Olumlu Ağustos dış ticaret rakamlarının ardından 12 aylık açık gerileyerek 74.4 milyar dolar olurken, ihracatın ithalatı karşılama oranı %66.3’e geldi… Gerçekleşme: -4.89 milyar dolar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: -4.88 milyar dolar T İ C A R E T 30.09.15 Sonuç olarak, enerji fiyatlarında geçtiğimiz yıla göre önemli ölçüde gerilemenin ve iç talepteki toparlanmanın ılımlı seyretmesinin de katkısıyla ithalattaki sert daralmaya rağmen, gerek Euro’daki değer kaybı gerekse jeopolitik risklerin önemli pazarlarla olan ticarete yansımasıyla ihracatın zayıf seyretmesi sonucu dış ticaret açığındaki iyileşme yılın ilk yarısında yavaş seyretti. Ancak Ağustos’taki olumlu verinin de ortaya koyduğu üzere, petrol fiyatlarındaki düşük seyir ve AB’de toparlanan ekonomik aktivitenin de etkisiyle dış dengedeki iyileşme önümüzdeki dönemde belirginleşerek devam edecektir. -60 -36.3 -40 -20 Nis-15 Ağu-15 Ara-14 Ağu-14 Nis-14 Ara-13 Ağu-13 Nis-13 Ara-12 Ağu-12 Nis-12 Ara-11 Nis-11 Ağu-11 Ara-10 Ağu-10 0 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) 85% 121 83% 81% 117 79% 77% 113 75% 73% 109 71% 69% 105 67% Nis-15 Ağu-15 Ara-14 Nis-14 Ağu-14 Ara-13 Ağu-13 Nis-13 Ara-12 Nis-12 Ağu-12 101 Ara-11 65% Ağu-11 Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, en yüksek ağırlıklı ara mallarında gözlenen %22.5’lik daralma ithalattaki düşüşte belirleyici oldu. Aynı dönemde, tüketim malları ithalatı %1.8, sermaye malları ise %10.4 geriledi. En çok ihracat yapılan 20 fasıla göre, enerji ve demir&çelik ihracatındaki dikkate değer düşüşe rağmen altın ve otomotiv ihracatındaki ivmelenme aylık performansta etkili oldu. İthalat tarafında ise mineral yakıtlar, demir&çelik, kazanlar&makinalar ile elektrikli cihazlar Ağustos rakamını daraltan ana kalemler olurken, altın ve tüketici güvenindeki zayıflamaya rağmen Aralık’tan bu yana olduğu gibi otomotiv ithalatındaki büyüme dikkat çekti. Öte yandan, yılın ilk sekiz ayında birikimli bazda altın ihracatının gösterdiği hızlı artışla birlikte toplam içerisindeki payının %8.9’la otomotivin ardından ikinci sırada yer alması bu kalemden gelen katkıyı ortaya koyuyor. Ülke gruplarına göre, Irak’a ihracatın ilk yarıdaki sert daralmanın ardından sonraki iki ayda artıya dönmesi ve S.Arabistan’a ihracattaki büyümeyle Ortadoğu ve K.Afrika ülkelerinin payı yükseldi. Son dönemde Euro/Dolar’daki hareketlerden olumsuz etkilenen AB’ye ihracatın payı ise Ağustos’ta hafif geriledi. -75.4 -80 Nis-11 Ş -100 Ara-10 I -120 Ağu-10 D Altın ve otomotiv ithalatında dikkat çeken artışa rağmen, gerek geçtiğimiz yıl ortalamasının önemli ölçüde altında seyreden enerji fiyatlarının da yansımasıyla enerji ithalatında Aralık’tan itibaren çift basamaklı düzeylere ulaşan daralma eğiliminin gerekse iç talepteki ılımlı seyrin olumlu katkısı sonucu Ağustos’ta toplam ithalatta YY %18.2’lik sert bir düşüş kaydedildi. Öte yandan, yılın ilk dört ayında altın ticaretinin önemli katkı sağladığı ihracat tarafında sonraki dönemde bu etki göreli olarak azalırken, Ağustos’ta 2014’ün aynı ayına göre %2.8’lik sınırlı bir daralma gözlendi. Böylece, 12 aylık dış ticaret açığı 78.6 milyar dolardan 75.4 milyar dolara gelirken, yıllık bazda ihracatın ithalatı karşılama oranı %66.3 ile 2010 ortasından beri gözlenen en yüksek düzeye ulaştı. İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.) Reel Efektif Döviz Kuru (Sağ ölçek) Dış Ticaret Özet Tablo Oca-Ağu 14 Değer Pay İHRACAT 104.8 İTHALAT 159.2 Sermaye (Yatırım Malları) Ara (Ham madde) Malları Tüketim Malları Diğerleri İTHALAT Değişim (YY%) Oca-Ağu 15 Milyar dolar Değer Pay 100.0 95.7 100.0 -8.7% 100.0 140.9 100.0 -11.5% 23.4 14.7 23.2 16.5 -0.6% 116.6 73.2 98.1 69.6 -15.9% 19.0 11.9 19.3 13.7 1.7% 0.3 0.2 0.3 0.2 -1.7% YY puan Oca-Ağu 14 2014 Oca-Ağu 15 AB Ülkeleri (27) 36.9% 36.7% 37.6% Kuzey Afrika Ülkeleri 1.4% 1.4% 1.4% 0.0% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 8.5% 8.5% 6.7% -1.8% MENA Toplam 9.9% 9.9% 8.1% -1.8% Oca-Ağu 14 2014 Oca-Ağu 15 43.7% 43.5% 43.2% -0.5% İHRACAT AB Ülkeleri (27) 0.7% YY puan Kuzey Afrika Ülkeleri 6.2% 6.2% 5.9% -0.2% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 21.9% 22.4% 22.3% 0.4% MENA Toplam 28.0% 28.0% 28.2% 0.2% Kaynak : TUİK Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti Oca-Ağu'14 Değer Oca-Ağu'15 Değer Pay mlyr dolar % mlyr dolar % 98.2 89.7 Toplam İhracat Yüksek teknoloji Pay Değ (y/y) % -8.7% 3.2 3.3% 3.0 3.3% -7.6% Orta yüksek teknoloji 30.9 31.5% 27.7 30.9% -10.3% Orta düşük teknoloji 29.7 30.2% 28.0 31.2% -5.8% Düşük teknoloji 34.3 35.0% 31.0 34.6% -9.8% Toplam İthalat 123.2 112.6 -8.6% Yüksek teknoloji 16.9 13.7% 17.2 15.2% 1.6% Orta yüksek teknoloji 51.9 42.2% 49.6 44.0% -4.6% Orta düşük teknoloji 37.0 30.1% 30.6 27.2% -17.3% Düşük teknoloji 17.3 14.0% 15.3 13.6% -11.6% Kaynak: TÜİK LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ Muhammet Mercan ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu Muhammet Mercan Baş Ekonomist + 90 212 329 0751 [email protected] AÇIKLAMA: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır. ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur. [ [