10. sınıf tatil ödevi

TARİH ÖĞRETMENİ: İSMAİL IĞDIR
10. SINIF TATİL ÖDEVİ
1. Osmanlı Devleti’nde XVII. yüzyılda merkezi yönetiminin bozulması
ile eyaletlerde isyanlar başlamıştır. Bunlardan Erdel, Boğdan ve Eflak
gibi bağlı beyliklerle Yemen, Bağdat, Basra ve Trablusgarp gibi uzak
eyaletlerde çıkan ayaklanmalar güçlükle bastırılmıştır.
5. Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyılın sonlarında başlayan
duraklamanın aşağıdaki nedenlerinden hangisinin, hem orduyu
hem de tarımsal üretimi olumsuz yönde etkilediği ileri sürülebilir?
Yukarıdaki
açıklamaya
dayanarak
eyalet
isyanlarının
çıkmasındaki temel nedenin aşağıdakilerden hangisi olduğu
savunulabilir?
A)
B)
C)
D)
A) Ekonominin bozulması
B) Devlet otoritesinin zayıflaması
C) Köylünün çiftbozan durumuna düşmesi
D) Devletin baskı ve şiddet politikası uygulaması
E) Uluslararası ticaret yollarının değişmesi
2. XVII. yüzyılda Kuyucu Murat Paşa, IV. Murat ve Köprülüler gibi
devlet adamları yaptıkları ıslahatlarda şiddet kullanarak Celali ve
Merkez İsyanlarını önlemişlerdir. Ancak ıslahatçı devlet adamlarının
ölümünden sonra aynı tür ayaklanmalarla yeniden karşılaşılmıştır.
Bu durum;
I. Islahatlar köklü ve kalıcı olmamıştır.
II. Yenilikler halk tarafından desteklenmiştir.
III. Yenilik hareketleri, toplumun sorunlarını giderememiştir.
yargılarından hangilerini doğrulamaktadır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) I, II ve III
3. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde “beşik ulemalığı“ sistemi
uygulamasıyla ulemalar nüfuzlarını kullanarak, çocuklarına da
müderrislik yetkisi kazandırmışlardır.
Bu duruma bakarak XVII. yüzyıl Osmanlı Devleti'yle ilgili,
I. Ekonomik durum bozulmuştur.
II. Medrese sayısı artmıştır.
III. Eğitime verilen önem azalmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
4. - 1593-1606 Avusturya-Osmanlı savaşlarından sonra imzalanan
Zitvatorok Antlaşması ile Avusturya, Osmanlı’ya savaş tazminatı
ödemeyi kabul etmiştir.
- 1669’da Köprülü Fazıl Ahmet Paşa Girit’i Venediklilerden almıştır.
Yukarıdaki bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisinin
doğruluğu savunulabilir?
A) Ege Denizi’nde Venedik’in siyasi varlığına son verilmiştir.
B) Avusturya, Osmanlı Devleti’ne bağlı bir devlet haline gelmiştir.
C) Osmanlı Devleti; Avusturya ve Venedik'e karşı askeri üstünlüğünü
korumuştur.
D) Osmanlı, Duraklama Dönemi’nde Avrupa’nın en güçlü devletidir.
E) Avusturya dağılma ve parçlanma sürecine girmiştir.
Savaşlarda sürekli yenilgi alınması
Avrupa’daki gelişmelere uyum sağlanamaması
Ulema ve din adamları sınıfının bozulması
Dirliklerin hak etmeyenlere rüşvet ve adam kayırma yoluyla
verilmesi
E) Avrupalıların Osmanlılara karşı olumsuz tavır alması
6. Osmanlı Devleti’n XVII. yüzyılda ortaya çıkan İstanbul (Yeniçeri)
ve Anadolu (Celali) İsyanları, toplumsal çıkarlardan çok bireysel
çıkarlara ve kişileri değiştirmeye yönelik olmuştur. Özellikle Anadolu
İsyanlarında halkın geçim sıkıntısına düşmesi bir araç olarak
kullanılmıştır.
Bu bilgilere göre, Duraklama Dönemi isyanları için aşağıdaki
yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Ekonomik nedenlerden dolayı çıkmışlardır.
B) Yönetim biçimini değiştirmeyi amaçlamışlardır.
C) Çıkarları zedelenen çevreler tarafından çıkarılmışlardır.
D) Osmanlı'nın askeri gücünü zayıflatmışlardır.
E) Devletin merkezi otoritesini sarsmışlardır.
7. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde görülen,
• Dirliklerin iltizama dönüştürülmesi,
• İltizamların sürekli olarak belli kişilere verilmesi,
• Taşradaki otorite boşluğunun bölgenin etkili güçlerince doldurulmak
istenmesi
gelişmelerinin aşağıdakilerden hangisine yol açtığı savunulabilir?
A) Eyalet ordusunun güçlenmesine
B) Devşirme sisteminin bozulmasına
C) Devlet giderlerinin azalmasına
D) Âyan denilen feodal güçlerin oluşmasına
E) Yeniçerilerin etkinliğinin artmasına
8. Osmanlı Devleti’nin Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde
imzaladığı 1533 İstanbul Antlaşması’na göre; Osmanlı sadrazamının
Avusturya kralına eşit olduğu kabul edilmiştir. Fakat Osmanlı Devleti
bu üstünlüğünü koruyamamış ve daha sonra imzalanan 1606 Zitvatorok
Antlaşması’yla; Osmanlı padişahının, Avusturya kralına eşit olduğu
kabul edilmiştir. Aynı antlaşmayla Avusturya, Osmanlı Devleti’ne bir
kere için savaş tazminatı ödemeyi kabul etmiştir.
Yukarıdaki bilgilere dayanarak, aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
A) Osmanlı Devleti Avusturya karşısında siyasi üstünlüğünü
kaybetmiştir.
B) Osmanlı Devleti’nin Avrupa'daki varlığı sona ermiştir.
C) Osmanlı Devleti Avusturya’dan aldığı yerleri geri vermiştir.
D) Osmanlı Devleti’nde iç isyanlar başlamıştır.
E) Osmanlı sadrazamının yetkisi artırılmıştır.
İTÜ GVO Özel Ekrem Elginkan Lisesi
Telefon: (0212) 367 13 00 (100 hat) Faks: (0212) 286 51 92 E-Posta: [email protected]
9. XVII. yüzyıl ın ikinci yarısında Osmanlı Deveti’nin düzenlediği
Lehistan Seferi’nden sonra Bucaş Antlaşması imzalanmıştır. Bu
antlaşmayla, Osmanlı Devleti batıda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemi’nde böyle bir antlaşma
yapabilmesi, aşağıdakilerden hangisini doğrulamaktadır?
A) Osmanlı Devleti’nin duraklamadan çıktığını
B) Yeni ve güçlü bir ordu kurulduğunu
C) Askeri gücünün devam ettiğini
D) Batılı devletlerle ittifak oluşturduğunu
E) Osmanlı Devleti’nin yönetimde değişikliğe gittiğini
10. Osmanlı Devleti’nin Kutsal İttifak ile imzaladığı Karlofça
Antlaşması’nın sonucunda;
•Osmanlı Devleti’nin Batı karşısındaki üstünlüğü sona ermiştir.
•Osmanlı Devleti, batıda toprak kaybederek geri çekilmeye başlamıştır.
•Osmanlı Devleti kaybettiği yerleri yeniden kazanmayı hedeflemiştir.
Bu bilgilere dayanarak, Osmanlı Devleti ile ilgili aşağıdaki
sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?
A) Avrupa’ya sağlanan siyasal üstünlük kaybedilmiştir.
B) Savunmaya yönelik politikalar izlenmeye başlanmıştır.
C) Antlaşmadan önceki sınırlara ulaşmak amaçlanmıştır.
D) Eski gücünü ve ihtişamını yitirmiştir.
E) Kaybedilen yerler alınarak siyasal denge yeniden kurulmuştur.
11. I. Murat tarafından kurulan Yeniçeri Ocağı “Ocak devlet içindir.”
anlayışının egemen olduğu bir kurumken, Duraklama Dönemi’nde
“Devlet ocak içindir.” Anlayışının egemen olduğu bir kuruma
dönüşmüştür.
Bu durumun yarattığı sonuçlar arasında aşağıdakilerden
hangisi bulunmaz ?
A) Savaşlarda disiplinsiz davranışlar sergilenmesi
B) Yapılan savaşların başarısızlıkla sonuçlanması
C) Fetih politikasından vazgeçilmesi
D) Merkez (İstanbul) Ayaklanmaları'nın çıkması
E) Padişah ve devlet adamlarının sık sık değiştirilmesine neden
olmaları
12. Osmanlı İmparatorluğu XV. ve XVI. yüzyıllarda İpek ve Baharat
yollarına sahip olmasına rağmen, bu ticaret yollarından yeterli düzeyde
maddi kazanç elde edememiştir. Gün geçtikçe bu yollar önemini
yitirmiştir. Osmanlı İmparatorluğu bu durumu düzeltmek için Avrupalı
devletlere verdiği kapitülasyonları artırmıştır.
Osmanlı ekonomisini zor durumda bırakan bu gelişmelerin,
aşağıdakilerden hangisinin sonucunda ortaya çıktığı söylenebilir?
A) Coğrafi Keşifler'le Avrupalıların yeni yollar bulması
B) Osmanlı'ya karşı Kutsal İttifak'ın kurulması
C) Taht kavgalarının ekonomiyi zayıflatması
D) Vergilerin düzenli ödenmemesi
E) Osmanlı’nın ticaret yollarına gereken önemi vermemesi
13. Tarhuncu Ahmet Paşa, Osmanlı tarihinde geleceğe dönük bütçe
yapan ilk ıslahatçı olarak bilinir. Ancak böyle bir çabaya girişmeden,
kendinden önceki mali kayıtların tutulduğu defterleri incelemeye
almıştır.
Tarhuncu Ahmet Paşa'nın bütçe yapmaya girişirken böyle bir
tutum izlemesindeki temel amacının aşağıdakilerden hangisi
olduğu savunulabilir?
A) Vergilerin düzenli ödenip ödenmediğini öğrenmek
B) Kapitülasyonların maliyeye nasıl yansıdığını görmek
C) Islahatların kalıcı olmasını sağlamak
D) Devlet adamlarının rüşvet ve iltimas durumlarını kanıtlamak
E) Merkez ve Anadolu İsyanları'nın nedenlerini araştırmak
14. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde;
• Tımar sistemi bozulduğundan köyden kente göçler hızlandı.
• Göçlerin sonucu olarak tarımsal üretim düştü.
• Toprak gelirleriyle beslenen ve savaşa hazırlanan tımarlı sipahi sayısı
azaldı.
Buna göre;
I. Yeniçeri Ocağı’nın saygınlığı artmıştır.
II. Osmanlı ekonomisi bozulmuştur.
III. Şehirlerin nüfusu artmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) II ve III
15. Osmanlı Devleti'nde XVII. yüzyılda görülen,
• savaşların uzun sürmesi,
• kapitülasyonların yaygınlaşması,
• kapıkulu asker sayısının artması
gelişmeleri, aşağıdaki alanlardan hangisini
etkilemiştir?
olumsuz
yönde
A) Maliye
B) Kültür
C) Ordu
D) Sanat
E) Hukuk
16. 1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşları sonunda imzalanan
Zitvatorok Antlaşması’na göre;
• Avusturya savaş tazminatı ödemeyi kabul etti.
• Avusturya’nın Osmanlılara ödediği yıllık vergi sona erdi.
• Avusturya kralı protokolde Osmanlı padişahına eşit sayıldı.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Avusturya ordusu kesin zafer kazanmıştır.
B) Osmanlı Devleti, Avusturya’dan aldığı toprakları geri vermiştir.
C) Osmanlı Devleti, Avusturya’ya karşı siyasi üstünlüğünü kaybetmiştir.
D) Osmanlı Devleti, Gerileme Dönemi’ne girmiştir.
E) Osmanlı'nın askeri gücü zayıflamıştır.
17. Osmanlı Devleti’nin Duraklama Dönemi’nde;
• Devletten maaş alan yeniçerilerin sayılarının artması
• Tımar sisteminin bozulması
aşağıdakilerden hangisine yol açmış olduğu söylenemez?
A) Köyden şehirlere göçün artmasına
B) Savaşlarda başarılı sonuçlar alınmasına
C) Askerlik mesleğinde olumsuz gelişmeler yaşanmasına
D) İç ayaklanmaların ortaya çıkmasına
E) Osmanlı Devleti’nin ekonomisinin bozulmasına
İTÜ GVO Özel Ekrem Elginkan Lisesi
Telefon: (0212) 367 13 00 (100 hat) Faks: (0212) 286 51 92 E-Posta: [email protected]