poster bildirileri

POSTER BİLDİRİLERİ
1 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
THE EFFECTIVENESS OF VERAPAMIL AS A PROTECTANT AGAINST LENS
EPITHELIAL CELL INJURY INDUCED BY IRRADIATION IN A RAT MODEL
Kadir Batcioglu(a)*, Haldun Şukru Erkal(b), Burcin Uyumlu(a), Meltem Serin(b), Neslihan
Yucel(c)
(a)Department Of Biochemistry, Inonu University Faculty Of Pharmacy, Malatya, Turkey (b)Department
Of Radiation Oncology, Inonu University Faculty Of Medicine, Malatya, Turkey (c)Department Of
Emergency Medicine, Inonu University Faculty Of Medicine, Malatya, Turkey
ABSTRACT Purpose: To evaluate the effectiveness of verapamil as a protectant against lens epithelial cell injury
induced by irradiation in a rat model. Methods: Forty female Wistar rats were divided into four groups, each
consisting of ten rats. Group 1 received verapamil and underwent irradiation. Group 2 received no verapamil and
underwent irradiation. Group 3 received verapamil and underwent sham irradiation. Group 4 received no
verapamil and underwent sham irradiation. The rats were immobilized in the prone position in a customdesigned acrylic restrainer and irradiation was performed on a Cobalt-60 unit using a single fraction of 20 Gy
through an anterior portal covering the brain in its entirety. The rats underwent euthanasia at 1 hour following
irradiation or sham irradiation. The eyes were enucleated and the lens tissues were dissected for the measurement
of the malondialdehyde level. Results: The mean malondialdehyde levels were 5.59 nmol/mg for Group 1, 7.04
nmol/mg for Group 2, 3.95 nmol/mg for Group 3 and 3.25 nmol/mg for Group 4. Conclusions: An increase in
high intracellular calcium-activated damage of cyrstallins and membrane binding proteins and lipids is a major
characteristic of cataract. We investigated the effect of calcium channel blocker verapamil on irradiation induced
lens epithelial cell injury. We found higher mean MDA levels in irradiation group than control group and
protective effect of verapamil against this increase. Key words: Irradiation, Lens injury, Rats, Verapamil
2 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Effects Of Whole Body Radiotherapy On Lipid Peroxidation And Antioxidant
System Parameters Of Brain Tissues In Different Aged Groups Of Rats
A. Burçin Uyumlu*, Neslihan Yücel, Haldun Erkal, Meltem Serin, Kadir Batçıoğlu
Department of Biochemistry, Inönü University Faculty of Pharmacy, Malatya, Turkey* Department of
Emergency, Inönü University Faculty of Medicine, Malatya, Turkey* Department of Radiation
Oncology, Inönü University Faculty of Medicine, Malatya, Turkey*
ABSTRACT Purpose: This study aims to find out the age-related changes of lipid peroxidation and antioxidant
system parameters levels produced by radiotherapy that is widely used on cancer treatment and their connection
between each other. Methods: In this study, thirty-five male Wistar albino rats (ages between 1, 4, 12 weeks
(n=10) and 1 year (n=5)) were divided into four groups. For the rats in all groups irradiation were performed on
a Cobalt-60 unit using a single fraction of 8 Gy. The brain tissues of the rats were homogenized in PBS solution.
The homogenate was divided into two portions. One portion of the homogenate was used for the measurement of
the MDA. The other portion of homogenate was centrifuged. The supernatant was seperated and used for the
measurement of the SOD, CAT, GSHPx and Lowry protein analyze. Results: The SOD activity decreased
significantly in 1 week old rats. Decreased activities were also seen in the other groups, but it was insignificant.
The decrease in GSHPx and CAT activities was more obvious in 1 week and 1 year old rats than others. No
change in enzyme activities of 4 and 12 weeks old rats was found to be significant. The MDA levels of all
groups increased. The highest MDA levels were obtained in 1 year old rats. Conclusions: Finally, ionizing
radiation used radiotherapy have effected antioxidant systems and increased MDA levels of the tissue. These
changes were more dramatically in the 1 week and 1 year old rats than others. According to the results of the
present study, many systems of newborn rats don’t run properly and the 1 year old age rats have the loss of
physiological capacities. Key words: Radiotherapy, Free radicals, Aging, Antioxidant systems, Lipid
peroxidation.
3 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Lösemili Hastaların Kemik Iliği Hücrelerinde Adenozin Deaminaz Ve 5'
Nükleotidaz Enzim Aktivitelerinin Tayini
Orhan Canbolat* , Seyhan Gümüşlü , Münci Yağcı** , Arzu Yeğin**
*gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı , Hematoloji Bilim Dalı **
Çalışmamızda Hematoloji Bilim Dalına başvuru yapmış ve ilk tanısını almış 13 hastadan alınan kemik iliği
mononükleer lökosit hücrelerinde ADA ve 5’ NT enzim aktivite tayinleri yapılmıştır. Kemik iliği örneklerinde,
lökositlerin ayrılması için Boyum tarafından tarif edilen gradient santrifügasyon methodu, ADA aktivitesinin
tayini için Guisti tarafından tarif edilen metod ve 5’ NT aktivitesi tayini için Kyaw tarafından tarif edilen method
kullanılmıştır. Çalışmamıza aldığımız AML ve ALL’ li 13 hastadan, AML’ li hasta grubuna dahil 10 hastanın 4
tanesi remisyona giremeyerek tedavi esnasında ölmüştür. İki AML’ li hasta ise takipden çıkmıştır. 3 ALL’ li
hastadan bir tanesi remisyona girmeden ölmüştür. 2 tanesi remisyona girmiştir. Hastaları genel anlamıyla
lösemili grup olarak sınıflandırırsak; tedavi öncesi; 5’ NT enzim aktivitelerine bakıldığında en düşük değer SA
0.29, en yüksek değer 45.04’ dir. Elde edilen sonuçlara göre hastaların 5’ NT değerleri arasında ciddi farklılıklar
olduğu gözlenmektedir. 1.51’ dir. Bu grupta tedavi± SD değerleri ise 1.98 ±Grubun 5’ NT değerleri X SD±
sonrası enzim aktiviteleri en düşük 0.92, en yüksek 5.70 bulunmuştur. X 2.39’ dur. Aynı grupta tedavi öncesi
ADA enzim±değerleri ise 3.31 aktivitelerine bakıldığında en düşük değer spesifik aktivite cinsinden 5.6, en
60.79 olarak± SD değerleri 78.94 ±yüksek değer 221.8’ dir. Grubun X bulunmuştur. Bu grupta tedavi sonrası
ADA enzim aktiviteleri en düşük 6.53, en 3.68 olarak tespit± SD değerlerine bakıldığında 10.22±yüksek 13.9’
dur. X edilmiştir. Bu sonuçlar 5’ NT’ nin lösemilerde genel anlamıyla tedaviye cevap olarak aktivitesinin
arttığını ve enzimin kanserli hücrede aktif olarak bir yıkım yolu enzimi gibi davranma eğilimini akla
getirmektedir. ADA aktivitesi ise 5’ NT aktivitesinin tersine tedavi öncesine göre baskılanmıştır. Bu haliyle her
iki enzim birbirine zıt davranış biçimi göstermektedir. Çalışmamızı AML ve ALL’ li hastaların grupları olarak
ayrı ayrı yorumlarsak; AML li hastalarda 5’ NT nin genel lösemili grup olarak yapılan sınıflamanın tersine
remisyon öncesi aktivitesinin yüksek olduğu tespit edilmiştir.Aynı grupta ADA nın ise tedavi öncesi aktivitesinin
artığı gözlenmiştir. ALL’ li hastalarda ise 5’ NT’ nin tedavi öncesi aktivite tayini yapılamazken buna karşılık
ADA aktivitesinin hastaya göre çok değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. Çalışmamız hasta sayısının sınırlılığı
ve hastaların bir kısmını tedavi esnasında ölmesine rağmen, seçilen örnekleme ve çalışılan enzimler açısından
kanser metabolizmasına ışık tutabilir ve bu alanda yapılacak diğer çalışmalara öncülük edebilir. Anahtar
Kelimeler: Kemik iliği, Adenozin Deaminaz, 5’ Nükleotidaz
4 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
The Effects Of Garlic Extract On Liver Tissues Of Rats Exposed Radiotherapy
Battal Yıldırım*, Zümrüt Doğan, Neslihan Yücel, Ayşe Burçin Uymlu, Haldun Şükrü Erkal,
Meltem Serin, Kadir Batçıoğlu
Inönü Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Malatya
ABSTRACT Purpose: This study aimed to investigate the possible effects of garlic extract against oxidative
injury induced by irradiation on liver tissues. Methods: In this study, thirty-two female Wistar albino rats (ages 34 months) were divided into four groups. These groups were control (group 1), given garlic extract (group 2),
exposed irradiation (group 3) and both given garlic extract and exposed irradiation (group 4). For the rats in two
groups (group 3 and 4) irradiation were performed on a Cobalt-60 unit using a single fraction of 20 Gy. 250
mg/kg dose of the %5 Garlic extract is given to rats one time of each day during one month and continued at five
days during irradiation. The liver tissues of the rats were homogenized in PBS solution. The homogenate was
divided into two portions. One portion of the homogenate was used for the measurement of the MDA. The other
portion of homogenate was centrifuged. The supernatant was seperated and used for the measurement of the
SOD, CAT, 5’ND, GSHPx enzyme activities and Lowry protein analyze. Results: There were no significant
change in the enzyme activities of SOD, CAT, and 5’ND (p<0,05). Increased MDA levels were observed in
group 3 (p<0,05) and inhibitory effect of garlic extract against this increase was shown in group 4. In addition,
decreased GSHPx enzyme activity levels (p<0,05) and no significant difference (p<0,05) were observed in group
3 and group 4 respectively. Conclusions: In the present study, the levels of MDA, an end product of lipid
peroxidation, are significantly increased in liver tissue. Our results demonstrate that treatment with %5 garlic
extract inhibits MDA production via lipid peroxidation. Thus, garlic extract may be useful as a radical scavenger
against oxidative damage in patient with cancer who were exposed to irradiation cure. Key words: Irradiation,
garlic extract, oxidative damage, liver injury.
5 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Probing Anticancer Therapeutics Through Drug-membrane Interaction Studies
Erhan Suleymanoglu
Gazi University, faculty Of Pharmacy, dept. Of Pharmaceutical Chemistry, hipodrom, 06330-ankara
Introduction: The current study reports our last results of recent project on the role of biomembranes in cancer
therapeutics. Aim: The objective is to emphasize their relevant physicochemical features in depicting molecular
mechanisms of action of antineoplastic agents with further implications in drug design. Methods: LangmuirBlodgett monolayers were used to simulate lipid surface of cell membranes of both normal and cancer cells
trying to approach surface forces governing molecular interactions between various phospholipids and Paclitaxel
(Taxol®)-a widely used anticancer drug. Fourier Transform Infrared (FTIR) Spectroscopy was applied for
following subsequent changes in lipids after drug recognition trying to relate this to its fluidizing effect. This was
further studied by Differential Scanning Calorimetric (DSC) measurements, which showed further
thermodynamic characteristics of drug-lipid interaction. Results and Discussion: Biophysical analysis showed
that miscible drug-lipid complexes form at air/water interface, followed by instability of the monolayer due to
their interaction. Spectroscopic and thermodynaic measurements showed the phase separation, the extend of
liquid-condensed phases, as well as microdomain formation in monolayers. We are also trying to apply Atomic
Force Microscopy (AFM), Brewster-Angle Microscopy (BAM) and Raman Microscopy to extend our previously
proposed model of the role of phospholipid specificity of Taxol® and its cellular effects. Relevant
physicochemical reasoning and models will be presented in more detail. Acknowledgements: This work was
supported by Gazi University Research Fund (Project No: 02/2005-15). I thank Dr. Necati Özkan and Dr. Nedret
Özkâr from The Central Laboratory of Middle East Technical University-Ankara for their help with DSC and
FTIR measurements.
6 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
cytotoxıc and dna damage effect of topoısomerase ınhıbıtors ısolated from endemıc
alkanna specıes on cancer cells
Canan Sevimlia, Serdar Senolb, Ismail Akguna, Ozgen C. Alankusc, Erdal Bedira and Kemal S. Korkmaza
a
Ege University, Faculty of Engineering, Department of Bioengineering, Bornova, İzmir, TURKİYE
b
Ege University, Faculty of Science, Department of Biology, Bornova, İzmir, TURKİYE
c
Ege University, Faculty of Science, Department of Chemistry, Bornova, İzmir, TURKİYE
The study aims identifying and characterizing pharmacologically active antitumour compounds which
might be DNA topoisomerase inhibitors.
Samples of Alkanna pseudotinctoria Hausskn. ex Hub.-Mor. (endemic) species were collected and determined.
The dried and pulverized roots and aerial parts were extracted evaporated, freeze-dried. Purification of active
molecules has been done by making use of dichloromethane and hexane extracts which have shown high activity
in biological activity tests. Pure β,β-dimethileakrilshikonin compound, which has been obtained from
dichloromethane extract by high performance flash chromotograph, structure was determined by using 1D-, 2DNMR and LC-ESI-MS techniques. Antitumourogenic effect of β,β-dimethileakrilshikonin was found out in an
MTT test using on MCF7, PC3, DU145, LNCaP cells. IC 50 values of pure β,β-dimethileakrilshikonin compound
was 3.4; 6.8; 27; ≥54 µM concentrations for mentioned cell lines respectively. In topoisomerase experiments
made on this compound, potent inhibition was observed at ≤3.4 µM concentration. Further fractionation of
hexane extract by open column chromotograhy, acetylshikonin and deoxyshikonin, AL.06.16/H/SC/H11-P1 coded
pure compounds were obtained. Structure determination studies of these pure compounds are in progress now.
By comparative cytotoxic activity tests of these pure molecules, activity of especially deoxyshikonin was found
out highest. IC50 values of this compound on MCF7, PC3, DU145, LNCaP cells have been observed as 1.25;
1.25; 5; 5μg/ml concentrations respectively. Analysing H2AX phosphorylation level (which is known as DNA
damage marker) immunofluoresence technique was used. Compared to positive control CPT-11
(CAMPTOSAR®, irinotecan) we find out that all pure molecules caused higher H2AX phosphorilation in
MCF7 and PC3 tumourogenic cell lines. Deoxyshikonin was observed to make the highest level of H2AX
phosphorilation. In subsequent studies H2AX phosphorilation level will be qualitatively compared to western
blotting technique. Moreover, by analysis of gene expressions, determination of Caspase3 enzyme amount and
DNA fragmentation test, effect of pure molecules on cells and/or on apoptosis pathways will be studied.
Topoisomerase I inhibitor pure compounds obtained in this study may be promised as an agent that can
effectively inhibit the growth of human cancers by inducing DNA damage mediated apoptosis.
This study is important, as far as using topoisomerase I inhibitor compounds amply isolated from endemic
Alkanna species in preparation of biological origined, original chemotherapeutics that can be used in
treatment of cancer types is concerned.
7 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Determination of the transformation potential of the ASC knockdown/oncogenic expression combination in primary human skin cells
Burcu Sumer*, Nesrin Özören
Bogazici Universitesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik bölümü
ASC (Apoptosis-associated Speck-like protein containing a CARD) is a 22 kDa pro-apoptotic adaptor protein.
Its adaptor nature is due to the N terminal PYRIN and the C terminal CARD interaction domains. Through
CARD-CARD interactions ASC associates with both caspase-1 and caspase-9, major members of inflammation
and intrinsic apoptotic pathways, respectively. Similarly, ASC is involved in the extrinsic apoptosis pathway
through its interactions with procaspase-8 via its PYRIN domain resulting in caspase activation. ASC was first
linked to melanoma in a study by Guan et. Al. in 2003, where it was either absent or down-regulated in 7 of 12
(58.3%) of melanoma cell lines and in 20 of 32 (62.5%) of the melanoma tissues. ASC expression was detected
in all of the melanocytic nevi samples. The absence of ASC protein correlated with the hypermethylation of the
CpG islands in its promoter regions. These ratios are rather significant when compared to known genes mutated
in melanoma such as BRAF (50-70% mutated), NRAS (15-30% mutated) and CDK2A (30-70% deleted, mutated
or silenced). To determine the role of ASC loss in the transformation of melanocytes, we will knock-down ASC
expression using a lenti-viral transfection system in primary human melanocytes and we will express in
combinations oncogenes such as HRAS and cMYC. We will use shRNA of the tumor suppressor gene p53, and
BAX with different oncogene combinations as postitive controls for our assays. Presently, we have knockeddown BAX protein expression in primary human fibroblasts and we are optimizing the colony formation assay in
soft agar, as the initial test for gain of tumorigenicity. We will use similar methods to study signaling events in
primary fibroblasts and keratinocytes as well. Furthermore, the change in chemosensitivity of the manipulated
primary cells to chemotherapeutic drugs such as doxorubicin and etoposide will be determined by MTT assays.
Finally, we will test the tumor formation capacity of our derivative cell lines in immune-deficient mice.
8 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Toprak Solucanlarının (Dendrobaena veneta) Vücut Sıvılarının Antitümöral ve
Sitolitik Özelliklerinin Incelenmesi
Elif Özlem Arslan- Aydoğdu*, Ayşın Çotuk
Istanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Temel ve Endüstriyel Mikrobiyoloji Anabilim Dalı,
Istanbul
Toprak solucanları, sahip oldukları savunma mekanizmaları nedeniyle 50 yıldır birçok çalışmaya konu
olmuşlardır. Çalışmalar sonucunda farklı toprak solucanlarının sitolitik, proteolitik, hemolitik, hemaglutinant,
antitümöral, mitojenik ve antibakteriyel özelliklere sahip oldukları ortaya çıkarılmıştır. Bu özellikler içerisinde
antitümöral ve antibakteriyel aktiviteler özellikle önemlidir. Nitekim farklı ülkelerde çeşitli solucan türleri doğal
ilaç kaynağı olarak kullanılmaktadırlar. Çalışmamızda Dendrobaena veneta türü toprak solucanlarının
antitümöral, antibakteriyel ve hemolitik aktiviteleri incelenmiştir. Antitümöral etkinin belirlenmesi amacıyla,
Rattus norvegicus türü sıçanlarda deneysel olarak oluşturulan sarkom tipi tümör içerisine 30 gün boyunca
solucan ekstraktı uygulanmıştır. Deney grubunun yanı sıra iki farklı kontrol grubu (deri altına ekstrakt uygulanan
sağlıklı sıçanlar ile tümörleri içerisine fizyolojik tuzlu su uygulanan sıçanlar) kullanılmıştır. Solucanlara 5V’ luk
elektrik şoku uygulanarak elde edilen steril sölom sıvısının antibakteriyel etkisi Citrobacter freundii, Pantoea
spp., Enterobacter cloacae, Klebsiella terrigena, Klebsiella pneumophila, Bacillus pumilis, Acinetobacter
calcoaceticus, B. megaterium, B. cereus, Chryseomonas luteola, Stenotrophomonas maltophilia ve Serratia
marcescens türü bakterilerde denenmiş, hemolitik aktivitesi ise insan, koyun ve tavşan eritrositleriyle
mikrodilüsyon yöntemi kullanılarak çalışılmıştır. Yapılan deneylerde solucan ekstraktının tümör dokusu üzerine
inhibe edici etkisi olduğu saptanmıştır. Bu etki dişilerde %81 iken erkek bireylerde %66 olarak tespit edilmiştir.
Sölom sıvısının denenen bakterilerin 9’unun (C. freundii, P. spp., E. cloacae, K. terrigena, K. pneumophila, B.
pumilis, B. cereus, C. luteola ve S. marcescens) üremesini en az %50 oranında engellediği, ikisini (B.
megaterium, S. maltophilia) ise tamamen öldürdüğü saptanmıştır. Sölom sıvısının koyun ve tavşan eritrositleri
üzerine zayıf insan eritrositleri üzerine ise daha güçlü bir hemolitik etki sergilediği saptanmıştır.
9 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Pankreas Dokusunda Tüm Vücut Ve Abdomino-pelvik Işinlama Sonrasi
Melatoninin Koruyucu Etkisi
Ümmühani Özel Türkcü*, Ayşe Hiçsönmez**, Canan Uluoğlu***, Yıldız Güney**, Ayşe
Bilgihan****, Berna Yücel***, Meltem Nalça Andrieu**, Hakan Zengil***
*muğla Sağlık Yüksekokulu, Muğla **ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Ad,
Ankara, ***gazi Universitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Ad Ve **** Tıbbi Biyokimya Ad, Ankara
Çalışmamızda pankreas dokusunda, sabah (HALO 1, HALO: Hour After Lightes On) ve akşam (HALO 13)
uygulanan tüm vücut (TBI) ve abdomino-pelvik ışınlama (API) sonrası olası doku hasarına melatoninin
iyileştirici bir etkisinin olup olmadığı incelenmiştir. Toplam 84 erişkin erkek sıçan karanlık-aydınlık döngüsüne
göre senkronize edilerek randomize olarak 10 gruba ayrıldı. Sıçanlara Co60 radyoterapi (RT) cihazıyla 8 Gy RT
verildi. Melatonin uygulaması, RT’den hemen önce, hemen sonra ve 24 saat sonra olacak şekilde (sırasıyla 10
mg/kg, 20 mg/kg ve 10 mg/kg dozlarında, % 20’lik etanolde çözülerek), 4A, 4B, 5A ve 5B gruplarındaki
hayvanlara intraperitoneal olarak yapılmıştır. RT’den 48 saat sonra tüm hayvanlar ketamin kullanılarak feda
edilmiştir. Pankreas dokularında SOD aktivitesi, TBARS ve AOPP düzeyleri incelenmiştir. Tedavi, sıçanların
ışınlanma zamanı ve ikisinin arasındaki etkileşimler iki yönlü ANOVA ve post-hoc Tukey testi ile analiz edildi.
Tedavi gruplarda zaman bağımlı farklılıklar ise tek-yönlü ANOVA (post-hoc Dunn test) ve t-test kullanılarak
yapıldı ve p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Sıçan pankreas dokusundaki SOD aktivitesi, TBI
sonrası Grup 2A+B’de kontrole göre anlamlı olarak düşerken (p<0.05), TBI ve MEL uygulamasında
yükselmiştir. API sonrası ise Grup 3A+B’deki SOD aktivitesi, Grup 1A+B ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak
yükselmiştir (p<0.05) ve melatonin sonrası SOD aktiviteleri bazal seviyelerde bulunmuştur. Melatonin
uygulanan Grup 4A+B ve Grup 5A+B gruplarındaki TBARS düzeyleri Grup 2A+B ve 3A+B’ye anlamlı olarak
düşüktür (p<0.05). TBI ve API uygulaması sonrası AOPP düzeylerinde herhangi değişiklik izlenmemiştir. Tedavi
grupları ve RT uygulama zamanı arasında bir etkileşim bulunmamıştır. Pankreas dokusunun radyasyona cevabı
uygulama bölgesine göre değişmektedir. TBI sonrası SOD azalırken, melatonin uygulamasıyla SOD artmıştır.
API sonrası artan SOD aktivitesi, melatonin verilmesiyle normal seviyelere inmiştir. Ayrıca TBI ve API yapılan
hayvanlara melatonin verilmesi MDA düzeylerini düşürmüştür. Sonuç olarak melatoninin pankreas dokusunda
radyasyona karşı koruyucu etki gösterdiği düşünülmektedir.
Tablo 1. Tedavi Şeması
Kontrol
TVI
(8 Gy)
API
(8 Gy)
Sabah
Akşam
Melatonin
1A (n= 8)
-
-
-
+
-
-
1B (n= 9)
-
-
-
-
+
-
2A (n= 10)
-
+
-
+
-
-
2B (n= 10)
-
+
-
-
+
-
3A (n= 6)
-
-
+
+
-
-
3B (n= 7)
-
-
+
-
+
-
4A (n= 11)
-
+
-
+
-
+
4B (n= 9)
-
+
-
-
+
+
5A (n= 7)
-
-
+
+
-
+
5B (n= 7)
-
-
+
-
+
+
TVI: total vücut ışınlama, API: abdomino-pelvik ışınlama, A: akşam, B: sabah
10 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Importance Of Asc Expression Levels In The Development Of
Chemoresistance In Human Melanoma Cell Lines
Damla Erdogan*, Nerin Özören
Bogazici Universitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Biyoloji Ve Genetik Bölümü, Istanbul
ASC (Apoptosis-associated speck like protein containing a CARD) is an adapter protein containing PYRIN and
CARD interaction domains. ASC is implicated in apoptosis and innate immune signaling. ASC is required for
IL-1b and IL-18 processing via the activation of caspase 1. ASC protein expression was shown to be suppressed
via methylation of its promoter regions in a high percentage of melanoma and other cancer types, including
colorectal, prostate, lung, breast cancers and glioblastomas. ASC protein is absent or downregulated in 62.5% of
the melanoma tissue samples and in 58.3% of the investigated melanoma cell lines. Most melanoma cells are
highly resistant to widely used chemotherapeutic drugs, thus novel pathways and targets need to be investigated
for the development of effective therapies. We aimed to clarify the role of ASC protein in increasing the chemosensitivity of melanoma cell lines which lack its expression. ASC was re-introduced into two of these cell lines,
MeWo and SK-MEL-19, using a lentiviral transfection system, which establishes the stable expression of ASC.
Control vector- and ASC vector- infected cells were treated with DNA damaging drugs - doxorubicin, etoposide
and dacarbazine; the death receptor ligand TRAIL; and ER-stress inducing agents- thapsigargin and tunicamycin.
We found that SK-MEL-19 cells expressing ASC (SK-MEL-19-ASC) show growth arrest when treated with
etoposide. Mewo-ASC is mildly sensitized towards doxorubicin and TRAIL. Re-expression of ASC decreased
their viability after doxorubicin (1mg/ml) treatment for 48 h by 14 % compared to the SK-MEL-19-GFP control
cells. Viability was assessed using the MTT mitochondrial enzyme activity test. Etoposide (25 mg/ml) had a
cytostatic effect again in the SK-MEL-19-ASC-GFP cells. In the case of TRAIL (100 ng/ml) treatment, MeWoASC-GFP cells were 28% less viable compared with MeWo-GFP control cells, which is significant.
11 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Meme Kanserli Hastaların Birinci Derece Sağlıklı Akrabalarında Dna Hasarının
Araştırılması
Semra Şardaş*, Seher Karslı, Türkan Yurdun, Ümit Uğurlu, Bahadır M. Güllüoğlu, Ahmet Akıcı
Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Ve Tıp Fakültesi Genel
Cerrahi Ve Farmakoloji Ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı, Istanbul
Meme Kanserli Hastaların Birinci Derece Sağlıklı Akrabalarında DNA Hasarının Araştırılması Semra Şardaş1,
Seher Karslı1, Türkan Yurdun1, Ümit Uğurlu2, Bahadır M. Güllüoğlu2, Ahmet Akıcı3 Marmara Üniversitesi
1Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı ve Tıp Fakültesi 2Genel Cerrahi ve 3 Farmakoloji ve
Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanseri, genel olarak
kansere bağlı ölüm oranları incelendiğinde, akciğer kanserinden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Meme
kanseri gelişiminde en önemli risk faktörlerinden birinin aile öyküsü olduğu tartışılmaktadır. Elli iki
epidemiyolojik çalışmaya dayanan bir meta-analizde; meme kanserli hastaların %12.9’unun ailesinde bu
hastalıktan etkilenen bir veya daha fazla birinci derece akrabasının bulunduğu ve etkilenen birinci derece akraba
sayısına bağlı olarak meme kanseri oluşma riskinin arttığı bildirilmiştir. Kanser oluşumu sürecinde genetik
instabilite önemli rol oynamaktadır ve günümüzde hassas moleküler teknikler kullanılarak genetik instabilitenin
değerlendirilmesi son derece önemlidir. Alkali comet analizi DNA hasarının ve onarımının belirlenmesine imkan
sağlayan oldukça duyarlı bir yöntemdir ve son yıllarda bu analiz kullanılarak yapılan çalışmaların önemi giderek
artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ailevi meme kanser riskini alkali comet tekniği kullanarak değerlendirmektir.
Çalışmada, kendisinde sadece erken evre meme kanseri saptanan ve herhangi bir şekilde kemoterapi ya da
radyoterapi almamış kadın hastalarda (birinci grup; n=28); kendisinde meme kanseri olmayan ancak birinci grup
ile birinci dereceden akraba olan kadınlar (ikinci grup; n=28) ve bu gruplarda yer alan hasta ve hasta yakınlarına
yaş, cinsiyet gibi demografik özellikleri bakımından benzer olacak şekilde sağlıklı, ailesinde meme ya da over
kanseri olmayan gönüllü kadınlarda (üçüncü grup; n=24) DNA hasarı incelendi. Çalışmada gruplar arasındaki
DNA hasarının istatistiksel analizi ortalama toplam comet skorları (TCS) ile değerlendirildi. Meme kanserli
hastalar (ortalama TCS= 27.4± 19.6) ile kontrol grubunun (ortalama TCS=18.4±10.9) DNA hasarları
karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanamadı (P>0.05). Benzer şekilde kendisinde meme
kanseri olmayan ancak ailesinde birinci derece akrabasında meme kanseri olan kadınlar (ortalama
TCS=19.0±13.9) ile kontrol grubunun TCS‘si karşılaştırıldığında da istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık
bulunamamıştır (P>0.05). Oysa fazla sayıda örnekle yapılan çalışmalarda anlamlılık rapor edilmektedir. Ancak
kullanılan yöntem ve sayı bakımından çalışmamızla uyumlu olan bir diğer araştırmada da meme kanserli
hastaların birinci derece sağlıklı akrabalarında DNA hasarı bakımından bu araştırmanın bulgularındakine benzer
şekilde anlamlı bir fark bulunamamıştır. Dolayısıyla ailevi yatkınlığın olup olmadığına yönelik yorumlarda
bulunabilmek için, ilave çalışmalara gereksinim vardır.
12 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Chemerin Geninin Akciğer Adenokarsinom Hücrelerine Klonlanması
Güneş Esendağlı*, Dicle Güç
Hacettepe Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü, Temel Onkolji Anabilim Dalı
Amaç: Kemokin ailesinin en son keşfedilen üyelerinden olan chemerin molekülünün aktif formu doğal öldürücü
(NK) hücre, makrofaj, plazmositoid dendritik hücrelerin (pDC) kemotaksisine aracılık eder. Bu çalışmanın
amacı, fare chemerin molekülünün ökaryotik ekspresyon vektörüne klonlanması ve akciğer adenokarsinom
hücrelerinde de novo ekspresyonunun belirlenmesidir. Yöntem: Chemerin ekspresyonunu uyarmak amacıyla
C57BL/6 fare dalak hücreleri 24 saat boyunca lipopolisakkarid (10 ng/ul) ile inkübe edildi. Total RNA
izolasyonunu takiben cDNA sentezi gerçekleştirildi. CD40L kodlayan dizi, NheI ve XmaI restriksiyon enzim
tanıma bölgelerini taşıyacak şekilde tasarlanmış primerler ve pfu DNA polimeraz kullanılarak çoğaltıldı. CD40L
ve pIRES2-EGFP vektör DNA, NheI-XmaI ikili restriksiyon kesimi sonrasında elektroforetik olarak ayrımlandı
ve jelden izole edildi. T4 DNA Ligaz enziminin katalizlediği DNA birleştirme tepkimesi (vektör-insert oranı,
1:3) gerçekleştirildi ve pChemerin-IRES2-EGFP (pChem) oluşturuldu. Transformasyon hazırlanan EM-DH5a
kompetan E.coli hücrelerine ısı şoku ile gerçekleştirildi ve kanamisine dirençli koloniler seçildi. pChem
restriksiyon kesim analizi ve çift-yönlü sekanslama ile analiz edildi. LLC1 fare akciğer adenokarsinom hücre
hattına lipozomal transfeksiyon (1:2) gerçekleştirildi. Kontrol olarak boş vektörle transfekte LLC1 hücreleri
oluşturuldu. Stabil transfekte hücreler vektörün sağladığı neomisin dirençliliği sayesinde antibiyotik-G418
kullanılarak seçildi ve çoğaltıldı. Rekombinant chemerin ekspresyonu RT-PCR ve bildirici gen EGFP’nin akım
sitometri analizi ile belirlendi. Sonuç: Klonlanan chemerin geninin DNA dizi analizi ve nükleotid-BLAST (Basic
Local Alignment Search Tool) analizi sonucunda kodlayan dizinin daha önce bildirilmiş, gen bankası
veritabanında yer alan cDNA sekansi ile %100 homoloji gösterdiği belirlendi. pChem veya boş vektör plazmidin
LLC1 hücre hattına aktarılması soncunda pChem-t-LLC1 ve pIRES2-t-LLC1 modifiye hücreleri geliştirildi. RTPCR analizi sonucunda de novo chemerin ekspresyonu pChem-t-LLC1 hücrelerinde belirlendi. Elde edilen
chemerin-modifiye akciğer adenokarsinom hücreleri, immün sistem etkileşimi ve tümörleşme çalışmalarında
kullanılacaktır.
13 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Ectopic Expression of NKX3.1 Restores DNA Damage Related H2AX
Phosphorylation And Promote Senescence In Prostate Cell Lines
Burcu Erbaykent* Kemal S. Korkmaz
Ege University, Faculty of Engineering, Department Of Bioengineering, Cancer Biology Lab, Bornova,
Izmir, Turkey
NKX3.1 is an androgen regulated homeobox gene and encodes a transcription factor that is expressed early in
the development of prostate gland. It is believed to play an important role in the differentiation of prostate
epithelia. Expression of NKX3.1 is specific to prostate gland and testis. It is implicated that it acts as a prostate
tumor suppressor gene, and loss of one allele results prostatic displasia and subsequently complete loss of
suppressor function is required for the disruption of both alleles. It was also shown that no cancer specific
mutations of NKX3.1 coding region was found in human prostate cancer samples, whereas oxidative stress
genes are regulated via NKX3.1 and enhancement of topoisomerase 1 cleavage and religation ability was
reported recently. We studied the ectopic expression and propose that NKX3.1 might be an important mediator of
repair complexes and may have a role in DNA damage signaling by partnering the damage recognition
complexes. In this study, we investigated the role of NKX3.1 homeobox protein on DNA damage and repair
processes by ectopic expression in prostate cancer cell lines. H2AX phosphorylated foci formation was
measured as a response to DNA damage by using immunofluorescein labeling and significant suppression of
phosphorylated foci formation is observed in CPT-11 (Irinotecan), VP16 (etoposide)and H2O2 treated NKX3.1
expressing PC-3 and DU145 cells compared to wild type. We proposed that NKX3.1 expression directly
influences important mediator factors of DNA repair like ATM, Ku70 and H2AX by influencing spatial access of
these factors to the repair complexes via physical association where the double strand breaks promotes
ATM(1981) phosphorylation and results further H2AX(ser139) phosphorylation subsequently. Since gH2AX(ser139) interactions with DNA-PK and pATM(1981) involved repair processes influenced by ectopic
expression of NKX3.1, inhibition may result blockade of transcriptional and repair complexes towards the
regions where the DNA damage occurs primarily may be an important event in prostate cancer progression due
to accumulation of DNA damage and increasing genomic instability. This is the first report that a tissue specific
homeobox protein involves in DNA repair processes and influences the phosphorylation cascade as a response to
DNA damage which is mediated by topoisomerase inhibitors and oxidative damage in prostate cancer cell lines.
14 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Hn1 Is An Egf Responsive Gene And Involved In Cell Cycle Regulation
Lokman Varışlı, Kemal Sami Korkmaz
Ege University, Engineering Faculty, Department Of Bioengineering, Izmir/turkey
HN1 gene is located on chromosome 17q25 locus. Several posttranslational modifications of HN1 protein
sequence have been determined by several groups. Phylogenetic data also exists in different databases showed
that this gene is well conserved throughout the evolution. A microarray study, about periodically expressed genes
in cell cycle, has revealed that HN1 gene is periodically expressed in G2-G2/M phase of cell cycle. To
understand transcriptional regulation of HN1 gene, and predicting putative HN1 function in prostate cancer
(PCa) cell lines is major focus of the study. HN1 primers were designed covering full ORF and HN1 cDNA was
amplified by PCR from total cDNA, cloned into pcDNA3.1-GFP and pcDNA4-HisMax vectors. EGF and IGF
treatments were performed at appropriate concentrations, and following the treatments, RNA and total protein
were isolated. Expression changes at transcriptional and protein levels were investigated by Real-time PCR and
Western Blotting respectively. For the characterization of HN1 function ectopic expression of HN1 in prostate
cell lines and cell proliferation assays were performed. Moreover, several bioinformatics tools were used to
predict putative function by using in silico methods. Full ORF of HN1 comprises 465 bp encodes 154 aa protein.
The cDNA sequence was cloned to both GFP and HisMax vectors. EGF treatment results a substantial increase
in protein expression levels and the increase was related to transcriptional change which was confirmed by Realtime PCR. When a nonspecific AKT pathway inhibitor LY294002 was used along with EGF treatment, HN1
expression didn’t exhibit any alteration. However, we concluded that the EGF response was not mediated by the
Akt pathway which is constitutively active in PC3 PCa cell line but perhaps by MAPK pathway. Therefore, AP1
transcriptional regulator might be one that regulates HN1 in transcriptional level in response to EGF treatment
needs to be assessed by further studies. By aid of bioinformatics tools, HN1 protein was analyzed to predict
putative binding molecules, and common results of this analysis and existing phosphorylation data that was
published by several articles showed that HN1 protein have four potential binding sites. Two of them are WW
domain binding sites which are found in a wide range of proteins. Other two binding sites are BRCT domain of
MDC1 or PBD domain of PLK1. These domains and interactions might be important to understand functional
consequences of HN1 in PCa.
15 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Akciğer Kanserli Hastalarda Mmp-2 C1306t Polimorfizmi Ve Plazma Mmp-2
Seviyesi
Ayşegül Bayramoğlu*, Hasan Veysi Güneş, Muzaffer Metintaş, Irfan Değirmenci, Ayşe Başaran
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tip Fakültesi Tibbi Biyoloji Anabilim Dali* Eskişehir Osmangazi
Üniversitesi Tip Fakültesi Göğüs Hastaliklari Anabili Dali
AKCİĞER KANSERLİ HASTALARDA MATRİKS METALLOPROTEİNAZ-2 GENİ C1306T
POLİMORFİZMİ VE PLAZMA MMP-2 SEVİYESİ Çalışma, Akciğer kanserli hastalarda, MMP-2 C1306T
polimorfizm sıklığını ve MMP-2 enzim aktivitesinin akciğer kanseriyle ilişkilerini açıklamak amacıyla yapıldı.
Çalışmada, 300 kişiden (200 akciğer kanserli, 100 kanser olmayan ) elde edilen DNA’lar kullanıldı. DNA’lardan
PCR, RFLP ve elektroforez yöntemleriyle MMP-2 C1306T polimorfizm genotipleri belirlendi. Plazma MMP-2
enzim aktivite düzeyleri ELİSA yöntemiyle belirlendi. Sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirildi. Akciğer
kanseri için erkek cinsiyet, asbest teması ve sigara içiminin risk faktörleri olabileceği, C1306T genotip sıklığı
kontrollerde CC % 65, CT % 32, TT % 3, hastalarda CC % 62, CT % 37, TT % 2 olarak belirlendi. Gruplar
arasında 1306 C -T alel sıklıkları yönünden istatistiksel olarak önemli bir farklılığının olmadığı hasta grubunda
CC genotipinin önemli düzeyde yüksek olduğu görüldü. MMP-2 enzim aktivitesinin CC ve CT genotipli
hastalarda daha fazla olmak üzere tüm hastalarda yükseldiği belirlendi. Sonuçta, MMP-2 enzim aktivitesi
belirlenmesinin, akciğer kanser tanısına yardımda kullanılabilir belirteç olabileceğini söyleyebiliriz.
16 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Akciğer Kanseri ile Glutatyon S Transferaz Gen Polimorfizmi Arasindaki İlişki
Erhan Ayan, Hatice Yıldırım*, Oğuz Köksel, Lülüfer Tamer
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi AD *Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi
Biyokimya AD, Mersin
Akciğer kanseri tüm dünyada yaygın görülen ve mortalite oranı yüksek olan kanserlerin başında yer alır.
Etiyolojisindeki en önemli etken sigara gibi pek çok çevresel faktör olup bireylerin sahip oldukları genotiplerde
akciğer kanseri gelişiminde rol oynamaktadır. Glutatyon-S-Transferaz (GST) faz II metabolizma enzim ailesine
dahil olup, çevresel kimyasallar gibi ksenobiyotiklerin metabolizmasında rol oynayan bir enzimdir. GST’nin
katalizlediği reaksiyonların substratlarını polisiklik aromatik hidrokarbonlar, kemoterapik ajanlar ve oksidatif
stres boyunca üretilen serbest radikaller gibi pre-karsinojenler oluşturur. Çalışmamızda GST gen
polimorfizminin akciğer kanseri gelişiminde risk faktörü olup olmadığını araştırmayı amaçladık. Çalışma
grubumuz 66 akciğer kanseri ve 85 sağlıklı bireyden oluşmaktadır. Kontrol ve hasta gruplarına ait kanlar EDTA
içeren tüplerde toplandı ve DNA high pure template preparation kiti ile lökositlerden elde edildi. GST M1, GST
T1, GST P1 gen polimorfizmleri RT-PCR ile DNA Master Hybridization probes kiti (Roche Diagnostics, GmbH,
Mannhern, Germany) kullanılarak belirlendi. Sonuçlar SPSS 11,5 programında Ki kare testi ile incelendi ve
Binary Logistic Regresyon testi kullanılarak Risk analizi yapıldı. Çalışmamız sonucunda GST T1 null
genotipinin 2.27 (OR:2.27, %95 Cl:1.10-4.66) ve GST P1 Val/Val genotipinin 0.25 (OR:0.25, %95 Cl:0.08-0.74)
kat risk oluşturduğu saptandı. GST M1 genotipi ile akciğer kanseri arasında bir ilişki saptanmadı. GST T1 null
ve GST P1 Val/Val genotipi taşıyan bireylerde akciğer kanseri gelişme riski olduğunu düşünebiliriz.
17 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Karbonik Anhidraz 9 Geninin Promotorunun Klonlanması, Biyoinformatik
Analizi Ve Regülasyonu Ile Ilgili Çalışmalar
Hatice Yildirim, Sümeyye Aydoğan Türkoğlu*, Feray Köçkar
Balıkesir Üniversitesi, Fen-edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Moleküler Biyoloji Abd, Çağış
Kampusü, Balikesir
Karbonik anhidraz (CA), bütün organizmalarda bulunan Zn+2 iyonlu bir metaloenzimdir ve canlılarda CO2
molekülünün hidratasyonunu ve HCO3- iyonunun dehidratasyonunu katalizler. İnsanları da kapsayan yüksek
omurgalılarda, çok farklı hücresel yerleşimler ve dokularda 14 farklı CA izoenzimi saptanmıştır. CA9 izoenzimi
tümörlü hücrelerde aktivite gösteren ve buna bağlı olarak da kanserle ilişkili olan izoenzim olarak tespit
edilmiştir. CA 9 izoenzimi temel olarak katı tümörlerde bulunur ve normal dokulardaki ifadesi gastrointestinal
alanlarla sınırlandırılmıştır. CA9 negatif dokulardan köken alan ve anormal yüksek CA9 ekspresyonu gözlenen
serviks, böbrek, akciğer kanserleri olduğu gibi, ilginç olarak CA9 pozitif dokulardan köken alan ve CA9
ekspresyonu azalmış ya da tamamen kaybolmuş kanser türleri de vardır. Çalışmamızda, tümör ile ilişkili olarak
tespit edilen insan CA9 geninin transkripsiyonel regülasyonunun aydınlatılması amaçlanmıştır. Bu nedenle ilk
olarak insan CA9 promotorunun PCR ile amplifikasyonu ve lusiferaz reporter vektörüne klonlanması yapılmıştır.
Biyoinformatik analizlerinin yapılması ve dizi analizi ile amplifikasyonun doğruluğunun tespit edilmesinden
sonra, 1.28 kb uzunluğundaki promotordan farklı uzunluktaki promotor parçaları restriksiyon kesimleri ile elde
edilmiş ve pGL2 basic lusiferaz vektörüne klonlanmıştır. Böylece klonlanmış olan farklı uzunluklardaki
promotor parçaları farklı miktarlarda Hep3B hücrelerine transfekte edilerek fonksiyonel analizleri yapılmıştır.
Pozitif kontrol olarak çok yüksek lusiferaz aktivitesi gösteren RSV plazmiti kullanılmıştır. Lusiferaz aktivitesi
sonuçlarını normalize etmek için tüm transfeksiyonlar sırasında Beta-Gal plazmiti de transfekte edilerek, BetaGalaktozidoz aktivitesi de ölçülmüştür. Anahtar kelimeler: Karbonik anhidraz 9, kanser, Hep3B *Bu proje
105T326 nolu Tübitak projesiyle desteklenmiştir.
18 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Sigara Dumanina Maruz Kalan Pasif Içici Durumundaki Çocuklarda Dna
Hasarinin Araştirilmasi
Semra Şardaş*, Diren Beyoğlu, Narin Akıcı, Gülden Z. Omurtag, Tamay Özkozacı, Ayfer Tozan,
Ömer Ceran, Ahmet Akıcı.
Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Toksikoloji Ab.d.* Haydarpaşa Numune Eğitim Ve Araştırma
Hastanesi, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Kliniği* Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Ve
Klinik Farmakoloji Ab.d., Istanbul
Ebeveyni sigara içen çocukların solunum yolu hastalıkları başta olmak üzere akut ve kronik birçok hastalığa
yakalanma riskinin arttığı bilinmektedir. Epidemiyolojik araştırmalar, öyküsünde sigara içme ve akciğer kanseri
bulunan ebeveynlerin çocuklarında nazal kanser başta olmak üzere, kanser gelişme riskinde artış olduğunu
bildirmektedir. Sigara dumanına maruz kalan pasif içici durumundaki çocuklarda oluşabilecek mutajenik etkinin
araştırılması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle yapılan bu çalışmada sigara dumanına maruz kalan pasif içici
durumundaki çocuklarda ve annelerinde DNA hasarının araştırılması amaçlandı. Ev ortamında anneleri (toplam
7 anne) sigara içen pasif içici durumundaki çocuklarla (toplam 7 çocuk), anneleri sigara içmeyen (toplam 8 anne)
çocukların (toplam 8 çocuk) lenfositlerinde genotoksik etki, kromozomal aberasyon yöntemiyle (kromatid kırığı,
kromatid gap, kromozom kırığı ve kromozom gap) karşılaştırıldı. Ayrıca sosyodemografik özellikler ve DNA
hasarını değiştirici faktörler anket ile değerlendirildi. Henüz sınırlı sayıda veriye dayanan kromozomal
aberasyon yöntemi uygulanarak yapılan bu proje çalışmasının ön bulgularında; sigara dumanına maruz kalan
çocukların kromozomlarında klastojenik etki saptanamadı. Sigara içen annelerin birinde bir adet kromatid gap,
ancak sigara içmeyen annelerin birinde de bir adet kromatid kırığı saptandı. Bulgularımızla uyum sağlayan
benzer sonuçları rapor eden araştırmalara rastlanmaktadır. Oysa daha fazla sayıda örnekle, diğer genotoksisite
teknikleri ile yapılan bazı çalışmalarda çevresel sigara dumanına maruz kalan çocuklarda DNA hasarında
anlamlılık rapor edilmiştir. Dolayısıyla pasif içici çocuklarda DNA hasarı olup olmadığına yönelik yorumlarda
bulunabilmek için, ilave çalışmalara gereksinim vardır.
19 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
State Of Proteins B23/nucleophosmin And UBF In Hela Cells During Apoptosis
Induced By Alpha-TNF/emetine
E. Sautkina, N. Potapenko, N. Vladimirova
Shemyakin-ovchinnikov Institute Of Bioorganic Chemistry Russian Academy Of Sciences, Department
Of Structural Biochemistry, Moscow, Russia
The structural states of two major nucleolar proteins, UBF and B23/nucleophosmin (both monomeric and
oligomeric forms) were analyzed in samples containing 25, 45, and 100% of cells with apoptotic nuclei. It was
shown by immunoblotting that TNF-alpha-induced apoptosis of HeLa cells was associated with proteolysis of
UBF and production of a 76-kD fragment, the content of which increased in correlation with the fraction of
apoptotically changed cells. The N- and C-terminal amino acid sequences of UBF and its 76-kD fragment were
characterized, and the site of the apoptosis-induced specific proteolysis was identified. Unlike UBF,
nucleophosmin was not cleaved during the course of apoptosis in TNF-treated HeLa cells and its content was not
changed even in cells with fully fragmented nuclei. However in apoptotic cells that reached terminal stages of
apoptosis the ratio of monomeric forms to oligomeric forms of the nucleophosmin was different from that of the
control cells. Moreover, the apoptosis-specific forms of the B23 protein were detected. This study was supported
by the Russian Foundation for Basic Research (project 06-04-48388).
20 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Sık Gastrointestinal Kanser Öyküsü Olan Bir Ailede GST P1 Gen
Polimorfizminin Araştırılması
Eylem Aslanyürek*, Fatma Kablan, Necati Muşlu, Lülüfer Tamer
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Mersin
Gelişmiş ülkelerde gastrointestinal kanserler en sık görülen ikinci kanser türüdür ve sigara ve diyetteki polisiklik
aromatik hidrokarbonlarla (PAH) ilişkili bulunmuştur. Glutatyon-S-transferazlar (GST), karsinojenik potansiyeli
olan endojen ve ekzojen kimyasallara karşı hücresel enzim savunmasının önemli bir öğesini oluştururlar.
Glutatyon-s-transferazlar elektrofilik ksenobiyotikleri inaktive ederek vücuttan atılmak üzere konjugasyonunu
sağlayan dimerik enzimlerdir. İnsan GSTP1 geni kromozom 11 (11q13) loküsünde haritalanmıştır. GSTP1
başlıca beyin, akciğer, kalp, testis, adrenal bez, böbrek, pankreas ve karaciğerde sentezlenir. Ayrıca normal insan
epitel dokusunda da yaygın olarak sentezlenmektedir. İnsan GSTP1 geni polimorfik olup, fonksiyonel olarak
farklı enzimatik aktiviteye sahip GSTP1 enzimlerin sentezine neden olmaktadır. Bu da ksenobiyotik
metabolizmasıyla ilgili fonksiyonunu önemli ölçüde etkilemektedir. Bu çalışmada, birinci derece yakınlarında
adenokarsinom (gastrointestinal sistem kanserleri) öyküsü olan ve yüksek risk taşıdığı düşünülen bir ailedeki 47
bireyden oluşan çalışma grubu ile 55 sağlıklı bireyden oluşan kontrol grubu GSTP1 gen polimorfizmi yönünden
karşılaştırılmıştır. Her iki gruba ait kanlar EDTA içeren tüplerde toplandı ve DNA high pure template preparation
kiti ile lökositlerden elde edildi. GST P1 gen polimorfizmleri RT-PCR ile DNA Master Hybridization probes Kiti
(Roche Diagnostics, GmbH, Mannhern, Germany) kullanılarak belirlendi. Sonuçlar SPSS 11,5 programında Ki
kare testi ile incelendi. Sonuç olarak, çalışma grubunda GST P1 genotip sıklığı Ile/Ile %38.3, Ile/Val %51.1,
Val/Val %10.6 bulunurken, kontrol grubunda Ile/Ile %40, Ile/Val %50.9, Val/Val %9.1 bulundu. Gruplar arasında
anlamlı bir fark saptanmadı. ( p> 0,005 )
21 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Hematopoetik Kimerizmin Real-time Quantitative Pcr Ile Değerlendirilmesi
Serpil Tanriverdi Akhisaroglu*, Ogün Sercan¶, Zekiye Altun, Zübeyde Erbayraktar, Uğur Yılmaz
Onkoloji Enstitüsü,¶tıbbi Biyoloji Ve Genetik Anabilim Dalı, Tıp Fakültesi, dokuz Eylül Üniversitesi,
Izmir
Giriş: İleri evre solid tümörlü hastalarda, standart kemoterapi ve radyoterapi çoğu kez yetersiz kaldığı için
periferik progenitor kan hücre desteği ile yüksek doz kemoterapi uygulamalarının yararı araştırılmaktadır.
Allojenik kök hücre nakli (AKHN) uygulanan hastaların takibinde periferik kan hücrelerindeki kimerizmin
gösterilmesi, verici /alıcı hücre oranının belirlenmesi açısından (engraftman başarısı) önemlidir. Amaç: Onkoloji
Bilim Dalı’nın katıldığı ve “European Bone Marrow Transplantation (EBMT) Group” ‘unun bir çalışması olan
“İleri Evre Solid Tümörlü Hastaların Tedavisinde Mini veya Azaltılmış Hazırlama Rejimi ile Allojenik Kök
Hücre Transplantasyonu” adlı çok merkezli araştırma kapasamında tedavi edilen hastaların monitorizasyonu
amaçlanmaktadır. Bu araştırmaya katılım ile Dokuz Eylül Üniversitesinde “AKHN sonrası Monitorizasyon”
yöntem olarak kazanılmış olup EBMT nezdinde akreditasyon sağlanacaktır. Metod: AKHN sonrasında
hematopoetik kimerizmi izlemek amacıyla, 9 ayrı insan kromozomu üzerinde 11 biallelik lokusa ait 19
polimorfik DNA bölgesi genetik belirteç olarak kullanıldı. Bu belirteçler, biallelik polimorfizm gösterir, en az iki
ardışık baz farklıdır ve genel popülasyonda yüksek oranda heterozigozite gösterirler. Bu bölgelerin analizi real
time PCR cihazında (Roche LightCycler 1.5) TaqMan probları yardımı ile gerçekleştirildi. Her biallelik sistem
için bir primer polimorfik bölgeden (her allelin spesifik amplifiye edilmesi için), ikinciside ortak bölgeden
seçildi. TaqMan probu ise iki allel için ortaktır. Referans gen olarak GAPDH kullanıldı. Başlangıç olarak 4
bireyden elde edilen genomik DNA’ların genetik belirteçler için desenleri saptandı. En az 6 farklı belirtece sahip
iki bireyin DNA’ları 1:10-6 dilüe edilip yapay kimerik DNA oluşturuldu. Bunun için 14 seri dilüsyon ile
alıcı/verici ve verici/alıcı kimerik DNA’ları elde edildi. Bu DNA’lar kullanılarak yöntem, laboratuvar
koşullarımız için optimize edildi. Sonuç: Kimerik hale getirilen DNA’ların analizinde yöntemimizin 1/1000 ile
1/5000 arasında duyarlılık ile kimerik DNA’ ürünlerini ayırt edebildiğini gördük. Bu veriler ile kimerizm
takibinin gerçekleştirilebileceğine dair tekrarlı çalışmalarda anlamlı veriler elde ettik.
22 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Kersetinin CaCo-2 Insan Kolon Kanser Hücre Dizisinde Bak Proteinine Etkisi
Didem Coşan*1, Ahu Soyocak1, Ayşe Başaran1, Irfan Değirmenci1, Hasan Veysi Güneş1, Fezan
Şahin Mutlu
1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi,tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Eskişehir 2 Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı , Eskişehir
Bu çalışmada, CaCo-2 hücre dizisinden oluşturulan gruplarda kersetinin, apoptozu uyaran Bak proteinine etkisi
incelendi. Apoptozu uyaran proteinlerden Bak proteini, hücre içi sinyaller aracılığıyla mitokondri zarlarından
sitokrom-c’nin salınımını, devamında da kaspaz aktivasyonunu sağlayarak hücreyi apoptoza götürür. Kersetin,
soğan, domates, yeşil çay, elma, çilek gibi yenebilir sebze ve meyvelerde çok yaygın bulunan bir flavonoiddir.
Flavonoidler, bitkilerde bulunan düşük moleküler ağırlıklı bileşiklerdir. Flavonoidler monomerik flavanoller,
flavanoneler, anthocyanidinler, flavoneler ve flavonoller olmak üzere 5 sınıfa ayrılır. Ortalama olarak günlük
diyetlerde 1 gram veya daha fazla flavonoid alımı olmaktadır. Kersetin’in kardiyovasküler koruma, antikanser ve
antiviral aktivite, antiülser, antialerjik ve antiinflamatuar etki ve katarakt oluşumunu önlemek gibi insan sağlığı
üzerinde birçok yararlı etkisi vardır. Çalışmamızda, CaCo-2 kolon kanser hücrelerine kersetinin 25, 50, 100 µM
dozları verildikten sonra 24., 48. ve 72. saatlerde Bak proteini [Bak monoklonal antikor (Neomarkers)]
immunohistokimyasal yöntemle boyandıktan sonra, mikroskop altında sayılarak değerlendirildi. Çalışmamızın
sonucunda, kersetinin 24., 48. ve 72. saatlerde kontrol grubuna göre % Bak oranını artırdığı, bu artışın tüm
saatlerde en fazla 25 µM kersetin dozunda olduğu bulundu. Kersetinin Bak protein miktarını artırarak hücreleri
apoptoza götürdüğü belirlendi. Anahtar Kelimeler: Bak, CaCo-2, Kersetin
23 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
MCF-7 Insan Meme Kanser Hücre Dizisinde Telomeraz Enzim Aktivitesine
Resveratrolün Etkisi
Ayşe Başaran1, Ahu Soyocak*1, Didem Coşan1, Hasan Veysi Güneş1, Irfan Değirmenci1, Fezan
Şahin Mutlu2
1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Eskişehir 2 Eskişehir
Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı , Eskişehir
MCF-7 İNSAN MEME KANSER HÜCRE DİZİSİNDE TELOMERAZ ENZİM AKTİVİTESİNE
RESVERATROLÜN ETKİSİ Ayşe Başaran1, Ahu Soyocak*1, Didem Coşan1, Hasan Veysi Güneş1, İrfan
Değirmenci1, Fezan Şahin Mutlu2 1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim
Dalı, ESKİŞEHİR 2 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı , ESKİŞEHİR
“Bu çalışma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından 2007011014
nolu proje olarak desteklenmiştir” ÖZET Resveratrol bir stilben fitoaleksindir. Fitoaleksinler, çoğu bitkide
bulunan, düşük moleküler ağırlıklı ve doğal bir bileşik olan, yapısal olarak östrojene benzeyen stilben ailesine ait
moleküllerin sınırlı bir grubunu meydana getirirler. Fitoaleksinler, bitkilerin kendilerini biyotik ve abiyotik strese
karşı koruyan, antifungal ve antimikrobiyal özellikleri olan sekonder bitki metabolitleridir. Resveratrolün lipid
metabolizmasını düzenleme, eikosanoid sentezini inhibe etme ve trombosit çökelmesini baskılama gibi
özellikleri yanında antioksidan, antikanserojen, antiinflamatuar, antimutajen, antiproliferatif, antiviral,
antibakteriyal, östrojenik, ve damar gevşetici özellikler gibi biyolojik aktiviteleri de bulunmaktadır. Telomer
boyunun uzamasını sağlayan telomeraz enzimi, kendisine ait RNA ve proteinlerden oluşan bir komplekstir.
Telomeraz enzim aktivitesi hücrelerin sınırsız çoğalma özelliği kazanmasında rol oynar. Ayrıca yapılan
çalışmalar telomeraz enzim aktivitesi ile apoptoz arasında ters orantı olduğunu göstermektedir. Bu çalışmada,
MCF-7 insan meme kanser hücre dizisinden oluşturulan gruplarda resveratrolün, telomeraz enzim aktivitesine
etkisi incelendi. Çalışmamızda, telomeraz enzim aktivitesi, MCF-7 hücrelerine resveratrolün 25, 50, 100 µM
dozları verildikten sonra 24., 48. ve 72. saatlerde TeloTAGGG Telomerase PCR ELISA PLUS (Roche) kiti ile
ölçüldü. Çalışmamızın sonucunda, resveratrolün 24., 48. ve 72. saatlerde kontrol gruplarına göre telomeraz
enzim aktivitesini düşürdüğü, bu düşüşün en fazla 50 ve 100 µM resveratrol dozlarında 48. saatte olduğu
bulundu. Dolayısıyla apoptozu teşvik ettiği belirlendi. Anahtar Kelimeler: MCF-7, Resveratrol, Telomeraz
24 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Kml Olgularinda Bcr-abl Füzyon Geninin Belirlenmesinde Uygun Genetik Tani
Yönteminin Seçimi
Zerrin Yılmaz1*, Erkan Yurtcu2, Tuğçe Bulakbaşı1, Feride Şahin1
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, Ankara1* başkent Üniversitesi Tıp
Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ve Genetik Anabilim Dalı, Ankara2
GİRİŞ: Kronik myeloid löseminin(KML) tanı ve takibinde bcr-abl füzyon geni ve ürününün saptanması farklı
genetik tanı yöntemleri ile mümkündür. Sitogenetik yöntemlerle hastalığa özgü translokasyon gösterilebilirken,
füzyon genin ya da gen ürünün varlığının gösterilmesi, floresan in situ hibridizasyon (FISH) ve polimeraz zincir
reaksiyonunu (PCR) içeren moleküler genetik yöntemleri gerektirmektedir. AMAÇ: KML olgularında bcr-abl
füzyon geninin saptanması için kullanılmakta olan genetik tanı yöntemlerinin değerlendirilmesi. METOD:
Hastalığın farklı aşamalarında 24 KML olgusuna ait periferik kan veya kemik iliği örneklerinden kromozom
eldesi ve analizi yapıldı. Bcr-abl füzyon genini belirlemek için interfaz nukleuslarına BCR-ABL dual color dual
fusion probu ile hibridizasyon yapıldı. Füzyon gen ürününü belirlemek amacıyla önce RNA, ardından cDNA
eldesi ve kantitatif gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu (RT-PCR) yöntemi uygulandı. SONUÇ: İlk kez
tanı aşamasında genetik tanı alan beş olgunun birinde sitogenetik yöntemle translokasyon saptandı, FISH ve RTPCR analizleri de translokasyonla uyumluydu. Diğer dört hastanın ikisinde kromozom elde edilemedi, ikisinin
karyotipi ise normaldi. Bir hastada FISH ile translokasyon sinyali saptanmazken RT-PCR ile füzyon gen ürünü
saptandı. Takip için genetik tanı istenen 19 hastanın yapılan sitogenetik incelemesinde; 11 hastada translokasyon
saptandı, 4 hastanın karyotipi normaldi, 4 hastada kromozom elde edilemedi. Translokasyon saptanan hastaların
biri hariç hepsinde tedavi sonrası normal karyotip gözlendi, bu hastalarda FISH ve RT-PCR ile de bulgu
saptanmadı. Sitogenetik düzelme saptanmayan hastada FISH ile translokasyon sinyali ve RT-PCR ile füzyon gen
ürünü saptandı. Karyotipi normal olan 4 hastanın birinde diğer iki yöntemle bulgu saptandı. Kromozom elde
edilemeyen hastaların ikisinde hem FISH hem de RT-PCR ile bulgu saptandı. TARTIŞMA: Sitogenetik analiz,
tüm kromozomlara ait bilgi vermesi nedeniyle KML olgularının ilk tanı aşamasında mutlaka yapılmalıdır.
Kromozom elde edilemediği durumda veya translokasyonu bilinen hastaların takibinde FISH yöntemi tercih
edilebilir.Laboratuvara ait cut-off değerine yakın oranda sinyal saptanması, hibridizasyonun başarısız olması ya
da minimal rezidüel hastalık tanısında ise RT-PCR kullanılabilir. Yönteme ait olası avantajlar ve dezavantajlar
hastanın klinik durumu açısından değerlendirilmeli ve yöntem seçimi bireyselleştirilerek yapılmalıdır.
25 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Insan Kolon Kanseri Sw480 Hücre Hattında 5-flurourasil, Oksaliplatin,
Irinotekan Ve Raltitreksed Ve Çeşitli Kombinasyonlarının
Kemosensivitesilerinin Belirlenmesi
Zekiye Altun*, Sanem Tercan Avcı, Serpil Tanrıverdi Akhisaroğlu, Zübeyde Erbayraktar, Uğur
Yılmaz
Dokuz Eylul Üniversitesi Onkoloji Enstisüsü, Izmir
Giriş: Metastatik kolorektal kanserli hastaların standart tedavi rejimi folik asit ile düzenlenen 5-flurourasil ve
oksaliplatin ya da 5-flurourasil ve irinotekan kombinasyonundan oluşmaktadır. Raltitreksed ise metastatik
hastalarda kullanılmaya başlanan 5-flurourasil’e alternatif yeni bir ilaçtır. Kemoterapötik ajan kombinasyonun
seçimi tamamen ampirik olup aralarında tedavi etkinliği ya da toksisite açısından belirgin farklar
bulunmamaktadır. Adenozin temelli tumör kemosensivite testi kanser hücrelerinin kemorezistan olup olmadığını
belirlemeye yönelik yeni bir testtir. Amaç: İnsan kolon kanseri SW480 hücre hattında 5-flurourasil, oksaliplatin,
irinotekan ve raltitreksed kullanarak adenozin trifosfat temelli tumör kemosensivite ölçümünü değerlendirmektir.
Yöntem: 5-flurourasil, oksaliplatin, irinotekan ve raltitrexedin SW480 insan kolon kanser hücre hattı üzerindeki
sitotoksik etkileri ve tumör inhibe edici etkileri doz bağımlı olarak adenozin trifosfat temelli tumör
kemosensivite testi ile değerlendirildi. Her bir ilacın ve 5-flurourasil ile kombinasyonların oluşturduğu sitotoksik
etkiler laktat dehidrogenaz ve hücre canlılık testleri ile çalışıldı. P değeri <0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul
edildi. Sonuç: Oksaliplatin, irinotekan ve raltitreksedin doza bağımlı olarak SW480 kolon kanser hücreleri
üzerinde sitotoksik olduğu sitotoksisite deneyleri ve adenozin trifosfat temelli tumör kemosensivite testi ile
tumör inhibe edici etkileri belirlendi. Sabit ve değişen dozlarda 5-flurourasil eklenmesi bu etkileri
kuvvetlendirdi. Adenozin trifosfat temelli tumör kemosensivite testinde oksaliplatin 1.25μg/mL, irinotekan
25μg/mL ve raltitreksed 0.325-1.325μg/mL dozlarında istatistiksel anlamlı olmak üzere tüm gruplarda ve sabit
(50μg/mL) dozda 5-flurourasil ile tumor inhibisyon artışı belirgin olarak saptandı. Tartışma: Bu çalışma ile ilk
olarak insan kolon kanseri SW480 hücre hattı üzerinde adenozin trifosfat temelli tumör kemosensivite ölçüm
yöntemi kullanılarak raltitreksedin sitotoksisitesi gösterilmiştir. Adenozin trifosfat temelli tumör kemosensivite
ölçüm yönteminin kolorektal kanser gibi solid tumörleri bulunan hastalarda kemoterapötik ajan ve doz seçiminde
kullanılabilecek yöntemlerden birisi olabileceğini düşünmekteyiz.
26 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
The Protective Ability Of The Ethanol Extract Of Hypericum Scabroides
Robson & Poulter Against The Oxidative Dna Damage And Protein Oxidation
Bircan Çeken*, Göksel Kızıl And Murat Kızıl
Department Of Chemistry, Science And Art Faculty, Dicle University, 21280 Diyarbakır, Turkey
The notion of cancer prevention through antioxidant intervention arises from the fact that fruits, vegetables and
plants contain antioxidants and are linked to low cancer rates in those who consume them. Protection against
DNA damage and protein oxidation by plant food products can be demonstrated in vitro. A growing number of
natural constituents of food, particularly fruits and vegetables, are regarded as possible antioxidants with a role
in protecting the cell against free radical damage and chemicals, which can generate the oxidative forms (Collins
et al., 2001). Several substances in plants express cytotoxic and genotoxic activities and show correlation with
the incidence of tumors. Therefore, understanding of the health benefits and/or potential toxicity of these plants
is important. In this study, ethanol extract of Hypericum scabroides Robson & Poulter (HS) was tested for its
protecting ability against oxidative DNA damage and protein oxidation. The effect on DNA cleavage induced by
H2O2 UV-photolysis was investigated. DNA damage protective activity of HS was checked on pBluescript
M13(+) plasmid. Plasmid DNA was isolated by Qiagene plasmid mini prep kit (Kızıl et al., 2003). HS showed
concentration-dependent free radical scavenging capacity and protective effect on DNA cleavage. The effect of
HS on protein oxidation was also investigated and measured after initiation of oxidation with H2O2/ Fe+3
/Ascorbic acid system as assayed by polyacrylamide gel electrophoresis and carbonyl content. The oxidative
damage of Bovine Serum Albumin (BSA), induced by hydroxyl radical in an acellular system, was inhibited by
50-1000 μg/mL HS. In conclusion, we still do not know how fruits, vegetables and plants protect against cancer,
but it seems increasingly unlikely that it is simply because they contain high concentrations of antioxidants. We
need also to consider the effects of phytochemicals (which may or may not be antioxidants) on many other
cellular functions, including cell-signalling, apoptosis, antioxidant enzymes, the phase I and II xenobioticsmetabolising enzymes, DNA repair, plus of course, the enormous potential for effects on gene expression that
might have an impact on the carcinogenic process. References Collins B.H., Horská A., Hotten P.M., Riddoch C.
and Collins A.R. (2001). Nutr. Cancer. 39 : 148–153 Kızıl M, Yılmaz EI, Pirinccioglu N, Aytekin C (2003). Turk
J Chem 27: 539-544.
27 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Arhı Tümör Süpresör Geninin Glial Beyin Tümörlerindeki Rolü
1 Sezin Yakut*, 2 M. Recai Tuncer, 3 Mustafa Berker, 4 Inanç Gürer,
1 Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Ve Genetik Anabilim Dalı, 2 Akdeniz Üniversitesi, 1
Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Ve Genetik Anabilim Dalı, 2 Akdeniz Üniversitesi, Tıp
Fakültesi, Nöroşirürji Anabilim Dalı, 3 Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Nöroşirürji Anabilim Dalı, 4
Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı
1p31 bölgesinde lokalize olan ARHI geni, Ras protoonkogenine % 60 homoloji göstermesine karşın Ras ailesine
ait tanımlanmış ilk tümör süpresör gendir. Maternal olarak susturulmuş ve sadece paternal allelden eksprese olan
ARHI geninin, başta meme ve over olmak üzere kalp, karaciğer, pankreas ve beyin normal dokularında sürekli
sentezlendiği bilinmektedir. Yapılan çalışmalarla meme ve over kanserlerinin % 70-80’inde ARHI geninin
ekspresyonunda azalma olduğu gösterilmiş olup, bu ekspresyon azalmasının meme ve over tümörlerinin
progresyonu ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. ARHI geninin glial beyin tümörlerinin gelişimde etkili olup
olmadığı ise bilinmemektedir. Bu çalışmada normal beyin dokusunda ekspresyon gösteren ARHI geninin, glial
beyin tümörü gelişiminde rolünün belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışmamızda, 21 glial tümörlü olgunun tümör ve
periferik kan örnekleri ile 7 otopsiden elde edilen normal beyin doku örnekleri incelenmiştir. ARHI gen
ekspresyon düzeyleri gerçek zamanlı RT-PCR tekniği ile değerlendirildiğinde, 21 glial tümör örneğinin 7’sinde
(% 33.3) ARHI gen ekspresyonunda azalma gözlenmiştir. Ekspresyon azalmasına neden olabilecek
mekanizmalardan biri olan heterozigosite kaybı, 1p31 bölgesinde yer alan D1S207, D1S226, D1S430, D1S488
ve D1S2638 olmak üzere 5 işaretli polimorfik markır kullanılarak fragment analizi uygulanarak
gerçekleştirilmiştir. 21 olgunun 2’sinde (% 9.5) LOH tespit edilmiş olup bu olgular gerçek zamanlı RT-PCR
tekniği ile ARHI gen ekspresyonunda azalma gösteren 7 olgunun içerisinde yer almaktadır. Kalan 5 olgunun
tümör DNA örneklerinde, ekspresyon azalmasına neden olabilecek bir başka mekanizma olan metilasyon
araştırılmıştır. Yapılan çalışmalarla ARHI geninin promotor bölgesinde 3 farklı CpG adacığı tanımlanmış olup,
gen ekspresyon kaybı ile en çok CpG II bölgesi arasında ilişki bulunmuştur. Buradan yola çıkarak CpG II
bölgesinin metilasyon profili, 5 olguda COBRA tekniği ve restriksiyon enzim kesimi teknikleri uygulanarak
çalışılmıştır. Değerlendirme sonucunda 5 olgunun hiçbirinde ARHI geninin promotorundaki CpG adacığı II
bölgesinde metilasyon belirlenmemiştir. Bulgularımız, ARHI tümör süpresör geninin ekspresyonundaki
azalmanın glial beyin tümörü gelişiminde rol oynayabileceğini ve heterozigosite kaybının bu ekspresyon
azalmasından sorumlu mekanizmalardan birisi olabileceğini göstermiştir.
28 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Gossypol Reduces Secretion Of Monocyte Chemoattractant Protein 1 (mcp1/ccl2) And Gro-α In Hormone-refractory Prostate Cancer Cell Line Pc-3
Layka Abbasi Asbagh*, Selim Uzunoğlu, Burçak Karaca, Yüksel Küçükzeybek, Gürbüz
Görümlü, Ulus Ali Şanlı, Bülent Karabulut, Rüçhan Uslu
Celal Bayar University Faculty Of Science And Arts Molecular Biology Department Muradiye Manisa*
Ege University School Of Medicine Medical Oncology Department Bornova Izmir
Introduction: Prostate cancer is the most commonly diagnosed cancer among elderly men. There are limited
treatment options available for this disease. The new treatment modalities are mostly focused on growth factors
and cytokines which stimulate proliferation of prostate cancer cells. Gossypol is natural polyphenolic compound
extracted from cotton plant. It was reported that it has a potent anticancer activities in many types of cancer.
Gossypol inhibits proliferation and induces apoptosis in human hormone refractory prostate cancer cell line, PC3, in vitro. The molecular mechanism of gossypol-induced apoptosis and its cellular targets in prostate cancer
cells are not clearly understood. Objective: The objective of the study is to confirm the cytotoxic and apoptotic
effect of gossypol on PC-3 cell line and to investigate its effect on inflammatory and angiogenic 23 cytokines by
using cytokine array method in order to determine possible cellular targets. Methods: Cultured PC-3 cell line was
treated with increasing concentrations of gossypol (1-10µM) and drug-mediated cytotoxicity was determined by
XTT cell proliferation assay. Caspase 3-7 activity was measured in order to assess apoptosis. Cytokine
production of untreated and 10 µM gossypol treated cells was determined by Human Cytokine Array kit I
(Raybiotech, Atlanta, GA) from the cell culture supernatants. Results: PC-3 cell line found to be sensitive to
gossypol. IC50 dose was achieved at 72 hour at 10 µM dose level of gossypol. Gossypol reduced secretion of
monocyte chemoattractant protein 1 (MCP-1/CCL2) and GRO-α in PC-3 cell line significantly. Discussion: It it
has been shown that MCP-1 acts directly on the epithelial cells of several human carcinomas and may regulate
the migration and invasive properties of tumor cells, resulting in enhanced metastatic potential. GRO-α, in a
paracrine manner to support an angiogenic environment during tumorigenesis. Conclusion: These preliminary
data shows data gossypol can inhibit the secretion of MCP-1 and GRO-α cytokines which are known as
Angiogenic CXC Chemokines in PC-3 cell line. This is the first data in the literature that gossypol might be a
potent anti-angiogenic drug. Further studies are needed.
29 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Çocukluk Çaği Akut Lenfoblastik Lösemilerinde (ALL), I.Ü. DETAE Genetik
Anabilim Dali Moleküler Genetik Tani Deneyimi (1996-2007)
Ender Coşkunpınar*, Uğur Özbek
Istanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü Genetik Anabilim Dalı
Normal lenfoid hücre toplulukları immünglobülin ve T hücre reseptör genlerinin farklı ve klonal yeniden
yapılanma sürecini geçirerek B ve T hücrelerine ayrışma sürecini tamamlar. Pek çok kanser türünde olduğu gibi
akut lenfoblastik lösemi (ALL) gelişiminde de genetik ve epigenetik değişiklikler gözlenmektedir. Bu
değişikliklerin büyük bir bölümünü kromozomal translokasyonlar oluşturmaktadır. ALL’lerin yaklaşık %75’inde
farklı kromozomal translokasyonlar görülmektedir. ALL tüm çocukluk çağı kanserlerinin %30’unu
oluşturmaktadır. Yapılan moleküler çalışmalar transkripsiyon faktör genlerinin özellikle partner olarak transloke
olan bölgelerde yer aldığını göstermektedir. Bölümümüzde, İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi,
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi; Bakırköy, Göztepe,Okmeydanı, Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastaneleri; Kocaeli
Üniversitesi Tıp Fakültesi; Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi; Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi; Van Yüzüncü
Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesinin pediatrik hematoloji bilim dalları/birimlerinde ALL tanısı almış pediatrik
olguların t(9;22)-p190 ve p210, t(4;11), t(12;21), t(1;19) translokasyonları RT-PCR yöntemi ile tespit edildi.
Olgular bölümümüze tanı sırasında ya da tedavi süresince takip amaçlı olarak gönderilmektedir. Hastalardan
alınan kemik iliği ve/veya periferik kan örneklerinden elde edilen beyaz hücrelerden total RNA izolasyonunu
takiben RT-PCR yöntemi ile cDNA sentezlendi. Daha sonra ilgili translokasyonlara özgü primer çiftleri
kullanılarak translokasyon varlığı ya da yokluğu pozitif ve negatif kontrollerin eşliğinde belirlendi.. 1996-2007
yılları arasında İ.Ü. DETAE, Genetik AD’nda çocukluk çağı ALL tanısı almış 413 kız ve 518 erkek olmak üzere
toplam 931 olgu çeşitli translokasyonlar açısından incelenmiştir. Hastaların ortalama yaşları 6,82±4.5 dir. FAB
sınıflandırmaları bilinen 267 hastanın 183’ü (%68,5) ALL-L1, 72’si (%26.9) ALL-L2, 12’si (%4,49) ALL-L3 alt
gurubuna aittir . Tanı anındaki lökosit değerleri bölümümüze ulaşan hastaların (n=470) 243 tanesi 0-10000/mm3
(0rt:4334); 138 tanesi 10000-50000/mm3 (Ort :10967) ve 89 tanesinin de >50000/mm3 (Ort: 130417) arasında
beyaz hücre değerlerine sahiptir. İmmünfenotipleme sonuçlarına göre (n=336), 53 olgu (%15,7) T hücreli ALL,
283 olgu (%84,3) B hücreli ALL tanısıyla sınıflandırılmışlardır. 284 hastanın 215 ‘i BFM protokolüne uygun
olarak tedavi edilmişlerdir. Bu olguların moleküler genetik incelenmesinde 898 olgunun 30’u t(9;22)-p190
pozitif (%3.34); 572 olgunun 7’si t(9;22)-p210 pozitif (%1.22); 874 olgunun 15’i t(4;11) pozitif (%1.71), 487
olgunun 61’i t(12;21) pozitif (%12.5) ve 134 olgunun 4’ü t(1;19) pozitif (%2.98) olarak saptandı.
30 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Meningiom Olgularına Ait Parafin Blok Doku Kesitlerinde Her2/neu
Amplifikasyonunun Gösterilmesi
Özge Özer1*, Feride I. Şahin1, Fatih Aydemir2, Özlem Özen3, Zerrin Yılmaz1, Nur Altınörs2
1Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı * 2 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi
Beyin Cerrahisi Anabilim Dalı * 3 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı
GİRİŞ: Santral sinir sisteminin en sık görülen tümörü olan meningiomlar çoğu zaman tamamı cerrahi olarak
çıkarılabilen iyi huylu tümörlerdir. Dünya Sağlık Örgütü(DSÖ) tarafından 2007 yılında kabul edilen sınıflamaya
göre meningiomlar Grade 1 (meningiom), Grade 2 (atipik meningiom) ve Grade 3 (anaplastik meningiom)
olarak üç gruba ayrılmaktadır. Meningiomlarda kromozomlara ait sayısal ve yapısal değişikler oldukça sık
gözlenmektedir. En sık 22q ve 1p bölgelerine ait delesyonlar olmak üzere birçok kromozomu ilgilendiren
değişiklikler meningiom olgularında tanımlanmıştır. 17. kromozomun uzun kolunda yerleşmiş olan HER2/neu
geni hücre bölünmesinde rolü olan tirozin kinaz aktivitesine sahip bir protein kodlamaktadır. HER2/neu geninin
amplifikasyonu başta meme kanseri olmak üzere birçok kanser türünde gösterilmiştir. Meningiom olgularında
HER2 aşırı ifadelenmesinin arttığı ve bu artışın histopatolojik sınıflama ile orantılı olduğu daha önce yapılan
çalışmalarda immunohistokimyasal ve moleküler sitogenetik yöntemlerle gösterilmiştir. AMAÇ: Bu çalışmada
meningiom olgularında HER2/neu amplifikasyonunu floresan in situ hibridizasyon (FISH) yöntemi ile
değerlendirmeyi amaçladık. METOD:Çalışmaya 1999–2002 yılları arasında beyin cerrahisi bölümünde opere
edilmiş 22 hasta dahil edildi. Hastalar DSÖ beyin tümörleri sınıflandırma sistemine göre gruplandırıldı ve klinik
ilerleyişleri değerlendirildi. Hastalara ait parafin doku kesitlerine Chromosome 17q12 (HER-2/neu)/
alphasatellite 17 cocktail, dual color, direct labeled (Oncor, Qbiogene, UK) probu ile interfaz FISH yöntemi
uygulandı. SONUÇ: Değerlendirilen 22 hastanın 2 sinde HER2/neu amplifikasyonu, 1 hastada ise 17
kromozomuna ait tek sinyal saptandı. Amplifikasyon saptanan olguların biri histopatolojik açıdan ileri evre
(Grade 3) meningiom olarak değerlendirildi. TARTIŞMA: HER2/neu amplifikasyonu saptanan olguların kötü
prognozla birlikteliğinin daha önce de bildirilmiş olması bizim bulgumuzu desteklemektedir. HER2/neu gen
amplifikasyonunun patogenezdeki ve prognozdaki öneminin anlaşılmasında, daha geniş hasta grubunda diğer
önemli genetik göstergeleri de dahil eden yeni çalışmalar yol gösterici olacaktır.
31 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Kronik Myeloid Lösemi Olgularinda Philadelphia Kromozomuna Ek
Anomalilerin Önemi
Tuğçe Bulakbaşı1, Zerrin Yılmaz1*, Sema Karakuş2, Hakan Özdoğu3, Feride Şahin1
1 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, Ankara* 2 Başkent Üniversitesi Tıp
Fakültesi Erişkin Hematoloji Bilim Dalı, Ankara* 3 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Hematoloji
Bilim Dalı, Adana
GİRİŞ: Kronik myeloid lösemi (KML) klasik olarak Philadelphia (Ph) kromozomunun gösterilmesi ile tanısı
konan, kemik iliğinin bir kök hücre malignitesidir. Tanıda ve takipte sitogenetik incelemenin yeri çok önemlidir.
Olguların %2-10’unda bu translokasyona ek olarak başka sitogenetik anomalilerin varlığı bildirilmiştir. Bunların
bir kısmı klonal evrim olarak adlandırılan tekrarlayan değişiklikler iken, bir kısmı da farklı kromozomları
ilgilendiren kompleks yeniden düzenlenmelerden oluşmaktadır. Bu anomalilerin prognoza etkisi henüz kesin
olarak bilinmemektedir. AMAÇ: KML’de Ph kromozomuna ek olarak saptanan kromozomal değişikliklerin
tanımlanması. METOD: Mayıs 2004 – Aralık 2007 tarihleri arasında yeni tanı endikasyonu ile krmozom analizi
yapılan ve konvansiyonel karyotip ile Ph kromozomu ve floresan insitu hibridizasyon ile bcr-abl füzyon sinyali
saptanan 89 olgunun kromozom analizi sonuçları çalışma kapsamına alındı. Bunun dışında gözlenen farklı
kromozomları içeren yapısal yeniden düzenlenmeler bunlara uygun prob kullanılarak FISH yöntemi ile
tanımlandı. Kompleks karyotip saptanan hastaların klinik durumları ve karyotipleri arasındaki ilişki
değerlendirildi. SONUÇ: İncelenen 89 olgudan 6 tanesinde (%6.74) Ph kromozomuna ek olarak en az bir
sitogenetik anomali içeren kompleks karyotip saptandı. Bunlardan 2’sinde +Ph, 1’inde varyant Ph
translokasyonu gözlendi. TARTIŞMA: KML olgularımızın küçük bir kısmında tespit ettiğimiz bu yeniden
düzenlenmelerin bazıları daha önce tanımlanmış tesadüfi olmayan anomaliler iken, bazıları da bildiğimiz
kadarıyla ilk kez bildirilmektedir. Kompleks karyotipi oluşturan kromozomların ve kırık noktalarının
tanımlanması, hastalık patogenezindeki genetik mekanizmalarla ilgili anlayışı geliştirmeye yardımcı olabilir.
Olguların daha uzun sürelerde takibi ile belirli anomalilerin hastalık davranışı ile ilişkisi de tanımlanabilir. Tüm
bu bilgilerin tanı sürecindeki multidisipliner değerlendirmeye katkıda bulunabileceğini düşünmekteyiz.
32 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Multiple Myeloma Olgularında Moleküler Sitogenetik Bulguların
Değerlendirilmesi
Özge Özalp Yüreğir1, Feride Iffet Şahin1, Zerrin Yılmaz1*, Ebru Kızılkılıç2, Sema Karakuş3,
Hakan Özdoğu2
1 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik AD, Ankara* 2 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Erişkin Hematoloji BD, Adana* 3 Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Erişkin Hematoloji BD, Ankara
GİRİŞ: Klinik ve genetik açıdan oldukça heterojen bir hastalık olan Multiple Myeloma (MM) olgularında
sitogenetik değerlendirme tanı anında ve prognoz tayininde bilgi vericidir. Konvansiyonel sitogenetik
yöntemlerle saptanamayan anomalileri değerlendirmede Floresan In Situ Hibridizasyon (FISH) yaygın olarak
kullanılan etkili bir yöntemdir. FISH yöntemi, ışık mikroskobu ile belirlenemeyecek kadar küçük yeniden
düzenlenmeleri saptamadaki üstünlüğü ve interfaz çekirdeklerini değerlendirme olanağı vermesi nedeniyle bu
hasta grubunda önemli bir tanı aracıdır. AMAÇ: MM olgularında moleküler sitogenetik yöntemlerle saptanan
bulguların konvansiyonel yöntem sonuçları ile karşılaştırılması ve farklı hibridizasyon bölgelerine ait bu FISH
bulgularının birbirleri ve hastalığın seyri ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. METOD: Bu çalışmada,
28 MM olgusunun tanı anında alınan kemik iliği örneklerinden elde edilen hücrelerde konvansiyonel sitogenetik
ve FISH yöntemi ile değerlendirme yapıldı. FISH yöntemi ile; 13. kromozom uzun kolu üzerinde RB1,
D13S319, D13S25 bölgeleri, 14. kromozom uzun kolu üzerinde IgH geninin yer aldığı q32 bölgesi ve 17.
kromozom kısa kolu üzerinde p53 geninin yer aldığı p11.3 bölgesine özgü ticari problar kullanılarak
hibridizasyon yapıldı. SONUÇ: İncelenen 28 olgunun 17’ sinde (%60.7) normal karyotip saptanırken 7 olguda
(%25) sayısal ve/ veya yapısal kromozom anomalisi bulundu. 4 olguda (%14.28) kromozom analizi için uygun
metafaz plağı saptanmadı. 28 olgunun 21’ inde (%75) FISH yöntemi ile taranan bölgelerin en az birine ait
anormallik mevcuttu. 17 olguda (%60.7) 14q32 yeniden düzenlenmesi, 10 olguda (%35.7) 13q delesyonu ve 5
olguda (%17.8) 17p delesyonu saptandı. Tartışma: Çalışmaya dahil edilen MM olgularında FISH yöntemi ile
saptanan anormalliklerin konvansiyonel sitogenetik yöntemle saptanmaması bölünme yeteneğindeki hücrelerin
malign hücre klonuna ait olmayıp normal myeloid elemanlar olabileceğini düşündürmektedir. Bu çalışmada
kromozom 13q delesyonunu değerlendirmek üzere incelenen RB1, D13S319, D13S25 bölgelerinden RB1 ve
D13S319’ un 13q delesyon taraması için duyarlı oldukları saptanmıştır. MM’ da 13 delesyonu yanında daha önce
bildirilen 14q32 yeniden düzenlenmesi ve 17p delesyonunun FISH paneli şeklinde birlikte değerlendirilmesi çok
basamaklı patogeneze sahip bu hastalıkta klinik takip açısından oldukça değerli olacaktır.
33 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Farklı Çözücülerle Hazırlanmış Hedera Helix L. Yaprak Ekstraktlarının Sıçan
Prostat Tümör Hücreleri Üzerindeki Etkileri
Hatice Gümüşhan*, Seyhan Altun
Istanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Genel Biyoloji Anabilim Dalı, Istanbul
Kanser vakalarında ve kansere bağlı ölümlerde görülen artışla birlikte, hastalar, zaman zaman bilimsellikten
uzak uygulamalara yönelebilmektedirler. Konunun istismara açık olması, halk arasında kullanımı yaygın olan
çeşitli bitki ve hayvan ekstraktlarının, gerçekten tedavi edici etkilerinin olup olmadığının bilimsel olarak
araştırılmasını gerektirmektedir. Morbidite, mortalite ve halk sağlığı harcamalarındaki önemli etkileri nedeniyle,
insan prostat bezinin proliferatif hastalıkları gittikçe artan tıbbi bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Prostat
kanseri, batı dünyası erkeklerinde kanserden meydana gelen ölümlerin en yaygın ikinci nedenidir. Kanser
araştırmalarında çeşitli model sistemler kullanılmaktadır. Bu model sistemler için en önemli kriter gerçeğe
uygunluktur. Bu bakımdan Dunning R-3327 en kullanışlı sıçan prostat kanseri modellerinden birisidir. Tümörün
orijinal karakteri değişmeden kalırken, farklı biyolojik ve metastatik özelliklere sahip çok sayıda alt soyu izole
edilmiştir. Hızlı büyüyen, androjenden bağımsız ve anaplastik özelliklere sahip iki alt soydan AT-2 zayıf, MatLyLu ise yüksek metastatik kapasitededir. Literatürdeki çeşitli deneysel çalışmalarda Hedera sp. ekstraktlarının
spazm giderici, antileishmanial, antifungal, sitotoksik, hücre proliferasyonunu engelleyici ve yüksek antitrombin
aktiviteye sahip olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada Hedera helix’in (duvar sarmaşığı) farklı çözücülerle
hazırlanmış yaprak ekstraktlarının, sıçan prostat tümörü hücre soyları olan AT-2 ve Mat-LyLu üzerindeki
etkilerinin in vitro olarak incelenmesi amaçlanmıştır. AT-2 ve Mat-LyLu hücreleri in vitro ortamda, 2mM LGlutamine, 250nM dexamethasone ve %1 fetal bovin serum (FBS) ilave edilerek hazırlanan RPMI-1640
medium ile 37 oC etüvde, %5 CO2 ve %100 nem koşullarında yetiştirilmektedir. H. helix yapraklarının metanol
ve etanol ile ayrı ayrı muamele edilmesiyle hazırlanan ekstraktlar, deney petrilerine 0,1mg/ml konsantrasyonda
uygulanmıştır. Ekstraktların hücre proliferasyonu üzerindeki etkileri, 24., 48. ve 72. saatlerde kolorimetrik 3(4,5–dimethylthiazol–2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium bromide (MTT) yöntemi ile incelenmiş olup, hücre hareketi
(motilite) ile ilgili migrasyon indeksi çalışmaları devam etmektedir. Elde edilen veriler istatistik olarak
değerlendirildiğinde; uygulanan dozda ve belirtilen saatlerde hem metanol hem de etanol ekstraktlarının her iki
hücre tipi üzerinde de antiproliferatif etki (>%50, p<0,05) oluşturduğu saptanmıştır.
34 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Pten Ekspresyonunun Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Hücre
Invazyonuna Etkisinin Araştırılması
Hakan Akça, Aydın Demiray*
Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Denizli
Küçük hücre dışı akciğer kanserlerinde (NSCLCs) PTEN ekspresyon kaybı oldukça sık gözlenmektedir. PTEN,
hücre çoğalması, anti-apoptotik yolakları kontrol eden bir tümör baskılayıcı gendir. PTEN ekspresyon kaybının
özellikle PI3K, AKT anti apoptotik yolağını devamlı süretle aktivasyonuna neden olduğu bilinmektedir. Dolayısı
ile biz çalışmamıza başlamadan önce bir çok küçük hücre dışı akciğer kanser dizisi örneği western blot ile analiz
edilmiş ve bu hücrelerde PTEN kaybı gözlenmiştir. Dolayısı ile öncelikle wt PTEN ekspres eden A549 küçük
hücre dışı akciğer kanser hücre dizisinden cDNA kütüphanesi hazırlanmış ve bu kütüphaneden wtPTEN cDNA
spesifik primerlar kullanarak izole edildi. Ardından wtPTEN cDNA ekspresyon vektörü pcDNA6 ya
klonlanmıştır. PTEN ekspresyon vektörü hazırlandıktan sonra, PTEN ekspres etmeyen küçük hücre dışı akciğer
kanseri hücre dizisi PC14 hücrelerine kalıcı tarnsfeksiyon ile aktarıldı. PC14 hücrelerinde tekrar yaratılan PTEN
ekspresyonu western blot yöntemiyle gösterildikten sonra matri jel invazyon odacıkları kullanarak PTEN
ekspresyonunun hücre invazyonuna etkisi araştırılmıştır.
35 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
T-all Olgularında Notch1 Gen Mutasyonlarının Araştırılması
Yücel Erbilgin*, Müge Aydın Sayitoğlu, Özden Hatırnaz, Lebriz Yüksel, Inci Yıldız, Leyla
Ağaoğlu, Sema Anak, Zafer Şalcıoğlu, Gönül Aydoğan, Çetin Timur, Tiraje Celkan, Ayşegül
Ünüvar, Ömer Devecioğlu, Zeynep Karakaş, Ümit Üre, Uğur Özbek
Istabul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü Genetik Anabilim Dalı, Istanbul*, Istanbul
Ünivesitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Istanbul*, Istanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi, Istanbul*, Bakırköy
Ssk, Istanbul*, Göztepe Ssk, Istanbul*, Haseki Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Istanbul*
T hücreli ALL, transkripsiyon faktörlerinin bozulmuş ekspresyonuna öncülük eden kromozom translokasyonları,
genetik ve epigenetik anormaliklerle karakterize, timositleri etkileyen, kötü seyirli bir lösemi türüdür. Tüm
pediatrik ALL vakalarının %15’i ve yetişkin ALL vakalarının %25’i T-hücreli kaynaklı akut lösemidir.
NOTCH1, T-ALL hastalarının <1% da bulunan t(7;9) kromozomal translokasyonunda yer alan genlerden biri
olarak saptanmıştır. Normal hematopoezde, NOTCH1 merkezi bir rol oynar. NOTCH1 T-ALL farklılaşması
olmadan önce aktif hale geçer; birçok model sistem NOTCH1 sinyalinin T hücre faklılaşmasının erken
döneminde ortaya çıktığını, yokluğunda ise B hücre farklılaşması olduğunu göstermiştir. T-ALL olgularının
%50’sinden fazlasında NOTCH1 gen mutasyonları bildirilmiştir. Bu aktive edici mutasyonlar hastaların
%44’ünde ekstraselüler heterodimerizasyon bölgesinde (reseptör aktivasyonuna bağlı olan N-terminal
heterodimerizasyon domain), %30’unda terminal PEST bölgesinde (ligasyondan sonra intraselüler fragmanın
ayrılması ile ilişkili olan) ya da her iki bölgede de (%17) yer almaktadır. Sıçanlarda yapılan çalışmalarda
NOTCH1 yolağının, T-hücreli akut lenfoblastik lösemilerin indüklenmesinde etkili olduğu gösterilmiştir.
İlaveten, Notch sinyali iyi bir terapötik hedef olmasıyla beraber NOTCH1 mutasyonları tedaviye erken cevap ve
uzun süreli prognoz ile de ilişkili bulunmuştur. Bu çalışmada T-ALL hastalarında NOTCH1 mutasyonlarının
tanımlanması hedeflendi. T-ALL hastalarının (n=30) tanı sırasında alınan kemik iliği/periferik kan örneklerinden
total RNA izolasyonunu takiben random primerler ve revers transkriptaz enzimi ile cDNA sentezi yapıldı.
Sonrasında, PCR yöntemi ile 26, 27 ve 34. ekzonlar ayrı ayrı amplifiye edildi (hot spot mutasyon bölgeler).
Agaroz jelde PCR ürününün varlığı gösterildikten sonra dHPLC (Denatüre Edici Yüksek Performans Sıvı
Kromatografisi) analizi ile dizi varyasyonları saptandı. Heterodimerizasyon ve PEST bölgelerinin ilk kisimlari
için dHPLC’de farklılık gösteren örnekler çift yönlü dizilendi.. Dizileme sonucunda, heterodimerizasyon bölgesi
için hastalarımızdan birinde nt 7511 A>T, (PM) Q2504L, PEST bölgesi için bir diğerinde nt 4914 C>T, (PM)
G1638L mutasyonları saptandı. T-ALL hastalarında NOTCH1 genine ait aktive edici mutasyonların
tanımlanması T-hücre patogenezine ışık tutulabilinecek ve hastalığın prognozuna yönelik yeni hedef tedavi
yöntemlerinin geliştirilmesine olanak sağlayacaktır.
36 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Xrcc1 399(arg-gln) Gen Polimorfizminin Glial Tümör Ile Ilişkisi
* Gülçin Tezcan*, **hüseyin Biçeroğlu, ** Mustafa Uzan, * Çiğdem Bayram Gürel, * Ilhan Onaran,
* Gönül Kanıgür
* Istanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı ** Istanbul Üniversitesi
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöroşirürji Anabilim Dalı
Oksidatif stres sonucu oluşan DNA hasarlarının tamirinde XRCC1 proteini önemli bir rol oynamaktadır. Bu
proteinin 399. kodonundaki değişiminin Arg -Gln amino asit değişimine yol açarak onarım kapasitesinde
azalmayla, kanser patolojisinde rol oynayabileceği öne sürülmüştür. İlgili polimorfizmin Türk populasyonunda
Glial tümörlü hastalardaki sıklığı bilinmemektedir. Bu çalışmanın amacı XRCC1 399(Arg-Gln)
polimorfizmlerinin, Glial tümörlü hastalarda bir risk faktörü olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Metot:
Çalışmamız 70 Glial tümör hastası ve 113 sağlıklı kontrol üzerinde gerçekleştirilmiştir. XRCC1 399 Arg-Gln
varyant genotipi polimeraz zincir reaksiyonu restriksiyon fragment uzunluk polimorfizm analizi ile
belirlenmiştir.
37 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Yetişkin Akut Lenfoblastik Lösemi Hastalarında T-hücre Reseptör Ve
Immunglobulin Gen Yeniden Yapılanmalarını Kullanarak Minimal Rezidüel
Hastalık (mrh) Takibi
Müge Aydın-sayitoglu*1, M. Cem Ar2, Özden Hatırnaz1, Şeniz Öngören2, Ümit Üre2, Zafer
Başlar2, Sema Sırma1, Yıldız Aydın2, Burhan Ferhanoğlu2, Uğur Özbek1
1 Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü, Genetik Anabilim Dalı, Istanbul Üniversitesi, Istanbul, Türkiye 2
Istanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Iç Hastalıkları Anabili Dalı, Hematoloji Bilim Dalı,
Istanbul, Türkiye
Akut Lenfoblastik Lösemi (ALL), lenfoid hematopoetik öncüllerin malign ve heterojen hastalığıdır. Günümüzde
kullanılan tedavi stratejileri ile tam remisyon oranları %95’e çıkmıştır. Ancak çoğu hastada gelişen relaps nedeni
ile uzun süreli yaşam yüzdeleri %30-35 oranındadır. Minimal Rezidüel Hastalık (MRH) takibinde kullanılan
teknikler ile lösemik blastlara spesifik markerler belirlenip, normal hücrelerden ayrılması amaçlanmaktadır.
MRH takibi, ALL tedavisinin klinik uygulamalarında giderek önem kazanmaktadır. Bugün MRH tespitinde iki
teknik ön planda kullanılmaktadır; moleküler genetik teknikler ve immunfenotipleme. Tekrarlayan
translokasyonlar ALL hastalarının sadece %30-40’ında görülmektedir ve RT-PCR yöntemi ile tespit
edilebilmektedir. Translokasyon tespit edilemeyen hastalarda ise immunglobulin (Ig) ve T-hücre reseptörleri
genleri (THR) yeniden yapılanmalarından yararlanılmaktadır. Çalışmamızın ilk hedefi ALL hastalarında MRH
monitorizayonunu sağlamak amacıyla bu moleküler metodu oturtmak ve ikinci olarak MRH etkisini, ALL
hastalarının prognozlarında değerlendirmek. Yeni tanı almış 31 yetişkin ALL hastası çalışmaya alındı, kriterlere
uygun 26 hasta ile çalışma gerçekleştirildi. 5 hasta çalışma sürecinde takip dışı kaldı ve 21 hasta MRH açısından
değerlendirilmeye alındı. Öncelikle RT-PCR yöntemi ile 21 hastadan 5 tanesinde (%24) yaygın translokasyonlar
tespit edildi. 3 hastada t(9;22), 1 hastada t(4;11) ve 1 hastada da t(1;19) translokasyonları belirlendi. MRH’a
dayalı risk tespiti için, ALL hastalarının tanı ve takip zamanlarına ait DNA örneklerinde PCR ve heterodupleks
analizi ile klonalite tespit edilmiştir. Devamında hastaların takip örneklerinde RQ-PCR (kantitatif eş zamanlı
PCR) kullanılarak MRH tespiti yapılmıştır. Herhangi bir translokasyon taşımayan 16 hasta Ig/THR yeniden
yapılanmaları için analiz edildi ve elde edilen kantitatif MRH değerlerine ve klinik özelliklerine göre hastalardan
3 tanesi düşük risk gurubu, 11 tanesi orta risk gurubu ve 2 tanesi de yüksek risk gurubuna dahil edildi. Elde
ettiğimiz sonuçlar, kemoterapi alan hastalarda klinik sonuçların, MRH durumları ile iyi korelasyon gösterdiğini
desteklemektedir. Bu pilot çalışma ile ülkemizde ilk defa sistematik olarak tanı ve takip örneklerinde MRH
takibi gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma Türk Hematoloji Derneği tarafından desteklenmiştir
38 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Gastrik Karsinomlarda Mmp-26, Mmp-7 Ve Β –catenin Ekspresyonlarının
Araştırılması
G. Dogusoy, N. Kepil1, A.s. Demiröz1, S. Gencer2, M. Paksoy3, A.k. Belli, M.b. Irmak-yazicioglu2
1 I.ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Istanbul 2 Fatih Üniversitesi, Biyoloji Anabilim
Dalı, Istanbul 3 I.ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Istanbul
Amaç: Gastrik karsinomlu hastalarda Wnt sinyal yolağında yeralan matriks metalloproteinazları MMP-26 ve
MMP-7 genlerinin ve β –catenin’in rollerini araştırmak amaçlanmıştır. Yöntem: Gastrik karsinomlu hastaların
mide rezeksiyonlarından alınan taze tümör dokusunda ve normal mide dokusunda, MMP-26, MMP-7 ve β
-catenin genlerinin m-RNA’ları semikantitatif RT-PCR yöntemiyle amplifiye edildi. β-catenin proteininin
ekspresyonu ise tümörlü ve çevre mide mukozasına ait parafin kesitlerde immunhistokimya ile araştırıldı.
Bulgular: Gastrik karsinomlu hastaların hiçbirinin taze tümör dokusunda ve normal mide dokusunda, RT-PCR
sonucunda MMP-26 ekspresyonu gözlenmedi. Diğer yandan, MMP-7 ekspresyonu, 36 olgunun 23’ünde tümör
dokusunda saptandı, ancak normal mide dokularında görülmedi. 36 olgunun 15’inde normal dokularda, 21’inde
tümör dokularında ve 12’sinde tümör ve normal dokularda parafin kesitlerde immunhistokimya sonrası
incelemede, β–catenin mRNA amplifikasyonu gözlendi. İstatistik analizlerde, β–catenin ekspresyonları ile yaş,
yer, invazyon derinliği gibi özellikler arasında anlamlı ilişki bulundu. İmmunhistokimya sonucunda, parafin
kesitlerde β–catenin ekspresyonu, tümörlerden 1’inde nükleer, 4’ünde sitoplazmik, 31’inde ise sitoplazmik ve
membranöz boyanma şeklinde izlendi. Sonuç: Gastrik karsinomlu hastalarda bilinen Wnt sinyal yolağında
matriks metalloproteinazları yeralması ve β –catenin tarafından düzenlenmesi, bizim çalışmamızda MMP-7 ve β
–catenin’in varlığı ile desteklenmiş ancak, MMP-26 ekspresyonunun rolü olduğu gösterilememiştir. Bu proje
TUBITAK tarafından (105S352 (SBAG-K-110) Ve Fatih Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından ( P50030503)
desteklenmiştir.
39 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Nöroblastik Tümörlerde Notch Sinyal Yolağının Diferansiyasyonla Ilişkisi
Safiye Aktaş*1, Zübeyde Erbayraktar1, Ragıp Ortaç2, Ayşe Erbay2, Canan Vergin2, Nur Olgun1.
Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Temel Onkoloji Lisans Üstü Eğitim Grubu1, Izmir Dr
Behçet Uz Çocuk Hastalıkları Ve Cerrahisi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi2.
GİRİŞ: Nöroblastom, çocukluk çağının çoğunlukla agresif seyirle giden ancak spontan regresyon ve benign
transformasyon gibi şaşırtıcı seyir de gösterebilen, nöral krest hücrelerinden köken alan solid bir tümörüdür.
Notch sinyalizasyon yolağı, pre ve postnatal hayatta hücre yazgısını belirleyen transmembran reseptör ailesinden
oluşmaktadır. Bu yolak multipotent nöral kök hücrelerinin diferansiyasyonunda bloke edici yönde rol
oynamaktadır. AMAÇ: Bu çalışmada, farklı diferansiyasyon evresindeki nöroblastik tümörlerde; Notch ve
reseptörleri; Delta ile Jagged-1’in ekspresyon farklılıklarının araştırılması amaçlanmıştır. METOD: Dr Behçet
Uz Çocuk Hastanesi’nde 1993-2007 yıllarında tanı almış, tedavi edilmiş ve izlenmiş olan 18 nöroblastik tümör
olgusu çalışılmıştır. Olguların arşiv parafin bloklarından hazırlanan kesitlerinde, immünohistokimya yöntemiyle
Notch-1, Delta ve Jagged-1 ekspresyonu araştırılmıştır. Ekspresyon farklılıkları ki-kare testiyle istatistiksel
analiz edilmiştir. SONUÇ: Olguların yaş ortalaması 63 aydır (ortanca 60 ay). Olgular hücresel diferansiyasyona
göre gruplandırılmıştır. 3 olgu iyi diferansiye nöroblastom iken, 3 olgu andiferansiye nöroblastomdur.
Gangliyonörom ya da gangliyonöroblastom özelliğindeki 9 olgunun 4’ü kemoterapi sonrası diferansiyasyon
göstermiştir. 3 olgu kemik iliği veya lenf düğümü metastazına aittir. Diferansiye olgular (diferansiye
nöroblastom, gangliyonöroblastom ve gangliyonörom) ile andiferansiye ve metastatik olgular istatistiksel olarak
karşılaştırıldığında anlamlı Notch ekspresyon farklılığı göstermiştir (Ki-kare, P=0.001). Diferansiye olan olgular
Notch negatif iken andiferansiye ile metastatik olgularda Notch pozitifliği gözlenmiştir. TARTIŞMA: Bu
çalışmada Notch yolağı literatürle uyumlu olarak nöroblastom serisinde diferansiyasyonla ters orantılı
saptanmıştır. Bulgular primer ya da kemoterapi sonrası ayrım olmadan Notch ve ilişkili reseptörlerinin
ekspresyonunun diferansiyasyona paralel inhibe olduğunu desteklemektedir. Notch ve reseptörleri Delta ve
Jagged-1 ekspresyonunun birebir uyum gösterdiği gözlenmiştir. Sonuç olarak, nöroblastomun gelişimi ve
ilerlemesinde önemli bir rol oynayan Notch yolağının inhibisyonu, diferansiyasyon tedavi yaklaşımları arasında
uygun bir hedef olarak görülmektedir.
40 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Childhood Nasopharyngeal Carcinoma: Genetic Linkage Data Of Turkish
Population
E. Duygu Dağlıkoca* 1, Enis Özyar 2, Çiğdem Atay 1, Gamze Aksu 3, Musa Altun 4, Deniz
Meydan 5, Esra Battaloğlu 1
1 Bogazici University, Department Of Molecular Biology And Genetics 2 Hacettepe University,
Department Of Radiation Oncology 3 Mediterranean University Medical School, Department Of
Radiation Oncology 4 Istanbul University, Istanbul Medical School, Department Of Radiation Oncology
5 Medical School Of On Dokuz Mayis University, Department Of Radiation Oncology
Nasopharyngeal carcinoma (NPC) arising from the epithelium of the nasopharynx, is a rare type of head and
neck carcinomas. In addition to Epstein-Barr virus (EBV) infection, genetic and environmental factors are
included in the etiology of the disease. The genes responsible from the disease including p53, p16, p19, ATM,
and new candidate genes such as BLU, RASSF1A, NAG-7, and STGC3 have been identified for adult cases.
However there is no molecular genetic study of young NPC cases in literature yet. In the frame of this project, it
is aimed to define tumor supressor genes responsible from the childhood NPC. Inheriting the same mutation in a
TSG causes the downregulation of its expression and results in cancer development. Thus, it is expected to find
homozygosity for the candidate tumor suppressor genes (TSGs) in our cohort of patients. For this purpose,
homozygosity scanning and statistical analysis for BLU, RASSF1, p16-INK4a and UBAP1 genes previously
implied in adult NPC cases were carried out. Peripheral blood DNA samples from 89 patients (age of diagnosis
9-76) were included in the study. A total of five STS markers 2-cM around each gene were scanned by PCR and
denaturing polyacrylamide gel techniques.
Table 1. Homozygosity scanning results of p16-INK4a, UBAP1, BLU and RASSF1A TSGs.
* The heterozygosity frequency in Turkish population.
ChiPercentage
Square (χ2)
Patient Control
All Patients
Homozygous 21,3
10
0,12
(n=89)
Heterozygous
78,7
90
p16Homozygous 17,5
10
0,33
≤ 20 (n=40)
INK4a
D9S916
Heterozygous 82,5
90
Homozygous 24,5
10
0,08
> 20 (n=49)
Heterozygous 75,5
90
All Patients
Homozygous 38,2
30
0,37
(n=89)
Heterozygous
61,8
70
UBAP1rfG
Homozygous 35
30
0,63
≤ 20 (n=40)
UBAP1
(65%*)
Heterozygous 65
70
Homozygous 40,8
30
0,29
> 20 (n=49)
Heterozygous 59,2
70
All Patients
Homozygous 21,3
27,5
0,44
(n=89)
Heterozygous 78,7
72,5
D3S2456
Homozygous
27,5
27,5
1,00
≤ 20 (n=40)
(81%**)
Heterozygous 72,5
72,5
Homozygous 16,3
27,5
0,20
> 20 (n=49)
Heterozygous 83,7
72,5
All Patients
Homozygous 31,5
22,5
0,29
(n=89)
Heterozygous 68,5
77,5
D3S3026
BLU
Homozygous 40
22,5
0,91
≤ 20 (n=40)
(56%**)
&
Heterozygous 60
77,5
RASSF1A
Homozygous 24,5
22,5
0,83
> 20 (n=49)
Heterozygous 75,5
77,5
All Patients
Homozygous 15,7
22,5
0,35
(n=89)
Heterozygous 84,3
77,5
Homozygous 15
22,5
0,39
≤ 20 (n=40)
D3S3025
Heterozygous 85
77,5
Homozygous
16,3
22,5
0,46
> 20 (n=49)
Heterozygous 83,7
77,5
** The heterozygosity frequencies from National Center for Biotechnology Information STS
database.
Gene
STS Marker
Patient Group
Allele
The homozygosity differences between control and patient groups were not found to be statistically significant
due to the chi-square values. However, homozygosity percentages for p16-INK4a gene differ in the two groups.
The TSG p16-INK4a has been previously shown to be downregulated in adult NPC cell lines. Our result provide
strong evidence to support p16-INK4a as a target tumor suppressor gene in childhood NPC development. In
addition, our results stand for the first homozygosity data of Turkish population for NPC cases. Implication of
candidate genes in our country, will provide defining the TSG genes causing genetic liability to childhood NPC
and will be a start point for determination of novel chromosomal regions or genes.
41 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Kolorektal Kanserli Hastalarda Sitokrom P450
Murat Büyükdoğan, Ali Ünlü*, Sennur Demirel
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Ve Genetik Anabilim Dalı Genetik Bilim Dalı,
*Biyokimya Anabilim Dalı, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Konya.
Kolon kanserleri multifaktöryel hastalıklardır ve bu hastalığın etyolojisinde maruz kalınan çevresel kanserojenler
veya endojen kaynaklı bileşikler ile bireyin genetik yapısının etkileşimi hastalık oluşumu için önemli bir risk
faktörü oluşturmaktadır. Çalışmamızda, endojen ve ekzojen kaynaklı bileşiklerin, kanserojenlerin ve ilaç
metabolizmasında önemli roller alan Sitokrom P450 enzim sistemini kodlayan gen ailelerinden CYP2C9 alt
ailesinin gen polimorfizmleri ile kolorektal kanser arasındaki ilişki araştırıldı. Selçuk Üniversitesi Meram Tıp
Fakültesi Hastanesi Genel Cerrahi ve Tıbbi Onkoloji Ana Bilim Dallarına başvuran ve yatarak tedavi gören
klinik ve histopatolojik olarak kolorektal kanser tanısı almış 85 hasta ve belirli bir hastalığı olmayan 100 sağlıklı
donör kontrol grubu dahil edildi. Real Time PCR ile LightCycler CYP2C9*2 ve CYP2C9*3; LightCycler
Mutasyon Belirleme Kitleri kullanarak allel frekansları ve odds oranları hesaplandı. Hasta ve kontrol grubunda
CYP2C9 *2, CYP2C9*3’ün normal, heterozigot ve mutant allel frekansları ve hesaplanan Odds oranları (%95
CI) arasında istatistiki olarak anlamlı bir fark bulunamadı. CYP2C9 *2 ve CYP2C9*3 loküslerinin heterozigot
yada mutant tiplerinin kolon kanseri gelişimi için bakılan popülasyonda herhangi bir risk oluşturmadığı
gözlenmiştir.
42 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Kolorektal Kanserli Hastalarda Cyp2c19 Gen Polimorfizmi
Murat Büyükdoğan, Ali Ünlü*, Sennur Demirel
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı Genetik Bilim Dalı,
*Biyokimya Anabilim Dalı, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Konya
Ksenobiyotik metabolizmasında rol alan enzimlerin genetik polimorfik yapılarının kanser gelişimi ile ilişkili
olduğu çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Bu çalışmamızda kolon kanseri ile ksenobiyotik metabolizmasında rol
alan sitokrom enzimi kodlayan gen ailelerinden CYP2C19 alt ailesinin CYP2C19*2 ve CYP2C19*3 loküslerinin
gen polimorfizmleri arasındaki ilişki araştırıldı. Histopatolojik olarak kolorektal kanser tanısıyla takip ve tedavi
edilen 85 hasta ve kontrol grubu olarak 100 sağlıklı donör çalışmaya dahil edildi. Real Time PCR ile LightCycler
CYP2C19*2 ve CYP2C19*3; LightCycler Mutasyon Belirleme Kitleri kullanarak allel frekansları ve hastalık
geliştirme risk oranları hesaplandı. Çalışma sonucunda CYP2C19*2 ve CYP2C19*3 loküslerinin heterozigot ve
mutant allellerini taşıyan bireylerde odds oranları düşük olmasına rağmen istatistiksel olarak bir anlam ifade
etmediği görülmüştür. Çalışmamız ışığında CYP2C19*2 ve CYP2C19*3 gen loküslerindeki mutasyonların
kolorektal kanser gelişimi için risk oluşturmamaktadır.
43 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Wilms’ Tümörlü Çocuk Hasta Grubunda P16 , P27 Tümör Süpresör Genlerinin
Metilasyon Statülerinin Belirlenmesi
Süreyya Bozkurt,ceyhun Bozkurt,nilüfer Arda,ulya Ertem,gürses Şahin,nazmiye Yüksek,dicle
Güç,emin Kansu
Dr.sami Ulus Çocuk Hastanesi * h.ü Onkoloji Enstitüsü.temel Onkoloji A.b.d
GİRİŞ: Wilms’ tümörü çoçukluk çağı böbrek tümörleri içinde en sık görülen solid tümörüdür. Wilms’
karsinogenezinden WT1 ve WT2 gibi tümör baskılayıcı gen mutasyonları sorumlu tutulmaktadır. Tümör
Süpresör Genlerin (TSG) inaktivasyonu, neoplazilerin gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Bu genler nokta
mutasyonları ve delesyonlar gibi genetik değişiklikler sonucu inaktif hale gelebildikleri gibi, epigenetik
modifikasyonlar ile de inaktifleşebilirler.Bu epigenetik modifikasyonlardan biri genlerin promotor bölgelerinde
yer alan CpG adalarının metillenmesidir. p16, p27 hücre siklusunda G1 fazından S fazına geçişi regüle eden üç
ana yolakta görev alan TSG'lerdir. Bu tümör süpresör genlerin inaktivasyonu, hücre siklusunda regülasyon
bozukluğuna yol açmakta ve hücreye çoğalma avantaj sağlamaktadır. Daha önce yapılan çalışmalarda genin
promotor bölgesinde yer alan CpG adalarının metillenmesi yoluyla TSG'lerin inaktivasyonu bir çok kanser
tipinde gösterilmiştir. AMAÇ: Çalışmada, Wilms’ tümörlü çocuk hasta gubunda , hücre siklus regülatörleri olan
siklin bağımlı kinaz inhibitörleri (CKI) ailesine ait p16, p27 TSG'lerinin, promotor bölge metilasyon statülerinin
belirlenmesi ve tümör progresyonu üzerine etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. GEREÇ ve YÖNTEM:
Dr.Sami Ulus Çocuk Hastanesi Patoloji arşivinde bulunan Wilms’ tümör tanısı almış 17 çocuk hastaya ait
parafine gömülü doku örneklerinde, p16, p27 TSG'lerinin metilasyon statüleri metilasyon-spesifik PCR ile
belirlenmiştir.Öncelikle, parafine gömülü Wilms’ tümör doku örneklerinden ve negatif kontrol olarak kullanılan
hastalara ait parafine gömülü normal böbrek dokularından DNA elde edilmiştir. Bu DNA örnekleri 'DNA
Modifikasyon kit kullanılarak bisülfit modifikasyonu yapılmıştır. Ardından modifiye DNA'larda ilgilenilen gen
promotor bölgelerine spesifik primerler kullanılarak metilasyon spesifik-PCR ile çoğaltılmış ve metilasyon
statüleri belirlenmiştir. BULGULAR VE SONUÇ: Çalışma sonunda; p16 TSG metilasyonu, çalışılabilen 17
örneğin 2'ünde heterozigot olarak bulunmuştur. p27 TSG metilasyonu ise çalışılabilen 15 örneğin hiçbirinde
tespit edilememiştir. Sonuç olarak Wilm’s tümörlü hastalarda TSG promotor bölge metilasyonunun düşük
düzeyde olduğu gösterilmiştir.
44 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Insan X Kromozomunun (xq21) Akciğer Kanseriyle Korelasyonunun Tespiti
Sevilay Azparlak*, Ekrem Dündar
Balıkesir Ünivesitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü
Kanser çağımızda hala ölümcül hastalık olma özelliğini sürdürmektedir. Bu ölümcül hastalığın çok çeşidi ve
hemen hemen her çeşidin de kendine has nedeni olduğundan evrensel bir tedavi hala bulunmuş değildir. Bu
yüzden kemoterapi, radyoterapi ve gen terapisi yaklaşımları bu hastalığa karşı yapılan savaşta hala geçerliliğini
korumaktadır. Gen terapisi yaklaşımı için öncelikle bozulduğunda kansere yol açan onkogen ve tümör
baskılayıcı genlerin karakterizasyonuna ihtiyaç vardır. Her ne kadar bir çok kanser tipi için hastalığın ortaya
çıkmasıyla alakalı gen sayısı, çoğunlukla birden fazla olup gen terapisinin uygulanabilirlik, güvenilirlik ve başarı
oranının düşmesine yol açsa da, bu genlerin karakterizasyonu muhtemelen kansere kesin bir çözüm bulununcaya
kadar elzem olmaya devam edecektir. Bu kapsamda biyoinformatik araçlarla yapılan analizlere göre akicğer
kanseriyle alakalı olduğu tahmin edilen aday genler üzerine yaptığımız bir araştırma kapsamında kanser hastası
olmayan bireylerden ve akciğer kanserli hastalardan kan alınarak genomik DNA (gDNA) izolasyonu yapılmış,
bu gDNA örnekleri kullanılarak hedef bölge PCR ile çoğaltılmış ve DNA dizin tespiti yapılmıştır. Sonuçlar X
kromozomunun bir bölgesinin (Xq21) yaygın kanser tipleriyle anlamlı korelasyon gösterdiğini işaret etmektedir.
İlk bulgularımıza göre bu bölgede tespit edilen en az 6 SNP (tek nükleotit polimorfizmi) incelenen bütün kanser
tipleriyle çeşitli oranlarda korelasyon göstermiştir. Bu anlamda elde ettiğimiz sonuç yaygın kanser tipleri için
yatkınlık testi olarak kullanılma potansiyeline sahibtir. Başta akciğer kanseri olmak üzere diğer bazı yaygın
kanser tiplerinden dizilenen Xq21 DNA örnek sayısı çoğaltılarak sonuçların güvenirliğinin artırılmasına yönelik
çalışmalar devam etmektedir. AnahtarKelimeler: Xq21, akciğer kanseri.
45 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Özgün-yeni bir gen olan URG4’ün RNA interferans yöntemi ile
sessizleştirilmesi sonrasında HepG2 hücre proliferasyonuna etkisi
N. Lale Şatıroğlu-Tufan*
Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD, Denizli
Giriş: URG4 (Up-Regulated-Gene 4) Hepatit B X proteini varlığında ekspresyonunda artış gösteren özgün-yeni
bir gendir. Temel karakterizasyon deneyleri URG4’ün 3.607 kb ve sitoplazmada 922 aminoasit içeren bir protein
sentezlediğini göstermektedir. HepG2 hücre dizininde URG4’ün fazla ekspresyonu sağlandığında, büyüme
faktörü varlığında/yokluğunda hücre proliferasyonunu arttırdığı, yumuşak agar besi yerinde koloni oluşumunu
gerçekleştirdiği ve immun sistemi baskılanmış farelerde tümör oluşumunu hızlandırdığı saptanmıştır. Bu deney
sonuçları, onkogenlerin karakteristik fonksiyonlarından olduğundan, HBV X proteini varlığında ekspresyonu
artan URG4’ünçok aşamalı hepatokarsinogenezde rol oynayabilecek yeni bir onkogen olabileceği
düşünülmektedir. Amaç: URG4’ün RNA interferans yöntemi kullanılarak gen sessizleştirilmesi sonrasında
HepG2 hücre proliferasyonuna etkisi araştırılmıştır. Gereç ve Yöntem: HepG2-pcDNA3, HepG2-pcDNA3URG4 hücreleri araştırma kapsamında kullanılmıştır. RNA interferans deneylerinde, URG4 genine özgün olarak
tasarlanan ve 4 adet farklı siRNA duplex içeren ON-TARGETplus SMARTpool insan URG4 siRNA, pozitif
kontrol olarak GAPDH kontrol siRNA, negatif kontrol olarak Non-targeting siRNA kullanılmış ve HepG2pcDNA3 hücre dizinlerine ayrı ayrı transfekte edilmiştir. Transfeksiyondan 48 saat -Aktin RNA’ları tekβsonra
RNA izolasyonu yapılmıştır. URG4 ve GAPDH, URG4 ve aşamalı multiplex semikantitatif RT-PCR reaksiyonu
ile araştırılmıştır. URG4’ün sessizleştirilmesinin HepG2 hücre proliferasyonuna etkisi, siRNA transfeksiyonunu
takip eden 24-48-72-96. saatlerde “hücre çoğalması deneyi” ile araştırılmıştır. Ayrıca Akım Sitometrisi ile siRNA
transfeksiyonu sonrasında hücre içi DNA miktarının tayini yapılmıştır. Sonuç ve Tartışma: HepG2pcDNA3+URG4 siRNA hücrelerinde, URG4 siRNA transfeksiyonu sonrasında URG4 mRNA’sı ve proteini
belirgin şekilde baskılanmıştır. URG4’ün sesizleştirilmesi sonrasında HepG2-pcDNA3+URG4 siRNA
hücrelerinin proliferasyonu HepG2-pcDNA3 hücrelerine göre belirgin şekilde azalmıştır. Ayrıca, HepG2pcDNA3 kontrol hücrelerinde S bölgesi % 19.6 tespit edilirken, HepG2-pcDNA3+URG4 siRNA hücrelerinde S
bölgesi % 12.0 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar URG4’ün sesizleştirildiği hücre dizinlerinde S fazına geçişte bir
yavaşlama-duraksama olduğunu düşündürmektedir. Çalışmalarımız, URG4’ün onkogenik fonksiyonunun ve
moleküler etki mekanizmasını aydınlatmak için mikroarray ve protein Western array yöntemleri ile devam
edecektir.
46 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Fotemustin Ve Genisteinin Insan Glioblastom Multiform U87-mg Hücrelerindeki
P53, Egfr Ve Cox-2 Gen Ekspresyonları Üzerindeki Sinerjik Etkisi
Çığır Biray Avcı1, Sinem Numanoğlu*1, Nezih Oktar2, Sunde Yılmaz1, Zeynep Özlem Doğan1,
Cumhur Gündüz1
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi 1 Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, 2 Nöroşirürji Anabilim Dalı, Izmir
GBM, yetişkinlerdeki merkezi sinir sisteminde rastlanan en yaygın primer malin neoplazmdır. Fotemustin
sitotoksik alkilleyici bir ajan ve lipofilik kloroetilnitrozoüre türevidir. Etki mekanizması, DNA zincir kırıklarının
ve çapraz bağların indüklenmesini kapsamaktadır. Soya kökenli bir izoflavonol olan genistein, tirozin
fosforilasyonunun inhibisyonunu, zayıf östrojenik ve antiöstrojenik etki, antioksidan etki, topoizomeraz II’ nin
ve anjiyogenezin inhibisyonunu ve çeşitli insan tümöründe hücre farklılaşmasının indüksiyonunu içeren birçok
mekanizma ile antikanser etkiler göstermektedir. Çalışmamızda insan glioblastom multiform hücre hattında
(U87-MG) fotemustin ile birlikte genisteinin sinerjitik anti-proliferatif etkisininin araştırılması amaçlanmıştır.
Ayrıca bu çalışma, p53, EGFR, COX-2 gen ekpresyon düzeyleri bu iki etken madde ayrı ayrı ve kombine halde
yapılan muamelelerde farklılık gösteriyor mu? sorusuna yanıt oluşturmak için de tasarlanmıştır. U87-MG hücre
hattı fotemustin ve genisteinin ayrı ayrı ve kombine olarak 1, 10 ve 100µM dozlarına maruz bırakılmıştır.
Sitotoksite Tripan mavisi boyası ve XTT testleri ile araştırılmıştır. p53, EGFR ve COX-2 genlerinin
ekspresyonları ise real time online revers transkriptaz PCR ile saptanmıştır. Fotemustin ve genisteinin tek
başlarına ve kombine olarak 24. saatteki IC50 dozları sırasıyla; 100, 10 ve 10 µM olarak tripan mavisi testi ile
belirlenmiştir. XTT testine göre, fotemustin, genistein ve fotemustin+genistein 100 µM dozunun sitotoksisitesi
sırasıyla %5, %33 ve %17 olarak saptanmıştır. Genistein doza bağımlı anlamlı lineer sitotoksisite göstermiştir
(p<0,05). Fotemustin, genistein ve kombine olarak p53, EGFR ve COX-2 gen ekspresyonlarında anlamlı bir etki
saptanmamıştır. Genistein muamelesinde, COX-2 gen ekspresyonunun zaman ve doza bağımlı olarak azaldığı
bulunmuştur. Sonuç olarak, genisteinin fotemustinin anti-proliferatif ve sitotoksik etkisini arttırdığı ve
gliomlarda overeksprese ve kötü prognozla ilişkili olan COX-2 gen ekspresyonunu azalttığı gösterilmiştir. Bu
antikanser etkilerinden dolayı doğal bir etken madde olan genisteinin kanser tedavisinde kullanılabileceğini
düşünmekteyiz.
47 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Eritropoietinin Bukkal Epiteldeki Proliferatif Etkisine Midkinin Katılımı: Nmda
Ve Atp Bağımlı K Kanallarının Rolü
Nuray Yazıhan*1,2 Fikret Şahin3, Haluk Ataoğlu1,3
Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Moleküler Biyoloji Ar&ge Birimi1, Fizyopatoloji2, Mikrobiyoloji3 Bilim
Dalı, Ankara [email protected]
Sigara içimi, diş ve periodental enfeksiyonlar ile tekrarlayan oksidatif hasar ve enflamatuar süreç konağa ve
başka çevresel faktörlere bağlı olarak, ülserasyonlara, mukozal epitelde dizplaziye ve ileri dönemde kanser
gelişimine neden olabilir. Midkin mitojenik, transforme edici, antiapoptotik, fibrinolitik, kemoattraktan
aktiviteye sahip bir moleküldür. Hücredeki midkin etkisini ortaya çıkarmak amaciyla, midkin cDNAsı memeli
vektörü olan pcDNA vektörüne klonlanmış ve bukkal hücre serisine transfekte edilmiştir. Hücredeki Midkin
overekspresyonu PCR ile doğrulandıktan sonra midkinin hücredeki fonksiyonel değişiklikleri araştırılmıştır. Bu
çalışmada normal ve midkin overeksprese eden bukkal epitel hücrelerinde (KB hücre dizisi) hidrojen
peroksit(H2O2,100 μM) ve lipopolisakkarit (LPS,1 μr/ml) uygulamasında eritropoietinin (EPO) etkisi ve bu
etkide NMDA reseptör blokörü olarak bilinen fakat aynı zamanda NOS a etkieden, potasyum bağımlı ATP (KATP) kanallarında da inhibisyona neden olan ketaminin hücre çoğalmasına ve midkin sekresyonuna etkisi
çalışılmıştır. EPO; KB hücrelerinde midkin sekresyonuna ve hücre proliferasyonuna neden olmuştur. H2O2 ve
LPS uygulaması hücre sayısında 48. saatte belirgin azalmaya neden olurken midkin overeksprese eden ve EPO
ile tedavi edilen hücrelerde bu toksik etki azalmıştır. H2O2 ve LPS erken dönemlerde midkin sekresyonunda
inhibisyona neden olurken 48 ve 72. saatten itibaren artışa neden olmaktadır. Midkin overeksprese eden
hücrelerde EPOnun proliferatif etkisi daha belirgindir. EPO ve midkinin proliferatif etkisi ketamin ile inhibe
olurken, NMDA reseptör blokajı yapan MK-801in(100 μM) benzer etkisi ketamin kadar belirgin olmamıştır. KATP kanal blokörü glibenklamid(10 μM) sitoproliferatif etkiyi belirgin olarak azaltmıştır. NOS blokörü LNAME(100 μM) ile inhibisyon en az bulunmuştur. Midkin sekresyonunda azalma ketamin uygulanan hücrelerde
en fazla görülürken bunu glibenklamid,MK-801 ve L-NAME izlemiştir. Sonuç olarak; midkin yapımı ve
sekresyonundaki artış bukkal epitel hücresinde sitoproliferatif ve sitoprotektif etkiye neden olmaktadır. EPO nun
mitojenik etkisinde hücrelerden midkin sekresyonunun uyarımı yer almaktadır. Ketamin hem EPO nun hem de
midkinin proliferatif etkilerini, hücrelerden midkin sekresyonunu bloke etmektedir. Ketaminin KB
hücrelerindeki anti-mitojenik etkisine hem K-ATP kanal hem de NMDA reseptör blokajının katılmaktadır.
Midkin H2O2 ve LPSye bağlı hasarda ve kanser gelişiminde rolalıyor olabilir
48 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Frizzled 1, Frizzled 3 Ve Frizzled 4 Genlerinin Mide Kanserindeki Ekspresyon
Analizi.
Gürkan Şen*, Salih Gencer, M. Burcu Irmak Yazıcıoğlu, M. Fatih Abasıyanık
Fatih Universitesi, Biyoloji Bölümü, Istanbul
Bu çalışma, TÜBİTAK 105S352 (SBAG-K-110) ve Fatih Üniversitesi Araştırma Fonu (P50030703) tarafından
desteklenmiştir. Mide kanseri, dünyada akciğer kanserinden sonra en sık rastlanan ve en hızlı ilerleyen kanser
türlerinden biridir. Kanserde bazı sinyal yollarında değişiklikler söz konusudur. Karsinogenezde ve
embriyogenezde rol alan en önemli sinyal yollarından biri de wnt sinyal yoludur. Bu sinyal yolunun mide
kanserlerinde büyük oranda aktif olduğu bilinmektedir. Frizzled (FZD) ailesi genler, wnt proteinlerinin tanınıp
hücre içinde wnt sinyal yolunun aktive edilmesini sağlayan hücre yüzey reseptörleridir. Daha önce yapılan
çalışmalarda wnt sinyal yolunun en önemli elemanı olan β-katenin’in mide kanserlerinde yüksek oranda ekspre
olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada FZD genlerindeki ekspresyon artışı ile β-katenin’in ekspresyon artışı
arasında bir bağlantı olup olmadığını göstermek amaçlanmıştır. Bunun için 48 mide kanserli hastadan alınan
dokularda ve ayrıca iki mide kanseri hücre soyunda, FZD1, FZD3 ve FZD4 genlerinin ekspresyon analizi RTPCR yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Mide kanserinde önemli etkisi olan Helicobacter Pylori’nin, FZD
genlerinin ekspresyonu üzerindeki etkisi tam olarak bilinmemektedir. Herhangi bir etkileşim olup olmadığını
anlamak için MKN45 ve 23132/87 mide kanseri hücre soyları H. Pylori ile enfekte edilip FZD genleri
ekspresyonundaki değişiklik analiz edilmiştir. 48 hastada yapılan gen ekspresyonu analizi sonuçlarında FZD1
geninin 23 (%48) tümörlü dokuda, FZD3 geninin 6 (%12,5) tümörlü dokuda, FZD4 (%48) geninin 23 tümörlü
dokuda, β-katenin geninin de 32 (%66,6) tümörlü dokuda ekspre olduğu gözlenmiştir. FZD genleri ile β-katenin
geninin ekspre olduğu dokular karşılaştırıldığında dokuların %29 unda FZD1 ve β-katenin’in aynı anda ekspre
olduğu belirlenmiştir. MKN45 ve 23132/87 mide kanseri hücre soyları H. Pylori ile enfekte edildiğinde FZD1,
FZD3 ve FZD4 genlerinin ekspresyonunda zamana bağlı azalışı gözlenmektedir. Bu sonuçlar
değerlendirildiğinde FZD1 ve FZD4 geninin mide kanserinde rol alabileceği düşünülmektedir.
49 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Gastrointestinal Lymphomas: Clinicopathologic and Immunophenotypic
Features
Ahu Senem Demiröz*, Gülen Bülbül Doğusoy, Hilal Akı, Sibel Erdamar Çetin, Süha Göksel,
Nükhet Tüzüner
Istanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı
Background: The gastrointestinal tract is the commonest site of extranodal lymphoma. Gastrointestinal
lymphoma are almost exclusively of Non Hodgkin’s type.Gastrointestinal lymphomas (GIL) comprise a group of
distinctive clinicopathological entities of B- or T-cell type. Most low-grade B-cell gastrointestinal lymphomas
are of mucosa-associated lymphoid tissue (MALT) type and most MALT lymphomas arise in the stomach as a
reaction to infection of Helicobacter pylori. In this study, clinicopathologic and immunophenotypical features of
GIL which were diagnosed in 5 years, at our department were reviewed. Method: During the period from 2001 to
2006, 36 gastrointestinal resection specimens were diagnosed as GIL in our department. Their Hematoxylineosin stained slides were reexamined by standard light microscope and an immunhistochemical panel. Results:
The 36 patients had an age range from 17 to 81 with a median age of 54.5 years. 20 cases were female, 16 of
them were male patients. Most of the cases had tumors located in the stomach(22 cases). 5 cases located in the
small bowel, 4 were in the colon, 2 of them spreaded over small bowel and colon together. 3 of cases took place
in salivary gland. 1 case located in stomach was plasma cell tumor, Rest of cases were B-cell type lymphomas,
all expressed B-cell phenotype immunohistochemically. 22 case were diffuse large B-cell type.13 were classified
as high grade. 12 cases had ki67 score over than %80. Conclusion: Primary gastrointestinal lymphoma
represents the most common location of extranodal lymphoma and gastric lymphomas are the majority of the
cases. Gastric MALT lymphoma occurs predominantly in individuals over 50 years, but cases have been reported
in younger patients in their 30s or even younger. Some cases of DLBCL of the stomach in which a MALT
lymphoma component cannot be detected are transformed MALT lymphomas that have been completely
overgrown by DLBCL, but others are true primary DLBCL. However, there is no difference in the clinical
behaviour between transformed MALT lymphoma and primary DLBCL.
50 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Helikobakter Pilori Ile Enfekte Olmuş Mkn-45 Ve 23132/87 Hücre Soylarında Β –
Katenin, Mmp-7 Ve Mmp-26 Genlerinin Ekspresyon Analizi
Salih Gencer*, Gürkan Şen, M. Burcu Irmak Yazıcıoğlu, M. Fatih Abasıyanık
Fatih Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Istanbul
Bu çalışma, TÜBİTAK 105S352 (SBAG-K-110) ve Fatih Üniversitesi Araştırma Fonu (P50030503) tarafından
desteklenmiştir. Mide kanseri dünyada yaygın olarak görülen kötü huylu bir tümördür. Helikobakter pilori
enfeksiyonu mide rahatsızlılarına ve mide kanserine sebep olduğu bilinen etiolojik bir faktördür. H. pilori
efeksiyonunun, bağışıklık sisteminin aktivasyonuna bağlı olarak, oksidatif stres yarattığı bilinmektedir. Mide
epitel hücresinde oluşan bu oksidatif stres, tümör gelişimine ve invazyona yol açmaktadır. İnvazyon ve metastaz
tümör hücrelerinin bölgesel bağ dokuyu parçalamalarını ve sindirilmiş dokudan çıkarak göç etmelerini içerir.
Bağ doku yıkımının büyük kısmını çinkoya bağımlı olan ve bağ dokunun her bileşenini yok eden matriks
metalloproteinazlar (MMP) gerçekleştirmektedir. Bununla birlikte Wnt sinyal yolunun bazı MMP’leri regüle
ettiği gösterilmiştir. Wnt sinyal yolunda yer alan β-katenin bazı MMP’lerin regülasyonunda rol oynamaktadır. Bu
çalışma, tümör invazyonunda rol oynayan MMP-7 ve MMP-26 genleri ile onkojenik transformasyonda rol
oynayan ve Wnt sinyal yolunda yer alan β-katenin geninin, H. pilori (cag(-)) ile enfekte edilmiş gastrik kanserli
hücre soylarında ekspresyon değişimlerinin gösterilmesini hedeflemektedir. Çalışmada kullanılan MKN-45 ve
23132/87 hücre soylarında, incelenen genlerin ekpresyon analizleri, semi- kuantitif ters tanskripsiyon polimeraz
zincir reaksiyonu (RT-PCR) ile yapılmıştır. H. pilori (cag(-)) ile enfekte edilmiş hücreler ile enfekte edilmemiş
hücrelerdeki gen ekpresyonları karşılaştırılmıştır. MKN-45’de β-katenin ekspresyonunda bir değişiklik
görülmezken, 23132/87’de 48 saat H. pilori enfeksiyonu sonucunda β-katenin ekspresyonu önemli derecede
azalmıştır. 23132/87 hücre soyunda MMP-7 ekspresyonu hem normalde hem de enfeksiyon sonucunda
görülmemiştir. MKN-45’de ise MMP-7 ekspresyonu 24 saat enfeksiyon sonucunda % 20 oranında azalırken 48
saat enfeksiyon sonucunda % 50 oranında azalmaktadır. Ayrıca MMP-26 ekspresyonu her iki hücre soyunda da
görülmemiştir. Sonuç olarak, H. pilori (cag(-)) enfeksiyonu, hücre invasyonu ve hücre adezyonunda rol oynayan
genler (MMP-7, MMP-26 ve β-katenin) bakımından farklı gastrik kanserli hücre soylarında farklı bir gen
ekspresyon değişimine neden olmaktadır. MKN-45’de enfeksiyon sonucunda, β-katenin ekspresyonunda bir
değişik görülmezken MMP-7 ekspresyonunda bir azalışın görülmesi gastrik karsinogenezde bu iki genin (βkatenin ve MMP-7) ilişkili olabileceğini göstermektedir.
51 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
ISPARTA SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİNDE LÖSEMİ
TANISI KONMUŞ HASTALARDA SİTOGENETİK ANALİZLER
Ayşe YİĞİT*, Efkan UZ, H.Ramazan YILMAZ, Nurten ÖZÇELİK
Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji AD, ISPARTA
Giriş: Lösemiler kan hücrelerinin üretildiği kemik iliğinin klonal habis hastalıklarıdır. Hemapoetik sistemdeki
anormal hücre proliferasyonu ile karakterize bu hastalıkta genetik değerlendirme, hastalığın evrelendirilmesi,
tedaviye yön verilmesi ve hastanın prognozunun takip edilmesi açısından önem taşımaktadır. Sitogenetik olarak
bazı değişimler spesifik lösemi tiplerinin belirleyicisi olmakla birlikte bu hastalıklarda bir çok farklı sitogenetik
değişim tespit edilebilmektedir. Metaryal-Metod: Hastanemiz Dahiliye Anabilim Dalı Hematoloji Kliniği ve
Çocuk Anabilim Dalı Çocuk Onkolojisi Kliniklerine başvuran ve çeşitli tip lösemi tanıları konulan 30 hasta ile
yaptığımız değerlendirmede; hastaların periferal kan lenfositlerinde, klasik sitogenetik yöntemler kullanılarak
kromozom anomalisi yönünden değerlendirilmiştir. Çalışmaya paralel olarak yaş ve cinsiyeti ile uyumlu 30
sağlıklı birey kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Bulgular: 15 ALL hasta grubunun kromozomal
değerlendirilmesi yapıldığında; t(12;15), del(17q), perisentrik inversiyon(9), parsiyal perisentrik inversiyon(1),
anomalilerini taşıyan birer vaka tespit edilmiştir. 5 KLL hasta grubunun incelenmesi sonucu bir vakada t(9;22)
translokasyonu gözlenmiştir. 5 KML hasta grubunda ise yine bir vakada t(9;22) translokasyonu tespit edilmiştir.
5 AML hasta grubunda ise herhangi bir anomali gözlenmemiştir. Tartışma: Çalışma kapsamında tespit edilen
sitogenetik anomaliler literatür bilgileri ile kıyaslandığında, KML ve KLL vakalarında bulunan t(9;22)
translokasyonun yaygın olarak gözlenen, lösemilerle uyumlu bir sitogenetik değişim olduğu bulundu. Diğer
sitogenetik değişimler de nadir de olsa lösemi vakalarında görülmüş olan, literatürle uyumlu vakalardır. Çalışma
üniversitemiz bünyesinde lösemi sitogenetiğinin değerlendirilmesi ile ilgili ilk çalışmadır. Lösemi hastalarında
sitogetik tanı hekime yön verme açısından önemlidir. Bu bulgular hastaların tedavisine yön sunabilmemiz için
büyük önem taşımıştır.
52 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Hypericum perforatum L. spp. angustifolium. Ekstre’sinin
C6 Glioma Hücre Dizisinde Sitotoksik Etkileri
M. Dikmen 1,Y. Öztürk1, G. Sagratini2, M. Ricciutelli2, S. Vittori2, N. F. Maggi3
1
Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji ABD 26470 Eskişehir
Department of Chemical Sciences, Faculty of Pharmacy, University of Camerino, 62032 Camerino,
Italy
3
Department of Environmental Sciences, Sect. of Botany and Ecology, Faculty of Pharmacy,
University of Camerino,
2
Hypericum perforatum L. (St.John’s Wort), tüm dünyada yaygın olarak kullanılan
tıbbi bir bitkidir. In vivo ve in vitro çalışmalarda Hypericum perforatum L ekstrelerinin
depresyon, inflamasyon, yara iyileştirici, antikanser, antimikrobiyal ve antiviral gibi çeşitli
etkilere sahip olduğu açıklanmıştır. Bu etkilerin özellikle ekstrenin içerdiği hiperisin,
psödohiperisin ve hiperforin gibi önemli polifenolik bileşiklerden kaynaklandığı da rapor
edilmiştir. Bu çalışmada, Hypericum perforatum L. spp. angustifolium metanol ekstresi
(HPAE)’nin, C6 rat glioma hücre dizisinde, konsantrasyon ve zamana bağlı olarak, hücre
proliferasyonu üzerinde yaptığı etkiler araştırılmıştır.
C6 rat glioma hücre dizisi, HPAE’nin 25, 50, 100, 150 ve 200 µg/ml’lık
konsantrasyonları ile 24, 48 ve 72 saat inkübasyona bırakıldı. Her bir inkübasyon sonunda,
HPAE konsantrasyonlarının hücre proliferasyonu üzerine etkileri, MTT ve Neutral Red
yöntemleri kullanılarak belirlendi ve sonuçlar % aktivasyon değerleri olarak hesaplandı.
Bu çalışmada mitokondriyal ve lizozomal aktivasyon değerlerine bakılarak kontrol
grubuna göre, HPAE’nin zamana ve konsantrasyona bağlı olarak C6 glioma hücre artışını
önemli derecede inhibe ettiği görüldü. MTT sonucuna göre IC50 değeri 48. saatte, 75 µg/ml
ekstre konsantrasyonunda belirlendi. Özellikle Mitokondriyal % aktivasyon değerlerinin,
kontrol grubuna göre, 200 µg/ml konsantrasyonda önemli derecede azaldığı görüldü (24 saatte
%72, 48 saatte %31, ve 72 saatte de %26). Lizozomal % aktivasyon değerlerinde de, kontrole
göre, 200 µg/ml ekstre konsantrasyonunda, 24 saatte %42, 48 saatte %37, ve 72 saatte de
%25 olarak anlamlı derecede azalma görüldü. Sonuç olarak Hypericum perferatum L spp.
angustifolium’a ait metanol ekstresinin C6 glioma hücre proliferasyonunu önemli derecede
durdurmuş olması, bu ekstrakta ait polifenolik bileşik oranları da dikkate alınarak, apoptotik
mekanizmaları açıklayacak çalışmalar yapılması planlanmıştır.
53 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
SMAD3 GENİNİN KANSER VE ÇOMAK PARMAKLILIK İLE
İLİŞKİSİNİN ARAŞTIRILMASI: AİLE ÇALIŞMASI
Nilüfer ŞAHİN CALAPOĞLU, Mustafa SOYÖZ, Mustafa CALAPOĞLU, Nurten
ÖZÇELİK
*Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı, Isparta
** Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Biyokimya
Anabilim Dalı, Isparta
Giriş: Transforming growth factor beta (TGF-β), hücre proliferasyonu ve farklılaşması,
apopitozis ve karsinogenezis gibi olaylarla ilişkilendirilmiş multifonksiyonel bir sitokindir.
Sinyal iletiminde, TGF-β kendine özgü reseptöre bağlandıktan sonra Smad2/3 proteinleri
fosforlanır ve Smad4 ile birleşir. Bu kompleks hücre çekirdeğine taşınır ve DNA’ya
bağlanarak spesifik genlerin transkripsiyonunu düzenler. TGF-β sinyal iletiminde önemli bir
hücre içi aracı molekül olan Smad3’ün farelerde sessizleştirilmesi ile yapılan deneylerde
Smad3’ün kolon kanserlerinde tümör gelişimine katkıda bulunduğu ve diğer bir çalışmada
insan osteoartritine benzer dejeneratif eklem hastalığının bu farelerde ortaya çıktığı
bulunmuştur. TGF-β ailesinin, kondrosit büyüme ve farklılaşmasında anahtar bir rol oynadığı
düşünülmektedir. Östrojen, paratiroid hormon ve TGF-β’yı içeren çeşitli sinyal iletim yolları,
kemik kütlesi ve yapısının kontrolünde, kemik hastalıklarında da düzenlenmenin
bozulmasında rol oynadığı düşünülmektedir. Azalan TGF-β sinyal iletiminin, kemik
kalitesinin fonksiyonel parametrelerini arttırdığı gözlenmiştir.
Materyal ve Metot: Akciğer kanseri başta olmak üzere mide ve beyin kanseri vakalarının ve
çomak parmaklılığın (clubbing) görüldüğü 7 kuşaklı bir aileye mensup 20 birey Smad3
mutasyonları açısından değerlendirilmiştir. Genin kodlayan 9 ekzonu SSCP ve devamında
DNA dizi analizi ile tarandı. Bu bireylere ait kan örnekleri biyokimyasal olarak da böbrek ve
karaciğer fonksiyonları, lipid profili, anemi tablosu, tiroid fonksiyonları ve neoplazi
oluşumunu belirleme amacıyla tümör markörleri açısından değerlendirildi. Yine bu bireylere
ait el-parmak ve akciğer grafileri ile görülebilecek değişiklikler belirlenmeye çalışıldı.
Sonuç ve Tartışma: SSCP sonucunda 2., 3. ve 9. ekzonlarda farklı bant paternleri gözlendi.
Dizi analizi ile Smad3’ün 2. ekzonunda c.309A>G ve IVS2+59C>G polimorfizmleri,
ekzon3’de ise c.508A>G polimorfizmi gözlendi. c.309A>G polimorfizmi ile 103. kodonda
meydana gelen değişim neticesinde yine lösin aminoasidini kodlayan bir kodonun meydana
geldiği, c.508A>G polimorfizmi sonucunda ise 170. kodon tarafından kodlanan ve çok önemli
fosforilasyon alanları içeren bağlantı bölgesinde yer alan izolösinin yerini valin aminoasidinin
aldığını tespit edildi. Ekzon9’da ise bir sessiz mutasyonun meydana geldiğini ve UAG stop
kodonunun UAA’ya dönüştüğünü belirlendi. Biyokimyasal olarak ekzon3 polimorfizmine
sahip bireylerde (grup I), çomak parmaklılıkla karakterize olup ekzon3 polimorfizmini
taşımayan bireylerde (grup II) ve çomak parmaklılık görülmeyen ve ekzon3 polimorfizmine
de sahip olmayan bireylerde (grup III) yapılan analizler sonucunda gruplar arasında
farklılıklar olmasına rağmen bu farklılıklar istatistiksel olarak anlamlı değildi. Akciğer ve
kolon kanseri vakalarında Smad mutasyonları tanımlanmış olmasına rağmen, belirlediğimiz
polimorfizmler ile ailedeki kanser vakaları ve çomak parmaklılık arasında bir ilişki
bulunamamıştır. Ailede belirlenen inflamatuvar yanıttaki değişiklikler ve anormal lipid profili,
Smad3 proteininin stereoidogenezin TGF-β bağımlı regülasyonunda rol oynayabileceğini
düşündürmektedir.
54 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Comparison and evaluation of CA 15-3, c-erbB-2, ER, PR tumor markers in
pleura from metastatic breast cancer as a diagnostic tool.
Oğuztüzün Serpil1, Atay Meral2, Özhavzalı Müzeyyen3, Atay Ziya2
1
Biyoloji Bölümü, Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale Turkey;2Hannover Cytology Clinic,
Hannover Germany;3Matematik Bölümü Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale, Turkey.
Abstract
OBJECTIVE: To determine the diagnostic value of CA 15-3 in detecting metastatic
breast carcinoma in pleura fluids.
STUDY DESIGN: Slides were stained for CA15-3, c-erbB-2, estrogen receptor (ER) and
progesterone receptor (PR) by using the avidin-biotin complex method. 115 cases with
invasive breast carcinoma diagnosis were studied. Of the cases studied, 115 for CA15-3,
70 for c-erbB-2, 100 for ER and 97 for PR were evaluated.
RESULTS: Ninety-four percent of the breast cancer cases studied showed a positive
reaction with CA 15-3, while 31% for c-erbB-2, 20% for ER and 9% for PR were
positive (p<0.01). The sensitivities of CA15-3, c-erbB-2, ER and PR were 94%, 31%,
20% and 9%, respectively, for metastatic breast carcinoma.
CONCLUSION: CA 15-3 has the highest sensitivity for diagnosing malignant breast
carcinomas in pleura fluids.
55 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Alkaline Phosphatase, Cytokeratine 7, Cytokeratine 8 in the diagnosis of primary lung
adenocarcinoma from 148 pleura fluids specimens
Oğuztüzün Serpil1, Atay Meral2, Özhavzalı Müzeyyen3, Atay Ziya2
1
Biyoloji Bölümü, Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale Turkey;2Hannover Cytology Clinic,
Hannover Germany;3Matematik Bölümü Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale, Turkey.
Abstract
Adenocarcinomas are the most common cause of malignancy in body cavity fluids. Usual
primary sites include the lung, breast, gastrointestinal tract, and genitourinary tracts.
Predicting the site of origin of an adenocarcinoma can be difficult due to overlapping
morphologic characteristics. We investigated the use of AP, CK7 CK8 to distinguish
adenocarcinomas of lung in 148 body cavity fluid samples. Overall results for primary lung
adenocarcinomas, demonstrated CK8 reactivity in 106 (72%) of 148 cases. 95 primary lung
carcinoma samples (65%) were positive for CK7. AP was expressed in 81% of primary lung
adenocarcinomas. Positive immunoreactivity for AP was characterized by a brown, diffusely
apical cytoplasmic staining in tumor cells that ocurred singly or in groups. There was a
significant difference between AP, CK 7 and CK 8 expressions in primary lung
adenocarcinomas (P= 0.02; Chi-squared test). The sensitivity of AP, CK8, CK7 as a marker
for primary lung adenocarcinomas were 82%, 72%, 64%, respectively. Thus the AP positive
staining largely confirmed the cytologic diagnosis of lung adenocarcinoma.
56 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
IMMUNOHISTOCHEMICAL LOCALIZATION OF GST İZOENZYMES GSTA,
GSTP, GSTM4 AND GSTT1 AND TUMOR MARKER P53 IN LARYNX TISSUE
FROM NORMAL AND CARCINOMA: CORRELATIONS WITH THE
PROGNOSTIC FACTORS
Gürbüz Nurdan1, Oğuztüzün Serpil1, Aydın Sedat2, Gül Aylin3, Özhavzalı Müzeyyen4
1
Biyoloji Bölümü, Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale, Türkiye; 2Dr.Lütfü Kırdar Kartal Eğitim
Araştırma Hastanesi, KBB Kliniği, Kartal,İstanbul, Türkiye; 3Dr.Lütfü Kırdar Kartal Eğitim
Araştırma Hastanesi, Patoloji Kliniği, Kartal, İstanbul, Türkiye; 4Matematik Bölümü,
Kırıkkale Üniversitesi Kırıkkale, Türkiye
Glutathione-S-transferase (GST) alpha(A), GST pi(P), GST mu(M4), GST theta(T1) and P53
immunohistochemical staining results were evaluated in 48 larynx squamous cell carcinoma
cases. When the normal and tumor tissue of these cases were compared according to their
staining intensity and percentage of positive staining, GSTA expression in normal cells was
significantly higher than tumor cells, and GSTP and P53 expressions were higher in tumor
cells. GSTM4 and GSTT1 expressions were higher in normal cells, however, their statistical
significance was low. Accoding to these results, GSTA, GSTP, GSTT1 and P53 were
important in the diagnosis of larynx carcinoma. When the immunohistochemical results of
GST isoenzymes and P53 were correlated with the clinical parameters, GSTA expression was
increased in poorly differentiated larynx tumor, but GSTM4 and GSTT1 expressions were
decreased.
57 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Bcrp1 ve Mrp2 ABC Taşıyıcı Proteinlerinin Metotreksat Farmakokinetiğine Etkilerinin
İncelenmesi
Zeliha Pala1, Maria L.H. Vlaming2, Anita van Esch2, Els Wagenaar2, Olaf van Tellingen2, Gül
Baktır1, Alfred H. Schinkel2.
1. Istanbul Universitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı
2. The Netherlands Cancer Institute, Division of Experimental Therapy, Amsterdam, The
Netherlands.
ABC (ATP-binding cassette) üst familyasına dahil olan taşıyıcı proteinler çeşitli endojen
ve eksojen maddeleri aktif olarak hücre dışına taşıyarak vücutta toksik maddeler için
doğal bir savunma mekanizması olarak rol oynarlar. Aynı zamanda, tümör hücrelerinde
birçok antikanserojen ilaca karşı rezistans gelişimine de neden olmaktadırlar. Mrp2
(Multipl resistance associated protein-Abcc2) ve Bcrp1 (Breast cancer resistance
protein- Abcg2) ince barsak, karaciğer, böbrekler, beyin, testisler ve plasentada eksprese
olan, antikanserojen ilaçlar da dahil birçok ilacın aktif olarak taşınmasından sorumlu
olan rezistans taşıyıcı proteinlerdir. Vücuttaki ekspresyonlarına göre ilaçların emilimi,
dağılımı ve atılımında önemli rol oynamaktadırlar. Bu çalışmanın amacı Bcrp1 ve Mrp2
taşıyıcı
proteinlerinin
antikanserojen
ilaç
olan
metotreksatın
(MTX)
farmakokinetiğindeki rollerinin, normal koşullarda yaşayabildiği ve üreyebildiği
gösterilmiş Bcrp1/Mrp2 double-knockout farelerde incelenmesidir. MTX, 50 mg/kg dozda
intravenöz olarak normal (Fvb), Bcrp1-/-, Mrp2-/- knockout ve Bcrp1;Mrp2-/- doubleknockout farelere uygulanmış, 7.5, 15, 30, 60 ve 120. dakikalarda kan örneği alınmış ve
çeşitli organlar izole edilmiştir. Alınan örneklerdeki MTX valide edilmiş HPLC yöntemi
ile analiz edilmiştir. Normal fareler ile karşılaştırıldığında plazma eğri altındaki alan
(AUC) Bcrp1-/- farelerde 1.6 (p<0.01), Mrp2-/- farelerde 2 (p<0.005) ve Bcrp1;Mrp2-/double-knockout farelerde ise 3.2 (p<0.008) kat daha fazla bulunmuştur. Bu çalışmanın
sonucu göstermektedir ki; Bcrp1 ve Mrp2 MTX’ın eliminasyonunda önemli rol
oynamakta, ayrıca Bcrp1 ve Mrp2 birbirlerinin eliminasyondaki fonksiyonlarını tam
olarak olmasa da kısmen üstlenmektedirler. Bu bulguların ilaç tedavisinin hastaya göre
bireyselleştirilmesine, toksik yan etkilerin en aza indirilmesine ve ilaca olan cevabın
bireyler arasındaki farklılığının nedenlerinin aydınlatılmasına yardımcı olacağı
kanaatindeyiz.
58 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Konu: Cytotoxicity Tests
Özet türü: Poster
Role of CYP 1B1 expression on antiproliferative effects of Rheum
ribes in HL-60 cells
Pembegul Uyar 1 , F. Rezan Şahinkaya2 *, Fevzi Ozgokce 3, Nursen Coruh4, Mesude Iscan 2
1
Graduate Program of Biotechnology, Middle East Technical University, Ankara, Turkey,
Depatment of Biological Sciences, Middle East Technical University, Ankara, Turkey,
3
Department of Biology,Yüzüncü Yıl University, Van, Turkey,
4
Depatment of Chemistry, Middle East Technical University, Ankara, Turkey,
2
This study was conducted to compare the water and ethanolic shoot extracts of Rheum ribes
with respect to their antiproliferative properties and their effects on CYP1B1 expression. The
extracts were prepared from dried and pulverized plant samples with extraction by distilled
water and ethanol at a ratio of 1:12 (w/v). Human Myeloid Leukemia (HL - 60) cells were
cultured in the presence of varying concentrations of extracts for 72 hr. The percentage of cell
viability was determined by XTT (2,3 - bis(2-methoxy-4-nitro-5-sulfophenyl)-5[(phenylamino) -carbonyl] -2H-tetrazolium hydroxide) assay. Both the water and ethanolic
extracts of R. ribes inhibited the survival of HL-60 cells in a concentration- and timedependent manner. ED50 values of water and ethanolic extracts were calculated as 145.01 ±
0.62 µg/ml and 120.01 ± 0.65 µg/ml, respectively, for 24 hours. HL-60 cells were plated into
T75 flasks at a density of 1x105 cells/ml. Following overnight growth, cells were treated with
the R. ribes extracts for 16 h. The extracts were dissolved in DMSO and diluted with RPMI
1640, to a final concentration of 100 µg/ml of growth medium, so that the final concentrations
of dimethyl sulfoxide in the culture medium were <0.1%. After the treatment, total RNA
isolation was performed for all of the samples, including the non-treated control group. cDNA
was synthesized from the RNAs using Moloney Murine Leukemia Virus Reverse
Transcriptase (M-MuLV-RT). RT-PCR was then performed on the cDNAs using CYP1B1 and
β-actin primer sets. It was found that both the water and ethanolic R. ribes shoot extracts
affect HL-60 CYP1B1 gene expression differentially with respect to non-treated control
groups. This work was supported by Project No. BAP-0811-DPT-2002-K120510.
59 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Akciğer Kanserli Hastalarda TRAIL-R1 Ekspresyonu
A. Yılmaztepe*1, B. Zık2, A. Yağcı3, A. Sevimli4, M. Yılmaz1, M. Karadağ5, A. Ursavaş5, S. Akgöz6, A.
Tokullugil1, E. Ulukaya1.
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya A.D.1 *Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Histoloji
Embiryoloji A.D4 *Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi Histoloji Embiryoloji A.D. 3 * Afyon
Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi Patoloji A.D. 4 * Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs
Hastalıkları ve Tüberküloz A.D. * Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik A.D6
Hücreler iki farklı mekanizma ile ölürler. Nekrozis çeşitli etkenler sonucu gelişen
travmatik bir ölüm şekli iken, apoptozis hasarlı ya da ömrünü tamamlamış hücrelerin güvenli
bir şekilde ölümünü sağlayan genetik olarak kontrol edilen bir ölüm şeklidir. Apoptozis
düzenlenmesindeki bozulma (bu artması veya azalması
şeklinde de olabilir) çeşitli
hastalıklarla beraber seyreder ve kanserde bunlardan biridir. TRAIL (Tümor related apoptosis
inducing ligand) selektif olarak tümörojenik ve transformasyona uğramış hücreleri apoptozise
götürebilir. TRAIL Reseptör Ailesi 5 üyeden oluşur. Bunlar reseptörlerden TRAIL-R1 ve –R2
ölüme yol açan domainlere sahiptir ve apoptozis oluşturur.
Bu çalışmadaki amacımız ölüm reseptörlerinden biri olan TRAIL-R1 (DR4)’ün
akciğer kanserli hastalarda doku ekspresyonunun gösterilmesi, surviyle ilişkisinin
değerlendirilmesi ve tedaviye yanıtla değişimlerinin olup olmadığının gösterilmesidir.
Araştırmaya, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz
Anabilim Dalı poliklinik ve kliniğine başvuran ve bronş kanseri ön tanısı nedeniyle
bronkoskopi endikasyonu olan 42 hasta alındı. Benign hastalıklı kontrol grubuna, 21 astım
veya kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanısı alan vakalar dahil edilirken, sağlıklı kontrol
grubu ise yaşça ve cinsiyet açısından malign vaka grubu ile benzer özellikler taşıyacak şekilde
34 sağlıklı bireyler ile oluşturuldu.
42 malign olgudan sadece 35 olgunun bronkoskopik dokusu değerlendirmeye
elverişliydi. Bu olgulardan da sadece 14’ü tedavi sonrasında tekrar bronkoskopi
yapılmasını kabul etti. Kanserli olguların tedavi öncesi ve tedavi sonrası 24. saatteki
doku TRAIL-R1 ekspresyon şiddeti ve pozitif boyanan hücrelerin ekspresyon yüzdesi
incelendiğinde; tedavi ile ne TRAIL-R1 ekspresyon şiddeti ne de TRAIL-R1 pozitif
boyanan hücrelerin yüzdesi yüzdesi arasında anlamlı farklılık saptanmadı (sırasıyla
p=0.351 ve p=0.099). Fakat TRAIL-R1 ekspresyon yüzdesi (32.9±35.4) tedavi sonrasında
(45.7±29.6) tedavi öncesine göre yaklaşık % 20 kadar artmış bulundu. Malign olguların
TRAIL-R1 ekspresyon yüzdeleri tedavi yanıtlarına göre incelendiğinde; Tedavi yanıtına
göre TRAIL-R1 ekspresyon değerleri incelendiğinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark
saptanmadı. Hastaların TRAIL-R1 ekspresyonlarının varlığına göre ortalama sağkalım
süreleri Kaplan-Meier Analizi ile istatistiksel açıdan incelendiğinde aralarında anlamlı
bir fark saptanmadı. Hastalar tanılarına göre küçük hücreli ve küçük hücreli dışı
akciğer kanserli (KHDAK) vakalar olarak gruplandırılarak ekspresyon yüzdeleri
incelendiğinde TRAIL-R1 ekspresyon yüzde değerlerinin KHDAK’li vakalarda anlamlı
miktarda daha yüksek olduğu gözlendi ( p=0,025).
Sonuç olarak bu çalışmadaki bulgular bu tezi desteklemede yetersiz kalsada
TRAIL ligandı ve ölüm reseptörleri kanser tedavisinde ümit vaat etmektedir ve daha
geniş hasta gruplarına çalışmalar yapılmasına ihtiyaç vardır.
60 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
KRONİK MYELOSİTER LÖSEMİDE SİTOKİN GENLERİNDE TEK NÜKLEOTİT
POLİMORFİZMİ
Kürşat Özdilli1,3, Sacide Pehlivan2,, Yeliz Duvarcı3, Fatma Oğuz3, Tuğçe Sever2 ,Mustafa Pehlivan4, Halim
İşsever5 ,Mahmut Çarin2
1
Haliç Üniversitesi , Sağlık Bilimleri Enstitüsü
2
Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD,
3
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Tıbbi Biyoloji ABD
4
Gaziantep Üniversitesi, Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD, Hematoloji Bilim Dalı
5
İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı ABD
İmmün sistem hücreleri arasındaki ilişkiler sitokin olarak adlandırılan solubl
mediatörler ile kontrol edilir. Sitokinler lokal veya sistemik olarak immün yanıtı
desteklemenin yanında hematopoiesis olayını da düzenlerler. Normal şartlar altında
TNF-a aktive monositler ile, IL-10 ise monosit ve lenfosit gibi çeşitli hücre tiplerinden
salınırlar. Koloni- stimule edici faktörler ile de myeloid lösemi hücrelerinin büyümesi ve
proliferasyonu uyarılır. Sitokin üretimi, polimorfik gen bölgelerince düzenlenir ve bu
bölgeler ayrıntılı olarak tanımlanmıştır. Sitokin molekülü veya onun reseptöründeki tek
aminoasit değişikliği, yüksek bağlanma afinitesinde azalma gibi fonksiyon kayıplarına
veya büyük değişikliğe neden olabilir. Sitokin genotipinin, sitokinlerin üretilmesini
etkilediği in vitro çalışmalarda da gösterilmiştir. Son yıllarda, sitokin gen bölgeleri ve
bunların hastalıklar ile ilişkileri yoğun olarak incelenmektedir. Bizde bu çalışmada
kronik myeloid lösemili hastalarda sitokin genlerindeki tek nükleoit polimorfizmleri
sonucu ortaya çıkan sitokin genotiplerini incelemeyi amaçladık. Bu çalışmaya 300
sağlıklı kontrol ile 67 KML hastası (53 erişkin, 14 çocuk ) dahil edildi. Beş farklı sitokin;
tümor necrosis factor (TNF)-a (-308), transforming growth factor (TGF)-b (kodon 10,
25), interleukin (IL)-10 (-1082, -819 and -592), IL-6 (-174) ve Interferon (IFN)-g (+874)
genlerindeki 8 tek nükleotit polimorfizmi (SNP) “diziye özgü primerler ile PCR “
amplifikasyonu yöntemi ile belirlendi. İncelenen tüm lokuslarda sitokin genotip
frekanslarının Hardy-Weinberg eşitliğine” uygun olduğu görüldü. Hasta ve kontrol
grubunda en sık rastlanan genotipler ve frekanslarını TNF-a, GG hastalarda % 85 kontrolde
%91,04; IL-6, GG hastalarda %59 kontrolde %67,16; IFN-g TA hastalarda %46 kontrolde
%53,73; TGF-b (kodon 10), TC hastalarda %51,67 kontrolde %56,72; TGF-b (kodon-25) GG
hastalarda %81,33 kontrolde %83,58; IL-10 (-1082) GA hastalarda %43,67 kontrolde AA
%47,76; IL-10 (-819), CC hastalarda %51 kontrolde CC ve CT %46,27; IL-10 (-592) CC
hastalarda %51 kontrolde CC ve CA %46,27 olarak saptandı fakat istatistiksel olarak
anlamlılık bulunamadı. Çeşitli çalışmalarda görülen TGF-b ve IL-10 genotipleri ile KML ilişkisi
bu çalışmada gösterilememiş olup, çalışmaya hasta sayısı arttırılarak devam edilecektir.
61 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
The Differential Anticancer Effects of Green Tea
in Estrogen Receptor-Positive and Estrogen
Receptor-Negative Human Breast Cancer Cell
Lines
Ferda Arı1, Arzu Yılmaztepe Oral2, Mustafa Z. Özel3,
Özkan Kutlular3, Engin Ulukaya2
1
Uludag University, Biology Department of Science and Art Faculty, 16059, Bursa, Turkey
2
Uludag University, Biochemistry Department of Medical School, 16059, Bursa, Turkey
3
The University of Pamukkale, Chemistry Department, Faculty of Science and Arts, 20017,
Denizli, Turkey
Introduction:Tea [Camellia sinesis (Theacacea)] is one of the most-consumed beverages
worldwide. In vivo and in vitro experimental studies have demonstrated anticancer
activity for green tea, including inhibitory effects on tumor formation, growth, invasion
and metastasis. Epidemiological studies suggest that increased consumption of green tea
is also related to improved prognosis of human breast cancer.
Aim: In this study with two different breast cancer cell lines (MCF-7 and MDA-MB-231) in
terms of the estrogen receptor status, we evaluated the growth inhibition of green tea and its
combinations with anticancer drugs which are used for the classical of breast cancer therapy.
Our results suggest that the effect of green tea depends on the estrogen-receptor status of the
breast cancer cell line.
Methods: Breast cancer cell lines, called MCF-7 (estrogen receptor-positive) and MDAMB-231 (estrogen receptor-negative), were cultured. Green tea extract was prepared by
superheated water extraction methods. The drugs tested were 5-flourouracil (5-FU), 4-HC
(4-hydroperoxycyclophosphamide, the active metabolite of cyclophosphamide),
epirubicine as well as combinations of these drugs (FEC). Cells were treated with different
doses of green tea with 0,002 % (w/w) as the highest dose and 0,00001 % (w/w) as the
lowest dose. Cells were also treated with 0.0002 % (w/w) green tea in combination with
the increasing doses of the other anticancer drugs. This dose (0.0002 %) was found to be
equivalent to approximately IC50 value in the MDA-MB-231 breast cancer cell line. All the
cells were treated for 72 h. The growth inhibition by green tea was tested by the MTT
assay in which the number of alive cells is proportional to the amount of formazan
produced by the cells, which is measured by ELISA.
Results: Green tea treatment resulted in a dose-dependent inhibition of cell growth in MDAMB-231 cell line. However it did not show any inhibition effect in MCF-7 cell line. Green tea
further increased the cytotoxic activity of classical FEC treatment at the lowest doses in
MDA-MB-231 cell line. However, as contrast, it diminished the effect of FEC treatment in
MCF-7 cell line. These findings suggest that the effect of green tea depends on the estrogenreceptor status of the breast cancer cell line.
Discussion: In conclusion, the focus of future research regarding green tea and its possible
role in cancer research should be on the combinations of green tea with some anticancer drugs
used for breast cancer chemoprevention and treatment, by taking the estrogen receptor status
into account. Further investigation into possible hormonal effects of green tea at a molecular
level should provide a better understanding of the role of green tea in the treatment of breast
cancer.
62 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Morinda citrifolia (Noni) ve Doxorubicin (DOXO)’in Balb-c Farelerde Ehrlich Ascites
(EAC) Tümör Büyüklüğü ve Apoptoz Üzerine Olan Etkisi
1
Elif İlkay Taşkın, 2Kadriye Akgün-Dar, 2Ayşegül Kapucu, 3Korhan Altunbaş, 1Hüsniye
Doğruman, 4Hakan Eraltan, 5Engin Ulukaya
1
İstanbul Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İstanbul
Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, İstanbul
3
Afyon Kocatepe Üniversitesi, Histoloji Embriyoloji Anabilim Dalı,
4
Azerbaycan Üniversitesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, Bakü
5
Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı, Bursa
2
Noni, 2000 yıldan beri Polinezyalılar tarafından halk yapımı ilaçlarda kullanılmaktadır.
Antikanser aktivitesi dahil, geniş terapötik etkilerinin olduğu hem klinik hem de hayvan
modellerinde gösterilmiştir. Noni’nin kanserin başlangıç evresinde önleyici etkisi olduğu
bildirilmiştir. DOXO, bir antrasiklin ilaçtır ve farklı kanser tiplerinin tedavisinde yaygın
olarak kullanılmaktadır. Çalışmamızda, Noni’nin fareye özgü meme tümörü EAC ile
oluşturulan solid tümör modelinde tümör gelişimi ve apoptoz arasındaki ilişkiyi incelemeyi
amaçladık. Bu çalışmada toplam 31 adet Balb-c soyu dişi fare kullanıldı. Deney düzeni;
Kontrol (n=7), Noni (n=8, 0,5 ml/bw gavaj), DOXO (n=8, 3x3mg/kg, i.p), DOXO+Noni
(n=8, 3x3mg/kg i.p+0,5 ml/bw gavaj) şeklinde oluşturuldu. 2.5x106 EAC hücresi hayvanların
ense bölgesine inoküle edildi. Noni inokülasyon başlangıcıyla birlikte sakrifikasyona kadar
her gün gavaj yoluyla verildi. DOXO inokülasyondan 2 gün sonra uygulanmaya başlandı. 14
günlük deney süresi sonunda, hayvanlar servikal dislokasyonla sakrifiye edildi. Tüm
hayvanlardan alınan tümörlerin büyüklükleri ölçülerek dokular rutin laboratuar yöntemlerinin
ardından parafine gömüldü. 4μm kalınlığında alınan kesitler immünohistokimyasal olarak
kaspaz 3 (1/100 oranında) ile boyandı. Tümör büyüklüklerinde Noni, DOXO, DOXO+Noni
gruplarında, kontrolle karşılaştırıldığında belirgin bir azalma görüldü (p<0.001). Apoptoz
varlığını gösteren kaspaz-3 sonuçları da tümör büyüklükleri ile ters orantılı olarak artmıştı.
Bu çalışmada, Noni ve DOXO’nun EAC üzerindeki antikanser etkileri, tek başına ve birlikte
uygulandıklarında birbirine çok yakındı. Sonuçlar, Noni’nin antikanser ilaçlar ile birlikte
güvenilir bir şekilde kullanılabileceğini düşündürmektedir.
63 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
KANSER KÖK HÜCRESİ VE NOTCH YOLAĞINDA UMUT VEREN ORTAK EMBRİYONİK
DÖNEM İNHİBİSYONU
Gülperi Öktem*, Serap Uslu*, Ayşegül Uysal*, Ayhan Bilir**, Mine Ergüven***, Çağ Çal ****
* Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji A.D
** İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji A.D
*** İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakultesi Biyokimya Anabilim Dalı
**** Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji A.D
Embriyogenezis sürecinde işlev gösteren moleküllerin onkojenik transformasyonda da aktif rol oynadığını
bilinmektedir. Uzun süre önce tanımlanan Notch molekülünün reseptörü (Notch 1-2-3-4) ve ligantları (Delta 1-34, Jagged 1-2) membran ile ilişkilidir ve hücreler arası ilişkilerde notch sinyal iletisinin rolünü gösterir. Ayrıca
gelişim sürecinde Notch diğer sinyal ileti yolaklarının ilişkilerini de düzenler ve hücre kaderinin
belirlenmesinde, kök hücre devamlılığının sağlanmasında, embriyonik ve postnatal dokularda farklılaşmanın
başlamasında etkilidir. Erişkin dokularında bu etkilerin aksamasıyla Notch, onkogen veya tümör baskılayıcı gen
olarak etki eder.
Kanser Kök Hücreleri (KKH), pek çok özelliğiyle kök hücreye benzeyen kanser hücreleridir. Bu benzerliklerden
dolayı, kanser patogenezinin aydınlatılmasında KKH ve notch ilişkisinden yararlanmak akılcı bir yaklaşımdır.
Akımsitometresinde Hoechst 33342 ile boyanan az sayıdaki KKH “side population” olarak tanımlanır. Ca+2 kanal
blokeri olan verapamil “Side population” hücrelerini tamamen ortadan kaldırabilmektedir. Bu nedenle, verapamil
uygulamalarının embriyonik gelişime etkilerini ve etki mekanizmalarını belirlemek tedaviye dirençli KKH’ nin
yok edilmesi için yeni tedavi seçeneklerinin üretilmesinde yol gösterici olabilir.
Çalışmanın amacı; KKH’ sini, tamamen yok eden verapamilin subletal dozlarının embriyogenezis sürecindeki
kök hücreler üzerine etkilerini inceleyerek Notch yolağındaki olası değişimleri saptamaktır.
Araştırmanın başında gebe ratlara yüksek doz verapamil uygulanarak oluşan düşüklerin kaçıncı embriyonik gün
ve hangi dozda ilaçla gerçekleştiği belirlendi. Belirlenen doz gebeliğin 9. gününden (E9) itibaren 2x10mg/kg/gün
verapamil olarak uygulandı.Gebe ratlar (E18) ve (E21) günlerde sakrifiye edilerek fötal böbrek dokuları alındı.
Kök hücrelerin embriyogenezis sırasındaki değişimi, bir protoonkogen olan ve projenitör hücre belirleyicisi
olarak kullanılan c-kit reseptör tirozin kinaz (CD 117) ile, Notch yolağı Notch 1 reseptörü, Delta 1 ve Jagged 1
ligantlarındaki değişiklikler gösterilerek immunohistokimyasal olarak saptandı.
Verapamilin, kök hücre ve Notch yolağı üzerindeki inhibitör etkisinin her iki embriyonik günde de görülmesine
karşın özellikle (E21)’ de bu etki belirgin olarak artmaktadır. Böbrek dokusunda glomerüler ve tübüler alanlarda
c-kit immunoreaktivitesi azalmıştır. Notch 1, Jagged 1 ve Delta 1 expresyonunda da azalma saptanmıştır.
KKH’ ne bağlı oluşan direncin ortadan kaldırarak kanserin tedavi edilmesini hedefleyen çalışmalar giderek
yoğunlaşmaktadır. Embriyonik dönemden itibaren Kök Hücre ve Notch yolağındaki ortak inhibisyonun
tanımlanması yeni invitro araştırmalarla desteklenmesiyle kanser tedavisi için umut verici gelişmeler
yaşanacaktır.
64 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
MESANE KANSERLİ HASTALARDA KARDEŞ KROMATİD DEĞİŞİMİ (KKD) SIKLIĞI
E. SAKALLI ÇETİN1, P. KOŞAR1, A. KOŞAR2, N. ÖZÇELİK1.
Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji A.Dave Üroloji ADb, Isparta, TÜRKİYE.
Giriş: Mesane tümörleri, tüm malign hastalıkların %2’sini oluşturur ve ürolojide en
sık rastlanılan tümörlerden biridir. Üroepitelyal tümörlerin ise %90’ını oluşturmasına rağmen,
solid dokularda kültür koşulları zor olduğundan kromozom çalışmaları fazla yapılmamış,
ancak hastalıkların moleküler genetiği konusunda son yıllarda ilerlemeler kaydedilmiştir.
Kromozom kırıkları ile birlikte seyreden ve kansere yakalanma riski fazla olan hastaların
lenfositlerinde yüksek sıklıkta kardeş kromatid değişimi (KKD) gözlenmesi, araştırıcıları
insan kanserlerinde KKD çalışmalarına yönlendirmiştir.
Amaç: Çalışmada, patolojik evrelendirilmesi yapılmış ve mesane kanseri teşhisi
konmuş olgularda, operasyon öncesi, periferal kan lenfositlerinde KKD oranını birebir kontrol
bireyleri ile karşılaştırmak, kanser evreleri ve sigara içimi gibi faktörlerin KKD’ni etkileyip
etkilemediğini saptamak amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Klinik teşhis, pelvik tomografisi, transrektal USG ve alınan
tümör örneklerinin patolojik incelemesi ile mesane kanseri teşhisi konmuş 23 kanserli olguda
malign kitlenin operasyonu öncesi alınan periferal kan lenfositlerinde KKD analizi
yapılmıştır. Kontrol grubunu ise her olgu için aynı özellik, yaş ve cinsiyetteki sağlıklı bireyler
oluşturmuştur. Kanser evrelerine göre olgular, yüzeyel ve invaziv mesane tümörlü olgular
olarak sınıflandırılmış ve buna göre olguların 8’i yüzeyel ve 15’i invaziv kansere sahiptir.
Sonuç: Mesane kanserli olgularda ortalama KKD değeri 8,7 ±1,5 kontrol grubunda ise
ortalama KKD değeri 7,4 ± 1,2 olarak tespit edildi. Her iki grup arasındaki fark oldukça
anlamlı bulundu (p<0,001). Yüzeyel ve invaziv mesane kanserli olguların ortalama KKD
sıklığı sırasıyla 7,61 ± 1,2 ve 9,1 ± 1,4 olarak tespit edildi. Evreler arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark gözlenirken (p<0,05), sigara içen olgularla sigara içmeyen olgular arasında
istatistiki açıdan anlamlı fark bulunmadı.
Tartışma: Bulgularımız mesane kanserli hastaların, maligniteye yatkınlıkla ilişkili
olması beklenen kromozomal insitabiliteye sahip olduğunu göstermektedir.
65 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
DÜŞÜK DERECELİ GLİOMALARDA MGMT VE P53 EKSPRESYONU İLE
TÜMÖR LOKALİZASYONU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI
1,2
Ata Eren P., 3Uyar S., 4Turan K, 5Kılıç T., 5Pamir M. N ., 3Sav A. ve 1Çırakoğlu B.
1
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji, 2Haydarpaşa Numune Hastanesi
3
Marmara Üniversitesi Nörolojik Bilimler Enstitüsü Patoloji Departmanı
4
Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,
5
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Neuroşirürji Departmanı,
AMAÇ: Düşük dereceli gliomaların cerrahi olarak tamamıyla çıkartılabilmesi için anatomik
yerleşimleri önemli bir faktördür. Prognozu etkileyen en önemli faktör tümör yerleşimiyle
yakından ilişkili olan kalıntı tümör kitlesidir. Düşük dereceli gliomalar sıklıkla ikincil motor
alanlarda yerleşirler ve özellikle oligodendrogliomalar frontal ve temporal lob
yerleşimlidirler. Bu çalışmanın amacı tümörün histopatolojik tipi ile yerleşimi ve biyolojik
yapısı arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır.
MATERYAL VE METOD: Çalışmada Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirürji
bölümüne Nisan 1999- Ocak 2005 tarihleri arasında başvurarak grade II glioma tanısı
nedeniyle ameliyat olmuş ve bilgilendirilmiş onam vermiş 27 bayan ve 21 erkekten oluşan 48
hastaya ait tümör dokusu kullanılmıştır. Hastaların histopatolojik olarak 16’sı
oligodendroglioma, 12’si astrositoma ve 20’si oligoastrositoma tanısıyla tedavi almıştır.
Tümör dokularında yapılan immunohistokimyasal çalışmada Anti-p53 Ab-8 (Klon DO-7 ve
BP53-12, Neomarkers) fare monoklonal antikor (1mg/ml,1:1), Anti-MGMT Ab-1(Klon MT
3.1, Neomarkers) fare monoklonal antikor (1mg/ml,1:1) kullanılmıştır.
SONUÇLAR: Nükleer p53 protein ekspresyonu 48 vakanın 20’sinde (% 41.6) %20’den fazla
bulunmuştur. MGMT ve p53 ekspresyonları arasında ters orantı görülmekle birlikte
istatistiksel analizde anlamlılık saptanamamıştır. Lokalizasyona göre bu tümörler frontal,
parietal, temporal ve intraventriküler olarak gruplandırılmıştır. MGMT ve p53
ekspresyonlarına göre tümörlerin anatomik yerleşimi sırasıyla 0,029 ve 0,014 p değerleriyle
istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.
TARTIŞMA: Bu çalışmada yüksek MGMT ekspresyonu nedeniyle alkilizan ajanlarla
kemoterapiye dirençli olan gliomaların sıklıkla parietal ve temporal loblarda (p=0.029); p53
proteini ekspresyonu artmış olan tümörlerin ise frontal ve temporal loblarda yerleştiği
saptanmıştır (p=0,014). Tümör hücrelerinde belirlenen MGMT ve p53 ekspresyonu arasındaki
ters orantı, DNA tamir proteini MGMT ekspresyonunun azalmasıyla p53 mutasyonuna
yatkınlığın artmış olabileceğini düşündürmektedir. Histopatolojik tanıları hakkında halen
farklı yorumların bulunduğu gliomaların biyolojik yapılarının tümör yerleşimiyle ilişkili
olabileceği düşünülürse hastaların prognozu ve tedavi yöntemleri daha net olarak
aydınlanacaktır. Neden değişik yerleşimli gliomaların değişik karakterde olduğu daha geniş
tümör gruplarında araştırılmalıdır.
66 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
NOS3 GLU298ASP POLİMORFİZMİ İLE MEME KANSERİ RİSKİ ARASINDA
OLASI İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI
İlhan Yaylım-Eraltan a, Soykan Arıkan b, Arzu Ergen
Canan Cacına a ,Turgay İsbir a
a
, Seden Küçücük
c
,Uzay Görmüş a,
a
İstanbul Üniversitesi, Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü, Moleküler Tıp Anabilim
AD,İstanbul, Türkiye.
b
İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Cerrahi Kliniği, İstanbul, Türkiye.
c
İstanbul Üniversitesi, Onkoloji Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
Nitrik oksidin (NO) solid tümör biyolojisindeki rolü halen tam olarak
anlaşılamamıştır. Serbest radikal nitrik oksid apoptozun da önemli bir regülatörüdür. NO’nun
tümör büyüme gelişme, ilerleme veya metastaz olaylarında önemli olduğu düşünülmektedir.
Nitric oxide synthase 3 (NOS3) Glu298Asp gen polimorfizminin meme kanserlerini de içeren
pek çok neoplazma ile ilişkili olduğu bildirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, NOS3 Glu298Asp
polimorfizmini meme kanserli hastalarda araştırmaktı.
Bu amaçla. 49 meme, 64 sağlıklı kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. Çalışma
gruplarımızda NOS3 Glu298Asp polimorfizmleri periferal kan örnekleri kullanarak PCRRFLP yöntemiyle tayin edildi.
Meme kanserli hastalarda NOS3 Glu298Asp genotip dağılımı [TT: 25 (51%), GT: 22
(44.9%), GG: 2 (4.1%)] sağlıklı kontrol grubundan [TT: 30 (33.7%), GT: 34 (38.2%), GG: 25
(28.1%)] istatistiksel anlamlı olarak farklı bulunmuştur (p=0.024). NOS3 T alleli GG li
bireylerle karşılaştırıldığında 1.228 kat artmış meme kanser riski ile ilişkili bulundu ( [OR],
=1.228; 95% [CI] 0.944-2.564).
Sonuçta, NOS3 Glu298Asp polimorfizminin meme kanseri riski ile ilişkili olabileceği
kanısına varılmıştır. Bu veriler, NOS3 Glu298Asp polimorfizmlerinin meme tümörü
gelişiminde önemli rolü olabileceği yönündedir.
67 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
IS THERE ANY ASSOCIATION BETWEEN NOS3 GLU298ASP AND BREAST CANCER
RISK
İlhan Yaylım-Eraltan a, Soykan Arıkan b, Arzu Ergen
Canan Cacına a ,Turgay İsbir a
a
, Seden Küçücük c, Uzay Görmüş
a
a
Institute of Experimental Medicine, Department of Molecular Medicine, İstanbul University,
Turkey
b
Istanbul Research and Education Hospital, Surgery Clinic, Istanbul Turkey.
c
İstanbul University, Institute of Oncology, Istanbul, Turkey.
SUMMARY
The role of NO in solid tumour biology is not yet fully understood. The free radical
nitric oxide (NO) is an important regulator of apoptosis. It was speculated that NO plays
important roles in growth, progression, or metastasis of tumour. It is known that nitric oxide
synthase 3 (NOS3) Glu298Asp polymorphisms have been associated with various
neoplasms,including breast cancer. The objective of this study was to examine NOS3
Glu298Asp polymorphisms in patients with breast cancer.
For this purpose, 49 patients with breast cancer and 64 healthy controls were included
in the study. NOS3 Glu298Asp polymorphisms in our study groups were genotyped by PCRRFLP using peripheral blood samples.
NOS3 Glu298Asp genotype distribution in the breast cancer patients [TT: 25 (51%),
GT: 22 (44.9%), GG: 2 (4.1%)] was statistically different from the healthy control group [TT:
30 (33.7%), GT: 34 (38.2%), GG: 25 (28.1%), p=0.024]. NOS3 T alleles were significantly
associated with a 1.228 fold increased risk of breast cancer compared with those with GG
genotypes (odds ratio [OR] =1.228; 95% confidence interval [CI] 0.944-2.564).
We conclude that NOS3 Glu298Asp polymorphism may be associated with breast
cancer risk. These data support the hypothesis that NOS3 Glu298Asp polymorphisms may be
important role for breast carcinogenesis.
68 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Effects of Methylene-tetrahydrofolate Reductase Polymorphisms on Bladder Cancer
Risk, tumor grade and tumor stage
1
Nilüfer Bozkurt,2 Bülent Yiğit,3Fehmi Narter, 1Hülya Yılmaz, 1Özlem Timirci,1Turgay
İsbir
1
Institute of Experimental Medical Research, Department of Molecular Medicine, Istanbul
University, Istanbul, TURKEY
2
Renal Transplantation Unit Haydarpasa Numune Research and Educational Hospital ,
Istanbul, TURKEY
3
Urology Clinic, Uskudar State Hospital, Istanbul, TURKEY
Background: Methylene tetrahydrofolate reductase (MTHFR) is the enzyme involved in
folate an methyl group metabolism and catalyses the irreversibl reduction of 5,10methylenetetrahydrofolate to 5-methyltetrahydrofolate. Two common polymorphisms
identified in the MTHFR gene have been associated with cancer. The best charecterised
is a missense mutation consisting of a C
T substitution at bp 677 that produces an
alanine to valine amino acid substitution within the predicted catalytic domain of the
MTHFR enzyme. Several studies showed that MTHFR 677T allele is associated with
colorectal,breast and bladder cancer.
Method: This study was designed to investigate, in the Turkish population, an
association of MTHFR C677T polymorphism and the risk of bladder cancer, tumor
grade and tumor stage.
Our study was carried out in 70 patients with bladder cancer (59 men, 11 women) and 107
control subjects(67 men, 40women). MTHFR C677T genotypes were determined by PCRRFLP techniques.
Results: The C allele may have detrimental and the T allele may have protective effect on
bladder cancer (p=0.043).Patients with the T allele showed a higher prevalence of early stage
bladder carcinoma when compared to the patients with CC genotype and the detrimental
effects of the C allele both in late stage carcinoma and high grade metastasis (frequency of
CC vs T+ genotype is 62.5% vs. 52.6% in high grade metastasis which is high but not
statistically significant), were observed. We also found that all 3 patients with TT genotype
have early stage bladder carcinoma.
Conclusion: The risk of bladder cancer development, tumor stage and tumor metastasis in
Turkey may be associated with genetic variation in the MTHFR C677T genotypes and may
be used as an important biomarker for further studies.
Key words. Methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR) gene polymorphism, bladder
cancer, tumor grade, tumor stage
69 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
HT-29 Kolon Kanseri Hücrelerinde TNF-alfa ve TGF-beta’nın Karbonik Anhidraz 9
mRNA Düzeyine Etkilerinin Belirlenmesi
Rahşan ILIKÇI SAĞKAN2 *, Feray KÖÇKAR1, Ali ŞENGÜL 2
1
Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Moleküler Biyoloji ABD,
Çağış kampusü, BALIKESİR
2
GATA, İmmunoloji ABD, ANKARA
Karbonik anhidrazlar, çinko içeren, geri dönüşümlü olarak karbon dioksitin
hidratasyonu reaksiyonunu (CO2 + H2O ↔ HCO3 + H) katalizleyen enzimlerdir.. Evrimsel
açıdan ilişkisiz beş gen ailesi (α-, β-, γ-, δ- ve ε-) ile temsil edilirler. α-CA lar, farklı hücre
lokalizasyonları, farklı dokularda dağılımları ve fonksiyonları vardır. pH dengesi, iyon
transportu, solunum, glukoneogenezis, kemik reabsorbsiyonu, renal asidifikasyon,
serebrospinal sıvı ve gastrik asit oluşumu gibi biyolojik olaylarda rol alırlar. CA IX, ilk
dönemde tümörle-ilişkili membran antijeni MN olarak tanımlandı ve serviks karsinoma hücre
hattı HeLa’ da belirlendi. CA IX, gastrointestinal epitel hücrelerinin bazolateral plazma
membranında normal olarak ekspre olur. Bu protein, mide mukozası ve mesanede aşırı
derecede ekspre olur. Barsak epitelinde en yoğun ifadesi, duodenum ve jejenumda
gözlenirken rektumda gittikçe azalır. Mide epitelinin aksine, barsak epitelindeki protein
ifadesi, hızlı çoğalan bölgede gözlenir.. Anormal olarak yüksek CA IX ekspresyonu, CA IXnegatif dokulardan orjinlenen çoğu karsinomada gözlenmektedir. CA IX-pozitif hücrelerde,
Serviks, akciğer, renal kanserlerde ekspresyonu yüksektir. CA IX pozitif dokulardan
orjinlenen tümörlerde CA IX ekspresyonu genellikle yoktur. Bu nedenle farklı tümör
tiplerinde CA9’un ekspresyonu farklılık göstermektedir.
Bu çalışmada, kolon adenokarsinom hücre serisi (HT-29) üzerinde çeşitli sitokinlerin
(TNF-alfa ve TGF-beta) CA IX ve mRNA ekspresyonlarına etkisi Real-time RT-PCR tekniği
kullanılarak araştırılmıştır.
70 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Bortezomib Activity On A Myelodysplastic Cell Line (p39): A Microarray Study.
Hakan Savli*,1 Sara Galimberti,2 Martina Canestraro,2 Giuseppe A. Palumbo,3 Balint Nagy,4
Francesco Di Raimondo,3 Mario Petrini.2
1 Department Of Medical Genetics, Medical Faculty, University Of Kocaeli, Turkey.* 2 Oncology Dep,
Hematology Division, University Of Pisa, Pisa, Italy * 3hematology Division, University Of Catania,
Catania, Italy* 4first Department Of Obstetrics And Gynaecology, Semmelweis University, Budapest,
Hungary.
NF-kB has been reported to be constitutively activated in P39 cell line (a myelomonocytic cell line) and in MDS
cases with higher risk of transformation. Another gene whose expression levels have been reported to play a
relevant prognostic role in MDS is WT1. Two NF-kB binding sites within the WT1 promoter have been
reported; thus, we decided to assess if a compound able to inactivate NF-kB would be also able to down-regulate
the WT1 expression. Finally, we performed microarray and real-time quantitative PCR assays for understanding
the molecular pathways more significantly affected by this treatment. For gene expression studies, samples were
hybridized on Whole Human Genome Microarray (Agilent). The genes identified as de-regulated by bortezomib
were then analyzed for network and gene ontology by Ingenuity Pathway Analysis software. Results have been
confirmed by using the TaqMan® Low Density Array Human Apoptosis Panel. Bortezomib inactivated NF-kB,
and exerted an anti-proliferative and pro-apoptotic effect by blocking cell cycle in the G2 phase. It increased the
release of reactive oxygen species and down-regulated the WT1 expression. In the untreated P39, 84 of the 93
genes involved in the apoptosis pathway and represented in the Taqman Low-Density Arrays were expressed.
After 12h-treatment, bortezomib up-regulated DIABLO and NFKBIB, (a NF-kB inhibitor), and down-regulated
NF-kB1, NF-kB2, and BIRC1, an anti-apoptotic gene. Moreover, microarray assays showed that the PPAR, P53,
IL6, IL2, hypoxia, Huntington’s disease, TLR and cell cycle were the pathways more significantly modified.
Among down-regulated genes, JUN, HSP70 and HSP90 would be relevant. Indeed, high levels of HSPs have
been reported to negatively condition the overall survival of patients with high-risk MDS.Other genes downregulated were CREBBP, PMAIP1, SPP1, and some adhesion molecules, such as ICAM1. Even reduction of
integrins could be a relevant effect exerted by the proteasome inhibitor, because higher serum levels of ICAM1
have been reported to be associated with high-risk MDS and to negatively condition the survival. These results
suggest the possible use of proteasome inhibitors in treatment of high-risk MDS. In vivo trials will be useful to
confirm this hypothesis.
71 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Histone Deacetylase Inhibitor Itf2357 Exert Significant Anti-proliferative And
Pro-apoptotic Effects On The P39 Cell Line.
Hakan Savli*,1 Sara Galimberti,2 Martina Canestraro,2 Giuseppe A. Palumbo,3 Balint Nagy,4
Francesco Di Raimondo,3 Mario Petrini.2
1 Department of Medical Genetics, Medical Faculty, University of Kocaeli, Turkey.* 2 Oncology Dep,
Hematology Division, University of Pisa, Pisa, Italy* 3Hematology Division, University of Catania,
Catania, Italy* 4First Department of Obstetrics and Gynaecology, Semmelweis University, Budapest,
Hungary.
ITF2357 is a new histone deacetylase inhibitor that has been recently reported to induce apoptosis in myeloma
and acute leukemia. We assessed if ITF2357 would exert an anti-proliferative and pro-apoptotic effect on a
myelo-monocytic cell line (the P39). Samples were hybridized on Whole Human Genome Microarray (Agilent).
The genes identified as de-regulated by bortezomib were then analyzed for network and gene ontology by
Ingenuity Pathway Analysis software. Results have been confirmed by using the TaqMan® Low Density Array
Human Apoptosis Panel With an IC50 of 0.8 mcM, ITF2357 was able to inhibit proliferation and induce
apoptosis of P39 cells. ITF2357 blocked cell cycle in the G1 phase at low dose (0.5 mcM) and in the G2 phase at
higher dose (0.8 mcM). The production of reactive oxygen species (ROS) was significantly increased after
exposure to this histone deacetylase inhibitor. In the untreated P39, 84 of the 93 genes involved in the apoptotic
pathway and represented in the Taqman Low-Density Arrays were expressed. After 12h-treatment, ITF2357
down-regulated 9 genes and up-regulated 11 genes. After 24 hours, ITF2357 down-regulated 48 genes and upregulated 3 genes only. Among down-regulated genes, BAD, BCLXL, BCL2, BCL2L10, whereas APAF1 was
significantly up-regulated. IL6, IL10, inflammation, NF-kB, PDGF, TGFbeta and apoptosis were the pathways
more significantly modified. Among the down-regulated genes, JUN, NF-kB, TNFalpha, IL1beta could be
clinically relevant. Indeed, IL1beta has been reported to induce activation of NF-kB, with consequent cell
proliferation in acute leukemia; consequently, a down-regulation of IL1beta expression, in addition to the direct
down-regulation of NF-kB, could suggest an anti-proliferative effect in MDS. Moreover, TNFalpha plays a wellknown pathogenetic role in MDS: it induces apoptosis in the maturing cells causing pancytopenia, but also
stimulates the proliferation of the primitive progenitors, accounting for the hypercellular bone marrow frequently
observed in MDS. The ability of ITF2357 of down-regulating TNFalpha expression would be also relevant.In
summary, biological results and gene expression assays suggest the possible use of histone deacetylase inhibitors
in treatment of high-risk MDS.
72 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
BORTEZOMIB COMBINED WITH HISTONE DEACETYLASE INHIBITOR ITF2357
OR ARSENIC TRIOXIDE EXERTS SYNERGISTIC ANTI-PROLIFERATIVE AND
PRO-APOPTOTIC EFFECTS IN P39 CELL LINE.
Hakan Savli*,1 Sara Galimberti,2 Martina Canestraro,2 Giuseppe A. Palumbo,3 Balint Nagy,4
Francesco Di Raimondo,3 Mario Petrini.2
1 Department Of Medical Genetics, Medical Faculty, University Of Kocaeli, Turkey.* 2 Oncology Dep,
Hematology Division, University Of Pisa, Pisa, Italy* 3 Hematology Division, University Of Catania,
Catania, Italy* 4 first Department Of Obstetrics And Gynaecology, Semmelweis University, Budapest,
Hungary.
NF-kB is constitutively activated in the P39 cell line and its activity levels are higher in advanced
myelodysplastic syndromes (MDS), with a higher risk of transformation into acute leukemia. Bortezomib is able
to inactivate NF-kB, exert an anti-proliferative and pro-apoptotic effect, increase release of reactive oxygen
species and block cell cycle in the G2 phase. Because others Authors reported a synergistic anti-proliferative
effect exerted by the histone deacetylase inhibitor vorinostat plus bortezomib, we co-incubated P39 with
bortezomib and ITF2357. Then, because arsenic trioxide (ATO) has been reported to inactivate NF-kB and offer
hematological improvement in MDS, we decided to combine bortezomib with ATO.Samples were hybridized on
Whole Human Genome Microarray (Agilent). The genes identified as de-regulated by bortezomib were then
analyzed for network and gene ontology by Ingenuity Pathway Analysis software. Results have been confirmed
by using the TaqMan® Low Density Array Human Apoptosis Panel. Bortezomib/ITF2357 and bortezomib/ATO
exerted synergistic anti-proliferative and pro-apoptotic effects, synergistic increase of ROS production and
down-regulation of the WT1. EMSA assays showed that NF-kB, inactivated by each of these drugs, was not
inactivated by the association bortezomib/ITF2357. The microarray experiments showed that several NF-kB
inhibitors, such as IKB and BCL3, were down-regulated by the combination of bortezomib/ITF2357. When P39
were co-incubated with bortezomib/ATO, PPAR, P53, IL6, IL2, hypoxia, Huntington’s disease, TLR and cell
cycle were the pathways more significantly modified. Moreover, bortezomib+ATO down-regulated SHC1, MLL,
ITGAV; BCRA2, whereas SPP1 (osteopontin, target for P53, pro-apoptotic) resulted up-regulated. Moreover,
only when combined with ATO, bortezomib increased the down-regulation of HMOX1, ICAM1, JUN, and
PMAP1. In summary, biological results and gene expression assays suggest the possible use of bortezomib
combined with proteasome inhibitors or arsenic trioxide in the treatment of high-risk MDS.
73 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Quantification Of The Eight Genes (bcl2, Bcl-xl, Bcl-w, Bax, Bik, Myc, Cyclin
D1, Cyclin D2) In Chronic Myeloid Leukemia Patient Samples.
Savli H (1)*, Çine N(1), Sünnetçi D(1), Gönüllü E (2), Kurtaş O (3), Hacihanefioğlu A (2).
(1) Department Of Medical Genetics- Faculty Of Medicine- University Of Kocaeli- Turkey* (2)
Department Of Haematology- Faculty Of Medicine- University Of Kocaeli- Turkey* (3) Department Of
Forensic Medicine- Faculty Of Medicine- University Of Kocaeli- Turkey
Using a quantitative real- time PCR (LightCycler), we analyzed expression levels of the eight genes ( bcl2, bclxl, bcl-w, bax, bik, myc, Cyclin D1, Cyclin D2) in nine Chronic Myeloid Leukemia patient samples. Relative
quantification data obtained from PCR products of cDNA portions. Results were compared to six healthy
controls. We found down-regulated expression levels of these eight genes. Target genes were down-regulated by
the factor 225 for Cyclin D1, 114 for Cyclin D2, 98 for Bcl-w, 57 for Bik, 11 for Bcl-2, 10 for Myc, 8 for Bax, 6
for Bcl-xl. Our preliminary results were indicated that down-regulated levels of cyclin D1, Cyclin D2 and bcl-w
genes have not got clear correlations with the proliferation properties of leukemic cells.
74 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Insan Lösemi Hücrelerine Gen Aktarımının Optimizasyonu
Güneş Esendağlı*, Hande Canpınar, A. Lale Doğan, Münir Akkaya, Dicle Güç
Hacettepe Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü, Temel Onkoloji Anabilim Dalı
Amaç: İnsan lösemi hücrelerinin genetik modifikasyonu, bu hücrelerin DNA aktarımına elverişli olmaması
nedeniyle düşük etkinlikle gerçekleşir. Bu çalışmada güvenli ve pratik bir yöntem olan lipozomal transfeksiyon
ile lösemi hücrelerinie gen aktarımında rol oynayan faktörler belirlenmiştir. Bu amaçla; hücre döngüsü fazları,
epizomal mRNA ve protein ekspresyonu, hücre canlılığı ve plazmid DNA’nın hücre içerisine alınma oranı
araştırılmıştır. Yöntem: HL60 (akut premyelositik hücre hattı) ve K562 (kronik myeloid hücre hattı) hücrelerinin
hidroksiüre, üridin, 5’florodeoksiüridin, aphidikolin ve fibronektin varlığında kültürü gerçekleştirildi. Bu
ajanların sub-toksik dozları MTT yöntemi ile, hücre siklusuna ve canlılığa olan etkileri PI-boyama akım
sitometri ile belirlendi. Transfeksiyon, yeşil floresan protein geni (EGFP) taşıyan pIRES2-EGFP (Clontech)
plazmidi ve Lipofectamine2000TM (Invitrogen) lipozomal ajanı kullanılarak (4:1) gerçekleştirildi. EGFP
ekspresyonu akım sitometri ve real-time RT-PCR yöntemi ile, DNA’nın hücre içerisine alınması ise real-time
PCR yöntemi ile araştırıldı. Bulgular: HL60 ve K562’nin farklı transfeksiyon etkinliklerine sahip olduğu
görüldü. Kullanılan ajanlar ve fibronektine bağlanma HL60 hücrelerinde plazmid DNA’nın hücre içerisine
alınmasını artırmaktaydı. Ajanların etkisiyle hücre siklusunun G0/G1 fazında ne kadar artış sağlanmışsa buna
paralel olarak DNA’nın hücre içerisine alınması da o derece yüksek gerçekleşti. K562 hücrelerinin ise siklus
düzenleyici ajanlara daha duyarsız olduğu ve bu ajanlar varlığında hücre içine DNA girişinin kontrole göre
azaldığı belirlendi. Plazmid DNA tarafından kodlanan EGFP ekspresyon düzeyleri (mRNA ve protein)
karşılaştırıldığında ise; ajanlarla manipüle edilmiş HL60 hücrelerinde kontrole göre artış, K562 hücrelerinde ise
azalma yönünde bir dinamik gözlenmiştir. Her iki hücre de fibronektine bağlanarak canlılığını korumuştur.
Sonuç: Lösemi hücrelerine etkin gen aktarımı; G0/G1 fazında senkronizasyon sağlayan, hücre canlılığını
azaltmayan, DNA’nın hücre içerisine girişini ve epizomal gen ekspresyonunu artıran koşullarda mümkündür.
HL60 hücreleri için bu koşul fibronektin varlığında sağlanırken, K562 hücrelerinin tüm bu önşartlara uyumasını
sağlayacak tek koşul belirlenememiştir.
75 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
Pediatrik Tümör Biyobankası Deneyimimiz, Ön Rapor
Safiye Aktas*1, Gülden Diniz2, Ayşe Erbay2, Canan Vergin2, Ragıp Ortaç2, Muhittin Dağ2, Murat
Sürücü2, Bekir Topçu2, Aydan Çavuşoğlu1.
Dokuz Eylül Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Lisans Üstü Eğitim Grubu1, Izmir Dr Behçet Uz Çocuk
Hastalıkları Ve Cerrahisi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi2,
Giriş: Moleküler biyolojik alanda çok hızlı gelişmelerin olduğu günümüzde tümör olgularından elde edilen
biyolojik örneklerin uygun koşullar altında saklanmasının, kısa ve uzun vadede yapılacak olan multidisipliner
araştırmalar için zengin bir kaynak oluşturacağı bilinen bir gerçektir. Ülkemiz tümör biyobankaların
oluşturulmasında geri kalmıştır. Pediatrik tümörlerin erişkin tümörlere göre daha seyrek saptanması bu
tümörlerin araştırma amaçlı saklanmasını daha da gerekli kılmaktadır. Amaç: Bu çalışmada Dr Behçet Uz Çocuk
Hastanesi pediatrik tümör bankasını oluşturma sürecindeki deneyimlerimizin, yaşanılan zorluklar ile birlikte
izlenilen yollar ve saklanmış tümör dokularının kullanılmaya başlanma sürecininin aktarılması amaçlanmıştır.
Metod: Biyobanka oluşturma görüşü yerleşip görüş birliğine varıldıktan sonra alt yapı için patoloji ve hematoloji
laboratuarına azot tankı, -80 derece derin dondurucu, yüksek devirli santrfuj, DNA, RNA spektrofotometre
temini sağlanma çalışmaları yapılmıştır. Yerel araştırma etik kurulundan onay alınmıştır. Taze dokulardan ve
kemik iliği aspirasyon materyallerinden sağlanan örnekler hasta onayı paralelinde saklanmaya başlanmıştır. Veri
kaydı sistemi çalışmaları sürmektedir. Sonuç: Beş yıllık süre içinde biyobankada 52 adet solid tümör, 26 adet
lösemi olgusu biriktirilmiştir. Bu örneklerden başlamış, bir kısmı sonuçlanmış yayın aşamasında in situ
hibridizasyon, PCR temelli, mutasyon ve epigenetik; multidisipliner ikisi tez olmak üzere beş adet çalışma
sürmektedir. Tartışma: Biyobankanın oluşturulma sürecinde işlemin önem ve yararı benimsetilmiştir. Tümör dışı
ilginç olgulara ait örneklerin de saklanması kurumsal hedef haline gelmiştir. Biopsi ya da operasyon sonrası
örneklerin hemen ve taze olarak patoloji laboratuarına ulaştırılması alışkanlığı kazandırılmıştır. Hasta
yakınlarından onay alma işlemi rutine oturmuştur. Biyobanka oluşturulmasında DNA, RNA ekstraksiyon kitleri
ve diğer sarf malzemelerin temini ile ilgili sorun vardır. Bu amaçla araştırma projeleri ile destek bulmaya
çalışılacaktır. Uluslararası standartlara ulaşmada TUBAFROST standart kriterlerinin örnek alınmasına karar
verilmiştir.
76 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
KRONİK ARSENİK İNTOKSİKASYONUNUN İNSAN PLAZMASINDAKİ
BAZI OKSİDATİF PARAMETRELER ÜZERİNE ETKİLERİ
Sait Altıkat*, H.İsa Kuru #, Serap Vural #, Hamide Çavdar #, Sema Yeşil
Dumlupınar Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu, Biyokimya ABD.
Dumlupınar üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü #
#
ÖZET
Arsenik bilinen bir kanserojendir. İnorganik arseniğin solunması akciğer
kanserine, besin yoluyla alınması ise cilt, mesane, böbrek, karaciğer ve akciğer
kanserine neden olabilir. Arsenik ve arsenikli bileşiklerin insanlarda karsinojen
olması nedeniyle içme sularının arsenikle kontaminasyonu, büyük bir halk sağlığı
sorunu yaratır. Arseniğe maruz kalmanın insan sağlığı üzerine genel olumsuz
etkileri arasında kardiyovasküler ve periferal vasküler hastalıklar, gelişme
anomalileri, nöyrolojik ve davranış bozuklukları, diabet, işitme kayıpları, portal
fibrozis, hematolojik bozukluklar (anemi, löykopeni ve eozinofili) ve multipl
kanserler, deri, akciğer, karaciğer, idrar kesesi, böbrek ve kolon kanserleri
sonucu ölüm oranlarında artış görülmektedir .
Bu çalışmadaki hedef, kronik arsenik intoksikasyonunun çoğu kanserli olan
hastaların serumlarındaki MDA, SOD ve CAT enzim düzeylerindeki değişiklikleri
araştırmaktır. Çalışmamızda kontrol ve kronik olarak arseniğe maruz kalmış
kişiler olmak üzere iki grup oluşturuldu. Bu iki grupta oksidatif stres
belirteçlerinden lipit peroksidasyon düzeyi belirlenmesi için MDA değerleri ile
oksidatif enzimlerden süperoksit dismutaz (SOD) ve katalaz (CAT) çalışıldı ve
her iki grubun ortalama ve standart sapma değerleri hesaplandı. Kontrol grubu
ortalama ve standart sapma değerleri MDA (2.861 ± 0.09492), CAT (12.50 ±
0.5401) ve SOD (0.5710 ± 0.01658) olarak hesaplandı. Kronik olarak arseniğe
maruz kalmış kişilerin ortalama ve standart sapma değerleri MDA (3.359 ±
0.2280), CAT (8.836 ± 0.4397) ve SOD (0.3662 ± 0.01026) olarak hesaplandı.
Yapılan istatiksel analizde gruplar arasında değerler karşılaştırılarak iki grup
arasındaki ilişki tespit edilmiştir.
Kronik arseniğe maruz kalan kişilerin MDA düzeyleri arttığı fakat
istatiksel olarak anlamlı (p>0, 05) bir ilişki olmadığı tespit edildi. Bunu yanında
antioksidan enzimlerden katalaz (CAT) ve süperoksit dismutaz (SOD)
aktivitelerinin istatiksel olarak anlamlı bir şekilde (p<0, 0001) azaldıkları bulundu.
77 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
THE EFFECTS OF 100 AND 500 MICROTESLA EXTREMELY LOW FREQUENCY
MAGNETIC FIELDS ON GLIAL CELLS AND OXIDATIVE STRESS
M Zulkuf Akdag*, Suleyman Dasdag*, Engin Ulukaya**, Ali Kemal Uzunlar***,
M Ayberk Kurt****, Abdullah Taskin
Departments of Biophysics* and Pathology***, Medical School of Dicle University,
Diyarbakir. Turkey. Department of Biochemistry **, Department of Anatomy****, Medical
School of Uludag University, Bursa, Turkey Department of Biochemistry ***, Medical
School of Harran University, Urfa, Turkey
The aim of this study is to investigate the effect of 100 µT and 500 µT extremely low
frequency (ELF) magnetic field (MF) on final score of apoptosis in rat’s brain. 40 adult male
Sprague Dawley rats were separated into four groups in this study (cage control: 10, sham
group: 10 and two study groups: 20). Rats in the study (experimental) groups separated
equally into two groups that is 100 µT and 500 µT exposure groups. The rats were confined in
a Plexiglas cage. First experimental group rats exposed to 100 µT while second experimental
group exposed to500 µT extremely low frequency (ELF) magnetic field for 2 hours per day (7
days in a week) during 10 months. For the sham group, the same experimental procedure were
applied to the rats (2 hours / day / 7 days in a week for 10 months), but the ELF generator
were turned off. For the cage control, nothing applied to rats in this group and they completed
their life cycle in the cage during the study period.
Rats sacrificed immediately after last exposure and testes were removed to determine
final score of apoptosis, catalase (CAT), malondialdehyde (MDA), myeloperoxidase (MPO),
total antioxidative capacity (TAC), total oxidant status (TOS) and oxidative stress index.
Final score of apoptosis for the rat brains exposed to 100 µT and 500 µT ELF was not
found statistically significant (p>0.05). However, CAT, MDA, TOS and oxidative stress index
(OSI) were decreased in exposure groups.
In conclusion, we did not find an alteration in final score of apoptosis. However, we
observed that oxidative stress parameters measured in this study affected by the exposure
regimes tested. We therefore conclude that the 100 µT and 500 µT ELF magnetic fields,
which are the limits for public environmental and occupational magnetic field-exposure
guidelines, may alter some biological parameters.
Keywords: Extremely low frequency magnetic field, ELF, caspase-3, brain, oxidative stress
parameters
78 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
THE APOPTOSIS-INDUCING EFFECT OF EXTREMELY LOW FREQUENCY
MAGNETIC FIELD ON SPERMATOGONIA IN SEMINIFER TUBULES
M Zulkuf Akdag*, Suleyman Dasdag*, Ali Kemal Uzunlar**, Engin Ulukaya***,
Arzu Yilmaztepe***
Departments of Biophysics* and Pathology**, Medical School of Dicle University,
Diyarbakir.Turkey. Department of Biochemistry ***, Medical School of Uludag University,
Bursa, Turkey
The aim of this study is to investigate the effect of 100 μT and 500 μT extremely low
frequency (ELF) magnetic field on final score of apoptosis in rat’s testes. 30 adult male
SpragueDawley rats were separated into four groups in this study (sham group: 10 and two
study groups: 20). Rats in the study (experimental) groups separated equally into two groups
that is 100 μT and 500 μT exposure groups. The rats were confined in a Plexiglas cage. First
experimental group rats exposed to 100 μT while second experimental group exposed to500
μT extremely low frequency (ELF) magnetic field for 2 hours per day (7 days in a week)
during 10 months. For the sham group, the same experimental procedure were applied to the
rats (2 hours / day / 7 days in a week for 10 months), but the ELF generator were turned off.
Testes tissues were immunohistochemically stained for the active (cleaved) caspase-3.
Positively stained cells were counted in up-to-ten different areas and the frequency of positive
cells was determined in percentage. Scoring has been made by taking into account both the
intensity of staining and the distribution (extent) of positively staining cells. Therefore, the
expression of the proteins was evaluated by a semi-quantitative scoring system. Final score
for apoptosis of testes in ELF 500 μT group was found statistically significant according to
the sham groups (p<0.05). In conclusion, the results of this study show that ELF 500 μT
magnetic field can alter final score for apoptosis of testes.
Keywords: Extremely low frequency magnetic field, caspase-3, testes, spermatogonia,
seminifer tubules.
79 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
MOBILE PHONE EXPOSURE DOES NOT INDUCE APOPTOSIS ON
SPERMATOGENESIS IN RATS
Suleyman Dasdag, M. Zulkuf Akdag*, Engin Ulukaya**, Ali Kemal Uzunlar***,
Dilek Yegin**
*Department of Biophysics and ***Department of Pathology, Medical School of Dicle
University, Diyarbakir, Turkey
*Department of Biochemistry, Medical School of Uludag University, Bursa, Turkey
Some studies have reported that microwave radiation can have adverse effects on
reproduction. Therefore, the purpose of this study was to investigate the apoptosis inducing
effect of mobile phone exposure on spermatogonia in seminiferous tubules. The study was
carried out on 31 Wistar albino adult male rats. The rats were separated into three groups in
this study (cage control: 10, sham group: 7, and exposed group: 14). For the study group, rats
were exposed to radiation 2 h/day (7 days/week) for 10 months. For the sham group, rats were
placed into the carousel and the same procedure was applied except that the generator was
turned off. For the cage control, nothing was applied to the rats in this group and they
completed their life cycle in the cage during the study period. In this study, rats were
sacrificed after 10 months of exposure and their testes were taken. Testes tissue was
immunohistochemically stained for the active (cleaved) caspase-3. Positively stained cells
were counted in up to ten different areas, and the frequency of positive cells was determined
in percentage. Scoring was done by taking into account both the intensity of staining and the
distribution of positively stained cells. Therefore, protein expression was evaluated by a
semiquantitative scoring system. The final score for apoptosis of testes in the exposed group
was not statistically significant according to the sham and the cage control groups ( p O0.05).
In conclusion, the results of this study showed that 2 h/day (7 days/week) exposure of 900
MHz radiation over a period of 10 months does not affect the active (cleaved) caspase-3
levels in testes, a well-known feature of typical apoptosis.
Key Words: Mobile phone, Apoptosis, Caspase-3, Testes, Seminiferous tubules, Cellular
phone.
80 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
TREND OF APOPTOTIC GLIAL CELLS AND OXIDATIVE STRESS IN
THE BRAIN AFTER THE MOBILE PHONE EXPOSURE
Suleyman Dasdag*, M Zulkuf Akdag*, Engin Ulukaya**, Ali Kemal Uzunlar***,
Ali Rıza Ocak****
Departments of Biophysics* and Pathology***, Medical School of Dicle University,
Diyarbakir. Turkey. Department of Biochemistry **, Department of Anatomy **** Medical
School of Uludag University, Bursa, Turkey.
ABSTRACT
The aim of this study was to investigate the effects of mobile phone exposure on glial
cells in brain. The study carried out on 31 Wistar Albino adult male rats. The rat heads in a
carousel exposed to 900 MHz microwave. For the study group (n:14), rats exposed to the
radiation 2 hours per day (7 days in a week) for 10 months. For the sham group (n:7), rats
were placed into the carousel and the same procedure was applied except that the generator
was turned off. For the cage control (n:10), nothing applied to rats in this group. In this study,
rats were euthanized after 10 months of exposure periods and brains were removed.
Brain tissues were immunohistochemically stained for the active (cleaved) caspase-3,
which is a well-known apoptosis marker, and p53. The expression of the proteins was
evaluated by a semi-quantitative scoring system. However, total antioxidative capacity (TAC),
catalase, total oxidant status (TOS) and oxidative stress index were measured in rat brain.
Final score for apoptosis in the exposed group was significantly lower than the sham
(p<0.001) and the cage control groups (p<0.01). p53 was not significantly changed by the
exposure (p>0.05). The total antioxidant capacity and catalase in the experimental group was
found higher than that in the sham group (p<0.001, p<0.05). In terms of the TOS and
oxidative stress index, there was no statistically significant difference between the groups
p>0.05.
In conclusion, the final score for apoptosis, total antioxidant capacity and catalase in
rat brain might be altered by 900 MHz radiation produced by a generator to represent
exposure of global systems for mobile communication (GSM) cellular. Peak power of the
generator was fixed at 2 W during exposure.
Key Words: Mobile phone, active caspase-3, P53, oxidative stress, brain,
antioxidant
81 NOLU POSTER BİLDİRİSİ
MDA ve MCF-7 Meme Kanseri Hücre Dizilerinde Kalsiyum Kanal Blokeri olan
Verapamilin Dosetaksol, Karboplatin ve Gemsitabin ile kombinasyonunun araştırılması.
Dilek Abi Yeğin1, Arzu Yılmaztepe Oral1, Şeniz Kale1, Ferda Arı2, Engin Ulukaya1
1
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya A.D., Bursa; 2 Uludağ Üniversitesi Fen
Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa
Kemoterapi meme kanserinde yaşam süresini uzatmada başlıca sistemik tedavi
modalitesidir. Tedaviye direnç gelişiminde sıklıkla çoklu ilaç direnci rol oynamaktadır. Çoklu
ilaç direncinin en sık sebebi p-glikoprotein’in aşırı ekspresyonudur.
Bu araştırma tedaviye ek olarak çoklu ilaç direncini inhibe edici ajan olan Verapamil
kullanımının tedavinin etkinliğini artırabileceği hipotezine dayanmaktadır. Bu çalışmada, a.
kemoterapötik ilaçların ve verapamil’in meme kanseri hücreleri üzerine etkilerinin
incelenmesi, b. verapamil ile bu ilaçlar arasında sinerjistik yada additif etkinin olup
olmadığının araştırılması, c. meme kanserinde olası yeni tedavi yaklaşımı bulmaya yönelik
araştırma ve düşük doz kanser ilacı ile verapamil kombinasyonlarının etkisinin araştırılması
amaçlandı.
MDA-MB-231 ve MCF-7
kültüre
edildi.
Hücreler
insan meme kanser hücre dizileri klasik yöntemlerle
Docetaksol,
Karboplatin,
Gemsitabin,
Verapamil,
Docetaksol+Verapamil, Karboplatin+Verapamil, Gemsitabin+Verapamil ilaçları kullanılarak
tedavi
edildiler.
MTT
canlılık
testi
uygulandı.
M30
antijen
ölçümü
yapıldı.
İmmünositokimyasal analiz yapıldı. MDA-MB-231 insan meme kanser hücre dizilerinde ilaç
gruplarına, doz gruplarına ve ilaç-doz etkileşimlerine göre yüzde canlılık ortalamaları farklılık
gösterdiği bulundu. Bu çalışmada ilginç olarak, verapamilin gemsitabinin etkinliğini hücre
tipine bağlı olarak modifiye ettiği bulunmuştur. Sonuç olarak, verapamil kullanımının bu
hücre tiplerinde dosetaksol ve karboplatinin sitotoksik etkinliğini artırdığı bulundu.