1 pılmaksızm, hiçbir ideolojik gözlük takılmaksızın, tiyatro

T.B.M.M.
B:29
27.3.1996
0:1
pılmaksızm, hiçbir ideolojik gözlük takılmaksızın, tiyatro grup ve topluluklarına hizmete amade kılınırsa -hemen hepimiz, ilkokul sıralarından itibaren, o oynadığımız piyeslerle tiyatroyu tanımışızdır-zannediyorum ki, güzel gelişmeler olur.
Biz, Karagözümüze sahip çıkamadığımız bir yana, tâ Orta Asya'dan beri yaşayan, Sivas'ta sa­
ya oyunları vardır, pek çok folklorik zenginlikleri taşıyan seyirlik oyunlarımız vardır; yani, İstan­
bul'da "Yeşildirek" dediğimiz Direklerarası yaşıyordu, Ortaoyunu, Meddah, Karagöz hayatırnizin
içerisine girmişti -kültürümüzde var, hâlâ atasözleri mi zde geçer- o gün onlar yaşıyordu da bugün
niye tiyatroyu yaşatamıyoruz?.. Tabiî, bunda teknolojik birtakım gelişmelerin tesiri de mümkün.
Sinemaya bakıyorsunuz, o da öldü, niye; televizyon yerini aldı. Gazete tirajları yükselmiyor; an­
cak, çanak çömlek vererek satabiliyorsunuz. Öyleyse, tiyatroyu nasıl canlandırabiliriz?.. Tiyatroyu,
Meclis canlandırmaz arkadaşlar; ancak, bütün tiyatroculara, tiyatro sevenlere, tiyatro adamlarına,
sanat adamlarına jest olsun, nazire olsun, selam olsun diye Dünyâ Tiyatro Gününü kutlama adına,
Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplar adına konuşur, onlara selam göndeririz. Hiçbir millî mec­
lis, o ülkenin sanatını geliştiremez; çünkü, sanat, doğuştan gelen bir şeydir, arz-talep meselesidir,
halkın ilgi duymasına bağlıdır; halkı nasıl ederiz de sabah 07.00'ler, 06.00Mardan itibaren ekmek
kuyruklarından çıkarır, tiyatro kuyruklarına sokarız meselesidir. (RP sıralarından alkışlar)
Bu meseleyi çözemeden pek bir şey yapamayabiliriz. Ancak, ben, bizzat yaşadım; bugün, hâ­
lâ, birtakım mekteplerin amatör gruplarının Tokat'ta, Zile'de Zara'da, Hafik'te -bizzat oralarda
gezdim- sinema salonları kiraladıklarını, imkânsızlıklara rağmen bu salonların seyircilerle dolup
taştığı oyunları bilirim. Halk, fazla da ilgisiz değil; yeter ki, tiyatroya gittiği zaman, halkın yerle­
şik değerlerine, kendi kültürüne, inancına, maneviyatına bir hakaret bulmasın, kendinden olsun.
Şimdi, nasıl ederiz?..
Sözlerimi bitirirken, şu hususları Sayın Kültür Bakanıma ifade etmek istiyorum: Şiirde, ede­
biyatta, sanatta, mimaride, estetik bütün sanatlarda ve tiyatroda, yeter artık, rüzgâr pervanesi gibi,
hep yüzümüzü bir yerlere dönüp oralardan esen rüzgârlara göre değil, bu topraklarda esen rüzgâra
göre, bu toprağın sesine, kokusuna, bu ülkenin inancına, yerleşik değerlere göre sanatın gelişmesi
için halka destek olalım, yardımcı olalım.
Saygılar sunarım. (RP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkürler Sayın Başeğmez.
Demokratik Sol Parti Grubu adına, İstanbul Milletvekili Sayın Bülent Tanla; buyurun.
DSP GRUBU ADINA BÜLENT TANLA (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri ;
Dünya Tiyatro Günü nedeniyle, Kültür Bakanı Sayın Agâh Oktay Güner'in gündemdışı konuşma­
sının gereği olarak, Demokratik Sol Parti Grubu adına söz almış bulunuyorum. Sayın Başkana ve
Yüce Meclise saygılarımı sunarak, sözlerime başlamak istiyorum.
Bu yılki 27 Mart Dünya Tiyatrolar Gününde, tiyatronun, ülkemiz gündeminde olmaması ve
kriz döneminde olması, üzülünecek bir tesadüftür.
Tiyatro, 19 uncu Yüzyılın ilk yarısından itibaren, modernleşme çabalarımızın temel bir unsu­
ru olarak gündeme gelmiştir. Bu dönemde de, 1960'ların başlarına kadar da, yoğunluğu eksilme­
yen bir ağırlıkla, kültür yaşamımızda önemli bir yeri olmuştur. Bu alanda büyük mücadeleler ve­
rilmiş, bir yandan tiyatro adabı ve sevgisi geliştirilmeye çalışılmış, modern tiyatronun öncüleri, ül­
kemizde önemli çalışmalar yapmış, değcrli.Türk sanat adamları tiyatroya büyük katkılarda bulun­
muş; öte yandan, geleneksel sahne sanatlarımız ile çağdaş sorun ve ihtiyaçlarımız bağdaştırılmış,
l'ürk tiyatro edebiyatı oluşturulmuştur.
-504-