Su halden hale girer a)Doğada Su Döngüsü b)Enerji Kaynağı Güneş Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su döngüsü denir. Su döngüsünü harekete geçiren güneş, okyanuslardaki suyu ısıtır, ısınan su da atmosfere buharlaşır. Yükselen hava akımları, su buharını atmosfer içinde yukarıya kadar taşır, orada bulunan daha soğuk hava bulutlar içinde yoğunlaşmaya sebep olur. • Hava akımları, bulutları dünya çevresinde hareket ettirir, bulut zerreleri bir araya gelerek, büyürler ve yağış olarak yeryüzüne inerler. Bazı yağışlar, kar olarak dünyaya geri döner ve donmuş su kütleleri halinde binlerce yıl kalabilecek olan buz tepeleri ve buzullar seklinde birikebilir. Ilıman iklimlerde ilkbahar geldiğinde çoğu zaman kar örtüleri erir ve eriyen su, erimiş kar olarak toprak yüzeyinde akışa geçer ve bazen de sellere sebep olur. Yağısın çoğu okyanuslara ya da toprağa düşerek yerçekiminin etkisiyle yüzey akısı olarak akar.. Akısın bir kısmı vadilerdeki nehirlere karışır ve buradan da nehirler vasıtasıyla okyanuslara doğru hareket eder. Yüzey akışları ve yeraltı kaynaklı sular tatlı su olarak göllerde ve nehirlerde toplanır. Bütün yüzey akışları nehirlere ulaşmaz. Akısın çoğu sızarak yer altına geçer. Bu suyun, bir kısmı yüzeye yakin kalır ve yer altı suyu boşaltımı olarak tekrar yüzeydeki su kütlelerine katılır. Bazı yer altı suları yer yüzeyinde buldukları açıklıklardan tatlı su kaynakları olarak tekrar ortaya çıkarlar. Yer altı suyu, bitki kökleri tarafından alınır ve yaprak yüzeyinden terlemeyle atmosfere geri döner. Yeraltına sızan suyun bir kısmı daha derinlere gider ve çok uzun zaman süresince büyük miktarda tatlı suyu depolayabilen akiferleri (suyla doymuş yeraltı materyali) besler. Zamanla bu su da hareket eder ve bir kısmı su döngüsünün başladığı ve bittiği okyanuslara karışır. Yoğunlaşma: Suyun buhar olan gaz halinden sıvı sıvı hale geçmesi sürecidir. Ilık-nemli hava yükselirken soğuk hava aşağı doğru hareket eder. Ilık hava yükseldikçe sıcaklığı azalıp enerjisini kaybettiğinden gaz halden sıvı veya katı (kar veya dolu) haline döner. Yoğunlaşmayı buzdolabından soğuk bir su şişesi aldığınızda ve oda ısısında bıraktığınızda sise yüzeyinde açıkça görebilir, su şişesinin oda ısısında nasıl “terlediğini” rahatlıkla izleyebilirsiniz. Atmosferde yoğunlaştığı, atmosferik hava akımında kalmasın zorlaştığı durumda su buharından sonra yağış meydana gelir. Buharlaşma: Bitkilerin nemlenmesiyle ve toprağın buharlaşmaşıyla oluşan sudur. Toprağa geçiş: Dünya yüzeyine erisen yağışların bir kısmı toprağa sızar ve yeraltı sularını meydana getirirler. Toprağa sızan su miktarı, toprağın eğimi, bitkilerin tipi ve miktarı, toprağın su ile doygun olup olmamasına bağlı olarak değişir. Yüzeyde büyük yarıklar, delikler bulunması, toprağa su geçişini kolaylaştırır. Yüzeysel akıntısı: Çok fazla yağış olduğunda, toprak suya doyar ve suyun fazlasını alamaz. Kalan su toprağın yüzeyinden akar. Suyun toprağa emilemeyen kısmı yüzey suları olarak isimlendirilir. Yüzeysel sular kar ve buzların erimesiyle de oluşabilir. Yüzey suları çaylara, derelere ve nehirlere akar. Yüzey suları daima daha alçak noktalara doğru taşınır, dolayısıyla okyanuslara karışır. ENERJİ KAYNAĞI GÜNEŞ Güneş ve çevresinde dolanan gezegenlerden oluşan güneş sistemi dünya için, temel bir enerji kaynağıdır. Özellikle, dünyada yaşayan canlılar için vazgeçilmez bir kaynaktır. Bugün kullanılan çeşitli enerji kaynaklarının büyük kısmı, güneşin sebep olduğu olaylar sonucu ortaya çıkar. Günlük güneş enerjisi ile dünya aydınlatılabilmekte; yağışlar ile su döngüsü sağlanabilmekte ve en önemlisi de, fotosentez ile canlı yaşam sürdürülebilmektedir. Hayati önemdeki bu yıldızın endüstriyel manada enerji üretimi de mümkündür. GÜNEŞ ENERJİSİ DÖNÜŞÜMLERİ 1)Doğal dönüşümler * Toprak ve su ısınması * Fotosentez (bitki-hayvan-insan ve fosil yakıt oluşumu) * Yağış ve Buharlaşma (Su döngüsü) * Rüzgar ve Dalga oluşumu * Doğal Yangınlar 2)İnsanın Geliştirdiği Dönüşümler * güneş ışınımı ısı (toplaçlar) * güneş ışınımı elektrik (güneş pilleri) * Su gücü mekanik elektrik (barajlar) * Rüzgar elektrik (rüzgar türbinleri) * Biokütle ısı (odun vb yakma sistemleri) * Fosil yakıt elektrik (elektrik ve ısı üretim merkezleri) * Güneş mimarlığı uygulamaları