KVH VE SİGARA BIRAKMA Mini Ders 3 Modül: Tütünün Kalp ve
advertisement
KVH VE SİGARA BIRAKMA Mini Ders 3 Modül: Tütünün Kalp ve Damar Hastalıkları Üzerindeki Etkisi TEMEL SLAYTLAR KVH ve Sigara Bırakma Mini Ders 3 Modül: Tütünün Kalp ve Damar Hastalıkları Üzerindeki Etkisi Sigarayı bırakma ve KVH: Klinik idare (1) Kardiyovasküler hastalıkların tedavisine, tütünün bırakılması konusunda yapılacak danışmanlık da ilave edilmelidir; çünkü: • Sigara içmek arterojenezi doğrudan hızlandırır ve akut kardiyovasküler olaylara sebep olur.Bu durum, hastalarda temel bir morbidite ve ölüm sebebidir.1,2 • Sigara içmek, sinerjik olarak hiperlipidemi ve diyabet gibi risk faktörleriyle bir araya gelir. 3,4 1. Graham et al. 2007; 2. Benowitz 2003; 3. Mohiuddin et al. 2007; 4. Wilson et al. 2000 Sigarayı bırakma ve KVH: Klinik idare(2) Kardiyovasküler hastalıkların tedavisine, tütünün bırakılması konusunda yapılacak danışmanlık da ilave edilmelidir; çünkü: • Sigarayı bırakmak, morbidite ve ölüm oranını azaltır. • Sol ventriküler disfonksiyonlu hastalarda, sigarayı bırakmanın ölüm oranına etkisi; anjiyotensin enzim inhibitörleri, beta blockerlar ve spironolakton ile yapılan terapilerin etkisine eşit ya da bundan büyüktür.4 1. Graham et al. 2007; 2. Benowitz 2003; 3. Mohiuddin et al. 2007; 4. Wilson et al. 2000; 5. Teo et al. 2006 KVH hastalarının sigarayı bırakması • CVD ile hastaneye yatmak, sigarayı bırakmak için güçlü bir motivasyondur. 12 aylık bırakma oranı genel popülasyona kıyasla, koroner tedavi için hastaneye yatan hastalarda daha yüksektir (%3 ve %25). • Bırakma ön göstergeleri: Hafif içiciler ve yakın zamanda CVD teşhisi koyulanlar. • Hastaların hastaneye yattıktan sonra, yoğun bir bırakma müdahalesi ve yeterli takip ile, bırakmada daha başarılı oldukları görülmüştür. Tonstad and Johnston 2006 Bırakma KVH Ölümlerini ve Marazlarını Azaltır • Asya-Pasifik bölgesindeki verilerin gösterdiğine göre, sigarayı bırakma KVD riskini %29, felç riskini ise %16 azaltıyor.1 • Sağlık profesyonelleri, bırakma mesajlarını her hasta görüşmesinde tekrarlamalı ve bırakma danışmanlığı sunmalıdırlar. 2 1. Asia Pacific Cohort Studies Collaboration 2005; 2. Mohiuddin et al. 2007 KVH risk faktörlerini azaltmada sigarayı bırakmanın etkisi • Sigarayı bıraktıktan sonra, geleneksel KVH faktörleri ve inflamasyon belirtileri ciddi şekilde düşer. • İnflamasyon göstergeleri, bıraktıktan beş sene sonra sigara içmemiş bir insanınkine benzer. • Bu faktörlerin çoğu doza bağlıdır: faktör seviyeleri günde içilen sigara sayısına göre değiştir. • Zamana bağlı trendler de gözlemlenir: hasta sigaraya başlamazsa diğer risk faktörlerinin seviyeleri de zamanla düşer. Bakhru and Erlinger 2005 OPSİYONEL SLAYTLAR KVH ve Sigara Bırakma Mini Ders 3 Modül: Tütünün Kalp ve Damar Hastalıkları Üzerindeki Etkisi KVH hastaları için ilaçla sigara bırakma • İlaç tedavileri arasında, nikotine ikamesi terapisi (NRT) önerilebilir. Sakız, yamai burun spreyi, inhaler, tablet (Champix) ya da bubropion • NRT ya da bubropion tedavisi riskleri, KVH hastalarında minimaldir. • KVH hastalarının ilaçla tedavisinin faydaları, sigaranın ya da ilacın olumsuz etkilerinin çok çok üzerindedir. • İlaçlar, bırakma danışmanlığı ile birlikte daha etkilidir. • İlaç bulunamasa ya da pahalı olsa dahi, bırakma danışmanlığı her zaman teklif edilmelidir. 1. Ford and Zlabek 2005; 2. Tonstad and Johnston 2006 Sigarayı bırakmanın faydaları ve KVH ölüm oranı • Sigarayı bırakan hastaların KVH riski, bırakmayan hastalarınkine oranla yarı yarıya azalır. • Genel ölüm oranı ve KVH sebebiyle ölüm riski, sigarayı bırakan ve tekrar başlamayan hastalarda hiç içmemiş olanlarınkine yakındır. • KVH sonucu ölüm ihtimali, sigaraya devam eden hastalarda hiç içmemiş olanlara kıyasla 3-4 kat fazladır. Bjartveit and Tverdal 2009 Sigarayı bırakma ve KVH’nin önlenmesi • Sigaranın azalması serum kolesterolün ve kan basıncının düşmesi; KVH ölüm oranındaki azalmanın %50sini açıklamaktadır. • 5A yöntemiyle sigara bırakma, Avrupa’da KVH hasta idaresine entegre edilmiştir. • 5A: • Sigara alışkanlıklarını öğrenmek • Bırakmaları için tavsiyede bulunmak • Hastanın bırakma iradesini değerlendirmek • Bırakma planı konusunda yardımcı olmak • Takip için ziyaret etmek Graham et al. 2007 Bir hemşirenin hastasına verebileceği en önemli mesaj, sigarayı bırakma konusundadır.
