ÖZET

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2 (2014) 295–306
Düzce Üniversitesi
Bilim ve Teknoloji Dergisi
Derleme Makalesi
Mimari Tasarımda Restorasyon ve Ulaşılabilirlik: Akreditasyon
İhtiyacı
Hasan ÜNVERa,*, Ruşen YAMAÇLIb, Leyla Y. TOKMANb
a
Mimarlık Doktora Programı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, TÜRKİYE
b
Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, TÜRKİYE
* Sorumlu yazarın e-posta adresi: [email protected]
ÖZET
Diğer tüm disiplinler gibi, mimari tasarımın bir dalı olan restorasyonda da herkes için insan hak ve onuruna
uygun kalitede yaşam standardının sağlanabilmesi, bilgi ve hizmetlerin mutlak ulaşılabilir olmasıyla
mümkündür. Bu temel koşulun sağlıklı işleyebilmesi ve sürdürülebilirliği ise tüm bilgi ve hizmetlerin her ölçekte
akredite olmasıyla güçlenerek, evrensel bir anlam kazanacaktır. Bununla birlikte, son yıllarda dünyada olduğu
gibi ülkemizde de günden güne önem ve ivme kazanarak üzerinde bir çok çalışma yapılan restorasyon,
ulaşılabilirlik ve akreditasyon, tasarım süreçlerinde sık sık bir arada irdelenmeye başlamıştır. Ulaşılabilirlik
standartlarının; koruma kurullarında son derece disiplinli bir bakış açısıyla değerlendirilen ve tarihi yaşam
kalıplarıyla şekillenmiş yapılarda uygulanabilmesi; böylece restorasyon uygulamaları sonucu yeniden
işlevlendirilen tarihi binaların ulaşılabilir hale getirilmesi başlı başına bir problem arz etmektedir.
Diğer bir handikap ise çok büyük emek ve maddi imkanların seferber edilmesiyle gerçekleştirilen bu
uygulamalar, her ne kadar kendi içlerinde ulaşılabilir olsalar da diğer yapılar, fonksiyonlar ve kentsel donatılarla
çoğu zaman eşdeğer imkan ve kriterler arz etmemektedirler. Çalışmada, çok farklı girdi ve kriterlere sahip iki
disiplin olan restorasyon ve ulaşılabilirlik bağlamında, evrensel tasarım ilkelerinden kullanımda eşdeğerlik –
diğer adıyla akreditasyon– sistemi geliştirilmesinin önemi ve gerekliliği ortaya konmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Mimari tasarım, Akreditasyon, Ulaşılabilirlik, Restorasyon
Restoration and accessibility at architectural design: Need of
accreditation
ABSTRACT
In restoration –a branch of architectural design-, life standards appropriate to human rights and dignity can only
be possible with absolute accessibility of information and services. Reliable process and sustainability of this
main requirement will get a universal meaning with accreditation of information and services being accredited in
all scales. However in recent years, restoration, accessibility and accreditation are being examined together in
Turkiye, as around the rest of the world. Day by day, these subjects are being studied with more importance and
acceleration. The use of accessibility standards in re-functioned historical buildings which have been shaped
Geliş: 21/03/2014, Düzeltme: 21/05/2014, Kabul: 02/06/2014
with traditional life patterns and are being evaluated with a highly disciplined perspective in cultural heritage
conservation boards offers crucial problems in itself.
Although these applications which requires great amount of labor and financial facility are accessible
themselves, non-accessibility and also non-accreditation of these buildings from other buildings, functions,
community facilities and services are another handicap. In this study, the importance and the need of
accreditation –one of the main principles of universal design– are being presented in the context of two
disciplines: restoration and accessibility which have very different entries and criteria.
Keywords: Architectural design, Accreditation, Accessibility, Restoration