fiubemiz Yap› Denetim Hizmetleriyle ‹lgili Bas›n Aç›klamas› Yapt

‹MO ANKARA fiUBE BÜLTEN A⁄USTOS 2005
HABERLER
Ankara’da Yap› Denetimi
‹nflaat Mühendisleri Odas› Ankara fiubesi olarak dört y›ld›r uygulanan 4708 say›l› Yap› Denetim Yasas›n›n uygulama biçimi ve denetimin nas›l yap›ld›¤›n› yerinde tespit için iki ayr› çal›flma yapm›flt›r. 3-12 A¤ustos 2005 tarihleri aras›nda Ankara'n›n çeflitli yerlerinde haz›rlanan tespit formlar›na uygun olarak denetleme yap›lm›flt›r. Bu
tespitlerin sonuçlar› de¤erlendirilerek 19 A¤ustos 2005 tarihinde sonuçlar bir flantiyede bas›n aç›klamas› ile kamuoyuna duyurulmufltur. Medyada ciddi anlamda yer alan aç›klamam›z meslektafllar›m›z ve ilgili kurumlarca
dikkatle izlenmifltir.
Ayr›ca 19 A¤ustos 2005 günü Yap› Denetim konusunda Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›¤›, Belediyeler, Yap› Denetim Kurulufllar› Birli¤i ve ‹nflaat Mühendisleri Odas› Temsilcilerinin kat›ld›¤› çal›fltay yap›lm›flt›r. Bu çal›fltayda
da yap›lan de¤erlendirmeler sonucu bir an önce gerçek yasal düzenlemenin yap›lmas›, mevcut sistem içinde
meslek içi e¤itimin yap›lmas› için gereken çaban›n gösterilece¤i belirtilmifltir.
Bas›n aç›klamas›n›n peflinden 45 inflaatta yap›lan incelemede biraz daha konuya duyarl› hale gelmeye çal›fl›ld›¤› gözlenmifltir.
fiubemiz Yap› Denetim Hizmetleriyle
‹lgili Bas›n Aç›klamas› Yapt›
Ankara il s›n›rlar› içerisinde yap›m› devam eden inflaatlarda flubemizce yap›lan incelemeler neticesinde karfl›lafl›lan durumla ilgili olarak fiube Baflkan›m›z Kemal TÜRKARSLAN taraf›ndan Çankaya-Y›ld›z Mah. bulunan ve
yap›m› halen devam eden bir inflaat›n önünde bas›n aç›klamas› yap›ld›.
Bas›n aç›klamas›na ‹MO Ankara fiube Yönetim Kurulu üyeleri, Yap› Denetim Birlikleri Baflkan ve Yöneticileri, muhtelif yap› denetim firmas› temsilcileri, flubemiz üyeleri ve genifl bir bas›n temsilcisi kat›lm›flt›r. Bas›n organlar›n›n yo¤un ilgi gösterdi¤i bas›n aç›klamas› soru ve cevap bölümüyle sona erdi.
www.imoankara.org.tr
ücretsiz e-mail hizmeti
3
HABERLER
‹MO ANKARA fiUBE BÜLTEN A⁄USTOS 2005
Bas›na ve Kamuoyuna
Alt› y›l önce yaflanan 17 a¤ustos 1999 Marmara ve 12
Kas›m 1999 Düzce depremleri ülkemize y›llarca
unutulmayacak can ve mal kay›plar›yla büyük felaket getirmifltir. On binlerce yurttafl›m›z can›n› kaybetti veya yaraland›, yüz binlerce yap›m›z y›k›ld› veya hasar gördü.
Ülke ekonomisini de sarsan deprem felaketlerinin
bir daha yaflanmamas› için al›nacak en önemli önlem ça¤dafl normlara uygun denetimli, sa¤l›kl› ve
depreme dayan›kl› yap› yap›lmas›n› sa¤lamakta
devletin göreviydi. Bu nedenle önce 595 say›l› kanun hükmündeki kararname ve kararnamenin
Anayasa Mahkemesince iptalinin ard›ndan 2001 y›l›nda yetersiz ve halen yürürlükte olan 4708 say›l› Yap› Denetim Yasas› ç›kar›ld›. Art›k bundan sonra
yap›lacak yap›lar›m›z denetimli olacak ve felaketler
yaflanmayacakt›.
Ancak bu uygulaman›n bafllamas›ndan bugüne
befl y›l geçmesine ra¤men hala depreme dayan›ks›z
yap› sto¤umuza denetlendi¤ini sand›¤›m›z yeni yap›lar eklemekteyiz. 19 ilde uygulanan yasan›n uygulama çarp›kl›klar›n›n Ankara'daki örneklerine
bakt›¤›m›z zaman genellikle denetim yap›l›yor gibi
davran›lmaktad›r. Yap› denetiminin kamu görevi
oldu¤u bilincinde bulunarak gerçek denetleyenleri
kutlay›p bir kenara ay›rd›ktan sonra yap›lar›n büyük ço¤unlu¤unda yasal sorumluluklar› olsa bile
birçok yap›m›z eski sisteme benzer flekilde denetimsiz b›rak›lmaktad›r.
Ankara da k›sa bir sürede yap›lan incelemede s›radan dolafl›lan flantiyelerde beton döküm s›ras›nda
4
bile denetim eleman› bulunmamakta, yap›lar›n kaderi ustalara terk edilmektedir. Yap› denetim yasas›n›n yetersizli¤i, eksikli¤i mühendis ve mimarlar›
etik d›fl› davran›fla sevketmekte ve etik davrananlar
tutunamay›p sistem d›fl›na itilmektedir.
ümitlerle bekledi¤imiz
➥ Büyük
yasan›n genel eksiklikleri nelerdir?
• Denetçi belgesini Bay›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›¤›
mesleki yetkinli¤ine bakmadan, ba¤l› oldu¤u
meslek odalar›n› d›fllayarak 12 y›l› aflan herkese
vermektedir.
• Türkiye'deki tüm yap› denetim eleman ve kurulufl ifllemleri merkezde küçük bir birimde yap›lmaktad›r.
• Mal sahibi-müteahhit ve yap› denetimi üçgeninde müteahhit kendisini denetleyecek yap› denetim kuruluflunu seçmekte ve ücretini ödemektedir. Bu sistemde kendisini denetletmeyece¤i aç›kt›r.
• Mesleki yetkinli¤i olmayan denetçilerin bir k›sm› yap›lar› denetleyemedi¤i gibi yaln›zca onur
k›r›c› imza mühendisli¤i yapmaktad›rlar.
• Mesleki sorumluluk sigortas› bulunmamakta ileride sorun ç›kt›¤› zaman kimin sorumlu olaca¤›
eksiktir.
• Kendi ilini denetim d›fl› b›rakmak için yap›lan
siyasi bask›larla pilot uygulama 27 ilden 19 ile
indirilmifltir.
• 2 y›l önce baz› olumlu de¤ifliklik önerileri ile
haz›rlanan yasa tasla¤› Baflbakanl›kta bekletilmesinin nedeni anlafl›lamam›flt›r.
son dakika haberleri burada
www.imoankara.org.tr
HABERLER
‹MO ANKARA fiUBE BÜLTEN A⁄USTOS 2005
➥ Yap›lan yanl›fl uygulamalar nelerdir:
• Sorumlulu¤un bireye verilmesi için mesleki sorumluluk sigortas› zorunlu olmal›
• Yap› denetçilerinin meslek alanlar›ndaki gelifl-
• Ankara'daki incelemelerimizden de anlafl›laca¤›
gibi mesleki yetersiz ve onur k›r›c› ücretlerle çal›flt›r›lan denetçi ve yard›mc› kontrol elemanlar›n bir k›sm› imza mühendisli¤i yapmaktad›r.
• Asgari ücret bedelinden yasal olmayan flekilde
indirimler yap›larak hizmetin kalitesi düflürülmektedir.
• Denetimin önemli bölümlerinden olan beton ve
demir malzemelerinin imalat ve kontrolü yeterince yap›lmamaktad›r.
• Yaln›z yap› güvenli¤i de¤il di¤er malzemelerdeki denetimsizlikte kaynak israf› ile birlikte tüketiciye kalitesiz ürün sunulmaktad›r.
• Yasal olarak yasak olmas›na ra¤men proje hizmetleri promosyon olarak yap›lmaktad›r.
➥ Yeni yasadan beklenenler:
• Yap› denetim hizmetinin anayasal zorunluluk
olarak kamu yarar› sa¤layan kamu hizmeti oldu¤u belirtilmelidir.
• Denetçi belgeleri mesleki yetkinli¤i olan mühendis ve mimarlara meslek odalar›yla Bakanl›k
ortak olarak vermelidir.
• Mal sahibi-müteahhit-yap› denetimi birbirinden
tamamen ayr›lmal›, yap› denetim hizmeti merkezi elektronik ortamda yönlendirme ile verilmeli.
• Yap› denetim hizmeti bütün Türkiye'yi kapsamal›
www.imoankara.org.tr
meleri ve deneyimlerini sürekli k›labilmek için
meslek odalar›nda meslek içi e¤itimleri tamamlamal›d›r.
• ‹l denetim komisyonlar› Bakanl›k, Meslek Odas›
temsilcileri ile kurulmal›d›r.
• Proje denetçileri ayr› düflünülmelidir.
• Yasa, yap› denetçilerinin ba¤l› bulundu¤u meslek odalar›n› d›fllamadan birlikte çözüm üretmelidir.
➥ Sonuç olarak:
Ankara'da 71 inflaattan yaln›z üçünde yap› denetim
eleman›n bulundu¤u, asli görevi olan beton dökümü, betonun korunmas›, demirin ifllenmesi ve standard›na uymayan malzemenin inflaat›n d›fl›na ç›kar›lmad›¤› tespitlerinin hizmetlerini do¤ru yapanlar›
bir tarafa ay›r›rsak büyük oranda yap› denetim hizmetinin yap›lmad›¤› gözlenmifltir.
Tüm aksayan yönlerini gideren siyasi bask›lardan
uzak anayasal hak olan kamu yarar› hizmetlerini
yerine getiren meslek eti¤ine sayg›l› olan, onur k›r›c› ücretlerle mühendis ve mimar›n çal›flt›r›lamayaca¤› mesleki yetkin yap› denetim hizmetlerini içeren yeni yasan›n bir an önce ç›kar›lmas›n› talep etmekteyiz.
TMMOB ‹NfiAAT MÜHEND‹SLER‹ ODASI
ANKARA fiUBES‹ YÖNET‹M KURULU
ücretsiz e-mail hizmeti
5
HABERLER
‹MO ANKARA fiUBE BÜLTEN A⁄USTOS 2005
‹nflaat Mühendisleri Odas› Yönetim Kurulu’nun
17 A¤ustos Depreminin Y›ldönümü Dolay›s›yla
16 A¤ustos 2005 Yapt›¤› Bas›n Aç›klama afla¤›da verilmifltir.
17 A¤ustos'un y›ldönümünde bir kez daha;
“Durum tek kelimeyle vahimdir”
* Türkiye topraklar›n›n yüzde 93'ü aktif deprem kufla¤› üzerinde bulunmakta ve nüfusunun
yüzde 98'i deprem riski alt›nda yaflamaktad›r. Böyle bir ülkede depreme karfl› gerekli önlemleri
almamak cinayete ortak olmakt›r.
* 17 A¤ustos depreminden gerekli dersin ç›kart›lmad›¤› aç›kt›r.
* ‹lgi yasa ve yönetmeliklerde gerekli de¤ifliklikler yap›lmal›, depreme karfl› al›nacak önlemler ve
sa¤l›kl› yap›laflma için kaynak ayr›lmal›d›r.
17 A¤ustos depreminin üzerinden alt› sene geçmifltir.
Ülkemiz ekonomisini tahrip eden, ‹nsan›m›za büyük ac›lar
yaflatan, onbinlerce insan›m›z›n yaralanmas›na ve ölmesine
yol açan deprem felaketinden ne yaz›k ki, gerekli dersler ç›kart›lmam›fl, ülkemiz ve insan›m›z yeni ve daha büyük ac›larla adeta bafl bafla b›rak›lm›flt›r. Yaklaflan deprem tehlikesinin toplumsal bir travmaya dönüflmesi bile, siyasal iktidarlar› harekete geçirmemektedir. Deprem ve depremin yol açaca¤› tahribatla yüzleflmekten kaç›nan siyasal iktidarlar, zaman›nda yaflanan ac›lar› unutturmaya çal›flarak, bir bak›ma
kendi sorumlulu¤unu unutturma gayretkeflli¤i içindedir.
Oysa durum tek kelimeyle vahimdir. 17 A¤ustos ve sonras›nda yaflanan depremler yaln›zca bugünü de¤il gelece¤imizi de yaralam›flt›r. Bu vurdumduymazl›k, sorumsuzluk, gelecek tasavvurunda büyük k›r›lmalara yol açmaktad›r. Gelece¤in belirsiz, hatta korku dolu oldu¤u bir toplumsal yaflamdan sa¤l›kl› sonuçlar a盤a ç›kartmak mümkün de¤ildir.
Topraklar›n›n yüzde 93'ü aktif deprem kufla¤› üzerinde
bulunan ve nüfusunun yüzde 98'i deprem riski alt›nda yaflayan Türkiye, göz ard› edilemez bir tehlikeyle karfl› karfl›yad›r ve bütün toplumsal yaflam›n yeniden infla edilmesi ertelenemez bir görev olarak karfl›m›zda durmaktad›r.
Bu bir gerçekliktir ama merkezi yönetimin ilgi ve yetki
alan›na giren konulardaki sorumsuzlu¤u, yerel yönetimlerin
anlafl›lmaz ataletiyle birleflmekte ve ortaya ç›kan tablo bütün bir topluma yeni y›k›mlar› beklemek d›fl›nda baflka bir
sonuç b›rakmamaktad›r. Önleyici ve tehlikeyi azalt›c› tedbir
almak yerine, deprem s›ras›nda ve hemen sonras›nda neler
yap›lmas› gerekti¤i ile ilgili bireyleri bilgilendirmekle s›n›rl›
“afet stratejisi” izlenmektedir. Toplumumuzu as›l kayg›land›ran nokta budur.
‹nflaat Mühendisleri Odas› olarak, 17 A¤ustos'un her y›l
dönümünde yap›lmas› gerekenleri bir kez daha hat›rlatmak
durumunda kalmam›z bile Türkiye gerçe¤inin bir göstergesi
say›lmal›d›r. Demek ki, y›llar geçmekte ve yap›lmas› gere-
6
kenler yap›lmamaktad›r. Oysa yap›lmas› gerekenler herkes
taraf›ndan bilinmektedir. Bu ad›mlar›n bir türlü at›lmamas›
Türkiye'nin tercihi midir? Türkiye ne zaman insana önem
verecek, insan›m›z›n yaflam kalitesinin yükseltilmesini asli
amaç olarak önüne koyacakt›r?
‹nflaat Mühendisleri Odas› olarak;
• Deprem ile imar iliflkisinin anlafl›lmas›n›n, imar ve afet
mevzuatlar›n›n haz›rlanmas›n›n,
• Kentlerde servisli kentsel arsa üretiminin gerçeklefltirilmesinin,
• K›rdan kente göçün neden oldu¤u sa¤l›ks›z kentleflme
ve kaçak yap›laflman›n önlenmesinin,
• Emredici plandan, tan›mlay›c› plana geçilmesinin,
• Co¤rafi bilgi sisteminin oluflturulmas› ve uydu teknolojilerinin kullan›lmas›n›n,
• Kurumsal yap›laflman›n tamamlanarak ilgili yasa, yönetmeliklerin bir an önce haz›rlan›p, uygulamaya geçirilmesinin, bu kapsamda 4708 say›l› mevcut Yap› Denetim
Yasas› yerine ihtiyac› karfl›layacak yeni bir yasan›n haz›rlanmas›n›n ve Yetkin Mühendislik Yasas›n›n ç›kart›lmas›n›n,
• Do¤al Afet Sigortas› (DASK) yerine ifllevsel bir sigorta
yasas›n›n haz›rlanmas›n›n,
• D›fl kaynakl› fonlar yerine genel bütçeden önemli bir
pay›n önlemler için ayr›lmas›n›n
• 2004 Deprem fiuras› kararlar›n›n bir an önce uygulanmas›n›n,
gereklili¤ini bir kez daha vurguluyoruz.
Bütün bu de¤iflikliklerin ve düzeltmelerin yap›lmas› için
irade kullan›lmas› bir zorunluluktur. E¤er bu irade kullan›lmaz, kentleflmeye ve yap›laflmaya dair geliflmifl ülkeler
düzeyinde yasal düzenleme ve denetim sistemi uygulamaya
al›nmazsa, ilerde yaflayaca¤›m›z y›k›m›n, flimdiye kadar
yaflananlar› arataca¤› bilinmelidir.
web sitemiz hizmetinizde
www.imoankara.org.tr