1| DATATON PICKUP PRODÜKSİYON REHBERİ PICKUP PRODUCER'S GUIDE İÇERİK 1. İLK BAKIŞTA ......................................................................................................................... 5 2. SES TEKNOLOJİSİ ................................................................................................................. 7 3. BİR DİJİTAL SES OYNATICISI OLARAK PICKUP .................................................................. 11 4. BİR SESLİ REHBER OLARAK PICKUP .................................................................................. 19 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK ................................................................. 23 6. PICKUP’A SES DOSYALARININ YÜKLENMESİ .................................................................. 39 7. “MASTER” PICKUP’IN KLONLANMASI .............................................................................. 41 8. PICKUP SESLİ REHBER – ÜRÜNE GENEL BAKIŞ ................................................................ 43 9. GENEL KOMUTLAR – ÖZET .............................................................................................. 46 10. YEREL KOMUTLAR – ÖZET .............................................................................................. 47 3| CONTENTS Ø 20 × 10 0M M. FAB RİKA HAF ÇIKI Ş IZA KAR I 2GB H A TI Y ANA ÜKS FIZA KA LOG E P LTİL SES EBİL ASİTES TEK SEV İ İR -TUŞ İYES İ KO ARA NTR SES YÜZ OLÜ D YÜK OSYAL ARI LEN ŞAR İR J ES HOP NAS ARL INDA ÖR BOY UN ASK ISI FM A LICI MP3 KOD DEKOD E LAR I EK R YAZIL LEN FM R EBİL IMI, YEN İR İ SIK OYN ADYO İ IŞTIR LE B ATIC AĞIM MA ISI SIZ D İJİTA L SE S 4| PICKUP – PRODUCTION GUIDE 1… İLK BAKIŞTA Kızılötesi verici/alıcı. PICKUP, IR HOTSPOT AKTARICI (“Transponder”) üniteler ile iletişim kurmak için kızıl ötesi sinyalleri kullanır. Aktarıcı(“transponder”)’lar sesli turdaki ilgi noktalarının yakınına monte edilir. PICKUP’ı şarj ettiğinizde veya ses dosyaları aktardığınızda, LED yanıp sönecektir. Ses seviyesi kontrolü. Ses seviyesi kontrolü için IR verici/alıcı üzerindeki yüzüğü çevirin. Dahili hoparlör. Ekranın arka tarafında ufak bir hoparlör mevcuttur. Hoparlör, kulaklıklara bir alternatif olarak kullanılabilir. Hareket düğmesi/Ekran. Başlatmak, durdurmak, duraklatmak ve ses dosyası seçmek için tek bir düğme bulunmaktadır. Ekran; 12 belirteç ve ortada bir ışık ile, saat kadranını andıran aydınlatmalı ekrana sahiptir. Sesli rehberdeki özel fonksiyonlara erişmek için düğmeyi saat yönünde veya saat yönünün tersi yönde çevirmelisiniz. Gövde. Gövde, hafıza kartı veya bataryayı değiştirmek için vidaları sökülerek açılabilir. Bu genellikle yetkili bir PICKUP bakım servisi tarafından gerçekleştirilir. gerçek boyut Kulaklık jakı ve USB konnektörü. Jak, sıradan 3.5 mm kulaklıklar için uygundur. Eğer aynı PICKUP üzerinde iki çift kuaklık kullanmak isterseniz, bir dağıtıcı (“splitter”) bağlayın. PICKUP ile birlikte gelen USB kablosu, PICKUP’ın gövdesine takılır ve bilgisayarınızdaki USB portuna bağlanır. Ses dosyaları aktarmak ve sesli rehberi şarj etmek için USB bağlantısını kullanın. Kulaklık/USB konnektörü ayrıca, eş zamanlı olarak dosya yüklemenize ve 25’e kadar sesli rehberi şarj etmenize olanak sağlayan PICKUP CHARGER ile de uyumludur. 5| 1 . AT F I R S T G L A N C E GP1051L35 350 mAh GP 6| PICKUP – PRODUKSİYON REHBERİ 2… SES TEKNOLOJ TEKNOLOJİSİ PICKUP, sergi ve benzeri açık alanlar için kişisel bir sesli rehber olarak kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Sesli turun bir parçası olarak, Datatron kızılötesi aktarıcılar (“transponder”)’lar ile birlikte kullanılır. Aktarıcı(“transpon Aktarıcı(“transponder”)’lar sergi alanında, turun konusunu oluşturan öğelerin yanına monte edilirler. Ziyaretçi, PICKUP ile tıklayarak bir aktarıcı(“transponder”)’ı seçer, ve ilgili bölüm oynatılmaya başlar. PICKUP’taki genel özellikler, sıradaki bir kaç sayfada da anlatıldığı gibi, sıradan bir “audio” oynatıcısı ile aynıdır. Bunları iyi öğrenmeye çalışın, kendinizi ses turları oluşturmaya doğru akıcı bir geçişte hissedeceksiniz. TEMEL KAVRAMLAR... MP3 SES DOSYASI Bu bilinen ses (“audio”) formatı, bir sıkıştırılmış formatın tüm temel özelliklerine sahip olmakla beraber, üstün ses kalitesini de korumaktadır. MP3 kodlama ile, bir CD’den orijinal ses verilerini neredeyse işitilebilir bir kalite kaybı olmadan 12 kat küçültebilirsiniz. 7| 2. SES TEKNOLOJİSİ Dolayısıyla, MP3’ün en uygun format olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu, ne var ki, ileride diğer formatların eklenmesini dışlamamaktadır. The last few years have seen many advances in memory technologies for portable players. Son birkaç yılda portatif kaydedicilerin hafıza teknolojilerinde önemli gelişmeler yaşandı. PICKUP' ın hafıza kapasitesi gelişen teknoloji hızına uygun olarak "upgrade" edilmektedir. PICKUP' ın kapasitesi en iyi kalite 140 saat kayıt edilmiş MP3 kaydıdı tutabilecek şekildedir. ID3 ETİKETİ Bir sıkıştırılmış ses dosyası gömülü bir veri haznesine, bir ID3 etiketine sahiptir. Bu veri oynatıcı tarafından, şarkılar için oynatım sırasının belirlenmesi, veya çeşitli sınıflandırma kriterleri için kullanılır. MP3 dosyası reprodüksiyonunun nasıl olması gerektiği, ses seviyesi veya ekolayzır ayarı gibi bilgileri bile eklemeniz mümkündür. PICKUP bir sesli rehber olarak kullanıldığında, ID3 etiketindeki bilgi önemli bir rol oynar. Bir PICKUP kurulumunun yapımcısı, etiketin içeriğini daha sonra bu kılavuzda açıklandığı gibi düzenleyebilmelidir. ARTIST, ALBÜM, PARÇA, TARZ... Bunlar, PICKUP hafızasındaki MP3 dosyalarını sınıflandırmak için kullanılan dört temel kategoridir. Geleneksel müzik ensüdtrisi terimlerini yansıtırken ayrıca PICKUP’taki sesli rehber özelliklerine de uyarlar. Bu dört kategorinin tümünden alınan bilgi ID3 etiketinde saklanır ve dosyanın adından bağımsızdır. 8| P I C K U P – P R O D Ü KSİYON REHBERİ FM RADYO ALICISI PICKUP, bir FM alıcısı ile donatılmıştır. Saklanan MP3 dosyalarına ek olarak, PICKUP kullanıcıları FM yayınlı radyo kanallarını da dinleyebilirler. 2006’da, 5-10 m menzile sahip yerel FM vericileri Avrupa’da yasallaştırılmıştır. Bu tür yerel vericilere, yıllardır dünyanın diğer bölgelerinde de izin verilmektedir. Gerçekten, bir sergi organizatörü artık PICKUP’daki saklanmış sesi, yerel, kısa-menzilli vericilerden iletilen gerçek-zamanlı ses ile bütünleyebilir. Bunun “nedenleri” ve “nasılları” bu kılavuzda daha sonraları açıklanacaktır. KULAKLIKLAR VE AKSESUARLAR İyi kulaklıklar, sesli turu son derece geliştirmektedir. 3.5 mm jak’a sahip çoğu kulaklık tipi, PICKUP’a uyum sağlayacaktır. Dataton şu an, Sennheiser PX100 kulaklıkları tavsiye etmektedir. Bu, değiştirilebilir “ear pad”lere sahip açık bir kulaklıktır. Ortam sesini tamamıyle engellemeden, mükemmel ses sunmaktadır. Ellerinizi serbest bırakmak için, üç uzunlukta temin edilebilen boyun bağını (“lanyard”) kullanın. Boyun bağı (“lanyard”), basınç altında ayrılmak üzere tasarlanan bir güvenlik “ayrılma” konnektörüne sahiptir. Çocuklar, boyun bağını kullanırken her zaman gözerim altında tutulmalıdır. 9| 2. AUDIO TECHNOLOGY 10 | PICKUP – PRODUKSİYON REHBERİ 3… DİJİTAL SES OYNATICISI OLARAK “PICKUP” PICKUP ile ilk sesli turunuzu oluşturmadan önce bu bölümü dikkatlica okuyun. PICKUP’ın FM radyo ile, basit bir dijital ses oynatıcısı olarak, nasıl çalışabileceğini anlatmaktadır. Şöyle ki, PICKUP gerçekte tüm parçaları ayarlanan sırada oynatan, ancak bunu aktarıcı(“transponder”)’lar ile muhtemel bir parazitlenme olmadan gerçekleştiren, basit bir sesli rehberdir. TEMEL FONKSİYONLAR... BİLGİSAYARDAN SES DOSYALARI AKTARIN VE SES REHBERİNİ ŞARJ EDİN PICKUP ile verilen kabloyu kullanarak, PICKUP’ı bilgisayarınızdaki USB portuna takın. GP1051L35 350 mAh Not > Uzatma kablosu kullanmayın. Bu hem şarj, hem de dosya aktarımını tehlikeye atabilir. PICKUP’ı taktığınızda, bilgisayarınızın masaüstü’nde, veya bilgisayarınızda USB simgelerinin genellikle belirdiği yerde, bir disk sembolü belirecektir. Diskin adı “DATATON PICKUP” olmalıdır. PICKUP, hafızasında PDF kılavuzu ve demo dosyaları gibi, fabrika ayarlı dosyalar ile teslim edilmiş olabilir. Eğer tam hafıza kapasitesine ihtiyacınız var ise, bu dosyaları silin. Daha sonraki bir tarihte ihtiyacınız olursa, bu dosyalara www.dataton.com/pickup adresinden ulaşabilirsiniz. U B US 11 | 3. MP3 OYNATICISI OLARAK “PICKUP” ARTİST/ALBÜM/PARÇA sta t rtt ta Artistler ve albümler alfabetik sırada, parçalar ise nümerik sırada dizilir. Eğer bir artist veya albüm, bir rakam ile başlıyor ise, harfler ie başlayan başlıkların öncesinde ilk olarak listelenecektir. Listeme için kullanılan bilgi, ID3 etiketinde saklanır, lütfen “BİR SES REHBERİ OLARAK PICKUP” konulu 4. Bölüme bakın. Note > Parça ve dosya adını aynı olması gerekmemektedir. Parça isimlerini görüntülemek için iTunes gerekmektedir. Parçaların yüklendiği esnada, PICKUP’ın üzerindeki ışık (IR alıcısı) hızlıca yanıp sönecektir. Kopyalama sürecini yarıda kesebileceğinden ve böylece PICKUP hafızasını tekrar-biçimlendirmenizi (formatlamanızı) gerektirebileceğinden, yükleme esnasında PICKUP’ı bilgisayardan koparmayın. SES DOSYALARINI SEÇMEK VE DİNLEMEK Parçaların yüklendiği esnada, PICKUP’ın üzerindeki ışık (IR alıcısı) hızlıca yanıp sönecektir. Kopyalama sürecini yarıda kesebileceğinden ve böylece PICKUP hafızasını tekrar-biçimlendirmenizi (formatlamanızı) gerektirebileceğinden, yükleme esnasında PICKUP’ı bilgisayardan koparmayın. stop 12 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ SES DOSYALARINI BAŞLATMAK VE DURDURMAK Ses dosyalarını hareket düğmesine basarak başlatın veya durdurun. Ekran, dosya içerisindeki konumunuzu belirtir. Eğer ekran soldaki örnekte olduğu gibi görünüyor , ise, ses dosyasının %75’ini dinlemişsiniz demektir. Bir ses dosyası, bir CD’deki bir parça veya şarkıya eş değerdir. Yani sesli rehber için, kısıtlı bir ses mesajı anlamına gelir. Bir ses dosyasını duraklattığınızda, ortadaki ışık yanar. Bir ses parçasının sonuna gelindiğinde, veya PICKUP düşük-güç hibernasyon moduna girdiğinde, ortadaki ışık hafifçe yanar. PICKUP çalma listesindeki bir sonraki parçaya geçtiğinde, kadrandaki tüm belirteçler ard arda yanar. Özel sesli rehber özellikleri (3. Bölüme bakın) eklemediğiniz sürece, PICKUP hafızasındaki tüm ses dosyaları duraklama olmadan oynatılacaktır. Sonuncusunun oynatımı bittiğinde, PICKUP durur. Bir kaç dakika sonra, PICKUP güç tasarrufu için kendini kapatır. Ayrıca, bir ses dosyası dakikalar boyunca duraklatılmış kaldığında, PICKUP yine kendini kapatır. Üniteyi tekrar açmak için hareket düğmesine basın, oynatım kaldığı yerden devam eder. basılı tutun! HIZLI İLERİ ATLAMA Bir dosyayı oynatmayı durdurmayı, ve listedeki bir sonraki dosyaya atlamayı seçebilirsiniz. Basitçe düğmeye bir kaç saniyeliğine basılı tutun ve bir sonraki parça 13 | 3. MP3 OYNATICISI OLARAK “PICKUP” çift tıkla! oynatılmaya başlayacaktır. Eğer düğmeye basmaya devam ederseniz, PICKUP bir sonraki parçaya atlar, ve böyle devam eder. Bir dosyanın yerini saptamak veya dosyalara göz atmak için bu özelliği kullanın. Çalan bir şarkının başına geri atlamak için, düğmeye hızlı bir şekilde iki kereliğine – çift tıklama – tıklayın. Eğer iki saniye içerisinde tekrar çift-tıklarsanız, bir önceki parçaya atlarsınız, ve bu şekilde devam eder. Kısacası, hareket düğmesi ses içeriğiniz içerinizde oynatmanıza, durdurmanıza, ileriye veya geriye atlamanıza olanak sağlar. Bu basit, dokunsal yöntem; her zaman, ekrana bakmak zorunda olmadan etrafınızda neler olup bittiğine konsanstre olabileceğiniz anlamına gelir. 5. Bölüm, ses dosyalarını seçmek için diğer yolları açıklamaktadır. FM RADYOSUNU AYARLAMAK VE DİNLEMEK Dahili radyoyu, PICKUP kızıl ötesi aktarıcı(“transponder”)lar ile birlikte, sesli rehber içeriklerinde kullanmak için bir çok yok mevcuttur, 4. Bölüme bakın. Ayrıca, dahili FM radyoyu, normal FM radyo yayınlarını dinlemek için kullanabilirsiniz. 12’ye kadar radyo kanalı hızlı ve kolay seçim için ön-ayar(“preset”) olarak kaydedilebilir. Ön-ayarlar, FM sinyalindeki RDS standardını kullanır, ki bu nerede olursanız olun PICKUP’ın en iyi sinyali bulacağı anlamına gelir. RADYO İSTASYONLARINI KAYDETMEK Eğer PICKUP’ta FM radyoyu daha önce kullanmamışsanız, saklanan bir kanal ayarı olmayacaktır. Hareket düğmesini kullanarak radyoyu İstediğiniz kanala getirin ve ayarları saklayın. 14 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 1) Hareket düğmesini saat yönünde çevirin. Unutmayın ki yalnızca hafifçe çevrilebilir. Düğmeyi bırakın. Düğme ekranında, saat bir yönünde tek bir yanıp sönen belirteç görüntülenir. Radyo, bir radyo kanalı aramaya başlar. yanıp sönen ışık 2) Kaydetmek istediğiniz kanal ayarına gelene kadar 1)’i tekrar edin. 3) Kaydetmek istediğiniz kanalı bulduğunuzda, belirteç yanıp sönmeyi bırakıp devamlı yanana kadar hareket düğmesine basın. Bu kanal artık “saat bir” yönünde kayıtlıdır. basılı tutun! 4) Diğer kanaları kaydetmek için işlemi tekrarlayın. Saklanan her bir yeni kanal için, ekran kadranında yeni bir belirteç gösterilir. Kanalları, ekrandaki belirteçlerinin konumundan tanımayı kısa sürede öğreneceksiniz. KAYITLI RADYO KANALLARINI SEÇMEK VE DİNLEMEK 1) Kanalı seçmek için hareket düğmesini saat yönünde veya saat yönünün tersi yönde çevirin. Eğer belirteç, sabit ışık gösteriyor ise, orada saklanan bir kanal vardır. Eğer kadran üzerinde bir belirteç yanıp sönüyor ise, bir kanal ön-ayarı atanmamış demektir. 2) Saat bir yönündeki radyo seçildikten sonra, hareket düğmesini saat yönünün tersine çevirerek FM radyodan çıkın. PICKUP artık dahili hafızasından MP3 dosyaları oynatmak için hazırdır. BİR ÖN-AYARI DEĞİŞTİRMEK 1) Değiştirmek istediğiniz kanal belirtecine ulaşana kadar hareket düğmesini çevirin. basılı tutun! yanıp sönen ışık Kanal belirteci yanıp sönmeye başlayana kadar, hareket düğmesine basın. 15 | 3. MP3 OYNATICISI OLARAK “PICKUP” yanıp sönen ışık basılı tutun! 3) Daha yüksek frekans menzilinde yeni bir kanal aramak için düğmeyi saat yönünde, veya daha düşük frekanslarda arama yapmak için düğmeyi saat yönünün tersi yönde çevirin. 4) İstediğiniz kanalı bulduğunuzda, belirteç yanıp sönmeyi bırakana kadar düğmeye basın. Yeni kanal kaydedilmiştir. HIZLI AÇMA/KAPAMA Radyo sesini, ses seviyesi kontrolünü değiştirmeden hızlıca kapatmak için: tıklayın 1) Hareket düğmesine basın. Düğmenin ortasındaki düğme, duraklattığınızı (aynı dahili hafızadaki MP3 dosyalarını duraklatır gibi) belirtir: Bu durumda PICKUP, güç tasarrufu için bir kaç dakikanın ardından kendini kapatacaktır. 2) Radyoyu dinlemeye devam etmek için hareket düğmesine tekrar basın. tıklayın EKOLAYZIRI AYARLAYIN Kulaklık seçiminize, kişisel seçimlerinize ve ses performansına uyum sağlamak için, ses dosyası oynatımına özgü bir kaç ekolayzır ayarı bulunmaktadır. Note > Bu ayarlar radyo dinlediğinizde kullanılamamaktadır. Bir frekans eğrisi seçin: 1) Tanıdık bir ses parçası dinleyin. 16 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 2) Düğmeyi saat yönünün tersi yönde çevirin. Düğme ekranı, düz bir frekans eğrisini belirten bir yarım-daire görüntüler. Bu, tüm ses frekanslarının kayıt edildikleri ile aynı güçte oynatıldığı anlamına gelir. 3) Düğmeyi bir kez daha saat yönünün tersine çevirin. Soldaki daha parlak ışık, arttırılmış bass’a sahip bir frekans eğitisi seçtiğinizi belirtir. 4) Düğmeyi tekrar saat yönünün tersi yönde çevirin. Soldaki ve sağdaki ışıklar, arttırılmış bass ve tiz’e sahip bir frekans eğrisi seçtiğinizi gösterir. 5) Düğmeyi bir kez daha saat yönünün tersine çevirin. Soğdaki parlak ışık, arttırılmış tiz’i belirtir. 6) Düğmeyi tekrar saat yönünün tersi yönde çevirin. Üstteki parlak ışık, arttırılmış orta menzili (“mid-range”) belirtir. tıklayın Bir ayarı onaylamak için, hareket düğmesine basın; veya bir şey yapmayın ve ekran ekolayzır ayarına girmeden önce kullanılan duruma kısa süre içerisinde dönecektir. 17 | 3. MP3 OYNATICISI OLARAK “PICKUP” 18 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 4… BİR SES REHBERİ OLARAK PICKUP Sesli rehber özelliği, PICKUP’ı piyasadaki diğer dijital “audio” oynatıcılarından ayıran etkendir. PICKUP sesli rehber, ziyaretçiler ve müzeler için sayısız yarar sunmaktadır. Ziyaretçiler basit tek-tuş arayüzüne ve sade, düzgün görünümünü beğeniyle karşılayakken; kurulumu gerçekleştiren için, kablosuz aktarıcı(“transponder”)lar, kolay prodüksiyon ve yerinde yükseltim gibi özellikler öne çıkacaktır. PICKUP, küçük aletler ile ilgili az deneyimi olan veya olmayan ziyaretçiler tarafından, günlük kullanım için tasarlanmıştır. Az miktarda bakım ve kurulum altyapısı gerektirir. PICKUP, her gün binlerce ciyaretçi alan devasa sergi salonları için olduğu kadar, çok daha az ziyaretçisi olan kamu ortamları için de oldukça uygundur. PICKUP, klasik tasarım, kullanım kolaylığı, ve mükemmel sesin eşsiz uyumunu, aşırı derecede yüksek kalitedeki mekanik ve elektronik bileşenleri ile tamamlayarak sunuyor. 19 | 4. BİR SES REHBERİ OLARAK PICKUP DUVARDAKİ IR HOTSPOT AKTARICI (“TRANSPONDER”)LAR Aktarıcı (“transponder”)lar, PICKUP sesli rehber sisteminde anahtar bileşenlerden biridirler. Aktarıcılar genellikle sesliturda önem taşıyan öğelerin yanına monte edilirler. Ziyaretçi, PICKUP’ı aktarıcıya doğrultur ve üzerine tıklar. PICKUP tarafınran bir kızıl ötesi sinyal yayılır. Aktarıcı (“transponder”), dört-haneli bir sayı (aynı turda 10,000’e kadar özgün aktarıcı kullanılabilir) ile cavap verir. Bu sayı, PICKUP tarafından alınır ve PICKUP içerisinde saklanan bir veya daha fazla ilgili ses dosyasını tetikler. Prensip basit ve güvenilir olmakla birlikte minimum düzeyde kurulum ve alt yapı gerektirir. Ses kalitesi muhteşemdir ve anlatım, ses efektleri ve müzik için uygundur. Ortam ve kullanıma göre değişen, değişik aktarıcı (“transponder”)lar bulunmaktadır. Daha fazlası için: www.datatron.com/pickup/hotspot ŞARJ EDİCİ, SAKLAMA, DOSYA AKTARIMI 25-ünite şarj edici; PICKUP ünitelerini saklamak, şarj etmek ve güncellemek için kullanılır. İçerik; bir ana (“master”) PICKUP bağlayarak, ünite içerisindeki diğer ünitelere klonlama ile, veya merkezi bir sunucudan yerel ağ vasıtası ile, aktarılır veya güncellenir. Şarj edici, son derece ufak bir alan kaplar, 1000’den fazla PICKUP ünite, yalnızca 1 m²’lik bir alana sığacaktır. 20 | P I C K U P – P R O D ÜKSİYON REHBERİ 21 | 4. BİR SES REHBERİ OLARAK PICKUP MP3 SES DOSYALARI Ses dosyaları; sıradan bir bilgisayar ve; Mac ve PC için ücretsiz bulunan standart bir yazılım kullanılarak oluşturulur, ve PICKUP için düzenlenir. En popüler olanlarından biri için: http://audacity.sourceforge.net Apple’ın Garageband yazılımı, dramatik ve müzikal efektler oluşturmanıza yardımcı olur: (www.apple.com/ilife/garageband/) Profesyonel prodüktörler çoğunlukla Digidesign’dan Pro Tools’u tercih etmektedir: (www.digidesign.com) Ses dosyaları bir çok şekilde, örneğin, dil veya karmaşıklığa göre kategorize edilebilir. Aynı zamanda, bir serginin belirli alanlarında otomatik olarak tetiklenebilir, veya Dataton WATCHOUT™ görsellerine senkroniz edilebilir. WATCHOUT hakkında daha fazla bilgi almak için, lütfen ziyaret edin: www.dataton.com/watchout Tüm PICKUP kullanıcılarına, örneğin kapanış zamanında, eş zamanlı olarak genel açıklamalar yapılabilir. Ayrıca PICKUP sistemi, insan rehberler ile tamamlanabilir: aktarıcı(“transponder”)lar ile donatılan, gerçek rehberler, kulaklıklı PICKUP içerisindeki dahili FM alıcısına yayın yapabilir. 22 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 5… SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK Bu bölüm, bir sesli tur hazırlama işinin zor kısmını yapmış olduğunuzu: ses dosyalarınızı kaydedip düzenlemiş olduğunuzu varsayar. Dosyalarınız artık, PICKUP sesli rehbere uyarlanmak için hazırdır. Bu, dosyalarınızı uygun bir dosya formatına (MP3) dönüştürmek, ve ID3 etiketlerine doğru bilgiyi atamak anlamına gelir. Dosyalar, ardından ana (“master”) PICKUP’ınıza kopyalanmak için hazırdır. Sesli turunuzun ana (“master”) PICKUP ile düzgün biçimde çalıştığını test ettikten sonra, bu PICKUP’ı, kurulumunuz için tüm PICKUP’lara klonlamak için kullanabilirsiniz. Eğer sonraki bir tarihte içeriği güncellemeniz gerekir ise, bu işlemi basitçe tekrarlarsınız, ana (“master”) PICKUP’ın güncellenmesi, test edilmesi, ve klonlanması. PICKUP için ses dosyalarını, Mac ve PC için bulunabilen iTunes’u kullanarak hazırlayın. iTunes’u ücretsiz edinmek için lütfen ziyaret edin: http://www.apple.com/itunes/download PICKUP kullanımı ile ilgisi olmayan bir çok özelliği bulunsa dahi iTunes , sesli rehber dosyaları hazırlamak için, hızlı, ve kullanımı kolay bir araç. İpucu > Eğer iTunes’u bilgisayarınızda aynı zamanda başka amaçlar için de (örneğin, kişisel müzik kütüphaneniz) kullanıyorsanız, PICKUP projelerinden ayırma gereği duyabilirsiniz. Bunu yapmak için, iTunes’u açarken Alt tuşuna (MacOS) veya Shift (Windows) tuşuna basılı tutarak, basitçe ayrı bir PICKUP kütüphanesi oluşturun. Yeni klasör, PICKUP ile ilgili dosyalar için oluşturulur. 23 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK ITUNES AYARLARI PICKUP İÇİN HAZIRLIK iTunes’u açın, ardından iTunes menüsünden “Preferences” (Seçenekler) sekmesini, ve “Advanced”(Gelişmiş) sekmesini seçin. “General”(Özellikler) seçin. PICKIP dosyalarınız için en iyi temel yapıyı oluşturmak için, üstteki iki kutuyu işaretletin. Importing’e tıklayın. MP3 Encoder kullanımını, 160 kbps kalite’yi seçin. Ancak bu, içeriği otomatik olarak MP3 dosyalarına çevirmeyecektir. Diğer formatlardan dosyaları dönüştürmek için, “Advanced”(Gelişmiş) menüsündeki “Convert Selection” (Dönüştürme Tercihi) öğesini MP3 komutuna getirin. Not > iTunes’u diğer amaçlar için bir sonraki kullanışınızda, “Importing”(içeri aktarım) seçeneklerini değiştirmeyi veya resetlemeyi unutmayın. SES DOSYALARINI İÇERİ AKTARMAK PICKUP dosyalarınızı saptayın, ve LIBRARY’ye sürükleyin. 24 | PICKUP – PRODUKSİYON REHBERİ Ayrı bir çok dosyayı seçebilir veya tümüyle bir klasörü LIBRARY’ye sürükleyebilirsiniz; ya da her seferinde bir dosya sürüklersiniz. Eğer ses dosyası zaten Artist, Albüm ve Parça hakkında bilgi içeriyor ise, doğru isim ile işaretlenen klasörlere otomatik olarak ayrıştırılacaktır. Ardından, “Music”i seçerek ve hemen altındaki Tarz, Artist ve Albüm bilgilerini kontrol ederek kolayca parçalarınıza ulaşabilirsiniz. Eğer bu listeleri göremiyorsanız, iTunes penceresinin alt sağ kısmındaki göz simgesine tıklayın. Eğer dosyalarınız etiketlenmemiş ise, bilinmeyen artist ve bilinmeyen albüm olarak sınıflandırılacak, ve listenin en altında görüntülenecektir. DOSYALARI ETİKETLEMEK Not > Dosyaları etiketlemek, yalnızca düzenli görünüm için önemli değildir – etiketler, PICKUP için önemli bir bilgi kaynağıdır, ve sesli rehber kurulumunun bel kemiğidir. BİR SERGİ İÇİN TÜM DOSYALARI BULUN Bir sergide kullanıyor olacağınız tüm dosyaları saptayın. Eğer içeriklerinden emin değilseniz, listede üzerilerine çift-tıklayarak dinleyin. Şimdi, sergideki tüm dosyaları aynı Artist adı ile etiketlemeye başlayabilirsiniz. Artist adı, serginin adıdır. Örneğin, Taş Baltalar gibi. 25 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK Aynı sergi içerisindeki tüm dosyalara doğru Artist (tur) adını atayın. Aynı anda bir çok parçaya yeni bir Artist adı atamak için, öncelikle dosyaları seçin. Diyalog kutusunu açmak için, “Command + I” (Mac OS) veya “Control+I” (Windows) tuşlarına basın. Artist’in altına sergi adını girin. Yılı da ekleyebilirsiniz, ancak, şimdilik başka bir şey eklemeyin. “OK”e basın. Artık, iTunes Music klasörü içinde “Savaş Baltaları” adında bir klasör oluşturuldu. Bu, sergi için tüm ses dosyalarını içeriyor. Daha sonraları, doğru Artist adını girerek yeni dosyalar ekleyebilir, veya Artist adını değiştirerek dosya silebilirsiniz. Kural #1 > iTunes Artist adı, sergi sesli turunun adıdır. ITUNES: ARTİST PICKUP: SERGİ 26 | P I C K U P – P R O D Ü K S İ Y O N REHBERİ AYNI AKTARICI (“TRANSPONDER”)’A AİT TÜM DOSYALARI SAPTAYIN Bazı durumlarda, birden fazla aktarıcı ile ilişkili birden fazla dosyaya sahip olabilirsiniz. Aktarıcı(“transponder”) ID’si (kimliği) Albüm alanına girilir. Eğer aynı aktarıcı için birden fazla dosyanız var ise, basitçe, dosyalar için albüm alanına aynı ID’yi girin. PICKUP, aynı Alcüm adına sahip dosyaları, aynı aktarıcı ile ilişkili kabul eder. Aktarıcı için olan dosyayı, veya birden fazla var ise, aynı aktarıcıya ait tüm dosyaları seçin. Bilgi siyalog kutusunu açmak için, “Command + I” (Mac OS) veya “Control + I” (Windows) tuşlarına basın. Albüm adını girin. İsim, dört rakam ile başlar. Bunlar; sorgudaki fiziksel aktarıcı (“transponder”)ın ID numarasını oluşturan aynı dört rakamdır. Bu örnekte, 1023 Bronz Çağı baltası isimli bir klasör oluşturulur. Bu, Taş Baltalar başlıklı klasörün içerisinde olacaktır. Kural #2 > iTunes Albüm satırı, aktarıcının kimlik numarasını gösterir. Bir çok dosyaya, aynı aktarıcı(“transponder”) ile kullanım için, aynı Albüm (aktarıcı numarası) atanabilir. ITUNES: ALBUM PICKUP: AKTARICI Tek bir aktarıcı ile ilgili bir çok ses dosyasına ne zaman ihtiyacınız olabilir? Bir turun farklı dil versiyonlarını bulundurmak, veya bilgiyi, ziyaretçinin bir kaçı veya hepsi arasında tercih yapabileceği şekilde kesitlere ayırmak isteyebilirsiniz. 27 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK PARÇALARA İSİM VE PARÇA NUMARASI ATAYIN Her dosyaya doğru aktarıcı(“transponder”) numarasını girdikten sonra, sıra bireysel dosyalara isim ve parça numarası atamakta. İsimler, daha sonra ek talimatlar eklediğinizde, dosyaları tanımanızı kolaylaştırmak için kullanılır. Parça numalaralı, dosyalar için oynatım sekansına karar verir. Parça numarasını girmeniz gerekir, ancak toplam parça sayısını girmeniz gerekmemektedir. Bir aktarıcı (“transponder”) ile ilişkili yalnızca bir adet dosyanız olsa bile, isim ve parça numarasını girin. Eğer bir aktarıcı ile ilişkili bir adet dosyanız var ise, Parça Numarasına “1” girin. Eğer aynı aktarıcı üzerinde bir çok dosyanız var ise, Parça Numarası satırında oynatım sırasını düzenleyin. Not > iTunes bilgi diyaloğuna yeni isim ve parça numaraları girdiğinizde, gerçek dosyanın da, bilgisayarınızda görünen gerçek ismini değiştirirsiniz. Dosya adı, iTunes’da atanan değeri yansıtmak üzere değiştirilir, ve parça numarası ilk olarak gösterilir. Yukarıdaki ilk dosya için dosya adı, şu olacaktır: 01 Professor on hewing techniques.mp3 28 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ DESTEKLEYİCİ OLARAK RESİMLER EKLEYİN Her bir Albüm/Aktırıcı’ya, içeriği desteklemesi için bir resim ekleyebilirsiniz. “Artwork”ü seçin ve imajı ekleyin. İmaj, aktarıcıya ait olan bir dosya ne zaman seçilse veya oynatılsa, iTunes penceresinin alt sol köşesinde görüntülenecektir. Bir resim, aktarıcı (“transponder”) ile ilgili bir öğeyi, örneğin, bir hatırlatıcı olarak görüntülemek için kullanılabilir. Note > Resim, aktarıcıya atanan her dosyaya kopyalanacaktır. Unutmayın ki bir resim, PICKUP’ta bulunan kullanılabilir hafızanın yaklaşık olarak dosya başına 10 saniyelik oynatım süresi kadarlık bölümünü kullanmaktadır. Eğer bir projenin sonlarına doğru hafıza sıkıntısı çekiyorsanız, basitçe bir veya tüm aktarıcılar için olan resimleri kaldırın. AÇILIŞ ALBÜMÜ, AÇILIŞ DOSYASI, VE PROGRAMLAMA KOMUTLARI Important > Sesli rehber kurulumlarında PICKUP, şarj ediciden veya bilgisayardan ayrıldığında, özel bir açılış dosyasını oynatmak zorundadır. PICKUP’ın bağlantısı, şarj ediciden veya bilgisayardan kesildiğinde, varsayılan olarak bir dijital “audio” oynatıcısı gibi davranacaktır: düğmeye bastığınızda, ilk albümdeki ilk parça oynatılmaya başlar. PICKUP’ın bunun yerine bir sesli rehber olarak işlemesini sağlamak için, ilk dosya üniteye nasıl davranacağı hakkında talimatı veren bilgiyi içermelidir. PICKUP için bir kaç ayar bulunmaktadır. Bunlar, “Comments” (Yorumlar) satırına (iTunes dosya bilgi diyaloğu) girilir. Genellikle, bu satıra girilen bilgiler dinleyici için arka plan bilgisidir, örneğin, parçanın iyi olup olmadığı veya ne zaman kaydedildiği gibi. PICKUP tüm ses dosyalarının “Comments” satırını tarar ve buralardaki metinleri tercüme eder. 29 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK Eğer “Comments” alanındaki bilgi PICKUP ile alaklı görünüyor ise, metin aktif komut olarak tercüme edilir. İki tip komut bulunmaktadır: Global komut Global komuta sahip bir ses dosyası oynatıldığında, komut o dosyadan işleme girer ve akabindeki sıralı dosyalar için etkisini sürdürür. Yerel Komut Bu komut türür yalnızca geçerli ses dosyasını etkiler. En baştaki ses dosyasına (açılış dosyasına) komutlar girerek, sırada gelen tüm parçaların işleyişini etkileyebilirsiniz. Açılış dosyası, örneğin, ziyaretçiyi karşılayan kısa bir mesajdan ve tur hakkında faydalı bilgilerden oluşabilir. Ayrıca, yalnızca PICKUP’ı sesli rehber moduna ayarlamak amacıyla, sessiz bir dosya da olabilir. Alternatif olarak, dosyanın oynatımını engelleyen gömülü bir dosya komutu eklenebilir (bkz. YEREL KOMUTLAR). Yukarıdaki örnekte, açılış dosyası, ilk dört rakamı 0000 olan bir Albüm içerisinde bulunuyor. Bu, dosyanın sergideki tüm diğer dosyalardan önce oynatılacağını garantilemektedir. 30 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ GLOBAL KOMUTLAR Bunlar açılış dosyasında gömülüdürler ve sıradaki tüm dosyaları etkilerler. Teoride, diğer dosyalarda bulunabilmelerine rağmen öncelikli görevleri PICKUP’ı geçerli sergi ortamına uyarlamak için tek bir komut vermektir. Genel komutlar aşağıda listelenmiştir. PICKUP yalnızca kalın yazılan karakterleri okur – geri kalanı opsiyoneldir. Baş harfler, vir değer veya özel karakterler ile birleştirilir. PICKUP’taki bu değerler, siz “Comments” satırından kasten değiştirmedikçe, fabrika ayarlarında oldukları şekilleriyle kalırlar. Diğer bir değişle, yalnızca değiştirmek istediğinizde komut girersiniz. EarphoneVolume Değerler: [X-Y]. Bu, ses seviyesi menzilini minimum %X ve maksimum %Y arasında sınırlayarak ses seviyesi ayarını kısıtlar. Varsayılan ayar: 0–100 Örnek > EV 20-80 ses seviyesini, maksimum ses seviyesinin %20-80’i arasında sınırlar. Bu komut, belirli kulaklık tipleri için, veya sessiz ortamlar içerisinde kullanımda sesin asla fazla yüksek olmayacağını garantiler. Ses seviyesi skalasının düşük ucunu sınırlamak, iyi bir fikir olacaktır. Bu, ziyaretçilerin ses seviyesini istemeden sıfıra indirmesini, ve tekrar açmayı bilmediğinde sorun yaşamasını engeller. EarphoneEQ Değerler: [1, 2, 3, 4, 5]. Bu komutu, ekolayzır profilinin ön-ayarını değiştirmek için kullanın. Bu, belirli kulaklık ve ses materyali tiplerine uyum sağlamaya yardımcı olur. Varsayılan ayar: 1 Örnek > EE 2 geliştirilmiş bass sunan ikinci ekolayzır ayarını seçer. Speaker Volume Değerler: [X-Y]. Bu yukarıdaki EV ile benzerdir, ancak ses ayarını hoparlör için sınırlar. Varsayılan: 0–100 31 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK Örnek > SV 70–70 hoparlörlerin minimum ve maksimum ayarını %70’e ayarlar. Yani, hoparlör seviyesi değiştirilemeyecek duruma gelir. Speaker EQ SpeakerDelay Değerler: [1, 2, 3, 4, 5]. Bu, hoparlör için ekolayzır profili ön-ayarını değiştirir. Varsayılan ayar: 1 Örnek > SE 5 Değerler [0-1]. Sesli rehberi hoparlörden dinleyen ziyaretçiler, PICKUP’ı kulak seviyesine kaldırak için zamana ihtiyaç duyabilirler. Bu komut, bir ses dosyası oynatılmaya başlamadan önce, 1 saniye’ye kadar, bir gecikme yerleştirir. Ondalık saniye değeri gitmek için, bir nokta veya virgül kullanılabilir. Varsayaılan ayar: 0 Turn Right Örnek > SD 0.3 Değerler [OFF/FF/FM]. Bu, hareket düğmesi saat yönünde çevrildiğinde hangi fonksiyonun gerçekleştirileceğini tanımlar. Mümkün olan dört ayar bulunur: OFF: Düğme çevirildiğinde bir şey olmaz FF: Bir sonraki dosyaya hızlı ileri atlama FM: FM radyosuna erişim, bölüm 3’te anlatıldığı şekilde. Varsayılan ayar: FM Örnek > TR OFF düğme saat yönünde döndürüldüğünde bir şey olmayacağı anlamına gelir. TurnLeft Değerler: [OFF/RW/EQ]. Bu ayarlar, hareket düğmesini saat yönünün tersi yönde çevirdiğinizde ne olacağını belirler. Mümkün olan dört ayar bulunur: 32 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ OFF: Düğme çevirildiğinde bir şey yapılmaz. RW: Uygun olduğunda, önceki dosyalara geri atlar EQ: Ziyaretçilerin ekolayzır ayarını seçmelerine olanak sağlar Varsayılan ayar: EQ Örnek > TL RW hareket düğmesini saat yönünün tersi yönde çevirmek bir önceki parçaya atlatacaktır (eğer önceki parça var ise). Fast Fwd/Bwd Değerler: [ON/OFF]. Bu, hızlı ileri atlama/geriye atlamaya bir alternatif sağlar. Hızlı ileri atlama için hareket düğmesine basılı tutun, geriye atlamak için çift-tıklayın. Varsayılan ayar: ON Örnek > FF ON Fonksiyon seçilmiştir. TransponderAccess Değerler: [AÇIK/KAPALI/*]. Bu komut, bir aktarıcı (“transponder”) tarafından, bir ses dosyasına erişimi etkinleştirir veya devre dışı bırakır. “ON” olarak ayarlı iken, erişim aynı aktarıcı klasörü (Albüm) içerisindeki dosyalar ile sınırlıdır. “*” Olarak ayarlı iken, aktarıcı erişimi mümkündür. Seçilen klasörün dışındaki dosyalara erişim dahi, tüm dosyaların Albüm/Parça olarak oynatıldığı PICKUP prensibi çerçevesinde mümkündür. Varsayılan ayar: OFF Örnek > TA ON bir aktarıcı(“transponder”)’a tıklayarak, ilgili aktarıcı klasöründeki ses dosyalarına erişebileceğiniz anlamına gelir. SelectG enre Değerler: [Tür]. Bu, aynı dil, tur seviyesi, tur kısmı vs.’ye ait ses dosyalarına erişimi sınırlayabilmenizi sağlayan, hünerli bir komuttur. Bunun girilmesinin ardından, PICKUP yalnızca “Genre” (Tür) değerleri, komutta belirtilen “Genre”(Tür) değeri ile eşleşen dosyaları oynatacaktır. “Genre”, ID3 etiket bilgisinden ayarlanır. 33 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK Genellikle bu satır, Pop, Klasik, HipHop gibi müzik türlerini belirtmek için kullanılır. Ancak siz, İngilizce, Almanca, İleri İngilizce gibi PICKUP ile daha ilgili türler belirtebilirsiniz. Eğer değer olarak “*” girerseniz, Türünden bağımsız olarak tüm dosya tiplelerine erişebilirsiniz. Varsayılan ayar: * Tür (“Genre”) satırında, bir çok türü, virgül ile ayırarak listeleyebilirsiniz. Örneğin, eğer hem İngilizce, hem de İleri İngilizceye erişmek istediğinizde aşağıdakini girmeniz gerekir: Örnek > SG Ingilizce, Ileri_Ingilizce Not > Türü (“Genre”) düzgün biçimde girdiğinizden, doğru yazdığınızdan emin olun. Tür ismini yanlış yazmaktan kaçınmak için, Genre açılır (pop-up) menüsünde, önerilen tür isimlerini muhafaza edin. Kullanmayı düşünmediklerinizi silebilirsiniz. Not > Boşluk karakterleri, bir tür (“Genre”) tanımına girilemez. Bunun yerine alt çizgi (_) kullanın. Not > Tür (“Genre”) satırı boş olan bir dosya, evrensel sayılır ve SetGenre komutundan bağımsız olarak her zaman oynatılacaktır. Eğer türleri bir şekilde kullanmayı düşünüyorsanız, turunuzdaki her dosyaya bir tür atamak iyi bir fikir olacaktır. “Select-Genre” komudu genellikle açılış dosyası ile birlikte kullılsa da, diğer ses dosyaları ile birlikte de kullanılabilir. Örneğin, başlangıç ayarı “*”(varsayılan değer) olabilir. Turun ileri kısımlarında, ziyaretç örneğin tür olarak dili, dil aktarıcı(“transponder”)’sına doğrultup tıklayarak seçebilir. Sonrasında, sıradaki tüm dosyalar seçilen Tür’e sınırlanmış olacaktır. 34 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ ÖRNEK AÇILIŞ DOSYASI Soldaki örnek, bir açılış dosyasındaki gömülü komutları göstermektedir. Bunlar, geliştirilmiş orta menzil ile EQ 5 ekolayzır ayarını, hareket düğmesini çevirmenin hükümsüz olduğunu, ve ziyaretçinin, aktarıcıya doğrultup tıkladığında derhal erişime sahip olduğunu belirtmektedir. Komutlar noktalı virgüller ile ayrılmuştur. Diğer komutlar fabrika ayarlarında bırakılmıştır. Ziyaretçi açılış dosyasını dinlediğinde, PICKUP belirtilen komut ayarları tarafından yönetilecektir. Bu daha sonra, bir aktarıcı(“transponder”) ile tetiklenen diğer dosyaları kullanarak değiştirilebilir. Bu açılış dosyası, “0000 Taş Devri Müzesine Hoş Geldiniz” aldı albümün bir parçasıdır, ve çalma listesinde ilk sırayı alır. 35 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK YEREL KOMUTLAR Bu komutlar yalnızca bireysel dosyaları etkilemektedir. Loop Değerler [-/sayı]. Genellikle – (değer yok) olarak ayalayın. Bu, ses dosyasının kullanıcı hareket düğmesine basıp durdurana kadar bir döngü (“loop”) içerisinde oynatılacağını belirtir. Yani dosya; kullanıcının kendisi örneğin yeni bir aktarıcıya doğrultup-tıklayarak, yeni bir ses dosyası seçmedikçe, oynatılmaya devam edecektir. Eğer bir Loop komutunu bir sayı izlerse dosya, belirtilen sayı kadar tekrar yapacaktır. Eğer Loop komutu “1” olarak ayarlanırsa, dosya bir kez oynatılır. Bir Loop komutu girilmediğinde de bu gerçekleşir. Eğer komut 0’a ayarlanır ise, dosya oynatılmayacaktır. Ancak, herhangi bir gömülü komut, çalıştırılacaktır. Bu, herhangi bir ses oynatmadan komut çalıştırmak istediğinizde kullanışlı olabilir. Example > L Dosya durdurulana kadar tekrar edecektir. Hold Değerler: [-/zaman], genellikler – olarak ayarlayın. Eğer bir sekans içerisinde bir çok ses dosyanız var ise, ve kullanıcının bir sonraki bileşene devam etmeyi aktif olarak seçmesini istiyorsanız Hold komutunu kullanın. Örneğin, anlatıcı bir ses bileşenini “Daha fazla bilgi için, lütfen zemine doğrultun ve düğmeye basın!” diye bitirebilecektir. Gömülü komuda sahip dosya, tabi ki ilk olarak oynatılacaktır. Kullanılan zaman formatı: HH:MM:SS.SS’dir. Bir değer belirtildiğinde, örneğin 1.5, bir sonraki dosya oynatılmadan önce 1.5 saniyelik bir duraklama oluşturulacaktır. Example > H 10.23 , bir sonraki parça oynatılmaya başlamadan önce 10.23 saniyelik bir duraklama verir. 36 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ Radio Deper: [MHz]. Dahili FM alıcısı vasıtası ile, bir ön-tanımlı FM kanalı oynatılmaya başlatılacaktır. Kanal, bir yayın frekansı olarak tanımlanabilir, format: XXX.xx. Not > Komutu içeren ses dosyası, oynatılmayacaktır. Bu yüzden, eğer bir önceden kaydedilen bir dosyanın, FM vericiden gelen ses içeriği(örneğin: “Ve şimdi de, söz yerel radyo istasyonumuza dönüyouz”) başlamadan önce oynatılmasını istiyorsanız bu, daha düşük bir parça numarasına sahip ayrı bir dosyada aynı aktarıcı(“transponder”) üzerinde belirtilmelidir. Örnek > R 91.2 91.2 MHz’deki FM radyoyu oynatır. Eğer herhangi bir değer olmadan, radyoyu kendi başına girerseniz, PICKUP bulunan en son frekans ayarını kullanacaktır. Not > Radyo dinlemenin bilinen bir süresi yoktur, bu, süreç ekranının (sayfa 3’e bakın) hareket düğmesinde kullanılamayacağı anlamına gelir. Bunun yerine, anten simgesi gösterilir. AYNI SES DOSYASI İÇERİSİNDE BİR ÇOK YEREL KOMUT Yerel komutlar, kurallardan daha çok istisnalardır, ve çoğu kurulumda yaygınca kullanılmalıdır. Bazı özel durumlarda, aynı ses dosyası için birden çok komut kullanmak isteyebilirsiniz. Komutları noktalı virgül ile ayırın, ve aşağıdaki iki temel kuralı uygulayın: 1) Sonucu bilinemeyeceğinden, aynı komudu bir ses dosyası içerisinde iki kere kullanmayın. 2) Komutlar istenilen sırada girilebilir. AYNI SES DOSYASINDA BİR ÇOK TÜR (“GENRE”) Bir ses dosyası bir çok tür ile ilgili olabilir, örneğin, İngilizce, ve İsveççe. Tür(“genre”)’ler manuel olarak, virgüller ile ayrılarak girilir. 37 | 5. SES DOSYALARINI ITUNES’DA HAZIRLAMAK 6… PICKUP’A SES DOSYALARININ YÜKLENMESİ Tüm ses dosyaları iTunes’da etiketlenmiş ve hazır durumda olduğun, bilgisayarınızdan “master” PICKUP sesli rehbere yükleme zamanı gelmiş demektir. Şu şekilde yapılır: 1) PICKUP ile verilen USB kablosunu kullanarak, master PICKUP’ı bilgisayarın USB portuna bağlayın. 2) Bilgisayarın masaüstünde bir yeni disk simgesi belirecektir. 3) iTunes Müzik veya oluşturduğunuz PICKUP kütüphanesindeki sergi klasörünün yerini belirleyin. 4) İçeriği kopyalamak için, sergi klasörünüzü disk simgesine sürükle-bırak şeklinde taşıyın. Kopyalama, her bir saatlik ses için yaklaşık bir dakika almaktadır. Kopyalama devam ederken, PICKUP’ın üzerindeki üst kısmındaki ışık hızlı biçimde yanıp sönecektir. Dosyalara zarar verebileceğinden, kopyalama işlemi sırasından PICKUP’ın bilgisayar ile bağlantısını kesmeyin. 5) Tüm ses dosyaları kopyalandığında, ışık yanıp sönmeyi kesecektir. Eğer ışık daha yavaş şekilde yanıp sönmeye devam ediyor ise, bu PICKUP’ınızın şarjının tam olmadığını gösterir. Eğer PICKUP’ı şarj etmek isterseniz, ışık yanıp sönmeyi bırakıp sabit olarak yanar konuma gelene kadar PICKUP’ı bağlı olarak bırakın. Eğer istemiyorsanız, “eject” tuşuna basarak (Mac), veya Donanımı Güvenle Kaldır’ı seçerek (PC) PICKUP’ı sistemden kaldırın, ve PICKUP’ın bilgisayarla bağlantısını kesin. PICKUP’ınız artık serginiz için tüm ses dosyalarını içermektedir. Turunuzdaki aktarıcı (“transponder”)’ların kimlik numaralarını ayarlayın, ve PICKUP ile birlikte test edin. 38 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 7… “MASTER” PICKUP’IN KLONLANMASI Tek bir master PICKUP’ın içeriğini, şarj/saklama ünitesini kullanarak kolayca 25’e kadar PICKUP’a klonlayabilirsiniz. 1) Şarj edici ile birlikte verilen güç adaptörünü kullanarak, şarj ünitesine güç sağlayın. DC kablo portunda bir kırmızı ışık yanar. Lütfen unutmayın > Her zaman, şarj edici ile birlikte verilen, Datatron güç adaptörünü kullanın. Başka bir tür kablo kullanmak şarj edici ve PICKUP’larda kalıcı hasara yol açabilir. 2) USB kablosunu (PICKUP ile verilir) kullanarak master PICKUP’ı bağlayın. Bu kablo aynı zamanda PICKUP’ı bilgisayara bağlamak için kullanılır. 3) DC portunun yan tarafındaki gömülü delik içerisinde, gizlenmiş bir güvenlik anahtarı bulunmaktadır. 39 | 8. “MASTER” PICKUP’IN KLONLANMASI Bunun amacı, PICKUP ünitelerinin kazara klonlanmasını engellemektir. Anahtar, şarj edici bir master PICKUP’ı klonlamaya başlamadan önce ayarlanmalıdır. Nazikçe, deliğin içerisine “klikleyene” kadar düzleştirilmiş bir ataç sokun. Atacı yaklaşık iki saniyeliğine orada tutun, ardından çekin. Master PICKUP’ın üzerindki ışık, kopyalama sürecini belirtmek için yanıp sönmeye başlayacaktır. 4) Tüm dosyaların, şarj ediciye yüklenmesinin ardından, ışık ya yavaşça titreyecek (eğer pil tam olarak dolu değil ise), ya da sabit olarak parlayacaktır. Bu aşamada, master PICKUP’ın bağlantısını kesebilirsiniz. Not > Alıcı PICKUP üniteler, kopyalama esnasında şarj edicide olmak zorunda değildir. Master PICKUP’ın içeriği, şarj ediciye yüklenmiş ve saklanmıştır, ardından siz şarj ediciye yerleştirdiğinizde, PICKUP ünitelerine kopyalanacaktır. Not > Hem PICKUP, hem de şarj edicideki dosyalara zarar verebileceğinden, kopyalama işlemi süresince master PICKUP ünitesinin bağlantısını kesmeyin. 40 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 9… PICKUP SESLİ REHBER – ÜRÜNE GENEL BAKIŞ Aşağıdakiler, PICKUP sisteminizdeki tüm ürünlere genel bir bakış niteliğindedir. PICKUP ART NO 3356-1G (1 GBYTE HAFIZA) Sesli rehberin kendisi. PICKUP, 20 mm çapında ve 100 mm uzunluğunda sağlam metal kasaya sahiptir. Son derece kullanıcı-dostu, tek tuşlu arayüz, doğrult ve tıkla. PICKUP, yaklaşık 16 saatlik yüksek kalite stereo audio sunan 1 GB hafıza ile gelir. 4 GB’a yükseltilebilir (yaklaşık 70 saat yüksek kalite ses). PICKUP ayrıca, FM radyo alıcıya sahip bağımsız bir MP3 oynatıcısı olarak da çalışır. Ses dosyaları, USB üzerinden transfer edilir. PICKUP USB KABLOSU ART NO 8366 Dosya transferi ve şarj için, PICKUP’ USB portundan bir bilgisayara bağlamak için kullanılır. Beş PICKUP’lık her bir kutuda bir adet verilmiştir, ayrı olarak da satılmaktadır. PICKUP BOYUN BAĞI (“LANYARD”) ART NO 3557 PICKUP boyun bağı (“lanyard”) ile elleriniz serbest olsun. Boyun bağları PICKUP ile verilmektedir. Üç standart uzunlukta bulunurlar: Uzun (mor), Or Orta (kırmızı), ve Kısa (Turuncu), ve ayrı olarak da 100’lük paketler halinde (30 mor, 40 kırmızı, ve 30 turuncu) satılmaktadırlar. Boyun bağı güvenlik amaçlı “ayrılma” konnektörüne sahiptir. Boyun bağını kullanırken çocuklar sürekli gözlem altında tutulmalıdır. 41 | PICKUP SESLİ REHBER – ÜRÜNE GENEL BAKIŞ KULAKLIK PX100 UF ART NO 2008 Sennheiser’den açık, dinamik, supra-aural kulaklıklıar. PX 100, muhteşem ses reprodüksiyonu ve rahatlık sunmaktadır. “Ear pad”ler değiştirilebilir. KULAKLIK PX100 YASTIKLARI ART NO 2012 KULAKLIK PX100 için yedek “ear pad”ler. “Ear pad”leri değiştirmek, kulaklıkların ömrünü önemli derecede uzatır ve hijyen konusun çözüm sağlar. KULAKLIK DAĞITICISI (“SPLITTER”) ART NO 2011 Aynı PICKUP sesli rehbere, iki kulaklık seti bağlamak için bu dağıtıcı(“splitter”)’ı kullanın. Küçük öocukları olan ebeveynler, veya bir asistan bakıcı eşliğindeki ziyaretçiler için idealdir. PICKUP ŞARJ EDİCİ ART NO 3548 Bir seferde 25 PICKUP ünitesini şark etmek, güncellemek, ve saklamak için kullanılır. Şarj edici, kaymaz kauçuk gövdeye ve fırçalanmış alüminyum dişe sahiptir. Master PICKUP ünitesi için bir USB portuna, ve Internet üzerinden güncellemeler için bir ağ portuna sahiptir. Ebatlar: 165x165x55. Ağırlık: 1500 gram. DATATON DC ADAPTÖR ART NO 3334 PICKUP Şarj edici için DC adaptörü. Şarj edicideki DC portuna bağlanır. Şarj edici ile verilir, ayrı olarak da satılmaktadır. 42 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ IR HOTSPOT AKTARICI (“TRANSPONDER”) ART NO 3395 Kızılötesi aktarıcı(“transponder”)’lar bir sesli rehber turundaki obje veya istasyon yanlarına monte edilirler. Aktarıcı, ortam koşullarına göre 6’dan 12 aya kadar ömre sahip para (“coin”) pil ile çalışır. Ebatlar: çap 34 mm, derinlik 17 mm. IR HOTSPOT PİL ART NO 8286 IR HOTSPOT TRANSPONDER için para (“coin) pil. Tür: CR2477 IR NETWORK AKTARICI (“TRANSPONDER”) ART NO 3396 Bir Ethernet-üzrinden-güç adaptörü veya abahtarı (dahil değildir) ile çalışır. Sıradan bir, harici güç ile çalışan aktarıcı (“transponder”) olarak kullanılabilir ancak asıl fonksiyonu PICKUP ile DATATON WATCHOUT’u senkronize etmektir. Ziyaretçi, bir aktarıcı üzerine doğrultup klikleyerek, PICKUP da oynatılan “soundtrack” ile birlikte WATCHOUT görsellerini başlatabilir, veya yürütülen bir şovun “soundtrack”ine senkronize olabilir. Ebatlar: çap 47 mm, derinlik: 21mm. 43 | PICKUP SESLİ REHBER – ÜRÜNE GENEL BAKIŞ 10… GLOBAL KOMUTLAR – ÖZET GLOBAL KOMUTLAR DEĞERLER VARSAYILAN AYARLAR ÜNİTELER EarphoneVolume [X-Y] 0–100 % EarphoneEQ [1, 2, 3, 4, 5] 1 listedeki numara SpeakerVolume [X–Y] 0–100 % SpeakerEQ [1, 2, 3, 4, 5] 1 listedeki numara SpeakerDelay [0.0–1.0] 0 saniyeler TurnRight [OFF/FF/FM] FM fonksiyon TurnLeft [OFF/RW/EQ/] EQ fonksiyon FastFwd/Bwd [ON/OFF] ON fonksiyon TransponderAccess [ON/OFF/*] OFF fonksiyon SelectGenre [Tür] * (hepsi dahil) tanım 44 | PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ 11… YEREL KOMUTLAR – ÖZET YEREL KOMUTLAR DEĞERLER FORMAT UNİTELER Loop [–/sayı] yok, 0, 1, 2… tekrar Hold [–/zaman] sonsuz, SS:DD:SS.SS saniye Radio [MHz] XX.XX MHz Not > iTunes’da komut satırına komutları girerken, aşağıdaki üç temel kuralı izleyin: Komut ve parametrelerini ayırmak için, tek bir boşluk kullanın. Örnek: TA ON Aynı satırda, bir çok komuttan oluşan bir listeyi ayırmak için noktalı virgül kullanın. Örnk: TA ON; TR OFF Bir parametre menzilini belirtmek için normal tire kullanın. Örnek: TA ON; TR OFF; EV 10-50 PICKUP komutları, “firmware” güncellemeleri olarak devamlı gelişmeye tabiidir. Güncellemeler için www.datatron.com/pickup/firmware adresini ziyaret edin. 45 | 11. YEREL KOMUTLAR - ÖZET DATATRON AB2008. Tüm hakları saklıdır. Teknik özellikler bildirim olmakszın değişime tabidir. Dataton ve Dataton logosu, DATATON UTVECKUNGS AB’nin tescilli ticari markalarıdır. WATCHOUR ve PICKUP, DATATON UTVECKUNGS’un ticari markalarıdır. Diğer tüm firma veya ürün isimleri (direkt veya dolaylı olarak belirtilen) ayrı ayrı sahiplerinin tescilli ticari markalarıdır. Bu yayındaki herhangi bir terimin kullanımı, herhangi bir ticari markanın geçerliliğini etkilemek olarak görülmemelidir. Belirtilen ürünler ve üreticiler Datatron tarafından bir tavsiye veya destek unsuru oluşturmamaktadır. Email: [email protected] Teknik destek: [email protected] Web sitesi: www.datatron.com Döküman numarası: 3958-GB/1.0 46| PICKUP – PRODÜKSİYON REHBERİ