2012 Faaliyet Raporu - Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü

“Vergi
usullerinin ıslahı çarelerinin aranmasına da ehemmiyetle devam
olunmalıdır. İyi usul ve iyi tatbikin memnun edici neticelerini vatandas,
hiç bir işte vergi mevzuu kadar hassasiyetle takdir etmez.”
1
İÇİNDEKİLER
1) GENEL BİLGİLER .......................................................................................................................................... 6
1.1 YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR........................................................................................... 7
1.2 BİRİME İLİŞKİN BİLGİLER .................................................................................................................. 8
1.2.1 Fiziksel Yapı: .................................................................................................................................... 8
1.2.2 Örgüt Yapısı : .................................................................................................................................. 8
1.2.2.1 Maliye Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı : ............................................................ 8
1.2.2.2 Genel Müdürlüğümüzün Organizasyon Şeması: .................................................... 9
1.2.2.3 Genel Müdürlüğümüzün Örgüt Yapısı: ...................................................................... 9
1.2.3 Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar ................................................................................................ 10
1.2.3.2 Kütüphane ............................................................................................................................ 11
1.2.3.3 Web Sitesi ............................................................................................................................. 11
1.2.4 İnsan Kaynakları ......................................................................................................................... 11
1.2.5 Sunulan Hizmetler ..................................................................................................................... 14
1.2.5.1 Faaliyetler .............................................................................................................................. 17
1) 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun Hazırlanması ............................. 17
2) Hazırlanan Kanun Tasarıları, Kanun Tasarı ve Tekliflerine Yapılan Katkılar18
3) Kanun Tasarı ve Teklifleri ile İlgili Yapılan Toplantılar ......................................... 22
4) Görüş Verilen BKK Taslakları ............................................................................................ 22
5) TBMM Çalışmalarına Katılım ........................................................................................... 23
6) Soru Önergelerine Cevap Hazırlanması ....................................................................... 23
7) TBMM Dilekçe Komisyonuna Verilen Cevaplar ........................................................ 23
8) Maliye Bakanlığı Stratejik Planının Hazırlanması Çalışmalarına Katılım ...... 23
9) Politika Belirleme Sürecinde Yapılan Araştırmalar ................................................264
10) Yurtiçi ve Yurtdışı Toplantılara Katılım ..................................................................... 25
11) Vergi Konseyi......................................................................................................................... 25
12) YOİKK (Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu) Toplantıları . 28
13) AB Müktesebatına Uyum Nedeniyle Yapılan Mevzuat Çalışmaları................ 29
14) Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Bilgi Değişimi Anlaşmaları ......................... 29
15) Evrak Sistemi ......................................................................................................................... 29
16) Mevzuat Çalışmaları ve Politika Belirleme Sürecinde Görüş ve Önerilerin
Değerlendirilmesi ........................................................................................................................ 31
1.2.6 Yönetim ve İç Kontrol Sistemi ............................................................................................... 31
2
2) AMAÇ VE HEDEFLER ............................................................................................................................... 33
2.1 BAKANLIĞIMIZIN AMAÇLARI VE GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZÜN HEDEFİ.............354
2.2 TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER .............................................................................................. 34
2.2.1 Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü’nün Temel Politika ve Öncelikleri ............364
2.2.2 Temel Politika Metinleri ........................................................................................................375
2.2.2.1. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007–2013) ..........................................................375
2.2.2.2 Katılım Öncesi Ekonomik Program (2011–2013) ............................................... 38
2.2.2.3 Orta Vadeli Program (2011–2013) .........................................................................441
2.2.2.4 Orta Vadeli Mali Plan (2011–2013) .......................................................................463
2.2.2.5 2012 Yılı Programı .........................................................................................................495
2.2.2.6 AB Müktesebatına Uyum Programı (2007-2013) .............................................506
2.2.3 Kamu Gelir Politikası ................................................................................................................ 47
2.2.4 Avrupa Birliğine Uyum Bağlamında Temel Politika ve Öncelikler ........................ 48
3)FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER ........................................................... 49
3.1 MALİ BİLGİLER .................................................................................................................................... 49
3.1.1 Bütçe Uygulama Sonuçları ve Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar .......... 49
3.1.2 Mali Denetim Sonuçları........................................................................................................... 59
3.2 PERFORMANS BİLGİLERİ ................................................................................................................. 59
3.2.1 Faaliyet ve Proje Bilgileri ......................................................................................................... 59
3.2.2 Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi .................................................................. 67
3.2.3 Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi ............................................................. 67
4) KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ ......................................... 67
4.1 GÜÇLÜ VE GELİŞMEYE AÇIK ALANLAR ................................................................................... 67
4.2 GELİŞMEYE AÇIK ALANLAR ........................................................................................................... 68
4.3 FIRSATLAR .............................................................................................................................................. 68
4.4 TEHDİTLER............................................................................................................................................. 69
4.5 DEĞERLENDİRME ............................................................................................................................... 69
5) SONUÇ ......................................................................................................................................................... 70
İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI .............................................................................................................. 71
3
TABLOLAR VE GRAFİKLER
Şema 1 : Maliye Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı……………………………..……..
6
Şema 2 : Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü Organizasyon Şeması…………………….
7
Tablo 1: Donanım Envanteri………………………………………………………………
8
Tablo 2:2012 Yılı Bütçe Giderlerinin Ekonomik Sınıflandırılması……………………….
40
Tablo 3: Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması Tablosu……………………...
41
Tablo 4: 2012 Yurtiçi/Yurtdışı Görevlendirmeye Esas Toplantı Sayısı…………………..
43
Tablo 5: Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü Ödenek Mukayese Tablosu……………….
44
Grafik 1: Üçer Aylık Dönemler İtibariyle Personel Sayısı………………………………..
9
Grafik 2: Personelin Eğitim Durumuna Göre Dağılımı…………………………………...
10
Grafik 3: Personelin İstihdam Durumuna Göre Dağılımı…………………………………
11
Grafik 4: Personelin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı…………………………………..
12
Grafik 5 : KPDS Dağılımı…………………………………………………………………
12
Grafik 6 : Gelen -Giden Evrakların Aylara Göre Dağılımı………………………………..
21
Grafik 7 : 2012 Yılı Harcama Dağılımı…………………………………………………....
42
Grafik 8: 2012 Vergi Konseyi Harcamalarının Gider Türleri İtibariyle Genel Müdürlük Bütçesi İçindeki Payı
43
4
GENEL MÜDÜR SUNUŞU
01/02/2006 tarihli ve 5452 sayılı Kanun ile 178
sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen 12/A maddesi ile
kurulan Genel Müdürlüğümüz, maliye politikasının
önemli
bir
ayağını
oluşturan
gelir
politikalarının
belirlenmesine yardımcı olmayı temel görev olarak
üstlenmiş olup, kuruluşundan itibaren bu ve diğer görevlerini şeffaflık ve hesap verebilirlik
bilinciyle yerine getirmektedir.
Gelir Politikalarının belirlenmesine yardımcı olma görevinin esasını, Dünya
uygulamalarını da izlemek suretiyle sürdürülebilir büyümenin sağlanmasına yönelik
alternatif politikalar oluşturulması, yapılacak düzenlemelerin etkilerinin ölçülmesi, politika
metinlerinin hazırlanmasına yönelik teknik çalışmaların yürütülmesi, bu konularda
koordinasyonun sağlanması, yapılan düzenlemelerin izlenmesi ve değerlendirilmesi
çalışmaları oluşturmaktadır.
Vatandaş odaklı, sürdürülebilir büyümeyi ve istihdamı destekleyen, makroekonomik
politikalar ve Avrupa Birliği müktesebatı başta olmak üzere uluslararası genel kabul görmüş
vergileme prensipleri ile uyumlu, ekonomik krizlere karşı kırılganlıkları azaltıcı, etkin,
basit, öngörülebilir, düşük oranlı-geniş tabanlı bir vergi sistemi oluşturmak Genel
Müdürlüğümüz çalışmalarında her zaman göz önünde bulundurduğumuz önceliklerdir.
Genel Müdürlüğümüz, maliye politikalarının önemli bir bileşeni olan vergi
politikalarının sürekli olarak geliştirilmesinde önemli rol üstlenmiş ve üstlenmeye de devam
edecektir.
Genel Müdürlüğümüzün 2012 yılı faaliyetlerinin 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve
Kontrol Kanunu kapsamında hesap verebilirlik ve mali saydamlık çerçevesinde
kamuoyunun bilgisine sunulmasına ilişkin olarak hazırlanan 2012 Yılı Faaliyet Raporunun
hazırlanmasında emeği geçenler ile sorumluluğunun bilincinde olan ve görevini layıkıyla
yerine getirme gayreti içinde bulunan bütün çalışma arkadaşlarıma teşekkür ederim.
Saygılarımla,
Ünal TAYYAN
Genel Müdür
5
Faaliyet Raporu 2012
1) GENEL BİLGİLER
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünün 2012 yılı Faaliyet Raporu, 5018 sayılı Kamu
Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 41’inci maddesi ile “Kamu İdarelerince Hazırlanacak
Faaliyet Raporları Hakkında Yönetmelik” hükümleri doğrultusunda hazırlanmıştır. Genel
Müdürlüğümüz 5452 sayılı Maliye Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile kurulmuştur.
Ekonomik kalkınmayı ve toplumsal refahın artışını sürekli
kılmak için gerekli kamu kaynaklarının toplanmasında etkinliği,
verimliliği ve adaleti sağlayacak gelir politikalarının oluşturulmasına
yönelik temel hazırlıkları yapmaktır.
Gerekli bilgi ve donanım birikimine sahip, ülke ve dünya
ekonomisindeki gelişmeleri bilimsel yöntemlerle analiz ederek;
ekonomik, mali ve sosyal hedeflere ulaşma yolunda gerekli model
politikaların üretiminde öncü rol alan bir genel müdürlük olmaktır.
www.gep.gov.tr
6
Faaliyet Raporu 2012
1.1 YETKİ, GÖREV VE SORUMLULUKLAR
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü’nün yetki ve görevleri şunlardır:
a) Devlet gelirleri politikasının plan, program, genel ekonomik politika ve stratejiler
çerçevesinde oluşturulmasına ilişkin çalışmalar yapmak,
b) Devlet gelirlerine ilişkin kanun ve kararname taslaklarının hazırlanmasıyla ilgili
çalışmaları gerekli koordinasyonu sağlayarak yürütmek,
c) Devlet gelirlerine etkisi olan kanun tasarı ve tekliflerini Devlet gelirleri politikası
açısından inceleyerek görüş bildirmek,
d) Uluslararası vergi ilişkileri ile ikili ve çok taraflı anlaşmalara ilişkin çalışmaları gerekli
koordinasyonu sağlamak suretiyle yürütmek,
e) Avrupa Birliği, uluslararası kuruluşlar ve diğer devletlerle görev alanına giren konularda
işbirliği yapmak,
f) Gelir bütçesini hazırlamak,
g) Mahalli idare vergilerinin genel vergi sistemi ile uyumunu sağlayacak çalışmaları
yapmak,
h) Vergi yükü, gelir dağılımı ve gelir tahminlerine yönelik genel ve sektörel analizler
yapmak,
i) Ekonomik ve mali gelişmeleri izlemek, değerlendirmek ve bu konularda araştırmalar
yapmak,
j) Devlet gelirleri ile ilgili istatistikleri toplamak ve değerlendirmek,
www.gep.gov.tr
7
Faaliyet Raporu 2012
k) Bakanlıkça verilecek benzeri görevleri yapmaktır.
1.2 BİRİME İLİŞKİN BİLGİLER
1.2.1 Fiziksel Yapı:
Genel
Müdürlüğümüz,
Dikmen
Caddesi’nde
bulunan
Maliye
Bakanlığı
bünyesindeki, yeni ek hizmet binasının 1 inci ve 2 nci katlarında faaliyetlerini
sürdürmektedir.
1.2.2 Örgüt Yapısı :
1.2.2.1 Maliye Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı :
Şema 1 : Maliye Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı
www.gep.gov.tr
8
Faaliyet Raporu 2012
1.2.2.2 Genel Müdürlüğümüzün Organizasyon Şeması:
Şema 2 : Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü Organizasyon Şeması
www.gep.gov.tr
9
Faaliyet Raporu 2012
1.2.2.3 Genel Müdürlüğümüzün Örgüt Yapısı:
Maliye
Bakanlığı
bünyesinde
Ana
Hizmet
Birimi
olarak
kurulan
Genel
Müdürlüğümüzün taşra teşkilatı bulunmamaktadır.
Genel Müdürlüğümüz aşağıdaki dairelerden oluşmaktadır;
1) Dolaylı Vergiler Mevzuat Daire Başkanlığı
2) Dolaysız Vergiler Mevzuat Daire Başkanlığı
3) Ekonomik ve Mali Analizler Daire Başkanlığı
4) Gelir Bütçesi Daire Başkanlığı
5) Gelir Politikaları ve Düzenleyici Etki Analizleri Daire Başkanlığı
6) Uluslararası İlişkiler ve Vergi Anlaşmaları Daire Başkanlığı
1.2.3 Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar
www.gep.gov.tr
10
Faaliyet Raporu 2012
Genel Müdürlüğümüzün, gerek kendi düzenleyeceği toplantılar gerekse ihtiyaç
duyulduğunda diğer Bakanlık birimlerinin kullanabileceği simültane çeviri ile görüntülü ve
sesli kayıt sistemine imkan veren toplantı salonu bulunmaktadır.
Genel Müdürlüğümüz bilgisayar tabanlı evrak takip sistemi, teknik personelle yapılan
çalışmalar ve geliştirilen projelerle tamamlanarak 2008 yılında hizmete girmiştir.
3.1. Donanım Envanteri
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü’nün 2012 yılı sonu itibariyle donanım envanteri
aşağıdaki gibidir.
TABLO 1: 2012 YILI DONANIM ENVANTERİ
Masaüstü Kişisel Bilgisayar
74
ADET
Dizüstü Bilgisayar
22
ADET
Ekranlar
15
ADET
Tablet Bilgisayar
2
ADET
Yazıcı
34
ADET
Tarayıcı
1
ADET
Etiket yazıcıları ve Okuyucuları
1
ADET
Fax Cihazı
1
ADET
Fotokopi Makineleri
1
ADET
Projektör Cihazı
4
ADET
Telefon
16
ADET
Video Konferans Sistemi
1
ADET
Web Sunucusu
1
ADET
Data Sunucusu
1
ADET
Mail Sunucusu
1
ADET
Firewall Cihazı
2
ADET
Kesintisiz güç Kaynağı
1
ADET
Tercüman Ünitesi
50
KİŞİLİK
1.2.3.2 Kütüphane
www.gep.gov.tr
11
Faaliyet Raporu 2012
Genel Müdürlüğümüz bünyesinde mevzuata ilişkin kitap ve süreli yayınların
bulunduğu bir kütüphane oluşturulmuştur. Kütüphanenin daha geniş ve kapsamlı bir hale
getirilmesi maksadıyla çalışmalar devam etmektedir.
1.2.3.3 Web Sitesi
Şubat
2006’da
kurulan
Genel
Müdürlüğümüzün
bilgi
işlem
merkezinin
oluşturulması, donanım, yazılım alımına yönelik faaliyetler yapılmıştır. Söz konusu
çalışmalar 2012 yılında da devam etmiştir. Genel Müdürlüğümüzün resmi internet sitesi
www.gep.gov.tr adresinde faaliyetine devam etmektedir.
1.2.4 İnsan Kaynakları
Gelir politikaları Genel Müdürlüğünün 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle mevcut kadro sayısı
121 olup, bunların 42’si doludur. Aynı tarih itibariyle Genel Müdürlüğümüzde 26 ‘da
geçici görevli personel bulunmaktadır.
2012 yılı sonundaki toplam personel sayımız 68 olup, 1 Genel Müdür ve 2 Genel
Müdür Yardımcısı yanı sıra 2 Daire Başkanı, 1 Şube Müdürü Vekili, 26 Maliye Uzmanı, 18
Gelir Uzmanı ve 18 diğer personel çalışmaktadır.
Grafik 1: Üçer Aylık Dönemler İtibariyle Personel Sayısı
www.gep.gov.tr
12
Faaliyet Raporu 2012
Genel Müdürlüğümüzde çalışan personelin 10’u Yüksek Lisans, 51’i Lisans, 4’ü Lise,
3’ü Ortaokul mezunudur. Bu verilerden de görüleceği üzere, Genel Müdürlüğümüzün
eğitim profili yüksek bir düzeydedir.
Grafik 2: Personelin Eğitim Durumuna Göre Dağılımı
Genel Müdürlüğümüz de 2012 yılı içerisinde görev alan personelin % 100’ü (68)
memurdur.
Grafik 3: Personelin İstihdam Durumuna Göre Dağılımı
www.gep.gov.tr
13
Faaliyet Raporu 2012
Personelin % 93 ’ü (59 kişi) genel idari hizmetler sınıfında, % 6’sı (4 kişi) Teknik
Hizmetler sınıfında; % 7’si (5 kişi) yardımcı hizmetler sınıfındadır.
PERSONELİN HİZMET SINIFLARINA GÖRE DAĞILIMI
Grafik 4: Personelin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı
GİH
59
Yardımcı Hizmetler
5
Teknik Hizmetler
4
Personelin yabancı dil bilgisi şu şekildedir:
Düzey Bilgisi
Kişi
Grafik 5 : KPDS Dağılımı
KPDS DAĞILIMI
Sayısı
KPDS A Düzeyi
2
KPDS B Düzeyi
4
KPDS C Düzeyi
12
KPDS D Düzeyi
4
KPDS E Düzeyi
2
Toplam
www.gep.gov.tr
24
14
Faaliyet Raporu 2012
1.2.5 Sunulan Hizmetler
1) Devlet gelirlerine ilişkin kanun ve kararname taslaklarının hazırlanmasıyla ilgili
çalışmaları gerekli koordinasyonu sağlayarak yürütmek ve bu kapsamda:
 Vergi mevzuatına ilişkin kanun tasarılarını hazırlamak,
 Devlet gelirlerine etkisi olan kanun tasarı ve tekliflerini, devlet gelirleri politikası
açısından inceleyerek görüş bildirmek,

İlgili kanun tasarı ve teklifleri hakkında gerektiğinde diğer kamu kurumlarının
katılımını sağlayarak Hükümet görüşünün oluşturulmasına katkı sağlamak,
 Kamu gelirlerini etkileyen kanunlarla ilgili olarak, düzenleyici etki analizi yapmak,
 Mahalli idare vergi gelirlerinin genel vergi sistemi ile uyumunu sağlayacak
çalışmaları yapmak,
2) Politika belirlenmesi sürecinde gerekli veri ve bilgi desteğini sürekli olarak sağlayacak
altyapıyı güçlendirmek ve bu kapsamda:
 Dünya ve Türkiye ekonomisine ve vergi uygulamalarına ilişkin verileri ve
uygulama bilgilerini düzenli olarak takip etmek suretiyle bilgi bankası oluşturmak,
 Gerekli görülen hususlarda öneri ve değerlendirme çalışmaları yapmaktır.
3) Mevzuatın güncel ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara göre iyileştirilmesi için gerekli
çalışmalar yapmak ve bu kapsamda:
 Ekonomik ve sosyal taraflarca mevzuatta karşılaşılan güçlükler ve boşluklarla ilgili
öneri ve şikayetleri değerlendirmek,
 Genel ve sektörel vergi analizleri yapmak,
www.gep.gov.tr
15
Faaliyet Raporu 2012
 Vergi yükü, gelir dağılımı ve gelir tahminlerine yönelik analizler yapmak,
 Ekonomik ve mali gelişmeleri izlemek, değerlendirmek ve bu konularda
araştırmalar yapmak,
 Devlet gelirleri ile ilgili istatistikleri toplamak ve değerlendirmektir.
4) Kamu gelirlerinin toplanmasını olumsuz etkileyen unsurları tespit etmek, bunların
giderilmesi için gerekli yasal değişiklik hazırlıklarını yapmak ve bu kapsamda:
 Vergi uyumunu aksatan yönleri sektörler ve işlemler itibarıyla tespit edilmesine
yönelik araştırmalar yapmak,
 Mevzuat değişikliklerine ilişkin önerileri hazırlamak,
5) Orta vadeli program ve mali plan çerçevesinde gelir bütçesi hazırlamak ve bu kapsamda:
 Doğru verileri kullanmak suretiyle devlet gelirlerine ilişkin orta vadeli projeksiyon
yapmak,
 Gelir bütçesi gerçekleşmelerini dönemsel olarak analiz etmek suretiyle gelecek
dönemlere ilişkin aylık ve yıllık gerçekçi tahminler yapmaktır.
6) Görev alanına giren konularda kamuoyunu aydınlatmak ve bu kapsamda:
 İnternet, yazılı ve görsel medya gibi vasıtaların etkin olarak kullanılması yoluyla
başta Genel Müdürlüğümüz görev alanı ile ilgili olmak üzere genel ekonomik
değerlendirmelerle kamuoyunu bilgilendirmektir.
7) Uluslararası mali kuruluşlarca düzenlenen faaliyetlere katılmak suretiyle uluslararası
mali kuruluşlar ile olan ilişkilerde etkili olmak ve bu kapsamda:
www.gep.gov.tr
16
Faaliyet Raporu 2012
 Uluslararası toplantılara katılmak,
 Uluslararası raporlara katkı sağlamak,
 Uluslararası kuruluşlardaki temsilcilerle karşılıklı iletişimin sürdürülmesini
sağlamaktır.
8) Uluslararası gelişmelere uygun gelir politikaları çalışmaları yapmak, diğer ülkelerle
mevzuat uyumu çalışmalarını yürütmek ve bu kapsamda:
 Uluslararası ilişkilerde yurt içi toplantılarda koordinatör görevi üstlenmek,
 AB
müktesebatına
uyumu
sağlamada
mevzuat
tarama
ve
karşılaştırma
çalışmalarında bulunmak,
 Uluslararası vergi ilişkileri ile ikili ve çok taraflı anlaşmalara ilişkin çalışmaları
gerekli koordinasyonu sağlamak suretiyle yürütmektir.
9) Avrupa Birliği müktesebatına uyum sürecinde vergilendirme faslı kapsamında gereken
yasal düzenlemeleri gerçekleştirmek ve bu kapsamda:
 Uzman personelin AB müktesebatı konusunda eğitilmesini sağlamak,
 Uyum sürecinde gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasına katkı sağlamaktır.
10) Hizmetten yararlananlara hızlı ve kaliteli hizmet sunacak şekilde kurumsal gelişimini
ile mevzuat değişiklikleri ve politika oluşturma sürecine ilgili kişi ve kurumların
katılımını sağlamak ve bu kapsamda:
 İlgili tüm taraflara açık, etkin bir iletişim sistemini tesis etmek ve sürdürmek,
 Sivil toplum örgütlerinin görüş ve önerilerinden faydalanmaktır.
www.gep.gov.tr
17
Faaliyet Raporu 2012
11) Devlet gelirlerinin toplanmasında kamu yararını, etkinliği, verimliliği ve şeffaflığı
sağlama konularında önerilerde bulunmaktır.
1.2.5.1 Faaliyetler
1) 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun Hazırlanması
Bilindiği üzere 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnameye eklenen 12/A maddesi gelir bütçesinin hazırlanması göreve Genel
Müdürlüğümüze verilmiştir. Söz konusu görev ile ilgili olarak; Orta Vadeli Programda yer
alan Kamu Gelir Politikası bölümü ile Orta Vadeli Mali Planda yer alan bütçe gelirlerine
ilişkin temel politikaların belirlenmesinde ve bütçe gelirlerine ilişkin büyüklüklerin
hesaplanmasında aktif olarak görev üstlenilmiştir.
2013 – 2015 Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu hazırlık çalışmaları kapsamında;
gerçekleştirilen toplantılara katılım sağlanmış, bu toplantılar sonucunda hazırlanan Gelir
Bütçesi, Bütçe Kanunu tasarısına eklenmiş ve TBMM’ne sevk edilmiştir. Merkezi Yönetim
Bütçe Kanunu Tasarısı Gelir bölümü için hazırlanan kısımda; 2013 Yılı Bütçe Gerekçesi’nin
gelirlere ilişkin tabloları ile “Gelir Politikası ve Uygulamaları” adlı V.Bölümü, 2013 Yılı
Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun eklerinden, B Cetveli, C Cetveli ile vergi harcamaları
listesi ve tahminleri yer almaktadır.
Bütçe Kanunu’nun yasalaşması sürecinde TBMM’deki çalışmalara tam ve aktif olarak
katılım gerçekleştirilmiştir. Yine Sayın Maliye Bakanının TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu
ile TBMM Genel Kurulunda yaptığı konuşmanın “Gelir Bütçesi” kısımları için hazırlık
yapılmış ve bu kısımlar söz konusu konuşmaların içinde yer almıştır. TBMM Plan ve Bütçe
www.gep.gov.tr
18
Faaliyet Raporu 2012
Komisyonu ile Genel Kurul görüşmeleri sırasında Sayın Bakan’a yöneltilen bütçe gelirleri ile
ilgili sorulara cevap hazırlanmıştır. 2012 Yılı Kesin Hesap Kanunu Tasarısının Gelir kısmı
ile ilgili bölüm hazırlanış ve yine bu kısımla ilgili Plan Bütçe Komisyonu ve TBMM Genel
Kurulunda yapılan görüşmelere aktif katılım sağlanmıştır.
2) Hazırlanan Kanun Tasarıları ile Kanun Tasarı ve Tekliflerine Yapılan Katkılar
Genel Müdürlüğümüzün diğer önemli görevlerinden biri de mevzuat değişikliğine
ilişkin
tasarı,
teklif
değerlendirmektir.
ve
önerileri
inceleyerek
gelir
politikalarına
uygunluğunu
Bu kapsamda, kanun tasarı ve tekliflerine ilişkin görüş bildirmek
suretiyle ve gerektiğinde diğer kamu kurumlarının katılımını sağlayarak Hükümet
görüşünün oluşturulmasına katkı sağlamaktadır. 2012 yılında gerek Bakanlığımız içinde
Gelir İdaresi Başkanlığı ile yakın çalışmalar yapılarak gerekse Vergi Konseyi, diğer
bakanlıklar ve özel sektör temsilcileriyle toplantılar yapılarak kanun tasarı ve teklifleriyle
ilgili önemli görevler ifa edilmiştir.
Bu çerçevede Genel Müdürlüğümüzce çok sayıda kanun tasarı ve teklifine gerek yazılı
olarak gerekse toplantılara katılarak görüş bildirilmiştir.
Türkiye’de vergi mevzuatında en son yapılan düzenlemeler, ekonomik düzenin daha
da etkin hale getirilebilmesi, rekabet gücünün artırılabilmesi açısından önemli olup bunları
kısaca şöyle ifade edebiliriz:
6274 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme ile tabii afet yaşanan yerlerdeki dairelere
borçlu bulunanlar ile Libya gibi siyasal karışıklar meydana gelen ülkelerde bu
karışıklıklardan zarar görmüş olan ve hem Türkiye'de hem de bu ülkelerde faaliyette
bulunan mükelleflerin 6111 sayılı Kanun kapsamında ödemeleri gereken taksitlerin ödeme
www.gep.gov.tr
19
Faaliyet Raporu 2012
süresinin uzatılması için Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. (Bu yetki 2012/2941 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanılmıştır.)
6288 sayılı Kanunla yatırım ve istihdamı desteklemek amacıyla Katma Değer Vergisi
Kanununa eklenen geçici madde ile 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşletDevret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun ile 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri
Temel Kanununun ek 7 nci maddesine göre Yüksek Planlama Kurulu tarafından kiralama
karşılığı yaptırılmasına karar verilen sağlık tesislerine ilişkin projelerden bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2023 tarihine kadar ihalesi yapılacak olanlarının; ihale
edilmesi ve projeyi alan firmalara proje kapsamında inşaata yönelik olarak yapılan mal ve
hizmet teslimleri ile anılan sağlık tesislerinin Sağlık Bakanlığına kiraya verilmesi katma
değer vergisi yönünden tam istisna kapsamına alınmıştır.
6327 sayılı Kanun uzun vadeli sermaye birikimine katkı sağlayabilmek amacıyla
bireysel emeklilikte mevcut sistemin yerine sistemdeki katılımcıların doğrudan devlet katkısı
yöntemi ile daha etkin şekilde teşvik edilmesi sağlanmıştır. Buna göre, bireysel emeklilik
hesabına ödenen katkı paylarının % 25’ine gelen tutar, Hazine Müsteşarlığı tarafından
katılımcıların hesabına aktarılacaktır. Ancak, bir katılımcıya ödenebilecek azami devlet
katkısı tutarı, yıllık brüt asgari ücretin %25’i ile sınırlı olacaktır.
İşverenler
tarafından
bireysel
emeklilik
sistemine
ödenen
ve
ücretle
ilişkilendirilmeksizin ticari kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılacak katkı
paylarının toplamının, ödemenin yapıldığı ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak
asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacağı ve gerek işverenler tarafından bireysel emeklilik
sistemine ödenen katkı paylarının, gerekse indirim konusu yapılacak prim ödemelerinin
toplam tutarının, ödemenin yapıldığı ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari
ücretin yıllık tutarını aşamayacağı hükme bağlanmıştır.
www.gep.gov.tr
20
Faaliyet Raporu 2012
Bakanlar Kurulu bu oranı yarısına kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya ve
belirtilen haddi, asgari ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek üzere yeniden
belirlemeye yetkilidirVakıf, sandık ve ticari şirketlerdeki emekliliğe yönelik birikimlerin
bireysel emeklilik sistemine aktarımına olanak sağlayan düzenlemenin süresi 31/12/2015
tarihine
kadar
uzatılmış
ve
vergisel
uygulamalara
ilişkin
hususlar
açıklığa
kavuşturulmuştur.
Sigortacılık Kanunu uyarınca oluşturulan Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından
münhasıran uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin olarak verilen hizmetler katma değer
vergisinden istisna edilmiştir.
İstanbul’un
uluslararası
finans
merkezi
olması,
finansman
kaynaklarının
çeşitlendirilmesi ve kurumsal tasarrufların artırılabilmesi amacıyla Hazine tarafından ihraç
edilecek kira sertifikalarına yönelik yasal alt yapı oluşturulmuştur.
Finansmana erişim sıkıntısı çeken erken aşama şirketlerin teşvik edilmesi amacıyla
bireysel katılım sermayesi sistemi getirilmiştir. Buna göre;
 2017 yılı sonuna kadar uygulanmak üzere, Hazine Müsteşarlığı’ndan lisans alan
bireysel katılım yatırımcıların (BKY) anonim şirketlere ortak olurken koydukları
sermayenin %75’nin BKY indirimi olarak yıllık beyannamelerine konu kazanç ve
iratlarından indirilmesine imkân sağlanmıştır.
 TÜBİTAK tarafından belirlenen programlar kapsamında son 5 yıl içinde projesi
desteklenmiş kurumlara iştirak sağlayan BKY’ler için bu oran %100 olarak
uygulanacaktır.
 Hali hazırda, hisse senetlerinin elden çıkarılmasıyla elde edilen sermaye kazançları
gelir vergisinden ve tevkifattan müstesna tutulmaktadır.
www.gep.gov.tr
21
Faaliyet Raporu 2012
2011/2519 sayılı Bakanlar Kurulu Kararlı ile elektrik enerjisi ithalatının finansmanı
amacıyla kullandırılacak krediler ile elektrik enerjisi ithalatından kaynak kullanımı
destekleme fonu kaldırılmıştır. (Yürürlük1/1/2012) (Kaldırılmadan önce finansman
kredilerinden % 3, ithalattan % 6 KKDF kesintisi yapılmaktaydı.)
2012/2697 sayılı Kararname ile 15/7/2012 tarihine kadar uygulanmak üzere; okul,
sağlık hizmet tesisi ve öğrenci yurdu olarak kullanılmak amacıyla inşa edilen prefabrik yapı
teslimlerinde katma değer vergisi oranı %1’e indirilmiştir.
2012/2931 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sağlık Bakanlığı tarafından
ruhsatlandırılan veya ithaline izin verilen beşeri tıbbi ürünlerin, zirai mücadelede
kullanılmak üzere ruhsatlandırılan bitki koruma ürünlerinin ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılan veteriner ispençiyari ile tıbbi müstahzarların
(veteriner kozmetikleri hariç) terkibinde bulunan etkin maddeler ve etkin madde
üretiminde kullanılan hammaddelerde KDV oranı % 8’e indirilmiştir.
2012/2941 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Maliye Bakanlığınca olağanüstü politik
risk içeren ülkeler dahil mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin 6111 sayılı
Kanun kapsamındaki taksitleri mücbir sebep halinin başladığı tarih ile mücbir sebep halinin
sona erdiği tarih arasına rastlayan taksitlerinden (ödeme süresinin son günü mücbir sebep
halinin sona erdiği tarihe rastlayan taksitler dâhil) birincisinin ödeme süresi mücbir sebep
halinin sona erdiği tarihi izleyen ayda, diğer taksitlerin ödeme süreleri de bu ayı takip eden
aylarda (toplam on iki ayda) birbirini izleyecek şekilde ödenmek üzere uzatılmıştır.
2012/3322 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile; yabancı devletlere, yabancı kamu idare
ve
kuruluşları
ile
uluslararası
kuruluşlara
ait
diplomatik
statüsü
bulunmayan
gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden %20 tevkifat
yapılması öngörülmüş, kayıtlı ekonomiye geçişe katkı sağlamak ve vergi tabanını
www.gep.gov.tr
22
Faaliyet Raporu 2012
genişletebilmek amacıyla başbayiler hariç olmak üzere, 5602 sayılı Kanunda tanımlanan
şans oyunlarına ilişkin olarak; bilet, kupon ve benzerlerini satanlara, düzenlenen her türlü
bahis ve şans oyunlarının oynatılmasına aracılık edenlere, diğer kişilerce çıkartılan bu
nitelikteki biletleri satanlara yapılan komisyon, prim ve benzeri ödemelerden %15 oranında
tevkifat yapılması öngörülmüştür.
2012/3139 sayılı Kararname ile ÖTV Kanununa ekli III sayılı listenin (A) cetvelinde
yer alan malların (alkollü içkilerin) vergi tutarları yeniden belirlenmiştir. (Avrupa Birliği
Vergilendirme Faslı Müzakereleri çerçevesinde sunulan eylem planına istinaden yüksek
alkollü içkilerin parite düzenlemesi yapılmıştır.)
2012/3141 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile daha önce % 10 olarak uygulanan hisse
senedi yoğun fonlardaki gelir vergisi tevkifat oranı % 0’a indirilmiştir.
2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kalkınma planları ve yıllık programlarda
öngörülen hedefler doğrultusunda tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara
yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına, uluslararası rekabet gücünü
artıracak ve araştırma-geliştirme içeriği yüksek bölgesel ve büyük ölçekli yatırımlar ile
stratejik yatırımların özendirilmesine, uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına,
bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına, kümelenme ve çevre korumaya yönelik
yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla yeni teşvik
sistemi yürürlüğe girmiştir.
3) Kanun Tasarı ve Teklifleri ile İlgili Yapılan Toplantılar
Kanun tasarı ve teklifleriyle ilgili olarak Hükümet görüşünün oluşturulmasına katkı
sağlamak amacıyla Genel Müdürlüğümüz koordinatörlüğünde diğer kamu kurumlarının
katılımı sağlanarak çeşitli toplantılarda görüş bildirilmiştir.
4) Görüş Verilen BKK Taslakları
www.gep.gov.tr
23
Faaliyet Raporu 2012
Genel Müdürlüğümüzce çeşitli birimler tarafından hazırlanan Bakanlar Kurulu Karar
Taslaklarına ilişkin görüş bildirilmiştir.
www.gep.gov.tr
24
Faaliyet Raporu 2012
5) TBMM Çalışmalarına Katılım
Genel Müdürlüğümüzce 2012 yılı içerisinde mevzuat değişikliğine ilişkin tasarı ve
tekliflerle ilgili olmak üzere Genel Kurul, Plan ve Bütçe Komisyonu ve diğer ihtisas
komisyonlarında TBMM çalışmasına katılım sağlanmıştır.
6) Soru Önergelerine Cevap Hazırlanması
2012 yılı içerisinde Genel Müdürlüğümüz çok sayıda soru önergesi ve cevap
hazırlanması çalışmalarında bulunmuştur.
7) TBMM Dilekçe Komisyonuna Verilen Cevaplar
2012 yılı içerisinde TBMM Dilekçe Komisyonundan gelen başvurulara cevap
verilmiştir.
8) Maliye Bakanlığı Stratejik Planının Hazırlanması Çalışmalarına Katılım
10/12/2003 tarihinde TBMM’nde kabul edilen ve 23/12/2003 tarihli Resmi Gazetede
yayımlanarak yürürlülüğe giren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile
kamuda stratejik planlama uygulamasının alt yapısı oluşturulmuştur.
İlgili Kanunun 9 uncu maddesinde “Kamu idareleri, kalkınma planları, programlar,
ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve
vizyonlarını
oluşturmak,
stratejik
amaçlar
ve
ölçülebilir
hedefler
saptamak,
performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin
izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan
hazırlarlar” denilmektedir.
www.gep.gov.tr
25
Faaliyet Raporu 2012
Bakanlığımızın Stratejik Planı, Strateji Geliştirme Başkanlığı’nın koordinatörlüğünde
Maliye Bakanlığının tüm birimlerinin tam ve aktif katılım ve katkılarıyla yürütülmeye
başlanmış olup Maliye Bakanlığının Stratejik Planlama Çalışmaları 2008-2012 dönemini
kapsayacak şekilde 16 Nisan 2007 tarihinde basın toplantısıyla kamuoyuna duyurulmuştu.
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü de bu kapsamda oluşturulan stratejik planın 2012
yılında revizyon çalışmalarını gerçekleştirmiştir.
Ayrıca 2012 yılında Türk Kamu Mali Yönetim anlayışı çerçevesinde oluşturulan
Maliye Bakanlığı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı kapsamında Genel
Müdürlüğümüzün gerçekleştirmesi gereken eylem maddeleri olup, bunların takibi ve
raporlaması yapılmıştır.
9) Politika Belirleme Sürecinde Yapılan Araştırmalar
Politika belirleme sürecinde Genel Müdürlüğümüz yaptığı çalışmalarla mevzuatın
güncel ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara göre iyileştirilmesini ve kamu gelirlerinin
toplanmasını olumsuz etkileyen unsurları tespit etmek, bunların giderilmesi için gerekli
yasal değişiklik hazırlıkları yapmayı amaç edinmiştir.
Bu çerçevede sektörel vergi analizleri ve sektörel vergi açığı araştırmaları
yapılmaktadır. Ayrıca gelir bütçesi gerçekleşmelerine ilişkin olarak aylık bültenler
hazırlanmakta ve birim yetkililerine sunulmaktadır.
www.gep.gov.tr
26
Faaliyet Raporu 2012
Genel Müdürlüğümüzce 2012 yılı içerisinde aylık rapor, bülten, istatistik, araştırma ve
değerlendirme yapılmış, kayıtdışı ekonominin boyutu ile ilgili ve mali krizin etkilerinin
belirlenmesiyle ilgili çalışmalarda bulunulmuştur.
Ayrıca Genel Müdürlüğümüz çeşitli sektörlerin komite toplantılarına katılmakta, bu
komitelerde benimsenen eylem planlarında yer alan vergisel düzenlemeler hakkında görüş
vermekte ve bu planlarda kabul edilen eylemlerin gerçekleşmelerini takip etmektedir.
10) Yurtiçi ve Yurtdışı Toplantılara Katılım
2012 yılı içerisinde Genel Müdürlüğümüzce yurt içinde çok sayıda toplantıya katılım
sağlanmıştır. Bunun yanında Avrupa Birliği ve OECD ile ilgili toplantılar başta olmak üzere
yurt dışı toplantılarına da iştirak edilmiştir.
11) Vergi Konseyi
5228 sayılı Kanunun 41 inci maddesiyle 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen 33/A maddesi ile “Vergi
Konseyi” Bakanlığımız sürekli kurulları arasında yerini almıştır. Bütçe ve Mali Kontrol Genel
Müdürlüğünün 10/05/2006 tarihli görüş yazısı ile kanunla hüküm altına alınan faaliyet
alanlarının, Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü’nün 178 sayılı KHK’de sayılan görevleriyle
ilgili olması nedeniyle, 2012 yılına ait giderleri 02/01/2012 tarih ve 020/10-A sayılı
Bakanlık Makamından alınan onay ile Konseyin giderleri Genel Müdürlüğümüz
bütçesinden karşılanmaktadır. Vergi Konseyi’nin 2012 yılı çalışmalarına baktığımızda
oldukça yoğun ve verimli bir dönemin yaşandığı görülmektedir. Vergi Konseyi, bir düşünce
kuruluşu olması nedeniyle ortak akıl ve katılımcı yaklaşımla görüş ve önerilerini
www.gep.gov.tr
27
Faaliyet Raporu 2012
geliştirmeye ve tarafsız bir yaklaşımla sunmaya devam etmektedir. Vergi politikalarını
oluşturan ve yöneten birimler ve karar organları ile mükellef arasında köprü oluşturmuştur.
Bu kapsamda, toplumdaki tüm tarafların temsil edildiği bir sosyal mutabakat ve uzlaşma
platformu oluşturmayı sürdürmektedir. Bu çerçevede objektif ve tarafsız bir yaklaşımla,
farklı görüşlere saygı duyarak katılımcılığa ve ortak akla dayanan uzlaşma yoluyla
kararlarını almaktadır. Vergi Konseyi'nin sonuç odaklı çalışma kültürüne sahip olması,
hazırlanan projelerin büyük ölçüde hayata geçmesini de sağlamıştır. Vergi Konseyi, 2012
yılında farklı gündem konuları ile toplam 10 Olağan Genel Kurul Toplantısı
gerçekleştirmiştir.
Gündem konuları şu şekilde olmuştur:
►
2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi ve Orta Vadeli Mali Hedeflerin Sunulması ve
Değerlendirilmesi
►
İhracata Dönük Üretim Stratejileri Değerlendirme Kuruluna Sunulan Girdi Tedarik
Stratejileri Raporu
►
Elektronik Defter, Tebliğ ve Uygulaması
►
Tasarruf Teşvik Paketi Kapsamında Yer Alan Vergisel Düzenlemeler
►
Tasarruf Teşvik Paketi Kapsamında Bireysel Emeklilik Sistemi
►
Tasarruf Teşvik Paketi Kapsamında Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi
►
Çevre ve Ekolojik Vergiler
►
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
►
KDV Tevkifat Uygulaması ve Sorunları
►
Şehir İçi Yolcu Taşıma Sektöründe Elektronik Ücret Toplama Sistemlerinin
Yaygınlaştırılması Sunumu (Genel Vergisel ve Teknik Bakımdan Değerlendirilmesi)
►
2013–2015 Orta Vadeli Program ve 2013 yılı Bütçesi
►
2013–2015 Orta Vadeli Program Gelir Bütçesi
►
Tütün Sektörünün Vergilendirilmesine (ÖTV) İlişkin Alt Çalışma Grubu Ara Raporu
►
6335 sayılı Kanun Değişikliği Sonrası Türk Ticaret Kanunu’nun Finansal Raporlama ve
Denetim Hükümlerine İlişkin Gelişmeler
►
Vergi ve TTK’ya İlişkin TFRS Uygulamalarında Farklılıkların Giderilmesine Yönelik
Çözüm Önerileri
►
Yeni Türk Ticaret Kanunu”nun Getirdiği Düzenlemelerin Değerlendirilmesi
www.gep.gov.tr
28
Faaliyet Raporu 2012
VERGİ KONSEYİ ÇALIŞMALARI:
►
KATMA DEĞER VERGİSİ VE ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNLARIYLA İLGİLİ
ÇALIŞMALAR
Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi alanında vergi ile ilgili problemleri ortaya
koymak ve çözümler üretmek suretiyle Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği sürecine azami
ölçüde katkıda bulunmak amacıyla; sektör temsilcileri, resmi kurumlar, sivil toplum
örgütleri temsilcileri, akademisyenler ve konusunda uzman Maliye Bakanlığı ve ilgili kamu
kuruluşları temsilcilerinin katılımının sağlandığı toplantılar gerçekleştirilmiştir. KDV
Kanunu’nun mevcut kısımları çerçevesinde 4 ayrı alt çalışma grubu oluşturulmuştur. Alt
çalışma gruplarımız çalışmalarını sürdürmektedir. ÖTV Kanunu’na ekli listeler halinde
raporlar hazırlanmıştır. ÖTV Kanunu ekli III sayılı liste çerçevesinde, tütün ve tütün
mamullerine ilişkin olarak hazırlanan bölüm, 15.06.2012 tarih ve “6322 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun” ile tütün ürünlerinden maktu vergi alınmasının gündeme gelmesiyle birlikte
bir ara rapor olarak Bakanlığa sunulmuştur. 2012 yılında içinde KDV ve ÖTV Alt Çalışma
grupları çok sayıda toplantı yapmıştır.
►
ŞEHİR
İÇİ YOLCU
SİSTEMLERİNİN
TAŞIMA SEKTÖRÜNDE
YAYGINLAŞTIRILMASI
VE
ELEKTRONİK ÜCRET TOPLAMA
STANDARTLAŞTIRILMASIYLA
İLGİLİ
ÇALIŞMALAR
Şehir içi yolcu taşımacılığında elektronik ücret toplama sistemlerinin kullanımına ilişkin
standartların oluşturulması ve kayıtlı ekonomiye geçişin desteklenmesi amacıyla bir çalışma
grubu oluşturulmuştur. Söz konusu çalışma grubu, kullanımdaki elektronik ücret toplama
sistemlerinin,
şehir
içi
yolcu
taşıma
sektöründe
kartlı
ödeme
sistemlerinin
yaygınlaştırılması, birbiriyle entegre edilmesi ve standartlarının belirlenmesi amacıyla tüm
www.gep.gov.tr
29
Faaliyet Raporu 2012
şehirlerde ulaşım sektöründe kullanılabilir hale getirilmesi konularındaki çalışmalarını özel
sektör temsilcilerinin, Bakanlık ile Gelir İdaresi Başkanlığının yetkililerinin ve ilgili diğer
kamu kurumlarının temsilcilerinin katılımıyla sürdürmüştür. Çalışmalar neticesinde
hazırlanan taslak rapor, Vergi Konseyi Genel Kurulunda görüşülmüş olup Bakanlığın ilgili
birimleri tarafından değerlendirilmektedir.
12) YOİKK (Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu) Toplantıları
Ülkemizde yatırımların önündeki idari engellerin kaldırılması, mevzuat ve
uygulamada gerekli değişikliklerin yapılarak, yatırım ortamının yerli ve yabancı
yatırımcılar için elverişli duruma getirilmesi amacıyla, 11/12/2001 tarihli Bakanlar Kurulu
Prensip Kararı ile “Türkiye'de Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Reform Programı” kabul
edilmiştir. Bakanlar Kurulu Prensip Kararıyla kabul edilen “Reform Programı” kapsamında
Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) ve yine Kurul kapsamında,
kamu ve özel sektörün ortak bir çalışma yürüteceği bir platformda teknik komiteler
oluşturulmuştur. 31/12/2002 tarihli Bakanlar Kurulu Prensip Kararı ile YOİKK Başkanlık
Sistemi değiştirilmiş ve Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Devlet Bakanı’nın Kurul
Başkanı olması karara bağlanmıştır. YOİKK kapsamında 12 teknik komite çalışmalarına
devam etmektedir.
Bu kapsamda, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığının eş başkanlığında
oluşturulan “Vergi ve Teşvikler Komitesi’nin” Sekreteryası Genel Müdürlüğümüzce
yürütülmektedir. Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu Yönlendirme Komitesi
toplantılarına da aktif katılım sağlanmaktadır.
www.gep.gov.tr
30
Faaliyet Raporu 2012
13) AB Müktesebatına Uyum Nedeniyle Yapılan Mevzuat Çalışmaları
Genel Müdürlüğümüz Avrupa Birliği müktesebatına uyum sürecinde vergilendirme
faslı kapsamında gereken yasal düzenlemeleri gerçekleştirmek ve mevzuat karşılaştırma
çalışmalarında bulunmuştur.
14) Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Bilgi Değişimi Anlaşmaları
2012 Yılı içerisinde imzalanmış, müzakereleri başlamış, parafe edilmiş, yürürlüğe
girmiş, uygulaması başlamış, revize edilmiş ya da anlaşma yapılması maksadıyla teklif
sunulmuş ülkelerle çeşitli toplantılar gerçekleştirilmiştir.
15) Evrak Sistemi
Genel Müdürlüğümüzün, elektronik doküman yönetim sistemi, gelen ve giden
evrakların dijital ortama aktarılmasını ve tüm süreçlerinin elektronik ortamda takip
edilmesine imkan vermektedir. Gelen evraklar; yüksek çözünürlük ve hızda taranarak
elektronik ortama aktarılır ve sisteme kaydedilir. Sisteme kaydedilen dokümanlar iş akış
sistemine göre otomatik olarak sevk zincirine dahil edilirler. Yöneticiler elektronik ortamda
tüm evrakların sevk işlemlerini takip edebilirler. Kendisine yazı atanan personel mail
yoluyla da bilgilendirilir. Hıfz yazıları, bilgi ve servis notları da elektronik ortamda takip
edilmektedir. Ayrıca, gelen evrak türü, gönderen kurum, konusu, atanan personel, v.b.
birçok farklı kritere göre raporlamalar yapılabilmektedir.
www.gep.gov.tr
31
Faaliyet Raporu 2012
a) Gelen - Giden Evrak İşlemleri
2012 yılı gelen ve giden evrak sayılarına ilişkin grafikler şu şekildedir;
Grafik 6: Gelen – Giden Evrak Sayısı
www.gep.gov.tr
32
Faaliyet Raporu 2012
16) Mevzuat Çalışmaları ve Politika Belirleme Sürecinde Görüş ve Önerilerin
Değerlendirilmesi
2012 yılı içerisinde Genel Müdürlüğümüze vatandaşlarımızdan, dernek, birlik ve sivil
toplum örgütlerinden gelen taleplere ilişkin olumlu ya da olumsuz değerlendirmeye
alınmıştır. Böylece toplumun her kesiminin mevzuat değişiklikleri ve politika belirleme
sürecine katılımı sağlanmıştır.
1.2.6 Yönetim ve İç Kontrol Sistemi
5018 sayılı Kanun uyarınca stratejik yönetim anlayışının benimsenmesi, süreç
yönetiminin hayata geçirilmesi, Performans Esaslı Bütçeleme ile stratejik planın
ilişkilendirilmesi ve etkin ve etkili bir iç kontrol yapısının kurulması gerekmektedir.
İç Kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak;

Faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yürütülmesini,

Varlık ve kaynakların korunmasını,

Muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulmasını,

Mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve güvenilir olarak üretilmesini,
sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi
kapsayan mali ve diğer kontroller bütünüdür. İç kontrolün idarenin yönetim
sorumluluğunda olması nedeniyle, merkezi uyumlaştırma birimleri tarafından yapılan
düzenlemeler dışında idarece:

Stratejik planın uygulanmasına yönelik faaliyetlerin tanımlanması,

Faaliyetlere, iş ve işlemlere ait iş akış şemaları hazırlanması,
www.gep.gov.tr
33
Faaliyet Raporu 2012

Süreçler, süreç sahipleri ve sorumlularının tanımlanması,

Personelin görev, yetki ve sorumlulukları ile kontrol prosedürlerinin belirlenmesi,

Kurumun amaç, hedef ve politikalarının yerine getirilmesinde karşılaşılacak risklere
ilişkin risk yönetiminin planlanması,

Etkileşimli bir bilgi yönetim sisteminin kurulması ve bir iletişim ağı ile kontrol listeleri
ve kontrol öz değerlendirme formalarının oluşturulması gerekmektedir.
Süreçlerin tanımlanması ve bu süreçlere ilişkin risklerin belirlenmesi iç kontrol
sisteminin temelini oluşturmaktadır. Ancak etkin, önleyici, tespit edici ve düzeltici kontrol
faaliyetleri sayesinde riskler kontrol altında tutulabilecek, kurumun hedefler doğrultusunda
faaliyetlerini sürdürmesi sağlanabilecektir.
Bu doğrultuda:
1) Genel Müdürlüğümüzde iç kontrol, yönetim sorumluluğu çerçevesinde sürekli ve
sistematik bir şekilde yürütülerek bir yönetim aracı olarak kullanılmakta ve riskli
alanlar tespit edilerek bu alanlarda kontroller yoğunlaştırılmaktadır.
2) Bilindiği üzere 5018 sayılı Kanun, idarelere tahsis edilen kaynakların etkin,
ekonomik ve verimli kullanılmasını, faaliyetlerin fayda-maliyet ve etkinlik analizine
dayandırılmasını, iç kontrol sisteminin yerleştirilmesini, hesap verilebilirlik ve mali
saydamlığın sağlanmasının ve bu sorumlulukların gerçekleştirilmesi için gerekli
karar destek sistemlerinin oluşturulmasını öngörmektedir.
3) İç Kontrol Merkezi Uyumlaştırma Dairesi tarafından 26/12/2007 tarihinde çıkarılan
Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği doğrultusunda çalışmalarımız devam
etmektedir.
www.gep.gov.tr
34
Faaliyet Raporu 2012
4) Ayrıca Maliye Bakanlığı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı
03/05/2010 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Bu eylem Planında;
1) Kontrol Ortamı
2) Risk Değerlendirme
3) Kontrol Faaliyetleri
4) Bilgi ve İletişim
5) İzleme
bölümleri yer almaktadır. Genel Müdürlüğümüzün Eylem Planında yerine getirmesi
gereken birçok eylem maddesi bulunmaktadır. Bu eylem maddelerinin aylık ve 3 er aylık
gerçekleşme durumları takip edilmekte olup, SGB ye bildirim yapılmaktadır.
2) AMAÇ VE HEDEFLER
2.1 BAKANLIĞIMIZIN AMAÇLARI VE GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZÜN HEDEFİ
Maliye Bakanlığının belirlenen stratejik amaçları çerçevesinde Gelir Politikaları
Genel Müdürlüğü’nün hedefi şu şekilde oluşturulmuştur;
www.gep.gov.tr
35
Faaliyet Raporu 2012
GELİR POLİTİKALARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
STRATEJİK HEDEF
“Ekonomik büyümeyi, sosyal adaleti, istihdamı ve uluslar arası rekabet gücünü
arttıracak gelir politikalarını oluşturmak”
2.2 TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER
2.2.1 Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü’nün Temel Politika ve Öncelikleri
Bu kısımda Genel Müdürlüğümüzün faaliyetleri ile temel politika öncelikleri
arasındaki ilişki ortaya konulmaya çalışılmaktadır. Genel Müdürlüğümüzü ilgilendiren
temel politika metinleri planlar hiyerarşisi içinde tanımlanacak ve faaliyetlerimiz,
projelerimiz ile temel politika metinleri belirlenen alanlar itibarıyla ilişkilendirmeler
yapılacaktır.
www.gep.gov.tr
36
Faaliyet Raporu 2012
2.2.2 Temel Politika Metinleri
2.2.2.1. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007–2013)
Kalkınma Planları, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nın kuruluşundan itibaren
5’er yıllık dönemleri içerecek şekilde, ayrıntılı bir biçimde hazırlanmaktadır. Başlangıçtan
itibaren kamu kesimi için emredici, özel kesim için yönlendirici olan kalkınma planlarının
hazırlanmasında, son dönem için farklı bir yol benimsenmiştir.
Dokuzuncu Kalkınma Planı, önceki kalkınma planlarından farklı olarak 2007 ve
2013'ü kapsayacak şekilde yedi yıllık ve Uzun Vadeli Strateji (2001–2023) çerçevesinde
hazırlanmıştır. Plan, “İstikrar içinde büyüyen, gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte
rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen, AB’ye üyelik için uyum sürecini
tamamlamış bir Türkiye” vizyonu ile hazırlanmıştır. Devletin ekonomideki rolünün yeniden
tanımlanmasının da bir sonucu olarak, makro çerçeve oluşturacak şekilde, öngörülebilirliği
ve yapısal düzenlemeleri ön plana çıkaran, alt detaylara inilmeyen bir yaklaşım
benimsenmiştir.
Kalkınma Planında, Plan dönemi için birçok konuda hedefler belirlenmiş ve tahminler
yapılmıştır. Ekonomik büyüme ortamının da katkısıyla gelirlerdeki artış, kamu
finansmanındaki istikrarın sürdürülebilmesinin yanı sıra, vergi yükünün daha adil bir
şekilde dağıtılmasına ve rekabet gücü yüksek bir ekonomik yapıya ulaşılmasına imkan
verecek, ayrıca, mali disiplinden taviz verilmeksizin öncelikli alanlara daha fazla kaynak
ayrılabilmesini sağlayacaktır.
www.gep.gov.tr
37
Faaliyet Raporu 2012
Dokuzuncu Kalkınma Planı döneminde ekonomik büyümenin ve sosyal kalkınmanın
istikrarlı bir yapıda sürdürülmesi ve plan vizyonunun gerçekleşmesi yolunda aşağıda yer
alan stratejik amaçlar, gelişme eksenleri olarak belirlenmiştir:
 Rekabet Gücünün Artırılması,
 İstihdamın Artırılması,
 Beşeri Gelişme ve Sosyal Dayanışmanın Güçlendirilmesi,
 Bölgesel Gelişmenin Sağlanması,
 Kamu Hizmetlerinde Kalitenin ve Etkinliğin Artırılması.
Bu gelişme eksenlerinden birimimiz ile ilgili öncelik taşıyanlar, “Rekabet Gücünün
Artırılması” ve “Kamu Hizmetlerinde Kalitenin ve Etkinliğin Artırılması”dır.
Rekabet gücünün artırılması çerçevesinde temel amaç, ekonominin yüksek teknolojik
kabiliyete ve nitelikli işgücüne sahip, değişen şartlara hızla uyum sağlayan, ulusal ve
uluslararası pazarlarda rekabet gücü olan, istikrarlı ve verimlilik düzeyi yüksek bir yapıya
kavuşturulmasıdır. Bu amaçla, makroekonomik istikrarın kalıcı hale getirilmesi, ekonomide
kayıt dışılığın azaltılması, iş ortamının iyileştirilmesi, finansal sistemin geliştirilmesi, bilgi ve
iletişim teknolojilerinin yaygınlaştırılması konularında vergileme ile ilgili birçok çalışma
yapılması öngörülmüştür. Buna göre, makroekonomik istikrarın kalıcı hale getirilmesi için
yapısal reformların sürdürüleceği, maliye, para ve gelirler politikalarının uyumlu ve
birbirlerini destekler şekilde uygulanmasına devam edileceği belirtilmiştir. Vergi
politikalarının temel amacı; mükellef haklarına saygılı, vergi kayıp ve kaçağını azaltan, mali
güç ilkesine uygun şekilde vergi yükünün adil ve dengeli dağıtımını gözeten, kamu
giderlerini karşılarken iktisadi etkinliği bozmayan bir vergi sistemine ulaşmaktır.
Bu amaçla aşağıdaki kararlar alınmıştır;
www.gep.gov.tr
38
Faaliyet Raporu 2012
 Vergi kanunları yeniden gözden geçirilerek, mevzuat sadeleştirilecek ve daha etkin ve
uygulanabilir hale getirilecektir. Vergi muafiyet ve istisnaları, ekonomik ve sosyal
politikalar ile kamu finansmanı imkanları çerçevesinde yeniden değerlendirilecektir.
 Ekonomide karar alıcılar için öngörülebilirliği sağlamak amacıyla vergi düzenleme ve
uygulamalarında istikrar sağlanacaktır.
 Mükelleflerin gönüllü uyumunu artırmaya yardımcı olacak şekilde mükellef haklarına
yönelik düzenlemeler yapılacaktır.
 Vergi tabanının genişletilmesi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele sonucunda oluşacak
ilave kaynaklar, işlem vergileri başta olmak üzere vergi oranlarının ve sosyal güvenlik
primlerinin indiriminde kullanılacaktır.
Kayıt dışı ekonominin temelinde, ülkemizde uzun süre yaşanan makroekonomik
istikrarsızlık, yüksek enflasyon, yüksek vergi ve prim oranları, idari-mali-yasal yükler gibi
ekonomik nedenler yer almaktadır. Kayıt dışı ekonomi nedeniyle artan kamu finansman
ihtiyacının vergi oranlarının yükseltilerek karşılanması, vergiye karşı direnci artırarak kayıt
dışılığı besleyen bir kısır döngü oluşturmaktadır. Bu nedenle kayıt dışılığın azaltılmasındaki
başarı, Plan döneminde kamu maliyesindeki istikrarın sürdürülmesinde temel araçlardan
biri olacaktır.
Böylece ekonomik büyüme ortamının da katkısıyla gelirlerdeki artış, kamu
finansmanındaki istikrarın sürdürülebilmesine ve vergi yükünün daha adil bir şekilde
dağıtılmasına ve sonuç olarak da rekabet gücü yüksek bir ekonomik yapıya ulaşılmasına
imkan verecektir. Dolayısıyla, mali disiplinden taviz verilmeksizin öncelikli alanlara daha
fazla kaynak ayrılabilmesi sağlanacaktır.
İş ortamının iyileştirilmesi hedefi doğrultusunda, işletmelerin kazanç ve işlemleri ile
istihdam üzerindeki vergi ve yüklerin rekabet gücünü olumsuz biçimde etkilemeyecek bir
yapıya kavuşturulması planlanmıştır.
www.gep.gov.tr
39
Faaliyet Raporu 2012
Finansal
sistemin
geliştirilmesi
hedefi
doğrultusunda,
benzer
işlemlerin
vergilendirilmesi ile rekabeti bozucu unsurların ortadan kaldırılması hedeflenmiştir. Bilgi ve
iletişim teknolojilerinin yaygınlaştırılması hedefi doğrultusunda, elektronik haberleşme
hizmetlerindeki yüksek vergi yükünün, bilgi toplumuna dönüşüm sürecini hızlandırmak
üzere tedricen makul seviyelere çekileceği hedeflenmiştir.
“Kamu Hizmetlerinde Kalitenin ve Etkinliğin Artırılması” çerçevesinde birimimiz için
öncelikli olan politika oluşturma ve uygulama kapasitesinin artırılmasıdır. Bu konuda, tüm
kamu idarelerinde politika oluşturma, maliyetlendirme, uygulama, izleme ve değerlendirme
süreçlerinin kalitesinin artırılması, performansa dayalı ve sonuç odaklı stratejik yönetim
anlayışı hayata geçirileceği planlanmıştır.
Sonuç olarak, kamu idarelerinde yönetim kararlarının stratejik planlara dayanan orta
ve uzun vadeli bakış açısı ile şekillendirilmesi, kamu idarelerinde performans kültürü
çerçevesinde ölçme, izleme ve değerlendirme süreçlerinin geliştirilmesinin birimimiz
tarafından da sağlanması planlanmıştır.
2.2.2.2 Katılım Öncesi Ekonomik Program (2011–2013)
Aralık 1999’da Helsinki Zirvesinin ardından adaylık statüsü kazanan Türkiye, 2001
yılından bu yana Katılım Öncesi Mali İzleme süreci çerçevesinde, Avrupa Birliği usullerine
uygun olarak Katılım Öncesi Ekonomik Program hazırlamakta ve Avrupa Komisyonuna
sunmaktadır.
www.gep.gov.tr
40
Faaliyet Raporu 2012
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının koordinasyonunda ilgili bakanlık ve
kurumların katkılarıyla hazırlanmış ve Yüksek Planlama Kurulunun (YPK)1 2011/1 sayılı
kararıyla kabul edilmiştir.
Katılım Öncesi Ekonomik Program, Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007–2013)
kapsamında, Orta Vadeli Program (2011–2013) ve 2011 Yılı Programı esas alınarak
hazırlanmıştır.
Katılım Öncesi Ekonomik Program (KEP), Türkiye’nin AB üyelik sürecini başarıyla
tamamlayabilmesi için gerekli ekonomi politikalarını ve temel yapısal reform çalışmalarını
ortaya koymaktadır.
Katılım
Öncesi
Ekonomik
Program
(2011–2013)
döneminde
uygulanacak
makroekonomik politikaların temel amacı, ülkenin refah seviyesinin artırılması nihai hedefi
doğrultusunda, büyümeye istikrar kazandırmak, istihdamı artırmak, kamu dengelerini
iyileştirmek, fiyat istikrarını sağlamak ve cari açığı kontrol altında tutmak olarak
belirlenmiştir.
KEP (2011–2013) döneminde sürdürülecek maliye politikasının temel amacı ise;
kamu
kesimi
açıklarını
öngörülebilirliğin
azaltarak,
güçlendirilmesine,
bir
diğer
taraftan
taraftan
ekonomide
özel
güven,
sektörün
istikrar
ve
kullanabileceği
kaynakların artırılmasına katkı sağlamak ve böylece özel sektör öncülüğünde bir büyüme
sürecinin gerçekleşmesine yardımcı olmak olarak belirlenmiştir.
www.gep.gov.tr
41
Faaliyet Raporu 2012
Genel devlet gelir ve harcamalarında 2010–2013 dönemi için esas alınan temel
varsayımlar ise şu şekildedir:
 Vergi politikalarının uygulanmasında istikrar ve vergilendirmede öngörülebilirlik
esas olacaktır.
 Maktu vergi ve harçlar, genel ekonomik koşullar göz önüne alınarak
güncellenecektir.
 Vergi idaresinin denetim ve uygulama kapasitesinin güçlendirilmesiyle ilgili
çalışmalara devam edilecektir.
 Kayıt dışılığın azaltılması, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesine ilişkin çalışmalara
hız verilecektir. Bu bağlamda istikrar ve öngörülebilirliği esas alan adil ve basit bir
Gelir Vergisi Kanunu yürürlüğe konulacaktır.
 Vergi kanunlarında yer alan istisna, muafiyet ve vergi indirimi hükümleri, öngörülen
sosyo-ekonomik politika ve hedefler çerçevesinde gözden geçirilerek vergi mevzuatı
sadeleştirilecektir. İstisna, muafiyet ve indirimler nedeniyle oluşan vergi harcaması
tutarlarının hesaplanmasına devam edilecektir.
 AB müktesebatıyla uyumun sağlanmasını teminen, ÖTV Kanununa ekli (III) sayılı
listede yer alan yüksek alkollü içkilerin, 92/83/AET ve 92/84/AET sayılı Direktifler
uyarınca vergilendirilmesi yönünde yapılacak değişikliklerle ilgili çalışmalara devam
edilecektir.
 Belediyelerin öz gelirlerinin artırılmasını sağlayan yasal düzenleme çalışmalarına
devam edilecektir.
Bu kapsamda, 2009 yılından itibaren derinleşen küresel finansal krizin etkilerini de
en aza indirmek amacıyla geçici süreyle uygulanmak üzere bazı vergi indirimleri yürürlüğe
www.gep.gov.tr
42
Faaliyet Raporu 2012
konulmuştur. Bunlar; motorlu araçlarda, elektronik ve beyaz eşyada özel tüketim vergisi
indirimine; konut ve işyeri teslimleri, ev ve ofis mobilyaları, bilgisayar, bilişim ve büro
makineleri, sanayi ve iş makineleri için katma değer vergisi indirimine gidilmiştir. Bazı tapu
işlemleri üzerinden binde 15 oranında alınan tapu harçları binde 5 olarak belirlenmiştir.
Ayrıca, sürekli olarak uygulanmak üzere, bankalar ve finansman şirketlerince kullandırılan
tüketici kredilerindeki Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi oranı %15’ten %10’a;
kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmetine ilişkin özel iletişim vergisi
% 15'ten %5'e indirilmiştir. Varlık barışı olarak bilinen Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye
Kazandırılması Hakkında Kanunun yürürlük tarihi 2009 yılı sonuna kadar uzatılmıştır.
Bu gelişmelere ilave olarak, Kurumlar Vergisi Kanununda AB’nin yatırımları teşvik
sistemiyle uyumlu bölgesel ve sektörel yatırım teşvik mevzuatı oluşturulmuş ve az gelişmiş
bölgelerde kurumlar vergisi oranı %2 seviyesine çekilmiştir. KOBİ’lerin birleşmeleri
sonucunda ortaya çıkacak karlar, kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Ayrıca, birleşme
sonrası üç hesap dönemi boyunca, birleşilen kuruma, indirimli kurumlar vergisi oranının
uygulanması hükme bağlanmıştır. 5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki İle Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun kapsamına giren illerde eski
yatırımlar için 31.12.2009 tarihi itibarıyla gelir vergisi stopajı teşviki ve enerji desteği sona
ermiştir. Ancak bu teşvik ve desteklerden 31.12.2007 tarihine kadar tamamlanan yeni
yatırımlar için 5 yıl, 31.12.2008 tarihine kadar tamamlananlar için 4 yıl, 31.12.2009
tarihine kadar tamamlananlar için 3 yıl süreyle yatırımcılar faydalanmaya devam edecektir.
Kanun kapsamındaki illerde sigorta primi işveren hissesinin uygulaması ise 5951 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun ile 5084 sayılı Kanunda yapılan değişiklik ile 31.12.2012 tarihine
www.gep.gov.tr
43
Faaliyet Raporu 2012
kadar eski ve yeni yatırım ayrımı olmadan uzatılmıştır. Ayrıca Ar-Ge ve destek personelinin,
çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden asgari geçim indirimi
uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin, büyük bölümünün terkin edilmesini
sağlayan düzenleme hayata geçirilmiştir. 6009 sayılı Kanunla 6802 sayılı Gider Vergileri
Kanununda
yapılan
düzenlemeye
göre;
Banka
ve
Sigorta
Muameleleri
Vergisi
uygulamasındaki banker tanımında değişiklik yapılmıştır. Bu çerçevede, Türkiye’de kurulu
borsalarda gerçekleştirilen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler
BSMV’den istisna tutulmuştur. Ayrıca, 6009 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununun geçici
67’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında yapılan değişikliği takiben 27 Eylül 2010 tarihli
ve 2010/926 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla, tevkifat oranları yeniden düzenlenerek,
geçici 67’nci maddenin (1), (2) ve (3) numaralı fıkraları kapsamında elde edilen gelirlerde
yerli ve yabancı yatırımcı ayrımına son verilmiştir.
Diğer yandan, 6111 sayılı Kanun ile birikmiş vergi borçlarının belli bir plan dahilinde
taksitlendirme yapılarak ödenmesi kolaylığı getirilmiş, mükellef ile vergi idaresi arasındaki
davaların sulh yoluyla çözümü yönünde düzenleme yapılarak, davanın bulunduğu
safhalara göre önemli indirimler yapılması sağlanmıştır.
2.2.2.3 Orta Vadeli Program (2011–2013)
Orta
Vadeli
Program,
Devlet
Planlama
Teşkilatı
Müsteşarlığı
tarafından
hazırlanmakta ve Bakanlar Kurulu tarafından karara bağlanmaktadır. Bütçe müzakereleri
sırasında kamu idareleri kendi stratejik planları ile Orta Vadeli Programda yer alan amaç ve
öncelikleri bir arada gözetirler.
www.gep.gov.tr
44
Faaliyet Raporu 2012
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu doğrultusunda ilk Orta Vadeli
Program 31 Mayıs 2005 tarihli ikinci mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiştir. Söz konusu Kanun gereğince, Orta Vadeli Programın beşincisi 10.10.2010 tarihli
ve 27725 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak 2011–2013 dönemini kapsamak üzere
hazırlanmıştır.
Program, 2007–2013 dönemini kapsayan Dokuzuncu Kalkınma Planı ile iç ve dış
genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda hazırlanmıştır.
Orta Vadeli Programın “Maliye Politikası” bölümünde maliye politikasının temel
hedefi, kamu kesimi açığı azaltılarak özel sektörün kullanabileceği kaynakların
artırılmasına katkı sağlanması ve böylelikle özel sektör öncülüğünde bir büyüme sürecinin
gerçekleşmesine yardımcı olmak olarak belirlenmiştir. Mali saydamlık ve hesap
verebilirliğin artırılmasına yönelik idari ve hukuki düzenlemelere devam edileceği,
başlatılmış olan reformların uygulama boyutunun güçlendirileceği ifade edilmektedir.
Politika oluşturma ve analiz sürecinde büyük önem taşıyan kamu mali istatistiklerinin
uluslararası standartlara uyumunun sağlanmasına çalışılacaktır. Mali saydamlık ve hesap
verebilirliğin artırılmasına yönelik idari ve hukuki düzenlemelere devam edilecek,
başlatılmış olan reformların uygulama boyutu güçlendirilecektir.
2011–2013 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programda yer alan temel amaç,
makroekonomik öncelikler ve 2011 yılı hedefleri çerçevesinde; küresel krizden çıkış
sürecinde büyümeye istikrar kazandırılması, istihdamın artırılması, kamu dengelerinin
iyileştirilmesi, fiyat istikrarının sağlanmasına yönelik olarak enflasyonun daha düşük
www.gep.gov.tr
45
Faaliyet Raporu 2012
seviyelere indirilmesi ve cari açığın kontrol altında tutulması 2011 Yılı Programının temel
makroekonomik amacı olarak ifade edilmiştir.
Orta Vadeli Planda, ekonomide rekabet gücünün artırılması, haksız rekabetin
önlenmesi ve kamu finansmanına katkıda bulunulması hedefleri doğrultusunda, ekonomide
kayıt dışılığın azaltılması hedeflenmiştir. Bu çerçevede; Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele
Stratejisi Eylem Planı güncellenecektir. Söz konusu Plan kapsamında kayıt dışılığa karşı
kurumsal ve toplumsal mutabakat güçlendirilerek kayıt içi faaliyetler özendirilecek, denetim
kapasitesi artırılacak, yaptırımların etkinliği artırılmak üzere gözden geçirilecektir. Ayrıca,
başta vergi denetimi olmak üzere, denetimlerde etkinliğin kurumlar arası çapraz kontrolü
de içerecek şekilde sağlanması amacıyla kamu idarelerinin uygulama kapasitesinin
geliştirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilerek, idarelerin beşeri ve teknolojik altyapısı
iyileştirilecektir.
Bu bakımdan Program, hedefler ve yapılacak çalışmalar bakımından Kalkınma Planı
ile paralel bir görünüm arz etmektedir.
2.2.2.4 Orta Vadeli Mali Plan (2011–2013)
Orta Vadeli Mali Plan, Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanıp, Yüksek Planlama
Kurulu tarafından karara bağlanmaktadır.
Kamu İdareleri Orta Vadeli Mali Planda
verilecek ödenek tavanlarını esas alarak bütçe tekliflerini hazırlar.
Orta Vadeli Mali Planda, 2011–2013 döneminde izlenecek maliye politikasının temel
çerçevesi, büyümeye istikrar kazandırmak, istihdamı artırmak ve kamu dengelerini
www.gep.gov.tr
46
Faaliyet Raporu 2012
iyileştirmek olarak belirlenmiştir. Maliye politikası; para ve gelirler politikasıyla uyum
içinde, bütçe açığı, faiz dışı denge, gelir ve giderlere ilişkin olarak belirlenen orta vadeli
mali hedeflere ulaşılmasını sağlayacak bir yaklaşımla yürütülecektir.
Mali Plan döneminde, sağlık, eğitim ve sosyal nitelikli harcamalar ile büyümeyi ve
istihdamı destekleyen ve bölgesel gelişmişlik farklarını azaltan harcamalara daha fazla
önem verilerek, toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi, beşeri sermayenin niteliklerinin
geliştirilmesi yönündeki politikalar uygulanmaya devam edilecektir.
Orta ve uzun vadede ekonominin verimliliğini ve üretken yapısını destekleyen altyapı
yatırımlarına ağırlık verilecektir. Kamu yatırımları; Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu
Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi başta olmak üzere ekonomik ve sosyal altyapı
projelerine yoğunlaştırılacak, AB’ye üyelik yönünde ortaya konulan politika ve önceliklerin
hayata geçirilmesi için gereken yatırımlar hızlandırılacaktır. GAP Eylem Planı ve diğer
bölgesel programlar kapsamında yer alan projelerin, sağlanan ilave kaynaklar da dikkate
alınarak, hızla tamamlanmasına yönelik tedbirler zamanında alınacaktır. AB’ye üyelik
yönünde ortaya konulan politika ve önceliklerin hayata geçirilmesi için gereken yatırımlar
hızlandırılacaktır.
2011–2013 döneminde 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
kapsamında kamu idarelerinin, mali yönetim ve kontrol alanında görev ve sorumluluklarını
etkili bir şekilde yerine getirebilmelerini sağlamak üzere idari kapasite geliştirilmesine
yönelik faaliyetler yoğunlaştırılacaktır. Mali yönetim ve kontrol ile iç denetim faaliyetlerinin
genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde etkin bir şekilde uygulanması için gerekli
www.gep.gov.tr
47
Faaliyet Raporu 2012
çalışmalar sürdürülecektir. Kamu idarelerinde uluslararası standartlarla uyumlu bir iç
kontrol ortamının oluşturulması için Mali Plan döneminde kamu idarelerinin iç kontrol
eylem planlarının etkili bir şekilde uygulanması sağlanacaktır. Ayrıca, kamu idarelerinin
karar verme süreçlerini güçlendirmek, mali saydamlık ve hesap verilebilirliği artırmak
amacıyla uygulamaya konulan stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme
yaygınlaştırılacaktır.
Bütçe gelirlerine ilişkin temel politikalar kapsamında Mali Plan döneminde
uygulanacak bütçe gelir politikalarının temel amacı; büyüme, yatırım ve istihdamın
desteklenmesi ile ekonomide kayıt dışılığın azaltılmasına katkıda bulunmaktır. Vergi
politikalarının uygulanmasında istikrar ve vergilendirmede öngörülebilirlik esas olacaktır.
Vergi kanunlarında yer alan istisna, muafiyet ve vergi indirimi hükümleri, ekonomik
ve
sosyal
politikalar
çerçevesinde
yeniden
değerlendirilerek
vergi
mevzuatı
sadeleştirilecektir. Vergi harcamalarının mali boyutunun tespitine yönelik çalışmalara
devam edilecektir. Ayrıca, Avrupa Birliği mevzuatı ile uyum çalışmaları sürdürülecektir.
Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Stratejisi Eylem Planı çerçevesinde kayıt dışılıkla
mücadeleye tüm toplum kesimlerinin katılımı sağlanacaktır. Kayıt dışılıkla mücadele
amacıyla öncelikle iş ve çalışma hayatına ilişkin mevzuatın basitleştirilmesi, kamu
kurumları arasında bilgi paylaşımı ve koordinasyon sağlanarak kurumların teknolojik alt
yapısının güçlendirilmesine yönelik faaliyetler sürdürülecektir.
Vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik olarak idari kapasite artırılacak ve vergi
denetimleri ile vergi ve diğer mali yükümlülüklerin tahsilatında etkinlik sağlanacaktır.
www.gep.gov.tr
48
Faaliyet Raporu 2012
Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik yasal
ve idari düzenlemeler yapılacaktır. Vergi bilincinin geliştirilmesi ve artırılmasına yönelik
faaliyetlere ağırlık verilecektir.
2.2.2.5 2012 Yılı Programı
Kalkınma Planları, Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Yüksek Planlama
Kurulunda görüşülerek, Bakanlar Kurulu’nca karara bağlanan yıllık programlarla
uygulamaya geçirilir.
Yıllık Programlar, Kalkınma Planlarında benimsenen hedef ve politikalarla tutarlı
olarak, Kalkınma Bakanlığı tarafından, ilgili kuruluşların da görüşlerinin alınmasıyla
hazırlanır.
2012 Yılı Programının “Kamu Gelir Politikası” başlıklı kısmında; Vergi politikalarının
uygulanmasında istikrar ve öngörülebilirliğin esas alınacağı; Ekonominin rekabet gücünü
artırıcı üretim yapısının oluşturulmasına, doğrudan yabancı yatırımların ülkeye girişinin
hızlandırılmasına, bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına ve Ar-Ge
faaliyetlerinin
desteklenmesine
yönelik
vergi
politikalarının
uygulanacağı;
Vergi
mevzuatının sadeleştirilmesi ve ihtiyaca göre yeniden yazılmasına yönelik çalışmalara
devam edileceği ve bu kapsamda, Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanununun gözden
geçirilmesi çalışmaları tamamlanacağı; başta yurtiçi tasarruf yetersizliği ve cari açık olmak
üzere, büyüme ortamının sürdürülebilirliğini tehdit eden unsurlarla mücadelede vergi
politikasının gerektiğinde etkin bir şekilde kullanılacağı; istisna, muafiyet ve indirimler
nedeniyle oluşan vergi harcamalarının düzenli olarak raporlanacağı; vergiye uyumun
artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik çalışmalara devam edileceği; maktu
www.gep.gov.tr
49
Faaliyet Raporu 2012
vergi ve harçların genel ekonomik koşullar göz önünde bulundurularak güncelleneceği;
vergi politikalarının belirlenmesinde ve uygulanmasında, iklim değişikliğiyle mücadele
edilmesine ve enerji tüketiminde tasarruf sağlanmasına yönelik önceliklerin de dikkate
alınacağı; bireysel ve kurumsal tasarrufların teşvik edilmesine ve sermaye birikiminin
özendirilmesine yönelik tedbirler alınacağı; mahalli idarelerin öz gelirlerinin artırılmasına
yönelik düzenlemelerin, imar ve altyapı hizmetleri sonrasında varlıkların değerinde ortaya
çıkan artışlar da dikkate alınarak hayata geçirileceği ve kamu taşınmazlarının etkili,
ekonomik ve verimli bir şekilde kullanılması ve ekonomiye kazandırılması için gerekli
tedbirlerin alınacağı belirtilmiştir.
2.2.2.6 AB Müktesebatına Uyum Programı (2007-2013)
10 Ocak 2007 tarihinde ülkemizin Avrupa Birliği’ne katılım süreci ve izlenecek
strateji ile genel bir değerlendirme toplantısı yapılmış ve 2007-2013 döneminde Avrupa
Birliği müktesebatına uyumun tamamlanmasını hedefleyen bütüncül bir program
hazırlanması kararı alınmıştır. Bu kararın ardından Türkiye’nin AB Müktesebatına Uyum
Programı (2007-2013) 17 Nisan 2007 tarihinde açıklanmıştır.
Söz konusu program, Dokuzuncu Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program ve Yıllık
Programlar ile ulusal düzeyde benimsenmiş sektörel stratejilerle paralellik göstermektedir.
2.2.3 Kamu Gelir Politikası
Uygulanacak kamu gelir politikalarının temel amacı; büyüme, yatırım ve istihdamın
desteklenmesine, ekonomide kayıt dışılığın azaltılmasına, daha basit, adil ve geniş tabanlı bir
www.gep.gov.tr
50
Faaliyet Raporu 2012
vergi sisteminin oluşturulmasına katkıda bulunmaktır. Bireysel ve kurumsal tasarruf ve
sermaye birikiminin ve kullanımının teşvik edilmesi özel önem taşımaktadır. Bu kapsamda;

Vergi politikalarının uygulanmasında, uzun vadeli ekonomik kararlar almaya
yardımcı olmak ve vergilendirmede öngörülebilirliği artırmak amacıyla istikrar
esas olacaktır. Vergi mevzuatı ve uygulamalarında istikrarı sağlamak amacıyla
yasal altyapı güçlendirilecektir.

Doğrudan sermaye yatırımlarının ülkeye girişini hızlandırıcı, yatırım, istihdam
ve ihracatı teşvik edici, bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltıcı, ekonominin
uluslararası rekabet gücünü artırıcı, devletin fon ihtiyacını karşılayıcı, vergi
politikaları uygulanacaktır.

Ekonomik ve sosyal politikalar da gözetilerek vergi indirim, istisna ve
muafiyetlerinin gözden geçirilmesi suretiyle vergi mevzuatı sadeleştirilecektir.
Vergi
harcamalarının
mali
tutarının
tespitine
yönelik
çalışmalar
sonuçlandırılacaktır.

Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik
çalışmalara devam edilecektir.

Gelir azaltıcı düzenlemeler, makro ekonomik istikrar gözetilerek kamu
finansman imkanları dahilinde değerlendirilecektir.

Vergilendirmede mükellef hizmetlerinin etkinleştirilmesine yönelik çalışmalar
sürdürülecektir.

Vergileme alanında Avrupa Birliği Müktesebatıyla uyum çalışmalarına devam
edilecektir.
www.gep.gov.tr
51
Faaliyet Raporu 2012

Ticari ilişkimiz olan ülkelerle çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları
imzalanmasına devam edilecektir.

İstihdam üzerindeki mali yüklerin azaltılmasının ekonomide kayıt dışılığın
önlenmesi ve istihdam artışına yansıması için gerekli tedbirler alınacaktır. Bu
çerçevede, kamu ve özel sektörün uzlaşısına özel önem verilecektir.
2.2.4 Avrupa Birliğine Uyum Bağlamında Temel Politika ve Öncelikler
3 Ekim 2005 tarihinde tam üyelik müzakerelerinin başlamasıyla birlikte ülkemiz ile
AB arasındaki ilişkilerde yeni bir döneme girilmiştir. Nitekim sürecin önemine atfen, 20072013 dönemini kapsayan Dokuzuncu Kalkınma Planı’nda Avrupa Birliği’ne katılım süreci
B.2.1 bölümünde ele alınmıştır. Söz konusu planda AB’ye üyelik hedefi doğrultusunda,
Kopenhag siyasi kriterlerine uyum düzeyinin yükseltilmesi, ekonomik kriterlere uyum
sağlanması ve AB Müktesebatına ilişkin müzakerelerin sonuçlandırılarak, katılım sürecinin
tamamlanması amaçlanmaktadır. Buna ilaveten, Avrupa Komisyonu’nun aday ülkelere
yönelik geliştirdiği Katılım Öncesi İzleme Süreci’nde önemli bir belge niteliğinde olan
“Katılım Öncesi Ekonomik Program” B.2.2. bölümünde açıklanmıştır. KEP, 3 yıllık bir
perspektifle hazırlanmış olup, her yıl güncellenmektedir. Programda, yapısal reformlar
çerçevesinde gerçekleştirilmesi planlanan faaliyetler ve bu faaliyetler içerisinde, 5018 Sayılı
Kanun, bütçe ve muhasebe sistemi ve mali saydamlık ile strateji geliştirme birimleri konuları
ön sıralarda yer almaktadır. Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde hazırlanan son politika
metni, AB Müktesebatına Uyum Programıdır. Yedi yıllık dönem için hazırlanan Program,
ülkemizin ihtiyaçları ve önceliklerini esas alarak, reformlara ilişkin bir takvim ortaya
koymaktadır. Periyodik izleme raporlarıyla belirlenecek uygulama sonuçlarına bağlı olarak,
AB Müktesebatına Uyum Programı kapsamında gerçekleştirilen düzenlemeler, programdan
www.gep.gov.tr
52
Faaliyet Raporu 2012
çıkarılarak; 03/10/2005 tarihinden bugüne kadar fasıl bazında gerçekleştirilmiş hukuki
düzenlemeler envanterine eklenecektir.
3)FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER
3.1 MALİ BİLGİLER
3.1.1 Bütçe Uygulama Sonuçları ve Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğüne, 2012 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile
personel giderleri için 3.210.000 TL, cari giderler için 360.000 TL ödenek tahsis edilmiştir.
Genel Müdürlüğümüzce 2012 yılı içinde çeşitli ülkelerden hükümet temsilcilerinin,
bürokratların, OECD ve Avrupa Birliği temsilcileri ile Bakanlığımız yetkililerinin katıldığı
Uluslararası ( Karadeniz Ekonomik İşbirliği KEİ ) Vergi Forumu düzenlenmiş olup Foruma
ait yapılan tüm giderler Genel Müdürlüğümüz bütçesinden karşılandığından; ilgili tertibe
500.000 TL, Metro Ethernet aboneliği ve ayrıca personel alımı ile ilgili yapılan sınav
giderleri için 25.000 TL, Genel Müdürlüğümüzde kullanılan sunucuların, bağlı
terminallerin, bilgisayarların, monitörlerin, yazıcıların, hub switch ve tarayıcıların (scanner,
vb.) bakımı ve onarımı, parçasız periyodik bakım ve onarım işi için sözleşme gereği
yapılacak ödemeler ile geçici görevli olarak başlayan personelin bilgisayar ve ekipman,
mobilya ihtiyacı için 60.000 TL olmak üzere toplam 585.000 TL ödenek eklenerek genel
ödenek toplamı 4.155.000 TL olmuştur. Bu ödeneğin % 72’si harcanmıştır.
TABLO 2: 2012 YILI BÜTÇE GİDERLERİNİN EKONOMİK SINIFLANDIRILMASI (TL)
www.gep.gov.tr
53
Faaliyet Raporu 2012
2012
Ekonomik
III
BÜTÇE GİDERİNİN TÜRÜ
I
II
IV
01
01
1
PERSONEL GİDERLERİ
MEMURLAR
02
02
1
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ
GİDERLERİ
MEMURLAR
03
03
03
03
03
03
2
3
4
5
6
03
03
7
8
MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
TÜKETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI
YOLLUKLAR
HİZMET ALIMLARI
TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ
MENKUL MAL,GAYRİMADDİ HAK ALIM,BAKIM VE
ONARIM GİDERLERİ
GAYRİMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ
TOPLAM
ÖDENEK
HARCAMA
HARCAMA
ORANI
2.430.000
2.184.353
90
2.430.000
2.184.353
90
780.000
242.223
31
780.000
242.223
31
945.000
576.778
61
50.000
160.000
100
42.000
511.000
21.080
99.067
61
35.988
290.065
42
62
61
86
57
151.900
30.000
101.784
28.733
67
96
4.155.000
3.003.354
72
ÖDENEK
ÜSTÜ
Ekonomik sınıflandırma açısından Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünün 2012 yılı
ödenek dağılımı ve yıl sonu gerçekleşmeleri ;
01- Personel Giderleri için 2012 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu ile 2.430.000 TL ödenek
tahsis edilmiş, bu tutarın% 90’ı harcanmıştır.
02- Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Primi Giderleri için 2012 Yılı Merkezi
Bütçe Kanunu ile 780.000 TL ödenek tahsis edilmiş, bu tutarın % 31’i harcanmıştır.
03- Mal ve Hizmet Alım Giderleri için 2012 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu ile 360.000
TL ödenek tahsis edilmiş yıl içinde 585.000 TL ödenek eklenilmiş ve genel ödenek toplamı
945.000 TL olmuştur. Bu ödeneğin % 61’i harcanmıştır.
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünün hizmetleri “ 01- Genel Kamu Hizmetleri” ana
fonksiyonu altında “1-Yasama ve Yürütme Organları, Finansal ve Mali İşler, Dışişleri
Hizmetleri kapsamında yer alan hizmetlerdir.
TABLO 3: BÜTÇE GİDERLERİNİN FONKSİYONEL SINIFLANDIRILMASI TABLOSU
www.gep.gov.tr
54
Faaliyet Raporu 2012
I
01
Fonksiyonel
II
III
IV
1
2
2012
ÖDENEK
HARCAMA
4.155.000
3.003.354
FONKSİYON ADI
GENEL KAMU HİZMETLERİ
Yasama ve Yürütme Organları, Finansal ve Mali
İşler,Dışişleri Hizmetleri
Finansal ve mali işler ve hizmetler
4.155.000
4.155.000
3.003.354
3.003.354
2012 yılı harcamalarının % 73 personel giderleri % 8 sosyal güvenlik kurumlarına
devlet primi giderleri % 19 mal ve hizmet alım giderleri olarak yapılmıştır.
2012 Yılı Harcama
Dağılımı
Sosyal
Güvenlik
Mal ve Hizmet
Alım Giderleri
19 %
Kur.Dev.Primi
Giderleri
8%
Personel Gideri
73 %
www.gep.gov.tr
55
Faaliyet Raporu 2012
Grafik 7: 2012 Yılı Harcama Dağılımı
Grafik 8: 2012 Vergi Konseyi Harcamalarının Gider Türleri İtibariyle Genel
Müdürlük Bütçesi İçindeki Payı
www.gep.gov.tr
56
Faaliyet Raporu 2012
Genel Müdürlüğümüz bütçesinden Vergi Konseyi üyeleri, kamu kurum ve
kuruluşlarından toplantılara katılanların huzur hakları, yolluk giderleri, İstanbul bürosuna
telefon ve ADSL faturaları olmak üzere, toplam 28.966 TL ödeme yapılmıştır.
TABLO 4: YURTİÇİ/YURTDIŞI GÖREVLENDİRMEYE ESAS TOPLANTI SAYISI
2012 Yurtiçi/Yurtdışı Görevlendirmeye Esas Toplantı Sayısı
Toplantılara Katılan GEP
Toplantı yeri
Toplantı Sayısı
Yurtiçi
106
71
Yurtdışı
21
13
Toplam
127
84
www.gep.gov.tr
Personel Sayısı
57
Faaliyet Raporu 2012
Tablo 5: Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü Ödenek Mukayese Tablosu
2012
Ekonomik
Kod
01
AÇIKLAMA
02
PERSONEL GİDERLERİ
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ
GİDERLERİ
03
MAL VE HİZMET ALIMLARI
05
KBÖ
EKLENEN
DÜŞÜLEN
TOPLAM
ÖDENEK
HARCAMA
2.430.000
0
0
2.430.000
2.184.353
780.000
0
0
780.000
242.223
360.000
585.100
100
945.000
576.778
CARİ TRANSFERLER
0
0
0
0
0
06
SERMAYE GİDERLERİ
0
0
0
0
0
07
SERMAYE TRANSFERLERİ
0
0
0
0
0
09
YEDEK ÖDENEKLER
0
0
0
0
0
3.570.000
585.100
100
4.155.000
3.003.354
TOPLAM
PERSONEL GİDERLERİ
2.430.000
0
0
2.430.000
2.184.353
01
1
MEMURLAR
2.430.000
0
0
2.430.000
2.184.353
01
2
SÖZLEŞMELİ PERSONEL
0
0
0
0
0
01
3
İŞÇİLER
0
0
0
0
0
01
4
GEÇİCİ PERSONEL
0
0
0
0
0
01
5
DİĞER PERSONEL
SOSYAL GÜVENLİK KURUMLARINA DEVLET PRİMİ
GİDERLERİ
0
0
0
0
0
780.000
0
0
780.000
242.223
02
1
MEMURLAR
780.000
0
0
780.000
242.223
02
2
SÖZLEŞMELİ PERSONEL
0
0
0
0
0
02
3
iŞÇİLER
0
0
0
0
0
360.000
585.100
100
945.000
576.778
0
0
0
0
0
50.000
0
0
50.000
21.080
160.000
0
0
160.000
99.067
0
100
0
100
61
01
02
03
MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ
03
1
ÜRETİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI
03
2
TÜTİME YÖNELİK MAL VE MALZEME ALIMLARI
03
3
YOLLUKLAR
03
4
GÖREV GİDERLERİ
03
5
HİZMET ALIMLARI
17.000
25.000
0
42.000
35.988
03
6
11.000
500.000
0
511.000
290.065
03
7
TEMSİL VE TANITMA GİDERLERİ
MENKUL MAL, GAYRİMADDİ HAK ALIM, BAKIM VE
ONARIMI
92.000
60.000
100
151.900
101.784
03
8
GAYRIMENKUL MAL BAKIM VE ONARIM GİDERLERİ
30.000
0
0
30.000
28.733
03
9
TEDAVİ VE CENAZE GİDERLERİ
0
0
0
0
0
CARİ TRANSFERLER
0
0
0
0
0
05
05
1
GÖREV ZARARLARI
0
0
0
0
0
05
2
0
0
0
0
0
05
3
HAZİNE YARDIMLARI
KAR AMACI GÜTMEYEN KURULUŞLARA YAPILAN
TRANSFERLER
0
0
0
0
0
05
6
YURTDIŞINA YAPILAN TRANSFERLER
0
0
0
0
0
05
8
GELiRDEN AYRILAN PAYLAR
0
0
0
0
0
SERMAYE GİDERLERİ
0
0
0
0
0
06
06
1
MAMUL MAL ALIMLARI
0
0
0
0
0
06
3
GAYRİ MADDİ HAK ALIMLARI
0
0
0
0
0
06
4
GAYRiMENKUL ALIMLARI VE KAMULAŞTIRMASI
0
0
0
0
0
06
5
GAYRiMENKUL SERMAYE ÜRETlM GiDERLERi
0
0
0
0
0
06
6
MENKUL MALLARIN BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ
0
0
0
0
0
06
7
GAYRiMENKUL BÜYÜK ONARIM GİDERLERİ
0
0
0
0
0
SERMAYE TRANSFERLERİ
0
0
0
0
0
YURTlCi SERMAYE TRANSFERLERİ
0
0
0
0
0
YEDEK ÖDENEKLER
0
0
0
0
0
07
07
1
09
09
1
PERSONEL GiDERLERİNİ KARŞILAMA ÖDENEĞİ
0
0
0
0
0
09
3
YATIRIMLARI HIZLANDIRMA ÖDENEĞİ
0
0
0
0
0
09
5
DOĞAL AFET GİDERLERİNİ KARŞILAMA ÖDENEĞİ
0
0
0
0
0
09
6
0
0
0
0
0
09
7
YEDEK ÖDENEKLER
YENİ KURULACAK DAiRE VE iDARELERİN
İHTİYAÇLARINI KARŞILAMA ÖDENEĞİ
0
0
0
0
0
09
9
DİĞER YEDEK ÖDENEKLER
0
0
0
0
0
3.570.000
585.100
100
4.155.000
3.003.354
TOPLAM
www.gep.gov.tr
58
Faaliyet Raporu 2012
3.1.2 Mali Denetim Sonuçları
2012 yılında mali denetimle ilgili herhangi bir rapor hazırlanmamıştır. Ancak
Bakanlığımız İç Denetim Birimi tarafından Genel Müdürlüğümüzde “Hizmet Sunumu ve
Etkinliği” konusunda denetim yapılmış olup, 1 adet rapor düzenlenmiştir. Rapordaki
değerlendirmelere ilişkin çalışmalar Genel Müdürlüğümüzde devam etmektedir. Aynı birim
tarafından 2012 yılında “Harcamaların Ön Mali Kontrolü ve Değerlendirilmesi” sürecinin
işleyişi ile ilgili olarak Genel Müdürlüğümüzde denetim yapılmış, denetim sonucunda
düzenlenen rapor henüz intikal etmemiştir.
3.2 PERFORMANS BİLGİLERİ
3.2.1 Faaliyet ve Proje Bilgileri
Genel Müdürlüğümüzün stratejik amaçlarına bağlı olarak belirlenen stratejik
hedefleri gerçekleştirecek faaliyet ve projeler şunlardır:

Vergi mevzuatına ilişkin kanun tasarılarını hazırlamak,

Devlet gelirlerine etkisi olan kanun tasarı ve tekliflerini, devlet gelirleri
politikası
açısından inceleyerek görüş bildirmek,

İlgili kanun tasarı ve teklifleri hakkında gerektiğinde diğer kamu kurumlarının
katılımını sağlayarak Hükümet görüşünün oluşturulmasına katkı sağlamak,

Kamu gelirlerini etkileyen kanunlarla ilgili olarak, düzenleyici etki analizi yapmak,

Mahalli idare vergi gelirlerinin genel vergi sistemi ile uyumunu sağlayacak çalışmaları
yapmak,

Dünya ve Türkiye ekonomisine ve vergi uygulamalarına ilişkin verileri ve uygulama
bilgilerini düzenli olarak takip etmek suretiyle bilgi bankası oluşturmak,
www.gep.gov.tr
59
Faaliyet Raporu 2012

Gerekli görülen hususlarda öneri ve değerlendirme çalışmaları yapmak.

Ekonomik ve sosyal taraflarca mevzuatta karşılaşılan güçlükler ve boşluklarla ilgili
öneri ve şikayetleri değerlendirmek,

Genel ve sektörel vergi analizleri yapmak,

Vergi yükü, gelir dağılımı ve gelir tahminlerine yönelik analizler yapmak,

Ekonomik ve mali gelişmeleri izlemek, değerlendirmek ve bu konularda araştırmalar
yapmak,

Devlet gelirleri ile ilgili istatistikleri toplamak ve değerlendirmek.

Vergi uyumunu aksatan yönleri sektörler ve işlemler itibarıyla tespit edilmesine yönelik
araştırmalar yapmak,

Mevzuat değişikliklerine ilişkin önerileri hazırlamak,

Doğru verileri kullanmak suretiyle devlet gelirlerine ilişkin orta vadeli projeksiyon
yapmak,

Gelir bütçesi gerçekleşmelerini dönemsel olarak analiz etmek suretiyle gelecek
dönemlere ilişkin aylık ve yıllık gerçekçi tahminler yapmak,

İnternet, yazılı ve görsel medya gibi vasıtaların etkin olarak kullanılması yoluyla başta
Genel Müdürlüğümüz görev alanı ile ilgili olmak üzere genel ekonomik
değerlendirmelerle kamuoyunu bilgilendirmek,

Uluslararası toplantılara katılmak,

Uluslararası raporlara katkı sağlamak,

Uluslararası kuruluşlardaki temsilcilerle karşılıklı iletişimin sürdürülmesini sağlamak,

Uluslararası ilişkilerde yurt içi toplantılarda koordinatör görevi üstlenmek,

AB müktesebatına uyumu sağlamada mevzuat tarama ve karşılaştırma çalışmalarında
bulunmaktır.
www.gep.gov.tr
60
Faaliyet Raporu 2012
PERFORMANS GÖSTERGELERİ VE GERÇEKLEŞMELERİ
www.gep.gov.tr
61
Faaliyet Raporu 2012
www.gep.gov.tr
62
Faaliyet Raporu 2012
www.gep.gov.tr
63
Faaliyet Raporu 2012
www.gep.gov.tr
64
Faaliyet Raporu 2012
www.gep.gov.tr
65
Faaliyet Raporu 2012
www.gep.gov.tr
66
Faaliyet Raporu 2012
3.2.2 Performans Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Genel Müdürlüğümüzün takip ettiği 10 adet Performans Göstergesi olup bunların
2012 yılı için takibi yapılmıştır. Bu göstergelerin hepsinde hedefe ulaşılmıştır. Bir sonraki
dönemde bazı göstergelerde değişiklik yapılması düşünülmektedir.
3.2.3 Performans Bilgi Sisteminin Değerlendirilmesi
Performans bilgilerinin sisteme girilmesi için 2012 yılı içinde uygulama.sgb.net
sistemine üçer aylık dönemler halinde dört kez bilgi girişi yapılarak sonuçlar
değerlendirilmiştir.
4) KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü’nün amaç, hedef, misyon, vizyon çalışması
sırasında belirlenen GZFT (SWOT) analiz sonuçlarına göre güçlü, gelişmeye açık alanlar ile
fırsat ve tehditler şu şekilde belirlenmiştir:
4.1 GÜÇLÜ VE GELİŞMEYE AÇIK ALANLAR

Nitelikli personel ve yönetici kadrosu

Çalışanlar arasında iletişimin etkin olması

Birimin hareket kabiliyetinin yüksek olması

Gelir politikaları ve uluslararası vergi ilişkilerinde merkezi role sahip olması

Kanunların hazırlanmasında koordinatör olarak söz sahibi olması

Birim hedeflerinde kararlılık

Gelişmelere açık, yenilikçi bakış açısı

Ekonomik sektörlerle güçlü ve sağlıklı ilişkiler kurulması
www.gep.gov.tr
67
Faaliyet Raporu 2012
4.2 GELİŞMEYE AÇIK ALANLAR

Personel sayısının yetersizliği

Birimin tanıtım eksikliği

Bilgi işlem altyapısının tamamlanamamış olması

Fiziki çalışma koşullarının tamamlanamaması
4.3 FIRSATLAR
 Makro hedeflere ulaşmada vergi politikasının kullanılması
 Bakanlıktaki veritabanlarının kapsam ve içeriğinin genişlemesi ve birim
açısından kolay ulaşılabilir hale gelmesi
 İnternet teknolojisindeki gelişmeler
 Denetim teknik ve standartlarındaki gelişmeler
 TÜİK’in veri sunumunda uluslararası standartları sağlaması
 Faaliyet raporlarının ve kurumsal istatistiklerin periyodik olarak web
sayfalarında yayınlanmasının zorunlu hale gelmesi
 Toplum eğitim seviyesinin yükselmesi ve istihdamdaki kalitenin artması
 Vatandaşın vergi bilincinin artması
 Özel sektörün yapılan yeni düzenlemelere karşı daha esnek ve bilinçli olması
 Yeni ceza ve kabahatler kanununun getirmiş olduğu uygulamalar
 AB sürecinde atılan adımlar
 Uluslararası toplantılar, çalışmalar
 Hükümet politikasındaki değişiklikler
 GSYH’ deki artış
 Üniversite – sanayi işbirliği
 Gerçek ve tüzel kişi sayısındaki artış
 Ekonomideki iyileşmenin vergileme kapasitesine olumlu etkisi
 Kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinde sağlanan gelişmeler
 Doğrudan yabancı yatırımların artması
 Enerji kaynakları ve doğal kaynaklardaki gelişmeler
 Siyasi ve ekonomik istikrar
 Düzenleyici ve denetleyici kurumların etkinliğinin artması
 Yolsuzlukla mücadele ve şeffaflığın artması
 Kamu mali yönetimindeki değişimler
 Ülkenin jeopolitik önemi
www.gep.gov.tr
68
Faaliyet Raporu 2012
4.4 TEHDİTLER
 Yatırım olanaklarının yeterince tanıtılamaması
 Çalışanların ücretlerinin düşük olması
 Gelir dağılımının bozuk olması
 Toplumun tasarruf eğiliminin düşüklüğü
 Yurtiçi tasarruf açığı
 Dış ticaret açığı
 Potansiyel ekonomik krizler
 Yolsuzluk ekonomisi
 Teknoloji ithal eden yapımız ve teknolojik gelişmelerin üretime
yansımasının gecikmesi
 Özel sektörde kurumsallaşma eksikliği
 Af beklentilerinin vergi bilincine olumsuz etkisi
 Komşu ülkelerdeki karışıklıklar
 Kayıt dışılığın fazlalığı
 Savunma harcamalarının yüksekliği
 Sivil toplum kuruluşlarına katılımın azlığı
 Eğitim harcamalarının düşüklüğü
 Ar- Ge harcamalarının yetersizliği
4.5 DEĞERLENDİRME
Sonuç olarak; yapılan GZFT (SWOT) analizi ile birimimizin ilişkili olduğu alanlar,
güçlü ve gelişmeye açık alanlarımız ile fırsat ve tehditlerimiz belirlenmiş bundan sonraki
karar alma süreçlerinde bu unsurlar dikkate alınacaktır.
www.gep.gov.tr
69
Faaliyet Raporu 2012
5) SONUÇ
Genel Müdürlüğümüzün temel misyonu, ekonomik kalkınmayı ve toplumsal refahın
artışını sürekli kılmak için gerekli kamu kaynaklarının toplanmasında etkinliği, verimliliği
ve adaleti sağlayacak gelir politikalarının oluşturulmasına yönelik temel hazırlıkları
yapmaktır. Genel Müdürlüğümüz, devlet gelirleri politikasının plan, program, genel
ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde oluşturulmasına ilişkin çalışmalar yaparak,
devlet gelirlerine ilişkin mevzuatın hazırlanmasında gerekli koordinasyonun sağlanması
olarak özetlenebilecek görevlerini 2012 yılında da Bakanlığımızın misyonu çerçevesinde
yerine getirmiştir.
Bu süreçte vergisel anlamda yeni düzenlemeler hayata geçirilerek iç talebin
canlandırılmasına çalışılmıştır.
Adil bir gelir vergisi sistemi oluşturmak, sürdürülebilir bir büyümeyi ve verimlilik
artışını desteklemek amacıyla Gelir Vergisi Kanununun yeniden düzenlenmesi çalışmaları
devam etmektedir.
Vergi sistemimizdeki iyileştirmeler, kamu harcamalarının gerçekleştirilmesi için
gerekli olan kaynağın temininde etkilidir. Ülkemizde vergi sistemini geliştirmek için
sistemin iyileştirilmesi kapsamında çeşitli düzenlemeler yapılmaktadır. Bundan sonraki
dönemde
de
vergi
politikamızın
uygulanmasında
istikrar
ve
vergilendirmede
öngörülebilirlik esas olmak üzere vergi mevzuatı ve uygulamalarında sadeliği ve istikrarı
sağlamak amacıyla yasal altyapının güçlendirilmesine devam edilecektir.
www.gep.gov.tr
70
Faaliyet Raporu 2012
İÇ KONTROL GÜVENCE BEYANI
Harcama yetkilisi olarak yetkim dahilinde;
Bu raporda yer alan bilgilerin güvenilir, tam ve doğru olduğunu beyan ederim.
Bu raporda açıklanan faaliyetler için idare bütçesinden harcama birimimize tahsis
edilmiş kaynakların etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanıldığını, görev ve yetki
alanım çerçevesinde iç kontrol sisteminin idari ve mali kararlar ile bunlara ilişkin işlemlerin
yasallık ve düzenliliği hususunda yeterli güvenceyi sağladığını ve harcama birimimizde
süreç kontrolünün etkin olarak uygulandığını bildiririm.
Bu güvence, harcama yetkilisi olarak sahip olduğum bilgi ve değerlendirmeler, iç
kontroller, iç denetçi raporları ile Sayıştay raporları gibi bilgim dahilindeki hususlara
dayanmaktadır.
Burada raporlanmayan, idarenin menfaatlerine zarar veren herhangi bir husus
hakkında bilgim olmadığını beyan ederim. 30/03/2013 - ANKARA
Ünal TAYYAN
Gelir Politikaları Genel Müdürü
* *2012 yılı içerisinde iç denetçi raporu hazırlanmış olup, herhangi bir Sayıştay raporu hazırlanmamıştır.
(İç denetçi raporuna Mali Denetim Sonuçları bölümünde yer verilmiştir.)
www.gep.gov.tr
71