Din Öğretimi Genel Müdürlüğü SL AK ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TA TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI SL AK TA Bu materyal Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretim programlarının güncellenmesi çalışmaları kapsamında kamuoyunun görüş, öneri ve eleştirilerini almak amacıyla hazırlanmıştır. Başka bir amaçla kullanılamaz. Öğretim programlarının nihai hali değildir. 2 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI GİRİŞ İslam dini, insan hayatına anlam kazandıran, birey ve toplumun mutluluğunu amaç edinen ilahi kurallar bütünüdür. İslam dininin, temel kaynaklarından yalın ve doğru biçimde öğrenilmesi, toplumun inanç ve ibadet birlikteliğinin sağlanması açısından büyük önem taşır. Dünya ve ahiret mutluluğunu elde etmek, İslam’ın inanç, ibadet ve toplum hayatını ilgilendiren esaslarını bir bütün olarak öğrenip buna uygun bir hayat sürmeye bağlıdır. SL AK Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi, öğrencilerin İslam dininin esaslarının temel kaynaklarından doğru öğrenmelerini ve İslam dini hakkında genel bilgiler edinmelerini, uygulama ile ilgili eksikliklerini tamamlamalarını hedef alır. Kur’an-ı Kerim ve hadislerden iman ilkeleri, ibadet esasları ve genel ahlak kuralları, sorumluluklar, güncel dinî meseleler gibi konular hakkında elde ettiği bilgilerle öğrencilerin kendilerine ve topluma karşı sorumluluklarını yerine getirmelerine yardımcı olur. 1. PROGRAMIN AMAÇLARI Ortaöğretimde “Din, Ahlak ve Değerler” alanında seçmeli olarak okutulan Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programı ile öğrencilerin, 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda yer alan “Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri”ne uygun olarak; TA 1. Dinin temel özelliklerini kavrayarak, İslam’ın hayata bakışı hakkında bilgi sahibi olmaları, 2. İslam dininin temel iman esaslarını kavramaları, 3. İslam dininin temel ibadetleri ve bunların uygulamaları hakkında bilgi sahibi olmaları, 4. Temel ahlak konuları ve toplumsal sorumluluklarını bilmeleri, 5. Toplumu oluşturan ve toplumun devamını sağlayan temel ilkeleri öğrenmeleri amaçlanmaktadır. 2. PROGRAMIN VİZYONU Ortaöğretim Seçmeli Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programının Vizyonu; İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esaslarını içselleştiren, Kur’an-ı Kerim’i rehber edinen Hz. Muhammed’i (s.a.v.) örnek alan, araştıran, sorgulayan ve edindiği bilgiler ışığında meselelere çözüm üretebilen, dini, ahlaki ve insani değerleri özümseyen, ibadetlerle ilgili temel uygulama becerisine sahip olan, dünya ahiret dengesini kurabilen, İslam’ın temel kavram ve kaynaklarını tanıyan bireyler yetiştirmektir. 3 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI 3. PROGRAMIN TEMEL YAKLAŞIMI SL AK Günümüzde sosyal, kültürel, ekonomik ve teknolojik alanlarda yaşanan hızlı değişme, bireylerin ve toplumların karşılaştığı çeşitli sorunlar, insanlar arası ilişkiler, ahlaki ve dinî değerlerin öğretiminde yeni yaklaşımların benimsenmesi ve eğitim öğretime uygulanması açısından önem taşımaktadır. Son yıllarda öğrenmenin bilişsel ve duyuşsal boyutları olan zihinsel bir süreç olduğu düşüncesini vurgulayan yeni kuramlar ön plana çıkmıştır. Bu yaklaşımlar çerçevesinde öğretim programlarında “öğrenci merkezli ve beceri temelli öğrenme” esas alınmıştır. Buna göre öğretim programları, kazanımlar ve açıklamalar hazırlanırken öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri, bireysel ihtiyaçları, öğrenme stilleri göz önünde bulundurulmuş, araştırma ve sorgulamayı esas alan, öğrencilerin yeni öğrendikleri ile geçmiş yaşantılarında kazandıkları bilgileri bütünleştirmelerine ve öğrendikleri ile günlük yaşam arasında bağ kurmalarına olanak sağlayan bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu yaklaşımlarla hazırlanan Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) öğretim programı; öğrencilere kazandırılması hedeflenen bilgi, beceri, tutum ve değerlerin daha kalıcı olmasını sağlayacaktır. Derslerin işlenişinde öğretmenler tartışma, münazara, simülasyonlar, proje-tabanlı öğrenme ve rol oynama gibi aktif stratejiler kullanarak öğrencilerin bilgiyi keşfetmelerini ve derse katılımlarını teşvik edecektir. Öğretmen, öğrencilerin edindikleri bilgi ve becerileri diğer disiplinlerle ve okul dışındaki yaşamlarıyla ilişkilendirebilmelerine olanak sağlayan çalışmalar ve görevler vererek öğrencileri hayat boyu öğrenenler olmaları konusunda teşvik etmelidir. TA Ortaöğretim Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programı hazırlanırken öğrenci merkezli ve beceri temelli öğrenme yaklaşımını esas alan aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulmuştur. 1. Her öğrenci özgün bir birey olarak kabul edilmiştir. 2. Dinî ve ahlaki kavramların doğru anlaşılması, değer oluşturma ve beceri geliştirme ön planda tutulmuştur. 3. Öğrencilerin dini, ahlaki ve insani değerleri özümseme, ibadetlerle ilgili temel uygulamaları yapabilme, dünya ahiret dengesini kurabilme, İslam’ın temel kavram ve kaynaklarını tanıma becerisine sahip olan bireylerin olarak yetişmesine öncelik verilmiştir. 4. Öğrenci başarısını artırmak için öğrenme-öğretme yöntemlerinde çeşitliliğe vurgu yapılmıştır. 5. Öğrencilerin düşünme, soru sorma, fikir üretme, görüş alışverişinde bulunma ve gerektiğinde işbirliği yapabilmeye özendirilmesi öngörülmüştür. 6. Kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesi için öğrencinin, öğrenme sürecinde etkinliklere katılmasının sağlanması amaçlanmıştır. 4 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI 7. Geleneğe saygı yanında, onu akıl, bilim ekseninde sorgulama ve güncel meseleleri çözümleme özendirilmiştir. 4. PROGRAMIN YAPISI Ortaöğretim Seçmeli Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programı; Üniteler, Konular, Kazanımlar, Açıklamalar, Beceri ve Değerler şeklinde yapılandırılmıştır. 4.1. Üniteler SL AK Programda, İslam dininin inanç, ibadet, ahlak ve muâmelât alanında ait temel konular tematik olarak üniteler içerisinde dört yıla yayılmıştır. Böylece her bir sınıf seviyesinde öğrencilerin İslam dininin inanç, ibadet, ahlak ve muâmelât alanına ait temel konuları öğrenmeleri hedeflenmiştir. Üniteler, dersin içeriği ve diğer derslerle ilgisi ve öğretim hedefleri dikkate alınarak oluşturulmuştur. Yeni öğrenme yaklaşımlarında esas olarak öğretimin içeriğini kazanımlar belirlemektedir. Öğretmenlerimizin programı daha kolay uygulama hedefini iyi kavramaları için ünite konuları da yapılandırılmıştır. 4.2. Konular TA Konular, öğretmenlerimizin programı daha kolay uygulayabilmelerine yardımcı olmak için ünitenin ve temanın özelliğine göre, öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psiko motor gelişimleri göz önünde bulundurularak yapılandırılmıştır. Ayrıca konuların oluşturulmasında, öğrencilerin İslam dininin inanç, ibadet, ahlak ve muâmelât alanına ait temel konuları öğrenmelerine ve dini ve ahlaki gelişimlerine katkı sağlayacak alanlara öncelik verilmiştir.. 4.3. Kazanımlar Kazanımlar, eğitim süreci sonucunda öğrencilerin edinecekleri bilgi, beceri, tutum ve değerleri ifade etmekte olup öğrenme alanlarının özellikleri, öğrencilerin gelişim düzeyleri ve konuların muhtevası dikkate alınarak hazırlanmıştır. Programların en önemli unsuru kazanımlardır. Öğrencilerin öğrenme başarıları, kazanımların edinilmesine bağlıdır. Öğretmenin görevi de bu kazanımların gerçekleşmesinde öğrencilere gerekli ortam ve imkânları sunarak rehberlik etmesidir. Kazanımlar sıralanırken; “Bu ünite sonunda öğrenciler, …… tanır., …… açıklar., ……karşılaştırır., ……örnekler verir., …… fark eder.,” gibi ifadeler kullanılarak konuların işlenişinde öğrenciden beklenen davranışlara işaret edilmiştir. 5 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Kazanımlar belirlenirken konu bütünlüğü yanında kavramlar, değerler ve beceriler dikkate alınmıştır. Programda yer alan kazanımlar öğretmenin rehberliğinde öğrenciler tarafından gerçekleştirilecek etkinlikler aracılığıyla elde edilecektir. 4.4. Açıklamalar Açıklamalar kısmında ise, ünite içinde özellikle vurgulanması veya sınırlandırılması gereken konulara, diğer ders veya ünitelerle ilişkilendirmelere işaret edilmiştir. 4.5. Beceriler SL AK Beceri, öğrencilerde öğrenme süreci içerisinde kazanılması, geliştirilmesi ve yaşama aktarılması tasarlanan kabiliyetlerdir. Bunlar Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programı ile liselerde öğrencilerin gelişimleriyle bağlantılı, yatay olarak bir yılın sonunda, dikey olarak da 12. sınıfın sonunda kazanacakları ve hayat boyu kullanacakları temel becerilerdir. Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programı, içerdiği kazanımlarla öğrencilerde bu temel becerilerin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Bu beceriler, Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programı ünite konuları ve kazanımları göz önünde bulundurularak diğer derslerle beraber öğrencilerin kazanmaları hedeflenen becerilerdir. • TA Ortaöğretim Seçmeli Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programıyla ulaşılması beklenen temel beceriler şunlardır: Araştırma ve Sorgulama Becerisi Araştırma ve sorgulama becerisi; doğru ve anlamlı sorular sorarak problemi fark etme ve kavrama, problemi çözmek amacıyla neyi ve nasıl yapılması gerektiği ile ilgili araştırma planlaması yapma, sonuçları tahmin etme, çıkabilecek sorunları kestirebilme, sonucu test etme ve fikirleri geliştirmeyi kapsar. Bireyin kendi kendine yetebilmesi bu becerilerini geliştirme düzeyine bağlıdır. Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programının öğrencilerde geliştirmeyi amaçladığı temel becerilerden biri de araştırma ve sorgulama becerisidir. Dinî ve ahlaki alanla ilgili konularda öğrencilerin kendilerinin bilgiyi araştırması ve yapılandırması derslerin en önemli amaçlarındandır. Bu programda araştırma ve sorgulama becerisinin gelişmesine katkı sağlayacak aşağıdaki alt becerileri kazandıracak etkinlik ve çalışmalar yapmalıdır. • Anahtar sözcükleri, ciltlerdeki rakam ve harfleri, indeksi ve referansları kullanma, 6 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • Bilgiyi kullanılabilir biçimlerde planlama ve yazma (Konunun ana fikrini çıkarma, özet hazırlama, not alma, bilgiyi kaydetme, dipnot kullanma, rapor yazma), • Güncel gelişmeleri takip etme. • Kitabın farklı bölümlerini kullanma (Dizin, içindekiler…) • Okuduğu kaynağı yorumlama, • Sorular sorma ve delile-dayalı sonuç çıkarma, • Uygun bilgi kaynağı kullanma, • SL AK • Yararlandığı kaynakları “Kaynakça”da titizlikle gösterme, Bilgi Teknolojilerini Kullanma Becerisi Bilgi teknolojilerini kullanma becerisi; bilginin araştırılması, bulunması, işlenmesi, sunulması ve değerlendirilmesinde teknolojiyi kullanabilmeyi kapsar. TA Her alanda olduğu gibi Temel Dini Bilgiler Dersi (İslam 1-2) Öğretim Programında öğrencilerde geliştirmeyi amaçlanan temel becerilerden biri de bilgi teknolojilerini kullanma becerisidir. Hem dinî ve ahlaki alanla ilgili bilgilere ulaşma hem de bunları en uygun şekilde kullanabilme açısından önemlidir. Bu derste öğretmenler, bilgi teknolojilerini kullanma becerisini kazandırmaya yönelik aşağıdaki alt becerileri destekleyecek etkinlik ve çalışmalar yapmalıdır. • Bilgi teknolojilerini kullanma konusunda doğru karar verme ve planlama, • Farklı kaynaklardan toplanmış bilgiyi bilgisayar ortamında kaydetme, biçimlendirme, tekrar kullanma ve sunma, • Metin, grafik, renk ve ses efektleri kullanarak çoklu ortamda rapor hazırlama, • İnternet tabanlı servislere erişme, araştırma ve kullanma, • Eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yenilik/buluşu desteklemek için bilgi çağı teknolojilerini kullanma, • Bilgi çağı teknolojilerini kültürel, sosyal ve mesleki amaçlarla kullanma, • Sosyal medyada yer alan bilgilerin geçerliliğini ve güvenilirliğini sorgulama. 7 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • Bireysel Farkındalık Becerisi Bireysel farkındalık becerisi; sosyal ilişkilerde, iletişimde ve benzeri alanlarda gerekli ve etkili davranışları uygun bir şekilde ve uygun zamanda ortaya koymak ve hizmeti daha iyi yerine getirebilmek için gerekli olan becerilerdir. Bireyin kişisel özelliklerini geliştirmesi, farkındalıklarının artması, ikna gücünün yükselmesi, plan yapma, empati kurma ve sosyal ilişkilerinin gelişmesine kaynak oluşturur. Bireyin içinde bulunduğu sınıf, okul ve aile ortamında fark ettiği sorunların üzerine giderek, çözüm için sorumluluk alması, belli imkânları fırsatlara dönüştürmesi toplum için önemlidir. SL AK Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersinde öğretmenlerin aşağıdaki alt becerileri kazandırmaya yönelik derslerde yapacakları etkinlik ve çalışmalar, “bireysel farkındalık” becerisinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. • Eğitim, rehberlik, danışmanlık fırsatlarını araştırma, • Empati kurma, • Engel ya da değişikliklerle baş edebilme, • Gerek duyduğunda nasihat ve bilgi alma, TA • Kendi öğrenme stratejilerini, güçlü ve zayıf yönlerini tanıma ve değerlendirme, • Kendi öğrenmesini düzenleme, kendi çalışmasını değerlendirme, • Kendisini motive etme ve kendisine güven duyma, • Öğrendiklerini çeşitli yaşam durumlarında uygulama, • Öğrenmenin amacı hakkında eleştirel düşünme, • Önceki öğrenmelerinden ve deneyimlerinden yararlanma, • Öz-disiplin ve bağımsız çalışma becerileri edinme, • Plan yapma, planlarını uygulayabilme, • Stresten ve çatışmalardan kaçınma, • Zamanı doğru yönetme. 8 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • Dinî Metinleri Anlama ve Yorumlama Becerisi İslam dininin doğru anlaşılması için ayet ve hadislerin sağlıklı bir şekilde yorumlanması gereklidir. Kur’an ayetlerini ve hadisleri anlama ve yorumlama bireyin hayatını anlamlandıracak ve ona rehberlik yapacak ilke ve değerler üretme açısından önemlidir. Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi aşağıdaki alt becerileri kazandırmaya yönelik derslerde yapacakları etkinlik ve çalışmalar, dini metinleri anlama ve yorumlama becerisinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. • Ayet ve hadisleri anlama ve yorumlayabilme, • Ayet ve hadislerden ilke ve değerler çıkarabilme, SL AK • Dinî terim ve kavramları doğru ve yerinde kullanma, • Kur’an-ı Kerim deki ayet mealleri arasında ilişki kurabilme, • İletişim Becerisi TA İletişim becerisi, konuşma, dinleme, okuma ve yazma gibi becerileri etkili kullanmadır. İletişim becerisi birtakım alt beceriler içerir. Bu alt beceriler iletişim eğitiminin omurgasını oluşturur. Öğretmenlerin bu becerileri geliştirmeye yönelik hazırlayacağı etkinlikler, öğrencilerin iletişim becerilerinin gelişimine büyük ölçüde katkı sağlayacaktır. Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi öğrencilerde geliştirmesi gereken en önemli becerilerden biri de iletişim becerisidir. Çünkü dersin genel amaçları ve kazanımları incelendiği zaman görülecektir ki; din, insanın hem kendi hem evren hem de Yaratıcısıyla olumlu ve sağlıklı ilişkiler kurmasını amaçlamaktadır. Temel Dini Bilgiler dersinde öğretmenler aşağıdaki alt becerileri kazandırarak öğrencilerde iletişim becerisini geliştirebilmelidir. • Bulunduğu ortama uygun üslup belirleyebilme, • Dinî terim ve kavramların yazım ve telaffuzunu doğru kullanabilme, • Dinleme, • Empati kurabilme, • Farklı perspektiften bakabilme, • Görüşlerini gerekçelendirebilme, 9 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • İletişim sırasında karşısındakinin beden dilini anlayabilme, • Kabul ve saygıyı iletebilme, • Olumlu ve olumsuz duygularını ben dili kullanarak ifade edebilme, • Öfkeyi kontrol edebilme, • Selamlaşma, • Sözlü ya da yazılı olarak kendini ifade edebilme, • Tanışma, • SL AK • Tartışma. Kültürel Farkındalık Becerisi Kültürlerarası farkındalık becerisi; kendi kültürünü tanıma, benimseme, diğer kültürden olan kişilerle empati kurma, o kişilerin davranış ve düşüncelerini eleştirmeden anlamaya çalışma, kişileri farklılıkları ve benzerlikleri ile kabul etmeyi içerir. Bir diğer ifade ile empatiyi merkeze alarak açık bir dünya görüşüne sahip olmayı ve farklı kültürlerden kişilerle iletişim kurmada başarılı olmayı işaret etmektedir. TA Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi öğretmenlerin aşağıdaki alt becerileri kazandırmaya yönelik derslerde yapacakları etkinlik ve çalışmalar, bu becerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. • Coğrafi ve kültürel farklılıkların dini anlama ve yaşama biçimleri üzerinde etkilerini irdeleme, • Diğer toplum ve kültürle ilgili temel kavramların farkında olma, • Dinî ve millî değerlerin yaşatılmasına yönelik bir dünya görüşüne sahip olma • Dinin, milli kültürü oluşturan unsurların başında geldiğinin bilincinde olma • Farklı din ve inanç gruplarının bir arada yaşama tecrübelerini örneklendirme, • Milli kültürel kimliğini özümseme ve diğer kültürlerle nasıl etkileşim içinde olduğunu kavrama • Sosyal ilişkileri güçlendirmede ve barış kültürünü yaygınlaştırmada sorumluluklar üstlenme, • Toplumsal gelenekleri, kültürel öğeleri ve dil çeşitliliğini tanıma 10 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • Mekân, Zaman ve Kronolojiyi Algılama Becerisi Dinî ve mesleki alanla ilgili konuların iyi anlaşılabilmesi, yorumlanabilmesi ve değerlendirebilmesi için öğrencinin mekân, zaman ve kronolojiyi algılama becerisinin gelişmesi gerekir. Zaman ve mekânı doğru anlamak, hem bilimsel hem de dinî açıdan önem arz etmektedir. Öğrencilerde bu becerinin gelişmesi diğer becerilerin de olumlu gelişmesini ve kullanılmasını sağlayacaktır. Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi öğretmenlerin aşağıdaki alt becerileri kazandırmaya yönelik derslerde yapacakları etkinlik ve çalışmalar, mekân, zaman ve kronolojiyi algılama becerisinin gelişmesine katkı sağlayacaktır. • Bazı mekân ve zamanların niçin önemli olduğunu algılama, Harita, plan, kroki, grafik ve diyagram yorumlayabilma, SL AK • • İslamiyet’te önemli sayılan zaman ve mekânların değerini kavrama, • Kronolojik sıralama yapabilme, • Zaman ifadelerini doğru kullanma, • TA • Zaman ve mekân farklılıklarının dini anlama ve yaşama üzerindeki etkilerini yorumlama. Problem Çözme Becerisi Problem çözme becerisi, öğrencilerin karar verme yetilerini geliştirmek ve hayat boyu kullanabilecekleri problem çözme yeteneğini kazandırmaktır. Problem çözme becerisiyle öğrencilerin din ve ahlak konularını üst düzeyde öğrenmeleri ve hayatlarında karşılaştıkları dinî ve ahlaki alanla ilgili problemleri üst düzey bilişsel fonksiyonlarını kullanarak kendilerinin çözmeleri amaçlanır. Problem çözme yeteneği yaşanılan deneyimler, alıştırmalarla geliştirilebilir. Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi bazı etkinlikler aracılığıyla öğrencilere problemi hissettirme, buldurma ve çözüm üretme alışkanlığı kazandırılabilir. • Akıl yürütme sürecini takip edebilme ve değerlendirme, • Dinî ve ahlaki meselelerde sebep-sonuç ilişkisine bağlı olarak çıkarımlarda bulunma, • Karşılaştığı problemlerin çözümünde Temel Dini Bilgiler dersinde elde ettiği kazanımlardan yararlanma, 11 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • Problemi fark edebilme, • Problemle uygun çözüm önerileri sunma, • Toplumu ilgilendiren problemlerin çözümü ile ilgilenme. • Sosyal Beceri SL AK Sosyal beceri; başkaları ile iletişimi mümkün kılacak, sosyal açıdan kabul edilebilir ve öğrenilmiş davranışlar olarak tanımlanabilir. Kişi sosyal ilişkilere kurarak çevresiyle etkileşim içinde bulunur. Bu etkileşim sürecinde sağlıklı ilişkiler kurabilmek ancak yeterli sosyal becerileri kazanmakla gerçekleşebilir. Bireyin aile okul ve iş yaşamındaki başarısında da sosyal beceriler önemli bir etkendir. Eğitimin en önemli amaçlarından biri kendisine, çevresindeki kişilere ve doğaya değer veren, yaşadığı toplumun ve dünyanın bir parçası olarak kendisine güvenen ve topluma katkıda bulunabilen bir bilince sahip bireyler yetiştirmektir. Dinin amaçlarından biri de bireyin çevresiyle olumlu ve sağlıklı ilişkiler geliştirmesidir. Öğrenciler, toplumsal olaylara ilgi duymalı, sorunların farkında olmalı, gerektiğinde hem kendisi hem de başkalarının iyiliği için harekete geçebilmelidir. TA Öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçları, sosyal katılımı etkileyen faktörlerdir. Öğrenci, toplum ve çevre sorunlarına duyarlı olmalı ve çözümüne yönelik sürece katılımda istekli olmalıdır. Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi bazı etkinlikler aracılığıyla öğrencilere sosyal becerilerini geliştirebilecekleri bazı alt beceriler kazandırılabilir. • Bilgi ve tecrübe paylaşımının gerekliliğine inanma, • Bireylerin inanma ve inancına uygun yaşama özgürlüğüne ilişkin bilinç kazanma, • Dinî ve ahlaki değerler ışığında çevre bilincine sahip olma • Dini ve ahlaki değerleri benimseme, • İşbirliği yapma, uyumlu olma, kararlı ve dürüst olma katılma, • Millî ve dinî değer taşıyan kurumlarımızın ve eserlerimizin yaşatılmasına yönelik çalışmalara aktif olarak katılma, • Önyargıların üstesinden gelme, uzlaşmacı bir tutum sergileme, • Sosyal sorumluluk bilincini geliştirme, 12 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI • Toplumda millî, dinî ve ahlaki değerlerin kalıcılığı için projeler üretme, • Toplumsal ilişkilerde ve komşuluk ilişkilerinde yapıcı katılım sağlama. • Temel Dini Kaynakları Tanıma ve Kullanma Kur’an-ı Kerim, bazı hadis ve fıkıh kaynakları öğrencinin bu derste İslam dininin inanç, ibadet, ahlak ve muâmelât alanına ait temel konuları öğrenmek için kullanabileceği kaynaklardır. Bu nedenle, öğrencilerin Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi öğrencilerimizin başta Kur’an-ı Kerim meali olmak üzere anılan kaynakları tanıma ve kullanmalarına yönelik düzeye uygun etkinlikler yapılmalıdır. • Temel kaynaklarının özelliklerini kavrama, • Kur’an-ı Kerim mealini kullanma, • Fıkıh kaynaklarını tanıma ve kullanma, • Tematik olarak ayetler ve hadisler çerçevesinde bir konuyu inceleme, SL AK Hadis kaynaklarından yararlanabilme, Değişim ve Sürekliliği Algılama TA • • Din evrenseldir ancak dinin yorumları tarihsel süreç içerisinde ortaya çıkan ihtiyaçlar ve diğer sebeplere göre farklılaşabilmektedir. Bu nedenle öğrencinin dinî alanla ilgili konularda değişim ve sürekliliği algılama becerisi kazanması önemlidir. Temel Dini Bilgiler (İslam 1-2) dersi, değişim ve sürekliliği geçmişteki ve günümüzdeki farklı örneklerle öğrencilerin karşılaştırmalarına imkân sağlayan örnek olay incelemeleri, metin (mektuplar, gazete haberleri, biyografiler vb.), görsel (fotoğraf, film, resim vb.) analizleri gibi etkinlikler ile değişim ve sürekliliği algılama becerisi ve aşağıdaki alt becerilerin gelişmesine katkı sağlayacaktır. • Benzerlik ve farklılıkları bulma, • Dinin sabiteleri ile değişken unsurlarını birbirinden ayırt edebilme, • Geçmişteki problemlerin neden- sonuç ilişkisini tanıma, • Tarihsel olguları ve yorumları ayırt etme, • Zamanla oluşan değişimi algılama. 13 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI 4.6 . Değerler • • • • Adalet Allah sevgisi Diğerkâmlık Dinî değerlere saygı • • • • • • Furkan Güvenilirlik İhlas Kanaatkârlık Kanaatkârlık Kur’an-ı Kerim sevgisi • • Nezaket Peygamber sevgisi • Saygı • Sevgi Sorumluluk Tevazu Vatan sevgisi Yardımlaşma ve dayanışma Kültürel mirasa duyarlılık SL AK • • • • • 5. PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN İLKE VE AÇIKLAMALAR TA 1. Dersin üniteleri birbirleriyle ilişkili olarak işlenmelidir. Her bir ünite için kullanılacak süre ve ünitele¬rin işleniş sırası programda belirlenmiştir. Bununla birlikte zümre öğretmenlerince öğrenci seviyesi ve çevre şartlarına uygun planlama yapılabilir. 2. Ortaöğretim Seçmeli Temel Dini Bilgiler dersi (İslam 1-2) öğretim programı beceri temelli olarak yapılandırılmıştır. Bu çerçevede ka-zanımların işlenilmesinde öğretim programında yer alan temel becerileri kazandırmaya yönelik etkinliklere yer verilmelidir. 3. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde sevgi temelli bir yaklaşımla, öğrenci düzeyine, eğitim ortamına, genel kültür ve dinî bilgi seviyelerine, çevre faktörlerine göre öğrencileri aktif kılan yöntem, teknik ve stratejiler kullanılmalıdır. 4. Öğrenme-öğretme etkinliklerinde kazanımlara uygun görsel, işitsel ve basılı materyallerden yararlanılmalıdır. 5. Öğrencilerin konuyu kavramaları esas alınacak ve öğrenciler, konularda geçen ayet ve hadisleri ezberlemeye zorlanmayacaktır. 14 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI 6. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ölçme ve değerlendirme, eğitim ve öğretimin önemli bir parçasıdır. Eğitimde, programların istenilen başarıyı gösterip göstermediği, amaçlanan hedeflere ulaşıp ulaşmadığı, öğrencilerin hedeflenen kazanımları elde edip etmediği öğrencilerden beklenen bilgi, beceri ve tutumların gelişip gelişmediği, ölçme ve değerlen¬dirme yoluyla tespit edilir. SL AK Temel Dini Bilgiler dersine yönelik ölçme ve değerlendirme faaliyetleri süreç odaklı olarak yürütül¬melidir. Öğretmen sürecin değerlendirmesini yaparken ortama, ilgi ve ihtiyaçlara uygun ölçme yöntem ve tek¬nikleri geliştirebilir. Temel Dini Bilgiler dersinde ölçme ve değerlendirme süreci, öğrenci merkezli ele alınır. Öğrencilerin gelişim süreci, edindiği kazanımların birbirinden farklı olabileceği göz önünde bulundurulmalı süreç ve sonuçtaki düzeylerinin farklılık gösterebileceği dikkate alınmalıdır. Ortaöğretim Seçmeli Temel Dini Bilgiler dersinde kullanılacak ölçme değerlendirme etkinlikleri; 1. Amaç ve kazanımlarla uyumlu olmalıdır. 2. Öğrenme-öğretme sureciyle bütünlük (süreci değerlendirme) arz etmelidir. 3. Öğrenim süreci sonunda kazanılması planlanan yeterlikler; bilgi, beceri ve tutumları ölçmelidir. 4. Öz değerlendirmeye imkân tanımalıdır. TA 5. Öğrencilerin bireysel gelişimlerini izleyebilecek (dereceli puanlama anahtarı, kontrol listesi, öz ve akran değerlendirme formları ve gözlem formu gibi) uygun ölçme araçları kullanılmalı ve mümkün olduğunca ölçme araçlarında çeşitlilik sağlanmalıdır. 6. Temel Dini Bilgiler dersinde ölçme ve değerlendirme yapılırken her bir öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri ve bireysel farklılıkları göz önünde bulundurulmalıdır. 15 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1) DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ ÜNİTELER KAZANIM SAYILARI DERS SAATİ İslam İnancı 5 16 2. İbadet Hayatı 10 24 3. Din Ahlak İlişkisi 6 16 4. İslam’da Helaller ve Haramlar 4 16 25 72 TA TOPLAM SL AK 1. 16 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1) DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTE VE KONULARI 2.2. Sünnet 3. İman ve İmanın Mahiyeti 3.1. İcmali İman 3.2. Tafsili İman 4. İmanın Geçerli Olmasının Şartları 5. İnanç Bakımından İnsanlar 5.1. Mü’min 5.2. Münafık 5.3. Kafir 1. Helal ve Haram Kavramları 2 . Ahlaki Görevlerimiz 2. Helal Kazancın Önemi ÜNİTE IV İslam’da Helaller ve Haramlar 2.1. Allah’a Karşı Ahlaki Gö- 3. Günlük Hayatta Haramlar revlerimiz 3.1. Kul Hakkı 2.2. Kur’an’a Karşı Ahlaki Görevlerimiz 3.2. Hırsızlık AK 2.1. Kitap ÜNİTE III Din Ahlak İlişkisi 1. Ahlakın Tanımı ve Önemi 2.3. Peygambere Karşı Ahlaki Görevlerimiz SL 2. İslam İnancının Kaynakları ÜNİTE II İbadet Hayatı 1. İnsanın Yaratılış Amacı İbadet 1.1. İbadet Kavramı ve Amacı 1.2. İbadetlerin Geçerli Olma Şartları 1.2.1. Niyet 1.2.2. İhlas 1.2.3. Sünnete Uygunluk 1.3. İbadetin Bireysel ve Toplumsal Yönü 1.4. Hz. Peygamberin ibadet hayatından Örnekler 2. Namazın Önemi 2.1. Cemaatle Namazın Önemi 2.2. Cuma Namazı ve Önemi 2.2.1. Cuma Namazının Kılınışı 2.3. Bayram Namazları ve Önemi 2.3.1. Bayram Namazlarının Kılınışı 2.4. Cenaze Namazı ve Kılınışı 2.5. Kaza Namazları 2.6. Nafile Namazlar 3. Sabır ve İrade Eğitimi Oruç 3.1. Kur’an Ayı Ramazan 3.2. Orucun Önemi 3.3. Oruç Tutarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 3.4 Orucun Kazası ve Kefareti TA ÜNİTE I İslam İnancı 1. İman ve İslam Kavramları 2.4. Topluma Karşı Ahlaki Görevlerimiz 2.5. Çevreye Karşı Ahlaki Görevlerimiz 3. İman, İbadet ve Ahlâk İlişkisi 3.1. Karakter Gelişiminde Ahlâkın Önemi 3.2. Toplum Hayatında Ahlâkın Önemi 3.3. İslâm Ahlâkında Övülen Tutum ve Davranışlar 3.3. Faiz 3.4. Rüşvet 3.5. Hileli Satışlar 3.6. Kumar ve Şans Oyunları 3.7. Büyü ve Fal 3.8. İçki ve Uyuşturucu 3.9. Sağlığa Zararlı Yiyecekler 3.10. Emek Sömürüsü 3.11. Yapay Olarak Fiat Yükseltme 3.12. Lüks ve İsraf 6 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Konu Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar 2. İslam İnancının Kaynakları 1. 3. İman ve İmanın Mahiyeti 3. 3.1. İcmali İman 4. 4. İmanın Geçerli Olmasının Şartları 5. İnanç Bakımından İnsanlar 5.1. Mü’min 5.2. Münafık 5.3. Kafir 7 5. İnanç bakımından insanları sınıflandırır. TA İSLAM İNANCI ÜNİTE I 3.2. Tafsili İman SL 2. AK Bu ünite sonunda öğrenciler: 2.2. Sünnet Amaçlar 2. kazanım işlenirken ayetlerin yanı Beceriler: sıra mütevatir ve sahih hadislerin İman ve İslam kavramlarını açıklar. de temel bilgi kaynakları içerisinde • Araştırma ve sorgulama beceolduğu vurgulanacaktır. risi İslam inancının temel kaynaklarını 4. kazanım işlenirken imanın • Dinî metinleri anlama ve yotanır. geçerli olması için klasik akaid rumlama alimlerinin öngördüğü şartlara da İmanın mahiyetini kavrar. değinilecektir. • Problem çözme becerisi İmanın geçerli olması için gerekli Değerler: şartları açıklar. 1. İman ve İslam Kavramları 2.1. Kitap Açıklamalar Allah sevgisi, peygamber sevgisi, sorumluluk, ihlas. ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar Amaçlar Bu ünite işlenirken ibadetlerdeki Beceriler: 1. İbadetlerin niçin yapıldığını kavrar. uygulama ile ilgili konularda Şafi • Araştırma ve sorgulama becemezhebinin farklı görüşlerine de risi 2. İbadetlerin geçerli olma şartlarını yer verilecektir. Ayrıca ünite geneaçıklar. linde terğib hadislerine yer verile- • Mekân, zaman ve kronolojiyi 3. İbadetlerin bireysel ve toplumsal cek ve teşvik dili kullanılacaktır. algılama faydalarının farkında olur. Bu ünite sonunda öğrenciler: SL 1.3. İbadetin Bireysel ve Toplumsal 4. Hz. Peygamberin ibadet hayatından Yönü örnekler verir. 1.4. Hz. Peygamberin İbadet Hayatından 5. Namazın önemini ayet ve hadislerle Örnekler açıklar 2. Namazın Önemi 6. Namazın Allah’a kulluğun en önem2.1. Cemaatle Namazın Önemi li göstergelerinden biri olduğunu 2.2. Cuma Namazı ve Önemi fark eder. 2.2.1. Cuma Namazının Kılınışı 7. Cuma, bayram ve cenaze namazları2.3. Bayram Namazları ve Önemi nın kılınışını açıklar. 2.3.1. Bayram Namazlarının Kılınışı 8. Oruç ve Ramazın ayının Müslüman2.4. Cenaze Namazı ve Kılınışı ların hayatındaki yeri ve önemini 2.5. Kaza Namazları kavrar. 2.6. Nafile Namazlar 9. Oruç tutarken dikkat edilmesi gere3. Sabır ve İrade Eğitimi Oruç ken hususları kavrar. 3.1. Kur’an Ayı Ramazan 10.Oruçla ilgili hükümleri açıklar. 3.2. Orucun Önemi 3.3. Oruç Tutarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 3.4 Orucun Kazası ve Kefareti 7. kazanım işlenirken cuma ve bay- • Sosyal beceri ram namazlarının önemi açıklanaDeğerler: cak, ayrıca kaza namazının kılınışı ile nafile namazlara değinilecektir. Allah sevgisi, ihlas, sabır, sorum. luluk. TA İBADET HAYATI ÜNİTE II 1. İnsanın Yaratılış Amacı İbadet 1.1. İbadet Kavramı ve Amacı 1.2. İbadetlerin Geçerli Olma Şartları 1.2.1. Niyet 1.2.2. İhlas 1.2.3. Sünnete Uygunluk Açıklamalar AK Konu 8 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Konu 2 . Ahlaki Görevlerimiz 1. 2.3. Peygambere Görevlerimiz Karşı Ahlaki 2.4. Topluma Karşı Ahlaki Gö5. revlerimiz rin gerekliliğini savunur. 5. kazanım işlenirken ahlaki 6. İslam ahlakında övülen tutum ve değerlerin toplumsal huzur ve refahı sağlamadaki etkisine vurgu 3. İman, İbadet ve Ahlâk İlişkisi davranışları açıklar. yapılacaktır. 3.1. Karakter Gelişiminde Ahlâkın Önemi 2.5. Çevreye Karşı Ahlaki Görevlerimiz 3.2. Toplum Hayatında Ahlâkın Önemi 3.3. İslâm Ahlâkında Övülen Tutum ve Davranışlar 9 4. TA DİN AHLAK İLİŞKİSİ ÜNİTE III 2.2. Kur’an’a Karşı Ahlaki Gö- 3. revlerimiz AK i - Bu ünite sonunda öğrenciler: 2.1. Allah’a Karşı Ahlaki Görev2. lerimiz Açıklamalar Amaçlar Ünite konuları ayet ve hadislerle Beceriler: işlenecek ayrıca konular somut • Araştırma ve sorgulama beceAhlakın tanımını ve önemini kavrar. deneyimlerden örnekler verilerek risi Başlıca ahlaki görevlerimizi açıklar. güncel hayatla ilişkilendirilecektir. • Bireysel farkındalık becerisi İman, ibadet ve ahlak ilişkisini kav- 1. kazanım işlenirken ahlak kavramı tanımlanacak ve İslam • Sosyal beceri rar. ahlakının kaynağı açıklanacaktır. Ahlaki değerlerin karakter gelişi- 3. kazanım işlenirken ahlak iman Değerler: mindeki yerini fark eder. ilişkisi ve ahlak ibadet ilişkisine de Doğruluk, güvenilirlilik, saygı, adalet, tevazu. Toplumsal gelişimde ahlaki değerle- değinilecektir. 1. Ahlakın Tanımı ve Önemi SL - Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar 1. Helal ve Haram Kavramları Bu ünite sonunda öğrenciler: 2. Helal Kazancın Önemi 1. Helal haram kavramlarını tanımlar. 3. Günlük Hayatta Haramlar 2. Helal kazancın önemini kavrar. 3.3. Faiz 3.4. Rüşvet 3.5. Hileli Satışlar 3.6. Kumar ve Şans Oyunları 3.7. Büyü ve Fal 3.8. İçki ve Uyuşturucu 3.9. Sağlığa Zararlı Yiyecekler 3.10. Emek Sömürüsü 1.kazanım işlenirken sevap 3. Günlük hayatla ilgili İslami ölçüleri ve günah kavramlarına da yer verilecektir. İslam’da haramların açıklar. sınırlı olduğu helal dairesinin 4. Günlük hayatla ilgili İslami ölçülere ise geniş olduğu ile helal uymaya özen gösterir.. ve haram koyma yetkisinin Allah ve Resulüne ait olduğu vurgulanacaktır. AK 3.2. Hırsızlık Amaçlar Ünite genelinde İslami ölçülere uy- Beceriler: maya teşvik eden ayet ve hadislere • Araştırma ve sorgulama beceyer verilecektir. risi SL 3.1. Kul Hakkı Açıklamalar • Bilgi teknolojilerini kullanma • Bireysel farkındalık becerisi Değerler: Sorumluluk, doğruluk, güvenilirlilik. TA İSLAMDA HELALLER VE HARAMLAR ÜNİTE IV Konu 3.11. Yapay Olarak Fiat Yükseltme 3.12. Lüks ve İsraf ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 2) DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ ÜNİTELERİ, KAZANIM SAYILARI VE SÜRELERİ 10 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTELER DERS SAATİ İnanç Problemleri 3 18 2. İbadet Hayatı 11 22 3. Millî ve Manevi Değerlerimiz 5 16 4. Güncel Dinî Meseleler 7 16 26 72 TA SL AK 1. TOPLAM 11 KAZANIM SAYILARI ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 2) DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI ÜNİTE VE KONULARI TA SL AK ÜNİTE I ÜNİTE II ÜNİTE III İnanç Problemleri İbadet Hayatı MİLLÎ VE MANEVÎ DEĞERLERİMİZ 1. Vatana ve Millete Karşı Görev ve Sorum1. İnanç Problemlerinin Ortaya Çıkış 1. Zekât luluklarımız Nedenleri 1.1. Zekâtın Anlamı ve Önemi 1.1.Cehalet 1.1. Vatan 1.2. Kur’an ve Sünnette Zekât 1.2.Siyasi Sebepler 1.2. Cihad 1.3. Zekâta Tabi Mallar 1.3.Batıni Yorumlar 1.3. Şehitlik 1.4. Zekâtın Bireysel ve Toplumsal 1.4.Farklı Kültürlerden Etkilenme Faydaları 1.4. Gazilik 1.5.Taassup 2. Sadaka 1.5.Kamu Hakkı 2. Bazı İnanç Problemleri 3. Hac 1.6. Kul Hakkı 2.1. Deizm 3.1. Kâbe ve Haccın Tarihi 1.7. Liyakat ve Ehliyeti Gözetmek 2.2. Agnostisizm 3.2. Haccın Önemi 2. Mübarek Gün ve Geceler 2.3. Pozitivizm 3.3. Hac ile İlgili Kavramlar 2.1. Mevlit Kandili 2.4. Ateizm 3.4. Haccın Yapılışı 2.2. Regaib Kandili 2.5. Nihilizm 3.5. Ahlaki Dönüşüm ve Hac 2.6. Sekülarizm 2.3. Miraç Kandili 4. Umre 2.7. Satanizm 2.4. Berat Kandili 4.1. Umrenin Önemi ve Yapılışı 2.8. Tenasüh ve Reenkarnasyon 2.5. Kadir Gecesi 5. Kurban 2.9. Sahte Peygamberlik 2.6. Hicret 5.1. Kurban ile İlgili Kavramlar ÜNİTE IV Güncel Dinî Meseleler 1. Evlilik ve Önemi 1.1.Nikah 1.2. Eşlerin Karşılıklı Sorumlulukları 2. Boşanma 1. Boşanmanın Bireysel ve Toplumsal Etkileri 3. Günah 3.1. Günahın Tanımı 3.2. Günahla İlgili Kavramlar 3.3. Günahların Tasnifi 3.4 Günlük Hayatta Yapılan Hataların Telafisi 3.4.1. Tevbe ve istiğfar 3.4.2. Tevbenin Şartları 3.4.3. Hz. Peygamber ve İstiğfar 5.2. Kurban İbadetinin Bireysel ve Toplumsal Faydaları 12 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Konu Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar Açıklamalar Amaçlar Ünite genelinde konular ayet ve Beceriler: 1. İnanç Problemlerinin Ortaya Bu ünite sonunda öğrenciler: Çıkış Nedenleri hadislerin ışığında açıklanacak ve • Araştırma ve sorgulama bece1. İnanç problemlerinin ortaya çıkış 1.1.Cehalet inanç problemleriyle ilgili İslam’ın risi nedenlerini yorumlar. bakış açısına değinilecektir.. 1.2.Siyasi Sebepler 2. Bazı inanç problemlerini açıklar. AK SL 1.4.Farklı Kültürlerden Etki- 3. Günümüz bazı inanç problemlerinin lenme bireysel ve sosyal hayattaki olumsuz 1.5.Taassup yansımalarını fark eder. 2. Bazı İnanç Problemleri 2.1. Deizm 2.2. Agnostisizm 2.3. Pozitivizm 2.4. Ateizm 2.5. Nihilizm 2.6. Sekülarizm 2.7. Satanizm TA İNANÇ PROBLEMLERİ ÜNİTE I 1.3.Batıni Yorumlar 2.8. Tenasüh ve Reenkarnasyon 2.9. Sahte Peygamberlik 13 • Dini metinleri anlama ve yorumlama • Problem çözme becerisi Değerler: Allah sevgisi, ihlas, sorumluluk ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Konu 2. 1.4. Zekâtın Bireysel ve Top- 3. lumsal Faydaları 4. 3. Hac 3.2. Haccın Önemi 3.3. Hac ile İlgili Kavramlar 3.4. Haccın Yapılışı 3.5. Ahlaki Dönüşüm ve Hac 4. Umre 4.1. Umrenin Önemi ve Yapılışı 5. Kurban 5. 6. 7. Hac ibadetinin birey ve toplum hayatı üzerindeki etkilerini kavrar. TA İBADET HAYATI ÜNİTE II 3.1. Kâbe ve Haccın Tarihi Bu ünite işlenirken ibadetlerdeki Beceriler: Zekât ibadetinin anlam ve önemini uygulama ile ilgili konularda Şafi • Araştırma ve sorgulama becemezhebinin farklı görüşlerine de ayet ve hadislerle açıklar. risi yer verilecektir. Zekâtla ilgili hükümleri açıklar. • Mekân, zaman ve kronolojiyi Zekât ibadetinin bireysel ve toplum- 1. kazanım işlenirken İslam’ın algılama sal faydalarını kavrar zekât ibadeti ile toplumsal bir İnfak ve sadakanın bireysel ve top- gerçeklik olan fakirlik problemine • Sosyal beceri çözüm getirdiği vurgulanacaktır. lumsal işlevini fark eder. Değerler: Kabe ve haccın tarihi sürecini açıkAllah sevgisi, yardımlaşma ve dalar. yanışma, sorumluluk, sabır, ihlas. Hacla ilgili hükümleri açıklar. AK 1.2. Kur’an ve Sünnette Zekât 2. İnfak ve Sadaka Amaçlar Bu ünite sonunda öğrenciler: 1.1. Zekâtın Anlamı ve Önemi 1. 1.3. Zekâta Tabi Mallar Açıklamalar SL 1. Zekât Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar 8. Haccın yapılışını açıklar. 9. Umre ile hac arasındaki farkı ayırt eder. 10.Kurbanla ile ilgili hükümleri açıklar. 5.1. Kurban ile İlgili Kavram11.Kurban ibadetini ve yapılış amacını lar kavrar. 5.2. Kurban İbadetinin Bireysel ve Toplumsal Faydaları 14 ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI 1.6. Kul Hakkı özen gösterir. 3. Mübarek gün ve geceleri tanır. 1.7. Liyakat ve Ehliyeti Gözet4. Kadir gecesinin önemini açıklar. mek 2. Mübarek Gün ve Geceler 2.1. Mevlit Kandili 2.2. Regaib Kandili 2.3. Miraç Kandili 2.5. Kadir Gecesi 2.6. Hicret 5. Hicretin İslam tarihi açısından önemini kavrar. Amaçlar 1 ve 2. kazanımlar işlenirken 15 Beceriler: Temmuz’a atıf yapılacaktır. • Araştırma ve sorgulama becerisi 3 ve 4. kazanımlar işlenirken Peygamberimiz’in mübarek gün ve ge• Bireysel farkındalık becerisi celer ile ilgili uygulamalarına yer verilecektir. • Sosyal beceri SL 1.5.Kamu Hakkı Açıklamalar AK 1. Vatana ve Millete Karşı Görev Bu ünite sonunda öğrenciler: ve Sorumluluklarımız 1. Vatana ve millete karşı görev ve so1.1. Vatan rumluluklarına ayet ve hadislerden 1.2. Cihad örnekler verir. 1.3. Şehitlik 2. Vatana ve millete karşı görev ve 1.4. Gazilik sorumluluklarını yerine getirmeye 2.4. Berat Kandili 15 Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar TA MİLLÎ VE MANEVİ DEĞERLERİMİZ ÜNİTE III Konu Değerler: Allah sevgisi, peygamber sevgisi, sorumluluk, vatan sevgisi, saygı, güvenilirlilik. ORTAÖĞRETİM TEMEL DİNİ BİLGİLER (İSLAM 1-2) DERSİ TASLAK ÖĞRETİM PROGRAMI Konu Öğrenme Çıktıları/Kazanımlar Açıklamalar Amaçlar lumsal Etkileri rumlama 3. Eşlerin karşılıklı sorumluluklarını 6. kazanım işlenirken Peygamberikavrar. miz’den dua ve istiğfar örneklerine • Problem çözme becerisi 4. Boşanmanın bireysel ve toplumsal yer verilecektir. • Sosyal beceri yönünü açıklar. 3.1. Günahın Tanımı 3.2. Günahla İlgili Kavramlar 3.3. Günahların Tasnifi SL 3. Günah AK Bu ünite sonunda öğrenciler: 5. Günah kavramını ve çeşitlerini açık3.4 Günlük Hayatta Yapılan Hatalar. ların Telafisi 3.4.1. Tevbe ve İstiğfar 3.4.2. Tevbenin Şartları TA GÜNCEL DİNÎ MESELELER ÜNİTE IV 3. kazanım işlenirken Peygamberi- Beceriler: miz’in hayatından örnekler verile1.1.Nikah • Araştırma ve sorgulama bece1. İslam dininin evliliğe verdiği önemi cektir. 1.2. Eşlerin Karşılıklı Sorumlulukrisi ayet ve hadislerle açıklar. ları 4. kazanım işlenirken İslam’ın bo• Bireysel farkındalık becerisi 2. boşanma ile ilgili hükümNikah ve 2. Boşanma şanma konusuna bakışına yer veleri açıklar. rilecektir. • Dinî metinleri anlama ve yo2.1. Boşanmanın Bireysel ve Top1. Evlilik ve Önemi 6. Tevbe ve istiğfar kavramlarını açıklar. Değerler: Sorumluluk, kanaatkârlık, doğruluk. 3.4.3. Hz. Peygamber ve İstiğfar 7. Günlük hayatta yaptığı hataları telafi etmeye istekli olur. 16 AK TA SL Bu materyal Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öğretim programlarının güncellenmesi çalışmaları kapsamında kamuoyunun görüş, öneri ve eleştirilerini almak amacıyla hazırlanmıştır. Başka bir amaçla kullanılamaz. Öğretim programlarının nihai hali değildir. 17