d. dünya enerji üretim tüketim değerlendirmesi
advertisement
D.DÜNYA ENERJİ ÜRETİM-TÜKETİM DEĞERLENDİRMESİ 2005 yılında Dünya’daki fosil yakıt üretiminin ağırlıklı bölümü ABD, Rusya Federasyonu, Çin, Suudi Arabistan, Kanada gibi az sayıda ülke tarafından gerçekleştirilirken, enerji tüketimi seviyeleri ülkenin büyüklüğü ve sanayileşme seviyesine göre değişmektedir. Amerika, Çin, Rusya, Japonya ve Almanya en büyük enerji tüketicisi konumundaki ilk 5 ülkedir. Tablo 7’de bölgesel bazda verilen Dünya birincil enerji üretim ve tüketim oranları incelendiğinde Kuzey Amerika, Avrupa ve Avrasya, Asya-Pasifik bölgelerinin üretimlerinin üzerinde enerji tükettikleri görülmektedir. Fosil yakıt üretiminde %25,4 ile Asya Pasifik Bölgesi birinci sırayı alırken, Avrupa ve Avrasya %24,11 ile ikinci sırayı, Kuzey Amerika ise %20,9 ile üçüncü sırayı almaktadır. Fosil yakıt tüketiminde de aynı trend görülmekte olup, Asya Pasifik Bölgesi’nin oranı %33,9, Avrupa ve Avrasya’nın oranı %27,2, Kuzey Amerika’nın oranı ise %26,5’tir. Tablo 7- Dünya Fosil Yakıt Üretim ve Tüketimi (2005 Yılı) Üretim Tüketim (Milyon TEP) % (Milyon TEP) Kuzey Amerika 1933,4 20,86 2444 Orta ve Güney Amerika 519,9 5,61 356 Avrupa ve Avrasya 2236,2 24,13 2511 Ortadoğu 1472 15,88 506 Afrika 756,6 8,16 293 Asya Pasifik 2350,7 25,36 3131 TOPLAM DÜNYA 9268,8 100 9241 Kaynak:BP Statistical Review of World Energy. June 2006 Bölge % 26,45 3,85 27,17 5,48 3,17 33,88 100 2004 yılı sonu itibariyle Dünya, OECD ve AB ortalamaları ile seçilmiş bazı ülkelerin ve Türkiye’nin kişi başına ticari enerji ve elektrik enerjisi tüketimleri Tablo 8 ve Grafik 16’da verilmektedir. Tablo 8- Kişi Başına Ticari Enerji ve Elektrik Enerjisi Tüketimi (2004) Kanada Finlandiya ABD Avusturalya Japonya Belçika Fransa Avusturya Ticari Enerji Kgpe/kişi 8420 7290 7910 5730 4180 5540 4430 4060 Elektrik Enerjisi KWh/kişi 17179 16784 13338 11126 8076 8579 7689 7850 Almanya 4220 7030 İsrail 3050 6808 İtalya 3170 5644 İspanya 3330 5924 Yunanistan 2760 5150 Bulgaristan 2440 3949 İngiltere 3910 6206 TÜRKİYE 1140 1766 Irak 1170 1245 İran 2180 2045 Çin 1240 1585 Hindistan 530 457 Pakistan 490 425 OECD 4730 8204 DÜNYA 1770 2516 Kaynak: Key World Energy Statistics, IEA, 2006 2004 yılında 1140 kgpe olan Türkiye kişi başına ticari enerji tüketimi, Dünya ortalamasının yaklaşık üçte ikisi seviyesinde, OECD ortalamasının ise dörtte biri seviyesindedir. Elektrik enerjisi tüketiminde ise Dünya ortalamasının dörtte üçü, AB ortalamasının yaklaşık dörtte biri, OECD ortalamasının ise yaklaşık beşte biri seviyesindedir.
