02.12.2014 tarihinde yapılan yetkilendirilmiş gümrük müşa

advertisement
DERNEĞİMİZ TARAFINDAN VERİLEN EĞİTİMLER DEVAM EDİYOR
> Arif KÜMBÜL – Gümrük Müşaviri
Çevre Duyarlılığı Mı? Haksız Rekabet Mi?
> Nadir ELİBOL – AGMD Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Dünden Günümüze Gümrüklerimiz (Dün)
MAKALE
> Atilla ŞAHİN – AGMD Danışma Kurulu Doğal Üyesi
MAKALE
MAKALE
MAKALE
EĞİTİMLER
02.12.2014 TARİHİNDE YAPILAN YETKİLENDİRİLMİŞ GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ DÜZENLEMESİ İÇİN DANIŞTAY TARAFINDAN
YÜRÜTMEYİ DURDURMA KARARI VERİLDİ
İtirazların Karara Bağlanma Süresine
İlişkin Olarak Uygulamada Yaşanan ve
Yargı Kararlarına da Yansıyan
Tereddütler
> Özlem MERNEKLİ
T.C.Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nda
Elektronik İhale (e-ihale) Uygulaması
ÜK
İÇİN
İŞ GÜMR
ŞAVİRLİĞİ
DİRİLM
RI: N YETKİLEN
Z
MRÜK MÜ
AN
İŞ GÜ
TAKEÇAĞ
ILAENDİRİLMTAY
TARAFINİNDTALEP EDİYORU
YAPKİL
DEN OR
NDE YET
NIŞ İLM
İHİND
EKLER
ESİ
TARİHİ
DERN
14 TAR
İÇİN DA
.2014
AL
LEMESİEN
İPT
02.12.20
İLDEDİ
İN
DÜZENZEN
VER
RI
İĞİ
LEM
.12
RA
02
İRL
KA
DÜ
MÜŞAVN HAKSI
AM EDİYOR
DUZRDURMA muz
DEV
ILA
EYİ
LER
TM
YAP
YÜRÜ
el Kurulu İLEN EĞİTİM
E
MAKAL
e Yüksek
Türkiye’d
MAKAL
Tekn
Kurulu Başkan
Ankara
Vekili
)
iz ı(Dün
Başkan
L – AGMD Yönetim
erim
rüklKurulu
Yönetim
> Nadir ELİBO
Güm
zeOdası
Ticaret
ümü
İ – Ankara
Gün
BEZC
Salihden
> Dün
İhracatta
E
MAKAL
E
MAKAL
im ve
olojili Üret
– Ankara Sanayi
Ankara
ÜZ
> Erhan GÜND
Üssü Yönetim
E
MAKAL
Kurulu Başkan
r Yapmak
Şehi
L – AGMD Yönetim
Kurulu Başkan
Vekili
an Güneş
> Nadir ELİBO
an Doğ
Ankara’d
E
MAKAL
ÜL –
a Süresineve Yargı
Bağlanm
n Karara ulamada Yaşanan
İtirazları
ak Uyg
Tereddütler
İlişkin Olarna da Yansıyan
Kararları
ğı’nda
MERNEKLİ
> Özlem
ret Bakanlı
ük ve Tica ale) Uygulaması
ümr
T.C.G
İhale (e-ih
Elektronik
> Arif KÜMB
ı
– Ankara Lojistik
Marka
Ankara’yı
> Atilla ŞAHİN
ri Danışma
– Gümrük Müşavi
aviri Mi?
Gümrük Müş
Kurulu Başkan
Üyesi
ü!” Mü?
Vekili
er
rükl
Değişen Güm
> Nadir ELİBO
YGM İle
Kurulu Doğal
“Gümrükç
L – AGMD Yönetim
E
MAKAL
H.Ufuk BOYALI
E
A
DOSY
E
MAKAL
BİR
ttin ÖZDE
> Nure
E
E
MAKAL
Çevr
Editörden
ri
Gümrük Müşavi
MAKAL
KURUL
GENEL LER
EĞİTİM
GenNDAN VER
ıldı
Yılı OlaZğan
TARAFI
2014NEĞ
ihinde Yap
DER İMİ
2014 Tar
12 NisanBu Sayıdaki Dosya Konusu ret İş Hacminin
DışDoğalTica
> Dergimizin
ilir”
Üyesi
lana Kurulu
AzaDanışm
er Yapılab
Mi?
kara’da– AGMD
Nel
“An
İçin
sız Rekabet
esi
Hak
> Atilla ŞAHİN
ı
bilm
Mı?
ığı
Kurulu Başkan
Artırıla
e Duyarlıl
Odası Yönetim
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Dergisidir.
Sürelidir – Ücretsizdir
SAHİBİ
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Adına
Aslıhan ÇELEBİ
SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ
Halit Ufuk BOYALI
EDİTÖR
Halit Ufuk BOYALI
YAYIN KURULU
Halit Ufuk BOYALI
Gürkan ÇORBACI
Şebnem ÇELENK
Şükran BADEM
Kerem AYVACI
FOTOĞRAFLAR
M. Tuğcan YILDIRIM
TASARIM
www.grafikchi.com
BASKI
SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
Tel: 0312 384 26 85
Yayın İdaresi Merkezi ve İletişim Adresi
Anıt Caddesi Şafak Apartmanı
No: 8/7
Tandoğan/ANKARA
Telefon : 0 312 213 52 51
Faks : 0 312 213 18 87
ISSN: 1305-8711
Dergimiz Basın Ahlak Yasasına uymayı taahhüt eder. Dergide yer alan makalelerdeki görüşler yazarlarına aittir. Derneğimiz
ve dergimizi bağlayıcı değildir. Dergide
yayımlanan yazılar, kaynak gösterilmek
koşuluyla diğer yayın organlarında
yayımlanabilir. Dergimize gönderilen
yazılar, yayımlansın, yayımlanmasın iade
edilmez.
Merhaba,
Dergimizin 19. Sayısı ile yeniden karşınızdayız.
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri (YGM) nin haklarının elinden alınması
ile ilgili olarak derneklerimiz bir araya gelerek sorunun çözümü konusunda
tüm yasal yolları kullanmıştır. Konuya ilişkin son gelişmeleri sayfalarımızda
okuyacaksınız.
5 dernek başkanının imzasıyla hazırlanan Asgari ücret tarifesi ve uygulama
esasları ile ilgili yapılan ve Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne sunulan çalışma da
dergimizde.
Gümrük Müşavirliği Ön Eleme ve Gümrük Müşavir Yardımcılığı sınavı yapıldı. Derneğimiz bünyesinde açılan kursa devam eden arkadaşlarımızın başarı
oranı; Gümrük Müşavirliği Ön Eleme Sınavına girenler için % 100, Gümrük Müşavir Yardımcılığı sınavına girenler için ise % 80 oldu.
Derneğimiz, değerli eğitmenlerimiz ile sınava yönelik kurs eğitimlerin yanında, mesleğimizle ilgili konularda kurs-eğitim-konferans planlamaları yapmış, 25 Nisan 2015 tarihinde “Menşe Kuralları” eğitimi verilmiştir. Bu konuya
ilişkin haberimizi de dergimizde bulacaksınız.
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği heyeti derneğimizi ziyaret etti ve dış ticarette yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri konusunda bilgi
paylaşımı yapıldı.
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Hesabı konusunda bilinmesi gerekenleri, TNB
KEP A.Ş. ve TNB E-imza A.Ş.’nin Genel Müdürü Sayın Duygu YANTAÇ dergimiz
için cevaplandırdı.
Derneğimizin faaliyetleri ile Yönetim Kurulu Başkanımız Sayın Aslıhan
ÇELEBİ’nin de konuşmacı olarak katıldığı, 02 Nisan 2015 tarihinde Ankara Lojistik üssünde düzenlenen Dış Ticarette Lojistik ,Lojistikte Ankara konulu panelle ilgili haberi de bu sayımızda okuyabilirsiniz.
Sayın Atilla ŞAHİN, Sayın Nadir ELİBOL ve Sayın Arif KÜMBÜL’ün makaleleri
de dergimizin sayfalarında.
Gelecek sayılarda buluşmak üzere…
İÇİNDEKİLER
04
10
GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ
VE DIŞ TİCARETİN
ARTIRILMASI
Aslıhan ÇELEBİ
AGMD Yönetim Kurulu Başkanı
MAKALE
Atilla ŞAHİN
AGMD Danışma Kurulu Doğal Üyesi
14
30
MAKALE
Nadir ELİBOL
AGMD Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Dünden Günümüze Gümrüklerimiz (Dün)
Çevre Duyarlılığı Mı? Haksız Rekabet Mi?
MAKALE
Arif KÜMBÜL
Gümrük Müşaviri
İtirazların Karara Bağlanma Süresine İlişkin
Olarak Uygulamada Yaşanan ve Yargı
Kararlarına da Yansıyan Tereddütler
36
06
YGM HABERİ
MAKALE
Özlem MERNEKLİ
08
2015 YILI ASGARİ ÜCRET
TARİFESİ VE UYGULAMA
ESASLARI HABERİ
13
GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ
ÖN ELEME VE GÜMRÜK
MÜŞAVİR YARDIMCILIĞI SINAV
SONUÇLARI AÇIKLANDI
25
EĞİTİMLER
26
DIŞ TİCARETTE LOJİSTİK,
LOJİSTİKTE ANKARA PANELİ
33
DERNEKTEN HABERLER
38
2015 YILI ASGARİ ÜCRET
TARİFESİ VE UYGULAMA
ESASLARI HABERİ DEVAMI
44
HEP HATIRLANACAKLAR
T.C.Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nda Elektronik
İhale (e-ihale) Uygulaması
Aslıhan ÇELEBİ
AGMD Yönetim Kurulu Başkanı
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
4
Gümrük Müşavirliği ve Dış Ticaretin
Artırılması
Yönetim Kurulu Başkanımızın Kaleminden
Değerli Dostlar
Yönetime geldiğimiz günden itibaren Mesleğimizin ilerlemesi ve gelişmesi için çalışmalar yapmaktayız. Amacımız Gümrük Müşavirliği
Mesleğini Dış Ticaret firmalarına doğru tanıtarak
yaptığımız işlemlerin ve aldığımız sorumlulukların önemini aktarabilmektir. Bu kapsamda, çeşitli
toplantılar, paneller ve eğitim çalışmaları yapmaktayız özellikle 2015 yılı içerisinde yoğunlukla Mesleğin tanıtımı ve Ankara’da Dış Ticaret hacminin
artırılması konularına ağırlık vermekteyiz.
Mesleğin tanıtımı;
Dış Ticaret ve Sanayi firmalarına yönelik verilen
eğitimler ve tanıtımlarda aşağıda belirtilen hususlar özellikle anlatılmaktadır.
Gümrük Müşavirleri olarak,
• Eşyanın ilgili gümrük rejimine tabi tutulması,
• İthalat vergilerinin ödenmesi,
• İlgili mevzuatları gereği bir eşyanın ithaline
bağlı olarak tahsili gereken ek mali yükümlülüklerin (fon, bandrol, stopaj vb.) yerine getirilmesi,
• Dış ticaret mevzuatının öngördüğü izin ve
belgelendirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi,
• Eşyanın teslim alınması,
• Vergilerin geri verilmesi gereken durumlarda
bu vergilerin gümrük idaresinden istenmesi dâhil,
Her türlü gümrük işlemlerinin takibi ve yerine
getirilmesine yetkili kılınan bizler Dolaylı temsil
yoluyla yaptığımız işlemlerden bağlı bulunduğumuz tüzel kişilik ile beraber müteselsilen de sorumluyuz.
• Dış Ticaret hacminin 400 milyar USD ye yaklaştığı bu dönemde Gümrük Müşavirleri; toplam
İthalat hacminin %91’i toplam ihracat hacminin
%86’sını takip edip sonuçlandırmaktadır.
• Gümrük Müşavirleri, bir yandan dış ticaret önlemlerinin doğru uygulanması için süzgeç görevi
yapmakta, diğer yandan dış ticaret işlemlerinden
alınan vergilerin doğru olarak tahsil edilmesini
sağlayacak beyanda bulunmak suretiyle kamusal
bir görev ifa etmektedirler.
• Dış ticaretle iştigal eden firmaların, mali disiplin hedeflerinin gerçekleştirilmesinde Mali Müşa-
Yönetim Kurulu
Başkanımızın
Kaleminden
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
5
Yönetim Kurulu Başkanımızın Kaleminden
virlerin üstlendikleri misyonu, dış ticaret işlemleri- li bir etkendir.
nin mevzuata uygun olarak yürütülmesi ve ithalat
Bu konuda, Ankara Sanayi Odası ve Ankara Tivergilerinin doğru tahsil edilmesinde Gümrük caret Odası ile yaptığımız görüşmeler sonucunda
Müşavirleri üstlenmektedirler.
Ankara’da Dış Ticaret hacminin artırılmasına yöMesleğimizin Önemi;
nelik çalışmalar yapmaya başladık. Orta Anadolu
• Türkiye’nin dış ticaret ve gümrük düzenleme- İhracatçılar Birliği’nin de çalışmalarımıza katılması
leri oldukça karmaşıktır. İthalat ve ihracat işlemle- ile daha güçlenen çalışma grubumuz Dış Ticaretin
ri, gümrük, kambiyo, ticaret politikası önlemleri, tüm paydaşları ile bir araya gelerek yaşanan sıkınithalat ve ihracat rejim kararlarıyla getirilen ön- tıları ve çözüm önerilerini ortaya koyacaktır.
lemler, uluslararası sözleşmeler, ulusal mevzuatın
Ocak ayında, Ankara Gümrük Müşavirleri Derithalat, ihracat, transit vb. işlemlerle ilgili hüküm- neği olarak Ankara Sanayi Odası işbirliği ile Dış
leri ile doğrudan veya dolaylı olarak ilişkilidir.
Ticaret ve Gümrükleme işlemleri konusunda ASO
• Bu yönüyle de başta Gümrük ve Ticaret Ba- üyelerine yönelik bir anket çalışması yaptık. Topkanlığı ve Ekonomi Bakanlığı olmak üzere, Tarım, lam 62 firmanın cevapladığı anket sonucu firmaSağlık, Maliye, Çevre, Orman Bakanlıkları; TSE, Bil- ların dış ticaret işlemleri konusunda pek bilgiye
gi İletişim Kurumu, EPDK, İhracatçılar Birliği gibi sahip olmadığını bizlere gösterdi. Özellikle Gümpek çok kurum veya kuruluş dış ticaret işlemleriy- rük Müşavirlerinin yaptıkları işlemleri ve sorumlule ilişkili bulunmaktadırlar.
luklarını bilmediklerini ve
• İthalatçı, ihracatçı firher firmanın kendi gözlümalar ile dış ticaret yapan
ğünden bakarak işlemleÇalışma grubumuz Dış Timüteşebbisler,
yukarıda
rini yaptığını tespit ettik.
caretin tüm paydaşları ile bir
sayılan ve uzmanlık gerekÖrneğin, ilk sorumuzda
araya gelerek yaşanan sıkıntıtiren işlemler için gümrük
belirtilen Dış Ticaret İşleları
ve
çözüm
önerilerini
ortamüşavirleri ile çalışma gemi yapıyor musunuz? soreği duymaktadırlar.
rusuna Hayır cevabı verip,
ya koyacaktır.
• Gümrük işlemlerini
anketin diğer sorularını
kendi yapmak isteyen fircevaplayan firmalara rastmalar doğrudan temsil yoluyla bunu yapabilme ladık. Anket çalışması bize firmaların yeterli bilyetkisine haiz olmakla birlikte, bu alanda uzman giye sahip olmadıklarını ve çeşitli yönlendirmeler
olan ve enerjisini bu konuda yoğunlaştırmış, bu doğrultusunda işlem yaptıklarını göstermiş oldu.
alana yatırım yapmış müşavirlik firmaları ile ça- Bu sonuca istinaden 2015 yılı eğitim programımılışmanın risk ve alternatif maliyetlerini azalttığını za dış ticaret ve sanayi firmalarına yönelik eğitim
görmektedirler.
verilmesini de ekledik. Özellikle, Mesleğimizin
• Gümrük müşavirliği bir güven müessesidir. doğru tanıtılması açısından önem arz eden eğiGümrük müşavirleri bir yandan dış ticaret erba- timlerin Mayıs 2015 tarihi itibariyle başlatılması
bı için bir sigorta görevi yaparken, diğer yandan planlanmıştır.
kamu alacağının takibi açısından gümrük idaresiGümrük müşavirleri olarak firmalarımızı dış
nin ve hazinenin kefili olmaktadır.
ticaret işlemleri konusunda bilinçlendirmek, maAnkara’da Dış Ticaret Hacminin artırılması;
liyet analizlerinin doğru yapılmasını sağlamak
Ankara, konum olarak Anadolu’nun orta ye- gümrük işlemlerinin Ankara’da yapılması için
rinde ve Başkent olmasına rağmen son yıllarda önemli bir adımdır.
şehrimizin dış ticaret işlem hacminde azalma
Yönetim Kurulu olarak pek çok çalışmayı başyaşanmaktadır. Özellikle, Konya, Kayseri, Çorum lattık ve devam ediyoruz, üyelerimizden ve mesillerinin dış ticaretinin kendi bölgesinde veya li- lektaşlarımızdan talebimiz karşılaştıkları sorunları
man bulunan şehirlerde gerçekleştirmesi eğilimi ve yapılmasını istedikleri çalışmaları bizlere iletAnkara’nın işlemlerinin azalmasında önemli bir meleri.
etken olmuştur. Ankara’da yerleşik dış ticaret firGüzel günlerde ve gelecek sayılarda buluşmak
malarının ilimiz dışında gümrükleme işlemlerini üzere hepinizi saygı ve sevgi ile selamlıyorum.
gerçekleştirmeleri de hacmin azalmasında önem-
Haberler
02 Aralık 2014 Tarihinde Yapılan
YGM Düzenlemesine Açılan Davada
Danıştay Yürütmeyi Durdurma Kararı Verdi
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
6
Haberler
Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı Gümrük Genel Tebliğ (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri) Seri No:2 Tebliğde
değişiklik yapan (2 Aralık 2014/29193 Resmi
Gazete’de yayımlanan)
Seri No:5 Genel Tebliğin
4 ncü maddesinde antrepo giriş-çıkış, stok takip ve sayım işlemlerinde
kamusal görevin devri ile
YGM’lerin antrepolarda
görevlendirilmesi işlemleri kaldırıldı.
Telafisi mümkün olmayan hak kayıplarının yaşanacağı, binlerce çalışanın
işsiz kalmasına yol açacak
söz konusu düzenlemenin iptali ve yürütülmesinin durdurulması için 5
dernek ortak hareket etti
ve Danıştay’da dava açtı.
Danıştay 15. Daire tarafından 18 Aralık 2014
tarihinde; “yeniden bir
karar verilinceye kadar,
yetkilendirilmiş
gümrük müşavirliği ile ilgili 2
seri No’lu Gümrük Genel
Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in
4. Maddesi ile geçici 1.
Maddesinin yürütmesinin durdurulmasına” karar verildi.
Haberler
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
7
Haberler
Bu kararla Danıştay, “yetkilendirilmiş gümrük
müşavirlerinin statüsünü, 01 Aralık 2014 tarihine,
yani T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrük Genel Tebliğ (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri)
Seri No:2 Tebliğdeki esaslara döndürüyordu.” Ancak ilk yürütmenin durdurulması kararının açıklanmasının ardından T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından,
31.12.2014 tarihinde, “Antrepolarda Yapılacak İşlemler” konulu 2014/30 sayılı Genelge yayımlandı.
Bu genelge ile Danıştay 15. Dairesi’nin 18.12.2014
tarih E:2014/9839 sayılı yürütmeyi durdurma kararından önceki hukuki duruma
dönülmesini engelleyen yeni
bir düzenleme getirilmiş oldu.
Gelişmeleri değerlendirmek
üzere 15 Ocak 2015 tarihinde
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerimizin geniş katılımıyla
Dernek Merkezinde toplantı yapıldı.
Toplantı sonucunda;
- Firma ve kişisel hak kayıplarının sonradan
dava konusu olabilmesi ve tazminat talep hakkının korunması maksadıyla, her YGM Firmasının
ve YGM’lerimizin ayrı ayrı 30 Ocak 2015 tarihine
kadar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Gümrük Genel Tebliğ (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri) Seri No:2 Tebliğde değişiklik yapan (2 Aralık
2014/29193 Resmi Gazete’de yayımlanan) Seri
No:5 Genel Tebliğin iptali için Danıştay’a dava açmasının gerekli olduğu kararı verildi.
Alınan bu karar dernek üyesi tüm YGM’lerine
duyuruldu.
Ayrıca diğer derneklerle ortak olarak
Danıştay’da, Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün
31.12.2014 tarih ve 2014/30 sayılı Genelgesi ile bu
genelgenin uygulanmasına yönelik 2014/1 sayılı
İç Genelge’nin öncelikle yürütmesinin durdurulması ile iptali için dava açılması kararlaştırıldı. Bu
davanın süreci devam etmektedir.
2 No’lu tebliğde değişiklik yapan düzenlemeye karşı açtığımız davada ise; davalı idarenin
Danıştay’ın 18 Aralık 2014 tarihinde aldığı yürütmeyi durdurma kararına itirazını değerlendiren
Danıştay 15. Dairesi, 13 Mart 2015 tarihinde, “iptal
istemimizin karara karara bağlanmasına kadar yürütmeyi durdurma kararının esastan da kabulüne”
karar verdi.
Davalar çok yakından takip edilmektedir. Davalara ilişkin gelişmeler ve doğru bilgiler, dernekler tarafından en seri vasıtayla üyelere bildirilmektedir..
Haberler
2015 Yılı Asgari Ücret Tarifesi ve
Uygulama Esasları Yayımlandı
07.10.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5911 sayılı
Kanun ile değişik 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun
Geçici 6 ıncı maddesinin 10 uncu fıkrası gereğince, Gümrük Müşavirleri Derneklerinin ortak çalışmasıyla; üyelerin, sivil toplum kurumları ve iş
dünyasının önerileri ve görüşleri dikkate alınarak
yapılan bölgesel toplantılar sonrasında, yoğun
emek ve zaman harcanarak, gümrük mevzuatının doğru olarak uygulanması, işlemlerin sağlık-
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
8
Haberler
Asgari ücret tarifesinin uygulamasında karşılaşılan sorunlar hakkında üyelerin bildirimlerine, Gümrük Müşavirleri Dernekleri İcra Kurulunun vermiş olduğu cevaplar sayfa 38-43 dedir.
lı yürütülmesi ve ülkemizin vergisel kayıplarının
önlenmesine olanak sağlayacak şekilde, gümrük
müşavirlerinin almış olduğu mesleki risk, sorumluluk ve maliyetler de dikkate alınarak hazırlanan
Asgari Ücret Tarifesi önerisi 5 Derneğin Yönetim
Kurulu Başkanlarının imzasıyla, 01.12.2014 tarihinde Gümrükler Genel Müdürlüğü makamına
sunuldu.
Bu kapsamda, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
Gümrükler Genel Müdürlüğünce onaylanan
30/12/2014 tarihli 2014/31 (Gümrük Müşavirliği
Asgari Ücret Tarifesi) ve 2014/32 (Yetkilendirilmiş
Gümrük Müşavirliği Asgari Ücret Tarifesi) sayılı
Genelgeler yayımlanmıştır.
Haberler
Basında Derneğimiz
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ, 31.01.2015 Cumartesi günü yayımlanan ATV Avrupa İş Dünyası Programında sektörümüzle
ilgili konularda, görüş ve önerilerini açıkladı.
3 Derneğin Olağan Genel Kurulları Yapıldı
İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği olağan
genel kurulu 28 Şubat 2015 tarihinde yapıldı. Genel Kurula Derneğimizi temsilen; Ankara Gümrük
Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sayın
Aslıhan ÇELEBİ, Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Fahri
YAĞCI ve Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Alper Kürşad
GÜNDÜZ katıldı. Yapılan seçimler sonucunda seçilen İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim
Kurulu, Başkan olarak Sayın Serdar KESKİN’i seçti.
İzmir Gümrük Müşavirleri Derneği olağan genel
kurulu 11 Mart 2015 tarihinde yapıldı. Genel Kurula Derneğimizi temsilen; Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan
ÇELEBİ katıldı. Yapılan seçimler sonucunda seçilen
İzmir Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu,
Başkan olarak yeniden Sayın Taşkın DALAY’ı seçti.
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim
Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ, derneklerin
yönetim kurulu görevlendirmeleri sonrasında, seçilen Başkan, Yönetim Kurulu Üyeleri ve kurulların
üyelerini gönderdiği yazılarla kutladı ve başarılar
diledi.
HABER
ÇANAKKALE ZAFERİNİN 100 ÜNCÜ YILDÖNÜMÜ COŞKUYLA KUTLANDI
“18 MART ŞEHİTLER GÜNÜ”NDE ŞEHİTLERİMİZ SAYGIYLA ANILDI
100 üncü yıldönümünde Çanakkale Zaferi
kutlandı ve şehitlerimiz anıldı. Gün dolayısıyla
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim
Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ bir mesaj
yayımladı. Aslıhan ÇELEBİ mesajında, “Tarihe
altın harflerle yazılmış bir kahramanlık destanı
olan Çanakkale Zaferinin 100 üncü yıldönümü
ve “18 Mart Şehitler Gününde”, Gazi Mustafa
Kemal ATATÜRK ve silah arkadaşlarını, kahraman şehitlerimizi ve gazilerimizi sonsuz saygı
ve minnetle anıyoruz.” Dedi.
9
Haberler
Çanakkale Zaferinin 100 Üncü Yıldönümü Coşkuyla Kutlandı
“18 Mart Şehitler Günü”nde Şehitlerimiz Saygıyla Anıldı
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
Bursa Gümrük Müşavirleri Derneği olağan genel
kurulu 07 Mart 2015 tarihinde yapıldı. Genel Kurula
Derneğimizi temsilen; Ankara Gümrük Müşavirleri
Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Sayın Burak SİNCAN
katıldı. Yapılan seçimler sonucunda seçilen Bursa
Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu, Baş-
kan olarak yeniden Sayın Orhan KATTAŞ’ı seçti.
Atilla ŞAHİN
Gümrük Müşaviri, Danışma Kurulu Doğal Üyesi
Çevre Duyarlılığı Mı? Haksız Rekabet Mi?
Çevre Tebliği Değişikliğinde Baş Döndürücü Trafik
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
10
“Etki analizi yapılmadan, sektör görüşleri alınmadan mevzuat hazırlanıyor, bir müddet sonra yanlış olduğu ortaya çıkıyor.
Bu kez yeni bir uygulamaya geçiliyor. İthalatçı, lojistikçi uygulamayı anlayıncaya kadar büyük
karmaşa yaşanıyor.”
Makale
B
İthalatı uygunluk denetimine tabi atıklar ile
ithali yasak atıklar ise her yıl yayımlanan Ürün
Güvenliği ve Denetimi Tebliği ile belirlenmektedir. Önlem bu kapsamda yer alan atıkların Türkiye Gümrük Bölgesine girişinde uygulanmaktadır.
Konuya ilişkin 2015/3 sayılı Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliği ile EK-1’de yer alan “İthali Uygunluk
Denetimine Tabi Atıklar” Listesinde gümrük tarife istatistik pozisyonu ve madde ismi belirtilmiş
ürünleri kimlerin ithal edebileceği, başvuru ve
uygunluk değerlendirmesine ilişkin hükümler düzenlenmiştir.
Kamuoyunda ciddi yankı uyandıran konu ise
bu Tebliğin “İstisnai durumlar” hükümlerini düzenleyen 7 nci maddesini değiştiren 2015/27
sayılı ÜGD Tebliği oluşturmuştur. 17 Şubat 2015
te yayımlanan 2015/27 sayılı Tebliğ ile, 3901 ila
3914(3903 hariç) tarife pozisyonlarında yer alan
ürünlerin eskiden olduğu gibi Türkiye Gümrük
Bölgesine girişinde ve ithalinde, ithalatçısı tarafından atık olmadığı, yeni ürün olduğu beyan
edilerek uygunluk değerlendirmesine tabi olmadan ithali yerine, bu ürünlerin Türkiye Gümrük
Bölgesine girişinde; TÜRKAK ile akredite olmuş
Türkiye’de veya AB ülkelerinde yerleşik Uygunluk
Değerlendirme Kuruluşlarından alınacak rapor
ve onaylı tercümesi ve ürüne ilişkin belgeler ile
birlikte ürünün giriş yapacağı sınır ilinin Çevre İl
Müdürlüğü’ne müracaatla “Kapsam Dışı Yazısı”
alınması uygulaması başlatılmıştır.
ilindiği üzere, Tehlikeli kimyasalların belirlenmesi, üretimi, ithalatı, atık konumuna gelinceye
kadar geçen süreçte kullanım
alanları ve miktarları, etiketlenmesi, ambalajlanması, sınıflandırılması, depolanması, risk değerlendirilmesi,
taşınması ile ihracatına ilişkin usul ve esaslar,
11.08.1983 tarihinde yürürlüğe giren 2872 sayılı
Çevre Kanunu ile bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasların belirlendiği 14.03.2005 tarihinde yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği” ile belirlenmektedir. Tehlikeli atıkların kontrolüne ilişkin yasal düzenlemeler ve uygulamada 28.12.1983 tarihli ve 3957 sayılı Kanun ile
onaylanması kabul edilen “Tehlikeli Atıkların Sı2015/27 sayılı ÜGD Tebliği konunun muhatapnırlar ötesi Taşınmasının ve Bertarafının Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi” hükümleri de dikkate ları nezdinde ortalığı karıştırdı. Giriş gümrükleri tıalınmaktadır.
kandı. Sınırlarda kilometrelerce TIR kuyruğu oluş-
Makale
Nitekim 04.03.2015 tarihinde 2015/28 sayılı ÜGD Tebliği ile 2015/27 sayılı Tebliğ’de revize
yoluna gidildi. Bu düzenleme ile 3901 ila 3914
(3903 hariç) tarife pozisyonlarında yer alan ürünlerin yalnızca serbest dolaşıma giriş rejimine tabi
tutulmaları halinde geçerli olmak üzere üretici
veya ihracatçıdan temin edilecek “analiz raporu”
ve “üretici belgesi” nin Çevre İl Müdürlüğüne ibraz
edilmesi suretiyle İl Müdürlüğünce düzenlenecek “kapsam dışı yazısı”nın ilgili gümrük idaresine ibrazı halinde ürünlerin ithaline izin verilmesi
öngörüldü. Ancak bir problem daha vardı, o da
Tebliğde gerek görülmesi halinde Çevre İl Müdürlükleri bu maddeleri laboratuvarlarda analize tabi
tutarak alınacak sonuçlara göre kapsam dışı ya da
PETKİM in bu talebini iki şekilde değerlendirmek gerekir kanısındayım. Birincisi; belirtilen tarifelerde yeni olarak beyan edilerek ithali
yapılan bu ürünlerin hiç bir denetim veya değerlendirmeye tabi tutulmadan ithaline izin verilmesi, elbette ki suiistimallere açık bir kapı açacağı
konusundaki endişelerindeki haklılık. Bu ürünlerin ikincil kazanım suretiyle granül ve çapaklardan
elde edilip de yanıltıcı beyanla suiistimale konu
olması halinde ise, iç piyasada Çevre Bakanlığınca gerekli denetimlerin yapılamaması nedeniyle
çevre ve insan sağlığı için tehlike oluşturma riski
her zaman mevcut olacaktır. Bu gerekçeyle Tebliğde revize yapılması görüşünde haklılık bulunduğu kanısına varabiliriz.
Peki, uzun zamandır uygulanmakta olan bu
sistemde neden değişikliğe ihtiyaç duyuldu?
3901 ila 3914 (3903 hariç) tarife pozisyonunda
yer alan geri kazanılmış granül ve çapaklardan
Kamuoyuna peş peşe ilgili taraflarca açıkla- elde edilmiş plastik malzemelerin, gümrüklerde
malar yapılıyordu. “Etki analizi yapılmadan, sek- orijinal ürün olarak beyan edilerek ve başka beltör görüşleri alınmadan mevzuat hazırlanıyor, bir ge aranmaksızın serbestçe ithalatının yapıldığı
müddet sonra yanlış
veya yapılabileceolduğu ortaya çıkıyor.
dolayısıyla suisPETKİM tarafından 2015/3 sayılı ÜGD ği,
Bu kez yeni bir uygulatimallere ve çevre
Tebliğinin bazı maddelerinin iptaline problemlerine sebep
maya geçiliyor. İthalatçı, lojistikçi uygulamayı
ilişkin Danıştay’a dava açıldığı ve Da- olacağı gerekçesiyle
anlayıncaya kadar bünıştay 10 uncu Dairesi’nce, bu endişe- PETKİM tarafından
yük karmaşa yaşanıyor.”
ler haklı bulunularak uygulamanın in- 2015/3 sayılı ÜGD
Açıklamalar, şikâyetler
san ve çevre sağlığına olumsuz etkileri Tebliğinin bazı madayyuka çıktı. Ekonomi
olacağına ve haksız rekabete neden ol- delerinin iptaline ilişBakanlığı Ürün Güvenduğuna kanaat getirilerek, 2015/3 sa- kin Danıştay’a dava
liği ve Denetimi Genel
yılı Tebliğin bazı madde ve fıkralarının açıldığı ve Danıştay
Müdürlüğü bürokrat10 uncu Dairesi’nce,
ları bunalmıştı. Bürokiptaline karar verildiği anlaşılmaktadır. bu endişeler haklı
raside konunun üç sabulunularak uygulacayağı vardı. Ekonomi
manın insan ve çevre sağlığına olumsuz etkileri
Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Gümrük
ve Ticaret Bakanlığı. Anladığımız kadarıyla bu üç olacağına ve haksız rekabete neden olduğuna kakurum olayı kendi açılarından değerlendiriyor ve naat getirilerek, 2015/3 sayılı Tebliğin bazı madde
kendilerini en az sorumluluk altına sokacak bir ve fıkralarının iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
düzenlemeye olumlu yaklaşıyordu.
11
Makale
ret yazısı düzenleyecekti. Çevre İl Müdürlükleri zaten başından beri test ve laboratuvar yönünden
yetersizliklerini öne sürerek bu şekilde bir düzenleme yapılmasına olumsuz bakıyordu.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
tu. Lojistik firmaları, ithalatçılar feryat etti. Sektör
örgütleri peş peşe açıklamalar yaptı. Uluslararası
Nakliyeciler Derneği (UND) bakanlıkları müdahaleye çağırdı. Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği
(TAYSAD ) otomotivde duruşlar olacağını açıkladı.
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve
Eğitim Vakfı (PAGEV) sektörde üretimin durduracağını duyurdu, düzeltilmesi için başvurdu.
Makale
İkincisi; PETKİM dünyanın en büyük plastik
hammadde üreticilerinden olup, ithali kontrole
tabi ürünlerin yeni beyan edilerek, yani suiistimal
yoluyla ucuz bir fiyatla ithal edilmesinin yaratacağı haksız rekabeti bertaraf etmek kaygısının yarattığı haklılık olarak değerlendirilebilir.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
12
2015/27-28 ve 29 sayılı Tebliğlerle amaçlanan;
ikincil kullanım sonucu granül ve çapaklardan
elde edilen 3901 ila 3914(3903 hariç) tarife pozisyonlarında yer alan ürünlerin ithalat yoluyla kontrol dışı girip piyasaya arz edilmesi ya da yerli üretimde girdi olarak kullanılıp insan sağlığı ve çevre
yönünden olumsuz etki yaratmasının önüne geçilmesi olarak özetleyebiliriz. Yeni düzenleme ile,
adeta nihai bir ürünün, hammaddeden itibaren
takibi ve kontrolünün yapılması ve sektöründe orijinal hammadde kullanımı teşvik edilerek
olumsuz imajın giderilmesi amaçlanmaktadır.
Konuya diğer muhatapları açısından baktığımızda, haklı görülebilecek bu talebin, mevcut
uygulama ile gerçekten yerli sanayicilerin üretimlerinde girdi olarak kullandıkları yeni ürünlerin ithalatında ciddi zaman ve parasal maliyetlerle karşılaşacakları açıktır. Ayrıca PETKİM’in kendi
aleyhine haksız rekabet yaratma kaygısı, tam tersiEkonomi Bakanlığının bu tür değişiklik veya
ne PETKİM den tedarik yerine ucuz ithal girdi kul- revizyona giderken öncelikle konunun birincil
lanan sanayicilerimiz aleyhine haksız rekabet yara- muhatabı olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
tacağını da hesaba katmak
bu kapsamdaki ürünler için
haksızlık sayılmayacaktır.
çevre etki değerlendirmesi
Yeni düzenleme ile, ade- yapması ve konuya ilişkin
Sanayicilerin, taşıyıcılata nihai bir ürünün, ham- bir veri tabanı oluşturarak
rın yoğun itirazları sonucu,
maddeden itibaren takibi ilgili kamu kurumlarıyla
2015/28 sayılı Tebliğ’de yeve kontrolünün yapılması ve paylaşarak ana çerçeveyi
niden revize yoluna gidilesektöründe orijinal hammad- oluşturması ve bu süreci
rek 13.03.2015 tarihli Reskonunun özel sekmi Gazetede yayımlanan
de kullanımı teşvik edilerek takiben
tör
ayağı
ile istişare ederek
2015/29 sayılı ÜGD Tebliği
olumsuz imajın giderilmesi yapılan önerileri dikkate
ile “Üretici Belgesi” ve “Anaamaçlanmaktadır.
alması gerekir düşünceliz Raporu”nun doğrudan
sindeyiz. Şayet bu uyguithalatın yapılacağı gümlamada belirtilen yöntem
rük idaresine ibrazı kaydıyla bu ürünlerin ithaline
izin verilmesi öngörüldü. Ancak gümrük idareleri seçilseydi, yaklaşık bir aydır yaşanan karmaşa yakendilerine ibraz edilen üretici belgesi ve analiz şanmayabilirdi.
Makale
belgelerini aylık olarak çevre il müdürlüklerine
göndermeleri gerekmektedir. Bu şekilde çevre il
müdürlükleri ithalatçıları/üreticileri etki analizleri
ve risk kriterlerine göre denetim ve kontrole tabi
tutabilecektir.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, ithalattan sonra yapılan denetimlerde ithal
edilen bir ürünün granül veya çapaklardan ikincil kullanım yoluyla elde edildiğinin tespiti halinde Çevre Kanunu’nun Cezai Hükümler başlıklı
20 nci maddesinde öngörülen ceza ile Gümrük
Kanunu’nun 235/(1)-c fıkrasındaki cezalardan, Kabahatler Kanunu’nun İçtima başlıklı 15 inci maddesi hükmü gereği daha ağır olan ceza verilmesi
gerekmektedir.
Haberler
Gümrük Müşavirliği Ön Eleme ve Gümrük
Müşavir Yardımcılığı Sınav Sonuçları
Açıklandı
28 Aralık 2014 tarihinde yapılan Gümrük Müşavirliği ön eleme ve Gümrük Müşavir Yardımcılığı sınav sonuçları 23 Ocak
2015 tarihinde açıklandı. GMY sınavını
kazanan adaylar başvuru evraklarını Mart
2015 ayı içerisinde Bölge Müdürlüklerine
teslim etti. Gümrük Müşavirliği Ön Eleme sınavında başarılı olan ve sınava giriş
hakkı olan Gümrük Müşavir Yardımcıları
ise, 31 Mart 2015 tarihinde Ankara’da T.C.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Eğitim Daire
Başkanlığı’nda Gümrük Müşavirliği yeterlilik sınavına girdi.
Sayın Atilla ŞAHİN’e
teşekkür belgesi
verilirken
Sayın Arif KÜMBÜL’e
teşekkür belgesi
verilirken
Sayın Kerem
AYVACI’ya teşekkür
belgesi verilirken
13
Haberler
Gümrük Müşavirliği ön eleme ve Gümrük Müşavir Yardımcılığı sınavlarına katılan adayların, sınavlara en iyi şekilde
hazırlanmaları maksadıyla, 11 Ekim - 16
Kasım 2014 tarihleri arasında, derneğimiz tarafından düzenlenen kursa katılan
Gümrük Müşavir Yardımcılarımızın sınavlardaki başarı oranı % 100, stajyerlerin ise
% 80 oldu. Türkiye genelinde sınava katılanların başarı oranı ise % 61’dir.
Kursta dersleri veren değerli eğitmenler; Sayın Atilla ŞAHİN, Sayın Arif KÜMBÜL,
Sayın Cahit GÖKÇELİK ve Sayın Kerem
AYVACI’ya Yönetim Kurulu Başkanımız
Sayın Aslıhan ÇELEBİ tarafından teşekkür
edildi. Dernek Merkezinde yapılan, Sayın
Cahit GÖKÇELİK’in katılamadığı törenle
Sayın eğitmenlerimize teşekkür belgeleri
takdim edildi
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
TÜRKİYE GENELİNDE SINAV
BAŞARI ORANI % 61, KURSUMUZA KATILANLARIN BAŞARI
ORANI % 80
Nadir ELİBOL
AGMD Yönetim Kurulu Başkan Vekili
Dünden Günümüze Gümrüklerimiz
(Dün)
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
14
“Hükümdara ve Allah’a karşı
hazineyi düzenli tutan Selçuklu
ve Osmanlı Devleti; Devlet etmenin veya hükmetmenin, ancak ele geçirilen ganimetin veya
alınan vergi, haraç veya mala
kadar her şeyin kaydının doğru
tutulması ile mümkün olabileceğini çok iyi bilmekte idiler. ”
Makale
Dergimizin bu sayısında DÜN’ü; Türklerin kayıtlı gümrük mevzuatına ilk rastladığımız Osmanlı
tarihini anlatmaya başlayıp, bu devletin yıkılmasına kadar ki dönemde gümrük tarihimizi paylaşacağız.
“Bugün” başlığını, 1923 Cumhuriyet dönemi ve
1999 (4458 sayılı kanuna) kadar getireceğiz, bunu
da dergimizin başka bir sayısında sunacağız.
Başka bir sayımızda da “Yarın” başlığı ile proje
düzeyinde ve global ekonomik gelişmelerin gerektirdiği (olan ve olacak) konuları ve uygulamaları paylaşmaya çalışacağız.
Dün derken; Cumhuriyetten önceki en yakın
devletimiz olan Osmanlı İmparatorluğu’ndan başlamak lazım. Osmanlılar da Gümrüklerin mevcudiyeti ancak imparatorluktan sonra gözlenmeye
başladı. Önemi ise meşrutiyetle öğrenildi. Bunun
sebebi de (kolayca anlaşılabileceği gibi), Meşrutiyet döneminde eşitlik, hak, adalet adı altında
toplumsal düzenlemeler önde gözükmekte ise
de; aslında Osmanlı yurdunda alış verişte bulunan yabancılara gümrüklerde tanınan haklar ve
Osmanlı’ya verilen borçların tahsilinde gümrüklerin kullanılmasıdır.
Hükümdara ve Allah’a karşı hazineyi düzenli tutan Selçuklu ve Osmanlı Devleti; Devlet etmenin
veya hükmetmenin, ancak ele geçirilen ganimetin veya alınan vergi, haraç veya mala kadar her
şeyin kaydının doğru tutulması ile mümkün olabileceğini çok iyi bilmekte idiler. Halk ve komşu
devletler üzerindeki hâkimiyet ve hükmetme de
buna bağlı idi. Bunlar kayıtlı olmalı idi, ama bunlar
kural ve ilkeleri olmayan gelirlerdi. Hükümdar dilerse tekrar ister, dilerse her şeyine el koyabilmek
üzerine yeniden düzenleyebilirdi.
Osmanlı’da, Orhan bey ile (1324-1362) Bizans
ilişkileri başladığında, kanunname geleneği öncesinde emirler; sikke para basma işleri ile başlamış,
ancak (kayıtları olmayan) buyruklardan öteye gidememiştir.
Ancak I.Murat ile Avrupa’ya çıkılınca, fermanlar
kayda alınmaya başlamıştır.
Buna rağmen Yıldırım Bayezid ve II.Murat döneminde saklanmış olması gereken fermanlar
maalesef günümüze ulaşmamıştır. Fatih ile başlayan kanunname’ler döneminde “atam, dedem
kanunudur” dediğine göre, Fatih’in kanunnamelerinden öncesinde bunların mevcut olduğu çok
açıktır.
Osmanlı’da ilk düzenli gelir, hazine ve gümrük
mantığı Bizans’ın işgali ile gelişti. İstanbul’un fetih
ile artık yönetim Türk devleti olmaktan çıkıyor ve
III.Roma İmparatorluğu oluyordu. Demek ki, Fatih
Makale
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
15
Makale
“Aya Romana” (Topkapı) kapısını Papa’nın taliSultan Mehmet başka halklar, kültürler ve onların
ticaretleri ile birlikte yaşamak gerektiğini anlamış- matıyla komutan Justinyen ve şövalyeler sıkı tutı. Yeni kurallarla paylaşım, hak, görev, yükümlü- tuyordu. Bu kapı savaşla alındı, Bu nedenle şehrin
lükler belirlenmeliydi. Artık kadıların mahalli tah- bu kapı tarafı talan edildi, yağmalandı. Kara (Topkapı) tarafındakiler tüm kiliseler cami oldu. Peki,
silatı yeni bir şekil alacaktı.
Yabancı tüccarlar, özellikle Bizans’ı yönetmekte Beyazıt’tan İstanbul’a doğru olan deniz kenarı neolan (Latin’lerin çocukları) Venedikliler ve Fransız- den talan edilmedi? O bölgedeki bugünkü kiliselar (tanınan ayrıcalıklarla) imparatorluğun ithal ler neden hala yerinde duruyor? Hiç düşündünüz
veya ihraç eşyasından istenilen yüzdeleri ödeye- mü?
Galata’da yaşayan Galat (Ta Galles)lar şehre
rek, işlerine devam edebileceklerdi. Eminlikler de
bu gelirleri kontrol ve tahsil edecek, bazılarına da girişi, kapıları açarak, barışla Osmanlı’nın şehre
muafiyet uygulanacaktı. Tuzda, tütünde, deride, girişini sağlamışlardı, bugünkü Cibali’den ordu
İskele Eminlerine görev verilmiş, ilk gümrükçüler kolayca şehre girmiş, Topkapı’dan (karadan) ve
böyle oluşturulmuştu. Bu durum Tanzimat’a ka- Galat’tan(denizden) şehre giren ordunun iki kadar zamanla şekillenecek, Tanzimat ile daha da nadı Beyazıt’ta buluşmuştu. Deniz kapısından
gelişecek, tebaadan sonra yabancı devletlere de giren Bursa Subaşısı Cuba Ali Bey idi. Fatih İmparator olunca, bu yardımlarından dolayı Galatlara
ayrıcalık tanınmasına kadar gidecekti.
Bu işin başlangıcı “Fatih Sultan Mehmet’in III. Fatih Balıkhanesi’nde onlardan öşür alınmaması
kanunlaştırıldı, şehre giRoma İmparatorluğudur”
rişlerini kolaylaştıran Vededik ya; bunu teyit eden
Eminlikler de bu gelirleri
nedik ve Cenevizlilere ilk
bir küçük detay yapalım:
kontrol
ve
tahsil
edecek,
bazıgümrük tavizini 1461’de
II. Mehmet, İstanbul ve
uyguladı.
larına da muafiyet uygulanaAnadolu’daki tebaası HırisFatih ile Devlet İmpatiyanlar üzerinde Papa’nın
caktı. Tuzda, tütünde, deride,
ratorluğa dönüşünce feetkisini yok etmek veya
İskele Eminlerine görev vetihlerle beraber eyalet ve
azaltmak için İstanbul’u
rilmiş, ilk gümrükçüler böyle
sancak yönetimleri için
fethetmek istiyor. Böylece
oluşturulmuştu.
Bizans’ın Devlet yönetiPapa’ya eş değer bir Patrik
mini kopyalayarak özel
yaratarak Hıristiyan kullakanunnameler
kaleme
rına patrik ile hükmetmek
istiyordu. Zaten onlar Bizans ile akraba idiler. Bü- alınmaya başlandı. Fatih devrinin Devlet teşkilatı
yük dedesi Orhan beyden sonra Bizans’ın sokak- kanunnameleri (kanunname-i Al’i Osman) ile idari
larında gece güvenliğinin Osmanlı kolağalarınca kanunlar (Kanunname-i Kitabet-i vilayet) dışında
sağlandığı da, hatta birkaç mahallesinde Türklerin ilk kez görülen maden ve gümrük kanunnameleyaşadığı da, İmparatorun Fatih’in büyük dedesi ridir.
Diğer kanunnamelerin genel kural ve hukuki
Orhan’ın dünürü olduğu da, artık akraba oldukları imparator Yuannis Kontakuzenos’un savaş- tahlili, Gümrük Kanunnamelerinde çok farklı idi,
mak istemediği de doğru idi. Bizans’ı Bulgar’dan Gümrük kuralları; Müslüman, Haraçgüzar Kafir
korusun diye Osmanlı’nın Trakya’da yayılmasına, (Zimmi-İslam devleti tebaasından olan haraç veEdirne’ye yerleşmesine de bizzat imparatorun izin ren Hıristiyan ve Yahudiler) ile Haraçgüzar olmayan kafir (harbi-harbe mensup Müslüman harici
verdiği de doğru idi.
İstanbul’u savunma nedendir bilinmez; günler, milletler)ler diye üç gruba göre düzenlenmişti.
haftalar, aylar sürdü. Hani bize tarih kitaplarında Müslüman ve haraçgüzar kafirler (zimmi’ler) vergi
Topkapı surları, Macar topları, Ulubatlı Hasan diye vermez iken, (Bunlar fetihte yardımcı olan, Frankanlatılır ya; fetih pek öyle olmamış, İstanbul fethe- lar, Venedik ve ticareti yürüten Cenevizliler, yani
1204’de İstanbul’u ele geçiren Latinlerdi) diğerdilmemiş, şehir Osmanlı’ya teslim edilmişti.
Fetih sırasında İstanbul şehrini Fatih’in kardeşi leri vergilendirilirdi. İşte! İlk taviz ve ilk gümrük
Orhan’ın askerleri ile Papa’nın gönderdiği komu- uygulaması böyle başlamıştı. İstanbul’da yaşayan
tan Justinyen’in 7-8.000 şövalyesinin savunmakta fetihte ve sonrasında, yönetimde yardımcı olan
Frank’lar Venedik ve Cenevizliler için diyet olarak
idi.
r, yani 1204’de İstanbul’u ele geçiren Latinlerdi) diğerleri vergilendirilmişti.
k gümrük uygulamas böyle başlamşt. İstanbul’da yaşayan fetihte ve
mde yardmc olan Frank’lar,
Venedik ve Cenevizliler için diyet olarak
Makale
n büyük bir ksm
günümüzde
Paris Milli Kütüphane’sinde Burada
bulunmaktadr.
İstanbul’daki haraçgüzarların özel dugümrük
mevzuatı düzenleniyordu.
rumu belirtilirken; dolaylı olarak fetihin nasıl olduğu da anlatılıyordu.
6.madde de o günlerin İstanbul’unun durumunu da çok hoş anlatmakta idi.
“6.ve deniz yüzünden gelen Menavise
sûcisinden (Mora adasında şarap üretim merkezinin adı- o dönemde Venediklilerin kontrolundadır) gayri ne kadar süci (şarap) gelirse, gerek içmek icün ve gerek satmak icün, taşra çıkardukdan
sonra her medrede (altı okka olan kap) bir akçe
gümrük ala. Amma Menuse sûcisinden evvelden
olub-gelmis adet üzre her fıçıdan altmış yedi akçe
gümruk ala ve liman resmi dahl olub-gelen adet
üzre ala”
Diyor, Müslüman veya Hıristiyan ayrı ayrı değerlendiriliyor, yine Venediklilere imtiyaz veriyordu.
1476 yılında gümrük işleri ilerliyor ve İstanbul
Gümrügi Kanunnamesi (Surut-i Gümruk-i İstanbul hükmi sureti 880-1476) yayınlanıyor. Bu kez
haraçgüzar olmayan Firenk’ten (Fransa’dan gelen
Fransız tüccardan) gümrük vergisi isteniyor ve
şöyle deniliyordu.
“1.Şol şart ile ki; Venedik’den ve Ceneviz’den ve
gayrından ki, gelûb meta-ı mezkur yerlerden taşra çıkaracak olursa, gerek satsun gerek satmasun,
haraçgüzar olmayan Frenk’den ve sairi kafirlerden
yüz akçede beş akçe gümrük alına.
2.Eğer gemiden gemiye koyacak olurlarsa bu
vechile haraçgüzar olmayandan yüz akçede beş
akçe gümrük alına ve müslimandan yüz akçede
dört akçe gümrük alına”
9.maddede daha önce Mora’dan gelen şarap
1461 yılına ait “İstanbul ve Galata Gümrüğü
16
için her fıçıda altmışyedi akçe gümrük alınırken,
Kanunnamesi”nde;
“…şimdiki halde İstanbul ve Galata gümriğin bu kez “liman resmi dahi her fucıdan oniki akçe
dutan fulan Dergah-ı Mu’allâma gelûb yasak- gumruk alına” hükmü ekleniyordu.
Aynı yıl “Kanunname-i Gumruk-i Gallat-ı İsname taleb etdûkleri sebebden…iş bu hûkm-i
ylna ait “İstanbul
ve Galata
Kanunnamesi”nde;
hûmayunı
verdim; Gümrüğü
1.ve buyurdum
ki, Frenk’den tanbul ve Galata” çıkarılınca, bu kez Gümrük
ve Ceneviz’den gemi gelüb meta’ın gemiden taş- Kanunu’na ilk cezayı konuluyordu.
“Şol şartla ki;
ra çıkarursa, gerek satsun, gerek satmasun, yüz
3.ve gemi resileri, amil desturunsuz gemilerakçede dört akçe gümrik alına veyahud gemiden
gemiye koyacak olursa dahi yüz akçeden dört den taşra davar ve meta çıkarmayalar ve taşradan gemilerine davar ve meta koydurmayalar.
akçe alına,
7. ve bir gemi gelüb gitse deniz yüzünden Her’kim amilden uğurlayın taşradan davar koyub
onun gibiden nesne alınmaya. Ve Firenk ve sair ya icerüden çıkaracak olursa ki, buluna, davarların
gebran (Farsça Hıristiyan demektir) ki, haraçgüzar ve metaların alub, beglik edüb reisünün burnuna
olmaya, onlardan yüz akçede beş akçe gümrük kıl gecürub, sehri gezdireler”
Artık Gümrük mevzuatı oluşuyor ve Devletin
ala, ziyade bir akçe almaya,
yönetim kanunnamelerinden sonra önemli kaşöyle bileler…”
Bu kanunnamelerin büyük bir kısmı günümüzde Paris Milli Kütüphane’sinde bulunmaktadır.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
Makale
Makale
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
nunnamelerin en başında yer alıyordu. Aynı kanunnamede diğer milletler de taviz koparmaya
başlıyordu.
“5.ve Müslümanlar ve Ermeniler ve Yahudiler
ve gayrilar, sira vaktinde bağlarından, sire geturüp
mezkur amile danışmadın arabadan indirmeyeler.
Eğer arabadan indürub evlerine koyalar ki, buluna, onun gibi edenleri dutub haklarından geleler.
Ve sıredan satandan ve çıkarandan her medrede
(altı okka alan şarap kabı, yaklaşık 10,256 litre) bir
akçede alına.”
Hoş değil mi? Yabancıları, daha doğrusu gayri müslümleri artık birlikte yaşayacağı kişiler gibi
görmeye başlayınca, yani devlet imparatorluk
olunca, gümrük fark edilmeye başlanmış, İslam
dini gereği Müslüman tüccar ile diğerini yani (haraçgüzar) kâfiri ayırmak gerektiği hususu şeriatla
hükme bağlanmış ise de, imparatorluk olunca şeriata rağmen diğerleri (haraçgüzar olmayan kâfir)
için de gümrük kuralları oluşturulmak gerekmişti.
Din bir yana, ticaret bir yana ayrılmıştı.
Sanki Hitit’lerin Akad’lı tüccarları “Karum” dedikleri Anadolu ticaret şehirlerinde kontrol, gözetim ve vergilendirmeleri gibi, Osmanlı’da kumaş,
kalay, kurşun, esir köle, tuz gibi ülke için stratejik
malları da devletin hükmü altında tutarak gümrüklerde eşya giriş çıkışı düzene konulmuştu.
Fatih, ilk teşviği de uygulayan kişi biliyor musu- 1909 yılları arasındaki) II.Abdülhamit dönemi ve
nuz? Herkesten vergi alırken “köylerde her ne sa- (1908’den 1920’e kadar ki dönemde) II.Meşrutiyet
Önce
adyoktur”
yenilik,
şeklinde olmak
anlatlsa
dahi, Tanzimat,
(“yeniden
tılsa,
bac (vergi)
diye reform
ferman buyurmuştu.
üzere 1839’dan
1920’ye kadar devam
eden düzenlem
……….………...
dönem
oldu. Humâyu’nu
Eşitlik ve adalet kavramları
öne sü3
Kasm
1939’da
Gülhane
Hatt-
(veya Tanzimat
Ferman
Gümrük
vergileri,
Gümrükbaşlayan
Eminleri vasıtasıyla
rülerek, perde arkasında yabancıların gümrükleremanet
adıyla alınıyordu.
İltizam yaniyllar
kayır- de
bu usulü
dönem;
(1876-1878
arasndaki)
I.Meşrutiyet,
(1878-1909 yllar
ekonomik tavizleri,
hakları,sahneye konuluyor,
ma da belli gruplara uygulanıyordu. Bazen maktu Devlet yıkılmaya, parçalanmaya sürükleniyordu.
17
II.Abdülhamit
dönemi
ve (1908’den
1920’e
kadariçinki Islahat
dönemde)
II.Meşrutiyeti
vergi
de alınıyordu, “yılda
şu kadar vergi”
denile1856
gayrimüslimler
Fermanı’nın
rek veya “şu kadar kilo mal” denilerek ayni olarak hazırlanması,
1920’ye
devam
dönem oldu. Eşitlik ve adalet kavramlar ö
da 1839’dan
alınıyordu. Ceza
olarak ta, kadar
ya mal beylik
edili- eden
1876 Kanun-i Esasiye’nin kabulü ve meclisin
yorperde
(el konuluyor)
veya vergisi
iki katı alınıyordu,
arkasnda
yabanclarn
ekonomik
açılması, haklar, gümrükler, tavizler sahneye kon
tüccar veya kaptan şehirde teşhir ediliyor, dayak
1894-1895 hukuk, idari yapı ve mali yapının
yklmaya,
parçalanmaya
sürükleniyordu.
atılıyor,
sakalı kesiliyor
veya hapsediliyordu.
gayri Müslümler için Avrupa normlarında düzenOsmanlı’nın güçlü olduğu dönemde gümrük lemesi,
mevzuatı Abdülmecit’e kadar kanunnameler ile
Özellikle Hollanda
ve Fransızların etkisiyle ya1956
gayrimüslimler
Islahat Ferman’nn
hazrlanmas,
böyle
düzenlendi
ve ihtiyaca göreiçin
geliştirildi.
pılırken; Osmanlı’yı borçlandırma sonrasında bu
30 Nisan 1861 tarihli Abdülmecit’in ferman ile borçların tahsilinin düzenlenmesi ve bu tahsilat
Gümrük
ferman
edildi.
1976Nazırlığı
Kanun-i
Esasiye’nin
kabulü ve
açlmas,
için meclisin
de gümrüklere
yabancılarca el konulmasının
Önce adı yenilik, reform şeklinde anlatılsa dahi, (Duyün-u Umumiye) bu dönemin içine saklanmış
Tanzimat, (“yeniden düzenlemeler” demekti) 3 Ka- olduğu yıllar sonra anlaşılacaktı.
idariHumâyu’nu
yap ve mali
yapnn
sım1894-1895
1839’da başlayanhukuk,
Gulhane Hatt-ı
İstanbul’un
fethiyle,gayri
DevletinMüslümler
muhasebe ve için Avrupa
(veya Tanzimat Fermanı) ile başlayan bu dönem; hesapları Bizans Devlet usulleriyle kayda alınmadüzenlemesi,
(1876-1878
yılları arasındaki) I.Meşrutiyet, (1878- ya başlanırken ve daha önce Türk’e ait hesaplar
Makale
Özellikle Hollanda ve Franszlarn etkisiyle yaplrken; Osmanl’y borçlandrm
nedeniyle, Tanzimat Ferman ile iltizam usulü 1840’da kaldrld, 1
1857’de tekrar kaldrld. 1859’da taşra gümrük eminlikleri, hazi
Gümrük
Eminliği ’ne bağland. 1861’de Rüsumat Eminliği kuru
Makale
usulüne dönüldü. İlk rüsumat Emini KANİ Paşa oldu.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
18
Makale
Sultan’a ait idi. Yönetimin yeniden yapılandırılmasıyla, devlet kurumsal hale getirilerek her şey kayıt altına alınmaya başlandı. Bizans’tan öğrendikleriyle bu yöntem Tanzimat’a kadar kopyalama ile
sürüp geldi, İngilizlerle 1838 ticaret anlaşmasına
kadar da böyle devam etti.
Avrupa için Osmanlı o zaman da iyi pazardı.
Devletin eğitim yetersizliğinden dolayı Devletçi
ekonomisi artık yeterli gelmiyordu. Osmanlı’ya
Kırım Savaşı’yla birlikte borç para verilmişti, bu
para da bir şekilde kazancı ile geri alınmalıydı.
Kırım Savaşı ve ekonominin kötüleşmesi ile ithalatımız arttı, yerli küçük işletmelerimiz iflas etti.
Osmanlı’nın en kazançlı alanları yabancıların eline
geçti. Borç tahsilatının yapılabileceği en kolay yer
gümrüklerdi. Hazineye elini sokamayan, İngiliz ve
Fransızlar bu kez Hollandalı danışmanların arkasına saklanarak gelirleri kontrol etmeye başladılar.
Borçlarımızı borçla ödüyorduk, Dolmabahçe,
Yıldız ve Çırağan Sarayları’nı bu borç paralar ile
yokluk ve yoksulluk döneminde yaptık.
Bu işlerin kontrol ve gözaltında olması gerekiyordu, Gümrüklerin gelirleri kontrol altında tutulmalıydı. Tanzimat fermanı işte böyle gizli hesaplarla hazırlandı.
Her şeyi kurallara bağlanmalıydı ki, bu büyük
borç tahsil edilebilmeliydi, Kanunname-i Ticaret
kayıt” yöntemi getirildi. Hemen ardından 1838’de
1850’de hazırlandı.
Maliye Nazırlığı
teşkilatlandırıldı.
Önce Maliye
Osmanl’nn
muhasebe
yöntemi”
ile firmalarn
kârllğ t
Ardından
Islahat fermanı“merdiven
1856’da hazırlandı.
Bakanlığı’nda,
sonra
diğer
Bakanlıklarda
teftiş
Maliye Nazırlığı bünyesinde 1861’de Rüsumat
bittiğini yabanclar anlayamyordu.
Düyun-u
Umumiye
heyetleriDerhal
kuruldu. Maliye’nin
en önemli
bölümü‘nin ön
Eminliği kuruldu.
idi, sonraardndan
gümrük gelmekte
idi. Bu örgütDahayönlü
önce, Gümrük
“iltizam”
veya hazine
kayt”gelirleri
yöntemi
getirildi.
Hemen
1838’de
Maliye
lenme
devletin
işlemlerini
düzenlemek
ve denet“emanet” usulü ile toplanıyordu. İltizam usulünÖnce
Maliye
Bakanlğ’nda,
diğer
Bakanlklar
teftiş heyetl
lemek için
gibi gösteriliyordu.
Amada
bu perdenin
de gümrük
idaresi
açık arttırma
ile 1-3 yıl süreli sonra
arkasından,
kimin denetlenmek
istenildiğini,
Mültezimlere
ihale bölümü
edilirken, emanet
usulünde
önemli
hazine
idi, sonra
gümrük
gelmekte
idi. Busizörgütl
kolayca
anlıyorsunuz.
gümrük eminleri vasıtasıyla kg, baş, adet üzerinII.Meşrutiyet ile; 1909’da çıkarılan nizamnaden (spesifik) belirlenen vergi tahsil edilerek, hazine hesabına alınıyordu. Mültezimlerden gelen me ile Rüsumat Eminliği’nin kaldırılarak tekrar
şikâyet ve alınan vergilerin kayba uğraması nede- Maliye’ye bağlanması, gümrüklerde gemilerin
niyle, Tanzimat Fermanı ile iltizam usulü 1840’da beyanname ve manifesto vermeye başlaması,
kaldırıldı, 1841’de yeniden konuldu, 1857’de tek- 1911’de Avrupa’ya eğitim için gümrük personeli
rar kaldırıldı. 1859’da taşra gümrük eminlikleri, gönderilmesi, Avrupa’da 1854’de başlatılan eşya
hazineden ayrılarak İstanbul Gümrük Eminliği ’ne tarifesi çalışmasına Osmanlı’da 1916’da başlanılbağlandı. 1861’de Rüsumat Eminliği kurulunca ması ve uygulamaya konulması bize bu perde artamamen emanet usulüne dönüldü. İlk Rüsumat kasını gösteriyordu.
Üretmeden tüketen Osmanlı’nın çöküşü çok
Emini KANİ Paşa oldu.
doğaldı,
ilk kanunnamelerin düzenlendiği maOsmanlı’nın “merdiven muhasebe yöntemi” ile
denler
ve
gümrüklerin önemi ortada idi, hemen
firmaların kârlılığı tespit edilemiyor, ne olup bityabancıların
eline geçti, ekonomi bozuldu, ardıntiğini yabancılar anlayamıyordu. Derhal Düyun-u
Umumiye’nin önerisiyle muhasebede “çift yönlü dan ülke siyaseten parçalandı ve yalnızca Anado-
Makale
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
19
Makale
zenlendiğinde vergi ithalatta %5’den %8’e çıkarılu, Türkiye Cumhuriyeti elimizde kaldı.
11 Nisan 1918’de ilk Gümrük Kanunname ve lırken, ihracatta %12’den %8’e indirildi, ayrıca her
Nizamnamesini hazırladığımızda fark ettik ama yıl ihracatın (%1) oranında vergisi azaltıldı.
1889 yılına kadar bu anlaşmalar sürdü, bu arageç kalmıştık, yabancıların gümrükleri ve madenleri ele geçirmelerinin nedenlerini geç anlamıştık, da (28 yılda) ithalat vergisi %8’den %11’e kadar
çıkarıldı. Bunun anlamının verilmiş borcun daha
Şimdi tekrar geri dönelim;
İlk gümrük tavizleri uygulamaları ve ayrıcalıkla- hızlı ve kolay tahsil edilmesi olduğunu anladınız.
Sonuçta, vergilerimiz azaldı, bu kez daha fazrı 3 Kasım 1839 tarihli Gülhane Hatt-ı Hümayunu
veya bildiğimiz adıyla Tanzimat Fermanı ile oldu. la borçlanmaya başladık. Kırım Savaşı’na borçla
Yabancılarla uluslararası ticaret artık güvence al- girdik. Sonra borçlarımızı ödeyemedik, Düyutında idi, dikkat edin, artık gümrük idareleri ya- nu Umumiye bunun için kuruldu. 24 Ağustos
bancıların güvenliği için organize ediliyordu. Borç 1854’de başlayan bu borçlanmamız genç Türkiye
ödemesi için gümrük vergilerimizin tahsilatını da Cumhuriyeti’nin borcu oldu. Lozan Anlaşması’na
onlar yapar olmuştu. Gümrük İdaresinin başına, konularak, 25 Mayıs 1954 tarihine kadar ödendi,
sahil ve sınırlara Düyunu-Umumiye’nin adamları ödendi, ödendi. Borçları ödememiz tam 100 yıl
sürdü.
gümrükçü diye oturtulmuştu.
Tanzimat ve Islahat Fermanlarından sonra ilk
1838 tarihli İngiltere ile ticaret anlaşması yine
Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın zorlamasıydı. yapılan işlem, hasta adamın Avrupa Hıristiyan kökenli siyasi, ticari ve hukuki
İngilizler de, Fransız ve
kurallarını Müslüman topİtalyanların Osmanlı’daki
Avrupa için Osmanlı o zaluma uygulamak ve ticaimtiyazlarından yararlanman
da
iyi
pazardı.
Devletin
ret yapanlara güvence ve
mak istiyordu. Sonra İngiliz
eğitim yetersizliğinden dolayı
rahatlık sağlama olmuştu.
tüccar, yerli tüccar gibi verMüslümana demokratik
gi ödemeye başladı. Yani
Devletçi ekonomisi artık yeortam hazırlanıyor gibi
yabancıya verilen güventerli
gelmiyordu.
gösterilerek, ülkeyi sömürceden sonra, şimdi Müslümek için rahat ve huzurlu
manlarla eşit vergilendirme
hakkına sıra gelmişti, sonrasında sıra vergi verme- bir ortam hazırlanıyordu.
1849’da İstanbul’da ticaret meclisi kuruldu ve
me hakkına gelecekti. Önce gemileri öncelik aldılar, ardından ticari anlaşmalar geldi, 1861 tarihli ti- bazı şehirlerde Ticaret Mahkemeleri oluşturuldu
1854’de Umur-i ceza için vilayet meclisleri
cari anlaşmalarla Fransızlar da bu çok özel taviz ve
imtiyazlardan yararlanmaya başladı. Biri diğerine mahkemeleri yaratıldı.
1867’de Vilayet Nizamnamesi ile kadıların
örnek oldu, diğeri ötekini emsal aldı.
İngilizlere, Fransızlara tavizler verdik ya; vergi- padişah-ı islamın bil vekale icray-ı hüküm yetkimiz ve dolayısıyla gelirimiz azalmaya başlayınca, si 1879 Kanun-i İdare-i adliye ile Fransa’daki gibi
gümrük vergilerindeki miktar, oran arttırıldı. Os- Mahkemelere verildi ve Sulhiye (sulh) – Bidayet
manlı ilginç bir sonuçla karşılaştı, o güne kadar (asliye) – İstinaf (uyuşmazlık) ve Temyiz (yargıtay)
ülkede görülmeyen oranda kaçakçılık arttı. Rüsu- mahkemeleri ile müddei-i umumiyelik (savcılık)
mat Eminliği bünyesinde Gümrük Muhafaza Teş- oluşturuldu.
1876’da Kanuni Esasi 14 madde de “İslam,
kilat kuruldu, daha önce mültezimlerin emrinde
olan bu korumalar, devletin memuru haline geti- devletin dini resmidir” ve 18 ve 57 maddelerde
“Lisan-ı Türki, milletin lisan-ı resmisidir” denilirrildi.
1838 İngiliz-Osmanlı ticaret anlaşmasıyla baş, ken, II.Mahmut’un ifadesiyle “kilise, havra ve cakg, adet (spesifik) vergilendirme yerine ithalatta mide olmanın dışında, Osmanlı tebaası arasında
%5, ihracatta %12 vergi (advalorem-değer üze- fark yoktur” denilerek, halk kendi dininde, dilinde
rinden) alınmaya başladı. Doğruydu, içeriden mal yazıp çizmeye başlaması sağlanmıştı.
……….…………
gitmesin isteniyordu, dışarıdan da mal fazla gelsin
Karaköy (Karay köy)de yerleşik Karaim yani Kadüşünülüyordu, çünkü sanayi ve üretim çok düray Yahudileri tahmil ve tahliye işlerini Tophane’de
şüktü, yok denecek kadar az idi.
1861’de Fransızlarla yeni ticaret anlaşması dü- yaparlarken, Michel (Mişel) Paşa Galata rıhtımını
Makale
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
20
Makale
yapmak için çok uğraştı. Devreye Londralı işadamı Bay Rothschild girdi. Sirkeci ve Galata’daki
rıhtım, hanlar ve antrepolar yapıldı. Borçlar daha
da çoğaldı ve katlandı. (Bugünkü Karaköy’deki İstanbul Başmüdürlüğü binası – Çinili Han – Teftiş
Kurulu’nun olduğu bina o günlerden kalmadır)
Yeni binalar, saraylar, tramvay, şehre gelen elektrik, her şey güzel gözüküyordu, batıyorduk.
II. Abdülhamit’e kadar sessiz sedasız her şey iyi
gözüküyor veya gösteriliyordu. Anlayacağınız, İstanbul bize pahalıya patlamıştı.
Devlet; artık Osmanlı’nın haraçgüzarlarını bırakmış ve yabancılara da topraklarını açmıştır.
Türkiye Cumhuriyetine kadar, yönetim ve dolayısıyla gümrükler Devletin kontrol ve iradesinden
çıkarılmış, zımnen devlet sömürgecilere bağımlı
hale getirilmişti.
Bu arada, Osmanlı’dan batı’ya başınızı çevirip
baktığınızda, Avrupa’da gümrükler için, eşya kotlanıyor ve sistematiğe bağlanıyor, eşya tarif edilmeye başlanıyordu. İlk çalışma Belçika’da 1831’de
başladı. 1854’de ilk gümrük tarifesi oluşturuldu.
Avusturya- Macaristan ilk uygulayan devletti.
Fransa onu izledi, Avrupa’nın ortak tarifesi 1869’da
Lahey’de konuşuldu. 1872’de Saint Petersburg’da
bir daha konuşuldu, onu Budapeşte izledi ve
Paris’te, Washington’da gelişti. İlk ortak tarife
1891’de uygulandı. Almanya, Avusturya- Macaristan, İtalya, Belçika, İsviçre, Sırbistan, Romanya
ilkler arasında yer aldı.
Bundan sonra sıra gümrük birliğinde idi. İlk fikir 1828’de Prusya’nın diğer Alman Devletleriyle
ilişkisinden doğmuştu. Lüksemburg buna katıldı.
Bulgaristan-Sırbistan Birliği 1905’de, Belçika-Lüksemburg Birliği 1921’de sağlandı.
Osmanlı’nın son günlerinde 11 Nisan 1918 tarihli ilk derli toplu Gümrük Kanunu ve Nizamnameler hazırlanmıştı. İlk kez bu kanunla ihracat,
transit, aktarma, ambarlar, kaçak ve hilenin cezası,
deniz, kara işlemleri, sahipsiz eşya, eşyanın içeriye
alınışı anlatılmaya, herkes için kurallar konulmaya başlandı. Ancak geç kalmıştık, hem ülke, hem
gümrükler gitmişti.
Ancak, Mustafa Kemal ve Cumhuriyet ile birlikte, gümrüklere sahip çıkıldı. Dün yaşananları
bilenler; Gümrüklerin tam bağımsız devletin sembolü olduğunu anladılar ve bugünlere gelindi.
“Bugün” de buluşmak üzere.
Saygı ve sevgilerimle,
KAYNAKÇA
1) Fatih ve Fetih, Erdoğan Aydın, Cumhuriyet
Kitapları, İstanbul-Nisan 2005 (369 sayfa)
2) İstanbul’un Zaptı (1204) Robert DeClari, çeviri Prof. Dr. Beynun Akyavaş, Türk Tarih Kurumu
Yayınları, Ankara 2000 (54 sayfa)
3) Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (13001600), Halil İnalçık çevirmen Ruşen Sezer, Yapı
Kredi Yayınları-1825/20, İstanbul-Mart 2006 (sayfa
285)
4) Tanzimat Öncesi Osmanlı Tarihi, Araştırma
Rehberi; Erhan Afyoncu, Yeditepe Yayınevi, İstanbul, Ocak 2007 (496 sayfa)
5) Türk Gümrük Tarihi, Dr. Turan Atan, Türk Tarih
Kurumu 1978 (336 sayfa)
6) Bilinmeyen Osmanlı, Prof.Dr. Ahmet Akgündüz, Doç.Dr. Said Öztürk, Osmanlı Araştırmaları
Vakfı yayınları, İstanbul 2000 (527 sayfa)
7) Osmanlı Kanunnameleri Prof. Dr. Ahmet Akgündüz, Osmanlı Araştırmaları Vakfı yayınları, İstanbul 2006 (710 sayfa)
8) Fotoğraflar Başbakanlık Osmanlı Arşivi (Beyazıt Kütüphanesi)
Ziyaretler
T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nda Yeni Atanan Genel
Müdürler Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim
Kurulu Heyeti Tarafından Ziyaret Edildi
04 Nisan 2015 tarihli ve 29316 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan atama kararları gereğince, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığında; Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürü olarak
Sayın Harun USLU, Risk Yönetimi ve Kontrol Genel Müdürü olarak Sayın Hacı Hasan
Murat ÖZSOY, Kooperatifçilik Genel Müdürü olarak Sayın Arif Sami SEYMENOĞLU
atanmıştır.
Yeni görevlerine başlayan Genel Müdürler, Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ Başkanlığındaki Yönetim Kurulu Heyeti tarafından 13 NİSAN 2015 tarihinde
ziyaret edilerek görevlerinin hayırlı olması
dileğinde bulunuldu. Ziyaretlerde sektörle ilgili sorunlar da heyet tarafından Sayın
Genel Müdürlere iletildi.
Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Heyeti
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneğini Ziyaret Etti
Bayramali TEMİZER’in hazır bulunduğu görüşmede; Ankara’da düşen dış ticaret hacminin büyütülmesi konusunda ortak yapılabilecek çalışmalar ve işbirliği üzerinde
duruldu. Bu kapsamda eğitim konusunda
yapılacak çalışmaların koordine edilmesi
ön plana çıktı.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
09 Mart 2015 tarihinde Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreter Yardımcısı
Sayın Esra ARPINAR ve İhracat Uygulamaları ve Tarımsal İade Şube Şefi Sayın Özlem
Yıldız KARACA, Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği’ni ziyaret etti. Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ, Başkan
Vekili Sayın Nadir ELİBOL ve Sayman Sayın
21
Ziyaretler
KEP ve E-İmza ile E-Dönüşüme Katılın,
Kağıttan Kurtulun!
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) kullanmak
için ne gerekiyor?
Kayıtlı Elektronik Posta; yani
KEP gönderici ve alıcı kimliklerini garanti eder ve gönderilen
elektronik iletilerin içeriklerinin
orijinalliğini ispatlar.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
22
T
ürk Ticaret Kanunu ile hayatımıza
giren Kayıtlı Elektronik Posta (KEP)
ve elektronik imza pek çok alanda
fayda sağlıyor. e-Dönüşüm kapsamında bütünleşik hizmet vermeye
başlayan önemli kurumlardan olan Türkiye Noterler Birliği Vakfı Teknoloji şirketleri TNB KEP A.Ş. ve
TNB E-imza A.Ş.’nin Genel Müdürü Duygu YANTAÇ
bizim için KEP ve Elektronik imza ile ilgili merak
edilenleri cevapladı.
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) hizmeti Bilgi Teknolojileri Kurumu tarafından yetkilendirilmiş KEP
Hizmet Sağlayıcılar tarafından sunulmaktadır.
KEP adresi edinirken önemli bir konu e- imza ya
da mobil imza ihtiyacını belirlemektir. KEP gönderimi yaparken dijital ortamda kimlik doğrulaması
sağlayan e-imza veya mobil imza kullanılması zorunludur. KEP ve e-imza/mobil imza hizmetinden
yararlanmak isteyen şirket ya da bireyler bizim
gibi tek noktadan bütünleşik ve hızlı hizmetleri
Haber İlan
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Nedir? Günlük hayatta kullandığımız standart elektronik
postadan farkı nedir?
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) güvenli e-postadır.
Standart e-posta hesapları içeriği değiştirilebileceğinden ve orjinalliği şüpheli kabul edildiğinden
anlaşmazlık durumlarında yasalar karşısında ispat
ve delil niteliği taşımamaktadır. Buna karşılık Kayıtlı Elektronik Posta; yani KEP gönderici ve alıcı
kimliklerini garanti eder ve gönderilen elektronik iletilerin içeriklerinin orijinalliğini ispatlar. Bu
nedenle de, yeni Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK)
yasal, hukuken geçerli elektronik posta gönderim
şekli olarak tanımlanmakta ve yasalar karşısında
delil niteliği taşımaktadır.
Duygu YANTAÇ TNB KEP A.Ş. ve TNB E-imza A.Ş.
Genel Müdürü
Haber İlan
sunan KEP hizmet sağlayıcılardan edinebilirler.
KEP adresi edinmek bir zorunluluk mudur?
KEP adresine sahip olmak 19 Ocak 2013’te yayınlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği ile anonim ve limited şirketlere zorunlu hale getirilmiştir.
Tebligat yapmaya yetkili merciler tebligatları artık
elektronik ortamda bu şirketlerin KEP adreslerine
göndereceklerdir. Adalet Bakanlığı, TPE, RTÜK,
BTK, EPDK ve Rekabet Kurumu gibi kurumlar ve
belediyeler aktif kullanıma başladılar. Zorunluluğa
giren şirketlerin kendilerine iletilecek tebligatları
alabilmeleri için KEP hesaplarını almaları gerekmektedir. Diğer taraftan bireyler zamandan tasarruf ederek hayatlarını kolaylaştırmak ve elektronik
ortamdaki yazışma ve belgelerini güvence altına
almak amacı ile KEP sisteminden yararlanıyorlar.
Mevcut durum itibariyle Türkiye’de 100.000’i aşkın KEP kullanıcısı bulunmaktadır. Her geçen gün
daha fazla sayıda kurumun, üyeleri ve müşterileri
ile KEP üzerinden iletişim kurmasıyla KEP kullanımı bireyler arasında da hızla yaygınlaşacaktır.
gibi işlemlerini çok daha hızlı, düşük maliyetlerle
ve güvenli bir şekilde KEP ile yapabilecekler.
KEP vatandaş olarak ne fayda getirir?
KEP kullanımı vatandaş olarak bizlerin günlük
hayattaki işlerimizi kolaylaştırmaktadır. Kimi zaman saatlerce sıra bekleyerek yaptığımız işlemleri
elektronik ortamda tek tuşla hızlı ve güvenli şekilde yapabileceğiz. Günlük hayatta şahsi başvuru ve ıslak imza gerektiren banka talimatı, hesap
kapama, itiraz bildirimi gibi pek çok işlemi KEP
ile elektronik ortama taşıyabilecek, sağlık raporu,
tahlil sonucu, diploma gibi bize özel belgelerimize istediğimiz anda ulaşabilecek şekilde güvenle
saklayabileceğiz.
Kamu kurumlarında KEP ve Elektronik imza
kullanımı başladı mı, ne kadar yaygın?
nusunda TNB KEP Satış Müdürü Yahya Yılmaz
siz de bize bilgi verebilir misiniz?
Kamudaki elektronik belge paylaşımında
önemli yeri olan ‘E-Yazışma Projesi’ kapsamında
e-yazışma paketlerinin yasal geçerliliği olan KEP
sistemi ile taşınmasının yönetmeliklerle geçerli
hale getirildi. Resmi gazetede yeni yayımlanan
Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik gereğince kamu kurumlarına elektronik belge yönetim sistemlerine geçiş
için 1 yıl, KEP hesabı edinmeleri için ise 6 aylık
süre tanındı. İlgili düzenlemeler 2015 yılı içerisinde kamuda KEP kullanımının hızla yaygınlaşacağının bir göstergesi.
23
Haber İlan
KEP gümrük müşavirlerinin pek çok açıdan işlerini kolaylaştıracaktır. Özellikle, Gümrük Ticaret
Bölge Müdürlüklerinin müşavirlere yapacağı tebligat bildirimlerinde ve resmi yazışmalarında, Dernekle olan resmi yazışmalarında ve gümrük müşavirlerinin gümrük işlemi yaptığı tüzel kişilerle
arasındaki tüm resmi yazışmalarında KEP hizmetinin avantajlarından faydalanabileceklerdir. Bununla beraber, vergi daireleri, sosyal güvenlik kurumları, ticaret odaları gibi yerlerle sürekli resmi
iletişimde bulunan gümrük müşavirlerimiz KEP
ile oturdukları yerden tek tuşla hızlı ve güvenli
iletişim sağlayabilecekler. Mükellefleri ile aralarında olan yazışmaları mutabakat, banka talimatları
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
Kamu kurumları e-devlet ve e-dönüşüm çalışmaları kapsamında çalışmalar başlatmışlardır.
KEP kullanılmasına ilişkin yasal ve teknik düzenlemelerle KEP hesabı ve elektronik imza edinen ve
kullanan kamu kurumlarının sayısı sürekli artmakKEP Gümrük Müşavirlerine ve Mükellefleri- tadır. Kamu kurumlarının büyük çoğunluğunda
ne Hangi Faydaları Sağlar?
Elektronik Belge Yönetim Sistemleri(EBYS) kullaKEP geleneksel posta ile yapılan yasal bildirim nılarak üretilen elektronik imzalı belgelerin, KEP
ve yazışmaların elektronik ortamda hızla ve resmi ve EBYS sistemleri arasında sağlanan kurumsal
geçerliliği olacak şekilde yapılmasını sağlar. Bu sa- entegrasyon çözümleri ile hızlı, güvenli, ekonoyede firmalar işlerine hız kazandırır, verimlilikleri- mik ve yasal geçerliliği olacak şekilde KEP ile gönni artırır, posta gönderim ve operasyon maliyetle- derimi mümkün olmaktadır.
rini %70’e varan oranlarda azaltabilirler.
Kamu kurumlarındaki yeni uygulamalar ko-
Son olarak KEP ve E-imza Hizmet Sağlayıcı
Olarak Neden TNB KEP?
KEP yeni ve gelişmekte olan bir sistem olduğundan mevzuat hakimiyeti, güvenilirlik ve uzun
soluklu iş tecrübesi en önemli başlıklar diye düşünüyorum. Diğer bir konu ise hem KEP hem
de elektronik imza temin edilirken yapılan kimlik doğrulama işleminin güvenlik açısından çok
önemli olduğudur. Sisteme girişte yüksek güvenlik seçenekleri sunulması, gerektiğinde elektronik
veya mobil imza hizmeti alınabilecek olması, cep
telefonu uyumluluğu, kurumsal entegrasyon çözümlerinin varlığı, sektörel referanslar ve satış sonrası destek kabiliyeti hizmet sağlayıcı belirlerken
mutlaka değerlendirilmesi gereken hususlardır.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
24
Bu amaçla, TNB KEP Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği ile anlaşmaya giderek gümrük müşaviri üyelere ve onların mükelleflerine özel olarak
hazırlanmış bireysel ve kurumsal KEP ve e-imzalı
KEP tarifelerini en güvenli ve en kaliteli şekilde
hizmete sunduk. Sunulan özel tarife bilgilerine ve
başvuru detaylarına TNB KEP Çağrı Merkezi 444 6
537’den ve Dernek resmi web sayfası üzerinden
ulaşılabilmektedir.
TNB KEP’TEN HABERLER
TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ- TNB KEP İŞBİRLİĞİ
Türkiye Barolar Birliği, e-dönüşüm projesi kap-
samında Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) için TNB
KEP’i seçti. TNB KEP ile anlaşma imzalayan Türkiye Barolar Birliği bundan sonra tüm yazışmalarını
güvenli e-posta KEP üzerinden yapabilecek. Kasım 2014 itibariyle avukatlar da TNB KEP tarafından sağlanan avantajlı koşullarla KEP hesaplarını
edinebiliyorlar. Avukatlar KEP sayesinde bağlı bulundukları il baroları ile müvekkillerine yaptıkları
bildirimlerde, diğer avukatlarla aralarında uzlaşma gerektiren durumlarda, adli işlemlerde, resmi
daireler ve bireysel yazışmalarda KEP üzerinden
iletişim kurabilecek. Sağladığı güvenli iletişimin
yanı sıra, anlaşmazlık durumunda delil niteliği taşıyan Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) kullanıcılarına
tarafsız yasal koruma sağladığından KEP üzerinden yapılan gönderimler mahkemelerde delil olarak kullanılabilecek.
YAPI DENETİM KURULUŞLARI’NDA KEP DÖNEMİ
TNB KEP ve Yapı Denetim Kuruluşları Birliği ile
yapılan anlaşma ile yapı denetim kuruluşları kendilerine sunulan avantajlı koşullarla satın alabilecekleri KEP hesaplarıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü, Büyükşehir
belediyeleri ve diğer il/ilçe belediye başkanlıkları
ve Limited ve Anonim şirketlerle olan her türlü
resmi yazışmalarını yasal ve güvenli bir şekilde yapabileceklerdir.
Haber İlan
Eğitimler
Eğitim Komisyonumuz Eğitimleri Planladı
> Gümrük Müşavirliği ve Gümrük Müşavir YarEğitim Komisyonu Başkanı Sayın Atilla ŞAHİN’in
dımcılığı Sınavlarına yönelik olarak eğitimlerini açış konuşmasından sonra gündemdeki konular
gerçekleştiren Eğitim Komisyonu, 01 Nisan 2015 görüşüldü ve kararlar alındı.
günü Dernek Merkezinde toplanarak eğitimleri
planladı.
1)Nisan ve Mayıs 2015 aylarında Menşe Kuralları ile Gümrük Kıymet ve Uygulamaları konularında Sayın Atilla ŞAHİN tarafından eğitim verilmesi.
2) Tehlikeli Madde Yönetimi ( DGR) temel farkındalık eğitimi,
3) İletişim, Diksiyon, Etkin müşteri yönetimi, Hızlı
Okuma ve Beden Dili Eğitimi, Yabancı dil eğitimi,
Sektöre yönelik;
İhracatçı Birlikleri üyesi firmalar ile Ankara Ticaret Odası firmalarına yönelik olarak; “Dış Ticarette
Yöneticilerin Risk ve Sorumlulukları” konusunda
Dernek tarafından belirlenecek bir konuşmacı tarafından sunum yapılması.
Mayıs 2015 ayı içinde Sayın Atilla ŞAHİN tarafından, “Gümrük Kıymet ve Uygulamaları”
başlıklı eğitimin verilmesi planlanmıştır.
25
Eğitimler
> Eğitimler çerçevesinde, “MENŞE KURALLARI”
- Eşyanın menşei tespitinde dikkat edilecek hubaşlıklı eğitim; 25 Nisan 2015 tarihinde Ankara suslar nelerdir?
Ticaret Odası Eğitim Salonunda yapıldı. Üyeleri- Menşeili olmayan girdilerin kullanıldığı eşyamizin yoğun katılımla ilgi gösterdiği eğitim Sayın da menşei tespiti ne şekilde yapılır?
Atilla ŞAHİN tarafından verildi. Eğitimde;
- Tercihli menşe nedir? Türkiye’nin tercihli ticaret rejimi nasıl işlemektedir?
- Tercihli menşe kurallarında dikkat edilmesi
gereken hususlar nelerdir?
Konuları işlendi. Eğitim sonunda katılımcıların
soruları cevaplandırıldı.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
“Menşe Kuralları” Başlıklı Eğitim Gerçekleştirildi
Haber
Dış Ticarette “Lojistik”,
Lojistikte “Ankara” Paneli
Ankara Lojistik Üssü’nde Yapıldı
RETTE “LOJİSTİK”, LOJİSTİKTE “ANKARA” PANELİ ANKARA LOJİSTİK
ÜSSÜ’NDE YAPILDI
k Üssü ve Atlm Üniversitesi tarafndan; 02 Nisan 2015 tarihinde DIŞ
“LOJİSTİK”, LOJİSTİKTE “ANKARA” konulu panel düzenlendi.
A
nkara Lojistik Üssü ve Atılım Üniversitesi tarafından; 02 Nisan 2015
tarihinde DIŞ TİCARETTE “LOJİSTİK”, LOJİSTİKTE “ANKARA” konulu
panel düzenlendi. Kalabalık bir
dinleyici topluluğunun katılımıyla gerçekleştirilen
panelin açış konuşmalarını Ankara Lojistik Üssü
Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Erhan GÜNDÜZ,
Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi Uluslararası
Ticaret ve Lojistik Bölüm Başkanı Sayın Prof.Dr.
Hasan KAVAL ve Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi Dekanı Sayın Prof.Dr. Hasan ÜNAL yaptı.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
Lojistik
Üssü
Yönetim
Kurulu
tik Üssü Yönetim KuruluAnkara
Başkan Sayn
Erhan
GÜNDÜZ
panelin
açş konuşmasnda.
Açış konuşmalarının ardından moderatörlüğünü Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim
Üyesi Sayın Prof.Dr. Nevzat SAYGILIOĞLU’nun yaptığı panele geçildi.
Başkanı Sayın Erhan GÜNDÜZ panelin açış
dinleyici topluluğunun katlmyla konuşmasında.
gerçekleştirilen panelin açş konuşmalarn
k Üssü Yönetim Kurulu Başkan Sayn Erhan GÜNDÜZ, Atlm Üniversitesi
tesi Uluslararas Ticaret ve Lojistik Bölüm Başkan Sayn Prof.Dr. Hasan
lm Üniversitesi İşletme Fakültesi Dekan Sayn Prof.Dr. Hasan ÜNAL yapt.
26
Panel moderatör ve konuşmaclar
Panel moderatör ve konuşmacıları
Haber
ürünün fiyatlarında %0.6 ile % 2.3 arasında avantaj sağlamaktadır. Dedi. Nuhoğlu konuşmasının
devamında, Taşımacılık sektöründe hedefin ilk 15
ülke arasına girmek olduğunu, bunun içinde çalışmaların devam ettiğini” söyledi.
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ panelde yaptığı konuşmada; “Ankara, konum olarak
Anadolu’nun orta yerinde ve ülkemizin 2. büyük
gelişmiş kenti ve Başkent olmasına rağmen son
yıllarda şehrimizin dış ticaret işlem hacminde
azalma yaşanmaktadır. Özellikle, Konya, Kayseri,
Çorum, illerinin dış ticaretinin kendi bölgesinde
veya liman bulunan şehirlerde gerçekleştirmesi eğilimi Ankara’nın işlemlerinin azalmasında
önemli bir etken olmuştur.
Ankara’da yerleşik dış ticaret firmalarının
özellikle hava ve kara yolu gümrük işlemlerinin
Ankara’dan yapılmasını sağlamak önemlidir. Firmalara, gümrük işlemlerinin Ankara’da yapılmasının getireceği avantajlar anlatılmalı ve özellikle
parsiyel yüklerin varış noktalarının Ankara gümrükleri olması sağlanmalıdır.
Lojistik Üssü ile;
• Yükleme, boşaltma, birleştirme, ayrıştırma,
27
Haber
Ankara Lojistik Üssü, Türkiye’de bir ilki gerçekleştirerek tüm dış ticaret işlemlerinin aynı alan içerisinde yapılmasına imkân sağlayan bir yapıyla İç
Anadolu bölgesinde yerleşik dış ticaret firmalarına hizmet vermektedir.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
Sayın Av. Hakan
BEZGİNLİ (Ankara
Lojistik Üssü Yönetim Kurulu Başkan
Vekili), “Lojistik performans endeksinde
Almanya 1. Sırada.
Amerika da ise en
çok tercih edilen
meslekler alanında
lojistik sektörü gelmektedir. Almanya
sahip olduğu bu
özellik sayesinde dış
ticarette büyük bir
ayrıcalık sahibidir.
Türkiye
jeopolitik
konumu, sahip olduğu hammadde ve
doğal kaynakları sayesinde 20 ülke arasında yer
almaktadır. Ülkemizin bu 20 ülke arasında olmasının nedeni LOJİSTİK alt yapısından geçmektedir.
Lojistik alt yapının olmazsa olmazı Lojistik Üs yapıdır. Avrupa’nın en büyük Lojistik üs Merkezleri; Frankfurt, Paris ve Madrid karasal lojistik Üssü
merkezleri olarak ortaya çıkmaktadır. Ankara Lojistik Üssünün yapısı nedeniyle Akıncılar Hava üssünden faydalanabilmesi için gerekli çalışmalarda
başlatılmıştır” dedi.
Sayın Çetin NUHOĞLU (Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) Başkanı), “Dünya bankası
araştırmalarına göre; Ürünlerin taşımacılıktaki 1
günlük gecikmesi ticarette % 1’lik daralmaya neden olmaktadır. Taşıma Maliyetlerindeki % 10’luk
artış ise Ticarette % 20’lik bir azalma getirmektedir. Bir ülke mallarını diğer rakip ülkelerden bir
gün önce teslim etme imkanına sahip olması o
Haber
paketleme gibi elleçleme faaliyetlerinin maliyet- ra’mıza bu hizmeti sağladıkları için tekrar teşekkür
etmek isterim. Yapılacak çalışmalarla iş hacminin
leri düşmekte,
her geçen gün artması şehrimiz ekonomisine fay• Evrak kontrolü daha sağlıklı yapılmakta,
da sağlayacağı gibi İç Anadolu bölgesi firmaları• İthalat ve ihracat işlemlerinde bilgi akışı daha nın ihracatlarının artırılmasına da katkı sağlayahızlı sağlanarak, hata riski azalmakta ve bekleme caktır” dedi.
süreleri kısalmakta,
• Fiziki olarak eşyanın yakınlığı dolayısıyla firmaların antrepolarda küşat talebi yaparak eşyalarını kolayca görebilme imkânı sağlanmakta,
• Gümrük memurları ve ilgili kurumlarca yapılacak denetlemeler aynı saha içerisinde vakit kaybetmeden hızlı bir şekilde yapılmaktadır.
Yukarıda sayılan avantajlara rağmen bölge
firmaları Avrupa yüklerinde İstanbul üzerinden
gümrük işlemlerini tamamlayarak Ankara’ya iç taşıma yaptırmaktadırlar. Buna gerekçe gösterilen,
parsiyel yüklerin gelişinde maliyetlerin neredeyse
iki katına çıkmasıdır.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
28
Ankara’nın İç Anadolu Bölgesi lojistik merkezi
olabilmesi için yapılacak birinci çalışma parsiyel
yüklerin hem ithalat hem ihracat işlemlerinde buradan sevk edilmesidir.
Haber
Havacılık ve Uzay sektörünün her geçen gün
geliştiği şehrimizde lojistik firmalarının bir araya
gelerek haftalık düzenli parsiyel yük getirme çalışmasını yapması bölgemizin dış ticaret konusunda ilerlemesini sağlayacaktır. Ayrıca demiryolu
Sayın Remzi AKÇİN (Gümrük ve Ticaret Bayüklerinin artırılması ile özellikle hava yolu ihracat kanlığı Müsteşar Yardımcısı),
yükleri çıkışlarının Ankara’dan yapılmasının sağ“Coğrafi konumu itibariyle adeta bir aktarma
lanması önem arz etmektedir.
merkezi konumunda olan Türkiye ayrıca Asya ve
Gümrük müşavirleri olarak bizlere düşen gö- Avrupa kıtalarının arasında, stratejik konumda olrev, firmalarımızın işlemlerinin Ankara’dan yapıl- ması nedeniyle de lojistik ve Taşımacılık açısından
masını sağlamak için çalışma yapmaktır. Firmaları önemli bir potansiyele sahiptir. Dünya Bankasınca
dış ticaret işlemleri konusunda bilinçlendirmek, hazırlanan ve 160 ülkenin Lojistik performanslarımaliyet analizlerinin doğru yapılmasını sağlamak nın değerlendirildiği Lojistik performans Endeksi
yine bizlerin görevleri arasındadır.
(LPI) raporunda belirtilen 6 kritere göre ülkelerin
Gümrük müşavirleri gümrük işlemlerini dolay- Lojistik Performansı tespit edilmektedir. Bu kriterlı temsil ile takip edip sonuçlandırmakla yüküm- lerin başında ‘’ Gümrüklerin ve diğer sınır İşlemlelü olup tüzel kişilik oluşturabilirler, ayrıca lojistik rinin Etkinliği’’ Kriteri yer almaktadır. Bu bağlamda
firmalarına ortak olabilirler ancak tersi mümkün uluslararası taşımacılık ve Lojistik hizmetlerinin
değildir çünkü olaylı temsil için belirli bir eğitim ayrılmaz parçalarından birinin Gümrük hizmetalt yapısına ve izin belgesine sahip olmak gerek- leri olduğu anlaşılmaktadır. Lojistik hizmetlerinin
hızlandırılması, gümrük işlemlerinin verimli ve
mektedir.
kaliteli yürütülmesine bağlıdır. Ülkemizin transit
Ankara Lojistik Üssü kurucuları da aynı şekilde sistemlerinde iki önemli unsur vardır. Tek Beyangümrük müşaviri izin belgesine sahip bu konuda name ve tek Teminat. Bunların getirdiği kolaylıkdeneyimli kişilerdir. Kendilerine buradan Anka-
Haber
lar gerek Gümrük idarelerine gerekse taşımacılara
transit işlemlerinde önemli avantajlar sağlamaktadır” dedi.
Sayın Talat AYDIN (Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı),
“Taşımacılık ve Lojistik sektörü ülkenin gelişmesi için önemlidir. 2014 yılı büyümesi %2.9 olarak
gerçekleşmiştir. Yani Türkiye’nin büyümesi 100 ise
2014 yılında 102.9 olmuştur. Bu 2.9’un 1.3’ü ihracattan gelmiştir. Temel olarak ülkenin kalkınmasında En büyük olanak İhracattır” dedi.
lin haberi basnda da yer ald.
Panelin haberi basında da yer aldı.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
29
Haber
Arif KÜMBÜL
Gümrük Müşaviri
İtirazların Karara Bağlanma Süresine
İlişkin Olarak Uygulamada Yaşanan ve
Yargı Kararlarına da Yansıyan Tereddütler
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
30
“Kanunun 6’ncı maddesinde belirtilen ‘karar’ müessesesi,
gümrük idarelerinin vergi tahakkuku ve ceza kararlarından farklı, ayrı bir sürece işaret etmektedir.”
Makale
4
458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 242’nci
maddesinde, yükümlülerin kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir
üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilecekleri; idareye
intikal eden itirazların otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edileceği belirtilmiştir.
lep hakkında karar vermek için gerekli gördükleri
ek süreyi de belirterek bilgi verecekleri, gümrük
idareleri tarafından gerek başvuruların reddine ve
gerekse muhatabı kişinin aleyhine olarak verilen
yazılı kararların ilk paragrafta yer verilen itiraz yolu
açık olmak üzere gerekçeli olarak alınacağı ve bu
hususların kararda belirtileceği ifade edilmiştir.
Yukarıdan da anlaşılacağı üzere, kanunun 6’ncı
maddesinde belirtilen ‘karar’ müessesesi, gümrük
idarelerinin vergi tahakkuku ve ceza kararlarından farklı, ayrı bir sürece işaret etmektedir. Tıpkı
vergi ve ceza kararlarına olduğu gibi bu kararlara
karşı da itiraz yoluna gidilebilmektedir. Bu itibarla,
6’ncı maddede yer verilen ‘otuz gün içinde karar
verilmesinin mümkün olamayacağının anlaşıldığı durumda idarenin gerekli gördüğü ek süreyi
Anılan kanunun 6’ncı maddesinde ise, gümrük belirleyerek başvuru sahibine bildirmesi’ usulüidarelerinin, gümrük mevzuatının uygulanmasına nün sadece idari karar vermeyle alakalı olduğu,
ilişkin bir karar vermesini talep eden her kişinin, 242’nci maddede düzenlenen itirazların karara
bunu yazılı olarak yapması gerektiğine işaret edil- bağlanması için belirlenen otuz günlük sürenin
dikten sonra, idarelerin söz konusu talebe ilişkin –bu maddede böyle bir imkana yer verilmemesi
başvurunun kendilerine ulaştığı tarihten itibaren nedeniyle- herhangi bir sebeple uzatılamayacağıotuz gün içinde karar alacakları, ancak bu süre- nın açık olduğu değerlendirilmektedir.
lere uyulması mümkün değilse belirtilen sürenin
Hal böyle iken:
aşılabileceği, bu durumda söz konusu idarelerin
Gümrük Yönetmeliği’nin ‘İtirazların karara bağotuz günlük sürenin dolmasından önce başvuru
sahibine süre aşımını haklı kılan gerekçeler ile ta- lanması’ başlıklı 586’ncı maddesinde, itirazların
Makale
ilgilinin bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava
açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebileceği,
bu takdirde dava açma süresinin işlemeyeceği ancak, bekleme süresinin başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemeyeceği, dava açılmaması veya
davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük
İtirazların karara bağlanma süresine ilişkin ola- sürenin bitmesinden sonra yetkili İdari makamrak yukarıda belirtilen çelişkili hükümler, aşağıda larca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren
yer verileceği üzere, farklı yaklaşımda -birbiriyle altmış gün içinde dava açabileceği belirtilmiştir.
2. İtirazların otuz gün içerisinde karara bağtaban tabana zıt- mahkeme kararlarına vesile olmakta; gümrük idaresinin muhataplarını, yönet- lanması gerektiğini ileri süren mahkeme kamelik hükmüne ve o hüküm çerçevesinde kendi- rarları
lerine tebliğ edilen, itirazların karara bağlanması
İstanbul 6. Vergi Mahkemesi’nin 2015/204 Esas
için gerekli görülen ek süreyi ihtiva eden idare 2015/75 Karar numaralı 20.01.2015 tarihli karayazılarına itibar edip etmemek konusunda tered- rında olduğu gibi, kimi mahkeme kararlarında,
dütte bırakmaktadır.
Gümrük Kanunu’nun 242’nci maddesine istinaden yapılan itirazların otuz
1. İdari Yargılama Usugün içinde karara bağlanlü Kanununun dava açma
Gümrük
Kanunu’nun
masının esas olduğu, bu
süresine ilişkin hüküm242’nci
maddesinin
son
fıkrasürenin uzatılmasının söz
leri 2577 sayılı İdari Yargıkonusu olamayacağı salama Usulü Kanunu’nun
sında itirazın reddi kararlarına
vunulmuş; (X) A.Ş.’nin ken‘Dava Açma Süresi’ başlıklı
karşı işlemin yapıldığı yerdeki
disine tebliğ edilen KDV
7’nci maddesinin 1. fıkraidari yargı mercilerine başvutahakkukuna ve kesilen
sında, dava açma süresirulabileceği
belirtilmiş
KDV para cezasına karşı
nin, özel kanunlarında ayrı
24.09.2014 tarihli dileksüre gösterilmeyen hallerçe ile İstanbul Gümrük ve
de Danıştay ve İdare mahkemelerinde altmış gün, vergi mahkemelerinde Ticaret Bölge Müdürlüğü’ne 4458 sayılı Gümrük
otuz gün olduğu hüküm altına alınmıştır. Gümrük Kanununun 242’nci maddesine istinaden yaptığı
Kanunu’nun 242’nci maddesinin son fıkrasında başvurunun ardından, davalı idarenin aynı kanuitirazın reddi kararlarına karşı işlemin yapıldığı nun 6’ncı maddesinin ikinci fıkrasına istinaden 30
yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabileceği gün ek süre kullanılacağına dair bildirisine itibar
belirtilmiş; bunun için bir süre belirlenmemiştir. etmesi ve bu süre içinde de cevap verilmemesi
Dolayısıyla, yukarıda belirtilen süreler bu madde- üzerine 16.01.2015 tarihinde idarenin iradesinin
ye istinaden verilen itirazın reddi kararlarına karşı cevap verilmemek suretiyle itirazın zımnen reddine ilişkin olduğu kanaatiyle dava konusu işlemin
açılacak davalar için de geçerli olacaktır.
2577 sayılı Kanun’un ‘İdari Makamların Sükutu’ iptali istemiyle açtığı davada; anılan mahkeme,
başlıklı 10’uncu maddesinde ise; ilgililerin, hakla- 242’nci maddede 30 günlük süre özel olarak berında İdari davaya konu olabilecek bir işlem veya lirlendiğinden uzatılmasının söz konusu olamayaeylemin yapılması için İdari makamlara başvura- cağı, idarenin yanıltıcı tutumuna karşın, kanunu
bilecekleri, altmış gün içinde bir cevap verilmez- bilmemenin mazeret sayılmayacağı düsturu ile
se isteğin reddedilmiş sayılacağı, ilgililerin altmış itiraz başvurusunun idarenin kayıtlarına girdiği
günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi tarihten itibaren 30 gün bekleyip bu süre içinde
içinde, konusuna göre Danıştay’a, idare ve vergi itirazın sonucuna ilişkin bir işlem tesis edilmemiş
mahkemelerine dava açabilecekleri, altmış gün- olması hususu gözetilerek 2577 sayılı Kanunun
lük süre içinde İdarece verilen cevap kesin değilse 7’nci maddesi uyarınca davanın 30 günlük yasal
süre içinde yani 24.09.2014 tarihli başvurudan
otuz gün içinde karara bağlanamadığı durumlarda, kanunun 6’ncı maddesinin ikinci fıkrasının uygulanacağı belirtilmiş; başka bir ifadeyle, gümrük
idarelerinin itirazların karara bağlanması için gerekli gördüğü ek süreyi belirleyerek başvuru sahibine bildireceği hükmüne yer verilmiştir.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
31
Makale
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
32
Makale
itibaren 24.10.2014 tarihine kadar bekleyip bu
tarihten itibaren hafta sonu da dikkate alınmak
suretiyle en son 24.11.2014 tarihine kadar dava
açılması gerekirken 16.01.2015 tarihinde açılan
davada süre aşımı bulunduğu savıyla davanın
esasının incelenme olanağının bulunmadığı sonucuna vararak süre aşımı nedeniyle davanın reddine karar vermiştir.
3. İtirazların karara bağlanma süresinin
Gümrük Kanunu’nun 6’ncı maddesinin ikinci
fıkrasına istinaden uzatılabileceğini öngören
mahkeme kararları İstanbul 5. Vergi Mahkemesinin 2013/1661 Esas 2013/3015 Karar numaralı 26.12.2013 tarihli kararında olduğu gibi, kimi
mahkeme kararlarında itirazların karara bağlanma süresinin başlıkta belirtilen Kanun maddesine istinaden uzatılabileceği kabul edilerek buna
göre karar tesis edilmiştir. Davacı tarafından yapılan itiraz başvurusu üzerine İstanbul Gümrük ve
Ticaret Bölge Müdürlüğü’nce süresi içinde cevap
verilmeyeceğine ve bir karar alınıncaya kadar
süre verildiğine dair Gümrük Kanunu’nun 6’ncı
maddesi ikinci fıkrasına istinaden düzenlenerek
davacıya tebliğ edilen yazının itiraz başvurusunun reddi kabul edilerek açılan davada, anılan
mahkemece; Gümrük Kanunu’nun 242’nci maddesi hükmüne göre, idari davaya konu olabilecek
işlemin, öngörülen usule göre yapılan itiraz üzerine Bölge Müdürlüğü’nce tesis edilecek olumsuz
işlem olduğu, süresi içinde cevap verilemeyeceğine ve bir karar alınıncaya kadar süre verildiğine dair Gümrük Kanunu’nun 6’ncı maddesi ikinci
fıkrası uyarınca düzenlenen yazının idari davaya
konu edilebilecek kesin ve yürütülmesi gerekli bir
işlem niteliğinde olmadığı, bu mahiyette bir işlem
olmadan açılan davanın esasının incelenmesi olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın incelenmeksizin reddine karar verildiği görülmektedir.
Görüldüğü üzere, bu karardaki yaklaşım, bir
önceki mahkeme kararındaki yaklaşımla taban tabana zıttır.
4. Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün konuya yaklaşımı Gümrükler Genel Müdürlüğü,
yukarıdaki Kanun ve Yönetmelik hükümlerini ve
mahkeme kararlarındaki yaklaşımları göz önünde bulundurarak gümrük idarelerinin tutumlarına
yön verebilmek maksadıyla 21.11.2014 tarih ve
2014/26 sayılı Genelgeyi yayımlamış bulunmaktadır.
Anılan genelgede:
Gümrük Kanunu’nun 242’nci maddesinde belirtilen otuz günlük süre içinde karar alınamadığı durumda, bu sürenin dolmasından önce, süre
aşımını gerekli kılan gerekçeler ve ek sürenin yükümlüye bildirileceği belirtildikten sonra, İdari
Yargılama Usulü Kanununun 10’uncu maddesinin
ikinci fıkrasında yer alan “…Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez.”
hükmü hatırlatılarak sürenin altı ayı geçmemesi
gerektiğine dikkat çekilmiş;
Ek süre kullanılması nedeniyle itirazın 30 gün
içinde sonuçlanmaması halinde yükümlülerce 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun
10’uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca idari
yargı nezdinde zımni red gerekçesiyle dava açabildiklerinin anlaşıldığından bahisle bu şekilde dava
açılması ve itiraz incelemesi sonucunda yükümlü
lehine karara varıldığı hallerde, itiraz başvurusuna
ilişkin cevabın yükümlüsüne ve ilgili mahkemeye
bildirilerek, davanın konusuz kalması nedeniyle
karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesinin
talep edilmesi;
Ek süre kullanılmasına rağmen altı ay içinde
cevap verilemediği ve yükümlü tarafından da
dava yoluna başvurulmadığının tespit edildiği
durumlarda, -itiraza konu vergi ve/veya cezaların
kesinleştiğinin kabulüyle- yükümlüye herhangi
bir tebligat yapılmaksızın, Gümrük Genel Tebliği
(Tahsilat İşlemleri) (Seri No:2) hükümleri çerçevesinde işlem yapılması talimatı verilmiştir.
Yukarıda ele alınan birbiriyle çelişik mahkeme
kararları ve Gümrükler Genel Müdürlüğü Genelgesi bir arada değerlendirildiğinde; 4458 sayılı
Gümrük Kanunu’nun 242’nci maddesine istinaden idareye intikal eden itirazların incelenmesi
için maddede 30 gün olarak belirlenen sürenin
gerektiğinde aşılabileceğine dair hükme maddede açıkça yer verilmesine ihtiyaç olduğu, ilk Kanun değişikliği fırsatında bu ihtiyacın giderilmesinin yerinde olacağı düşünülmektedir.
Dernekten
Haberler
Ankara Sanayi Odası Üyesi Firmalara Yönelik Olarak
Anket Çalışması Yapıldı
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği, Ankara
Sanayi Odası işbirliği ile Ankara’da düşen dış ticaret hacminin yükseltilmesi çalışmaları kapsamında,
Firmaları dış ticaret işlemleri konusunda bilinçlendirmek, maliyet analizlerinin doğru
yapılmasını sağlamak maksadıyla, ASO üyesi fir-
malara yönelik olarak anket çalışması yaptı. Anket sonucunda dış ticaret işlemleri konusunda
firmalara yönelik eğitim ihtiyacının bulunduğu
değerlendirildi. Aynı çalışmanın Ankara Ticaret
Odası üyesi firmalar yönelik olarak yapılması
planlandı.
Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Hesabı Edinmek İsteyen
Üyelerimiz İçin TNB KEP İle Anlaşma Yapıldı
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Aslıhan ÇELEBİ ve TNBKEP Satış
Yöneticisi Sayın Yahya YILMAZ sözleşmeyi imzaladı.
33
güncelleme çalışmaları tamamlandı.
Yalnız Değilsiniz
Mesleğimize yönelik her türlü sorun ve sorunuzda, bizimle iletişime geçebilirsiniz. 0 312 213
52 51 numaralı telefonumuzu aradığınızda veya agm.org.tr adresli web sitemizde sağ altta
bulunan Sorun Cevaplayalım menüsünden iletinizi gönderdiğinizde, soru veya sorununuzla
ilgili size dönüş yapılacaktır.
Dernekten Haberler
Firma Bilgileri Güncelleme Çalışmaları Tamamlandı
Gümrük Yönetmeliği gereğince, Şubat 2015 ayı
içinde üye firmalarımızın firma bilgileri
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği ile Türkiye
Noterler Birliği Vakfı Kuruluşu TNB KEP arasında,
Üyelerimize özel avantajlı fiyatlarla Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) Hesabı hizmeti için anlaşma yapıldı.
http://agm.org.tr/tnb-kayitli-elektronik-posta-kep/
linkinden açıklamalar okunup başvuru yapılabilir.
Başvuru esnasında gereken hizmet kodunu ve paket bedelleri Dernek Merkezinden (0 312 213 52 51)
veya 444 6 537 numaralı TNB KEP Çağrı Merkezinden öğrenilebilir.
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konserlerine
Davetiye Temin Edildi
Sosyal İşler Komisyonumuzun faaliyet hedeflerinden biri de, üyelerimizi konser, tiyatro v.b.
sanat etkinliklerinde de bir araya getirmektir.
Bu çerçevede; 2014-2015 yılı konser sezonunda
Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası (CSO) kon-
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
34
serlerine (Perşembe ve Cuma günleri), Derneğimiz
tarafından davetiye temin edilmekte ve haftalık
olarak üyelerimize duyurulmaktadır. CSO Konserleri Yıllık programı web sitemizden ve http://www.
cso.gov.tr/ web adresinden de takip edilebilir.
Ankara Devlet Tiyatrolarında Sahnelenen Oyunlara
Gidildi
Dernekten Haberler
Sosyal İşler Komisyonumuz tarafından;
Tiyatro sever üyelerimiz, aileleri ve arkadaş
çevreleri için Devlet Tiyatrolarından, asgari
40 kişi olmak kaydıyla indirimli bilet temin
edilmektedir.
İlk olarak, 12 Aralık 2014 Cuma günü saat
20.00’de DT Çayyolu Cüneyt GÖKÇER Sahnesinde sahnelenen KÖSEM SULTAN oyununa
80 tiyatro sever ile gidildi.
Dernekten
Haberler
10 Şubat 2015 Salı günü saat 20.00’de Büyük
015 Cumartesi günü saat 20.00’de DT Çayyolu Cüneyt GÖKÇER Sahnesinde
Tiyatro’da sahnelenen ÇALIKUŞU oyununa 60
n SATICININ ÖLÜMÜ oyunu 40 üyemiz ve aileleriyle izlendi.
tiyatro sever ile gidildi.
21 Mart 2015 Cumartesi günü saat 20.00’de DT
Çayyolu Cüneyt GÖKÇER Sahnesinde sahnelenen SATICININ ÖLÜMÜ oyunu 40 üyemiz ve
aileleriyle izlendi.
015 Cuma günü saat 20.00’de Büyük Tiyatro’da sahnelenen TENEKE oyununa 60
er ile gidildi.
16 Mayıs 2015 Cumartesi günü
saat 15.00’de Küçük Tiyatro’da
sahnelenecek “Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım” oyununa
gidilecektir.
35
DERNEKTEN HABERLER
17 Nisan 2015 Cuma günü saat 20.00’de Büyük
Tiyatro’da sahnelenen TENEKE oyununa 60
tiyatro sever ile gidildi.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
FOTO 61
Özlem MERNEKLİ
T.C.Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nda
Elektronik İhale (e-ihale) Uygulaması
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
36
S
Makale
on yıllarda bilgi ve iletişim teknolojilerindeki yaşanan hızlı gelişmeler
hayatımızın her yönüne etki etmekte ve bu etki her geçen gün artmaktadır. Gelişen bilgi teknolojileriyle
birlikte vatandaş-devlet ilişkisi de bu anlamda
yeni bir boyut kazanmaktadır. Küreselleşmeyle
birlikte Devletler, kamusal hizmetlerin sunumu ve
finansmanında daha etkin ve daha hızlı sonuçlar
almak için teknolojik gelişmelerden faydalanmaktadır. Teknolojik geçişlerde her ülkede olduğu gibi
ülkemizde de bazı sıkıntılarla karşılaşılmıştır. Bu
bağlamda e-İhale uygulamasının arzulanan düzeyde olması için; T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı güvenli ağ bağlantılarının kurulmasını sağlayarak, kişisel bilgilerin korunmasını, bilginin gizliliği
ve mahremiyeti ile ilgili her türlü tedbiri almıştır.
Elektronik ihale (e-İhale) konusunda yöneticileri ve vatandaşları bilgilendirerek elektronik ihale
(e-ihale) uygulamasına, 25 Nisan 2014 tarih ve
28982 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile
başlanmıştır.
Elektronik ihale (e-ihale)’ nin amacı; 4458
sayılı Gümrük Kanunu ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla
Mücadele Kanunu uyarınca tasfiyelik hale gelen
eşyanın satışlarının elektronik ortama taşınarak
satışlara katılan kişi sayısı ile rekabetin daha da
arttırılması ve bu nedenle tasfiyelik eşyadan elde
edilen gelirlerin artırılması ve ekonomiye daha
fazla katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Elektronik ihale (e-ihale) Uygulamasına;
https://uygulama.gtb.gov.tr/EIhale/ adresinden
ulaşılarak ana sayfadaki “Üye ol” bölümünden
kayıt olunması ve ihalesine katılmak istediğiniz
araçlar için gerekli teminat bedelinin e-ihale uygulaması için döner sermaye adına açılmış banka
hesabına yatırılması gerekmektedir. Tüzel Kişilerin
üye olma aşamasında Tüzel Kişi Bilgilerinin doldurulmasının ardından Tüzel kişiyi temsile yetkili kişi
tarafından “Üyelik Başvuru Formunun” imzalanarak iadeli taahhütlü olarak Merkez Tasfiye İşletme
Müdürlüğüne gönderilmesi gerekmektedir. Söz
konusu İşletme Müdürlüğü tarafından “Üyelik
Başvuru Formu”ndaki bilgilerin kontrol edilmesinin ardından tüzel kişi üyelik bilgileri aktive edilecektir. Tüzel kişi üyelikleri aktive edilene kadar
üyelik askıda olacak, askıda bulunan üyeliklerden
ihaleler için teklif verilemeyecektir.
İhale Teminat Bedelinin Yatırılması; Üyeler
tarafından sistem üzerinde kullanılacak teminat
ve satış bedellerinin e-ihale uygulaması için döner sermaye adına açılmış banka hesaplarına yatırılması gerekmektedir. Banka ve hesap bilgileri
ile ilgili ayrıntılı bilgiye e-ihale ana sayfasında bu-
Makale
lunan duyurular bölümünden ulaşılabilmektedir.
ihaleler” sayfasından ulaşabilirsiniz.
İhale Bedelinin Yatırılması ve Ödeme İçin Ek
Süre Verilmesi; İhale bedelinin ihaleyi kazandığınız bilgisinin size iletilmesinin ardından döner
sermaye adına açılan hesap numaralarına yatırılması gerekmektedir. Bedel yatırıldıktan sonra
üyelerin e-ihale sisteminden ödemeyi onaylaması gerekmektedir. Ödeme işlemleri için, 7 günlük
süreye ek olarak bir defaya mahsus olmak üzere
7 günlük ek süre talep edebilirsiniz. Ek süre 7. gü-
37
Makale
Tekliflerin Değerlendirilmesi; E-ihalede satışa esas bedelin altında da teklif verilebilmektedir.
Satışlarda ihaleye verilen en yüksek teklifin işletme tarafından belirlenen satışa esas bedelin %75’i
ve üzerinde olması halinde satış gerçekleşmekte,
satışa esas bedelin %75’inin altındaki teklifler değerlendirilmektedir. Değerlendirme sonucunda
teklifi uygun bulunan eşyanın satışı gerçekleştirilmekte, uygun bulunmayan eşya ise yeniden
satışa sunulmakta ya da diğer tasfiye yollarından
birine tabi tutulmaktadır.
Sonuç olarak; T.C. Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı’nda Elektronik İhale (e-ihale) şeffaflık, etkinlik, verimlilik ve zamandan tasarruf gibi
pek çok fayda sağlamaktadır. Dünyadaki e-ihale
uygulamaları incelendiğinde, toplam satın alma
maliyetlerinde % 20’lere kadar tasarruf sağlandığı görülmektedir. Uygulamanın tüm potansiyel
isteklilere eşit imkân sağladığı, ihale piyasasında şeffaflığın ve rekabetin güvenliği sağlanarak
E-devlet çalışmalarının yaygınlaşması ve kamu
kurumları arasında bilgi paylaşımı ihtiyacının giderek artması nedeni ile birlikte çalışabilirlik esasları önem kazanmıştır. Bu nedenle kamu kurumlarında performans ve stratejik yönetim faktörleri
ön plana çıkmış, kurumsal yönetişim anlayışı çerçevesinde daha şeffaf, hesap verebilir ve verimli
bir devlet yapısı öngörülmüştür. Uygulamaya
konulan bu platform, ihalelerin duyurulmasını
ve vatandaşların teklif vermesini kolaylaştırarak,
katılımcı sayısını arttıracağı ve ülke ekonomisine
önemli derecede katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
nün sonunda işlemeye başlar. Ek süre talepleri
Elektronik ihale (e-ihale)’ de Satışa Konu Eş- e-ihale sistemi üzerinden alınır ve 7 günlük gecikyaya Teklif Verme Zamanı; Satışı yapılacak olan me zammı 6183 sayılı Kanuna göre hesaplanarak
aracın ihale bitiş saatine kadar yeter teminat bu- satış bedeli üzerine eklenir. Bu sürede ihale bedeli
lunması halinde teklif verebilirsiniz. İhaleler yayın yatırılmazsa güvence bedeli döner sermayeye geiçin onay verildikleri günün ertesi saat 12:00’da lir olarak kaydedilir. 7 günlük sürenin son günü
başlayıp 7 gün sonra saat 12:00’da sonlanmak- tatil gününün son gününe rastlar ise süre takip
tadır. İhale bitimine 1 saatten az kala verilen her eden ilk iş gününün sonuna kadar uzatılır.
teklif tüm üyeler için ihale süresini 30 dk, ikinci ve
İhale Sonucu Satışa Konu Eşyanın Teslim
üçüncü teklifler 15 er dk. uzatır. Bir ihalenin süresi Alınması; İhalesini kazandığınız aracın bedelini
toplamda en çok 1 saat uzayabilir.
bankaya yatırdıktan sonra sistem üzerinden ödeElektronik ihale (e-ihale) Sonuçlarına Eri- me onayı yapmanız gerekmektedir. Ödeme onaşim; E-ihale uygulamasında gerçekleştirilen iha- yı aşamasında onayladığınız satış şartnamesinin
lelerin sonuçlarını “ihale işlemleri” menüsünün ıslak imzalı bir örneği satışı yapan birime iadeli
altında bulunan “sonuçlanan ihaleler” sayfasın- taahhütlü posta ya da elden ulaştırılmadan teslim işlemlerine başlanmaz.
dan takip edebilirsiniz. Bu
Satış şartnamesinin ihaleyi
sayfada “teklif kabul edilyapan birime ulaşmasını
kurumsal
yönetişim
medi” statüsünde bulunan
müteakip teslim evrakları
anlayışı çerçevesinde daha
ihaleler yeniden ihale kohazırlanarak iadeli taahnusu olana kadar görüntüşeffaf, hesap verebilir ve
hütlü ya da talep etmeniz
lenmektedir. Teklif verdiğiverimli bir devlet yapısı
halinde elden teslim ediniz bir ihalenin sonucuna
öngörülmüştür.
lecektir. Teslim evrakları ile
ayrıca üyelik sayfanızdan
başvurmanız halinde aracı
giriş yapıp “ihale işlemleri”
bulunduğu yerden teslim
menüsünün altında bulunan “ihale geçmişi” bölümünden “kazanılan ihaleler” ya da “kaybedilen alabilirsiniz.
05.04.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri Tuncay KAMIŞ’n babas Mehmet KAMIŞ
vefat etmiştir. Cenazesi 06 Nisan 2015 Pazartesi günü öğle namazn müteakip Çankr İli
Bilgilendirme
Çerkes İlçesi Örenköy mezarlğnda defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine
sabr ve başsağlğ dileriz.
2015
YILI
ASGARİ
ÜCRET
TARİFESİ
VE UYGULAMA
ESASLARI
HABERİ
DEVAMI
2015
YILI
ASGARİ
ÜCRET
TARİFESİ
VE UYGULAMA
ESASLARI
HABERİ
DEVAMI
Asgari ücret tarifesinin uygulamasında karşılaşılan sorunlar hakkında üyelerin bildirimlerine,
Asgari ücret tarifesinin uygulamasnda karşlaşlan sorunlar hakknda üyelerin bildirimlerine,
Gümrük Müşavirleri Dernekleri İcra Kurulunun vermiş olduğu cevaplar.
Gümrük Müşavirleri Dernekleri İcra Kurulunun vermiş olduğu cevaplar aşağdadr.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
38
Bilgilendirme
Bilgilendirme
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
39
Bilgilendirme
Bilgilendirme
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
40
Bilgilendirme
Bilgilendirme
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
41
Bilgilendirme
Bilgilendirme
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
42
Bilgilendirme
Bilgilendirme
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
43
Bilgilendirme
Hep
Hatırlanacaklar
09.01.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri Hanım KAYAHAN’ın Babası vefat etmiştir. Cenazesi
10 Ocak 2015 Cumartesi günü Çankırı ili Ilgaz İlçesi Bükcük köyünde öğle namazını müteakip defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
09.01.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri Hulusi DALKILIÇ’ın Kayınpederi vefat etmiştir. Cenazesi 10 Ocak 2015 Cumartesi günü Mersin ili Silifke İlçesi Karadedeli köyünde namazını müteakip
defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
Üyemiz Gümrük Müşavir Yardımcısı Necdet YÜKSEL vefat etmiştir. Cenazesi 18 Ocak 2015 Pazar
günü Karşıyaka Mezarlığında defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
27.01.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşavir Yardımcısı Kemal ÖZDEMİR’in Kayınvalidesi vefat
etmiştir. Cenazesi 28 Ocak 2015 Çarşamba günü Karşıyaka Caminde kılınan öğle namazını müteakip
Karşıyaka Mezarlığında defnedilmiştir. Merhumeye Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
02.02.2015 tarihinde Üyemiz GMY Servet YILDIRIM’ın kayınpederi vefat etmiştir. Cenazesi 03 Şubat 2015 tarihinde Sivas’ın İmranlı ilçesinde defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet yakınlarına
sabır ve başsağlığı dileriz.
22.02.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri Hülya ŞARE’nin annesi Fatma ALTIPARMAK vefat
emiştir. Cenazesi 23 Şubat 2015 tarihinde Karşıyaka Camiinde kılınan öğle namazını müteakip Karşıyaka mezarlığında defnedilmiştir. Merhumeye Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı
dileriz.
ANKARA GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ DERGİSİ
44
28.02.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri İsmail ÖZMERİÇ vefat etmiştir. Cenazesi 01 Mart
2015 Pazar günü Kocatepe Camiindeki öğle namazını müteakip Karşıyaka mezarlığına defnedilmiştir.
Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
27.03.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri Fadime BAŞOL’un babası Hayrettin BİLGİN vefat
etmiştir. Cenazesi 29 Mart 2015 Pazar günü Karşıyaka Camiindeki öğle namazını müteakip Karşıyaka
mezarlığında defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
05.04.2015 tarihinde Üyemiz Gümrük Müşaviri Tuncay KAMIŞ’ın babası Mehmet KAMIŞ vefat etmiştir. Cenazesi 06 Nisan 2015 Pazartesi günü öğle namazını müteakip Çankırı İli Çerkes İlçesi Örenköy mezarlığında defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
Hep Hatırlanacaklar
08.04.2015 tarihinde, Üyemiz Gümrük Müşaviri Ayhan ÇAKIR’ın annesi Hacı Emine ÇAKIR vefat
etmiştir. Cenazesi 09 Nisan 2015 Perşembe günü Samsun İli Kerimbey Mah. Camiinde kılınan öğle namazını müteakip Çimenli Köyü Dereler Mah. Aile Kabristanlığına defnedilmiştir. Merhumeye Allah’tan
rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
15.04.2015 tarihinde, Üyemiz Gümrük Müşaviri Necla GÜNEŞ’in eşi Ümit GÜNEŞ vefat etmiştir. Cenazesi 15 Nisan 2015 Çarşamba günü Karşıyaka Camiinde kılınan ikindi namazını müteakip Karşıyaka
Mezarlığında defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
24 Nisan 2015 tarihinde: Antalya Üyemiz Gümrük Müşaviri ve Emekli Gümrük Müdürü Hasan Hüseyin OZAN vefat etmiştir. Cenazesi 24 Nisan 2015 Cuma günü Aksaray Somuncu Baba Türbesinde
kılınan ikindi namazını müteakip Ervah mezarlığına defnedilmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesine sabır ve başsağlığı dileriz.
Download