Danışma Meclisi B : 139 31 . 8 . 1982 O : 2 Türkiye Büyük

Danışma Meclisi
B : 139
Türkiye Büyük Millet Meclisi üyesi hakkında,
seçimlinden önce veya sonra verilmiş bir ceza hük­
münün yerine getirilmesi, üyelik sıfatının sona er­
imesine bırakılır; üyelik süresince zamanaşımı işle­
mez;
Tekrar seçilen milletvekili hakkındaki soruştur­
ma ve kovuşturma, Meclisin yeniden dokunulmazlı­
ğını kaldırmasına bağlıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasî parti
gruplarınca, yasama dokunulmazlığı' ile ilgili görüş­
me yapılamaz ve karar alınamaz.
BAŞKAN — Bu maddeyle ilgili üç önerge var.
Okutuyorum.
Danışma Meclisi Başkanlığına
Görüşülmekte olan Anayasa Tasarısının 95 inci
maddesinin aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve
teklif ederiz.
'Saygılarımızla.
M. Rahmi KARAHASANOĞLU
Madde 95. — Milletvekilleri, Meclis çalışmaların­
daki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri dü­
şüncelerden ve bunları Meclis dışında tekrarlamak
ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamazlar.
Seçimden önce veya sonra 'bir suç işlediği ileri
sürülen bir milletvekili, Meclisçe dokunulmazlığı kal­
dırılmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutukla­
namaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüçtü hali hu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde
yetkili makam durumu hemen ve doğrudan doğruya
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bildirir.
Milletvekili hakkında, seçilişinden önce veya son­
ra verilmiş hir ceza hükmünün yerine getirilmesi,
milletvekilliği sıfatının sona ermesine bırakılır. Mil­
letvekilliği süresince zamanaşımı işlemez.
Tekrar seçilen milletvekili hakkındaki soruştur­
ma ve kovuşturma, Meclisin, dokunulmazlığını yeni­
den kaldırmasına bağlıdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisindeki siyasî parti
gruplarınca yasama dokunulmazlığıyla ilgili görüşme
yapılamaz ve karar alınamaz.
A. Pulat GÖZÜBÜVÜK Selçuk KANTARCIOĞLU
Salih İNAL
Hilmi SABUNCU
Halil ERTEM
M. Nedim BÎLGİÇ
Mehmet PAMAK
Danışma Mıeclâsi Sayım Başkanlığına
MillettintemisıiıLdisdolan MiiMeîfivölcilerMn bdr ta­
kım dokunulmazlıklan çolk doğaldır. Bir milletveki­
li maddî ve manevî baskı altında olursa görevini
31 . 8 . 1982
O :2
serbestçe yapamayacağı gilbi, çeşitli kişi ve kuruluş­
ların etkisi altında kalan bir miiletvelkıilii düşünceleri
ve memleket yararı dalsıma da çılkalhilıir.
'Bir miUetekillinin dtokunulmaziığınım gereğinden
fazla kısılması ne kadar zararlı is©, sınırsız bir kısıt­
lama da o kadar zararlıdır.'
Dokuınulımazhğın daha dengeli «bir duruma sokul­
ması maksadıyla, konuyla ilgili 95 inci madde, dlişikte sunulduğu biçimde değişdrilmliştir. Sayım Da­
nışma Meclisimin takdir ve tenisdplerine arz olunur.
tfhlsan GÖKSEL
İD. Milletvekili dokunulmazlığı :
'Mıadidte 95. — Mlil'leitvek'ilari, çal'işmıalarınidla
kullandıkları oylardan veya açıkladıkları görüşler­
den; çalışmaların gereği olarak veya yetkili makam­
larca aksine 'bir karar alınmamışsa, bunlarım görev
yerli dışımda açığa vurulma ve tekrarlanmasından soruımlu tutulamazlar,
Mıililbtvekilleri; Türkiye 'Büyük Mıillet Meclisli üye
tam ısayusunım salt çoğunluğuyla karar verilmiş olma­
dıkça, sanık olarak sorguya çekilemez, tutuklanamaz
ve yargıl'anamazlar. Türkiye Büyük Millet Meclisd
tatildeyken bir milletvekillimin sorguya çdkilmesini,
tulfcuManıması ve yaulgıüanımasım gerektirecek bir
duırutm ıdlursa, suçun ağırlığı dikkate alınarak, milIdüveJkıili hakkında yetkili makam tarafından gerekli
k^arar alınır. Ancak, ağır cezayı gerektiren suçüstü
hali bu hülk'mün dışındadır. Bu gibi durumlarda, yet­
kili makamlar olayı ilgili makama bildirirler.
İBir miilletovekih hakkında soruşturimia ve yargıla­
ma yapılmasının Mecltis kararıyla seçim devresi so­
numa ^ertelenmesi halinde, dokunulmazlık, illgiM mil­
letvekilli seçimletrtide tekrar seçilmiş olsa dahi orta­
dan kalkar. Bu gilbi durumlarda seçim devresi so­
nunla kadar yeniden erteleme kararı verilemez.
İBıir mıileltvekii hakkında, seçilmeden önce veya
sıonrta verilmiş bir ceza hükmünün yerime getirmesi;
ısieçlilmeye engel bir caza hükmü değilse, milletvekil­
liği sıfatının ısiona ermesıime bırakılır ve miilletvelilliği
süresince zaman aşımı (işleımiez.
Türkiye Büyük Millet Meclisıindeki siyasî parti
gruplarınca, dokunulmazlıkla ilgili görüşme yapıla­
maz ve karar alınaımıaz.
Sayın 'Başkanlığa
Görüşülimıdkite olan Anayasa Tasarlısının «Yasa­
ma dokunutoazlıği!» haslığını ıtaşryan 9l5 indi mad­
desinin üçüncü fıkrasının aşağıdaki şekilde düzenlenmesıini ve dördüncü fıkranın Tasarı metninden çı­
karılmasını, saygılarımla arz ve telkif ederim.
'Bahtiyar UZUıNOĞLU
200 —