EİT

EKONOMĠK ĠġBĠRLĠĞĠ TEġKĠLATI (EĠT):
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT); üye ülkelerin sürdürülebilir sosyo-ekonomik
kalkınmalarını sağlamak amacıyla, 1985 yılında, Türkiye Cumhuriyeti, İran İslam
Cumhuriyeti ve Pakistan İslam Cumhuriyeti tarafından kurulan hükümetler arası bölgesel bir
teşkilattır.
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT); bölgesel ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi çerçevesinde,
1964 yılında, İstanbul’da; Türkiye Cumhuriyeti, İran İslam Cumhuriyeti ve Pakistan İslam
Cumhuriyeti Devlet/Hükümet Başkanları’nın katılımı ile gerçekleştirilen toplantıda ortaya
çıkan bir bildiri ile kurulan ve 1977 tarihli İzmir Antlaşması ile yasal statüsü oluşturulan
Bölgesel İşbirliği Teşkilatı’nın, devamı niteliğindedir.
1990 yılında, İzmir Antlaşması’nın yeniden gözden geçirilmesi ile yasal zemin kazanan,
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT), 1985–1992 yılları arasında kayda değer bir icraat
gerçekleştirememiştir.
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’na, 1992 yılında, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT), ülkeleri
arasında yer alan; Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve
Özbekistan Cumhuriyetleri ile Afganistan İslam Devleti tarafından üyelik başvurusunda
bulunulmuş ve bu ülkelerin üyelik başvuruları kabul edilmiştir. Ayrıca Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti’nin (KKTC), oy hakkı olmaksızın Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT), Bölgesel
Planlama Konseyi, Teknik Komiteleri ve Uzmanlar Grubu Toplantıları’na katılımı
sağlanmıştır.
Böylece Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, (EİT); 1992 yılının, Kasım ayında, üye sayısını 3’den
10’a, nüfusunu ise, yüzölçümü 7 milyon km2’lik bir alanda, 320 milyonun üstüne çıkarmıştır.
Ekonomik ĠĢbirliği TeĢkilatı’na (EĠT) Üye Ülkeler:

Afganistan İslam Devleti

Azerbaycan Cumhuriyeti

İran İslam Cumhuriyeti

Kazakistan Cumhuriyeti

Kırgızistan Cumhuriyeti

Özbekistan Cumhuriyeti

Pakistan İslam Cumhuriyeti

Tacikistan Cumhuriyeti

Türkiye Cumhuriyeti

Türkmenistan
Ekonomik ĠĢbirliği TeĢkilatı’nın Organları:

Zirve

Bakanlar Konseyi

Daimi Temsilciler Konseyi

Bölgesel Planlama Konseyi

Yazmanlık
EİT üyesi ülkeler arasında birçok işbirliği çalışmaları yürütülmektedir. Bu işbirliği alanları
EİT Sekretaryası’nda oluşturulan genel müdürlükler itibari ile şunlardır.

Ulaştırma ve Haberleşme

Ticaret ve Yatırım

Enerji Maden ve Çevre

Tarım, Sanayi ve Sağlık

Ekonomik Araştırma ve İstatistik, Proje Araştırma

Eğitim, Bilim, Kültür ve Uyuşturucu Kontrolü
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) kapsamında; Enerji, Maden ve Çevre Direktörlüğü
faaliyetleri daha çok enerji sektörü üzerine yoğunlaşmış olup, Teşkilatın çevre konusundaki
faaliyetleri;

2002’de I. EİT Çevre Bakanları Toplantısı düzenlendi, Tahran-İran

2004’de I. EİT Çevre Komitesi Toplantısı düzenlendi, Ankara-Türkiye

2004’de II. EİT Çevre Komitesi Toplantısı düzenlendi, Tahran-İran

2004 Ekim’de II. EİT Çevre Bakanları Toplantısı düzenlendi, İstanbul-Türkiye

2005’de III. EİT Çevre Komitesi Toplantısı düzenlendi, İslamabat-Pakistan

2005’de EİT Çevresel Etki Değerlendirme III. Uzmanlar Toplantısı düzenlendi,
Ankara-Türkiye

2006’da IV. EİT Çevre Komitesi Toplantısı’nın düzenlenmesi planlanmakta, Tahranİran

2006 Haziran’da III. EİT Çevre Bakanları Toplantısı’nın düzenlenmesi planlanmakta,
Kazakistan
2002 yılında Tahran’da gerçekleştirilen EİT I. Çevre Bakanları Toplantısı sonunda (2003–
2007) yıllarını kapsayan dönemde EİT üyesi ülkeler arasında çevreyle ilgili işbirliğini içeren
EİT Çevre Eylem Planı kabul edilmiştir. Söz konusu Eylem Planı’na Bakanlığımız tarafından
yapılan itiraz ve çekinceler üzerine, Çalışma Gruplarında müzakereler yapılmış olup, Revize
edilen (2003–2007) Çevre Eylem Planı 2004 yılında İstanbul’da gerçekleştirilen II. EİT Çevre
Bakanları Toplantısında kabul edilmiştir
Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT); genç yaşına rağmen, bölgesel bir teşkilat olma başarısını
geliştirmiştir. Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT)’in uluslararası itibarı artmaktadır. Bununla
birlikte Teşkilat, hedef ve amaçlarını gerçekleştirme yolunda yılmadan mücadele etmektedir.
Geçen 13 yılı aşkın bir süre içinde; Üye ülkeler, ortak çabaları kapsamında bölgesel kalkınma
konusunda atılan adımları ivmelendirmek için işbirliği içine girmişlerdir. Üye ülkeler;
paylaşılan kültürel ve tarihi benzerliklerin yanı sıra, anlaşılabilir bir hakikat içinde, umut ve
isteklerini iletme konusundaki kararlarını daha da güçlendirmek için mevcut altyapısal ve iş
bağlantılarını kullanabilmektedirler.
Bu notun düzenlenme tarihi: 14 Mart 2012