Donanımlar Hafta 1 Donanım Donanım Birimleri • Ana Donanım Birimleri (Anakart, CPU, RAM, Ekran Kartı, Sabit Disk gibi aygıtlar,…) • Ek Donanım Birimleri (Yazıcı, Tarayıcı, CD-ROM, Ses Kartı, vb…) Anakart (motherboard, mainbord) • Anakart, bir bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçalar arasındaki iletişimi sağlayan elektronik devredir. • Bir anakartın üzerinde işlemci, ram, ses kartı, ekran kartı, modem, ethernet, tv kartı vb.. girebileceği yuvalar, klavye, sabit disk, floppy disk ve seri - paralel port denetçileri ve bunların koordinasyonunu sağlayan chipset'ler bulunur. Anakart (motherboard, mainbord) CPU (Central Processing Unit) • CPU (Central Processing Unit / Merkezi İşlem Birimi) olarak bilinen işlemci, kendisine gelen komut ve bilgileri uygun şekilde işleyerek çıktıları RAM ve diğer gereken parçalara aktarır. • Bilgisayarda beyin görevi görür. • Bilgisayarın en önemli parçalarından birisidir. • Intel ve AMD CPU (Central Processing Unit) • • • • Celeron Pentium IV 2.4 GHZ Atom İşlemci Core i3, i5, i7 • 32 bit - 64 bit kavramı RAM (Random Access Memory) • İşletim sistemi de dahil olmak üzere bilgisayarda aktif olarak çalışan uygulamaların tutulduğu bellektir. • • • • • Ana bellek. Geçici bellek. Bilgisayarın çalışma hızına etki eden önemli bir donanım. 512 MB, 1 GB, 2 GB, 4 GB, … DDR2 - DDR3 RAM RAM (Random Access Memory) ROM (Read Only Memory) • Sadece okunabilir bellek. • Bu bellek üretici firma tarafından hazırlanır. Bilgileri okunabilir fakat üzerinde değişiklik yapılamaz. • Bu bilgiler makineyi kapatma veya elektrik kesintisinden etkilenmez veya silinmezler. • Günümüzde farklı özelliklere sahip ROM bellekler kullanılmaktadır. (PROM, EPROM, EEPROM) EEPROM (Electrically Erasable Programmable ROM) • Bu tür belleklere program yükleme işi elektrik sinyalleriyle yapılır. Bilgileri silmek ya da kaydetmek için anakartta bulunan elektrik gerilimi (voltaj) yeterli olmaktadır. • Flash memory EEPROM’ un özel bir çeşididir. Aralarındaki en önemli fark, EEPROM’ a bilgilerin byte byte yazılması flash belleğe ise sabit bloklar halinde yazılmasıdır. BIOS (Basic Input/Output System) • Temel Giriş/Çıkış Sistemi • Bilgisayarın ilk açılma işlevini yerine getiren yazılımdır. Yani, bilgisayar açılırken hangi aygıtların hangi sıraya göre okunması gerektiğini, hangi kartların çalıştırılıp çalıştırılmayacağını ve buna benzer düzenlemeleri yapar. • Donanım özelliklerini denetler ve işletim sisteminin doğru yüklenmesini sağlar. BIOS (Basic Input/Output System) • Bu yazılım eski model kartlarda ROM bellek üzerinde tutulur. Günümüzde ise BIOS yazılımı daha çok EEPROM belleklere kaydedilmektedir. • BIOS hafızasındaki bilgiler elektrik gittiği zaman bile silinmez. (BIOS pili) • En çok bilinen ve kullanılan markalar : (Award BIOS, Phoenix BIOS) BIOS (Basic Input/Output System) Esc Del F1 F2 F10 Harddisk (Sabit Disk - HDD) • Veri depolaması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. • Elektromekanik yapıdadır. • İkincil bellek olarak da adlandırılır. • Sabit diskin büyüklüğü GB (Gibabyte) ve TB (Terabyte) gibi kavramlarla ölçülür. • Dönüş hızları: 5400, 7200, 15000 rpm, … Harddisk (Sabit Disk - HDD) Cache bellek (Ön bellek) • Çalışmakta olan programa ait komutların ve verilerin geçici olarak saklandığı yüksek hızlı hafızalardır. • CPU – RAM arasındaki hız farkı, • 512 KB, 1 MB, 2 MB, … • Yüksek maliyet, Güç Kaynağı (Power Supply) • 220 V şebeke gerilimini sistemin çalışabilmesi için gerekli olan 5 V - 12 V gerilim değerine dönüştürür. • Kasa içerisinde güç kaynağının ısınması nedeniyle güç kaynağının arkasında soğutucu fan bulunur. Ekran kartı (Graphics card) • İşlemciden alınan verileri monitöre görüntü sinyali olarak gönderen donanım. • 128 MB, 256 MB, 512 MB, 1 GB … • Paylaşımlı - Paylaşımsız • Ati, Nvidia, … Ses kartı (Sound card) • Bilgisayardaki dijital ses verilerini analog ses sinyallerine, analog ses sinyallerini de bilgisayarda işlenebilecek dijital sinyallere dönüştürür. • Ek donanım birimi, • Onboard (?) • Realtek, … Ağ kartı (Network Interface Card - NIC) • Bilgisayarları ve diğer cihazları ağa bağlamada kullanılan karttır. • Ethernet kartı olarak da bilinir. • 10/100/1000 Mbps, (Gigabit Ethernet Kartı) Flash Bellek (USB Bellek) • Harici depolama ünitesi olarak tanımlanabilir. • • • • Yapısı RAM’ e, kullanımı Harddisk’ lere benzer. EEPROM’ un özel bir çeşidi, USB (Universal Serial Bus) 1, 2, 4, 8, 16, 32 GB,… Yazıcı (Printer) • Bilgisayar ortamında üretilen şekil, grafik ve yazıların kağıda aktarılmasını sağlayan donanım. • Kendine özgü mikroişlemci ve tampon belleğe sahip. • Yazıcı türleri : Nokta Vuruşlu Yazıcılar Mürekkep Püskürtmeli Yazıcılar Lazer Yazıcılar Tarayıcı (Scanner) • Basılı bir resmi, metni veya herhangi iki boyutlu basılı medyayı bilgisayara sayısal olarak kaydeden cihazlardır. • (Yazıcı + Tarayıcı + Fax)