2013 sonundan bu yana daralma eğilimini koruyan dış ticaret açığı Nisan’da 4.2 milyar dolarlık rakamın ardından yıllık bazda 59.4 milyar dolara geldi… D I Ş -120 -100 -80 -59.4 -60 -31.0 -40 -20 Ara-15 Nis-16 Nis-15 Ara-14 Ağu-15 Nis-14 Ara-13 Ağu-14 Nis-13 Ağu-13 Ara-12 Nis-12 Ağu-12 Ara-11 Nis-11 0 Ağu-11 Dış ticaret açığının Nisan’da 4.2 milyar dolar gelmesinin ardından, yıllık rakam 2013 sonundan bu yana devam eden küçülme eğilimini koruyarak beş yıldan uzun süreden beri en düşük değer olan 59.4 milyar dolara geriledi. Bu olumlu seyir daha önceki aylarda olduğu gibi düşük enerji fiyatları ve Euro Bölgesi’nde toparlanan talepten kaynaklanırken, devam eden jeopolitik risklerin olumsuz etkisi ve altın ticaretinde gözlenen ivme kaybı iyileşmeyi sınırladı. Buna paralel olarak, ihracattaki değişim Nisan’da %10.2 ile (mevsimsel olarak düzeltilmiş bazda %-5.4) eksiye döndü. İthalatta ise düşük enerji fiyatlarının daraltıcı etkisi %-11.9’la belirleyici olmaya devam etti (mevsimsel olarak düzeltilmiş %-3.3). Böylece, ihracatın ithalatı karşılama oranı %70.2 ile son altı yıldaki en yüksek düzeye ulaşırken, altın ve enerji hariç çekirdek ticaret açığında 12 aylık bazda daralma eğilimi temelde Avrupa pazarındaki iyileşmenin katkısıyla devam etti. 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar) 85% 120 83% 116 81% 79% 112 77% 75% 108 73% 104 71% 69% 100 67% 65% İ C A R E T 31.05.16 Sonuç olarak, düşük enerji fiyatları gibi konjonktürel faktörler yanında AB kaynaklı talep, TL’nin değer kaybının desteklediği rekabet gücü gibi faktörlerle dış ticaret dengesindeki iyileşme devam etti. Bu eğilimin bir süre daha devamı beklenmekle birlikte, ihracat pazarları sıralamasında Rusya’nın ilk 20 ülke içine girememesinin de gösterdiği üzere devam eden jeopolitik risklerin de katkısıyla iyileşmenin duraklayabileceği söylenebilir. Nis-16 Ara-15 Nis-15 Ağu-15 Ara-14 Nis-14 Ağu-14 Ara-13 Ağu-13 Nis-13 Ara-12 Ağu-12 Nis-12 Ara-11 Nis-11 Geniş ekonomik gruplara göre, geçtiğimiz yıl boyunca ithalattaki düşüşte belirleyici olan ara malları %-11.3’le bu eğilimini Nisan’da da sürerken, tüketim malları ve sermaye malları ithalatı sırasıyla %7.4 ve %16.3’lük gerileme kaydetti. En çok ihracat yapılan 20 fasıla göre, emtia fiyatlarındaki zayıflık gerek ihracat gerekse ithalat tarafında mineral yakıtlar ve demir&çelik rakamlarını önemli ölçüde daraltmaya devam etti. Dalgalı bir seyir izleyen net altın ihracatında gözlenen sert düşüş ise dış ticarette aylık bazda gözlenen iyileşmeyi sınırladı. Yine de 12 aylık birikimli bazda %6.3’le dördüncü sırada yer alan bu kalemin payı yüksek kalmaya ve dış ticaret dengesindeki iyileşmede belirleyici olmaya devam etti Öte yandan, geleneksel olarak önemli ihracat kalemlerinden olan otomotiv ve giyim artış kaydedilen kalemler olarak öne çıkarken, ithalat tarafında hava taşıtları ve aksamının ithalatında gözlenen sert düşüş dikkat çekti. Ülke gruplarına göre, 2012’den bu yana azalan Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin payı Nisan ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında %28.8’den %27.6’ya gerilerken, en önemli pazar olan AB’ye ihracatın payı ise %39.5’ten %47.3’e sıçrayarak uzun bir süreden beri devam eden genel artış eğilimini korudu. Ağu-11 T 96 İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.) Reel Efektif Döviz Kuru (12HO, Sağ ölçek) Dış Ticaret Özet Tablo Oca-Nis 15 Değişim (YY%) Oca-Nis 16 Değer Pay Değer Pay İHRACAT 50.4 100.0 46.7 100.0 -7.4% İTHALAT 70.7 100.0 63.0 100.0 -10.9% Sermaye (Yatırım Malları) 11.4 16.2 11.4 18.1 -0.5% Ara (Ham madde) Malları 49.8 70.5 42.6 67.7 -14.5% Tüketim Malları 9.3 13.1 8.9 14.1 -4.4% Diğerleri 0.2 0.2 0.1 0.2 -18.9% YY puan Milyar dolar İTHALAT Oca-Nis 15 2015 Oca-Nis 16 AB Ülkeleri (27) 36.7% 38.0% 39.4% Kuzey Afrika Ülkeleri 1.3% 1.5% 1.6% 0.3% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 6.8% 6.6% 6.0% -0.7% MENA Toplam 8.1% 8.0% 7.7% -0.4% İHRACAT 2.7% Oca-Nis 15 2015 Oca-Nis 16 AB Ülkeleri (27) 41.7% 44.5% 48.0% Kuzey Afrika Ülkeleri 5.6% 5.9% 5.8% 0.1% Yakın ve Orta Doğu Ülke. 22.3% 21.6% 20.3% -2.0% MENA Toplam 28.0% 28.0% 26.1% -1.9% YY puan 6.3% Kaynak : TUİK Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti Oca-Nis'15 Değer Oca-Nis'16 Pay Değer mlyr dolar % mlyr dolar 47.3 43.9 Toplam İhracat Yüksek teknoloji Pay Değ (y/y) % % -7.1% 1.4 3.0% 1.5 3.5% Orta yüksek teknoloji 14.0 29.7% 14.3 32.6% 2.0% Orta düşük teknoloji 16.5 34.9% 12.5 28.6% -23.9% Düşük teknoloji 15.3 32.4% 15.5 35.4% Toplam İthalat 55.3 Yüksek teknoloji 52.6 6.7% 1.3% -4.8% 8.6 15.6% 8.8 16.8% 2.3% Orta yüksek teknoloji 24.1 43.6% 24.0 45.5% -0.5% Orta düşük teknoloji 14.8 26.8% 12.7 24.2% -14.0% 7.8 14.0% 7.1 13.5% -8.7% Düşük teknoloji Kaynak: TÜİK LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ Muhammet Mercan ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu Muhammet Mercan Baş Ekonomist + 90 212 329 0751 [email protected] AÇIKLAMA: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin doğru ve tam olmasından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamamı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır. ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur. [ [