14. ODTÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER KONFERANSI 17 – 19 Haziran 2015 / Ankara O DTÜ Uluslararası İlişkiler Bölümü tarafından 14’üncüsü düzenlenen ODTÜ Uluslararası İlişkiler Konferansı 17-19 Haziran 2015 tarihleri arasında gerçekleşti. ‘Bölge Çalışmaları ve Uluslararası İlişkiler: Kesişen Boyutlar’ temalı konferansa yerli ve yabancı akademisyenler ve öğrenciler katıldı. Asya, Avrasya, Avrupa, Ortadoğu, Latin Amerika bölgeleri ve Türkiye konulu oturumların ağırlıkta olduğu konferansta pek çok bölge ülkesinin uluslararası ilişkileri farklı boyutları ile tartışıldı. Yanısıra, bölge çalışmaları ve uluslararası ilişkiler temalı teorik ve yöntemsel konuların tartışıldığı oturumlar yapıldı. Konferansın açılış konuşmacıları şöyleydi: Asef Bayat (Illinois Üniversitesi), John Weeks (Londra Üniversitesi, SOAS), Loubna El-Amine (Georgetown Üniversitesi), Roy Bin Wong (California Üniversitesi, Los Angeles), Yuliya Biletska (Karabük Üniversitesi). Bölge çalışmalarının durumu, Çin ve Amerika’nın oluşturduğu iki kutuplu küresel ekonomi, evrenselcilik ve tikelcilik arasında karşılaştırmalı siyaset teorisi, tarihsel perspektiften Çin’in ‘bir kuşak bir yol’ stratejisi, Ukrayna’nın yeniden ulus-inşası konuları açılış konuşmalarının temalarıydı. Illinois Üniversitesi’nde sosyoloji ve Ortadoğu çalışmaları profesörü olan ve sosyal hareketler hakkındaki çalışmalarıyla tanınan Asef Bayat konferansın ilk açılış konuşmacısıydı. Bayat, “Bölge Çalışmalarının Vadettikleri ve Güçlükleri” başlıklı konuşmasına bölge çalışmalarının yapısal sorunlarından bahsederek başladı. Sorunların pek çoğunun bölge çalışmalarının disiplinler-arası oluşundan kaynaklandığını belirtirken aslında disiplinler-arasılığın sosyal teoriyi zenginleştiren bir unsur olduğuna vurgu yaptı. Bayat’ın vurguladığı diğer bir husus ise bölge çalışmalarının bugün geldiği noktada sadece yerel analizin yeterli olmadığı ve karşılaştırmalı bölgesel analiz yapılması Temmuz-Ağustos Cilt: 7 Sayı: 69 gerektiğiydi. İki durum arasında benzerlikleri veya farklılıkları arayarak yapılacak karşılaştırmanın aynı zamanda bir bilgi üretim yöntemi olduğunu belirtti. Bayat, karşılaştırmalı çalışma konusuna karar verirken en önemli faktörün konunun ilgi çekiciliği değil, araştırmacının o konuda karşılaştırma yapmasını zorunlu kılan sorular olduğunu vurguladı. Dikkat edilecek diğer bir husus ise karşılaştırılan vakaların birbirinin tıpkısı olmaması gerektiğiydi. Son olarak Bayat, iki vakayı karşılaştırılabilir hale getiren üç faktörden bahsetti. Bunlardan ilki karşılaştırma düzeyleriydi. Buna göre iki şey belli bir düzeyde karşılaştırılabilir olmakla birlikte başka bir düzeyde ise karşılaştırılması mümkün olmayabilirdi. İkincisi karşılaştırmanın anlamlılığı (relevance) meselesiydi. Vakaların benzerlik ve farklılıkları karşılaştırmanın anlamlılığını belirlemeye yaramaktaydı. Üçüncüsü ise işbirliği odaklı ve meseleye aynı perspektiften bakabilen bir araştırma ekibinin olmasıydı. Böylece Bayat, konferans süresince konuşulacak ve tartışılacak temaları da belirlemiş oldu. Bölge çalışmaları ile uluslararası ilişkilerin kesişimine dair mümkün yöntemsel analizlerin konuşulduğu yuvarlak masa tartışmasında ise bölge çalışmalarının karşılaştırmalı yöntem ile birleştirilmesi hususu konuşmacılar tarafından tekrar vurgulandı. Bölge çalışmalarında kuramlaştırmanın yetersiz olduğuna değinilirken çalışmaların kuram geliştirilmesi yönünde ilerlemesi gerektiği belirtildi. Fakat mevcut yerel kuram arayışlarının alternatif tahakküm alanlarına yol açacağı, bunun yerine disiplinler-arası ve karşılaştırmalı çalışmak gerektiği ifade edildi. Aynı oturumda bulunan Bayat ise bölge çalışmasında yöntem kaygısından ziyade anlamlı ve orijinal bir araştırma sorusuna ihtiyaç olduğunu vurguladı. Bölge çalışmalarının hangi amaca hizmet ettiğine dair tartışma ile oturum sona erdi. 93