BALIK İMMUNİZASYONUNDA KULLANILAN DNA AŞILARINA GENEL BİR BAKIŞ FISH IMMUNIZATION USED OF DNA VACCINES AN OVERVIEW Yasemin ÇİÇEK Yasemin ÇİÇEK Elazığ Su Ürünleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, ELAZIĞ Elazığ Su Ürünleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, ELAZIĞ E-mail: [email protected] E-mail: [email protected] -Abstract-Bildiri Özeti- In recent years, fish farming has become a rapidly growing sector and almost half the Son yıllarda balık yetiştiriciliğin hızla büyüyen bir sektör haline gelmesi ve dünya nüfu- world’s population as fish meal from start to consume fish have started to develop a strategy sunun hemen hemen yarısı balığı yemek olarak tüketmeye başlamasından itibaren balığı for protection from disease The losses to be minimized and healthy fish can be grown hastalıktan koruma stratejileri geliştirilmeye başlanmıştır. Kayıpların en aza indirgenme- considered as the backbone for a growing industry at this rate. Vaccination is the most si ve sağlıklı balıklar yetiştirilebilmesi bu hızda büyüyen bir sektör için belkemiği olarak important one of the methods of protection, safe and effective vaccination is very important nitelendirilebilir. Koruma yöntemlerinden en önemli olanı aşılama olup, güvenli ve etkili for sustainable aquaculture. In the 1970s the first fish vaccination against bacterial diseases aşılama sürdürülebilir yetiştiricilik için oldukça önemlidir. İlk balık aşılaması 1970’lerde in Atlantic salmon was implemented and has been used widely in the late 1980s. The Atlantic salmon balıklarında bakteriyel hastalıklara karşı uygulanmıştır ve 1980’lerin so- first licensed vaccine Yersinia ruckeri against, which was released in 1976. Then Vibrio nunda yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. İlk lisanslı aşı Yersinia ruckeri’ye karşı olup, anguillarum and Aeromanas salmonicida to develop a vaccine against. In the recent period, 1976’da piyasaya sürülmüştür. Daha sonra Vibrio anguillarum ve Aeromanas salmonicida’ya following the development of the technology of DNA vaccines, has started to increase karşı aşı geliştirilmiştir. Son dönemde teknolojinin gelişmesini takiben DNA aşıları önem in importance. DNA vaccination is based on refers to the gene encoding the antigen as kazanmaya başlamıştır. DNA aşılaması temel olarak aşı antijeni kodlayan gen yerine kendi a vaccine encoding self-antigens next of antigen expression by the host cells inoculated antijenini kodlayarak sonraki antijen ekspresyonunun aşılanmış konak hücreleri tarafından provides for strengthening the immune system. These vaccines have been developed more yapılmasını sağlayarak immun sistemi güçlendirmesine dayanır. Bu aşılar daha çok viral as a precaution against viral diseases. Microgram amounts of DNA containing a single hastalıklara karşı önlem olarak geliştirilmiştir. Mikrogram miktarlarda DNA içeren tek doz dose intramuscular injection, especially in economically important of which some viruses, intramusculer enjeksiyon özellikle ekonomik açıdan önemli olan bazı virüslerde ki bunlar; IHNV, IPNV and VHSV is fast and provides long-lasting protection. However, other fish IHNV, IPNV ve VHSV olup hızlı ve uzun ömürlü koruma sağlar. Ancak diğer balık patojen- pathogens provides limited protection. lerine karşı sınırlı bir koruma sağlamaktadır. Bu çalışmada DNA temelli aşılar yeni geliştirilen yöntemler doğrultusunda incelenip temel In this study, DNA-based vaccines examined in accordance with the newly developed method will be compared with the basic vaccination methods. aşı yöntemleri ile karşılaştırması yapılacaktır. Keywords: Fish, Disease, Vaccination, DNA Anahtar Kelimeler: Balık, Hastalık, Aşılama, DNA 408 409