MACARİSTAN ÜLKE PROFİLİ Pınar Erdem AB Masası – Uzman Ağustos 2009 1. GENEL BİLGİLER Resmi adı : Macaristan Cumhuriyeti Başkenti : Budapeşte Yüzölçümü : 93,030 km2 Nüfusu : 9,905,596 (Temmuz 2009 tahmini) Dil : Macarca Para Birimi : Forint; 1Euro =267.88 HUF (25.08.2009) Devlet Başkanı : Laszlo SOLYOM (05.08.2005) Başbakan : Gordon BAJNAI (20.04.2009) T.C. Budapeşte Büyükelçisi : Oya TUZCUOĞLU Macaristan Ankara Büyükelçisi: István SZABÓ Macaristan İzmir Konsolosu : Erdal KERESTECİ 2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER (2008 tahmini) GSYH : 205.7 milyar dolar Kişi başı Milli Gelir : 19,800 dolar Enflasyon Oranı : % 6,1 İşsizlik Oranı :%8 İhracat : 109.3 milyar dolar İthalat : 107.5 milyar dolar Dış Ticaret Hacmi : 216.8 milyar dolar Dış Ticaret Dengesi : 1.8 milyar dolar Başlıca İhracat Ortakları : Almanya (%26.6), İtalya (%5.3), Romanya (%5.3), Avusturya (%4.9) Başlıca İthalat Ortakları : Almanya (%25.3), Rusya (%9.4), Avusturya (%6.1), Çin (%5.7) Başlıca İhraç Ürünleri : Makine ve ekipman (%61.2), mamul mallar (%26.9), gıda-içecek-tütün (%6.7), yakıt ve elektrik (%2.4) Başlıca İthal Ürünleri : Makine ve ekipman (%49.5), mamul mallar (%32), yakıt ve elektrik (%13.1), gıda-içecek-tütün (%4.7) Kaynak: CIA World Factbook, Economic Intelligence Unit 3. TÜRKİYE-MACARİSTAN DIŞ TİCARETİ (1000 $) YILLAR 2004 2005 2006 2007 İHRACAT 349,938 377,855 484,567 775,656 İTHALAT 705,407 944,890 1,277,314 1,423,629 DENGE - 355,469 - 567,035 -792,747 -647,973 HACİM 1,052,345 1,322,745 1,761,881 2,199,285 2008 2009/6 Kaynak: TUİK 684,088 185,284 1,286,114 360,905 - 602,026 -175,621 1,970,202 546,189 — Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları İthal Ettiğimiz Başlıca Ürünler — Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları — Makine ve cihazlar, aletler, parçaları — Hububat — Plastik ve plastikten mamul eşya — Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer İhraç Ettiğimiz Başlıca Ürünler — Motorlu kara taşıtları, traktör, bisiklet, motosiklet ve diğer — Demir veya çelikten eşya — Örme giyim eşyası ve aksesuarları — Makine ve cihazlar, aletler, parçaları 4. EGE BÖLGESİ’NDEN MACARİSTAN’A YAPILAN İHRACAT Toplam 2005 $ 2006 $ 2007 $ 2008 $ 15,078 milyon 9,008 milyon 12,336 milyon 9,670 milyon 5. TÜRKİYE-MACARİSTAN YATIRIM İLİŞKİLERİ Macaristan Merkez Bankası kayıtlarına göre, 2006 yılı sonu itibariyle, ülkemizden Macaristan’a yönelik gerçekleştirilen doğrudan yabancı sermaye yatırım miktarı (stok olarak) 56,4 milyon Euro’dur. Bunun 10,3 milyon Euro’luk kısmı 2006 yılının son çeyreğinde gerçekleşmiştir. 31.12.2008 tarihi itibari ile Türkiye’de Macaristan sermayeli 29 firma faaliyet göstermektedir. 2000 yılında bu sayı 6 firma ile sınırlıydı. Bu firmalar ticaret, turizm, enerji, kimyasal ürünler, cam ve cam ürünleri ve gıda alanlarında faaliyet göstermektedirler. Bu firmalardan gıda ürünleri ve içecek imalatı yapan yalnızca 1 firma İzmir’de bulunmaktadır. 6. TÜRKİYE İLE MACARİSTAN ARASINDA YÜRÜRLÜKTEKİ ANLAŞMALAR Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması 14 Eylül 1968 Ticaret Anlaşması 12 Kasım 1974 Uzun Vadeli Ekonomik, Teknik, Sınai ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması 11 0cak 1977 Türk-Macar Ekonomik, Teknik İşbirliği Karma Komitesi 8. Dönem Protokolü 14 Eylül 1989 Karayolu Ulaştırma Protokolü Haziran 1992 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 14 Ocak 1992 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 10 Mart 1993 Serbest Ticaret Anlaşması 8 Ocak 1997 7. ODAMIZIN MACARİSTAN İLE İLİŞKİLERİ Ø Macaristan Heyeti, 1998 67.İzmir Enternasyonal Fuarını ziyaret etmek amacıyla ülkemize ve şehrimize gelen Macar işadamlarından oluşan bir heyet 27 Ağustos 1998 günü Odamızı ziyaret etmiştir. Söz konusu heyet Odamız tarafından düzenlenen bir basın toplantısı ile kendilerini Türk iş dünyasına tanıtmıştır. Basın toplantısını takiben firmalar arası ikili görüşmeler gerçekleştirilmiş, Türk firmaları ile Macar meslektaşlarına karşılıklı iş imkanlarını tartışma fırsatı verilmiştir. Ø Sanayi ve Ticaret Bakan Müsteşarı’nın Ziyareti, 1999 Macaristan Sanayi ve Ticaret Bakan Müsteşarı Sayın Povazsai Janos ve Ankara Ticaret Ataşesi Sayın Fazekas Sandor ile İstanbul Başkonsolosluğu Ticaret Ataşesi Sayın Bela Peter; 26.08.1999 tarihinde Odamızı ziyaret etmiş, kendilerini Yönetim Kurulu Başkanvekili Mehmet Akyelli tarafından makam odasında kabul edilmiştir. Ø Macaristan’ın Ankara Büyükelçisinin Ziyareti, 2000 Macaristan Ankara Büyükelçisi Sayın Dr. Pal Elıas, Macaristan İstanbul Başkonsolosluğu Ticaret Ataşesi Sayın Bela Peter ve Macaristan İzmir Fahri Konsolosu Sayın Erdal Keresteci; 25.02.2000 tarihinde Yönetim Kurulu Başkanvekili Sayın Akın Kazançoğlu tarafından makam odasında kabul edilmiştir. Ø Macaristan İstanbul Başkonsolosu’nun Ziyareti, 20 Eylül 2007 Macaristan’ın İstanbul Başkonsolosu Bayan Maria Szekely, bir ay önce göreve başlayan Ticaret Ataşesi Bay Jozsef Kovacs ve Macaristan İzmir Fahri Konsolosu Erdal Keresteci 20 Eylül 2007 tarihinde Odamızı ziyaret etmiştir. Heyeti Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş ve Genel Sekreter Adnan Yıldırım karşılamıştır. Ø Macaristan İş ve Yatırım İmkanları Semineri, 03 Aralık 2007 3 Aralık 2007 tarihinde Odamızda Macaristan İş ve Yatırım İmkanları semineri gerçekleştirildi. Açılış konuşmasını Odamız Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş’ın yaptığı seminerde Macaristan Başkonsolosu Maria Szekely, Ticaret Ataşesi Jozsef Kovacs, Macaristan Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Vekili ve DEİK Türk-Macar İş Konseyi Karşı Kanat Başkanı Ferenc Kovacs ile Türk Kanadı Başkanı Akay Gökçe birer sunum gerçekleştirdiler. Seminerde ayrıca, İzmir Ticaret Odası ile Macaristan’ın Debressen Ticaret Odası arasında bir işbirliği protokolü imzalandı. NOTLAR Ø Dünya’da en büyük sarkıtların bulunduğu mağara olan Aggtelek Macaristan’ın kuzeydoğusunda Aggtelek Milil Parkı içerisinde bulunmaktadır. Aggtelek Karst ve Slovak Karst Mağaraları UNESCO’nun Dünya Miras Listesinde yer almaktadır.