BLUMİA NERVOSA,ANOREKSİYA NERVOSA

BLUMİA NERVOSA
Nevrotik Kusma; Yeme hastalığı;
Blumia nervosa bir yeme bozukluğudur. Blumiada kontrolsüz yeme
atakları görülür. Hastalar bu ataklardan sonra yediklerinin
kendilerine zarar vereceği kilo aldıracağı düşüncesi ile ya
kusarlar, ya ilaç ile ishal olmaya çalışırlar yada idrar
söktürücü alırlar.
Blumia hastaları bu durumu sıklıkla tekrar ederler. Bu durumun
haftada en az 2 kez ve üç ay süreyle tekrarlanmasına blumia
nervosa denir.
Hastaların kiloları ve vücut şekliyle ilgili takıntıları
vardır. Bazen bu durum aşırı egzersiz, oruç yada açlık
dönemlerini takiben aşırı yeme ve öğünlerini çıkartma şeklinde
de görülür.
Blumia nervosa neden olur?
Blumia nervosa bir yeme bozukluğudur ve diğer yeme
bozuklukları gibi sebebi tam olarak aydınlatılamamıştır.
Birçok faktörün bu hastalığın gelişiminde yer aldığı
düşünülmektedir:
Moda ve sosyal trendin zayıflık yönünde çağrılar
yağması,
Sıkı diyet yada kısıtlı yeme alışkanlığı,
Beyin kimyasının bozulması,
Fiziksel ve ruhsal stres altında olmak,
Sindirim sistemi bozuklukları ve hastalıkları:
Midenin büyümesi,
Yavaş boşalan mide,
Sindirim hormonlarının azlığı ve yetersizliği
hastalığın başlamasını tetikleyebilir.
Blumia nervosa kimlerde görülür?
Hastalık daha çok:
Kadınlarda,
11- 20 yaşları arasında,
Obez kişilerde,
Anksiyetesi olanlarda,
Depresyonda olanlarda,
Ailesinde obez kişiler olanlarda,
Ailede ruhsal problemler olan kişilerde,
Kendine güveni olmayan kişilerde,
Vücut kilosu ve şekli ile sorunu olan kişilerde,
Fiziksel görünüşün önemli olduğu işlerde çalışanlarda
Blumia daha sık görülür.
Blumia nın belirtileri nelerdir?
Ruhsal bulgular:
Bir seferde yüklü miktarda öğün yemek,
Yemek yerken kontrolü kaybetme duygusu,
Kendi kendini kusturabilme,
Laksatif (ishal yapıcı), idrar söktürücü,
ilaçlarını bulundurma ve sık sık kullanma,
Aşırı egzersiz,
Ruh halinde hızlı ve şiddetli değişiklikler,
Depresyon,
Anksiyete hali,
Yeme arzusunu bastıramama,
Alkol yada ilaç kullanımı,
Fiziksel bulgular:
Karın ağrıları,
Adet düzensizlikleri,
Yanak ve çene bölgesinde şişlik ödem,
Boğaz ağrısı,
Tükürük bezlerinde ödem,
diyet
Şişkinlik, gaz,
Mide asidi nedeniyle dişlerde çürük, lekelenme, diş
etlerinde çekilme,
Parmakla kusturmadan dolayı ellerin, parmakların
arkasında sıyrılma zedelenmeye bağlı izler,
Diğer bulgular:
Kusmaya bağlı yutak borusu yanıkları,
Diş çürükleri,
Dişeti hastalıkları,
Ağızda kötü koku,
Sinüzit,
Laksatif ve idrar söktürücü kullanımı dolayısıyla aşırı
halsizlik, hipotansiyon ve vücut kimyasında bozulma,
Baş dönmesi,
Baygınlık atakları,
Çabuk yorulma,
Kas krampları,
Kabızlık,
Kalpte ritim bozukluğu, ani ölüm, sık görülür.
Blumia hastalarında yüksek oranda
psikiyatrik bozukluklar görülür:
kişilik
bozuklukları,
Depresyon sık görülür, çabuk gelişir,
Anksiyete ve panik atak sık görülür,
İlaç ve alkol bağımlılığı gibi bağımlılıklara
yatkındırlar,
Ruh halinde ani ve şiddetli değişiklikler sık görülür.
Blumia nervosa nasıl teşhis edilir?
Hastanın ve hasta yakınlarının hikayesi ile muayene bulguları
teşhise yardımcı olur. Hastanın:
Fiziksel ve psikolojik geçmişi,
Öğünleri ve yeme şekli,
Vücuduna giren öğünlerden kurtulma şekli ve isteği
teşhis koydurur.
Aynı zamanda blumia nın neden olduğu hasarın tespiti gerekir
bu amaçla:
Laboratuar testleri,
Kan sayımı,
Böbrek fonksiyon testelri,
Karaciğer fonksiyon testleri,
Kan biyokimyası,
EKG ve kalbin durumu,
İlaç taraması,
Diş muayenesi,
Gastroskopi,
Kolonoskopi gerekebilir.
Tüm blumia hastaları psikiyatri tarafından detaylı muayene
edilmelidir.
Blumia tedavisi:
Blumia tedavisinde amaç:
Kontrolsüz yemek yemeyi önlemek ve,
Yenilen yemekten kurtulma girişimlerini durdurmak,
Vücut kilo ve şekli konusunda kendine güven
oluşturmaktır.
Tedavide aşağıdaki girişimler kombine edilir:
A- Diyetisyen konsültasyonu: sağlıklı diyet ve öğün
içerikleri konusunda hastanın bilgilendirilmesini sağlar,
dengeli ve düzenli beslenme, kilo hedefi ve kalori hedefi
koymaya yardımcı olur.
B- Psikoterapi: kognitif davranış tedavisi tedavide
etkilidir. Özellikle ilaç tedavisi ile desteklenmiş
psikoterapi başarılı sonuçlar verir.
Psikoterapi ile hastanın:
i. Kendisini kontrolsüz yemeğe iten sebepleri belirlemesi,
ii. Yeni yeme isteği ile başa çıkma becerileri geliştirmesi,
iii. Stres yönetimi,
iv. Zayıflama konusunda realistik düşünceler geliştirmesi,
v. Yeme konusunda sağlıklı düşünce ve yaklaşımlar
geliştirmesi,
vi. Yeme dürtülerini kontrol etmesi sağlanabilir.
İlaç tedavisi: Serotonin geri alım inhibitörü olan anti
depresan ilaçlar ile birlikte psikoterapi blumia tedavisinde
çok başarılı sonuçlar vermektedir.
Blumiadan korunmak mümkün mü?
Blumiadan korunmak için yeme, yeme dürtüsü ve vücut algısı
konusunda sağlıklı bir düşünce oluşturulması gerekir. Bu
düşünce çocuk yaştan başlanarak oluşturulabilir. Erken tanı
önemlidir bu nedenle çocukların
Yeme arzularını kontrol edemediklerini düşünüyorsanız,
Vücut ve kilo algılamasında sorunlar yaşıyor ise,
Zayıflık ve zayıflama konusunda takıntılar başlarsa,
Kendini kusmaya zorlar ise vakit geçirmeden bir doktora
başvurunuz.
Referanslar:
1. Bulimia Nervosa Resource Guide for Family and Friends
http://www.bulimiaguide.org/
2. National Association of Anorexia Nervosa and Associated
Disorders
http://www.anad.org/
3. National Eating Disorders Association
http://www.nationaleatingdisorders.org/
4. Bulimia Anorexia Nervosa Association
http://www.bana.ca/
5. Candian Mental Health Association
http://www.ontario.cmha.ca/index.asp/
6. Antidepressant use in children, adolescents, and adults. US
Food and Drug Administration website. Available at:
http://www.fda.gov/Drugs/DrugSafety/InformationbyDrugClass/UCM
096273 . Published May 22, 2009. July 15, 2009.
7. Beers MH, Fletcher A. The Merck Manual of Medical
Information . 2nd ed. Whitehouse Station, NJ: Merck Research
Laboratories; 2003.
8. Bulimia nervosa. National Institute of Mental Health
website.
Available
at:
http://www.nimh.nih.gov/health/publications/eating-disorders/b
ulimia-nervosa.shtml . July 11, 2008.
9. Cecil RL, Goldman L, Bennett JC. Cecil Textbook of Medicine
. 21st ed. Philadelphia, PA: WB Saunders Company; 2000.
10. Conn HF, Rakel RE. Conns Current Therapy 2001 . 53rd ed.
Philadelphia, PA: WB Saunders Company; 2001.
11. Ferri F, ed. Ferri’s Clinical Advisor 2010. Philadelphia,
PA: Mosby Elsevier; 2009.
12. Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Textbook of Internal
Medicine. 23rd ed. Philadelphia, PA: Saunders; 2008.
13. Goroll AH, Mulley AG. Primary Care Medicine . 4th ed.
Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins; 2000.
14. Griffith HW. Griffiths 5-Minute Clinical Consult .
Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 1999.
15. Jacobson JL, Jacobson AM. Psychiatric Secrets. 2nd ed.
Philadelphia, PA: Hanley & Belfus; 2001.
16. Lenders JW, Eisenhofer G, Mannelli M,
Phaeochromocytoma. Lancet . 2005;366:665-675.
et
al.
17. Noble J. Textbook of Primary Care Medicine. 3rd ed. St.
Louis, MO: Mosby; 1996.
18. Rakel R. Textbook of Family Medicine 2007. 7th ed.
Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2009.
19. Rakel RE, Bope ET. Conns Current Therapy. 60th ed.
Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2009.
20. Stern TA, et al. Massachusetts General Hospital
Comprehensive Clinical Psychiatry. Philadelphia, PA: Mosby
Elsevier; 2008.
21. Tasman A, Kay J, Lieberman JA. Psychiatry . Philadelphia,
PA: WB Saunders Company; 1997
ANOREKSİYA NERVOSA
Nevrotik iştahsızlık; Yeme bozukluğu; Anoreksi;
Anoreksi bir yeme bozukluğudur. Kişilerin aşırı kilolu
olduklarına yönelik takıntıları sonucu ortaya çıkan
iştahsızlık ve egzersiz yapma durumudur. İdeal vücut
ağırlığının %85 ve altında olmasına rağmen kendini kilolu
sayan herkes anoreksiya nervosa kabul edilir. Hastalık ciddi
rahatsızlıklara ve ölüme neden olabilir.
Anoreksiya nervosa neden olur?
Anoreksiyanın sebebi bilinmemektedir. Genetik meyil ve
çevresel faktörler hastalığın ortaya çıkışında rol oynar.
Kişinin kendi vücudu hakkındaki algısı bozulur ve kendini
sürekli olarak kilolu görür.
Anoreksiya nervosa hastalığı için risk faktörleri
nelerdir?
Hastalık aşağıdaki durumlarda daha sık ortaya çıkmaktadır:
Bayanlar,
Adolesan dönemi ve erken gençlik dönemi,
Kendine güveni olmayan kişiler,
Çaresizlik duygusu içinde olanlar,
Mükemmeliyetçi olanlar,
Şişmanlık korkusu olanlar,
Aile tarafından zayıflama baskısı olanlar,
Aşırı koruyucu, sert, çatışma içinde olan aile
çocukları,
Ailesinde yeme bozukluğu olan kişiler,
Duygusal stres içinde olan kişiler,
Depresyon, anksiyete gibi psikolojik rahatsızlık çeken
kişiler,
Kişilik bozuklukları olanlar,
Zayıflığı ve inceliği vurgulayan sosyal eğilim ve moda
trendlerine karşı duyarlı olmak,
Anoreksiya nervosa ne şikayete neden olur?
Hastalık sinsi seyirlidir. Hasta ideal kilosunun % 85 i ve
altına inmesine rağmen kendini halen aşırı kilolu görür ve bu
amaçla diyet ve egzersiz yapar. Hastada görülen bulgu ve
şikayetler:
Kilo kaybı,
Kalorili, yağlı gıdalardan korku derecesinde çekinme,
Kilo kaybına rağmen diyet yapma,
Kilo almaktan aşırı korkmak,
Aksi yöndeki bütün bulgulara rağmen vücut algısında
bozukluk, kendini kilolu olarak görme ( body
dismorphia),
Aşırı egzersiz yapmak,
Vücut kilosu ve şekli konusunda algı bozukluğu, kendini
şişman ve kilolu algılamak,
El ve ayaklarda üşüme,
Yiyeceklerden tiksinti duymak,
Saç dökülmesi, vücutta kıllanma,
Aşırı halsizlik, yorgunluk, bayılma atakları,
Kabızlık,
Depresyon ve / veya anksiyete,
Çarpıntı en sık görülen şikayetlerdir.
Tedavi edilmeyen anoreksiya nervosa ciddi yan etkilere yol
açar özellikle adet kesilmesi ( amenore ), kemik erimesi (
osteoporoz ), ve kalpte ritim bozuklukları ( aritmi ) sık
görülür. Kardiyak problemler ölüme neden olabilir.
Anoreksiya nervosa teşhisi nasıl konur?
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları ile teşhis koymak
mümkündür. Muayene ve laboratuar testleri ile kesin teşhis
konur. Muayenede aşağıdaki bulgular dikkat çeker:
Vücut yağ dokusunun kaybı,
Kas dokusunda azalma,
Kalp ritim bozuklukları ve kalp ritminde yavaşlama,
Tansiyon düşüklüğü,
Ayağa kaktığnda tansiyonda belirgin düşme,
Kemik yoğunluğuna azalma,
Yavaşlamış metabolizma belirtileri en göze batan
bulgulardır.
Anoreksiya nervosa tedavisi:
Anoreksiya tedavisi hastayı sağlıklı olabileceği kilosuna
getirmek ve orada tutmaktır. Hastanın sağlıklı olabileceği
kilo ideal kilosunun % 85 i dir. Bu amaçla hastanın aldığı
kalori miktarı azar azar artırılır. Bu amaca aşağıdaki gibi
bir dizi girişim ile ulaşılmaya çalışılır.
A- Nutrisyonel konsültasyon ( diyetisyen konsültasyonu):
Diyetisyen sağlıklı beslenmenin bileşenleri hakkında bilgi
verir. Ulaşılmak istenen kilo hedefleri konusunda yardımcı
olur. Bu hedefe ulaşmada beslenme öğeleri ve öğünler konusunda
pratik yaklaşımlar çizer.
B- Kognitif davranış psikolojisi tedavisi:
Davranış psikolojisi tedavisi sağlıklı ve realistik vücut
algısı sağlamaya yardımcı olur. Hastanın kendi vücudu, diyet
ve egzersiz konusunda yeni bakış açısı geliştirmesini
sağlamaya çalışır.
C- Birebir tedavi: kişilerin endişeleri ve algıları ile başa
çıkmasına yardımcı olmak için yapılan psikoterapidir.
D- Aile tedavisi: yeme bozukluklarının atında büyük oranda
aile bulunmaktadır. Birçok anoreksiya hastası aile tedavisi
olmadan davranışını düzetemez. Bu nedenle ailenin tamamen
tedaviye alınması gerekebilir. Ailenin ısrarcı davranışı,
aşırı koruyucu davranışı, aile içi çelişki ve çatışmalar
dindirilmeden hastanın tedavisi çoğu zaman başarısız olur.
Anoreksiya nervosa hastalarının aileleri bu hastalığın
sebebini, seyrini, aile davranışının bu hastalıktaki yerine ve
tedavisini anlamalıdır.
E- Antidepresan tedavi: Antidepresan ilaçların tek başına
kullanımı pek bir sonuç vermez. Ancak bazı durumlarda
anoreksiya hastaları psikoterapi ile birlikte antidepresan
ilaç tedavisinden çok fayda görürler. Özellikle selektif
serotonin geri alım inhibitörü antidepresan ilaçlar
kullanılır.
F- Kemik erimesi ve metabolik takviye: özellikle kemik
erimelerini durdurmak amacıyla tedaviye kalsiyum ve mineraller
eklenmeli, hormon eksiklikleri takviye edilmelidir.
G- Hastaneye yatma:
a. Eğer ideal vücut kilosunun % 25 ila % 30 u kaybedildi
ise,
b. Ciddi kalp rahatsızlıkları ve ritim bozuklukları varsa,
c. Ciddi fiziksel hastalık bulguları varsa,
d. Ciddi psikolojik rahatsızlık bulguları varsa hasta
hastaneye yatırılmalıdır.
Anoreksiya nervosa erken teşhis ve tedavisi başarılı sonuçlar
vermektedir. Geç kalınan vakalar ciddi komplikasyonlara ve
ölüme neden olabilir. anoreksiya nervosa dan bilinen bir
korunma yolu yoktur.
Referanslar:
1. National Association of Anorexia Nervosa and Associated
Disorders
http://www.anad.org/
2. National Eating Disorders Association
http://www.nationaleatingdisorders.org/
3. Canadian Mental Health Association
http://www.ontario.cmha.ca/
4. National Eating Disorder Information Center
http://www.nedic.ca/
5. Anorexia nervosa. National Eating Disorders Association
website.
Available
at:
http://www.nationaleatingdisorders.org/p.asp?WebPage_ID=286 .
Accessed June 19, 2008.
6. Anorexia nervosa. National Women’s Health Information
Center
website.
Available
at:
http://www.womenshealth.gov/faq/easyread/anorexia-etr.htm
.
Accessed June 19, 2008.
7. Beers MH, Fletcher AJ, et al. The Merck Manual of Medical
Information—Home Edition . 2nd ed. Whitehouse Station, NJ:
Simon and Schuster, Inc; 2003.
8. Casper RC. How useful are pharmacological treatments in
eating disorders? Psychopharmacol Bulletin . 2002;36:88-104.
9. Ferri F, ed. Ferri’s Clinical Advisor 2010. Philadelphia,
PA: Mosby Elsevier; 2009.
10. Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Textbook of Internal
Medicine. 23rd ed. Philadelphia, PA: Saunders; 2008.
11. Jacobson JL, Jacobson AM. Psychiatric Secrets. 2nd ed.
Philadelphia, PA: Hanley & Belfus; 2001.
12. Lenders JW, Eisenhofer G, Mannelli M,
Phaeochromocytoma. Lancet . 2005;20-26,665-675.
et
al.
13. Lock J, le Grange D, Dare C, et al. Treatment Manual for
Anorexia Nervosa . New York, NY: Guilford Press; 2000.
14. Noble J, Green H. Textbook of Primary Care Medicine. 3rd
ed. St. Louis, MO: Mosby; 1996.
15. Rakel R. Textbook of Family Medicine.
Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007.
7th
ed.
16. Rakel RE, Bope ET, Conn H. Conn’s Current Therapy.
Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2009.
17. Stern TA. Massachusetts General Hospital Comprehensive
Clinical Psychiatry. Philadelphia, PA: Mosby Elsevier; 2008.