Urban Transformation towards University Metaphor in the Context of

Tarihten Günümüze Sünni-Şii İlişkileri
ve Son Gelişmeler
DOÇ. DR. SAİM KAYADİBİ
Malezya Uluslararası İslam Üniversitesi (IIUM)
Iktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Ekonomi Bölümü
Irfander, Zinde Gençlik, KONYA, TÜRKİYE
04 Ekim 2012
3 Aşamalı Yaklaşım
• HZ. PEYGAMBER DÖNEMİ VE HEMEN SONRASI,
– İfk hadisesi ve Münafıklar (Nur 24:11-20)
– Sıffin Savaşı (657)
– İran’ın Fethi (634)
• İMPARATORLUKLAR DÖNEMİ
– Emeviler (661-750) – Fatımiler (909-1171)
– Osmanlılar (1299-1923) – Safaviler (1501-1736)
• GÜNÜMÜZDEKİ YANSIMALARI
– Şii Dünya
– Ortadoğu Gerçeği
– Türkiye’nin rolü
KAD, FARKINDALIK
(Nafs)
Life
(Māl)
(Dīn)
Human
development
and well-being
Wealth
Religion
(Blessing for
mankind)
(Nasl)
Lineage
(‘Aql)
Intellect
“O (Allah) ki, hanginizin
daha güzel davranacağını
sınamak için ölümü ve
hayatı yaratmıştır.” Mulk 67/2
“Fitne
Öldürmekten
daha Kötüdür”
2:291
‫‪Hz. Peygamber Dönemi ve Hemen Sonrası‬‬
‫‪• İfk hadisesi ve Münafıklar‬‬
‫)‪Hz. Aişe (ra‬‬
‫ن تُصِّيبُوا قَوْمًا ِبجَهَاَّلةٍ‬
‫ق بِ َن َبأٍ َفتَ َبّيَنُوا أَ ْ‬
‫سٌ‬
‫يَا َأيُهَا اّلَذِينَ آمَنُوا ِإنْ جَا َء ُكمْ فَا ِ‬
‫فَتُصْ ِبحُوا عَلَى مَا َفعَ ْل ُتمْ نَا ِدمِّين َ‬
Kim Halife
Olacak?
• Hulefa-i Raşidin dönemi (632-661)
• Sakife’de toplanan
•
•
•
•
•
• Ebu Bekir taraftarları
• Ali taraftarı
Cemel Vakası
Sıffin Savaşı
Hakem Olayı
Nehrevan Savaşı
Haricilik
İran’ın Fethi (634)
İmparatorluklar Dönemi
•
•
•
•
•
Emeviler dönemi (661 - 750)
Muaviye
Hasan ve Hüseyinin Şehit edilmesi
Yezid
Kerbela Savaşı
• Abbasiler dönemi (750 - 1258)
• Takiyye anlayışı
Bazi Şiî Mezhepler ve Devletleri
• Caferîlik
• İlhanlılar
• Karakoyunlular
• Safevi Hanedanı
• Şeyhîlik
• Kaçarlar
• Usûlîlik
• Pehlevi Hanedanı
• İran
• İsmailîlik
• Fatımiler
• Zeydilik (Beşçiler)
• Süleymanîlik
• Karmatiler
• Nusayrîlik
• Alavi Devleti
• Zeydilik
– Alavîler
• Yemen Kralları
• İmamîlik
– Ghulât (Kökenciler)
• Hürremîlik (KızılGiyinenler)
• Keysanîlik (Dörtçüler)
• Nusayrîyye (Arap Aleviliği)
• Dürzîlik
ON İKİ İMAM
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ali bin Ebu Talib (600–661),
Hasan bin Ali (625–669)
Hüseyin bin Ali (626–680)
Ali bin Hüseyin (658–713)
Muhammed bin Ali (676–743), Muhammed el-Bakır
Cafer bin Muhammed (703–765), Cafer-i Sadık
Musa bin Cafer (745–799), Musa el-Kâzım
Ali bin Musa (765–818), Ali er-Rıza
Muhammed bin Ali (810–835)
Ali bin Muhammed (827–868),
Hasan bin Ali (846–874), Hasan el-Askeri
Muhammed ibn Hasan (868—), Muhammed Mehdi
Osmanlılar (1299-1923)
Safaviler(1501-1736)
• Endülüs Emevileri ve İran duruşu
• Şah İsmail(1487-1524
• Yavuz Sultan Selim (1470-1520)
Günümüzdeki Yansımaları
Şii Dünyası
Ortadoğu
Gerçeği
Bütün Dinlerin merkezi
Yeraltı Zenginlikleri
Kıyamet Savaşları
Ulus Devlet Yapıları
İran
Gerçeği
Safavi Milliyetçiliği
Ezilmişlik psikolojisi
1979 Devrimi,
Toplumsal Bilinç
Kültür
Suriye Gerçeği
Fransızların oyunu
Dinsel Yapı
1982 Hama katliamı, Hafız Esed
Beşşar Esed ve Rusya ortak çıkarları
Türkiye’nin
durumu
•
•
•
•
•
Orta Asya
1071 Anadolunun Türk toprağı oluşu
1453 İmparatorluk
1517 Hilafetin Osmanlıya geçmesi
2010 Kürelse Güç olma İddiası
–Sıfır problem
–Arap Baharı
–Suriye Oyunu
–PKK
Türkiye’nin
rolü
Birleştirici- Osmanlı Örneği
Kuşatıcı – Ümmet anlayışı
Dengeleyici – Küresel Güç
10 Aralık 1931 the General Islamic
Congress
• Zamanın Kudüs Müftüsü Hacı Emin elHüseynî’nin ev sahipliğinde Kudüs’te
gerçekleştirilmiştir.
• Aralarında
Türkiye,
Suriye,
İran, Irak, Filistin, Yemen, Tunus,
Trablusgarp (Libya), Mısır, Yugoslavya,
Endonezya, Doğu Türkistan başta olmak
üzere 22 ülkeden/bölgeden 153 delege
katılmıştır.
• Madde 2:
• a) İslam inancını ve değerlerini yaymak için
etnik köken ve mezhep ayrımı yapılmaksızın
Müslümanlar arasındaki işbirliğini ve genel
İslam kardeşliğini geliştirmek.
• b) Müslümanların menfaatlerini savunmak ve
kutsal mekânlar ile toprakları herhangi bir
müdahaleye karşı korumak.
Eğer ittifak olsa
• Hz. Peygamber dönemi
• İspanya Emevi İmparatorluğu, Batı Dünyası
Tamamen Müslüman olacaktı
• 1517 bir dönüm noktası ve islam Birliği
• İran Suriye Türkiye ortaklığı ve Süper Güç
olma
Sonuç
• KAD VE FARKINDALIK
• FİTNE OCAKLARINA DİKKAT EDİLMELİ
• EMPERYALİZMİN OYUNLARI
• İKİ KUTUP MÜSLİM – GAYRİ-MÜSLİM
• 1931 İSLAM GENEL KONGRESİ HAYATA GEÇİRİLMELİ
Teşekkürler