Sel Felaketi Sonrası Bulaşıcı Enfeksiyon Hastalıkları

Sel Felaketi Sonrası Bulaşıcı Enfeksiyon Hastalıkları
Anadolu Sağlık Merkezi’nden Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Hakko, geçtiğimiz
hafta Güneydoğu Anadolu’da yaşanan sel felaketinin ardından bölgede meydana
gelebilecek sağlık sorunları ve alınması gereken önlemler hakkında bilgi verdi.
Sel felaketinin neden olduğu en önemli sorunlardan biri bulaşıcı hastalıklardır. Sel nedeniyle
kanalizasyon ve şehir şebeke sularının birbirine karışması kaçınılmazdır. Bu nedenle sel
felaketerini takiben sulara mikroplar karışır. Bu mikroplar en sık ishallere neden olur. Bakteriler,
virüsler veya parazitler içilen veya yemeklerde kullanılan su ile ağız yoluyla insanlara geçer.
İshalde en büyük sorun su kaybıdır, su kaybı ise en çok bebekler, çocuklar, yaşlılar, kronik
hastalığı olan kişileri etkiler, tedavi edilmezse ölümlere neden olur. Sel felaketlerinden sonra
kolera gibi normalde sık görmediğimiz ishal salgınlarına da rastlanır. Kolera zamanında tedavi
edilmezse hızla çok sayıda insanın ölümüne neden olabilir. Bu nedenle ishalde korunmak için
öncelikle temiz su temin edilmelidir, edilemiyorsa suyun mutlaka kaynatılarak kullanılması gerekir.
Hatta sadece içilen suyun değil, el yıkama, diş fırçalama için de kullanılacak suyun kaynamış
olması gereklidir.
Bir başka önemli sorun hepatit A virüsünün bulaşmasıdır. Hepatit A virüsü dışkı ile vücuttan
atılan bir virüstür ve insana virus ağızdan bulaşır. Şehir şebeke suyunun kanalizasyon atık
sularıyla karışması nedeniyle içilen suyla insana geçer. Karaciğer hücrelerinde hasara neden
olan bu hastalık sarılık yapar ve bazı kişilerde ağır seyredebilir.
Sel felaketleri sonrası sadece su değil yiyecekler de hastalıklara neden olabilir. Evde bulunan
yiyeceklerin içine su girmesiyle yiyeceklere mikroplar girebilir. Bu mikroplar yine öncelikli olarak
ishal yaparlar. Ayrıca yine felaket sonrası evlere elektrik verilmeyebilir ve normalde buzdolabında
saklamasi gereken yiyecekler bozulabilir. Bozuk yiyeceklerin yenmesi bulantı, kusma, ishal, karın
ağrısı gibi rahatsızlıklara neden olur. Kapalı kutularda saklanan ve bozulmayan yiyeceklerin
tüketilmesinde yarar vardır.
Kişisel temizliğe de dikkat edilmesi gerekiyor. Ellerin sık sık temiz su ve sabunla yıkanması
hastalıkların bulaşmasını önleme de önemlidir. Özellikle yemek hazırlarken ve yerken, tuvalet
kullanımı sonrası, sel temizliğinden ve sel suları ile kirlenmiş eşyalara dokunduktan sonra el
yıkanması şarttır.
Bunun dışında böcek ve hayvanlardan bazı hastalıkların bulaşma ihtimali vardır. Selle birlikte
hayvan ölüleri de ortalıkta bulunacaktır. Bu durumda bu ölüleri ilgili devlet birimlerine haber
vermek ve leşleri onların ortadan kaldırması istenmelidir. Çıplak elle hayvan leşlerine
dokunmamalıdır. Ayrıca fare ısırmalarına karşı önlem almak ve fare pislikleri ile kirlenmiş
eşyalardan uzak durmak gerekir. Sinekler, böcekler ve kenelerin sayısı felaketlerde artabilir.
Böcek sokmalarına karşı kapalı giysiler giyilmeli, sinek kovucu kremler, spreyler kullanılmalıdır.
Açıkta yiyecek bırakmamak, sel sularının mümkün olan en kısa zamanda temizlenmesi sinek ve
böcek sayısını azaltacaktır. Bazı bölgelerde yılan ve akrep sokmalarına da rastlanabilir. Bu
konuda dikkatli davranmak ve böyle bir durum olduğunda kişiyl karşılaşıldığında doktora haber
verilmelidir.
Sel basmış bir eve girmeden önce mutlaka elektrikler ana sigortadan kapatılmalıdır. Su vanası
kapatılmalıdır. Pencereler açılmalı ve en az 30 dakika havalandırmalıdır. Daha sonra temizlik için
mutlaka ellere eldiven takılmalı ve suyun dışarı tahliyesi tamamlanır. Elektrik kontrolü yapılıp
güvenli olarak çalışır hale geldiğinden emin olunduktan sonra elektrikli ev alelerini kullanmalıdır.
Evdeki nem ve küfler kuru ısı ile temizlenebilir.