Kadınlar ve Konumları - Bilkent University

KadınlarveKonumları
Aynı anda hem her şey hem de hiçbir şey olabilir misiniz? Kadınsanız
olursunuz.İşteykenkadındiyegeriplanaatılıpevdeykenyemek,temizlikiçinen
ön planda bulursunuz kendinizi. Değeriniz yaptığınız işlere göre belirlenir, siz
olduğunuziçindeğilamaişyaptığınıziçinsevilirsiniz.Belkidemensupolduğunuz
dinsevilmeniziyadatamtersidışlanmanızısağlar.ElifŞafak,Havva’nınÜçKızı
kitabındatamdabunoktayadeğinenkadınlarıngörüşleriniveyaşamlarınıkonu
almış.
Türkiye’yi‘tünelegirmişbirmemleket’olaraktanımlıyorElifŞafak,kitabı
yayımladıktan sonraki ilk röportajında. Bu cümleye körü körüne katılmasamda
gerçeklikpayınınvarolduğunuinkaredemem.Ülkeaçısındanveaynızamanda
kadınlara da baktığımda bunu söylemenin doğru olduğunu düşünüyorum.
Eğitimli, güçlü kadınların olduğunu göz ardı edemem ama ülkede tecavüz ve
kadına şiddet vakaları arttıkça kadınlarımızın sesleride giderek kısılıyor. Belki
korkularından,belkide yapmaları gerekenin bu olduğunu düşünmelerinden.
Aşk,eğitimveişözelliklekadınlariçinçokzor.Toplumagörebelirlikurallarvar
kadınlarınyapmasıgereken.Çocukbakmak,yemekyapmakveyaevtemizlemek
gibi. İşine gidip eve geldiğinde yemek yapmayan kadın, kadın değildir. Peki ya
erkekler?Onlariçinkalıplaşmışbirtanımvarmı?Buayrımcılıkdinigörüşlerdede
ortayaçıkıyor.Ülkemizingenelindedaha5-6yaşlarındaolmalarınarağmenküçük
kızlaradiretilengörüşleronlarınbelkidegözlerinikapatıyorvesorgulamagücünü
ellerindenalıyor.
Kitaptafarklıgörüşlerinbirleştiricibirgüçolduğubelirtiliyor.Sorgulamanın
veöğrenmeninyanlışbirşeyolmadığınıbununinsanıgeliştirdiğini,büyüttüğünü
görüyorum. Özelliklede Tanrı görüşü üstünden gidiliyor. Kadınlara diretilen
dogmaların yıkılmasını önemseyen yazar bunu 3 müslüman kadın üstünden
anlatıyor. Hayatımızın genelinde aynı görüşten olmadığımız insanlarla birlikte
vakit geçirmemeye çalışırız. Bunun yanlış olduğunu anladım okuduktan sonra.
Kitaptakibirsözbenibuyöndençoketkiledi‘Herkesleiyigeçinmekiçinhavagibi
olmaklazım.Renksizvücutsuz.’.Fakatbudemekdeğilkidüşüncelerimizihemen
değiştirmeliyiz. Kadınlar çevrelerinden,ailelerinden gördükleri baskı karşısında
genellikle susmayı tercih ederler konuya karışmamak en sağlıklı yol gibi gelir
ancakbusadeceinsanıyalnızlaştırır,mutsuzeder.Ailedengelenkeskingörüşlerin
yıkılması zaman alsa da imkansız değildir. Kitapta bu 3 müslüman kadının
görüşlerinekadarçelişsedebelkidekardeşlikisminikazanacakkadaryakınbir
bağ kuruyorlar. Bu da bana farklı görüşlerin aslında birleştirici olabileceğini
gösteriyor.
Kitaptadikkatimiçekenbirbaşkakonuiseaşk.Peri’ninhocasınaduydugu
benzersiz hayranlık ve içinde büyüttüğü karşı konulamaz sevgi. Türkiyede,
özellikleeğitimsizbölgelerdekadınaşıkolamaz,öğrenemezkendisiiçinhiçbirşey
yapamaz. Kitapta böyle değil. Hayallerinin peşinden koşan bir kadın var,Peri.
Öğrenmeye açık annesinin din aşkını ve babasının içki merakını hayatının
merkezinekoymamışvekendineyenibiryolaçmış.Keşkeülkemizdeherkadın
böyleolabilse.KitabınbuyönünüçokkuvvetlibulsamdasonlarınadoğruPeri’nin
yaşadıklarındandolayıTürkiyeyedönüpsadecebireşolarakyansıtılmasınıdoğru
bulmuyorum.Yaptığıbukadarşeysonrasındakadınıtekrargüçsüzgösterenbir
sonla bitiriyor yazar. Hayatım boyunca gerek ailem gerek çevrem içinde hep
güçlü kadın figürü gördüğüm için Peri’nin her şeyin sonunda yine ‘olması
gerekene’ döndüğünü görmek beni büyük bir hayal kırıklığına uğrattı.
Vazgeçmeyen,savaşankadınlarınvarolduğunubilmemizerağmensonundapes
eden kadını bu kadar konu içine almak kitabın dinamiğini bozarken insanlara
iletilmek istenen ‘güçlü kadın’ figürünü bozuyor. Bu sadece bizim ülkemizde
yaşananbirolaydeğilkadınlarsürekliyaşadıklarındandolayıkendilerindenbir
şeylerfedaediyormuşgibigösterilsedeböyleolmayanbirçokkadınvaraslında.
Fedakarlıkyapankadınlarisebunuailesi,sevdikleriiçinyapıyor.Sırferkeklerbiraz
dahagüçlügösterilsindiyekadınıezmenin,yermeninhiçbirmantığıolmadığını
düşünüyorum.KitabınsonundaPeri’ninaşıkolduğuhocası(Azur)üstünehaksız
yere bir suç atılmasına ve üniversitede bir etiket yapıştırılmasına rağmen
hayatına mutlu ve başı dik bir şekilde devam edip Peri’nin mutsuz ve basit
hayatınıngözönündeolmasınınbütünlüğübozduğunudüşünüyorum.Kadınların
sesinekadarçokçıkarsadinikültürdengelentoplumsaltabularınveerkeklerin
kadınlara karşı katı düşüncelerinin o kadar çok kırılacağını ve değişeceğine
inanıyorum.
DerinayEvliyaoglu