İÇİNDEKİLER İçindekiler ................................................................................5 Önsöz ......................................................................................9 BİRİNCİ BÖLÜM KUR'AN TARTIŞMALARI 2. M. Esed'in Mealini Okurken ...............................................19 3. Bu Nasıl Kur'an Anlayışı? ...................................................23 İKİNCİ BÖLÜM SÜNNET TARTIŞMALARI 1. Sünnet İlahî mi, Beşerî mi? ................................................29 2. Sünnet'in Korunmuşluğu ...................................................33 3. Sünnet Sempozyumunun Ardından....................................35 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM USUL/FIKIH TARTIŞMALARI 1. 2. 3. 4. Ahkâmın Değişmesi ...........................................................45 Fetva ve Kaza .....................................................................49 İcma'ın Mahiyeti ve Epistemolojik Değeri ............................51 İnsan Hakları Konsepti ve Zaruriyyat-Haciyyat-Tahsiniyyat Fomülü ...........................55 5. Teravih Namazı ..................................................................57 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM AKAİD/KELAM TARTIŞMALARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. İlm-i Kelam Gayri İslamî mi? ..............................................63 İbn Teymiyye ve Selefilik ....................................................67 S. H. Nasr'ı Okurken ..........................................................83 Hz. İsa (a.s)'ın Nüzulü ........................................................87 Hz. İsa (a.s)'ın Vefatı ...........................................................97 Mehdi'yi "Beklemek" .........................................................101 Dinlerarası Diyalog...........................................................103 BEŞİNCİ BÖLÜM TASAVVUF TARTIŞMALARI 1. Tarikat Olgusu .................................................................113 2. Tasavvufî Eğitimin Hedefi ve Bir Prototip .......................... 115 6 | İslam ve Modern Çağ - 1 ALTINCI BÖLÜM MODERNİZM TARTIŞMALARI 1. Aklı Kullanma Kılavuzu .................................................... 121 1. Aklın bir şeyi anlayamaması, o şeyin butlanına delil değildir. ... 122 2. Varlığı "mümkinat"tan olan bir hususun vukuu konusunda sahih bir "naklî delil" varsa, vukuunun kabul edilmesi, adem-i vukuu konusunda böyle bir delil mevcut olduğunda da adem-i vukuunun kabul edilmesi gerekir. ................... 122 3. "Müstehil" ile "müsteb'ad" birbirinden farklıdır. .................. 124 4. Bir şeyin varlığı, duyu organlarıyla algılanabilir olmasına bağlı değildir. .................................................... 124 5. Sırf naklî olan bir hususun sübutuna, sırf aklî bir delil istenmez. ................................................ 125 6. "Delil" ile "nazîr" birbirinden farklıdır ve iddia sahibine düşen, "nazîr" değil, "delil" göstermektir. ..................................... 125 7. Bir konudaki aklî ve naklî deliller çatıştığında şu 4 ihtimalden birisi söz konusudur: ...................................... 125 2. Modernizm ve İslam Dünyası ........................................... 129 3. İslam Modernistleri ve "Dinlerin Birliği" Meselesi .............. 135 4. İstişrak Çalışmaları ve İslam Alemi ................................... 143 5. Modernleşme Maceramız .................................................. 151 6. Tecdid ve Reform.............................................................. 153 7. İslam İlim Mirası .............................................................. 155 8. İslam Mani-i Terakki midir? ............................................. 157 9. İntibak Problemi .............................................................. 159 10. Kavramlar ...................................................................... 161 11. Kurban Bayramı ve "Kan" Edebiyatı ............................... 163 12. Modern İnsan ve Romantizm .......................................... 165 YEDİNCİ BÖLÜM KADIN TARTIŞMALARI 1. Başörtüsü Sorununa "Uzlaştırıcı" Bir Yaklaşım ................ 169 2. Kadının Dövülmesi Meselesi ve Bir Saptırma .................... 171 3. Bir Saptırma .................................................................... 175 SEKİZİNCİ BÖLÜM GEÇMİŞ ZAMAN SAYFALARI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Şu Matbaa Meselesi ......................................................... 179 Osmanlı'da Hadis ve Tefsir ............................................... 183 Nush İle Uslananlara ....................................................... 189 Evrensel Alim Muhammed Zahid El-Kevserî ..................... 191 İmamu'l-Haremeyn El-Cüveynî'nin Serüveni .................... 195 İlim Adamı Sorumluluğu .................................................. 197 İlim Sorumluluk Demektir................................................ 201 Esat Coşan Hocaefendi'nin Ardından ............................... 203 7 İçindekiler | DOKUZUNCU BÖLÜM İSLAM DÜNYASI 1. Pakistan ve İslamî İlimler ................................................. 207 2. Taliban İmajı .................................................................... 211 3. Hamîm .............................................................................215 ONUNCU BÖLÜM MÜTEFERRİK YAZILAR 1. İnanmayanlara Fitne Olmak ............................................. 219 2. İslam ve Demokrasi ..........................................................221 3. "İslamî" Tahrifat ...............................................................231 4. İslam İlmî Birikimini Doğru Değerlendirmek ..................... 235 5. İslam Fıtrattır...................................................................239 6. İnsan ve Fıtrat .................................................................245 7. İsim-Müsemma İlişkisi ve "Çağdaşlık"............................... 247 8. Unuttuğumuz Bir Haslet: Edep ........................................ 251 9. Allah İle Kul Arasına Girilmez mi? .................................... 255 10. Bilinç Parçalanması .......................................................259 11. Değerler Karmaşası ........................................................261 12. Din Dili ..........................................................................263 13. Doku Uyuşmazlığı ..........................................................265 14. Hak İhlali mi? ................................................................267 15. İnsanlığın Ortak Değerleri ..............................................269 16. Mankurt Hafızası ...........................................................271 17. Soykırım İddiasının Gösterdikleri ................................... 273 18. 28 Şubat: Sistemin Refleksi............................................ 275 19. Kültür Atlası mı, Atlas Kültürü mü? ............................... 277 Bibliyografya ........................................................................ 289 Karma İndeks ......................................................................295 ÖNSÖZ Millî Gazete’de yazmaya başladığım 2000 yılından bu yana, bana ayrılan köşede, Modern Çağ’ın Müslümanlar’ın Din, dünya, hayat, varlık, eşya... tasavvuruna yönelik tehditlerine dikkat çekmeye; çağı ve kendimizi tarif etmeye, yol işaretlerini aydınlatan kandiller yakmaya çalıştım. Yazdığım yazılara standarda –eğer köşe yazılarının bir standardı varsa– uymayan bir muhteva hakim olduysa bundandır... Yaptığı işin “dünyanın en temel meselesi”yle iştigal anlamı taşıdığını düşünen bir yazar olarak, gazete yazılarını kitaplaştırmanın “kolaycılığa kaçmak” şeklinde algılanma riski taşıdığının farkındayım. Bununla birlikte Millî Gazete’deki yazılarımın “seçici” bir okur kitlesi tarafından takip edildiğini ve bu yazıların kitap formatında tasnif edilerek kalıcılaştırılmasının iletişim alanımızı genişletebileceğini bilmek söz konusu riski “göze alınmaya değer” kılıyor... Gazete yazıları etrafında oluşan ve gittikçe genişleyen “ilim aşkı” halesi varlığını sürdürdükçe, İslam ve Modern Çağ serisi de ciltler halinde yayımlanmaya devam edecek. Tarihe küçücük de olsa notlar düşmek adına çaba bizden, tevfik Yüce Allah’tan... Ebubekir Sifil Keçiören, 11 Şa’ban 1425 26 Eylül 2004