øoLQGHNLOHU $ÑN×O 1-1 1-2 6$ )KTKĩ&CNICNCTXG(C\ÑTNGT Tarihsel Zaman Çizgisi 1-1.1 Klasik Dönemde EM 1-1.2 Modern Dönemde EM Boyutlar, Birimler ve Notasyon 'NGMVTQOCP[GVK\OCPÆP&QþCUÆ -×VNGÁGMKO-WXXGVK;CTCTNÆ Bir Benzerlik 1-3.2 Elektrik Alanlar 1-3.3 Manyetik Alanlar 1-3.4 Statik ve Dinamik Alanlar ćNGTNG[GP&CNICNCT -C[ÆRUÆ\1TVCOFC5KP×U Biçimli Dalgalar -C[ÆRNÆ1TVCOćÁKPFG5KP×U Biçimli Dalgalar 'NGMVTQOCP[GVKM5RGMVTWO -CTOCĩÆM5C[ÆNCTÆP6GMTCTÆ .'&#[FÆPNCVOC 3 3 3 5 12 13 15 16 19 23 6$ (C\ÑTNGTKP6GMTCTÆ Ñ\×O;ÑPVGOK (C\ÑT#NCPÆPFCćNGTNG[GP &CNICNCT )×PGĩ2KNNGTK $ÑN×O 6$ ćNGVKO*CVNCTÆ )GPGN-QPWNCT &CNIC$Q[WPWP4QN× ;C[ÆNOC/QFNCTÆ 6QRNW'NGOCP/QFGNK ćNGVKO*CVVÆ&GPMNGONGTK $KTćNGVKO*CVVÆPFC&CNIC;C[ÆNÆOÆ -C[ÆRUÆ\/KMTQĩGTKV*CV -C[ÆRUÆ\ćNGVKO*CVVÆ)GPGN-QPWNCT )GTKNKO;CPUÆOC-CVUC[ÆUÆ 2-6.2 Duran Dalgalar -C[ÆRUÆ\*CVVÆP&CNIC'ORGFCPUÆ /KMTQFCNIC(ÆTÆPNCT 69 øÇøNDEKøLER x 2-8 2-9 2-10 2-11 2-12 TB4 KayÆpsÆz Hatlarda Özel Durumlar 2-8.1 KÆsa-Devre Hat 2-8.2 AçÆk-Devre Hat 2-8.3 KÆsa-Devre/ AçÆk Devre Tekniþinin UygulanmasÆ 2-8.4 l 5 nȜ兾2 Uzunluþundaki Hatlar 2-8.5 Çeyrek-Dalga Boyu Dönüĩtürücü 2-8.6 Uyumlu ćletim HattÆ: ZL 5 Z0 KayÆpsÆz Bir ćletim HattÆndaki Güç AkÆĩÆ 2-9.1 AnlÆk Güç 2-9.2 Zaman-Ortalama Güç Smith Graſþi 2-10.1 Parametrik Denklemler 2-10.2 Dalga EmpedansÆ 2-10.3 SWR, Gerilim MaksimumlarÆ ve MinimumlarÆ 2-10.4 Empedanstan Admitansa Dönüĩümler Empedans UyumlandÆrma 2-11.1 Toplu-Eleman UyumlandÆrma 2-11.2 Tekli-Saplama ile UyumlandÆrma ćletim HatlarÆnda Geçici YanÆt 2-12.1 Geçici YanÆt 2-12.2 YansÆma DiyagramlarÆ EM Kanser Yokedicileri Bölüm 3 3-1 3-2 TB5 3-3 Vektör Analizi 80 80 82 82 83 83 84 85 85 86 87 88 91 3-4 3-5 TB6 3-6 3-7 3-3.3 Silindirikten Küresele Dönüĩümler 150 3-3.4 ćki Nokta ArasÆndaki UzaklÆk 150 Bir Skaler AlanÆn GradyantÆ 151 3-4.1 Silindirik ve Küresel Koordinatlarda Gradyant Operatörü 152 3-4.2 Gradyant Operatörünün Özellikleri 153 Bir Vektör AlanÆn IraksamasÆ 156 X-IĩÆnÆ HesaplÆ Tomograſ 159 Bir Vektör AlanÆn Döneli 162 3-6.1 Dönel ćçeren Vektör Özellikleri 164 3-6.2 Stokes Teoremi 164 Laplacian Operatörü 166 Bölüm 4 92 95 100 101 106 110 111 113 117 130 Vektör Cebirinin Temel YasalarÆ 131 3-1.1 ćki Vektörün Eĩitliþi 132 3-1.2 Vektörel Toplama ve ÇÆkarma 132 3-1.3 Konum ve UzaklÆk Vektörleri 133 3-1.4 Vektör ÇarpÆmÆ 133 3-1.5 Skaler ve Vektör Üçlü ÇarpÆmlarÆ 136 Dikgen Koordinat Sistemleri 137 3-2.1 Kartezyen Koordinatlar 137 3-2.2 Silindirik Koordinatlar 139 3-2.3 Küresel Koordinatlar 143 Global PozisyonlandÆrma Sistemi (GPS) 144 Koordinat Sistemleri ArasÆnda Dönüĩümler 146 3-3.1 Kartezyenden Silindiriþe Dönüĩümler 146 3-3.2 Kartezyenden Küresele Dönüĩümler 149 4-1 4-2 4-3 4-4 4-5 4-6 TB7 4-7 Elektrostatik Maxwell Denklemleri Yük ve AkÆm DaþÆlÆmlarÆ 4-2.1 Yük DaþÆlÆmlarÆ 4-2.2 AkÆm Yoþunluþu Coulomb YasasÆ 4-3.1 Çoklu Nokta Yüklere ćliĩkin Elektrik Alan 4-3.2 Bir Yük DaþÆlÆmÆna ćliĩkin Elektrik Alan Gauss YasasÆ Elektrik Skaler Potansiyeli 4-5.1 Elektrik AlanÆn Fonksiyonu Olarak Elektrik Potansiyeli 4-5.2 Nokta Yüklere ćliĩkin Elektriksel Potansiyel 4-5.3 Sürekli DaþÆlÆmlara ćliĩkin Elektrik Potansiyeli 4-5.4 Elektrik Potansiyelinin Bir Fonksiyonu Olarak Elektrik Alan 4-5.5 Poisson Denklemi ćletkenler 4-6.1 Sürüklenme HÆzÆ 4-6.2 Direnç 4-6.3 Joule YasasÆ Rezistif AlgÆlayÆcÆlar Dielektrikler 4-7.1 Kutuplanma AlanÆ 4-7.2 Dielektrik Çökme 177 178 178 179 180 181 182 183 186 188 188 190 190 190 192 193 194 195 197 198 201 202 202 øÇøNDEKøLER 4-8 4-9 4-10 TB8 4-11 TB9 xi Elektrik SÆnÆr KoĩullarÆ 4-8.1 Dielektrik - ćletken SÆnÆrÆ 4-8.2 ćletken - ćletken SÆnÆrÆ Kapasitans Elektrostatik Potansiyel Enerji Batarya Olarak Süperkapasitörler Görüntü Yöntemi Kapasitif AlgÆlayÆcÆlar (Sensörler) 203 207 208 210 213 214 217 220 Bölüm 6 6-1 6-2 6-3 6-4 6-5 6-6 Bölüm 5 5-1 5-2 5-3 TB10 5-4 5-5 5-6 5-7 5-8 TB11 Manyetostatik Manyetik Kuvvetler ve Torklar 5-1.1 AkÆm TaĩÆyan Bir ćletken Üzerindeki Manyetik Kuvvet 5-1.2 AkÆm TaĩÆyan Bir Halka Üzerindeki Manyetik Tork Biot-Savart YasasÆ 5-2.1 Yüzey ve Hacim AkÆm DaþÆlÆmlarÆndan Kaynaklanan Manyetik Alan 5-2.2 Bir Manyetik Dipolün Manyetik AlanÆ 5-2.3 ćki Paralel ćletken ArasÆndaki Manyetik Kuvvet Maxwell’in Manyetostatik Denklemleri 5-3.1 Manyetizma ćçin Gauss YasasÆ ElektromÆknatÆslar 5-3.2 Ampere YasasÆ Vektor Manyetik Potansiyel Malzemelerin Manyetik Özellikleri 5.5.1 Elektron Yörüngesel ve Dönme Manyetik Momentleri 5-5.2 Manyetik Geçirgenlik 5-5.3 Ferromanyetik Malzemelerin Manyetik Histerezisi Manyetik SÆnÆr KoĩullarÆ Endüktans 5-7.1 Solenoid ćçerisindeki Manyetik Alan 5-7.2 Öz-Endüktans 5-7.3 Ortak Endüktans Manyetik Enerji Endüktif AlgÆlayÆcÆlar 235 236 238 241 243 TB12 6-7 6-8 6-9 6-10 6-11 244 247 248 249 249 250 254 258 259 Faraday YasasÆ 282 Zamanla Deþiĩen Manyetik Alan ćçinde Duran Döngü 284 ćdeal Transformatör 288 Bir Statik Manyetik Alan ćçinde Hareketli ćletken 289 Elektromanyetik Jeneratör 293 Zamanla-Deþiĩen Bir Manyetik Alan ćçinde Hareketli ćletken 295 EMK AlgÆlayÆcÆlar 296 Yerdeþiĩim AkÆmÆ 299 Elektromanyetikte SÆnÆr KoĩullarÆ 301 Yük-AkÆm Süreklilik ćliĩkisi 301 Bir ćletkende Serbest-Yük DaþÆlÆmÆ 303 Elektromanyetik Potansiyeller 303 6-11.1 Gecikmiĩ Potansiyeller 304 6-11.2 Zamanda-Harmonik Potansiyeller 305 Bölüm 7 7-1 7-2 TB13 7-3 259 260 261 263 264 TB14 7-4 264 265 267 268 270 7-5 7-6 Zamanla Deþiĩen Alanlar ćçin Maxwell Denklemleri 281 Düzlem-Dalga YayÆlÆmÆ Zamanda-Harmonik Alanlar 7-1.1 KarmaĩÆk Elektriksel Geçirgenlik 7-1.2 Dalga Denklemleri KayÆpsÆz Ortamlarda Düzlem-Dalga YayÆlÆmÆ 7-2.1 Düzgün Düzlem Dalgalar 7-2.2 E ve H ArasÆndaki Genel ćlinti RFID Sistemleri Dalga KutuplanmasÆ 7-3.1 Doþrusal Kutuplanma 7-3.2 Dairesel Kutuplanma 7-3.3 Eliptik Kutuplanma SÆvÆ Kristal Gösterge (LCD) KayÆplÆ Ortamlarda Düzlem-Dalga YayÆlÆmÆ 7-4.1 Düĩük-KayÆplÆ Dielektrik 7-4.2 ćyi ćletken Bir ćyi ćletkende AkÆm AkÆĩÆ Elektromanyetik Güç Yoþunluþu 7-6.1 Bir KayÆpsÆz Ortamdaki Düzlem Dalga 313 315 315 316 316 317 319 321 323 324 325 327 331 334 335 335 338 341 341 øÇøNDEKøLER xii 7-6.2 7-6.3 Bölüm 8 8-1 8-2 8-3 TB15 8-4 8-5 TB16 8-6 8-7 8-8 8-9 8-10 8-11 Dalga YansÆmasÆ ve ćletimi 350 Dik Geliĩte Dalga YansÆmasÆ ve ćletimi 8-1.1 KayÆpsÆz Ortamlar ArasÆndaki SÆnÆr 8-1.2 ćletim-HattÆ Benzetimi 8-1.3 KayÆpsÆz Ortamlarda Güç AkÆĩÆ 8-1.4 KayÆplÆ Ortamlar ArasÆndaki SÆnÆr Snell YasalarÆ Fiber Optik Lazerler Eþik Geliĩte Dalga YansÆmasÆ ve ćletimi 8-4.1 Dik Kutuplanma 8-4.2 Paralel Kutuplanma 8-4.3 Brewster AçÆsÆ YansÆtÆcÆlÆk ve ćleticilik Barkod Okuyucular Dalga KÆlavuzlarÆ E ve H ćçin Genel ćlintiler Dikdörtgen Dalga KÆlavuzunda TM ModlarÆ Dikdörtgen Dalga KÆlavuzunda TE ModlarÆ YayÆlÆm HÆzlarÆ Boĩluk Rezonatörleri 8-11.1 Rezonans FrekansÆ 8-11.2 Kalite Faktörü 351 352 354 355 357 359 362 364 366 367 370 372 373 376 378 380 381 385 387 390 391 392 Bölüm 9 9-1 9-2 9-3 Bir KayÆplÆ Ortamda Düzlem Dalga 342 Güç OranlarÆ ćçin Desibel Ölçeþi 343 YayÆlÆm ve Antenler Hertz Dipolü 9-1.1 Uzak-Alan YaklaĩÆmÆ 9-1.2 Güç Yoþunluþu Anten YayÆlÆm Karakteristikleri 9-2.1 Anten Örüntüsü 9-2.2 Hüzme BoyutlarÆ 9-2.3 Anten Yönlülüþü 9-2.4 Anten KazancÆ 9-2.5 IĩÆma Direnci YarÆm-Dalga Dipol Anten 9-3.1 Ȝ兾2 Dipolünün Yönlülüþü 9-3.2 Ȝ兾2 Dipolünün IĩÆma Direnci 9-3.3 Çeyrek Dalga Monopol Anten 9-4 TB17 9-5 9-6 9-7 9-8 9-9 9-10 9-11 Rastgele Uzunlukta Dipol EM AlanlarÆnÆn SaþlÆk Riskleri Bir AlÆcÆ Antenin Etkin AlanÆ Friis ćletim Formülü Geniĩ-AçÆklÆk Antenlerin IĩÆmasÆ Düzgün AçÆklÆk DaþÆlÆmlÆ Dikdörtgen AçÆklÆk 9-8.1 Hüzme Geniĩliþi 9-8.2 Yönlülük ve Etkin Alan Anten Dizileri Düzgün Faz DaþÆlÆmlÆ N-ElemanlÆ Dizi Dizilerin Elektronik TaramasÆ 9-11.1 Birbiçimli Genlik UyarÆmÆ 9-11.2 Dizi Beslemesi Bölüm 10 10-1 10-2 10-3 10-4 10-5 10-6 10-7 10-8 Uydu ćletiĩim Sistemleri ve Radar AlgÆlayÆcÆlarÆ Uydu ćletiĩim Sistemleri Uydu AktarÆcÆlarÆ ćletiĩim-BaþlantÆsÆ Güç Bütçesi Anten Hüzmeleri Radar AlgÆlayÆcÆlarÆ 10-5.1 Bir Radar Sisteminin Temel ÇalÆĩmasÆ 10-5.2 Belirli Menzil 10-5.3 Menzil ve AçÆsal Çözünürlük Hedef AlgÆlama Doppler Radar Tek Darbe RadarÆ 418 420 424 425 426 429 430 431 432 439 442 443 444 454 455 457 459 460 461 462 462 463 464 466 467 401 404 405 406 408 409 410 411 413 414 415 416 417 417 EK A EK B EK C Semboller, Nicelikler, Birimler ve KÆsaltmalar 473 Çok KullanÆlan Malzemelerin Malzeme Sabitleri 477 Matematik Formüller 479 EK D Seçilmiĩ Problemlerin CevaplarÆ 481 Kaynakça 487 Dizin 489