Fikir Ahmed Mithat Ef.

r 3 v\ i are b. rs,
:
-T T - Ğ S
hay
F ik ir
Ahm ed Mithat E f.
I
Sedat QKSAL
Yazan:
Ahmet Mithat Efendi gazeteci, Ah­ yürütülen hükümleri bir kanara bıra­
met Mithat Efendi mecmuacı, Ahmet kırsak, zamanında ona cahil, "heykeli
Mithat Efendi romancı, Ahmet Mithat cehalet,, diyenler olduğu gibi “ kırk bey­
Efendi tiyatro müellifi, Ahme1' Mithat gir kuvvetinde bir makine,, diyenler de
ıEfendi tarihçi, Ahmet Mithat Efendi oldu. Zaman her şeyi düzelttikten, bü­
felsefeci, Ahmet Mithat Efendi fenni tün anlaşamamazlıklar, düşmanlıklar,
ve ilmi yazılar muharriri, Ahmet Mit- ı veya dostluklar yılların uzlaştırıcı, ve
hat Efendi mütercim... Kafa ve zekâ, uyutucu elile silinip süpürüldükten son­
faaliyetinin bir sahası yok ki, Ahmet ra, artık Ahmet Mithat'ı daha müsbet,
Mithat Efendi ismi ona karışmamış ol­ daha realist bir görüşle muhakeme et­
sun!
mek imkânı hâsıl olmuştur.
Edebiyat tarihlerimizin Ahmet Mit
Ahmet Mithat Efendi memur, Ah­
met Mithat Efendi matbaacı, Ahmet hat hakkındakl hükümleri, aşağı yuka­
Mithat Efendi mürettip ve makinist, rı, birbirinin aynıdır: "Halka hitap eAhmet Mithat Efendi mektepçt. Ahmet den; halk tabakalarını okutmak, yetiş­
Mithat efendi “hocai evvel,, Ahmet Mit­ tirmek istiyen, amiyane bilgilerin ve
hat Efendi Matbaai Âmire müdürü, Ah­ düşüncelerin üstüne çıkamıyan; sar’et
met Mithat Efendi heyeti sıhhiye reisi endişesi yerine kütleyi okutmak kay(yani doktor), Ahmet Mithat Efendi gusu ile yazı yazan bir "hocai evvel,,!
örnek olarak bir edebiyat tarihi­
müderris, Ahmet Mithat Efendi profe
sör, Ahmet Mithat Efendi çiftçi Ahmet mizden onun hakkında bazı fikirleri aMithat Eiendi iş adamı, Ahmet Mithat lalım:
"Böyle her şeyi bilenler, tabiî h'ç
Efendi ders nazırı!..
bir
şeyi
tam bilmezler. Ahmet Mithat
Tam mânasile yorulmak bilmez, ya
da hiç bir sahada tam bir kudret ve sa­
ratıcı, irade ve enerji kaynağı bir "h
lâhiyet sahibi olmadı,,.
san,, karşısındayız! Onun hakk-nda çc
şeyler söylendi. Siyasî işler yüzünde
"Bütün mânasile çalakalem bir mu
harrirdir... İfadesine dikkat etmeğe, Uslûbune çekidüzen vermeğe, kendini be­
ğendirmeğe hiç ehemmiyet vermedi.
Çünkü o, münevver fakat mahdut bir
zümreye değil, basit fakat kalabalık
kütleye hitap ediyordu.,,
Bana öyle geliyor ki, artık bu hü­
kümlerin de zamanı ve modası geçmiş­
tir. Ahmet Mithat’ı bu tekrarlanaduran hükümlerden kurtularak yeni baş­
tan okumanın, incelemenin Tanzimattanberi gelişmekte olan fikir ve san’at
hayatımızın köklerini araştırma bakı­
mından çok hayırlı neticeler vereceğine
bizi inandıracak sebepler vardır. Yüz
(Devamı Sa: 7 SU: 3 de)
.......... —
............
I
.
.....■■■*
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği
Taha Toros Arşivi
*
0
0
1
5
8
1
5
7
0
0
1
0
*