FAALİYET RAPORU Ocak 2015 Bu sayıda: Oda heyeti Milli Eğitim Bakanı Berova ile görüştü Hazırlayan: KTSO Basın Danışmanı Hüseyin EZGİN Sanayi Odası’ndan iki büyük proje 3 Dışişleri Bakanı Nami, Oda Başkanımız Çıralı ve KTTO Başkanı Toros’u kabul etti 3 KTSO Yaşam Boyu Eğitim Merkezi “Dijital Pazarlama ve Sosyal Medya” eğitimi düzenlendi 4 Sanayi Odası: “Sorunlara bütünlüklü çözüm üretilmelidir” 5 Odadan Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’na ziyaret 5 Özersay Odamızı ziyaret etti 6 Kıbrıs Türk Sanayi Odası, TC Lefkoşa Büyükelçiliği tarafından finanse edilen ve Başbakan Yardımcılığı Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı ile Gıda Tarım ve Enerji Bakanlıkları tarafından yürütülecek olan Rekabet Gücünün Artırılması Mali Destek Programı ve Tarım ve Kırsal Kalkınma Mali Destek Programlarına sunmuş olduğu iki projesinde başarılı oldu. Buna göre KTSO, 2015 yılı içerisinde üyelerinin faydasına yürüteceği iki projede hibe almaya hak kazandı. Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi Turizm Kültür ve Spor Bakanlığı tarafından yürütülen Rekabet Gücünün Artırılması Mali Destek Programı kapsamında yürütülecek olan projenin ismi “KKTC Sanayi Sektöründeki Firmaların Kurumsal Altyapılarının Güçlendirilmesi, İhracat Kapasitelerinin Geliştirilmesi ve Yerli Ürün Standartlarının Uluslararası Standartlara Ulaştırılması Projesi” temelde sanayici üyeler ve oda personelinin ilgili konularda eğitilmesini hedefliyor. Gıda Tarım ve Enerji Bakanlığı tarafından yürütülecek proje ise “Kıbrıs Ürünlerinin Coğrafi İşaret Tespit ve Tanıtım Çalışmaları Projesi’dir ve temelde Kıbrıs’ın seçilmiş geleneksel ürünlerinin coğrafi işaret tescili çalışmalarının yapılmasını hedeflemektedir. “KKTC Sanayi Sektöründeki Firmaların Kurumsal Altyapılarının Güçlendirilmesi, İhracat Kapasitelerinin Geliştirilmesi ve Yerli Ürün Standartlarının Uluslararası Standartlara Ulaştırılması Projesi”ni Oda Eğitim Koordinatörü Deniz Berkol yönetecek. “Kıbrıs Ürünlerinin Coğrafi İşaret Tespit ve Tanıtım Çalışmaları Projesi”ni ise Oda İş Geliştirme Uzmanı Leyla Mahrum yürütecek. Oda Başkanımız Ali Çıralı, her iki projenin de oda, üye ve ürün gelişimi için önemine vurgu yaparak, “Çok kapsamlı iki projeyi hayata geçirmeye ha- zırlanıyoruz. Projelerden biri hem bizlerin, hem üyelerin hem de üretimin geliştirilmesi için oldukça kapsamlı eğitimleri hedefliyor” dedi. Başkan Ali Çıralı, diğer projenin ise, son yıllarda önemi tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artan coğrafi işaret ve tescilleri kapsadığına işaret ederek, “Bu, üzerinde ciddiyet ve hassasiyetle durduğumuz konuların başında geliyor. Hellimde olduğu gibi, birçok daha niş ürünümüzün coğrafi tescili için çalışmalar yapılacak. Bunun yanı sıra proje kapsamında, toplumun yerli ürünler hakkında bilincinin artırılması, yerli ürünlerin markalaşmasının artırılması, yerli ürünlerin tüketiminin artırılması gibi çalışmalar da yer alacak” diye konuştu. Devamı sayfa 2’de 22. sayfa2 Sayfa 1’den devam… Özet olarak projeler şöyle: “KKTC Sanayi Sektöründeki Firmaların Kurumsal Altyapılarının Güçlendirilmesi, İhracat Kapasitelerinin Geliştirilmesi ve Yerli Ürün Standartlarının Uluslararası Standartlara Ulaştırılması Projesi” 12 aylık projenin amaçları ise: “Proje, Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nın kurumsal kapasite ve hizmet kalitesinin geliştirilmesini, üyelerin kurumsal gelişimlerini desteklemeyi, üyelerin ilgili standartlara uyumlaştırılmasını teşvik ederek ihracat yetkinliklerinin artırılmasını, ulusal ve uluslararası pazarda rekabet güçlerinin artırılmasını, ülkemizde tarıma dayalı ve niş ürünlerinin sanayileştirilmesinin güçlendirilmesini ve ülke ekonomisinin rekabet gücünün artmasını amaçlamakta.” Projenin özel amaçları: “Üyelerin ihtiyaç duyduğu alanlarda oda personelinin eğitilmesi, kurumsallaşma, dış ticaret ve ihracat konularında sürekli uzman kadro kapasitesine kavuşturulması, KTSO’nun hizmet etkinliği, verimliliği ve kalitesinin geliştirilmesi, odanın eğitim faaliyetlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması. KKTC genelinde ilk kez, Sanayi sektöründe faaliyet gösteren KTSO üyelerine yönelik kurumsal gelişim kapasitelerini artıracak eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinin sağlanması. Kuzey Kıbrıs Sanayi sektörünün etkinliği, verimliliği ve kalitesinin geliştirilmesi, ulusal ve uluslararası pazarda rekabet güçlerini artıracak İlgili Türk Standardına ve /veya Uluslararası Standartlara uygun üretimin teşvik edilmesi ve üyelerin ihracat kapasitelerinin geliştirilmesi. Tarımsal niş ürünlerin sanayileştirilmesi ve tarım sektöründe kümelemenin teşvik edilmesi. Kuzey Kıbrıs ürünlerinin tanıtımı ve pazarlanması için tüm üyelerin yer aldığı web-portalın kurulumu ve uluslar-arası pazarda etkin tanıtımın sağlanması.” Bu projede hedef gruplar; Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO), KTSO çalışanları, KTSO Üye firma yönetici ve çalışanları, Tarım sektöründeki üretici firmaların yönetici ve çalışanları. Kıbrıs Ürünlerinin Coğrafi İşaret Tespit ve Tanıtım Çalışmaları Projesi. Proje süresi: 12 ay Projenin Amaçları: 12 aylık süresi bulunan projenin genel amacı şöyle: “Projenin amacı, yerli tarımsal ürünlerin üretiminin ve pazarlamasının artırılması, bu tür işletmelerin sürdürülebilirliğinin sağlanması ile kırsal kalkınmayı desteklemek.” Özel Amaçlar ise: “Yerel ürünlerin coğrafi işaret tescil amaçlı araştırma raporlarının hazırlanması, Toplumun yerli ürünler hakkında bilincinin artırılması, Yerli ürünlerin markalaşmasının artırılması, Yerli ürünlerin tüketiminin artırılması, Coğrafi işaret tescil faaliyetlerinin kontrolü için yerel kapasitenin artırılması, Yerli tarımsal ürün üreticilerinin kapasitesinin artırılması.” Bu projenin hedef grupları, KTSO, KTSO üyeleri ve Yerli Tarımsal ve Hayvansal Ürün Üreticileri. Projenin beklenen sonuçları ise, “Seçilmiş 8 adet ürün (şeftali kebabı, samarella, ceviz macunu, çakızdez, zeytinyağı, talar peyniri, üzüm sucuğu, karayağ) için coğrafi işaret tescil çalışmalarında kullanılmak üzere saha çalışması ve başvuru evrakları tamamlanacak. KTSO’nun coğrafi tescil konulardaki denetim yapma kapasitesi artırılacak ve belgelendirilecek. Proje kapsamında alınacak “TS ISO 17065” ürün, süreç ve hizmet belgelendirmesi akreditasyonu KTSO uluslararası denetim yapma yetkinliği kazanacak. Kıbrıs’taki yerel ürünler hakkındaki toplumsal bilinç ve farkındalık artırılacak. Yerli ürün imalatı yapan işletmelerin standartları artırılacak. Yerli ürünlerin markalaşma ve pazarlama çalışmaları geliştirilecek. Ülkenin uluslararası pazarlardaki rekabet gücü ve müzakere argümanları artırılacak.” 1 yıl içerisinde sağlanması planlanan eğitim ve seminerler aşağıdaki gibidir: Eğitim Başlıkları ve Seminerler Yönetim Sistemleri ve Belgelendirme Eğitimleri ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Bilinçlendirme Eğitimi ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Bilinçlendirme Eğitimi OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Bilinçlendirme Eğitimi ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Bilinçlendirme Eğitimi Avrupa Birliği Ürün Mevzuatı ve Genel CE Belgelendirme Bilinçlendirme Eğitimi Sanayide Enerji Verimliliği İhracat ve Dış Ticaret Eğitimleri Dış Ticaret Uzmanlık Programı İhracatta Müşteri Bulma Hedef Pazarların Seçimi ve Pazar Geliştirme Eğitimi Dış Ticaret Sözleşmelerinin Yönetimi Kurumsal Gelişim Eğitimleri Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma Stratejik Planlama ve Hedeflerle Yönetim Pazarlama Stratejileri ve Uygulamalı Satıcılık Ürün Fiyatlandırma ve Tutundurma Stratejileri Sosyal Medya Yönetimi ve Dijital Pazarlama Eğitimi Markalaşma Yolculuğu Markalaşma Atölye Çalışması (Kuzey Kıbrıs Ürünü) Üretim Planlama ve Stok Kontrol Teknikleri Finansçı Olmayanlar İçin Temel Muhasebe Ve Finans Bilgileri Yazılım Satış ve Pazarlama Süreçlerinizde İnovasyon Eğitimi Ambalaj/Etiket ve Ürün Sunumu Sektörel Farkındalık Eğitim/ Seminerleri Tarımsal Ürünlerin Sanayileşmesi Kümeleme ve Dünyadaki Gelişmeler Semineri 3. sayfa3 Oda heyeti Milli Eğitim Bakanı Berova ile görüştü Bakan Berova; toplumda yerli malı kullanma alışkanlığının yeniden kazandırılması için zaman zaman okullarda yerli malı haftası yapıldığını ancak bunun yetersiz kaldığına, yıl içinde fotoğraf yarışması ve benzer etkinliklerle öğrencilere yerli malı kullanımının öneminin hatırlatılacağına dikkat çekti ve şöyle dedi: Milli Eğitim Bakanı Özdemir Berova, yerli malı kullanmanın öneminin çocuklara anlatılması gerektiğini söyleyerek, “Biz bakanlık olarak yerli mallarının kullanılmasını, öğrencilerimize bu alışkanlıkların kazandırılması yönünde atılacak her türlü adımı destekliyoruz desteklemeye de devam edeceğiz” dedi. Özdemir Berova, Sanayi Oda Başkanımız Ali Çıralı ve beraberindeki heyeti 14 Ocak’ta kabul etti ve bir süre görüştü. Milli Eğitim Bakanlığı’ndan verilen bilgiye göre, kabulde konuşan Sa- nayi Odası Başkanı Ali Çıralı, Milli Eğitim Bakanlığı ile birlikte liseler arası fotoğraf yarışması yapmayı düşündüklerini, bu konuda Bakanla istişare yapacaklarını söyledi. Milli Eğitim Bakanı Özdemir Berova da, “yerli üretimi destekleme” adına yapılacak olan liseler arası fotoğraf yarışmasının hem öğrencilere yerli malını kullanmanın bir kez daha önemini hatırlatacağını hem de fotoğraf çekmeyi alışkanlık haline getireceğini dile getirerek, projeye destek vereceklerini belirtti. “Biz bakanlık olarak yerli mallarının kullanılmasını, öğrencilerimize bu alışkanlıkların kazandırılması yönünde atılacak her türlü adımı destekliyoruz desteklemeye de devam edeceğiz. Bu konuda bugün Sanayi Odası ile başlattığımız bu yarışmanın ileriki yıllarda da devamını sağlayacağız ve yıl içinde bir kaç etkinliğe imza atacağız.” Eğitim Bakanı Özdemir Berova’ya Bakanlık Müsteşarı Rauf Ataöv eşlik ederken Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı’ya Sanayi Odası Eğitim Koordinatörü Deniz Berkol eşilik etti. Dışişleri Bakanı Nami, Oda Başkanımız Çıralı ve KTTO Başkanı Toros’u kabul etti Bakanı Özdil Nami, 16 Ocak’ta, Oda Başkanımız Ali Çıralı ve Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) Başkanı Fikri Toros’u kabul etti. Enformasyon Dairesi’nden yapılan açıklamaya göre, görüşmede, ülke ekonomisini yakından ilgilendiren “hellimin marka tescili” konusunda Avrupa Birliği’nde yürütülen sürecin hangi aşamada olduğu konusu ele alındı. Sayfa 4 KTSO Yaşam Boyu Eğitim Merkezi “Dijital Pazarlama ve Sosyal Medya” eğitimi düzenlendi Teknoloji ve iletişim araçlarının baş döndürücü bir hızla geliştiği günümüzde, pazarlama ilke ve stratejilerinin aynı kalması beklenemez. Son dönemlerde KKTC’deki firmalar için pazarlamanın dijital boyutu önem kazanmış; bu sayede şirketler teknolojinin sınırsız imkanlarını kullanmak suretiyle hedef kitle ve müşterilerine daha kolay ulaşır olmuşlardır. KTSO Yaşam Boyu Eğitim Merkezi ile Digitaliz tarafından hazırlanan bu programda dijital pazarlama ve sosyal medyanın tüm yönleri ile anlaşılması amaçlanmıştır. “Dijital Pazarlama ve Sosyal Medya” Eğitimi 15- 16 Ocak 2015 tarihlerinde 09:00-17:00 saatleri arasında Sanayi Odası’nda gerçekleştirildi. Web, sosyal medya ve e- ticaret konularında gelişimlerine değer veren KKTC’deki firmalara yönelik olan bu eğitimde Dijital strateji oluşturma, Web siteleri için en iyi yaklaşımlar, Dijital dünyada marka yönetimi, Sosyal Medyada marka duruşu geliştirme, Sosyal Medya Etkileşim ve İçerik Stratejisi, Sosyal medya krizi sonrası marka iletişimi, Facebook ve Twitter’da reklam, Sosyal Medya Takibi ve Raporlama, Arama motoru görünürlüğü, Dijital Medya Planlama, Dijital PR, Online İtibar Yönetimi, E-mail Marketing, Online reklam ve Mobil Pazarlama gibi önemli bilgiler sunuldu. Bu bilgilerin, eğitim süresince üzerinde çalışılacak uygulama örnekleri ve grup çalışmaları ile somutlaştırılarak daha iyi anlaşılması sağlandı. Eğitime; Sunlink Maritime, The Management Centre, Kopaş Ltd, Şahinsoy Ltd., Figen Yazılım Evi Tic. Ltd. Şti, Creditwest Bank, Beimex Ltd, Kar-Pa Ltd, Analiz Systems (Özgü), Re-Max Golden Estate Agency Ltd Ve Akay Optik firmalarından yetkililer katıldı. Tümkut Anılsın tarafından verilen eğitim sonunda, katılımcılara Milli Eğitim Bakanlığı tarafından onaylı sertifika verildi. Sayfa 5 Sanayi Odası: “Sorunlara bütünlüklü çözüm üretilmelidir” Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) olarak uzun zamandır süt sektöründe yaşanan sorunları devletin en üst kademesinden başlayarak tüm ilgili paydaşlara anlatmamıza rağmen, sektörde yaşanan sorunlara yönelik halen hiçbir somut girişimin yapılmadığına üzülerek tanık olmaktayız. KTSO olarak her kim yaparsa yapsın kamu malına zarar veren, trafiği bilinçli olarak engelleyen ve zor şartlar altında görev yapan polisimize karşı şiddet kullanılan eylem yöntemlerini kesinlikle onaylamıyoruz. Ancak, Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği’nin süt bedellerinin karşılığını alamaması konusunda yaptıkları eylemi, haklı bir eylem olarak görmekte ve üreticiye emeklerinin karşılığının zaman geçirilmeden ödenmesi gerektiğine inanmaktayız. Devletimizin başka kesimlerin haklarını korurken gösterdiği yaratıcılık ve gayretin burada da uygulanması durumunda bunun mümkün olacağına inanmaktayız. Süt sektöründe her kademesinde devlet desteği olmasına rağmen çiftçisinden hayvancısına, sanayicisin- den pazarlamacısına kimsenin emeğinin karşılığını alamadığı sürdürülmesi mümkün olmayan bir yapı bulunmaktadır. Süt üreticilerinin ürettiği her litre sütün hiçbir planlama yapılmaksızın satın alındığı, pazarlama gücüne bakılmaksızın her geçen gün daha fazla sütün imalatçıya satılmaya çalışıldığı bir sistemin sonucunda bugün ülkemizde süt sektörü büyük bir çıkmaz içerisindedir. Yıllar içerisinde toplam çiğ inek sütü üretimi ekonomik büyümenin 3-4 katı oranında artarak, nüfus olarak 4 katımız olan Güney Kıbrıs’ın çiğ inek sütü miktarlarını yakalamıştır. Yıllardır kontrolsüz bir şekilde artan çiğ süt üretimini sanayiciye zorla kanalize edilmesi sonucunda pazarlama sıkıntısı yaşayan ve amansız rekabet içerisine giren ülkemizin bazı köklü imalatçıları yaratılan bu sistemden dolayı zor durumdadır ve süt bedellerini zamanında ödeyememektedir. Bugün bu sektörde yaşanan olayın çözümüne sadece süt bedellerinin süt üreticilerine zamanında ödenmesi olarak bakılmamalıdır. Bu konuya bütünlüklü olarak yaklaşılmalı ve soruna seçim sonlarına kadar idare edecek geçici çözüm bulmak yerine, kalıcı ve sürdürülebilir bir yapının kurulması sağlanmalıdır. Bu kapsamda paydaşlarla toplantı yapılacak olması olumu bir gelişme olmakla birlikte, diğer ülke örnekleri de detaylıca incelenerek ekonomik gerçeklere uygun bu sektöre yönelik yapısal reform yapılması gerekmektedir. Hellimin coğrafi işaret tescili de dikkate alınarak, süt sektöründe yapılanma yapmak için bir fırsat bulunmaktadır. Ülkemize ithal edilen et ve süt ürünlerinde neredeyse hiçbir korumanın olmaması üreticiden imalatçıya kadar tüm kesimlerin haksız rekabetle karşı karşıya kalmasına sebebiyet vermektedir. Mevcut statükonun geçici önlemlerle korunması, gelecekte şuan içerisinde bulunduğumuz durumdan daha beter ve düzeltilmesi mümkün olmayan bir yapıya sebebiyet verecektir. Odadan Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’na ziyaret Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nu (Kıb-Tek) ziyaret etti, taleplerini aktardı. Enerjinin üretim sektörleri için önemine vurgu yapan Çıralı, elektrikteki indirimin beklentilerini karşılamadığını belirtti. Petrol fiyatlarındaki düşüşün rekabet edebilirliği artırabileceğini kaydeden Çıralı, üretici kesimlere sağlanan imtiyazların biraz daha geliştirilmesini de istişare etmek istediklerini aktardı. Çıralı, “enerji arz güvenliğinin sağlanabileceği, sarfiyatların daha ucuz seviyeye gelebilecek şekilde yeniden yapılanması, yenilenebilir enerjinin yayınlaştırılması, daha ucuz yakıt, Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesi, kurumun gibi kalıcı tedbirlerin de alınmasını talep ediyoruz. Petrol fiyatlarından dolayı bir ucuzluk yaşıyoruz rehavete kapılmadan köklü tedbirler alınmalıdır” dedi. KIB-TEK Yönetim Kurulu Başkanı İsmet Akim de, talep ve öngörülerde hemfikir olduklarını kaydetti ve şöyle dedi: “Üreticinin taleplerini karşılayacak olan kurum devlettir; devlet bize bu bağlamda sizin taleplerinizi giderecek biçimde katkı sağlayacak olursa, biz, her halükarda üreticinin yanındayız” Akim “Kurumun özerkleştirilmesi hedefiyle hükümete bir tasarı sunduk. Kendi kendini yönetebilecek, 9 kişilik tam bağımsız Yönetim Kurulu öngörüyoruz. Eğer siyasetle bu konuda örtüşürsek bu hayata geçecek ve 2015 yılı içerisinde özerkleşecek. Tarifeleri düzeltmek işi de özerk yapıya sahip olacak” dedi. Akim, elektrik fiyatlarının, Mart ayından sonra otomasyona bağlanacağını, akaryakıt fiyatlarındaki düşüş ya da çıkışın, anında maliyete yansıyacağını açıkladı. Sayfa 6 Özersay Odamızı ziyaret etti talibim” dedi. Bağımsız Cumhurbaşkanı adayı Kudret Özersay, sivil toplum örgütleri ile yaptığı temaslar çerçevesinde, ekibi ile birlikte 27 ocak’ta Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nı ziyaret etti. Oda Başkanı Ali Çıralı ve Oda Yönetim Kurulu üyeleriyle bir araya gelen Cumhurbaşkanı adayı Özersay, vizyonunu anlatarak soruları cevaplandırdı. Kıbrıslı Türklerin dış ilişkiler bakımından hayatlarının sadece müzakerelerden ibaret olmaması gerektiğini belirten Özersay, Kıbrıs sorununu çözüm müzakerelerinin yapıcı bir tutumla yürütülmesi ve çözüme dönük bir vizyonla Kıbrıs Türkünün uluslararası platformlarda görünür kılınması gereğine dikkat çekerek “Kıbrıslı Türklerin uluslararası alanda hak ettikleri gibi temsil edilmesi elzemdir ve bunu başarmak da mümkündür. Bunu 12 yıllık müzakere tecrübemle en iyi şekilde yapabileceğime inanıyorum ve bu göreve İç sorunların çözümüne de değinen Özersay, Cumhurbaşkanlığının yetkilerinden ve görevlerinden bahsederek “bir süredir sürekli altını çizdiğimiz ve gündeme getirdiğimiz için olsa gerek, Kıbrıs Türk siyasi tarihinde ilk kez Cumhurbaşkanının ülkenin iç sorunları ile ilgili olarak bir takım önemli yetkileri ve görevleri olduğu anlaşılmaya ve konuşulmaya başlandı. Süreci bu temelde bir noktaya çekerek Halkın gerçek sorunlarının tartışılmasını ve çözüm önerileri ortaya konulmasını zorlamaya çalışıyoruz. Cumhurbaşkanlığı sürecinin buraya doğru evrilmesinde bir katkımız olduysa ne mutlu bize” dedi. Her platformda Cumhurbaşkanının Anayasal ve yasal yetkilerini detaylı şekilde anlattığını ve seçmeni de bilgilendirmeye çalıştığını söyleyen Özersay, “maalesef bugüne değin Cumhurbaşkanlarının bu yetkileri ya kullanılmadı ya da bazı dönemlerde belirli bir siyasi partinin lehine kullanıldı ve bu yapıldığında da devletin kurumlarındaki yozlaşmaya bir nevi göz yumulmuş olundu” dedi.