ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI Güncel Makale Özeti Rho sinyal yolağı inhibitörü olan hidroksi fasudilin diyabetik sıçanlarda erektil fonksiyonu iyileştirici etkisi: Nöronal ROK rolü Sezen SF, Lagoda G, Musicki B, Burnett AL J Sex Med 2014; 11:2164-2171 Diyabet mellitus (DM) erektil disfonksiyon (ED) için siyonundan 2 gün sonra anestezi altındaki sıçanlarda in önemli bir risk faktörüdür. Pek çok vasküler ve nörojenik vivo erektil fonksiyon ölçüldü ve MPG ler moleküler ana- değişiklikler diyabetik ED patogenezinde rol oynamakla lizler yapılmak üzere dondurularak saklandı. Erektil fonk- birlikte gelişen otonomik nöropatinin major pelvik gang- siyon, kavernoz sinirin elektriksel stimulasyonu ile indük- liyon (MPG) kaynaklı nitrerjik nöronların apopitozuna ve lenen maksimum intrakavernoz basınç (İKB) ve total İKB nöronal nitrik oksit (NO) sentaz (nNOS) içeriğinin azal- olarak ölçüldü ve ortalama arteriyel basınca oranlanarak masına neden olduğu gösterilmiştir. Ancak bu nöronla- değerlendirildi. ROK sinyal yolağı (RhoA, ROK izoform- rın diyabete bağlı dejenerasyon/apopitozunun ve erektil ları ROK-1 ve ROK-2), apoptotik mekanizmalarda rol fonksiyonda oluşan azalmanın moleküler mekanizması alan antiapoptotik faktor AKT ve aktive formu olan fosfo tam olarak aydınlatılamamıştır. Son yıllarda yapılan çalış- AKT- Ser473 (P-AKT), ROK hedef molekülü ve AKT ne- malar, bir GTPaz proteini olan Rho A ve onun hedef mo- gatif regülatörü olan fosfataz ve tensin homolog, PTEN lekülü Rho kinazın (ROK) erektil fonksiyonun regülasyo- ve aktive formu olan fosfo PTEN-Ser380/Thre382/383 nunda rolü olduğunu ve vasküler kaynaklı ED de RhoA/ (P-PTEN) proteinlerdeki değişiklik western blot metodu ROK aktivitesinin arttığını göstermiştir. Bunun yanında, ile değerlendirildi. RhoA/ROK sinyal yolağı nöronal gelişimi inhibe ettiği için DM grubunda maksimum ve total İKB cevabı KON sinir hasarı patogenezinde önemli rol oynar. Geliştirilen grubuna göre anlamlı oranda azalırken (p<0.05) DM-HF bazı ROK inhibitörü ilaçların deneysel nöronal hasar mo- grubunda ise erektil fonksiyon DM grubuna göre an- dellerinde (omurilik hasarı, demyelinize edici enflamatu- lamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05). Rho sinyal yolağı var hastalıklar gibi) güçlü nöroprotektif ve nörorejeneratif proteinleri, Rho A ve ROK-2 ekspresyonu hem DM hem etkileri bulunmuştur. Bu çalışmanın amacı yeni bir ROK de DM-HF gruplarından alınan MPG lerde KON grubu- inhibitörü olan hidroksi fasudil (HF)’in MPG de apoptotik na göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05) MPG mekanizmaları aktivasyonunu önleyici ve erektil fonksi- deki ROK-1 protein ekspresyonu ise KON, DM ve DM- yonu iyileştirici etkilerinin diyabetik ED modelinde araş- HF gruplarında değişiklik göstermedi (p >0.05). MPG de tırılmasıdır. P-AKT ekspresyonu DM grubunda KON grubuna göre Çalışmada erkek Sprague-Dawley (375-400g) sı- anlamlı azalırken (p<0.05), DM-HF grubunda DM grubu- çanlar kullanıldı. Hayvanlara intraperitoneal (ip) olarak na göre anlamlı yüksek bulundu (p<0.05). Diğer taraftan, streptozotosin (DM grubu; 75 mg/kg, n=15) veya çö- DM grubunda KON grubuna göre anlamlı oranda artan zücü (KON grubu; 0.1 M sitrat tamponu, n=7) enjekte (p<0.05) MPGdeki P-PTEN ekspresyonu, DM-HF gru- edildikten 3 gün sonra idrar glukoz düzeyine bakılarak bunda DM grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu tip 1 diyabet başlangıcı kontrol edildi. Sekizinci haftada (p<0.05). diyabetik sıçanlara günlük hidroksi fasudil (DM-HF grubu; ROK inhibitörü olan HF ile tedavi edilen diyabetik 10mg/kg, ip) veya çözücü (DM grubu; serum fizyolojik) sıçanların erektil fonksiyonlarındaki iyileşme ile birlik- enjeksiyonuna başlandı ve 4 hafta süre ile devam edildi. te MPGde apoptozu düzenleyici proteinlerin ekspres- Eş yaştaki KON grubu sıçanlara ise bu süre boyunca ip yonundaki düzelme, diyabetik EDde oluşan nöropatik olarak çözücü verildi. On ikinci haftada, son HF enjek- değişikliklerde Rho sinyal yolağının aktivasyonunun rol 257 ERKEK CİNSEL SAĞLIĞI Güncel Makale Özeti oynadığını düşündürmektedir. HF ve benzeri inhibitörler Çeviri diyabetik ED tedavisinde potansiyel terapötik olarak kli- Prof. Dr. Sena F Sezen nik yarar sağlayabilirler. KTÜ Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı 258