SİSTEM MÜHENDİSLİĞİ TASARIMIN SENTEZLENMESİ II ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 1 TASARIM NEDİR ? Tasarım, bir ürüne ait gereksinimlerin, o ürünün tarifine dönüştürülmesi sırasında ortaya çıkan teknik bilgilerin tamamıdır.* İki ana kategoriden söz edilebilir: Üst seviye Detaylı * EIA 649 National Consensus Standard for Configuration Management Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 2 ÜST SEVİYE TASARIM Gereksinimler ile detaylı tasarım arasındaki aşama. “Ne” den “Nasıl” a Mimari Alt Sistem Tanımları Alt Sistem Doğrulama Planları Arayüz Tanımları Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 3 DETAYLI TASARIM Ürünün bileşen seviyesinde tam tarifi Konfigürasyon Birimi Tanımları Bileşen Özellikleri Yazılım Özellikleri Donanım Özellikleri Doğrulama Prosedürleri Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 4 TASARIMI KİM YAPAR ? Üst seviye tasarım bir sistem mühendisliği aktivitesidir– Geliştirme ekiplerinin katılımı sağlanmalıdır. Detaylı tasarım geliştirme ekipleri tarafından gerçekleştirilir– Sistem Mühendisliği katılımı önemlidir. Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 5 SİSTEM TASARIMI NEDİR ? Sistem bileşenlerinin ve etkileşimlerinin, sistem gereksinimlerini karşılayacak şekilde seçilmesi ve bir araya getirilmesi ve Tasarımı anlatan spesifikasyon dokümanlarının hazırlanması Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 6 SİSTEM TASARIM SÜRECİ Gereksinimlerin Tasarım Alt Sistemlere Özelliklerini Atanması Yaz Hayır Tasarım Alternatif Alternatiflerinin Gerçekleştirmeleri Hazır çözümler ile Analizi Değerlendir Devam edilebilir mi Merkezi krş. İşaretler Dağıtık gibi Algılayıcılar Evet Haberleşme Sistem Seçim vb. Kriterlerini Hazırla Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 7 BUNLARA DİKKAT Tasarım, gereksinimlere dayanmalı Alternatifler analiz edilmeli Mümkünse hazır/standart çözümler kullanılmalı Basit çözümler bulunmalı Entegrasyon konularına özel önem verilmeli Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 8 ALTERNATİFLERE NEDEN BAKILMAZ Alışılmış ile devam etme eğilimi Çözümler konusunda bilgi eksikliği Alt yüklenici etkisi Çözüm konusunda ön yargılı olmak Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 9 ALTERNATİFLERİN ÜRETİLMESİ Teknoloji araştırmaları Profesyonel yardım Benzer sistemlerin incelenmesi Beyin fırtınası Sistem sağlayıcılardan bilgi istemek Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 10 ÖRNEK-ÇEVREYOLU TRAFİK SİSTEMİ ALTERNATİFLERİ Gereksinimlerin Özeti: Temel İşlevler; Trafik İzleme, Dinamik Trafik İşaretleri (DMS), Otoyol Radyosu (HAR), Araç Yoğunluk Ölçümü (ramp metering) Vilayet Çapında– İlçeler arası koordinasyon Mevcut Sistemler ile bağlantı Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 11 ÖRNEK-ÇEVREYOLU TRAFİK SİSTEMİ ALTERNATİFLERİ Alternatifler: Olduğu gibi kalsın Hazır sistem Yeni geliştirme Merkezi Dağıtık Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 12 MERKEZİ krş. DAĞITIK Sistem tasarımlarının temel problemlerinden biri Merkezi – Tüm sistem tek bir noktadan kontrol edilir. Dağıtık– Sistem, birden çok noktadan kontrol edilebilir. Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 13 ANKARA ÇEVRE YOLU MERKEZİ SİSTEM Ankara O-20 Çankırı Kontrol Merkezi Haberleşme Saha Konya Ekipmanları Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 14 ANKARA ÇEVREYOLU DAĞITIK SİSTEM O-20 Ankara Çankırı O-20 Elmadağ Sincan Ümitköy Haberleşme Konya Saha Ekipmanları Kontrol Merkezleri Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 15 ALTERNATİFLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Kuvvetli ve zayıf yönleri belirle Teknik ve operasyonel yapılabilirlikleri analiz et Kurumsal yapıya uygunluğuna bak Ömür devri maliyetlerini hesapla Kısıtlara uygunluğuna bak Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 16 ÇEVREYOLU TRAFİK SİSTEMİ ALTERNATİFLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ Alternatif Risk Olduğu gibi kalsın Hazır Ürün Risk yok Merkezi Yüksek Dağıtık Çok yüksek Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 Orta seviye Yorumlar Trafik sıkışıklığına çözüm yok İşlevler önceden tanımlı Basit tasarım Vilayet bazında uygulanabilir ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 17 ÇEVREYOLU TRAFİK SİSTEMİ - MALİYET DEĞERLENDİRMESİ Maliyet Alternatifler Olduğu gibi Hazır Yeni Yeni kalsın Ürün Geliştirme Geliştirme (Merkezi) (Dağıtık) Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 18 “…bilirlik” LERİ DİKKATE AL GÜVENİLEbilirlik – Ne kadar sık arıza yapar, bizi yarı yolda bırakır mı? SÜRDÜRÜLEbilirlik - Arızaları gidermek ne kadar sürer, arızalar kolayca giderilebilir mi ? BULUNAbilirlik – Sistemin kullanıma elverişli olduğu süre (%) nedir? KARŞILANAbilirlik– Sistemin işletim ve bakımı, kurumun kaynakları ile yapılabilir mi (personel, bütçe, vb.)? Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 19 HAZIR ÜRÜN KULLANMAK RAHAT (Rafta Hazır Ticari Ürün) Denenmiş ve olgunlaşmış ürün/çözüm İşletme ve bakım aşamaları daha önce geçilmiştir, sürpriz/risk yoktur Ömür devri maliyetleri düşebilir Üretici desteği Düzenli ürün güncellemeleri ve hata düzeltmeleri Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 20 HAZIR ÜRÜNLER-DİKKAT ! LAHAT (Lafta Hazır Ticari Ürün) Eski yazılım/donanımlar kullanılmıştır Mutlaka modifikasyon ihtiyacı duyarsınız: Sürücüler (Drivers) Kullanıcı Arayüzler Eski Sistemlerle Arayüzler Hazır ürünler hatalardan arınmış değildir ! Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 21 BASİT OLSUN Hazır ürünler kullan Standart olmayan özellik ve arayüzlerden kaçın (mecbur kalmadıkça) “…bilirlik” leri dikkate al Güvenilebilirlik Sürdürülebilirlik Bulunabilirlik (Elverişlilik) Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 22 ÇALIŞMA ŞARTLARI İşletim Modları (Normal, Acil, Bakım vb.) Uygun Tesisler(yerleşim alanı, havalandırma, vb.) Personel yetenekleri ve bulunabilirlik Çevre (iklim koşulları, nem, toz vb.) İşletim Konseptleri Eğitim ve dokümantasyon ihtiyaçları Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 23 STANDARTLARI DİKKATE AL Genel ya da kurumsal standartlar ile Ekipman arayüzleri Bilgi işlem sistemleri arayüzleri Veritabanı içerikleri Özgün arayüzler en aza indirilebilir Diğer sistemler ile birlikte çalışmada kolaylık sağlar Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 24 TASARIM Alternatiflerin (Şartnameler) (Spesifikasyonlar) Nasıl (Gereksinimler) Ne Analizi GEREKSİNİMLER VE SPEKLER ARASINDAKİ KÖPRÜ Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 25 ŞARTNAMELER Gereksinim başına en az bir (daha çok da olabilir) spesifikasyon (Şartname maddesi) Sistem ve altsistemler için ayrı ayrı organize edilmiş Doğru yapıda Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 26 ÖRNEK Üst seviye gereksinim– Sistem her şerit için ayrı ayrı trafik miktarını ölçebilmelidir.. Spesifikasyon – Yukarıdaki gereksinim ile aşağıdaki spekler ilişkilendirilebilir. Algılayıcı tipi Saha ekipmanlarının yazılımları Merkezi yazılım Grafik arayüzler Raporlar Veritabanları Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 27 ÜST SEVİYE SPEKLER Sistem Microsoft NT işletim sistemi ile yönetilmelidir. Veritabanı yönetim sistemi olarak mySQL kullanılmalıdır. Trafik takibi için radar algılayıcılar kullanılmalıdır. Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 28 TASARIM SPEK (ÖZELLİK)LERİ Tasarım özellikleri, sistem tasarımı ve gereksinimlerine dayanılarak geliştirilir Spesifikasyonlar “Nasıl” ı tanımlar Spesifikasyonlar da gereksinimler ile aynı yapıda yazılmalıdırlar. Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 29 GEREKSİNİM ile SPEK ARASINDAKİ FARKLAR Sistem, çevreyollarındaki ortalama hızları takip edebilmelidir. Sistem, sahada bulunan tüm ekipmanların durumlarını gösterebilmelidir. Tüm bilgisayarlar tek bir yerel ağa bağlanmalıdırlar. Kullanıcı arayüzü fare ve tuş takımı ile zoom yapmaya uygun olmalıdır. Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 30 ZAMAN AKIŞINDA SİSTEM TASARIMI Sistem Tasarım Alternatif Alternatif Geliştir ya da Mimarileri Geliştirmeleri Satın al Analiz Et Değerlendir Kararı İşletim Konsepti Gereksinimler (Özellikleri) Dokümanını Yaz Üst Seviye Detaylı Geliştirme& Kabul Tasarım Tasarım Kurulum Test Zaman Nisan 2012, Ders 8 Sürüm1 ÖMER ERTEKİN, PSCONSULTECH 31