ISS 2020 Vizyonu Küresel Tesis Yönetimi Endüstrisinin geleceğine yönelik senaryolar Yeni teknolojiler ve müşteri ihtiyaçları endüstriyi yeniden şekillendirirken Tesis Yönetimi (TY) ve Hizmet Sektörü de profesyonelleşmektedir. 2020 senesine gelindiğinde endüstri sektör halinden çok farklı olacaktır. ISS 2020 Vizyonu çalışmasının amacı, TY ve hizmet sektörünün geleceğine yönelik bir takım küresel senaryolar geliştirmek ve gelecekte endüstriyi en çok etkileyecek olan trendler, belirsizlikler ve fırsatlara dair farkındalık sağlamaktadır. White Book “Geleceği öngörebilmenin en iyi yolu onu kendiniz yaratmaktır.” Theodore Hook, yazar 1 ISS World ServicesA/S Bredgade 30 DK-1260 Copenhagen Danimarka Telefon: +45 38 17 00 00 Faks: +45 38 17 00 11 İnternet: www.issworld.com E-posta: [email protected] Tasarım: Group Marketing,ISS Basım: Ekim 2011 ©Copyright ISS World Services A/S 2011 Tüm hakları saklıdır. Bu yayının hiçbir parçası ISS World Services A/S - Group Marketing’in önceden izni olmadan çoğaltılamaz. 2 İçindekiler 1. Önsöz 5 2. Teşekkürler 7 3. Özet 12 Giriş 14 4.1 Çalışmanın hedefleri 15 TY ve hizmet endüstrisinin geleceğine yönelik senaryolar 16 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 17 18 19 20 24 28 32 36 4. 5. 9 3.1 TY ve hizmet endüstrisi Teknoloji ekseni Sürdürülebilirlik ekseni Senaryo 2020 Şeması Kapitalizmin Yeniden İcadı Büyük Dönüşüm Sürdürülebilir İşletme Parçalanmış Dünya ISS Senaryolarından çıkartılan sonuçlar 6. TY ve hizmet endüstrisi uzmanlarının bakışı 38 7. Anket sonuçları - endüstriyi şekillendiren trendler 46 8. Megatrend Analizi 52 1. Etken Megatrendler 1. Ekonomik büyüme 2. Küreselleşme 2. Demografik Megatrendler 1. Yaşlanma ve kentleşme 2. Sürdürülebilirlik 3. Bilgi-temelli Megatrendler 1. Teknolojik ilerleme 2. Bir bilgi toplumunun yükselişi 4. Sosyal Megatrendler 1. Bireyselleşme 2. Ticarileşme 5. TY Endüstrisine özel Trendler ve Eğilimler 1. Yani çalışma yöntemleri 2. Yoğun yerleşimli kentsel alanlarda hazırlıklılık ve risk altındaki nüfuslar 52 53 55 55 55 56 58 58 60 61 61 63 63 63 64 9. Referanslar 66 10. Kısaltmaların Listesi 68 11. Ek I Anket Sonuçları 70 3 4 1. Önsöz Önümüzdeki on yılın geçtiğimiz on yıl kadar çalkantılı ve öngörülemez olması nedeniyle, toplumumuz, endüstrimiz, müşterilerimiz ve şirketimiz açısından yeni zorluklar ve yeni fırsatlar yaratması beklenmektedir. Geleceğin piyasasında rekabetçi yanımızı koruyabilmek için tedbirli olma, hayal gücü ve sonuca götüren eylemleri gerçekleştirme isteği gerekecektir. ISS 2020 Vizyonu çalışması geleceğe yönelik tahminlerimizi içermemektedir. Bu çalışma bugün ile 2020 arasında endüstriye şekil verecek olan trendlerin bir değerlendirmesini sunmaktadır. Bu değerlendirmeler anketler ve uzmanlar ile gerçekleştirilen görüşmeler aracılığı ile toplanmıştır. Dahası, bu çalışma Kopenhag Gelecek Çalışmaları Enstitüsünün endüstrinin geleceğini şekillendirmesi en muhtemel olan trendler hakkında dış uzman değerlendirmelerini sunmaktadır. Her ne kadar önümüzdeki on yıllarda bizi şaşırtacak olan gelişmeler ve büyük olaylar meydana gelecek olsa da, toplumumuzun ve sektörümüzün geleceği hakkında söyleyebileceğimiz çok şey var. Örneğin küresel toplum, ekonomik büyümenin tüketimi yeni bölgelere taşıması ile birlikte hızla değişmektedir. Gelir seviyesi yüksek olan ülkelerde, bir yavaş büyüme dönemi yaşansa da, tüketicilerin hizmet endüstrisinden ve hizmet sunumundan beklentileri artmaya devam edecektir. Hindistan, Brezilya, Endonezya ve Çin gibi kalabalık ve çeşitli ülkelerde orta sınıfın ortaya çıkması, ekonomik sistemimizin küresel ekosistemi temelinden değiştirmeden gerekli kaynakları sağlayabilme kabiliyetini zorlayacaktır. Bu zorluklara verilecek yanıtlar teknolojik gelişimin giderek artan hızıyla bir araya gelecek ve yeni ve daha önceden hayal edilmemiş teknolojilerin yanı sıra bunları destekleyecek hizmetleri de yaratacaktır. Aynı zamanda kurulmuş olan endüstrilerde hizmet sunumu için yeni yöntemler de sağlayacaktır. Sonuç olarak iş yapmanın tabiatı değişmekte, yeni talepler ve ihtiyaçlar ortaya çıkmaktadır. Bazı endüstrilerde iş yapmanın tabiatının değişmesi yeni hizmet konseptlerine ve hatta yeni organizasyon tasarımlarına bile sebep olabilir. ISS bu ihtiyaçların karşılanmasına yönelik yeni araçlar ve konseptler geliştirmek ve ISS müşterilerine işverenlerinin ve çalışanlarının ihtiyaçlarını daha iyi karşılayarak operasyonlarının değerini maksimize etmelerine yardım etmek konusunda ihtiyatlı, yaratıcı ve kararlı bir oyuncu olarak piyasanın lideri olmaya devam edecektir. 2020 Vizyonu raporu geleceğe yönelik dört farklı bakış sunmakta ve bunlardan bir gelecek haritası oluşturmaktadır. Bu vizyonların her biri küresel tesis yönetimi ve hizmet endüstrisi için kendi fırsatlarını ve zorluklarını sunmaktadır. Her haritada olduğu gibi yolumuzu ve gelecekteki yönümüzü planlamak, kolektif olarak üstesinden gelmemiz gereken bir zorluktur. Bu gerçekleştirildikten sonra ise stratejik hedeflerimize ulaşabilmek için yapılan planları yine kolektif olarak uygulamamız gerekmektedir. Bu çalışmanın organizasyonunuzun kendi vizyonlarını, stratejilerini ve planlarını yaratmakta size ilham vereceğini umuyorum. Jeff Gravenhorst CEO 5 " Mülklerin bakımını sağlamak kadar insanlar inşa etmekten de ilham alıyorum.” Catharina Smith, ISS Tesis Yöneticisi 6 2. Teşekkürler ISS‘de, Kopenhag Gelecek Araştırmaları Enstitüsü ile, özellikle de bu araştırma çalışmasının arkasındaki yürütücü güçler olan Kıdemli Araştırmacı Julie Kronstrøm Carton ve Direktör Jeffery Scott Saunders ile yapmış olduğumuz işbirliği için müteşekkiriz. Bunun yanı sıra, anketimizi yanıtlamak için vakit ayıran ve son raporu heyecanla savunan 308 ISS Üst Yöneticisine teşekkürlerimizi sunmak istiyoruz. Bu kişilerin sunduğu girdilere dayanarak hem anketlerin geri bildirimlerini hem de Megatrend analizlerini tartışarak ve analiz ederek sürece büyük yardımları dokunan aşağıdaki atölye katılımcılarına teşekkür etmek istiyoruz– bu ISS yöneticileri aşağıdaki gibidir: • • • • • • • Bölgesel CEO David Openshaw, Kuzey Amerika, Birleşik Krallık , İrlanda ve Orta Doğu Bölgesel CEO Martin Gaarn Thomsen, Batı Avrupa Bölgesel CEO Troels Bjerg, Nordik ve Doğu Avrupa İnsan Kaynakları, Dan Brennan Grup Başkanı Strateji ve Geliştirme, Todd O’Neill OHS ve Mİ Başkanı, Joseph Nazareth Bölgesel Strateji ve Geliştirme Başkanı , Marcus Kristiansson, Nordik Bölgesi Bu projeye içeriden katılanların yanı sıra, Global FM ve IFMA Foundation’a da bu araştırmada oynadıkları rol ve ISS’nin üyelerine erişimine izin verdikleri için teşekkürlerimizi sunmak istiyoruz. Çalışmanın çok önemli bir parçası olan dış anket sorularını yanıtlamak üzere vakitlerini ayırdıkları için 50 dış endüstri uzmanına özellikle müteşekkiriz. Bu grup olmasa elde ettiğimiz sonuçların bu kadar güçlü ve etkili olması mümkün olamazdı. Son olarak, bir saat süren derinlemesine görüşmeler ve bunları takip eden tartışmalara katılımları için altı dış endüstri sözcüsüne teşekkür etmek istiyoruz. Bu uzmanlar: • • • • • • Teena Shouse, IFMA Yönetim Kurulu Eski Başkanı ve Küresel TY Derneği Başkanı. Profesör Kathy Roper, IFMA Üyesi, IFMA Yönetim Kurulu ve Derneği Başkanı. Profesör ve Başkan Entegre Tesis Yönetimi, Georgia Institute of Technology. Dr Dean Kashiwagi, Performans Temelli Çalışmalar Araştırma Grubu Direktörü, Arizona State University. Stan Mitchell, CEO Key Facilities Management Int., British Inst. of FM (BIFM) Eski Başkanı ve Küresel TY Derneğinin kurucu başkanı. Stephen Ballesty, IFMA Foundation bir önceki başkanı , Rider Levett Bucknall, Australya’da Direktör ve Danışman Başkanı. Dr Keith Futcher, ISS‘nin Büyük Çin Eski Bölgesel Direktörü, ISS Stratejik Danışmanı. Bu araştırmaya katılan, yukarıda isimleri verilmiş olan TY uzmanlarının işbirliği ve ilgisi için çok müteşekkirim. Onların katkısı olmasa bu çalışmanın gerçekleştirilmesi mümkün olamazdı. Saygılarımla, Peter Ankerstjerne Grup Pazarlama Direktörü ISS 2020 Vizyonu – Proje Sorumlusu 7 “Gelecek, içine girdiğimiz bir şey değildir, Bizim yarattığımız bir şeydir.” Leonard I. Sweet, yazar, öğretmen & vaiz . 8 3. Özet ISS 2020 Vizyonu çalışmasının amacı, TY ve hizmet endüstrisinin geleceğine yönelik bir takım küresel senaryolar geliştirmek ve gelecekte endüstriyi en çok etkileyecek olan trendler, belirsizlikler ve fırsatlara dair farkındalık sağlamaktadır. Senaryo planlama çalışmaları ile ilgili boyutlar Sürdürülebilirlik ve Teknolojidir; burada teknoloji ekseni insan gücünün yerine geçecek olan teknolojilere odaklanmaktadır. Senaryo boyutları proje grubu tarafından, katılımcıların 2020’ye doğru ilerledikçe endüstriye en çok etki edecek olan kilit belirsizlikleri önceliklendirdiği iki anketten elde edilen girdilere dayanarak geliştirilmiştir. • Teknoloji boyutu: Yeni teknolojiler, düzenlemeler ve müşteri gereksinimleri TY ve hizmet endüstrisini profesyonelleştirmekte ve yeniden şekillendirmektedir. 2020 yılına kadar endüstrinin gelişimini etkileyecek olan kilit etkenlerden bir tanesi nano-teknolojinin, biyo-teknolojinin, malzeme teknolojisinin ve bilgi ve iletişim teknolojisinin birleşmesidir. Buna ilave olarak, teknolojik gelişmenin hızlanması ve gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında meydana gelen ve gelişmekte olan ülkelerin endüstrideki teknolojik gelişmeye çok daha fazla katılımda bulunması, aynı zamanda beklenen bilgi değiş-tokuşu da bu etkenler arasındadır. Yeni malzemeler, teknolojiler, otonom robotların kullanımının artması, fiziksel nesneler ile insanların birbirlerine bağlanarak sanal olarak iletişim kurduğu ve çevresel zeka oluşturduğu Nesnelerin İnternetinin (Internet of Things – IoT) yaratılması ve daha iyi veri toplama, veri saklama, veri madenciliği ve veri analizi yöntemlerinin geliştirilmesi de TY ve hizmet endüstrisinin gelişiminin şekillendirilmesine yardımcı olacaktır. • Sürdürülebilirlik boyutu: Sürdürülebilirlik önümüzdeki on yılda önemli trendlerden birisi olmaya devam edecektir. Çevre ile ilişkili zorluklar ve kaynakların azlığı bir çok paydaş için önemli ilgi alanları olarak kalacaktır. Sürdürülebilirlik ile ilişkili zorluklara enerji, su, atık yönetimi ve iç ekoloji dahildir. Sürdürülebilirlik ve teknolojik gelişim güçlü trendlerdir ve işgücü piyasalarında ve TY ve hizmet endüstrisinin organize edilmesinde potansiyel olarak dönüştürücü rollere sahip olacaktır. Toplumların sürdürülebilirliğe ne kadar öncelik vereceği, teknolojik gelişmelerin ne kadar hızlı ortaya çıkacağı ve toplumların yeni teknolojileri ne kadar hızlı bir şekilde uyarlayacağı belirsizliğini korumaktadır. Kopenhag Gelecek Araştırmaları Enstitüsü (CIFS) ve ISS küresel TY ve hizmet endüstrisinin geleceğine yönelik dört olası senaryo belirlemiştir. Bu senaryolar sürdürülebilirlik ve teknolojik gelişme ile ilgili belirsizliklere dayanarak geliştirilmiştir. Bu senaryolar “Kapitalizmin Yeniden İcadı”; “Büyük Dönüşüm”; “Sürdürülebilir İşletme”; ve “Parçalanmış Dünya”dır (bkz. bir sonraki sayfa). 9 Dört gelecek senaryosu Kapitalizmin Yeniden İcadı Dünyamız, piyasaların ve paranın hakimiyetindedir. Hükümetler piyasalarda dengeyi ve serbest ticareti hedeflemektedir. İşletmeler fiyat ve verimlilik açısından rekabetçi bir avantaj elde etmeye odaklanmaktadır. Hizmet işleri giderek daha fazla otomatik hale geldikçe iş gücü de geniş ölçekte yerinden oynamaktadır. Birçokları hızlı değişime ve artmakta olan ekonomik kutuplaşmaya ayak uyduramadığından sosyal huzursuzluk yaygınlaşmaktadır. 10 Büyük Dönüşüm Toplum, çevresel, sosyal ve ekonomik zorlukların teknolojik çözümler ve kaynak verimliliği ile çözüme kavuşturulduğu bir duruma doğru ilerlemektedir. Odak noktası, otomasyon aracılığı ile kaynak kullanımının optimizasyonudur. Sürdürülebilir çözümler geliştirmeyi hedefleyen bir çok kamuözel ortaklığı mevcuttur. Özel teşebbüslerin sürdürülebilir çözümler geliştirmesinin çok belirgin avantajları vardır. Bunlar, etkilenen iş gücünün alternatif istihdam alanları bulmak amacıyla yeniden eğitilmesi, “Ar-Ge“ kümeleri aracılığı ile “sürdürülebilir” gelişim projelerini, vb. içermektedir. Sürdürülebilir İşletme Sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların çözülmesinin önemine dair köklü bir anlayış ortaya çıkmıştır ve karmaşık çevresel zorlukların çözülmesi için geliştirilmektedir. Hükümetler sürdürülebilirlik girişimlerini dayatmaktadır ve vatandaşlarını korumak için pro-aktif bir rol oynamaya başlamıştır. İnovasyon, kaynak azlığının neden olduğu, hava ve su kalitesinin maksimize edilmesi ve fosil yakıt rezervlerinin korunmasının da dahil olduğu zorluklara odaklanmaktadır. Aşılması gereken zorluk, kaynakların verimli kullanımını arttırmak ve böylece yeni iş fırsatları yaratmaktır. Holistik sağlık hizmetleri, yaşlıların bakımı ve geleneksel eğitim kurumları takviye edilmektedir. Parçalanmış Dünya Yerel toplumlar kendi etki alanlarının kontrolüne sahiptir ve kendi yollarına ilerlemektedir. İşletme değerleri üretkenliğe, hacme ve ölçüm-odaklı yöntemlere vurgu yaparken bir çok insan kişisel dokunuşu tercih etmektedir. Bu kişiler teknolojik çözümlere şüphe ile yaklaşmaktadır. Zenginlik, az sayıdaki seçkin kesimde toplanmıştır. Maaşlar düşük kalmaya devam ederken yeni ve işgücü tasarrufu sağlayan teknolojiler henüz piyasaya nüfuz etmemiştir. 11 Özet (devamı) ISS 2020 Vizyonu Çalışması, “Kapitalizmin Yeniden İcadı” ve “Parçalanmış Dünya” senaryolarının çevresel olarak sürdürülebilir senaryolar olduklarını göstermektedir. Eğer sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukları aşmaya yönelik atılması gerekli olan adımlar geciktirilirse hükümetler ve endüstriler geciken eylemlerin olası sonuçlarını hafifletmek amacıyla daha sıkı düzenlemeler uygulamak zorunda kalabilir. “Sürdürülebilir İşletme” STK’ların ve hükümetlerin endüstri standartlarının tanımlanmasında daha aktif bir rol oynayacağı ve özel teşebbüslerin de kaçınılmaz olarak bundan etkileneceği bir senaryo sunmaktadır. “Büyük Dönüşüm” özel teşebbüsleri sürücü koltuğuna oturttuğu için belki de en ilgi çekici senaryodur. Bu senaryoda şirketler kendi kaderlerini etkileme imkanı yakalamaktadır; buna tedarik zincirinin yüksek teknolojik ve sürdürülebilirlik standartlarına göre yönetilmesi ve çalışanlara teslimat sisteminin ayrılmaz bir parçası olarak özen gösterilmesi de dahildir. Bu senaryo harekete geçme izninin yanı sıra sürdürülebilirlik ve teknoloji ile ilgili zorlukları geliştirme ve kavramaya yönelik teşvikler barındırmaktadır. Günümüzde sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklar bir çok şirket için hareketli bir hedef anlamına gelmektedir. Teknolojik gelişmeler küresel TY ve hizmet endüstrisinde dramatik bir etkiye sebep olacak olan yeni iş yapma yolları sunmakta ve yepyeni işbirliği modellerini teşvik etmektedir. Eğer bu dört senaryo küresel sosyoekonomik gelişimin gidişatını temsil ediyorsa, endüstriye ve paydaşlarına kamuoyundaki değişimleri öngörebilme fırsatı sunacaktır ve bunu kaçınılmaz olarak hükümet eylemleri takip edecektir. Bilimsel yaklaşımın teknoloji ve sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklara dair kavrayışının ne kadar hızlı geliştiği göz önüne alınırsa, kamunun yaklaşımı ve hükümet politikaları da eninde sonunda bu seviyeye ulaşacağı kesindir. Bu senaryolardan birinin gerçekleşmesi sadece zaman meselesidir – doğal olarak senaryolardan hangisinin meydana gelme olasılığının en yüksek olduğu kişisel inanç konusudur, ancak endüstrideki her oyuncunun, gelişimi etkileme ve zorlukları faydaya dönüştürmek için fırsatı, ve hatta bir dereceye kadar da yükümlülüğü vardır. 3.1 TY ve hizmet endüstrisi için tavsiyeler ISS 202 Vizyonu çalışmasından elde edilebilecek TY ve hizmet endüstrisine yönelik tavsiyeler aşağıda sunulmuştur: • Düzenlemelerin yakınsamasını teşvik etmek ve ilgili bölgesel ve küresel dernekler ile birlikte gönüllü olarak geliştirilen düzenlemeler ve standartlar oluşturmak için yollar aramak. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklar hakkındaki bilimsel gelişmeleri takip ederek politikacıların beklenenden daha hızlı harekete geçmesini sağlayacak deliller bulmak. • Teknolojilerin iş ve iş süreçlerinin gelişimi üzerindeki etkisini izlemek. Yeni trendler bina tasarımını ve TY ve hizmet gereksinimlerini etkileyecektir. • Kurumsal sınırların ötesine bakarak alıcıların ve tedarikçilerin değer zinciri boyunca sürdürülebilirlik ve inovasyon becerilerini nasıl iyileştirebileceğini incelemek. • Çalışanların işyerlerine daha yakın yaşamalarını teşvik ederek ve uygun olduğu durumlarda uzak ofis teknolojileri sağlayarak daha sürdürülebilir iş uygulamalarını teşvik etmek. 12 • İyileştirilmiş tesis tasarımı ve iş alanlarının daha iyi kullanımı aracılığı ile sürdürülebilirlik hedeflerinin desteklenmesi için veri kullanımının iyileştirilmesine yönelik yollar belirlemek. • Entegre hizmet sağlayıcıları bulundukları pozisyonu, müşterilere kaynakları paylaşabilen ve iş süreçlerindeki yan ürünler için işbirlikçi kullanımlar bulabilen ortaklar belirlemekte yardımcı olmak için kullanabilir. • Veri toplama, veri saklama ve veri analizi TY ve hizmet endüstrisinin kritik özellikleri haline gelerek yeni iş modellerine öncülük edecektir. Verilerini en iyi şekilde analiz edebilen şirketler rekabet açısından avantajlı duruma geçecektir. • Müşteriler ile birlikte sentetik ürünler için geri dönüşüm politikaları ve biyolojik bazlı ürünler için kompostlama planları geliştirmek. Bu politikalar petrol fiyatlarındaki dalgalanmalara ve karbon vergisi uygulamalarına duyarlı olmalıdır. • Küresel TY ve hizmet endüstrisi yüksek-, orta- ve düşük-gelirli ülkelerdeki yüksek kirlenme ve iklim-değişikliğinin etkilerine adapte olmasına yardımcı olmada merkezi bir rol oynayacaktır. • Vektör aracılı hastalıklar daha önce yok edilmiş oldukları bölgelere yayılırken yeni bina tasarımlarına ve mevcut altyapılara yapılabilecek inovatif eklentilere olan talep de artacaktır (örneğin Avrupa’daki ve daha serin iklimlerdeki binaların hava iklimlendirme sistemleri ve pencerelerde film ile donatılması). • TY ve hizmet sağlayıcıları tedarik zincirindeki yenilenebilir malzemelerin entegrasyonuna yönelik geçiş planları geliştirmelidir. • Müşteriler bilgiye dayalı kararlar verebilmek için ortak standartlara ihtiyaç duymaktadır. Endüstri genelinde istikrarlı performans ve sürdürülebilirlik kültürünün geliştirilmesini sağlayacak olan değerlendirme ve iletişim standartlarının geliştirilmesinin koordine edilmesi. • Yarı-düzenleyicilerden ve genel kamudan gelebilecek TY ve hizmet endüstrisi olanaklarının kalitesi ve güvenliği ile ilgili yeni talepleri öngörebilmek için sivil toplum kuruluşları (STK’lar) ve büyük müşteriler ile etkileşime geçmek. • Standart TY ve hizmet endüstrisi uygulamalarını gereksiz kılacak yeni teknolojilerin ve üretim tekniklerinin ortaya çıkışını izlemek için çevresel tarama gerçekleştirmek. 13 4. Giriş TY ve hizmet endüstrisi yöneticileri ve personeli fiziksel altyapı bakımının ötesine geçerek maliyet kontrolüne odaklanmalıdır. TY ve hizmet endüstrisi yöneticileri ve personeli, organizasyonlarının temel operasyonlarının değerini maksimize ederek kar-zarar hanesine katkıda bulunmak zorundadır. Buna bir binadaki insan ve nesne akışını optimize etmek için binaların altyapısının geliştirilmesi, iç yaşam kalitesinin iyileştirilmesi ve bir binadaki sakinlerin güvenliğinin – hem fiziksel hem de fiili açıdan – arttırılması dahil olacaktır. ISS, TY ve hizmet endüstrisinin geleceğini şekillendiren trendleri sistematik olarak değerlendirecek ve endüstrinin geleceği için alternatif vizyonlar sunacak bir araç sağlayarak müşterilerine yardımcı olmak istemektedir. Sürekli olarak değişen değer önerisine sahip olan bir endüstride en iyi teklifi sunabilmek ve başarılı organizasyonlar yürütebilmek için yöneticilerin gelecekte karşılaşabilecekleri farklı durumlar ve gelecekteki bu söz konusu olasılıkların karar verme mekanizmalarını nasıl etkileyebileceği ile ilgili olarak daha sistematik bir biçimde düşünmesi gerekmektedir. Bu doküman, gelecekteki TY ve hizmet endüstrisine yönelik varsayımları sorgulamak için bir araç ve bir organizasyonun stratejisini test etmeye yönelik bir temel sunarak yöneticilere yardımcı olmayı hedeflemektedir. Bu araç senaryo planlamasıdır. Bu raporda sunulan senaryolar TY ve hizmet endüstrisi yöneticilerini ve onların mevcut işletme modellerini sorgulamak için tasarlanmıştır. Doküman daha sonra endüstriyi şekillendiren trendleri veya “itici güçleri” analiz etmektedir. Bu itici güçler dış güçleri, “megatrenleri” ve küresel TY ve hizmet endüstrisine özel endüstriyel trendleri içermektedir. Bugün aldığımız iş kararları geleceğin nasıl olacağı ile ilgili varsayımlarımıza dayanmaktadır. Bu son derece belirsizlik içeren zamanda, varsayımlarımızı ve bunun bir sonucu olarak da stratejilerimizi sorgulamak ve böylece her türlü sonuç için hazırlıklı olmak hayati öneme sahiptir. “ Geleceğe bakmak zordur ancak imkansız değildir ve bu fırsatı kaçırmamalıyız.” Andrei Linde, fizik profesörü. 14 1. Çalışmanın hedefleri ISS 2020 Vizyonu çalışmasının başlıca hedefleri, TY ve hizmet endüstrisinin geleceğine dair bir dizi küresel senaryo geliştirmek ve gelecekte ISS’ i ve müşterilerini en çok etkileyecek olan trendler, belirsizlikler ve fırsatlar hakkında farkındalık oluşturmaktır. Senaryolar ISS yöneticilerine ve müşterilere olası gelişmelerin kendi iş alanlarına etkilerini incelemeleri ve zorluklar ile başa çıkabilmek için plan ve stratejiler geliştirmeleri için yardımcı olmakta kullanılabilir. Süreç 2010-2011 kış ve ilkbaharında CIFS ve ISS aşağıdaki araçları kullanarak uzmanların küresel TY ve hizmet endüstrisi üzerinde önemli bir etkisi olabileceğine inandığı kilit belirsizlikleri belirledi: • • • ISS yönetici grubu ile gerçekleştirilen atölye çalışmaları Ocak 2011’ de ISS Üst Düzey Yöneticileri ve harici küresel tesis yönetimi uzmanları ile gerçekleştirilen anketler Uzmanlar ile derinlemesine görüşmeler 15 5. TY ve hizmet endüstrisinin geleceğine yönelik senaryolar Senaryolar, organizasyonların aşağıdaki yöntemleri izleyerek fırsatları erkenden yakalayabilmek ve gelecekteki zorlukları hafifletebilmek için planlar geliştirip stratejiler hazırlamalarına yardımcı olmak amacıyla tasarlanmıştır : • • • • İşletmeciler dış gelişmelerin endüstri üzerindeki etkisini önceden tahmin eder ve araştırır. İş geliştiriciler organizasyonlarında ve müşterileri arasında değer artışı sağlamak için yeni iş modelleri, süreçler ve hizmetleri geliştirir. Tesis yöneticileri teknolojide ve müşteri taleplerinde meydana gelebilecek değişimleri önceden tahmin eder. İnsan kaynakları yöneticileri şirketlerin gelecekteki beceri gereksinimlerini önceden tahmin eder. ISS uzmanları ve CIFS yöneticileri, küresel TY uzmanlarının ve ISS yöneticilerinin katıldığı anketlerde öne çıkan iki ‘belirsizlik’ belirlemiştir. Aşağıda verilmiş olan belirsizlikler senaryo matrisinin eksenlerini oluşturmaktadır (bkz. Şekil 1) ve tüm belirsizlik yelpazesini kapsamaktadır: • • Teknoloji ekseni – Atılım’a karşılık “hala insanların işi” yaklaşımı. Sürdürülebilirlik ekseni – öncelikli ya da öncelikli değil. “ İçinde yaşadığımız dünyayı biz inşa ediyor, kendi çevremizi kendimiz şekillendiriyoruz.” Orison Swett Marden, yazar. 16 1. Teknoloji ekseni Teknolojik gelişme, bu gelişmenin ilerleme hızı ve endüstri açısından potansiyel olarak dönüştürücü rolü, ISS yöneticilerinin çok ilgilendiği kilit konulardır. Teknolojik gelişme iş gücünün sahadaki yerleşimi ile karmaşık bir şekilde bağlantılıdır. Teknolojik gelişme üretkenliği arttırırken bir yandan da bir çok TY hizmet endüstrisi işinin de beceri gereksinimlerini yükseltmektedir. Teknolojik gelişim ve onun iş gücü üzerindeki etkisi senaryo matrisinin düşey eksenini oluşturmaktadır. Eksen iş gücü piyasalarını ve TY ve hizmet endüstrilerinin organize ediliş şeklini potansiyel olarak dönüştürücü rolü dolayısı ile seçilmiştir. Görüşülen bütün uzmanlar teknolojik gelişmenin endüstri üzerinde büyük bir etkisi olacağı ve önümüzdeki on yıl içerisinde radikal değişimlere yol açma olasılığı olduğu konusunda hemfikirdir. Uzmanların ifade ettiği bazı kilit dönüştürücü teknolojiler şunlardır: • • • Bina Bilgisi Modellemesi ve Sanal Bina Ortamları. Kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılmasını sağlamak için ortamların, binaların, otomatikleştirilmiş kaynakların ve işçilerin gerçek-zamanlı olarak izlenmesine imkan tanıyacak olan radyo frekansı ile tanımlama (RFID) teknolojileri uygulamaları ve Nesnelerin İnternetinin gelişmesi. Yeni malzeme teknolojileri. Teknoloji gelecekte tüm dünyada değişim için itici güç olmaya devam edecektir – eksenin her iki ucunda da - ancak teknolojik inovasyonun ilerleyeceği yol oldukça belirsizdir. Örneğin teknolojik gelişmeler otomasyon ve robotik üzerine mi odaklanacak yoksa gelişmelerin yeşil ve temiz teknolojilere odaklandığını mı göreceğiz? Ayrıca toplumun teknolojilere ne kadar hızlı adapte olacağı ve bu çözümlerin piyasalara ne kadar hızlı nüfus edeceği de belirsizdir. Küresel TY ve hizmet endüstrisi 2020 yılına kadar büyük ölçüde otomatikleştirilmiş olacak mı? Analiz, teknolojik gelişimin üç kilit alanına odaklanmaktadır. Dört senaryodaki üç farklı teknolojik boyutun önem derecesi yatay eksenin gereksinimlerine bağlı olarak değişiklik gösterecektir: 1) İş gücü tasarrufu sağlayan teknolojiler • Otomasyon: robotik, bina otomasyon sistemleri. • Kaynak optimizasyonu: akıllı planlama araçları ve RFID teknolojileri ile mobil sistemler . • Malzemeler ve ekipmanlar (örneğin nano-, biyo-taklit, ve akıllı malzemeler). 2) Bilgi-tabanlı danışmanlık hizmetleri • Bilgi tabanlı benchmarking (karşılaştırmalı değerlendirme). • Müşteri kaynaklarının optimizasyonu. • Önleme ve maliyet tasarrufları. 3) Bilgi hizmetlerinde artan inovasyonlar • Süreç optimizasyonu. • Zaman-akış yönetimi. • Hizmet lojistiği ve güzergah tabanlı hizmetler. 17 2. Sürdürülebilirlik ekseni ISS ve harici küresel TY uzmanları, sürdürülebilirliğin küresel TY ve hizmet endüstrisi üzerinde yaratacağı etki konusunda emin değildir ve bu konu daha fazla analiz yapılmasını gerektirmektedir. Sürdürülebilirliğe duyulan ihtiyaç endüstri için bir dizi dönüştürücü zorluk ortaya çıkarmaktadır. Önümüzdeki on yılın zorluğu, sürdürülebilir bir toplum yaratmaya yönelik endişelerin ne kadar derin olduğunun ve bir değişimin ne kadar hızlı meydana gelebileceğinin değerlendirilmesi olacaktır. Toplumlar sürdürülebilirliğe öncelik vermeyi mi seçecek yoksa sürdürülebilirlik politika belirleyicilerin, iş liderlerinin ve kamunun duruma göre aklına gelip sonra unutulacak mı? Sürdürülebilirlik dört farklı boyutu kapsamaktadır ve boyutların önemi dikey eksenin etkilerine bağlı olarak değişecektir: • • • • Yeşil: Doğal kaynakların korunması, iklim değişikliği (enerji verimliliği ve azaltımı), kirlilik. Sağlık sorunları: Çevresel ve işyeri ile ilgili sağlık tehlikeleri. Sosyal: İşsizlik, marjinalleştirme, eşitsizlik. Ekonomik : Sağlam ve etik işletme ve düzenleme uygulamaları . Bu dört boyutun gelişimi megatrendlerden ve sektöre özel gelişmelerden etkilenecektir ve bir sonraki bölümde açıklanmaktadır. Dört senaryo şunlardır: İş gücünün teknolojilerin yerini almasında atılım İnsanlar Sürdürülebilirlik Şekil 1. ISS Senaryo matrisi Büyük Dönüşüm Önceliklendirilmiş Önceliklendirilmemiş Parçalanmış Dünya 18 Atılım Kapitalizmin Yeniden İcadı Sürdürülebilir İşletme 5.3 Senaryo 2020 Şeması ISS Senaryo 2020 Şeması Göstergeler Çağ Yönetişim Kapitalizmin Yeniden İcadı Büyük Dönüşüm Sürdürülebilirlik ile çok az ilgilenen, kutuplaşmış ve yüksek teknolojili bir dünya Sürdürülebilirliğe doğru da ilgi ile yüksek-teknoloji gelişime odaklanır Küresel rekabet. Çin ve ABD başlıca itici ekonomiler Fiyat ve etkililik Kilit piyasa yönlendiricileri Ekonomi Ekonomik büyüme Sürdürülebilirlik İşletme Teknoloji Indicators Era İş gücü piyasası Governance Göç Key market drivers Değerler Economy Economic growth Ekonomik kriz teknolojik değişimi tetikler Piyasa liberalizmi Görece olarak yüksek seviyede küresel ekonomik büyüme Kaynak optimizasyonu ve otomasyon Sınırlar-ötesi konsolidasyon, Küresel şirketlerin boyutlarının ve sayısının artması +++ İşgücü tasarrufu sağlayan teknolojiler Capitalism Reinvented + Bilgi-temelli danışmanlık +++ Kademeli inovasyon A polarized high-tech world Bölgesel işgücü eksikleri, with little concern for yüksek-büyüme oranına sahip sustainability bölgelerde güçlü maaş artışı ve yüksek Ar-Ge hizmet Global competition. China and endüstrisinin dijitalleşmesini US as mainhızlandırır driving economies Becerili göç yüksektir. Price and effectiveness Düşük-beceri gerektiren iş gücü için düşük mobilite Economic crisis fosters Tüketicilik technological change Önce büyüme, işler Market liberalism Relatively high global economic growth Sürdürülebilir İşletme Canlandırma, yerel üretim, gönüllülük ve yardım Çok-kutuplu dünya . Küresel ve bölgesel kurumlar aracılığı ile Küresel çözümler yerine küreselküresel şirketler yerel (global) çözümler Üçlü kar-zarar & ahlaki Üçlü kar-zarar & ahlaki davranış kuralları . davranış kuralları . Sahiplik yerine erişim kiralama Sahiplik yerine erişim kiralama Fosil yakıt fiyatlarının ortaOynak petrol fiyatları ve doğal yüksek olması yeni çözüm afetler değişimi tetikler arayışını tetikler Yeni refah modelleri politik sisteme meydan okur 10 yıllık sürenin başlangıcında yavaş büyüme; 2020’ye gelindiğinde daha dengeli Tüm seviyelerde yeni çözümlere yönelik talep. Sürdürülebilirliğin arttırılması için konsantre gayretler Küresel bir anlaşma olmadan çeşitli hedefler için küresel işbirliği Şeffaflık bir ticari gereklik Sosyal refah modeli Parçalanmış Dünya Milliyetçilik ve koruyuculuk. Gelir eşitsizliği artar. İstikrarsızlık Yerel çatışmalar. Bölgesel ve iki taraflı düzenlemeler Fiyat ve etkinlik Hammadde fiyatlarının çok oynak olması Koruyuculuk ve düzenleme Orta seviyede küresel ekonomik büyüme Düşük seviyede küresel ekonomik büyüme Aktivizm, STK ve yerel yönetimler gündemin başlıca itici güçleridir Yerel, ulusal ve yerel oyuncular evlerine yakın sorunları destekler. Üretim lokalizasyonu, piyasaya yakınlık Çok-uluslu şirketler popülerliğini kaybeder, yerel işletmeler tercih edilir +++ İşgücü tasarrufu + İşgücü ISSsağlayan Scenario 2020 Grid tasarrufu sağlayan teknolojiler teknolojiler The Bilgi-temelli Great Transformation +++ danışmanlık ++ Sustainable Bilgi-temelli Business danışmanlık +++ Kademeli inovasyon +++ Kademeli inovasyon A focus on high-tech Revivalism, local production, development withvea şehir drive Zengin ülkelerde volunteerism and Engin bölgelerde iş aid gücü towards sustainability merkezlerinde kalifiye iş gücü noksanlığı. noksanlığı. A multi-polar world.piyasasını Global Düşük-gelir bölgelerinde Otomasyon iş gücü co-orporation through global & Glocal overoranları global solutions işsizlik hala dönüştürür regional institutions yüksektir Triple bottom-line & Triple bottom-line & Yüksekcodes becerili Düşük-becerili iş gücü ethical of ve conduct. ethical codes of conduct. kentsel göç piyasası. İşverenin Renting access over ownership Renting access over ownership yönlendirdiği göçler Medium to high prices for fossil Volatile oil prices and natural Yerelcilik ve for new fuels drives desire Ahlaki değerler catastrophes foster change aktivizm solutions Gönüllülük ve toplum inanç ve New welfare challenge Akıllımodels yaklaşım Social welfare model gelenekleri the political system Slow growth at the beginning Medium global of the decade; more balanced economic growth Çevre için herhangi bir endişe duyulmaz Küresel şirketler yerine yerel şirketler tercih edilir + İşgücü tasarrufu sağlayan teknolojiler Fragmented World + Bilgi-temelli danışmanlık +++ Kademeli inovasyon Nationalism and protectionism. Rising income Yüksekinequality. işsizlik oranları. Instability Emek-yoğun hizmetler Local conflicts. sübvansiyonlarla Regional and bilateral desteklenir regulations Price Fakirlik and effectiveness göçü High volatility in raw Ekonomik milliyetçilik materials prices Emniyet ve and Protectionism kontrol regulation üzerine Low global odaklanma economic growth 19 İşgücünün gücünün teknolojilerin yerini almasında atılım 5.4 Kapitalizmin Yeniden İcadı Bu senaryoyu etkileyen itici güçler şunlardır: Sürdürülebilirlik İşlevsellik ve fiyata dayanan küresel rekabet. Piyasanın serbestleşmesinin ve dışarıdan hizmet alımlarının artması . Güçlü küresel ekonomik büyüme ve yükselen piyasalardan rekabet. Bir çok endüstride güçlü sınır-ötesi konsolidasyon. Küçük ve zayıf hükümetler ve ekonomik kutuplaşma. Parçalanmış Dünya Büyük Dönüşüm Önceliklendirilmiş Önceliklendirilmemiş İnsanlar • • • • • Kapitalizmin Yeniden İcadı Atılım Özet: Dünyamız piyasaların ve paranın hakimiyetindedir. Hükümetler piyasalarda dengeyi ve serbest ticareti hedeflemektedir. İşletmeler fiyat ve verimlilik açısından rekabetçi bir avantaj elde etmeye odaklanmaktadır. Hizmet işleri giderek daha fazla otomatikleştikçe iş gücü de geniş ölçekte yerinden oynamaktadır. Birçokları hızlı değişime ve artmakta olan ekonomik kutuplaşmaya ayak uyduramadığından sosyal huzursuzluk yaygınlaşmaktadır. Sürdürülebilir İşletme Şekil 1. ISS Senaryo matrisi Küresel kapitalizm geçtiğimiz on yıl içerisinde büyük bir geri dönüş yaptı. The Economist’in 3D HD raporu yeni teknolojilerin ve iş modellerinin ve piyasaların ortaya çıkmasıyla kapitalizmin varoluşsal, demografik ve ekonomik zorlukların üstesinden nasıl geldiğine dair geçmişe yönelik bir bakış sunuyor. Rapor bir yandan bütün başarılarla övünürken, geçmişe bakış aynı zamanda tüm dünyadaki iş ve politika liderlerinin karşılaştığı bir çok endişe verici zorluğun altını çizerek yeni bir küresel kibir dönemine işaret etmektedir. Küresel ısınmanın etkisi dünyanın her yerinde giderek daha fazla hissedilmekte. Yaygın su sıkıntıları gıda kıtlıklarına ve fiyatların yükselmesine neden olmakta. Nüfusun büyük bir kısmı 2020’nin piyasasında rekabet edebilmek için gerekli olan becerilere sahip olmadığından iş bulamamakta ve dolayısı ile işçi huzursuzlukları da yaygınlaşmaktadır. Bu on yılın ilk yarısının büyük kısmında süren küresel ekonomik sıkıntının etkilerine rağmen, geniş çaplı rekabet ve değer üretimine ve bunun yanı sıra fiyat ve maliyet uygunluğuna verilen önem sayesinde küresel ve çok-uluslu şirketler krizden her zamankinden daha güçlü çıktı. Değer üretimine, daha yüksek verimliliğe, üretkenliğe ve ekonomik büyümeye odaklanılması serbest ticaret ve rekabetin üzerinde durulmasını sağladı, başlıca güç sahiplerinin küresel seviyedeki düzenlemeleri uyumlaştırmaya ve azaltmaya yönelik çalışmalar yapmasına yol açtı. Sürdürülebilirlik, bir çokları için önemli olsa da, fiyat ve diğer etmenler ile karşılaştırıldığında ikincil öneme sahip bir endişe konusu ve moda olmuş bir kelimeden öteye geçmemekte. Bu durum, bilhassa enerji üretimi ve tüketiminde geçerli. Her ne kadar petrol fiyatları “yüksek” ve “değişken” olmaya devam etse de gaz fiyatları düşük ve gaz, enerji üretiminin daha büyük bir payını aldı; yüksek petrol fiyatlarının ekonomi üzerindeki ekonomik etkilerini azalttı. Maliyet-fayda ve NPV analizleri olumlu bir değer önermesi gösterdiği anda dışarıdan hizmet alma ve işgücü-tasarrufu sağlayan teknolojiler hızlı ve insafsız bir biçimde tüm değer zincirine uygulanmakta. Olgun piyasalardaki şirketler, kendi piyasalarında düşüşe geçmiş olan üretkenliğin üstesinden gelmek için bunu gerekçelendirmekte. Yükselen piyasalardaki şirketler rekabetçi kalabilmek için benzer adımlar atmak zorunda kalıyor. 20 Özel sektörde işletmeler ihtiyaçlarına bağlı olarak bir takım stratejileri benimsemekte. Otomasyon ve kendin yap (DIY) çözümleri hizmet endüstrilerine giderek daha derinlemesine nüfuz etmeye devam etmekte. Bankamatiklerin ve havaalanları, sinemalar ve marketlerdeki ödeme noktaları gibi bir çok hizmet faaliyetinin yerini mobil ödemeler ve işlemler aldı. Scenario 1: “Capitalism Reinvented” “İşinizi siz yönlendirin, işinizin sizi yönlendirmesine izin vermeyin.” Benjamin Franklin, Amerika Birleşik Devletlerinin kurucularından. İşçilik ve bakım maliyetlerini azaltmak için uzaktan izleme ve kaynak optimizasyonu giderek daha merkezileşiyor. RFID teknolojilerinin yaygınlaşması, batarya teknolojilerindeki atılımlar ve her yanı kuşatan İnternet, işçilik maliyetlerinin en düşük olduğu yerlerde konumlanan yepyeni bina izleme hizmetleri ortaya çıkarttı ve makinelerin kendilerini onaramadığı durumlarda bakım yapmak için servis personelleri gönderiyor. Büyük miktarlarda toplanan bilgiler bir takım hizmet sağlayıcılar arasında bir bilgi analizi savaşı yarattı. İnsanların çevreleri ile aslında nasıl etkileşimde bulunduğu işle ilgili verileri başarılı bir şekilde toplayabilen, analiz edebilen ve kendi faydası için kullanabilen şirketler en başarılı şirketler haline geliyor. Mobil hizmet sağlayıcıları, RFID “çip üreticileri”, ve inşaat ve tesis operatörleri kullanıcılarına en iyi değeri sunabilmek için rekabet ediyor ve ortaklıklar kuruyor. Hükümetler de teknolojilerin yayılmasında kilit bir rol oynadı. Yaşlanmakta olan nüfusun etkilerine karşı koyabilmek için kamu hizmetlerinin verimliliğini iyileştirme ihtiyacı, hükümet hizmetlerinde akıllı planlama ve mobil sistemler aracılığı ile kaynak optimizasyonunda bir takım radikal yeniliklere yol açtı. Hükümetler, sıklıkla özel-sektör atılımlarını uyguluyor; diğer zamanlarda ise hükümetin finansman sağladığı programlar, hükümetlerin ümitsizce ihtiyaç duyulan yeni istihdamları yaratmak için bir yol olarak gördüğü ve şirketlerin geliştirmesine ve ihraç etmesine izin vermeye hevesli olduğu yeni iş alanlarının ortaya çıkmasını sağladı. Tablo 2: Sürdürülebilir İşletmede Teknolojik Gelişmenin Hızı İş gücü tasarrufu sağlayan teknolojiler +++ Otomasyon: robotik, bina otomasyon sistemleri +++ Kaynak optimizasyonu: akıllı planlama araçları ve mobil sistemler Malzemeler ve ekipmanlar (nano, vb.) Bilgi temelli danışmanlık hizmetleri Manuel ve bilgi hizmetlerinde kademeli inovasyonlar ++ +++ +++ +++ (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Tablo 3: Sürdürülebilir İşletmede Sürdürülebilirlik Öncelikleri Yeşil: Doğal kaynakların korunması, iklim, kirlilik Sağlık sorunları: Çevresel ve işyerindeki sağlık riskleri Sosyal: İşsizlik, marjinalleştirme, eşitsizlik Ekonomik: Sağlam ve ahlaki iş ve düzenleme uygulamaları (adil rekabet) + + + +++ (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) 21 Hükümetler teknolojik atılımlar ve serbest ticareti desteklemeye hevesli olsa da, sürdürülebilirlik ile ilişkili zorluklar büyük miktarda düzenleyici bölümlenmeye yol açtı. Sürdürülebilirlik moda bir kelime; kamunun bilincinde belirip kayboluyor. Çin, Brezilya ve OrtaBatı ABD’de sırayla kuraklık ve sel baskınlarının meydana gelmesi gibi yerel olaylar söz konusu olduğunda alarm dönemleri yaşanıyor. Bu olaylar yine de iklim değişimini düzenlemeye yönelik geniş çaplı bir uluslararası çabanın gösterilmesi için yeterli olmadı. Sürdürülebilirlik, yalnızca ekonomik açıdan önemli, yani işletmeler sağlam iş uygulamalarını garanti etmek zorunda. Çevre, sağlık ve sosyal konulardaki zorluklar yalnızca net bir bilgi sunduğunda ve bir topluluğun veya şirketin gelecekteki varoluşuna tehlike arz ettiğinde öne çıkıyor. Küresel sürdürülebilirlik hedefleri, yasalaştırıldıklarında, zayıf ve etkisiz. Hükümetler bir takım zaruri kaynakların yurtiçi tüketimini kontrol altına almaktansa bu kaynaklara erişim sağlamaya daha hevesli. Verimliliğe verilen önem bir çok topluluğun değişimlere ayak uydurabilme hızını aştı ve bu durum bir çok analisti endişelendiriyor. Dünya Bankası ve Çin ve Hindistan Kalkınma Bankaları küresel yetenek uyumsuzluğunun küresel ekonomi üzerindeki istikrar bozucu etkisi hakkında uyarılarda bulunuyor. Düşük vasıflı çalışanlar eziliyor ve hükümetlerin etkinleştirmek için mücadele ettiği büyük, kullanılamaz iş güçlerini ortaya çıkartıyor. Bir çok kişi bunların iş gücü piyasasına başarılı bir şekilde entegre edilmesinin mümkün olup olmadığını merak ederken emeklilik tasarrufları özel bir konu olarak kabul ediliyor. Yetenek önemli bir konu ve artık yetenek ve teknoloji bulunan yerlerin etrafında komple değer zincirleri geliştiriliyor. Kuvvetli teknolojik kabiliyetlere sahip olanlar fiyat belirleyicilerdir ancak çalışanların büyük çoğunluğu kendilerine iş müzakerelerinde teklif edileni kabul etmek zorunda kalıyor. Küreselleşme yalnızca değişimin artan hızına ayak uydurabilenlere destek olduğundan zenginlik daha az kişi arasında bölüşülmüş durumda. İşletmeler için hizmetlerini küresel olarak başka kaynaklardan temin etmek giderek daha kolaylaşıyor ve işletmeler sürekli olarak vergi arbitrajı, özelleştirme uyguluyor ve dışarıdan hizmet alıyor. Gündem belirleyen iş muhabirlerinin ve piyasa analistlerinin klasik sözü “Yapmasalar aptallık olur”. Bir çok ekonomide protestolar yaygın. Biyo ve nanoteknolojiler, bilhassa yeni malzemelerin geliştirilmesi konusunda piyasada önemli atılımlar yapmaya devam ediyor. Bu atılımlar yepyeni zorluklarla birlikte yepyeni fırsatları da beraberinde getiriyor ve ne tüketici düzenlemeleri ne de tüketici danışmanlığının ayak uydurması mümkün değil. Her atılım, azaltılması ve düzeltilmesi gereken yeni kirlilik türlerine ve beklenmeyen sonuçlara yol açıyor. Bir çok endüstride bu daha saf hava, su ve kapalı mekan ekolojisi şeklinde yeni temizlik talepleri anlamına geliyor. 22 Kapitalizmin Yeniden İcadında Küresel TY ve Hizmet Endüstrisi Piyasayı Yönlendiren Etkenler Özellikler • • Esneklik ve fiyatlar bu endüstrinin başlıca iki itici gücü olacaktır. Piyasa, ölçek ekonomileri aracılığı ile ucuz çözümler sunabilen ölçek sağlayıcıları ile odaklanma seviyesi yüksek olan niş sağlayıcıları arasında ikiye ayrılacaktır. Rekabet • • Ücret maliyetleri fiyatları etkileyecektir. Teslimatı kendisi yapan ve geniş bir coğrafi alanı kapsayabilen ve aynı zamanda geniş bir yelpazede hizmetler sunan şirketler rekabet açısından avantaj sahibi olacaktır . • • Düzenleyiciler • Küresel TY’ lerin karşılaşacağı birincil zorluk doğru fiyata işçilik alabilmek olacaktır. Küresel şirketler büyüdükçe entegre tesis hizmetleri sağlayıcılarına yönelik gereksinimler de artacaktır. Uluslararası standartlar da daha fazla önem kazanacaktır (minimum yaş, maksimum çalışma saati, geçindirebilecek maaş, vb. ). Büyük-ölçekli üreticiler, orta ve küçük firmalara hizmet sunan butik sağlayıcılardan daha derin etkilenecektir. • Ekonomik ve sosyal kaygılar düzenleyicileri yönlendirecektir. • Beceri seviyesi yüksek olan çalışanlar, aynı zamanda maaş skalalarını da yükseltecek olan bir avantaja sahip olacaktır; düşük beceri seviyesi gerektiren görevlerdeki ön-saf çalışanlar sıkıştırılacaktır. • • • Kilit etkenler maaşlar, personel değişim oranları ve tedarik olacaktır. Esnek ve yenilikçi tedarikçiler kilit yönlendiriciler olacaktır. Başlıca etken kâr motivasyonu ve şirketlerin inovasyon planlarının gelecekte karlılık elde edebilecek şekilde uygulanıp uygulanmadığıdır . • Maliyetlere verilen önemin artmasından dolayı kârlılık baskı altındadır. STK'ler • İşverenler • • Tüketim oranı arttığından ve sürdürülebilirlik düşük olduğundan dolayı STK’ler verilecek kararlarda etken değildir. İş gücünde yüksek maaşlar olduğundan müşterilerin esnekliğe ve inovasyona ihtiyacı vardır. Başlıca etkenler fiyat ve etkililik olduğundan müşteri ile tedarikçi arasında sınırlı bir İşgücü Tedarikçiler Yatırımcılar işbirliği vardır. 23 İş gücünün teknolojilerin yerini almasında atılım 5.5 Büyük Dönüşüm 2010-2012 arasında derinleşmekte olan bir ekonomik kriz ile eş zamanlı olarak küresel kuruluşlarda gerçekleşen müzakereler sayesinde küresel ekonominin artmakta olan çokkutupluluğu, bilhassa BRIC ülkelerinde kabul edildi. Artık gündemi Batı dünyası belirleyemiyor. Küresel camianın paydaşları ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar sürdürülebilirlik hedeflerini merkezsizleştiriyor ve yerel bazda çözümler uygulamaya koyuyor. Oynak petrol fiyatları, doğal afetler ile bir arada küresel ekonomiyi alt-üst etmeye devam ediyor. Küresel değer zincirleri, kaynakları ve işlemleri dengelemek için çalışıyor. Şirketlerden topluma ve STK’lara, türdeş alanlı beyin takımlarından yerel konseylere kadar her seviyeden yeni çözüm talepleri geliyor. Aciliyet hissi küresel paydaşları çeşitli ortak hedefler için işbirliği yapmaya zorluyor ve başka çözüm-bazlı gruplar ortaya çıkarak başka hedefler çevresinde bir araya geliyor. Zorluklar hiç eksik olmuyor ve küresel seviyede yapılacak bir kurumsal anlaşmayı bekleyecek vakit yok. Gündemde istikrar için çok taraflı işbirliği varken, yeniden canlandırılmış bir DTÖ (Dünya Ticaret Örgütü) “dünyanın ticaretini güçlendirmek” amacıyla bir güvenlik rolü edinmiş durumda. DTÖ tarafından çıkartılan kararlar, hükümetler, şirketler ve yükselen grupların yeşil, korumacı tedbirler uygulamaya yönelik bazı gayretlerini boşa çıkarıyor ve serbest ticareti canlı tutuyor. Bu dönemde bir çok bölgesel ticaret ve işbirliği anlaşması ortaya çıktı. Sürdürülebilirliğin ne olduğunun ve doğru teknolojik müdahalenin gerçekten ne anlama geldiğinin tanımlanması ise işletmeler, hükümetler ve STK’ler için bir münakaşa konusu olmaya devam ediyor. Sürdürülebilirlik hareket eden bir hedef ve yeni çözümler için sürekli artan bir talep mevcut. 24 Sürdürülebilirlik Önceliklendirilmemiş Parçalanmış Dünya Büyük Dönüşüm Önceliklendirilmiş İnsanl ar Bu senaryoyu etkileyen başlıca etkenler aşağıdaki gibidir: • Yüksek ve oynak eşya fiyatları. • Toplumu sürdürülebilirliğe doğru ilerletme isteği. • Şeffaflık talepleri. • Sistemde düzenlemelerin yapılması vakit aldığından daha düşük ekonomik büyüme. 2010’lu yılların başına gerçekleştirilen zorlu pazarlıklar sonrasında küresel politika yapıcılar, dünya nüfusunun taleplerine rağmen herhangi bağlayıcı bir iklim değişikliği anlaşmasına varmayı başaramadılar. 2012 senesinde COP 18‘deki temsilciler Kyoto‘nun sona ermesine izin vermeye karar verdi. Bununla birlikte atmosferdeki CO 2 konsantrasyonunun 450 ppm (her bir milyondaki partikül miktarı) seviyesinde dengelenmesi gerektiğine yönelik geniş çaplı bir fikir birliği olsa da uluslararası camia hedeflerin nasıl belirleneceği ve kimin neyden fedakarlık etmesi gerektiği konusunda bir anlaşmaya varabilmiş değil. Kapitalizmin Yeniden İcadı Atılım Özet: Toplum, çevresel, sosyal ve ekonomik zorlukların teknolojik çözümler ve kaynak verimliliği ile çözüme kavuşturulduğu bir duruma doğru ilerlemektedir. Odak noktası otomasyon aracılığı ile kaynak kullanımının optimizasyonudur. Sürdürülebilir çözümler geliştirmeyi hedefleyen bir çok kamu-özel ortaklığı mevcuttur. Özel teşebbüslerin sürdürülebilir çözümler geliştirmesinin çok belirgin avantajları vardır. Bunlar, etkilenen iş gücünün alternatif istihdam alanları bulmak amacıyla yeniden eğitilmesi, “Ar-Ge“ kümeleri aracılığı ile “sürdürülebilir” gelişim projelerini, vb. içermektedir. Sürdürülebilir İşletme Şekil 1. ISS Senaryo matrisi Sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların üstesinden gelebilmek için kendimizi organize ediş şeklimizde, yaşama, çalışma ve iş yapma şeklimizde köklü yapısal değişimler gerçekleştirmek gerekli. Gelişmiş makinelere giderek artan bağımlılığımız ile birlikte hayata akıllıca bir yaklaşım ve teknoloji ile yakından entegrasyon söz konusudur. “Gelecek yakında geçmişte kalacak.” George Carlin, komedyen. Yapısal değişikliklerin sistem içerisinde etki etmeye başlaması zaman almaktadır. Dolayısı ile, on yılın başlangıcında ekonomik büyüme yavaş gerçekleşmiştir. Olgun ekonomiler 2008-2009’da gerçekleşen mali kriz sonrası yeniden ayağa kalkmak için çabalarken, Çin ve yüksek büyüme oranına sahip diğer ekonomiler bu çalkantılı döneme biraz istikrar getirmiştir. Yapısal değişimlerin etkilerinin ortaya çıkması, kısıtlı kamu bütçeleri ikliminde yüksek yatırım maliyetleri dolayısı ile zaman almaktadır. 2020‘ye doğru yüksek ve dengeli küresel büyüme tekrar geri dönecektir. Sürdürülebilirlik, kentsel gelişimi şekillendiren yerel politikalarda birincil gündem maddelerinden birisi. Hava kalitesi, atıkların bertaraf edilmesi ve yeterli miktarda içme suyu sağlanabilmesi tüm dünyadaki yerel hükümetlerin karşı karşıya olduğu zorluklar. Binalar geri dönüştürülebilir olacak şekilde geliştirilip inşa ediliyor. Çok fazla trafik oluşmasını önlemek ve yeterince elektrik sağlayabilmek için gayret gösteriliyor. Kentsel nüfusların çoğu yüksek apartman binalarında yaşıyor ve giderek daha fazla toplu taşıma, elektrikli araba, scooter ve bisiklet kullanıyor. Eğitim seviyesi yüksek olan ve daha kaliteli bir yaşam isteyen insanlar sürdürülebilir kentlere taşınıyorlar. Şehir planlaması yetenekli insanları çekebilmek için “yeşil”e dönüyor. Şehir merkezleri giderek daha sıkılaşırken, çarpık kentleşmeye karşı ancak etkili olurken, açık ve yeşil alanlara ve rekreasyon alanlarına önem veriliyor. Tablo 5: Sürdürülebilir İşletmede Teknolojik Gelişmenin Hızı İş gücü tasarrufu sağlayan teknolojiler +++ Otomasyon: robotik, bina otomasyon sistemleri +++ Kaynak optimizasyonu: akıllı planlama araçları ve mobil sistemler Malzemeler ve ekipmanlar (nano, vb.) Bilgi temelli danışmanlık hizmetleri +++ Manuel ve bilgi hizmetlerinde kademeli inovasyonlar +++ +++ +++ (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Tablo 6: Sürdürülebilir İşletmede Sürdürülebilirlik Öncelikleri Yeşil: Doğal kaynakların korunması, iklim, kirlilik Sağlık sorunları: Çevresel ve işyerindeki sağlık riskleri Sosyal: İşsizlik, marjinalleştirme, eşitsizlik Ekonomik: Sağlam ve ahlaki iş ve düzenleme uygulamaları (adil rekabet) +++ +++ ++ +++ (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Scenario 2: “The Great Transformation” 25 Köyden kente göç bir çok orta ve düşük gelir seviyesine sahip ülkenin en büyük açmazlarından biri olmaya devam ederken, tüm dünyada yerel yönetimler göçmenlerin akışını kontrol ederek ve güvenli ve daha yoğun nüfuslu kent merkezleri inşa ederek daha sürdürülebilir şehirler yaratmak için yeni yöntemler test etmekle meşgul. Birkaç yerel yönetim Şangay ve Pekin’i izleyerek dışarıya doğru gelişimi yasaklıyor. Hedefler yukarıya doğru büyümek, toplu taşıma kullanımını teşvik etmek ve özel ulaşımın kullanımını caydırmak. 2015’den itibaren beklenen yüksek ekonomik büyüme, zengin ülkelerde ve kent merkezlerinde hizmet endüstrisinde çalışan azlığına yol açacak; bu, otomasyon ve akıllı çözümlere duyulan ihtiyacı arttıracak. Ayrıca bu trend iş gücü piyasasının da dönüşmesine ön ayak olacak. Küresel yüksek vasıflı iş gücü havuzu giderek daha mobil hale gelecek ve ileri teknolojiye önem veren şirketler için aranan bir kaynak olacak. Teknolojik birleşme bir çok alanı kapsayarak ilerliyor. Robotik, bilgi ve malzeme teknolojileri ile ve nano ve biyoteknoloji ile ilgilenen araştırmacılar araştırmalarını giderek daha fazla entegre ederek iş-gücü yerine geçen teknolojilerdeki atılımları hızlandırıyor. Enerji üreten binalardaki ilk bürolar kullanılmaya başlandı bile, ve ileri-teknolojili ulaşım sistemleri yeni bir atılım gerçekleştirmeye çok yakın. Teknolojik inovasyonların çoğu Asya’dan geliyor ancak bilgi ve gelişmelerin değiş-tokuşu küresel bir olgu ve uyarlanabilir olan ve ileri teknoloji çözümleri tercih eden işletme modellerine ve büyük Ar-Ge bütçelerine sahip çok uluslu şirketler tarafından yönlendiriliyor. Yeni refah modelleri ortaya çıktı çünkü geleneksel modellerin esnek olmadıkları kanıtlandı. Farklı tiplerdeki refah teknolojilerine yapılan yatırımlara yüksek öncelikler veriliyor ve bakım sistemlerinin entegre bir parçası haline geliyorlar. Farklı tiplerdeki robotlar sosyal hizmetler ve bakım hizmetlerinin entegre bir parçası haline gelmiş bulunmakta; bunlar insanların bakımına yönelik gelişmiş sensörleri aracılığı ile doğal bir şekilde hijyen hizmetleri, kaynak sağlama ve durum hizmetleri sunuyor ancak insanların eksikliğinde refakatçi olarak veya sohbet arkadaşı olarak da hizmet sunuyorlar. Kendi başının çaresine bakabilmek ve bağımsızlık (robotların yardımı ile) değer verilen sosyal özellikler haline geliyor. Hükümetler ve tüketicilerin, büyük şirketlerin ahlaki davranış kuralları çerçevesinde hareket etmesine ve üçlü-kar-zarar sonuçlarında değer sergilemesine yönelik beklentileri giderek artıyor. Dünya çapındaki bir çok toplumda Kurumsal Sosyal Sorumluluk (KSS) gündemine öncelik veriliyor. Yüksek gelir seviyeli ülkelerde KSS programları düzenlemeler aracılığı ile veya gönüllülük esasına dayanılarak uygulamaya konurken, düşük ve orta gelir seviyesindeki ülkeler de kendi ülkelerinde bu işletme gündemini teşvik etmeyi amaçlıyor. Son on yılda çok ilgi çekmiş olan KSS programlarının bazıları geçinmeye yetecek maaşlar, çocuk işçiler, çalışma saatleri ve işyerinde yıpranma oranlarının azaltılması gibi konuları ele aldı. STK'ler, aktivistler ve medya, sürdürülebilir iş uygulamalarını ve üretim yöntemlerini teşvik etmeyen organizasyonları düzenli olarak ayıplıyor, ve bu yatırımcıları ve piyasa görüşünü kolaylıkla etkileyebilir. Ucuz, hızlı ve iyi-işleyen iletişim teknolojilerinin geliştirilmesi İnterneti elektriğe erişimi olan hemen herkese yaymış ve daha şeffaf, ilgi-odaklı aktivizm patlaması yaratmış durum. Şeffaflık yeni norm. Tükettiğimiz ürünler ve bunların çevre ve sağlığımız üzerindeki etkisi hakkında bilgi almak artık daha kolay. İyi işleyen tercüme yazılımları, aranabilir görüntüler ve videolar giderek daha anarşik sosyal, politik ve ekonomik ortamlar yarattı. 26 Çalışanlar iletişim kurmak ve müşterek gayretlerde bulunabilmek için yeni platformlar sağlamak amacıyla sosyal ağları giderek daha fazla kullanmaktadır. Bu, çoğu gönüllülük esasına dayalı olan birçok çalışan girişimini teşvik etmektedir. Kurumsal markalama, sürdürülebilir uygulamaların birincil olarak şirketin iş yaptığı coğrafyadaki bölgesel topluluğa ancak aynı zamanda olası işverenlere ve gelecekteki çalışanlara da iletilmesi ile gerçekleştirilmektedir. Yüksek gelir seviyesine sahip ülkelerde, bir ürünün çevre üzerindeki beşikten-beşiğe etkisi tüketiciler için en önemli karar noktalarından birisi haline gelmektedir. Kendilerine bir seçenek verildiğinde çevre ile ilişkili yeterlilikleri çok düşük olan ya da hiç olmayan ürünlerden ziyade çevre üzerinde etkisinin çok düşük olduğu kanıtlanmış ürünleri tercih etmektedirler. Benzer biçimde, “yeşil göz boyama» ya karşı çok daha dikkatli olunmaktadır ve şirketler reklam kampanyalarında dürüst olup olmadıkları konusunda yakından izlenmektedir. 2011‘de olduğu gibi küresel endüstriler dışarıda çalışırken kendi bölgeleri tarafından izlenmemekte ancak yerel bölgelerdeki faaliyetleri için daha çok sorumlu tutulmaktadır. Dışarıdan hizmet alımı toplumların uzmanlaşmasının doğal bir parçasıdır. Teknik gereksinimler arttıkça ve TY ve hizmet endüstrisi daha teknik alanlarda da sorumlu olmaya başladıkça daha yüksek bir yetkinlik seviyesi ve yeni iş modelleri gerekli olmaktadır. Dikkat, dışarıdan hizmet sağlayanın işverene katabileceği değere çekilmektedir. Beceri seviyesi yüksek ve teknoloji konusunda bilgili bir dış hizmet ortağı hayati öneme sahiptir. Büyük Dönüşüm Küresel TY ve Hizmet Endüstrisi Piyasayı Yönlendiren Etkenler Özellikler • • Fiyat önemli olacaktır, ancak müşteriler dışarıdan hizmet alma ve kendi TY/Hizmet Sağlayıcılarını seçme konusunda daha bütüncül bir şekilde bakmaya başladıkça belirleyici faktör olmaktan çıkacaktır. Risk yönetimi ve düzenlemelere uyumun farklılığın gösterilmesi amacıyla sergilenmesi önemlidir. Markanın korunması, güvenilir risk aktarımı, etkililik ve dışarıdan hizmet sunan çalışanların Rekabet devralınması belirleyici kriterler olacaktır. • Düzenleyiciler İşgücü Tedarikçiler Yatırımcılar STK'ler İşverenler • Esnek teslimat modellerine ve sınırlar ötesine istikrarlı bir servis sağlanmasına yönelik talep yüksek olacaktır. Yerel bazlı şebekeli platformlardan hiper-esnek rakipler ortaya çıkarak dinamik olarak isteğe özel • hazırlanan çözümler ile tam zamanında hizmetler sunacaktırs. Daha bölgesel odaklı, yani küresel operasyonlarda farklılıklar olabilir. • • AB’de iş gücü ve çevre ile ilgili katı kurallar olacaktır. Kentlerde düşük vasıflı, düşük ücretli iş gücü bulmak zor. • Çalışanlar daha çok sorumluluk ve daha iyi teknolojiler talep edecek. • • Daha çalışan-merkezli, güçlendirici fırsatlar. İyi KSS’ li tedarikçiler avantajlı durumda olacaktır. • • Yeni niş tedarikçileri ortaya çıkar ve yeni kabiliyetler sergiler. KSS performansı önemlidir. • • • • Akıllı çözümler piyasaya hızlı girişi teşvik için yatırım gerektirecektir. STK'lerin sesi duyulmakta ve dikkate alınmaktadır. Sürdürülebilir çözümler bulmak için işveren ile gelişmekte olan bir ortaklık kurulmuştur. TY ve hizmet sağlayıcıları, değer üreten ve üçlü-kar-zarar hedeflerine ulaşmakta kilit rol oynayan derinlemesine bütünleşik stratejik ortaklar olarak görülmektedir. 27 5.6 Sürdürülebilir İşletme Ahlaki davranış kuralları ve üçlü kar zarar hanesi. Küresel yerine yerel çözümler. Küresel iklim olayları ve kaynak zorlukları. STK'ler oyuncuları yönlendirir. Hizmet sunumunun kutuplaşması. Hizmetler/deneyimler ürünlere tercih edilmektedir. 2010‘lu yıllar, küresel toplumun karşı karşıya olduğu sürdürülebilirlik ile ilişkili bir dizi zorluğun nasıl çözüleceği ve müzakere edilen anlaşmalara uymayanların nasıl ele alınacağı ile ilgili bir çok tartışma ile dolu geçen, zorlu bir on yıldı. 2012‘de politikacılar, iş liderleri ve STK'ler küresel toplumun sürdürülemez büyüme eğrisinin düzeltilmesi gerektiğini en nihayet kabul ettiler. Genel olarak kabul gören kanı, harekete geçilmesi gereken dört öncelikli alan olduğu yönündedir: çevre; sağlık; sosyal; ve ekonomik. Sürdürülebilirlik ile ilgili sorunlar, kısa vadede ekonomik büyümeyi aksatacak dahi olsa vakit geçirmeden ele alınmaktadır. Küresel liderler, 2006 Stern İklim Değişikliği Raporunun ardındaki analizi yönlendiren mantığı kabul etmiştir. Eylemsizlik yalnızca kaçınılmaz olanı geciktirmekte ve daha kötü bir duruma sokmaktadır. Başlıca zorluk, küresel anlaşmaları bozan ülkelere ve şirketlere şartların uygulanması ve kabul ettirilmesindedir. İdeolojik tartışmalar genellikle çözümsüz kalmakla birlikte, tehlikenin büyüklüğünden dolayı genele yayılan bir optimizm ve pragmatizm mevcuttur. Genel olarak eyleme geçilmesine yönelik bir isteklilik mevcuttur ve her ne kadar ilerleme yavaş ve sinir bozucu olsa da insanların eylemlerinin yönü değişmeye başlamaktadır. Şirketler, yerel topluluklar ve STK'ler gönüllülük ve yerel topluluklara gösterilen ilgide bir artış gözlemlemektedir. Yerel çözümler ve yerele uyarlanmış topluca-üretilmiş çözümler ve markalar çok daha kolay müşteri desteği kazanmaktadır. Kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) artık ayrı iş departmanlarında ele alınmamaktadır. KSS departmanları büyük ölçüde özümsenmiş ve ideolojiler organizasyon geneline dağılmıştır. Üçlü-kar-zarar beyanlarına uymak ve rakipler arasında benchmarking yapılması artık bütün listeli şirketler için birere gerekliliktir ve dünyanın büyük ekonomik bölgelerine katılabilmek için zaruri giriş gereksinimleridir. Kolaylıkla analiz edilebilir biçimlerde XBRL üçlü-kar-zarar raporlamasının ortaya çıkması muhasebe işlemlerindeki şeffaflığı temelinden değiştirmektedir. Zincirde alt ve üst sırada olan şirketler değer zincirlerini sürekli olarak analiz etmekte ve sürdürülebilirlik uygulamalarını iyileştirmeyi hedeflemektedir. Yüksek geri dönüşe sahip kolay hedeflere saldırmanın sağladığı marjinal faydaların sayısı çok olduğundan ilk birkaç senenin faaliyetleri şaşırtıcı sonuçlar ortaya çıkartır. 28 Sürdürülebilirlik Parçalanmış Dünya Şekil 1. ISS Senaryo matrisi Büyük Dönüşüm Önceliklendirilmiş Önceliklendirilmemiş İnsanlar • • • • • • Kapitalizmin Yeniden İcadı Atılım Özet: Sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların çözülmesinin önemine dair köklü bir anlayış ortaya çıkmıştır ve karmaşık çevresel zorlukların çözülmesi için geliştirilmektedir. Hükümetler sürdürülebilirlik girişimlerini dayatmaktadır ve vatandaşlarını korumak için pro-aktif bir rol oynamaya başlamıştır. İnovasyon, kaynak azlığının neden olduğu, hava ve su kalitesinin maksimize edilmesi ve fosil yakıt rezervlerinin korunmasının da dahil olduğu zorluklara odaklanmaktadır. Aşılması Bütünsel gereken zorluk, kaynakların verimli kullanımı arttırmak böylece yeni iş fırsatları yaratmaktır. sağlık hizmetleri, yaşlıların bakımı ve geleneksel eğitim kurumları takviye edilmektedir. Bu senaryodaki yönlendirici etkenler aşağıdaki gibidir: Sürdürülebilir İşletme Beş yıl süren uyumlu eylemler sonrasında bir zamanlar kolay olan bu çözümler artık giderek zorlaşmaktadır. Yeni bir inovasyon yarışı ortaya çıkıyor. “Gelecek, bugünden hazırlananlara aittir.” Malcolm X, insan hakları aktivisti. Geçtiğimiz on yıl ve gelecek on yıl için temel odak noktası kısa vadeli sürdürülebilirliği iyileştirebilecek bütün teknolojilerin uygulanmasıdır. Bu inşaat endüstrisi için büyük bir fırsata dönüşmüştür. En çekici çözümlerin bir çoğu satışa hazır olarak bulunmaktadır. Ve artık odak, istek ve finansal destek var olduğundan giderek daha çok şirket bu fırsatı kullanmakta ve bu çözümleri planlı ve mevcut bina stoklarında hayata geçirmektedir. Yalıtımın iyileştirilmesi birinci önceliktir, hemen ardından ışıklandırma çözümlerinin, iklimlendirmenin ve su ısıtma sistemlerinin iyileştirilmesi gelmektedir. Bir çok uzmanın 2010’da öngördüğünden daha yavaş bir hızda da olsa bilgi modelleme, otomasyon ve robotik alanlarında da iyileştirmeler devam etmektedir. Nesnelerin İnternetine yönelik bazı teknolojiler için fizibilite incelemelerinin oluşturulması önceden tahmin edilenden daha zorlu çıkmıştır. RFID kirliliği, veri yönetimi ve manipülasyonu için yepyeni zorluklar yaratmış, yatırımların hem kamu hem de özel yatırımlar için çok büyük maliyetler yaratacağına yönelik endişelere sebep olmuştur. Bilgi teknolojilerindeki gelişmelere rağmen, yeni malzemeler, akıllı binalar ve altyapılar, hizmetler hala insan işi olarak devam etmektedir. Bina stokunun yenilenmesi zaman ve iş gücü gerektirmektedir. ABD ve Avrupa’daki ekonomik sıkıntı, durgun varlıklara yatırım yapmaya yönelik yerel isteği azaltmıştır. Birçok hükümet – bilhassa Avrupa’da - sıkıntılı mali dönemlerde diğer yükümlülüklerini yerine getirmeden bina stoklarının enerji verimliliğini %30 arttırmaya yönelik 2020 hedeflerine odaklandığından, hükümetler dönüşümü yönlendirmekte zorluklarla karşılaşmıştır Tablo 8: Sürdürülebilir İşletme’ de Teknolojik Gelişmenin Hızı İşgücü tasarrufu sağlayan teknolojiler + Otomasyon: robotik, bina otomasyon sistemleri + Kaynak optimizasyonu: akıllı planlama araçları ve mobil sistemler Malzemeler ve ekipmanlar (nano, vb.) Bilgi temelli danışmanlık hizmetleri Manuel ve bilgi hizmetlerinde kademeli inovasyonlar + + +++ +++ (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Tablo 9: Sürdürülebilir İşletme’de Sürdürülebilirlik Öncelikleri Yeşil: Doğal kaynakların korunması, iklim, kirlilik Sağlık sorunları: Çevresel ve işyerindeki sağlık riskleri Sosyal: İşsizlik, marjinalleştirme, eşitsizlik Ekonomik: Sağlam ve ahlaki iş ve düzenleme uygulamaları (adil rekabet) +++ +++ +++ +++ (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Scenario 3: “Sustainable Business” 29 Yalnızca mal sahibi olmak yerine kaynakların paylaşılmasını teşvik eden yeni iş modelleri ortaya çıkmaktadır. Bu esnek modeller, erişimi arttırıp gereksiz tekrarı azaltarak piyasa ihtiyaçlarını daha esnek ve sürdürülebilir yollarla karşılamaya yönelik yeni çözümler sunmaktadır. Uzaktan izleme çözümlerinin kullanılması nakliyenin, paylaşılan ofis ortamlarının ve paylaşılan tedarik zinciri teslimatının daha iyi koordine edilmesine ve işletilmesine olanak tanımaktadır. Şirketler, bu araçları yönetmekte kendilerine yardımcı olmaları için giderek daha çok ortaklara ve danışmanlara başvurmaktadır. Kalifiye iş gücü eksikliği Avrupa, ABD ve Japonya’da birincil zorluk olmaya devam etmekte, çalışanlar işverenlerden en iyi şartları almaya çalıştığından personel değişim oranı yükselmektedir. Küresel dışarıdan hizmet alımı, maliyet açısından hala tercih ediliyor olsa da, genel olarak bir çok politikacı, işçi birliği ve müşteri tarafından beğenilmemektedir, bu da verimli ekonomik kalkınma politikası ile istihdam ihtiyacı arasında paradoksal bir karşılaşmaya yol açmaktadır. Yerel refahın sağlam küresel ihtiyaçları vardır bu da küresel organizasyonların işletilmesini daha da zorlaştırmaktadır. Sürdürülebilir İşletme’ de Küresel TY ve Hizmet Endüstrisi Piyasayı Yönlendiren Etkenler Özellikler • Teknolojilerin daha sürdürülebilir olmasına yönelik yatırım yapan şirketler avantaj sahibi olacak. Bu şirketler müşterilerine çevre üzerindeki etkilerini azaltmak için yollar sunabilecek ve aynı zamanda kaynak tasarrufu yaparak maliyetleri düşürebilecek . • Rekabet Açıkça belirlenmiş bir amacı olan ve çekici işverenler olarak görülen şirketler başarılıdır. Çalışan refahı programları yaşlı çalışanlar için devam programlarını, yeni çalışma yöntemlerini ve çok etkin yapılı iş gücünün entegrasyonunu vb. içermektedir. • Fiyat önemli olacak ancak müşteriler hizmet sağlayıcılarını seçerken daha bütüncül bir şekilde bakacağından belirleyici etmen olmayacak. Düzenleyiciler İşgücü Tedarikçiler Yatırımcılar STK'ler İşverenler 30 • Düzenleyiciler, yerel tedariki işsizlik ile başa çıkmada yardım etmeye de teşvik ederek sürdürülebilirliği teşvik etmeye çalışacak. • Kentlerde düşük vasıflı, düşük ücretli iş gücü bulmak zor olacak. • • Dış bölgelerde (düşük gelir), yüksek işsizlik oranları işçi kaynağı oluşmasını sağlayacak. Tedarikçilerin kurumsal sorumluluk gerekliliklerini yerine getirmeleri gerekeceğinden sorumlu satın alma yönlendirici etkenlerden biri olacak. • Sosyal Sorumlu Yatırımcılar (SSY) yatırım kararlarının bir parçası olarak iyi KSS performansına sahip TY sağlayıcılara bakacak. • • STK'ler sürdürülebilirlik ve insan gelişimi üzerine odaklanmıştır. KSS gayretlerini sergileyebilen TY sağlayıcıları ortak olarak tercih edilecek. • Sürdürülebilir çözümler bulmak için işveren ile yakın işbirliği. Tedarikçiler İşgücü Yatırımcılar 2020’de Küresel Düzenleyiciler TY ve hizmet endüstrisi STK'ler Rekabet İşverenler Drawing up the global FM and services industry - stakeholders influencing the industry 31 5.7 Parçalanmış Dünya • • Sürdürülebilirlik Kapitalizmin Yeniden İcadı Parçalanmış Dünya Büyük Dönüşüm Önceliklendirilmiş Önceliklendirilmemiş İnsanlar • • • Fiyatlar ve verimlilik. Çok kutuplu bir dünyada küresel ve bölgesel çatışmalar (ülkeler arasında ve içinde). Sürdürülebilirlik yerine başka sorunlara önem verilmektedir. Sınırlar arası hizmetlerde düşük rekabet. Yüksek ekonomik kutuplaşma yaygındır. İş gücünün teknolojilerin yerini almasında atılım Atılım Özet: Yerel toplumlar kendi etki alanlarının kontrolüne sahiptir ve kendi yollarına ilerlemektedir. İşletme değerleri üretkenliğe, hacme ve ölçüm odaklı yöntemlere vurgu yaparken bir çok insan kişisel dokunuşu tercih etmektedir. Bu kişiler teknolojik çözümlere şüphe ile yaklaşmaktadır. Zenginlik, az sayıdaki seçkin kesimde toplanmıştır. Maaşlar düşük kalmaya devam ederken yeni ve işgücü tasarrufu sağlayan teknolojiler henüz piyasaya nüfuz etmemiştir. Bu senaryodaki yönlendirici etkenler aşağıdaki gibidir: Sürdürülebilir İşletme 2010‘lu yıllar karışık bir dönemdi. Milliyetçilik ve korumacılık küresel piyasaları altüst etti ve küresel bir fikir birliğine varılmasını engelledi. Enerji güvenliğini ve finansal istikrarı sağlama hedefleri diplomatik, finansal ve askeri çatışmaların tırmanmasına yol açtı. Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki (ODKA) demokratikleşme dalgaları başarısız oldu ve yalnızca Mısır gerçek sistem değişikliklerine maruz kaldı. Bilgininin internet tabanlı yayılımı evrensel kapsama ulaşamadı ve gelişmekte olan ülkelerde büyük dengesizlikler yarattı. Ekonomik büyüme düşük oldukça ve çatışmalar ve hareketli ekonomik koşullar küresel arz ve talebi etkiledikçe eşya fiyatları dalgalanıyor. Küresel ölçekte çevresel, finansal, ticari veya güvenlik reformları ile ilgili çok az anlaşma var. BM birbirleriyle sürtüşme içindeki çeşitli gruplara ayrıldı. Bazıları Demokratik Ülkeler Birliğini desteklerken diğerleri Şangay İşbirliği Örgütünü (ŞİÖ) tercih ediyor. Genel olarak kimse çevre ile ilgilenmiyor, bu da kirlilik, temiz su ve hava ve yüksek CO 2 seviyeleri açısından büyük sorunlara neden oluyor. Atmosferdeki CO 2 konsantrasyonları dramatik bir şekilde yükselmeye devam ediyor. Bunun sonuçlarının çok şiddetli olacağı görülüyor, sel baskınları ve kuraklıkları çevreyi giderek daha fazla etkiliyor. Tablo 11: Teknolojik Gelişmenin Hızı Global FM and services Industry in Parçalanmış Dünya İş gücü tasarrufu sağlayan teknolojiler + Otomasyon: robotik, bina otomasyon sistemleri + Kaynak optimizasyonu: akıllı planlama araçları ve mobil sistemler Malzemeler ve ekipmanlar (nano, vb.) Bilgi-temelli danışmanlık hizmetleri + Manüel ve bilgi hizmetlerinde kademeli inovasyonlar +++ + + (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Scenario 4: “Parçalanmış Dünya” 32 Tablo 12: Parçalanmış Dünya’da Sürdürülebilirlik Öncelikleri Küresel TY ve Hizmet Endüstri Yeşil: Doğal kaynakların korunması, iklim, kirlilik Sağlık sorunları: Çevresel ve işyerindeki sağlık riskleri Sosyal: İşsizlik, marjinalleştirme, eşitsizlik Ekonomik: Sağlam ve ahlaki iş ve düzenleme uygulamaları (adil rekabet) + ++ ++ + (not: +++ [tam öncelikli], ++ [orta öncelikli], + [en düşük öncelik]) Gelecek her zaman çok hızlı ve yanlış sırayla gelir .” Alvin Toffler, yazar ve futurist Sürdürülebilirlik gündemi yerel-toplum terimleri ile tanımlanmaktadır. Sürdürülebilirlik ve çevre ile ilgili konular, o sırada bir tehdit oluşturmadığı sürece çok önemsenmemektedir. Seller, içme suyunun olmaması ve yerel kirlilik sorunları ulusal ve yerel liderlerin, politikacıların ve STK’lar ve işletmelerin harekete geçmesini sağlamaktadır. İklim değişikliği ve biyolojik çeşitliliğin kaybolması gibi soyut, küresel veya uzun vadeli sorunların çözülemez olduğu kabul edilmekte ve göz ardı edilmektedir. Küresel politika yalnızca soğuk ve duygusuz hesaplamalara dayanan bir sıfır toplamlı oyuna dönüşmüştür. Ülkemiz bu organizasyona katılmaktan fayda elde edecek mi? Bu, ülkelerin işbirliği yapamayacağı anlamına gelmemektedir. Yapabilmektedirler ve katılan ülkelere direkt fayda sağlayan ikili veya bölgesel çok-taraflı işbirlikleri yapmaktadırlar. Ulusal hükümetler harekete geçmekte başarısız olduğunda bir çok yerel yönetim seçmenlerine fayda sağlayabilmek için uluslararası anlaşmalara ve işbirliklerine katılmaktadır. Bu, ülkeler ile bölgeler arasında ekonomik eşitsizliğin ve küresel istikrarsızlığın artmasına yol açmıştır. Güçlü bölgesel ve ulusal düzenlemeler ve korumacılık teknolojik gelişmeleri yavaş ve dengesiz kılmaktadır. Gelişmiş dünyadaki yüksek işsizlik oranları dolayısı ile, işleri korumak ve ücretleri düşük tutmak için emek-yoğun sektörler az ya da çok devlet yardımları ve düzenlemeler ile desteklenmektedir. Yeni ve potansiyel olarak işçiliği azaltıcı teknolojik buluşlar, rekabetçi fiyatlara sahip olmadıkları ve politik sistem tarafından desteklenmedikleri için atılım yapmakta zorlanmıştır. Yüksek ve orta gelir düzeyindeki ülkelerdeki sıkı göç politikaları bilginin yayılmasını ve küresel yeteneklerin ilgili piyasalara gönderilmesini de zorlaştırmıştır. Küresel şirketler teknolojik gelişmeyi yönlendirmeyi başaramamıştır. Yeni çözümler geliştirmek yerine yerel kanunlara ve şartlara uyabilmek için zaman ve kaynak ayırmak zorunda kalmışlardır. İş gücü piyasaları küçük ve düşük-teknolojili şirketleri tercih ettiğinden sınır ötesi operasyonlar daha zor hale gelmiştir. Sınır ötesi hizmetlerdeki rekabet seviyesi düşüktür ve resmi olmayan monopoli benzeri rekabeti yapıları ortaya çıkmıştır. Ekonominin yüksek-üretkenliğe ve düşük üretkenliğe sahip sektörleri arasındaki kutuplaşma dolayısı ile ekonomik eşitsizlik artmaktadır. Orta ve düşük gelirli ülkelerdeki politik ve ekonomik istikrarsızlık, fiyatlarda dalgalanmalara ve güvensizliğe yol açmıştır. Sosyal güvensizlik ve artan suç oranları bir çok yüksek gelirli ülkede de sorun yaratmaktadır. Bir çok yüksek-gelirli ülkede artan güvensizlik hissine göçmenlik kuralları sıkılaştırılarak yanıt verilmiştir. Sonuç olarak Avrupa, ABD ve Asya’daki şirketler istenen kalifikasyonlara sahip çalışanlar bulmakta zorluklar yaşamış , 33 bu da şirketlerin daha gevşek göçmenlik politikaları olan veya gereken kalifikasyondaki çalışanları halihazırda barındıran bölgelere taşınmasına neden olmuştur. Küresel şirketlere güven duyulmamakta ve bu şirketler “yabancı” olarak algılanmaktadır. Küresel şirketlerin orta- ve düşük-gelirli ülkelerden yüksek-gelirli ülkelere yayılması, yüksekgelirli ülkelerdeki önemli yerel endüstrilerin “yabancılar” tarafından ele geçirilmesine karşı tepki doğurmuş ve ülkeler arasındaki politik gerginlikleri arttırmıştır. Küresel ve çok-uluslu şirketler yerel direncin üstesinden gelmek için “yerel” bir işletme anlayışı benimsemiş, mümkün olduğunca yerel kaynakları ve imalatı kullanmıştır. Her ne kadar bu verimli olmayabilse de , bir çok piyasada faaliyet gösterebilmek için ruhsat alınması gerekmektedir. Teknolojik gelişme artık yeni ahlaki sorular doğuran bir döneme girmiştir. Bu ahlaki soruların yanıtları kültürlerin ve sosyal normların içerisindedir. Sonuç olarak Güney Kore’de tamamen kabul edilebilir olan teknolojilere ABD veya Avrupa’da izin verilmeyebilir, ya da bunun tersi geçerli olabilir. Yerel marketler hakkında bilgi sahibi olmak hayati öneme sahiptir. Düzenleyici parçalanma uyumu zorlaştırırken ekonomileri de bozmaktadır. Yeni teknolojilere yönelik şüphecilik bir takım yeni teknolojilerin ve gelişmiş ürünlerin geliştirilmesini durdurmuştur veya yavaşlatmıştır. Enerji sektörlerinde, derin sulardaki ve sert iklimlerdeki enerji kaynaklarının kullanımını engellemiştir . Japonya, Fukushima’ da gerçekleşen felaketten beri yeni nükleer santrallerin inşası tüm dünyada neredeyse tamamen durmuştur. Hizmet sektöründe, “insan, dokunuşun” yerinin robotik ile doldurulamayacağına yönelik inanç sebebiyle otomasyonun gelişmesi engellenmiştir. İnsanlar hala başka insanlardan hizmet almak istemektedir. Kademeli inovasyonlar esas olarak teknik alanlarda meydana gelmiştir ve yerel oyuncular fiyat ve etkililik konularında rekabet içerisindedir. Vatandaşların çoğunluğu şirketlerin ve organizasyonların mantıklı bir biçimde ve yerel olarak tanımlı gelenekler ve kanunların sınırları dahilinde hareket etmesini beklemektedir ancak bunun haricinde tüketicilerin kararlarını yönlendiren kolaylık, fiyat ve kalitedir. Zenginlik ve statü görüntüsü verdiğinden zenginler arasında sürdürülebilirliğe yönelik genel bir ilgi popüler olmuştur. Tüketicilerin genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) içeren ve içlerine nanoteknoloji yerleştirilmiş ürünleri benimsemesi yavaş olmuştur. Yerel yetkililer, potansiyel tehlikeleri ile ilgili belgelenmemiş iddialara dayanarak ve bilim camiasının ürünlerin güvenli olduğuna dair güvence vermesine rağmen bazı durumlarda ürünleri piyasadan geri çektirmiştir. Bu gibi eylemlere karşı şirketlerin neredeyse hiçbir itiraz şansı yoktur, ve bazı ülkelerde yargı sisteminde genel bir yozlaşma hakimdir. Tüketiciler sağlıklarını tehlikeye atabileceğine inandıkları ürünler konusunda şüphecidir ve plastiklerin, parfümlerin ve diğer ürünlerin içerisindeki kimyasalların kendi bağışıklık sistemleri üzerindeki etkilerinden derin endişe duymaktadır. “Doğal değil” olarak kabul ettikleri ürünleri kullanmaya isteksizdirler. Nanoteknoloji ile geliştirilmiş sentetik ürünler ve genetiği değiştirilmiş biyolojik-temelli ürünler yasaklanmıştır veya bu gibi ürünlere çok ciddi kısıtlamalar getirilmiştir. Uluslararası politik iklim, yerel eşitsizlik ve kutuplaşma, organize suçta artış ve yeni ve algılanan problemli teknolojiler yüzünden toplumun tüm seviyelerinde güvenlik, kontrol ve risk değerlendirmesine genel olarak önem verilmektedir . 34 Parçalanmış Dünya’da Küresel TY ve Hizmet Endüstrisi Piyasayı Yönlendiren etkenler Özellikler • Yerel firmalar küresel şirketlere karşılık avantaj sahibi olacak. • • Müşteriler tedarikçi seçerken verimliliğe ve mali belirliliğe bakacak. Parçalanma dolayısı ile fiyat rekabeti şiddetli olacak. Ulusal ve yerel hükümetlerin dışarıdan hizmet Rekabet sözleşmelerini yerel satıcıları vermelerine yönelik baskı. • Yerel satıcılar kendilerini işeveren için doğru TY paketini geliştirebilecekleri ağlar şeklinde organize eder. • Yerel şirketlere avantaj sağlamaya çalışırken korumacı çevreler . • • Yerel tedarikçiler işlerin korunması için teşvik/destek alır. Yüksek işsizlik oranları dolayısı ile çok fazla iş gücü mevcuttur . İşgücü • İş gücünü yönlendiren değerler bir iş sahibi olmak ve düzenli bir maaş almaktır. Tedarikçiler • • • Sosyal ağlar, eğlence ve iş deneyimleri motivasyon sağlar. Başlıca yönlendirici etken düşük fiyatlar olacaktır. Anahtar kârdır. Yatırımcılar • KSS değerlendirmeye alınmaz. STK'ler • • • Yerel yatırım önemli olacaktır. STK'ler kamu farkındalığını yakalamakta zorlanır. Müşteri ile çok az işbirliği yapılır. • Hizmetlerin dışarıdan sağlanmasıyla pek ilgilenilmez . Düzenleyiciler İşverenler 35 5.8 ISS Senaryolarından çıkartılan sonuçlar ISS 2020 Vizyonu senaryo sürecinden sonuç çıkartırken akılda tutulması gereken başlıca üç konu vardır. İlk olarak, her ne kadar uzmanlar endüstrinin geleceği için en muhtemel senaryo hakkında kendi görüşlerini bildirmiş olsalar da, strateji geliştirme sürecinde her bir senaryonun sonuçlarının dikkate alınması gereklidir. İkinci olarak, senaryolarda bahsedilen sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların bir noktada ele alınması gerekecektir; soru, öncelik ve zamanlama sorusudur. Üçüncü olarak, Temmuz 2011’de gerçekleştirilen bir atölye çalışmasına katılan uzmanlar endüstrinin 2011 senesinde en çok “Parçalanmış Dünya”ya benzediğini düşünmekte ancak endüstrinin 2020’ye doğru ilerlerken “Büyük Dönüşüm” senaryosunda anlatılana doğru gelişeceğine inanmaktadır. Bütün senaryolar dikkate alınmalı Hizmet endüstrisinde başarılı olabilmek için şirketler iş ortamlarındaki değişiklikler ile ilgili olarak dikkatli, ihtiyaçlara yönelik yeni yanıtlar geliştirirken yaratıcı ve faaliyetlerinde belirleyici olmalıdır. Senaryolar, 2020’ye doğru kilit dış güçlerin belirli etkileşimleri ışığında küresel toplumun ve hizmet endüstrisinin nasıl gelişebileceğine dair provokatif ve makul fikirler sunmaktadır. Senaryo matrisi, ortaya çıkan kalıpların ve iç-görülerin fark edilmesi için analitik bir çerçeve olarak kullanılmalıdır ve TY ve hizmet endüstrisinde uzun-vadeli hedefler belirlemek için kullanılabilir. Karar-verme sürecinde ve geleceğe yönelik bir stratejinin geliştirilmesi, test edilmesi ve seçilmesi sırasında dört senaryonun dördü de dikkate alınmalıdır. Geçtiğimiz on yıldaki bir çok gelişme geleceğin tüm endüstrilerdeki uzmanlar için bir çok sürpriz barındırdığını göstermektedir. ISS 2020 Vizyonu senaryoları ISS’e ve ISS’in müşterilerine harici zorluklara ve fırsatlara karşı farkındalıklarını korumalarında, strateji geliştirmelerinde ve gelecekteki gelişmeler ile başa çıkabilmek için sistemleri izlemekte yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorluk endüstrinin gelişiminde bir rol oynayacaktır – mesele ne derecede ve ne zaman olacağıdır. Senaryolardan ikisi, daha uzak gelecekte kendileri ile ilişkili çok daha yüksek maliyetler ortaya çıkabilecek olan, sürdürülebilirlik ile ilgili kararların ve eylemlerin büyük çaplı ertelemelerini ifade etmektedir. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların bilimsel anlayış seviyesindeki hızlı gelişmelerden dolayı kamunun tavrı ve hükümet politikaları nihayetinde bilimi yakalayacaktır. Mesele ne derecede ve ne zaman olacağıdır. Örneğin, “Kapitalizmin Yeniden İcadı” ve “Parçalanmış Dünya” çevresel olarak sürdürülemez senaryolardır. Eğer sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklara yönelik atılması gereken adımlar geciktirilirse, bu geciken adımların kaçınılmaz sonuçlarını hafifletmek için hükümetler ve endüstri çok daha katı düzenlemeleri yürürlüğe sokmak zorunda kalabilir. Eğer bu iki senaryo küresel sosyal ve ekonomik gelişimin ilerleyişini temsil ediyorsa , ISS’e ve ISS’in paydaşlarına kamuoyundaki değişimleri ve bunları izlemesi muhtemel olan hükümet hareketlerini tahmin etmek için bir şans verecek, ISS’in ve müşterilerinin rakipleri karşısında stratejik avantaj kazanabileceği bir fırsat penceresi sunacaktır. 36 ISS uzmanlarına göre 2011’deki dünyayı en iyi “Parçalanmış Dünya” temsil ederken “Büyük Dönüşüm“ en muhtemel geleceği temsil etmektedir. Senaryo matrisinin değerlendirilmesi Temmuz 2011’de Londra’da ISS’in ev sahipliği yaptığı bir müşteri atölye çalışmasında ISS katılımcılarından küresel TY ve hizmet endüstrisinin genel senaryo çerçevesindeki konumunu değerlendirmelerini istedi. Katılımcılara hangi senaryonun dünyayı deneyimledikleri 2011 yılına en yakın şekilde yansıttığını ve hangi senaryonun en muhtemel 2020 senesini yansıttığını sordular. Katılımcılar – genel olarak – “Parçalanmış Dünya” senaryosunun dünyanın 2011 senesindeki halini en iyi yansıtan senaryo olduğu konusunda hemfikirdi. Geleceğe bakıldığında ise, atölye katılımcılarının tümü 2020’ye doğru ilerledikçe sürdürülebilirliğin öneminin artacağına inanmaktadır. Ancak öneminin ancak bir dereceye kadar artacağına. Teknolojik gelişmenin hızı ve küresel TY ve hizmet endüstrisi üzerindeki etkileri atölye tasarımcılarını düşündürdü. Atölye çalışmasındaki bir çok uzman 2020’ye doğru teknolojik gelişmede atılımlar meydana geleceğine inanıyor ancak önümüzdeki on senede bir çok teknoloji meraklısının düşündüğü kadar çığır açıcı gelişmeler olacağına inanmıyorlar. Önümüzdeki on yılda endüstri evrilecek. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorluk hareketli bir hedef ve henüz öngöremediğimiz yeni zorluklar içerecek. Örneğin teknolojik gelişme, çevreye yeni kimyasalların ve nano-partiküllerin salınması ile ve fiziksel altyapılardan daha fazla şey beklenmeye başlanmasıyla küresel TY ve hizmet endüstrisine yeni sürdürülebilirlik zorlukları getirecek. İş gücünün teknolojilerin yerini almasında atılım Kapitalizm yeniden yaratıldı Büyük Dönüşüm Atılım 2050 2020 202 0 202 0 2020 Sürdürülebilirlik 2020 Önceliklendirilmiş Önceliklendirilmemiş 20 11 2011 2011 Sürdürülebilir İş Fr Parçalanmış Dünya 2011 2011 2020 2020 2020 2011 İnsanlar 2011 2 011 2011 2011 Şekil 1. ISS senaryolarının “Pazar” değerlendirmesi. 37 6. TY ve hizmet endüstrisi uzmanlarının görüşleri CIFS, 2011 yılının bahar aylarında, küresel TY ve hizmet endüstrisinden aşağıdaki uzmanlar ile görüşmeler yaptı. Bu endüstri uzmanları, küresel TY ve hizmet endüstrisinin 2020'ye yaklaşırken nasıl şekilleneceğine dair profesyonel değerlendirmelerini paylaştılar. “...kapalı alan ekolojisi değişen tatlar, yaşam kalitesi konuları ve değer değerlendirmesine tabi olan hareketli bir hedeftir“ 38 “Yenilikçiliğin ardında yatan temel etkenler insan ve teknoloji olacak.” “... “...küresel TY endüstrisinde daha kapsamlı saydamlığı destekleyin” “... performans ölçüleri, TY performansı ile müşteri örgütlerin temel yetkinlikleri arasında daha iyi bir bağlantı kuracak“ insanların çalışma şekilleri ve boş alandan istifade etme şekilleri değişecek“ “... “... iş ortamınızı iyileştirin” 39 Stephen Ballesty Rider Levtett Bucknall Yöneticisi ve Baş Danışmanı ve IFMA Vakfının bir önceki Başkanı TY ve hizmet endüstrisi, büyük bütünleşik hizmet sağlayıcıları ile çevik, niş, butik uzmanlar arasında bir çatışma yaratacak. Endüstrinin önümüzdeki on yıl içinde geçireceği değişiklikler ekonomik mantıklı olma, sürdürülebilirlik, değer ve risk yönetimine verilen dikkat, işyeri üretkenliği gibi etkilere ve giderek artan çok yönlü, bireyci ve talepkar müşterilere bağlı olarak şekillenecek. Sürdürülebilirlik, önümüzdeki on yıl boyunca temel etken olarak kalacak. Sürdürülebilirlik çok geniş anlamlı bir kelime ama dört etmene ayrılabilir: Enerji, su, atık ve kapalı alan ekolojisi. İlk üçünün ölçümü, denetimi ve nihayetinde azaltılması oldukça kolaydır. Kapalı alan ekolojisi değişen tatlar, yaşam kalitesi konuları ve değer değerlendirmesine tabi olan, hareketli bir hedeftir. Teknoloji de TY endüstrisini değiştirecek. Bina gerekliliklerini ve tasarımı değiştiren yeni çalışma yöntemleri ortaya çıkacak. Binaların bakımı daha kolay hale gelecek. Nesnelerin İnterneti ve gelişmiş Bina Bilgi Modellemesi (BIM) ve sanal tasarımlar, bina tasarımlarını ve TY uygulamalarını ve yönetimini iyileştirecek. En aşırı şartlar altında bile, Nesnelerin İnterneti ve sanal bina tasarımı bina sistemlerinin bütünleşmesini başlatarak yerel kentsel tasarımların verimliliğini arttıracak. Bu yeni teknolojilerin ve tasarımların nüfus etme oranı binaların yaşı, yeni kapasite talebi ve finansman şartları gibi yerel koşullara tabi olacak. Binaların yenilenme hızı her bölge için farklıdır. Bazı yeni bölgeler ve gelişmekte olan pazarlar bu teknolojilere daha hızlı ayak uydurabilirler, nitekim bunların bina tasarımı kültürleri değişen bir dünyanın kısa yaşam ömürlerine uygun, daha esnek ve uyarlanabilir binaların yaratımına odaklıdır. 40 “...kapalı alan ekolojisi değişen tatlar, yaşam kalitesi konuları ve değer değerlendirmesine tabi olan hareketli bir hedeftir” Dr Keith Futcher ISS Büyük Çin Bölgesi Eski Yöneticisi, ISS Danışmanı TY ve bütünleşik hizmetlerin evrimi, müşterilere her türlü ikinci derece hizmetin ve müşteri örgütlerinin ortaya çıkması sonucu, iş ihtiyaçlarına uygun olarak zaman içinde dinamik şekilde değişen özel çözümlerin sunulmasını içeren Eksiksiz TY‘ ye doğru ilerlemekte. Küresel TY ve bütünleşik hizmet sağlayıcıları için başarının anahtarı, ikinci derece işlevler ile elde edilen performansın üstüne çıkarak müşterilerin, giderek uzmanlaşmalarını ve niş pazarları içinde başarılı olmalarını sağlamak. Başarı, sunulan hizmetlerin müşterilerin işi, markası, sürdürülebilirliği, sosyal bilinci ve son kullanıcı deneyimine ne ölçüde değer katıldığı ve faaliyet verimliliklerinin ne ölçüde arttırıldığına bağlı olarak ölçülür. Teknolojik ilerlemeler, müşterinin endüstrisinde aletler, teçhizat, sarf malzemeleri ve insanların ve hizmetlerin nasıl temin edildiği gibi konularda değişmez kabul edilen alışkanlıklarda radikal bir değişiklik yaratma becerisine sahip olarak kendini kanıtlayan hizmet sağlayıcıların sahip olduğu en önemli araç olacak. Burada amaç işgücü yerine daha az vakitte daha çok iş yapan, daha akıllı ve daha az kişi ile çalışan sürdürülebilir sistemler ve teknolojilerin kullanılmasıdır. “Yenilikçiliğin ardında yatan temel etkenler insan ve teknoloji olacak.” 2020 yılına doğru ilerlerken, endüstride yaşanan yenilikçiliğin ardında yatan temel etkenler insan ve teknoloji olacak. Hizmet endüstrisinde niceliksel ve niteliksel özellikler arasında bir denge kurulması önemli olacak. Bütün önemli TY ve hizmet endüstrisi pazarlarında işgücü maliyetleri artıyor. Yeni ve giderek daha bütünleşik hale gelen teknolojiler, işgücünün en zayıf halkalarını pazarın dışına atıyor. 20. yüzyılda yönetimde yaşanan evrim çoktan gerçekleşti, nitekim karar verme örgüt yapısının daha da altına inecek ve günümüzün mavi yakalı çalışanları dünün yöneticilerinin karar verme sorumluluklarına sahip olacak. Endüstrinin yönetim uygulamaları, bu gelişmeleri kapsayacak şekilde evrilmelidir. Beklenmedik durum yönetimi ve sorun çözme kapasitesi, önümüzdeki on yıl boyunca en çok aranan beceriler olacak. Yarının sorunlarını çözen kişiler olmak istiyorlarsa, yönetim ve personel düzenli olarak kendilerini eğitmelidirler. Katı yapılara fazla odaklanan şirketler, müşterilerinin hızla değişen istekleri karşısında dengelerini kaybedecek. 41 Dr Dean Kashiwagi Arizona Devlet Üniversitesi Performans Odaklı Çalışmalar Araştırma Grubu Yöneticisi Son derece eğitimli yöneticiler ve personele sahip olmasına rağmen, TY endüstrisinin mevcut paradigması değer üretmekten ziyade masrafları kısmayı amaçlar. Mevcut TY paradigması endüstri içindeki birtakım etkiler ile boğuşmaktadır; bu etkiler: Yaşlanan TY işgücü; mevcut işgücü için intikal planları veya bir halef bulunmaması; TY‘ de dış kaynak kullanımı; TY kaynaklarının azaltılması; TY uygulamalarında fiyata odaklanılması. TY endüstrisinin geleceği, müşterilerine azami değeri sağlamak üzere kendi kaynaklarını ve dış kaynak kullanımını sorunsuz şekilde bütünleştirebilen bireyler ve örgütler tarafından çizilecek. Bunun için, TY yöneticilerinin daha proaktif olmaları ve müşterilerinin ihtiyaçlarını önceden sezebilmeleri lazım. Yeni TY paradigması, bayilerin sözleşme performansını kontrol etmelerini, değer üretimini desteklemelerini ve riskleri azaltmalarını sağlayacak. Örneğin, BIM ve Nesnelerin İnterneti gibi teknolojiler, küresel TY endüstrisinde daha kapsamlı saydamlığı destekleyecektir. “... küresel TY endüstrisinde daha kapsamlı saydamlığı destekleyin” 42 Stan Mitchell Key Facilities Management International UK Genel Müdürü Global Facility Management Association Kurucu Başkanı Ekonominin değişken iklimi, TY ve hizmet endüstrisini etkileyen önemli bir pazar kuvvetidir. Bu tür pazar koşulları altında, şirketlerin büyük bir kısmı hem masrafları azaltmak hem de faaliyet verimliliğini arttırmak amacıyla ikinci derece faaliyetlerde dış kaynak kullanımına gidiyor. TY nispeten yeni bir disiplin olduğu için sektör içinde bulunanların bu faaliyet masraflarını düşürme ve verimlilik fırsatları yaratma potansiyelini tam olarak görmeyebilirler. Sürdürülebilirlik gündemi aynı zamanda TY'nin kaynak kullanımının iyileştirilmesi, atık üretiminin azaltılması ve bina sakinlerinin sağlık ve güvenliğinin iyileştirilmesi bakımından harika bir fırsat yarattı. TY ve hizmetler endüstrisini şekillendiren trendler, bölgesel ve yerel koşullar ve gelişmelere göre değişiklik gösterebilir. Asya ve Orta Doğu gibi bölgelerde yeni projelerin geliştirilmesine büyük önem verilirken Avrupa ve ABD gibi bölgelerde mevcut tesislerin yenilenmesi ve tadilatına odaklanılır. Her iki durumda da TY, tasarım sürecinin başlarında müdahil olmalı ve bina yönetimi, işletimi ve bakımını iyileştirmelidir. “... performans ölçüleri, TY performansı ile müşteri örgütlerin temel yetkinlikleri arasında daha iyi bir bağlantı kuracaktır” Profesyonellik, bilgisayar sistemleri ve otomasyon gibi teknolojik ilerlemeler; ölüm, yönetim ve iletişim yoluyla tesis yönetiminin etkilerini müşteriler için görünür kılarak tesis yönetiminin önemini ortaya koyma potansiyeline sahiptir. Yeni performans ölçüleri, TY performansı ile müşteri örgütlerinin temel yetkinliklerini birbirlerine bağlayarak müşteri örgütler ve onlarla birlikte çalışan insanlara daha iyi çalışma ortamları, performans ve üretkenlik sağlayacak. Tesis yönetimi profilini stratejik önem taşıyan bir meslek haline getirilebilmesi için, endüstri içinde bulunan birçok şirkette eğitim ve öğretim sağlanması gereklidir. 43 Professor Kathy Roper IFMA Öğretim Görevlisi, Doçent Doktor ve Integrated Facility Management Başkanı, Georgia Teknoloji Enstitüsü, 2011-12 Kurulu, International Facility Management Association Yönetim Kurulu Dış kaynak kullanımı, uzmanların önümüzdeki on yıl içinde ikinci derece işlemler ve faaliyetler için yüksek kalite performans sunma konusunda ne kadar tutarlı olduklarına bağlı olarak şekillenecektir. TY ve hizmet endüstrisi içindeki birleşme, müşterilerin tek bir hizmet sağlayıcısına sahip olarak satın alma verimliliğini arttırma taleplerine bir yanıt olarak devam edecek. İnsanların çalışma şekilleri ve boş alandan istifade etme şekilleri önümüzdeki on yıl içinde değişecek. Güçlü mobil geniş bant bilgisayar hizmetleri sayesinde, uzaktan çalışma çözümleri birçok çalışan için tercih edilen seçenek haline gelecek. Hem işçi hem de işveren için esnek çalışma çözümleri sunma ihtiyacı, alternatif işyeri stratejilerinin gelişmesine sebep olacak. Yaşam döngüsü değerlendirmeleri ve yaşam döngüsü yaratımı yönetimi, sürdürülebilirlik* ve maliyetleri düşürme açısından giderek daha önemli hale gelecek. Aynı zamanda binaların işgali ve faaliyetler esnasında bina performansı ve iş ortamını iyileştirecek. Teknolojik ilerlemeler, bina sistemlerinde yüksek oranda otomasyona gidilmesine yol açacak. BIM ve akıllı sistemler, tesis yönetimini değiştirecek ve iyileştirecek. Bu sistemler işçilerin yeniden eğitilmesini ve yeni becerilere sahip çalışanları gerektirecek. Daha becerikli işçilere duyulan ihtiyaç ciddi bir personel sorunu yaratacak. * Yaşam döngüsü değerlendirmesi, bir ürünün yaşam döngüsü boyunca çevresel performansının değerlendirilmesi için kullanılan bir metodolojidir. “... insanların çalışma şekilleri ve boş alandan istifade etme şekilleri değişecektir” 44 Teena Shouse IFMA Yönetim Kurulu Eski Başkanı ve Global FM Association Mevcut Başkanı Önümüzdeki on yıl boyunca küresel TY ve hizmetler endüstrisini şekillendirecek iki önemli trend sürdürülebilirlik ve tasarruftur. Gündem genelde yerel zorluklar üzerine olsa da, sürdürülebilirliğin dönüştürücü etkisi küresel bağlamda artacak. Maliyetleri düşürme, optimizasyon ve kaynakların korunması birçok örgüt için stratejik bir sorun ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için bir yöntem olacak. Bu durum sözleşme denetiminin artmasına ve gündelik faaliyetlere katılımın sıklaşmasına yol açacak. TY ve hizmet endüstrisinde profesyonelleşme, alıcılar daha akıllı hale geldikçe ve dış kaynak ortağından katma değer kanıtları talep ettikçe devam edecektir. Bu durum daha kapsamlı saydamlığa olan eğilimi arttıracaktır çünkü alıcı: • • • TY‘ nin gerçek değerini ve işin sonunda etkilerini; iş ortamını nasıl iyileştirebileceğini; ve örgütün daha verimli olmasına nasıl bir katkısı olduğunu bilmek ister. TY ve hizmet endüstrisinin profesyonelleşmesi, teknolojik ilerlemenin yakalanması ve kaynak optimizasyonu ve korunmasına olan talebin artması ,istihdamı zorlaştıracaktır. “... iş ortamınızı iyileştirin” Bir inşaat ve proje yönetimi aracı olan BIM, inşaat ve işletme süreçleri üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olacak ve daha verimli binalara yol açacak. Tesis «dokusu» üzerinde yapılan iyileştirmelerin de önümüzdeki on yıl içinde gelişmesi ve daha akıllı, uzun ömürlü ve yenilenebilir hale gelmesi bekleniyor. Kiracılar tesiste daha uzun kalacak, bu yüzden uzun vadeli çözümleri tercih edecektir. 45 7. Anket sonuçları - endüstriyi şekillendiren trendler Küresel TY ve hizmet endüstrisi henüz genç ve yeni profesyonelleşiyor. Yeni teknolojiler, yönetim teknikleri, müşteri gereklilikleri ve değer zinciri yaklaşımları önümüzdeki on yıl içinde bu endüstriyi ciddi anlamda değiştirecektir. CIFS, küresel TY ve hizmet endüstrisinin önümüzdeki on yıl içinde gelişmesi için neler yapılabileceği ile ilgili olarak ISS yöneticilerinin katılımıyla Ocak 2011 tarihinde bir anket düzenledi 305 kişiden yanıt aldı. ISS anketinin bulguları, 53 dış küresel TY ve hizmet endüstrisi uzmanının katıldığı anketin sonuçları ile karşılaştırılacak. Farklı bölgelerden ISS yöneticileri genelde benzer fikirlere sahiptir. ISS Anketinin sonuçları: ISS yöneticilerine göre ana trendler • • • • • • • • Esneklik ve hizmet kalitesi, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. Yenilikçilik ve farklılaşma, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. Satın alma ve sözleşmelerin merkezileşmesi, hizmet temininin daha standart hale gelmesine yol açacak. Küreselleşme, küçük şirketlerden ziyade büyük şirketlerin lehine olacak. Hız ve çeviklik, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. Dış kaynak kullanımı, hem işletmeler hem de devletlerin tasarruf isteğine bağlı olarak artacak. İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. Sağlık ve refahın önemi ciddi ölçüde artacak. TY ve hizmet endüstrisi uzmanlarına göre ana trendler • • • • • • • • • 46 Yenilikçilik ve farklılaşma. Hız ve çeviklik. Geleneksel ofis ortamlarında daha az kişi çalışacak. Devletlerin tasarruf gereklilikleri. Sağlık ve refahın giderek artan önemi. Esneklik ve hizmet kalitesinin giderek artan önemi. Açık defterler ve saydamlığın giderek artan önemi. İnsan kaynaklarının giderek önemli hale gelen stratejik rolü. Satın alma ve uluslararası hizmet sözleşmeleri yönetiminin merkezileştirilmesi, buna bağlı olarak hizmet endüstrisinde standardizasyonun artması. ISS yöneticileri küresel TY ve hizmet endüstrisinin gelecek temel rekabet gücü parametreleri konusunda genel olarak hemfikir olsa da, ISS yöneticileri arasında bölgesel farklılıklar bulunmaktadır. Şekil 2: Açıklamalar 1) Esneklik ve hizmet kalitesi TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 2) Yenilikçilik ve farklılaşma, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 3) Satın alma ve uluslararası hizmet sözleşmeleri yönetimi merkezileşecek, buna bağlı olarak hizmet endüstrisinde standardizasyon artacak. 4) Küreselleşme özellikle büyük şirketlerin lehine olacak. 5) Hız ve çeviklik daha önemli hale gelecek. 6) Şirketler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecek. 7) Tasarruf, devletler için daha önemli bir dış kaynak kullanımı sebebi olacak. 8) Şirketler için tasarruf. 9) İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. 10) Sağlık ve refahın önemi ciddi ölçüde artacak. Şekil 2: Dünya Çapında En Önemli 10 ISS belirsizliği Belirli Belirsiz %100 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Asya: Asya'da bulunan ISS yöneticilerine göre önümüzdeki on yıl boyunca endüstriyi şekillendirecek olan temel rekabet gücü parametreleri marka yaratımı, insan kaynakları, sağlık ve refah ve işgücü mevcudiyeti gibi insanlar ve "yumuşak" konulara odaklanan parametreler olacak. Şekil 3: Açıklamalar 1) Markalaşma önem kazanacak ve TY ve hizmet endüstrisinde temel rekabet gücü etmenlerinden biri olacak. 2) Esneklik ve hizmet kalitesi TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 3) İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. 4) BRIC ülkelerinin ve diğer yeni ekonomilerin yüksek büyüme oranları devam edecek. 5) Sağlık ve refahın önemi ciddi ölçüde artacak. 6) İşgücü kıtlığı, TY ve hizmet endüstrisi için kısıtlayıcı bir etmen olacak. 7) Küreselleşme özellikle büyük şirketlerin lehine olacak. 8) Tasarruf, daha önemli bir şirketlerden dış kaynak kullanımı sebebi olacak. 9) Yenilikçilik ve farklılaşma, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek 10) Şirketler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecek. Şekil 3: Asya'da En Önemli 10 ISS belirsizliği Belirli Belirsiz %100 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 47 Batılı ülkeler: Batı ülkelerinde bulunan ISS yöneticilerine göre, endüstriyi şekillendiren temel rekabet gücü parametreleri fiyat ve hizmet kalitesi olacak. Bu iki hedefe; satın almanın merkezileşmesi, yenilikçilik, daha hızlı hizmet sunumu, tasarruf ve artan dış kaynak kullanımı sayesinde ulaşılacaktır. Şekil 4: Açıklamalar Şekil 4: Batıda En Önemli 10 ISS Belirsizliği Belirli Belirsiz %100 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1) Satın alma ve uluslar arası hizmet sözleşmeleri yönetiminin merkezileşecek, buna bağlı olarak hizmet endüstrisinde standardizasyon artacaktır. 2) Yenilikçilik ve farklılaşma, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 3) Esneklik ve hizmet kalitesi TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 4) Tasarruf, devletler için daha önemli bir dış kaynak kullanımı sebebi olacak. 5) Küreselleşme özellikle büyük şirketlerin lehine olacak. 6) Şirketler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecek. 7) Hız ve çeviklik daha önemli hale gelecek. 8) Tasarruf, daha önemli bir şirketlerden dış kaynak kullanımı sebebi olacak. 9) Devletler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecek. 10) İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. Bu hizmetlerin ne ölçüde sunulabildiği çalışanların kapasitesine bağlı olacaktır, nitekim bu Batı ülkelerinde bulunan ISS yöneticileri için 2020‘ ye yaklaşırken en önemli onuncu rekabet gücü parametresiydi. Dünyanın Geri Kalanından (DGK) ISS yöneticileri: DGK‘ da çalışan ISS yöneticileri, yenilikçilik ve hizmet temininin temel rekabet gücü parametreleri olacağından, bunların ardından hizmet temininde hız ve çevikliğin geleceğinden eminler. Şekil 5: DGK‘ da En Önemli 10 ISS Belirsizliği Belirli Belirsiz %100 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Asya'da bulunan yöneticiler gibi, ISS DGK yöneticileri de insan kaynakları ile sağlık ve refahı TY endüstrisinin önemli rekabet gücü parametreleri olarak görüyorlar. DGK ve Asya'da bulunan ISS yöneticileri, BRIC ve diğer gelişmekte olan pazarların yüksek büyüme oranlarını koruyacaklarına kesin gözüyle bakıyorlar, yani önümüzdeki on yıl içinde TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli pazarlar haline geleceklerdir. 48 Şekil 5: Açıklamalar 1)Yenilikçilik ve farklılaşma, TV ve hizmet endüstrisi için daha önemli bir hale gelecektir. 2) Esneklik ve hizmet kalitesi TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 3) Hız ve çeviklik daha önemli hale gelecek. 4) İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. 5) Sağlık ve refahın önemi ciddi ölçüde artacak. 6) BRIC ülkelerinin ve diğer yeni ekonomilerin yüksek büyüme oranları devam edecek. 7) Küreselleşme özellikle büyük şirketlerin lehine olacak. 8) Şirketler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecek. 9) Çevre düzenlemeleri TY ve hizmet endüstrisi için olumlu olacak. 10) Satın alma ve uluslararası hizmet sözleşmeleri yönetimi merkezileşecek, buna bağlı olarak hizmet endüstrisinde standardizasyon artacak. DGK, ISS yöneticilerinin çevresel düzenlemelerin endüstrinin gelişimi üzerinde olumlu bir rolü olacağını düşünen tek bölgesel grup idi. Dış küresel TY ve hizmet endüstrisi uzmanları, endüstrinin temel itici güçleri arasında bulunan yenilikçilik ve hız üzerine odaklanıyorlar. Dış uzmanlar, işin doğasının değiştiğinden ve bu trendin endüstrinin geleceğini etkileyeceğinden oldukça eminler. İşin doğası, TY ve hizmetlere olan talebi düşürecek bir şekilde gelişebilir ve bu da nihayetinde ticari gayrimenkul fiyatlarını düşürebilir. Şekil 6: Açıklamalar 1) Yenilikçilik ve farklılaşma, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 2) Hız ve çeviklik daha önemli hale gelecek. 3) Gider tasarrufu, devletler için daha önemli bir dış kaynak kullanımı sebebi olacak. 4) Geleneksel ofis ortamlarında aha az kişi çalışacak. 5( Sağlık ve refahın önemi ciddi ölçüde artacak. 6) Esneklik ve hizmet kalitesi TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek. 7) İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. 8) Açık defterler ve saydamlık, TY ve hizmet endüstrisi için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak. 9) Küreselleşme özellikle büyük şirketlerin lehine olacak. 10) Şirketler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecek. Şekil 6: Dış TY ve hizmet endüstrisi uzmanlarına göre küresel TY ve hizmet endüstrisinin geleceğine dair en önemli on belirsizlik kaynağı Belirli Belirsiz %100 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 49 “ Tekrar tekrar yaptığımız şeyleriz biz. Dolayısıyla, mükemmeliyet bir eylem değil bir alışkanlıktır.” Aristotle, filozof ve polimat. 50 51 8. Megatrend Analizi 8.1 Etmen Megatrendler Megatrendler, toplumun her kademesinde etkili olması beklenen temel dış itici güçlerdir. Şimdiye kadar dünyamızı şekillendirdiler ve gelecekte de böyle devam edecekler. Bu bölümde megatrendler kısaca tanımlanacak ve bunların 2020'ye doğru küresel TY ve hizmet endüstrisi üzerindeki etkilerinin nasıl oluşacağı özetlenecektir. Megatrendler, gelecek senaryolarını anlamamıza yardımcı olan trend ve eğilim kümeleridir. Gelecek ile ilgili varsayımlarımızı şekillendirmemize yardımcı olurlar. TY ve hizmet endüstrisini etkileyecek olan dokuz megatrend ve iki trend bulunmaktadır; bunlar teker teker ele alınacak. Pratikte, megatrendler bölgeler arasında sıçrayarak beklenmedik etkileşimlerde bulunabilir, böylelikle birbirlerinin gelişimlerini etkileyebilirler. Megatrendler üç gruba ayrılmıştır, buna ek olarak iki de endüstriye özel trend bulunmaktadır: Etmen Megatrendler • • • • 52 Ekonomik büyüme Küreselleşme Demografik trendler Sürdürülebilirlik 8.1.1 Ekonomik büyüme Küresel ekonomik gücün doğuya doğru kayması bekleniyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) rakamlarına göre, 2020 yılında Asya, satın alma gücü paritesi (PPP) olarak ölçülen ekonomik güç bakımından G8 ülkelerini yakalayacak. Batının bilgi ve teknolojik ilerleme alanlarında liderlik konumunu kaybetmesi mümkündür, nitekim gelişmekte olan pazar ekonomileri bu hususlara büyük önem vermektedir. Anket sonuçları: Batının konumunu kaybedip TY ve hizmet endüstrisinin yenilikçi itici gücü olmaktan çıkıp çıkmayacağı belirsizdir. ISS‘ in en başarılı yöneticilerinin %62'si ve endüstri uzmanlarının %69'u bu konuda kesin bir fikre sahip değil. Batı ekonomileri, önümüzdeki on yıl içinde güçlü büyüme kapasitelerini etkileyecek birkaç yapısal zorluk ile karşı karşıyadır. IMF tahminlerine göre, Batı ekonomileri önümüzdeki beş yıl boyunca %1 civarında bir büyüme yaşayacak. 2015-20 için Batı ekonomilerinin büyüme oranları %2 bile olsa 2020 yılı ortalamaları yaklaşık %1-1,5 olacak. Düşük ve orta gelirli ülkelerde büyüme ihtimalinin büyük olması sebebiyle, küresel orta sınıfın 2020 itibariyle en önemli tüketici grubu olması muhtemeldir. TY ve hizmet endüstrisinde, bu pazarlara hizmet sağlayan şirketler için temel bir pazar oluşacak. En düşük maliyete azami değeri sağlayan birçok yenilik, yüksek gelirli pazarlara hizmet teminini önemli ölçüde değiştirebilir. TY ve hizmet üzerindeki etkileri İnşaat faaliyetlerinin büyük bir kısmı gelişmekte olan pazarlarda gerçekleşecek. Gelişmekte olan pazarlarda bulunan yeni oyuncuların kızıştırdığı rekabet, şirketlerin daha kapsamlı farklılaşmaya izin vermesine ve iş modellerini nasıl değiştirdikleri ve müşterilerine nasıl ek değer sağladıkları konularında yenilikçi davranmalarına yol açacak. ABD ve Avrupa'da sermaye erişimi önümüzdeki on yıl boyunca sıkı yatırım getirisi (ROI) gerekliliklerine bağlı olacak, böylelikle inşaat ve bina yatırımlarından sadece en iyi iş teklifinde bulunanların faydalanabilmesine yol açacak. Ekonomik darboğaz birçok TY yöneticisinin bina inşasından ziyade bakıma yönelmesine yol açtı. Gelişmekte olan pazarlarda bulunan TY ve hizmet endüstrisi yöneticileri, mevcut binalar ve ilgili altyapı için ne zaman bakım, yükseltme, alçaltma veya yıkım gerektiğine karar vermek zorunda kalacaklardır. Birçok Batılı ülkenin sahip olduğu binalar, beklenen yaşam ömrünün ötesine geçecek. Tecil seçeneği ortadan kalkacağı için, mevcut sermaye için olan rekabet kızışacak. Tesislerin durumu ile ilgili alınan kararlar müşteri örgütlerinin sürdürülebilirlik profilleri üzerinde belli sonuçlar doğuracak. TY ve küresel hizmet endüstrisi şirketlerinin önerdiği ücret, küresel orta sınıfın ortaya çıkışı ile birlikte değişecek. Küresel ekonomik büyüme aynı zamanda milyonlarca kişiyi küresel orta sınıfa taşıyacak. Ekonomik büyüme, ülkelerin nispi siyasi kuvvetinde değişikliklere yol açacak. Küresel orta sınıf vatandaşlar ve çalışanların talep ettiği yüksek kalite ürün ve hizmet miktarı artacak, böyle şirketlerin bu pazarlarda rekabetini kızıştıracak. Asya ülkelerinde bulunan çalışanlar nerede çalıştıklarına daha çok dikkat edecek, kendilerine itibar ve fayda kazandıran ve sosyal hareketlilik imkânı tanıyan işler arayacaklardır. 53 Küresel orta sınıf için geliştirilen hizmet yenilikleri, yüksek gelirli ülkeler için geçerli olan TY ve hizmet endüstrisi yenilikleri için bir yuva yaratabilir. Şekil 7: Bölgelerin küresel orta sınıf yüzdeleri 2000 Şekil 7: Açıklamalar 1) Düşük gelirli ülkelerde orta sınıf. 2) Doğu Asya ve Pasifik. 3) Doğu Avrupa ve Orta Asya. 4) Güney Amerika ve Karayipler 5) Orta Doğu ve Kuzey Afrika. 6) Güney Asya. 7) Sahraaltı Afrika 2030 16 14 12 10 8 6 4 2 0 1 2 3 4 5 6 7 Şekil 8: Küresel Servet Piramidi 2020 1 Servet seviyesi Öz gerçekleştirme Kozmopolit elit 500 milyon kişi Toplam servet US$ 11,5 trn Küresel Orta Sınıf 2,1 milyar kişi Toplam servet US$ 13,1 trn Artan yaşam standardı Potansiyel sahipleri 3,4 milyar kişi Toplam servet US$ 4,1 trn Yoksulluktan kurtulmaya çalışanlar Kırsal yoksul kesim 1,5 milyar kişi Toplam servet US$ 1,3 trn Hayatta kalmaya çalışanlar Şekil 7+8: Abraham Maslow, IBM, Meeting the demands of the smarter consumer (2010), World Resources Institute and International Finance Corporation, “The Next 4 Billion: Market Size and the Business Strategy at the Base of the Pyramid” (2007), World Bank, 2007. 1 54 8.1.2 Küreselleşme Küreselleşme, ülkeler arasında gelişen bir küresel bağlantıdır ve kendini insan, sermaye, ürün, hizmet, bilgi, teknoloji ve kültür akışı ile gösterir. Küreselleşme ürün pazarlarını geliştirir ve küresel bir bakış açısına sahip olan şirketlere fırsatlar tanır. Bu durumun azalan taşımacılık ve iletişim maliyetleri ve gelişen Bilgi İletişim Teknolojilerinden (BİT) kaynaklandığı düşünülmektedir. BİT küresel nüfusun bük kısmını kapsamaktadır ve profesyonel ve kullanıcı elinden çıkan içeriğin gelişip büyümesine, iş işlemlerinin artmasına, bilgi aktarımına ve kültürel etkileşime yol açar. Anket sonuçları: ISS yöneticilerinin yüzde seksen beşi küreselleşmenin büyük şirketlerin lehine olacağını söylemiş ve en önemli 4. trend olarak sıralamış. Endüstri uzmanlarının %71'i küreselleşmenin büyük şirketlerin lehine olacağını söylemiş fakat en önemli 10. trend olarak sıralamış. Küreselleşme herkesi birbirine benzetirken yerel farklılıkları görmemizi sağlar. Bu yüzden, çok uluslu şirketler ürünlerini uyarlamaya ve yerel pazarlarda satmaya başlamışlardır. Bu durum "Glokalleşme" stratejisi olarak adlandırılmış. Gelişmekte olan pazarlarda ve farklı kültürler içinde iş yapabilen şirketler bollukla dolu bir geleceğe doğru ilerler. TY ve hizmet üzerindeki etkileri Küresel TY ve hizmet endüstrisi; Doğu Asya, Güney Asya ve Afrika'dan yeni küresel katılımcıların ortaya çıkışını görecek. Markalar, ürünler, inançlar, seçenekler, yönetim felsefeleri ve kurumsal kültürler arasındaki küresel rekabet kızışacak. Karşılaşılan temel belirsizliklerden biri de şirketler, devletler ve düzenleyici kuruluşların özellikle sürdürülebilirlik ve demografik yaşlanma olmak üzere küresel zorluklara nasıl bir evrim ile yanıt vereceğidir. Devletler ortak sürdürülebilirlik hedeflerine mi sahip olacak, yoksa gündemi küresel şirketler mi belirleyecek? Bu önemli aktörlerin alacakları kararlar iş çözümleri ve süreçlerinin yanı sıra TY ve hizmet endüstrisinin önümüzdeki on yıl içinde istihdam edebileceği mevcut yetenek havuzunun boyutunu da etkileyecek. 8.2 Demografik Megatrendler 8.2.1 Yaşlanma ve kentleşme Her bir jenerasyondan çalışanın ilgi ve motivasyon kaynakları farklı olduğu için, mümkün olan en iyi işgücünü çekmek, istihdam etmek ve elde tutmak dünya çapında bütün şirketler için giderek karmaşık ve zor bir hal alıyor. Avrupa, ABD ve Çin'de dört jenerasyon çalışanın görülmesi mümkündür. Bütün TY ve hizmet endüstrisi şirketlerinin her bir yaş grubunun motivasyon kaynağını bilmesi önemlidir. Günümüzde 3,2 milyar kişi kentsel bölgelerde yaşıyor ve BM tahminlerine göre bu sayı 2015 yılında 4 milyar olacak. Bu trendin devam etmesi durumunda bu rakam 25 yıl sonra 5 milyar olacak. McKinsey Global Institute, 2025 yılında en kalabalık 600 şehrin küresel GSYİH'nin %60'ına sahip olacağını öngörmüş. Bu küresel 600 içindeki şehirlerin büyük kısmının nüfusu 10 milyonun üzerinde olacak, üçte ikisinden fazlası ise düşük veya orta gelirli ülkelerde bulunacak. Kentleşme trendi özellikle Asya ve Afrika'da kuvvetli, nitekim bu bölgelerde kentsel nüfus hala kırsal nüfustan az2. 55 Örneğin, nüfusbilimciler 2020 yılına kadar 300 milyon kişinin Çin şehirlerine göç edeceğini tahmin ediyorlar; bu göç dünya tarihinin en büyük göçü olacak. TY ve hizmet endüstrisi üzerindeki etkileri Yaşlanma ve yetenekler Önümüzdeki on yıl içinde yetenek için olan rekabet kızışacak. Yetenek için olan rekabet, diğer etmenler ile birleştiğinde (sürdürülebilirlik, marka değeri ve bireyleşmeye verilen artan önem) şirketlerin çalışanları kendilerine çekme yöntemleri değişecek. Olası çalışanlar, işverenlerin marka, imaj ve değerlerinin kendilerini nasıl yansıttığına önem verecek. Bunun sonucu olarak, şirketlerin sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk alanlarına bakış açıları, onların beli çalışan profillerini kendilerine çekme becerilerini etkileyecek. Dört jenerasyonlu işyerleri ABD, Avrupa, Çin ve Japonya'da daha sık görülmeye başlanacak. Şirketler, farklı jenerasyonlardan ve sosyal çevrelerden gelen çalışanları nasıl kendilerine çekecekleri, işe alacakları, elde tutacakları ve motive edecekleri konularına dikkat göstermelidirler. Eğitim programlarının teknolojik ilerlemelere ayak uydurmak üzere farklı eğitim ve teknolojik bilgi seviyelerine sahip çalışanlara yardımcı olmak üzere tasarlanması gerekecek. Doğru yeteneğin bulunmasına ilişkin sorunlar, bu yetenek eksikliği sorununun çözümü için alternatif çözüm arayışları esnasında teknolojik ilerlemeler, dış kaynak kullanımı ve yenilikçilik konularında ilerlemelere yol açacak. Kentleşme Kentleşme, yerel ortamlar ve küresel ticaret kaynakları üzerinde ciddi bir baskı yaratmaktadır. TY ve hizmet endüstrisi, bu zorlukla başa çıkmak amacıyla giderek karmaşıklaşan sistemler geliştirecek. Binalar, coğrafi sorunlar (bölgesel ısıtma ve soğutma çözümleri gibi) ve örgütsel gerçeklikler (değer zincirleri) ile ilgili karmaşık sistemlerin bir parçası olarak görülmeye başlayacak. TY ve hizmet endüstrisi stratejilerinin yerel ortamın ihtiyaçlarına uyarlanabilir olması gerekecektir. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklar bölgeden bölgeye değişiklik gösterir ve binaların yerel altyapı ve tedarik zinciri içindeki rolü göz önünde bulundurulmalıdır. Bazı bölgelerde enerji kullanımı en önemli husus olurken diğerlerinde su kullanımı veya felaketlere hazır olmak önem kazanabilir. Birtakım yeni sistemler daha sık kullanılmaya başlanacak. Bu sistemler arasında bilgisayar destekli tesis yönetimi; otomasyon sistemlerinin kurulumu; bilgisayar-bakım yönetim sistemleri; bütünleşik işyeri yönetim sistemleri ve altyapı yaşam döngüsü yönetim sistemleri bulunmaktadır. 8.2.2 Sürdürülebilirlik Enerji kullanımı, malzeme kullanımı, su ve atık yönetimi ve kapalı alan ekolojisi, sürdürülebilirlik konusu kapsamındadır. Çevre ve kıtlık ile ilgili zorluklar ile başa çıkılması için bina inşası, faaliyetler, yönetim ve söküm işlemlerinin enerji ve malzeme kullanımı açılarından daha verimli hale gelmesi gerekiyor. Küresel ısınma, önümüzdeki yüzyılın temel sürdürülebilirlik sorunu olacak. 2 56 http://www.mckinsey.com/mgi/publications/urban_world/pdfs/MGI_urban_world_full_report.pdf Asya'da bulunan ISS yöneticileri için, 2020'ye doğru yaklaşırken endüstrinin geleceğini şekillendiren en önemli trend markalaşmaydı. Enerji ve karbon veriminin arttırılması için, dünya üzerindeki bütün toplumların ekonomilerini ve altyapılarını yeniden şekillendirmesi gerekebilir. Bireyler yiyecek, seyahat ve çalışma alışkanlıklarını değiştirmek zorunda kalacaklardır. Dünya üzerindeki binaların tamamen tadil edilmesi gerekecektir, nitekim binalar ve ilgili altyapı enerji kullanımının yaklaşık %40'ını oluşturmaktadır. Enerji verimliliği konusunda dünyanın önde giden ülkelerinden olan Danimarka'da bulunan Mühendisler Birliği, 2015 yılı itibariyle kötü yalıtılmış duvarlar, zeminler, pencereler ve tavanların %75'inin azaltılması veya değiştirilmesi vesilesiyle binaların enerji kullanımının %25 azaltılmasını önermiştir3. 2020 itibariyle, yeni inşa edilen binalar İmar kanununa uygun ve enerji-pozitif (tükettiğinden fazla enerji üreten) olmalıdırlar. Kentleşme trendlerinin en kuvvetli olduğu orta ve düşük gelirli ülkelerde bu durum daha da sıkıntılı olacak. Çin'de, 300 milyon kente göçen nüfus için ev ve işyerlerinin yaratılması gerekecek. Burada en büyük zorluk enerji, su ve atık verimliliği yüksek yapıların mümkün olduğu kadar ucuz ve hızlı şekilde inşa edilmesi olacak. Çinli yetkililer, bu zorlukla başa çıkmak için alternatif imar kanunları uygulamaya başladılar. Örneğin, Pekin ve Şangay'da çarpık kentleşmenin önüne geçmek amacıyla özerk konut inşası yasaklandı.4 TY ve hizmet endüstrisi üzerindeki etkileri Birçok Asya ülkesi kalabalık işgücüne sahip olsa da, Asya ülkelerinde bulunan ISS yöneticilerinin büyük kısmı "İşgücü eksikliğinin TY ve hizmet endüstrisi için kısıtlayıcı bir etmen olacağına" inanmakta. Bu ifade, endüstrinin karşılaştığı en önemli 6. trend olarak sıralanmış. Diğer bölgelerde bu ifade ilk 10'a girememişti. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklar önümüzdeki on yıl içinde TY ve hizmet endüstrisi üzerinde bazı etkilere sahip olacak, tedarik ve değer zincirlerinin yanı sıra bina tasarımı, yönetimi ve bakımı üzerinde birtakım etkiler yaratacak. Sistemik tasarım önem kazanacak. Bina bilgi modellemesi, bina tasarımı ve bakımı arasında bir değer zincirinin oluşmasına yol açarak yeni iş modelleri ve ortaklık imkânları yaratabilir. Bina tasarımcıları, insanların çalışma alanlarında nasıl hareket ettiğini analiz ederek bina tasarımı ve model girdilerini geliştirmeye çabalamalıdır. Sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların TY ve hizmet endüstrisi üzerindeki etkileri bölgesel koşullar ve zorluklara göre değişiklik gösterecektir. Küresel ısınma farklı bölgesel etkilere sahip olacaktır ve elimizdeki mevcut bilgilere göre en büyük darbeyi Afrika ve Asya ekonomileri alacak. Gelişmekte olan pazarlara kıyasla, inşaat kalitesi olgun pazarlarda genelde daha yüksektir. Stephne Ballesty‘ ye göre, Asya'da bulunan binaların birçoğu 10 ila 15 yıl yaşam beklentisine sahipken bu rakam olgun pazarlarda 30 yıldan fazladır. Keith Futcher, sürdürülebilirlik ile ilgili zorlukların etkileri devletler ve devletlerin enerji, su ve atık yönetimine yönelik ekonomik tavrına bağlı olacağını söylemiş. Bazı ülkeler (İskandinav örneğini izlemek isterlerse) yerel ekonomi içindeki verimliliği arttırmak amacıyla enerji kullanımının maliyetini arttırabilirler. 3 4 IDA, The IDA Climate Plan 2050, (2009), 125. Woodrow Wilson Institute, 2009. 57 Küresel ısınma, TY ve hizmet endüstrisinin bu sorunu ele almasını ve uyarlama çözümleri üretmesini gerektirecek. Örneğin: • • • Yükselen deniz seviyesi birçok kıyı bölgede ciddi sorunlar yaratacak. Dünyanın en hızlı büyüyen şehirleri sel riski bulunan alanlarda bulunduğu için bu durumun önemi giderek artacak. Sıtma ve diğer bulaşıcı hastalıklar, birçok yüksek gelirli ülkede ortaya çıkıyor veya yeniden ortaya çıkıyor. Bulaşıcı hastalık tehlikesi, Avrupa ve Kuzey Amerika'nın birtakım uyarlama çözümleri üretmesine yol açacak. Daha şiddetli yağışlar, fırtınalar, seller, tipiler ve kuraklıklar ile birlikte daha dengesiz ve kuvvetli hale gelen iklim olayları bina altyapılarını ve hazırlıklarını etkileyecek. Eski teknolojilerin değiştirilmesi ve yenilikçi sıçramalar sayesinde kaynak ve enerji kullanımı verimi arttırılacak. Burada önemli olan, örgütlerin ne ölçüde bir yatırım yapacaklarıdır. Bu değişikliklere ilişkin örnekler küçük, orta ve büyük olarak ayrılmıştır: • • • Küçük: Yeni düşük enerjili ampuller, hareket alıcıları, video telekonferans teçhizatı, küçük sifonlu/sifon kullanmayan tuvaletler, elektrikli el kurutucuları gibi yatırımlar. Orta: Şirket mülkünün tadil edilmesi, işletim sistemlerinin değiştirilmesi, pencerelerin değiştirilmesi, boya ve duvar kâğıtlarında alıcılar gibi teknoloji gömülü malzemeler, alan yeniden düzenlemesi (çalışma alanı/ofis düzenlemeleri). Yüksek: Soğutma kuleleri, jeneratörler, kazanlar ve yalıtımın değiştirilmesi, atık-ısı geri kazanım tesislerinin kurulumu, ısı kapanları, duman bacalarının değiştirilmesi, araç egzozları vs. 8.3 Bilgi Temelli Megatrendler 8.3.1 Teknolojik ilerleme Teknolojik gelişme ve ekonomik gelişme birbirine bağlıdır. Teknolojik gelişmeler üretkenliği arttırır, yeni endüstrilerin oluşmasına, gelirin artmasına ve yoksulluğun azalmasına yol açar. Teknolojik ilerlemeler, yüksek teknolojik yenilikler, iş faaliyetlerinde ve ürün ve hizmetlerde artış, ülkelere yabancı yatırım ve doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) yoluyla girer ve genelde göçmen nüfus sayesinde kabul görürler. Bu alanlar, küresel nüfusun teknolojiyi benimseyip kendine uyarlamasına imkân tanır. 2020'ye doğru ilerlerken, teknolojik ilerlemeler aşağıdaki güçlendirici etkiler tarafından şekillendirilecektir: • • • • Nanoteknoloji, biyoteknoloji, malzeme teknolojisi ve bilgi ve iletişim teknolojilerinin ortaya çıkışı. Teknolojik ilerlemelerin hızlanması. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki bilgi paylaşımının güçlenmesi. Gelişmekte olan ülkelerin teknolojik ilerlemelere katkıda bulunmaya başlaması. Önümüzdeki on yıl içinde, TY ve hizmet endüstrisi yeni malzeme teknolojilerinde yaşanan 58 “Nesnelerin İnterneti; her şeye hem analog hem dijital olarak yaklaşabildiğimiz, cisimlerle (şeylerle) kurduğumuz ilişkinin ve cisimlerin yeniden şekillendirildiği bir dünya düşünün. Her bir cismin bir radyo frekansı tanımlama etiketi (RFID) bulunacak. RFID etiketleri sadece sizin için değildir, bunlar yakında bulunan RFID okuyucuları ile okunarak veritabanındaki diğer cisimler, ilişkiler veya değerler ile de ilişkilendirilecek. Bu dünyada artık hiçbir yerde yalnız değilsiniz. Dünya üzerindeki şehirler, bir sonraki gelişim aşamasına geçmek üzere. Neredeyse her bir tüketim kalemi türüne görünmez bir RFID çipi ağı kuruluyor. Kablosuz olarak taranabilen bu minik ve izlenebilir çiplerden milyarlarca üretildi ve bu çipler anında internete bağlanma özelliğine sahipler. Bu sözde "Ortam Zekâsı" internet sunucuları ağı kadar girişken ve yaygın bir küresel fiziksel cisim ağı kurmayı vaat ediyor.” Nesnelerin İnterneti gelişmeler, otonom robot kullanımdaki artış, fiziksel cisimlerin ve insanların birbirlerine bağlanıp sanal iletişim kurarak bir ortam zekâsı yarattığı Nesnelerin İnternetinin yaratımı ve veri toplama, depolama, madenciliği ve analizi konularındaki gelişmelere göre şekillenecek. 2020 yılında, bilgisayarların şimdiye kıyasla 200 kat daha hızlı olmaları ve 1000 kat daha geniş belleğe sahip olmaları beklenmektedir. Bilgisayarlar ve robotlar giderek karmaşıklaşan görevleri ele alacak, internet ise tamamen yeni ve sanal endüstriler için bir büyüme alanı haline gelecektir. TY ve hizmet üzerindeki etkileri 2020'ye yaklaşırken; yakın alan iletişim (NFC) alıcıları, akıllı takip ve güvenlik uygulamaları ve akıllı robotlar gibi birçok faaliyetin otomasyona geçmesini sağlayacak akıllı teknolojilerde büyük ilerlemeler yaşanması bekleniyor. Robot teknolojisinin kalitesi ve kararlılığı ile gelişmiş teknolojilerin fiyatı düşüp işgücü maliyetleri arttıkça, teknoloji daha fazla alan ve işlevi ele geçirecek. Küresel BİT iletişim alışkanlıklarımızı değiştirecek, "sosyal" ve "ortak" ağ platformları internet gelişimini hızlandıracak. Gelecek iletişim teknolojileri fiziksel ve dijital dünyalar arasındaki mesafeyi kısaltacak; müşteriler, devletler, işletmeler ve çalışanlar için yeni iletişim imkânları tanıyan karışık ve artırılmış bir gerçeklik yaratacak. Teknolojik sıçramalar binaların işletim ve bakım şekillerini değiştirecek. Bu yeni teknolojiler, TY ve hizmet endüstrisinin optimum iş performansı seviyesine çıkması için kapatması gereken bir beceri eksikliği yaratacak. Yeni teknolojiler yeni kimyasal ve nanoparçacık riskleri yaratacak ve yeni temizlik teknikleri, filtrelemeler ve TY standart ve gerekliliklerini zorunlu kılacak. Bir örgütün sağlık ve çevre üzerindeki etkilerinin anlaşılması hususunda insanların gözden kaçırdığı bir nokta var. Yeni TY teknolojileri ve yeni filtreleme ürünü sınıfları ve standartları için yeni kullanım alanları ortaya çıkacak. İngiltere'nin güvenli nanotopluluğu, bizim kimya ötesi bir dünyada yaşadığımızı söylüyor. Bu topluluğun araştırmacılarına göre, malzemelerin yarattıkları riskleri sadece kimya üzerinden ele almaya alıştık. Bu teknolojilerin birleşmesinin bazı sonuçları olacak. Bu durum teknolojiler arasındaki sınırların giderek ortadan kalkmasına yol açacak. Nanoteknoloji, yüksek teknoloji üretiminde temiz odalarda, sağlık alanında ve temiz su üretiminde desalinasyon amaçlı nanofiltreler gibi özel filtreleme tekniklerinin kullanılmasına yol açacak. Nesnelerin İnterneti ve ortam zekâsının gelişmesi, yöneticilerin insanların binaları nasıl kullandığı konusunda çok daha kapsamlı bilgilere ulaşmasını sağlayacak, böylelikle yeni bakım yaklaşımları, daha iyi tasarımlar ve daha üretken alanlar elde edeceğiz. Bu gelişmeler aynı zamanda ahlak ve güvenlik ile ilgili birtakım sorunların ortaya çıkmasına yol açacaktır; TY ve hizmet endüstrisi yöneticileri bu duruma hazırlıklı olmalıdırlar. Örneğin, hangi veriyi ne kadar süre saklama yetkiniz var? Bina içinde hareket eden bireylerden edinilen verilerin sahibi kimdir? Bu verilerin güvenliği ve korunmasından kim sorumludur? ISS Facility Services Asia genel müdürü Keith Futcher'a göre, işgücünün bol olduğu olgunlaşan pazarlar dâhil olmak üzere her pazarda işgücü maliyeti artıyor. İhtiyaçlar ve nitelikler arasındaki farklılıklar gibi işgücü ile alakalı diğer sorunlar da küresel TY ve hizmet endüstrisinde teknolojik ilerlemeyi hızlandıracak. Bu zorluklar, RFID teknolojileri ve Nesnelerin İnterneti, kendini temizleyen malzemeler ve mobil işgücü yönetimi 59 gibi birtakım çözümler sayesinde uzaktan denetlemede çığır açan ve işgücü ihtiyacını düşüren birtakım gelişmelere sebep olacak. Teknolojik ilerlemeler düşük kalite işgücünü pazardan çıkarırken yeni beceri talepleri doğurmaktadır. Örneğin, temizlik artık bir "silip süpürme" sorunu değildir. Güvenlik için iki gözden fazlası gerekir. Yeni teknolojiler, insanların daha akıllı biçimde çalışmalarını gerektirir. Yeni malzemeler, doğru kimyasalın doğru oranlarda ve doğru uygulama yöntemleri ile uygun yüzeylerde kullanılmasını dengeleyen temizlik uygulamaları konusunda kapsamlı bilgi sahibi olunmasını gerektiriyor. Yeni savunma mekanizmaları için sürekli eğitim gereklidir. Çalışanların artık teknolojiden daha çok anlaması gereklidir. Keith Futcher‘ a göre, örgütler o kadar çok düzleşti ki şirketin en alt kademesinde bulunan kişiler geçmişte sadece yöneticilerin ve kıdemli yöneticilerin aldığı kararları alıyorlar. Dr. Dean Kashiwagi‘ ye göre, teknolojik ilerlemeler TY endüstrisinin mevcut teknik paradigmasından yeni stratejik yaklaşımlara geçmesini sağlayacak. 8.3.2 Bir bilgi toplumunun yükselişi İletişim devrimi, bilgi yaratım ve yayımında bir patlama yarattı. Yeni raporlama, toplama ve denetleme, teknolojileri toplanması, depolanması ve analiz edilmesi gereken yığınla veri yaratıyor5. 2020'ye doğru ilerlerken, başarılı olan TY ve hizmet endüstrisi şirketleri müşterilerine değer ve maksimum fayda katmak üzere verileri etkin biçimde toplayan, depolayan, analiz eden ve kullanan şirketler olacak. Veri toplama işlemini standartlaştırıp uyumlu hale getirmek için, veri toplamanın ve bilgi toplumunun azami faydaları belirlenmeden önce ISO standardizasyonunun gerçekleştirilmesi gereklidir. TY ve hizmet üzerindeki etkileri Bütün TY ve ilgili hizmetlerde görülen bilimsel bilgi seviyesindeki artış, giderek uzmanlara bağlı hale gelecek. TY ile ilgili alanlarda diploma sahibi ve daha eğitimli işgücüne olan talep, işlerin nasıl yürütüldüğünü değiştirirken ve TY ve ilgili hizmetlerin bilgi tabanını genişletirken profesyonelleşmeyi de destekleyecek. Görüştüğümüz uzmanlar endüstri içindeki profesyonelleşme trendini açıkladılar ve bunun büyük şirketlerden kaynaklandığını belirttiler. Büyük çok uluslu şirketler, karşılaştırmalı değerlendirme ve diğer araştırma türleri aracılığıyla müşteriler için değer belirlemek ve türetmek konularında giderek daha bilgili hale geliyorlar. Profesör Kathy Roper, 2020'ye yaklaşırken yöneticilerin en çok odaklandıkları önemli işgücü piyasası alanlarından birinin de örgütün her kademesi için kaliteli işgücü ve becerikli çalışanların bulunması olduğunu söylüyor. Ortalama bir çalışan, bu yeni teknolojilerin tepeden aşağı bütünleşmesi ve alıcıdan beklentilerin artmasına bağlı olarak daha yüksek bir beceri gelişimine ve eğitim gerekliliklerine sahip olacak. Bunun için daha iyi eğitim verilmesi ve daha iyi bir bilgi paylaşımı kültürünün oluşturulması gereklidir. The Economist, Special Report: Data, data everywhere (25th February 2010) <http://www.economist.com/ specialreports/displayStory.cfm?story_id=15557443> 5 60 Bireyleşme, bir insanın kaderinin toplulukçu toplum normlarından gereklilikler ve geleneklerden ziyade bir çıkar ve beceri meselesi olduğu bireyleşmeye doğru bir kayma olarak görülebilir. 8.4 Sosyal Megatrendler 8.4.1 Bireyselleşme Modern yaşamın temel amaçlarından biri bireyin kendini başkalarından ayırt etmesi ve ortak normlar ve değerler üzerine kurulu bir sosyal hiyerarşide daha yüksek bir konuma gelmektir. Bunu başarmak için toplumsal hedefler yerine bireysel hedeflere odaklanılması ve bunların desteklenmesi gereklidir. Bireyleşme, markalaşmayı modern satış ve pazarlamanın temel özelliklerinden biri haline getirdi. Bu, profesyonel gelişmenin kilit bileşenlerinden biridir ve kitle özelleştirmenin gelişimi ile birlikte hizmet ve üretimin merkezi bir bileşeni halini alıyor. ISS'in en başarılı yöneticilerinin %81'i, sağlık ve refah konularının önem kazanacağına inanıyorlar; bu trend ISS'in en önemli 10 trendi arasına girdi. Asya bölgesinde 5. sırada. Uzmanlar bunu en önemli 5. trend olarak sıralıyor. Bireyleşme, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde örgütler ve sosyal ilişkiler üzerinde etkili olmaya devam edecektir. Birincisi, bireyleşme geleneksel pazar segmentlerinin kademeli olarak kaybolması olarak görülebilir. Günümüzde bile pazarlama segmenti modelleri terk ediliyor çünkü insanlar artık içsel olarak tutarlı gruplara ayrılamıyor. Müşteriler, kendilerine özel hazırlanmış ürünler ve hizmetler istemeye başlıyorlar. İkincisi, şirketler giderek artan bir çalışan devir hızı deneyimleyecektir. Üçüncüsü, çalışanlar ve müşterilerin bireysel ilgi ve talepleri arttıkça bireyleşme daha da çok hissedilecektir. TY ve hizmet üzerindeki etkileri İnsanlar ve örgütler kendilerine özel ürünler, hizmetler ve çözümler ister. Şirketler TY ve hizmet endüstrisi sağlayıcılarının değer önermelerini maksimize eden kendilerine özel hizmetler sunmalarını bekliyorlar. Bilgisayar destekli tesis yönetiminin gelişmesi, şirketlerin tesis müşterilerine giderek daha özelleşen fırsatlar sunmasını sağlayacak. Bu gelişmenin ardındaki mantra şu olacaktır: Özelleşmiş TY ve hizmet endüstrisi teklifleri işyeri üretkenliğini nasıl arttırabilir? Çalışanlar, işverenlerden kendi profesyonel ve kişisel hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmalarını beklemeye başlıyorlar. Şirketlerin istenen danışmanlık veya eğitim programlarını sunmayı istememesi veya bunu yapamaması durumunda çalışanlar bunu yapabilen şirketlere geçecek, böylelikle çalışan devir hızı artacak. Sağlık ve refaha olan ilgide görülen artış Asla fazla sağlıklı olamazsınız; önleyici tedbirlere odaklanacak olan düzenlemeler ve farkındalık kampanyaları dâhil olmak üzere sağlık ve uzun yaşam için harcanan kişisel ve kamu kaynakları giderek artmaktadır. Sağlık megatrendi sadece hastalıkların önlenmesine değil refahın iyileştirilmesine de odaklanır. Sağlığa olan ilginin artması bireyleşme, bilimdeki ilerlemeler ve bilgiye ulaşımın kolaylaşması, yaşlanan bir nüfus, ve tıp endüstrisinin zenginliği ve yaşanan teknolojik ilerlemeler ile desteklenmektedir. Önümüzdeki yol içinde, özel ve iş hayatında sağlığa verilen önem giderek artacak. Yaşam stili ile alakalı bozukluklar ve hastalıklar artacak. Sağlık ve daha iyi bir yaşama verilen dikkat, insan kapasitesinin yapay ve teknolojik olarak geliştirilmesine yol açacak. 61 TY ve hizmet üzerindeki etkileri Sağlığa verilen önem, küresel TY ve hizmet endüstrisi üzerinde ciddi bir etki yaratacak. Avrupa'da, bütünleşik TY gelirlerinin %30'u sağlık sektöründen gelecektir6. Avrupa'da yaşanan bütçe kesintileri hizmet teminini etkilediği için, devletler bu tür faaliyetlerde dış kaynak kullanımına gidecektir. Kamu bütçesi üzerindeki baskının artması sağlık kurumlarını değiştirecek, hizmet teminini merkezsizleştirilmiş temine doğru itecek. Kaliteli ve uzmanlaşmış hizmetler yüksek fiyata sunulacak, sağlık hizmeti sağlayıcıları ve tüketicilerini iyileştirme temelli taleplerden önleme temelli taleplere yöneltecek. Frost & Sullivan6 TY ve hizmet endüstrisi sağlık sektöründen elde ettiği gelirin yıllık bileşik büyüme oranın İngiltere'de (en gelişmiş TY pazarında) en az %5 artmasını, bu rakamın Fransa için yaklaşık %1,1 olmasını bekliyor. Sağlık endüstrisi TY ve hizmet endüstrisi içi büyük bir fırsat olsa da, sağlığa verilen önem sadece sağlık endüstrisi ile sınırlı değildir. Şeker hastalığı gibi yaşam stili ile ilişkili hastalıkların iki kat artması, şirket çalışanları arasında daha sağlıklı ve daha üretken yaşam stillerini destekleyen bina tasarımları için yeni teşviklerin ortaya çıkmasına yol açacak. Binalar daha etkin, rahat ve üretken yaşam stillerini desteklemek üzere değerlendirilecek ve tasarlanacaktır. Sağlık alanında uzmanlaşma seviyesinin artması, TY ve hizmet endüstrisi müşterilerinin taleplerini daha gelişmiş hale gelmesine yol açacak. Gelişmiş hizmetlere olan talep kritik bir aşamaya geleceği için, sağlık ve yiyecek endüstrilerinde ortaya çıkan nişlere odaklanan rakipler ve kurumlar geniş ölçekli hizmet sağlayıcılarına kıyasla daha başarılı olacaklardır. Bu değişiklikler TY ve hizmet paketine yeni hizmet türlerinin eklenmesi için yeni fırsatlar yaratacaktır (fakat sadece bu fırsatları hızlı görenler ve mevcut yapıları kullanabilen şirketler için). Şekil 9: Radikal değişiklikler geçiren işgücü modelleri7 Son üç yıl içinde, dünya üzerindeki CHRO‘ ların yarısından fazlası işgücü yapılarının esneklik oranını arttırmayı planlıyor. Azalış 6 7 62 Aynı Artış 1 %7 %37 % %56 2 %4 %40 %56 3 %4 %43 % 53 4 %10 %40 % 50 5 %9 %59 %32 Frost and Sullivan, European IFM Market, 2009. Working beyond borders, IBM Institute for Business Value, 2010. Şekil 9: Açıklamalar 1) Dış kaynak kullanımı (işleri başa bir şirkete devretmek). 2) Offshoring (işleri şirket içinde, ülke dışına devretmek). 3 Yarı zamanlı çalışan istihdamı. 4) Geçici/bağımlı işgücü kullanımı. 5) Emekli çalışanların geri çağırılması. 8.4.2 Ticarileşme Ticarileşme, birden fazla insani ihtiyacın özel piyasa üzerinden karşılanmasıdır. Ayrıca, 1980'lerden bu yana daha iyi sonuçlara odaklı olan dış kaynak kullanımı fenomeninin ardındaki itici güçtür. Diğer megatrendler ile arasında sıkı bir bağlantı vardır: Küreselleşme; ekonomik büyüme; bireyleşme; dijitalleşme. Dijitalleşme müşterilere küresel boyuta ulaşmayı kolaylaştırdı, internet ise şirketlerin giderek karmaşıklaşan ürünlerini küresel boyutta hem daha ucuza hem de daha hızlı şekilde satmasını sağlayarak ticarileşmeyi ilerletti. TY ve hizmet üzerindeki etkileri Görüşmeye katılan endüstri uzmanlarının %82'si aşağıdaki ifadeye katılıyor: Geleneksel ofis ortamlarında aha az kişi çalışacak. Bu trend en belirgin 3. trend olarak sıralandı. Ticarileşme daha hızlı rekabet, daha kısa ürün yaşam ömrü, daha fazla uzmanlaşma, farklılaşma ve yenilik anlamındadır. TY ve hizmet endüstrisi şirketlerinin müşterilerine rekabet gücünü koruma ve değer maksimizasyonu konularında yardımcı olmak için bir yöntem bulmaları gerekecektir. Bunun için, yöneticilerin bir örgüt içinde değer yaratımını destekleyen ana iş göstergelerini ve TY ve hizmet endüstrisinin müşterilerin performansını nasıl arttırabileceğini bilmeleri gereklidir. Bu, stratejik plan ve hedefleri anlayarak gerçekleştirilebilir. Buna ulaşmanın diğer bir yöntemi de atıkları azaltmak için yalın yönetim tekniklerini kullanmak ve kaliteyi arttırmak için six-sigma8 stratejileri kullanmaktır. Son mali krizin ardından önümüzdeki beş yıl boyunca yüksek gelirli ülkelerde İş ve tüketici yatırımları azalacak olsa bile, dış kaynak kullanımı ve offshoring hem kamu hem de özel sektörde kuvvetli bir trend olarak devam edecek. Küresel genel müdürler ile yapılan görüşmeler, bu müdürlerin yarısının önümüzdeki birkaç yıl içinde dış kaynak kullanımı ve offshoring faaliyetlerinin artacağını öngördüğünü gösteriyor. Yeni şirketler ortaya çıkacak ve giderek daha uzmanlaşan ürün ve hizmetler sunacak. Verimliliğin artması, değer zinciri içindeki gelişmiş bütünleşme yöntemlerinin sonuçları için öneminin artmasına yol açacak. Bu bütünleşme, modern hastane laboratuvarlarında görüldüğü üzere giderek karmaşık bir hal alacak. 8.5 TY endüstrisine özel trendler ve eğilimler 8.5.1 Yeni çalışma yöntemleri Şirketler, şirket kimliklerini güçlendirmek ve daha etkili işbirlikleri, bilgi paylaşımları, esneklik, hız, yenilikçilik ve üretkenliği desteklemek amacıyla alternatif işyeri uygulamaları ve yeni çalışma şekilleri uygulamaktadırlar. Geleneksel işyeri, alternatif işyeri haline gelecektir. Alternatif işyeri, geleneksel ofisleri destekleyen veya bunun yerine geçen geleneksel olmayan iş uygulamaları, ortamları ve konumlarının bir birleşimidir. Başarılı "alternatif işyeri uygulamaları" programları insan kaynakları, bilgi teknolojileri ve kurumsal gayrimenkul (CRE) uygulamalarını içerir 9. Küresel ekonomik gerileme, teknolojik ilerlemeler ve sürdürülebilirlik ile ilgili zorluklar http://en.wikipedia.org/wiki/Six_Sigma Küresel bir çalışmaya dayanır: Alternative Workplace Strategies in the Current Economy: A 2009 Global Benchmarking Study, by New Ways of Working, 2009. Bu çalışmaya toplam 4,5 milyon çalışanı temsil eden ve Fortune 100 şirketlerinin de aralarında bulunduğu 103 örgüt katılmıştır. http://www.nxtbook.com/nxtbooks/corenet/theleader0111/#/22 8 9 63 alternatif işyerlerinin gelişimini hızlandıracaktır, nitekim şirketler maliyetleri azaltmaya, kaynaklar ve kapasiteyi optimize etmeye ve işyeri uygulamalarında esnekliği arttırmaya çalışırlar. Şirketlerin seyahat ve gayrimenkul harcamalarını azaltmak için bir yöntem olduğu için, alternatif işyerleri stratejik seviyede önemli bir araç olacak. Giderek kuvvetlenen ve taşınır hale gelen üretkenlik teknolojileri ve sosyal medyanın ortaya çıkışı daha esnek iş ilişkileri yaratacak. Geçmişte sadece bilgi çalışanlarının elde edebildiği esneklik, daha kuvvetli mobil ve akıllı sistemlerin ortaya çıkması ile birlikte diğer çalışanlara da açılacak. Uzaktan çalışma, birçok TY ve hizmet endüstrisi çalışanı için mantıklı bir çözüm haline gelecektir. TY ve hizmet üzerindeki etkileri Bu çalışma dâhilinde görüşme yapılan uzmanların bazıları, alternatif işyeri uygulamaları ve stratejilerinin önümüzdeki on yıl boyunca küresel TY ve hizmet endüstrisini şekillendiren etkilerden biri olacağına işaret ettiler. Kathy Roper‘ a göre, alternatif işyeri sadece uzak bir konumdan çalışmaktan ibaret değildir, aynı zamanda şirketlerin iş alanlarını nasıl yarattığı ve kullandığı ile ilgilidir ve TY ve hizmet endüstrisinde büyük değişikliklere yol açacaktır. Şirketler alternatif işyeri ile ilgili teknolojilerin sunduklarından tamamen faydalanmak için şirket iş alanı ve alternatif işyeri uygulamalarını daha iyi takip edip anlayabilmeli, TY ve hizmet endüstrisi yöneticilerinin veri analizi becerilerini zorlamalıdır. Daha fazla şirket 7/24 çalışmaya veya birden fazla zaman diliminde çalışmaya başlayacak. Esnek ve alternatif çalışma sürelerine olan talep, TY ve hizmet endüstrisi yöneticilerinin daha esnek olmasını gerektirecektir. Yöneticilerden kendi personellerine akustik, hava kalitesi, ışıklandırma ve iş ortamının diğer detayları üzerinde daha geniş bir kontrol tanıyan, daha esnek TY ilkeleri geliştirmeleri beklenecektir. Yöneticiler, ilke tasarımında proaktif davranmalıdırlar. TY yöneticilerinin çevrim içi tesis rezervasyon ve yönetim araçlarını kullanarak eksik kullanılan tesisleri belirlemesi, böylelikle daha iyi tesis yönetimine ve nihayetinde daha iyi bina tasarımına ulaşılması gereklidir. 8.5.2 Yoğun yerleşimli kentsel alanlarda hazırlıklılık ve risk altındaki nüfuslar Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu‘ na (UNFPA) göre, orta ve düşük gelirli ülkelerde görülen iklim değişiklikleri ve hızlı kentleşme TY ve hizmet endüstrisi için yeni sorunlar yaratacak ve dikkatlerin acil durum ve süreklilik planlamasına çekilmesine yol açacak. 2030'a doğru, kentsel yoksulluk ve bir gençlik hareketi, orta ve düşük gelirli ülkelerde bulunan TY ve hizmet endüstrisi yöneticileri için zorluklar yaratacak. Tesis güvenliği önümüzdeki onlarca yıl boyunca önemli noktalardan biri olarak kalacak. Şehirlerde yaşanan nüfusun üçte biri (1 milyar insan) yoksul semtlerde yaşıyor. Yoksul semt sakinlerinin %90'ından fazlası gelişmiş ülkelerde, Güney Asya'da, Doğu Asya'da, Sahraaltı Afrika'da ve Güney Amerika'da yaşıyor. Dünyanın yoksul semt sakinlerinin %40'ı Çin ve Hindistan’da yaşıyor. 2030'a doğru, bu şehirlerde yaşayan nüfusun %60'ı 18 yaş ve üzeri olacak. 64 ABD Dış İlişkiler Konseyi'ne göre, son yapılan çalışmalar yüksek suç oranı ve sivil kargaşa yaşanan ülkeler ile bu tür genç nüfusa sahip ülkeler arasında kuvvetli bir bağlantıya işaret etmekte. Genç nüfusun nispi boyutu, birçok ülkede suç ve sivil kargaşanın artma riskine dair iyi bir göstergedir. İklim değişiklikleri ve aşırı iklim olaylarının ortaya çıkması, doğal felaket yaşama ihtimalini yükseltecektir. Birleşmiş Milletler Çevre Programı'na (UNEP) göre, 1980 ve 2000 yılları arasında insanlığın %75'i doğal felaketlerden etkilenen bölgelerde yaşamış. 1999 yılında 700'den fazla büyük doğa felaketi gerçekleşmiş, sonucunda US$ 100 milyar ekonomik kayıp yaşanmış ve binlerce kişi hayatını kaybetmişti (can kayıplarının %90'ından fazlası gelişmekte olan ülkelerde gerçekleşti). TY ve hizmet üzerindeki etkileri Bir sonraki kentsel gelişim dalgası, doğal felaketlere açık olan bölgelerde yaşanacak. TY ve hizmet endüstrisi yöneticileri, birtakım zorluklara karşı acil durum ve süreklilik planları hazırlamalıdırlar. IFMA tesis yönetimi tahminlerine göre, TY yöneticileri "risk yönetimi değerlendirmelerine katılmalı, planlar geliştirmeli, deneme ve tatbikatlara öncülük etmeli ve gereken malzemelerin (örneğin erzak, yakıt, yiyecek vs.) temin edilmesini sağlamalıdır.” “Değişim, hayatın kuralıdır. Sadece geçmişe ve bugüne bakanlar, geleceği kaçırmaya mahkûmdurlar.” John F. Kennedy, ABD Başkanı. 65 9. Kaynakça Andersen, Morten Kamp and Ankerstjerne, Peter “Working with Change Management in Service Outsourcing” 2010. Carmody & Trusty “Life Cycle Assessment Tools” Newsletter: Implications vol. 05 issue 03, 2005// www.informedesign.umn.edu. Copenhagen Institute for Futures Studies “10 Tendencies Towards 2020” members’ report no. 2, 2010. Copenhagen Institute for Futures Studies “Anarconomy” members’ report no. 3, 2009. Copenhagen Institute for Futures Studies “Opportunities in crisis” members’ report no. 1, 2009. Copenhagen Institute for Futures Studies “Strategic futures studies” members’ report no. 2, 2008. Copenhagen Institute for Futures Studies “Strategic Issues” members’ report no. 1, 2008. Copenhagen Institute for Futures Studies “The New Age of Thrift?” members’ report no. 4, 2009. Copenhagen Institute for Futures Studies “Towards New Horizons” members’ report no. 1, 2011. Corbet, Michael F “Outsourcing and the New Global Economy” IAOP, 2010. The Economist, Special Report “Data, data everywhere” 2010 www.economist.com/specialreports/displayStory.cfm?story_id=15557443. Frost and Sullivan “European IFM Market Opportunity Analysis” by Vertical Customer Sector, 2009. Frost and Sullivan “World’s Top Global Mega Trends To 2020 and Implications to Business” Society and Cultures, 2010. Hammond, Allen, and others “The Next 4 Billion: Market Size and the Business Strategy at the Base of the Pyramid”, World Resources Institute and International Finance Corporation, 2007. IBM Institute for Business Value “Working beyond borders, Insights from the Global Chief Human Resource Officer Study” 2010. IDA “The IDA Climate Plan 2050” 2009. IFMA “Exploring the Current Trends and Future Outlook for Facility Management” 2011. ISS World Services A/S “ISS Way Strategy” 2008. ISS World Services A/S “The ISS Way - Value Chain” 2010. Kashiwagi, Dr Dean “FM of the future” from “Concepts Tools & Techniques for Managing Successful Projects, Performance-Based Studies Research Group (PBSRG)” Arizona State University (ASU). Lanley College, Project Synopsis “Current Situations and Trends In Buildings and Facility Operations” 2010. Mason, David. “Tailoring scenario planning to the company culture” Strategy and Leadership, Vol 31, no.2 2003, 25-28. Ouye, Joe “Alternative Workplace Strategies in the Current Economy” A 2009 Global Benchmarking Study, by New Ways of Working, 2009, www. nxtbook.com/nxtbooks/corenet/theleader0111/#/22 Radlein, Dr Alexander and Poglich, Reinhard “Trends and developments within Facility Management” ISS World Services A/S, 2010. 66 Roxburgh, Charles. “The use and abuse of scenarios.” McKinsey Quarterly (November 2009): 1-10. Schaefer & VanTine “Meeting the demands of the smarter consumer” IBM Institute for Business Values, 2010. Schoemaker, Paul J.H. “Scenario planning: a tool for strategic thinking.” Sloan Management Review 36, no. 2 (1995): 25-40. The Mckinsey Global Institute “Urban world” 2011 www.mckinsey.com/mgi/publications/urban_world/pdfs/MGI_urban_world_full_report.pdf. Van der Heijden, Kees “Scenarios: the art of strategic conversation” John Wiley and Sons, Ltd. 2005. Wilson, Ian “Subtle art of strategy” Praeger. 2003. Woodrow Wilson Institute, 2009. www.ifma.org www.worldbank.org 67 10. Kısaltmalar Listesi ARGE BIM BRIC CAGR CIFS COP CRE CSR DGK FDI GSYİH GMO HVAC IMF IFMA ISO MENA MNC NFC NGO NPV PPP RFID ROI SCO TY UNEP UNFPA WTO XBRL 68 Araştırma ve geliştirme Bina bilgileri modelleme Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin Yıllık bileşik büyüme oranı Kopenhag Gelecek Çalışmaları Enstitüsü Taraflar Konferansı (BM İklim Değişikliği) Kurumsal gayrimenkul Kurumsal Sosyal Sorumluluk Dünyanın geri kalanı Doğrudan yabancı yatırım Gayri safi yurt içi hasılat Genetiği değiştirilmiş organizmalar Isıtma, soğutma ve havalandırma Uluslararası Para Fonu Bütünleşik Tesis Yönetimi Birliği Uluslararası Standartlar Örgütü Orta Doğu ve Doğu Afrika Çok uluslu şirket Yakın saha iletişimi Kar amacı gütmeyen kuruluş Net mevcut değer Satın alma gücü paritesi Radyo frekansı tanımlama Yatırım getirisi Şangay İşbirliği Örgütü Tesis yönetimi Birleşmiş Milletler Çevre Programı Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu Dünya Ticaret Örgütü eXtensible İş Raporlama Dili “Geleceği düşünmezseniz bir geleceğiniz olmaz.” John Galsworthy, yazar ve oyun yazarı. 69 11. Ek I Anket Sonuçları 1. Batıda görülen ekonomik gerilme, TY ve hizmet endüstrisinde olumlu iş değişikliklerine yol açacaktır 2. Ekonomik kriz, TY ve hizmet endüstrisi için uzun vadeli bir fırsat yarattı ISS Yöneticileri Küresel TY %80 %80 %70 %70 %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 70 ISS Yöneticileri Küresel TY B C D Özet Global FM (%) ISS Yöneticileri (%) % 4 8 .2 % 70.4 %1.8 % 1.9 % 4 2 .9 % 27.3 %7.1 % 0.3 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Global FM (%) ISS Yöneticileri (%) % 5 7 .1 % 69 %1.8 % 2.3 % 3 5 .7 % 28.1 %5.4 % 0.7 3. Ekonomik kriz birçok endüstride birleşmelere yol açacaktır 4. BRIC ülkelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin) ve diğer yeni ekonomilerin yüksek büyüme oranları devam edecektir ISS Yöneticileri Küresel TY ISS Yöneticileri Küresel TY %70 %80 %60 %70 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. B C D Özet Global FM (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 6 .1 % 64.8 %8.9 % 6.8 % 1 9 .6 % 28.1 %5.4 % 0.3 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Global FM (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 0 .7 % 75.2 % 1 4 .3 % 2.3 % 2 1 .4 % 22.2 %3.6 % 0.3 71 5. TY ve hizmet endüstrisinde büyük çaplı bir birleşme yaşanacak 6. TY ve hizmet endüstrisine ilişkin düzenlemeler daha bölgesel bir hal alacaktır (yani AB, ABD, ASEAN veya LAFTA) ISS Yöneticileri Küresel TY ISS Yöneticileri Küresel TY %60 %70 %50 %60 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 72 B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 4 8 .2 % 53.3 %8.9 % 2.9 % 4 1 .1 % 42.8 %1.8 % 1.0 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 3 3 .9 % 57.5 %7.1 % 4.6 % 5 3 .6 % 34.6 %5.4 % 3.3 7. İş hukukunda giderek artan bir uluslararası standardizasyon görülecek Küresel TY 8. Çevre düzenlemeleri TY ve hizmet endüstrisi üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır ISS Yöneticileri Küresel TY %70 %80 %60 %70 ISS Yöneticileri %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 3 2 .1 % 57.8 % 1 0 .7 % 3.6 % 5 1 .8 % 35.3 %5.4 % 3.3 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 2 .5 % 74.5 %7.1 % 3.3 %25.0 % 19.3 %5.4 % 2.9 73 9. Batı konumunu kaybederek TY ve hizmet endüstrisinin ardındaki yenilikçi, itici güç olmaktan çıkacak Küresel TY 10. Yenilikçilik ve farklılaşma, TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecektir ISS Yöneticileri Küresel TY %80 %100 %70 %90 %80 %60 %70 %50 %60 %40 %50 %30 %40 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 74 ISS Yöneticileri B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 1 7 .9 % 20.6 %3.6 % 5.2 % 6 7 .9 % 62.4 % 1 0 .7 % 11.8 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 9 1 .1 % 91.5 %1.8 % 1.0 %5.4 % 6.5 %1.8 % 1.0 11. İşgücü kıtlığı, TY ve hizmet endüstrisi için kısıtlayıcı bir etmen olacaktır Küresel TY 12. İnsanlar genel olarak daha bireysel bir hale gelecek ve daha bireysel ihtiyaç ve taleplere sahip olacaklardır ISS Yöneticileri Küresel TY %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. ISS Yöneticileri B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 4 4 .6 % 46.1 %1.8 % 2.9 % 4 8 .2 % 47.4 %5.4 % 3.6 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 5 7 .1 %48.0 % 1 4 .3 % 1 0 .5 % 2 1 .4 % 2 7 .5 %7.1 % 1 4 .0 75 13. Çalışanların işyeri ile ilgili kararlar ve koşullar üzerindeki nüfuzu artacak Küresel TY 14. Birçok hizmet mesleğinde, robotlar insanlara karşı gerçek bir alternatif haline gelecek ISS Yöneticileri Küresel TY %70 %70 %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 76 ISS Yöneticileri B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 0 .7 % 58.5 %5.4 % 3.3 % 2 6 .8 % 35.0 %7.1 % 3.3 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 2 3 .2 % 19.6 %5.4 % 3.6 % 5 5 .4 % 59.2 % 1 6 .1 % 17.6 15. Nanoteknoloji ve biyoteknoloji gibi diğer teknolojiler, binalar ve TY alanlarında bakım ve servis ihtiyaçlarını önemli ölçüde azaltacak Küresel TY 16. Satın alma ve uluslararası hizmet sözleşmeleri yönetimi merkezileşecek, buna bağlı olarak hizmet endüstrisinde standardizasyon artacaktır Küresel TY ISS Yöneticileri ISS Yöneticileri %100 %70 %90 %60 %80 %50 %70 %60 %40 %50 %30 %40 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 2 3 .2 % 23.5 % 1 0 .7 % 3.6 % 6 0 .7 % 61.8 %5.4 % 11.1 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 7 .9 % 90.2 10.7 % 0.7 % 1 9 .6 % 7.2 %1.8 % 2.0 77 17. Küreselleşme özellikle büyük şirketlerin lehine olacaktır Küresel TY 18. Şirketlerin temel işi dışında kalan bütün işleri kademeli olarak dış kaynak kullanımına açması büyük bir iş trendi olacaktır ISS Yöneticileri Küresel TY %100 %80 %90 %70 %80 %60 %70 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 78 ISS Yöneticileri B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 7 .9 % 86.0 %7.1 % 1.0 % 1 9 .6 % 11.1 %5.4 % 2.0 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 5 5 .4 % 74.5 %7.1 % 2.3 % 3 2 .1 % 21.6 %5.4 % 1.6 19. Devletler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecektir Küresel TY 20. Şirketler günümüze kıyasla daha fazla dış kaynak kullanımına gidecektir ISS Yöneticileri Küresel TY %90 %90 %80 %80 %70 %70 %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 ISS Yöneticileri %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 6 .1 % 77.1 %7.1 % 1.0 %25.0 % 19.0 %1.8 % 2.9 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 7 .9 % 84.6 %5.4 % 0.3 % 2 3 .2 % 14.4 %3.6 % 0.7 79 21. Tasarruf, devletler için daha önemli bir dış kaynak kullanımı sebebi olacaktır Küresel TY 22. Tasarruf, devletler için daha önemli bir dış kaynak kullanımı sebebi olacaktır ISS Yöneticileri Küresel TY %90 %90 %80 %80 %70 %70 %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 80 ISS Yöneticileri B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 6 .1 % 82.4 % 1 0 .7 % 2.3 % 2 1 .4 % 14.7 %1.8 % 0.6 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 8 0 .4 % 84.0 %7.1 % 2.3 % 1 0 .7 % 12.1 %1.8 % 1.6 24. Hız ve çeviklik daha önemli hale gelecektir 23. Esneklik ve hizmet kalitesi TY ve hizmet endüstrisi için daha önemli hale gelecek Küresel TY ISS Yöneticileri Küresel TY %100 %90 %90 %80 %80 %70 %70 ISS Yöneticileri %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) %75.0 % 92.5 %3.6 % 1.0 %18.0 % 6.2 %3.6 % 0.3 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 8 2 .1 % 85.0 %5.4 % 1.0 %7.1 % 12.4 %5.4 % 1.6 81 25. İnsan kaynakları, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacak Küresel TY 26. Kurumsal sosyal sorumluluk, şirketler için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacaktır ISS Yöneticileri Küresel TY %90 %80 %80 %70 %70 ISS Yöneticileri %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 82 B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 7 1 .4 % 82.4 %3.6 % 1.3 % 1 6 .1 % 16.0 %8.9 % 0.3 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 6 0 .7 % 74.5 %8.9 % 2.3 % 1 9 .6 % 21.0 % 1 0 .7 % 2.6 27. Marka yaratımı önem kazanacak ve TY ve hizmet endüstrisinde temel rekabet gücü etmenlerinden biri olacaktır Küresel TY 28. Açık defterler ve saydamlık, TY ve hizmet endüstrisi için temel rekabet gücü parametrelerinden biri olacaktır ISS Yöneticileri Küresel TY %80 %80 %70 %70 %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 ISS Yöneticileri %0 A B C A D Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 5 1 .8 % 72.6 % 1 2 .5 % 1.6 % 3 0 .4 % 25.2 %5.4 % 0.7 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 7 1 .4 % 69.0 %7.1 % 1.0 % 1 4 .3 % 27.5 %7.1 % 2.6 83 30. Sağlık ve refahın önemi ciddi ölçüde artacaktır 29. Geleneksel ofis ortamlarında aha az kişi çalışacaktır Küresel TY ISS Yöneticileri Küresel TY %90 %90 %80 %80 %70 %70 %60 %60 %50 %50 %40 %40 %30 %30 %20 %20 %10 %10 %0 %0 A B C D A Özet Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. 84 ISS Yöneticileri B C D Özet Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 8 0 .4 % 50.0 %7.1 % 5.6 % 1 0 .7 % 37.3 %1.8 % 7.2 Değer A Doğru olduğundan ve küresel TY & hizmet endüstrisi için önemli olduğuna neredeyse eminim. B Doğru olduğundan neredeyse eminim ama TY & hizmet endüstrisi için önemli değil. C Doğru olduğundan emin değilim. Doğru ise, küresel TY & hizmet endüstrisi için önemlidir. D Doğru olduğundan emin değilim. Yine de hizmet endüstrisi için önemli değil. Küresel TY (%) ISS Yöneticileri (%) % 7 6 .8 % 81.7 % 1 2 .5 % 4.3 %5.4 % 12.8 %5.4 % 1.3 Kopenhag Gelecek Çalışmaları Enstitüsü (CIFS) Kopenhag Gelecek Çalışmaları Enstitüsü (CIFS) bilgi ve ilhama katkıda bulunarak daha iyi karar oluşturma süreçlerini destekler. CIFS'nin amacı, gelecek le ilgili farkındalığı arttırarak ve günümüz için öneminin altını çizerek kamu ve özel örgütlere tavsiyelerde bulunmaktır. CIFS; araştırmalar, seminerler, sunumlar, raporlar ve bültenler kullanarak gelecek üzerinde etkili olacak trendleri tanımlar, analiz eder ve açıklar. İstatistik tabanlı analizler ve küresel trendlerin tanımlanmasından geleceğe dair çıkarımsal, subjektif ve duygusal etmenlerin sınıflandırılmasına kadar birçok çalışma yöntemini kullanmaktayız. Enstitü disiplinlerarası çalışmalar yürütmektedir ve çalışanları arasında ekonomi, siyaset bilimi, etnografya, psikoloji, halkla ilişkiler ve sosyoloji gibi birçok akademik ve profesyonel alandan kişi bulunmaktadır. Daha fazla bilgi için www.cifs.dk/en adresini ziyaret ediniz. ISS World Services A/S 1901 yılında Kopenhag'da kurulan ISS Grubu, dünyanın lider Tesis Yönetimi şirketlerinden biri haline gelmiştir. ISS, aşağıdakiler gibi birçok hizmet sunmaktadır: Tesis Yönetiminin yanı sıra Temizlik, Yiyecek, Güvenlik, Mülk ve Destek Hizmetleri. 2010 yılında küresel geliri DKK 74 milyar olan ISS günümüzde 530.000 çalışan istihdam etmekte; Avrupa, Asya, Kuzey Amerika, Güney Amerika ve Pasifik bölgelerinde bulunan 50'den fazla ülkeden binlerce kamu ve özel sektör müşterisine hizmet vermektedir. ISS çalışanları, müşterilerimizin örgütlerinin bütünleşik birer üyesi olarak çalışıp her gün değer yaratırlar. ISS'nin İK stratejisinin önemli bir bileşeni de her bir işlev için becerikli çalışanlar eğitmektir. Takım ruhu, öz yönetim, katılım zorunlu olmayan ek eğitimler ve çokdisiplinli iş akışları teşvik edilir. Çalışanlarımızı geliştirmenin yanı sıra, ISS Sağlık, Güvenlik ve Çevre (HSE) düzenlemelerine uyum sağlar. Sosyal ve ahlaki taahhütlerimizi ISS Davranış Kuralları ve BM Küresel İlkeler Tarafı üyeliğimiz ile ve Union Network International (UNI) anlaşmasında belirtilen ilkeler uyarak gösteriyoruz. ISS Grubu hakkında daha fazla bilgi için www.issworld.com adresini ziyaret ediniz.