2017 ALAN EĞİTİMİ Burak ELGİT www.burakelgit.com.tr 7.6.2017 ALAN EĞİTİMİ DERS NOTLARI İÇİNDEKİLER 1) Matematik Öğretimi.........................................................................................................................4 2) Türkçe öğretimi.................................................................................................................................8 3) İlk okuma ve yazma öğretimi..........................................................................................................11 4) Fen bilgisi Öğretimi.........................................................................................................................12 5) Sosyal Bilgiler Öğretimi...................................................................................................................15 6) Hayat Bilgisi Öğretimi......................................................................................................................18 7) Din Kültürü Öğretimi.......................................................................................................................21 8) Görsel Sanatlar Öğretimi.................................................................................................................26 9) Oyun ve Fiziki Etkinlikler Öğretimi..................................................................................................28 10) Birleştirilmiş Sınıflar Öğretimi.........................................................................................................31 11) Müzik Öğretimi...............................................................................................................................35 12) Alan Eğitimi Deneme Sınavı............................................................................................................39 2 ÖNSÖZ Değerli Sınıf Öğretmeni Adayları Alan bilgisi sınavına yönelik olarak ders notları ile sınava yönelik kısa ve öz olması gözetilerek hazırlanmıştır. Müfredat programında meydana gelen değişikliklerle ilgili gerekli açıklamalar yeri geldikçe yapılmıştır. Öğretim programlarında yer alan beceriler, ara disiplinler, temalar, öğrenme alanları, ünite adları gibi kavramların akılda kalıcılığını sağlamak için kavram haritaları oluşturulmuştur. Şubat 2017'de yayınlanan taslak program henüz kesinleşmediği için ders notuna dahil edilmemiştir. Hazırlayanlar Burak ELGİT Sahra KESEN Her türlü istek, soru ve görüşlerinizi www.burakelgit.com.tr adresi üzerinden iletebilirsiniz. Web Adresi www.burakelgit.com.tr Hazırlanan ders notunun çeşitli grup veya platformlarda paylaşılması yasaktır. Bu ders notu sadece www.burakelgit.com.tr sitesi üyelerine yönelik olarak hazırlanmıştır. Copyright2017©burakelgit.com.tr 3 MATEMATİK ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 4 Matematik öğretim programını temel felsefesi öğrencilerin matematik dersinde öğrenmiş oldukları yetkinlikleri geliştirmeleri ve bu yetkinlikleri günlük yaşama aktarabilmelidir. Bu çerçevede matematik öğretim programı ile öğrencilerin İnovatif düşünebilmeleri, merak, estetik duyarlılık ve eleştirel düşünme gibi temel beceri alanlarının geliştirilmesi önemsenmektedir. Genel Amaçlar 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu’nda belirtildiği üzere; 1. Öğrencilerin matematik kavramlarını günlük hayatla ilişkilendirmesi ve kullanması 2. Matematiksel akıl yürütme becerisini kazanarak bunu uygulayabilmesi 3. Kendi öğrenme süreçlerinin farkında olarak buna yön verebilmesi 4. Kavram ve sembolleri farklı biçimlerde ifade edebilmesi 5. Matematiksel okuryazarlık becerisini geliştirerek kullanabilmesi (MEB,2017) Beklenmektedir. Temel Beceriler Matematik dersi öğretim programı ile 8 temel beceri alanı belirlenmiştir Yabancı Dilde İletişim Ana Dilde İletişim Kültürel Farkındalık ve İfade Matematiksel Yetkinlik Temel Beceriler Dijital Yetkinlik Öğrenmeyi Öğrenmne Girişimcilik Sosyal Yetkinlik . Bu beceriler Matematik dersi öğretim programında yer alan kazanımlarla ilişkilendirilmiştir. 5 Ana dilde İletişim Yetkinliği Matematiksel yetkinlik İnisiyatif alma ve girişimcilik •Sayıları okuma ve yazma •Ritmik sayılar •Problem çözme ve kurma •Tablo ve grafik okuma •Grafik yorumlama •Sebeb-sonuç ilişkisi ortaya koyma •Zihinden işlem yapma •Kişisel yetenekleri geliştirme •Sosyal katılım sağlama Öğretim programları hazırlanırken programda yer alan beceriler tüm programlarda ortak olarak yer alırken kimi zaman ise sadece o programa özgü olabilir. Matematik dersi öğretim programına özgü olan beceriler; • Matematiksel Süreç becerileri o İletişim o Akıl yürütme o Matematiksel modelleme o İlişkilendirme • Duyuşsal beceriler • Problem çözme • Psikomotor beceriler • Bilgi ve iletişim teknolojileri (MEB,2017) ÖĞRENME ALANLARI • Sayılar ve İşlemler SAYILAR VE İŞLEMLER ALT ÖĞRENME ALANLARI VE SINIF DAĞILIMLARI 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF 4.SINIF Doğal Sayılar Doğal Sayılar Doğal Sayılar Doğal Sayılar Doğal Sayılar Toplama Doğal Sayılar Doğal Sayılar Doğal Sayılar İşlemi Toplama İşlemi Toplama İşlemi Toplama İşlemi Doğal Sayılar Çıkarma Doğal Sayılar Doğal Sayılar Doğal Sayılar Çıkarma İşlemi Çıkarma İşlemi Çıkarma İşlemi İşlemi Kesirler Kesirler Kesirler Kesirler Cebire Geçiş Cebire Geçiş Cebire Geçiş Cebire Geçiş 6 Doğal Sayılarla Çarmpma İşlemi Doğal Sayılarla Bölme İşlemi • Doğal Sayılarla Çarpma İşlemi Doğal Sayılarla Bölme İşlemi Doğal Sayılarla Çarpma İşlemi Doğal Sayılarla Bölme İşlemi Kesirlerle İşlemler Ondalık Gösterim Geometri GEOMETRİ ALT ÖĞRENME ALANLARI VE SINIF DAĞILIMLARI 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF 4.SINIF Geometrik Cisimler ve Geometrik Cisimler Geometrik Geometrik Cisimler ve Şekiller ve Şekiller Cisimler ve Şekiller Şekiller Uzamsal İlişkiler Uzamsal İlişkiler Uzamsal İlişkiler Uzamsal İlişkiler Geometrik Örüntüler Geometrik Örüntüler Geometrik Örüntüler Geometride Temel Geometride Temel Kavramlar Kavramlar • Ölçme ÖLÇME ALT ÖĞRENME ALANLARI VE SINIF DAĞILIMLARI 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF Geometrik Cisimler ve Geometrik Cisimler Geometrik Şekiller ve Şekiller Cisimler ve Şekiller Uzamsal İlişkiler Uzamsal İlişkiler Uzamsal İlişkiler Geometrik Örüntüler Geometrik Örüntüler Geometrik Örüntüler Geometride Temel Kavramlar • 4.SINIF Geometrik Cisimler ve Şekiller Uzamsal İlişkiler Geometride Kavramlar Veri VERİ ALT ÖĞRENME ALANLARI VE SINIF DAĞILIMLARI 1.SINIF 2.SINIF 3.SINIF Veri Veri Veri 7 4.SINIF Veri Temel TÜRKÇE ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 8 Türkçe öğretim programının vizyonu olarak öğrencilerin Türkçe'nin dil bilgisi kurallarına uygun etkili ve güzel kullanabilen bireyler olmaları önemsenir. Ayrıca öğrencilerin iletişim becerilerini kullanırken dilin olanaklarının farkında olması ve bilimsel düşünme kapasitesini geliştirmeyi kendisine amaç edinmiş bireyler olması önemsenir. Tüm bunların yanı sıra öğrencilerin Türkçe dersi ile okudukları anlamaları eleştirel düşünme becerilerini geliştirebilmeleri bilgi teknolojilerini etkin kullanan bireyler olmaları ele alınan diğer başlıklar arasındadır. (MEB, 2015) Programın genel amacı olarak • Okuma, yazma ve iletişim becerilerini geliştirmek • Türkçe'nin gramer kurallarına uygun konuşma ve yazma becerisini sağlama. • Öğrencilerin okuma becerilerini artırma ve okuma alışkanlığı kazandırma • Sosyal ve kültürel olarak gelişmelerini sağlama • Duygu ve düşüncelerini yazılı ve sözlü olarak ifade edebilme becerileri sağlamak. TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINDA YER ALAN ÖĞRENME ALANLARI ✓ Sözlü İletişim Sözlü iletişim öğrenme alanı ile öğrencilerin karşısındaki bireyle iletişim kurabilme becerisi kazanması, kendi duygu ve düşüncelerini yönlendirirken nasıl davranması gerektiği hakkında bilgi sahibi olması gerektiği gibi kazanımlar verilmektedir. Bu öğrenme alanı öğrencinin kendisini ifade edebilme becerilerine odaklandığından sınıf içi etkinlik sürecinde tartışma, 5n1k, empati kurma, hikayeleştirme gibi etkinliklere yer verilmektedir. ✓ Okuma Okuma öğrenme alanı öğrencinin bilgiyi eleştirebilme, farklı kaynakları inceleyerek karşılaştırma becerileri geliştirmesi hedeflenir. Okuma öğrenme alanı ile öğrencilerin anlama, akıcı okuma ve kelime bilgisinin artırılması amaçlanır. ✓ Yazma Yazma öğrenme alanı ile öğrencilerin duygu ve düşüncelerini yazılı olarak ifade edebilme becerisini kazanmaları amaçlanır. Yazma becerisinin gelişimi sözlü iletişim ve okuma öğrenme alanları ile bütünleştirilerek sınıf içi etkinlikler bu yönde düzenlenmesi gerekmektedir. METİN SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖZELLİKLER • Seçilen metnin amaç ve kazanımı gerçekleştirebilmesi • Öğrencilere uygun olması 9 • Metin içi ifadeler Türkçe'nin gramer kuralları ile uyumlu şive, lehçe farklılıkları yer alan metinler kullanılabilir. Gerekli hallerde metin içinde açıklamalar yapılabilir. • Sınıf düzeyleri birbirine karıştırılmadan her sınıf için farklı metinler kullanılmalıdır. • Kullanılacak metinler orijinal eserden alınmalı sadece hazırlanan kitaba yönelik metinler tercih edilmemelidir. • Çocukların duygu, düşünce ve anlatım zenginliklerini geliştirecek edebi yönü yüksek metinler seçilmelidir. • Dünya edebiyatından seçilen metinlerde doğru çeviri yapılan eserler seçilmelidir. TÜRKÇE DERSİ TEMALARI • Biz ve değerlerimiz • Dünya ve çevre • Milli Kültürümüz • Milli Mücadele ve Atatürk • Vatandaşlık bilinci • Sağlık, Spor ve Oyun • Sanat ve Toplum • Bilim ve Teknoloji Türkçe dersi öğretim programında yer alan becerilerden bazıları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. TEMEL BECERİLER Eleştirel Düşünme İletişim Problem Çözme Türkçeyi etkili kullanma Karar verme Metinler arası okuma Kişisel ve Sosyal değerlere Bilgi teknolojilerini kullanma Girişimcilik önem verme Türkçe Dersi öğretim programında yer alan ara disiplinlerden bazıları; ✓ Afetten korunma ve Güvenli Yaşam ✓ Girişimcilik ✓ İnsan Hakları ve Vatandaşlık ✓ Özel Eğitim ✓ Kariyer Bilinci Geliştirme ✓ Spor Kültürü geliştirme 10 İLK OKUMA VE YAZMA İlk okuma yazma programında ses temelli cümle yöntemi benimsenmiştir. Ses temelli cümle yöntemi; • Okumaya hazırlık • Okumaya başlama ve ilerleme o Sesi hissetme, tanıma ve ayırt etme o Okuma ve yazma o Harflerden hece, hecelerden kelime, kelimelerden cümle oluşturma o Metin oluşturma • Bağımsız okuma Aşamalarından oluşmaktadır. 2017 yılında yapılan değişiklik ile bitişik eğik yazı kaldırılmıştır. Bu nedenle harf grupları ile ilgili bir değişiklik meydana geldiği ile ilgili resmi bir açıklama yapılmamıştır. 2017 yılında hazırlanan taslak programlar henüz tamamlanmadığı için eski programda yer alan harf grupları aşağıda verilmiştir. HARF GRUPLARI 1.Grup 2. Grup 3. Grup 4.Grup 5. Grup 6. Grup E, L, A, N İ, T, O, B, U K, I, R, Ö, S, Ü M, D, Ş, Y, C, Z Ç, G, P, H F, V, Ğ, J 11 FEN BİLGİSİ ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 12 Fen dersi öğretim programı ile öğrencilerin fen okuryazarı bireyler olmaları temel vizyon olarak belirlenmiştir. Fen okuryazarlığı, öğrencilerin toplumsal sorunların çözümünde kendilerini sorumlu hissetmeleri, analitik düşünme becerisine sahip, yaratıcı bireyler olmaları ve alternatif çözümler geliştirebilmelerini ifade eder. FEN BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINDAN ALANLARI ➢ Bilgi o Canlılar ve hayat o Madde ve Değişim o Fiziksel Olaylar o Dünya ve Evren ➢ Beceri o Bilimsel Süreç Becerileri o Yaşam Becerileri o Analitik Düşünme o Karar verme o Yaratıcı Düşünme o Girişimcilik o İletişim o Takım Çalışması ➢ Duyuş o Tutum o Motivasyon o Değerler o Sorumluluk ➢ Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre o Sosyo-Bilimsel Konular o Bilimin Doğası o Bilim ve Teknoloji ilişkisi o Bilimin Toplumsal Katkısı o Sürdürülebilir Kalkınma Bilinci o Fen ve Kariyer Bilinci 13 YER ALAN ÖĞRENME 3.SINIF Konu Alanı Canlılar ve Hayat Ünite Beş Duyumuz 4.SINIF Konu Alanı Canlılar ve Hayat Fiziksel Olaylar Madde ve Değişim Fiziksel Olaylar Kuvveti Tanıyalım Fiziksel Olaylar Maddeyi Tanıyalım Madde ve Değişim Çevremizdeki Işık ve Fiziksel Olaylar Sesler Canlılar ve Hayat Canlılar Dünyasına Canlılar ve Hayat Yolculuk Yaşamımızdaki Fiziksel Olaylar Elektrikli Araçlar Gezegenimizi Dünya ve Evren Tanıyalım Fiziksel Olaylar Dünya ve Evren Ünite Vücudumuzun Bilmecesini Çözelim Kuvvetin Etkileri Maddeyi Tanıyalım Geçmişten günümüze aydınlatma teknolojileri Mikroskobik Canlılar ve Çevremiz Basit Elektrik Devreleri Dünyamızın Hareketleri 3.sınıf fen bilgisi öğretim programı 3.sınıf fen bilgisi dersinde öğrencilerin duyu organlarının görevlerini bilmesi, kuvvetin etkilerini bilmesi çevresinde hareket eden varlıkları bilmesi, maddenin özelliklerini tanıması maddeleri renk, koku ve yüzey özelliklerine göre sınıflayabilmesi, çevremizde yer alan ışığın kaynaklarının neler olduğu, çevremizde yer alan canlı ve cansız varlıkların farkına varmaları, elektrik kaynaklarını kullanılan amacına göre sınıflayabilmeleri, pili tanıyabilmeleri, dünya'nın şeklini kavrayabilmeleri gibi bilgi ve becerilere sahip olmaları beklenir. 4.sınıf fen bilgisi öğretim programı Vücudumuzda yer alan iskelet sistemi, kanın görevi , mikroskobik canlılar ve görevleri, batma, yüzme, mıknatıs ve kullanım alanlarını, maddenin hallerini, kütle ve hacim gibi kavramların farkında olmaları, kuvvetin etkilerini, elektrikli araç gereçleri ve devre elemanlarını tanımaları, dünya'nın hareketleri konusu ile ilgili bilgi ve beceri sahibi olmaları beklenir. 14 SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 15 Sosyal bilgiler dersi öğretim programı öğrencilerin kendilerini toplumsal anlamda uyum sağlayabilmeleri, öğrencilerin tarih, coğrafya, sosyoloji, ekonomi, felsefe ve vatandaşlık gibi alanlarda temel bilgi sahibi olmalarını amaçlar. Bu amaçla sosyal bilgiler dersi öğrencilerin vatandaşlık bilincini kazanmalarını, toplumsal uyumu sağlamaları için onların bilgi birikimini sağlayabilecek alt yapıyı oluşturmalarını desteklemektedir. Eleştirel Düşünme Becerisi Yaratıcı Düşünme Becerisi Mekanı Algılama Becerisi Problem Çözme Zeman ve Kronolojiyi Algılama Gözlem Becerisi Sosyal Katılım Becerisi Şekil 1: Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer alan Beceriler ÖĞRENME ALANI İnsanlar Yerler ve Çevreler Birey ve Toplum Üretim Dağıtım ve Tüketim Kurumlar ve Sosyal Örgütler Güç Yönetim ve Toplum Üretim Dağıtım ve Tüketim Kültür ve Miras Küresel Bağlantılar ÜNİTE Yaşadığımız Yer Kendimi Tanıyorum Üretimden Tüketime Hep birlikte İnsanlar ve Yönetim Üretimden Tüketime Geçmişimi Öğreniyorum Uzaktaki Arkadaşım Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan ara disiplinler; ✓ Afetten Korunma ve Güvenli Yaşam ✓ Girişimcilik ✓ İnsan Hakları ve Vatandaşlık ✓ Kariyer Bilinci Geliştirme ✓ Özel Eğitim ✓ Rehberlik ve Psikolojik Danışma ✓ Sağlık kültürü 16 4. Sınıf Sosyal bilgiler dersinde öğrencilere kazandırılması hedeflenen kavramlardan birkaçı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Afet Düşünce Çevre Yön Tasarruf Bağımsızlık Dayanışma Sorumluluk Çevre Doğal Ortam Cumhuriyet Meslek Hava Durumu Giyim Kurum Bütçe Para Grup Kaynak Kültür Sosyal bilgiler dersi öğretim programında öğrencilere kazandırılması hedeflenen değerlerden bazıları aşağıda verilmiştir. Adil olma Duyarlılık Bağımsızlık Hoşgörü Dürüstlük Dayanışma DEĞERLER Sorumluluk Sevgi Yardımseverlik Saygı Misafirperverlik Vatanseverlik 17 HAYAT BİLGİSİ ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 18 Hayat bilgisi öğretim programı ile öğrencilerin; 1. Öğrencinin kendisini tanıması ve fiziksel olarak yapabileceklerinin farkına varması, 2. Kişisel bakım becerilerini geliştirmesi 3. Okul iklimini tanıması ve uyum becerisi geliştirmesi 4. Zamanı ve mekanı algılama becerisi edinmesi 5. Aileyi ve aile içi değerleri önemsemesi 6. Bilişim Teknolojileri kullanabilme yeterliliği kazanması gibi bilgi, beceri, davranış ve değerleri kazanmaları amaçlanmıştır. Beceriler Değerler • Mekanı Algılama • Kendini Tanıma • Sosyal Katılım • Zaman Yönetimi • Öz Yönetim • Girişimcilik • Karar verme • Kurallara uyma • Değişim ve Sürekliliği Algılama • Merhamet • Öz Güven • Sabır • Vatanseverlik • Yardımlaşma • Sorumluluk • Doğa Sevgisi • Güven • Hoşgörü Hayat bilgiler dersi öğretim programında yer alan üniteler • Ben ve Okulum • Ailem ve Evim • Sağlıklı Hayat • Güvenli Hayat • Ülkemi Seviyorum • Doğa ve Çevre Hayat bilgisi dersi öğretim programında yer alan temalar ✓ Okul heyecanım ✓ Benim Eşsiz Yuvam ✓ Dün, Bugün ve Yarın Hayat bilgiler dersi 1. sınıf öğretim programında yer alan üniteler ile öğrencilerin okulu, okulun kurallarına uyum sağlayabilmeleri, bir başkası ile aynı ortamı paylaşabilmeleri iletişim 19 kurabilmeleri, kişisel bakımını yapabilmeleri sağlığını koruyabilmeleri, kendisinin veya bir başkasının güvenliğini sağlamak için güvenlik kurallarını, ülkesinin özelliklerini, milli ve dini bayramları, doğada var olan hayvanları ve bitkilerin temel özellikleri hakkında bilgi sahibi olmaları beklenir. Öğrencilerin 2. sınıfta ise sınıf içerisindeki demokratik ortamlara katılması görüş bildirmesi, yardımlaşması, bütçe oluşturması ve yönetebilmesi, yön kavramını bilinçli olarak kullanabilmesi, sağlıklı büyüme için yapılması gerekenleri bilmesi, trafik kurallarına uyması, Türk Bayrağı, Atatürk'ün Milli Mücadelede liderlik rolü, Milli ve dini bayramlar, Türkiye'nin özel ve matematik konumu bu durumun önemi kültürel miras öğeleri, doğa olayları ve çevresel faktörlerin etkisi hakkında bilgi sahibi olması beklenir. 3.sınıf da öğrencilerin artık yön kavramını yazılı olarak ifade edebilmeleri kroki üzerinde gösterebilmeleri, ilgi istek ve ihtiyaçlarını demokratik yollarla ifade edebilmesi, bilinçli ve dengeli beslenme alışkanlığı gösterebilmesi, trafik işaretlerini, yönetim birimleri, tarihi unsurlar, insanın doğal ortam ile kurduğu ilişki, doğayı korumaya yönelik bilgi sahibi olmaları beklenmektedir. 20 DİN KÜLTÜRÜ ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 21 Din kültürü ve Ahlak bilgisi öğretim programında belirlenen öğrenme alanları aşağıda gösterilmiştir. İnanç Din ve Kültür İbadet Kuran ve Yorumu Hz.Muhammed İnanç Öğrencinin inanç öğrenme alanı ile Kelime-i Tevhid ve Kelime- Şehadet kavramların anlamlarını bilmesi, dini kavram ve sembolleri tanıyabilen ve dini oluşturan inanç kavramını oluşturan öğeleri bilmesi hedeflenir. Din kültürü ve Ahlak bilgisi dersinde inanç öğrenme alanı ve inanç öğrenme alanının faydalanmış olduğu disiplin alanları aşağıda verilmiştir. Üniteler Disiplin • Din ve Ahlak hakkında neler biliyorum? • Allah İnancı • Peygamberlere ve İlahi Kitaplara İnanç • Melek ve Ahiret İnancı • Kaza ve Kader • Sosyoloji • Din Psikolojisi • Din Sosyolojisi • Kelam • Dinler tarihi • Psikoloji İbadet İbadet öğrenme alanı dinin gerekleri olan ve Allah'ın buyruklarını yerine getirerek Allah'a daha yakın olmak için yapılması gereken davranışları yerine getirebilmek için öğrencinin neler yapması gerektiğini içeren bilgileri öğretmeyi hedeflemektedir. 22 Din kültürü ve Ahlak bilgisi dersinde ibadet öğrenme alanı ve ibadet öğrenme alanının faydalanmış olduğu disiplin alanları aşağıda verilmiştir. Üniteler Disiplin • Temiz olalım • İbadetler konusunda bilgilenelim • Namaz ibadeti • Oruç ibadeti • Zekat • Hac ve Kurban İbadeti • Fıkıh • Din Psikolojisi • Din Sosyolojisi • Dinler tarihi Hz. Muhammed Hz.Muhammed öğrenme alanında öğrencilerin insanlık adına gönderilen son peygamber olan Hz.Muhammed'in peygamberlik yönü, örnek davranışlarını benimseme gibi ilkeleri kazanmaları amaçlanmıştır. Din kültürü ve Ahlak bilgisi dersinde Hz. Muhammed öğrenme alanı ve Hz. Muhammed öğrenme alanının faydalanmış olduğu disiplin alanları aşağıda verilmiştir. Üniteler Disiplin • Hz. Muhammed'i Tanıyalım • Hz. Muhammed ve Aile Hayatı • Son Peygamber Hz. Muhammed • Hz. Muhammed'in Hayatından Örnek Davranışlar • Siyer • Megazi • İslam Tarihi • Hadis Kur'an ve Yorumu Kuranı Kerim Allah'ın insanlığa göndermiş olduğu son kitap olması ve İslam dininin temel kaynağı olması yönüyle önemlidir. Bu nedenle Kuran'ın doğru yorumlanması ve iyi anlaşılması Kuran ve Yorumu öğrenme alanının temel amacıdır. Kuran ve Yorumu öğrenme alanı içerisinde yer alan öğrenme alanları; • Kuran-ı Kerimi Tanıyalım 23 • Kuran-ı Kerimin Temel Eğitici Nitelikleri • Kuran-ı Kerimin Temel Ana Konuları • İslam Düşüncesinde Yorumlar • Kuranda Akıl ve Bilgi Ahlak Ahlak öğrenme alanı ile öğrencilerin din ile ahlak arasındaki ilişkiyi kavraması, dini değerlerin farkında olması amaçlanır. Din kültürü ve Ahlak bilgisi dersinde Ahlak öğrenme alanı ve Ahlak öğrenme alanının faydalanmış olduğu disiplin alanları aşağıda verilmiştir. Üniteler Disiplin • Sevgi, • Dostluk ve Kardeşlik • Sevinç ve Üzüntülerimizi Paylaşalım • İslam'ın Sakınılmasını İstediği Davranışlar • Din ve güzel Ahlak • İslam Dinine Göre Kötü Alışkanlıklar • Ahlak • İslam Ahlakı • Felsefe • Hukuk • Tarih Din ve Kültür Din ve Kültür öğrenme alanı öğrencilerin ailenin önemi ve dinin aileye vermiş olduğu değeri , Türklerin İslamiyet ile tanışmaları hakkında temel bilgileri edinmeleri beklenir. Din kültürü ve Ahlak bilgisi dersinde Din ve Kültür öğrenme alanı ve Din ve Kültür öğrenme alanının faydalanmış olduğu disiplin alanları aşağıda verilmiştir. Üniteler Disiplin • Aile ve Din • Vatanımızı ve Milletimizi Seviyoruz • İslamiyet ve Türkler • Kültürümüz ve Din • Dinler ve Evrensel Öğütleri • Tarih • İslam Tarihi • Dinler Tarihi • Medeniyet Tarihi • Tasavvuf Tarihi Din kültürü Ahlak Bilgisi Öğretim programında yer alan ara disiplinler; ➢ İnsan hakları ve vatandaşlık 24 ➢ Özel eğitim ➢ Rehberlik ve psikolojik danışma ➢ Sağlık kültürü Programda öğrencilere kazandırılması hedeflenen beceriler BECERİLER Eleştirel Düşünme Problem Çözme Bilgi Teknolojilerini kullanma Sosyal Katılım İletişim ve Empati Araştırma Mekan ve Zamanı algılama Kuran-ı kerim Mealini kullanma Din Kültürü ahlak bilgisi dersi öğretim programında öğrencilere kazandırılması hedeflenen kavramlar bulunmaktadır. İlköğretim 4. sınıf için öğrencilere kazandırılması hedeflenen kavramlardan bazıları aşağıda verilmiştir. Ahlak Din Sevap Yaratmak Bismillahirrahmanirrahim KAVRAMLAR İlahi Kitap Kelime-i Şehadet Kelime-i Tevhid Cüz Ayet Fatiha Emin Güven Barış Aile 4.sınıf Din Kültürü dersinde öğrencilere kazandırılması hedeflenen değerlerden bazıları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Hakikat Sevgisi Fedakarlık Gazilik Haya Sabır Hoşgörü Millet Sevgisi DEĞERLER Bağışlama Sorumluluk Şükür Temizlik Milli birlik şuuru Doğa sevgisi Doğruluk 25 Adalet Yardımseverlik Vefa Vatanseverlik Samimiyet Merhamet Dayanışma GÖRSEL SANATLAR ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 26 Öğrenme alanları; ➢ Görsel iletişim ve biçimlendirme ➢ Kültürel Miras ➢ Sanat eleştirisi ve Estetik Görsel iletişim ve Biçimlendirme Öğrencilerin görsel sanat öğelerini kullanarak duygu, düşünce ve hayallerini ifade edebilmeleri önemsenir. Öğrenciler görsel öğeler oluşturma sürecinde renk, çizgi, doku, ritim, vurgu, hareket zıtlık ve mekan gibi öğeleri kullanmaları beklenir. Kültür ve Miras Tarihten günümüze kadar kültürel öğeleri tanımaları ve sanat öğelerinin kültür içerisindeki önemini fark etmeleri sağlanır. Öğrencilerin kültür ve sanat arasındaki ilişkiyi kavramaları önemsenir. Sanat Eleştirisi ve Estetik Sanat eserlerine yönelik duygu ve düşüncelerini ifade edebilmeleri eleştiride bulunabilmeleri ve sanatın önemini fark edebilmeleri amaçlanır. Çocuk resimlerinin özellikleri Düzleme özelliği: Çocuğun çizmek istediği nesneyi tüm açıları ile çizmesidir. Düzleme özelliği ile ilgili en net örnek çocukların çizmiş oldukları masayı hangi açıdan bakıyor olurlarsa olsun masanın tüm ayaklarını çizerek göstermeleridir. Tamamlama: Çocuğun çizmiş olduğu resimlerde yarım kalan her noktayı tamamlama isteğidir. Boy Hiyerarşisi: Çocuğun önem verdiği kavramları diğer kavramlardan daha öne çıkarmasıdır. Örneğin çocuğun aile resminde önem vermiş olduğu babayı daha büyük olarak çizmesi boy hiyerarşisine örnektir. Saydamlık: Çocuğun çizmiş olduğu resimleri her yönüyle anlatma isteğidir. Örneğin çizmiş olduğu bir ev resminde evin içerisinde yer alan ampulleri de göstermesi saydamlık özelliğine bir örnektir. Görsel sanatlar dersi öğretim programında öğrencilere kazandırılması hedeflenen becerilerden bazıları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Eleştirel düşünme Problem Çözme Estetik algının geliştirilmesi Kendini ifade etme BECERİLER Yaratıcı düşünme Karar verme Estetik bilinç kazanma Türkçeyi etkili kullanma 27 Araştırma Girişimcilik Görsel okuma Sorumluluk alma OYUN VE FİZİKİ ETKİNLİKLER ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 28 Oyun ve fiziki etkinlikleri dersi öğretim programı; Hareket Yetkinliği Temel Hareket Becerileri Temel Hareket Kavramları Oyun Stratejileri Aktif ve Sağlıklı Yaşam Aktif ve Sağlıklı yaşam ile ilgili kavramlar Uygulamaları Kültürel birikim ve değerler Kişisel, Sosyal ve Düşünme Becerileri Kişisel Beceriler Kendini tanıma Uyum Bireysel sorumluluk Zaman yönetimi Eğlenme Düşünme Becerileri Gözlem Hedef Belirleme, Planlama Uygulama Bilgi işleme Sosyal Beceriler İletişim becerileri İşbirliği Adil oyun Sosyal sorumluluk Liderlik Farklılıklara saygı Temel Hareket kavramları ile ilgili özellikler aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken sorulardır. Bu sorulara dikkat ederek sorularda bizden istenen kavramlara yönelik yorum yapabilmeliyiz. 29 Vücüt Farkındalığı Alan Farkındalığı • Vücut farkındalığı ile vücudun ne yapabileceği sorusuna yanıt aranır. • Alan farkındalığı ile vücudun nerede hareket edebileceği sorusuna yanıt aranır. Efor • Efor ile vücudun nasıl hareket edeceği sorusuna yanıt aranır. Hareket İlişkileri • Vücudun bölümleri ve eşli mücadelelerd neler yapabilirim sorusuna yanıt aranır. Programın uygulanması ile ilgili geliştirilen Fiziksel Etkinlik kartları öğrencilerin Oyun ve Fiziki Etkinlikler dersinde yapacak oldukları etkinlikleri göstermektedir. Sarı ve Mor renkte olan bu kartlar çeşitli gruplara ayrılmıştır. Sarı Renk Kartlar Mor Renk kartlar • Öğretmen Kartı • Temel Hareket Becerileri kartı • Birleştirilmiş Hareket Kartı • Sağlık Anlayışı kartı • Fiziksel etkinlikler kartı • Hareket Yetkinliği kartı • Öğretmen kartı • File ve raket oyunları kartı • Hücum oyunları • Vurma ve Yakalam Oyunları • Etkin Katılım • Sağlık Anlayışı • Spor Engel Tanımaz 30 BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLAR ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 31 BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIF ÖĞRETİM PROGRAMI Sekiz yıllık ilköğretim uygulamasının birinci kademesine yönelik bir uygulamdır. Birleştirilmiş sınıf öğretimini Türkiye`de zorunlu kılmanın üç temel nedeni vardır: • Öğrenci sayısının azlığı • Öğretmen sayısının azlığı • Derslik sayısının yetersizliği BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA ÖĞRETİMİN YARARLARI Arkadaştan öğrenme , grup çalışması ,bağımsız çalışma , çevre ile bütünleşme , eğitimin uygulamaları arasındadır. zorunluluktur.Birleştirilmiş gerekmektedir.Öğrenci Bu uygulamalar sınıflarda grup düzeylerinin farklı ,birleştirilmiş çalışmaları olması seviye sınıflarda ,bağımsız gruplarının çalışma yapılmasını kolaylaştırır.Ayrıca farklı düzeydeki öğrenciler aynı derslikte sürekli ders yaptıkları için bu derslerde öğretmen , aynı düzeydeki öğrencilere sınıflarına bakılmaksızın aynı etkinlikleri çok rahat yaptırabilirler. Ayrıca birleştirilmiş sınıf ortamı “ezberci sistemin” yok edebileceği en uygun ortamdır. ÖABT sınavında muhtemel çıkması beklenen konulardan biridir. Ayrıca öğrenciler bu çalışmalar sonucunda bazı beceriler elde edecekler. Bu beceriler; • Yardımseverlik • Paylaşım • Kişiliğin özgürce gelişmesi • Eleştirel bakış • Farklılıklara karşı saygılı olma • Girişimcilik olarak sıralanabilir. SINIRLILIKLARI • Öğretmenin görev ve sorumlulukları artmaktadır. 32 • Öğretmenin birleştirilmiş sınıflarda yapacağı etkinlikler için hazırlıklar bir kat daha artmaktadır. • Programda belirtilen kazanımlara ulaşmak güçleşmektedir. • Ayrıca öğretmen yeterli bilgi ve birikime sahip değilse uygulamalarda sıkıntılar yaşamaktadır. • Rehberlik hizmetlerinden öğretmen gerektiği kadar faydalanamaz. ÖĞRECİLERİN KENDİ KENDİLERİNE ÇALIŞMALARI • Öğrenci öğrenmeyi öğrenir. • Bilginin kaynağını bulmayı öğrenir. • En önemlisi sessiz çalışmayı öğrenir. • Planlı çalışmayı öğrenir. • Çalışırken özellikle çevresini rahatsız etmemeyi işbirliği içinde çalışmayı öğrenir. Birleştirilmiş sınıflarda öğretim genellikle iki türde yapılır.Bunlar: • Öğretmenli dersler • Ödevli derslerdir. Öğretneli dersler: • Öğretmenlerin öncelikli görevi öğrencilere rehberlik etmektir. • Öğretmenli dersleri ve ödevli dersleri birbirinden bağımsız lmayacak şekilde bir bütün olarak elealınmalıdır. • Bu derslerde öğrencinin zorlanabileceği kendi kendine öğrenmekte zorlandığı konulara ağırlık verilmelidir. • Ödevli saatlerde de değerlendirme çalışmaları yapılmalıdır. 33 Ödevli dersler: Birleştirilmiş sınıflarda ,birleşmiş durumda olan bütün sınıflar aynı ders saatinde aynı derslik içindedir.Bu sınıflardan kendi kendine çalışmak durumunda olanlar ödevli sınıflardır.Bunların dersleride verilen ödevlerdir. İlgi kümeleri: Öğrencilerin istedikleri bir konuda derinleşmelerini sağlamak için oluşturulan topluluğa denir. Küme çalışması: Temaların işlenmesi sırasında doğan ilgi ve ihtiyaçların biraraya getirdiği 3-5 öğrencinin yerine göre bireysel , yerine göre birlikte yaptığı çalışmaya küme çalışması denir. Sesli çalışmalar: Bir konuyu tartışmak,okuma parçasını veya yazıyı okumak,film veya televizyon seyretmek,drama çalışmaları yapmak gibi. Sessiz çalışmalar: Birleştirilmiş sınıflarda ençok başvurulan kendi kendine çalışma ödevleri sessiz çalışma ödevleridir. Sessiz çalışma ödevleri : Rapor,giriş için soru,konularla ilgili özetler hazırlamak,kitaptaki resimleri yazılı olarak anlatmak gibi. 34 MÜZİK ÖĞRETİMİ Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 35 MÜZİK ÖĞRETİMİ Müzik öğretim programının genel amaçları bütünü gelişimin ve değişimin müzik yoluyla sağlanacağını ele almaktadır. Müzik dersinin temel ilkeleri: • Yaratma duygusunu geliştirme • Müziği yaşayışla iç içe katmak • Amaç değil araç olan nota öğretimini sağlamak. Müzik öğretim programının temel becerileri: 1-Ortak beceriler 2-Sadece müzik dersine özgü beceriler Ortak beceriler ✓ Türkçeyi doğru,güzel ve etkili kullanma ✓ Eleştirel düşünme ✓ Yaratıcı düşünme ✓ İletişim ✓ Problem çözme ✓ Araştırma ✓ Bilgi teknolojilerini kullanma ✓ Girişimcilik 36 Sadece müzik öğretim programına özgü beceriler: Müzik okur yazarlığına sahip olma Estetik duyulara sahip olma Müzik dersine özgü beceriler Müziksel algılama ve bilgilenme Kişisel ve sosyal değerelere önem verme Müzik Dersi Öğretim Programında yer alan değerler; ➢ Paylaşım ➢ Hoşgörü ➢ Sorumluluk ÖĞRENME ALANLARI Müzik Dersi Öğretim Programında yer verilen öğrenme alanları aşağıda verilmiştir. DinlemeSöylemeÇalma Müziksel Algı ve Bilgilenme Müziksel Yaratıcılık Müzik Kültürü 37 Bu öğrenme alanları birbiriyle ilişkili olup belli durumlarda birbirinden ayrılırlar. MÜZİK ÖĞRETİM PROGRAMI İLKE VE YÖNTEMLERİ Temel ilkeler: Öğrenci merkezliliğine,etkin katılım,müziğin yaşamla iç içe olmasına,yaparak yaşayarak bilgiye ulaşılmasına ve çocuğa kendi sesini sevdirmek ve onun sesini eğitmektir. Müzik dersi öğretim programında kullanılan yöntemler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Anlatım Tartışma Görüşme YÖNTEMLER Oyunlaştırma Soru-cevap Rol oynama Karşılıklı konuşma Örnek olay Gösterip yapma İş birliği yapma Araştırma-inceleme Sadece müzik öğretim programına özgü yöntemler de ortaya konmuştur.Bunlar: ✓ Müziksel devinme /ritimleme yoluyla müzik öğretimi(dalcroze) ✓ Müziksel toplu söyleme yoluyla müzik öğretimi (kodaly) ✓ Müziksel devinme/ritimleme /söyleme-çalma/doğaçlama yoluyla müzik öğretimi(orff) ✓ Bu yönteme göre müzik eğitimi anne karnında başlar.Hamilelikten itibaren anneye şarkı dinlettirilir.Doğumdan sonra üç yaşına kadar bu şarkı dinletilmeye devam ettirilir.Daha sonra çocuk pratik olarak şarkıyı çalar. (Suziki) Dalcroze ve orff genellikle öğrencinin aktif ve yaparak yaşayarak öğrenmeyi sağladığından dolayı yapılandırmacı yaklaşım için önemlidir. Müzik öğretim programında nota eğitimi 4.sınıftan sonra başlamıştır. ŞARKI ÖĞRETİMİ Şarkılar çocukların dünyasına hitap etmesi açısından önemlidir. Çocuğun dünyasına hitap edebilen bir şarkı seçimi için ilk olarak çocukların yaş ve gelişim düzeyleri göz önünde bulundurulmalıdır. Çocuklar için şarkı seçerken dikkat edilecek noktalar: ✓ Sözleri sade olmalıdır. Şarkının düz olarak okunması ve okutulmasına bona denir. ✓ Hafızada kalıcı olmalı ✓ Günlük yaşamla ilişkili olmalı ✓ Çocukların yaşları,müziksel gelişim düzeylerine uygun olmalıdır. ✓ Ses sınırlarına uygun olmalıdır. 38 ALAN EĞİTİMİ DENEME SINAVI Copyright2017©burakelgit.com.tr www.burakelgit.com.tr 39 1. Aşağıda verilen becerilerden hangisi 3. Sosyal bilgiler dersinde öğrencilerinin ilköğretim matematik öğretim programı yön ile öğrencilere kazandırılması kavramını algılamalarını kovuklarından yola ağaç çıkarak hedeflenen beceriler arasındadır? bulundukları yönü tarif edebilmelerini A) Akıl Yürütme hedefleyen bir öğretmen öğrencilerinin B) Karar verme sosyal bilgiler dersine özgü olan aşağıda C) İletişim verilen D) Analitik düşünme kazanmalarını amaçlamış olabilir? E) Sebep-Sonuç ilişkisi A) Mekanı Algılama becerilerden hangisini B) Empati www.burakelgit.com.tr C) Zaman ve Kronolojiyi Algılama D) Girişimcilik E) Sosyal Katılım Konu alanı Madde ve Değişim Fiziksel Olaylar 2.Yukarıda verilen ayeti okuyan Din Ünite Maddeyi Tanıyalım Çevremizdeki Işık ve Sesler Canlılar ve Hayat Canlılar Dünyasına Yolculuk Fiziksel Olaylar Basit Elektrik Devreleri Dünya ve Evren Gezegenimizi Tanıyalım Yukarıda verilen tabloda 3.sınıf Fen Kültürü ve Ahlak bilgisi öğretmeni bilgisi Nilay hanım aşağıda verilen öğrenme eşleştirmesi yapılmıştır. alanlarının hangisi ile ilgili bir etkinlik 4. Buna göre aşağıda verilen ünitelerin işliyor olabilir? hangisi ile ilgili bir yanlışlık yapılmıştır? A) İnanç A) Maddeyi Tanıyalım B) İbadet B) Çevremizdeki Işık ve Sesler C) Hz. Muhammed C) Canlılar Dünyasına Yolculuk D) Kuran ve Yorumu D) Basit Elektrik Devreleri E) Din ve Kültür E) Gezegenimizi Tanıyalım Yaptığın iyilikleri unut. Anlatarak onları (iyilikleri) kıymetsizleştirme. Bakara 263. Ayet dersinde konu alanı ünite Normal bir gelişim seyri geçiren Beyza'nın yaptığı resimlere bakarak; Türkçe dersinde Milli Mücadele ve Atatürk başlıklı metini okutacak olan Burçin öğretmen parçaya başlamadan önce -İnsan figürlerinde ayrıntılı çizimlerin görüldüğü öğrencilerinin konu ile ilgili ön bilgilerini gözden geçirmiş sonrasında öğrencilerinin -Yer çizgisini kullanmaya başladığını konu ile ilgili bilmediklerini açıklamıştır. -Kuş bakışı resim çizimlerinin ağırlıkta olduğu görülmüştür. Metnin tamamı okunduktan sonra ise öğrencilerinin parçayı özetlemelerini 7. Buna göre Beyza’nın aşağıda verilen dönemlerin hanginde olduğu söylenebilir? istemiştir. 5. Buna göre Burçin öğretmen; I. Okuma Öncesi A)Gerçekçilik dönemi II. Okuma Sırasında B)Karalama dönemi III. Okuma Sonunda C)Şematik dönem yapılacaklar ile ilgili verilen adımların D)Şema öncesi dönem hangisi veya hangilerine yönelik etkinlik A) I ve II B) II ve III D) Yalnız II C) Yalnız I E) I, II ve III www.burakelgit.com.tr yapmıştır? E)Görünürde doğacılık dönem 6. Sosyal bilgiler dersinde öğrencilerinin kütüphane ve referans kaynaklarını kullanarak bilgiye ulaşma becerisini kazanmalarını öğretmen hangisi aşağıda hedefleyen verilen kapsamında bu 8. Oyun ve Fiziki Etkinlikler dersi Leyla öğretim programında yer alan Fiziksel ünitelerin Etkinlik kartlarından hangisi farklı bir amacını grupta yer alır? gerçekleştirebilir? A) Sağlık Anlayışı kartı A) Yaşadığımız yer B) Hücum Oyunları B) Kendimi Tanıyorum C) Temel Hareket Becerileri kartı C) Uzaktaki Arkadaşım D) Fiziksel etkinlikler kartı D) İyi ki Var E) Birleştirilmiş Hareket Kartı E) Üretimden Tüketime 41 9.İlköğretim Müzik dersi öğretim NOT ALINIZ programına göre Nota öğretimi kaçıncı ..................................................................... sınıfla başlar? ..................................................................... A) 1.Sınıf ..................................................................... B) 2. Sınıf ..................................................................... C) 3. Sınıf ..................................................................... D) 4.Sınıf ..................................................................... E) 5. Sınıf ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... 10.Öğrencilerin kendi kendilerine ..................................................................... çalışma becerisi ile aşağıda verilenlerden ..................................................................... hangisini kazanması beklenmez? ..................................................................... A) Öğrenmeyi Öğrenmesi ..................................................................... B) Sessiz Çalışması ..................................................................... C) İşbirliği ..................................................................... D) Plan yapabilmesi ..................................................................... E) Zamanı Yönetebilmesi ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... 1-A 5-E 9-D Cevap Anahtarı 2-C 3-A 6-C 7-C 10-C ..................................................................... 4-D 8-B ..................................................................... ..................................................................... ..................................................................... 42 ÜRÜNLERİMİZ Sınıf Öğretmenliği bölümü için hazırlanan bu iki güzel kaynak ile sınava bir adım önde hazırlanacaksınız. Tamamı özgün ve MEB, ÖSYM, YÖK kaynakları taranarak hazırlanmıştır. Kitabımıza www.kitapsec.com adresi üzerinden veya www.pelikankitabevi.com.tr adresi üzerinden ulaşabilirsiniz. Sınıf Öğretmenliği 10 Çözümlü Deneme sınavı Sınıf Öğretmenliği 2001 Çözümlü Soru Bankası