`Bana bişey olmaz ` demeyin

'Bana bişey olmaz ' demeyin
'BANA BİR ŞEY OLMAZ' DEMEYİN.
Çağın vebası AIDS tüm dünyada milyonlarca kişiyi öldürüyor, ama halen bu
hastalıktan bi haberiz....
Bugün 1 Aralık Dünya AIDS günü. AIDS hastalarının içinde bulunduğu durum zor.
Onlar bir yandan virüsün vücudu teslim almaması için; diğer yandan da
önyargılarla savaşıyor. AIDS (Kazanılmış Bağışıklık Yetmezliği Sendromu), HIV
(İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) adı verilen virüs yoluyla bulaşan bir hastalıklar
bütünüdür. Kişiye bulaşması sonucunda vücudun savunma gücü zayıflar. Kişi
bazı mikrop ve hastalıklara sağlıklı kişilerden daha duyarlı hale gelir. Sonuçta,
birden fazla hastalık ve kanserlerin ortaya çıkması ile AIDS tablosu oluşur.
Hastalık ölümle sonuçlanır.
TÜRKİYE'DE DURUM
Türkiye'de ilk AIDS vakası 1985 Kasım'ında görüldü. Aynı yıl bir de taşıyıcı tespit
edildi. Sonraki yıllarda taşıyıcı ve AIDS vakalarının sayısı arttı. Özellikle
yurtdışında çalışan işçi ve işçi yakınlarında hastalık saptandı. Bu işçiler virüsü
eşlerine de bulaştırdı. Türkiye'ye gelen turistler ve yurtdışına gidip gelen Türkler
ile birlikte AIDS yayılmaya başladı. Tehlikenin boyutları 1990'lı yıllarda Romanya,
Rusya, Gürcistan ve diğer ülkelerden fuhuş için gelen kadınlarla iyice büyüdü.
1985 yılında sinema ve sahne dünyasında 'Murti' lakabıyla tanınan Murteza
Elgin'in AIDS olduğunun ortaya çıkmasıyla yaşanan paniğin ardında, AIDS
hakkındaki bilgi yetersizliğinin etkisi fazlaydı. Sağlık Bakanlığı'nın 2006 verilerine
göre; ülkemizde 588 AIDS hastası, bin 666 kişide HIV virüsü olmak üzere, toplam
2 bin 254 kişi bu hastalığın pençesinde.
RAKAMLAR HATALI
Ancak, bu rakamlar tam anlamıyla gerçeği yansıtmıyor. Çünkü bakanlığın verileri
sadece test sonuçlarına dayanıyor. Hastanelerin Eliza Testi sonuçlarını bakanlığa
bildirme zorunluluğu var ama belirtileri yıllar sonra ortaya çıkan bu hastalığa
1/4
'Bana bişey olmaz ' demeyin
yakalandığının farkında bile olmayanlar hesaba katıldığında rakam büyüyor.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre gerçek rakamlar, resmi verilerin gelişmemiş
ülkelerde 30, gelişmiş ülkelerde ise 10 katı. Türkiye'deki rakamları 20 ile
çarptığımızda, en iyi olasılılıkla 45 bin AIDS'li olduğunu söylemek mümkün. AIDS
hastalarının en çok bulunduğu illerin başında İstanbul geliyor. İstanbul'u Ankara,
İzmir, Adana ve Bursa takip ediyor. AIDS'li hastaların büyük bölümünü 20-50 yaş
grubundaki erkekler oluşturuyor.
BULAŞMA YOLLARI
Bulaşıcı olan hastalıkta dikkat edilmesi gereken noktalar var. Bunlar:
1- Cinsel ilişki: Kanında HIV virüsü taşıyan kişiyle cinsel ilişkide bulunmakla HIV
bulaşabilir. HIV virüsü erkeğin sperm sıvısında ve kadının vajina salgısında
bulunur.
2- Kan yoluyla: HIV/AIDS'li kişinin kan, kan ürünleri, doku veya organlarının
nakliyle bulaşabilir. Örneğin, kullanılmış ve dezenfekte edilmemiş; şırınga, iğne,
cerrahi aletler, diş hekimliği aletleri, dövme aletleri, akupunktur iğneleri, jilet,
makas gibi tüm kesici ve delici aletler.
3- Gebelikte: HIV/AIDS'li anneden gebeliği süresince veya doğum esnasında
bebeğe HIV geçebilmektedir. HIV pozitif kadının doğuracağı çocuğa HIV'in geçme
oranı yüzde 30 kadardır. İnfekte annelere bebeğini emzirmesi önerilmez.
AÇIK HAVADA YAŞAMAZ
HIV, açık havaya maruz kaldığında uzun süre yaşayamaz. Dış ortamda ısı,
kuruma, su, sabun ve deterjan nedeniyle tahrip olur. Spermdeki ve vajina
salgısındaki HIV, dış ortamda birkaç saatte, kuru ortamda ise yarım saatte ölür.
HIV, kurumuş kanda da yaşamaz.
TEDAVİ MALİYETİ YÜKSEK
Tedavi döneminde doktorlar, hastaya AIDS'le yaşamayı öğretiyor. Tedavi
maliyetinin yüksekliği nedeniyle, hastanın sosyal güvencesinin olması çok önemli.
Tedavinin aksatılmaması ve psikolojik destek de şart.
KORKMAYIN AIDS BULAŞMIYOR
2/4
'Bana bişey olmaz ' demeyin
* Günlük yaşamda ve sosyal ilişkilerle,
* Öpüşme, dokunma, sarılma, el sıkışmayla,
* Umumi tuvalet, havuz ve duştan,
* Başkalarının eşyalarını kullanmakla,
* Sinek, böcek sokması, hayvan ısırmasıyla
KADINLAR KORKUYOR
DUREX'in, 5 büyük ilde 16-55 yaş grubunu kapsayan araştırma sonuçları
açıklandı. 'HIV/AIDS'e yakalanma endişesiyle cinsel davranışlarınızda değişiklik
oldu mu?' şeklindeki soruyu, ankete katılanların yüzde 55'i 'olmadı' şeklinde
yanıtladı. 'Cinselliğinizle ilgili en büyük korkunuz nedir?' sorusunu erkeklerin yüzde
41'i 'iktidarsız olmak', kadınlar ise 'AIDS kapmak' diye yanıtladı.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
* Günler veya aylar süren ateş
* Gece terlemesi
* İştah azalması
* Uzun süreli yorgunluk hissi,
* Yüzde 10'dan fazla kilo kaybı
* Eklem yerlerinde ve kaslarda ağrı
* Nedeni belirsiz, uzun süreli boğaz ağrısı
* Nedeni belirsiz lenf bezlerinin şişmesi (lenfadenopati)
* Uzun süreli ishal
* Tekrarlayan enfeksiyonlar
* Yaygın olmayan hastalıklara yakalanmak AIDS'in belirtisi sayılıyor.
TANI ise yalnızca test sonucuyla konulabilir. Vücuttaki lezyonlar ve şikayetler tanı
koymada düşündürücüdür; ama hiçbiri HIV/AIDS'e özgü değildir. Kişi HIV aldıktan
sonra ortalama 8 ya da 10 yıl sağlıklı bir yaşam sürebilir; dışardan bakmakla hasta
olduğu anlaşılamaz. Ama virüsü almasından itibaren başkalarına bulaştırabilir. Bu
yüzden sağlıklı görünen bir insandan bu virüsü çok rahat alabilirsiniz.
HEMEN ORTAYA ÇIKMIYOR...
AIDS hastalığı hemen ortaya çıkmayabilir. İlk 5 seneye kadar hiçbir belirti
göstermediği olmuştur. Yapılan çalışmalarda hastaların yüzde 30'unda hastalık
3/4
'Bana bişey olmaz ' demeyin
belirtilerinin ilk 4.5 yıl içinde ortaya çıktığı gözlenmiştir. Öte yandan, herkesin
merak ettiği 'Kan vermek ya da almak güvenli mi?' sorusunu uzmanlar, 'Kullanılan
malzemeden emin olmak gerekiyor' şeklinde yanıtlıyor.
NASIL ÖNLERİZ?
ŞÜPHELİ cinsel birleşmeden kaçınmak, AIDS virüsünün bu yolla size bulaşmasını
engelleyecektir. Seksüel birleşmeye girdiğiniz her kişi büyük bir risktir. Her yeni
partner, AIDS virüsüyle enfekte olma ihtimali arttırmaktadır. Rus Ruleti oynamak
yerine Latex prezervatifler, enfeksiyonlara karşı korunmanın en etkin yoludur.
Virüsün geçişini engelleyecek bariyer görevi yaparlar. AIDS veya başka bir
zührevi hastalığa yakalanma riskini azaltmak için prezervatif kullanılması
gerekmektedir.
4/4