Trigonometriyi Öğrenmek Artık Daha Kolay

advertisement
Trigonometriyi Öğrenmek Artık Daha Kolay
Betül ÖZER*
Matematik dersi diğer derslere oranla daha soyut bir derstir.Bu yüzden
öğrenciler bu dersi anlarken daha doğrusu anlamaya çalışırken birtakım zorluklar
yaşarlar. Matematiği birazcık da olsa somut bir hale getirmeye çalışmak öğrencilerin
bu derse daha çok ilgi duymalarını sağlayacaktır. Mesela prizmaların ve küpün
hacmini hesaplama konusunda bir kalıp peynir getirip, peynirin bir kısmını çıkararak
geriye kalan hacmi hesaplatmak öğrencilerin daha çok ilgisini çekecektir.Bu sayede
bizzat olayın içinde olarak konuyu daha iyi kavrayacaklardır.Ben çoğumuzun bildiği
belki de şimdi sizlerle paylaştıktan sonra öğreneceği ve çok sıkıntı yaşanılan bir konu
üzerinde bir takım uygulamalardan bahsetmeye çalışacağım.8.sınıfın ikinci dönem
konularından olan trigonometri konusu çocukların en çok karıştırdıkları konulardan
bir tanesidir. Örneğin öğrencilerin sıklıkla yaşadığı;
“Kosinüsün formülü neydi ki karşı dik kenar bölü hipotenüs mü yoksa komşu dik
kenar bölü hipotenüs mü?”
şeklindeki bir karışıklığı önlemek için öğrencilerinize bir arabul levhası
yaptırabilirsiniz. Öğrencileriniz bu levha sayesinde sinüs, kosinüs, tanjant ve
kotanjantın nasıl ifade edildiğini daha rahat kavrayacaklardır.
Trigonometri de öğrencilerin zorluk çektiği bir diğer konu sinüs, kosinüs, tanjant
ve kotanjantın özel açılardaki değerleridir.Birçoğumuzun bildiği gibi öğrencilerinize
*
5
Matematik Öğretmeni, Atatürk Ortaokulu / GİRESUN
parmakla özel açıların sinüs ve kosinüs hesabını yaptırabiliriz.Peki nasıl mı?
Bunun için öncelikle parmaklarımızı tanımamız
gerekir.
Başparmağımız 0º, işaret parmağımız 30º, orta
parmağımız
45º,
parmağımız
yüzük
da
parmağımız
90º‟yi
60º
temsil
ve
serçe
etmektedir.
Parmaklarımızın hangi derecelere sahip olduğunu iyice
kavradıktan sonra sinüs için bilmemiz gereken formül
şudur:
Sin=
√
Mesela Sin 30º‟u hesaplamak için 30º ye denk gelen parmağımızı kapatıyoruz ve
başparmaktan başlayarak kapattığımız parmağa kadar sayıyoruz. Sonucun bir parmak
olduğunu görüyoruz.Formüle şu şekilde yazıyoruz.
sin 30º =
√
=
dir.
Benzer şekilde bir de sin 60º‟ yi hesaplayalım. Öncelikle 60 º ye denk gelen
parmağımızı kapatıyoruz ve başparmak yönünden başlayarak kapattığımız parmağa
kadar sayıyoruz ve başlangıçta belirttiğimiz formüle seçilen parmak sayısını yazıyoruz.
60º‟yi kapatınca seçilen parmak sayısının üç olur. Formülde yerine yazınca
sin 60º =
√
oluyor. Görüldüğü üzere paydadaki 2 her zaman sabit kalıyor.
Kosinüste ise formül yine aynı ama bu sefer kapattığımız parmağın ters
yönündeki
parmakları
sayıyoruz.Sinüste
kapattığımız
parmağın
sağındaki
parmaklarısayarken kosinüste solundaki parmakları sayıyoruz.Yani formül
cos=
√
şekline dönüşüyor.
Mesela kosinüs 30º u hesaplamak için 30º ye denk gelen parmakları kapatıyoruz
6
ve bu sefer serçe parmak yönündeki parmakları sayıyoruz ve formülde yerine
yazıyoruz.
cos 30º=
√
dir. Şimdi de benzer şekilde cos 60º‟nin değerini hesaplayalım.
cos 60º=
√
=
dir.
tan x =
ve cot x =
formülünde parmakla hesapladığımız sinüs ve kosinüs değerini istenilen tanjant ve
kotanjant özel açısına göre yerine koyup istenilen değerleri bulabiliriz.
Özel açılarda sinüs, kosinüs, tanjant ve kotanjant değerlerini hesaplamanın bir diğer
yolu da dik üçgende özel açıların özelliklerini kullanmaktır. 30º, 60º ve 90º özel dik
üçgeninde şu şekilde trigonometrik oranlar bulunabilir:
30º, 60º ve 90º özel dik üçgeninde 30º nin karşısına 1
yazarsak 60°‟nin karşısındaki uzunluk 1‟in √
katı ve
90°‟nin karşısındaki uzunluk 30°‟nin karşısındaki
uzunluğun 2 katıdır.Bu özellikten faydalandıktan
sonra biz arabul levhasından dik üçgende sinüs,
kosinüs.tanjant
ve
kotanjant
formüllerini
öğrenmiştik.Artık sin 30°, sin 60°, cos 30°, cos 60°, tan 30°, tan 60° ce cot 30° ve cot 60°
oranlarını bulabiliriz.
45°, 45° ve 90° özel dik üçgeni için ise şu özellikleri kullanarak
trigonometrik oranları bulabiliriz:
45º, 45º ve 90º özel dik üçgeninde 45º‟lerin karşısına 1
yazarsak 90°‟nin karşısındaki uzunluk 1‟in
katıdır.Bu özellikten faydalandıktan sonra biz arabul
levhasından dik üçgende sinüs, kosinüs.tanjant ve
kotanjant formüllerini öğrenmiştik.Artık sin 45°, cos
45°, tan 45° ve cot 45° oranlarını bulabiliriz.
7
Öğrencilerle trigonometriyi bu şekilde öğrenmek hem dersi daha eğlenceli
olmasını
sağlayacaktır
hem
de
kalıcı
öğrenmelere
yardımcı
olacaktır.
8
Download