Devamını Okumak İçin Tıklayınız

MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
Taşımacılıkta da transit yalnızlık yaşıyoruz
Geçen yıl 157 milyar dolarlık ihracat yapan Türkiye, ihracatın en önemli ayağı olan
taşımacılıkta büyük sıkıntılar yaşıyor.
İhracatın yüzde 43’ünü yaptığı AB ülkeleri Türk taşımacılara kota uyguluyor, engeller çıkarıyor.
En son Rusya üzerinden Kazakistan’a gitmek isteyen TIR’ların engellenmesiyle yeniden
gündeme gelen ‘tarife dışı engeller’ ihracatımızı 6.5 milyar dolar düşürüyor.
DÜNYADA karayolu taşımacılığının bir numarası olan Türkiye, 28’i AB üye ülkesi olmak üzere 43
ülke tarafından uygulanan geçiş belgesi kotası, sürücü vizesi, transit geçiş ücreti gibi tarife dışı
engellerle ve kısıtlamalarla karşılaşıyor. 4 gün önce de Rusya üzerinden Kazakistan’a taşıma
yapan Türk TIR’larına geçiş izni verilmedi. Rusya tarafı Türk TIR’larına transit geçiş belgesi
verilmesi konusunda sorunlar çıkardı. Yaşanan bu gelişme sürekli Türk taşımacılarına dünyanın
bir çok ülkesinde yapılan engellemeleri akıllara getirdi. Bu engellemeler sebebiyle Türk
taşımacıları rekabet gücünü yitirirken,ihracat da sekteye uğruyor. Her yıl bu engeller yüzünden
ihracat kaybının 6.5 milyar doları bulduğu ifade ediliyor. Ortaya çıkan haksız rekabet sonucunda
yabancı ülke plakalı taşıtların Türkiye ihracatındaki payı hızla artarken, buna karşılık Türkiye’de
kayıtlı taşımacılık firmalar da pazar kaybı yaşıyor. Türkiye’ye kota uygulayan ülkeler arasında
Avusturya, Bulgaristan, Macaristan, Slovenya, İtalya, Romanya, Yunanistan gibi ülkeler
bulunuyor.
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
SEFER SAYILARI DÜŞÜYOR
Yaşanan pazar kaybına dair en çarpıcı rakamın Batı sınır kapılarından gerçekleştirilen ihraç
taşımalarının son 5 yıllık gelişimi olduğunu söyleyen Uluslararası Nakliyeciler Derneği Genel
Sekreteri Fatih Şener, “2008’de Türkiye’den Avrupa ülkelerine yönelik toplam ihracat taşıması 400
bin sefer iken, bunun 335 bini Türkiye’de kayıtlı araçlarla gerçekleştiriliyordu. 2014 yılında ise
Türkiye’den toplam batıya yönelik ihracat taşımaları 500 bine çıkarken, Türk plakalı araçların
batıya ihraç sefer sayısı 310 bine geriledi, buna karşın yabancı araçların sefer adedi 190 bine
ulaştı” dedi. Türk taşımacılarla aynı sorunları yaşamayan yabancı taşımacılar, Türkiye’nin ihracat
yüklerini, kendi ülkeleri dışındaki 3. ülkelere de taşıyarak, Türkiye taşımacıları aleyhine, önemli
kazançlar elde ediyor. Türkiye-Bulgaristan ticaretinin yüzde 80’i yani ortalama 60 bin sefer halen
Bulgar plakalı araçlarla taşındığının altını çizen Fatih Şener, “Bulgar araçları tarafından
Türkiye’den 3. ülkelere yılda ortalama 15 bin taşıma gerçekleştiriliyor. Romanya araçları
tarafından Türkiye üzerinden 3. ülkelere yılda ortalama 9 bin taşıma gerçekleştiriliyor” diye
konuştu.
ÇİFTE STANDART
Uluslararsı Nakliyeciler Derneği Genel Sekreteri Fatih Şener, “Bu maliyetleri şu örnekle
anlatabiliriz: İtalya üzerinden doğu-batı yönünde yapılan taşımalar, Türk taşımacıları için yılda
6000 sefer ile sınırlanıyor. İtalya’nın, transit geçişler için verdiği kotanın yetersiz kalması
sebebiyle Türk firmaları İtalya’dan Fransa, İspanya, Portekiz gibi ülkelere ulaşabilmek için İtalyan
limanlarından Ro-Ro hatlarını kullanmak zorunda bırakılıyor. Ya da kuzeye doğru 1000 km’lik ek
bir güzergah kat ederek karayolu ile Avusturya ve Almanya üzerinden Fransa ve ardı ülkelere
taşıma yapmaya çalışıyor. Kotaya tabi olmayan diğer ülke taşımacıları İtalya’yı doğrudan batıya
kotasız şekilde geçebilirken, teslim süreleri ve kat ettikleri mesafe uzayan Türk taşımacılar
rekabet gücünü yitiriyor” diye konuştu.
Yunanistan
Yunanistan 01.01.2012 tarihinden itibaren ücretli transit geçiş belgesi ücretini 20Euro’dan 100
Euro’ya yükseltti. Türk taşımacıları Avrupa güzergahlarında sadece transit geçebilmek için
Yunanistan’a 100 Euro ödemeye başladı. Transit geçiş ücretlerinin yanı sıra Türk sürücülere ağır
vize şartları uygulanıyor. Vize başvurları reddediliyor. 6 aylık vizeye 90 gün kalış süresi
sınırlaması getiriyor.
BULGARİSTAN
Keyfi olarak sınırlarını kapatıyor. Transit geçiş kotaları uyguluyor. Keyfi tedbirler alıyor. Aşırı
kontroller yapıyor. Transit belge karşılığında 3. ülke belgesi istiyor. Gümrük vergisi ve farklı
ücretler talep ediyor. Belge için Bulgaristan’a 86 Euro transit ücreti ödeniyor. Bulgaristan
Türkiye’ye uyguladığı 86 Euro olan geçiş ücretini yüzde 100 arttırarak 172 Euro’ya çıkaracağını
ifade etti.
MACARİSTAN
Macaristan Türk TIR’larına çifte ücret uygulaması yapıyor. Türkiye’ye verilmiş haklara uymuyor.
Szeged-Wels rola hattını kapatıyor. Taşımacılar Macaristan’ı transit geçmek için ücretli ve
ücretsiz olmak üzere iki tip geçiş belgesi kullanıyor. Kısıtlı sayıdaki ücretsiz belge bittiğinde
ülkeye taşıma yapmak için ödenen miktarda ikili taşımalarda 218 Euro, transit taşımalarda ise
[email protected] | www.evrim.com
MEVZUAT BİLGİLENDİRME SERVİSİ
436 Euro alıyor. 1 Temmuz 2013 tarihine dek, bu ücretlere ek olarak 15 Euro yol kullanım ücreti
ödeniyordu. Ancak, bu tarhiten sonra Macaristan’da yeni yol geçiş sistemi yürürlüğe girdi.
Ödenen miktar 15 Euro’dan ortalama 160 Euro’ya yükseldi. Böylece taşımacılarımızın Macaristan
üzere transit taşımalarda ödediği ücret ortalama 596 Euro’ya yükselirken ikili taşımalar ise
ortalama 393 Euro’ya çıktı.
ROMANYA
Romanya’da transit kotalar uygulayan ülkeler arasında. Transit geçiş belgesini Türk TIR’larına
238 Euro karşılığında veriyor. 2. ülkelere taşıma belgesi vermemek için elinden geleni yapıyor.
Romanya Türk taşımacısının Romanya’yı transit geçmesine karşılık Türkiye tarafından kendisine
tahsis edilen 4 bin 500 adet 3. ülke belgesine mukabil, Romanya tarafından Türkiye’ye herhangi
bir 3. ülke geçiş belgesi tahsis edilmiyor.
İTALYA
Türk sürücülere ağır vize şartları uyguluyor. Birçok vize başvurusu reddediliyor. 6 aylık vizeye 90
gün kalış süresi sınırlaması koyuyor. Ülkelerinde karayolundan 500 kilometre gidilmesine izin
veren İtalya, kara sınır kapısına 160 kilometre kala Türk taşımacıları Ro-Ro kullanmaya mecbur
bırakıyor. Türk araçlarının karayolu yerine limandan limana transit geçiş belgesi kullanarak, RoRo ile İspanya ve Fransa’ya gitmeye zorlanması sefer başına 700 Euro ilave maliyet doğuruyor.
İRAN
Gümrük geçişlerinde kendi araçlarına öncelik verecek şekilde bekletme. Türk araçlarını
kuyrukların uzun olduğu kapılardan çıkmaya mecbur etme. Araçlara ücret karşılığı araç takip
cihazı takma. Transit süre zorlamaları. Türk taşımacı kullanan İran şirketlerine
ek vergi uygulaması. Geçtiğimiz yıl iki ülke arasıda fiyat restleşmesi yaşanmış, 750 dolarlık ücret
2250 dolara kadar çıkmıştı. Bu yüzden İran sınır kapısında bekleyen Türk TIR sayısı 1400’ü, İran
TIR’ı sayısı 300’ü bulmuştu.
Burak COŞAN – HÜRRİYET
Saygılarımızla,Best Regards
Evrim Haberleri; Gümrük mevzuatı, Dış Ticaret, Lojistik, muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü
profesyonel anlamda yayınlanan Kanun,Yönetmelik,Tebliğ,Genelge,Tasarruflu yazı, mevzuat taslakları en hızlı şekilde
yayınlanmakta ve bilgileri sunulmaktadır. Yayınlanan Gümrük ,Dış Ticaret, Haberler ile ilgili bilgiler belli bir konunun veya
konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi verme amacını taşımaktadır.
Yayınlanan Bilgileri konusuna hakim profesyonel bir Gümrük Müşavirine, Mevzuat Danışmanına, başvurmanız tavsiye edilir.
Bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır. Evrim Yazılım ve Danışmanlık.
[email protected] | www.evrim.com