tunç
Yalçınkaya
Kaya
Öðüt
Buldan
Güner
Evcin
İnce
Ceylan
Ünal
Ünal
Devecioğlu
Kara
Bahçeli
Coşkun
Doğruer
Kastal
Erbay
Kaþýkoðlu
Yakýþ
Soyadý
Bengi
Sevahir
Hasip
Abdullah Veli
Yılmaz
Muhammet Rıza
Saffet
Ensar
Pervin
Ali
İlhan
Muharrem
Mehmet
Cumhur
Mustafa
Hüseyin
Hasan
Devlet
Hakan
İbrahim Mete
Durdu Mehmet
Celal
Metin
Yaþar
Adý
BDP
BDP
BDP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
CHP
BDP
AK Parti
AK Parti
CHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
MHP
MHP
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
AK Parti
Parti
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 4’üncü Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 5’inci Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 6’ncı Maddesi
Kabul
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Kabul
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Katılmadı
Kabul
Kabul
Katılmadı
S.S. 526’nın 7’nci Maddesi
TBMM
B: 137
– 217 –
20 . 7 . 2010
TBMM
B: 137
XI.- YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI
20 . 7 . 2010
1.- Adana Milletvekili Yılmaz Tankut’un, nükleer santral ihalesine ilişkin Başbakandan sorusu
ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15107)
– 218 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 219 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
2.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, BAĞ-KUR emeklilerinin aylıklarına yönelik düzenleme
çalışmalarına ilişkin sorusu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer’in cevabı (7/15136)
10.06.2010
– 220 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 221 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 222 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 223 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 224 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
3.- Van Milletvekili Fatma Kurtulan’ın, Van’da İşsizlik Sigortası Fonu’nun kullanımına ilişkin
sorusu ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer’in cevabı (7/15139)
– 225 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 226 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
4.- Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür’ün, Denizli-Merkez ve bazı ilçelerindeki yatırımlara
ilişkin soruları ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15151), (7/15152),
(7/15153), (7/15154), (7/15155)
– 227 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 228 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 229 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
ve
– 230 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
ve
– 231 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 232 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 233 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 234 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 235 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 236 –
yasemin
–
B: 137
20 . 7 . 2010
EK - 1
TBMM
– 237 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 238 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 239 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 240 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 241 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
5.- İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanrıkulu’nun, BOTAŞ’ın organize sanayi bölgelerine geriye dönük
borç çıkarmasına ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15156)
– 242 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 243 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 244 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
6.- Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü’nün, bazı madencilik faaliyetlerine ve verilen cezalara
ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15157)
– 245 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 246 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 247 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 248 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 249 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
7.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, arazileri kamulaştırılan kişilerin bir maden işletmesinde
istihdamına ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15261)
– 250 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 251 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 252 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
8.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, TKİ’ye bağlı bir müessese müdürlüğünün promosyon bedeli
kullanımına yönelik iddialara ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın
cevabı (7/15263)
– 253 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 254 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
9.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, TKİ’ye bağlı bir müessese müdürlüğünün banka ile yaptığı
sözleşmeye ilişkin sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15264)
– 255 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 256 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 257 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
10.- Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Irak sınırındaki maden sahasına ilişkin Başbakandan
sorusu ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın cevabı (7/15422)
– 258 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 259 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 260 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 261 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
11.- Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan’ın, süresi içerisinde cevaplandırılmayan yazılı
soru önergelerine ilişkin sorusu ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkan Vekili Nevzat Pakdil’in
cevabı (7/15605)
– 262 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
– 263 –
yasemin
–
TBMM
B: 137
20 . 7 . 2010
20 Temmuz 2010
– 264 –
yasemin
–
TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝ
GÜNDEMÝ
DÖNEM: 23
YASAMA YILI: 4
137 NCİ BÝRLEÞÝM
20 TEMMUZ 2010 SALI
SAAT: 15.00
KISIMLAR
1
BAÞKANLIÐIN GENEL KURULA SUNUÞLARI
3
SEÇÝM
2
4
5
ÖZEL GÜNDEMDE YER ALACAK ÝÞLER
OYLAMASI YAPILACAK ÝÞLER
MECLÝS SORUÞTURMASI RAPORLARI
6
GENEL GÖRÜÞME VE MECLÝS ARAÞTIRMASI
YAPILMASINA DAÝR ÖNGÖRÜÞMELER
8
KANUN TASARI VE TEKLÝFLERÝ ÝLE
KOMÝSYONLARDAN GELEN DÝÐER ÝÞLER
7
SÖZLÜ SORULAR
E G E M E N L Ý K K AY I T S I Z Þ A RT S I Z M Ý L L E T Ý N D Ý R
_1_
DANIŞMA KURULU ÖNERİLERİ
1.- Genel Kurulun toplantı günlerinden Salı gününün denetim konularına (Anayasanın süreye bağladığı konular hariç), Çarşamba ve Perşembe günlerinin de kanun tasarı ve teklifleri ile komisyonlardan gelen diğer işlerin görüşülmesine ayrılması, Salı ve Çarşamba günlerinde birleşimin başında bir saat süre ile sözlü soruların görüşülmesi, “Sunuşlar” ve işaret oyu ile yapılacak seçimlerin her gün yapılması, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 3.10.2007 tarihli 3 üncü birleşiminde kabul edilmiştir.)
2.- 126, 131 ve 321 Sıra Sayılı Kanun Tasarılarının İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi,
321 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının ilk 21 bölümünün 30’ar maddeden, 22 nci bölümünün 631 ilâ 649 uncu maddelerden oluşması,
131 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ilâ 19 uncu maddelerden, ikinci bölümünün 20 ilâ 40 ıncı maddelerden, üçüncü bölümünün
Çerçeve 41 inci maddedeki 1, 2, 2/alt bentleri ilâ 3 ve 4 üncü fıkralar dahil olmak üzere 41 ilâ 44 üncü maddelerden oluşması,
126 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ilâ 15 inci maddelerden, ikinci bölümünün Çerçeve 22 nci maddedeki 1, 2, 3, 4 üncü
fıkralar ilâ Geçici 1, 2, 3 ve 4 üncü maddeler dahil olmak üzere 16 ilâ 24 üncü maddelerden oluşması, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 28.5.2009 tarihli 95 inci birleşiminde kabul edilmiştir.)
3.- 477 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi,
477 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ilâ 12 nci maddelerden, ikinci bölümünün Geçici 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ncı maddeler dahil
olmak üzere 13 ilâ 16 ncı maddelerden oluşması, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 23.3.2010 tarihli 76 ncı birleşiminde kabul edilmiştir.)
GRUP ÖNERİLERİ
1.- 96 Sıra Sayılı Türk Ticaret Kanunu Tasarısının İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi, önerilmiştir.
(Not: İlk 50 bölüm 30’ar maddeden, 51 inci bölüm 1501 ilâ 1520 nci maddelerden, 52 nci bölüm ise Geçici Madde 1, 2, 3, 4, 5 dahil 1521
ilâ 1535 inci maddelerden oluşmaktadır.)
(Genel Kurulun 8.7.2008 tarihli 127 nci birleşiminde kabul edilmiştir.)
2.- 502, 474 ve 493 Sıra Sayılı Kanun Tasarı ve Tekliflerinin İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi;
502 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 7 nci maddelerden, ikinci bölümünün Geçici Madde 1 ve 2 dahil olmak üzere 8 ila
12 nci maddelerden oluşması,
474 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 10 uncu maddelerden, ikinci bölümünün 11 ila 19 uncu maddelerden oluşması,
493 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 9 uncu maddelerden, ikinci bölümünün Geçici Madde 1 dahil olmak üzere 10 ila
16 ncı maddelerden oluşması, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 27.5.2010 tarihli 108 inci birleşiminde kabul edilmiştir.)
3.- TBMM İçtüzüğünün 5 inci maddesi gereğince, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 1 Temmuz 2010 tarihinde tatile girmeyerek, yeni bir
karar alınıncaya kadar çalışmalara devam edilmesi, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 22.6.2010 tarihli 121 inci birleşiminde kabul edilmiştir.)
4.- 525 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi;
525 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 7 nci maddelerden, ikinci bölümünün 9 uncu maddedeki 1 inci ve 2 nci fıkralar,
10 uncu maddedeki 1 inci ve 2 nci fıkralar, 11 inci maddedeki 1 inci ve 2 nci fıkralar, 12 nci maddedeki 1 inci ve 2 nci fıkralar dahil olmak üzere
8 ila 15 inci maddelerden oluşması, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 30.6.2010 tarihli 126 ncı birleşiminde kabul edilmiştir.)
5.-Genel Kurulun; haftalık olağan çalışma günlerinin dışında 23 Temmuz 2010 Cuma günü de toplanması ve aşağıda belirtilen saatlerde
çalışması, bu birleşimde Gündemin Kanun Tasarı ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler Kısmında yer alan işlerin görüşülmesi,
20 Temmuz 2010 Salı günkü birleşimde sözlü sorular ve diğer denetim konularının görüşülmeyerek bu birleşimde Gündemin Kanun Tasarı
ve Teklifleri ile Komisyonlardan Gelen Diğer İşler Kısmında yer alan işlerin görüşülmesi, 21 Temmuz 2010 Çarşamba günkü birleşimde sözlü
soruların görüşülmemesi,
Genel Kurulun;
20 Temmuz 2010 Salı günü 526 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının bitimine kadar,
21 Temmuz 2010 Çarşamba günü saat 14:00’de toplanması,
22 Temmuz 2010 Perşembe günü saat 14:00’de toplanması,
23 Temmuz 2010 Cuma günü saat 14:00’de toplanması,
belirlenen günlük çalışmalara devam edilmesi, ayrıca yukarıda belirtilen birleşimlerde gece 24:00’de günlük programların tamamlanamaması halinde günlük programların tamamlanmasına kadar çalışmalara devam edilmesi,
526, 536, 523 ve 527 Sıra Sayılı Kanun Tasarı ve Tekliflerinin İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi;
526 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 7 nci maddelerden, ikinci bölümünün Geçici Madde 1 ve 2 dahil olmak üzere 8 ila
12 nci maddelerden oluşması,
536 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 25 inci maddelerden, ikinci bölümünün çerçeve Madde 31’e bağlı Geçici Madde 2 ve 3 dahil
olmak üzere 26 ila 49 uncu maddelerden, üçüncü bölümünün Geçici Madde 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 dahil olmak üzere 50 ila 63 üncü maddelerden oluşması,
523 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 12 nci maddelerden, ikinci bölümünün Geçici Madde 1, 2, 3, 4 ve 5 dahil olmak üzere
13 ila 19 uncu maddelerden oluşması,
527 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının birinci bölümünün 1 ila 12 nci maddelerden, ikinci bölümünün 13 ila 24 üncü maddelerden oluşması, önerilmiştir.
(Genel Kurulun 13.7.2010 tarihli 133 üncü birleşiminde kabul edilmiştir.)
6.- Genel Kurulun;
21 Temmuz 2010 Çarşamba günü 541 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının bitimine kadar,
22 Temmuz 2010 Perşembe günü 521 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının bitimine kadar,
23 Temmuz 2010 Cuma günü 523 Sıra Sayılı Kanun Tasarısının bitimine kadar,
belirlenen günlük çalışmalara devam edilmesi, ayrıca yukarıda belirtilen birleşimlerde gece 24:00’de günlük programların tamamlanamaması
halinde günlük programların tamamlanmasına kadar çalışmalara devam edilmesi,
önerilmiştir.
(Genel Kurulun 15.7.2010 tarihli 135 inci birleşiminde kabul edilmiştir.)
_2_
TÜRKÝYE BÜYÜK MÝLLET MECLÝSÝ GÜNDEMÝ
137 NCİ BÝRLEÞÝM
20 TEMMUZ 2010 SALI
SAAT: 15.00
1 _ BAÞKANLIÐIN GENEL KURULA SUNUÞLARI
1.- Denizli Milletvekili Hasan Erçelebi’nin; Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Teklifinin (2/73), İçtüzüğün 37 nci maddesine göre doğrudan gündeme alınmasına
ilişkin önergesi
2 _ ÖZEL GÜNDEMDE YER ALACAK ÝÞLER
3 _ SEÇÝM
4 _ OYLAMASI YAPILACAK ÝÞLER
5 _ MECLÝS SORUÞTURMASI RAPORLARI
_3_
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
1. - İstanbul Milletvekili Algan Hacaloğlu ve 19 Milletvekilinin, işsizlik sorunu ve İşsizlik
Sigortası Fonunun daha etkin kullanımı konularının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci ve İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/2) (*)
2. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 27 Milletvekilinin, basın-siyaset ilişkileri ve basın
özgürlüğü konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü maddeleri uyarınca bir
genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/1) (*)
3. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 35 Milletvekilinin, belediyelere
sağlanan mali kaynaklar konusundaki farklı uygulamaların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/18)
4. - Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri; İzmir Milletvekili Oktay
Vural ve Mersin Milletvekili Mehmet Şandır’ın ABD Temsilciler Meclisindeki sözde Ermeni
soykırımıyla ilgili karar tasarısı ile Ermeni iddialarını inkarın suç sayılması ve Avrupa’da faaliyet
gösteren Türkler üzerinde baskı kurulma çabaları konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102
ve 103 üncü maddeleri uyarınca bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/2)
5. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 35 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
barınma sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/20)
6. - Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 33 Milletvekilinin, Uludağ’ın doğal
zenginliklerinin korunması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/22)
7. - Ankara Milletvekili Tekin Bingöl ve 30 Milletvekilinin, baz istasyonları ile ilgili iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/23)
8. - Muğla Milletvekili Ali Arslan ve 33 Milletvekilinin, turizm sektörünün sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/24)
9. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 20 Milletvekilinin, demir yolu ulaşım sistemindeki
sorunların araştırılarak altyapı ve işletmeciliğinin geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/25)
10. - Yalova Milletvekili Muharrem İnce ve 21 Milletvekilinin, Balkan göçmenlerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/26)
11. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 34 Milletvekilinin, ders kitaplarındaki ve
yardımcı kitaplardaki cinsiyete dayalı ayrımcılık öğelerinin araştırılması amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/29)
(*) Hükümet bulunmadığından görüşmesi ertelenmiştir.
–4–
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
12. - Bilecik Milletvekili Fahrettin Poyraz ve 20 Milletvekilinin, ülkemizin uluslararası
alanda karşılaştığı sözde Ermeni iddiaları konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve
103 üncü maddeleri uyarınca bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/3)
13. - Muğla Milletvekili Fevzi Topuz ve 23 Milletvekilinin, orman yangınlarının nedenleri ve
oluşturduğu zararların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/30)
14. - Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 27 Milletvekilinin, raylı sistem ve demir yolu
ulaşımındaki sorunların araştırılarak geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/32)
15. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 30 Milletvekilinin, TEKEL’in sigara
fabrikalarının özelleştirilmesinin etkilerinin araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/44)
16. - İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanrıkulu ve 27 Milletvekilinin, tarım satış
kooperatifleri ve birlikleri ile ürün piyasalarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/45)
17. - Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Oktay
Vural ve Mersin Milletvekili Mehmet Şandır’ın, şehit yakınları ve gazilerin sorunlarının
araştırılarak çözüm yollarının belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve
105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/46)
18. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz ve 20 Milletvekilinin, pamuk üretimindeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/48)
19. - Van Milletvekili Kayhan Türkmenoğlu ve 28 Milletvekilinin, bölgesel gelişmişlik
farklarının araştırılarak dengeli gelişme için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/50)
20. - Bitlis Milletvekili Vahit Kiler ve 24 Milletvekilinin, bal ve diğer arı ürünlerinin
üretiminde ve pazarlanmasında yaşanan sorunların araştırılarak arıcılığın geliştirilmesi için
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/52)
21. - Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı ve 21 Milletvekilinin, belediyelerin altyapı, katı
atık ve atık su yönetimindeki sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/53)
22. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman ve 32 Milletvekilinin, raylı sistem ve demir
yolu ulaşımındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/54)
23. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman ve 33 Milletvekilinin, Balkan göçmenlerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/55)
137 NCİ BİRLEŞİM
–5–
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
24. - Aydın Milletvekili Ahmet Ertürk ve 21 Milletvekilinin, pamuk üretimindeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/57)
25. - Muğla Milletvekili Metin Ergun ve 25 Milletvekilinin, turizm sektöründeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/58)
26. - Muğla Milletvekili Ali Arslan ve 24 Milletvekilinin, balıkçılık sektörünün sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/61)
27. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 25 Milletvekilinin, İstanbul’daki trafik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/66)
28. - İzmir Milletvekili Canan Arıtman ve 25 Milletvekilinin, şehit aileleri ve gaziler ile harp
ve vazife malullerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/69)
29. - Aydın Milletvekili Mehmet Fatih Atay ve 21 Milletvekilinin, eğitim kurumlarında
tarikat örgütlenmesi iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/72)
30. - Bursa Milletvekili Necati Özensoy ve 28 Milletvekilinin, baz istasyonlarının yer
seçimindeki sorunların ve halk sağlığına etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/73)
31. - İzmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 22 Milletvekilinin, polislerin mesleki ve sosyal
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/74)
32. - Gaziantep Milletvekili Mehmet Erdoğan ve 26 Milletvekilinin, Nemrut Dağı Millî
Parkındaki sorunların araştırılarak tarihi eserlerin korunması ve turizmde etkin değerlendirilmesi
için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve
105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/76)
33. - İzmir Milletvekili Bülent Baratalı ve 32 Milletvekilinin, Rahip Santora ve Hrant Dink
cinayetleri ile Malatya’daki bir yayınevinde gerçekleştirilen cinayetlerin araştırılması amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/77)
34. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 21 Milletvekilinin, İstanbul’daki imar
uygulamaları ve plan tadilatlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/78)
35. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 20 Milletvekilinin, fındık tarımı ve piyasasındaki
sorunların araştırılarak ürünün verimli değerlendirilmesi için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/79)
–6–
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
36. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 21 Milletvekilinin, spor kulüplerinin
mali sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/80)
37. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy ve 26 Milletvekilinin, tekstil
sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/81)
38. - İzmir Milletvekili Oktay Vural ve 20 Milletvekilinin, asgari ücretliler ile özellikle kamu
kurumlarında hizmet alım ihaleleriyle çalıştırılan personelin sorunlarının araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/83)
39. - Kocaeli Milletvekili Cevdet Selvi ve 21 Milletvekilinin, asgari ücretin belirlenme
yöntemi ve yeterliliği konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/85)
40. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 20 Milletvekilinin, Güneydoğu Anadolu
Projesi’nin durumunun araştırılarak tamamlanması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/86)
41. - İzmir Milletvekili Oktay Vural ve 28 Milletvekilinin, bazı Tübitak ve Aselsan
çalışanlarının şüphe uyandıran ölüm olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/88)
42. - Aydın Milletvekili Ali Uzunırmak ve 25 Milletvekilinin, Türk spor sektörü ve
alanındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/91)
43. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 25 Milletvekilinin, pamuk üretimindeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/92)
44. - Edirne Milletvekili Necdet Budak ve 45 Milletvekilinin, balıkçılık sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/93)
45. - İzmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 19 Milletvekilinin, insan kaçakçılığı ve yasa dışı
göçmen hareketlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/95)
46. - Afyonkarahisar Milletvekili Abdülkadir Akcan ve 28 Milletvekilinin, hayvancılık
sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/96)
–7–
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
47. - Muğla Milletvekili Ali Arslan ve 22 Milletvekilinin, arıcılık sektöründe yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/97)
48. - Malatya Milletvekili Mehmet Şahin ve 26 Milletvekilinin, kayısı üretimi ve
pazarlamasında yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/100)
49. - Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 26 Milletvekilinin, üzüm ve bağcılık sektöründe
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/104)
50. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 23 Milletvekilinin, patates üretimi ve pazarlamasında
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/105)
51. - Manisa Milletvekili Erkan Akçay ve 33 Milletvekilinin, esnaf ve sanatkarların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/106)
52. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 23 Milletvekilinin, şeker pancarı tarımındaki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/107)
53. - Kocaeli Milletvekili Cevdet Selvi ve 20 Milletvekilinin, sendikal örgütlenme ve
faaliyetlerde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/108)
54. - İzmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 30 Milletvekilinin, Alevi vatandaşların inanç ve
kültürlerini yaşamalarında karşılaştıkları sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/109)
55. - Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 21 Milletvekilinin, iç göçün nedenlerinin ve
sonuçlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/110)
56. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve 21 Milletvekilinin, kış şartları nedeniyle Doğu
Anadolu Bölgesinde hayvancılık ve altyapıda yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/111)
57. - İzmir Milletvekili Selçuk Ayhan ve 25 Milletvekilinin, organize sanayi bölgelerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/112)
–8–
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
58. - Muğla Milletvekili Fevzi Topuz ve 24 Milletvekilinin, yapı malzemesi ve yapı denetimi
konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/113)
59. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 23 Milletvekilinin, enerji üretiminde ve
yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımında karşılaşılan sorunların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/114)
60. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 22 Milletvekilinin, kırmızı palmiye böceği zararlısı
ile etkin mücadele için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/115)
61. - İstanbul Milletvekili Şükrü Mustafa Elekdağ ve 29 Milletvekilinin, hristiyan din
adamları ile bazı gayrimüslimlere yönelik saldırıların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/116)
62. - İzmir Milletvekili Ahmet Kenan Tanrıkulu ve 26 Milletvekilinin, sanayi sektöründe
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/117)
63. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 39 Milletvekilinin, kayıp ve kaçak elektrik
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/118)
64. - Kırklareli Milletvekili Tansel Barış ve 20 Milletvekilinin, başta Kütahya’da olmak üzere
meydana gelen tren kazalarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/120)
65. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz ve 58 Milletvekilinin, kapatılması söz konusu olan
belediyeler başta olmak üzere il ve ilçe merkezi olmayan belediyelerin sorunlarının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/123)
66. - İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 22 Milletvekilinin, Türkiye Kızılay
Derneğine yönelik çeşitli iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/124)
67. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 28 Milletvekilinin, ÇUKOBİRLİK’in sorunlarının
araştırılarak güçlendirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/125)
68. - Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Hakkı
Suha Okay, İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve İzmir Milletvekili Kemal Anadol’un,
nüfus kayıt sistemleri ile seçmen kütükleri verileri arasındaki farklılıkların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/126)
–9–
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
69. - Antalya Milletvekili Osman Kaptan ve 29 Milletvekilinin, kredi kartı ve bireysel kredi
borçlularının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/127)
70. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 23 Milletvekilinin, tütün sektöründeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/128)
71. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, Türkiye’den Suriye’ye göç
etmiş ve vatansız durumuna düşmüş insanların sorunlarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/130)
72. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 19 Milletvekilinin, özel dershanelerin
eğitim sistemindeki yerinin araştırılarak fırsat eşitsizliğine yol açmaması için alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/131)
73. - İzmir Milletvekili Selçuk Ayhan ve 20 Milletvekilinin, muhtarların sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/133)
74. - İstanbul Milletvekili Şükrü Mustafa Elekdağ ve 27 Milletvekilinin, başta Almanya
olmak üzere Avrupa ülkelerinde vatandaşlarımıza yönelik saldırıların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/135)
75. - Ankara Milletvekili Tekin Bingöl ve 19 Milletvekilinin, özel dershanelerin eğitim
sistemindeki yerinin araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/136)
76. - İzmir Milletvekili Oktay Vural ve 25 Milletvekilinin, kredi kartları ve bireysel krediler
alanlarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/137)
77. - Gaziantep Milletvekili Akif Ekici ve 21 Milletvekilinin, tekstil ve hazır giyim
sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/138)
78. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, Muş Ovasındaki tarımsal
üretimin araştırılarak verimliliğin sağlanması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/139)
79. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş ve 19 Milletvekilinin, kredi kartı ve bireysel
kredi alanında yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/140)
80. - Van Milletvekili Özdal Üçer ve 19 Milletvekilinin, Van İlindeki enerji sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/142)
– 10 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
81. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 29 Milletvekilinin, tekstil ve hazır giyim
sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/143)
82. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, İstanbul’daki kayıt dışı
istihdam, taşeronlaşma ve iş güvenliği sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/144)
83. - İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 24 Milletvekilinin, TEKEL özelleştirmesinin
doğuracağı sosyal ve ekonomik sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/147)
84. - Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 45 Milletvekilinin, yaş sebze ve meyve sektöründe
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/148)
85. - Muğla Milletvekili Gürol Ergin ve 30 Milletvekilinin, bal üretimi ve pazarlamasında
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/149)
86. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, Terör ve Terörle Mücadeleden
Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun uygulanmasında yaşanan sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/150)
87. - Kastamonu Milletvekili Musa Sıvacıoğlu ve 22 Milletvekilinin, Kastamonu başta olmak
üzere tarihi ve kültürel varlıklarımızın araştırılarak etkin korunması için alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/151)
88. - Iğdır Milletvekili Pervin Buldan ve 19 Milletvekilinin, faili meçhul cinayetlerin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/152)
89. - Diyarbakır Milletvekili Gültan Kışanak ve 19 Milletvekilinin, 1995’te meydana gelen
İstanbul-Gazi Mahallesi olaylarının araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve
105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/153)
90. - Kahramanmaraş Milletvekili Durdu Özbolat ve 25 Milletvekilinin, Pazarcık’ta
kurulması planlanan Katı Atık Depolama Tesisinin çevreye etkilerinin araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/154)
91. - Mersin Milletvekili Vahap Seçer ve 28 Milletvekilinin, tahıl üretimi ve tüketiminde
planlamadan kaynaklanan sorunların araştırılarak, alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/155)
92. - Van Milletvekili Kayhan Türkmenoğlu ve 19 Milletvekilinin, seracılığın geliştirilmesi
için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105
inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/156)
– 11 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
93. - Artvin Milletvekili Ertekin Çolak ve 19 Milletvekilinin, Artvin İli ve Çoruh Vadisindeki
bitki örtüsünün korunması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/157)
94. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 30 Milletvekilinin, Antep fıstığı üretimi ve
ticaretinde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/158)
95. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 19 Milletvekilinin, kamyoncu-nakliyeci
esnafın sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/159)
96. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 22 Milletvekilinin, Boğaziçi’ndeki
kaçak ve çarpık yapılaşmanın araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/160)
97. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 28 Milletvekilinin, kayıt dışı istihdamın önlenmesi
için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105
inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/161)
98. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 25 Milletvekilinin, pamuk tarımındaki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/162)
99. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, Van’daki Nevruz kutlamaları
başta olmak üzere bazı olaylara yapılan müdahalelerle ilgili iddiaların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/163)
100. - Bursa Milletvekili Necati Özensoy ve 22 Milletvekilinin, enerji kaynaklarının
araştırılarak stratejik enerji politikası izlenmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/164)
101. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Nevruz
kutlamalarında yaşanan olayların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/165)
102. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş ve 19 Milletvekilinin, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgelerinde yaşayan göçebelerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/166)
103. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 20 Milletvekilinin, gıda fiyatlarındaki
artış ve sektördeki yeterliliğin araştırılarak tarım politikalarında alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/167)
– 12 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
104. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 21 Milletvekilinin, Toprak Mahsulleri
Ofisi ile ilgili iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/168)
105. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman ve 32 Milletvekilinin, muhtarların sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/169)
106. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis ve 19 Milletvekilinin, yapılması planlanan baraj
ve hidroelektrik santrallerinin Munzur Vadisine muhtemel etkilerinin araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/170)
107. - Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 21 Milletvekilinin, tarım sektöründe yaşanan
krizin nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/171)
108. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 21 Milletvekilinin, tahıl sektöründe yaşanan
krizin ve TMO’nun sorumluluğunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/172)
109. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 22 Milletvekilinin, tarım sektöründe yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/173)
110. - Mersin Milletvekili İsa Gök ve 22 Milletvekilinin, Mersin’de kurulması planlanan
balık çiftliklerinin çevreye ve turizme etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/174)
111. - Mersin Milletvekili İsa Gök ve 22 Milletvekilinin, Mersin’de kurulması planlanan
nükleer enerji santrallerinin çevreye ve turizme etkilerinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/175)
112. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 24 Milletvekilinin, SHÇEK’e bağlı yerlerde
yaşanan sorunların araştırılarak bakım, koruma ve yetiştirme hizmetlerinin etkin verilebilmesi için
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/176)
113. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve 20 Milletvekilinin, SHÇEK’e bağlı yerlerde
yaşanan sorunların araştırılarak bakım, koruma ve yetiştirme hizmetlerinin etkin verilebilmesi için
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/177)
114. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 23 Milletvekilinin, mevsimlik tarım işçilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/178)
– 13 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
115. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis ve 19 Milletvekilinin, Tunceli’de ölümle
sonuçlanan bazı olaylarla ilgili iddiaların araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/179)
116. - Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal ve 19 Milletvekilinin, özellikle Doğu ve
Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki kuraklığın hayvancılık ve tarım üzerindeki etkilerinin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/181)
117. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 21 Milletvekilinin, ülkemizde yaşayan Ahıska
Türklerinin sorunları ile anavatana dönmek isteyenlerin karşılaştıkları problemlerin araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/182)
118. - Van Milletvekili Özdal Üçer ve 19 Milletvekilinin, Van İlinde tarım ve hayvancılıkta
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/183)
119. - Batman Milletvekili Ayla Akat Ata ve 19 Milletvekilinin, Ilısu Barajı’nın tarihi ve
kültürel değerlerin bulunduğu Hasankeyf’e etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis Araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/184)
120. - Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı ve 21 Milletvekilinin, demir-çelik
fiyatlarındaki artışın inşaat ve imalat sektörlerine etkisinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/185)
121. - Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı ve 21 Milletvekilinin, Ergene Çevre Düzeni
Havza Planı çerçevesinde yaşanan gelişmelerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/186)
122. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Tokat İlinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/187)
123. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 19 Milletvekilinin, Tarım Sigortaları
Kanununun uygulanmasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/188)
124. - Muğla Milletvekili Fevzi Topuz ve 29 Milletvekilinin, kıyıların korunması ve
kullanılmasında yaşanan sorunların araştırılarak sürdürülebilir kıyı yönetimi için alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/189)
125. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 30 Milletvekilinin, Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Vakıfları çalışanlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/191)
126. - Kocaeli Milletvekili Hikmet Erenkaya ve 30 Milletvekilinin, Kocaeli Körfezinde
özelleştirilen limanların ve özel iskelelerin hukuki durumlarının ve neden oldukları sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/192)
– 14 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
127. - Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 24 Milletvekilinin, hayvancılık sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/194)
128. - Konya Milletvekili Atilla Kart ve 21 Milletvekilinin, Kilis eski Belediye Başkanı
Ekrem Çetin ve oğlunun öldürülmesi olayının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/195)
129. - İzmir Milletvekili Canan Arıtman ve 23 Milletvekilinin, demografik verilerin ve
projeksiyonların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/196)
130. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 24 Milletvekilinin, tarım ve hayvancılıkta yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/197)
131. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 24 Milletvekilinin, işsizlik sorununun araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/198)
132. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 25 Milletvekilinin, kimyasal gübre fiyatlarındaki
artışın araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/199)
133. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman ve 28 Milletvekilinin, inşaat sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/200)
134. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 20 Milletvekilinin, Gaziantep İlinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/201)
135. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 19 Milletvekilinin, yoksulluk sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/202)
136. - Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Oktay
Vural ve Mersin Milletvekili Mehmet Şandır’ın, yasa dışı dinleme ve takip iddialarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/204)
137. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz ve 27 Milletvekilinin, Gediz Nehrindeki kirliliğin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/205)
138. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 20 Milletvekilinin, Giresun İlinin ulaşım
sistemlerindeki sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/206)
– 15 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
139. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 19 Milletvekilinin, şeker pancarı tarımındaki ve
şeker piyasasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/207)
140. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 39 Milletvekilinin, Köye Dönüş Projesinin
uygulanmasında yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/209)
141. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 39 Milletvekilinin, doktorların ve diğer sağlık
personelinin güvenlik sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/211)
142. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 39 Milletvekilinin, sağlık hizmeti alımında
yaşanan bazı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/212)
143. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 39 Milletvekilinin, medyadaki cinsiyetçi
anlayış ve uygulamaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/213)
144. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 20 Milletvekilinin, kuraklık nedeniyle
üreticilerin yaşadıkları sorunlar konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü
maddeleri uyarınca bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/5)
145. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 22 Milletvekilinin, Mersin İlinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/214)
146. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 20 Milletvekilinin, gıda ürünleri
üretiminde insan sağlığını etkileyen uygulamaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/215)
147. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 36 Milletvekilinin, Ankara’ya verilen Kızılırmak
suyu ile ilgili iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/217)
148. - Kahramanmaraş Milletvekili Durdu Özbolat ve 34 Milletvekilinin, Ankara’ya verilen
Kızılırmak suyuyla ilgili iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/218)
149. - Bursa Milletvekili Abdullah Özer ve 33 Milletvekilinin, Bursa Karacabey
sahillerinden kaçak kum çekilmesinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/219)
150. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 34 Milletvekilinin, İstanbul’daki su havzalarının
durumunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/220)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 16 –
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
151. - Edirne Milletvekili Rasim Çakır ve 35 Milletvekilinin, Saros Körfezi’ndeki doğa
tahribatının araştırılarak sürdürülebilir koruma için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/221)
152. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 34 Milletvekilinin, inşaat sektöründeki durgunluk
ve daralmanın araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/222)
153. - Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün ve 21 Milletvekilinin, TOKİ’nin kurumsal yapısı ve
faaliyetleri ile bazı iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/223)
154. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan ve 19 Milletvekilinin, ATAK Helikopter Tedarik
İhalesi ile ilgili iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/224)
155. - Osmaniye Milletvekili Hakan Coşkun ve 23 Milletvekilinin, yaş sebze ve meyve başta
olmak üzere tarım ürünlerindeki gıda güvenliği konusunun araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/225)
156. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy ve 34 Milletvekilinin,
Kahramanmaraş ilinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/226)
157. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 22 Milletvekilinin, Adana ilinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/227)
158. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 20 Milletvekilinin, Saros Körfezi’nin doğal
yapısını tehdit eden sorunların araştırılarak korunması ve değerlendirilmesi için alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/228)
159. - İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 22 Milletvekilinin, hayali ihracat ve
dahilde işleme rejimi başta olmak üzere gümrüklerdeki yolsuzluk iddialarının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/230)
160. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 30 Milletvekilinin, orman yangınları konusunun
araştırılarak önlenmesi ve etkin mücadele için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/231)
161. - Kırklareli Milletvekili Tansel Barış ve 34 Milletvekilinin, Kırım Kongo kanamalı
ateşi hastalığı konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/232)
162. - İzmir Milletvekili Oktay Vural ve 22 Milletvekilinin, Malatya İlinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/233)
– 17 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
163. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz ve 23 Milletvekilinin, Manisa İlinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/234)
164. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 21 Milletvekilinin, Bartın İlinin su
kaynağına yönelik risklerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/236)
165. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 25 Milletvekilinin, mevsimlik tarım işçilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/237)
166. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, 12 Eylül müdahalesinin
nedenlerinin, boyutlarının ve etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/238)
167. - Isparta Milletvekili Süleyman Nevzat Korkmaz ve 28 Milletvekilinin, Isparta’daki gül
üretimi ve bu sektörde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/239)
168. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul ve 19 Milletvekilinin, Aksaray İlinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/240)
169. - Kars Milletvekili Mahmut Esat Güven ve 19 Milletvekilinin, Kuyucuk Gölündeki
çevre sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/241)
170. - İstanbul Milletvekili Birgen Keleş ve 21 Milletvekilinin, Avrupa Konseyi
Parlamenterler Meclisi’nde hazırlanan Türkiye ile ilgili raporlar ve Türk heyetinin tutumu
konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü maddeleri uyarınca bir genel görüşme
açılmasına ilişkin önergesi (8/6)
171. - Hakkâri Milletvekili Hamit Geylani ve 19 Milletvekilinin, siyasette sivil-asker ilişkileri ve
bazı iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/247)
172. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 20 Milletvekilinin, Edirne İlinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/248)
173. - Samsun Milletvekili Osman Çakır ve 25 Milletvekilinin, Samsun’daki işsizlik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve
105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/249)
174. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 24 Milletvekilinin, tekstil ve konfeksiyon
sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/250)
175. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 23 Milletvekilinin, Mersin İli Gülnar İlçesinde
meydana gelen orman yangınının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/251)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 18 –
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
176. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 23 Milletvekilinin, Bartın İlindeki
turizmin araştırılarak geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/252)
177. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 22 Milletvekilinin, elektrik sektöründe yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/253)
178. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 Milletvekilinin, özel sağlık kurumlarının
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/255)
179. - İzmir Milletvekili Oktay Vural ve 21 Milletvekilinin, Uşak İlinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/257)
180. - Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Kemal
Anadol, Ankara Milletvekili Hakkı Suha Okay ve İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun
Ergenekon Soruşturmasında tutuklanan Kuddusi Okkır'ın ölümü konusunda Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/258)
181. - İstanbul Milletvekili Mehmet Ufuk Uras ve 21 Milletvekilinin, darbe iddialarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/259)
182. - İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 23 Milletvekilinin, Ankara ve İstanbul
Büyükşehir Belediyelerinin doğalgaz ve su sayacı ihaleleri ile ilgili iddiaların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/260)
183. - İzmir Milletvekili Oktay Vural ve 22 Milletvekilinin, Malatya’da kayısı piyasasında
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/261)
184. - Yozgat Milletvekili Osman Coşkun ve 21 Milletvekilinin, meslek hastalıkları
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/262)
185. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 22 Milletvekilinin, hayvancılık sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/263)
186. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 21 Milletvekilinin, büyükşehirlerin içme ve
kullanma sularının kalitesinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/264)
187. - Balıkesir Milletvekili Ergün Aydoğan ve 21 Milletvekilinin, sıcak su kaynaklarının
kullanımının araştırılarak etkin değerlendirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/265)
188. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 20 Milletvekilinin (4/C) olarak bilinen
geçici personelin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 nci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/266)
– 19 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
189. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, Pekin Olimpiyatlarında alınan
sonuçların nedenlerinin araştırılarak spor politikasında alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/267)
190. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, enerji politikası konusunda
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/268)
191. - Diyarbakır Milletvekili Gültan Kışanak ve 19 Milletvekilinin, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgelerinde ortaya çıkan orman yangınlarıyla ilgili iddiaların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/269)
192. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, cezaevlerine yönelik olarak
2000 yılında gerçekleştirilen Hayata Dönüş operasyonu konusunun araştırılması amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/270)
193. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın ve 21 Milletvekilinin, başta büyükşehir belediyeleri
olmak üzere yerel yönetimlerin kurdukları şirketlere yönelik haksız rekabet ve rant dağıtımı
iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/271)
194. - Muğla Milletvekili Ali Arslan ve 20 Milletvekilinin, tütün sektörünün ve tütün
üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/272)
195. - Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 25 Milletvekilinin, bazı hastanelerdeki bebek
ölümlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/273)
196. - İzmir Milletvekili Canan Arıtman ve 25 Milletvekilinin, bazı hastanelerdeki bebek
ölümlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/274)
197. - Antalya Milletvekili Osman Kaptan ve 21 Milletvekilinin, Manavgat/Karabük
köyünde yaşanan bir orman yangınının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/275)
198. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman ve 36 Milletvekilinin, Merinos Kumaş
Fabrikalarının özelleştirilmesinde yolsuzluk yapıldığı iddialarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/276)
199. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 19 Milletvekilinin, Sulama
Birliklerinin sorunları konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü maddeleri
uyarınca bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/7)
200. - Hatay Milletvekili Gökhan Durgun ve 22 Milletvekilinin, Hatay Mustafa Kemal
Üniversitesi’nde hukuka aykırı uygulamalar yapıldığı iddialarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/277)
– 20 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
201. - Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili
Hakkı Suha Okay, İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve İzmir Milletvekili Kemal
Anadol’un, Kıbrıs politikası konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü maddeleri
uyarınca bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/8)
202. - Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili
Hakkı Suha Okay, İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve İzmir Milletvekili Kemal
Anadol’un, doğalgaz fiyatlarındaki artışın ve topluma etkisinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/278)
203. - Antalya Milletvekili Osman Kaptan ve 24 Milletvekilinin, güvenlik görevlilerince dur
ihtarına uymama gerekçesiyle gerçekleştirilen öldürme olaylarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/279)
204. - Balıkesir Milletvekili Ergün Aydoğan ve 25 Milletvekilinin, Balıkesir İlinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/280)
205. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 30 Milletvekilinin, Alternatif Ürün Projesinin
Adıyaman’daki uygulamasının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/281)
206. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 27 Milletvekilinin, ülkemizdeki sığınmacıların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/282)
207. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 24 Milletvekilinin, polisin hukuk dışı şiddet
uygulaması konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/283)
208. - Yozgat Milletvekili Osman Coşkun ve 22 Milletvekilinin, trafik kazaları konusunun
araştırılarak trafik güvenliği için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/284)
209. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 29 Milletvekilinin, orman
köylülerinin ve ormancılık kooperatiflerinin sorunları ile ormancılıktaki diğer sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/285)
210. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 30 Milletvekilinin, üniversite
öğrencilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/286)
211. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, küresel krizin ülkemize
etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/287)
212. - İzmir Milletvekili Canan Arıtman ve 21 Milletvekilinin, erken yaşta evlilik
konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/288)
– 21 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
213. - Kırklareli Milletvekili Tansel Barış ve 21 Milletvekilinin, içme suyu sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/289)
214. - Mersin Milletvekili Kadir Ural ve 23 Milletvekilinin, Atakent Belediye Başkanı Fevzi
Doğan’ın bombalı saldırı sonucu ölümü olayının araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/290)
215. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 19 Milletvekilinin, fındık üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/291)
216. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 23 Milletvekilinin, Gaziantep İlinin eğitim
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/292)
217. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 20 Milletvekilinin, kamuda alt işverenlik
uygulaması ile ilgili sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/293)
218. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 20 Milletvekilinin, taksici
esnafının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/294)
219. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 19 Milletvekilinin, sendikal örgütlenmedeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/295)
220. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, kara mayınları konusunun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/296)
221. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 19 Milletvekilinin, Bandırma açıklarında batan
gemi olayının araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/297)
222. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 23 Milletvekilinin, öğretmen atamalarındaki
haksızlık ve usulsüzlük iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/298)
223. - Kahramanmaraş Milletvekili Durdu Özbolat ve 24 Milletvekilinin, Maraş olaylarının
araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/299)
224. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 22 Milletvekilinin, seçmen kütüklerinin sağlıklı
oluşturulmadığı iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/300)
– 22 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
225. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 29 Milletvekilinin, Beyoğlu Sütlüce’deki
Karaağaç Tekkesi’nin bulunduğu alanın kullanımı ve imar durumlarıyla ilgili iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/301)
226. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 26 Milletvekilinin, erken yaşta evlilik
konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/302)
227. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 35 Milletvekilinin, kadın girişimciliği ve
kadın istihdamındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/303)
228. - İzmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 25 Milletvekilinin, bir Alman şirketine yönelik
rüşvet iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/305)
229. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, kot taşlama atölyelerinde
işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/306)
230. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, suç örgütleriyle
mücadeledeki son gelişmeler konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü
maddeleri uyarınca bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/9)
231. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, adrese dayalı nüfus kayıt
sistemi ve seçmen kütüklerine yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/307)
232. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 23 Milletvekilinin, erken yaşta evlilik
konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/308)
233. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 21 Milletvekilinin, yerel basın ve yayın
kuruluşlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/310)
234. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 20 Milletvekilinin, kot taşlama atölyelerindeki
işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/311)
235. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, JİTEM ile Doğu ve
Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yaşanmış faili meçhul cinayetler konularında Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/313)
236. - Muğla Milletvekili Fevzi Topuz ve 24 Milletvekilinin, 2-B olarak bilenen arazilerin
durumu ile ormanların sürdürülebilir yönetimi konusunun araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/314)
– 23 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
237. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, 1978 yılında
Kahramanmaraş’ta yaşanan olayların ve sorumlularının araştırılması amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/315)
238. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, güvenlik güçlerine yönelik
işkence ve kötü muamele iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/316)
239. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 23 Milletvekilinin, Tokat İlinde kırsal alanda
yaşayan halkın sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/317)
240. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 19 Milletvekilinin, Adli Tıp Kurumuna
yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/318)
241. - Yozgat Milletvekili Osman Coşkun ve 19 Milletvekilinin, boşanma olaylarının
sebeplerinin araştırılarak Türk aile yapısının sağlamlaştırılması için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/319)
242. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 21 Milletvekilinin, yerel basın ve yayın
kuruluşlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/321)
243. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 34 Milletvekilinin, Kütahya Şeker Fabrikası’nın
özelleştirilmesindeki usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarının araştırılması amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/322)
244. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy ve 28 Milletvekilinin, pamuk
üreticiliğindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/323)
245. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 21 Milletvekilinin, eczacıların ve eczanelerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/325)
246. - Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 21 Milletvekilinin, Antalya’daki Vakıf
Zeytinliği’nin durumunun araştırılarak sürdürülebilir gelişiminin sağlanması için alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/326)
247. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 22 Milletvekilinin, süt sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/327)
248. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 23 Milletvekilinin, mısır tarımı ve piyasasındaki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/328)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 24 –
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
249. - Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş ve 25 Milletvekilinin, baz istasyonlarının insan
sağlığı üzerindeki etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/329)
250. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 Milletvekilinin, Ankara şehir şebekesine
verilen Kızılırmak suyuyla ilgili iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/330)
251. - İstanbul Milletvekili Durmuşali Torlak ve 38 Milletvekilinin, denizcilik sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/331)
252. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 21 Milletvekilinin, üzüm tarımında ve
üzümcülük sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/332)
253. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 22 Milletvekilinin, okullardaki uyuşturucu
kullanma ve madde bağımlılığı sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/338)
254. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 24 Milletvekilinin, özürlüler için rehabilitasyon
merkezleri açılmasını içeren gökkuşağı projesi ile ilgili iddiaların araştırılması amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/339)
255. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 26 Milletvekilinin, Fermente
Sütler Tebliği’nde yapılan değişikliklerin sonuçlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/340)
256. - İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 24 Milletvekilinin, tefecilik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/341)
257. - İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 19 Milletvekilinin, sahte içki üretimi ve
satışı sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/343)
258. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 24 Milletvekilinin, arıcılık sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/344)
259. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, 1977 yılında 1
Mayıs kutlamalarında Taksim’de meydana gelen olayların araştırılması amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/345)
– 25 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
260. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, yerel seçimlerden sonra
Ağrı’da yaşanan bazı olayların araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105
inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/346)
261. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, güvenlik güçlerine yönelik
toplumsal olaylarda orantısız güç kullanımı iddialarının araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/347)
262. - Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı ve 21 Milletvekilinin, süt sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/349)
263. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 24 Milletvekilinin, eczacılıktaki sorunların
araştırılarak mesleğin gelişmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/350)
264. - Muğla Milletvekili Ali Arslan ve 26 Milletvekilinin, emeklilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/351)
265. - İzmir Milletvekili Bülent Baratalı ve 26 Milletvekilinin, Köy Enstitüsü sisteminin
araştırılarak yaşatılması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/352)
266. - İzmir Milletvekili Bülent Baratalı ve 26 Milletvekilinin, 1977 yılında 1 Mayıs
kutlamalarında Taksim’de meydana gelen olayların araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/353)
267. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 22 Milletvekilinin, 1977 yılında 1 Mayıs
kutlamalarında Taksim’de meydana gelen olayların araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/354)
268. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 22 Milletvekilinin, Gaziantep’te ekonomik
kriz ve göçün işsizliğe etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/355)
269. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 25 Milletvekilinin, Kayseri ilinin
turizm sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/356)
270. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 25 Milletvekilinin, bazı pilot
illerde uygulamaya konulan aile hekimliğinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/357)
271. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 25 Milletvekilinin, Nemrut Dağı’nın turizm
potansiyelinin araştırılarak geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/358)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 26 –
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
272. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 20 Milletvekilinin, Gaziantep’te değişen
iklim koşulları ve çevresel faktörlerin insan sağlığına etkilerinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/359)
273. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 26 Milletvekilinin, işsizliğin sosyo-ekonomik ve
psikolojik etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/360)
274. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 21 Milletvekilinin, yolsuzlukla ilgili Meclis
Araştırması Komisyonu raporundan hareketle yolsuzluklar konusundaki durumun araştırılarak
yolsuzlukla mücadele için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/361)
275. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 24 Milletvekilinin, sosyal güvenlik
sistemindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/362)
276. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, koruculuk sisteminden
kaynaklanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/363)
277. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan ve 20 Milletvekilinin, orman yangınlarına
müdahalede kullanılmak üzere uçak ve helikopter kiralama ihalesiyle ilgili iddiaların araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/364)
278. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 25 Milletvekilinin, diş hekimlerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/365)
279. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 26 Milletvekilinin, mobilya ve ev
tekstili sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/366)
280. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 26 Milletvekilinin, kamudaki
taşeron şirket uygulamasının ve bu şirketlerde çalışan işçilerin sorunlarının araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/367)
281. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 23 Milletvekilinin, tekstil sektöründeki krizin ve
işçi çıkarma sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/368)
282. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 24 Milletvekilinin, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu’da tarım ve hayvancılıkta yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/369)
– 27 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
283. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 26 Milletvekilinin, alışveriş
merkezleri ve zincir mağazaların geleneksel ticaret sistemine etkilerinin araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/370)
284. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, güvenlik güçlerinin toplumsal
olaylarda çocuklara yönelik müdahalelerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/371)
285. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 21 Milletvekilinin, engellilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/372)
286. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 20 Milletvekilinin, Gaziantep turizmindeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/373)
287. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 32 Milletvekilinin, özürlü istihdamı konusundaki
mevzuatın uygulanmasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/375)
288. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 21 Milletvekilinin, Adli Tıp Kurumuna
yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/376)
289. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 21 Milletvekilinin, tütün sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/378)
290. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, mevsimlik tarım işçilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/379)
291. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 20 Milletvekilinin, İstanbul Büyükşehir
Belediyesinin metrobüs uygulamasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/380)
292. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 26 Milletvekilinin, muhtarların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/381)
293. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 20 Milletvekilinin, turizm
sektöründeki ‘her şey dahil’ uygulamasının yol açtığı sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/382)
294. - Bursa Milletvekili Abdullah Özer ve 21 Milletvekilinin, kamudaki geçici personelin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/383)
– 28 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
295. - Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 22 Milletvekilinin, Bursa’daki hastane yangını
ve sağlık kuruluşlarının yangına karşı güvenliklerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/384)
296. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 26 Milletvekilinin, Çevre ve Orman
Bakanlığının uçak ve helikopter ihalesinin araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/385)
297. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 27 Milletvekilinin, sulama
birliklerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/386)
298. - İzmir Milletvekili Şenol Bal ve 20 Milletvekilinin, genetiği değiştirilmiş organizmalar
konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/387)
299. - Manisa Milletvekili Erkan Akçay ve 27 Milletvekilinin, Manisa’da tarımsal sulamada
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/389)
300. - Manisa Milletvekili Erkan Akçay ve 25 Milletvekilinin, hayvancılık sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/390)
301. - Manisa Milletvekili Erkan Akçay ve 27 Milletvekilinin, esnaf ve sanatkârların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/391)
302. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 20 Milletvekilinin, Kırım-Kongo Kanamalı
Ateşi hastalığı vakalarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/392)
303. - Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 38 Milletvekilinin, yoksulluk ve gelir
dağılımındaki durumun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/393)
304. - Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 38 Milletvekilinin, TARİŞ’in tarım sektöründeki
konumunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/394)
305. - İstanbul Milletvekili Ümit Şafak ve 23 Milletvekilinin, İstanbul Büyükşehir
Belediyesi’nin aldığı metrobüslerde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/395)
306. - Hatay Milletvekili Süleyman Turan Çirkin ve 21 Milletvekilinin, Hatay İlinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/396)
– 29 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
307. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Türk Dünyası ile ilişkilerin
araştırılarak geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/397)
308. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Tokat Organize Sanayi
Bölgesindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/398)
309. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 20 Milletvekilinin, Edirne’deki tarihi
varlıkların araştırılarak değerlendirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/399)
310. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 20 Milletvekilinin, çeltik üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/400)
311. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, sağlık hizmeti sunumunda
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/401)
312. - Adana Milletvekili Recai Yıldırım ve 20 Milletvekilinin, sınır ticaretinin
düzenlenmesinde ve uygulamada yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/402)
313. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy ve 22 Milletvekilinin, kamu
personel rejimindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/403)
314. - Bursa Milletvekili Necati Özensoy ve 21 Milletvekilinin, Bursa’da bir hastanede çıkan
yangın olayının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/405)
315. - Kocaeli Milletvekili Cevdet Selvi ve 25 Milletvekilinin, toplumda yaşanan şiddet
olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/406)
316. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 24 Milletvekilinin, konut üretim politikaları ile
TOKİ uygulamalarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/407)
317. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 28 Milletvekilinin, işsizlik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/408)
318. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 21 Milletvekilinin, işçi güvenliği ve işçi
sağlığı konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/409)
– 30 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
319. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 19 Milletvekilinin, şaraplık üzüm
yetiştiriciliğindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/410)
320. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz ve 23 Milletvekilinin, toplum içerisinde artan
şiddet olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/411)
321. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 23 Milletvekilinin, TOKİ tarafından üretilen
konutlardaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/412)
322. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 24 Milletvekilinin, ziraat mühendisliği
mesleğinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/413)
323. - Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan ve 19 Milletvekilinin, Denizli’nin ekonomik
ve sosyal sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/414)
324. - Antalya Milletvekili Tunca Toskay ve 21 Milletvekilinin, ekonomik krizin etkilerinin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/415)
325. - Mersin Milletvekili Vahap Seçer ve 20 Milletvekilinin, genetiği değiştirilmiş
organizmalar konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/416)
326. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 23 Milletvekilinin, belediyelere kamu
paylarının dağıtımı konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/417)
327. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 20 Milletvekilinin, tarım arazilerinin kullanım
durumunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/418)
328. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş ve 20 Milletvekilinin, kamyoncu esnafının
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/419)
329. - Kırıkkale Milletvekili Osman Durmuş ve 25 Milletvekilinin, organ temini ve organ
naklindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/421)
– 31 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
330. - Hatay Milletvekili Süleyman Turan Çirkin ve 21 Milletvekilinin, Amik Ovasındaki
sulama sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/422)
331. - Mersin Milletvekili Behiç Çelik ve 24 Milletvekilinin, sınır ve kıyı güvenliği
yönetimindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/423)
332. - Mersin Milletvekili Behiç Çelik ve 22 Milletvekilinin, kapatılması söz konusu olan
belediyelerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/424)
333. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 23 Milletvekilinin, enerji politikaları ile enerji
üretim, dağıtım, iletim ve kullanımındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/425)
334. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 23 Milletvekilinin, yerel medya kuruluşları ile
çalışanlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/426)
335. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 22 Milletvekilinin, Kırım Kongo
kanamalı ateşi hastalığı ile mücadelede yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/428)
336. - Kayseri Milletvekili Mehmet Şevki Kulkuloğlu ve 25 Milletvekilinin, köyden kente
göçün nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/429)
337. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 21 Milletvekilinin kadına yönelik şiddet
olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/430)
338. - Kırklareli Milletvekili Tansel Barış ve 20 Milletvekilinin ekonomik krizin etkilerinin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/431)
339. - Hatay Milletvekili Fuat Çay ve 21 Milletvekilinin, Antakya’nın sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/432)
340. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, Genel Bilgi Toplama (GBT)
işlemlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/434)
341. - İzmir Milletvekili Selçuk Ayhan ve 21 Milletvekilinin, tarımsal sulamadan
kaynaklanan elektrik borçları sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/435)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 32 –
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
342. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 22 Milletvekilinin, aile içi şiddet konusunun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/436)
343. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 23 Milletvekilinin, orman yangınları konusunun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/437)
344. - CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Kemal Anadol, Ankara
Milletvekili Hakkı Suha Okay ve İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun, GAP
kapsamındaki sulama projelerinin durumunun araştırılarak hayata geçirilmesi için alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/439)
345. - Hatay Milletvekili Fuat Çay ve 25 Milletvekilinin, Antakya başta olmak üzere Hatay
İlinin turizm sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/440)
346. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 27 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
barınma sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/441)
347. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, genetiği değiştirilmiş
organizmalı ürünler konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/442)
348. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, demokratik hukuk devletini
tehdit eden gelişmelerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/443)
349. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, Alevilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/444)
350. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, kadın istihdamındaki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/445)
351. - İstanbul Milletvekili Durmuşali Torlak ve 26 Milletvekilinin, reel sektörün
kredilendirilmesindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/446)
352. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 23 Milletvekilinin, orman yangınları konusunun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/447)
353. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, kamudaki geçici personelin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/449)
– 33 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
354. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, Şırnak ve Hakkari’de yapılan
ve yapılacak barajların yol açtığı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/450)
355. - Tekirdağ Milletvekili Kemalettin Nalcı ve 21 Milletvekilinin, Trakya’daki
sanayicilerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/451)
356. - İzmir Milletvekili Selçuk Ayhan ve 24 Milletvekilinin, sulak alanların karşı karşıya
olduğu sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/452)
357. - CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Hakkı Suha Okay ve
İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun, 8-9 Eylül 2009’da İstanbul’da yaşanan sel felaketi
konusunda Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 102 ve 103 üncü maddeleri uyarınca bir genel görüşme
açılmasına ilişkin önergesi (8/10)
358. - Muğla Milletvekili Fevzi Topuz ve 20 Milletvekilinin, elektrik enerjisi dağıtım
bölgelerinin kullanımındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/453)
359. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 22 Milletvekilinin, emeklilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/454)
360. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 22 Milletvekilinin, petrol üretimi ve işlemesi
ile piyasasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/455)
361. - Kırklareli Milletvekili Tansel Barış ve 23 Milletvekilinin, süt üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/456)
362. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 27 Milletvekilinin, eğitim sistemindeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/457)
363. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 23 Milletvekilinin, sel felaketlerinin sebeplerinin ve sonuçlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/458)
364. - MHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Oktay Vural ve Mersin
Milletvekili Mehmet Şandır’ın, Tekirdağ ve İstanbul’da yaşanan sel felaketinin araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/459)
365. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 27 Milletvekilinin, başıboş hayvanların yol açtığı
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/460)
– 34 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
366. - Gaziantep Milletvekili Fatma Şahin ve 20 Milletvekilinin, toplumda yaşanan şiddet
olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/461)
367. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 21 Milletvekilinin, kamudaki ihale sistemindeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/462)
368. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Tokat’taki işyerlerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/463)
369. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, taşımalı eğitim sistemindeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/464)
370. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, askerlik hizmeti sırasında
meydana gelen ölüm olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/465)
371. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 27 Milletvekilinin, muz üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/467)
372. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 28 Milletvekilinin, kültür mantarı
yetiştiricilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/468)
373. - Yalova Milletvekili Muharrem İnce ve 29 Milletvekilinin, ÖSYM’nin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/469)
374. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 28 Milletvekilinin, üniversitelerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/470)
375. - Artvin Milletvekili Metin Arifağaoğlu ve 30 Milletvekilinin, Artvin’in Şavşat ve
Borçka ilçelerinde meydana gelen taşkın olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/471)
376. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 29 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
barınma sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/472)
377. - Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe ve 29 Milletvekilinin, vişne üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/473)
– 35 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
378. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 29 Milletvekilinin, eczacıların sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/475)
379. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 29 Milletvekilinin, kırmızı et
sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/476)
380. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Erbaa Hes projesinin muhtemel
etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/477)
381. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 20 Milletvekilinin, emeklilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve
105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/478)
382. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 19 Milletvekilinin, yenilenebilir enerji
potansiyelinin araştırılarak enerjide bağımlılığın azaltılması için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/479)
383. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, tutuklu ve hükümlülerin
sağlık sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/480)
384. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman ve 39 Milletvekilinin, Bursa’da oynanan
Türkiye - Ermenistan milli maçıyla ilgili bazı konuların araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/481)
385. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 21 Milletvekilinin, Adıyaman Besni’de antep
fıstığı yetiştiriciliğindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/482)
386. - Kocaeli Milletvekili Cevdet Selvi ve 21 Milletvekilinin, domuz gribi ve diğer salgın
hastalıklar konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/483)
387. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 Milletvekilinin, elma üreticilerinin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/484)
388. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 23 Milletvekilinin, ÖSYM’nin sorunlarının
araştırılarak daha sağlıklı çalışabilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/485)
389. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 24 Milletvekilinin, lisanslı depoculuk
faaliyetlerinin yaygınlaşmamasının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/486)
– 36 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
390. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 24 Milletvekilinin, şeker fabrikalarının
özelleştirilmesinin yol açacağı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/487)
391. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi ve 21 Milletvekilinin, geçici köy korucularının
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/488)
392. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 22 Milletvekilinin, Emniyet Teşkilatı
mensuplarının çalışma şartlarındaki ve özlük haklarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/489)
393. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 19 Milletvekilinin, mülteci ve kaçak göçmenler
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/490)
394. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 22 Milletvekilinin, ÖSYM’nin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/491)
395. - İstanbul Milletvekili Esfender Korkmaz ve 25 Milletvekilinin, KEY ödemelerinde
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/492)
396. - Yalova Milletvekili Muharrem İnce ve 31 Milletvekilinin, yükseköğrenim
öğrencilerinin barınma sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/493)
397. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul ve 20 Milletvekilinin, belediyelerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/494)
398. - Yalova Milletvekili Muharrem İnce ve 25 Milletvekilinin, öğretmenlerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/495)
399. - İzmir Milletvekili Şenol Bal ve 25 Milletvekilinin, kadına yönelik şiddet konusunun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/497)
400. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Başbakanlık Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğünün çalışmalarının araştırılması amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/498)
401. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, belediyelerin mali sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/499)
402. - İstanbul Milletvekili Mithat Melen ve 20 Milletvekilinin, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu bölgelerindeki ekonomik ve sosyal sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/500)
– 37 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
403. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, pamuk üretiminde yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/501)
404. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, Dersim olaylarının
araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/502)
405. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, Mersin’de kurulması
planlanan nükleer santralin muhtemel etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/503)
406. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi ve 19 Milletvekilinin, kara ve deniz sınırlarının
güvenliği konusundaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/504)
407. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 26 Milletvekilinin, TEDAŞ ve EÜAŞ
özelleştirilmelerinin araştırılarak özelleştirilme uygulamalarında alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/505)
408. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 20 Milletvekilinin, çevrimiçi oyunların neden olduğu
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/506)
409. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 21 Milletvekilinin, Gaziantep’te sel
felaketine karşı alınacak önlemlerin araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve
105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/507)
410. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 20 Milletvekilinin, tüketicilerin kredi
kartı ve bankacılık işlemlerinden kaynaklanan sorunlarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/508)
411. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 Milletvekilinin, hayvancılıktaki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/509)
412. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi ve 20 Milletvekilinin, uzman erbaş
uygulamasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/510)
413. - Giresun Milletvekili Murat Özkan ve 19 Milletvekilinin, kurban bağışı
organizasyonlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/511)
414. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, iş güvenliği ve işçi
sağlığındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/512)
415. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, işsizlik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/513)
416. - Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün ve 20 Milletvekilinin, tren kazalarının sebeplerinin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/514)
– 38 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
417. - Yalova Milletvekili Muharrem İnce ve 29 Milletvekilinin, TRT yönetimine yönelik
çeşitli iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/515)
418. - Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk ve 30 Milletvekilinin, Karadeniz Ereğli
Tersaneler Bölgesindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/516)
419. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 30 Milletvekilinin, devletten aylık
alanların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/517)
420. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 29 Milletvekilinin, tutuklu ve hükümlülerin
sağlık sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/518)
421. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 29 Milletvekilinin, yer fıstığı üreticiliğindeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/519)
422. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 33 Milletvekilinin, araştırma görevlilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/520)
423. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 29 Milletvekilinin, sanal bağımlılık
konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/521)
424. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, doğal afet ve deprem riskinin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/522)
425. - İzmir Milletvekili Şenol Bal ve 21 Milletvekilinin, İzmir’in Torbalı ilçesindeki intihar
olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/523)
426. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, Hakkari’nin Ormancık
köyünde 12 kişinin öldürülmesi olayıyla ilgili iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/524)
427. - Trabzon Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi ve 19 Milletvekilinin, TOKİ
uygulamalarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/525)
428. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 28 Milletvekilinin, esnaf ve sanatkarların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/526)
429. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 31 Milletvekilinin, emeklilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/527)
– 39 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
430. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 34 Milletvekilinin, işsizliğin nedenleri ve
boyutları ile sonuçlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/528)
431. - Bursa Milletvekili Onur Öymen ve 28 Milletvekilinin, Avrupa ülkelerinde Türklere
karşı görülen dışlayıcı ve ayrımcı uygulama ve davranışların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/529)
432. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 35 Milletvekilinin, tarımsal ilaç kullanımı
konusundaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/530)
433. - İstanbul Milletvekili Mithat Melen ve 22 Milletvekilinin, İstanbul’un sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/532)
434. - Mardin Milletvekili Emine Ayna ve 19 Milletvekilinin, bazı basın ve yayın
kuruluşlarına ve mensuplarına yönelik saldırı olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/533)
435. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 19 Milletvekilinin, Vakıflar Genel
Müdürlüğünün imarethanelerdeki sıcak yemek dağıtımına son vermesinin yol açacağı sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/534)
436. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, şeker pancarı üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/535)
437. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Tokat İlindeki hayvan
üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/536)
438. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 36 Milletvekilinin, özürlü
istihdamındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/537)
439. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 23 Milletvekilinin, başta kuru üzüm olmak
üzere üzüm yetiştiriciliğindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/538)
440. - Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Hakkı
Suha Okay, İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve İzmir Milletvekili Kemal Anadol’un,
İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansına yönelik çeşitli iddiaların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/540)
441. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 22 Milletvekilinin, üniversitelerin ve üniversite
çalışanlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/541)
– 40 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
442. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, sigara fabrikalarından yaprak
tütün işletmelerine geçen işçilerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/542)
443. - Bursa Milletvekili Hamza Hamit Homriş ve 24 Milletvekilinin, BursaMustafakemalpaşa’daki bir maden ocağında meydana gelen grizu patlaması olayının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/543)
444. - Zonguldak Milletvekili Ali Koçal ve 25 Milletvekilinin, başta BursaMustafakemalpaşa’daki grizu patlaması olmak üzere madencilik sektöründeki iş kazalarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/544)
445. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 26 Milletvekilinin, esnaf ve
sanatkarların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/545)
446. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 30 Milletvekilinin, maden işçilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/546)
447. - Isparta Milletvekili Mevlüt Coşkuner ve 30 Milletvekilinin, elma üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/547)
448. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 30 Milletvekilinin, işsizlik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/548)
449. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 33 Milletvekilinin, memurların sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/549)
450. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, 17 Aralık 2009’da güvenlik
güçlerinin TEKEL işçileri ve milletvekillerine yönelik uygulamalarının araştırılması amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/550)
451. - Yalova Milletvekili Muharrem İnce ve 30 Milletvekilinin, ilköğretimde taşımalı
eğitim uygulamasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/552)
452. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 23 Milletvekilinin, başta TEKEL olmak üzere
özelleştirme uygulamalarının çalışanlar üzerinde doğurduğu sorunların araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/553)
453. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 20 Milletvekilinin, geçici personel statüsünde
çalışanların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/554)
– 41 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
454. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 32 Milletvekilinin, TOKİ’nin İstanbul-Ataköy
sahilindeki tasarruflarının araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/555)
455. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 21 Milletvekilinin, sigara yasağı kapsamındaki
işletmelerin yaşadığı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/556)
456. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, Roman vatandaşların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/557)
457. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, istihdam başta olmak üzere
tekstil ve konfeksiyon sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/559)
458. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, şeker fabrikalarının
özelleştirilmesinin doğuracağı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/560)
459. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, Van’ın sınır ilçelerinde Türk
ve İran güvenlik güçlerinin ateşi sonucu meydana gelen ölüm olaylarının araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/561)
460. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, kadınlara yönelik cinayet
olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/562)
461. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, yatılı ilköğretim bölge
okullarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/575)
462. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, okula gidemeyen ilköğretim
çağındaki çocukların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/576)
463. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 25 Milletvekilinin, yapımı tamamlanamayan
kültür merkezleri sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/577)
464. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, tütün üreticiliğindeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/578)
– 42 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
465. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 19 Milletvekilinin, TOKİ projelerinde yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/579)
466. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 21 Milletvekilinin, Tokat esnafının sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/580)
467. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 20 Milletvekilinin, Gaziantep’te göç
alımından doğan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/581)
468. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, asgari ücret uygulamasının
doğurduğu sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/582)
469. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, eğitimde toplumsal
cinsiyet duyarlılığı konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/583)
470. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 24 Milletvekilinin, turizm sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/584)
471. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 20 Milletvekilinin, başta konut kredisi olmak
üzere kredi geri ödemelerinde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/585)
472. - Muğla Milletvekili Fevzi Topuz ve 20 Milletvekilinin, Köyceğiz İlçesinde kurulacak
hidroelektrik santralin çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/586)
473. - Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut ve 23 Milletvekilinin, Havran İlçesinde
yapılan barajın yarasalar ve zeytincilik üzerindeki etkilerinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/587)
474. - İstanbul Milletvekili Atila Kaya ve 19 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/588)
475. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu’da “Hançer Timi” adlı grupların var olduğu iddialarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/589)
– 43 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
476. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 21 Milletvekilinin, sulama birliklerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/590)
477. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 22 Milletvekilinin, GDO’lu ürünlerin sağlığa
etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/591)
478. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 19 Milletvekilinin, kanuni takibe düşen krediler
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/592)
479. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 21 Milletvekilinin, Çağdaş Sanatlar Müzesi
ihtiyacının araştırılarak karşılanması için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/593)
480. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 21 Milletvekilinin, özel çevre koruma
bölgelerinde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/594)
481. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, telif hakları konusunda
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/595)
482. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, bal üreticiliğindeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/596)
483. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, GAP bölgesindeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/597)
484. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, basın özgürlüğü konusundaki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/598)
485. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 25 Milletvekilinin, Çukobirlik’in sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/599)
486. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 Milletvekilinin, küçük esnaf ve sanatkarların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/600)
487. - İzmir Milletvekili Şenol Bal ve 20 Milletvekilinin, akaryakıt kaçakçılığı sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/601)
– 44 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
488. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 19 Milletvekilinin, kırmızı et piyasasında
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/602)
489. - İstanbul Milletvekili Fatma Nur Serter ve 21 Milletvekilinin, öğretmenlerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/603)
490. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 25 Milletvekilinin, TOKİ’nin
uygulamalarına yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/604)
491. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 26 Milletvekilinin, Yumurtalık ve Akyatan
Lagünlerinin korunması konusunda yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/605)
492. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 26 Milletvekilinin, TRT’nin özerkliği
konusundaki iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/606)
493. - Kocaeli Milletvekili Hikmet Erenkaya ve 27 Milletvekilinin, olası bir afet durumunda
Kocaeli’deki sanayi kuruluşlarının çevreye verebileceği zararların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/607)
494. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 28 Milletvekilinin, domuz gribi aşısı
konusundaki iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/608)
495. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 26 Milletvekilinin, Alevilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/609)
496. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Tokat’taki çiftçilerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/610)
497. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, yurt dışında yaşayan Türklerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/611)
498. - Çankırı Milletvekili Ahmet Bukan ve 21 Milletvekilinin, Çankırı’da çiftçilik ve
hayvancılıkla uğraşanların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/612)
– 45 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
499. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 22 Milletvekilinin, Gaziantep’teki deprem
riskinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/613)
500. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 20 Milletvekilinin, kaçak et ve gıda üretimi
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/614)
501. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, 1930 yılında
Van’ın Erciş İlçesindeki Zilan Deresinde yaşanan olayların araştırılması amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/615)
502. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, kamuda geçici
personel istihdamındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/616)
503. - İzmir Milletvekili Ahmet Ersin ve 34 Milletvekilinin, Hrant Dink cinayetiyle ilgili
bazı hususların araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/617)
504. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 34 Milletvekilinin, faili meçhul siyasi
cinayetler konusunun araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/618)
505. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 20 Milletvekilinin, Batı Trakya Türklerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/619)
506. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, engellilerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/620)
507. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Iğdır’daki hava
kirliliği sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98
inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/621)
508. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Milli Eğitim
Bakanlığının esnek istihdam politikalarının yol açtığı sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/622)
509. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, eczacıların
sorunları ile ilaç sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/623)
510. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 20 Milletvekilinin, Kastamonu İlinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/624)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 46 –
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
511. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 19 Milletvekilinin, camilerin ve din
görevlilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/625)
512. - BDP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Batman Milletvekili Bengi Yıldız ve Batman
Milletvekili Ayla Akat Ata’nın, Mıhellemilerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/626)
513. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, ana dilinde eğitim
konusunun araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/627)
514. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, toplumsal olaylar
sonucu cezaevinde bulunan çocukların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/628)
515. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Terörle Mücadele
Kanununa muhalefetten dolayı tutuklu bulunan çocukların sorunlarının araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/629)
516. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Doğu ve
Güneydoğu Anadolu’daki kadın intiharlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/630)
517. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, işsizlik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104
ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/631)
518. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 25 Milletvekilinin, Mersin’deki tarım ürünleri
yetiştiricilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/632)
519. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 25 Milletvekilinin, Mersin ilinde işsizlik ve
yoksulluktaki artışın araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın
98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/633)
520. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, işsizlik sorununun araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/634)
521. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/635)
522. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, güvenlik güçlerinin
toplumsal gösterilerde kullandığı biber gazının insan sağlığına etkilerinin araştırılarak alınması
gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci
maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/636)
523. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, linç girişimi
iddialarının araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/637)
– 47 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
524. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, devlet sırrı
konusunun araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri
uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/638)
525. - Antalya Milletvekili Hüseyin Yıldız ve 23 Milletvekilinin, Antalya’daki sel
felaketinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/639)
526. - Antalya Milletvekili Hüseyin Yıldız ve 22 Milletvekilinin, sel felaketlerinin neden ve
sonuçlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci,
İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/640)
527. - Antalya Milletvekili Hüseyin Yıldız ve 22 Milletvekilinin, basın özgürlüğü başta
olmak üzere basın kuruluşlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün 104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/641)
528. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, çevresel etki
değerlendirmesi süreci ve raporu konusunun araştırılması amacıyla Anayasanın 98 inci, İçtüzüğün
104 ve 105 inci maddeleri uyarınca bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/642)
529. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 24 Milletvekilinin, göç veren illerde göçe neden
olan sorunların araştırılarak, göçün önlenmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/643)
530. - Kütahya Milletvekili Alim Işık ve 24 Milletvekilinin, KOBİ’ler ile esnaf ve
sanatkarların sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/644)
531. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, hayvancılık
sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/645)
532. - Trabzon Milletvekili Süleyman Latif Yunusoğlu ve 19 Milletvekilinin, çay
üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/646)
533. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 22 Milletvekilinin, töre ve namus
cinayetlerinin nedenlerinin araştırılarak, önlenmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/647)
534. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 24 Milletvekilinin, olumsuz hava koşullarının
tarım sektörüne etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/648)
535. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 24 Milletvekilinin, organ nakli konusundaki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/649)
536. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 24 Milletvekilinin, hayvancılık sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/650)
537. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 24 Milletvekilinin, kadına yönelik şiddetin
nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/651)
– 48 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
538. - Bursa Milletvekili Kemal Demirel ve 24 Milletvekilinin, İstanbul Çevre Düzeni
Planı’nın olası etkilerinin araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/652)
539. - BDP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Batman Milletvekilleri Ayla Akat Ata ve
Bengi Yıldız’ın, hayvancılık sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/653)
540. - İzmir Milletvekili Mehmet Ali Susam ve 25 Milletvekilinin, ekonomi politikası
konusunda bir genel görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/12)
541. - Sinop Milletvekili Engin Altay ve 31 Milletvekilinin, eğitim fakülteleri mezunlarının
istihdamındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/654)
542. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, askerlik hizmetini
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yapan kişilerin travma geçirdiği iddialarının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/655)
543. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 20 Milletvekilinin, Edirne’de yaşanan su
taşkınları sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/656)
544. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Bulgaristan Türklerinin
ülkemizde ve Bulgaristan’da yaşadıkları sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/657)
545. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, basın, yayın ve
ifade özgürlüğünün önündeki engellerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/658)
546. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, balıkçılık
sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/659)
547. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, pancar
üreticilerinin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/660)
548. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Turgut Özal’ın
ölümü konusundaki iddiaların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/661)
549. - Bursa Milletvekili Necati Özensoy ve 21 Milletvekilinin, sokak hayvanlarının ıslahı
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/662)
550. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, televizyon
programlarının çocukların gelişimi üzerindeki etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/663)
551. - Trabzon Milletvekili M. Akif Hamzaçebi ve 22 Milletvekilinin, tütün sektöründe
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/664)
552. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 25 Milletvekilinin, sokak hayvanlarının ıslahı
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/665)
– 49 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
553. - Antalya Milletvekili Osman Kaptan ve 21 Milletvekilinin, TOKİ’nin faaliyetlerinin
araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/669)
554. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 24 Milletvekilinin, işsizlerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/670)
555. - Burdur Milletvekili Ramazan Kerim Özkan ve 24 Milletvekilinin, şeker fabrikalarının
pancar alımında fire kesintisi yapması konusunun araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/671)
556. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 24 Milletvekilinin, yerel basın ve yayın
kuruluşlarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/672)
557. - Balıkesir Milletvekili Ahmet Duran Bulut ve 21 Milletvekilinin, maden kazalarının
nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/673)
558. - Edirne Milletvekili Cemaleddin Uslu ve 19 Milletvekilinin, spor kulüplerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/674)
559. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın ve 21 Milletvekilinin, ceza infaz personelinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/675)
560. - CHP Grubu Adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Kemal Anadol, Ankara
Milletvekili Hakkı Suha Okay ve İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun, Anayasa
değişikliği teklifindeki imzalarla ilgili iddiaların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/676)
561. - Mersin Milletvekili Ali Rıza Öztürk ve 23 Milletvekilinin, 1 Mayıs 1977’de meydana
gelen olayların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/677)
562. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 20 Milletvekilinin, taş ocaklarının çevreye
etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/678)
563. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, okullaşmada
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/679)
564. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, kışlalardaki şiddet
iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/680)
565. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, hemşirelik
mesleğindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/681)
566. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, sel felaketlerinin
nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/682)
567. - BDP Grubu Adına Grup Başkanvekili ve Batman Milletvekili Ayla Akat Ata’nın,
Adli Tıp Kurumunun işleyişindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/683)
568. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 23 Milletvekilinin, hâkim ve savcıların çalışma
ve emeklilik dönemlerindeki özlük haklarındaki sorunların araştırılması amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/684)
– 50 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
569. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 23 Milletvekilinin, et fiyatlarındaki artışın
nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/685)
570. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 20 Milletvekilinin, deniz taşımacılığı
sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/686)
571. - CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Ankara Milletvekili Hakkı Suha Okay,
İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve İzmir Milletvekili Kemal Anadol’un, Ermenistan’la
imzalanan protokoller ve Ermeni iddiaları ile mücadele stratejisi konusunda bir genel görüşme
açılmasına ilişkin önergesi (8/13)
572. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş ve 22 Milletvekilinin, artan şiddet ve suç olayları ile
bu olaylarda çocukların ve gençlerin kullanılmasının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/687)
573. - İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu ve 22 Milletvekilinin, tasfiye halindeki bir
finans kurumunun oluşturduğu mağduriyetin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/688)
574. - Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk ve 25 Milletvekilinin, TRT yönetimindeki
kadrolaşma ve diğer iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/689)
575. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 23 Milletvekilinin, baz istasyonlarının insan
sağlığına etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/690)
576. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 24 Milletvekilinin, tıbbi amaçlı bitkisel ürünlerin
denetimsiz kullanımının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/691)
577. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, tutuklu ve
hükümlülerin sağlık hizmetlerinde yaşadıkları sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/692)
578. - MHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri İzmir Milletvekili Oktay Vural ve Mersin
Milletvekili Mehmet Şandır’ın, Ermeni iddialarına karşı izlenen politika konusunda bir genel
görüşme açılmasına ilişkin önergesi (8/14)
579. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin,soför esnafının
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/693)
580. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış ve 21 Milletvekilinin, çiftçilerin sulamada
kullandıkları elektrik borçları ile aylık fatura uygulamasının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/694)
581. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, TSK’daki intihar
olaylarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/695)
582. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 21 Milletvekilinin, taklit mal üretimi ve satışı
sorununun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/696)
– 51 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
583. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 21 Milletvekilinin, Türk Telekom’un
özelleştirilmesi sonrasında çalışanların yaşadıkları sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/697)
584. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin, Kuzey Anadolu Fay Hattındaki
illerin deprem riskinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/698)
585. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, 1995’teki Gazi
Mahallesi olaylarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/699)
586. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 21 Milletvekilinin, tarım bölgelerindeki
köylerin nüfusunun azalmasının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/700)
587. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 22 Milletvekilinin, Doğu Anadolu
Fay Hattındaki illerin deprem riskinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/701)
588. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 26 Milletvekilinin, eski hükümlülerin
istihdamındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/702)
589. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 20 Milletvekilinin, tekstil sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/703)
590. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, bazı lise ve
üniversitelerde bir kısım öğrencilerin yaşadığı iddia edilen olayların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/704)
591. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, eğitim sisteminde
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/705)
592. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, Şırnak’ta güvenlik
güçlerine yönelik yaşam hakkı ihlali iddialarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/706)
593. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, yeşil kart
uygulamasındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/707)
594. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, fındık sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/708)
595. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, kırmızı et
sektöründeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/709)
596. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 30 Milletvekilinin, arıcılıkta yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/710)
– 52 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
597. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 21 Milletvekilinin, tarihi eserlerin korunmasında
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/711)
598. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 21 Milletvekilinin, Kyoto Protokolünün
yükümlülüklerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/712)
599. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 19 Milletvekilinin, tarihi eserlerin
korunmasında ve müze yönetiminde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/713)
600. - İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 27 Milletvekilinin, futbol
karşılaşmalarındaki şiddet olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/714)
601. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve 29 Milletvekilinin, tütün üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/715)
602. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve 20 Milletvekilinin, ataması yapılmayan öğretmen
adaylarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/716)
603. - İstanbul Milletvekili Mithat Melen ve 19 Milletvekilinin, Şubat 2001 ekonomik
krizinin araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/717)
604. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 20 Milletvekilinin, trafik kazalarının
nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/718)
605. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, medya kuruluşları
ile gazetecilerin bazı ilişkilerinin araştırılarak bağımsız medya için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/719)
606. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, kaçak göçmenlerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/720)
607. - Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 24 Milletvekilinin, gıda denetimindeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/721)
608. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, kalkınma
ajanslarının faaliyetlerinin araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/722)
609. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, faili meçhul
cinayetler konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/723)
610. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 23 Milletvekilinin, tarım sigortası
uygulamasının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/724)
– 53 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
611. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 22 Milletvekilinin, tabii afet yönetimi
konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/725)
612. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 24 Milletvekilinin, işsizlik sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/726)
613. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 23 Milletvekilinin, İsken Sugözü Termik Santrali
ile yeni yapılacak bazı santrallerin çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/727)
614. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 25 Milletvekilinin, orman kaynakları
konusunun araştırılarak korunması ve geliştirilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/728)
615. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, sınav merkezli
eğitim sisteminin yol açtığı sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/729)
616. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, yolsuzlukla
mücadelede alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/730)
617. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, insan hakları
savunucularının karşılaştıkları engellerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/731)
618. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, yatılı ilköğretim
bölge okullarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/732)
619. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 20 Milletvekilinin Zile ilçesinin sorunlarının
araştırılarak gelişmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/733)
620. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, medyadaki
cinsiyetçi yaklaşımın araştırılarak toplumsal cinsiyet eşitliği için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/734)
621. - Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş ve 19 Milletvekilinin, KEY ödemelerinde
yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/735)
622. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 25 Milletvekilinin, kredi kartı ve bazı
bankacılık uygulamalarından kaynaklanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/736)
623. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 22 Milletvekilinin, futbol kulüplerinin
yönetim sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/737)
624. - İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 23 Milletvekilinin, yatılı ilköğretim bölge
okullarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/738)
– 54 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
625. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 23 Milletvekilinin, futbol kulüplerinin
mali sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/739)
626. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 28 Milletvekilinin, hayvancılık sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/740)
627. - Zonguldak Milletvekili Ali Koçal ve 25 Milletvekilinin, BOTAŞ ihalelerine yönelik
iddiaların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/741)
628. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis ve 19 Milletvekilinin, üniversitelerde ve öğrenci
yurtlarındaki güvenlik sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/742)
629. - Iğdır Milletvekili Pervin Buldan ve 19 Milletvekilinin, Metsamor Nükleer Santralinin
oluşturduğu risklerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/743)
630. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, temizlenecek mayınlı
arazilerin mayın mağdurlarına tahsisi konusunda bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/744)
631. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 19 Milletvekilinin, şiddet olaylarının araştırılarak
bu olayların önlenmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/745)
632. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut ve 20 Milletvekilinin, toplumsal yapıyı tehdit eden
intihar, şiddet ve cinnet gibi sosyal olayların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/746)
633. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, okullarda yaşandığı iddia
edilen fiziksel ve psikolojik istismar olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/747)
634. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, kadına yönelik şiddetin
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/748)
635. - Mersin Milletvekili Mehmet Şandır ve 23 Milletvekilinin, muz üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/749)
636. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, TOKİ hakkındaki iddiaların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/750)
637. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis ve 19 Milletvekilinin, eğitimdeki cemaat
örgütlenmelerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/751)
638. - Siirt Milletvekili Osman Özçelik ve 19 Milletvekilinin, üniversitelerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/752)
– 55 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
639. - Muş Milletvekili Sırrı Sakık ve 19 Milletvekilinin, devlet yurtlarının sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/753)
640. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
barınma sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/754)
641. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, bölgelerarası gelişmişlik
farkının nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/755)
642. - Van Milletvekili Özdal Üçer ve 19 Milletvekilinin, taşımalı eğitim sisteminin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/756)
643. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, yoksulluk sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/757)
644. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, etnik nüfus yapısının
araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/758)
645. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, ekonomik krizin bireylerin
sağlığına etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/759)
646. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş ve 19 Milletvekilinin, mayın kurbanlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/760)
647. - Trabzon Milletvekili M. Akif Hamzaçebi ve 25 Milletvekilinin, HES projelerinin
çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/761)
648. - CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Trabzon Milletvekili M. Akif Hamzaçebi ve
Yalova Milletvekili Muharrem İnce’nin, İsrail’in Gazze’ye insani yardım götüren gemiye yaptığı
saldırı olayı konusunda bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/762)
649. - Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemür ve 27 Milletvekilinin, engellilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/763)
650. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 26 Milletvekilinin, İstanbul’da kent içi ulaşımda
yaşanan bazı kazaların araştırılarak yaya güvenliğini sağlamak için alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/764)
651. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 28 Milletvekilinin, kadın istihdamındaki
engellerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/765)
652. - Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Binici ve 19 Milletvekilinin, pamuk üretimi ve
işlenmesinde yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla
bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/766)
– 56 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
653. - Hakkari Milletvekili Hamit Geylani ve 19 Milletvekilinin, Hakkari’deki arama
noktalarında yapılan uygulamalar konusunda bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/767)
654. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, çay üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/768)
655. - İstanbul Milletvekili Durmuşali Torlak ve 34 Milletvekilinin, su ürünleri sektörünün
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/769)
656. - Antalya Milletvekili Hüseyin Yıldız ve 20 Milletvekilinin, muz üreticilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/770)
657. - Kırıkkale Milletvekili Osman Durmuş ve 38 Milletvekilinin, domuz gribine yönelik
uygulamalar konusunda bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/771)
658. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş ve 19 Milletvekilinin, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu’da yaylalara çıkışta yaşanan sorunların hayvancılığa ve arıcılığa etkilerinin araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/772)
659. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, Adli Tıp Kurumunun
işleyişindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/773)
660. - Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal ve 19 Milletvekilinin, güvenlik kuvvetlerine
yönelik orantısız güç kullanımı iddialarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/774)
661. - Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Binici ve 19 Milletvekilinin, sosyal yardımlar
konusunun araştırılarak yoksullukla mücadelede alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/775)
662. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 23 Milletvekilinin, yatılı ilköğretim bölge
okullarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/776)
663. - Zonguldak Milletvekili Ali İhsan Köktürk ve 31 Milletvekilinin, Abant Tabiat
Parkındaki çalışmaların çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/777)
664. - Kırklareli Milletvekili Turgut Dibek ve 30 Milletvekilinin, çiftçi borçları sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/778)
665. - Siirt Milletvekili Osman Özçelik ve 19 Milletvekilinin, Siirt’teki cinsel istismar
olayının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/779)
666. - Siirt Milletvekili Osman Özçelik ve 19 Milletvekilinin, zorunlu din kültürü ve ahlak
bilgisi dersi konusunda bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/780)
667. - Çorum Milletvekili Agah Kafkas ve 119 Milletvekilinin, yakın tarihimizde yaşanmış bazı
toplumsal olayların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/781)
– 57 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
668. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir ve 21 Milletvekilinin, Barak Ovası Sulama
Projesinin tamamlanamamasından kaynaklanan sorunların araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/782)
669. - Niğde Milletvekili Mümin İnan ve 24 Milletvekilinin, kalsit üretiminde yaşanan
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/783)
670. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 22 Milletvekilinin, suçun önlenmesinde eğitim ve
öğretimin yerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/784)
671. - Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan ve 24 Milletvekilinin, belediyelerin mali
yapısındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/785)
672. - Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan ve 24 Milletvekilinin, dahilde işleme
rejiminin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/786)
673. - Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan ve 23 Milletvekilinin, serbest bölgelerin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/787)
674. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu ve 21 Milletvekilinin, özelleştirme
uygulamalarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/788)
675. - Van Milletvekili Özdal Üçer ve 19 Milletvekilinin, madde bağımlılığı sorununun
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/789)
676. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 20 Milletvekilinin, pamuk sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/790)
677. - Bartın Milletvekili Muhammet Rıza Yalçınkaya ve 27 Milletvekilinin, üniversite
mezunu işsizlerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/791)
678. - BDP Grubu adına Grup Başkanvekili Batman Milletvekili Bengi Yıldız’ın, yolsuzluk
sorununun araştırılarak yolsuzlukla mücadele için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/792)
679. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, kot kumlama işinde
çalışan işçilerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/793)
680. - Iğdır Milletvekili Pervin Buldan ve 19 Milletvekilinin, Erzurum H Tipi Cezaevi
yönetimine yönelik iddiaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/794)
681. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, kadınların çalışma
hayatında karşılaştığı ayrımcı uygulamaların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/795)
– 58 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
682. - Batman Milletvekili Ayla Akat Ata ve 19 Milletvekilinin, medyada kadına karşı
ayrımcı yaklaşımın araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/796)
683. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis ve 19 Milletvekilinin, yakın tarihimizde
yaşanmış bazı toplumsal olayların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin
önergesi (10/797)
684. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın ve 25 Milletvekilinin, boşanma davalarındaki artışın
nedenlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/798)
685. - Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur ve 29 Milletvekilinin, yatılı ilköğretim bölge
okullarının sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/799)
686. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 21 Milletvekilinin, üniversite hastanelerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/800)
687. - İstanbul Milletvekili Sacid Yıldız ve 28 Milletvekilinin, SHÇEK’e bağlı çocuk
yuvaları ve yetiştirme yurtlarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/801)
688. - Çorum Milletvekili Derviş Günday ve 21 Milletvekilinin, 1980 yılındaki Çorum
olaylarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/802)
689. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 28 Milletvekilinin, 1978 yılındaki Maraş
olaylarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/803)
690. - İstanbul Milletvekili Çetin Soysal ve 27 Milletvekilinin, Siirt’te meydana gelen cinsel
istismar olayının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/804)
691. - Sivas Milletvekili Malik Ecder Özdemir ve 29 Milletvekilinin, 1993 yılındaki Sivas
olaylarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/805)
692. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ve 25 Milletvekilinin, hayvancılık sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/806)
693. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel ve 26 Milletvekilinin, 1980 yılındaki Çorum
olaylarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/807)
694. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, dış politika konusunda bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/808)
695. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, sendikal hakların önündeki
engellerin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/809)
696. - Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan ve 24 Milletvekilinin, kamu yönetiminde
teşkilatlanmaya ilişkin kanunlardaki farklı düzenlemelerin araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/810)
697. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, enerji sektöründeki sorunların
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/811)
698. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ve 19 Milletvekilinin, siyasi partiler ve seçim
sistemindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/812)
– 59 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
699. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 22 Milletvekilinin, Kırım Kongo kanamalı ateşi
hastalığı konusunun araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/813)
700. - Denizli Milletvekili Emin Haluk Ayhan ve 19 Milletvekilinin, yaşlıların sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/814)
701. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 20 Milletvekilinin, kırmızı et sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/815)
702. - İzmir Milletvekili Selçuk Ayhan ve 24 Milletvekilinin, yatılı ilköğretim bölge
okullarındaki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/816)
703. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, Şırnak’ta meydana gelen
bazı ölüm olayları ile ilgili iddiaların araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/817)
704. - Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır ve 19 Milletvekilinin, aile hekimliği uygulamasındaki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/818)
705. - Balıkesir Milletvekili Ergün Aydoğan ve 32 Milletvekilinin, kırmızı et sektöründeki
sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/819)
706. - Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü ve 34 Milletvekilinin, balıkçılık ve su ürünleri
sektörünün sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/820)
707. - Zonguldak Milletvekili Ali Koçal ve 25 Milletvekilinin, Atatürk Orman Çiftliği’nin
yönetiminde usulsüzlük yapıldığı iddialarının araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/821)
708. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, kırsal alanda yaşayanların
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/822)
709. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş ve 19 Milletvekilinin, HES projelerinin
çevreye etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/823)
710. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, engellilerin sorunlarının
araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına
ilişkin önergesi (10/824)
711. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, kadın ve çocuklara yönelik
cinsel istismarın araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/825)
712. - İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel ve 19 Milletvekilinin, işçilerin sendikalaşması
konusunda yaşanan sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/826)
– 60 –
137 NCİ BİRLEŞİM
6 _ GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞTIRMASI YAPILMASINA DAİR ÖNGÖRÜŞMELER
713. - Batman Milletvekili Ayla Akat Ata ve 19 Milletvekilinin, toplu mezar iddialarının
araştırılması amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/827)
714. - Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal ve 19 Milletvekilinin, bazı illerde yaşanan
toplumsal olayların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/828)
715. - Batman Milletvekili Ayla Akat Ata ve 19 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin
karıştığı saldırı olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir
Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/829)
716. - Batman Milletvekili Bengi Yıldız ve 19 Milletvekilinin, PTT Genel Müdürlüğünde
çalışan taşeron işçilerin sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/830)
717. - Diyarbakır Milletvekili Akın Birdal ve 19 Milletvekilinin, Zonguldak Havzası taş
kömürü ocaklarındaki taşeronlaşma ile iş ve işçi güvenliği sorunlarının araştırılarak alınması gereken
önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/831)
718. - Van Milletvekili Özdal Üçer ve 19 Milletvekilinin, üniversite öğrencilerinin barınma
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/832)
719. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, huzurevleri ve yaşlı rehabilitasyon
merkezlerindeki sorunların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis
araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/833)
720. - İzmir Milletvekili Şenol Bal ve 21 Milletvekilinin, genç işsizliği sorununun araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/834)
721. - İzmir Milletvekili Şenol Bal ve 20 Milletvekilinin, çocuk suçluluğu sorununun araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/835)
722. - Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 22 Milletvekilinin, küçükbaş hayvan yetiştiricilerinin
sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/836)
723. - Manisa Milletvekili Ahmet Orhan ve 22 Milletvekilinin, intihar olaylarının araştırılarak
alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi
(10/837)
724. - Siirt Milletvekili Osman Özçelik ve 19 Milletvekilinin, koruculuk sisteminin araştırılması
amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/838)
725. - Van Milletvekili Fatma Kurtulan ve 19 Milletvekilinin, tutuklu ve hükümlülerin
ailelerinden uzaktaki cezaevlerinde bulunmasının etkilerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin
belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması açılmasına ilişkin önergesi (10/839)
726. - Muş Milletvekili M. Nuri Yaman ve 19 Milletvekilinin, kentsel alanlardaki sağlık
hizmetlerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis araştırması
açılmasına ilişkin önergesi (10/840)
– 61 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
1. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, sözleşmeli ve geçici personelin tayinlerdeki
sorunlarına ilişkin Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1084)
2. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Karkamış Sınır Kapısına ilişkin Devlet
Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1087)
3. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’te tarımın geliştirilmesine yönelik
projelere ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1094)
4. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, bazı sivil toplum kuruluşlarına yönelik
yaptırımlara ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1095)
5. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Habur Gümrük Kapısındaki araç kuyruğuna
ilişkin Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1105)
6. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, suçluluğun önlenmesine yönelik sosyal
projelere ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1108)
7. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, sosyal yardıma konu kömürlerin torba alımına
ilişkin Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1117)
8. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Alevi taleplerine ilişkin Devlet Bakanından
(Faruk Çelik) sözlü soru önergesi (6/1118)
9. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Habur Sınır Kapısındaki yoğunluğa ilişkin
Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1120)
10. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, tarım sektöründe istihdamın artırılmasına ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1123)
11. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul’un, Aksaray’ın, ÇATAK kapsamına alınmasına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1127)
12. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, Ankara Büyükşehir Belediyesinin bazı
harcamalarına ve BOTAŞ’a borcuna ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1140)
13. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Bakırköy ve Bahçelievler’deki asayiş
olaylarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1141)
14. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, öğrenim ve harç kredilerinin geri ödemesine
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1142)
15. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile-Artova yolunun asfaltlanmasına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1159)
16. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, köy korucularının özlük haklarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1160)
17. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul’un, bir meranın kiraya verilmesine ilişkin Tarım
ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1164)
18. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Niksar’daki bir yolun bakımına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1165)
19. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Turhal ve Niksar’da arıtma tesisi kurulmasına
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1166)
20. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Balıkesir Müftülüğünün bir hutbesine ilişkin
Devlet Bakanından (Faruk Çelik) sözlü soru önergesi (6/1168)
21. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Şanlıurfa Valisinin bir parti
etkinliğine katıldığı iddiasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1169)
22. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, sözleşmeli personele ilişkin Devlet
Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1176)
– 62 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
23. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, reel sektörün kredi ihtiyacına ve banka
borçlarına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi
(6/1184)
24. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, hak etmeyen kişilere yeşil kart verenlerin
soruşturulmasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1203)
25. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, EBK’ya yönelik hacıların kurban
kesimi işiyle ilgili bir iddiaya ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1206)
26. - Antalya Milletvekili Tayfur Süner’in, Antalya’da bir parktaki ağaç kesimine ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1209)
27. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Şahinbey Belediyesinin faaliyet raporuna
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1210)
28. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ağrı-Doğubeyazıt’taki içme suyu şebekelerine
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1217)
29. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Gaziantep Büyükşehir Belediyesinin bir
ihalesine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1231)
30. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse’nin, Adıyaman’daki bir yolun durumuna ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1235)
31. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse’nin, kamu idarelerinin bütçelerinden
Adıyaman’daki sivil toplum kuruluşlarına yapılan yardımlara ilişkin İçişleri Bakanından sözlü
soru önergesi (6/1237)
32. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, GAP’a ilişkin Devlet Bakanından (Cevdet Yılmaz)
sözlü soru önergesi (6/1248)
33. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, ziraat mühendisi ve veteriner hekim kadrolarına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1249)
34. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, işsizlik sigortası ödemelerine ve çalışma hayatına
ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından sözlü soru önergesi (6/1262)
35. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, seçim sürecinde yapılan sosyal yardımlara
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1263)
36. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Aksaray-Eskil’deki içme suyu şebekelerine ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1268)
37. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, belediyelerin seçim öncesi imar değişikliklerine
ve ihalelerine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1273)
38. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanının aldığı
iddia edilen binaya ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1277)
39. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Ankara’nın doğalgaz dağıtım ihalesine ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1278)
40. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, sosyal yardımların seçim malzemesi yapıldığı
iddialarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1281)
41. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin sanat ve meslek
eğitimi kursları ihalesine ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1282)
42. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Gazze için yapılan bağışlara ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1283)
43. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, BOTAŞ yöneticileri hakkında soruşturma izni
verilmemesine ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/1285)
– 63 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
44. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, bir tebliğde yapılan yoğurtla ilgili değişikliklere
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1286)
45. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Aydın’da seçim çalışmaları sırasında bir çocuğun
hırpalandığı haberlerine ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1287)
46. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Ankara Büyükşehir Belediyesinin bazı mali
işlemlerine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1288)
47. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, seçim çalışmalarına ve ekonomik sorunlara
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1290)
48. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, bir gazeteciye ait olduğu iddia edilen günlüklere
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1293)
49. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin bir ihalesine
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1294)
50. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Ankara Büyükşehir Belediyesinin fazladan su
parası tahsil ettiği iddiasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1296)
51. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Ankara Büyükşehir Belediyesinin doğalgaz
satışına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1298)
52. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, askerlik borçlanmasına ilişkin Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanından sözlü soru önergesi (6/1300)
53. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı hakkında
verilen soruşturma izinlerine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1301)
54. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Batman-Hasankeyf’teki köylerin su şebekelerine
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1304)
55. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, NATO Genel Sekreterliği konusundaki tutuma
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1306)
56. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, ekonomik sorunlara ilişkin Başbakandan sözlü
soru önergesi (6/1307)
57. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, taksi sürücülerinin sosyal
güvenliklerine ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından sözlü soru önergesi (6/1308)
58. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Malatya Belediyesine bağlanan bir
belediyeye ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1310)
59. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, İstanbul Atatürk Havalimanına ulaşım
sorununa ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1311)
60. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu’nun, bir köyün içme suyu sorununa ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1312)
61. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, seçimlerle ilgili açıklamasına ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1318)
62. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, bir dernekte yapılan aramalarda burs kayıtlarına el
konulmasına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1320)
63. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, kamuda hizmet alımı ile çalıştırılan elemanların
durumlarına ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından sözlü soru önergesi (6/1322)
64. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, trafik cezaları tahsilatına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1325)
65. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, özürlü istihdamına ilişkin Başbakandan sözlü soru
önergesi (6/1329)
– 64 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
66. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, sosyal güvenlik kurumlarının geri
ödemelerine yönelik yatırımlarına ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından sözlü soru
önergesi (6/1330)
67. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, yabancı yatırımlara ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1331)
68. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin bir ihalesine
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1335)
69. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki TOKİ projelerine ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1337)
70. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir kasabanın yolunun asfaltlanmasına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1339)
71. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, İsviçre’nin Türkiye-Ermenistan görüşmelerindeki
arabuluculuğuna ilişkin Dışişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1346)
72. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Deniz Feneri dava dosyasına ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1349)
73. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, belediye işçilerinin özlük haklarına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1350)
74. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, düşük nüfuslu belediyelerin mali durumlarına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1351)
75. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, KPSS sonuçlarına göre
yerleştirmedeki sisteme ilişkin Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1363)
76. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman’ın, bir köyün su sıkıntısına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1365)
77. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, yurt dışına giden milletvekillerine ilişkin Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanından sözlü soru önergesi (6/1409)
78. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Meclis TV’nin bir yayınına ilişkin Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanından sözlü soru önergesi (6/1410)
79. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Silivri Cezaevindeki tutukluların sağlık
sorunlarına ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1366)
80. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Başbakanlığa yeni uçak alımına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1367)
81. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, TOKİ’nin kampanya ve projelerine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1378)
82. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, TMO’nun hububat alımına ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1381)
83. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul’un, TMO Aksaray tahıl silolarının şehir dışına
taşınmasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1385)
84. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, tekstil sektörünün desteklenmesine ve borçlu üreticilere
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1390)
85. - Mersin Milletvekili Behiç Çelik’in, Mardin-Mazıdağı’ndaki olayın mağdurlarına ve
koruculuk sistemine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1393)
86. - Mersin Milletvekili Behiç Çelik’in, Ermenistan ile ilişkilere ilişkin Dışişleri Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1394)
87. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, örtülü ödeneğe ilişkin Başbakandan sözlü soru
önergesi (6/1397)
– 65 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
88. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’in köylerindeki alt yapı
çalışmalarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1400)
89. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Bitlis-Hizan’daki köylerin içme sularına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1407)
90. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, polislerin özlük haklarına ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1414)
91. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, il emniyet müdürlerinin özlük haklarına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1415)
92. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Kütahya’da kapatılan adliyelere ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1419)
93. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Kütahya’daki sağlık hizmetlerine ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1423)
94. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Kütahya Tarım İl Müdürlüğünün ihtiyaçlarına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1427)
95. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, ziraat mühendisi ve veteriner hekim istihdamına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1428)
96. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, bazı tutukluların sağlık durumlarına ilişkin
Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1429)
97. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş’un, Sakarya-Akyazı ilçe kongresinde yaptığı
konuşmaya ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1432)
98. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, özelleştirme yolu ile gayrimenkul ve tesis
satışlarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1433)
99. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, TMO’nun kayısı alımı yapıp
yapmayacağına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1437)
100. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul’un, sebze ve meyvelerde hormon kullanımının
denetimine ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1439)
101. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul’un, tarım ilaçları ve hormon kullanımına ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1440)
102. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, KEY ödemelerine ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1442)
103. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, Başbakanın Bingöl ziyaretine ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Bülent Arınç) sözlü soru önergesi (6/1443)
104. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, çeteler konusundaki bir açıklamasına ilişkin
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Bülent Arınç) sözlü soru önergesi (6/1447)
105. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir derenin ıslahına ilişkin İçişleri Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1450)
106. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, uzman erbaşların memurluğa yatay geçişine
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1451)
107. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bireysel kredilerin geri ödemesindeki sıkıntılara
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1456)
108. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı
yönetimine ilişkin Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1457)
109. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, tütün sektörüne ve özelleştirilen sigara
fabrikaları çalışanlarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1458)
110. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, kaçak ve sahte tütün mamulleriyle mücadeleye
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1459)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 66 –
7 _ SÖZLÜ SORULAR
111. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, tütün sektörüne ilişkin Başbakandan sözlü soru
önergesi (6/1460)
112. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, hububat fiyatlarına ve TMO alım merkezlerine
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1461)
113. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Şahinbey Belediyesiyle ilgili bazı iddialara
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1462)
114. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Nurdağı-Araban’daki TMO alımlarındaki
yığılmaya ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1467)
115. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ın bazı ilçelerindeki toplu konut
çalışmalarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1468)
116. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Kütahya’daki kömür dağıtımına ilişkin Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/1470)
117. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, TEKEL Yaprak Tütün İşletme Müdürlüklerinin
kapatılacağı haberlerine ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/1478)
118. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, il özel idarelerine aktarılan kamu
paylarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1480)
119. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Malatya Belediyesine bağlanan bir
belediyeye ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1481)
120. - Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan’ın, Şırnak’taki kapalı veya personel eksikliği
bulunan sağlık ocaklarına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1482)
121. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Bolu valisinin bir sempozyuma katılımına
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1492)
122. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, sulama birliklerinin elektrik
borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru
önergesi (6/1493)
123. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, bir TOKİ projesine ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1509)
124. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, alkollü içecek reklamlarını düzenleyen
tebliğe ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi
(6/1513)
125. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Reşadiye’deki bir beldenin yol sorununa ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1517)
126. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Reşadiye’deki bir sulama sorununa ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1519)
127. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Giresun’un afet bölgesi ilan edilmemesine
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1520)
128. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, istihdam önlemlerine ve üniversite harçlarına
yapılan zamma ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1521)
129. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, bazı enerji ihalelerine yönelik iddialara
ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/1522)
130. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Rusya ile yapılan anlaşmalara yönelik bazı
iddialara ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/1523)
131. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, bir hükümlünün sağlık durumuna ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1525)
– 67 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
132. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, YARSAV Başkanı hakkında soruşturma izni
verilip verilmediğine ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1526)
133. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Erzurum Cumhuriyet Başsavcılığına yönelik bir
iddiaya ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1527)
134. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, depreme yönelik çalışmalara ilişkin
Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/1529)
135. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Erzincan ve Erzurum Başsavcılıklarının bir
soruşturmasına ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1530)
136. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, TOKİ’nin Ataköy Sahilindeki arsa satışı
ihalesine ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1532)
137. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, demokratik açılım söylemine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1533)
138. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, 3. Boğaz Köprüsünün güzergahına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1534)
139. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir antik kentteki kazı çalışmalarına ilişkin
Kültür ve Turizm Bakanından sözlü soru önergesi (6/1535)
140. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, elektrik ve doğalgaz zammına ilişkin Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/1536)
141. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, hayvancılığa ilişkin Tarım ve Köyişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1537)
142. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, “kayıp trilyon” davası dosyasına ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1539)
143. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Vakıfbank’tan alınan bir krediye ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1541)
144. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Cumhurbaşkanının yurt dışı seyahatlerine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1542)
145. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, alınmayan İran doğalgazına ödeme yapıldığı
iddiasına ilişkin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/1543)
146. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, ÇYDD’deki aramaya ilişkin Adalet Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1545)
147. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, elma üreticiliğinin teşvikine ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1546)
148. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, ABD ve Suudi Arabistan ziyaretlerine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1548)
149. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir köy yolunun asfaltlanmasına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1552)
150. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile-Artova yolunun iyileştirilmesine ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1553)
151. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, Anadolu Ajansının TMO ile ilgili bir haberine
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1556)
152. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, açılımın kapsamına ilişkin Başbakandan sözlü
soru önergesi (6/1557)
– 68 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
153. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, bulgur üreticilerinin desteklenmesine ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1558)
154. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, elektrik zammına ve dar gelirlilerin durumuna
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1559)
155. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, yoksul ailelerin desteklenmesine ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1561)
156. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Ankara’daki sauna ve masaj salonlarına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1562)
157. - Antalya Milletvekili Tayfur Süner’in, Demre ilçesinin su şebekesine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1566)
158. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, İstanbul’da kiraya verilen bir alana ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1567)
159. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep ekonomisinin teşvikine ilişkin
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1570)
160. - Bursa Milletvekili Necati Özensoy’un, Türkiye Ermenistan maçına Azerbaycan
bayrağı alınmamasına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1572)
161. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, bazı resmi ziyaret programlarına ilişkin Dışişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1574)
162. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, ceza ve tevkif evlerinin kapasitesine ilişkin
Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1575)
163. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, Ermenistan ile yapılan protokollerin İsviçre’de
imzalanmasına ilişkin Dışişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1576)
164. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, kamu bankalarının kredi ve mevduatlarını
sigortalamalarına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru
önergesi (6/1577)
165. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, suni tohumlama primine ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1581)
166. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, ekilen ve ekilmeyen arazilere ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1582)
167. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, Fiskobirlik çalışanlarının yaşadıkları
mağduriyete ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1584)
168. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, hayvancılık politikasına ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1585)
169. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, ekonominin iyileştirilmesine ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1587)
170. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, korsan taksiciliğin önlenmesine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1588)
171. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki küçük ve büyükbaş hayvan varlığına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1589)
172. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, trafik kazalarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü
soru önergesi (6/1590)
173. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, çiftçilerin kullandıkları kredilere ve gübre
fiyatlarına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1592)
174. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki imalat sanayi işletmelerine ilişkin
Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1593)
– 69 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
175. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, işsizliğe yönelik önlemlere ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1595)
176. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, bir konferansa ilişkin Dışişleri Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1601)
177. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, KEY ödemelerine ilişkin
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1602)
178. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, deniz bilimleri eğitim ve araştırma
kurumlarının geliştirilmesine ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1604)
179. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, deniz kaynaklarının yönetimine ilişkin Tarım
ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1606)
180. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, deniz ve tatlı su ekosistemlerinin korunmasına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1607)
181. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, hayvancılık sektöründeki gelişmelere ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1608)
182. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, KEY ödemelerine ilişkin Başbakandan sözlü
soru önergesi (6/1609)
183. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, hayvancılıktaki gelişmelere ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1610)
184. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, şeker pancarı üreticilerinin desteklenmesine ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1611)
185. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, özelleştirilen Tokat Sigara Fabrikasına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1613)
186. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bazı yollardaki trafik kazalarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1615)
187. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki mısır üretimine ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1618)
188. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ta verilen KOSGEB kredilerine ilişkin
Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1619)
189. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir yolun asfaltlanmasına ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1620)
190. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, Bakanlık Hukuk Müşavirine
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1621)
191. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, yağmurlama ve damlama
sulama sistemleri projelerine ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1622)
192. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, KEY ödemelerindeki aksaklıklara ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1626)
193. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, yem maddesi ithalatına ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1627)
194. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, ithal gıdaların analizini yapan
laboratuvarlara ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1628)
195. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, HSYK kararlarının uygulanmasına ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1631)
196. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, kanunların kodifikasyonuna ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1632)
197. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, cezaevleri personeline yönelik bazı iddialara ilişkin
Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1633)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 70 –
7 _ SÖZLÜ SORULAR
198. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, personelin özlük haklarının iyileştirilmesine ilişkin
Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1634)
199. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, illere göre kesilen trafik cezalarına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1635)
200. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, telefon dinlemedeki yetki aşımına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1636)
201. - Adıyaman Milletvekili Şevket Köse’nin, TEKEL’in bazı işletme müdürlüklerinin
kapatılacağı iddialarına ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/1637)
202. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, özelleştirilen kuruluşlardan üretimde bulunanlara
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1640)
203. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, kaybolan çocuklara ilişkin İçişleri Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1641)
204. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, Sami Ofer’le yapılan görüşmeye ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1643)
205. - Eskişehir Milletvekili Beytullah Asil’in, terör olaylarının faillerine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1645)
206. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, iletişimin dinlenmesi kararlarına ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1646)
207. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, farklı şartlarda çalışan Emniyet Teşkilatı
çalışanlarının özlük haklarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1647)
208. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, Adli Tıp Kurumunun bir belge incelemesine
ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1648)
209. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, GDO’lu ürünlerle ilgili yönetmelikte yapılan
değişikliklere ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1649)
210. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, bazı araştırma görevlilerinin sorunlarına ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1652)
211. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, Bitlis valisinin seçimlere yönelik bazı
beyanlarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1655)
212. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, ABD’li bir görevlinin ilaç politikasıyla ilgili
tavsiyelerde bulunduğuna yönelik habere ilişkin Dışişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1661)
213. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Tunceli’de kanalizasyon yapımına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1663)
214. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, esnafın kredi ihtiyacına ilişkin Sanayi ve Ticaret
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1665)
215. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş’un, gelirlerinin azalması sonucu personeline ödeme
yapmakta güçlük çeken belediyelere ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1668)
216. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş’un, akaryakıt ödeneği bulunmayan belediyelere
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1669)
217. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, muhtarların özlük haklarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1671)
218. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, Erzincan Cumhuriyet Başsavcısı hakkındaki
soruşturmaya ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1673)
219. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, sigara fabrikalarının özelleştirilmesi sonrası
çalışanların durumuna ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1674)
– 71 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
220. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, tütün üretimine ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1675)
221. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, işyerlerinin Türkçe isim kullanmasına yönelik
kanun çalışması olup olmadığına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1677)
222. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat Yaprak Tütün İşletmelerindeki duruma
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1681)
223. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bazı yollardaki trafik kazalarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1684)
224. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, engellilerin sorunlarının çözümünde sistem
arayışına ilişkin Devlet Bakanından (Selma Aliye Kavaf) sözlü soru önergesi (6/1686)
225. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, kadınların sorunlarının çözümüne yönelik
projelere ilişkin Devlet Bakanından (Selma Aliye Kavaf) sözlü soru önergesi (6/1687)
226. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, engellilerin sorunlarının çözümüne ilişkin
Devlet Bakanından (Selma Aliye Kavaf) sözlü soru önergesi (6/1688)
227. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, SHÇEK’in yeniden düzenlenmesine ilişkin
Devlet Bakanından (Selma Aliye Kavaf) sözlü soru önergesi (6/1689)
228. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, işyerlerine Türkçe isim verilmesinin
özendirilmesine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1690)
229. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, SYDV’nin Tokat’taki yardımlarına ilişkin Devlet
Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1694)
230. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, TAPDK ile ilgili bir iddiaya
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1695)
231. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, TAPDK’nın atıl binasına
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1696)
232. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, uluslararası fon ve
kuruluşlardan kullanılan krediye ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan)
sözlü soru önergesi (6/1697)
233. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Ergenekon Soruşturmasında gözetim altına
alınan subay ve astsubaylara ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1698)
234. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Damal’daki bazı köylerin sağlık ocaklarındaki
ihtiyaçlarına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1699)
235. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, cemevlerinin aydınlatma giderlerine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1700)
236. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, milletvekili odalarında arama yapıldığı
iddiasına ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanından sözlü soru önergesi (6/1716)
237. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, yasama dokunulmazlığı tezkerelerine ilişkin
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanından sözlü soru önergesi (6/1717)
238. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, basında çıkan bazı iddialara ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1702)
239. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, basında çıkan bir iddiaya ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Cemil Çiçek) sözlü soru önergesi (6/1704)
240. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Yargıtay’daki açık üyeliklere ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1706)
– 72 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
241. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Müsteşarın daha önceki bir görevine ilişkin
Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1707)
242. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, TOKİ’ye iş yapan müteahhitlere ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1708)
243. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, Adana’daki tarımsal yatırım ve projelere ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1712)
244. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, Adana’da savunma sanayi yatırımları
yapılmasına ilişkin Milli Savunma Bakanından sözlü soru önergesi (6/1713)
245. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, Adana’da işsizliğe yönelik tedbirlere ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1714)
246. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, Adana’da işsizliğin azaltılmasına ilişkin Sanayi
ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1715)
247. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, Hükümet üyelerinin makam giderlerine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1718)
248. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Edirne’de saldırıya uğrayan bazı kişilere ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1719)
249. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, sezaryen yöntemiyle yapılan doğumlara ilişkin
Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1727)
250. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, TÜİK’in endeks çalışmaları ve enflasyon verilerine
ilişkin Devlet Bakanından (Cevdet Yılmaz) sözlü soru önergesi (6/1729)
251. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, TOKİ ihalelerine ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Cemil Çiçek) sözlü soru önergesi (6/1730)
252. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Damal ilçesindeki köylerin sorunlarına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1731)
253. - Adana Milletvekili Yılmaz Tankut’un, iade edilen TOKİ konutlarına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1736)
254. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, serbest bölgelerde çalışan kişilere ilişkin Devlet
Bakanından (Mehmet Zafer Çağlayan) sözlü soru önergesi (6/1737)
255. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, GDO’lu gıdaların insan sağlığına zararlarına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1738)
256. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, tütün üretimine ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1739)
257. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis’in, polisin göstericilere karşı gaz kullanmasına
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1740)
258. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, yasama dokunulmazlığı konusundaki çalışmalara
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1741)
259. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, Tütün Fonuna ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1742)
260. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, verilen bir taş ve kum ocağı ruhsatına ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1743)
261. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, İl Genel Meclisi üyelerinin özlük haklarına
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1744)
– 73 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
262. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, takibe düşen konut kredisi kullanıcılarına ilişkin
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1746)
263. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, yaşam kalitesi endekslerine ve bir ankete ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1747)
264. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, bazı ülkelerin tutumuna ilişkin Dışişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1749)
265. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, bir mevkideki arazi satışlarına ilişkin Bayındırlık
ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/1750)
266. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, icra takibindeki kredi kartı ve tüketici kredisi
borçlularına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi
(6/1751)
267. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, bir rapora ve domuz gribi aşısına ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1754)
268. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki trafik sorununa ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1756)
269. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, serbest bölgelerdeki istihdama ilişkin Devlet
Bakanından (Mehmet Zafer Çağlayan) sözlü soru önergesi (6/1757)
270. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Hazine ihalelerine ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1758)
271. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, İMKB’nin yapısal sorunlarına ilişkin
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1760)
272. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, TÜBİTAK bütçesinde basım ve yayıma
ayrılan paya ilişkin Devlet Bakanından (Mehmet Aydın) sözlü soru önergesi (6/1761)
273. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki sağlık hizmetlerine ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1772)
274. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Erzurum’un trafik altyapısına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1773)
275. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki içme suyu analizine ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1775)
276. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki içme suyu analizine ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1776)
277. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Bayburt-Çaykara karayoluna ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1779)
278. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki sağlık hizmetlerine ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1780)
279. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir derenin ıslahına ilişkin İçişleri Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1786)
280. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Erzurum ve Kars’a teknopark kurulmasına
ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1787)
281. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, tütün ikramiyelerine ilişkin Başbakandan sözlü
soru önergesi (6/1788)
282. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, tahıl ambarı silolarına ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1789)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 74 –
7 _ SÖZLÜ SORULAR
283. - Hakkari Milletvekili Hamit Geylani’nin, açılan bir soruşturmaya ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1792)
284. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, sulama birliklerinin borçlarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1794)
285. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, sulama birliklerinin DSİ’ye devrine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1795)
286. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, engellilerin istihdamına ilişkin Devlet
Bakanından (Selma Aliye Kavaf) sözlü soru önergesi (6/1796)
287. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, tarımsal desteklemelere ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1797)
288. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, süt teşvik primine ilişkin Tarım ve Köyişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1798)
289. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, hayvan üretiminin teşvikine ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1799)
290. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki esnaf faaliyetlerine ilişkin Sanayi ve
Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1800)
291. - Hakkari Milletvekili Hamit Geylani’nin, koruculuk sistemine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1801)
292. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, tütün politikasına ilişkin Maliye
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1803)
293. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile Organize Sanayi Bölgesine ilişkin Sanayi ve
Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1805)
294. - Muş Milletvekili Sırrı Sakık’ın, Muş Valiliğinin bir işlemine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1811)
295. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Gümüşhane ve Bayburt’taki tapu ve kadastro
çalışmalarına ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/1812)
296. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Iğdır’daki tapu ve kadastro çalışmalarına ilişkin
Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/1813)
297. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, takibe düşen kredi borçlularına ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1814)
298. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, takibe düşen borçlu KOBİ’lere ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1815)
299. - Eskişehir Milletvekili Beytullah Asil’in, Eskişehir’de özel eğitim değerlendirme
kurulu faaliyetlerine ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1816)
300. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, aile hekimliği kapsamında kapatılan sağlık
ocağı ve sağlık evlerine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1817)
301. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, okul servis şoförlerinin siciline ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1818)
302. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, yabancılara satılan taşınmazlara ilişkin
Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/1819)
303. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, çocuk kaçırma olaylarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1822)
304. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki kar ambulansı sayısının
artırılmasına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1824)
– 75 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
305. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki kar ambulansı sayısının
artırılmasına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1825)
306. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Iğdır’daki köylerin içme sularına ve sel riskine
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1826)
307. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Iğdır Üniversitesinin bazı ihtiyaçlarına ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1829)
308. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, İncirlik Üssünden kalkan uçakların faaliyetlerine
ilişkin Milli Savunma Bakanından sözlü soru önergesi (6/1830)
309. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Iğdır’daki sağlık ocağı ve sağlık personeli
ihtiyacına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1832)
310. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Iğdır Üniversitesinin bazı ihtiyaçlarına ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1833)
311. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Polis Meslek Yüksek Okulu
mezunu bir öğrenciye yönelik yapıldığı iddia edilen işlemlere ilişkin İçişleri Bakanından sözlü
soru önergesi (6/1838)
312. - Gaziantep Milletvekili Yaşar Ağyüz’ün, alışveriş merkezlerinin küçük esnafa
etkilerine ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1839)
313. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, EGO’nun öğrenci bandrol ücretine ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1840)
314. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Polis Meslek Yüksek Okullarına
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1848)
315. - Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis’in, öğretmenlerin farklı statülerde çalıştırılmasına
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1849)
316. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki destekleme ödemelerine
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1850)
317. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, bir valiyle ilgili mahkeme kararına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1851)
318. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, TEKEL’in bir binasının tahsisine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1852)
319. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, iki yıllık meslek yüksekokulu mezunlarının bazı
sorunlarına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1853)
320. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, silah harcından muaf tutulmayan bir kısım kamu
görevlilerine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1854)
321. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatiflerine olan
borçlarına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1855)
322. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, muhtarların özlük haklarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1856)
323. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, SPK eski Başkanının THY
Yönetim Kurulu üyeliğine atanmasına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali
Babacan) sözlü soru önergesi (6/1857)
324. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, yazılım ve genetikteki ulusal güvenliğe ilişkin
Devlet Bakanından (Mehmet Aydın) sözlü soru önergesi (6/1859)
325. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Karadeniz’deki bazı gelişmelere ilişkin Milli
Savunma Bakanından sözlü soru önergesi (6/1860)
– 76 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
326. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, AOÇ’deki üretime ilişkin Tarım ve Köyişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1861)
327. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Türk Cumhuriyetleriyle olan vize uygulamasına
ilişkin Dışişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1862)
328. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Hazine bonolarını ellerinde bulunduran
yatırımcılara ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/1863)
329. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki çiftçi ve besicilerin sorunlarına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1865)
330. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, alışveriş merkezlerinin çalışma düzenine ilişkin
Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1868)
331. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, domuz gribi önlemlerine ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1869)
332. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi
Dekanlığına yapılan atamaya ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1870)
333. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, sosyal yardımlara ilişkin Devlet Bakanından
(Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1871)
334. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Beyoğlu Belediyesi tiyatro salonunun
mühürlenmesine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1872)
335. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Doğu Anadolu’da işsizliği azaltacak bazı
önlemlere ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi
(6/1873)
336. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, faili meçhul cinayetlere ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1874)
337. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki okullara ilkyardım seti teminine
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1875)
338. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, işsizliği azaltmak üzere memur alımı yapılıp
yapılmayacağına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru
önergesi (6/1876)
339. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, sözleşmeli öğretmen atamalarına ilişkin Milli
Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1877)
340. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki trafik denetimlerine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1878)
341. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Elazığ Valisinin bir konuşmasına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1880)
342. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Bolu’da çöplerin toplanma periyoduna ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1881)
343. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, ziraat mühendisi ve veteriner hekim kadrolarının
kullanımına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1883)
344. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, çiftçi borçlarının yeniden yapılandırılmasına
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1890)
345. - Aydın Milletvekili Ertuğrul Kumcuoğlu’nun, bir yazılı soru önergesine ilişkin Türkiye
Büyük Millet Meclisi Başkanından sözlü soru önergesi (6/1892)
346. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, şeker piyasasındaki bazı işlemlere ilişkin Sanayi
ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1894)
– 77 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
347. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köydeki öğretmen lojmanı ihtiyacına ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1895)
348. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, uzmanlık sınavlarındaki yaş sınırlamasına ilişkin
Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/1896)
349. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Erzurum’un içme suyu şebekesinin
yenilenmesine ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1897)
350. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ağrı-Doğubeyazıt’taki liselerde branş öğretmeni
ihtiyacına ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1898)
351. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki esnafın bazı sorunlarına ilişkin
Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/1899)
352. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki fizik tedavi ve rehabilitasyon
merkezi ihtiyacı ile hastanelere ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1900)
353. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün yol sorununa ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1902)
354. - Ordu Milletvekili Rıdvan Yalçın’ın, tanık koruma tedbiri kararlarına ilişkin Adalet
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1905)
355. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, bir açıklamasına ilişkin Başbakandan sözlü soru
önergesi (6/1906)
356. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, Vergi Usul Kanunu uyarınca verilen
mahkumiyetlere ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1909)
357. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, bazı serbest meslek mensuplarının
vergilendirmedeki sorunlarına ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/1910)
358. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, Kahramanmaraş’ta tüp bebek
merkezi kurulmasına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1915)
359. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, sabıka kaydı ücreti ile bir vakıf
ve spor kulübüne ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1916)
360. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Kumköy Regülatörü ve HES’in devrine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1918)
361. - Mersin Milletvekili Behiç Çelik’in, karayollarındaki trafik güvenliğine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1919)
362. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir beldenin yolunun yapımına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1920)
363. - Kütahya Milletvekili Alim Işık’ın, formasyon eğitiminde aranan şartlara ilişkin Milli
Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1921)
364. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün yol sorununa ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1923)
365. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, çiftçi destekleme ödemelerine haciz
konulmasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1927)
366. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün içme suyu şebekesine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1928)
367. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, TSK’nın bir uçak alım sözleşmesine ilişkin
Milli Savunma Bakanından sözlü soru önergesi (6/1930)
368. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Elazığ’daki depremin Tunceli’de oluşturduğu
hasara ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1931)
– 78 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
369. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, gıda fiyatlarındaki artışların dar ve sabit
gelirlilere etkisine ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru
önergesi (6/1933)
370. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, işsizliğe ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1934)
371. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir okulun ek derslik ihtiyacına ilişkin Milli
Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1937)
372. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, bazı miting ve karşılamalarda asılan
pankartlara ilişkin Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/1938)
373. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki sağlık çalışanlarının döner sermaye
paylarına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1940)
374. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, çiftçilerin destekleme paralarının bankada bloke
edilmesine ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi
(6/1941)
375. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı köy yollarının durumuna ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1942)
376. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Hekimhan-Hasançelebi
Beldesindeki okulların ihtiyaçlarına ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1948)
377. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Doğu Anadolu fay hattı üzerindeki
yerlerde alınan önlemlere ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Cemil Çiçek) sözlü
soru önergesi (6/1949)
378. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Malatya’daki bazı ilçelerde depreme
karşı alınan önlemlere ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Cemil Çiçek) sözlü
soru önergesi (6/1950)
379. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, yapılan okullara ilişkin Milli Eğitim
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1952)
380. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, taşeron şirket çalışanlarının özlük haklarına
ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1953)
381. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, domuz gribi aşısına ilişkin Sağlık Bakanından
sözlü soru önergesi (6/1955)
382. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt’te battaniye üretiminin teşvikine ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1956)
383. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt’teki köy yollarının asfaltlanmasına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1957)
384. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt şehirlerarası otobüs terminaline ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1958)
385. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt-Kurtalan’a Halkbank şubesi açılmasına
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/1959)
386. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt’teki öğretmen açığına ilişkin Milli Eğitim
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1960)
387. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt’teki camilerin bakım ve onarımına ilişkin
Devlet Bakanından (Faruk Çelik) sözlü soru önergesi (6/1961)
388. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı atıl konutların yurt olarak
değerlendirilmesine ilişkin Devlet Bakanından (Faruk Nafiz Özak) sözlü soru önergesi (6/1962)
– 79 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
389. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt Devlet Hastanesindeki personel açığına
ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1963)
390. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Siirt’teki altyapı yetersizliğine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1964)
391. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, Sarıveliler ilçesinde Ziraat Bankası şubesi
açılmasına ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi
(6/1965)
392. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, muhtarların özlük haklarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1966)
393. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, kayısıdaki tarım sigortası
uygulamasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1967)
394. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Malatya’da don olayının
oluşturduğu hasara ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1968)
395. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Malatya’daki don olayına ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1969)
396. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, çok amaçlı bir lisenin bina ihtiyacına ilişkin Milli
Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/1971)
397. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki internet evine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1972)
398. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, mezun olduğu fakülteye ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1974)
399. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, muhtarların çalışma yeri sorununa ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1975)
400. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Et ve Balık Kurumunun et alımına ilişkin Tarım
ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1976)
401. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’tan yapılan ihracat ve ithalata ilişkin
Devlet Bakanından (Zafer Çağlayan) sözlü soru önergesi (6/1977)
402. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, ATAK Helikopter Projesine ilişkin Milli
Savunma Bakanından sözlü soru önergesi (6/1979)
403. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, futbol kulüplerinin vergi borçlarına
ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/1982)
404. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, ailelerinden ayrılan bazı çocuklara ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1983)
405. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki kaçakçılık olaylarına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1985)
406. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile OSB’de yapılan yatırımlara ilişkin Sanayi
ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/1986)
407. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, tasarruf sahiplerini mağdur eden bir holdinge
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/1989)
408. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki TOKİ konutlarına ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/1992)
409. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki baz istasyonlarının sağlığa etkilerine
ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1993)
– 80 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
410. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’a ambulans helikopter alımına ilişkin
Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/1994)
411. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile Devlet Hastanesi binasına ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1995)
412. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, araçlara kesilen para cezalarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/1996)
413. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki korunmaya muhtaç çocuklara ilişkin
Devlet Bakanından (Selma Aliye Kavaf) sözlü soru önergesi (6/1998)
414. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki belediyelerin İller Bankasına olan
borçlarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/1999)
415. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, dershanelere ilişkin Milli Eğitim Bakanından
sözlü soru önergesi (6/2001)
416. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, kapatılan okullara ilişkin Milli Eğitim
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2002)
417. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, Tatvan Devlet Hastanesinden kaçırılan
bebeğe ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2003)
418. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, MS hastalarına yönelik çalışmalara ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2004)
419. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Gaziosmanpaşa Üniversitesinde Veteriner
Fakültesi açılmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2007)
420. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, Kızılay Genel Kuruluna ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2008)
421. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, üreticilerin kullandıkları kredilere ilişkin Tarım
ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2009)
422. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, Osmaniye’deki üreticilerin kullandıkları kredilere
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2010)
423. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, Adana’daki üreticilerin kullandıkları kredilere
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2012)
424. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, tarımdaki destekleme miktarına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2013)
425. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Posof’taki bazı köylerdeki yol ve su
çalışmalarına ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2014)
426. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’da sağlık hizmetlerindeki bazı
ihtiyaçlara ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2015)
427. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Posof’ta görevlendirilen öğretmenlere ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2016)
428. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Posof’taki köy camilerinin bakım ve onarımına
ilişkin Devlet Bakanından (Faruk Çelik) sözlü soru önergesi (6/2017)
429. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Posof’taki Hazine arazilerine ilişkin Maliye
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2018)
430. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, döşenen mayınlara ilişkin Milli Savunma
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2019)
431. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, Tatvan Devlet Hastanesi personeline
lojman alımına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2020)
432. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, Malatya sebze ve meyve haline
ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/2022)
433. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir beldedeki okulun taşımalı eğitim kapsamına
alınmasına ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2023)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 81 –
7 _ SÖZLÜ SORULAR
434. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün altyapı hizmetlerine ayrılan ödeneğe
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2024)
435. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki öğretmenlerin çalışma statülerine
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2025)
436. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, geçici personelin sözleşmeli statüye alınmasına
ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/2026)
437. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, geçici köy korucularının özlük haklarına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2027)
438. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’da Hazine arazilerinin çiftçilere
dağıtımına ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/2028)
439. - Aksaray Milletvekili Osman Ertuğrul’un, ekonomik kalkınmaya ilişkin Maliye
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2029)
440. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş’un, bazı ürünlerin destekleme primi ödemelerine
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2030)
441. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş’un, Tarsus’ta sel mağduru çiftçilerin zararının
tazminine ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2031)
442. - Mersin Milletvekili Akif Akkuş’un, Hazine arazisi kiralayan çiftçilere destekleme
primi ödenmemesine ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2032)
443. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Cumhurbaşkanının yurt dışı gezilerine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2033)
444. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik
Fonuna ilişkin Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/2034)
445. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, doğal afet sigortasına ilişkin Devlet Bakanı ve
Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/2035)
446. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki su depolarının durumuna ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2036)
447. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki su depolarının durumuna ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2037)
448. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı illerdeki su depolarının durumuna ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2038)
449. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı yaylalardaki ihtiyaçlara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2039)
450. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı yaylalardaki ihtiyaçlara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2040)
451. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı yaylalardaki ihtiyaçlara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2041)
452. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı yaylalardaki ihtiyaçlara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2042)
453. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı yaylalardaki ihtiyaçlara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2043)
454. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün içme suyunun kalitesine ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2044)
455. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı yaylalardaki ihtiyaçlara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2045)
456. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Türk Bayrağı Tüzüğünde sporcular için değişiklik
yapılmasına ilişkin Devlet Bakanından (Faruk Nafız Özak) sözlü soru önergesi (6/2046)
457. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ta KKKA hastalığı araştırma istasyonu
kurulmasına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2047)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 82 –
7 _ SÖZLÜ SORULAR
458. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir kasabaya gölet yapımına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2048)
459. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir deredeki taşkın önleme çalışmalarına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2049)
460. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile’deki arazi toplulaştırmasına ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2050)
461. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile’deki toprak tahlillerine ilişkin Tarım ve
Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2051)
462. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile OSB’nin alt yapı yatırımlarına ilişkin Sanayi
ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/2052)
463. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Zile’deki pancar ekim iznine ilişkin Sanayi ve
Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/2053)
464. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Bakanlık merkez binasının yenilenmesine ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2055)
465. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Ankara’da yeni öğretmenevleri yapılmasına
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2056)
466. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, ücretsiz ders kitabı uygulamasına ilişkin Milli
Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2057)
467. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, ödünç ders kitabı uygulamasına geçilmesine
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2058)
468. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, elektrik üretim projelerine ilişkin Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/2059)
469. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, bankaların aldığı hesap işletim ücretlerine
ilişkin Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/2060)
470. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, gazilere ve şehit yakınlarına verilen faizsiz
konut kredisi ve şeref aylığına ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2063)
471. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ın fındık üreten iller kapsamına alınmasına
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2066)
472. - Manisa Milletvekili Mustafa Enöz’ün, planlı üretim ile organik ve iyi tarım
uygulamalarına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2068)
473. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, borcundan dolayı kapatılan sulama kuyularına
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2069)
474. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, emekli olan ve yeni atanan memur sayısına
ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/2071)
475. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, marketlerle ilgili kanun çalışmasına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2072)
476. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, ilaç reklamlarına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü
soru önergesi (6/2073)
477. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, TOKİ’nin konut üretimine ilişkin Başbakandan
sözlü soru önergesi (6/2074)
478. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, hayvancılıktaki illere göre teşvik uygulamasına
ilişkin tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2075)
479. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, Adana’daki esnaf ve sanatkarlar ile KOBİ’lerin
kredi kullanımına ilişkin Sanayi ve Ticaret Bakanından sözlü soru önergesi (6/2077)
480. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, vize uygulamalarına ilişkin Dışişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2078)
481. - Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu’nun, bir köydeki olaylara ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2079)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 83 –
7 _ SÖZLÜ SORULAR
482. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki su ve kanalizasyon alt yapısına
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2080)
483. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki hayvancılık desteklemesi
ödemelerine ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2081)
484. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir su kaynağındaki soruna ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2082)
485. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki köylere yapılan yardımlara ilişkin
Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/2083)
486. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’daki belediyelere yapılan ödemelere
ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/2084)
487. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bazı köylerde cep telefonu görüşmelerinde
yaşanan soruna ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi (6/2085)
488. - Adana Milletvekili Hulusi Güvel’in, bir YÖK üyesi hakkındaki intihal iddiasına
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2086)
489. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, HES projelerine ilişkin Çevre ve Orman
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2087)
490. - Kastamonu Milletvekili Mehmet Serdaroğlu’nun, Ankara-Çankırı-Kastamonu
karayoluna ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi (6/2088)
491. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, bazı öğretim üyelerinin vakıf üniversitelerinde
görevlendirildiği iddiasına ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2089)
492. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Futbol Milli Takımının ABD seyahatine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2090)
493. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir köy yolunun yapılmasına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2091)
494. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki eğitim yatırımlarına ilişkin
Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2093)
495. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’te ulaşımın iyileştirilmesine
ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi (6/2094)
496. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki sağlık personelinin
yeterliliğine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2096)
497. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün bazı ihtiyaçlarına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2097)
498. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, bir köyün arıtma tesisi ihtiyacına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2098)
499. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’ı çevre illere bağlayan ana yolların
onarımı ve ışıklandırılmasına ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi (6/2099)
500. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Çıldır ilçesini Kurtkale beldesine bağlayan yolun
tamamlanmasına ilişkin Ulaştırma Bakanından sözlü soru önergesi (6/2100)
501. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan ili Çıldır ilçesi Aşıkşenlik beldesindeki
doktor ihtiyacına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2101)
502. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, Çağlayancerit Devlet
Hastanesinin açılışına ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2102)
503. - Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman’ın, Kestel Çataltepe köyünün gölet ihtiyacına
ilişkin Çevre ve Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2103)
504. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, yurt dışında öğrenim gören öğrencilerin
Türkiye’de staj yapmalarına ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2104)
– 84 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
505. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, Bornova’daki Kent Yenileme Projesine
ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2105)
506. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, İsrail’in gemi saldırısıyla ilgili bir açıklamasına
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2106)
507. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, Gazze’ye yardım organizasyonuna ilişkin Dışişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2107)
508. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki yüksek öğrenim yurdu
ihtiyacına ilişkin Devlet Bakanından (Faruk Nafız Özak) sözlü soru önergesi (6/2108)
509. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki derneklere ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2109)
510. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, Bor ilçesindeki petrol arama çalışmalarına ilişkin
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanından sözlü soru önergesi (6/2111)
511. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, Niğde’de el değiştiren ve yabancılara geçen
arazilere ilişkin Bayındırlık ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/2112)
512. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, uzman erbaşların özlük haklarına ilişkin Milli
Savunma Bakanından sözlü soru önergesi (6/2113)
513. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ın hayvancılık destekleme kapsamına
alınmasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2114)
514. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, İzmir-Alsancak Limanına ilişkin Ulaştırma
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2115)
515. - Bitlis Milletvekili Mehmet Nezir Karabaş’ın, bir mahallenin aydınlatılmasına ilişkin
Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/2116)
516. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan-Kars yoluna ilişkin Ulaştırma
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2117)
517. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, memurlarla ilgili bir düzenlemeye ilişkin Devlet
Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/2118)
518. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, tren raylarının yenilenmesine ilişkin Ulaştırma
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2119)
519. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, memurlarla ilgili bazı düzenlemelere ilişkin
Devlet Bakanından (Hayati Yazıcı) sözlü soru önergesi (6/2120)
520. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki meslek hastalığı vakalarına ilişkin
Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2121)
521. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Kelkit Irmağı üzerindeki HES projelerinin
çevresel etkilerine ilişkin Çevre ve Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2122)
522. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, emeklilerle ilgili intibak düzenlemesine ilişkin
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından sözlü soru önergesi (6/2123)
523. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Almus Barajının ekonomik ömrünün uzatılmasına
ilişkin Çevre ve Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2124)
524. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ta ağaçlandırılan arazilere ilişkin Çevre ve
Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2125)
525. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ta orman yangınlarına karşı alınan
tedbirlere ilişkin Çevre ve Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2126)
526. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ta İŞKUR aracılığıyla sağlanan istihdama
ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından sözlü soru önergesi (6/2127)
– 85 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
527. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Yeşilırmak’taki kirliliğin önlenmesine ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2128)
528. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’taki toprak toplulaştırmasına ilişkin Tarım
ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2129)
529. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, TMO’nun Tokat’ta açacağı alım ofislerine ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2130)
530. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Tokat’ta tarım sigortası yaptıran çiftçilere ilişkin
Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2131)
531. - İzmir Milletvekili Kamil Erdal Sipahi’nin, İzmir’de altyapı çalışmaları nedeniyle
esnafın uğradığı mağduriyete ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2132)
532. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’ın bazı köylerindeki bozuk yol ve
hasarlı köprü sorununa ilişkin İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2133)
533. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Göle ilçesindeki konteyner ihtiyacına ilişkin
İçişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2134)
534. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, kıdem tazminatına ilişkin Başbakandan sözlü
soru önergesi (6/2135)
535. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Gazze’ye yardım için toplanan paralara ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2136)
536. - Karaman Milletvekili Hasan Çalış’ın, bankalara olan tüketici borçlarına ilişkin Devlet
Bakanı ve Başbakan Yardımcısından (Ali Babacan) sözlü soru önergesi (6/2137)
537. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, Barzani’nin Türkiye ziyaretine ilişkin Dışişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2138)
538. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin
yeterliliğine ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2139)
539. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, sağlık hizmetlerine ve personele yönelik bir
uygulamaya ilişkin Sağlık Bakanından sözlü soru önergesi (6/2140)
540. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye ilişkin Maliye
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2141)
541. - Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Akif Paksoy’un, şeker fabrikalarında çalışan
mevsimlik işçilerin sorunlarına ilişkin Maliye Bakanından sözlü soru önergesi (6/2142)
542. - Batman Milletvekili Bengi Yıldız’ın, Şeyh Said ve arkadaşlarının mezar yerlerine
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2143)
543. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, İstanbul-Kartal’daki bir arazinin kiralanmasına
ilişkin Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2144)
544. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Kelkit ve Yeşilırmak’a atık deşarjına ilişkin
Çevre ve Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2145)
545. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, Kelkit vadisindeki HES projelerine ilişkin Çevre
ve Orman Bakanından sözlü soru önergesi (6/2146)
546. - Tokat Milletvekili Reşat Doğru’nun, bir köy yolunun asfaltlanmasına ilişkin İçişleri
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2147)
547. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, kamulaştırma davalarına ilişkin Bayındırlık
ve İskan Bakanından sözlü soru önergesi (6/2148)
548. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki müze çalışmalarına ilişkin
Kültür ve Turizm Bakanından sözlü soru önergesi (6/2149)
– 86 –
137 NCİ BİRLEŞİM
7 _ SÖZLÜ SORULAR
549. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, Gaziantep’teki kırsal kalkınma projelerine
ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2150)
550. - Gaziantep Milletvekili Hasan Özdemir’in, öğrenimlerine devam etmeyen öğrencilere
ilişkin Milli Eğitim Bakanından sözlü soru önergesi (6/2151)
551. - Giresun Milletvekili Murat Özkan’ın, SBS uygulamalarına ilişkin Milli Eğitim
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2152)
552. - Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın, açılım projesine ilişkin Başbakandan sözlü soru
önergesi (6/2153)
553. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Ardahan’da aile mahkemesi kurulmasına ilişkin
Adalet Bakanından sözlü soru önergesi (6/2154)
554. - Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün, Çıldır’daki doktor ihtiyacına ilişkin Sağlık
Bakanından sözlü soru önergesi (6/2155)
555. - Adana Milletvekili Kürşat Atılgan’ın, AB Kırsal Kalkınma Hibe Programı kapsamına
Adana’nın alınmamasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanından sözlü soru önergesi (6/2156)
556. - Tunceli Milletvekili Kamer Genç’in, Genelkurmay Başkanının bir açıklamasına ilişkin
Başbakandan sözlü soru önergesi (6/2157)
– 87 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
1. - (S. Sayısı: 96) Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/324)
(Dağıtma tarihi: 1.2.2008) (*) (**)
2. - (S. Sayısı: 321) Türk Borçlar Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/499)
(Dağıtma tarihi: 15.1.2009) (*) (**)
3. - (S. Sayısı: 536) Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı; Harçlar Kanununda ve Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı; Ordu Milletvekili Rahmi Güner’in; 3717
Sayılı Adli Personel ile Devlet Davalarını Takip Edenlere Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi ile
492 Sayılı Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten Kaldırılması Hakkında Kanun ve 657
Sayılı Kanunun 152 nci Maddesinin “II-Tazminatlar” Kısmının (G) Bölümünde Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Konya Milletvekili Kerim Özkul ve 4 Milletvekilinin; Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi; Kahramanmaraş Milletvekili Veysi
Kaynak’ın; Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Plan ve Bütçe
Komisyonu Raporu (1/886, 1/838, 2/599, 2/712, 2/727) (Dağıtma tarihi: 7.7.2010) (*) (**) (X)
4. - (S. Sayısı: 526) Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ile Samsun Milletvekili Osman Çakır’ın; Şırnak Milletvekili Sevahir
Bayındır’ın; Hakkari Milletvekili Hamit Geylani’nin; İstanbul Milletvekili Ayşe Jale Ağırbaş ve
2 Milletvekilinin; Mardin (Eski) Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin; Bartın
Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili Mehmet Emin Ekmen’in Benzer Mahiyetteki
Kanun Teklifleri ile Adalet Komisyonu Raporu (1/775, 2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711)
(Dağıtma tarihi: 25.6.2010) (**)
5. - (S. Sayısı: 519) Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) Kuruluş Yasası ve
Sözleşmesinde Değişiklik Yapan Antalya Tam Yetkili Temsilciler Konferansı Sonuç Belgelerinin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/673) (Dağıtma tarihi: 17.6.2010) (X)
6. - (S. Sayısı: 306) Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) 2003 Dünya Radyo
Komünikasyon Konferansı Sonuç Belgelerinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/333) (Dağıtma tarihi: 3.12.2008) (X)
7. - (S. Sayısı: 73) Iraka Komşu Devletler Hükümetleri ile Irak Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Terörizm, Sınırlardan Yasadışı Sızmalar ve Örgütlü Suçlarla Mücadele Konularında
Güvenlik İşbirliğine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/347) (Dağıtma tarihi: 7.12.2007) (X)
8. - (S. Sayısı: 522) İşkenceye ve Diğer Zalimane, Gayriinsanî veya Küçültücü Muamele
veya Cezaya Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İhtiyari Protokolün Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/752) (Dağıtma tarihi:
21.6.2010) (X)
9. - (S. Sayısı: 342) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Elektrik, Petrol, Gaz ve Maden Kaynakları Alanlarında İşbirliği Protokolünün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/615) (Dağıtma tarihi: 26.2.2009) (X)
(X) Açık oylamaya tâbi işleri gösterir.
(*) Görüşmeleri yarım kalan Kanun Tasarı ve Tekliflerini gösterir.
(**) İçtüzüğün 91 inci maddesine göre Temel Kanun olarak görüşülmesi kabul edilmiştir.
– 88 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
10. - (S. Sayısı: 539) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti
Arasında Nükleer Bir Kazanın Erken Bildirimine ve Nükleer Tesisler Hakkında Bilgi Değişimine
Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/850) (Dağıtma tarihi: 7.7.2010) (X)
11. - (S. Sayısı: 541) Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanımına Dair Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti Arasında İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/842) (Dağıtma tarihi: 7.7.2010) (X)
12. - (S. Sayısı: 521) Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu
Raporu (1/869) (Dağıtma tarihi: 18.6.2010) (X)
13. - (S. Sayısı: 523) Devlet Yardımlarının İzlenmesi ve Denetlenmesi Hakkında Kanun
Tasarısı ile Avrupa Birliği Uyum ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/818) (Dağıtma
tarihi: 24.6.2010) (**)
14. - (S. Sayısı: 525) Mali Kural Kanunu Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
(1/891) (Dağıtma tarihi: 25.6.2010) (**)
15. - (S. Sayısı: 477) İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun Tasarısı ile 190 Sayılı
Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki Cetvellerde Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ve İçişleri ile Plan ve Bütçe Komisyonları
Raporları (1/371, 1/101) (Dağıtma tarihi: 5.3.2010) (**) (X)
16. - (S. Sayısı: 502) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Tasarısı ile Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu (1/820) (Dağıtma
tarihi: 17.5.2010) (**) (X)
17. - (S. Sayısı: 474) Tebligat Kanunu ile Adlî Sicil Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak’ın; Tebligat Kanunu ile Karayolları
Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu
(1/742, 2/546) (Dağıtma tarihi: 18.2.2010) (**)
18. - (S. Sayısı: 395) Kütahya Milletvekili Soner Aksoy’un; Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji
Komisyonu Raporu (2/340) (Dağıtma tarihi: 9.6.2009)
19. - (S. Sayısı: 493) Kamu Hastane Birlikleri Pilot Uygulaması Hakkında Kanun Tasarısı ile
Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporları (1/439)
(Dağıtma tarihi: 5.4.2010) (**) (X)
20. - (S. Sayısı: 527) Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu Tasarısı ve Tunceli Milletvekili Kamer
Genç’in; Cumhurbaşkanlığı Seçimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kanun Teklifi ile Anayasa
Komisyonu Raporu (1/787, 2/62) (Dağıtma tarihi: 28.6.2010) (**) (X)
21. - (S. Sayısı: 374) Erzurum Milletvekili Muzaffer Gülyurt’un; 1219 Sayılı Tababet ve
Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve
Sağlık, Aile Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu (2/401) (Dağıtma tarihi: 7.5.2009)
22. - (S. Sayısı: 472) Türkiye Yazma Eserler Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında
Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonları Raporları
(1/772) (Dağıtma tarihi: 8.2.2010) (X)
23. - (S. Sayısı: 279) Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/623)
(Dağıtma tarihi: 29.7.2008)
– 89 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
24. - (S. Sayısı: 417) Uşak Milletvekili Nuri Uslu’nun; 6831 Sayılı Orman Kanununa Ek
Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi ve Çevre ile Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonları
Raporları (2/325) (Dağıtma tarihi: 4.8.2009)
25. - (S. Sayısı: 228) Bolu Milletvekili Fatih Metin’in; 491 Sayılı Denizcilik Müsteşarlığının
Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Teklifi ile Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu (2/137) (Dağıtma
tarihi: 16.5.2008)
26. - (S. Sayısı: 375) Türk Borçlar Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında
Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/674) (Dağıtma tarihi: 20.5.2009)
27. - (S. Sayısı: 99) Telsiz Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun
Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu (1/428) (Dağıtma tarihi: 1.2.2008)
28. - (S. Sayısı: 121) Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki
Cetvellerin Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne Ait Bölümünde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/518) (Dağıtma tarihi: 25.3.2008)
29. - (S. Sayısı: 126) Darülaceze Müessesesi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında
Kanun Tasarısı ile İçişleri Komisyonu Raporu (1/479) (Dağıtma tarihi: 27.3.2008) (**) (X)
30. - (S. Sayısı: 131) Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında
Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/487) (Dağıtma tarihi: 4.4.2008) (**)
31. - (S. Sayısı: 250) Dopingle Mücadele Kanunu Tasarısı ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik
ve Spor Komisyonu Raporu (1/562) (Dağıtma tarihi: 16.6.2008) (X)
32. - (S. Sayısı: 260) İl İdaresi Kanunu ile Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne
İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu
(1/477) (Dağıtma tarihi: 25.6.2008)
33. - (S. Sayısı: 294) Türk Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Avrupa Birliği Uyum ile Sanayi,
Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonları Raporları (1/613) (Dağıtma
tarihi: 1.10.2008)
34. - (S. Sayısı: 382) Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu Tasarısı ile Milli
Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (1/582) (Dağıtma tarihi: 21.5.2009)
35. - (S. Sayısı: 338) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/532) (Dağıtma tarihi:
26.2.2009) (X)
36. - (S. Sayısı: 341) Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesel Ofisi ile Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Türkiye’de Bir DSÖ Ülke Ofisi Kurulması Üzerine Anlaşmanın
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/614) (Dağıtma tarihi: 26.2.2009) (X)
37. - (S. Sayısı: 346) Türkiye Cumhuriyeti ile Yemen Cumhuriyeti Arasında Denizcilik
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu
Raporu (1/580) (Dağıtma tarihi: 4.3.2009) (X)
38. - (S. Sayısı: 347) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Tunus Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Madencilik ve Jeoloji Alanlarında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/408) (Dağıtma tarihi:
20.3.2009) (X)
– 90 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
39. - (S. Sayısı: 348) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Tunus Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Kadının, Ailenin ve Çocukların Statülerinin Geliştirilmesi Üzerine İşbirliği Protokolünün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/547) (Dağıtma tarihi: 20.3.2009) (X)
40. - (S. Sayısı: 349) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Tunus Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Görsel-İşitsel ve Yazılı İletişim ile Belgelendirme Alanlarında İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/634) (Dağıtma tarihi: 20.3.2009) (X)
41. - (S. Sayısı: 350) Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü
ile Tunus Cumhuriyeti Milli Arşivi Arasında İşbirliği Protokolünün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/658) (Dağıtma tarihi:
20.3.2009) (X)
42. - (S. Sayısı: 78) Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş
Milletler Sözleşmesinin 17 nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Deniz Yoluyla Yapılan
Kaçakçılıkla Mücadele Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/295) (Dağıtma tarihi: 14.12.2007) (X)
43. - (S. Sayısı: 80) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Afganistan İslam Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Gümrük Konularında İşbirliği ve Karşılıklı Yardımlaşma Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/302) (Dağıtma tarihi: 14.12.2007) (X)
44. - (S. Sayısı: 62) Avrupa Konseyi Terörizmin Önlenmesi Sözleşmesinin Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/339) (Dağıtma tarihi:
4.12.2007) (X)
45. - (S. Sayısı: 136) Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı ile Amerika Birleşik
Devletleri Savunma Bakanlığı Arasında Savunma Uzay İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/395) (Dağıtma tarihi:
15.4.2008) (X)
46. - (S. Sayısı: 38) Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi
Başkanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Dış Ekonomik İlişkiler Ajansı Arasında İşbirliği
Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/284) (Dağıtma tarihi: 17.10.2007) (X)
47. - (S. Sayısı: 39) Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika Devletleri Örgütü Genel Sekreterliği
Arasında Çerçeve İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/287) (Dağıtma tarihi: 17.10.2007) (X)
48. - (S. Sayısı: 59) Çocuklarla Kişisel İlişki Kurulmasına Dair Avrupa Sözleşmesinin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/304) (Dağıtma tarihi: 4.12.2007) (X)
49. - (S. Sayısı: 66) Güneydoğu Avrupa Sivil-Asker Acil Durum Planlama Konseyi
Kurulması Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/300) (Dağıtma tarihi: 4.12.2007) (X)
50. - (S. Sayısı: 79) Türkiye Cumhuriyeti ile Arjantin Cumhuriyeti Arasında Veterinerlik
Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/299) (Dağıtma tarihi: 14.12.2007) (X)
– 91 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
51. - (S. Sayısı: 86) Malatya Milletvekili Mahmut Mücahit Fındıklı ve 7 Milletvekilinin;
Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Teklifi ve Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın’ın; 24.06.2006 Tarih ve 5522
Sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi ile Sanayi,
Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (2/103, 2/104) (Dağıtma
tarihi: 27.12.2007)
52. - (S. Sayısı: 92) Malatya Milletvekili Ferit Mevlüt Aslanoğlu ve 20 Milletvekilinin;
Muhtar Ödeneklerinin Arttırılmasına ve Sosyal Güvenliklerine İlişkin Kanun Teklifi ve İçtüzüğün
37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınma Önergesi (2/42) (Dağıtma tarihi: 10.1.2008)
53. - (S. Sayısı: 106) Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 2 Milletvekilinin; Yüksek Öğrenim
Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve İçtüzüğün
37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınma Önergesi (2/47) (Dağıtma tarihi: 11.2.2008)
54. - (S. Sayısı: 107) Zonguldak Milletvekili Köksal Toptan’ın; Türkiye Büyük Millet
Meclisi İçtüzüğünün Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında İçtüzük Teklifi ve Anayasa
Komisyonu Raporu (2/122) (Dağıtma tarihi: 12.2.2008)
55. - (S. Sayısı: 122) İstanbul Milletvekili Atila Kaya ve 10 Milletvekilinin; Ulusal Bayram
ve Genel Tatiller Hakkında Kanuna Ek Madde Eklenmesine Dair Kanun Teklifinin (2/121),
İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınma Önergesi (Dağıtma tarihi:
25.3.2008)
56. - (S. Sayısı: 132) Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş’in; Devlet Memurları Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan
Gündeme Alınma Önergesi (2/116) (Dağıtma tarihi: 7.4.2008)
57. - (S. Sayısı: 235) Çorum Milletvekili Agah Kafkas ve 6 Milletvekilinin; 2821 Sayılı
Sendikalar Kanunu ile 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanununda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ile Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu
(2/240) (Dağıtma tarihi: 28.5.2008) (X)
58. - (S. Sayısı: 245) Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Yemen
Cumhuriyeti Balıkçılık Bakanlığı Arasında Balıkçılık ve Su Ürünleri Alanlarında Teknik, Bilimsel
ve Ekonomik İşbirliği Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Tarım, Orman ve Köyişleri ile Dışişleri Komisyonları Raporları (1/488) (Dağıtma
tarihi: 11.6.2008) (X)
59. - (S. Sayısı: 286) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Ukrayna Hükümeti Arasında Enerji
Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/317) (Dağıtma tarihi: 1.10.2008) (X)
60. - (S. Sayısı: 139 ve 139’a 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili Abdülkadir Aksu’nun Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/102) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
61. - (S. Sayısı: 140 ve 140’a 1 inci Ek) Amasya Milletvekili Akif Gülle’nin Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Burdur Milletvekili R. Kerim Özkan ve 4
– 92 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/103) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
62. - (S. Sayısı: 141 ve 141’e 1 inci Ek) Adana Milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat’ın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Burdur Milletvekili R. Kerim Özkan ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/104) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
63. - (S. Sayısı: 142 ve 142’ye 1 inci Ek) Trabzon Milletvekili Asım Aykan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/105) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
64. - (S. Sayısı: 143 ve 143’e 1 inci Ek) Düzce Milletvekili Metin Kaşıkoğlu’nun Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe
ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/106) (Dağıtma
tarihleri: 28.4.2008, 19.6.2008)
65. - (S. Sayısı: 144 ve 144’e 1 inci Ek) Konya Milletvekili Atilla Kart’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Konya Milletvekili Atilla Kart’ın İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/107) (Dağıtma tarihleri: 28.4.2008, 19.6.2008)
66. - (S. Sayısı: 145 ve 145’e 1 inci Ek) Denizli Milletvekili Mehmet Salih Erdoğan’ın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/108) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
67. - (S. Sayısı: 146 ve 146’ya 1 inci Ek) Afyonkarahisar Milletvekili Ahmet Koca’nın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/109) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
68. - (S. Sayısı: 147 ve 147’ye 1 inci Ek) Trabzon Milletvekili Asım Aykan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/110) (Dağıtma tarihleri:
28.4.2008, 19.6.2008)
69. - (S. Sayısı: 148 ve 148’e 1 inci Ek) Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün’ün Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Bilecik Milletvekili Yaşar Tüzün’ün
– 93 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/111) (Dağıtma tarihleri: 28.4.2008,
19.6.2008)
70. - (S. Sayısı: 149 ve 149’a 1 inci Ek) Hatay Milletvekili Sadullah Ergin’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/112) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 19.6.2008)
71. - (S. Sayısı: 150 ve 150’ye 1 inci Ek) Kütahya Milletvekili Hüsnü Ordu’nun Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Tekirdağ Milletvekili Enis Tütüncü ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/113) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 19.6.2008)
72. - (S. Sayısı: 151 ve 151’e 1 inci Ek) Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/114) (Dağıtma tarihleri: 7.5.2008,
19.6.2008)
73. - (S. Sayısı: 152 ve 152’ye 1 inci Ek) Kocaeli Milletvekilleri Nihat Ergün ve Osman
Pepe’nin Yasama Dokunulmazlıklarının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve
Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın
Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporları ve İstanbul
Milletvekili Mehmet Sevigen ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Raporlara
İtirazları (3/115) (Dağıtma tarihleri: 7.5.2008, 19.6.2008)
74. - (S. Sayısı: 153 ve 153’e 1 inci Ek) Gaziantep Milletvekili Mehmet Sarı’nın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/116) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 19.6.2008)
75. - (S. Sayısı: 154 ve 154’e 1 inci Ek) Kütahya Milletvekili Soner Aksoy’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/117) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 20.6.2008)
76. - (S. Sayısı: 156 ve 156’ya 1 inci Ek) Karabük Milletvekili Mehmet Ceylan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/119) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 20.6.2008)
77. - (S. Sayısı: 157 ve 157’ye 1 inci Ek) Zonguldak Milletvekili Polat Türkmen’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen ve 4
– 94 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/120) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 20.6.2008)
78. - (S. Sayısı: 158 ve 158’e 1 inci Ek) Trabzon Milletvekili Asım Aykan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/121) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 20.6.2008)
79. - (S. Sayısı: 159 ve 159’a 1 inci Ek) Mersin Milletvekili Ali Er’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/122) (Dağıtma tarihleri:
7.5.2008, 20.6.2008)
80. - (S. Sayısı: 160 ve 160’a 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili İdris Naim Şahin’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/123) (Dağıtma tarihleri:
20.5.2008, 20.6.2008)
81. - (S. Sayısı: 161 ve 161’e 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili Mehmet Sekmen’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/124) (Dağıtma tarihleri:
20.5.2008, 20.6.2008)
82. - (S. Sayısı: 162 ve 162’ye 1 inci Ek) Şanlıurfa Milletvekili Abdurrahman Müfit
Yetkin’in Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa
ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği
Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve
4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/125) (Dağıtma tarihleri:
20.5.2008, 20.6.2008)
83. - (S. Sayısı: 163 ve 163’e 1 inci Ek) Erzincan Milletvekili Erol Tınastepe’nin Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Erzincan Milletvekili Erol Tınastepe’nin
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/126) (Dağıtma tarihleri: 20.5.2008,
20.6.2008)
84. - (S. Sayısı: 164 ve 164’e 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan’ın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/127) (Dağıtma tarihleri:
20.5.2008, 20.6.2008)
85. - (S. Sayısı: 165 ve 165’e 1 inci Ek) Eskişehir Milletvekili Kemal Unakıtan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
– 95 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/128) (Dağıtma tarihleri:
20.5.2008, 20.6.2008)
86. - (S. Sayısı: 166 ve 166’ya 1 inci Ek) Konya Milletvekili Atilla Kart’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Konya Milletvekili Atilla Kart’ın İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/129) (Dağıtma tarihleri: 20.5.2008, 20.6.2008)
87. - (S. Sayısı: 167 ve 167’ye 1 inci Ek) Burdur Milletvekili Bayram Özçelik’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/130) (Dağıtma tarihleri:
20.5.2008, 20.6.2008)
88. - (S. Sayısı: 168 ve 168’e 1 inci Ek) Bursa Milletvekili Mehmet Emin Tutan ve Giresun
Milletvekili Ali Temür’ün Yasama Dokunulmazlıklarının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık
Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun
Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporları ve
Sivas Milletvekili Malik Ecder Özdemir ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre
Raporlara İtirazları (3/131) (Dağıtma tarihleri: 22.5.2008, 20.6.2008)
89. - (S. Sayısı: 169 ve 169’a 1 inci Ek) İstanbul Milletvekilleri Recep Tayyip Erdoğan,
İdris Naim Şahin, Sivas Milletvekili Mehmet Mustafa Açıkalın ve Kırşehir Milletvekili Mikail
Arslan’ın Yasama Dokunulmazlıklarının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve
Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın
Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporları ve Sivas Milletvekili
Malik Ecder Özdemir ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Raporlara
İtirazları (3/132) (Dağıtma tarihleri: 22.5.2008, 20.6.2008)
90. - (S. Sayısı: 170 ve 170’e 1 inci Ek) Konya Milletvekili Özkan Öksüz’ün Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/133) (Dağıtma tarihleri:
22.5.2008, 23.6.2008)
91. - (S. Sayısı: 171 ve 171’e 1 inci Ek) Kütahya Milletvekili Hüsnü Ordu’nun Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Adıyaman Milletvekili Şevket Köse ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/134) (Dağıtma tarihleri:
22.5.2008, 23.6.2008)
92. - (S. Sayısı: 172 ve 172’ye 1 inci Ek) Şanlıurfa Milletvekili Abdurrahman Müfit
Yetkin’in Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa
ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği
Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Adıyaman Milletvekili Şevket Köse
– 96 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/135) (Dağıtma
tarihleri: 22.5.2008, 23.6.2008)
93. - (S. Sayısı: 173 ve 173’e 1 inci Ek) Tokat Milletvekili Zeyid Aslan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ordu Milletvekili Rahmi Güner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/136) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
94. - (S. Sayısı: 174 ve 174’e 1 inci Ek) Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın İçtüzüğün 133
üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/137) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 23.6.2008)
95. - (S. Sayısı: 175 ve 175’e 1 inci Ek) Zonguldak Milletvekili Polat Türkmen’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/138) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
96. - (S. Sayısı: 176 ve 176’ya 1 inci Ek) Diyarbakır Milletvekili Mehmet Mehdi Eker’in
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/139) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
97. - (S. Sayısı: 177 ve 177’ye 1 inci Ek) Sakarya Milletvekili Ayhan Sefer Üstün’ün
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/140) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
98. - (S. Sayısı: 178 ve 178’e 1 inci Ek) Afyonkarahisar Milletvekilleri Ahmet Koca ve Sait
Açba’nın Yasama Dokunulmazlıklarının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve
Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın
Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporları ve Ankara
Milletvekili Nesrin Baytok ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Raporlara
İtirazları (3/141) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 23.6.2008)
99. - (S. Sayısı: 179 ve 179’a 1 inci Ek) Adana Milletvekili Tacidar Seyhan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Adana Milletvekili Tacidar Seyhan’ın İçtüzüğün 133
üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/142) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 23.6.2008)
100. - (S. Sayısı: 180 ve 180’e 1 inci Ek) Karabük Milletvekili Mehmet Ceylan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
– 97 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/143) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
101. - (S. Sayısı: 181 ve 181’e 1 inci Ek) Kütahya Milletvekili Soner Aksoy’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/144) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
102. - (S. Sayısı: 182 ve 182’ye 1 inci Ek) Kırşehir Milletvekili Mikail Arslan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/145) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
103. - (S. Sayısı: 183 ve 183’e 1 inci Ek) Kırklareli Milletvekili Ahmet Gökhan Sarıçam’ın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/146) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
104. - (S. Sayısı: 184 ve 184’e 1 inci Ek) Zonguldak Milletvekili Fazlı Erdoğan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/147) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
105. - (S. Sayısı: 185 ve 185’e 1 inci Ek) Balıkesir Milletvekili İsmail Özgün’ün Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/148) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
106. - (S. Sayısı: 186 ve 186’ya 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili Mehmet Sekmen’in
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/149) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
107. - (S. Sayısı: 187 ve 187’ye 1 inci Ek) Eskişehir Milletvekili Kemal Unakıtan’ın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/150) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 23.6.2008)
108. - (S. Sayısı: 262) Sivas Milletvekili Hamza Yerlikaya ve 2 Milletvekilinin; Gençlik ve
Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Teklifi ve Kars Milletvekili Zeki Karabayır ve 2 Milletvekilinin; Çeşitli Kanunlarda
– 98 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu
Raporu (2/274, 2/272) (Dağıtma tarihi: 25.6.2008)
109. - (S. Sayısı: 188 ve 188’e 1 inci Ek) Kütahya Milletvekili Hüsnü Ordu’nun Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/151) (Dağıtma tarihleri:
29.5.2008, 9.7.2008)
110. - (S. Sayısı: 189 ve 189’a 1 inci Ek) Ordu Milletvekilleri Eyüp Fatsa ve Enver
Yılmaz’ın Yasama Dokunulmazlıklarının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve
Anayasa ve Adalet Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın
Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporları ve Ankara
Milletvekili Zekeriya Akıncı ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Raporlara
İtirazları (3/152) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 9.7.2008)
111. - (S. Sayısı: 190 ve 190’a 1 inci Ek) Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/153) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 9.7.2008)
112. - (S. Sayısı: 191 ve 191’e 1 inci Ek) Samsun Milletvekili Haluk Koç’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Samsun Milletvekili Haluk Koç’un İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/155) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 9.7.2008)
113. - (S. Sayısı: 192 ve 192’ye 1 inci Ek) İzmir Milletvekili Bülent Baratalı’nın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet Komisyonları
Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine
Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İzmir Milletvekili Bülent Baratalı’nın İçtüzüğün 133 üncü
Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/156) (Dağıtma tarihleri: 29.5.2008, 9.7.2008)
114. - (S. Sayısı: 193 ve 193’e 1 inci Ek) Samsun Milletvekili Haluk Koç’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Samsun Milletvekili Haluk Koç’un
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/157) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
115. - (S. Sayısı: 194 ve 194’e 1 inci Ek) Adana Milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat’ın
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Nesrin Baytok ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/158) (Dağıtma tarihleri:
6.6.2008, 9.7.2008)
116. - (S. Sayısı: 195 ve 195’e 1 inci Ek) Ordu Milletvekili Eyüp Fatsa’nın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Zekeriya Akıncı ve 4
137 NCİ BİRLEŞİM
– 99 –
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/159) (Dağıtma tarihleri:
6.6.2008, 9.7.2008)
117. - (S. Sayısı: 196 ve 196’ya 1 inci Ek) Mersin Milletvekili Ali Oksal’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Mersin Milletvekili Ali Oksal’ın İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/160) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
118. - (S. Sayısı: 197 ve 197’ye 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen’in
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen’in
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/161) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
119. - (S. Sayısı: 198 ve 198’e 1 inci Ek) İzmir Milletvekili K. Kemal Anadol’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun, Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İzmir Milletvekili K. Kemal Anadol’un
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/162) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
120. - (S. Sayısı: 199 ve 199’a 1 inci Ek) Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/163) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
121. - (S. Sayısı: 200 ve 200’e 1 inci Ek) Edirne Milletvekili Rasim Çakır’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Edirne Milletvekili Rasim Çakır’ın İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/164) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
122. - (S. Sayısı: 201 ve 201’e 1 inci Ek) Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/165) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
123. - (S. Sayısı: 202 ve 202’ye 1 inci Ek) Zonguldak Milletvekili Polat Türkmen’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet Komisyonları
Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar
Ertelenmesine Dair Raporu ve Ankara Milletvekili Zekeriya Akıncı ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133
üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/166) (Dağıtma tarihleri: 6.6.2008, 9.7.2008)
124. - (S. Sayısı: 203 ve 203’e 1 inci Ek) Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Adana Milletvekili Nevin Gaye Erbatur’un İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/167) (Dağıtma tarihleri: 12.6.2008, 9.7.2008)
125. - (S. Sayısı: 204 ve 204’e 1 inci Ek) İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun
Yasama Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
– 100 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve İstanbul Milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun
İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/168) (Dağıtma tarihleri: 12.6.2008, 9.7.2008)
126. - (S. Sayısı: 205 ve 205’e 1 inci Ek) Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Binici’nin Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet Komisyonları
Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona Ermesine Kadar
Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 4 Milletvekilinin İçtüzüğün 133
üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/188) (Dağıtma tarihleri: 12.6.2008, 9.7.2008)
127. - (S. Sayısı: 206 ve 206’ya 1 inci Ek) Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Deniz Baykal’ın İçtüzüğün 133
üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/189) (Dağıtma tarihleri: 12.6.2008, 9.7.2008)
128. - (S. Sayısı: 207 ve 207’ye 1 inci Ek) Hakkâri Milletvekili Hamit Geylani’nin Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/209) (Dağıtma tarihleri:
12.6.2008, 9.7.2008)
129. - (S. Sayısı: 208 ve 208’e 1 inci Ek) Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un İçtüzüğün
133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/215) (Dağıtma tarihleri: 12.6.2008, 9.7.2008)
130. - (S. Sayısı: 209 ve 209’a 1 inci Ek) Tunceli Milletvekili Şerafettin Halis’in Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/217) (Dağıtma tarihleri:
12.6.2008, 9.7.2008)
131. - (S. Sayısı: 211 ve 211’e 1 inci Ek) Hakkâri Milletvekili Hamit Geylani’nin Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Tayfur Süner ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/220) (Dağıtma tarihleri:
12.6.2008, 9.7.2008)
132. - (S. Sayısı: 212 ve 212’ye 1 inci Ek) Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının Sona
Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Hatay Milletvekili Gökhan Durgun’un İçtüzüğün 133
üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/221) (Dağıtma tarihleri: 12.6.2008, 9.7.2008)
133. - (S. Sayısı: 213 ve 213’e 1 inci Ek) Niğde Milletvekili Mümin İnan’ın Yasama
Dokunulmazlığının Kaldırılması Hakkında Başbakanlık Tezkeresi ve Anayasa ve Adalet
Komisyonları Üyelerinden Kurulu Karma Komisyonun Kovuşturmanın Milletvekilliği Sıfatının
Sona Ermesine Kadar Ertelenmesine Dair Raporu ve Antalya Milletvekili Atila Emek ve 4
Milletvekilinin İçtüzüğün 133 üncü Maddesine Göre Rapora İtirazı (3/234) (Dağıtma tarihleri:
12.6.2008, 9.7.2008)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 101 –
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
134. - (S. Sayısı: 278) Mersin Milletvekili Zafer Üskül ve 21 Milletvekilinin; İnsan Hakları
Komisyonu Kanunu Teklifi ve Anayasa Komisyonu Raporu (2/263) (Dağıtma tarihi: 28.7.2008)
135. - (S. Sayısı: 285) Tokat Milletvekili Reşat Doğru ve 2 Milletvekilinin; 26 Şubat 1992
Tarihinde Ermeniler Tarafından Azerbaycan’ın Hocalı Kentinde Gerçekleştirilen Katliamın
“Katliam” Olarak Tanınması, 26 Şubat’ın “Hocalı Katliamını Anma Günü” Olarak Kabul
Edilmesine İlişkin Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme
Alınma Önergesi (2/148) ( Dağıtma tarihi: 1.10.2008)
136. - (S. Sayısı: 355) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fas Krallığı Hükümeti Arasında
Veterinerlik Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Tarım, Orman ve Köyişleri ile Dışişleri Komisyonları Raporları (1/325) (Dağıtma
tarihi: 24.4.2009) (X)
137. - (S. Sayısı: 358) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sudan Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Gümrük Konularında İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/588) (Dağıtma tarihi:
24.4.2009) (X)
138. - (S. Sayısı: 363) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Kırgız Cumhuriyetindeki TİKA Program Koordinasyon Ofisinin Faaliyetine İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile Dışişleri Komisyonu
Raporu (1/600) (Dağıtma tarihi: 27.4.2009) (X)
139. - (S. Sayısı: 365) Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Sosyal
Güvenlik Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/471) (Dağıtma tarihi: 29.4.2009) (X)
140. - (S. Sayısı: 367) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Angola Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Ticari, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/662) (Dağıtma tarihi: 29.4.2009) (X)
141. - (S. Sayısı: 368) Karadeniz Çevre Karayolunun Koordineli Olarak Geliştirilmesine
Dair Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/667) (Dağıtma tarihi: 4.5.2009) (X)
142. - (S. Sayısı: 369) Karadenize Sahildar Devletlerin Sınır/Sahil Güvenlik Makamları
Arasındaki İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/665) (Dağıtma tarihi: 4.5.2009) (X)
143. - (S. Sayısı: 392) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Guatemala Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/650) (Dağıtma tarihi: 3.6.2009) (X)
144. - (S. Sayısı: 393) Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu
(1/574) (Dağıtma tarihi: 10.6.2009)
145. - (S. Sayısı: 396) Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ve Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (1/712) (Dağıtma
tarihi: 11.6.2009)
146. - (S. Sayısı: 398) Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Sosyal
Güvenlik Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/369) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
147. - (S. Sayısı: 399) Türkiye Cumhuriyeti ile Kırgız Cumhuriyeti Arasında Hukuki, Ticari
ve Cezai Konularda Adli İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/370) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
– 102 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
148. - (S. Sayısı: 400) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moğolistan Hükümeti Arasında
Çevre Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
ve Çevre ile Dışişleri Komisyonları Raporları (1/376) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
149. - (S. Sayısı: 401) Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile
Moğolistan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Arasında Petrol, Doğal Gaz ve Mineral Kaynaklar
Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/400) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
150. - (S. Sayısı: 402) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında, Eğitim, Bilim, Kültür ve Spor Alanlarında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/401) (Dağıtma tarihi:
12.6.2009) (X)
151. - (S. Sayısı: 404) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Slovenya Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Diplomatik Misyon ve Konsolosluk Üyelerinin Yakınlarının Kazanç Getirici Bir İşte
Çalışmalarına Olanak Sağlayan Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/495) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
152. - (S. Sayısı: 405) Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü
ile Haşimi Ürdün Krallığı Kraliyet Dokümantasyon Merkezi Arasında İşbirliği Protokolünün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/555) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
153. - (S. Sayısı: 406) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suudi Arabistan Krallığı Hükümeti
Arasında Deniz Ulaştırması Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/697) (Dağıtma tarihi: 12.6.2009) (X)
154. - (S. Sayısı: 422) Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Makedonya
Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Arasında Makedonya Cumhuriyetinde Yer Alan Bazı Osmanlı
Dönemi Eserlerinin Onarımı ve Rekonstrüksiyonuna Yönelik Yapılan Görüşmelere İlişkin
Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/362) (Dağıtma tarihi: 9.11.2009) (X)
155. - (S. Sayısı: 425) 2007 Uluslararası Kahve Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/741) (Dağıtma tarihi: 9.11.2009) (X)
156. - (S. Sayısı: 434) Türkiye Cumhuriyeti ile İsveç Krallığı Arasında 30 Haziran 1978 Tarihinde
İmzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesini Değiştiren Ek Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/270) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009) (X)
157. - (S. Sayısı: 435) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Afganistan İslam Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/352) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009) (X)
158. - (S. Sayısı: 437) Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Ekvator
Cumhuriyeti Enerji ve Maden Bakanlığı Arasında Enerji Sektöründe İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/403) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009) (X)
159. - (S. Sayısı: 438) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gelişen Sekiz Ülke Sekretaryası
Arasında Merkez Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/701) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009) (X)
160. - (S. Sayısı: 439) Türkiye Cumhuriyeti ile İspanya Krallığı Arasında Ulusal Sürücü
Belgelerinin Karşılıklı Tanınması ve Değişimine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/757) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009) (X)
– 103 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
161. - (S. Sayısı: 440) Muğla Milletvekili Gürol Ergin ve 13 Milletvekilinin; 5179 Sayılı
Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek
Kabulü Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci
Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınma Önergesi (2/316) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009)
162. - (S. Sayısı: 441) Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu
(1/758) (Dağıtma tarihi: 2.12.2009)
163. - (S. Sayısı: 448) Belediye İmar Planlarında Okul Alanı Olarak Ayrılan Gayrimenkuller
Hakkında İlgili İdari Makamlar Tarafından Yasal Süresinde Kamulaştırma veya İmar Planında
Revizyon İşlemi Yapılmadığı İçin Mülkiyet Haklarının Anayasaya Aykırı Olarak Sınırlandığı İddiasını
İçeren Dilekçelere İlişkin Dilekçe Komisyonu Genel Kurulu Raporu (5/1) (Dağıtma tarihi : 16.12.2009)
164. - (S. Sayısı: 449) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Arnavutluk Cumhuriyeti Bakanlar
Kurulu Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/365) (Dağıtma Tarihi: 21.12.2009) (X)
165. - (S. Sayısı: 450) Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı ile Arnavutluk Cumhuriyeti
Adalet Bakanlığı Arasında İşbirliği Konusunda Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/405) (Dağıtma tarihi: 21.12.2009) (X)
166. - (S. Sayısı: 451) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kuveyt Devleti Hükümeti
Arasında Gümrük Konularında Karşılıklı Yardım ve İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/660) (Dağıtma tarihi:
21.12.2009) (X)
167. - (S. Sayısı: 452) Türkiye Cumhuriyeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Arasında Hukuki
ve Ticari Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/734) (Dağıtma tarihi: 21.12.2009) (X)
168. - (S. Sayısı: 454) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Teknik ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/765) (Dağıtma tarihi: 21.12.2009) (X)
169. - (S. Sayısı: 459) Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı ile Irak Cumhuriyeti
Savunma Bakanlığı Arasında Askeri Alanda Eğitim, Teknik ve Bilimsel İş Birliği Mutabakat
Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu
Raporu (1/781) (Dağıtma tarihi: 5.1.2010) (X)
170. - (S. Sayısı: 461) Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ile Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu (1/790) (Dağıtma
tarihi: 14.1.2010) (X)
171. - (S. Sayısı: 464) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Avustralya Hükümeti Arasında
Diplomatik Misyon ve Konsolosluklarda Çalışan Diplomatik ve Konsüler Kadro ile İdari ve Teknik
Personel Yakınlarının İstihdamına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/659) (Dağıtma tarihi: 02.02.2010) (X)
172. - (S. Sayısı: 465) Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Suriye
Arap Cumhuriyeti Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı Arasında İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/694)
(Dağıtma tarihi: 02.02.2010) (X)
173. - (S. Sayısı: 466) Türkiye Cumhuriyeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti Arasında
Hükümlülerin Nakline Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/722) (Dağıtma tarihi: 02.02.2010) (X)
– 104 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
174. - (S. Sayısı: 467) Türkiye Cumhuriyeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Arasında Arama ve
Kurtarma Hizmetlerinin Koordinasyonuna Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/723) (Dağıtma tarihi: 02.02.2010) (X)
175. - (S. Sayısı: 468) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile İspanya Krallığı Arasında
Diplomatik ve Konsüler Misyonlarda Çalışan Diplomatik, Konsüler, İdari ve Teknik
Personelin Yakınlarının Kazanç Getirici Bir İşte Çalışmalarına İlişkin Anlaşmanın
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu
(1/724) (Dağıtma tarihi: 02.02.2010) (X)
176. - (S. Sayısı: 470) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Suriye Arap Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Konut ve İnşaat Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/791) (Dağıtma
tarihi: 02.02.2010) (X)
177. - (S. Sayısı: 478) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Malavi Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/345) (Dağıtma tarihi: 5.3.2010) (X)
178. - (S. Sayısı: 480) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Paraguay Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Ticari İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/732) (Dağıtma tarihi: 5.3.2010) (X)
179. - (S. Sayısı: 481) Türkiye Cumhuriyeti ile Filipinler Cumhuriyeti Arasında Gelir
Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma
Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/738) (Dağıtma tarihi: 5.3.2010) (X)
180. - (S. Sayısı: 489) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Pakistan İslam Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Pakistanda Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) Tarafından Program
Koordinasyon Ofisi Kurulmasına İlişkin Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/807) (Dağıtma tarihi: 26.3.2010) (X)
181. - (S. Sayısı: 491) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Birleşik Meksika Devletleri
Hükümeti Arasında Diplomatik ve Konsüler Misyon Üyelerinin Yakınlarının Kazanç Getirici Bir
İşte Çalışmalarına Olanak Sağlayan Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/677) (Dağıtma tarihi: 1.4.2010) (X)
182. - (S. Sayısı: 492) Bursa Milletvekili Ali Koyuncu ve 4 Milletvekilinin; 5683 Sayılı
Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Teklifi ve İçişleri Komisyonu Raporu (2/644) (Dağıtma tarihi: 1.4.2010)
183. - (S. Sayısı: 495) Kahramanmaraş Milletvekili Veysi Kaynak ve 3 Milletvekilinin; 351
Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Teklifi ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm ile Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor
Komisyonları Raporları (2/371) (Dağıtma tarihi: 7.4.2010) (X)
184. - (S. Sayısı: 500) Tarım ve Gıda Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Tasarısı ile İstanbul Milletvekili Hasan Macit’in; Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün Kuruluş
ve Görevleri Hakkında Kanunun Değiştirilerek Toprak Bankası Kurulmasına Dair Kanun Teklifi
ile Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Raporu (1/795, 2/529) (Dağıtma tarihi: 24.4.2010) (X)
185. - (S. Sayısı: 510) Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanvekileri Yozgat Milletvekili
Bekir Bozdağ, Samsun Milletvekili Suat Kılıç, Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş, Giresun
Milletvekili Nurettin Canikli, İstanbul Milletvekili Ayşe Nur Bahçekapılı ve 3 Milletvekilinin;
Sayıştay Kanunu Teklifi ve Avrupa Birliği Uyum ile Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları
(2/594) (Dağıtma tarihi: 10.6.2010) (X)
137 NCİ BİRLEŞİM
– 105 –
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
186. - (S. Sayısı: 511) Türkiye Cumhuriyeti ile Arjantin Cumhuriyeti Arasında Bitki
Koruma Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/303) (Dağıtma tarihi: 11.6.2010) (X)
187. - (S. Sayısı: 512) Avrupa Haberleşme Ofisi Kuruluş Sözleşmesinin Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/700) (Dağıtma tarihi: 11.6.2010) (X)
188. - (S. Sayısı: 513) Türkiye Cumhuriyeti ile Uruguay Doğu Cumhuriyeti Arasında
Dostluk ve İş Birliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
(1/727) (Dağıtma tarihi: 11.6.2010) (X)
189. - (S. Sayısı: 514) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Uruguay Doğu Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Ticari, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/763) (Dağıtma tarihi: 11.6.2010) (X)
190. - (S. Sayısı: 515) Türkiye Cumhuriyeti ile Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti Arasında
İşbirliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı (1/799)
(Dağıtma tarihi: 11.6.2010) (X)
191. - (S. Sayısı: 516) Milli Eğitim Temel Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin
Kanun Tasarısı (1/844) (Dağıtma tarihi: 11.6.2010)
192. - (S. Sayısı: 517) Türkiye Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu
Raporu (1/853) (Dağıtma tarihi: 14.6.2010) (X)
193. - (S. Sayısı: 518) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kolombiya Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Kültür Anlaşması ile Notaların Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/364) (Dağıtma tarihi: 14.6.2010) (X)
194. - (S. Sayısı: 520) Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bölgesinde Deniz Otoyollarının
Geliştirilmesi Hakkında Mutabakat Muhtırasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/666) (Dağıtma tarihi: 17.6.2010) (X)
195. - (S. Sayısı: 528) Devletlerin Ayda ve Diğer Gök Cisimlerindeki Faaliyetlerini
Düzenleyen Anlaşmaya Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/351) (Dağıtma tarihi: 30.6.2010) (X)
196. - (S. Sayısı: 529) Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı ile Kore Cumhuriyeti
Enformasyon ve Haberleşme Bakanlığı Arasında Enformasyon ve Haberleşme Teknolojileri
(EHT) İşbirliği İçin Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/358) (Dağıtma tarihi: 30.6.2010) (X)
197. - (S. Sayısı: 530) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında İpsala-Kipi Sınır Geçiş Bölgesinde İki Ülke Arasında İkinci Bir Karayolu
Sınır Geçiş Köprüsü İnşa Edilmesine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/374) (Dağıtma tarihi: 30.6.2010) (X)
198. - (S. Sayısı: 531) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Kore Cumhuriyeti Hükümeti
Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ile Dışişleri Komisyonu Raporu (1/409) (Dağıtma tarihi: 30.6.2010) (X)
199. - (S. Sayısı: 532) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Türk Kültür ve Sanatları Ortak
Yönetimi (TÜRKSOY) Arasında Türksoya İlave Arsa Tahsisi Hakkında Protokolün Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/423) (Dağıtma tarihi:
30.6.2010) (X)
– 106 –
137 NCİ BİRLEŞİM
8 _ KANUN TASARI VE TEKLİFLERİ İLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER
200. - (S. Sayısı: 533) Türkiye Cumhuriyeti ile Kanada Arasında Gelir ve Servet Üzerinden
Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması
ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri
Komisyonu Raporu (1/784) (Dağıtma tarihi: 30.6.2010) (X)
201. - (S. Sayısı: 534) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı
(TÜRKSOY) Arasında Evsahibi Ülke Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/866) (Dağıtma tarihi: 30.6.2010) (X)
202. - (S. Sayısı: 535) Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Bir Kısım Borç ve Alacaklarının
Düzenlenmesine Dair Kanun Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/877) (Dağıtma tarihi: 6.7.2010)
203. - (S. Sayısı: 537) Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Arap Devletleri Ligi Arasında
Türkiyede Bir Misyon İhdas Edilmesine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı ile Dışişleri Komisyonu Raporu (1/903) (Dağıtma tarihi: 7.7.2010) (X)
204. - (S. Sayısı: 540) Türkiye Cumhuriyeti ile Ürdün Haşimi Krallığı Arasında Serbest
Ticaret Alanı Tesis Eden Ortaklık Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ile Dışişleri Komisyonu Raporu (1/893) (Dağıtma tarihi: 12.7.2010) (X)
205. - (S. Sayısı: 542) Güneydoğu Asyada Dostluk ve İşbirliği Andlaşması ile Andlaşmada
Değişiklik Yapan Protokollere Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile
Dışişleri Komisyonu Raporu (1/906) (Dağıtma tarihi: 15.7.2010) (X)
– 107 –
137 NCİ BİRLEŞİM
Dönem: 23
Yasama Yılı: 4
TBMM
(S. Sayısı: 526)
Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Samsun Milletvekili
Osman Çakır’ın; Şırnak Milletvekili Sevahir Bayındır’ın;
Hakkari Milletvekili Hamit Geylani’nin; İstanbul Milletvekili
Ayşe Jale Ağırbaş ve 2 Milletvekilinin; Mardin (Eski)
Milletvekili Ahmet Türk ve 20 Milletvekilinin; Bartın Milletvekili Yılmaz Tunç ve Batman Milletvekili Mehmet Emin
Ekmen’in Benzer Mahiyetteki Kanun Teklifleri ile Adalet
Komisyonu Raporu (1/775, 2/84, 2/407, 2/477, 2/508, 2/534, 2/711)
Not: Tasarı ve Teklifler Başkanlıkça; esas olarak Adalet Komisyonuna; tali olarak, (2/84) esas numaralı Teklif hariç, İçişleri Komisyonuna havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1771/4432
10/11/2009
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Adalet Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 12/10/2009
tarihinde kararlaştırılan “Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
GENEL GEREKÇE
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
20/11/1989 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulunca kabul edilen ve ülkemiz tarafından da
1995 yılında onaylanan Çocuk Hakları Sözleşmesinin çocukların yargılanmasına ilişkin 40 ıncı maddesinde, taraf devletlerin, kanunları ihlal ettiği iddiası ileri sürülen, bununla itham edilen ya da ihlal
ettiği kabul olunan çocuklar bakımından, yalnızca bu çocuklara uygulanabilir kanunların, usullerin,
makam ve kuruluşların oluşturulmasına; insan hakları ve yasal güvencelere tam saygı gösterilmesi
koşulu ile bu tür çocuklar için adli kovuşturma olmaksızın önlemler alınmasına ilişkin düzenlemeler
bulunmaktadır. Diğer yandan, uluslararası mevzuatta, çocuklar hakkında en son çare olarak hapis
veya para cezası verilmesi gerektiği benimsenmiş ve çocukların yararının her zaman üstün tutulması
ilkesi kabul edilmiştir.
–2–
Belirtilen amaçla hazırlanan ve korunma ihtiyacı olan çocuklar hakkında alınacak tedbirler ile
suça sürüklenen çocuklar hakkında uygulanacak güvenlik tedbirlerinin usul ve esaslarına, çocuk
mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin hükümleri kapsayan 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu, 15/7/2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Kanunda çocukların yargılanması
usulü ile bunların yargılanacakları mahkemeler ayrıntılı olarak belirlenmiştir. Ancak, 3713 sayılı
Terörle Mücadele Kanununda, çocuklara verilecek cezalar ile yargılanacakları mahkemeler konusunda
bazı istisnalara yer verilmiştir. Tasarıyla, Terörle Mücadele Kanununda yer alan bu istisnaların
kaldırılması öngörülmektedir.
4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanununun 6 ncı maddesinde, şikayet başvurusu üzerine infaz hakiminin duruşma yapmaksızın dosya üzerinde yapacağı incelemeden sonra karar vereceği düzenlenmiştir. Hükümlü veya tutuklular hakkında verilen disiplin cezalarına karşı yapılan şikayet başvuruları da aynı usulle incelenmekte ve sonuçlandırılmaktadır. Bu uygulama, savunma hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle eleştirilmektedir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6 ncı maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının kapsam ve mahiyeti dikkate alınarak, hükümlü veya tutuklulara verilen
disiplin cezalarına karşı yapılan şikayet başvurularında infaz hakiminin, hükümlü veya tutuklunun
savunmasını aldıktan sonra karar vermesini sağlamak amacıyla değişiklik yapılmaktadır.
Diğer yandan, infaz hakimliklerinin yaptıkları görev gereği ceza infaz kurumlarıyla yoğun irtibatı nedeniyle, bu hakimliklerin adliyelerde veya ceza infaz kurumlarında görev yapabilmelerini
sağlamak amacıyla, bu hakimliklerin kuruldukları yer adliye binasında görev yapacağına dair hükmün de kaldırılması gerekmektedir.
Ülkemiz tarafından da onaylanan Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi
ve Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek Kara, Deniz ve Hava
Yoluyla Göçmen Kaçakçılığına Karşı Protokol hükümlerinin gereği yerine getirilmek üzere, mülga
765 sayılı Türk Ceza Kanununa 3/8/2002 tarihli ve 4771 sayılı Kanunun çerçeve 2 nci maddesiyle
göçmen kaçakçılığı suçunu düzenleyen 201/a maddesi eklenmiştir.
1/6/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 79 uncu maddesinde de
göçmen kaçakçılığı suç olarak düzenlenmiş olup, maddenin yaklaşık dört yıllık uygulaması sonunda
bazı sorunlarla karşılaşıldığı gözlemlenmiştir.
Ülkemiz hem hedef hem de transit ülke konumunda olmasından dolayı yasa dışı göç hareketlerinin sosyal, ekonomik ve politik etkilerine maruz kalmakta ve uluslararası platformlarda yasa dışı
göçle etkin mücadele edilmediği yönünde eleştiriler yapılmaktadır. Tasarıyla, söz konusu 79 uncu
maddenin daha etkili uygulanabilmesini temin etmek amacıyla değişiklik yapılması öngörülmektedir.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 311 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, ceza
hükmünün, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin tespit edilmiş olmasına rağmen, bazı başvurular için yargılamanın yenilenmesi yoluna gidilememektedir. Bu durumun önlenmesi
bakımından, 4/2/2003 tarihi itibarıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde derdest olup da, sonradan ceza hükmünün İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki
protokollerin ihlâli suretiyle verildiği tespit edilen kararlar açısından da yargılamanın yenilenmesi
yolunun açılması zorunluluk arzetmektedir.
Yukarıda belirtilen aksaklıkların ve insan hakları ihlallerinin önüne geçilmesi için, 3713 sayılı
Terörle Mücadele Kanunu, 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile 5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve
Uygulama Şekli Hakkında Kanunda değişiklikler yapılması amacıyla bu Tasarı hazırlanmıştır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–3–
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Terörle Mücadele Kanununun 5 inci maddesinde, aynı Kanunun 3 üncü ve 4 üncü
maddelerinde belirtilen suçları işleyenler hakkında, ilgili kanunlara göre tayin edilecek hapis veya adli
para cezalarının yarı oranında artırılarak hükmolunacağı, düzenlenmiştir. Bu hüküm, çocuklar
bakımından da geçerlidir. Yapılan düzenlemeyle, çocukların Terörle Mücadele Kanununun 3 üncü ve
4 üncü maddelerinde belirtilen suçları işlemeleri halinde, haklarında ilgili kanunlara göre tayin edilecek hapis veya adli para cezalarının ayrıca yarı oranında artırılmasının önüne geçilmektedir.
Madde 2- İnfaz Hakimliği Kanununun 6 ncı maddesinde, şikayet üzerine infaz hakiminin yapacağı işlemler ve verebileceği kararlar düzenlenmiştir. Buna göre, infaz hakimi duruşma yapmaksızın dosya üzerinde yaptığı incelemeden sonra karar vermektedir. Disiplin cezalarına karşı yapılan
şikayet başvuruları da aynı usulle incelenmekte ve sonuçlandırılmaktadır. Bu hüküm ve uygulamalar,
savunma hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle eleştirilmektedir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6 ncı maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının
kapsam ve mahiyeti dikkate alınarak, hükümlü veya tutuklulara verilen disiplin cezalarına karşı
yapılan şikayet başvurularında infaz hakiminin, hükümlü veya tutuklunun savunmasını aldıktan sonra karar vermesini sağlamak amacıyla değişiklik yapılması öngörülmektedir. Ayrıca, hükümlü veya
tutuklunun, hazır bulunmak ve vekaletnamesini ibraz etmek koşuluyla avukatıyla birlikte veya
avukatı aracılığıyla da savunmasını yapabilmesi yönünde imkan getirilmektedir. Diğer yandan, infaz hakiminin, gerek görmesi durumunda hükümlü veya tutuklunun savunmasını ceza infaz kurumunda alabilmesine imkan tanınmaktadır.
Madde 3- İnfaz Hakimliği Kanununun 6 ncı maddesine eklenen hükümler doğrultusunda, daha
önceden verilmiş ve infaz hakimliğinin incelemesinden geçmiş disiplin cezaları bakımından da aynı
hakkı tanımak amacıyla söz konusu Kanuna geçici madde eklenmektedir. Bu hak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi önünde bulunan mevcut başvurular bakımından da geçerli olacaktır.
Madde 4- Göçmen kaçakçılığı suçunun ülkemiz içerisinde veya kara sularımız kapsamında
işlenmesi durumunda, mahkemelerce suçun teşebbüs aşamasında kaldığı kabul edilmekte ve ceza
indirimi yapılmaktadır. Bu durumda, yakalanan şüpheliler çoğunlukla tutuksuz yargılanmakta ve kısa
süre içinde yeniden aynı suçu işlemekten dolayı yakalanmaktadırlar.
Maddeyle, Türk Ceza Kanununun 79 uncu maddesinin birinci fıkrasına "Suç, teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi, tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur." hükmünün eklenmesiyle, suçun
teşebbüs aşamasında kalması halinde dahi, faillerin bundan dolayı tamamlanmış suç gibi cezalandırılması öngörülmekte ve böylelikle bu suçun işlenmesi halinde faillere en az üç yıl hapis cezası
verilmesi sağlanmaktadır.
Diğer yandan, söz konusu 79 uncu maddeye ikinci fıkra olarak, suçun, mağdurların; hayatı
bakımından bir tehlike oluşturması veya onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi
halinde, verilecek cezanın yarısından üçte ikisine kadar artırılmasını öngören bir fıkra eklenmekte ve
diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmektedir. Bu suretle, kaçak göçmenlerin kamyon kasalarında
havasız olarak veya küçük kayıklarda kalabalık şekilde taşınması sırasında hayati tehlike oluşması
veya ölüm gerçekleşmesi durumunda verilecek cezaların artırılması sağlanmaktadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–4–
Madde 5- Maddeyle, Ceza Muhakemesi Kanununun 100 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (a)
bendinin (l) numaralı alt bendi değiştirilerek, göçmen kaçakçılığı suçunun işlendiği hususunda
kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı halinde, tutuklama nedeni var sayılabilmesi bakımından, belirlenen katalog suçlar arasına göçmen kaçakçılığı suçu da eklenmektedir.
Mahkemelerce bu suçun işlendiği konusunda kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığının kabulü
halinde tutuklama kararı verilebilecektir.
Madde 6- Maddeyle, daha önceden yargılamanın yenilenmesi istemleri esassız olması sebebiyle reddedilenler açısından, yeni bir yargılama sebebi ortaya çıkmadan tekrar başvuruda bulunulması durumunda, mahkemelerin gereksiz yere meşgul edilmesinin önüne geçilmesi ve usul ekonomisi
açısından "istemin kabule değer bulunmadığından reddedilmesi" sağlanmaktadır.
Madde 7- Maddeyle, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince, ceza hükmünün, İnsan Haklarını ve
Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin
tespiti üzerine, mahkemece ihlale yol açan kanunların tekrar uygulanması ve hükümlü hakkında aynı
cezanın verilmesi söz konusu ise, yargılamanın yenilenmesi isteminin esassız olması sebebiyle reddine karar verilmesi öngörülmektedir. Buna göre, ihlal kararları üzerine mahkemelerin yapacağı
değerlendirme sonucunda 321 inci madde kapsamında hiçbir şekilde "hükme tesir etme"nin söz
konusu olmadığının anlaşılması durumunda, "yargılamanın yenilenmesi isteminin esassız olması
sebebiyle reddi" kararı verilecektir. Örneğin, gözaltı süresinin uzunluğu gibi sebeplerle, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlal edildiğinin tespit
edilmesi durumunda, adli hatanın tamiri mümkün bulunmadığından yargılamanın yenilenmesi istemi,
esassız olması sebebiyle reddedilecektir.
Madde 8- Ceza Muhakemesi Kanununun 311 inci maddesinin ikinci fıkrasının yürürlükten
kaldırılmasıyla yargılamanın yenilenmesi yolu açılan kararlar bakımından, daha önceki başvurunun,
istemin esassız olması nedeniyle reddedilen kararlar hariç olmak üzere, yargılamanın yenilenmesi
yoluna başvurulabilmesi için, bir yıllık hak düşürücü süre öngörülmektedir.
Madde 9- Maddeyle, Terörle Mücadele Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci
cümlesi yürürlükten kaldırılmak suretiyle, yaş ayırımı yapılmaksızın terör suçu işleyen çocukların
çocuk mahkemelerinde yargılanmaları sağlanmaktadır. Ayrıca, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla ilgili olarak hükmün açıklanmasının geri bırakılması, seçenek yaptırımlara çevirme
ve ertelemeye ilişkin yasakların yaş ayırımı yapılmaksızın terör suçu işleyen çocuklar bakımından
ortadan kaldırılması için, Terörle Mücadele Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının ikinci
cümlesinde yer alan "onbeş yaşını tamamlamamış" ibaresi madde metninden çıkarılmaktadır.
Diğer yandan, infaz hakimliklerinin yaptıkları görev gereği ceza infaz kurumlarıyla yoğun
bağlantıları nedeniyle, bu hakimliklerin adliyelerde veya ceza infaz kurumlarında görev yapabilmelerini sağlamak amacıyla İnfaz Hakimliği Kanununun 2 nci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmaktadır.
Öte yandan, Ceza Muhakemesi Kanununun 311 inci maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten
kaldırılarak, bu kapsamda kalan, 4/2/2003 tarihi itibarıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde
derdest olup da, daha sonra Mahkemece, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlal edildiği tespit edilen ceza hükümleri açısından, yargılamanın
yenilenmesi yolu açılmaktadır.
Madde 10- Yürürlük maddesidir.
Madde 11- Yürütme maddesidir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–5–
SAMSUN MİLLETVEKİLİ OSMAN ÇAKIR’IN TEKLİFİ (2/84)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 100. Maddesine Fıkra Eklenmesine Dair Kanun
Teklifi gerekçesi ile birlikte ekte sunulmuştur.
Gereğini saygılarımla arz ederim.
Osman Çakır
Samsun
GEREKÇE
Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 100. maddesi tutuklama nedenlerini düzenlemektedir. Maddenin
l. fıkrasında genel tutuklama nedenleri sayılmış, 3. fıkrasında ise kuvvetli suç şüphesinin bulunması
halinde tutuklama kararı verilecek bazı suçlar katalog olarak belirtilmiştir.
Ceza Muhakemesi Kanununun tutuklama için sadece kuvvetli suç şüphesinin varlığını yeterli
gördüğü suçlar ile ilgili mantığı, bu suçların toplumsal değerleri ağır derecede sarsıcı özellik taşımasıdır.
Ceza Kanununda, toplumsal değerleri ağır bir şekilde sarsıcı etki gösteren bazı suçlar, Ceza
Muhakemesi Kanununun 100/3. fıkrasında yer alan katalog suçlar arasında sayılmamıştır.
Şu andaki düzenlemeye göre, savaş halinde askeri casusluk fiilleri bile tutuklama gerektiren fiiller
arasında sayılmaması ciddi bir eksikliktir. Bu ciddi bir çelişkidir.
Bu eksikliklerin giderilmesi için;
Suçun işleniş biçimine göre ağırlaştırılmış müebbed cezası gerektiren casusluk fiilleri ile belli
bir bölgede askeri otoritenin gaspı fiillerinin de tutuklama gerektiren fiiller arasında sayılmasında
yarar bulunmaktadır.
5271 SAYILI CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNUN 100. MADDESİNİN 3. FIKRASINA
BAZI BENDLER EKLENMESİNE DAİR KANUN
MADDE 1- 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100. maddesinin üçüncü fıkrasına aşağı-
daki bendler eklenmiştir.
g- Türk Ceza Kanununun 317. maddesinde yer alan “Askeri Komutanlıkların Gaspı” suçu
h- Türk Ceza Kanununun 328. maddesinde yer alan “Siyasal ve Askeri Casusluk” suçu
MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–6–
ŞIRNAK MİLLETVEKİLİ SEVAHİR BAYINDIR’IN TEKLİFİ (2/407)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Terörle Mücadele Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifim gerekçesi ile birlikte
ilişikte sunulmuştur.
Gereğini arz ederim.
GENEL GEREKÇE
12.02.2009
Sevahir Bayındır
Şırnak
Çocuğa doğumundan itibaren birey olma hakkını tanıyan, bu haklarla birlikte çocuğun yaşama,
gelişme, korunma ve katılma gereksinimlerine önem ve öncelik veren, çocuğun özel hak ve gereksinimlerinin uluslar arası ortamda kabul edilmesi ve korunmasını sağlayan, insan hakları hukuku
bünyesinde kendine özgü bir yapıya olan ihtiyacın sonucunda insan hakları alanı içinde çocuk hakları alanı oluşmuş ve gelişmiştir.
Çocuk Hakları'nı güvence altına almak için BM İnsan Hakları Beyannamesindeki ilkeleri açmak
ve bu ilkelere uluslar arası hukuki bir nitelik kazandırmak için BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi
hazırlanmış ve imza altına alınmıştır.
1989 yılında BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen sözleşmeyi, Türkiye 1990 yılında imzalamıştır. Türkiye'nin 1995 yılında onayladığı ve çocukların yaşama, gelişme, korunma ve katılım
haklarını tanımlayan BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesine göre, daha erken yaşta ergin olsa bile,
on sekiz yaşını doldurmamış her birey çocuktur.
Sözleşme, çocukların en iyi biçimde yaşamalarını ve kendilerini tam anlamıyla gerçekleştirebilmelerini sağlamaya dayanır. Başka bir ifadeyle çocukları ilgilendiren bütün etkinliklerde "çocuğun
yüksek yararı" temel alınmasını şart koşar.
BM Çocuk Hakları Sözleşmesi ve Çocuk Koruma Kanunu "her ne olursa olsun, her ne fiil
gerçekleştirirse gerçekleştirsin 18 yaş altındaki tüm bireyleri çocuk olarak kabul etmektedir ve çocukların kendilerine tanınan tüm hakları kullanmalarını sağlayıcı destekleyici ve koruyucu tedbir kararları alacak bir yaklaşım öngörmektedir.
18 yaş altındaki bireylerin yani çocukların tutuklanmaları ve yetişkinlerle aynı mahkemelerde
(özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde) yargılanmaları, Türkiye'nin onaylayarak yükümlülük altına
girdiği BM Çocuk Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere birçok uluslar arası sözleşmeye, hukuk
devleti ilkesine ve çocuk adalet sistemine aykırıdır.
Çocukların suça itilme nedenleri kapsamlı, bağımsız ve tarafsız bir şekilde değerlendirilmeleri
ve onların tekrar suça yönelmelerini önleyecek mekanizmaların yapılmasını, çocukların gerek
yargılanmaları süresince gerekse yargılanma sonrasında eğitim başta olmak üzere hiçbir haklarından yoksun kalmamalarını, psikolojik ve gelişimsel destek almaları gerekmektedir.
Aynı sözleşmenin 2. maddesiyle; bu sözleşmede yer alan hakların her çocuğa kendilerinin, ana
babalarının yasal temsilcilerinin sahip oldukları ırk, renk, cinsiyet, dil, siyaset, başka düşünceler,
ulusal etnik, sosyal köken, mülkiyet, sakatlık, doğuş ve diğer statüler nedeni ile hiç bir ayrım
gözetmeksizin tanıyıp uygulanacağını hükme bağlamıştır.
Anayasanın 90. maddesi aracılığıyla Çocuk Hakları Sözleşmesini 37. ve 40. maddesini uygulamak zorunluluğumuz ortaya çıkar.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–7–
ÇHS'nin 37 ve 40. maddesi incelendiğinde;
Yasalara aykırı davranan ya da öyle sanılan her çocuğun kişisel saygınlık ve değer anlayışını
geliştiren yaş durumunu gözeten ve toplumla yeniden bütünleşmesini sağlayan kendine özgü kurulmuş Çocuk Mahkemelerinde yargılanma hakkına sahip olduğu kabul edilmiştir.
Anayasamız 10. maddesinde Çocuk Hakları Sözleşmesinin eşitlik ilkesini tekrarlamıştır.
141. maddesiyle de küçüklerin yargılanması hakkında kanunla özel hükümler konulu ilkesi yer almıştır.
Bu ilke çerçevesinde Çocuk Koruma Kanunu ile suça sürüklenen çocukların korunmasına yönelik özel hükümler öngörülmüştür. Kanunun 3. maddesi ile daha erken yaşta ergin olsa bile 18 yaşını
doldurmamış kişiyi çocuk kabul etmiş ve yasanın uygulama alanına almıştır.
Suça sürüklenen çocuk kavramı olarak;
Kanunlarda, suç olarak tanımlanan bir fiil, işlendiği iddiası ile hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılan ya da işlediği fıilden dolayı hakkında güvenlik tedbirine karar verilen çocuğa esas
aldığını belirtmiştir.
Bu tür çocukların; Çocuk Mahkemeleri ve Çocuk Ağır Ceza Mahkemelerinde yargılanabileceklerini hükme bağlamıştır.
Bu durumda gerek taraf olduğumuz uluslar arası sözleşmeler, gerek Anayasamız gerekse çocukların yargılanması koşullarının belirleyen Çocuk Koruma Kanunu; Çocukların kendilerine özgü
Çocuk Mahkemelerinde yargılanmaları gerektiğini; Çocuklar için tutuklama ve özgürlüğünden yoksun bırakan yaptırımın en son çare olarak ve en kısa süreli olarak kullanılacağını hükme bağladığını
görmekteyiz.
Terörle Mücadele Kanununun 9. ve 13. maddeleri 5-18 yaş arasındaki çocukların uluslar arası
sözleşmeler, Anayasa ve Ulusal Çocuk Koruma Kanunu'na aykırı olarak yetişkinler için bile doğal
mahkemelerinin dışında özel ve ağır hükümler içeren bir mahkemede yargılanmalarına olanak vermektedir. Ayrıca çocuklar için en son çare olarak kabul edilen özgürlüğünden yoksun kalma cezası,
tek seçenek olarak yasaya konulmuştur.
15.07.2006 tarihinde değiştirilen 9. ve 13. maddeler, Anayasanın 90. maddesinde yer alan usule
uygun kabul edilen hak ve özgürlüklerine ilişkin uluslararası sözleşmeler, Anayasaya aykırılıkları
bile tartışılmayarak iç hukuk normlarının önce ve ivedilikle uygulanır hükmü yer almaktadır.
Anayasanın 37. maddesinde yer alan hiç kimse doğal mahkemesi dışındaki bir Mahkemede
yargılanamaz kuralına, Anayasanın 141. maddesinde yer alan, küçüklerin yargılanması hakkında
kanunla özel hükümler uygulanır, hükümleri yer almaktadır.
Ayrıca Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 14.maddesinde ayrımcılık yasağı ile ilgili düzenleme
yer almaktadır. Sözleşmenin 6.maddesindeki "Adil Yargılanma Hakkına" aykırı olarak, sözleşmeye
taraf olunmasına karşın TMK'nın 9. ve 13. maddeleriyle 12-15, 15-18 yaş ayrımı yapılarak, 15-18 yaş
aralığında bulunan kanunla ihtilaf halindeki çocukların deyim yerindeyse yetişkin çocuk hatta yetişkin
kabul edilmesi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine aykırıdır.
Yukarı belirttiğimiz gibi, Anayasanın 90/son maddesi gereğince, ulusal yasalarla kanunla uygun
bulunarak yürürlüğe giren uluslar arası sözleşmelerin aynı konuda farklı düzenlemeler içermesi
halinde uluslar arası sözleşmelerin yasadan önce uygulanması esastır. Buna karşın Terörle Mücadele
Kanununun 9. ve 13.maddesindeki düzenlemeyle BM Çocuk Hakları Sözleşmesindeki çocuk tanımı
kapsamında kalan kanunla ihtilaf halindeki küçükler arasında yargılamayı yapacak makam/mahkeme
ayrımı yapıldığı gibi hapis cezasına seçenek yaptırımların uygulanması olanağı da ortadan
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–8–
kaldırılmıştır. Kısacası, TMK'nın 9. ve 13. maddeleriyle, BM Çocuk Hakları Sözleşmesinin 1., 2. ve
40.maddelerine, Birleşmiş Milletler Çocukların Yargılanması İle İlgili Uyulması Gereken Standart
Şartlar Asgari Kurallarının 14.maddesine ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. ve 14.maddelerine dolayısıyla Anayasanın 90.maddesine aykırı olarak, 15-18 yaş aralığında bulunan çocukların yargılanmasında farklı makamlar görevli ve yetkili kılınmış, hapis cezasına alternatif olarak
uygulanacak seçenek yaptırımlarsa ortadan kaldırılmıştır.
Açıkladığımız tüm bu nedenlerden dolayı, TMK'nın 9. ve 13. maddelerinin Anayasanın 10. maddesinde düzenlenen "eşitlik ilkesine" açıkça aykırılık teşkil ettiğinden dolayı yasa metninde ki gereken
düzenlemeler yapılmalıdır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 9. ve 13. maddeleri Anayasa'nın 10. maddesinde düzenlenen "Eşitlik ilkesine" açıkça aykırılık teşkil ettiğinden dolayı ilgili maddelerin yasa
metninden çıkarılması gerekmektedir. Ayrıca, Terörle Mücadele Kanunu'nun 9. ve 13. maddelerindeki
düzenlemeler, çocukları koruyacak nitelikte değildir. Aksine çocukları suça karşı tamamen korumasız bırakacak düzenlemelerdir. Bu mekanizmayı da oluşturacak yargı sistemi ise Çocuk
Mahkemeleridir. TMK ile 15-18 yaş aralığındaki çocuklar kendilerine özgü ceza adalet sistemi dışına itilerek, yetişkinlere ait ceza adalet sistemine dahil edilmeleri onların sosyal ortamlardan uzaklaşmalarına, eğitim hakkından mahrum kalmalarına ve çocuk yaşta özgürlüklerinden yoksun
kalmalarına ve derin psikolojik travma yaşamalarına neden olacaktır. İlgili maddelerin Anayasaya
aykırılıkları dışında, TMK'nın 9. ve 13. maddeleri, çocukların kendilerine özgü Çocuk
Mahkemelerinde değil de "suça özgü" olarak kurulan Özel Yetkili Mahkemelerde yargılanmalarını
beraberinde getirmektedir. Aynı zamanda yetişkinleri de yargılayan mahkemelerde ve yetişkinlere
özgü usullerle yargılanmasına, haklarında yetişkinler gibi özgürlüğü kısıtlayıcı tedbirlere ve hapis
cezasına alternatif yaptırımların uygulamamasına sebebiyet vermektedir. Çocukların kavrayış, bilinç
düzeyi ve zayıf eylem yeteneği göz önüne alındığında, örgütlü suçlardan yargılanmalarının hem
biyolojik hem de psikolojik olarak gerçekçi olmadığı açıktır.
Bu gerekçelere dayanarak, yasalarla korunan hukuki menfaatlerin özüne açıkça aykırı olduğu
için 9. ve 13. madde ile ilgili yasa metnindeki düzenlemeler yapılmalıdır.
Madde 2- Madde 1 de belirtilen madde gerekçesi, madde 2 için de geçerlidir.
Madde 3- Yürürlük maddesidir.
Madde 4- Yürütme maddesidir.
TERÖRLE MÜCADELE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
TEKLİFİ
MADDE 1-12/04/1991 tarihli ve 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 9 uncu maddesinin
son cümlesi yasa metninden çıkarılmıştır.
MADDE 2-12/04/1991 tarihli 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 13 üncü maddesinin
tamamı yasa metninden çıkarılmıştır.
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
–9–
HAKKÂRİ MİLLETVEKİLİ HAMİT GEYLANİ’NİN TEKLİFİ (2/477)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu ve 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.
Gereğini saygılarımla arz ederim.
Hamit Geylani
Hakkâri
GENEL GEREKÇE
Yeni Türk Ceza Kanunu'nun 220. ve 314. maddesi ile Terörle Mücadele Kanunu'nun 7. maddesi,
adalet duygusunu sarsacak derecede haksızlıklar yaratmaktadır. Yargı organların bu maddeleri yorumlama biçimiyle uygulamada sıradan bir mitinge veya yürüyüşe katılmış olmak veya örgüt lehine
bir slogan atmak dahi artık örgüt üyeliği olarak değerlendirilmekte ve cezalandırılmaktadır. Bu maddelerin uygulamasında; bir yürüyüşe katılıp slogan atan bir çocuk veya yetişkin, silahlı bir örgütün
militan kadrosunda olan bir üyesinden daha fazla ceza alabilmektedir.
Son dönemlerde toplumun vicdanını yaralayan buna benzer çok sayıda yargı kararlarına tanık
olunmaktadır. Yüzlerce çocuk hakkında gösterilere katıldıkları ve polise taş attıkları gerekçesiyle
çeşitli mahkemelerde davalar açılmış ve tutuklanmışlardır. Polise taş attığı iddia edilen çocuklar için
talep edilen cezalar, kasten adam öldürme suçunun karşılığı olan cezaya neredeyse eşit düşmektedir.
Tasarı haline getirildiği günden bu yana düşünce ve ifade özgürlüğüne getirdiği kısıtlama ve
yasaklarla gündemden düşmeyen 5237 Sayılı TCK'nın 314 ve 220. maddeleri örgüt kurma suçlarını
düzenlemektedir.
Bu maddeler, yasadışı örgüt kurma, kurulan örgütlere üye olma, bu örgütlere yardım etme, örgütlerin propagandasını yapma gibi suçlar, cezai yaptırıma bağlamaktadır.
Ancak aynı hükümler arasında "örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyenlerin de
örgüt üyesi gibi cezalandırılacağına" dair bir düzenleme de yer alıyor (TCK: 220/6). Öte yandan yeni
TCK sistemi, ceza hukukunun bir kavramı olan "gerçek içtima" esaslarını benimsiyor ve failin tek
bir eylemi ile ceza kanunun farklı hükümlerinin ihlal edilmesi durumunda, sanığın her bir suçtan
ayrı ayrı cezalandırılacağını öngörüyor.
28 Mart 2006 tarihinde Diyarbakır'da yapılan cenaze törenlerinde meydana gelen ve ardından
çevre illere de sirayet ederek birkaç gün süren gösterilerle ilgili Yargıtay Ceza Genel Kurulu (CGK),
TCK'nın yukarıda anılan hükmüyle ilgili ceza hukukunun yorum ilkelerini hayli zorlayan bir karara
imza attı.
CGK'nın 2007/9-282 Esas ve 2008/44 karar sayılı kararında sonuç olarak şu görüşe yer verilmiştir: " ... Örgütün genel çağrısı, örgüte ait yayın organlarının yayınları ve çağrıları ile somutlaşmış
olup bu çağrıların belirli bir kişiye yapılmış olmasına gerek bulunmuyor.
Örgütün bilgisi ve istemi doğrultusunda gerçekleştirilen bu eylemlerin örgüt adına gerçekleştirildiği sabittir. Örgüt adına gerçekleştirilen bu eylemlere katılan sanığın eylemi, diğer suçların
yanında 5237 sayılı TCK'nın 314/3 ve 220/6 maddeleri yollamasıyla 314/2 maddesine de aykırılık
oluşturur."
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 10 –
Buna göre bir gösteri yürüyüşüne katılarak örgüt lehine slogan atan biri, üç suçtan ayrı ayrı
yargılanacak ve cezalandırılacaktır.
Önce yasadışı toplantı ve gösteriye katıldığı için Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yasası hükümlerini ihlal etmekten, ardından örgüt lehine slogan attığından Terörle Mücadele Yasası' nın örgüt propagandasını düzenleyen 7. maddesinden cezalandırılacaktır. Ve en sonunda aynı kişi örgüte üye
olmamakla birlikte, örgütün istediği ve yapılması çağrısında bulunduğu iddia edilen gösteri eylemine katıldığı için ayrıca örgüt üyesi gibi en az 7,5 yıl hapis cezası ile de cezalandırılacaktır. Böylece
sadece bir cenaze töreni veya herhangi bir etkinliğe katılan biri 20 yıla varan hapis cezasıyla
yargılanabilecek.
Örgütün ideolojisi, siyaseti ve stratejisinden hiç haberdar olmayan bir yurttaş da gerçekte aynı
konuda ihtiyaç duyarak kimi etkinliklere katılması durumunda, örgütün istediği bir konuda ve onun
çağrısına uyarak bir davranışta bulunduğu ileri sürülerek örgüt üyesi gibi cezalandırılabilecektir.
Ceza Kanunu sözü edilen normunun Yargıtay CGK'nın içtihadı doğrultusunda bu şekilde uygulamasının sürdürülmesi durumunda, kısa bir süre sonra binlerce kişi tek bir davranış nedeniyle diğer
suçların yanında örgüt üyeliği gibi ağır cezalarla cezalandırılacak, giderek toplumunun bir kesimi
örgüt üyesi yapılarak, belki de cezaevlerinde yer kalmayacak. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri
Genel Müdürlüğü'nün verilerine, Türkiye'deki cezaevlerinde son 39 yılın en kalabalık dönemi
yaşanmaktadır.
Ayrıca TCK 220. maddenin 7. fıkrası "Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte,
örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır" diyor. TCK 314/3
fıkrası da, 220. maddeye atıf yaparak, "Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçuna ilişkin diğer
hükümler, bu suç açısından aynen uygulanır" diyor. 765 Sayılı Eski TCK'da 169 ve 314. Maddeleriyle
düzenlenen "Örgüte Yardım ve Yataklık Suçu" Yeni TCK'da düzenlenmemiştir.
Örgüte hakim olan hiyerarşik ilişki içinde olmamakla beraber, bilerek ve isteyerek örgüte yardım
eden kişinin, örgüt üyesi kabul edilerek cezalandırılması öngörülmüştür. Bu nedenle, "örgüte yardım
ve yataklık" adıyla ayrı bir suç tanımlaması yapılmamıştır. Bu kavram altında söz konusu edilen
fiiller, nitelik bakımından örgüte üye olmak dolayısıyla sorumluluğu gerektirmektedir. (TCK 220/7)
Bu hüküm pratik yaşamda oldukça sıkıntılar yaratmakta ve adaletsiz bir hukuk uygulamasına
neden olmaktadır.
Bir örgüt üyesinin evinde kaldığı bir akrabası veya arkadaşı, doğrudan örgüt üyesi gibi cezalandırılmaktadır. Bu hükmün değişmesi gerekmektedir.
3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu, hemen her maddesi ciddi hukuki sorunlar barındırmaktadır. Bu yasanın tümden kaldırılması veya değiştirilmesi gerekmekle birlikte önem arz eden ve acil
değiştirilmesi gereken 7. Maddesi üzerinde değişiklik teklif edilmektedir. Yasanın 7. Maddesinin
2 ve 3. fıkrasında düzenlenen hükümler, 5237 Sayılı TCK'nın 220/8 maddesinde zaten düzenlenmiş
olup, düşünce açıklamaları önünde ciddi bir engel teşkil etmektedir. Keza 7. maddenin 1. fıkrası
silahlı örgüt suçunu düzenleyen TCK 314. Maddesine atıf yapmaktadır.
"Terör Örgütünün Propagandasının Yapılması" şeklinde düzenlen 2. ve 3. fıkra, uygulamada
çok ciddi haksızlıklara neden olmaktadır. En basit bir demokratik eylem bile yasanın bu hükmü kapsamında değerlendirilmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 11 –
Suç ve ceza arasında makul ve adil bir dengenin olması gerektiği ceza hukukunun bilinen
ilkelerinin başında geliyor. Bu dengenin bozulmasına yol açacak düzenlemeler adil yargılama hakkını
ihlal edeceği gibi, toplumun yargıya ve devlete olan güvenini de ortadan kaldıracaktır. Uygulamanın
aynı zamanda Anayasa'nın ve taraf olduğumuz AİHS'nin adil yargılama hakkını koruma altına alan
hükümlerine aykırı olduğundan da kuşku bulunmuyor.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Madde ile örgüt üyelerinin doğrudan talimatlarıyla işlenen suçlardan dolayı kişinin
fail olarak cezalandırılması düzenlenmektedir. Böylece "cezaların şahsiliği ilkesi" korunmuş
olmaktadır. Madde ile örgüt üyesi olmadığı halde, örgüt adına suç işleyen bir kişinin, sadece işlediği
suç bakımından cezalandırılmasını öngörmektedir. Bu kişi ayrıca örgüte üye olma suçundan cezalandırılamaz. Yine madde ile, örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte
bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin örgüt üyesi olarak cezalandırılması önlenmiştir. 8. fıkra
yürürlükten kaldırılarak, düşünce ve ifade özgürlüğü suç olmaktan çıkarılmıştır. Böylelikle, son
dönemlerde sıkça karşılaştığımız hukuksuzlukların ve haksızlıkların önlenmesi hedeflenmiştir.
Madde 2- Madde ile Terörle Mücadele Kanunu'ndaki 7/2 fıkrasında yer alan, "Terör Örgütünün
Propagandasının Yapılması" hakkındaki düzenlemenin yaratmış olduğu hukuksuzluğun ve sıkıntıların önlenmesini hedeflemektedir. Zira, TCK 220. Maddesi'nin 8. fıkrası bu konudaki suç ve cezayı
düzenlemiştir. Ancak bu fıkra hükmü de, düşünce ve ifade özgürlüğü önünde ciddi bir engel teşkil
etmektedir. Zaten, Terörle Mücadele Kanunu'nun 7. Maddesi'nin 1. fıkrası, TCK 314. Maddesine
atıf yapmaktadır.
Madde 3- Kanunun yürürlük tarihidir.
Madde 4- Kanunun kimler tarafından yürütüleceğini belirtir.
TÜRK CEZA KANUNU VE TERÖRLE MÜCADELE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 220. Maddesinin 5, 6 ve 7. fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir, 8. fıkrası ise yasa metninden çıkarılmıştır.
“MADDE 220-
5) Örgüt yöneticileri, doğrudan verdikleri talimatlar neticesinde işlenen suçlardan dolayı ayrıca
fail olarak cezalandırılır.
6) Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, sadece işlediği suçtan dolayı cezalandırılır.
7) Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım
eden kişi, 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
8) Fıkra yasa metninden çıkarılmıştır.”
MADDE 2- 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 7. Maddesinin 2. ve 3. fıkrası yasa metninden çıkarılmıştır.
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 12 –
İSTANBUL MİLLETVEKİLİ AYŞE JALE AĞIRBAŞ VE 2 MİLLETVEKİLİNİN TEKLİFİ (2/508)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Terörle Mücadele Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifimiz ve gerekçesi ekte
sunulmuştur.
Gereğini saygılarımızla arz ederiz.
Ayşe Jale Ağırbaş
İstanbul
Hasan Erçelebi
Denizli
Hüseyin Mert
İstanbul
GENEL GEREKÇE
Çocuk, gelişim dönemlerini yaşayan, toplumsal anlamda birey olmaya hazırlanan ve bu nedenle
sorunlar ve karmaşalarla yüklü 18 yaşından küçük bireylerdir. Doğduğu andan itibaren kendine has
karakter, davranış, duygu, zeka ve görüntüye sahip olan çocuk, ayrı ayrı yaratıcılık gücü, ilgi ve
yeteneklerle donatılmış yetişkinden farklı özellik gösterdiği kabul edilen bir kişi olarak
tanımlanmaktadır.
Çocuk ve suç kavramlarını birlikte ifade etmek birçok zaman güç olmakla birlikte, çocuk
suçluluğu gelişmekte olan ülkelerin önemli sosyal sorunlarından biri olmaya devam etmektedir.
Toplumu ve çocukları suçtan korumanın temel aracı olarak bugüne kadar sürekli ceza hukukuna
başvurulmuştur. Oysa, ceza hukuku çocukları suçtan korumanın en elverişsiz aracıdır. Cezalandırma
sistemi çocuğu suça iten nedenleri ortadan kaldırmamakta, çocuğun kişiliğine giderilmesi güç zararlar
vermektedir. Çocukları her türlü olumsuzluklardan korumak üzere, çocuklara evrensel olarak kabul
edilen haklar veren uluslararası sözleşmeler imzalanarak kabul edilmiş ve bu haklar ülkelerin ulusal
yasalarında da yer bulmuştur. Bu şekilde, çocuğun cezalandırılması yerine çocuğun "toplumsallaşmasını" sağlamaya, hatalı ve yanlış deneyiminin etkilerini en aza indirmeye yönelik yaklaşımlar
benimsenmeye çalışılmıştır. Ceza hukuku bakımından öngörülen evrensel koruma ilkeleri, çocukların
belli bir yaşa kadar ceza ehliyetinin olmaması ve çocukların suçların faili de olsa esasen o suçun
mağduru olarak kabul edilmesi şeklindedir. Suça itilen çocuklara ilişkin koruma hükümleri, suçun
türü ne olursa olsun, her çocuk bakımından aynı şekilde uygulanmasını gerektirmektedir. Suçun
türüne göre çocuk suçlular arasında ayrım yapmak, çocuk haklarına aykırılık teşkil etmektedir.
Çocuklar yetişkinler gibi yargılanmamalı ve çocuklar hakkında özgürlüğü kısıtlayıcı tedbirler ile
hapis cezasına en son çare olarak başvurulmalıdır. Ceza alan çocukların cezalarının infazı çocuklara
özgü koşullarda yapılmalıdır. İyi bir yasa koyucunun asıl amacı suçları önlemek olmalıdır. Önlemek
cezalandırmaya tercih edilmelidir. Çünkü, suçları önlemek gelecekte adil ve insan haysiyetine yaraşır
bir toplumsal düzen yaratmaya yöneliktir.
Türkiye, Birleşmiş Milletler'in Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi'ni 1995 yılında imzalayarak
yürürlüğe sokmuştur. Anayasamızın 90'ıncı maddesinde, yürürlüğe konulmuş milletlerarası
antlaşmaların kanun hükmünde olduğu ve kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle
çıkabilecek uyuşmazlıklarda, milletlerarası antlaşma hükümlerinin esas alınacağı belirtilmiştir. Bu
çerçevede çocukların uygulanabilir yasalardan, usullerden, koruma tedbirlerinden durumları ve
yaşları ile orantılı olacak şekilde yararlanmasını sağlamak üzere kanunlardaki aykırı hükümler
değiştirilmelidir.
Ceza hukuku sistemimiz çocuk suçluları ceza sorumluluğu açısından yetişkinlerden ayırmakta
ve onlara farklı yaptırım uygulamaktadır. Ancak, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun bazı
hükümleri, çocukları terör suçlusu olarak nitelendirmekte ve onların yetişkinler gibi yargılanmasına
– 13 –
ve yetişkinlerden daha ağır cezalar almasına yol açmaktadır. Terörle Mücadele Kanunu'ndaki çocuk
hakları konusundaki evrensel koruma ilkelerine aykırılık teşkil eden hükümler nedeniyle, 12- 18 yaş
arası çocuklar toplumsal olaylarda polise taş attıkları için, yüzlerini kısmen ya da tamamen
kapattıkları için ceza almaktadırlar. Bu cezalandırma sürecinde çocukların, çocuk mahkemesinde
yargılanmaları gerekirken, yaşına göre cezasında indirim yapılabilmesi veya ertelenmesi ya da
cezasının paraya çevrilebilmesi hakları mevcutken bunlar uygulanamamaktadır. 1995 senesinde
Birleşmiş Milletler'in Çocuk Hakları sözleşmesini imzalayan ülkemiz, çıkardığı çocuk koruma
kanunu ile ayrıntılı düzenlemeler yapmış ve 23 Nisan’ı Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak
ilan etmiş olmasına rağmen, Terörle Mücadele Kanunu'nda çocuk haklarına aykırı hükümler
bulunması çocuk hakları ihlallerine sebep olmaktadır.
Çocukların herhangi bir suça karıştığı durumlarda, dünyada kabul görmüş genel prensip, "suç
işleyen çocuk yoktur, suça sürüklenen çocuk vardır" şeklindedir. Bu kabulle beraber çocukların çok
istisnai durumlar hariç hapsedilmeleri, okulundan, ailesinden ve sosyal çevresinden kopartılması
tercih edilmemektedir. Çocukların sürüklendikleri suçlara ilişkin cezalandırma sürecinde, suçun
niteliğine göre herhangi bir ayırım gözetilmemektedir. Ülkemizde ise, bu yapının varlığından söz
etmek mümkün değildir.
Çocuk ceza adalet sisteminin en temel amacı, çocuğun iyileştirilmesinin, ıslah edilmesinin ön
planda tutulması ve çocuk suçlulara gösterilecek tepkinin suçlunun içinde bulunduğu koşullarla
orantılı olmasıdır. Terörle Mücadele Kanunu'nun ilgili maddelerine göre suçlanan çocukların
yargılanma sürecine, tutukluluk hallerine ve fiziki şartlarına baktığımız zaman bunun aksine bir
uygulamanın olduğu görülmektedir. Yasadışı gösteriye katılan çocuklar, Terörle Mücadele Kanunu
kapsamında 25-30 seneye varan ağır ceza istemiyle yargılanmaktadırlar. Kesin olmayan verilere göre
Terörle Mücadele Kanunu kapsamında bugüne kadar 12-18 yaş arası 3000 çocuk yargılanmış, 147
çocuğa toplam 373 yıl hapis cezası verilmiş durumdadır. Çocukların aldıkları cezalarda 11 ile 34 sene
arasında değişmektedir. 17 yaşında tutuklanıp, tutuklu olduğu süre içerisinde 18 yaşını dolduranlar
bu rakama dahil edildiğinde, ceza alan çocuk sayısında azımsanamayacak bir artış göze çarpmaktadır.
Çocuklar hapis cezası aldıktan sonra, terör örgütü mensuplarıyla aynı cezaevinde kalmaktadırlar. Bu
durum, çocukların cezaevinde terör örgütü militanı olarak yetişmesi tehlikesini beraberinde
getirebilmektedir. Terörle Mücadele Kanunu mağduru çocukların bulundukları cezaevlerinin fiziki
şartları, çoğu zaman, yetişkinlerin bile dayanamayacağı ağırlıktadır. Ceza kanunlarının temel amacı,
çocukları cezalandırmak değil, kazanmak olmalıdır. Çocukların sonucunu düşünmeden yasadışı
gösterilere katılmalarına ilişkin cezai yaptırımlarda, çocuk ceza adalet sisteminin en temel
amaçlarından olan "orantılılık ilkesi"nin gözetilmesi gerekmektedir.
Kanun Teklifiyle amaçlanan, çocukların işledikleri hatalı fiiller nedeniyle yargılanmaması değil,
çocukların yaşlarının gerektiği şekilde, uluslararası anlaşmaların ve kanunların onlara verdiği eşit
şartlar altında yargılanmalarıdır. Suçta herhangi bir ayrım olmadan çocuklara tanınan hakların işlerlik
kazanmasıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 14 –
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- Yasadışı gösterilerde yer alan çocukların, terör suçlusu olarak nitelendirilmesi ve bu
suçu işlemiş yetişkinlerden daha ağır yaptırımlarla karşı karşıya bırakılmasına neden olan madde
hükmünün ortadan kaldırılması amaçlanmıştır.
Madde 2- Herhangi bir suçtan ceza alan çocuk için suçun türü ne olursa olsun, aldığı cezada
yaşına göre indirim yapılması, verilen cezanın suçun türüne göre ayrıca arttırılmaması, çocuklar için
ceza hukuku bakımından geçerli evrensel koruma ilkelerindendir. Oysa, Terörle Mücadele Kanunu
kapsamında cezalandırılan çocuklara verilen cezalar yarı oranında artırılmaktadır. Çocuk herhangi bir
suç nedeniyle cezalandırılırken, çocuk ceza adalet sisteminin en temel amaçlarından olan "orantılılık
ilkesi"nin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu sebeple yetişkinler için uygulanan ceza
artırımlarının çocuklar açısından uygulanmamasını sağlamak üzere Terörle Mücadele Kanunu'nun
5. maddesine bu maddenin çocuklar açısından uygulanamayacağına dair açık bir hüküm getirilmektedir.
Madde 3- Terör örgütü mensupları ya da destekçileri tarafından kandırılarak yasadışı gösterilere
katılması sağlanan ve bu şekilde suça itilen çocuklara, örgüt propagandası yapmaktan dolayı ceza
verilmesinin ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.
Madde 4- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 9. Maddesi'nin son cümlesi yasa metninden
çıkarılarak çocukların yetişkinler gibi yargılanması önlenmektedir. Bu kapsamda, onbeş yaşın
üzerindeki çocuklar hakkında açılan davaların ağır ceza mahkemeleri yerine çocuk mahkemelerinde
görülmesi amaçlanmaktadır.
Madde 5- 16-18 yaş dilimi arasındaki çocuklara Terörle Mücadele Kanunu kapsamında verilen
cezalarda, tıpkı yetişkinlere uygulandığı gibi hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı
verilememekte; verilen hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilememekte ve ertelenememektedir.
Terörle Mücadele Kanunu'nun 13. Maddesinin son cümlesi "Ancak bu hükümler çocuklar hakkında
uygulanmaz." şeklinde değiştirilerek, çocuğun üstün yararı ilkesi gözetilerek, çocuk hakları ihlali
giderilmiştir.
Madde 6- 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 17. maddesine, bu maddenin çocuklar
hakkında uygulanamayacağına dair açık bir hüküm getirilerek, ceza alan çocukların uygulanabilir
yasalardan, usullerden, koruma tedbirlerinden durumları ve yaşları ile orantılı olacak şekilde
yararlanması sağlanmaktadır.
Madde 7- Yürürlük maddesidir.
Madde 8- Yürütme maddesidir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 15 –
TERÖRLE MÜCADELE KANUNUNDA DEGİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR
KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun cezayı arttıran
2. maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Eylemlerine uygun genel hükümler saklı kalmak kaydıyla bu maddenin 2. fıkra hükmü ve TCK
m. 220/6. fıkra hükmü çocuklar hakkında uygulanmaz."
MADDE 2- 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun cezayı arttıran
5. maddesine "Yukarıdaki hükümler çocuklar hakkında uygulanmaz." fıkrası eklenmiştir.
MADDE 3- 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun terör örgütleri
başlığını taşıyan 7. maddesinin 2. fıkrasının a bendinin sonuna, "Ancak bu hüküm çocuklar hakkında
uygulanmaz" ibaresi eklenmiştir.
MADDE 4- 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 9. maddesinin son
cümlesi olarak yer alan "Bu suçlardan dolayı onbeş yaşın üzerindeki çocuklar hakkında açılan davalar
da bu mahkemelerde görülür" ibaresi yasa metninden çıkarılmıştır.
MADDE 5- 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun 13. maddesinin
son cümlesi olarak yer alan "Ancak bu hükümler onbeş yaşını tamamlamamış çocuklar hakkında
uygulanmaz" ibaresi yerine "Ancak bu hükümler çocuklar hakkında uygulanmaz." şeklinde
değiştirilmiştir.
MADDE 6- 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu'nun koşullu
salıverilmeyi düzenleyen 17. maddesine "Yukarıdaki hükümler çocuklar hakkında uygulanmaz."
fıkrası eklenmiştir.
MADDE 7- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 8- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 16 –
MARDİN (Eski) MİLLETVEKİLİ AHMET TÜRK VE 20 MİLLETVEKİLİNİN
TEKLİFİ (2/534)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Terörle Mücadele Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
gerekçesi ile birlikte ilişikte sunulmuştur.
Gereğini arz ederiz.
Ahmet Türk
Mardin (Eski)
Emine Ayna
Mardin
Fatma Kurtulan
Selehattin Demirtaş
Diyarbakır
Sırrı Sakık
Muş
Ayla Akat Ata
Bengi Yıldız
Batman
M. Nezir Karabaş
Bitlis
Akın Birdal
Aysel Tuğluk
Diyarbakır (Eski)
Gültan Kışanak
Diyarbakır
Hamit Geylani
Pervin Buldan
Iğdır
Sebahat Tuncel
İstanbul
Nuri Yaman
Osman Özçelik
Siirt
İbrahim Binici
Şanlıurfa
Sevahir Bayındır
Hasip Kaplan
Şerafettin Halis
Özdal Üçer
Şırnak
Tunceli
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Van
Batman
Diyarbakır
Hakkâri
Muş
Şırnak
Van
(S. Sayısı: 526)
– 17 –
GENEL GEREKÇE
Hukuken "doğduğu andan itibaren ergin olduğu yaşa kadar geçen sürede" insan, çocuk olarak
tanımlanır. Çocuk; küçük bir yetişkin veya insan modeli değil, çevresini algılayışı ve yorumlayışı
yetişkinden farklı özellik gösterdiği kabul edilen bir kişidir.
Çocuklara ilişkin ceza hukuk bakımından geçerli evrensel koruma ilkeleri vardır. Türk
Hukukunda bu ilkeler; BM Çocuk Hakları Sözleşmesi ve Çocuk Koruma Kanunu çerçevesinde
ayrıntılı olarak yer almıştır.
Türkiye, çocuk hakları alanında en kapsamlı metin olma özelliğine sahip bulunan Birleşmiş
Milletler'in Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi'ni imzalamış ve usulüne uygun bir şekilde onaylamak
suretiyle 1995 yılında yürürlüğe sokmuştur. Anayasamızın 90 ıncı maddesinin beşinci fıkrası şu
düzenlemeyi içermektedir:
"Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar
hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle: 7.5.20045170/7 md.) Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası
antlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek
uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınır"
Normlar hiyerarşisi ilkesi gereği yasal düzenlemelerin anılan hükme aykırı olmaması aykırı olan
hükümlerin değiştirilmesi hukuki bir zorunluluktur.
Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye göre, daha erken yaşta ergin olsa bile, 18
(onsekiz) yaşını doldurmamış her birey çocuktur. Çocuk ceza adalet sisteminin en temel ilkesi
"çocuğun üstün yararı"nın korunmasıdır. Buna göre çocuk ceza adalet sistemi; çocukların haklarının
ve güvenliğinin lehine davranır ve onların fiziksel ve ruhsal sağlıklarına destek olur. Bu kurallar;
insan haklarıyla, temel hak ve özgürlüklerle uyumlu, bireyin hak ve özgürlüklerini güvence altına alan
hukuk toplumunun ve demokratik düzenin ilkelerine uygun bir şekilde oluşturulmalıdır.
Söz konusu kurallar; ırk, renk, cinsiyet, yaş, dil, din, milliyet, siyasal veya başka bir fikir, kültürel
inanç ve uygulama, mülkiyet, doğum veya aile statüsü, etnik veya toplumsal köken ve özgürlük gibi
sebeplerle ayrımcılık yapılmaksızın tarafsızlıkla uygulanmalıdır. Pozitif hukukumuzda çocuk henüz
on sekiz yaşını doldurmamış kişi olarak tanımlanmıştır. Türk Ceza Kanunu 'Tanımlar' başlığı taşıyan
6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde "b) Çocuk deyiminden; henüz onsekiz yaşını
doldurmamış kişi, ... " anlaşılacağını hüküm altına alınmıştır.
Çocuk adalet sistemine ilişkin hükümleri de içeren ve 3 Temmuz 2005 tarihinde kabul edilen
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu'nun 3 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde "Çocuk:
Daha erken yaşta ergin olsa bile, onsekiz yaşını doldurmamış kişi ... " olarak tanımlanmıştır.
Çocuk Ceza Adaleti sistemlerinin en büyük amacı çocuğun iyileştirilmesinin daima ön plana
alınması (çocuğun üstün yararının gözetilmesi) ve çocuk suçlulara gösterilecek tepkinin hem suçun
hem suçlunun içinde bulunduğu koşullarla orantılı olmasıdır. Böylelikle birinci hedef "çocuğun
durumunun iyileştirilmesi"; ikinci hedef ise "orantılılık ilkesine uygun yaptırımlar uygulanmasıdır."
Demek ki çocuk ceza adaleti sisteminde esas olan iyileştirme tali olan cezalandırmadır.
Cezalandırmada da amaç mümkün olan en düşük yaptırımın uygulanmasıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 18 –
Çocuk ceza adalet sisteminin benimsediği bu temel ilkelerden öncelikle anlaşılması gereken
kanunla ihtilafa düşen çocuğun suçlu kabul edilmesinden ziyade çocuğun yaşamının iyileştirilmesi,
uygun eğitim ve öğrenim almasının sağlanması, toplumsal sorumluluğunun geliştirilmesi çabalarıyla
topluma geri kazandırılması gerektiğidir.
Bu nedenle çocuğun işlediği bir fiil nedeniyle yargılanması esnasında Ceza yargılamasında
yetişkinler için kullanılan "şüpheli" ya da "sanık" ifadeleri yerine çocuğu doğrudan hedef almayan
anlatım biçimleri tercih edilmektedir. Çocuk yargılamasında çocuk için "suçlu" ya da "şüpheli"
kavramları yerine "suça sürüklenen çocuk" ya da "suça itilen çocuk" terimleri seçilmektedir. Nitekim
Çocuk Koruma Kanunu'nun 3. Maddesinde de "suça sürüklenen çocuk" terimi kullanılmaktadır.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocukların kendilerine tanınan tüm hakları
kullanmalarını sağlayacağı destekleyici ve koruyucu tedbir kararlarını içeren yaklaşımlar
öngörmektedir. Çocukların suça itilme nedenleri kapsamlı, bağımsız ve tarafsız bir şekilde
değerlendirilip, hiçbir haklarından yoksun bırakılmadan psikolojik destek almalarını gerektirmektedir.
Sözleşmenin 2. Maddesine göre taraf devletler sözleşmedeki hakları "her çocuğa, kendilerinin,
ana-babalarının veya yasal vasilerinin sahip oldukları, ırk, renk, cinsiyet, dil, siyasal ya da başka
düşünceler, ulusal, etnik ve sosyal köken, mülkiyet, sakatlık, doğuş ve diğer statüler nedeniyle hiçbir
ayrım gözetmeksizin tanır ve taahhüt ederler". Yani hiçbir gerekçe çocuklar arasında ayrım
yapılmasını haklı kılmaz. Terör suçlarıyla ilişkilendirilmiş çocuklar bakımından da bu ayrımın
yapılmayacağı açıktır.
Sözleşmenin 37 nci maddesi; hiçbir çocuğun keyfi bir biçimde özgürlüğünden yoksun
bırakılamayacağını, çocuğun tutuklanmasına, alıkonulmasına veya hapsine yasa gereğince en son
çare olarak, en kısa süre ile başvurulmasını öngörmüştür. Ayrıca sözleşmenin 40 ıncı maddesi her
çocuğun topluma kazandırılması, temel hak ve özgürlüklerine saygı duyulmasını pekiştirerek eşit
muamele görmesini, hakkında ceza kanununu ihlal iddiası veya ithamı bulunan her çocuğun yetkili,
bağımsız ve yansız bir makam ya da mahkeme önünde adli ya da başkaca uygun yardımdan
yararlanarak ve özellikle çocuğun yaşı ve durumu gözönüne alınmak suretiyle kendisinin yüksek
yararına aykırı olduğu saptanmadığı sürece, ana-babası veya yasal vasisi de hazır bulundurularak
yasaya uygun biçimde adil bir duruşma ile konunun gecikmeksizin karara bağlanmasının sağlanması
gerektiğini düzenlemektedir. Bu düzenlemeyle herhangi bir istisna içermeksizin taraf devletlere
emredici kurallar getirmiştir.
Tüm bu pozitif yaklaşımlara göre 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanununun çocuklarla ilgili
uygulama kapsamı ve hükümleri genel kanun olan Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere, çocuklar
hakkında benimsenmiş söz konusu uluslararası sözleşmelere ve ilgili protokollere, Çocuk Koruma
Kanununa ve Anayasa'da düzenlenen Hukuk Devleti ve Eşitlik gibi ilkelere aykırılık teşkil etmekte
ve eşitler arasında eşitsizlik yaratmaktadır.
Çocuklarla ilgili bu sorun Terörle Mücadele Kanunu kabul edildiği 1991'den beri vardır. Ancak
2006 yılında yapılan değişiklikle bu sorun daha görünür hale gelmiş ve sorun daha da ağırlaşmıştır.
Belirtilmelidir ki genel olarak tüm çocuklara ilişkin yetişkinlere özgü soruşturma ve yargılama sorunu
Türk Ceza Hukuku sistemi kurulduktan beri var olan ve yakın geçmişte çözümü için adımlar atılan
bir sorundur. Çocuk Koruma Kanunu, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi, Çocuk Mahkemeleri, Çocuk
Büroları bu çözüm sürecinin hukuksal ve yapısal araçlarından öne çıkanlardır. Ancak çocukları
etkileyen Terörle Mücadele Kanununun yarattığı özel soruşturma, özel yargılama, özel cezalandırma
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 19 –
ve özel infaz rejimi sorunları 1991'den itibaren ortaya çıkmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken
konu, sorunun Terörle Mücadele Kanunu mağduru çocukların sadece yetişkinler gibi işleme maruz
kalmalarından değil, terör suçlarına özgü olarak ve yetişkinler için geliştirilmiş olan özel soruşturma,
yargılama, cezalandırma ve infaz rejimlerine çocukların da maruz bırakılmalarından doğmasıdır.
Yani Terörle Mücadele Kanunu mağduru çocuklar hem genel olarak hem de özel olarak aynı süreçte
iki kez çocuk hakları ihlal edilerek mağdur edilmektedir.
1991 yılından bugüne kadar Türkiye'nin birçok yerinde binlerce çocuk Öncelikle Terörle
Mücadele Kanunu kapsamında aynen yetişkinler gibi özel usullerle soruşturulmuş, özel bir şekilde
kovuşturulmuş, özel olarak cezalandırılmış ve özel yöntemlerle cezaları infaz edilmiştir. Bugün bu
sorun 2006 yılından itibaren bölgesel olarak özellikle Doğu ve Güney Doğu Anadolu da olmak üzere
Türkiye'nin her yerinde ve yine özellikle Kürt çocuklarını hedef alacak şekilde sayısal ve sosyal çapı
giderek büyüyen bir sorun olarak yaşanıyor. Ama bu durum sorunu temel olarak bir çocuk sorunu
olmaktan çıkarmıyor. Yasal koşullar ve uygulamalar aynı kaldığı sürece yarın farklı koşullarda farklı
çocukların aynı mağduriyeti yaşaması çok mümkün bir durumdur.
Terörle Mücadele Kanununun 9 ve 13 üncü maddelerinde 29.06.2006 tarihinde "5532 sayılı
Terörle Mücadele Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la yeni düzenlemeler getirilmiş
ve böylece 16-18 yaş dilimindeki çocukların da yetişkinlere özgü kurallarla yargılanmalarının ve
cezalandırılmalarının önü açılmıştır.
Öncelikle Terörle Mücadele Kanununun 9 uncu maddesine getirilen değişiklikle bu kanun
kapsamına giren suçlarla ilgili 16-18 yaş aralığındaki çocukların da yetişkinler gibi Özel Yetkili Ağır
Ceza Mahkemelerinde yargılanacağı hükme bağlanmıştır. Oysa Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları
Sözleşmesi ve Çocuk Koruma Kanunu çerçevesinde çocuk tanımı kapsamında kalan küçüklerden
kanunla ihtilaf halinde olanlar için yargılamayı yapacak mahkemeler Çocuk Mahkemeleridir. Bu
durum Anayasanın 37. Maddesinde yer alan "hiç kimse doğal mahkemeler dışında yargılanamaz"
kuralına ve Anayasanın 141. Maddesinde yer alan "Küçüklerin yargılanması hakkında kanunla özel
hükümler konulur" hükmüne aykırılık teşkil etmektedir.
13 üncü madde değişikliğinde ise bu kanun kapsamına giren suçlarla ilgili olarak hükmün
açıklanmasının geri bırakılması, verilen hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesi ve
ertelenmesinin 16-18 yaş dilimindeki çocuklar hakkında da uygulanamayacağını hükme bağlamıştır.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 14. maddesinde "Ayrımcılık Yasağı" düzenlenmiştir.
Türkiye sözleşmeye taraf olmasına rağmen Terörle Mücadele Kanunu'nun 9. ve 13. Maddelerinde
16-18 yaş dilimindeki çocuklar arasında ayrım yapmıştır. Suçun türü her ne olursa olsun 18 yaş altı
çocuklar arasında bu tür bir ayrıma gitmek başta ayrımcılık yasağını ihlal etmekte aynı zamanda
çocuk haklarına temelden aykırılık oluşturmaktadır.
Değişiklikten önce var olan sorunlar ise başlıca Terörle Mücadele Kanunu 2, 5 ve 17 nci
maddeden kaynaklanmaktadır. Ayrıca Terörle Mücadele Kanunu 7 nci maddesinin 2 nci fıkrasının (a)
bendi çocuklar bakımından uygulanması da orantılılık ilkesine aykırıdır.
Örgüt üyesi olmasa bile gösterilere katılmak nedeniyle örgüt üyesi gibi cezalandırılan çocuklarla
ilgili bu uygulama çocukların gerçekten örgüt üyesi olanlardan çok daha fazla ceza almalarına neden
olmaktadır. Buna neden olan düzenleme Terörle Mücadele Kanunu 2 nci maddesi ile Türk Ceza
Kanununun 314 üncü maddesinin yollamasıyla Türk Ceza Kanununun 220 nci maddesinin altıncı
fıkrasıdır. Bu düzenlemelere göre örgüt üyesi olmasalar bile örgüt adına suç işleyenler örgüt üyesi gibi
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 20 –
cezalandırılmaktadır. Çocukların sadece gösterilere katılması nedeniyle bu maddelerden
cezalandırılmasının yolunu da Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun Esas: 2007/9-282 Karar:2008/44
Karar Tarihi: 04.03.2008 tarihli kararı açmıştır.
Cezaların yarıya kadar ve belli durumlarda üçte ikiden az olamayacak artırımı düzenleyen
kanunun 5. Maddesi yetişkinlere uygulandığı gibi çocuklara da uygulanmaktadır.
Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin ikinci bendinin (a) bendinde yer alan bir
gösteride yüzlerin kısmen ve tamamen kapatılmasını örgüt propagandası suçu sayarak cezalandıran
hükmü çocuklara da uygulanmaktadır.
Terörle Mücadele Kanunu 17 nci maddede yer alan bu kanun kapsamına giren suçları işleyenler
hakkında ağırlaştırılmış disiplin ve şartlı salı verme hükümleri çocuklara da uygulanmaktadır.
2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'nun 33 üncü maddesinin (c) bendinin taş atan
çocuklara da uygulanması çocukların ağır ve orantısız cezalar almasının diğer nedenidir. Çocuklara
sadece bu hüküm nedeniyle indirimden önce beş yıldan sekiz yıla kadar ceza verilebilmektedir.
Buna göre Terörle Mücadele Kanununda yer alan 2,5, 7/2-a, 9, 13 ve 17. madde hükümlerinin
TCK madde 220/6 hükmünün ve 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'nun madde 33-c
hükmünün çocuklar bakımından uygulanması bu sorunun kaynağını oluşturmaktadır.
Bu hükümlerin uygulanması ile ortaya çıkan çocuk sorunu şunlardır:
On altı ila on sekiz yaş dilimindeki çocuklar Terörle Mücadele Kanunu kapsamında bir suçla
itham edildiklerinde gözaltından tutuklamaya, yargılama yeri ve şeklinden verilecek cezalara ve
cezaların infazına kadar her aşamada terör suçlusu sayılan yetişkinlerle aynı kurallara tabi tutulmaktadır.
On iki ila on beş yaş dilimindeki çocuklar Terörle Mücadele Kanunu kapsamında bir suçla itham
edildiklerinde gözaltı, tutuklama, yargılama yeri ve şekli ile hükmün açıklanmasının geri bırakılması,
erteleme, hapis cezasına çevirme ve diğer seçenek yaptırımlar konularında koruyucu hükümlere tabi
olmakla birlikte verilecek cezalar ve cezaların infazı bakımından onlar da terör suçlusu sayılan
yetişkinlere özgü kurallara göre işlem görmektedirler.
Sonuç olarak on iki ila on sekiz yaş dilimindeki çocuklar Terörle Mücadele Kanunu kapsamında
bir suçla itham edildiğinde on iki-on beş yaş dilimi için kısmen on altı-on sekiz yaş dilimi için tamamen,
çocuk olmaları göz ardı edilmektedir.
Bu sorun Türkiye'de yaşayan her çocuğu, nerede yaşarsa yaşasın, hangi dil, din, etnik kimliğe
sahip olursa olsun ülkemizin her çocuğunu tehdit eden bir sorundur. Sorun öncelikle ve sadece çok
önemli bir çocuk sorunudur. Ele alınış tarzının da politik tercihlerin dışında olması zorunludur.
Açıkladığımız tüm bu nedenlerden dolayı, Terörle Mücadele Kanunu'nun 2,5, 7/2-a, 9, 13 ve 17.
maddelerinin Anayasa'nın 10. Maddesindeki eşitlik ilkesine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin
14. Maddesindeki ayrımcılık yasağına ve son olarak Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi
ve ilgili ek protokollerine aykırılık teşkil ettiğinden yasa metninde yeni düzenlemeler yapılması
gerekmektedir. Ayrıca Türk Ceza Kanunu 220/6 ve 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri
Kanunu madde 33 (c) hükümlerinin uygulanmasından kaynaklanan ağır sonuçlarda çocuk koruma
hukuku ilkelerine, anılan sözleşmelere ve Çocuk Koruma Kanunu'nun temel esaslarına aykırı
olduğundan bu hükümlerinde çocuklar bakımından uygulanmamasını sağlayacak düzenlemeler
yapmak gerekmektedir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 21 –
Özetle Türk Hukuk Sistemi Çocuk Koruma Hukukunun temel ilkelerini kabul etmiştir.
Anayasada konuya ilişkin açık hükümler vardır. BM Çocuk Hakları Sözleşmesinin kabul edilip
yürürlüğe konulmasının yanı sıra Çocuk Koruma Kanunu ile de çok ayrıntılı koruyucu düzenlemeler
yapılmış ileri bir çocuk koruma sistemi oluşturmanın yasal temeli sağlanmıştır. Çocuk mahkemeleri,
emniyet çocuk büroları kurularak yapısal adımlar atılmıştır. Sürekli sosyal görevli çalıştıran çocuk
büroları vardır. Çocuk yargıcı, savcısı ve kolluk görevlisi seçiminde çocuk psikolojisini dikkate alan
ölçütler uygulanmaktadır. Tüm bunlar Türk Hukuk Sisteminin tüm boyutlarıyla çocuk koruma
hukukunu benimsemek ve yapısal olarak oluşturmak eğilimini tüm eksiklerine ve uygulama
sorunlarına rağmen güçlü olarak ortaya koymaktadır. Bu nedenle Terörle Mücadele Kanunu mağduru
çocuklarla ilgili sistemde ortaya çıkan farklı uygulama kesinlikle bir sapmadır. Bu sapmanın ortadan
kaldırılması gerekmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1- 6/10/1983 tarihli ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununun 33 üncü
maddesinin c) bendi hükümlerinin uygulanmasından kaynaklanan ağır cezalar, çocukların toplamda
eylemleriyle orantısız çok yüksek ceza almalarının temel nedenlerinden biridir. Bu madde
hükümlerinin çocuklar bakımından hiç uygulanmaması, ancak çocukların madde kapsamına giren
eylemleri başka bir suç oluşturursa ceza verilmesi tercih edilerek bu sorunun çözümü sağlanabilir. Bu
nedenle anılan maddeye bir bent eklenerek, çocuklar maddenin uygulama kapsamından çıkarılmış;
bununla birlikte madde kapsamına giren bir eylemlerinin sübut bulması halinde eylemlerine uyan
genel hükümlere göre ceza verilmesi imkanı da korunmuştur. Bu değişiklik de çocuk ceza adaletinin
sağlanması bakımından zorunludur.
Ayrıca bu hüküm de sadece 16-18 yaş grubu çocuklar için değil 12-18 yaş grubundaki tüm
çocuklar için geçerli olduğundan değiştirilmesi bir de bu nedenle zorunludur.
Madde 2- 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 5 inci maddesine, bu
maddenin çocuklar açısından uygulanamayacağına dair açık bir hüküm getirilmelidir. Çünkü
Çocuklar için ceza hukuku bakımından geçerli evrensel koruma ilkeleri vardır. Türk Hukukunda bu
ilkeler kabul edilmiş ve iç düzenlemelerde Çocuk Koruma Kanunu ile yürürlüğe girmiştir. Birleşmiş
Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi bu koruma ilkelerini ayrıntılı olarak düzenlemiştir. Anayasamızın
90 ıncı Maddesinin beşinci fıkrası "Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar
kanun hükmündedir" demektedir. Bu koruma ilkelerden biri de "herhangi bir suçtan ceza alan çocuk
bakımından suçun türü ne olursa olsun, aldığı cezada yaşına göre indirim yapılması, verilen cezanın
suçun türüne göre ayrıca arttırılmamasıdır." Terörle Mücadele Kanunu kapsamında cezalandırılan
çocuklar açısından da cezalar her durumda yarı oranında artırılmaktadır. Belli durumlarda artış üçte
ikiden az olmamaktadır. Oysa ceza verilen çocuklar yönünden suçun türüne göre artış yapılmaması
gerekmektedir. Genel gerekçede belirtildiği gibi çocuk ceza adalet sisteminin en temel amaçlarından
olan "orantılılık ilkesi"nin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Yetişkinler için uygulanan
ceza artırımlarının, çocuklar açısından uygulanması söz konusu olamaz. Çocuğa verilen cezanın
sadece yaşına göre indirime tabi tutulması gerekmektedir. Bu hüküm sadece 16-18 yaş grubu çocuklar
için değil 12-18 yaş grubundaki tüm çocuklar için geçerli olduğundan değiştirilmesi bir de bu nedenle
zorunludur.
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 22 –
Madde 3- Terörle Mücadele Kanununun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi
değiştirilerek, çocuklar kapsam dışına çıkartılmıştır. Gösterilere katılıp da yüzünü gizleyen çocuğa
örgüt propagandası yapmaktan ceza verilmemelidir. Çünkü çocukların bu tip eylemleri suç işleme
kastından çok, ağırlıklı olarak bir oyun şeklinde görmeleri veya yetişme sürecinde kendini ifade etme
biçimi olarak algılamaları, yahut yetişkinleri model alma isteğiyle yapmaları psikolojik bir gerçek
olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle çocuklar yetişkinlerden ayrı bir ceza yargılamasına tabi
tutulmaktadırlar. Bunun temelinde çocuk ceza adalet sisteminde kabul edilen çocuğun "üstün yararını"
ön plana alan düzenlemeler vardır. Çocuklara özgü koşullarda, suça sürüklenen çocuklara ilişkin
tutulan sosyal inceleme raporları doğrultusunda çocuğu yetişkinler gibi cezalandırmadan onu
korumak en temel ilkelerdendir.
Gösterilere katılan çocukların, fiilin niteliği itibari ile Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa
muhalefet etmekten cezalandırılmaları bir seçenek olarak düşünülebilirse de ayrıca Terörle Mücadele
Kanununun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi hükmünden de cezalandırılmaları yine
orantılılık ilkesine aykırıdır. Bu aykırılığın önerilen değişikliklerle ortadan kaldırılması gerekmektedir.
Yine bu hüküm de sadece 16-18 yaş grubu çocuklar için değil 12-18 yaş grubundaki tüm çocuklar
için geçerli olduğundan değiştirilmesi bir de bu nedenle zorunludur.
Madde 4- Terörle Mücadele Kanunu kapsamında verilen cezalarda hükmün açıklanmasının
geri bırakılması kararı verilemez; verilen hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilemez ve
ertelenemez. Yapılan değişiklikle bu hükmün çocuklara uygulanmasının önüne geçilmiştir. Temel
çocuk hakları ilkelerine göre, çocukların temel hak ve özgürlüklerinden mahrum bırakılmasına ancak
en son çare olarak başvurulması gerektiğinden, bu değişikliğin yapılması zorunludur. Ayrıca 15-18
yaş grubunu çocuk olarak görmeyen mevcut düzenleme değiştirilerek, evrensel ilkelere aykırı olan
bu durum düzeltilmek istenmiştir.
Madde 5- Terörle Mücadele Kanununun 17 nci maddesine bu maddenin çocuklar hakkında
uygulanamayacağına dair açık bir hüküm getirilmelidir. Çünkü Terörle Mücadele Kanunu
kapsamında koşullu salıverme tedbiri, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında
Kanun hükümleri uygulanır. Bu kanunun 107 nci maddesine göre; koşullu salıverme için infaz
kurumunda geçirilmesi gereken süreler düzenlenmiştir. Adli suçlarda verilen cezanın üçte ikisini
çekme halinde uygulanan koşullu salıverme hükümleri Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında ceza
alan çocuklar bakımından da dörtte üçünü çekme şartına bağlanmaktadır. Çocuk ceza adalet
sisteminde çocuklar hakkında özgürlüğü kısıtlayıcı tedbirlere en son çare olarak başvurulması
gerekmektedir. Oysa çocuk ceza adalet sisteminin benimsemiş olduğu "özgürlüğü kısıtlamanın" en
son çare olması ve cezaların infazının "çocuklara özgü bir şekilde" gerçekleştirilmesi ilkeleri
doğrultusunda çocuklar açısından ayrı düzenlemeler yapılması çocuk haklarına temelden aykırılık
teşkil eder. Ceza alan çocuk bakımından Terörle Mücadele Kanununun 17 nci maddesinin
uygulanması onlara uygulanabilir yasaların, usullerin, koruma tedbirlerinin çocukların durumları,
yaşları ile orantılı olarak kendi esenliklerine olabilecek biçimde haklardan yararlanmasına engel
teşkil etmektedir. Üstelik bu hüküm de sadece 16-18 yaş grubu çocuklar için değil 12-18 yaş
grubundaki tüm çocuklar için geçerli olduğundan değiştirilmesi bir de bu nedenle zorunludur.
Madde 6 - Terörle Mücadele Kanununa geçici bir madde eklenerek, bu yasal düzenlemeden
önce kanunla ihtilafa düşen çocukların durumunda bir iyileştirme sağlanmak istenmiştir. İşbu kanunla
önerilen bütün değişikliklere rağmen halen yargılamaları devam eden, ceza almış olan, cezaları
Türkiye Büyük Millet Meclisi
(S. Sayısı: 526)
– 23 –
kesinleşmiş olan çocuklarla ilgili her türlü indirime rağmen, yine de bir ceza uygulaması söz konusu
olabilecektir. Bu nedenle bir defaya mahsus olmak üzere bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar
bu cezaları almış ve alması muhtemel olan çocuklarla ilgili böyle bir adımın atılması hem çocuklar
hem kamuoyunda sorunun tamamen çözümü yönünden yaratılacak olumlu etki bakımından bir
gereklilik olarak görülmektedir.
Madde 7- Genel gerekçede açıklandığı gibi örgüt üyesi olmasa bile, gösterilere katılmak
nedeniyle, örgüt üyesi gibi cezalandırılan çocuklarla ilgili bu uygulama, çocukların gerçekten örgüt
üyesi olanlardan çok daha fazla ceza almalarına neden olmaktadır. Çocuk koruma hukukunun temel
ilkelerinden orantılılık ilkesine aykırı olan ve ayrıca bıra