Robert Floyd Curl | İnovatif Kimya Dergisi

advertisement
Metodist bir bakanın oğlu olan Curl,23 Ağustos 1933’te Teksas-Alice’de doğdu. Babasının
misyonerlik görevi gereği ailesi, güney ve güneybatı Teksas’ta birkaç kez taşındı ve yaşlı
Curl San Antonio Tıp Merkezi’ndeki Metodoloji bakımevinin kurucularından biridir. Dokuz
yaşındayken anne ve babasının kendisine aldığı kimya seti ile kimyaya olan ilgisi arttı ve
annesinin porselen fırını üzerinde kaynattığı nitrik asit ile fırının cilasını mahvettiğini
hatırladığını söyler. Teksas-San Antonia’da Thomas Jefferson Lisesi’nden mezun oldu. Lisesi
sadece bir yıllık kimya eğitimi verdi ancak son sınıfta kimya öğretmeni kendisine üzerinde
çalışması için özel projeler verdi. 1954’te Rice Enstitüsü (Şuan ki Rice Üniversitesi) Fen
Fakültesi’nden mezun oldu. Hem okulun akademisyenleri hem de futbol takımının ismine
dikkatleri çekti ve o zamanlar okuldan hiç para almadı. 1957’de Berkeley’de Kaliforniya
Üniversitesi’nden kimya alanında doktorasını aldı. Berkeley’de ömür boyu işbirliği yapacağı
sonradan Kimya Fakültesi’nin başkanı olan Kenneth Pitzer’in laboratuarında çalıştı. Curl’un
lisansüstü araştırması, disiloksanın bağ açısını kızılötesi spektroskopi ile saptamayı
içeriyordu.
Curl, Harvard Üniversitesi’nde E.B. Wilson ile birlikte doktora sonrasında mikrodalga
spektroskopi ile moleküllerin bağ döngüsündeki engelleri inceledi. Daha sonra 1967’de Rice
Üniversitesi’ndeki fakülteye katıldı. Polaroid’te iş başı yapmak üzere profesörlüğü
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
bıraktığında ekipman ve lisansüstü öğrencilerini George Bird’e miras olarak bıraktı. Curl’ün
ilk araştırma konusu, klor dioksidin mikrodalga spektroskopisi idi. Araştırma programı, hem
mikrodalga spektroskopi hem de ayarlanabilir lazerler kullanarak serbest radikallerin tespiti
ve analizine odaklanan deney ve teori içermektedir. Bu gözlemler, serbest radikallerin yapı
ve reaksiyonlarının kinetiği hakkında bilgi vermekle birlikte hassas ve aşırı ince yapısının
teorisini geliştirmek için kullandı.
Curl’ün Rice’daki araştırması kızılötesi ve mikrodalga spektroskopi alanlarını içeriyordu.
Curl’ün araştırması, Richard Smalley’ye Curl ile işbirliği yapma niyetiyle 1976’da Rice’a
gelmesine sebebiyet verdi. 1985 yılında Curl, Smalley tarafından kırmızı dev yıldızlarda
karbon zincirlerinin oluşumunu taklit etmek ve incelemek için tasarlanan bir lazer ışın
aparatı kullanmak isteyen Harold Kroto ile temasa geçti. Smalley ve Curl daha önce silikon
ve germanyum gibi yarı iletkenleri incelemek için bu cihazı kullanmışlardı. Başlangıçta bu
yarı iletken malzemeler üzerindeki deneylerini, Kroto’nun karbon üzerindeki deneyleri için
kullanmaları konusunda isteksiz davrandılar ancak sonuçta kullandılar.
Aradıkları uzun karbon zincirlerini buldular, aynı zamanda 60 karbon atomu bulunan
beklenmedik bir ürün buldu. 11 gün boyunca ekip çalışmış ve yapısını belirlemiş ve mimar
Buckminster Fuller’ın bilinen geodezik kubbeler ile olan benzerliğini fark ettikten sonra,
buckminsterfullerene olarak adlandırmıştır.
Bu keşif, sadece kütle spektrografındaki göze çarpan tek tepe noktaya dayanıyordu ve
sarkan bağlar olmadan geometrik olarak kapalı olan kimyasal olarak inert bir madde
anlamına geliyordu. Curl, cihazdaki karbon buharının en uygun koşullarının
belirlenmesinden ve spektrografın incelenmesinden sorumluydu. James R. Heath ve Sean C.
O’Brien, Curl’ün Smalley ve Kroto’nun çalışmalarında eşit derecede hak sahibi olduğunu
belirttiler. Bu tür moleküllerin varlığı daha önce başkaları tarafından teorileştirilmişti, ancak
Curl ve meslektaşları o zaman bundan habersizdi. Daha sonraki deneyler, önerilen yapıyı
doğruladı ve ekip, içi boş karbon kabuğunun içinde bir metal atomu bulunan endohedral
fullerinler sentezledi. Buckminsterfullerene’in üyesi ilk keşfedilen molekül grubu olan
fullerinler, nanomateryallerde ve molekül ölçekli elektronikte potansiyel uygulamalar
olduğu düşünülüyor. Robert Curl ve arkadaşları H. Kroto, JR Heath, SC O’Brien ve RE
Smalley ile birlikte yayımladığı “C60:Buckminsterfullerine” başlıklı 1985 tarihli makale,
2015’te Rice Üniversitesi’nde yapılan sunum ile Amerikan Kimya Topluluğu Kimya Tarihi
Bölümünün Kimya Atılım Ödülü ile onurlandırıldı. Fullerinlerin keşfi 2010 yılında TeksasHouston’daki Rice Üniversitesi’nde Nanoskala(Nanoölçek) Bilim ve Teknoloji’nin Richard E.
Smalley Enstitüsü’nde Amerikan Kimya Topluluğu tarafından Ulusal Kimya Tarihi Dönüm
Noktası olarak kabul edildi.
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
1996’da Nobel Ödülünü kazandıktan sonra Curl, nanoteknolojinin samimi savunucusu olan
Smalley’den ve fen eğitimindeki ilgisini daha da ileri götürmek için ününü kullanan
Kroto’dan daha sessiz bir yol izledi. “Nobel kazandıktan sonra, ya bilimsel bir danışman
haline gelebilir ya da yeni bir bilim projesi için fikir sahibi olabilirsin ve bunu yapacak
kaynakları elde etmek için yeni keşfedilen şöhretini kullanabilirsiniz ya da ‘öyleyse
yaptığımdan keyif alırım ve bu yaptığımı korumak isterim’” dedi.
Curl’ün daha sonraki araştırma konuları, fizikokimyayı, DNA genetik özellik ve
enstrümantasyonu sıralamayı geliştirme ve kuantum kademeli lazerleri kullanarak gazların
izinden gitmek için fotoakustik sensörler oluşturma konularını içeriyordu. Rice
Üniversitesi’ndeki Lovett Kolejinin meskun kurulu ilk hocası olarak bilinir.
2008’de 74 yaşındayken emekli olan Curl, Pitzer-Schlumberger Doğa Bilimleri Fahri
Profesörü ve Rice Üniversitesi’nde Kimya Fahri Profesörü oldu.
Curl, 1955’te Jonel Whipple ile evlendi ve ikisinin iki tane çocukları oldu.
Üyelik ve Ödüller:
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
Clayton Ödülü, Makine Mühendisleri Enstitüsü, 1957
Alexander von Humboldt Kıdemli ABD Bilim İnsanı Ödülü, Bonn Üniversitesi, Almanya,
1984
Ulusal Bilimler Akademisi Üyesi, 1997
Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi Üyesi, 1998
Yeni Maddeler Uluslararası Ödülü, Amerikan Fizik Derneği, 1992
Nobel Kimya Ödülü, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 1996
Johannes Marcus Marci Ödülü Spektroskopi, 1998
Yüzüncü Yıl Madalyası, Kraliyet Kimya Topluluğu, 1999
Yeni Zelanda Kraliyet Cemiyeti Onursal Üyesi, 2001
Bochum Üniversitesi Araştırma Ödülü, 2004
Ulusal Kimya Tarihi Dönüm Noktası, Amerikan Kimya Topluluğu, 2010
Kimya Atılım Ödülü, Kimya Tarihi Bölümü, Amerikan Kimya Topluluğu, 2015
Amerika Optik Topluluğu Akademi Üyesi
Birçok dergi makaleleri ve teknik raporları bulunmaktadır.
Yorumlar
İnovatif Kimya Dergisi kaynak gösterilmeden paylaşılamaz.
Download