Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015 Sayfa 1

ULUSAL MESLEK STANDARDI
BİYOLOG
SEVİYE 6
REFERANS KODU: ____________
RESMİ GAZETE TARİH / SAYI:_______ / _______
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 1
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Meslek
BİYOLOG
Seviye
6I
Referans Kodu
-
Standardı Hazırlayan Kuruluş
Biyologlar Dayanışma Derneği
Standardı Doğrulayan Sektör Komitesi
MYK Sağlık
Komitesi
MYK Yönetim Kurulu Onay Tarih / Sayı
________ tarih ve ________ sayılı karar
Resmi Gazete Tarih/Sayı
-
Revizyon No
-
ve
Sosyal Hizmetler Sektör
I
Mesleğin yeterlilik seviyesi, sekizli (8) seviye matrisinde seviye altı (6) olarak belirlenmiştir.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 2
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
TERİMLER, SİMGELER VE KISALTMALAR
ABİYOTİK: Canlı ve/veya canlı kökenli olmayanı,
ADVERS REAKSİYON: Bir beşeri tıbbi ürünün hastalıktan korunma, bir hastalığın teşhis veya
tedavisi veya bir fizyolojik fonksiyonun iyileştirilmesi, düzeltilmesi veya değiştirilmesi amacıyla kabul
edilen normal dozlarda kullanımında ortaya çıkan zararlı ve amaçlanmamış etkiyi,
AKTİF MADDE: Zararlı organizmalar üzerinde ya da onlara karşı genel veya özel etki gösteren
virüsler ve funguslar da dâhil olmak üzere bir madde veya mikroorganizmayı,
ALICI ORTAM: Hava, su, toprak gibi ortamlar ile bu ortamlarla ilişkili ekosistemleri,
ANOPLOİDİ: Kromozom sayısının normalde bulunması gereken bir haploit kromozom setinden
farklı sayıda olmasını (bir veya daha fazla kromozomun var veya yok olduğu durum),
BERN SÖZLEŞMESİ: Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi’ni,
BİLİRKİŞİ: Hakim veya savcının hukuki bilgisi dışında, çözümü uzmanlık, özel veya teknik bilgi
gerektiren durumlarda başvurulan, o konunun uzmanı kişilere hukuk dilinde verilen adı,
BİYOÇESİTLİLİK (BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK): Bir ekosistem, biyom veya tüm Dünya'da
bulunan yaşam formlarının çeşitliliğini,
BİYOETANOL: Hammaddesi şeker pancarı, mısır, buğday ve odunsular gibi şeker, nişasta veya
selüloz özlü tarımsal ürünlerin fermantasyonu ile elde edilen ve benzinle belirli oranlarda
harmanlanarak kullanılan alternatif bir yakıtı,
BM-BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK SÖZLEŞMESİ: 1992 BM Rio Zirvesi’nde biyolojik çeşitliliğin
mevcut ve gelecek nesillerin yararına korunmasını ve sürdürülebilir şekilde kullanılmasını hedef alan
uluslararası sözleşmeyi,
BİYOLOJİK AJANLAR: Biyolojik savaş amacıyla kullanılan, genel olarak biyolojik savaş maddesi
veya biyolojik ajan adı verilen maddeleri,
BİYOLOJİK FAKTÖRLER: Biyolojik çeşitliliği tehdit eden vektörler, mikroorganizmalar, insanlar,
bitkiler, hayvanlar ve bunların ürünlerini,
BİYOLOJİK KAYNAKLI TOKSİNLER: Canlı bir organizmadan kaynaklanan ya da kökeni canlı
bir organizmaya dayanan ve diğer canlıya/canlılara zarar veren maddeleri,
BİYOLOJİK MÜCADELE: Zararlı organizmalara karşı, kimyasal ve diğer konvansiyonel mücadele
teknikleri yerine, zararlı organizmaların doğal düşmanları yardımıyla, oluşan ekonomik zarar
düzeyinin azaltılması işlemini,
BİYOLOJİK SAVAŞ/BİYOTERÖRİZM: İnsanlarda, evcil hayvanlarda, tarım bitkilerinde; ölüm
veya hastalık meydana getiren, malzemelere zarar verebilen biyolojik ajanları, kasıtlı olarak kullanmak
suretiyle yapılan savaş ya da terörist saldırılarını,
BİYOLOJİK SİLAH: Diğer canlılar üzerinde zararlı etkiler yaratmak maksadıyla kullanılan bakteri,
virüs, mikrobiyal toksinler, vb. ajanlar ile insan metabolizmasını etkileyerek etkisini gösteren biyolojik
kaynaklı ajanları,
BİYOLOJİK ZARARLI: Diğer canlılara zarar veren veya zarar verme potansiyeli taşıyan
organizmaları,
BİYOM: Biyosferin aynı iklim koşullarında ve aynı bitki örtüsünün egemen olduğu çok geniş
ekosistemleri,
BİYOPLASTİK (ORGANİK PLASTİKLER): Petrolden türetilen fosil yakıt plastiklere alternatif,
bitkisel yağ, mısır nişastası, bezelye nişastası veya mikrobiyota gibi yenilenebilir biyokütle
kaynaklarından türetilen plastikleri,
BİYORESTORASYON: Bir ekosistemin veya parçasının ekolojik anlamda eski haline getirilmesi
işlemlerini,
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 3
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
BİYOSİDAL ÜRÜN (BİYOSİDAL MATERYAL): Bir veya birden fazla aktif madde içeren,
kullanıma hazır hâlde satışa sunulmuş, kimyasal veya biyolojik açıdan herhangi bir zararlı organizma
üzerinde kontrol edici etki gösteren veya hareketini kısıtlayan, uzaklaştıran, zararsız kılan, yok eden
aktif maddeleri,
BİYOTEKNOLOJI: Hücre biyolojisi ve doku kültürü, moleküler biyoloji, mikrobiyoloji, genetik,
fizyoloji ve biyokimya gibi biyolojinin alt disiplinleri yanında mühendislik uygulamalarından da
yararlanarak, rekombinant DNA teknolojisiyle, hücresel süreçleri öğrenme, anlama ve bununla birlikte
bitki, hayvan ve mikro organizmaları geliştirme, doğal olarak var olmayan veya ihtiyacımız kadar
üretilemeyen maddeleri (ürünleri) elde etmek için kullanılan teknolojilerin tümünü içeren bir bilim
dalını,
BİYOTEKNOLOJIK ÜRÜN: “Kontrollü Gen Ekspresyonu”, “Antikor Üretim Metodları” ya da bir
canlı hücresine ait genin, diğer bir canlı hücresine naklini mümkün kılan "Rekombinant DNA
Teknolojisi" gibi biyoteknolojik yöntemler ile üretilen ürünler i, (büyük molekül ağırlıklı hormonlar,
gıda maddeleri, antikorlar, aşılar, kan faktörleri ve büyüme faktörleri vb. ürünler).
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME (ÇED): Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye
olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya
da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile
teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve
kontrolünde sürdürülecek çalışmaları,
ÇEVRE KİRLETİCİLER: Doğrudan veya dolaylı olarak insanlar tarafından alıcı ortama bırakılan
ve insan sağlığı ve/veya bütün olarak ekosistem üzerinde muhtemel zararlı etkileri olan her türlü
maddeyi,
ÇEVRE YÖNETİM BİRİMİ / ÇEVRE GÖREVLİSİ: Faaliyetleri sonucu çevre kirliliğine neden
olan ve/veya neden olabilecek ve Çevre Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yürürlüğe konulan
düzenlemeler uyarınca denetime tâbi tesislerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluğunu, alınan
tedbirlerin etkili olarak uygulanıp uygulanmadığını değerlendiren, tesis içi yıllık denetim programları
düzenleyen görevliyi,
ÇEVRE YÖNETİMİ: Doğal ve yapay çevre unsurlarının sürdürülebilir kullanımı ve gelişimini
sağlamak üzere yerel, bölgesel, ulusal ve küresel düzeyde belirlenen politika ve stratejilerin
uygulanması sürecini,
CITES: Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin
Sözleşmeyi,
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ: Dünya üzerindeki karmaşık sosyal, ekonomik, çevresel vb.
sorunların çözümüne yönelik mekana/konuma dayalı karar verme süreçlerinde kullanıcılara yardımcı
olmak üzere, büyük hacimli coğrafi verilerin; toplanması, depolanması, işlenmesi, yönetimi, mekansal
analizi, sorgulaması ve sunulması vb.fonksiyonlarını yerine getiren donanım, yazılım, personel,
coğrafi veri ve yöntem bütününü,
EKOLOJİK KORİDOR: Birbirine yakın coğrafi bölgelerdeki habitatları ekolojik olarak birbirine
bağlayan, türlerin geçişine imkân sağlayan, doğal veya yapay olarak teşkil edilmiş bağlantı alanlarını,
EKOLOJİK MODELLEME: Ekolojik sistemlerin daha iyi anlaşılması, analiz edilmesi ve dizayn
edilmesinin etkin ve ekonomik bir yolunu,
EKOLOJİK REHABİLİTASYON: Bozulmuş habitatlarda ekolojik fonksiyon ve süreçlerin
iyileştirilmesini,
EKOLOJİK RESTORASYON: Ekolojik yapısı bozulmuş alanın, esaslı müdahale olmadan önceki
koşullara ve fonksiyona olabildiğince yakın olarak geri dönüştürülmesini,
EKOSİSTEM ANALİZİ: Doğal alanlarda var olan veya potansiyel etkilerin araştırılarak Ekosistemi
oluşturan bileşenler üzerinde mevcut ve olası etkilerinin araştırılma ve değerlendirilmesini,
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 4
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
EKOTURİZM: Doğayı ve kültürel kaynakları anlayarak korumayı destekleyen, düşük ziyaretçi etkisi
olan ve yerel halka sosyo-ekonomik fayda sağlayan, bozulmamış doğal alanlara çevresel açıdan
sorumlu seyahat ve ziyareti,
ETKİLEŞİM-GEÇİŞ SAHASI: Korunması gerekli tabiat varlıklarını ve sit alanlarını doğrudan
etkileyen, ekolojik öneme sahip, kirlenme ve bozulmaya duyarlı alanlar ve koruma alanı dışında kalan,
sit bölgeleriyle bütünlük gösteren, daha önceden sit sınırları içindeyken sit sınırları dışına çıkarılmış
veya sit sınırları dışında tutulmuş korunacak sokak, meydan, yapı grupları ve benzerlerinin yer aldığı,
sit bölgeleri veya mutlak koruma alanını doğrudan etkileyecek bölümleri arasında kalmış, planların
hazırlanma aşamasında göz önünde bulundurulması gereken alanları,
FERMANTASYON: Karmaşık yapıdaki kimyasalların, canlı organizmalar (bakteriler, mantarlar ve
diğer mikroorganizmalar) tarafından, oksidatif fosforilasyon mekanizması olmaksızın, daha basit
yapıdaki kimyasallara dönüştürülme işlemine verilen ismi,
FERTİLİZASYON: Erkek gametle dişi gametin birleşmesiyle yumurtada embriyonun oluşması, iç
döllenme biçiminde organizmanın eşey organında veya dış döllenme biçiminde eşey hücrelerinin
vücut dışına çıkarılmasından sonra olabilen döllenmeyi,
FLOKÜLASYON: Suda çözünebilen, çok yüksek molekül ağırlıklı organik polimerler kullanılarak
taneciklerin bir araya getirilmesi işlemini,
GEMİ KAYNAKLI İSTİLACI VE YAYILIMCI TÜRLER: Bir coğrafyaya özgü türlerin,
gemilerle taşınarak başka bir coğrafyadaki ekosistem içerisinde besin zinciri ve rekabet gibi faktörler
bakımında zamanla baskın hale gelmesi durumundaki bu türleri,
GEMİ KAYNAKLI KİRLİLİK: Gemilerden kaynaklanan sintine ve balast suları ile diğer atıkların
deniz ve kıyılarda meydana getirdiği kirliliği,
GENETİK VARYASYON: Genetikte popülasyon içinde ya da popülasyonlar arasında ortaya
çıkabilen, tür içerisinde veya gen alellerinde gözlemlenen farklılıkları,
GMP (Good Manufacturing Practices) Ürünün iç ve dış kaynaklardan kirlenme olasılığını önlemek
veya azaltmak amacıyla, kuruluşla ilgili iç ve dış şartlara ilişkin koruyucu önlemleri içerir. Bu
uygulama gıda, ilaç ve kozmetik ürünlerinin üretimi ve dağıtımında temel yaklaşımlardan olup
ürünlerde kalite sağlamak için hammadde, işleme, ürün geliştirme, üretim, paketleme, depolama,
dağıtım aşamalarında kesintisiz uygulanması gereken bir teknikler dizisini,
GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ (SES KİRLİLİĞİ): İnsan veya hayvan yaşamını olumsuz etkileyen,
dengesini bozan her türlü insan, hayvan ya da makine kaynaklı ses oluşumunu,
HUMORAL BAĞIŞIKLIK: B lenfositlerden oluşan plazma hücreleri tarafından üretilen antikorlarla
oluşturulan bağışıklık sistemini,
HÜCRESEL BAĞIŞIKLIK: Antijene özgül, duyarlı T lenfositlerinin ve fagositik hücrelerin rol
oynadığı bağışık sistemini,
ISCO: Uluslararası standart meslek sınıflamasını,
İDENTİFİKASYON: Bilinen bir sınıflandırmaya dâhil olan bir izolat veya mikroorganizmanın
izolasyonu, cins ve tür adının belirlenmesini,
İSTİLACI VE YAYILIMCI TÜRLER: Belirli bir bölgede doğal düzenleyicilerin kaybolması yada
eksikliği sonucu baskın olarak koloniler oluşturan türleri,
JENERİK TIBBİ ÜRÜN: Etkin maddeler açısından orijinal tıbbi ürün ile aynı kalitatif ve kantitatif
terkibe ve aynı farmasötik forma sahip olan ve orijinal tıbbi ürün ile biyoeşdeğerliliği, uygun
biyoyararlanım çalışmaları ile kanıtlanmış tıbbi ürünü,
KAN LEKESİ MODEL ANALİZİ: Kan lekesinin ebat, şekil, dağılım vb. gibi fiziksel özelliklerini
ve birbirleri ile olan ilişkilerini inceleyerek sonuçlar çıkaran ve bu çıkarımları yaparken fizik biliminin
kurallarından ve matematik biliminin formüllerinden yararlanılan bir analizi,
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 5
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
KARASAL KORUNAN ALAN: Biyolojik çeşitliliğin, doğal ve doğalla ilişkili kültürel kaynakların
korunması ve devamlılığının sağlanması amacıyla yasal ve diğer etkili yollarla yönetilen kara
parçasını,
KESİN KORUNACAK HASSAS ALAN: Bölgesel, ulusal veya dünya ölçeğinde olağanüstü
ekosistemlerin, türlerin, habitat ve jeolojik jeomorfolojik özelliklerin korunduğu, genel olarak insan
etkisi olmadan meydana gelmiş, insan faaliyetleri sonucu bozulma veya tahrip olma riski yüksek olan
alanları,
KİRLİ BALAST: Duran veya seyir halindeki tankerden, gemiden veya diğer deniz araçlarından su
üzerine bırakıldığında; su üstünde veya bitişik sahil hattında petrol, petrol türevi veya yağ izlerinin
görülmesine neden olan veya su üstünde ya da su altında renk değişikliği oluşturan veya askıda katı
madde/emülsiyon halinde maddelerin birikmesine yol açan balast suyunu,
KOMPLEMAN SİSTEM: Bir canlıdan patojenlerin temizlenmesine yardım eden biyokimyasal
bir kaskadı,
MİKROBİYAL METABOLİT:
Herhangi bir
maddenin
doku
veya
organlarda
mikroorganizmalardan kaynaklı yıkımı sonucu oluşan maddeyi,
MİKROBİYOLOJİK LİMİTLER: Kullanılacak malzemelerin mikrobiyolojik kalitesi ölçmek için
belirlenen ve standartlara uygun limitleri,
NANOBİYOTEKNOLOJİK ÜRÜNLER: Nanoteknolojik yöntemlerin biyoloji alanında
uygulanması ile elde edilen ürünleri,
ORİJİNAL TIBBİ ÜRÜN: Etkin madde/maddeler açısından bilimsel olarak kabul edilebilir etkinlik,
kalite ve güvenliğe sahip olduğu kanıtlanarak, dünyada pazara ilk defa sunulmak üzere
ruhsatlandırılmış/izin verilmiş ürünü,
ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ: Ülke ve Dünya ölçeğinde ekolojik önemi haiz, çevre
kirlenmeleri ve bozulmalarına duyarlı, biyolojik çeşitliliğin, doğal kaynakların ve bunlarla ilgili
kültürel kaynak değerlerinin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması gerekli olan ve Bakanlar
Kurulu Kararı ile ilan edilen kara, su ve deniz alanlarını,
PİROJENİTE TESTİ : Hastaya enjeksiyonla uygulanacak olan ilaçların vücut ısısını yükseltme
tehlikesini dayanılabilir düzeye indirmek amacıyla ilaçların üretimi sırasında gerçekleştirilen deney i,
PREİMPLANTASYON : Blastosistlerin anne döl yatağının duvarına çok sıkı veya gevşek bir
biçimde tutunmasından önceki zamanı,
PREIMPLANTASYON GENETIK TANI (PGT) Embriyoların genetik testi yapıldıktan sonra
yalnızca sağlıklı olanların seçilip anneye transfer edilmesi işlemini,
PÜRİFİKASYON (SAFLAŞTIRMA): Hedeflenen molekül yada materyallerin izolasyonundan
sonra, ortamda bulunan diğer proteinler ve hücresel materyallerden ayrıştırılıp çeşitli yöntemler
kullanılarak saflaştırılması işlemini,
RADİOİMMUNOASSAY(RIA): Antijenlerin ın vıtro deney konsantrasyonlarını ölçmek için
kullanılan yöntemi,
RAMSAR ALANI: Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Listesine dahil edilen sulak alanları,
SANİTASYON: Ortamın hastalık yapan mikro organizmalardan arındırılması için gerekli olan hijyen
ve sağlık koşulların oluşturulması ve devam ettirilmesi işlemini,
SARKOLEMMA: Uyarının kasılabilir elementlere iletilmesini sağlayan, kas lifinin etrafını saran
zarı,
SEKANS ANALİZLERİ: Dizisi bilinmeyen bir DNA bölgesindeki nükleotitlerin dizilimin
belirlenmesi işlemini,
STARTER: Başlatıcıyı,
STRATEJİK ÇEVRESEL DEGERLENDİRME: Onaya tâbi plân ya da programın onayından önce
plânlama veya programlama sürecinin başlangıcından itibaren, çevresel değerlerin plân ve programa
entegre edilmesini sağlamak, plân ya da programın olası çevresel etkilerini en aza indirmek ve karar
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 6
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
vericilere yardımcı olmak üzere katılımcı bir yaklaşımla sürdürülen ve yazılı bir raporu da içeren
çevresel değerlendirme çalışmalarını,
SURVEYANS: Hastalıklara ait verilerin düzenli olarak toplanması, bu verilerin analiz edilerek
değerlendirilmesi ve ilgili birimlere dağıtılması işlemlerinin tümünü,
SUŞ: Aynı türe ait bakteri veya virüslerin farklı genetik varyasyonlar taşıyan gruplarına verilen ismi,
SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVRE: Gelecek kuşakların ihtiyaç duyacağı kaynakların varlığını ve
kalitesini tehlikeye atmadan, hem bugünün hem de gelecek kuşakların çevresini oluşturan tüm çevresel
değerlerin her alanda (sosyal, ekonomik, fizikî vb.) ıslahı, korunması ve geliştirilmesi sürecini,
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA: Bugünkü ve gelecek kuşakların, sağlıklı bir çevrede yasamasını
güvence altına alan çevresel, ekonomik ve sosyal hedefler arasında denge kurulması esasına dayalı
kalkınma ve gelişmeyi,
TABİAT ANITI: Tabiat ve tabiat olaylarının meydana getirdiği özelliklere ve bilimsel değere sahip
ve milli park esasları dahilinde korunan tabiat parçalarını,
TABİAT PARKI: Bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliğine sahip, manzara bütünlüğü içinde halkın
dinlenme ve eğlenmesine uygun tabiat parçalarını,
TABİAT VARLIKLARI: Jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihi devirlere ait olup ender
bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri bakımından korunması gerekli, yer üstünde, yeraltında
veya su altında bulunan değerleri,
TABİATI KORUMA ALANI: Bilim ve eğitim bakımından önem taşıyan nadir, tehlikeye maruz
veya kaybolmaya yüz tutmuş ekosistemler, türler ve tabii olayların meydana getirdiği seçkin örnekleri
ihtiva eden ve mutlak korunması gerekli olup sadece bilim ve eğitim amaçlarıyla kullanılmak üzere
ayrılmış tabiat parçalarını,
TEHDİT ANALİZİ: Doğal unsurlara tehdit oluşturabilecek insan faaliyetlerinin yeri, özelliği,
yoğunluğu ve önlenebilirliğinin belirlenmesini,
TOPLUM (HALK) SAĞLIĞI: Halk sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda çevre
sağlık koşullarını düzelterek, bireylere sağlık bilgisi vererek, bulaşıcı hastalıkları önleyerek,
hastalıkların erken tanı ve tedavisini sağlayarak, sağlık örgütleri kurarak, toplumsal çalışmaları her
bireyin sağlığını sürdürecek bir yaşam düzeyini sağlayacak biçimde geliştirerek hastalıklardan
korunmayı, yaşamın uzatılmasını, beden ve ruh sağlığı ile çalışma gücünün arttırılmasını sağlayan bir
bilim dalını,
TRANSGENİK CANLI: Kendi türünün dışındaki organizmalardan, biyoteknolojik yöntemlerle,
farklı genler transfer edilen canlıları,
UZUN DEVRELİ GELİŞME PLANI: Milli park olarak belirlenen yerlerin özellik ve nitelikleri göz
önünde tutularak, koruma ve kullanma amaçlarını gerçekleştirmek üzere, kuruluş, geliştirme ve
işletilmelerini kapsayan ve İmar Kanunu kapsamı dışındaki gelişme planlarını,
VİTAL İNCELEME: Canlının doğrudan doğruya sıvı ortamda incelenmesini,
YABAN HAYATI: Doğrudan yada dolaylı olarak her türlü insan etkisinden uzak flora ve fauna
elemanlarının oluşturduğu ekosistemleri,
YÖNETİM PLANI: Korunan veya korunması düşünülen bir alanın coğrafi sınırlarını, fiziki yapısını,
sosyoekonomik durumunu ve sahip olduğu biyolojik çeşitliliği tanımlayan, alanı etkileyen tehditleri,
baskıları ve diğer sorunları açıklayan, korunan alan yönetiminin vizyon, amaç ve hedefleri ile bu
hedeflere ulaşmak için gerekli faaliyetleri belirleyen, bu planın hazırlanması ve uygulanmasında
paydaşların katılımcılığının boyutları ve koşullarını tanımlayan, alanın kullanımına yönelik koruma
bölgelerini belirleyen, korunan alanın daha etkili yönetimini sağlayan belgeyi,
ZOOTOKSİN: Bir organizma tarafından meydana getirilmiş toksik maddeleri
ifade eder.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 7
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ .......................................................................................................................................9
2. MESLEK TANITIMI ..............................................................................................................10
2.1. Meslek Tanımı .................................................................................................................10
2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri...................................................10
2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler...............................................................10
2.4. Meslek ile İlgili Diğer Mevzuat .........................................................................................11
2.5. Çalışma Ortamı ve Koşulları .............................................................................................11
2.6. Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler....................................................................................11
3. MESLEK PROFİLİ.................................................................................................................12
3.1. Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri .............................................................................12
3.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman...................................................................................38
3.3. Bilgi ve Beceriler .............................................................................................................38
3.4. Tutum ve Davranışlar .......................................................................................................39
4. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE BELGELENDİRME ...........................................................40
Ek: Meslek Standardı Hazırlama Sürecinde Görev Alanlar:......................................................41
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 8
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
1. GİRİŞ
Biyolog (Seviye 6) ulusal meslek standardı 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile
anılan Kanun uyarınca çıkartılan “Ulusal Meslek Standartlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmelik”
ve “Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör Komitelerinin Kuruluş, Görev, Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre MYK’nın görevlendirdiği Biyologlar Dayanışma Derneği
tarafından hazırlanmıştır.
Biyolog (Seviye 6) ulusal meslek standardı, sektördeki ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak
değerlendirilmiş, MYK Sağlık ve Sosyal Hizmetler Sektör Komitesi tarafından incelendikten sonra
MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 9
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
2. MESLEK TANITIMI
2.1. Meslek Tanımı
Biyolog (Seviye 6); İSG, çevre koruma, kalite kural ve yöntemleri çerçevesinde; yetkisi dâhilinde ve
tanımlanmış görev talimatlarına göre; biyoçeşitlilik ve ekosistemi koruma çalışmaları,- ile
biyoteknolojik, mikrobiyolojik, biyokimyasal, moleküler biyolojik, histolojik, sitolojik ve patolojik
çalışmalar yapan, kültürel çalışmalara katkıda bulunan, endüstriyel üretim yapan ve mesleki gelişim
faaliyetlerini yürüten nitelikli meslek elemanıdır.
Biyolog (Seviye 6), canlı organizmalar ve ekosistem hakkındaki bilgiyi artırmak, yeni bilgiler ortaya
koymak, hipotezleri test etmek, çevre, tarım, sağlık gibi alanlardaki problemleri çözmek, sağlık,
eczacılık, tarım ve çevre alanlarında uygulamaya yönelik yeni ürünler, işlemler, yöntemler ve teknikler
geliştirmek amacıyla laboratuvarlarda ve sahada çalışmalar ve araştırmalar yürütür.
Elde ettiği verileri sağlık, çevre, tarım, orman, gıda, endüstri, turizm, denizcilik, biyoteknoloji,
kriminoloji, nanoteknoloji, eğitim, doğal kaynak yönetimi, ekolojik planlama, ekolojik ekonomi, İSG
vb. alanlarda uygulayan ve uygulatan, araştıran, inceleyen, analiz eden, üreten ve kontrol eden,
denetleyen, bu sonuçları rapor haline getiren, bu ve benzeri konu başlıklarında görevi kapsamında
doğrudan politika oluşturan ve/veya oluşturulması için gerekli bilimsel altlıkları sağlayan meslek
mensubudur.
Biyolog
yürütür.
(Seviye 6), görev kapsamına giren konularda denetim, izleme ve kontrol çalışmalarını
2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri
ISCO 08
: 2131 ( Biyologlar, botanikçiler, zoologlar ve ilgili profesyonel meslek mensupları)
2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler
2872 Sayılı Çevre Kanunu Ve Buna İstinaden Kapsanan Yönetmelikler
2863 Sayılı Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
383 Sayılı Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname
4857 Sayılı İş Kanunu
6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
7402 Sıtmanın İmhası Hakkında Kanun
1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık Ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik
Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği
Hazırlama, Tamamlama Ve Temizleme İşleri Yönetmeliği
İş Sağlığı Ve İş Güvenliği Yönetmeliği İşyeri Bina Ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık Ve Güvenlik
Önlemlerine İlişkin Yönetmelik
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 10
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili yürürlükte olan kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer
mevzuata uyulması ve konu ile ilgili risk değerlendirmesi yapılması esastır.
2.4. Meslek ile İlgili Diğer Mevzuat
5312 sayılı kanun
2873 sayılı milli parklar kanunu
5199 sayılı hayvanları koruma kanunu
4915 sayılı kara avcılığı kanunu ve buna istinaden kapsanan yönetmelikler
831 sayılı sular hakkında kanun
6831 sayılı orman kanunu
Avrupa konseyi habitat direktifi
CMUK (Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu)
TSE EN ISO 17025 Deney ve kalibrasyon laboratuarları standartları
5996 veteriner hizmetleri bitki sağlığı, gıda ve yem kanunu
4128 sayılı gıdaların üretimi, tüketimi ve denetlenmesine dair kanun hükmünde kararname
Bakteriyoloji ve kimya laboratuarları kanunu
2659 sayılı Adli tıp kurumu kanunu
5324 sayılı Kozmetik kanunu
TSE EN ISO 15189 tıbbi laboratuvar standartları
Biyolojik çeşitlilik ve çevrenin korunmasına yönelik uluslar arası sözleşmeler;
 RAMSAR sözleşmesi (Sulak alanların korunması)
 BERN sözleşmesi (bitki ve hayvan türlerinin ve yaşam alanlarının korunması)
 BM Biyolojik çeşitlilik sözleşmesi
 CITES sözleşmesi (nesli tehlike altında olan yabani hayvan ve bitki türlerinin ticaretine ilişkin
düzenlemeler)
 Barcelona Sözleşmesi
 IMO sözleşmeleri
 Vb.
Ayrıca, meslek ile ilgili yürürlükte olan kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uyulması esastır.
2.5. Çalışma Ortamı ve Koşulları
Biyolog (Seviye 6) Genelde laboratuvar yada açık alanlarda/ arazide planlanan işe göre hazırlanmış
ortamlarda çalışır. Çalışma ortamı ve koşulları çalıştığı sektörlere göre farklılıklar gösterebilir.
Mesleğini icrası esnasında iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini gerektiren kaza ve yaralanma riskleri
bulunmaktadır. Bu riskler arasında; doğada karşılaşabileceği yaban hayatı ile ilgili parazit
arthropodlar, akrep ve yılan sokması, yaban hayvanı saldırıları, doğal afetlere maruz kalma, arazi
şartlarında kaza ve yaralanma yada laboratuvarda çalışmaları esnasında karşılaşabileceği bulaşıcı
hastalık, fiziksel ve kimyasal kaza ve yaralanma riskleri bulunmaktadır.
Risklerin tamamen ortadan kaldırılamadığı durumlarda işveren tarafından sağlanan uygun kişisel
koruyucu donanımı kullanarak çalışır.
2.6. Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler
Mesleğe ilişkin diğer gereklilikler bulunmamaktadır.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 11
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
MESLEK PROFİLİ
3.1 Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
A.1
A
Başarım Ölçütleri
Adı
Çalış ma ortamındaki risk ve
tehlikeleri belirlemek
İş sağlığı ve güvenliği,
çevre koru ma ve kalite
önlemlerini almak
(Devamı var)
A.2
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Çalış malar sırasında İSG
önlemleri almak
Kod
Açıklama
A.1.1
İş süreçlerin in özelliğinden ve hizmet alanından kaynaklanabilecek risk ve
tehlikeleri belirler.
A.1.2
Belirlenen risklerin değerlendirilmesi çalışmalarına kat kıda bulunur.
A.1.3
Talimatlarda yer almayan, bild irilen ve belirlenen tehlikeler ve riskleri ilgili
birimlere önlem önerisiy le birlikte iletir.
A.1.4
Çalış ma ortamında belirlenen tehlike kaynaklarının ve risk faktörlerin in ortadan
kald ırılması çalış malarına katkıda bulunur.
A.2.1
Önlenemeyen risklerden korunmak amacıyla yapılacak işe uygun nitelikteki
kendisine verilen kişisel koruyucu donanımı talimatlara uygun olarak kullanır.
A.2.2
Çalış ma koşulları ve yöntemlerinden kaynaklanabilecek risklere ve sorunlara karşı
sağlığını koru maya yönelik önlemleri alır.
A.2.3
İşlemler sırasında çalışanların sağlık ve güvenlik açısından tehlikeli davranışta
bulunduğunu tespit ederse, kendisine verilen eğit im ve talimatlar doğrultusunda
uyarır.
Sayfa 12
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
Görevler
Kod
Adı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
İşlemler
Kod
A.3
A
Başarım Ölçütleri
Adı
Çalışılan alan larda İSG
önlemlerini almak
İş sağlığı güvenliği, çevre
koru ma ve kalite
önlemlerini almak
(Devamı var)
A.4
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Çalış ma alanında acil duru m
önlemlerini uygulamak
Kod
Açıklama
A.3.1
Kendisine verilen güvenlik ile sağlık, işaret ve levhaların ı talimatlar doğrultusunda
çalış manın yapılacağı alana yerleştirir.
A.3.2
İSG araç ve donanımlarını, talimat lar doğrultusunda çalışman ın yapılacağı alanda
konumlandırır.
A.3.3
İşe özgü olarak talimat larda belirtilen havalandırma, ısıt ma-soğutma, aydınlat ma gibi
önlemlerin çalış ma öncesinde uygulanmasını sağlar.
A.3.4
İşe özgü olarak varsa talimatlarda belirtilen güvenli çalış ma sürelerine uyar.
A.3.5
Çalış malarda kullanılan cihaz, araç, gereç ve aletleri güvenlik talimatlarına uygun
olarak ku llan ır.
A.4.1
Aldığı eğit ime ve yapılan görevlendirmeye göre; afet-acil duru m ekiplerin in
çalış malarına katılır.
A.4.2
Acil duru m ve acil tahliye tatbikat larında yapılan plana göre, verilen görevleri uygun
yöntemler kullanarak gerçekleştirir.
A.4.3
Çalış ma esnasında oluşan ve anında giderilemeyecek tehlikeli duru mları yetkililere
veya gereken durumlarda ilg ili kuru mlara bildirir.
A.4.4
Uygulanan işleme ö zel acil duru m kural ve yöntemlerini uygular.
Sayfa 13
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
A.5
A
İş sağlığı güvenliği, çevre
koru ma ve kalite
önlemlerini almak
A.6
A.7
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Başarım Ölçütleri
Adı
Çevre koru ma önlemlerin i
uygulamak
Kullanılan kaynakların
verimliliğin i sağlamak
Yaptığı çalışmaların kalitesini
denetim altında tutmak
Kod
Açıklama
A.5.1
Çalış ma ortamı ile ilg ili çevresel etkilerin değerlendirilmesine ve olası tehlikelerin
belirlen mesine katkıda bulunur.
A.5.2
İş süreçleri sırasında oluşabilecek tehlikeli ve kimyasal atıklar ile yanıcı ve
patlayıcı maddelerin çevre ve insan sağlığına zarar vermemesi için gerekli iş
sağlığı ve güvenliği tedbirlerin i uygular.
A.5.3
Tedbirlere rağ men gerçekleşen zararlı sonuçların giderilmesine ilişkin acil
önlemleri teknik yöntemlerine göre uygular.
A.5.4
İş süreçleri sırasında oluşan atıkların, talimatlara göre bertaraf ed ilmesini sağlar.
A.6.1
Enerji, sarf malzemeleri, zaman gibi kaynakları iş süreçlerinde tasarruflu ve
verimli bir şekilde kullanır.
A.6.2
İş süreçlerinde ku llan ılmak ü zere talep edilecek malzeme, donanım ve araçların,
enerji tasarrufu ve verimlilik sağlayan özelliklerde olmasın ı önerir.
A.6.3
Sistem ve cihazların asgari enerji ile azami verimde çalış ması amacıyla;
talimat larda belirlenen çalış ma önlemlerini uygular.
A.7.1
Çalış ma alanındaki kalite güvence kural ve yöntemlerini, işlem formlarında yer
alan talimatlara göre uygular.
A.7.2
Kullanılan cihaz, ekip man,
araç ve gereçlerin kalite güvence kural ve
yöntemlerinde tanımlanan koşullarına uygun çalışır.
A.7.3
Yapılan işlemlerin standartlara uygunluğunu denetler.
A.7.4
Çalış mayla ilgili kalite yönetim sistemi fo rmlarını do ldurur.
Sayfa 14
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
B.1
B
Başarım Ölçütleri
Adı
B.3
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
İş planlaması yap mak
Çalışılan alan ın işe uygun
düzenlen mesini sağlamak
Açıklama
B.1.1
İş emirlerin i sistemden/ilg ili b irimden/amirden alır.
B.1.2
Gelen iş emirlerinin içerdiğ i işlemlere dair mevcut durum hakkında ilgili
kaynaklardan bilg i toplar.
B.1.3
Ed indiği b ilg ilere göre iş emirlerindeki işlerin teknik özelliklerine dair ilg ili amirle
gerektiğinde değerlendirme yapar.
B.1.4
Periyodik iş takvimlerinden günü gelmiş işlemleri belirler.
B.2.1
Aldığı iş emirlerine ve topladığı b ilgilere göre gerçekleştirilecek işlemleri saptar.
B.2.2
Yaptığı sıralama ve belirlediğ i tah min i işlem sürelerin i esas alarak eldeki iş gücü
ve zaman kapasitesine göre işletme format ına uygun şekilde iş planın ı yapar.
B.2.3
İş planını gerektiğinde, değişen koşullara ve ilg ililerin yönlendirmesine göre
revize eder.
B.3.1
Çalış ma alan ı içerisinde işiyle ilg ili o lmayan malzemeleri ortamdan uzaklaştırır/
uzaklaştırılmasını sağlar.
B.3.2
İş alanının olu msuz ö zelliklerin in iy ileştirilmesi ve standartlaştırılması için
talimat ına uygun olarak önlemler alır.
İş emirlerin i almak
İş organizasyonu yapmak
(Devamı var)
B.2
Kod
Sayfa 15
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
B.4
B
Başarım Ölçütleri
Adı
Üst yönetime bilgilendirme ve
raporlama yap mak
İş organizasyonu yapmak
(Devamı var)
B.5
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Denetim, kontrol ve
bilirkişilik yap mak
Kod
Açıklama
B.4.1
Yapılan işlemlerin sonuçları hakkında işlet me format larına uygun şekilde raporlar
hazırlar.
B.4.2
Gerçekleştirilemeyen işlemleri, nedenleri ile değerlendirerek amire raporlar.
B.4.3
Tamamlan mış işlemler hakkında talep sahibi b irime yazılı ve/veya sözlü bilg i
verir.
B.4.4
İşyeri çalış ma kural ve yöntemlerine göre aksaklıkları üstlerine sözlü ve/veya
yazılı olarak bildirir.
B.5.1
Denetim ve kontrol kapsamına giren işyerleri, tesisler ve faaliyetler hakkında
mevcut kaynakları, talepleri değerlendirir.
B.5.2
Planlı denetim kapsamında yapacağı denetimleri takvimlendirir.
B.5.3
Denetime gidilecek işyerleri, tesisler ve faaliyetler hakkındaki mevcut tüm verileri
ve raporları inceler.
B.5.4
Yerinde denetim sırasında mev zuata uygunluk açısından rapor ve veri analiz
sonuçlarını inceler.
B.5.5
Yerinde denetim sırasında gidilen işyerleri, tesisler ve faaliyetlerin denetim
amacına yönelik mevcut duru m değerlendirmesi yapar.
B.5.6
Denetim sonuçların ı mev zuata uygunluk ve kalite açısından raporlar.
Sayfa 16
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
B.6
B
Başarım Ölçütleri
Adı
Dijital arşivleme yaptırmak
İş organizasyonu yapmak
B.7
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Biyoistatistik çalışmalar
yapmak
Kod
Açıklama
B.6.1
İş süreçlerinde kullanılacak
bulundurulmasını sağlar.
yazılımların
güvenli
ve
güncel
olarak
B.6.2
İşletme kural ve yöntemlerine göre yaptığı analiz sonucu ve raporlamaların dijital
arşivlemesini yapar.
B.6.3
Dijital arşivin güvenlik ve koru ma önlemlerin i belirlenen ku ral ve yöntemlere göre
uygular.
B.7.1
Yü rüttüğü çalışmalarda elde ettiği sayısal verilerin doğru ve tutarlı şekilde
toplanmasını sağlar.
B.7.2
Toplanan verileri belirlediği değişkenlere göre sınıflandırır.
B.7.3
Yü rüttüğü çalışmaya uygun biyoistatistiksel hipotez, test ve analiz yöntemlerin i
belirler.
B.7.4
Verileri analiz ederek sonuçları tablo, g rafik ve diğer yöntemleri kullanarak sunar.
Sayfa 17
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
C.1
C
Başarım Ölçütleri
Adı
Karasal korunan alan yönetimi
yapmak
Biyoçesitlilik ve
ekosistemi koru ma
çalış maları yapma k
(Devamı var)
C.2
Türlerin ve ekosistemin
korunmasına yönelik yöntem
ve öneriler geliştirmek
(Devamı var)
Kod
C.1.1
Korunan karasal alan kriterlerin i yöntem ve tekniğine uygun olarak belirler.
C.1.2
Sulak alan yönetim plan la malarında
çalış maları yürütür.
C.1.3
Nehir ve göllerde su kalitesinin izlen mesi amacıyla biyolo jik kalite unsurların ı
örnekler.
C.1.4
Biyolojik kalite unsurlarını kullanarak nehir ve göllerin ekolo jik kalite
sınıflandırmasını yapar.
C.1.5
Biyolojik kalite unsurların ı kullanarak su kalitesinin değerlendirme raporunun
hazırlan masına katkı verir.
C.1.6
Korunan alanların mev zuata uygunluğunu izler.
C.2.1
Biyoçeşitliliğ in tespiti için arazi çalış malarını p lanlar ve yürütür.
C.2.2
Bitki ve hayvan türlerin in adlandırmasını ilgili literatüre göre yapar.
C.2.3
Mevcut ekosistemdeki canlıların yaşadığı habitatları belirler.
C.2.4
Belirlenen habitatların uluslar arası sınıflandırmasın ı yapar.
C.2.5
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Açıklama
biyoçeşitlilik ve ko ru ma konularındaki
Hayvanat bahçeleri, su ürünleri ü retim tesisleri ve botanik parklardaki türlerin
korunması ve üretimi için (bit kilerde tohum toplama, hayvanlarda üreme ve uygun
yaşam koşullarının o luşturulması vb.) çalış malar yürütür.
Sayfa 18
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
C.2.6
C.2.7
C.2.8
C
Biyoçesitlilik ve
ekosistemi koru ma
çalış maları yapma k
(Devamı var)
C.2
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Türlerin ve ekosistemin
korunmasına yönelik yöntem
ve öneriler geliştirmek
Açıklama
Elde ettiği verilere göre çevresel faktörlerin türler üzerindeki etkilerini inceler.
Tehdit altındaki türlerin ko runmasına yönelik alınacak önlemleri belirler.
Biyolojik ve eko lojik parametrelerini belirleyerek ekosistem analizini yapar.
C.2.9
Analiz sonuçlarına göre ekosistemin korun ması ile ilg ili tedbir önerilerinde
bulunur.
C.2.10
Küresel iklim değişikliğ i ile ilgili meteoro lojik, tür dağılışları vb. verileri toplar.
C.2.12
İklim değişikliğinin ekosisteme olan etkisini inceleyip iy ileştirme önerileri
geliştirerek mevzuat çalış malarına katkıda bulunur.
C.2.13
Uluslar arası çevre projelerinin biyolo jik çeşitlilik ve ekolo jik kısımların ı
raporlandırır.
C.2.14
Coğrafi bilg i sistemlerini ku llanarak ekolojik modelleme yapar.
C.2.15
Gıda ürünlerinde GDO analizleri yaparak bu ürünlerin ekosistem üzerindeki risk
faktörlerini belirler.
C.2.16
Ekoturizm konusunda rehberlik yapar.
Sayfa 19
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
C.3
C.4
C
Başarım Ölçütleri
Adı
Ulusal mev zuat ve uluslar
arası sözleşmelerin
uygulanmasına katkıda
bulunmak
Yaban hayatı çalış malarını
yürütmek
Biyoçesitlilik ve
ekosistemi koru ma
çalış maları yapma k
(Devamı var)
C.5
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Ulusal ve Uluslar arası
Çevresel Et ki Değerlendirme
çalış maları yapmak
Kod
Açıklama
C.3.1
CITES kapsamındaki türlerin ticaretinde giriş çıkışın izni ve kontrolüne ilişkin
denetim ve pro jelendirme çalış maları yapar.
C.3.2
Biyolojik çeşitlilik sözleş mesi, BERN ve biyolojik çeşitliliğ in ve yaşam
alanlarının ko runması ile ilg ili diğer uluslar arası sözleşmelerde belirtilen
hükümlerin uygulanmasını sağlar.
C.4.1
Türkiye faunasının ortaya çıkarılması ve türlerin dağılış ve popülasyonları ile ilgili
çalış maları plan layarak yürütür.
C.4.2
Türkiye florasın ın ortaya çıkarılması ve türlerin dağılış ve popülasyonları ile ilgili
çalış maları plan layarak yürütür.
C.5.1
Çevresel Et ki Değerlendirme raporlaması için alanda biyolojik ve ekolojik verileri
toplama amaçlı arazi çalışması p lanlayarak yapar.
C.5.2
Raporların destek doküman larını (ilgili mev zuat, sözleşme ve literatür vb.) temin
eder.
C.5.3
Elde ettiği verilere dayalı olarak yapılacak çalışmaların biyolojik çeşitliliğe ve
ekosistem üzerine et kisin i değerlendirerek raporlama yapar.
C.5.4
Çevresel Et ki Değerlendirme raporlarının mevzuata uygunluğunu inceler.
C.5.5
Çevresel Et ki Değerlendirme raporlarında gerçekleştirilmesi planlanan
faaliyetlerin biyolo jik çevre ü zerindeki etkilerini değerlendirerek raporlar.
C.5.6
Çevresel Et ki Değerlendirmesine tabii faaliyetleri raporda belirt ilen hususlara
uygunluk yönünden izleme ve kontrol çalışmalarını yapar.
Sayfa 20
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
C.6.1
C.6.2
C
Biyoçesitlilik ve
ekosistemi koru ma
çalış maları yapmak
(Devamı var)
C.6
Sucul koru ma alanlarının ve
biyoçeşitliliğin in ko runmasını
sağlamak
Denizdeki doğal koru ma alan kriterlerin i belirler.
Gemi balast suyundan numune alır/ alın masın ı sağlar.
C.6.3
Gemilerdeki balast suyunda istilacı ve yayılımcı türlerin tespit, takip ve denetimin i
yapar.
C.6.4
Gemi kaynaklı istilacı ve yayılımcı türlerin taşınmasını engellemeye yönelik
önlemler geliştirerek uygulanmasın ı sağlar.
C.6.5
Gemi kaynaklı kirliliği önlemeye yönelik ulusal ve uluslar arası mev zuatta
yapılması gereken uygulamaların eğit imlerini verir.
C.6.6
Gemi kaynaklı kirliliği önlemeye yönelik ulusal ve uluslar arası mev zuatta
yapılması gereken uygulamaların denetimini yapar.
C.6.7
Deniz kazaları, gemi kaynaklı kirlilik vb. acil müdahale duru mlarına yönelik
planlamalara katkıda bulunur.
C.6.8
Kıy ı tesislerinin planlamasında biyoçeşitliliğ in ve ekosistemin korun masına
yönelik görüş ve önerilerde bulunur.
C.6.9
C.6.10
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Açıklama
Sucul canlıların ü reme ve koru ma alanlarını tespit eder.
Sulak alan yönetim planlarında biyoçeşitlilik ve koru ma konularındaki çalış maları
yürütür.
Sayfa 21
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
C.6.11
Kıy ı ve geçiş sularında su kalitesinin izlen mesi amacıy la b iyolojik kalite
unsurların ı örnekler.
C.6.12
Biyolojik kalite unsurların ı kullanarak kıyı ve geçiş sularının eko lojik kalite
sınıfın ı belirler.
C.6.13
Biyolojik kalite unsurların ı kullanarak su kalitesinin değerlendirme raporunun
hazırlan masına katkı verir.
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
C.7.1
C.7.2
C.7.3
C
Biyoçesitlilik ve
ekosistemi koru ma
çalış maları yapmak
(Devamı var)
C.7
Ekosistemi etkileyen çevresel
kirleticilerin tespitini ve
analizlerini yap mak
Su, toprak, hava kontrolüne ilişkin ( arıt ma tesisi çıkışı, baca gazı, toprak vb.
yerlerden) yöntemine uygun olarak nu mune alır.
Alınan numunelerin uygun yöntemlerle analizini yaparak raporlar.
Atık su arıtma ve içme suyu tasfiye tesislerinde bakteriyolojik ve diğer biyolojik
analizleri yaparak uygunluk kontrollerin i yaparak biyolojik arıt ma süreçlerin i
yürütür.
C.7.4
Gü rültü kaynağının canlılar üzerindeki etkisini belirlemek amacıy la ölçü m
yaparak elde ettiğ i sonuçlara göre önlem önerileri geliştirir.
C.7.5
Su, toprak, hava ve gürültü kirliliğin i g idermeye yönelik yönetim stratejileri
oluşturarak mevzuat çalış malarına katkı sağlar.
C.7.6
Atıkların türünün tespiti, kontrolü ve bertarafına ilişkin çalışmaları yaparak
ekosisteme etkisini araştırarak raporlar.
C.7.7
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Açıklama
Biyoteknolojik yöntemlerle atıkların arındırmasın ı yapar.
Sayfa 22
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
C.8.1
Haşerelerin ve biyolojik zararlıların hayat döngüsüne uygun mücadele yöntem ve
tekniklerini belirleyerek uygulanmasını sağlar.
C.8.2
Halk sağlığın ı koru maya yönelik çalış malarda sanitasyon, dezenfeksiyon, hijyen,
sterilizasyon çalış maların ı plan layarak uygulamaları yönetir.
C.8.3
C
Biyoçesitlilik ve
ekosistemi koru ma
çalış maları yapma
C.8
Toplum sağlığın ı koru maya
yönelik çalışmalar yap mak
Biyosidal materyallerin üretim, kalite kontrol, analiz ve denetlenmesini yapar.
C.8.4
Bulaşıcı hastalıklara neden olan biyolojik faktörlerin belirlen mesi ve önlenmesine
yönelik ep idemiyolo jik çalışmalar yapar.
C.8.5
Toplum sağlığ ını etkileyen ve etkileme riski olan faktörlerin (hava, su, gıda vb.)
mikrobiyolo jik, parazitolo jik, toksiko lojik vb. analizlerini yaparak raporlar.
C.8.6
Hudut ve sahillerden gelebilecek biyolojik zararlıların ve risk et menlerinin
tespitini yaparak bertaraf et me yöntemlerini belirleyip uygulatır.
C.8.7
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Açıklama
Uygulanan bertaraf et me yöntemlerinin uygunluğunu denetler.
C.8.8
Gıda ürünlerindeki GDO analizi sonuçlarını mevzuata uygunluk yönünden
değerlendirerek risk faktörlerini önleyici stratejiler belirler.
C.8.9
Gıda üretim süreçlerinde güvenlik ve güveninirlik çalış maların ı (mikrobiyolo jik,
toksikolojik vb.) yapar.
Sayfa 23
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
D.1
Başarım Ölçütleri
Adı
Doğa tarihi mü zelerin i
oluşturma/ koru ma
çalış malarına katkı vermek
Kod
D.1.1
Müze envanter sistemlerinin o luşturulmasına kat kıda bulunur.
D.1.2
Müze içeriğinde yer alan organizmaların biyolo jilerin i göz önüne alarak
sürdürülebilirliğin sağlan ması ile ilgili gözlemler yapar.
D.1.3
Sürdürülebilirliğ in sağlanmasında karşılaşılan sorunları belirler.
D.1.4
D.2.1
D
Kültürel çalış malara
katkıda bulunmak
(Devamı var)
D.2.2
D.2
D.3
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Biyolojik örnekleri mü ze
materyali haline getirmek
Biyorestorasyon çalış maları
yapmak
Açıklama
Belirled iği sorunların giderilmesine yönelik önlemler alın masını sağlar.
Bitki örneklerin i ekip man yard ımıyla presleyerek kurutur.
Preslenen örnekleri tekniğ ine uygun olarak etiketler.
D.2.3
Hayvan örneklerini her bir gruba ait yöntemleri ku llanarak sergi ve bilimsel
materyal haline getirir.
D.2.4
Müzelerde biyolo jik materyallerin korun ması için uygun (hava, ışık vb.) ortam
koşullarının oluşturulmasını sağlar.
D.3.1
Herhangi bir faaliyet nedeniyle doğal yapısı bozulmuş alanların yeniden eski
haline getirilmesi ile ilg ili biyorestorasyon planlaması yapar.
D.3.2
Flora elemanlarının alana yeniden yerleşmesi için; taşıma, yetiştirme, tohum ekimi
vb. çalış maların yapılmasını sağlar.
Sayfa 24
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
D.3.3
D.3.4
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
D
Adı
Kültürel çalış malara
katkıda bulunmak
D.4
Uygulanan biyorestorasyon çalışmalarının p lana uygunluğunu izleyerek raporlar.
Başarım Ölçütleri
Adı
Arkeolojik ve kültürel
çalış malar yap mak
Kod
Açıklama
D.4.1
Arkeolojik alanlarda geliş miş flora ve faunayı yöntemine uygun şekilde inceler.
D.4.2
Eski organizmaların kay ıtların ı inceleyerek yerb ilimsel tarih boyunca hayvan ve
bitkilerin gelişim aşamalarını zamanlarına uygun şekilde ilişkilendirir.
D.4.3
D.3.4
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Fauna eleman larının alana yeniden yerleşmesi için; üreme, beslen me ve barın ma
habitatlarının o luşmasına yönelik çalış maları yönetir.
Arkeolojik ve kültürel ortamda oluşan bakteriyolojik, mantar yada liken gibi esere
zarar veren canlıların ortamdan uzaklaştırılmasına yönelik uygun (hava, ışık vb.)
ortam koşulların ı belirler.
Belirlenen ortam koşullarının o luşturulmasını sağlar.
Sayfa 25
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
E.1.1
Tanılama için yapılacak analize uygun numune alır.
E.1.2
Mikrobiyoloji laboratuvarlarına gelen numuneleri uygun besi yerlerine ekip
kültüre alır.
E.1.3
Uygun yöntem ve tekn ikleri kullanarak üreyen mikroorganizmaları izo le ederek
teşhislerin i yapar ve elde ettiğ i sonuçları raporlar.
E.1.4
E
Biyoteknolojik ve
mikrobiyolo jik çalışmalar
yapmak
(Devamı var)
E.1
Mikrobiyolojik çalış malar
yapmak
E.1.5
E.1.6
E.1.7
E.1.8
E.1.9
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Açıklama
Gıda, su, kozmetik vb. ürünlerdeki mikroorganizmaları ve/veya bulunmaması
gereken patojenleri belirler.
Farmasotik ürün lerin mikrobiyolojik kalitesi ile ilgili analizler yaparak raporlar.
İstenilen maddelerin patojen mikroorganizmalar ü zerindeki inhib isyon etkisini
belirleyerek raporlar.
Endüstriyel mikrobiyolo jik alanda; starter nitelikteki mikroorganizmaların
izolasyonu, verimli suşların belirlen mesi, mikrobiyal metabolit ve enzimlerin
sentezlen mesi çalış malarını yapar.
Bertaraf edilmiş atıkların alıcı ortama geçişindeki mikrobiyolojik limit lerin
kontrolü ile atıkların giderilmesi, biyoetanol, biyoplastik sentezleme çalış maları
yapar.
Yemlerin güvenirliği ve hijyeni konusunda mikrobiyolo jik analizler yapar.
Sayfa 26
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
E.1.10
E.1.11
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
E.2
E
Adı
Ep idemiyolo jik çalışmalar
yapmak
Toksikolo jik çalışmalar
yapmak
Kod
Açıklama
E.2.1
Salgın hastalıkların kontrolü kapsamında surveyans çalışmalarında yer alarak
numune alma ve test çalışmalarını yapar.
E.2.2
Ep idemiyolo jik açıdan risk oluşturan biyolojik ajan lardan inceleme için numune
alır.
E.2.3
Çalış maları sonucunda elde ettiği verilere göre hastalığın et kenini, doğal
gidişatını, hastalığ ın ortaya çıkmasına neden olan çevresel faktörleri, vb. ortaya
çıkararak raporlar.
E.2.4
Raporlama sonuçlarına göre önleyici tedbir önerilerinde bulunur.
E.3.1
Uygun yöntem ve teknikler ile biyotik ve ab iyotik toksin (ab iyotik faktör)
kaynakların ı belirler.
E.3.2
Toksin kaynağının neden olabileceği sağlık ve eko lojik sorunları belirleyerek
alın ması gereken önlem önerilerinde bulunur.
E.3.3
Biyolojik silah kapsamında değerlendirilen biyolojik ajanları mikrobiyolojik
yöntem ve teknikleri ku llanarak belirler.
E.3.4
Biyolojik silah kapsamındaki ajanlardan korun ma yöntemlerinin belirlen mesine
ve yasal düzenlemelerin hazırlan masına katkıda bulunur.
E.3.5
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Her türlü içme ve kullan ma suyunun (şebeke, kaynak, doğal mineralli, havuz,
kaplıca, deniz vs.) mikrobiyolojik analizlerini yaparak ilg ili mev zuata göre
uygunluğunu raporlar.
Başarım Ölçütleri
Biyoteknolojik ve
mikrobiyolo jik çalışmalar
yapmak
(Devamı var)
E.3
Balıkçılık ve su ürünlerindeki parazit, bakteri ve virüslerin tespitini yapar.
Gıda ile temas eden maddeleri toksiko lojik yönden analiz eder.
Sayfa 27
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
E.3.6
Görevler
Kod
Adı
İşlemler
Kod
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
E.4.1
E.4
E
Biyoteknolojik ve
mikrobiyolo jik çalışmalar
yapmak
E.5
E.6
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Yemlerin güvenirliği için toksikolojik analizler yapar.
İmmünolojik çalış malar
yapmak
Biyolojik ve biyosidal
materyallerin ü retim sürecini
izlemek
Biyoteknolojık,
nanoteknolojik ürün ler
üzerinde çalışmalar yap mak
E.4.2
Açıklama
Antijen, antikor, hu moral ve hücresel bağışıklıkla ilg ili nu muneleri analiz için
hazırlar.
İmmünolojik tekn ik (kalitatif ve kantitatif yöntemler, flo külasyon, aglütinasyon,
ko mpleman, fiksasyon testi vb), yöntem ve cihazları ku llanarak immünolojik
analizleri yapar.
E.4.3
İmmünohistokimyasal, radio immunoassay, RIA vb. teknikleri
hastalıkların tespitini ve/veya immünolojik çalışmaları yapar.
kullanarak
E.5.1
Biyolojik ve biyosidal tüm materyallerin üretim süreçlerinin kalite kontrol ve
denetimini ilgili mev zuata, standartlara uygun olarak yapar.
E.5.2
Dezen fektan etkinlik testleri yaparak ürünün uygunluğunu onaylar.
E.5.3
Yaptığı denetim sonuçlarını analiz ederek raporlar.
E.6.1
Biyoteknolojik, nanoteknolojik ürünlerin kullanımı, yararları, riskleri ve canlılar
üzerindeki etkilerin i araştırır.
E.6.2
Yü rüttüğü araştırmaların sonuçlarını raporlar.
Sayfa 28
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
F.1
F
Biyokimyasal, mo leküler
biyolojik ve genetik
çalış malar yap mak
(Devamı var)
F.2
F.3
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Başarım Ölçütleri
Adı
Biyokimyasal ve
endokrinolojik çalış malar
yapmak
Kod
Açıklama
F.1.1
Nu muneleri (gıda, insan, bitki yada hayvandan alınan) ö zelliğine uygun yöntem ve
teknikleri kullanarak analiz için hazırlar.
F.1.2
Kan, idrar, protein analizleri ve fonksiyon, hormon testleri için hazırlan mış
numuneleri uygun laboratuar cihazlarını ku llanarak analiz edip raporlandırır.
F.1.3
Klinik tanının genetik testler ile konulamadığ ı durumlarda gen analizin i
biyokimyasal analiz yöntem ve tekniklerini ku llanarak yapar.
F.1.4
Yemlerin kalitesini belirlemek için biyokimyasal analizler yapar.
F.2.1
Hormon çalışmaları için materyalleri uygun işlem ve yöntemlerden geçirerek ön
işleme tabi tutar.
F.2.2
İlg ili cihazları yapılacak teste uygun hale getirerek materyalin analizini yapar.
F.3.1
İncelenecek biyo lojik numuneden DNA, RNA, protein, enzim vb. eldesi ve
çoğaltılması işlemlerin i yapar.
F.3.2
Elde edilen, materyalin miktar tayin i ve sekans/ fragman analizlerini yapar.
F.3.3
Diğer mo lekü ler tekniklerle hücre yapısı, işlevi, hücreler arasındaki etkileşim vb.
ilişkileri ortaya koyar.
F.3.4
Analiz sonuçlarını değerlendirerek raporlar.
Endokrinolojik testler yap mak
Moleküler çalış malar yap mak
Sayfa 29
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
F.4.1
F.4.2
F.4.3
F.4.4
F
Biyokimyasal, mo leküler
biyoloji ve genetik
çalış malar yap mak
(Devamı var)
F.4
Adli vakalarda b iyolojik
incelemeler yapmak
F.4.5
F.4.6
F.4.7
F.4.8
F.4.9
F.5
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
İnfertilite çalış malarına
katkıda bulunmak
Açıklama
Olay yerinden biyolojik analizlerde kullanılacak materyalleri uygun yöntem ve
teknikleri kullanarak toplar.
Alınan biyolojik nu munelerle DNA analiz çalışmalarını yapar.
Felaket Kurbanlarının Kimliklendirilmesi (FKK) ekibinde görev alarak; DNA
analiz sonuçlarına göre tespit ettiği kimlik, akrabalık ö zellikleri, doku uyu mu,
materyalin şüpheli şahısla uyumlu olup olmadığı vb. sonuçları raporlar.
Sıv ı kan ve kan lekelerinden kan grubu belirler.
Mikrobiyolojik çalış malarla gıda maddelerindeki toksik materyalleri belirler.
Ento molojik nu muneleri toplayarak analiz edip sonuçları raporlar.
Kemik ve kıl örneklerinde morfolojik inceleme yaparak orijin tayin i yapar.
Cansız materyaller üzerinde biyolo jik moleküler iz taramaları (DNA vb.) yapar.
Fiziksel, kimyasal vb. yöntemlerle kan lekesi model analizini yapar.
F.5.1
Döllen me aşamasına gelen geliş miş yumurtaları
döllen me için saklar.
toplayarak laboratuvarda
F.5.2
İnterfilite laboratuvarlarında sperm kalitesini belirlemeye yönelik (spermogram
testi vb.) analizler yapar.
Sayfa 30
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
F
Adı
Biyokimyasal, mo leküler
biyoloji ve genetik
çalış malar yap mak
F.6
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
F.5.3
İnterfilite laboratuarlarında yumurtaların uygunluğunu belirlemeye yönelik
hormon testleri yapar.
F.5.4
Sperm ve yumurtaların aşılama öncesi yıkama, uygunluk analiz vb. hazırlıkların ı
yapar.
F.5.5
Fertilizasyon sonrası döllenen yumurtaları laboratuarlarda uygun ortam ve
koşullarda saklar.
Başarım Ölçütleri
Adı
Genetik tanı ve analizler
yapmak
Kod
Açıklama
F.6.1
Genetik hastalıkların tayinine yönelik (mutasyonları tespit etme, hastalık etkenleri
vb.) analizler yaparak raporlar.
F.6.2
Preimplantasyon genetik tanı çalışmaları, tek gen hastalıkları, anoploidi gib i
genetik tanı çalış maları yaparak analizlerini yapar.
F.6.3
Endokrin hastalıkların tanısında genetik analizler yapar.
F.6.4
Kişilerin genetiksel ö zelliklerin in belirlen mesi için alınan
elektrofo rez yöntemin i kullanarak çalış maları yapıp raporlar.
nu munelerle
F.6.5
Doku örneklerinde kro mozo mların sayısal ve yapısal yönden incelenmesi için
sitogenetik çalış malar yapıp raporlar.
Sayfa 31
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
G.1.1
G.1.2
G.1.3
G.1
G
Histolojik çalış malar yapmak
Histolojik, sitolojik ve
patolojik çalış malar
yapmak
G.1.4
Aldığı doku kesitlerin i uygun yöntemlerle boyar.
Boyanan doku örneğinden preparat hazırlayarak mikroskobik inceleme yapar.
Mikroskobik inceleme sonuçlarını h istopatolojik yönden değerlendirir.
Hastalığın tanısı için özel immün
immünohistokimya çalış maları yapar.
G.1.6
İnceleme sonucu dokuda meydana gelen patolojiyi tespit ederek raporlar.
G.2.1
İncelenecek hücreleri boyama ve sabitleme işlemlerinden geçirir.
Sitolo jik çalışmalar yap mak
G.2.3
G.2.4
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Çeşitli canlılar, organlardan ve hastalıklı doku lardan doku kesitlerin i yöntem ve
tekniğine uygun şekilde alır.
G.1.5
G.2.2
G.2
Açıklama
işaretleyiciler ve antikorlar kullanarak
Sabitlenen
hücrelerden
preparat
hazırlayarak
mikroskop
alt ında;
hücrelerin fizyo lojisini, yapısın ı, içerdiğ i organelleri, bu lunduğu ortamla olan
ilişkisini, yaşam döngüsünü, bölünmesini ve ö lü münü hem mo leküler hem
de mikroskobik ölçüde inceler.
İnceleme sonuçlarını tespitleri ile birlikte raporlar.
Genetik, biyokimya, moleküler biyoloji ve gelişim
sitolojik çalış ma ve araştırmalar yapar.
biyolojisi
gib i
alan larda
Sayfa 32
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
G.3.1
G.3.2
G.3
Patolojik çalışmalar yapmak
G.3.3
G.3.4
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
H.1
H
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Boyanan örneklerden preparat hazırlayarak mikroskop altında; hastalıkların
etiyolojisi patogenezi ve mo rfolo jik değişiklikleri ile ilgili gözlem ve imceleme
yapar.
Örneğin
makroskobik
mikroskobik
inceleme olarak
yapar. tanısını koyar.
İnceleme sonucu doku ve hücrelerden meydana gelen bozuklukları mikroskobik
ve makroskobik olarak raporlar.
Başarım Ölçütleri
Adı
Kod
Bitkisel bazlı biyolo jik ürünler
üretmek
Hayvansal bazlı
ürünler üret mek
biyolojik
Açıklama
H.1.1
Bitkisel materyalleri doğadan yöntemine uygun şekilde toplayarak, uygun
çoğaltma koşullarında üretir.
H.1.2
Doğadan toplanan tıbbi ve aromatik bitkilerin koru ma altında olup olmadığ ının
tespitini yapar.
H.1.3
Koru ma altında olan türlere ilişkin ulusal ve uluslararası mev zuatı uygular.
H.1.4
Koru ma alt ında olan tıbbi ve aro matik bitkilerin kü ltüre edilme çalışmaların ı
yürütür.
H.1.5
Bitkisel materyallerin ürüne dönüştürülme süreçlerinde üretime uygunluk testleri
ile kalite kontrollerini yapar.
Endüstriyel üretim yap mak
(Devamı var)
H.2
Doku ve hücre örneklerini uygun yöntemlerle boyar.
H.2.1
Doğadan, yöntemine uygun şekilde hayvanları toplayarak, uygun çoğaltma
koşullarında üretir.
H.2.2
Toplanan hayvanların koru ma altında olup olmad ığın ın tespitini yapar.
H.2.3
Koru ma altında olan türlere ilişkin ulusal ve uluslararası mev zuatı uygular.
H.2.4
Üretilecek ürüne özgü hayvansal materyallerin; hayvanların b iyolojisine,
ekolojisine ve tekniğ ine uygun şekilde üretimini yapar.
H.2.5
Hayvansal materyallerin ürüne dönüştürülme süreçlerinde; üretime uygunluk
testleri ile kalite kontrollerini yapar.
Sayfa 33
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
H.3
H.3.1
Mikroorganizmaların değişik yöntemlerle (fermentasyon, bulk, hücre kültürü vb. )
üremesin i ve inaktivasyonunu sağlayarak aşı elde eder.
H.3.2
İmmüno lojik tedav i amaçlı ürün (allerjen ler, aşılar, toks inler, seru mlar vb.) elde
etme çalış maları yapar.
Aşı üretmek
H.3.3
H.3.4
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
H
Adı
Kan ürünleri üret mek
Endüstriyel üretim yap mak
(Devamı var)
Kod
H.4.3
Elde edilen kan ko mponentlerinin ve/veya tıbbi ürünlerin uygun saklama
koşullarında muhafaza ed ilmesini sağlar.
H.4.4
H.4.7
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Ayrıştırma yöntem ve tekn iklerini uygulayarak kanı ko mponentlerine (eritrosit
süspansiyonu, plazma, tro mbosit vb.) ayırıp istenen ürünü elde eder.
İnsan kanı veya plazmasından endüstriyel yöntemlerle ( albumin, immünoglobulin
ve koagülasyon faktörleri vb.) kan bileşenlerine dayalı t ıbbi ürünler elde eder.
H.4.6
İlaç üret im ve kontrolüne
ilişkin testler yapmak
Açıklama
H.4.2
H.4.5
H.5
Aşıların kullanım öncesi etkin lik testleri ve kalite kontrollerin i gerçekleştirir.
Başarım Ölçütleri
H.4.1
H.4
Elde edilen aşıların uygun şartlarda kullanıma hazır hale getirilmesini sağlar.
H.5.1
H.5.2
Anti serum elde et mek için uygun canlılara antijen en jekte eder.
Canlıda uygun antikor seviyesi elde edild iğinde canlıdan kan alır.
Alınan kan ı pürifikasyon işlemlerine tabi tutarak antiseru m elde eder.
Elde edilen antiserumun uygun şartlarda kullanıma hazır hale gelmesini sağlar.
İlaç üretiminde piro jenite, sterilizasyon ve deney hayvanları testlerini yaparak
elde ettiği sonuçları raporlar.
İlaç üretim ortamlarının GMP ( iy i üretim uygulamalar) koşullarına uygunluk
denetimlerini yapar.
Sayfa 34
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
H.6
H
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
İlaçların
güvenli
bir şekilde
kullanımların ın
sağlanması amacıy la
advers reaksiyonlarını ve yarar/risk dengelerin i sistematik bir şekilde izleyerek
kayıt altına alın masın ı sağlar.
H.5.4
Aseptik üretimlerde ilaçların sterilite kontrollerini yapıp üretim alanlarının
uygunluğunu kontrol ederek uygunluk onayı verir.
H.5.5
Nonsteril üretimlerde üretilen ilaçların mikrobiyolo jik limit lerini kontrol ederek
üretime uygunluğunu belirler.
H.5.6
Üretim süreçlerinde çevreden ve ürünlerden izole ed ilen mikroorganizmaların
tanılamasını (identifikasyonunu) yaparak raporlar.
Başarım Ölçütleri
Adı
Teşhis kitlerinin ü retimini
yapmak
Endüstriyel üretim yap mak
H.7
H.5.3
Endüstriyel üretim /
fermentasyon süreçlerini
yönetmek
Kod
Açıklama
H.6.1
Laboratuvarlarda ihtiyaç duyulan teşhis kiti ö zelliklerini belirler.
H.6.2
Laboratuvarlarda kullanılacak teşhis kitlerini belirlenen özelliklere uygun şekilde
üretir.
H.6.3
Laboratuvarlarda ku llanılan/kullanılacak teşhis kitlerin in kalite ve kontrollerini
yapar.
H.6.4
Laboratuvarlarda ku llan ılan ekip man, cihaz, kit, sarf malzemelerin uygulama
eğitimlerini verir.
H.7.1
Endüstriyel üretim/ fermantasyon inokulasyonu için aşı mikroorganizma
kültürünün üretilmesi, devamlılığın ın sağlanması, ıslahı, kontrolü ve takibi
çalış malarını yürütür.
H.7.2
Endüstriyel üretim/fermentasyonun kontrollü şartlarda sürdürülebilmesi için
gereken kontrolleri yapar.
H.7.3
Endüstriyel üretim/ fermentasyonun verimin in artırılmasına yönelik
çalış maları yapar.
AR_ GE
Sayfa 35
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
H.8
Görevler
İşlemler
Kod
Kod
Adı
I.1
I
Mesleki gelişim
faaliyetlerini yürüt mek
I.2
I.3
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Endustriyel üretim /
Fermantasyon süreçlerinin
kalite kontrol denetimlerini
yapmak
H.8.1
Üretimi yapılan tıbbi ürünlerde kalite, sağlık, güvenlik mev zuatlarına ulusal ve
uluslararası standartlara uygunluk çalış malar yapar.
H.8.2
Endüstriyel üretim/fermantasyon süreçlerinin ulusal ve uluslararası standartlara
uygunluğunu denetler.
H.8.3
Endüstriyel üretim /fermentasyon sürecinin son ürününü değerlendirerek
(biyolojik ve toksisite testleri vb.) kalite kontrol çalış maları yapar.
H.8.4
Beşeri t ıbbi ürünlerin üretim süreçlerinde etkinlik analizleri, ürün kalite
kontrolleri, ürün akt if maddelerinin kalitatif ve kantitatif analizlerini yapar.
Başarım Ölçütleri
Adı
Mesleği ile ilg ili yenilikleri ve
mev zuatı takip et mek
Bireysel mesleki gelişimini
sağlamak
Meslektaşlarının mesleki
gelişimine katkı sağlamak
Kod
Açıklama
I.1.1
Mesleği ile ilg ili yenilikleri kongre, sempozyu m, çalıştaylara katılarak ve güncel
kaynakları takip ederek izler.
I.1.2
Biyoloji alanının kapsamına dâhil mev zuattaki değişimleri takip eder.
I.2.1
Kişisel eğit im ihtiyaçlarına göre ilg ili kuru m veya kuru luşlar tarafından mesleki
konulara ilişkin düzenlenen eğitim programlarına katılır.
I.2.2
Kişisel kariyer hedeflerine göre kısa ve uzun dönemli mesleki gelişimin i
planlayarak uygular.
I.2.3
Mesleki belge ve dokü manlarından kişisel portföyünü hazırlar.
I.3.1
Çalış ma yöntemi ve deneyimleri hakkında meslektaşları ile bilgi paylaşımında
bulunur.
I.3.1
Meslektaşlarının talebi halinde mesleki ilkeler, konular ile ilgili görüş bildirir.
Sayfa 36
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Sayfa 37
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
2.7. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Arazi çalış ması için gerekli ekip manlar (eldiven, bot,arazi defteri, açıölçer, pusula, vb.)
Bilg isayar ve donanımları (Yazıcı, fax, tarayıcı)
Biyokimyasal analiz cihazları
Dijital Görüntüleme Donanımları (Webcam, Fotoğraf Makinesi, Kamera)
DNA d izi analiz cihazları
Eliza okuyucu
Etüv
GPS (Coğrafi b ilg i sistemi)
Gü rültü ölçü m cihazı
Hemogram
İdrar analizör
İşletim Sistemleri ve Ofis Yazılımları
Kişisel Koruyucu Donanımlar (eld iven, maske, önlü k, gö zlü k, çizme, bot vb.)
Kro motografi cihazları
Mikroskop
Otoanalizör
Otoklav
Otomat ik pipet
Pastör fırını,
Santrifü j
Sedimantasyon cihazı
Spektrofotometre
Sterilizasyon aletleri
Thermal Cycler
2.8. Bilgi ve Beceriler
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
Analitik düşünme yeteneği
Arazide çalışma becerisi
Arazi çalışmaları konusunda metodoji bilgisi
Biyokimya bilgisi
Biyolojinin alt disiplinleri arasında ilişki kurabilme becerisi
Çevre kirliliği yönetimi bilgisi
Çevre koruma yöntemleri ve yasal düzenleme bilgisi
Doğal kaynakların etkin kullanımı bilgisi
Ekiple uyumlu çalışma becerisi
Ekolojik analiz bilgisi
Endustriyel üretim / fermentasyon süreçleri bilgisi
Endustriyel üretim / fermentasyon süreçleri yönetim bilgi ve becerisi
Fauna ve flora bilgisi
iş sağlığı ve güvenliği bilgisi
Genetik bilgisi
İş organizasyonu ve planlama becerisi
Kalite standartları ve uygulama teknikleri bilgisi
Klinik laboratuar bilgisi
Koruma biyolojisi bilgisi
Kriz yönetimi becerisi
Kültür ve antibiyogram bilgisi
Laboratuar yönetimi bilgi ve becerisi
Mesleğe ilişkin yasal düzenlemeler bilgisi
Moleküler analiz bilgisi
Muhakeme ve karar verme yeteneği
Öğrenme ve öğrendiğini aktarabilme yeteneği
Pazarlama bilgi ve becerisi
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 38
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Pest vektör ilişkisi bilgisi
Problem çözme yeteneği
Proje planlama bilgisi
Sektöre ait ulusal ve uluslararası standartlar bilgisi
Standart ölçüler bilgisi
Sulak alan çalışma bilgi ve becerisi
Teknik dokümanları okuma ve anlama bilgi ve becerisi
Toplam kalite yönetimi bilgisi
Veri toplama, kayıt tutma ve raporlama bilgi ve becerisi
Yangın önleme, yangınla mücadele, acil durum ve tahliye bilgis i
Zaman yönetimi bilgisi
Temel Coğrafya bilgisi
Sözlü ve yazlı iletişim becerisi
2.9. Tutum ve Davranışlar
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Acil ve stresli durumlarda soğukkanlı ve sakin olmak
Araç, gereç ve takımların kullanımına ve korunmasına özen göstermek
Beraber çalıştığı kişilerle işe göre koordinasyon sağlamak ve uyumlu hareket etmek
Bilgi, tecrübe ve yetkisi dâhilinde karar vermek
Çalışma zamanını iş emrine uygun şekilde etkili ve verimli kullanmak
Çevre korumaya karşı duyarlı olmak
Çevre, kalite ve İSG mevzuatında yer alan düzenlemelere uymak
Deneyimlerini iş arkadaşlarına aktarmak
Gerekli ve acil durumlarda donanımın çalışmasını durdurmak
İş güvenliğine dikkat etmek
İşyeri çalışma prensiplerine uymak
Kendini geliştirme konusunda istekli olmak
Kişisel bakım ve hijyenine dikkat etmek
Makine, cihaz ve aparatların limitlerini zorlamamak, limitleri dâhilinde çalışmak
Meslek etiği ve yasal düzenlemelere uygun davranmak
Mesleki gelişim için araştırmaya istekli olmak
Programlı ve düzenli çalışmak
Sorumluluklarını bilmek ve zamanında yerine getirmek
Süreç kalitesine özen göstermek
Talimat ve kılavuzlara uymak
Tehlike ve risk durumları konusunda duyarlı olmak ve ilgilileri bilgilendirmek
Temizlik, düzen ve işyeri tertibine özen göstermek
Yeniliklere açık olmak ve değişen koşullara uyum sağlamak
Yetkisinde olmayan işlemler hakkında ilgilileri bilgilendirmek
Zamanı verimli bir şekilde kullanmak
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 39
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
3. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE BELGELENDİRME
Biyolog (Seviye 6) meslek standardını esas alan ulusal yeterliliklere göre belgelendirme amacıyla
yapılacak ölçme ve değerlendirme, gerekli şartların sağlandığı ölçme ve değerlendirme merkezlerinde
yazılı ve/veya sözlü teorik ve uygulamalı olarak gerçekleştirilecektir.
Ölçme ve değerlendirme yöntemi ile uygulama esasları bu meslek standardına göre hazırlanacak
ulusal yeterliliklerde detaylandırılır. Ölçme ve değerlendirme ile belgelendirmeye ilişkin işlemler
Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği çerçevesinde yürütülür.
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 40
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Ek: Meslek Standardı Hazırlama Sürecinde Görev Alanlar:
1. Meslek Standardı Ekibi (Alfabetik Sıralı)
Tarık PATIHAN, Biyolog, Biyologlar Dayanışma Derneği Başkanı, Ankara
Çiğdem EKİN, Biyolog, Biyologlar Dayanışma Derneği Genel Sekreteri, Ankara
Kürşad GÖZ, Biyolog, Biyologlar Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, Ankara
Hayrünnisa SALDIROĞLU, Danışman, DACUM Moderatörü, EDUSER, Ankara
M. Selcen AVCI, Danışman, DACUM Moderatörü, EDUSER, Ankara
2. Teknik Çalışma Grubu Üyeleri (Alfabetik Sıralı)
Kadir BAŞAR, Biyolog, Sağlık Bakanlığı, Ankara
Abdülgaffur BELİKTAY, Biyolog, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ankara
Hayrettin BEYHAN, Biyolog, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ankara
Hüseyin DEMİRCAN, Biyolog, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara
Çiğdem EKİN, Biyolog, Sağlık Bakanlığı, Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma
Hastanesi, Ankara
Kürşad GÖZ, Biyolog, Özel Sektör, Ankara
Mehmet GÜRER, Biyolog, Edirne Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Edirne
Behiye HACIŞAHİNOĞLU, Biyolog, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Kurum
Tabipliği, Ankara
Prof. Dr. Abdullah HASBENLİ, Biyolog, Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölüm
Başkanı, Ankara
Prof. Dr. Hayri DUMAN, Biyolog, Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Ankara
Vicdan KARAKAYA, Biyolog, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara
Nesibe KAYAALP, Biyolog, Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü,
Ankara
Ferra KILINÇ, Biyolog, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara
Ayşe ÖZGÜL ARVAS, Biyolog, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ankara
Tarık PATIHAN, Biyolog, Biyologlar Dayanışma Derneği Başkanı, Ankara
Sevinç SAZAK, Biyolog, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği
Müdürlüğü, Ankara
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 41
Biyolog (Seviye 6)
Ulusal Meslek Standardı
………………. / …………. / 00
Referans Kodu / Onay Tarihi / Rev. No
Alper UZ, Biyolog, Adli Tıp Kurumu Ankara Grup Başkanlığı Biyoloji İhtisas Dairesi,
Ankara
Kadir ÜSTÜNDAĞ, Biyolog, DSİ Genel Müdürlüğü, Ankara
3. Görüş İstenen Kişi, Kurum ve Kuruluşlar (Alfabetik Sıralı)
4. MYK Sektör Komitesi Üyeleri ve Uzmanlar
5. MYK Yönetim Kurulu:
© Mesleki Yeterlilik Kurumu, 2015
Sayfa 42