Friedewald Formülü
advertisement
Hiper- ve Hipolipoproteinemiler Hiperlipidemi • Başlıca plazma lipidleri olan kolesterol ve trigliseridlerden biri ya da her ikisinin arttığı durum • Serum lipoprotein konsantrasyonlarının artışına hiperlipoproteinemi denir Fredrickson Sınıflandırması (1965) • Hiperlipidemileri 5 sınıfa ayırır • ApoB içeren lipoproteinlerin, açlık durumunda, kağıt elektroforezindeki görünümlerini esas alır • Her fenotip belli bir hastalığı değil, aynı lipoproteinleri etkileyerek aynı lipid paternine sebep olan değişik bozuklukları temsil etmektedir • Tedavi aynı fenotipe giren bütün bozukluklar için aynıdır • HDL’yi dikkate almamaktadır WHO Sınıflandırması Tip 1 Tip 2a Tip 2b Tip 3 Tip 4 Tip 5 Hiperlipoproteinemi (Hiperşilomikronemi) ″ ″ ″ ″ ″ (Hiperbetalipoproteinemi) (Kombine Hiperlipoproteinemi) (Disbetalipoproteinemi) (Hiperprebetalipoproteinemi) (Mixed Hiperlipoproteinemi) • WHO sınıflandırması da hiperlipoproteineminin genetik temeli mekanizması, aile taramasına gerek olup olmadığı, tedavi ilkeleri ve • Hipolipoproteinemiler ve HDL anomalileri konusunda bilgi vermez • Günümüzde bu bozuklukları sınıflandıracak ideal bir sistem bulunmamaktadır • Lipoprotein metabolizmasındaki enzimleri, reseptörleri veya apolipoproteinleri kodlayan genlerdeki mutasyonların yanısıra yaşam biçimi veya sekonder sebepler de söz konusu olabilir • İzleyen sınıflandırma laboratuvar bulgularına göre yapılmıştır Yüksek Total Kolesterol + Yüksek LDL-kolesterol • Polijenik (Nonfamilyal) Hiperkolesterolemi • Familyal Hiperkolesterolemi (FH) • Familyal Defektif Apo B-100 (FDB) • Sitosterolemi • Otozomal Dominant Hiperkolesterolemi • Otozomal Resessif Hiperkolesterolemi (ARH) Polijenik (Nonfamilyal) Hiperkolesterolemi • Hiperkolesterolemi Batı toplumlarında daha sıktır, toplumdaki hiperkolesteroleminin %85’i bu gruba girer • Monojenik ve sekonder bozuklukların dışındaki primer bozukluklar bu gruba girer • Sebep multifaktöryeldir • Çevresel faktörler, diyet, diyetteki doymuş yağ miktarı önemlidir Familyal Hiperkolesterolemi (FH) • Etkilenip de tedavi edilmeyen kişilerdeki ateroskleroz gelişme eğilimi nedeni ile hiperlipidemiler içinde en ciddi olanıdır. Sebep LDLR genindeki mutasyonlardır • Heterozigotlarda belirgin hiperkolesterolemi (yüksek LDLkolesterol) ve prematür kardiyovasküler hastalık riski vardır • Heterozigot FH en sık rastlanan kalıtsal hastalıklardan biridir (1/500) • Tedavi edilmemiş heterozigotların %70’inde parmakların ekstansör tendonlarında ve Achille tendonunda görülen ksantomlar klinik tanıya yardım eder LDL Reseptörü (LDLR) • Transmembran bir proteindir • Hem apo B-100 hem de apo E’yi bağlar • LDL apo B-100, IDL ise apo E aracılığı ile bağlanır • LDLR’nin 5 bölgesi vardır • Ligand bağlayıcı bölge amino terminalindedir • Karboksi terminali sitoplazmik bölgeyi oluşturur, reseptörü coated pit’e yönlendirir • LDLR’nin ekspresyonu feedback kontrol altındadır • Denge durumunda reseptör sayısı, hücre büyümesi ve kayıpları dengelemek için gerekli kolesterolü sağlayacak kadardır • Bu kontrol membrana bağlı transkripsiyon faktörleri (SREBP), Insig ve SCAP ile sağlanır LDL Reseptör Geninde Mutasyon • Sınıf 1 mutasyonlar: En sık rastlanan; LDL reseptör proteini ER’da sentezlenemez • Sınıf 2 mutasyonlar: ER’da sentez normaldir, Golgi’ye taşınamaz • Sınıf 3 mutasyonlar: Reseptör hücre yüzeyine taşınır ama LDL’yi bağlayamaz • Sınıf 4 mutasyonlar: Reseptör-ligand kompleksi “coated pit” te yerleşemez • Sınıf 5 mutasyonlar: Reseptörler hücre membranına geri dönemez Familyal Defektif Apo B-100 (FDB) • Apo B-100’ün, LDLR bağlayıcı bölgesini etkileyen gen mutasyonu • LDL’nin, LDL reseptörüne affinitesi azalır • Fenotip olarak FH’ye çok benzer • Plazma total ve LDL-kolesterol düzeyleri artmıştır • FH’ye göre artış daha az, tendon ksantomları daha nadirdir Sitosterolemi • Çok ender görülür • Fitosteroller (bitki sterolleri) emilerek plazma ve periferik dokularda birikir • Sebebi ABCG8 veya ABCG5 genlerindeki mutasyonlardır • Bozukluk nedeniyle bitki sterolleri uygun kanal oluşturulup bağırsak lumenine pompalanamaz, karaciğer emilen sterolleri safraya sekrete edemez • Ksantomlar, prematür ateroskleroz, angina, MI, ani ölüm görülebilir • Hemolitik anemi ilk bulgu olabilir • Sterolden fakir diyet ve ezetimib (sterol emilim inhibitörü) kullanılır Otozomal Dominant Hiperkolesterolemi (PCSK9’da Fonksiyonu Artıran Mutasyonlar) • Fenotip olarak klasik FH ve FDB’den ayırt edilemeyen ailelerin incelenmesi ile bulunmuştur • Proprotein konvertaz subtilisin keksin 9 (PCSK9) genindeki mutasyonlar sonucudur • PCSK9’un LDL reseptörlerini yıkma hızını arttıran bu mutasyonlar hücre yüzeyinde daha az reseptör ekspresyonuna ve sonuçta plazmadan hücre içine LDL alımının azalmasına sebep olur • Plazma LDL-kolesterol düzeyleri ve damar hastalığı klasik FH hastalarından daha ciddidir Otozomal Resessif Hiperkolesterolemi (ARH) • LDLRAP1 geninde mutasyon sonucudur, LDLR-LDL kompleksinin internalizasyonu bozulmuştur • LDLRAP1 geninin protein ürünü adaptör proteindir • LDLRAP1 LDL’nin reseptörüne bağlandıktan sonraki endositozunu sağlar • Fenotip olarak homozigot FH’lilere benzerler • FH’deki gibi koroner ve karotis arterlerinde prematür ateroskleroz gelişir Yüksek Trigliserid + Normal Kolesterol • Diyabetik Dislipidemi • Familyal Hipertrigliseridemi • Lipoprotein Lipaz Eksikliği (Şilomikronemi Sendromu) • Apolipoprotein C-II Eksikliği • Apolipoprotein C-III Fazlalığı • Apolipoprotein A-V Eksikliği Diyabetik Dislipidemi • Tip 2 diyabet hastalarında görülen aterojenik dislipidemidir (yüksek trigliserid, düşük HDL, küçükyoğun LDL) • Tedavide primer hedef LDL-kolesteroldür Familyal Hipertrigliseridemi • Hastaların çoğunda orta derecede, daha azında ise ciddi bir trigliserid (VLDL) artışı vardır • VLDL partikülleri normalden daha büyüktür, karaciğerde trigliserid sentezinin artmış olduğunu düşündürür • Mekanizma bilinmemekle birlikte çevresel faktörlerin genetik varyantlarla etkileşiminin etkili olduğu düşünülmektedir • Şilomikronemi sendromu dışındaki sebeplere bağlı olanlar erişkin yaşlarda ortaya çıkar Şilomikronemi Sendromu • Açlık durumunda plazmada şilomikronlar vardır • Plazma trigliserid düzeyi 1000 mg/dL • HDL-kolesterol düzeyi çok düşüktür • Tekrarlayan karın ağrısı atakları (akut pankreatit) • Hepatosplenomegali, erüptif ksantomlar, lipemia retinalis Erüptif Ksantoma Lipemia retinalis Lipoprotein Lipaz Eksikliği (Tip 1 Hiperlipoproteinemi, Hiperşilomikronemi) • Ender görülen (1 milyonda 1) otozomal resessif bozukluk • Genellikle çocukluk döneminde belirti verir • Postheparin LPL aktivite tayini ile tanı konur • Enzim konsantrasyonu yüksek olsa bile katalitik aktivitesi yoktur • Yüksek plazma şilomikron ve buna bağlı trigliserid düzeyleri (açlıkta >1000 mg/dL, yemek sonrası > 10 000 mg/dL) Apolipoprotein C-II Eksikliği • Klinik semptomlar LPL eksikliğindeki gibidir ama daha hafiftir ve daha geç ortaya çıkar • LPL aktivatörü apo C-II, vakaların %50’sinde mevcuttur ama LPL’ı aktive etmez • Postheparin LPL aktivitesi düşüktür ama apo C-II eklenince artar • Trigliserid düzeyleri yükselir (500-10 000 mg/dL) • Pankreatit atakları, tekrarlayıcı karın ağrıları • Plazma transfüzyonu ile apo C-II sağlanabilir Apolipoprotein C-III Fazlalığı • Hem LPL aktivitesini bozar, hem de apo B’nin karboksi terminaline bağlanarak LDLR’ye bağlanmasını engeller • Apo C-III düzeyleri tip 2 DM, hiperbilirubinemi, böbrek yetersizliği ve hipotiroidide yükselir • Artan yaş, alkol tüketimi, oral kontraseptif kullanımı da düzeyleri artırır • Genetik faktörler de söz konusudur Apolipoprotein A-V Eksikliği • VLDL’nin organize olmasında rol oynadığı düşünülmektedir • LPL’ye bağlı trigliserid hidrolizini aktive ettiği de düşünülmektedir • Düşük düzeyleri hipertrigliseridemiye sebep olur Yüksek Kolesterol + Yüksek Trigliserid • Familyal Kombine Hiperlipidemi (Tip 2B) • Edinilmiş Kombine Hiperlipidemi • Disbetalipoproteinemi (Remnant Hiperlipoproteinemi) (Tip 3) • Hepatik Lipaz Eksikliği • Kolesterol-7-alfa-hidroksilaz Eksikliği Familyal Kombine Hiperlipidemi • İskemik kalp hastalığı ile başvuran kişilerde en sık rastlanan lipid bozukluğu (1:100) • Erişkin yaşa kadar genellikle belirti vermez • Total kolesterol (apo B-100 ve LDL) ve/veya trigliserid (VLDL) düzeyleri artmıştır • Apo B-100 fazla miktarda yapılmaktadır • Ailenin farklı bireylerinde farklı fenotipler gözlenir, aynı kişide patern değişebilir • **LDL küçük ve yoğun, HDL-kolesterol düşük, trigliserid yüksektir (aterojenik lipid profili) • Hastalar genellikle obezdir, karaciğerde müsait trigliserid artmıştır Edinilmiş Kombine Hiperlipidemi • Metabolik sendromlu kişilerde sık görülür • Tip 2 DM, hipertansiyon, santral obezite, KKH’nı içeren bir sendromdan kaynaklanmaktadır • Plazmadaki yüksek serbest yağ asidi düzeyi karaciğerde fazla miktarda VLDL sentezine sebep olur • VLDL, LDL’ye olgunlaşır • LDL ve VLDL artar Remnant Hiperlipoproteinemi (Tip 3) • Disbetalipoproteinemi de denir • VLDL fraksiyonu kolesterolden zengindir • Sebep, karaciğer ve bağırsak kaynaklı kalıntı partiküllerindeki artıştır • Elektroforezde birbirinden ayrı pre-β ve β bantları yerine geniş bir β bantı görülür • Hem kolesterol hem de trigliserid düzeyleri artmıştır • Hastalar apo E-2 için homozigottur • Fenotipin ortaya çıkması için obezite, diyabet, aşırı alkol tüketimi, hipotiroidi gibi sekonder bir sebep veya başka bir primer hiperlipidemi gerekir • Erişkin yaştan önce ortaya çıkmaz • Avuç içi çizgilerindeki palmar ksantomlar karakteristiktir • Diz ve dirseklerin ekstansör yüzeylerinde de ksantomlar vardır • Koroner arterlerin yanısıra periferik damarları da tutan prematür ateroskleroz riski artmıştır Hepatik Lipaz Eksikliği • HDL fraksiyonu büyük, trigliseritten zengin, HDL2 dansitesindeki partiküllerden oluşmuştur • Homozigotlarda ciddi hipertrigliseridemi, hiperkolesterolemi ve artmış IDL konsantrasyonu vardır • Apo A-I ve HDL-kolesterol konsantrasyonu hafif artmıştır Kolesterol-7-alfa-hidroksilaz Eksikliği • Ender görülür • Safra asidi sentezinin ilk basamağını katalizleyen enzimi kodlayan gen defektiftir • Karaciğerde LDLR aktivitesinin azaldığı düşünülmektedir • Tanı konan az sayıdaki hasta statin tedavisine dirençlidir Düşük Kolesterol + Düşük Trigliserid • Abetalipoproteinemi • Hipobetalipoproteinemi • Şilomikron Retansiyon Hastalığı Abetalipoproteinemi • 1950’de Bassen ve Kornzweig tarafından tarif edilmiş, 1952’de nedeni anlaşılmıştır • ApoB geni normaldir • Mikrozomal Trigliserid Transfer Protein (MTP) defektiftir • ER’da lipidler apo B ile birleşemez • Apo B içeren lipoproteinler yapılamaz • Plazmada apo B içeren lipoproteinler ve apo B yoktur • Yağda eriyen vitaminlerin (özellikle A ve E) emilimi bozulur • Trigliserid ve total kolesterol düşüktür • Hepatosit ve eritrositlerde yağ damlacıkları birikir Abetalipoproteinemi (Klinik Bulgular) • Bebeklik çağında büyüme geriliği ile başvuru • Yağ malabsorpsiyonuna bağlı kronik diyare • Periferik yaymada akantositoz • Gözdibinde atipik retinitis pigmentoza • Gece körlüğü, ataksi • Şilomikron yokluğu nedeni ile yağda eriyen vitaminlerin emiliminde bozukluk vardır • Düşük yağ içeren diyete cevap verir • Eksik vitaminlerin yerine konması gerekir Hipobetalipoproteinemi • ApoB geninde nonsens ve frameshift mutasyonlar sonucu “budanmış” apo B • Apo B-100’ün %6.46-%89’u mevcuttur • Lipid bağlama kapasitesi azalır, %29’un altında lipoprotein oluşturamaz • Heterozigotlar genellikle asemptomatiktir • Bunlarda total kolesterol ve LDL-kolesterol normalin 1/3’ü kadardır • Homozigotlarda abetalipoproteinemideki klinik görülür Şilomikron Retansiyon Hastalığı • Plazmada apo B-48 bulunmaz • Şilomikronların enterositteki sekresyon yolunda rolü olan Sar1 GTPaz proteinin geninde (SARA2) mutasyonlar saptanmıştır • Etkilenen kişilerde LDL, HDL ve yağda çözünen vitaminler düşüktür • Çocukluk çağında yağ malabsorpsiyonu ve steatore vardır • Yağda çözünen vitaminler dışarıdan verilmezse nörolojik disfonksiyon gelişir • Enterositlerde yağ damlacıkları bulunur İzole Düşük HDL-kolesterol • Familyal Hipoalfalipoproteinemi • Apo A-I eksikliği ve Apo C-III eksikliği • Apo A-I varyantları • Tangier hastalığı • LCAT eksikliği - Klasik (tam) eksiklik - Balık gözü hastalığı Familyal Hipoalfalipoproteinemi • Oldukça sık görülür (1:400) • Tanı kriterleri: - Normal VLDL-kol. Ve LDL-kol. varlığında düşük HDL-kol. - Sekonder sebeplerin bulunmaması - Birinci derecede akrabada aynı lipoprotein paterni • HDL-kol. Erkeklerde < 30 mg/dL Kadınlarda < 40 mg/dL Ailelerin yarısında hepatik lipaz veya apo A-I/C-III/A-IV gen defektleri Bazı vakalarda ABCA1 gen mutasyonları Prematür KKH tipiktir Apo A-I eksikliği ve Apo C-III eksikliği • 3 tip eksiklik tanımlanmıştır, hepsinde korneada bulanıklık ve prematür koroner kalp hastalığı görülür • Sadece tip I’de defekt tanımlanmıştır • Hem apo A-I hem de apo C-III eksiktir • Apo A-I geni apo C-III genine komşudur, mutantlarda 5.5 kb’lık bir parça ters yerleşir • HDL-kol. < 5 mg/dL Apo A-I varyantları • En az 11 varyant tanımlanmıştır • En iyi bilineni olan apo A-IMILANO da HDL- kolesterol düşüktür ama ateroskleroz insidansı artmamıştır • Lipid bağlama ile ilgili bölge etkilenmiştir • Ek olarak LCAT aktivitesi de azalmıştır Tangier Hastalığı • Sebebi ABCA1 genindeki mutasyonlardır • Ender görülür, geçiş otozomal ressesif • HDL hemen hiç yok, apo A-I ve A-II çok düşük • HDL yapısal olarak anormaldir • Makrofajlarda kolesterol esterleri birikir • Plazma total kolesterol düşük, trigliserid değişir • Büyük turuncu tonsiller patognomoniktir • Splenomegali, hafif trombositopeni vardır • Hepatomegali, lenfadenopati daha az görülür • Periferik nöropati • Kardiak risk artmış olmakla birlikte beklenenden düşüktür (LDL-kolesterol de düşük ve trombositopeni) LCAT Eksikliği • Ender görülür, LCAT geninde mutasyon vardır, otozomal resessiftir • Serbest kolesterol esterleşemez • Lipoproteinlerin yapısı ve şekli bozuktur; HDL disk şeklinde veya küçük küreseldir • Korneada opasite, hemolitik anemi, proteinüri (böbrek yetersizliği) • Plazma trigliseridi yüksek, HDL-kolesterol düşüktür • Prematür ateroskleroz gelişir Balık Gözü Hastalığı Sebebi LCAT geninde mutasyonlardır Familyal LCAT eksikliğinden farklı olarak tespit edilebilir LCAT aktivitesi vardır “Ölü balık gözü” görüntüsüne sebep olan kornea opasitesi çok düşük HDL düzeyine (normalin %10’u) bağlıdır LDL trigliseritten zengin, VLDL artmış ama bileşimi normaldir İzole Yüksek HDL-kolesterol • Kolesterol Ester Transfer Protein Eksikliği Kolesterol Ester Transfer Protein Eksikliği • CETP genindeki çeşitli mutasyonlar sonucu ortaya çıkar • Homozigotlarda plazma HDL-kolesterol (> 100 mg/dL), apo A-I konsantrasyonu yüksektir • Tamamen yokluğunda HDL-kolesterol normalin 5 katı, LDL-kolesterol ve apo B normalin %60’ı kadardır • CETP eksikliği aterom oluşumuna karşı koruyucu olduğundan CETP’i inhibe eden ilaçlar ile klinik deneyler sürdürülmektedir Sekonder Hiperlipidemi Sebepleri Hiperkolesterolemi (LDL↑) • • • • • • Hipotiridi Nefrotik sendrom Kolestaz Anoreksia nervosa İmmünglobulinler İlaçlar -Siklosporin -Sirolimus -Antiepileptikler Hipertrigliseridemi (VLDL↑) DM (tip 1, tip 2) KBY Obezite Alkol Hipotiroidi İlaçlar (östrojenler, kortikosteroidler, progestojenler, retinoidler) • İmmünglobulinler • • • • • • Birleşik (Mixed) Hiperlipidemi (VLDL, LDL) • Hipotiroidi • Nefrotik sendrom • İmmünglobulinler Diabetes mellitus • Kontrolsüz diyabette hipertrigliseridemi gelişir. Her iki tipte de insülin eksikliği vardır: • İnsülin LPL’ı aktive eder fakat yağ dokusunda hormon duyarlı lipazı inhibe eder • Diyabette yağ asidi klirensi azalırken karaciğere yağ asidi akışı arttığından hepatik trigliserid sentezi artar • Diyabetteki dislipidemi küçük, yoğun LDL ve düşük HDL-kolesterol ile karakterizedir Hipotiroidi • LDL-kolesterol artar çünkü: • LDL reseptörleri azalır, buna bağlı olarak LDL klirensi azalır • LPL aktivitesi de azalabilir Nefrotik Sendrom • Hepatik protein sentezi arttığından apo B-100 yapımı da artar • LDL-kolesteroldeki artış albuminürinin ciddiyeti ile ilişkilidir • HMG-CoA aktivitesi de artmıştır • LPL aktivitesi azalır: hipertrigliseridemi Kronik Böbrek Hastalığı • En sık gözlenen bozukluk hipertrigliseridemidir • Apo B-48 içeren lipoproteinler ve kalıntıları artmıştır • Trigliseritten zengin lipoproteinlerin apo C-III içeriği artmıştır • Apo C-III hem LPL’ı hem de şilomikron ve VLDL kalıntılarının karaciğer tarafından alınmasını inhibe eder • Böbrek yetersizliğinde kardiyovasküler hastalık riskinin arttığı bilinmektedir Böbrek Transplantasyonu • İmmünsupresif ilaçlar hiperlipidemiye sebep olur • Kortikosteroidler hem hiperkolesterolemi hem de hipertrigliseridemi yapar • Takrolimustan çok, sirolimus ve siklosporin ciddi hiperkolesterolemiye sebep olur Karaciğer Hastalığı • Kolesterol ekskresyonunun fizyolojik tek yolu karaciğer tarafından safraya sekresyondur • Lipoprotein X kolestaza özgüdür • Aterojenik potansiyeli tanımlanmamıştır, ancak kolestazda Lp(a) nın düşük ve HDL-kolesterolün de yüksek olması, kolestazın kardiyovasküler riski arttıran bir bozukluk olarak tanınmamasının sebebi olabilir NASH ve NAFLD • Non-alkolik steatohepatit (NASH) ve non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) metabolik sendromun belirtileri olup kardiyovasküler risk artışı ile ilişkilidir • Her ikisi tip 2 diyabet, IGT ve IFG ile de ilişkili olabilir • NASH/NAFLD ile ilişkili dislipidemi ya hipertrigliseridemi ya da mikst hiperlipidemidir • Küçük, yoğun LDL partikülleri nedeni ile familyal kombine hiperlipidemiden ayırdedilmelidir Alkol • Yatkın kişilerde hipertrigliseridemi sebebidir • VLDL’nin yapımı artmış, uzaklaştırılması azalmıştır • Ağır vakalarda akut pankreatite yol açan şilomikronemi sendromu ile sonuçlanabilir • Makul miktarda alınan alkol, HDL-kolesterolü arttırdığından daha düşük mortalite ile ilişkilidir Lipid Bozukluklarının Araştırılması • Serum veya plazmanın görünüşü lipid bozukluğunu gösterebilir • Büyük partiküller olan şilomikronlar ve VLDL ışığın saçılmasına yol açar • Plazmadan daha az yoğun olan şilomikronlar 4°C’de bir gece bekletilen örneğin yüzeyinde krema tabakası oluşturur • VLDL çok yüksek konsantrasyonda ise örneğin bulanık görünmesine sebep olur • En az 12 saatlik bir açlıktan sonra alınan örnekte trigliserid, total ve HDL-kolesterolün ölçülmesi ile tam lipid profili ortaya çıkar • Total kolesterol en sık kullanılan ölçüdür, ancak bazı dislipidemilerde total kolesterol normal düzeydedir. Aç olmama durumu test sonucunu fazla etkilemez (±3%) • Trigliserid düzeyi yemekten sonra 2-3 kat artar. Ölçüm açlıkta yapılmalıdır. • HDL-kolesterol, çöktürme yöntemi (eski) veya PEG ile modifiye edilmiş enzimlerin selektif olarak HDL’deki kolesterol ile reaksiyona girmesi prensibine dayanan direkt metod ile ölçülür • LDL-kolesterol, Friedewald formülü ile hesaplanabilir: LDL-K = TK – (HDL-K + TG/5) veya direkt metod ile ölçülebilir • Friedewald formülü ile hesap için açlık durumu gereklidir, serum trigliserid düzeyi 400 mg/dL’nin altında olmalıdır • Direkt metodlar için açlık durumu gerekmez • Apo B ölçümü kardiyovasküler risk ve tedaviye cevap açısından LDL-kolesterolden daha iyi bir kestiricidir (apo B ölçümü partikül sayısını gösterir) LDL-kolesterol ve LDL Apo B POLAR SURFACE COAT Phospholipid Free cholesterol LDL NONPOLAR LIPID CORE Cholesterol Ester Triglyceride LDL-kolesterol James Otvos 2007 LDL partikülleri ateroskleroza sebep olur LDL partikül sayısı ne kadar çoksa, ne kadar kolesterol taşıdıklarına bakmaksızın, kalp krizine sebep olan plak oluşum riski o kadar artar Fredrickson et al. NEJM 1967; 276: 148 Non-HDL-kolesterol Non-HDL-kolesterol = Total kolesterol – HDL-kolesterol • LDL-kolesterolden farkı VLDL’deki kolesterolü de içermesidir • Epidemiyolojik çalışmalar vasküler riski LDL-kolesterolden daha iyi olarak, hemen hemen apo B kadar, öngördüğünü göstermiştir • LDL partikül sayısını yansıtmaktadır • Ölçümü için açlık durumu gerekmez, apo B testinden ucuzdur ATP IV’e Göre Statin Tedavisi Gereken 4 Grup • Kardiyovasküler hastalığı olanlar • LDL-kolesterolü ≥ 190 mg/dL olanlar • 40 – 75 yaşındaki tip 2 DM hastaları • 40 – 75 yaşında olup 10-yıllık kardiyovasküler hastalık riski ≥ % 7.5 olanlar
