24. Ulusal Kimya Kongresi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, 29 Haziran-2 Temmuz 2010, Zonguldak β-galaktozidaz Aktivitesinin Glukoz Oksidaz Biyosensörü ile Tayini: Biyosensörlere İlişkin Farklı Bir Bakış Açısı Mustafa Kemal SEZGİNTÜRKa, Erhan DİNÇKAYAb Namık Kemal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü, 59100, TEKİRDAĞ b Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Bölümü, 35100, Bornova-İZMİR [email protected]; [email protected] a β-Galaktozidaz, lizozomal bir hidrolaz olup, GM1 gangliozid gibi glikokonjugatlardan, uçtaki β-bağlı galaktoz artığının hidrolizini katalizleyerek GM2 gangliozid oluşumunu sağlar[1,2]. βGalaktozidaz vücut dokularının lizozomlarında lokalize olmuş bir enzimdir. β-Galaktozidazın eksikliğinde, vücut dokularında glikokonjugatların birikiminde ve bunların idrarla atılımında bir artış meydana gelmektedir. Lizozomal β-galaktozidaz eksikliği, GM1gangliosidozis ve Morquio hastalığında en temel nedendir[3]. β-Galaktozidaz enziminin aktivitesinin enzim temelli biyosensörler yoluyla belirlenmesi amacı doğrultusunda tasarlanan temel metot; reaksiyon ortamında, aktivitesi belirlenecek enzimin katalizlediği reaksiyonun ürünlerinden birini substrat olarak kullanan bir enzim immobilizasyonu ile uygun bir biyosensör dizayn etmektir. Bu ilke çerçevesinden bakıldığında, ölçüm hücresinde βgalaktozidaz tarafından katalizlenen reaksiyon ürünlerinin konsantrasyonu başka bir deyişle biyosensörde immobilize edilmiş enzimin substrat konsantrasyonu β-galaktozidaz aktivitesi ile ilişkilendirilmiştir. Bu çalışmada hazırlanan biyosensör sisteminin karakterizasyonu, analitik parametrelerinin incelenmesi ve yapay ince barsak sıvısında β-galaktozidaz’ın aktivitesinin tayinine uygulanması gerçekleştirilmiştir. KAYNAKLAR 1. Vellodi, A., J. Haematol., 128, 413–431, 2004. 2. Platt, F.M., Walkley, S.U., Lysosomal defects storage, 32–49, Chap. 2, .in: F.M. Platt, S.U. Walkley (Eds.), Lysosomal Disorders of the Brain, Oxford University Press, Inc., New York, 2004. 3. Winchester, B.G., Primary defects in lysosomal enzymes, 81–130, Chap. 4, in: F.M. Platt, S. U. Walkley (Eds.), Lysosomal disorders of the brain, Oxford University Press, Inc., New York, 2004.