kaslar - E-Sağlık Online

KASLAR
(MUSCLE)
6. HAFTA
Yrd. Doç. Dr. Kadri KULUALP
Yrd. Doç. Dr. Önder AYTEKİN
KAS (MUSCLE)
 Hareket sisteminin aktif elemanları kaslardır.
 Kasın Latincesi, küçük fare anlamına gelen Musculus
sözcüğüdür. Kaslar mikroskopik şekilleri ve fonksiyonlarına
göre;
 Düz kas,
 Çizgili kas ve
 Kalp kası olmak üzere üç gruba ayrılırlar.
 Düz kaslar iç organlarımızda bulunur ve otonom sinir sistemi
tarafından kontrol edilen istemsiz kasılma yaparlar.
 Çizgili kaslara mikroskop altında görünüşleri çizgili olduğundan
böyle bir ad verilmiştir. Çizgili kaslar iskelet kaslarıdır ve istemli
olarak kasılırlar.
 İnsan vücudunda yaklaşık 600 ayrı
iskelet kası bulunmaktadır. Kasların
orta kısmına KASIN KARNI (VENTER)
denilir.
 Uç kısımlardan en az bir tanesi
kemiklere tutunur. Bu tutunma
uçlarında kas dokusunun yerini bağ
dokusu alır ve yuvarlak dar bir parça
ile tutunma yaparlarsa bu kısma
TENDON adı verilir.
 Kasın yapışma yerlerinden en az
hareketli olan kısmına ORİGİN yani
kasın başlangıç kısmı, en fazla
hareketli kısmına ise İNSERTİO yani
sonlanma yeri adı verilir.
 Her bir kas en az bir periferik sinir
 Kasların baş yapıları yani orijinleri
değişik sayıda olabilir. Bu tür
kaslar, baş sayısına göre
adlandırılır.
 Bir başlı kaslara UNİCEPS,
 İki başlılara BİCEPS,
 Üç başlılara TRİCEPS,
 Dört başlılara QUADRİCEPS denir.
 Kaslar işlevlerine göre;
 Fleksör (Bükücü),
 Ekstensör (Gerici),
 Abduktör (Uzaklaştırıcı),
 Addüktör (Yakınlaştırıcı),
 Rotator (Döndürücü),
KASLARIN YARDIMCI ELEMANLARI
Kasların yardımcı elemanları ‘’Tendon, fascia ve bursa’’ adı verilen
oluşumlardır.
TENDON: Kasın kemiğe tutunmasını sağlayan bağ dokudan
yapılmış, sert ve beyaz renkli yapılardır. Tendonlar, kasların
sonlanma (insertio) uçlarında bulunurlar. Tendonların kasılma
yetenekleri yoktur. Kuvvetli ve dirençli tendonların bazıları, 500600 kg ağırlığı kaldırma gücüne sahiptir.
FASCİA: Kasların bütününü örten ve fibröz bağ dokudan oluşan
parlak gümüş renginde bir zardır. Yüzeysel (superficial fascia) ve
derin (profund fascia) olmak üzere 2 şekilde bulunabilir. Yüzeysel
fascia derinin hemen altındadır. Kasın en üst tabakasıdır. Derin
fascia ise yüzeysel fascia’nın altındadır. Kasların bir arada
tutulmasını sağlar ve onları korur.
BURSA: Tendonlarla kemikler arasında bulunan içi sıvı dolu bağ
dokudan yapılı keselerdir. Yastık görevi görür.
BAŞ BÖLGESİNDEKİ KASLAR
Önde Frontal lob,
arkada occipital lobu
içeren kafatasını
çepeçevre saran
kastır.
M. occipitofrontalis
Göz
kapaklarını
kapatır.
Elmacık
kası
Yanak kası
Dudakları
kapatır.
Boyun derisinin
gerilmesini sağlar.
Şakak kemiğini saran
kastır.
Ağız
boşluğunu
daraltır.
Çiğnemeden
sorumludur.
Boynun
döndürülmesi,
gerilmesi,
bükülmesinden
sorumludur.
BOYUN ARKA YAN KASLARI
Başın arkaya
eğilmesini
sağlar.
Başı gerer
ve
yanlara
döndürür.
M. Longissimus Capitis
Başı arkaya
ve yanlara
gerer,
yanlara
döndürür.
GÖĞÜS KASLARI
Köprücük
altı kasıdır.
Kola
fleksiyon,
içe
rotasyon,
adduksiyon
yaptırır.
Koltuk altındaki
damar ve sinir
ağını korur.
Omuzu öne ve
aşağıya doğru
çeker.
Göğüs duvarının iç
yanını örter, scapulayı
öne doğru çeker,
yukarıya rotasyon
yaptırır.
GÖĞÜS KASLARI
M. İntercostalis
İnternus
Costaları aşağı
çekerek göğüs
boşluğunun hacmini
daraltır ve
Soluk vermeye
yardım eder.
M. İntercostalis
Externus
Costaları yukarıya kaldırarak
Göğüs boşluğunun hacmini arttırır
ve soluk almaya yardım eder.
Scapulayı
yukarı
ve içe çeker.
Scapulayı
kaldıran kastır.
SIRT KASLARI
Scapula’yı
yukarı ve
aşağı içe
doğru çeker.
Omurgaya
yaklaştırır.
Scapulayı yukarı
ve içe çeker.
Kola
adduksiyon
ve içe
rotasyon
yaptırır.
KARIN KASLARI
Orta çizgi
(göbek
kordonunu
içerir)
M. Transversus
abdominus
M. Obliquus
abdominus internus
M. Obliquus abdominis
Externus
Gövdeyi öne
doğru fleksiyon
yaptırır.
OMUZ
KASLARI
Kola iç rotasyon
yaptırır. Omuzu
güçlendirir.
Kolun abduksiyon kasıdır. Piramit şeklindedir.
Omuza yuvarlak şeklini verir. Aşı kası olarak bilinir.
Kola dış rotasyon yaptırır. Omuzu güçlendirir.
Kola adduksiyon ve dışa rotasyon yaptırır.
Kola adduksiyon ve içe rotasyon yaptırır.
KOL KASLARI
ANTERİOR BAKIDAN
POSTERİOR BAKIDAN
EL KASLARI
Baş parmağa
O harfi şekli
veren kastır.
Bükücü
kastır.
Yaklaştırıcı
kastır.
KALÇA KASLARI
Gövdeye
fleksiyon
yaptırır.
Femura
fleksiyon ve
dış rotasyon
yaptırır.
Femura
fleksiyon
yaptırır.
KALÇADAKİ GLUTEAL KASLAR
Kalçaya yapılan İ.M. enjeksiyon yeri olarak bilinir.
Femura
abduksiyon ve içe
rotasyon yaptırır.
Femura
ekstensiyon ve
içe rotasyon
yaptırır.
UYLUK KASLARI
Vücudun en
uzun kasıdır.
QUADRİCEPS FEMORİS’İ
OLUŞTURAN KAS GRUPLARI
1
2
3
Patellar Tendon
Quadriceps Femoris Kası vücudun en
kuvvetli kaslarından biridir. 4 kas
grubunun
biraraya
gelmesinden
oluşur. Bu 4 kas patellar tendonda
birleşir. Ve diz ekleminin yapısına
katılır.
4
ARKA UYLUK KASLARI
Yarı kirişsi
kastır.
İki başlı arka uyluk kasıdır.
Bacağın fleksiyon ve
ekstensiyonuna katılır.
Yarı zarsı
kastır.
Baldır kası olarak bilinir.
Bacak kaslarında yeniden
gösterilecektir. İki başlı
yapıya sahiptir.
BACAK KASLARI
Uzun dış
yan bacak
kasıdır.
m. Tibialis anterior
Kısa dış
yan bacak
kasıdır.
Ayağa yukarı bükme
(dorsifleksiyon), inversiyon
(aşağı ve içe döndürme)
hareketleri yaptırır.
İki başlı baldır kasıdır.
(Medial ve lateral baş)
Tabanda aşil tendonun kirişi
ile birleşen uzun bir kastır.
Parmak
gerici
uzun
kastır.
ANTERİOR BAKIDAN
AYAK KASLARI
İNFERİOR BAKIDAN