1 ULUSLARARASI HOCAZÂDE SEMPOZYUMU INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON KHOJAZÃDA 22 - 24 EKİM / OCTOBER 2010 BURSA YER / PLACE ATATÜRK KONGRE KÜLTÜR MERKEZİ / MERİNOS 2 SEMPOZYUM DÜZENLEME KURULU ORGANIZING COMMITTEE Tevfik YÜCEDOĞRU (Başkan / Chair) Orhan Şener KOLOĞLU Ulvi Murat KILAVUZ Kadir GÖMBEYAZ Veysel KAYA BİLİM ve DANIŞMA KURULU SCIENTIFIC and ADVISORY COMMITTEE Abdullah KARAHAN Ahmet GÜÇ İbrahim BENLİOĞLU İsmail GÜLER M. Salih KUMAŞ Mehmet ÇELENK Selman BENLİOĞLU Vejdi BİLGİN 3 PROGRAM / PROGRAMME 4 22 EKİM / OCTOBER 2010, CUMA / FRIDAY AÇILIŞ / OPENING CEREMONY (09:30-10:30) AÇILIŞ KONUŞMASI / OPENING ADDRESS Tevfik YÜCEDOĞRU PROTOKOL KONUŞMALARI / PROTOCOL SPEECHES AÇILIŞ OTURUMU / OPENING SESSION (10:30-11:30) Mustafa KARA Hocazâde’nin Gönül Dünyası Khojazãda and His Relation to Sufi Circles Ahmet ARSLAN Orta Çağ İslâm Dünyasında Din-Felsefe İlişkileri ve Hocazâde’nin Tehâfüt’ü Relationship between Religion and Philosophy in Medieval Muslim World and Khojazãda’s Tahãfut ÖĞLE ARASI / LUNCH BREAK (11:30-14:00) 5 22 EKİM / OCTOBER 2010, CUMA / FRIDAY I. OTURUM / SESSION I (14:00-15:30) Başkan / Chair Hüseyin ALGÜL Ahmet Kâmil CİHAN Fatih Dönemi İlim Hayatı ve Hocazâde Scientific Life in the Period of Sultan Mehmed II and Khojazãda Mefail HIZLI Hocazâde’nin Bursa’sı Bursa of Khojazãda Saffet KÖSE Bursa’nın Hocazâde’si Khojazãda of Bursa –His Life and Place as a Scholar– Hicabi GÜLGEN XV. Yüzyıl Mezar Taşları Bağlamında Hocazâde’nin Mezar Taşı Khojazãda’s Gravestone in relation with XVth Century Gravestones ARA / COFFEE BREAK (15:30-16:00) 6 22 EKİM / OCTOBER 2010, CUMA / FRIDAY II. OTURUM / SESSION II (16:00-17:30) Başkan / Chair Hayati HÖKELEKLİ Ayman SHIHADEH Khojazãda on the Nature of the Discipline of Kalãm in His Glosses on al-Jurjãni’s Sharh al-Mawãqif Cürcânî’nin Şerhu’l-Mevâkıf’ına Yazdığı Haşiyede Hocazâde’nin Kelâm İlminin Doğası Hakkındaki Görüşleri Cağfer KARADAŞ Hocazâde’de Nedensellik Causality in Khojazãda’s Thought Asad AHMAD The Liar Paradox in Khojazãda –as Presented in His al-Jadhr al-Asamm– Hocazâde’de Sahte Paradoks –el-Cezru’l-Esamm Adlı Eseri Çerçevesinde– Lambertus W. C. van LIT Two Ottoman Intellectuals on the Issue of God’s Knowledge: Khojazãda and ‘Alã’ al-Din al-Tusi İki Osmanlı Âliminin Allah’ın İlmi Konusundaki Görüşleri: Hocazâde ve Alâeddin et-Tûsî ARA / COFFEE BREAK (17:30-18:00) 7 22 EKİM / OCTOBER 2010, CUMA / FRIDAY III. OTURUM / SESSION III (18:00-19:10) Başkan / Chair Yaşar AYDINLI Ömer TÜRKER Tehâfüt Tartışmaları Bir “Gelenek” Olarak Görülebilir mi? Could Debates on Tahâfuts be Considered as “Tradition”? Tahir ASHIROV Yaratmanın Ezelîliği Açısından Tehâfütler Tahãfuts in terms of Eternity of Creation Abdessamad BELHAJ The Eternal Speech of God according to Khojazãda Hocazâde’ye Göre Allah’ın Ezelî Kelâmı 8 23 EKİM / OCTOBER 2010, CUMARTESİ / SATURDAY IV. OTURUM / SESSION IV (10:00-11:30) Başkan / Chair Erol AYYILDIZ Yahya M. MICHOT Wisdom and Its Sciences in Khojazãda’s Tahãfut Hocazâde’nin Tehâfüt’ünde Hikmet ve Hikemî İlimler Tevfik YÜCEDOĞRU Hocazâde’nin Âlem Anlayışı Khojazãda’s Understanding of Universe (‘Ãlam) Veysel KAYA Hocazâde’nin Âlemin Kıdemi Tartışmalarındaki Yeri Khojazãda’s Place in the Controversies over the Eternity of the World Ovezmuhammet ABDYLLAYEV Hâşiye alâ Şerhi’l-Mevâkıf Bağlamında İlâhî Sıfatlar Divine Attributes in context of Hãshiya ala Sharh al-Mawãqif ÖĞLE ARASI / LUNCH BREAK (11:30-14:00) 9 23 EKİM / OCTOBER 2010, CUMARTESİ / SATURDAY V. OTURUM / SESSION V (14:00-15:10) Başkan / Chair İbrahim ÇELİK İhsan FAZLIOĞLU Evrenin Bir Merkezi Var mı? Hocazâde’nin Onto-Geometrik Bir Araştırması Does Universe Have a Center? Khojazãda’s Onto-Geometrical Inquiry Ali Akbar ZIAEE Khojazãda’s Contributions to Islamic Sciences –The Case Study of Rainbow– Hocazâde’nin İslâm Bilim Geleneğine Katkıları –Gökkuşağı Risalesi Örneği– Kübra ŞENEL Teorik Dil Açısından Beşerî Bilginin Sınırları: Klasik Kozmolojinin Felekler Öğretisine Hocazâde’nin Eleştirileri Limits of Human Knowledge in terms of Theoretical Language: Khojazãda’s Criticism of Teaching of Falaks in Classical Cosmology ARA / COFFEE BREAK (15:10-15:40) 10 23 EKİM / OCTOBER 2010, CUMARTESİ / SATURDAY KAPANIŞ OTURUMU / CONCLUDING SESSION (15:40-17:00) Başkan / Chair Ahmet Saim KILAVUZ Süleyman ULUDAĞ Ahmet ARSLAN M. Sait ÖZERVARLI Ahmet CEVİZCİ KAPANIŞ KONUŞMALARI / CONCLUDING SPEECHES 24 EKİM/OCTOBER 2010, PAZAR/ SUNDAY GEZİ / EXCURSION 11 KATILIMCILAR / PARTICIPANTS Abdessamad Belhaj, Pázmány Péter Catholic Uni., Piliscsaba / HUNGARY Abdullah Karahan, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Ahmet Arslan, Ege Üni. Fen-Edebiyat Fak., İzmir / TÜRKİYE Ahmet Cevizci, Uludağ Üni. Fen-Edebiyat F., Bursa / TÜRKİYE Ahmet Güç, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Ahmet Kâmil Cihan, Erciyes Üni. İlâhiyat F., Kayseri / TÜRKİYE Ahmet Saim Kılavuz, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Ali Akbar Ziaee, International Islamic University Malaysia, ISTAC, Kuala Lumpur / MALAYSIA Asad Ahmed, Washington University in St. Louis, St. Louis, Missouri / USA Ayman Shihadeh, School of Oriental and African Studies, London / UK Cağfer Karadaş, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Erol Ayyıldız, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Hayati Hökelekli, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Hicabi Gülgen, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Hüseyin Algül, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE İbrahim Benlioğlu, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE İbrahim Çelik, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE İhsan Fazlıoğlu, İstanbul Üni., İstanbul/TÜRKİYE & McGill Uni., Montreal, Quebec / CANADA İsmail Güler, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE 12 Kadir Gömbeyaz, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Kübra Şenel, İstanbul / TÜRKİYE Lambertus W. C. van Lit, McGill Uni., Montreal, Quebec / CANADA M. Sait Özervarlı, Yıldız Teknik Üni. Fen-Edebiyat F., İstanbul / TÜRKİYE M. Salih Kumaş, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Mefail Hızlı, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Mehmet Çelenk, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Mustafa Kara, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Orhan Şener Koloğlu, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Ovezmuhammet Abdyllayev, Magtymguly Üni., Aşkabat / TÜRKMENİSTAN Ömer Türker, TDV İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM), İstanbul / TÜRKİYE Saffet Köse, Selçuk Üni. İlâhiyat F., Konya / TÜRKİYE Selman Benlioğlu, Onsekiz Mart Üni. İlâhiyat F., Çanakkale / TÜRKİYE Süleyman Uludağ, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Tahir Ashirov, Magtymguly Üni., Aşkabat / TÜRKMENİSTAN Tevfik Yücedoğru, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Ulvi Murat Kılavuz, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Vejdi Bilgin, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Veysel Kaya, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE Yahya M. Michot, Hartford Seminary, Hartford, Connecticut / USA Yaşar Aydınlı, Uludağ Üni. İlâhiyat F., Bursa / TÜRKİYE 13 14 15