İhracatta ambalajın KDV`sinden kurtulma

GÖRÜŞ
İhracatta ambalajın KDV’sinden kurtulma
İthalatta şartlı muafiyet sistemi,
İthalat esnasında alınan vergilerin geri
ödenmesi. (1)md.4
Bu uygulamadan faydalanmak için
DİİB belgesi almış olmak gerekmektedir.
Üretici firmaların kapasite kullanım
oranlarındaki artış/azalış göstergelerinden
biri de ambalaj sektöründeki üretimin
seyridir. Diğer bir değişle, ambalaj sektörü hareketli ise, üretici firmalar faal, ekonomi canlı veya canlanma yolundadır.
Genel değerlendirmenin ardından;
son günlerdeki ekonomik tablo içerisinde
üretici firmaların hala firene basarak gittiği, yeni üretime girenlerin veya kapasite
artışına gidenlerin de dalgalı talep ve
oldukça küçülen kar marjları karşısında
yol haritası çizmekte zorlandığı gözlenmektedir.
Bu tablo içerisinde; üretim faaliyetleri değişik şekillerde desteklenmeye
çalışılmaktadır. Destek şekillerinden biri
de firmalara dolaylı işletme sermayesi
sağlaması bakımından, Dahilde İşleme
Rejimi (DIR)’dir.
DİİB ve faydası nedir kimler
faydalanır?
DİİB, “İhracat ile ihracat sayılan satış ve
teslimlerde
gümrük muafiyetli ithalat ve/
Mustafa Şahin
veya yurt içi alımlara imkan sağlayan Mü[email protected]
teşarlıkça düzenlenen belge” (1) dir.
Hammadde ithal eden yada iç piyasadan
alan ve üretim yaparak;
D3 belgesi müracaatlarında ilk ina- İhracat yapan-imalatçı ihracatçı
celemede ithalat ve ihracat listeleri
değerlendirilmekte, döviz kullanım –yan sanayici kullananlar dahil- firmalar
(D1 belgesi ile)
oranı tutmuyorsa belge başvurusu
b- İhraç kayıtlı teslim yapan D1 belgesi
reddedilmektedir.
sahibi firma ile yine D1 belgesi sahibi
diğer firmalar (bu piyasa hareket seyri
açısından çok zor)
DIR nedir:
c- Hariçte işleme işlemi yapacak/yaptıracak firmalar (H belDIR, firmalara Dahilde İşleme İzin Belgeleri (DİİB) kapsamın- gesi ile) yenileme,tamir yapacak-yaptıracak firmalar kullanır
da ihraç edecekleri ürünlerin üretiminde kullanılacak girdileri,
d- Vergi Resim Harç istisnasından faydalanmak isteyen firmagümrük vergisi, fon, ve benzeri mali yükler teminat altına almak lar (Y belgesi ile) örn. Uluslararası ihale vb.de kullanılır.
suretiyle ithal etmelerini sağlayan bir rejimdir ve Dahilde işleme
e- Yurt içi satış ve teslim yapacak firmalar kullanır (D3
Tedbirleri şu unsurlardan oluşmaktadır:
belgesi). İhracat sayılan satış ve teslimler için kullanılır. (İhracat
sayılan satış ve teslimler- İhracat 2005/2 S.Tebliğ md.5) (2)
DİİB nereden ve
nasıl başvurulur?
1 Ağustos 2005 tarihinde ihracatçıların hizmetine giren uygulama ile Dahilde İşleme Rejimi otomasyon uygulaması kapsamında elektronik ortama taşınmıştır. Dahilde İşleme İzin Belgesi
“DİİB” işlemleri 01.01.2006’dan buyana da elektronik imza
içeren ve yetki belgesi ile yürütülen bir uygulamaya dönmüş durumdadır. Uygulama ile ihracatçı veya ihracatçıya ihraç kayıtlı
mal teslimi yapan firmalar Dış Ticaret Müsteşarlığınca düzenlenen Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimi kapsamındaki belgelerine
ilişkin tüm işlemleri elektronik ortamda gerçekleştirmektedir.
Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimi kapsamında 31.12.2005’e
kadar kağıt ortamında hazırlanan başvuru ve belgeler, artık
elektronik ortamda hazırlanabilmektedir. Elektronik ortamda
hazırlanarak ve DTM (Dış Ticaret Müsteşarlığı)’na yine aynı
ortamda iletilen başvurular (ihracat/ithalat listeleri, hammadde
sarfiyat tabloları ,her türlü revizeler vs.) DTM içindeki değerlendirme sürecini de tamamen elektronik ortamda geçirmektedir.
Gerekli belgeler (3) Ek1 ve Ek 2
DİİB tipleri
1-D1 Kodlu belge
ebsohaber 82 haziran 2008
GÖRÜŞ
1-D3 Kodlu belge
1-H Kodlu belge
1-Y Kodlu belge tipleri vardır.
Bu çerçevede yayınlanan tebliğler ile uygulamalara pratiklik
kazandırılmıştır. Ancak bazı sektörler bu uygulamadan faydalanamamaktadır. Sebep “Döviz Kullanım oranı” dır
Kimler bu belgeden faydalanamıyor?
Ambalaj sektörü sadece imalat yapıp ihracat yapamıyor ise
DİİB’den faydalanamamaktadır.
Giriş bölümünde sektörün önemine vurgu yapılmıştır.
Bu sektör veya sektördeki bazı firmaların yukarıda sayılan
belge tiplerinden ancak D3 kodlu belge ile işlem yapma olanağı
vardır. Çünkü üretim yapan firmanın özelliği itibariyle ancak
ihracat yapan firmalara mal satma şansı olabilmektedir.
Bu özel durum, firmaların DİİB avantajlarını kullanma imkanını ortadan kaldırmış durumdadır.
Örneğin, yaş meyve sebze ihracatçısı firmayı ele alalım.Bu
firma ürün ihracatı (Kiraz, Üzüm, Kayısı, Domates vb ) için plastik ürün kasalarına ihtiyaç duymaktadır. Bu kasaları ise plastik
enjeksiyon makinesi ile üretim yapan firmadan tedarik edecektir.
İhracatçı firma rekabet şartlarında tabii olarak uygun fiyat ile
ürün almayı, en azından KDV yükünden kurtulmayı talep etmektedir. Bunun için İhraç kayıtlı alım yapmak istemektedir.
Plastik ürün kasaları imal eden firma ise KDV ödeyerek aldığı
malın KDV ‘sinin üzerinde kalmaması için DİR’ den faydalanıp
DİİB ile hammadde tedarik etmek istediğinde sıkıntı başlamaktadır.
Çünkü:
İhracat sayılan Satış ve Teslimler Hakkında, İhracat 2005/2
sayılı tebliğ 5.madde f bendine giren ambalaj malzemesi imalatçılarının ve yine aynı tebliğ 9.maddesine göre % 25 Döviz
kullanım oranında ihracat yapma şartı aranmaktadır. Döviz Kullanım Oranı ise, Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamındaki CIF
ithal tutarının FOB ihraç tutarına olan yüzde oranını, şeklinde
tanımlanmaktadır. Md.4 (2)
Bu durumun gerçekleşmesi piyasa şartlarında imkansızdır..
Şöyle ki; firma belge için başvurdu diyelim. Üretim şartları gereği D3 Kodlu belgesi için müracaat etmek zorunda.
“D3 Kodlu Belge” Yurt İçi Satış ve Teslim başvurusu yapacak
firmaların kullanması gereken belge türüdür. (DİR otomasyon
projesi belge başvurusu işlemleri www.dtm.gov.tr)
“D3” belgesi kapsamında döviz kullanım oranını tutturmak
için hammaddeyi 100 YTL ye alıp 400 YTL ye satması gerekmektedir.
(Döviz kullanım Oranının % 25 (olması için) = 100 YTL CIF
ithalat / 400 YTL FOB İhracat 0 = 25)
Yüzde 300 kâr marjı mümkün mü?
Bu kâr marjı en azından bu sektör için mümkün değildir.
Bu durumda imalatçı firmanın KDV yükünden kurtulması
mümkün görünmemektedir. Kurtulması için de Dahilde İşleme
İzni Belgesi ile hammadde alıp ,3065 Sayılı KDV K.nu geçici
17.maddesi kapsamında ihracatçıya ihraç kayıtlı (3065 S.K.
11/1c ye göre) mal satmaktır. “Döviz kullanım Oranı” ancak
% 80 (Rekabet şartlarında değişebilmektedir ) olması firmaları
rahatlatacak, “D3” belgesi ile işlem yapma imkanı doğacaktır.
Sektörün brüt kârlılık oranı maksimum % 20 civarıdır. Yürürlükteki mevzuatın ( 2005/2 S.Tebliğ md.9) ambalaj sektörü
açısından, döviz kullanım oranın gözden geçirilmesinde yarar
olduğu ortaya çıkmaktadır.
Tıkanma mevzuatta mı,
elektronik (e)-ortamda mı?
“D3 “ Belgesi alarak, döviz kullanım oranına takılmamak
için İthalat yoluna gitmeden iç piyasadan (örn Pektim A.Ş den
Dahilde işleme izin belgesi ile alış yapma imkanı vardır ) PVC
granül alıp, plastik kasa yaparak, 2006/12 sayılı İhracat Genel
Tebliği madde 7-(4) ve md.29’a göre döviz kullanım oranı
aranmadan, ihraç kayıtlı teslim yolu ile işlem yapmak mümkün
görünmektedir. 2006/12 Sayılı Tebliğin md. 7-4 ‘ü, 2005/02
sayılı tebliğin 9. maddesini ambalaj malzemesi imalatçısı firma
lehine yumuşattığını düşünmekteyiz.
Dahilde İşleme Rejimi İhracat 2006/12 sayılı tebliğ madde
7- (1) “Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihracı taahhüt
edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul, değişmemiş eşya
ve ambalaj malzemeleri, bu Tebliğin 5 inci maddesi hükmüne
göre ithal edilebileceği gibi, yurt içinden de temin edilebilir..”
ve madde (4) “Ancak, belge kapsamında yurt içinden temin
edilen eşya için, bu Tebliğin ikincil işlem görmüş ürüne ve
döviz kullanım oranına ilişkin hükümleri uygulanmaz..” denilse
de; mevzuat çerçevesinde bulduğumuz bu çıkış yolunun ise,
elektronik ortamda işlem yürütülmekte olduğundan, e-sisteme
takıldığını görmekteyiz.
Çünkü; “D3” belgesi müracaatlarında ilk incelemede İthalat
ve İhracat listeleri değerlendirilmekte ve “Döviz Kullanım
Oranı” tutmuyor ise belge başvurusu reddedilmektedir. Belge
düzenlense bile, döviz taahhüdünün nasıl kapanacağı konusunda endişeler dile gelmektedir.
Sonuç ve önerimiz
2005/2 sayılı İhracat tebliği md 9’da düzenlenen Döviz
Kullanım oranının azami % 80 olarak düzenlenmesi, söz konusu
sektörün özelliğinden kaynaklanan sıkıntıyı aşmada yardımcı olacak kanaatindeyim. Bu durumda 2005/2 sayılı İhracat
tebliğinin md.5 f bendine göre “Dahilde işleme İzin belgesi”
kapsamında ithalat/iç piyasa alımı yaparak, ihraç kayıtlı teslim
imkanı olabilecektir. Döviz kazandırıcı işlemler açısından, ambalaj sektörünün kullanabileceği “D3” belgesi böylece işlerlik
kazanmış olacaktır.
KAYNAKLAR
27.01.2005 Tarih ve 25709 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “İhraç sayılan satış ve teslimler hakkında
İhracat: 2005 / 2 sayılı tebliğ”
20.12.2006 Tarih ve 26382 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Dahilde İşleme Rejimi İhracat: 2006 / 12 sayılı tebliğ
3065 Sayılı KDV Kanunu
ebsohaber 83 haziran 2008