Ağustos`tan itibaren güçlenen daralma eğilimini

Ağustos’tan itibaren güçlenen daralma eğilimini sürdüren dış ticaret açığı
2015’te 63.3 milyar dolara, ihracatın ithalatı karşılama oranı ise % 69.5’e geldi…
Gerçekleşme: -6.2 milyar dolar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: -6.1 milyar dolar
T
İ
C
A
R
E
T
29.01.16
 Sonuç olarak, enerji fiyatlarındaki gerilemenin ve iç
talepteki yavaş seyreden toparlanmanın da katkısıyla
ithalatta daralma sürerken, AB’de hızlanan ekonomik
aktivitenin de etkisiyle dış dengedeki iyileşme son
aylarda ivme kazandı. Bu eğilimin genel olarak
önümüzdeki dönemde de sürmesi beklenmekle birlikte ,
Rusya ile yaşanan gerilimin dış ticaret ve cari açık
rakamlarına
yansıması
gelecek
aylarda
önem
kazanabilir. Dış dengede kalıcı bir dengelenme için
tasarruf oranını artıracak, yatırım ortamını destekleyecek
ve ihracat ürünlerinde ithalata bağımlılığı sınırlayacak
yapısal reformlar büyük önem taşıyor.
-60
-29.9
-40
-20
Ara-15
Nis-15
Ağu-15
Ara-14
Nis-14
Ağu-14
Ara-13
Ağu-13
Nis-13
Ara-12
Nis-12
Ağu-12
Ara-11
Nis-11
Ağu-11
Ara-10
0
12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)
Enerji Hariç* 12 Aylık Dış Ticaret Dengesi (milyar dolar)
85%
121
83%
81%
117
79%
77%
113
75%
73%
109
71%
69%
105
67%
Ara-15
Ağu-15
Nis-15
Ara-14
Ağu-14
Nis-14
Ara-13
Ağu-13
Nis-13
Ağu-12
Ara-12
101
Nis-12
65%
Ara-11
 Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, ara
mallarında yıl genelindeki %19’luk daralma ithalattaki
düşüşte belirleyici oldu. Aynı dönemde, tüketim malları
%1.4, sermaye malları ithalatı ise %3.1 geriledi. Aylık
bazda ise her üç gruptaki düşüş çift basamaklı düzeyde
gerçekleşti. En çok ihracat yapılan 20 fasıla göre, Aralık’ta
tekstil ürünleri ve otomotiv hariç tüm kalemler gerilerken,
yıl genelinde altın ihracatında %46’lık büyüme ve gıda
ihracatındaki küçük artış bir kenara bırakılırsa, tüm
kalemler 2014’e göre azaldı. Altın ihracatının gösterdiği
hızlı artışla birlikte toplam içerisindeki payının 2015’te
%7.8’le üçüncü sıraya ulaşması bu kalemden gelen
katkının büyüklüğünü ortaya koyuyor. İthalat tarafında ise,
mineral yakıtlar, altın, demir&çelik ile kazan ve makineler
Aralık rakamını daraltan ana kalemler olurken, yıllık
bazda sadece üç kalemdeki büyüme pozitif oldu. Ülke
gruplarına göre, 2012’den bu yana azalma eğilimini
koruyan Ortadoğu ve K. Afrika ülkelerinin payı %27.5’e
gerilerken, son dönemde Euro/Dolar’daki hareketlerden
olumsuz etkilenen AB’ye ihracatın payı ise %44.5 ile son
dört yıldaki en yüksek rakama geldi.
-63.3
-80
Ağu-11
Ş
-100
Nis-11
I
-120
Ara-10
D
 Aralık’ta %27 daralarak Ağustos sonrasında ivmelenen
toparlanma eğilimini sürdüren dış ticaret açığı, 2015’te
63.3 milyar dolarla (tahmini GSYH’nin %9’u) önceki yıl
84.6 milyar dolar (GSYH’nin %10.6’sı) olan seviyesine
göre ciddi bir iyileşme kaydetti ve Eylül 2010’dan bu yana
gözlenen en düşük seviyeye geriledi. Buna bağlı olarak
ihracatın ithalatı karşılama oranı da %69.5 ile son beş
yıldaki en yüksek düzeye geldi ve genel toparlanma
eğilimini korudu. Bu gelişmede, jeopolitik risklerin ve
petrol ihracatçısı ülkelerdeki zayıflayan talebin ihracata
olumsuz etkisine rağmen, 2014 ortalamasının önemli
ölçüde altına gerileyen enerji fiyatlarının da yansımasıyla
enerji ithalatında çift basamaklı düzeylere ulaşan düşüş
ve net altın ticaretindeki hızlı büyüme belirleyici oldu.
İhracat/İthalat (Enerji hariç, 12 aylık küm.)
Reel Efektif Döviz Kuru (Sağ ölçek)
Dış Ticaret Özet Tablo
Oca-Ara 14
Değişim
(YY%)
Oca-Ara 15
Milyar dolar
Değer
Pay
Değer
Pay
İHRACAT
157.6
100.0
143.9
100.0
-8.7%
İTHALAT
242.2
100.0
207.2
100.0
-14.4%
Sermaye (Yatırım Malları)
36.0
14.9
34.9
16.8
-3.1%
Ara (Ham madde) Malları
176.7
73.0
143.3
69.2
-18.9%
Tüketim Malları
29.0
12.0
28.6
13.8
-1.4%
Diğerleri
0.5
0.2
0.4
0.2
-6.0%
Oca-Ara 14
2014
Oca-Ara 15
YY puan
AB Ülkeleri (27)
36.7%
36.7%
38.0%
Kuzey Afrika Ülkeleri
1.4%
1.4%
1.5%
0.0%
Yakın ve Orta Doğu Ülke.
8.5%
8.5%
6.6%
-1.9%
İTHALAT
MENA Toplam
1.3%
9.9%
9.9%
8.0%
Oca-Ara 14
2014
Oca-Ara 15
AB Ülkeleri (27)
43.5%
43.5%
44.5%
1.0%
Kuzey Afrika Ülkeleri
6.2%
6.2%
5.9%
-0.3%
Yakın ve Orta Doğu Ülke.
22.4%
22.4%
21.6%
-0.8%
MENA Toplam
28.0%
28.0%
27.5%
-0.4%
İHRACAT
-1.9%
YY puan
Kaynak : TUİK
Teknoloji Yoğunluğuna Göre İmalat Sanayi Ürünleri Dış Ticareti
Oca-Ara'14
Değer
Toplam İhracat
Oca-Ara'15
Değer
Pay
mlyr dolar
% mlyr dolar
%
147.1
134.5
Yüksek teknoloji
Pay
Değ (y/y)
%
-8.6%
5.0
3.4%
4.9
3.7%
-2.1%
Orta yüksek teknoloji
46.5
31.6%
42.7
31.8%
-8.1%
Orta düşük teknoloji
42.9
29.2%
39.7
29.5%
-7.5%
Düşük teknoloji
52.6
35.8%
47.1
35.0%
-10.5%
Toplam İthalat
187.7
166.8
-11.2%
Yüksek teknoloji
26.4
14.0%
26.2
15.7%
Orta yüksek teknoloji
79.1
42.1%
73.9
44.3%
-6.6%
Orta düşük teknoloji
56.9
30.3%
44.2
26.5%
-22.3%
Düşük teknoloji
25.3
13.5%
22.5
13.5%
-11.4%
-0.5%
Kaynak: TÜİK
LÜTFEN ÖNEMLİ AÇIKLAMALAR İÇİN SON SAYFAYA BAKINIZ
Muhammet Mercan
ING Bank Ekonomik Araştırmalar Grubu
Muhammet Mercan
Baş Ekonomist
+ 90 212 329 0751
[email protected]
AÇIKLAMA:
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı
hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak
yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede
bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun
olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bil gilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun
sonuçlar doğurmayabilir.
Bu rapor, ING Bank A.Ş. Ekonomik Araştırmalar Grubu tarafından sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Sunulan
bilgilerin yayım tarihi itibarıyla yanlış/yanıltıcı olmamasına özen gösterilmiş olmasına karşın, ING Bank A.Ş. bilgilerin
doğru ve tam olmas ından sorumlu değildir. Bu raporda yer alan bilgiler herhangi bir uyarı yapılmadan değişebilir. ING
Bank A.Ş. ve kurum çalışanları bu raporda sunulan bilgilerin kullanılmasından kaynaklanabilecek herhangi bir
doğrudan ve dolaylı zarardan ötürü hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Telif hakkı saklıdır, herhangi bir
amaçla ING Bank A.Ş.’nin izni olmadan raporun tamam ı veya bir kısmı başka bir yerde yeniden yayımlanamaz, dağıtımı
yapılamaz. Tüm hakkı saklıdır.
ING Bank A.Ş., bu raporun Türkiye’de yayımlanmasından sorumludur.
[
[