TÜRKÇE TESTİ 1. 8. Öncülde verilen “çekirdek” gerçek anlamından sıyrılıp mecaz anlam ifade edecek şekilde kullanılmıştır. Seçeneklere baktığımızda A’da “kabuk” ve “çekirdek” kelimeleri gerçek anlamını kaybedip çevresiyle ilgisini kesmek anlamında kullanıldığından mecaz anlamı kazanmıştır. I. cümlede, şairin şiirlerinde okuyucuya yeni bir heyecan hissettirmiş olması olumlu bir eleştiridir. Cevap B Cevap A 2. 9. Altı çizili söz grubunda söylenmek istenen insanların ürettiği her şey kültürünü oluşturan bir unsurdur, toplum aynı zamanda ürettiği kültürün yaratıcısıdır; demek istiyor. Bundan dolayı altı çizili söz grubunu E seçeneği karşılamaktadır. • “olarak” zarf - fiil, “uyguladığı” sıfat - fildir. (B seçeneği) • “ayırt edilmesi”, yardımcı eylemle kurulan birleşik sözcüktür. (C seçeneği) Cevap E Parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen çocukların anne-babalarının sınırladığı alanlarda hapsolmasıdır. Ailelerin nüfuzunun yettiği yere kadar çocuklarına karışması anlamı çıkarılabilir. Bu da bizi D seçeneğine yani çocukların ailelerin kontrolünden çıkamadığı anlamına ulaştırır. Cevap D 4. I. cümlede sert tepki, olumsuz eleştiri; III. cümlede yakalamış olabilir, fark etmek; IV. cümlede gözüne çarpan, dikkat etmek; V. cümlede isminin zedelenmesi, şöhretinin olumsuzluğu anlamında kullanılmıştır. • “bilim açısından” isim tamlamasındaki “açısından” tamlananı “-sı” 3. tekil iyelik eki almıştır. Parçada “-(i)di, -(i)miş, -(i)se” ek fiillerini alan fiil olmadığı için D seçeneği yoktur. Cevap D HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI 3. Cevap B 5. • “açmak” fiiline getirilen “-ı” eki “ç” sesini yumuşatmadığı için ünsüz değişimine aykırıdır. (A seçeneği) 10. “Üzücü” kelimesi “üzmek” fiil kökünden “-ücü” fiilden isim türeten yapım eki ile oluşturulmuştur. Daha sonra bu kelime “şey” belgisiz adılını niteleyerek sıfat tamlaması kurmuştur. Cevap D “Sözcüklerine başkalarının sesi sinmemek” ifadesi şairin kendine has bir anlatım tarzı olduğunu gösterir. Aynı zamanda yazarın kendine has dil kullanımı (biçem) olduğuna da ulaşılır. Yazar kimseyi taklit etmediğine göre orijinalliği (özgünlük) yakalamıştır. Dili şahsi, kendine göre kullanan bir yazar “özneldir.” Öncülde yazarın ifadelerinde çelişmediği (tutarlılık) ile ilgili bir bilgi verilmemiştir. 11. Öncülde verilen cümlenin ögeleri kurmuş / Yüklem Yazar / Özne (Kim?) Cevap A Yapıtlarında / Dolaylı tümleç (Nerede?) 6. Kişinin beklentisinin dışında gelişen olaylar onda hayal kırıklığı oluşturur. Parçada yazarın beklentisi güvendiği kişilerin yanında olmasıdır. Bu durum gerçekleşmediğinden A seçeneğine ulaşılır. Okuru anlam kapısının önünde bekletecek bir dil ve anlatım / Belirtisiz nesne (Ne?) C seçeneğindeki cümlenin ögeleri dinlerdi / Yüklem Cevap A Yaşlı adam / Özne (Kim?) 7. Parçaya göre kişinin sanata yönelmesi sanatın hayata göre kusursuz olmasıyla bağlantılıdır. Buradan hayattaki hoşa gitmeyen durumlara sanat eserinde yer verilemeyeceği yorumu yapılabilir. kızarmış ekmek kokan odada / Dolaylı tümleç (Nerede?) radyo / Belirtisiz nesne (Ne?) Cevap E Cevap C 1 12. I. cümle virgülle bağlanmış iki ayrı cümle bulunduğu için cümle sıralıdır; “yaklaşıyordu” ve “baktı” yüklemlerinin öge ortaklığı olmadığı için bağımsızdır. 14. Ayraçla belirtilen ilk yere özneyi vurgulamak için virgül (,) konmalıdır. İkinci ayraçlı yere ögeyi belirtmek için virgül (,) getirilmelidir. Üçüncü ayraçlı boşluğa cümlede “nasıl” ifadesi ile bir cevap beklendiği için soru işareti (?) konmalıdır. Son ayraçlı yere de cümle “acaba” ifadesiyle soru anlamı kazandığı için soru işareti (?) konmalıdır. III. cümlede bağlaçla bağlanmış iki ayrı cümle bulunduğu için cümle bağlıdır. “doğruldu” ve “baktı” yüklemlerindeki işi yapan “O” öznesi ortak olduğu için bağlıdır. IV. cümlede “-e doğru” ilgeci “pencerenin önüne doğru” ilgeç grubunu kurmuştur. Bu grubun içindeki “pencerenin önü” isim tamlamasıdır. (,) (,) (?) (?) Cevap C V. cümlede “Kilometrelerce uzaktaki” sıfatı hem “anne” hem “kardeş” kelimelerini nitelediği için ortaktır. II. cümlede “üşümüş” ve “dalmıştı” yüklemleri, “neyi, kimi” sorularına cevap vermediği için nesne alamaz. 15. B seçeneğindeki “tasarlıyor” kelimesinde hem ünlü düşmesi hem de ünlü daralması olmuştur. Cevap B tasarlıyor tasarı + la + yor 13. A seçeneği bulunma hâl ekinden sonra “-ki” eki gelirse sıfat olur. ünlü düşmesi ünlü daralması Cevap C ilgi ekinden (-nın) sonra gelen “-ki” eki de ismin yerini tutar ve zamir olur. seninki ilgi eki ilgi zamiri evdeki, sıfat; seninki: zamir olduğu için aynı türde kelimeler değildir. B seçeneği “böyle” kelimesi birinci cümlede ismi belirttiği için sıfat; HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI evdeki dağınıklık 16. I. cümle: Pekçoğumuz x II. cümle: Öyleki x pek çoğumuz 3 öyle ki 3 III. cümle: laboratuar x laboratuvar 3 IV. cümle: hiçkimse hiç kimse 3 x Cevap C böyle bir film sıfat isim hangi? 17. Cümlenin “söylüyorsa” yardımcı yüklemine kadar olan bölümünde özne “hangi yazar” söz öbeğidir. Ancak cümlenin “yapmıyordur” yüklemi ile kurulan ikinci bölümü bu özneyi anlamca ortak alamaz, bu nedenle cümlenin bu bölümünde özne eksikliği oluşmuştur. İkinci cümlede fiilin durumunu belirttiği için zarftır. böyle konuşuyor zarf fiil nasıl? Hangi yazar, yazmanın kolay olduğunu söylüyorsa emin olun o yazar işini doğru yapmıyordur. C seçeneği, birinci cümlede “güzellik” kelimesi bir kavramı karşıladığı için isim, ikinci cümlede “yağmurlu” kelimesi ismi nitelediği için sıfattır. Cevap A yağmurlu bir gün sıfat isim nasıl? D seçeneği, birinci cümlede fakat bağlaçtır. E seçeneği, “hepsini” ve “şeyler” kelimeleri varlıkların yerini tuttuğu için zamirdir. 18. Öncüldeki anlatım bozukluğunun nedeni kelimenin yanlış anlamda bir deyim kullanılmasıdır. “Kaçırmak” kelimesinin yerine “bir şeye sürekli olarak bakmak” anlamına gelen “ayırmayan” kelimesi getirilmelidir. Çünkü bu cümlenin anlamının uygun olan deyim “gözlerini kaçırmamak” değil “gözlerini ayırmamak” deyimidir. Cevap E Cevap A İkinci cümlede yalnız kelimesi, sadece / bir tek anlamında kullanıldığı için edat görevindedir. 2 19. I. cümlede pandanın statüsünün “tehlikeden” “duyarlı”ya geçmesi olumlu bir durumdur. 24. I, II, III, IV ve V. cümlelerde yazarların kitaplarının tanıtımıyla ilgili yapmaları gerekenlerden bahsedilmiştir. VI ve VII. cümlelerde ise yazarın Ankara’daki kitap fuarına katılması ve imza töreni gerçekleştirmesinden bahsedilmiş. VI. cümleden itibaren konu değiştiği için ikinci paragraf bu cümleden başlamalıdır. II. cümlede % 17 ifadesi sayısal bir veridir. III. cümlede IUCN ve Çin Hükûmeti pandaları ve pandanın yaşam alanlarını korumak amacıyla çalışma yaptıkları için amaç - sonuç anlamı vardır. Cevap E V. cümlede Marco Lambertini’nin sözlerine yer verildiğinden alıntıya başvurulmuştur. 25. Parçada I, II, II ve V. cümlelerde Genç Kalemler grubunun dil özelliklerinden bahsedilmiştir. Bu yönden cümleler arasında anlam bütünlüğü vardır. IV. cümlede ise Genç Kalemler’in sanat anlayışlarından bahsedilmiştir. Bu cümle Genç Kalemler’in dil anlayışının anlatıldığı paragrafta düşüncenin akışını bozmaktadır. IV. cümlede geleceğe dair bir plan yapıldığına dair bir ifade, tasarı anlamı yoktur. Cevap D Cevap D 20. Parçada “... edebiyat kelimelere şekil vermektir” tanımlama; Verlain’in cümlesi, alıntılama ve tanık gösterme; Ahmet Hamdi Tanpınar, Orhan Veli ve Oğuz Atay’ın düşünceleri örnekleme olarak gösterilebilir. Metinde benzetmeye başvurulmamıştır. Cevap A • Yeşil sokaklarda dolaşıyorum: B seçeneği • Güneş batıyor, güneşin son sıcaklığı: C seçeneği • Batan güneşin son sıcaklığı (dokunma duyusu): Beş duyunun algıları • 82 saat: D seçeneği Metin hâkim bakış açısıyla değil, kahraman bakış açısıyla yazılmıştır. HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI 21. • Otobüsün hareket etmesi, feribota binmek: A seçeneği Cevap E 22. Parçada gıdalarda bulunan mineral ve elementlerin hücrelerde çeşitli görevler üstlendikleri üzerinde durulmuştu. 26. Cümleler sıralandığında giriş cümlesi II numaralı yargı olduğu görülecektir. Ahşap evlerin onarılmasının, korunmasının olumlu bir gelişme olduğu paragrafın ana düşüncesidir. II. cümleden sonra ahşap evleri bekleyen yangın tehlikesi ve bunun çözümünün itfaiyede görülemeyeceği anlamı taşıyan, IV. cümle gelmelidir. İtfaiyenin neden çözüm olamayacağı V. cümlede açıklandığı için IV. ve V. cümle arasında bir neden-sonuç ilişkisi vardır. V. cümledeki olumsuz durumun çözümü III. cümlede verildiği için bu cümle V’ten sonra getirilmelidir. I. cümle ise sonuç cümlesi özelliği olduğu için parça bu cümle ile sonlandırılmalıdır. II - IV- V- III- I Cevap E 27. Bu parçanın konusunu tespit ederken kendimize “Bu parça ne hakında yazılmış?” sorusunu sorabiliriz. Bu paragrafta insanları, ulaşım imkânlarının gelişmesiyle yüksek rakımlı yerlere kolayca ulaşabildiği ifadesiyle giriş yapılmıştır. Asıl söylenmek istenen de işte bu giriş ifadesinin sonuçlarıdır. Yani parçanın konusu “yüksek rakımla birlikte ortaya çıkan sağlık sorunları”dır. Cevap A I. cümlede gıdaların içerdiği maddelerin listesinden bahsedilmiş. Parçanın bütünlüğü için bu listedeki elementlerin I. cümleden sonra gelmesi gerekiyor. Elementlerin bulunduğu cümle III. cümledir. Yani II ve III yer değiştirirse bütünlük sağlanmış olur. Zaten IV. cümledeki “Bu minerallerin ...” ifadesindeki “Bu”nun karşılığı II. cümledir. 28. Parçada roman yazma koşulu “ritmi korumak” (I. öncül düzenli yazmak) ve yazmaya ara verdiğinde dağıldığı (II. öncül yazmaya yoğunlaşmak) ifadelerine bağlanmıştır. Cevap A 29. “... nedir?” soru kalıbına cevap veren cümle “tanım” cümlesidir. Buna göre I. cümle “yansıtma nedir?” sorusunu karşıladığı için tanım cümlesidir. II. cümledeki “kişinin yenilgilerinin sebebini başkalarına yönlendirmesi” yansıtma mekanizmasının işlevidir. III’te insanların başarısızlıklarını yönelttikleri sebeplere örnekler verilmiştir. Durum tespiti olaylar arasında bağlantı kurarak yorum yapmak veya tahminde bulunmaktır. V. cümlede insanların çevrelerindeki olaylara tepki verip vermemesi ile ilgili bir durum tespiti yapılmıştır. IV. cümlede neden-sonuç ifadesi yoktur. Cevap B 23. Parçada Matrakçı Nasuh’un saraya ne zaman alındığı, adının nereden geldiği, hat sanatındaki ustalığı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Ancak IV. cümlede sarayda oynanan strateji oyunları Matrakçı Nasuh ile ilgili bir cümle olmadığı için bu cümle düşüncenin akışını bozmaktadır. Cevap C Cevap D 3 30. Parçadan yazarın roman yazarı olduğunu ve zaman ilerledikçe sinema dünyasına nasıl girdiğini öğreniyoruz. Yazarın yönetmen olması özgün senaryolar yazmasına bağlanmıştır. Yani yazarın nasıl yönetmen olduğu üzerinde durulmuştur. 36. Parçada, ıhlamurun, çiçeklerinin yaydığı koku için yetiştirildiği söylendiğinden A seçeneğine; bal arılarının besin kaynağı olduğu söylendiğinden B seçeneğine; çay ve şifalı macun elde edilebileceği söylendiğinden C seçeneğine; ağacın uzunluğu, çiçekli olması, hoş kokulu olması gibi özelliklerden D seçeneğine ulaşılabilir. Cevap B Cevap E 31. Parçada bazı romanların neden sıkıcı olduğu üzerinde durulmuş. Paragrafın son bölümünde, romanın sıkıcı olması yazarının kullandığı dilin sıkıcılığına bağlanmıştır. Son bölümden hareketle bir romanda önemli olanın anlatım tarzı olduğu, konunun hiçbir öneminin olmadığı söylenebilir. 37. Verilen parçada I, II, III. cümlelerde genel cümlelerle 17. yüzyıl dahilerinden ve bunlardan biri olan Huggens’in çalışmalarından bahsedilmiştir. IV, V, VI. cümlelerde özele inilip Huggens hakında bilgiler verilmiştir. IV. cümlede “Huggens’in doğum yeri olan Hollanda’dan” bahsedilmesi önceki cümlelere göre genel olmayıp özel yargı olduğundan ikinci paragraf IV. cümleyle başlar. Cevap C Cevap C 32. Metinde insanların harcamalarını yaptıktan sonra geriye kalan paralarını yatırıma dönüştürmelerinin mutluluk olarak adlandırıldığı hatırlatılmış ancak bu durumun mutluluk olmadığı bunun bir algı olduğu söylenmiştir. 38. Paragrafta yeni bir bilgi verilip, öğreticilik ön planda tutulduğundan “açıklamacı” anlatım türü ağır basmaktadır. Cevap C Valentine’in yaşadığı yer olan Roma’da doğmuştur. (B seçeneği) Kapitalizmin gücüyle tüm dünyaya yayılmıştır. (D seçeneği) Aşk ve sevgi soyut kavramlardır. (E seçeneği) Verilen metinde Sevgililer Günü’nün “ne zamandan beri kutlandığı” bilgisi yoktur. HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI 33. Askerden önce evlenmeleri yasak olan gençleri gizlice evlendiren Aziz Valentine’in anılmasıyla Sevgililer Günü ortaya çıkmıştır. (A seçeneği) Cevap E 39. • Nükleer savaş olasılığı, ekolojik yıkım gibi etkenler risk yoğunluğudur. (A seçeneği) • “Çernobil her yerde” ifadesi dünyadaki herhangi bir tehlike durumunda zengin ve yoksulun eşit tehlike altında olduğunu belirtir. (C seçeneği) • Ayrıcalıklı gruplar “savunma grupları oluşturmuşlar, kendi çıkarlarına göre yasal düzenlemeler hazırlamışlardır.” (D seçeneği) • Paragraftaki “küreselleşmiş krizler ve Çernobil her yerde” ifadesi tehlikenin herkes için eşit olduğu bilgisini vermektedir. (E seçeneği) Cevap C • Parçada modern hayatın değerlerini karşılayan cümle yoktur. 34. Metinde III öncüle “... bir taraftan da teknolojinin imkânları yeniden insanın emrine verilerek ihtiyaçları karşılanmaya çalışır.” ifadesinden; IV. öncüle ise “Birinci Dünya Savaşı sonrası gerek Avrupa’da gerekse dünyada yeni bir huzur dönemi oluşturma gayesi görülür.” ifadesinden ulaşılabilir. Parçada I ve II. öncüle ait bilgi verilmemiştir. Cevap B 40. Parçaya göre risk yoğunluğu, her insanı ayrım yapmadan etkileyebilecek küresel tehlikeler olarak ele alınmıştır. Metinde geçen risk yoğunluğunu oluşturan tehditler “nükleer savaş, ekolojik yıkım, engellenemeyen nüfus patlaması”dır. Öncülde bunlar I ve II numaralı ifadelerdir. Cevap D 35. I. cümlede “.... 19. yüzyılın başlarında oluşmuş” ifadesiyle A seçeneğine ulaşılır. II. cümledeki “... büyük şehrin bir çöküntü bölgesi” ifadesi şehrin şu anki hâliyle ilgili bir bilgidir. Bundan dolayı B seçeneğine de ulaşılır. III. cümle, II. cümledeki duruma ilişkin tespitlerin devamıdır. C seçeneğine ulaşılır. V. cümledeki “seçkin oturaklı nüfusun” azalıp şehirlileşen kültürün karmaşasının yaşanması zaman içindeki olumsuz değişimi gösteren bir bilgidir, E seçeneğine ulaşılır. D seçeneğindeki “semtin isminin yönetim tarafından değiştirildiği bilgisi”ne IV. cümleden ulaşılamaz. Cevap B Cevap D 4 SOSYAL BİLİMLER TESTİ 1. 9. Tarihi olaylarda yer, neden ve sonuç ilişkisi tekrar yaşanabilir. Ancak zaman faktöründen dolayı, tarihî bir olayın tekrar etmesi mümkün değildir. Cevap A Rusya’nın sıcak denizlere ulaşmak amacıyla; Balkanlardaki Ortodoksları Panislavizm propagandası ile Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklandırmıştı. Nitekim 1877-78 Osmanı - Rus Savaşı da bu yüzden çıkmış, Sırbistan, Karadağ ve Romanya da bağımsız olmuşlardı. Cevap B 2. Verilen öncüllerin tamamı, hayvancılığa dayalı bir ekonomik anlayışın Türkler üzerindeki etkileri ile ilgilidir. 10. Fransız ihtilali sonucu milliyetçilik akımları ile Sanay inkılabı sonucu ortay açkıan hammadde ve pazar rekabeti I. Dünya Savaşı’nın çıkmasında etkili olmuştur. Reform ise 16. yüzyılda din alanında yapılan düzenlemelerdir. Cevap E 3. Hz. Ömer Dönemi’nde İslam devlet teşkilatlanmasında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Ancak devlet teşkilatlanması tamamlanmamış, değişik dönemlerde gelişerek devam etmiştir. Cevap A 4. Verilen öncüller genelde Selçukluların hoşgörü politikası ile ilgilidir. Ancak Selçuklular tüm Hristiyan dünyası üzerinde söz sahibi değildirler. Cevap C 5. Ankara Savaşı sonrasında Anadolu’da birçok Türkmen Beyliğinin kurulması, Anadolu’da Türk siyasi birliğinin bozulduğuna kanıt olarak gösterilebilir. Cevap B HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI Cevap A 11. I. Dünya Savaşı öncesi, İtilaf Devletleri yaptıkları gizli antlaşmalar ile İzmir ve çevresini İtalya’ya vereceklerini vaadetmişlerdi. Ancak I. Dünya Savaşı sonrasında bu bölgenin Yunanistan’a verilmesi, İtalyan ve diğer İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıklarına neden olmuştur. Cevap A 12. Erzurum Kongresi ile Doğu’daki Ermeniler ile Karadeniz’deki Pontus Rumlarının zararlı faaliyetleri engellenmek istenmiştir. Cevap D 6. Mukataların, mültezimlere sürekli ihale edilmesinin nedeni, devletin düzenli vergileri sürekli hâle getirerek, hazineye daha fazla gelir getirmesiyle ilgilidir. 13. Saltanat, 1 Kasım 1922’de kaldırılmıştır. Dolayısıyla 23 Nisan 1920’de açılan TBMM’ye karşı çıkan isyanlarda Saltanatın kaldırılmasının bir rolü yoktur. Cevap C 7. Tımar sisteminin bozulması tarımsal üretimle ilgilidir, ticari faaliyetlerle herhangi bir ilgisi yoktur. Ancak İngiliz tüccarlara düşük gümrük tarifesi ile ticaret yapma hakkı tanıyan Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi ve İpek - Baharat yollarının önemini kaybetmesi Omanlı tüccarlarını olumsuz etkilemiştir. Cevap E 14. Mustafa Kemal Paşa, IX. Ordu Müfettişliği ile Samsun ve çevresindeki silahların toplanıp, asayişin sağlanması ile görevlendirilmişti. Böylece İtilaf Devletleri’nin, Mondros’un 7. maddesine göre “bir bölgede karışıklık çıkarsa işgal edilecektir.” tezleri engellenmek istenmiştir. Cevap D 8. Osmanlı Devleti, Tanzimat Fermanı’nı ilan ederek Avrupalı devletlerin azınlıkları bahane ederek Osmanlı içişlerine karışmasını engellemeyi ve Fransız İhtilali sonucu ortaya çıkan milliyetçilik isyanlarını önlemeye çalışmıştır. Ancak Tanzimat Fermanı’nı ilan etmesine rağmen her iki durum devam etmiş, dolayısıyla Tanzimat Fermanı amacına ulaşamamıştır. Cevap E 15. Ölçü ve tartı birimlerinin değiştirilmesi, Avrupa devletleri ile ticari ve ekonomik alanda bütünlük sağlamaya yöneliktir. Cevap A Cevap D 5 16. Yerçekimine bağlı olarak Dünya’yı çepeçevre saran gaz küreye atmosfer denir. Bu durumda gazların Dünyanın çevresine tutunmasını sağlayan temel etken yerçekimidir. Ayrıca atmosferi oluşturan gazlar yerçekiminin etkisine bağlı olarak ağırlıklarına göre sıralanmıştır. Ağır gazlar alt katmanlarda yer alır. Yerden yükseldikçe yerçekiminin etkisi azaldığı için gazların yoğunluğu azalır. 21. Güneşin doğuşu ile birlikte enerji kazanımı başlar. Öğle vaktine kadar enerji kazanımı sürekli artar. Öğleden sonra (12.00 - 14.00 arası) enerji kazanımı en yüksek seviyeye ulaşır tekrar azalmaya başlar. Güneşin batmasıyla birlikte enerji kazanımı son bulurken enerji kaybı başlar. Cevap D Cevap D 22. Epirojenik hareketler karanın toptan yükselmesi veya alçalmasıdır. Bu hareketler sonucunda deniz ilerlemesi veya deniz gerilemesi yaşandığı için kıyı çizgisinin yeri değişir. Ancak horst ve grabenler ile kıvrım dağları epirojenez sonucunda değil orojenez sonucunda oluşur. 17. Küre üzerinde meridyenler paralelleri dik keserek kutup noktalarını birleştirdiği varsayılan yaylardır. Silindir projeksiyonla çizilmiş bir haritaya bakıldığında paraleller ile meridyenler arasındaki açının yine 90° olduğu gözlemlenir. Açı değeri korunduğu için silindir projeksiyonla çizilen haritalar şekil koruyan yöntem ile çizilmiştir. Cevap A 23. Orta Asya’dan göç eden Türklerin büyük bir kısmı batıya göç etmiştir. Batıya gidenler iki kola ayrılmıştır. Cevap C Hazar Denizi’nin kuzeyinden Avrupa’ya Hazar Denizi’nin güneyinden Kuzey Afrikaya yönelmiştir. Bu nedenle B seçeneğinde verilen batıya gidenler Hazar Denizi’nin güneyinden Amerika’ya değil, Afrika’ya olmalıdır. 18. K yönünde ilerlendiğinde Ekvatora yaklaşıldığı için gece-gündüz süreleri arasındaki fark azalır. L yönünde ilerlendiğinde paralel derecesi değişmediğinden çizgisel dönüş hızıda değişmez. Yerçekimi kuvveti kutuplardan Ekvator’a doğru azalır. N yönünde gidildiğinde Ekvator’a yaklaşıldığı için yerçekimi azalır. Ekvator’dan kutuplara doğru şafak ve gurub süreleri uzar. P yönünde gidildiğinde Ekvator’dan uzaklaşıldığı için şafak ve gurub sürelerinin uzaması gerekir. Cevap B HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI Kuzey Yarımkürede kutba doğru gidildikçe kutup yıldızının görünüm açısı büyür. M yönünde Kuzey Yarımkürede ve kuzeybatıya doğru gidildiğinde kutup noktasına yaklaşılır. 24. 1970 yılı piramidinin tabanı geniş iken tavan kısmı dardır. Yani doğum oranları yüksek olduğu için çocuk ve genç nüfus oranı fazla iken yaşlı nüfus oranı azdır. 2015 yılı piramidinin ise tabanı daralmış iken tavan kısmı genişlemiştir. Yani doğum oranları azaldığı için çocuk ve genç nüfus oranı azalırken yaşlı nüfus oranı artmıştır. Dış göç ülkelerin nüfus yapısında belirgin etkiye sahip değildir. Cevap E Cevap E 25. Haritada gösterilen taralı alanlar subtropikal çöller ve çevresini ( 30° enlemleri) göstermektedir. Bu çöl alanları ve yakın çevresinde belirgin bir yağış rejimi yoktur. Yağışın ne zaman düşeceği belli değildir. Ayrıca yağış miktarı çok azdır. Bu nedenle C seçeneğinde verilen “yağış rejimi düzenlidir” ifadesi dışındaki ifadelerin tamamı doğrudur. 19. Şekilde gösterilen noktaların meridyeni veya boylamı aynıdır. Sıcaklıkları yıl boyunca aynı olamaz. Çünkü sıcaklığı belirleyen enlem ve özelkonum koşullarıdır. Ekinoks tarihleri dışında gece-gündüz süreleri aynı olamaz. Çünkü bu durum enleme bağlı olarak değişir. Çizgisel hızları da farklıdır. Çünkü enlemleri farklıdır. Gündüz süreleri değiştiği için ekinoks tarihleri dışında güneşin doğuş saati farklıdır. Ancak bu noktalar aynı meridyen üzerinde olduğu için yıl boyunca yerel saati ve öğle vakti aynıdır. Cevap C 26. İnsanlar yerleşik hayata geçmeden önce besin ihtiyacını avcılık ve toplayıcılıkla karşılamaktaydı. Bu nedenle Avcılar yerleşik hayattan öncesinde de vardı. Ancak zanaatkârlar, yöneticiler, din adamları ve savaşçılar yerleşik hayattan sonra ortaya çıkmıştır. Cevap B 20. I. şekilde eğimin az olduğu kıyılarda akarsuyun deniz içinde yapmış olduğu biriktirme ile oluşan delta, II. şekilde dağdan gelen ve eğimin azaldığı eteklerde biriktirme ile oluşan birikinti konisi gösterilmiştir. Biriktirme şekillerinin oluşabilmesi için eğimin azalmasına bağlı olarak akarsuyun taşıdığı materyalleri taşıyamadığı için biriktirmesi gerekir. Cevap D 27. Dünya genelinde en fazla ticaret Kuzey Atlantik yolu ile gerçekleştirilmektedir. Bu yol Avrupa ile Kuzey Amerika arasındaki ticaretin yapıldığı yoldur. Haritada I numara ile gösterilmiştir. Cevap B Cevap A 6 28. Parçada mükemmel bir devletin sadece hayali olacağı belirtilmiştir. (II) Bilimin ilerlemesinde eklenme değil, önceki çalışmaların hükümsüz kalmasının söz konusu olduğu (I), çatışmalardan ve yıpranmalardan geçilen (III) bir süreç olduğu anlatılmıştır. 37. Verilen şiirde doğru tevekkül anlayışına dikkat çekilmiştir. Dolayısıyla kışı huzurlu geçirmek için gerekli odunu kömürü hazırlamadan kış mevsiminin sıcak geçeceğini düşünen köylü tevekkül anlayışına uygun davranmamıştır. Cevap E Cevap B 38. Hz. Ömer’in verdiği “Oradan uzak durmak da kaderdir.” cevap ile B seçeneğindeki şiirde geçen “kader deme kaderin üstünde bir kader vardır” mısraı birbirleriyle örtüşen ve birbirilerini tamamlayan cümlelerdir. 29. Parçaya göre, sanattaki güzellik ile doğadaki güzellik uyuşmayabilmektedir. Bu durumda güzellik sanatçının yaratacağı bir şeydir ve sanatçı eserine doğayı olduğu gibi yansıtmaz. Cevap B Cevap D 39. Verilen kavramlarla seçeneklerdeki ayetler aşağıdaki gibi eşleştirilince C seçeneğinin boşta kaldığını görürüz: 30. Parçada tutarsızlığın bazen işe yaradığı anlatılmaktadır. İnsanlığın ilerlemesinde bazı kararsız ya da tutarsız tavırların etkili olduğu belirtilmiştir. Cevap B 31. Pragmatizm faydacılık demektir. Bilginin değerini işe yaramasına, problemleri çözmesine bağlar. A) “...Bir canlıya ömür verilmesi de onun ömründen azaltılması da mutlaka bir kitaptadır. Şüphesiz bunlar Allah’a kolaydır.”(Ecel ve Ömür) B) “…İyilik ve (Allah’ın yasaklarından) sakınma üzerinde yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerine yardımlaşmayın…”(Hayır ve Şer) C) “Allah’a (azabından) korkarak ve (rahmetini) umarak dua edin. Muhakkak ki Allah’ın rahmeti çok yakındır.” D) “Yeryüzüne dağılın ve Allah’ın lütfundan nasibinizi arayın…”(Rızık) E) “Başarım ancak Allah’ın yardımı iledir. Ben sadece ona güvenip dayanıyor ve her zaman, her konuda ona yöneliyorum!”(Başarı ve Başarısızlık) 32. Parçada felsefenin sadece ussal (akılsal) bir etkinlik olmadığı, istikrarın olmadığı yerlerde yaygın olarak üretilen bir etkinlik olduğu, toplumu dönüştüren dinamiklerden gösterilebileceği anlatılmıştır. Bu da eyleme dönük olduğunu gösterir. Cevap A HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI Cevap C 33. Felsefe olgusal olarak kanıt ileri süremez. Bu bilimin özelliğidir. Felsefe rasyonel bir etkinliktir ve temellendirmelere yani gerekçelendirmelere dayalıdır. Cevap C 40. Verilen seçeneklerde ibadet kavramının en kapsamlı tanımı olarak, “kişinin Allah’ın rızasını kazanmak için yaptığı her türlü faaliyet”cümlesi gösterilebilir. Cevap A Cevap D 34. Felsefi Antropoloji genel olarak “İnsan nedir?” sorusuna yanıt arayan, idrak, dil, insanın özü gibi süreçleri ele alan felsefe disiplinidir. Cevap D 35. Platon’un idealar kuramına göre en üstteki idea iyi ideasıdır. Ahlaki eylemin belirleyicisidir. Cevap D 36. Verilen fotoğrafta bir labirentte yol arayışında olan bir kişi vardır. Kişi akıl ve mantığını kullanarak yani iradesiyle ve gayretiyle bir çıkış yolu bulabilir. Bu fotoğraf göz önünde bulundurulduğunda kader inancıyla bağlantılı bir kavram olan “rızık” ile ilgili “rızık, kişinin gayretleriyle doğru orantılı olarak artar veya eksilir” sonucuna ulaşabiliriz. Cevap E 7 TEMEL MATEMATİK TESTİ 1. 1 − 0, 9 d1 − 4 −1 5 −1 9−0 n = 1− $d n 9 9 9 9 = 1 − 1$ 5 4 =− 5 4. a b c 7 95 xy xy iki basamaklı olduğundan Cevap C 10 ≤ xy < 95 Ayrıca 95,5 in tam katı ve (abc7) nin 5 ile bölümünden kalan 2 olduğundan (xy) nin de 5 ile bölümünden kalan 2 olur. Yani y = 2 ya da y = 7 olmalıdır. 12, 17, 22, 27, 32, 37, ……, 82, 87, 92 17 tane 2. Cevap D 0,1 + 0,11 + 0,111 + 0,1111 + …… 50 tane 0,1 0,1 1 5. 0,1 1 1 0,1 1 1 1 0,1 1 1 1 ……………1 0,1 1 1 1 ……………1 . 1 + 0,1 1 1 1 ……………1 . 1. 1 …, ………… 6 5 4 3 2 0 9 8 7 6 4 3 2 1 Son 15 rakamın toplamı 65 tir. HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI 9 ile bölümünden kalan 7 olduğundan; ……… 50 tane 24! n 8 = c = 3 iken c = 8 iken a b 2 3 a b 2 8 a + b + 2 + 3 = 9k + 2 a + b = 9k + 7 a + b + 2 + 8 = 9k + 7 a + b = 9k – 3 6 15 2 11 (a + b) nin alabileceği en büyük değer 15 tir. Cevap B 3. (a b 2 c) sayısının 5 ile bölümünden kalan 3 ise c = 3 ya da c = 8 olmalıdır. Cevap B 24! 3n 6. 2 3 a=4 3 (3 a ) 24 2 12 2 6 2 3 2 1 12 = (4 3 ) 12 a4 = 33 = 27 dir. Cevap B 24! in içinde 22 tane 2 vardır. n ∈ N olduğundan 3n = 21 alınır. n nin alabileceği en büyük değer 7 dir. 0 ≤ n ≤ 7 ise 0 + 1 + 2 + …= +7 7. 7$8 = 28 2 Cevap E 6 5 4 3 2 ^ x − 1 h ( x + x + x + x + x + 1) x −1 = 5 4 3 2 5 4 3 2 x + x + x + x + x +1 x + x + x + x + x +1 Cevap B 8 8. 4 = 21 olduğundan 5a 2 15 a – 4 = 105 a dır. 12. 3a – –1 ½ –x –1 ≥ – x + 2 –1 ≥ 2 (bu aralıktakiler sağlamaz.) 2 4 15a − 4 105a = = = 35 tir. 3a 3a 3a 5a − x +1 $ x − 2 Cevap D Ç$K =< 2 x + 1 ≥ –x + 2 2x ≥ 1 1 x$ 2 x+1≥x–2 1≥–2 (Bu aralıktaki tüm sayılar sağlar.) 1 , 3) 2 Cevap E 9. x < y ve x = y olduğundan y = –x tir. x – 2x + z = 6 2x – x + 3z = 10 –x+z=6 + x + 3z = 10 4z = 16 z=4 ise 13. 10. H $ O = 2 1 1 + x1 x2 2x1 $ x 2 = x1 + x 2 = 2 13 − 168 $ 13 + 168 = 2 $ 13 − 168 = = = HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI Cevap B A = 6− 1, 3g B = 51 , 5g Aı A –1 3 1 ı 5 B B + A = 63 , 5g ı Cevap D 13 − 168 + 13 + 168 2 13 − 2 42 + 13 + 2 42 14. 2 ^ 7 − 6h + ^ 7 + 6h f A 2 2 7 1 7 A 1 1 2 2 3 3 4 4 Cevap A (2, 2x – y), (5x – 6y, 3) ∈ f ve f birebir ve örten olduğundan – 11. x ∈ R I. –x = –(–) = (–) . (+) = (–) 6 –3 2x – y = 4 ve f(3) = 3 5x – 6y = 3 olmalıdır. 2x – y = 4 + 5x – 6y = 3 –7x = –21 x=3 y=2 x + y = 5 olur. –6 6 f(2) = 4 –3 II. (–x) = (+) = (+) III. (–x)5 = (+)5 = (+) Yalnız I negatiftir. Cevap A Cevap C 9 15. f(x) = (a + 1) x3 + bx2 – 2bx + 4x2 + 6x – a + 4 20. 3 keçi ↔ 1 koç 60 keçi ↔ 20 koç f(x) = (a + 1) x3 + (b + 4)x2 + (6 – 2b) x + (4 – a) 0 Sürünün değeri 60 keçi kadar azalmış ve 20 koç kadar artmıştır. 0 f tek fonksiyon olduğundan; S – 60 . 200 + 20 . x = S + 200 b = –4, a = 4 olmalıdır. –12000 + 20x = 2000 f(x) = 5x3 + 14x 20 x = 14000 f(2) = 5 . 23 + 14 . 2 = 68 x = 700 Cevap E 16. Cevap E 1 6 6 n = _ x + x−1 i x 6 r 6−r genel terimi : e o $ x $ _ x−1 i r dx + 21. Çocuklar cevizleri 5k, 6k, 8k tane olacak şekilde paylaşmış olsunlar. 6 6 − 2r =e o$ x r 5k + 6k + 8k = 133 sabit terim için 6 – 2r = 0 r = 3 seçilirse, 6 0 e o $ x = 20 3 k = 7 − 15 55 − 70 = = − 1, 5 10 10 T = 50 + 10Z = 50 – 15 = 35 Cevap C 8k = 8 . 7 = 56 tane almıştır. HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI z= 19k = 133 O hâlde en fazla ceviz alan çocuk: Cevap D 17. Cevap A 22. en küçük → 18. 06 29 29 2 (6) 9 10 10 10 3 2 2 3 (7) (5) 3 29 . 9 . 10 = 29 . 3 . 2 . 5 en küçük 1 ile başlayamaz çünkü geriye kalan 16 kibrit iki tane rakam için fazla gelmektedir. Cevap B en küçük → (5) 19. (6) (7) 985 + 208 = 1193 Cevap C 23. Eşitsizlikten kesin olarak bilinen yargılar l<r<b 2 düzgün beşgen en fazla 10 noktada kesişebilir 6 düzgün beşgenden 2 tanesini O<i<b O < r 6 = e= o $ 10 15 $ 10 150 2 olduğudur. Bu sebeple I ve III numaralı yargılar kesinlikle doğrudur. Cevap E Cevap C 10 24. Grafiğe göre, A bitkisi, B bitkisi ile arasındaki 200 cm lik boy farkını 36 ayda kapatmıştır. 27. 4 seans → 2 seans bedava 16 seans → 8 seans + 3 seans bedava x 200 cm 36 ay 2000 cm x D.O. x = 360 ay 36 + 360 = 396 ay O hâlde 27 seansta 16 seans ücreti ödenir. 81 = 3 paket 3.16 = 48 saat ücretli seans 27 48.x = 9600 TL Cevap D x = 200 TL Cevap B 28. Grafiğe göre, A hareketlisi 3sa → 70 km B hareketlisi 6sa → 30 km 25. 70 = = x$ 8400 ise x 12000 100 12sa → 60 km C 120 = = y$ 9600 ise y 8000 100 D 280 km A 60 km B Satış fiyatı → 8400 + 9600 = 18000 18000 – 20000 = – 2000 2000 TL zarar Cevap A HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI 12 saatte 280 + 60 = 340 km Maliyet → 12000 + 8000 = 20000 26. 12sa → 280 km CD = 340 km Cevap C 29. I. Boyama ve dramaya katılan öğrenci 4 etkinliğe katılıp 10 ar dakikadan 3 kere dinlenir. II. Etkinliklerin tamamı 13.10 da başlayıp 17.10 da bitmiş ve toplam 240 dk sürmüştür. III. Jimnastik etkinliği 13.50’de başlayıp, İngilizce etkinliği Drama’dan 10 dk önce 15.40’ ta bitmiştir. 110 dk sürmüştür. IV. Piyano : 16.30 → 17.10 (40 dk) 240 = %96 250 288 = %90 B Temel Lisesi " 320 332 = %80 C Temel Lisesi " 415 A Temel Lisesi " 13.50 → 14.30 (40 dk) Cevap E 30. (x2 + 3x)2 – 2(x2 + 3x) – 8 = 0 ve x1 < x2 < x3 < x4 x2 + 3x = a dönüşümü uygulanırsa Başarı oranı (%) a2 – 2a – 8 = 0 96 (a – 4) (a + 2) = 0 90 80 a = 4 veya a = – 2 2 A B C Temel Liseler x + 3x – 4 = 0 x2 + 3x + 2 = 0 (x + 4) (x – 1) = 0 (x + 2) (x + 1) = 0 x1 = –4 x4 = 1 x2 = –2 x3 = –1 (x1 + x3) . (x2 + x4) = (–5) . (–1) = 5 Cevap E Cevap B 11 31. P(x) polinom olduğundan; 34. C D P(x2) = (a + b – 4) x7 + 5x4 – (a – b – 8) x5 + 2x2 – 3 polinomu 0 0 2 (x ) nin doğal sayı kuvvetlerinden oluşmalıdır. a+b=4 + a–b=8 a=6 b = –2 P(x2) = 5x4 + 2x2 – 3 ise 10 F P(x) = 5x2 + 2x – 3 P(a–3b) = P(12) = 5.144+2.12–3 = 741 10 A 5 Cevap D B x E x2 + 52 = 102 x = 5 3 br Cevap B 32. Kesim noktalarının apsisleri, Cevap D HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI x2 + 3x – 1 = –2x + n denkleminin reel kökleridir. −b =−5 x2 + 5x – 1 –n = 0 ise x1 + x2 = a 35. A D E H L 33. Bir iç açı → 7a Bir dış açı → 2a 7a + 2a = 180 a = 20 B 360 = 40 = ise n 9 (dokuzgen) n D C 100° B F A G E 18 D çevrel çemberi A C 3 köşegenler seçilir ve E F ABC nin diklik merkezi, dikme ayaklarının oluşturduğu DFE üçgeninin iç teğet çemberinin merkezidir. En kısa ardışık 160° K H çizilirse % m (BDF) = 100% olur. 2k K 12 2k F 200° 5k = 15 k=3 FK= 2= k 6 br Cevap B Cevap A 12 36. 38. y - 3x - 6 = 0 6 x - 3y + 12 = 0 b 17 4 K a 15/4 -2 -12 A 172 + a2 = b2 B 172 = b2 – a2 289 = (b – a) (b + a) K noktası için b–a=1 + b + a = 289 b = 145 a = 144 y – 3x – 6 = 0 3 x – 3y + 12 = 0 – 8y + 30 = 0 15 y= 4 K Alan (ABK) = 75 2 br 4 B 10 Cevap C 39. HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI A = Cevap E 15 4 2 10 $ 3 15/4 Çevre → 17 + 144 + 145 = 306 br A = ^3, − 8 h , B = ^4, 6h AB − BC = C (B − A) − (C − B) = C 2 B − A = 2C (8, 12) – (3, –8) = 2C d 5 , 10 n = C 2 Cevap D 40. 37. A c E 45° 45°45° D C d 8 8 2 a E I b D b a B a b A 8 B C Alan (ABCD) = 64 ise AB = 8br 3 Oluşan AEC dik üçgeninde Çevre (AED) = a + b + c + d = 18 br AE 2 + EC 2 = 128 ve BC < AB + AC DEB dik üçgeninde ise BC < a + b + c + d BC < 18 olduğundan DE 2 + BE 2 = 128 dir. BC en çok 17 br dir. AE 2 + BE 2 + CE 2 + DE 2 = 256 Cevap C Cevap C 13 FEN BİLİMLERİ TESTİ 1. 4. Astronomi (Gök bilimi) : Kökenleri, evrimleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile gök cisimlerini açıklamaya çalışan bir bilim dalıdır. 2h Cevap E L K h d g R 2d L noktasındaki sıvı basıncı P = 2h . 2d . g = 4hdg ’dir. Aynı sıvı ve aynı hizadaki sıvı basınçları eşittir. Bu yüzden R ve S’ de ki sıvı basınçları eşit ve PR = PS = 3h . 2d g = 6hdg 2. K noktasındaki sıvı basıncı ile h yüksekliğindeki d sıvısının basıncı toplamı S noktasına etki eden sıvı basıncıdır. 2m m = ; dL V 2V Kaplara konulan sıvılarda yoğun sıvı kabın tabanında birikeceği için = Kütle-hacim grafiğinin eğiminden dK PK + hdg =6hdg PK = 5hdg ; M1 = dk . 2V + dL . 2V = 5m II. kap : K’ dan 1 hacim, L’den 3 hacim M2 = dkV + dL . 3V = 7m 2 III. kap : K’ dan 3 hacim, L’den 1 hacim M3 = dk . 3V + dL . V = 13m 2 Cevap A HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI I. kap : K’dan 2 hacim, L’den 2 hacim Isı akışı sıcaklığı yüksek olan maddeden düşük olan maddeye doğru olur. Bu yüzden III yargı doğrudur. mx cx = mycy PK = 5P 4 Kaba bir miktar sıvı eklendiğinde sıvı seviyesindeki artıştan dolayı X ve Y’ye etki eden kaldırma kuvveti artar. T1 azalır. T2 artar. Cevap B mx cx . (30 – 20) = mycy (40 – 30) mx cx . 10 = mycy . 10 T1 + Fx = Gx ; T2 + Gy = Fy Denge sıcaklığı: 4hdg P = PK 5hdg Cevap C 5. 3. I. yargı doğrudur. Kütleleri hakkında kesin birşey bilinmediği için öz ısıları hakkında birşey söylenemez. Cevap D 14 6. 9. Elektrik motorları strator ve rotor olmak üzere iki parçadan oluşur. Strator motorun dışında kalan hareketsiz parça rotor ise iç’te kalan sarımlardan oluşan dönen parçadır. Motor sarımlarından akım geçirildiğinde sarımlara kuvvet etkir. Bu kuvvet parçanın dönmesini sağlar. Bu şekilde elektrik enerjisi hareket enerjisine dönüştürülmüş olur. Bir cismin hareketinin eylemsizlik yasası ile açıklanabilmesi için cisme etki eden Fnet = O olmalıdır. I. Cismin hızının yönü değişiyor. Bu yüzden cisim bir net kuvvet etkisindedir. II. Cisme yer çekimi kuvveti etki ettiği için cisim bir net kuvvetin etkisindedir. III. Hızının yönü ve büyüklüğü değişmediği için cisme etki eden net kuvvet sıfırdır. Akü içinde asitli suya daldırılmış kurşun levhalar vardır. Bu çözeltide iletkenler arasında gerçekleşen kimyasal tepkime elektrik yüklerinin hareket etmesini sağlayan bir etki yaratır. Böylece akü kimyasal tepkime sonucunda elektrik enerjisi üretir. Cevap B Jeotermal santrallerde Dünya’nın dip kısımlarından gelen sıcak su önce sepereatör denilen ve sıvı ve buhar fazını ayıran bir cihaza getirilir. Oluşan buhar ise elektrik jeneratörüne bağlı türbine verilir. Su buharı, turbini döndürerek jeneratörün elektrik enerjisi üretmek için gereksinim duyduğu mekanik enerjiyi sağlar. 7. İvmeli hareket yapan bir araçta cisimler eylemsizlik nedeniyle yavaşlarken hareket yönünde, hızlanırken hareket yönünün tersine doğru sarsılır. Bu yüzden araç II veya III nolu hareketleri yarabilir. Cevap D HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI Cevap E 10. Nötr – Bakır Porselen Gümüş Toprak Porselen yalıtkan olduğu için bakır ve gümüş arasındaki yük geçişini engeller. Bu yüzden bakır nötr, porselen etki ile elektriklenmez nötr kalır, gümüş toprağa elektronlarını vererek pozitif yüklenir. I olabilir. Nötr – Cam Mika Altın Toprak 8. N Cam ve mika yalıtkan etki ile elektriklenmez altın toprağa elektron vererek pozitif yüklenir. II olabilir. F – Nötr Tahta Demir Alüminyum FS Toprak mg Sürtünmeli yatay düzlem üzerinde cismin sabit hızla gidebilmesi için bir F kuvvetinin etkisinde olmalıdır. Cismin ağırlığı ve yüzeyin tepkisi cisme etki eden diğer iki kuvvettir. Tahta yalıtkan etki ile elektriklenmez. Demirden Alüminyuma ordanda toprağa elektron akışı olur. Demir pozitif Aluminyum Nötr olur. III olamaz. Cevap C Cevap E 15 14. Tel her iki uçtan serbest olduğu için telin kütle merkezi değişmez. L hareket etmez. K ve M kütle merkezine göre yer değiştirir. 11. V R 3R K L A 2R M V Ampermetre 2R’den geçen akımı yani re 3R’nin uçları arası gerilimi 3V 4 V 'yi voltmet2R Cevap A değerini gösterir. 15. Eşit kütleli arı sıvıların aynı sıcaklıktaki hacimlerinin ölçülmesi özkütle hakkında bilgi verir. Özkütle ayırt edici özelliktir. (I doğru) A R Aynı sıcaklıktaki sudaki çözünürlüklerinin ve kaynama sıcaklıklarının ölçülmesi sıvıların aynı ya da farklı olduğunu anlamada kullanılır. (II ve III doğru) 3R 2R V Cevap E Ampermetre 3R’yi kısa devre, Voltmetrede 2R’yi kısa devre yapar. Voltmetre bu durumda üretece bağlıymış gibi düşünülür ve V değerini gösterir. V Ampermetre R’den geçen akımı ölçer. 'yi gösterir. R İkiside artmış olur. Cevap B HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI V 16. Yüklü parçacığın elektriksel alandaki sapma miktarı, parçacığın elektrik yüküyle doğru orantılı olduğunu söyleyen kişi Thomson dır. Cevap C 17. X ⇒ 3.periyot 1A X ⇒ 3.periyot 4A Y ⇒ 3.periyot 2A ya da Y ⇒ 3.periyot 5A Z ⇒ 3.periyot 3A Z ⇒ 3.periyot 6A grubu elementleri olabilir. Bundan dolayı; X, 4A grubunda olabilir. (I doğru) Z, 3.periyot 3A grubu elementi olabilir. 12. Frekans arttıkça ses tizleşir. En yüksek ses üreten canlı yunus’tur. Bu yüzden Z nin oksijenli bileşiğinin sulu çözeltisi amfoter özellik gösterir. (II doğru) I. doğru: Y, toprak alkali metal olabilir.(III doğru) Tabloya göre II ve III yargılarda doğrudur. Cevap E Cevap E 18. İyonik bağlı bileşiklerin erime noktası çapla ters iyon yüküyle doğru orantılıdır. X, Y ve Z elementlerinin periyodik cetveldeki konumları aşağıdaki gibidir. 13. Bir dalganın frekansı kaynak değişmediği sürece değişmez. Bu yüzden I. doğru. X Y Dalgaların hızı derinlikle doğru orantılıdır bu yüzden V3 > V2 > V1 olacak II yanlış. Z v bağıntısına göre hız ile dalga boyu doğru oranm= f tılıdır. III yargı doğru Bu yüzden X, Y ve Z elementlerinden atom numarası en küçük olan X’tir. (B yanlış) Cevap C Cevap B 16 25. 3 19. Al(k) + 3HNO3(suda) → Al(NO3)3(suda) + H2(g) tepkimesi 2 gerçekleşir. 1 mol C3H4 36 gram C 7,2 gram C ? 7, 2 = 0, 2 moldur. 36 Bu tepkime indirgenme - yükseltgenme tepkimesidir. (I doğru) Tepkime sonucunda H2 gazı açığa çıkar. (II yanlış) Açığa çıkan H2 gazının özkütlesi suyunkinden küçük olduğu için yukarıda toplanarak tüpteki su seviyesinin azalmasına neden olmuştur. (III doğru) 1 mol C3H4 6,02 x 1023 moleküldür. 0,2 mol C3H4 ? 1,204 x 1023 tane moleküldür. (I doğru) 1 molu N.K’da 22,4 litredir. Cevap A 0,2 molü ? 4,48 litredir. (II yanlış) 1 mol C3H4 20. PbO; kurşun (II) oksit olarak adlandırılır. (A yanlış) 7 mol atom 0,2 molü ? Cevap A 1,4 mol atom içerir. (III doğru) Cevap D 21. X2(g) + 3Y2(g) → 2XY3(g) Başlangıç Tepkime 3V –V 3V –3V –– +2V Son 2 V arttı Bitti 2V 2V = 12 V = 6 litredir. Başlangıç karışımının hacmi 6V litredir. 6V = 6 x 6 = 36 litredir. Cevap B HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI 6 V – 4V = 2V litre hacim azalması olmuştur. 26. NH3(suda) + HCI(suda) → NH4CI(suda) tepkimesi gerçekleşir. NH4CI’nın geleneksel adı nişadır. (I doğru) 22. Elastik balonda iç basınç dış basınca eşittir. M musluğu yardımı ile sabit sıcaklıkta bir miktar daha X gazı ilave edildiğinde; elastik balonun hacmi azalır. İçindeki Y gazının basıncı artar. X gazının hacmi ise artar. Gübre üretiminde ve kuru pil imalatında kullanılır. (II doğru) Cevap E Cevap B NH4CI asidik bir tuzdur. (III yanlış) 23. Şeker suda moleküller çözünür. Bu yüzden şekerli su çözeltisi elektrik akımını iletmez. Doymamış şekerli su çözeltisine sabit sıcaklıkta bir miktar daha şeker atılarak çözünürse; elektriksel iletkenliği değişmez. Donma sıcaklığı ve buhar basıncı azalır. Cevap A 24.H2O’nun buhar basıncı değişmez. (I yanlış) Su buharı moleküllerinin bir kısmı H2O(s) sına dönüşür. Bu yüzden H2O(s) kütlesi 10 gramdan fazla olur. (II doğru) 27. CFC ozon tabakasının incelmesine, CO2 küresel ısınmaya, SO2 ve NO2 asit yağmurlarına sebep olur. N2’nin havayı kirletici bir etkisi yoktur. Buhar basıncı değişmediği için birim hacimde bulunan H2O buhar molekül sayısı değişmez. (III doğru) Cevap C Cevap D 17 28. 30. Sinir hücrelerinde zar potansiyeli oluşturan uyartılara eşik şiddeti denir. A) Otozomal baskın taşınamaz. aa (Bu birey gelemez.) Sinir hücreleri eşik şiddeti ve üzerindeki uyartılara aynı miktarda zar potansiyeli oluşturur çünkü sinir hücresi tüm gücüyle cevap vermiştir (ya hep ya hiç yasası). Hasta AA Aa Hasta aa Normal Cevap B aa 31. İnsan hücresinin özütünde sindirim enzimleri bulunur. Aa aa aa Proteinler sindirildiğinde aminoasit oluştuğu için Kongo kırmızısı mavi renge boyanır. Karbonhidratların sindiriminde asidik maddeler oluşmaz. B) Otozomal çekinik taşınabilir. aa Aa Aa Aa Aa Aa AA Normal Aa Normal aa Hasta Cevap D Aa 32. Çekirdekçiğin görevi r(RNA) üretmektir. Çekirdekçiğin yoğun olduğu hücrelerde protein sentezi yoğundur. aa Aa Aa Bu bilgiler doğrultusunda; r(RNA) ve ribozomlar miktarı artar fakat t(RNA) miktarı değişmez. C) Y kromozomal dominant taşınamaz. Çünkü Y kromozomu babadan oğula geçer. Soyağacındaki erkek bireylerin tamamının hasta olması gerekir. Erkek Dişi Normal Hasta A a XY Normal XY A A a a X X Hasta a XX a XX XaXa XAY HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI D) X kromozomal çekinik taşınamaz. Cevap C 33. Yağ asitleri hidrofobik olduğu için zincir uzunluğunun artması akışkanlığı azaltır. Kolesterol hücre zarını sertleştirir akışkanlığı azaltır soruda kolesterolü azaltmak dediği için akışkanlığı arttırır. Sıcaklık moleküllerin kinetik enerjisini arttırır akışkanlık artar. Protein hücre zarını sabitler miktarı azalırsa akışkanlık artar. Por (delik) sayısının artması akışkanlığı arttırır. A XY Bu bireyler gelemez A a A A a X X XY X X Bu bireyler gelemez XaY Cevap A A XY XAXa E) Y kromozomal çekinik taşınamaz. Çünkü Y kromozomu babadan oğula geçer. Soyağacındaki erkek bireylerin tamamının hasta olması gerekir. 34. Grafik incelendiğinde; A) B türü hem temiz hem kirli ortamda yaşayabildiği için toleransı en geniş türdür. Cevap B B) B türün her iki ortamda da tür sayısı eşit olduğu için her iki ortama adapte olmuştur. C) C türü kirli ortamda en az birey sayısına sahip olduğu için toleransı azdır. D) Temiz gölde B türünün sayısı az olmadığı için bu şık yanlıştır. E) A türünün temiz gölde sayısı daha fazladır. 29. Çiçekli bitkilerde ovaryum döllenme sonrası meyveyi meydana getirir. Cevap D Polar çekirdekler: Endospermi oluşturur 35. Çekiç, örs ve üzengi kemikleri orta kulakta bulunur ve sesin iletimini sağlar. Yumurta: Embriyoyu oluşturur Tohum taslağı: Tohumu oluşturur Bu kemikler sadece memeli sınıfında bulunur, köpek balığı kıkırdaklı bir balık olduğu için bu canlıda bulunmaz. Dişicik borusu: Yalancı meyvelerde meyve oluşumuna katılabilir Cevap D Cevap A 18 36. Bu tip sorularda bilinen verilere kafadan rakamlar verin. Soruda, Adenin ve toplam hidrojen bağ sayısı bilindiği için bu verilere rakamlar verilir. A = 100 olsun Toplam hidrojen bağ sayısı = 1100 olsun. Adenin ile timin arasında 2’li hidrojen bağı olduğu için 200 bağ vardır. Geriye 900 bağ kalır bu da guanin ve sitozin arasındaki 3’lü bağdır. Bu sayı 3’e bölündüğünde guanin ve sitozin sayısı bulunur. İpliklerle ilgili bilgi verilmediği için 1 ya da 2. iplikteki nükleotid sayıları bilinemez. Cevap D 37. Son ürün inhibitasyonu; bir kimyasal reaksiyonda bir üründen aşırı miktarda oluşursa bu ürün enzimin inhibitörü olur ve reaksiyonu durdurur. Amaç; gereksiz ürün oluşumu için enerji üretimini engellemektir. Reaksiyondaki enzimler takım hâlinde çalışır çünkü birinin ürünü diğerinin substratıdır. E1 inhibe edilirse A maddesi B’ye dönüşmez ve A’nın miktarı artar. Cevap E 38. Grafik incelendiğinde izölösin miktarı arttığında enzim aktivitesi azalmış dolayısıyla izölösin inhibitör maddedir, bu maddeler enzimin aktif merkezine tutunarak reaksiyonu yavaşlatır. Koenzimler enzimatik reaksiyonları arttırır. HARF EĞİTİM YAYINCILIĞI Reaksiyondaki enzimler tek yönlüdür tersinir yani çift yönlü değildir. Cevap B 39. Tablodaki bilgilere göre x canlısı virüstür çünkü DNA ve RNA’yı beraber bulundurmuyor ve mutasyona uğruyor. Y Canlısı ökaryot oksijenli solunum yapan bir canlı. Z canlısı prokaryot bir canlı olabilir. Cevap C 40. Mitokondri organeli döllenme esnasında annenin yumurtasından zigota geçer bu amaçla evrimsel nitelikte kullanılır. Cevap B 19