KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI REVİZE ÇED RAPORU KONYA İLİ, SELÇUKLU İLÇESİ, KARAÖMERLER MAHALLESİ 20055352/82460/52264/64022 RUHSATLI SAHALAR REVİZE ÇED RAPORU NİHAİ ÇED RAPORU AK-KO MEDİKAL MÜHENDİSLİK VE PATENT DAN. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Sahibiata Mah., Alaaddin Bulv., Saray İşhanı No:3/407 Meram/KONYA (0 332) 352 92 89 /(0 332) 352 32 89 [email protected] KONYA-2014 PROJE SAHİBİNİN ADI Konya Çimento Sanayi A.Ş. ADRESİ Ankara yolu üzeri No: 355 Selçuklu / KONYA TELEFON/GSM/FAX 0332 345 03 74 / 0332 345 03 15 e-posta [email protected] PROJENİN ADI KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI PROJE BEDELİ 3.000.000 TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İL, İLÇESİ, MEVKİİ) Karaömerler Mahallesi, 20055352/82460/52264/64022 Ruhsat Numaralı Sahalar Selçuklu / KONYA Ek-1 Listesi Madde 29-Madencilik Projeleri a) Bendi; 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve PROJENİN ÇED döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler kapsamında yer YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ alacaktır. (SEKTÖR, ALT SEKTÖR ç) Kırma-eleme-yıkama tesisleri (1a ve 2a grup madenler 400.000 ton/yıl ve üzeri) kapsamında yer alacaktır. PROJENİN NACE KODU 20 30 01 RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN/ KURULUŞUN ADI AK-KO MEDİKAL MÜHENDİSLİK VE PATENT DAN. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. ADRESİ Sahibiata Mah., Alaaddin Bulv., Saray İşhanı No:3/407 Meram/KONYA TELEFON VE FAX NUMARALARI (0 332) 352 92 89 /(0 332) 352 32 89 BAŞVURU DOSYASININ SUNUM TARİHİ 01.09.2014 i KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………………...….i TABLOLAR DİZİNİ……………………………………………………………………...…..vi ŞEKİLLER DİZİNİ……………………………………………………………...………...….x KISALTMALAR………………………………………………………………………...…..xiv BÖLÜM 1. PROJENİN TANIMI VE AMACI…………………………………...…………...1 a) Tanımı…………………………………………………………………………..1 b) Ömrü…………………………………………………………………………..10 B) ÇIKARILACAK MALZEMENİN FİZİKSEL, KİMYASAL VE MİNERALOJİK ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM AMAÇLARI……………………………………………11 BÖLÜM 2: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU ……………………………….......14 BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI ……………………….33 3.1. Projenin Zamanlama Tablosu……………………………………………………………34 3.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi………………………………………………………….34 BÖLÜM 4: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJENİN ETKİ ALANININ ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ………………………………………………………………………….……37 4.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı …………..37 4.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler……………………………………………..37 4.1.2. Jeolojik Özellikler ………………………………………………………………55 a) Bölge Jeolojisi (İlgili Kesitler ve Haritalar)…………………………………….55 b) Çalışma Alanı ve Jeolojisi (İlgili Kesitler ve Haritalar)………………………...57 4.1.3. Hidrojeolojik Özellikler (İlgili Harita ve Kesitleri)……………………………...67 i KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU a) Sahanın Genel Karakteri………………………………………………………..67 b) Yeraltı Su Seviyesi……………………………………………………………69 c) Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu (Mevcut her türlü keson, derin, artezyen vb. kuyu)……………………………………………………………………………………...69 4.1.4. Hidrolojik Özellikler (İlgili Harita ve Kesitleri)……………………………………….70 a) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu…...71 b) İçme, Kullanma, Sulama Amaçlı Kullanım Durumları………………………...71 4.1.5. Toprak Özellikleri……………………………………………………………………...72 a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı……………………………..72 b)Yamaç Stabilitesi………………………………………………………………..76 c)Sahanın Erozyon Açısından Durumu……………………………………………77 d) Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır vb…………………………81 4.1.6. Tarım ve Hayvancılık…………………………………………………………………..81 a) Tarımsal Gelişim Proje Alanları………………………………………………...81 b)Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü……………………………………82 c) Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları………………………...85 4.1.7. Flora ve Fauna………………………………………………………………………….89 a) Türler, endemik türler, yaban hayatı türleri ve biyotoplar, ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınan türler………………………………………………………...89 b) Nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların yaşama ortamları, bunlar için belirlenen koruma kararları…………………………………………………………………...98 c)Av hayvanları ve bunların popülasyonu ile yaşama ortamları……………………………........................................................................................98 4.1.8. Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, ii KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri)……………………………………………………………………………..98 4.1.9. Orman Alanları……………………………………………………………………….103 a) Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri……………..103 b) Ormanın Teknik Özellikleri (Kapalılığı, Cari Artım, Hektardaki Servet)…..103 c) Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu……………………….103 d) Saha Döküm Tablosu………………………………………………………..103 e) Sahanın Yangın Görüp Görmediği…………………………………………….104 4.1.10. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar” vb)…………………104 4.1.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları……………………………...104 4.1.12. Diğer Özellikler……………………………………………………………………...104 4.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri ………………………………………………...105 4.2.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler)………………………………………………………..…………………………...105 4.2.2. Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınırlarına göre dağılımı, hane halkı yapısı)……………………………………………………………………………105 4.2.3. Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar)………………………………….106 4.2.4. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri)…………………………………………………………………………………...107 4.2.5. Diğer Özellikler……………………………………………………………………….107 BÖLÜM 5: PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER………………………………………………………………………………..108 5.1.1. Üretim sırasında nerelerde ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafriyat sırasında kullanılacak malzemeler, patlayıcı maddeler, hafriyat miktarı, nerelere taşınacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları………………………………………………………….108 iii KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.2. Suyun temin edileceği kaynaklardan getirilecek su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre miktarları……………………………………………….110 5.1.3. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (ulaştırma güzergahı, şekli, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb)……………………………………………………………………………….113 5.1.4. Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları, etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı, orman yangınları ve alınacak önlemler………………...117 5.1.5. Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti……………117 5.1.6. Üretimde kullanılacak makinelerin, araçların ve aletlerin miktar ve özellikleri……...118 5.1.7. Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım durumları, taşınmaları ve depolanmaları………………………………………………………………..118 5.1.8. Kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları ve imalat haritaları………………120 5.1.9. Depolama işleminin ne şekilde gerçekleştirileceği, miktar ve sevkiyatı……………..124 5.1.10. İçme ve kullanma amaçlı suların kullanımı sonrası oluşacak atıksuların miktarı ve bertarafı……………………………………………………………………………………...125 5.1.11. Üretim sırasında toz kaynakları ve çıkacak toz miktarı……………………………..127 5.1.12. Üretim sırasında meydana gelecek vibrasyon, gürültü kaynakları ve seviyelerin için hesaplamaların yapılması……………………………………………………………………166 5.1.13. Çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği…………………………………….186 5.1.14. Üretim sırasında oluşacak katı atıklar ve atık yağların miktarı ve bertarafı………...186 5.1.15. İnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli projeler…………………………191 5.1.16. Sağlık koruma bandı mesafesi………………………………………………………196 5.1.17. Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu…………………………………...197 5.1.18. Diğer projeler………………………………………………………………………..197 iv KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.2. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri………………..................................197 BÖLÜM 6: İŞLETME PROJE KAPANDIKTAN SONRA OLABİLECEK VE SÜREN ETKİLER VE BU ETKİLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER……………………….198 6.1. Reklamasyon çalışmaları……………………………………………………………….198 6.2. Arazi Islahı……………………………………………………………………………...198 6.3. Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler………………………………………………………..198 BÖLÜM 7. PROJENİN ALTERNATİFLERİ………………………………………………199 BÖLÜM 8: İZLEME PROGRAMI ………………………………………………………...201 8.1. Projenin inşaatı için önerilen izleme programı, projenin işletmesi ve işletme sonrası için önerilen izleme programı ve acil müdahale planı…………………………………………...201 8.2. ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda, Yeterlik Tebliği’nde “Yeterlik Belgesi alan kurum/kuruluşların yükümlülükleri” başlığının 4.maddesinde yer alan hususların gerçekleştirilmesi ile ilgili program…………………………………………………………205 BÖLÜM 9: HALKIN KATILIMI …………………………………………………………..206 BÖLÜM 10: SONUÇLAR…………………………………………………………………..207 NOTLAR VE KAYNAKLAR………………………………………………………………215 EKLER………………………………………………………………………………………217 v KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1: Mevcut Durumdaki Sahalar için Alınan ÇED Gerekli Değildir Belgeleri…………..2 Tablo 2: Mevcut Durum Kapasite Artışı ve Kapasite Artışı Sonrası Üretim Miktarları ……..3 Tablo 3:Mevcut Durum-Kapasite Artışı ve Kapasite Artışı Sonrası Alanları………………...3 Tablo 4: Mevcut Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı ve Kapasite Artışı Sonrası Durumu….4 Tablo 5: Kalkerin Fiziksel Özellikleri ……………………………………………………….12 Tablo 6: Agreganın Özellikleri ……………………………………………………………...13 Tablo 7: 20055352 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları…………….…24 Tablo 8: 20055352 Nolu Saha İle İlgili Olarak ÇED Gerekli Değildir Belgesi Alınan Alana Ait Koordinatlar………………………………………………………………………………24 Tablo 9: 52264 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları…………………...25 Tablo 10: 52264 Nolu Saha İle İlgili Olarak ÇED Gerekli Değildir Belgesi Alınan Alana Ait Koordinatlar…………………………………………………………………………………..25 Tablo 11: 64022 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları………………….26 Tablo 12: 64022 Nolu Saha İle İlgili Olarak ÇED Gerekli Değildir Belgesi Alınan Alana Ait Koordinatlar…………………………………………………………………………………..26 Tablo 13: 82460 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları………………….27 Tablo 14: ÇED Koordinatları ………………………………………………………………..28 Tablo 15: Sosyal Tesis Alan Koordinatları ………………………………………………….28 Tablo 16: Stok Koordinatları …………………………………………….………………….29 Tablo 17: Kırma-Eleme Tesisi Koordinatları ………………………….................................29 Tablo 18: Tesis Bağlantı Yolu Koordinatları ……………………………………..................30 Tablo 19: Bitkisel Toprak Alanı Koordinatları………………………………………………31 Tablo 20: Pasa Alanı Koordinatları…………………………………………………….…….31 Tablo 21: Tehlikeli Atık Alanı Koordinatları………………………………………………..31 Tablo 22: Ağaçlandırma Alanı Koordinatları……………………………………………..…32 Tablo 23: Kantar Alanı Koordinatları………………………………………………………..32 Tablo 24: Zamanlama Tablosu …………………………………………………………........34 Tablo 25: Çalışacak Personel Sayısı Ve Görev Dağılımı …………………………………...35 Tablo 26: Yıllık İşletme Giderleri …………………………………………………………...35 Tablo 27: Yıllık İşletme Gelirleri ………………...……………….........................................36 Tablo 28: Yıllık İşletme Karı ………………………………………………………………..36 vi KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 29: Ortalama, Minimum, Maximum Basınç Değerleri(hPa)………………………….38 Tablo 30: Ortalama, Minimum, Maksimum Sıcaklık Değerleri(°C)………………...………39 Tablo 31: Toplam, Maksimum Yağış Değerleri(mm)……………………………………….39 Tablo 32: Ortalama, Minimum Bağıl Nem Değerleri (%)……………...……………………40 Tablo 33: Buharlaşma Değerleri (mm)………………………………………………………41 Tablo 34: Konya Meteoroloji İstasyonuna Kar Yağışı Verileri……………………………...42 Tablo 35:Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günlerin Verileri………………………………………………………………………………………..43 Tablo 36: Rüzgâr Esme Sayıları Toplamı………………………………………………..….44 Tablo 37: Kış Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları……………………………………….48 Tablo 38: İlkbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları……………………………….…49 Tablo 39: Yaz Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları………………………………………50 Tablo 40: Sonbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları………………………………...51 Tablo 41: Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızı(m/s)……………………………………..52 Tablo 42: Ortalama Rüzgâr Hızı……………………………………………………………..53 Tablo 43: Maksimum Rüzgâr Hızı ve Yönü……………………………………………..….53 Tablo 44: Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması…………………………………………………………………………………….54 Tablo 45: Doksanlı Yıllarda Açılan Kuyuların Durumu…………………………………….67 Tablo 46: Çevredeki Sulama Kooperatiflerine Ait Kuyuların Ruhsat Alanına Uzaklıkları…………………………………………………………………………………….68 Tablo 47: Doksanlı Yıllarda Açılan Kuyuların Durumu……………………………………..68 Tablo 48: Konya İli Arazi Varlığı…………………………………………………..………..74 Tablo 49: Konya İli Sulama Alanı Bilgileri……………………………………………...…..74 Tablo 50: Konya İli Tarım Alanlarının Arazi Kabiliyet Sınıfları ve Dağılımı (Ha)…………75 Tablo 51: İlçeye Göre Toplam Arazi Kullanım Durumu…………………………………….82 Tablo 52: Toplam Arazi Kullanım Durumu………………………………………………….83 Tablo 53: İşlenen Arazinin Kullanım Durumu………………………………………………83 Tablo 54: Konya İli Arazi Kullanım Şekillerinin Kabiliyet Sınıflarına Dağılımı (Konya İli Arazi Varlığı Envanteri)………………………………………………………………………84 Tablo 55: Selçuklu İlçesi Baklagil Ekiliş ve Üretimleri……………………………………..85 Tablo 56: Selçuklu İlçesi Endüstriyel Bitkiler Ekiliş ve Üretimleri ………….……………..85 Tablo 57: Selçuklu İlçesi Tahıl Ekiliş ve Üretimleri ………………………………………...85 vii KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 58: Selçuklu İlçesi Yağlı Tohumlular Ekiliş ve Üretimleri …...……………………...86 Tablo 59: Selçuklu İlçesi Yem Bitkileri Tohumlular Ekiliş ve Üretimleri.………………….86 Tablo 60: Selçuklu İlçesi Yumru Bitkiler Ekiliş ve Üretimleri ………..……………………86 Tablo 61: Selçuklu İlçesi Baklagil Sebzeler Ekiliş ve Üretimleri …………………...………86 Tablo 62: Selçuklu İlçesi meyvesi Yenen Sebzelerin Üretimleri …………………………...86 Tablo 63: Selçuklu İlçesi Soğansı-Yumru-Kök Sebzeler Üretimleri ………………………..87 Tablo 64: Selçuklu İlçesi Yaprağı Yenen Sebze Üretimleri …………..…………………….87 Tablo 65: Selçuklu İlçesi Sert Kabuklular Ekiliş ve Üretimleri …………………………….87 Tablo 66: Selçuklu İlçesi Taş Çekirdekliler Ekiliş ve Üretimleri …………………………...87 Tablo 67: Selçuklu İlçesi Üzüm ve Üzümsüler Ekiliş ve Üretimleri ………………………..87 Tablo 68: Selçuklu İlçesi Yumuşak Çekirdekliler Ekiliş ve Üretimleri ……………………..88 Tablo 69: Hayvancılık Verileri ……………...……………………………………………….88 Tablo 70: Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları …..95 Tablo 71: Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları ve Statüler ………………………………………………………………………………….……97 Tablo 72: Konya İli ve Karaömerler Köyüne Ait Nüfus……………………………………105 Tablo 73: Konya İli Yaş Gruplarına Göre Nüfus…………………………………………...106 Tablo 74: Konya İli Öğretim Kurumları……………………………………………………107 Tablo 75: Ocaktan Meydana Gelebilecek Atıksu Miktarı………………………………….111 Tablo 76: Mevcut Durum Kapasite Artışı ve Sonrası Makine-Ekipman Durumu………….118 Tablo 77: Her Bir Ocaktaki Basamak Dizaynı……………………………………………..123 Tablo 78: Üretim Miktarları………………………………………………………………...123 Tablo 79: Mevcut Durum - Kapasite Artışı - Kapasite Artışı Sonrası Personel Sayısı…….124 Tablo 80: Ocaktan Meydana Gelebilecek Atıksu Miktarı………………………………….125 Tablo 81: Toz Emisyonu Kütlesel Debileri………………………………………………...163 Tablo 82: Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debileri………………………………………..165 Tablo 83: Patlatma Deliği Şarj Yoğunluğu (kg/m)………………………………………...167 Tablo 84: Yıllık Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi…………………….……………169 Tablo 85: Aylık Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi…………………………………..170 Tablo 86: Haftalık Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi………………………………..170 Tablo 87: Günlük Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi………………………………...170 Tablo 88: Mesafeye Göre Sarsıntı Hızı …………………….………………………………172 viii KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 89: Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri …………………….……………………173 Tablo 90: Mevcut Durum ve Kapasite Artışı Sonrası Patlayıcı Miktarları…………………175 Tablo 91: Patlatma Dizaynı…………………………………………………………………176 Tablo 92: Endüstriyel Tesisler için Çevresel Gürültü Sınır Değerleri ……………………..180 Tablo 93: Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Ortalama Ses Gücü Düzeyi……………………………………………………………………………………….183 Tablo 94: Tesiste Oluşan ve Kapasite Artışı Sonrası Oluşacak Olan Katı Atık Miktarları...186 Tablo 95: Tesiste Oluşan Atık Yağ Kodları, Atık Yağ Miktarları ve Atık İşleme Yöntemi...................................................................................................................................189 Tablo 96: Motorinin Özellikleri…………………………………………………………….190 Tablo 97: Kullanılacak Makineler Ve Özellikleri………………………………………….190 Tablo 98: Diesel Araç Kirlenme Faktörleri……………………………………………..….191 Tablo 99: İş Makinelerinden Kaynaklanacak Kirletici Değerleri…………………………..191 ix KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1: Genel İş Akım Şeması……………………………………………………………...…7 Şekil 2: Kırma-Eleme Tesisi İş Akım Şeması………………………………………………....8 Şekil 3. Örnek Kırma-Eleme Tesisi…………………………………………………………....9 Şekil 4: İnce Ve İri Agrega Tane Boyutları ……………………………………………….…12 Şekil 5: Yer Bulduru Haritası ……………………………………………………………..…17 Şekil 6: Tesise Ait Fotoğraflar ………………………...…………………………………..…23 Şekil 7: Proje Alanını Ve Civarında Yer Alan Madencilik Faaliyetlerini Gösteren Uydu Fotoğrafı…………………………………………………..……...…………………………...23 Şekil 8: İklim Haritası………………………………………………………………………...37 Şekil 9: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi…….38 Şekil 10: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi…..39 Şekil 11: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi……..40 Şekil 12: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi……...41 Şekil 13: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Buharlaşma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi……………………………………………………………………………………...41 Şekil 14: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Kar Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi……………………………………………………………………………………...42 Sekil 15: Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi………………………………………………………………44 Şekil 16: Aylara Göre Esme Sayıları Toplamı……………………………………………….46 Şekil 17: Yıllık Esme Sayıları Toplam……………………………………………………….47 Sekil 18: Konya Meteoroloji İstasyonu Kış Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi……………………………………………………………………………………..48 Sekil 19: Konya Meteoroloji İstasyonu İlkbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi……………………………………………………………………………………..49 Sekil 20: Konya Meteoroloji İstasyonu Yaz Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi……………………………………………………………………………………...50 Sekil 21: Konya Meteoroloji İstasyonu Sonbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi…………………………………………………………………………...51 Şekil 22: Yönlere Göre Rüzgar Hızı Diyagramı..……………………………………….......52 Şekil 23: Konya Meteoroloji İstasyonu Ortalama Rüzgâr Hızının Grafiksel Gösterimi……..53 x KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Sekil 24: Konya Meteoroloji İstasyonu Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi………………………………………………………………54 Sekil 25: Konya Ovası ve Çevresinin Jeoloji Haritası……………………………………….56 Şekil 26: İnceleme Alanı Yer Bulduru Haritası………………………………………………57 Şekil 27: İnceleme Alanının Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti……………………………...59 Şekil 28: Konya İli Deprem Haritası…………………………………………………………66 Sekil 29: Arazi Varlığı Haritası………………………………………………………………73 Şekil 30: Düzlemsel Kayma Şev Dizayn Grafiği…………………………………………….80 Şekil 31: Taksonların Karelere Dağılımı……………………………………………………..89 Şekil 32:Türkiye’nin Fitocoğrafya Bölgeleri (Atalay 1994’den)…………………………….95 Şekil 33: Karayolu Trafik Hacmi (Çalışma sahası)…………………………………………114 Şekil 34: Patlatma Prosesi aşamaları………………………………………………………..119 Şekil 35: Açık Ocak İşletmeciliği Şematik Gösterimi...........................................................121 Şekil 36: Ocak Sahası Mevcut Durum Basamak Gösterimi………………………………..122 Şekil 37: Ocak Sahası Kapasite Artışı Sonrası Basamak Gösterimi………………………..122 Şekil 38: Patlatma Dizaynı…………………………………………...……………………..168 Şekil 39: Delik Dizaynı……………………………………………………………………..171 Şekil 40: Sarsıntı Grafiği……………………………………………………………………172 Şekil 41: Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Ortalama Ses Gücü Düzeyi……………………………………………………………………………………….184 Şekil 42: Geçici Atık Depolama Alanı……………………………………………………...189 xi KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU EKLER: EK 1 - ÇED KOORDİNATLARI EK 2 - İŞLETME RUHSATLARI VE ÇED BELGELERİ EK 3 - 82460 NOLU SAHA MİGEM BİRLEŞTİRME YAZISI EK 4 – MİLLİ EMLAK MÜDÜRLÜĞÜNDEN MÜLKİYET DURUM HARİTASI EK 5 - ONAYLI 1/100.000 ÖLÇEKLİ KONYA-KARAMAN ÇEVRE DÜZENİ PLANI HARİTASI EK 6 - 1/25.000 ÖLÇEKLİ TOPOGRAFİK HARİTA, YER BULDURU HARİTASI VE VAZİYET PLANI EK 7 - KONYA METEOROLOJİK VE FEVK VERİLERİ EK 8 - 1/25000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİ HARİTASI VE KESİTİ VE DEPREM HARİTASI EK 9 - VİDANJÖR YAZISI ve DEŞARJ İZİN MUAFİYET YAZISI EK 10 - İMALAT VE ÇEVRE UYUM HARİTASI EK 11 - ÜRETİM TERMİN PLANI HARİTASI EK 12 – HAVA KALİTESİ MODELLEMESİ EK 13 - ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ PATLATMA GÖRÜŞ YAZISI EK 14 - AKUSTİK RAPOR EK 15 – SAĞLIK KORUMA BANDI MESAFESİ HARİTASI xii KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. EK 16 - KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU DOĞAYA YENİDEN KAZANDIRMA PLANI, ARAZİ VARLIKLARINI GÖSTERİR HARİTA, FAALİYET SONRASI SENARYOLARI GÖSTERİR HARİTA EK 17 - ACİL DURUM PLANI EK 18 - İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ MERA KANUNLARI UYGULAMALARI GÖRÜŞ YAZISI EK 19 - ÇED RAPORUNU HAZIRLAYANLARIN DİPLOMALARI, İMZA SİRKÜLERİ VE ÖZGEÇMİŞLERİ xiii KONYA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU KISALTMALAR CITES Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (“Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora”) ÇED Çevresel Etki Değerlendirmesi ÇGDYY Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği dB Desibel dBA A-Ağırlıklı desibel DMİ Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü ha hektar IUCN Uluslararası Doğa Koruma Birliği (“International Union for Conservation of Nature”) kg kilogram km kilometre L Litre m metre m2 metre kare m3 metre küp ÖBA Önemli Bitki Alanı ÖKA Önemli Kuş Alanı s Saniye SKHKKY Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği TMMOB Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği TÜBİVES Türkiye Bitkileri Veri Servisi TUİK Türkiye İstatistik Kurumu xiv KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 1: A) PROJENİN TANIMI VE AMACI Bu rapor, Konya Çimento Sanayi A.Ş. tarafından Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi, 20055352, 82460, 52264 ve 64022 ruhsat nolu kalker sahalarında üretim miktarının artırılmasını, alan genişletilmesine gidilmesini ve 82460 ruhsat numaralı sahası içinde yer alan kırma-eleme tesisinin kapasitesinin artırılmasını amaçlamakta olup, proje için çevreye olabilecek etkilerine karşı önlemler ve önerileri içermektedir. a) Tanımı Konya Çimento Sanayi A.Ş. tarafından Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi, 20055352, 82460, 52264 ve 64022 ruhsat nolu kalker sahalarında üretim miktarı, alanın genişlemesi ve kırma-eleme tesisinin kapasitesinin artırılması planlanmaktadır. Ocak alanlarına ait ÇED koordinatlar verilmiştir. (Bkz. Ek-1) Tüm ruhsatların kapladığı alan için toplam 215,39 ha’lık alanda ÇED çalışması yapılacaktır. Tüm sahalarda yapılacak kapasite artışı ile yıllık 4 milyon ton kalker üretimi hedeflenmektedir. Bu üretim firmanın çimento fabrikasında hammadde ihtiyacının karşılanması için yapılacaktır. Bu bağlamda tesis, kapasite artışı sonrası 03/10/2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği Ek-1 Listesi Madde 29-Madencilik Projeleri a) Bendi; 25 hektar ve üzeri çalışma alanında (kazı ve döküm alanı toplamı olarak) açık işletmeler kapsamında yer alacaktır. ç) Kırma-eleme-yıkama tesisleri (1a ve 2a grup madenler 400.000 ton/yıl ve üzeri) kapsamında yer alacaktır. ÇED Başvuru Dosyası, 24.05.2013 tarihinde verilen ÇED Raporu Özel Formatına göre hazırlanmıştır. Proje kapsamında yer alan; 20055352 nolu 100 hektarlık kalker sahasının 24,90 hektarlık kısmı için 190.000 ton/yıl kapasiteli “Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi” ile ilgili olarak (Mülga) İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nden 23.02.2006 tarih ve 176-817 sayı ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmış ve daha sonra kapasite artışına gidilerek 24,98 hektarlık kısım için 16.10.2009 tarih ve 1540/7243 sayı ile tekrar ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıştır (Bkz. Ek-2). 1 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 52264 nolu 99,45 hektarlık kalker sahasının 24,88 hektarlık kısmı için 134.600 ton/yıl kapasiteli “Kalker Ocağı” ile ilgili olarak (Mülga) İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nden 09.03.2006 tarih ve 219/972 sayı ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıştır (Bkz. Ek-2). 64022 nolu 99,97 hektarlık kalker sahasının 24,80 hektarlık kısmı için 150.000 ton/yıl kapasiteli “Kalker Ocağı” ile ilgili olarak (Mülga) İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nden 06.09.2009 tarih ve 632/2778 sayı ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıştır (Bkz. Ek-2). 82460 (20055353 ve 20072884) nolu 80,88 hektarlık kalker sahasının 20055353 nolu saha için 24,31 hektarlık kısmı için 237.500 ton/yıl kapasiteli “Kalker Ocağı” ile ilgili olarak (Mülga) İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nden 24.02.2006 tarih ve 181/853 sayı ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıştır (Bkz. Ek-2). Kapasite artışı yapılması planlanan 82460 ruhsat numaralı saha 20055353 ve 200702884 ruhsat numaralı sahanın birleştirilmesiyle oluşmuştur. Bu sebeple bu saha içinde yer alan 200702884 ruhsat nolu sahanın ÇED Belgesi mevcut değildir. Bu raporda saha içinde ÇED Yönetmeliğine istinaden değerlendirme yapılacaktır. Maden Kanunu kapsamında 20055353 ve 200702884 ruhsat numaralı sahalar 82460 ruhsat numaralı saha altında birleştirilmiştir. Bu konuda Maden İşleri Genel Müdürlüğünden alınan Maden Teknik Heyet Raporu ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-3) Ocak sahalarının ÇED Yönetmeliği hükümleri uyarınca alınmış belge tarih ve no’ları aşağıda Tablo-1’de verilmiştir. Tablo 1. Mevcut Durumdaki Sahalar için Alınan ÇED Gerekli Değildir Belgeleri Ruhsat Numaraları Belge Tarihleri Karar Numaraları 20055352 23.02.2006 176-817 16.10.2009(Kapasite Artışı) 1540-7243(Kapasite Artışı) 52264 (ÖNİR:9676) 09.03.2006 219/972 64022 06.05.2009 632/2778 24.02.2006 (20055353) 181-853 (20055353) 20055353 ve 200702884 ruhsat nolu sahalar 82460 nolu saha olarak birleştirilmiştir. Kapasite artışı yapılması planlanan bu sahalardaki mevcut üretim miktarı, kapasite artışı ve kapasite artışı sonrası üretim miktarlarına ait bilgiler Tablo 2’de verilmiştir. 2 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 2. Mevcut Durum Kapasite Artışı ve Kapasite Artışı Sonrası Üretim Miktarları Mevcut Durum Üretim Kapasite Artışı Üretim Kapasite Artışı Sonrası Miktarı (ton/yıl) Miktarı (ton/yıl) Üretim Miktarı (ton/yıl) 20055352 361.250 818.750 1.180.000 52264 (ÖNİR:9676) 134.600 460.000 660.000 64022 150.000 340.000 490.000 82460 (20055353+200702884) 237.500 + 0 = 237.500 1.432.250 1.670.000 Toplam 985.000 3.015.000 4.000.000 Ruhsatlar Kapasite artırımı kapsamında; 20055352 nolu saha ile ilgili olarak daha önce alınmış olan ÇED Gerekli Değildir Belgesine esas 24,98 hektarlık ÇED alanına ek 33,63 hektar alan eklenerek, proje alanının 58,61 hektara genişletilmesine, 361.250 ton/yıl olan üretim miktarının 1.180.000 ton/yıla çıkartılması, 52264 nolu saha ile ilgili olarak daha önce alınmış olan ÇED Gerekli Değildir Belgesine esas 24,88 hektarlık ÇED alanına ek 15,08 hektar alan eklenerek proje alanının 39,96 hektara genişletilmesine, 134.600 ton/yıl olan üretim miktarının 660.000 ton/yıla çıkartılması, 64022 nolu saha ile ilgili olarak daha önce alınmış olan ÇED Gerekli Değildir Belgesine esas 24,80 hektarlık ÇED alanına ek 43,00 hektar alan eklenerek proje alanının 67,8 hektara genişletilmesine, 150.000 ton/yıl olan üretim miktarının 490.000 ton/yıla çıkartılması, 20055353 ve 200702884 nolu sahalar ile ilgili olarak da 53,69 ha alanda 237.500 ton/yıl olan üretim miktarının 1.670.000 ton/yıla çıkartılması planlanmaktadır. Tablo 3. Mevcut Durum-Kapasite Artışı ve Kapasite Artışı Sonrası Alanları Saha No Mevcut Durum (ha) Kapasite Artışı (ha) Kapasite Artışı Sonrası (ha) 20055352 24,98 33,63 58,61 52264 24,88 15,08 39,96 64022 24,80 43,00 67,8 82460 - 53,69 53,69 3 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tesislerde mevcut durumda toplamda 985.000 ton/yıl kalker alınmakta olup, kapasite artışı sonrası 4.000.000 ton kalkerin çıkartılması planlanmaktadır. Yapılması planlanan kapasite artışı sonucunda alınacak olan 4.000.000 ton’luk kalker 215,39 ha’lık kısmında çalışma yapılarak alınacaktır. Çıkarılan bu kalker 82460 ruhsat numaralı sahada bulunan ve kapasite artışı sonrası 1000 ton/h kapasiteli olacak kırma-eleme tesisinde işlem gördükten sonra Konya Çimento fabrikasına hammadde ve beton santrallerinde agrega sağlamak amacıyla kullanılacaktır. 82460 ruhsat numaralı sahada bulunan 400 ton/h kapasiteli kırma-eleme tesisi kapasite artışı sonrasında 1.000 ton/h’a yükseltilmesi planlanmaktadır. Tablo 4. Mevcut Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı ve Kapasite Artışı Sonrası Durumu Bulunduğu Yer Mevcut Durum (ton/h) Kapasite Artışı (ton/h) Kapasite Artışı Sonrası (ton/h) 82460 Ruhsatlı Saha 400 600 1.000 Proje kapsamında yer alan kalker ocaklarında ve kırma-eleme tesisi işletmesinde yılda 11 ay, 330 gün, ayda 30 gün, 3 vardiya toplamda 24 saat üzerinden çalışma yapılacaktır. Proje alanına en yakın yerleşim yeri; tesisin 2,4 km kuzeybatısında bulunan Karaömerler Mahallesi ve 4 km kuzeydoğu istikametindeki Çandır Mahallesidir. Tesis sahası Konya-Ankara Karayoluna 3 km uzaklıktadır. Proje kapsamında dört adet kalker ocağı işletmesi yer almaktadır. Ocaklarda açık işletme yöntemi ile üretim yapılacaktır. Proje kapsamında yer alan ocak sahalarında günde 3 vardiya, ayda 30 gün ve yılda 11 ay (330 gün) çalışma yapılması planlanmaktadır. Kalker üretimi patlayıcı madde kullanılarak gerçekleştirilecektir. Kalker sahalarındaki patlatma işlemleri 8:00-18:00 saatleri arasında yapılacaktır. Buna göre; 20055352 nolu sahanın 100 hektar alanının, 63,65 hektarlık bölümünde üretim işlemleri gerçekleştirilecek olup, yılda 1.180.000 ton kalker üretimi yapılacaktır. Yıllık Üretim Miktarı: 1.180.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı: 107272,72 ton/ay Günlük Üretim Miktarı: 3575,75 ton/gün Saatlik Üretim Miktarı: 148,98 ton/saat Çalışma Süreleri: 11 ay/yıl, 330 gün/yıl, 30 gün/ay, (3x8 saat)/gün 4 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 52264 nolu sahanın 99,45 hektar alanının, 39,96 hektarlık bölümünde üretim işlemleri gerçekleştirilecek olup, yılda 660.000 ton kalker üretimi yapılacaktır. Yıllık Üretim Miktarı: 660.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı: 60.000 ton/ay Günlük Üretim Miktarı: 2.000 ton/gün Saatlik Üretim Miktarı: 83,33 ton/saat Çalışma Süreleri: 11 ay/yıl, 330 gün/yıl, 30 gün/ay, (3x8 saat)/gün 64022 nolu sahanın 99,97 hektar alanının, 67,8 hektarlık bölümünde üretim işlemleri gerçekleştirilecek olup, yılda 490.000 ton kalker üretimi yapılacaktır. Yıllık Üretim Miktarı: 490.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı: 44545,45 ton/ay Günlük Üretim Miktarı: 1484,84 ton/gün Saatlik Üretim Miktarı: 61,86 ton/saat Çalışma Süreleri: 11 ay/yıl, 330 gün/yıl, 30 gün/ay, (3x8 saat)/gün 82460 nolu sahanın 80,88 hektar alanının, 53,69 hektarlık bölümünde üretim işlemleri gerçekleştirilecek olup, yılda 1.670.000 ton kalker üretimi yapılacaktır. Yıllık Üretim Miktarı: 1.670.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı: 151818,18 ton/ay Günlük Üretim Miktarı: 5060,60 ton/gün Saatlik Üretim Miktarı: 210,85 ton/saat Çalışma Süreleri: 11 ay/yıl, 330 gün/yıl, 30 gün/ay, (3x8 saat)/gün Kırma-Eleme Tesisi: Proje kapsamında yer alan kırma-eleme tesisinde günde 3 vardiya (3x8=24 saat), ayda 30 gün ve yılda 11 ay (330 gün) çalışma yapılması planlanmaktadır. Dört adet kalker sahasında üretilen yıllık toplam 4.000.000 ton kalker madeni 82460 nolu kalker sahası içinde kurulu olan kırma-eleme tesisinde kırılarak sınıflandırılacaktır. Yıllık 4.000.000 ton olan kırma-eleme tesisinde üretilen çeşitli boyutlardaki mıcır firmanın çimento fabrikasında kullanılmak üzere sevki yapılacaktır. Tesisteki toz kaynağı olan her bir ünite (bunker, kırıcılar, elekler, bantlar) 5 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU kapalı ortam içerisine alınacaktır. Kapalı ortam içerisine alınan ünitelere toz indirgeme sistemi (sulu sistem veya pulvarize sistem) kurularak ortaya çıkacak tozlar yerinde bastırılarak çevreye yayılması engellenecektir. Mevcutta çalışan tesis kapalı ortam içindedir. Yıllık Üretim Miktarı: 4.000.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı: 363636,36 ton/ay Günlük Üretim Miktarı: 12121,21 ton/gün Saatlik Üretim Miktarı: 505,05 ton/saat Tesis Saatlik Kapasitesi: 1000 ton/saat Çalışma Süreleri: 11 ay/yıl, 330 gün/yıl, 30 gün/ay, 24 saat (3x8 saat)/gün Ocak sahasında yapılacak üretim aşamalarına ait iş akım şeması Şekil-1’de verilmiştir. 6 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU ÖRTÜ TABAKASININ SIYRILMASI Gürültü Toz Oluşumu DELME Toz Oluşumu Gürültü PATLATMA Toz Oluşumu Gürültü EKSKAVATÖR İLE KALKERİN SÖKÜLMESİ Toz Oluşumu Gürültü KEPÇE İLE KAMYONLARA YÜKLENMESİ Toz Oluşumu Gürültü KAMYONLAR İLE STOK ALANINA GÖTÜRÜLMESİ Toz Oluşumu Gürültü KAMYONLAR İLE KIRMA ELEME TESİSİNE NAKLEDİLMESİ Toz Oluşumu Gürültü NAKLİYE KAMYONLARI İLE ÇİMENTO FABRİKASINA NAKLEDİLMESİ Şekil 1. Genel İş Akım Şeması 7 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU KALKERİN KIRMA-ELEME TESİSİNE GELİŞİ Kırma esnasında oluşacak tozuma/gürültü BİRİNCİL KIRICI Eleme esnasında oluşacak tozuma/gürültü ELEK Kırma esnasında oluşacak tozuma/gürültü SEKONDER KIRICI ELEK Eleme esnasında oluşacak tozuma/gürültü SEVKİYAT Şekil 2. Kırma-Eleme Tesisi İş Akım Şeması Kırma Eleme Tesisi Üretim Faaliyetleri Ocak alanından üretimi gerçekleştirilen kalker cevherinin tamamı kırma-eleme tesisinde boyutlandırılmaktadır. Kapasite artışı ile birlikte ocaktan alınacak kalkerin tamamı kırma-eleme tesisinde işlemden geçirilecektir. Kırma – eleme tesisinin genel anlatımı aşağıda açıklanmıştır. Patlatma sonucu ana kayadan ayrılan kalker madeni kamyonlara yüklenerek konkasör tesisine getirilir. Burada kırıcılardan geçirilen kalkerin tane boyutları küçültülmüş olur. Çapları küçültülen kalker eleklere getirilerek elenir ve depolanmak üzere depo sahasına getirilir. Daha sonra ihtiyaç durumuna göre kamyonlarla sevk edilerek sahadan çıkarılır. Ocaktan ve alınan bitkisel toprak + hafriyat atığı ile kırıcıdan çıkan kalkerin stoklanması esnasında da tozuma oluşacaktır. Bu tozumayla da ilgili olarak; 03.07.2009 tarih ve 27277 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerinde geçen; Ek-1’nde yer alan; b) maddesi 2.2.Tane boyutu 1 mm ≤ çap ≤ 5 mm maddelerin doldurma, ayırma, eleme, taşıma, kırma, öğütme gibi işlemlerin yapıldığı baca dışındaki yerlerden toz emisyonun kaynaklandığı tesisler için emisyon faktörü kullanılarak kütlesel debi hesaplanır. 8 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Üretim süresince alınan tedbirlerin sürekliliği sağlanmalıdır. Toz emisyonu su kullanılarak önlenecekse toz kaynağı olan ünitenin faaliyete geçmesi ile birlikte su püskürtme sistemi eş zamanlı olarak devreye girmeli ve üretim süresince çalışmalıdır. c) maddesi açıkta depolana yığma malzemeler Araziye rüzgar kesici levhalar yerleştirilir, duvar örtülür veya rüzgar kesici ağaçlar dikilir. Konveyörler ve diğer taşıyıcıların ve bunların birbiri üzerine malzeme boşalttığı bağlantı kısımlarının üstleri kapatılır. Savurma yapılmadan boşaltma ve doldurma yapılmaktadır. Malzeme üstü naylon branda veya tane büyüklüğü 10 mm’den fazla olan malzeme ile kapatılmaktadır. Üst tabakalar %10 nemde muhafaza edilecektir. Bu durumu sağlamak için gerekli donanım kurulur. e) maddesi Tesis içi yolların durumu: Tesis içi yollar hava kalitesini olumsuz yönde etkiliyorsa yolların bitümlü kaplama malzemeleri, beton veya benzeri malzemeler ile kaplanması, düzenli olarak temizlenmesi veya toz bağlayan maddelerle muameleye tabi tutulması gereklidir. Maddelerinde geçen hükümlere uyulacağını taahhüt ederiz. Şekil 3. Örnek Kırma-Eleme Tesisi 9 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. b) KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Ömrü Ocak ve kırma-eleme tesisinde mevcut durumda toplamda 985.000 ton/yıl kalker üretimi yapılmakta olup, kapasite artışı sonrası 4.000.000 ton kalkerin çıkartılması planlanmaktadır. Projenin faydalı ömrü tespit edilen görünür rezerv ve yıllık üretim miktarı göz önüne alınarak tespit edilmektedir. Buna göre; İşletme Alanı Rezervi: Planlanan kapasite artışıyla toplam 215,39 hektar alanın tamamında kalker işletmeciliği yapılacaktır. İşletmenin rezervi; Kalker Ocağı Alanı: 2.153.900 m2 Ortalama Kalınlık: 120 metre Yoğunluk: 2,5 g/cm³ Görünür Rezerv Miktarı: 2.153.900 m2 x 120 m x 2,5 ton/m3 = 646.170.000 ton’dur. Yıllık Üretim Miktarı: 4.000.000 ton/yıl Proje Ömrü: 646.170.000 / 4.000.000 ton/yıl = 161 yıl Yılda ortalama 4.000.000 ton kalkerin ocak sahasından alınarak kırma-eleme tesisinde işleme tabi tutulması planlanmaktadır. Projenin ömrü sahanın rezerv miktarı ile orantılandırılarak yaklaşık 161 yıl olarak öngörülmektedir. Ocakların işletme ruhsat süreleri 10 yıl olduğundan; günün ekonomik koşulları ve rezerv durumu göz önünde bulundurularak ruhsat süresi sonunda temdit (süre uzatımı) taleplerinde bulunulacaktır. 10 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU B) ÇIKARILACAK MALZEMENİN FİZİKSEL, KİMYASAL VE MİNERALOJİK ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM AMAÇLARI Kimyasal bileşiminde asgari %90 kalsiyum karbonat (CaCO3) bulunan tortul kayaçlara kalker ya da kireçtaşı adı verilmektedir. Ayrıca mineralojik bileşiminde asgari %90 kalsit minerali bulunan kayaçlara da kalker adı verilmektedir. Dünyada kalker ürünleri kadar çok çeşitli kullanım amacı olan bir başka ürün mevcut değildir. Bugün dünyada tüketilen kalker miktarının yaklaşık olarak yıllık 4,5 milyar ton mertebesinde olduğu tahmin edilmektedir. Bölge kireçtaşları yoğunluklu olarak inşaat ve yol yapımında kullanıldığından öncelikle TS 706 EN 12620+A1 (2009) Beton Agregaları ile TS EN 13043 (2004) Yollar, Havaalanları ve Trafiğe Açık Diğer Alanlardaki Bitümlü Karışımlar ve Yüzey Uygulamalarında Kullanılan Agregalar, standartlarına göre kullanılacak agregalar incelenerek uygunluğu tespit edilmiştir. Bu kapsamda agrega tane sınıflarının geometrik özellikler; agrega tane sınıfları, tane büyüklüğü dağılımları, çok ince malzeme muhtevası, çok ince malzemelerin kalitesi-metilen mavisi, iri agregaların tane şekli-yassılık indeksi; fiziksel özellikler; tane yoğunluğu ve su emme oranları, yığın yoğunlukları, iri agregaların kırılmaya karşı direnci; Kimyasal özellikler; klorürler, iri agregaların donma-çözülmeye karşı direnci, asitte çözülebilen sülfat, toplam kükürt, ısıl şoka karşı direnç incelenmektedir. Çimento üretiminde kullanılan ana hammaddeler jeolojide sedimanter kayaçlar olarak bilinen kireçtaşı, kil ve marndır. Klinker üretiminin ana komponentleri olan CaO için kalker (kireçtaşı); SiO2, Al2O3, ve Fe2O3 için de kil mineralleri temel kaynaklardır. Çimento üretiminde kullanılacak hammaddelerin uygunluk dereceleri onların kimyasal bileşimleri ile orantılıdır. Kireçtaşı bileşeni için kireç standardı bir kriter olarak kullanılmaktadır. Bölge kireçtaşlarının, çimento hammaddesi olarak kullanılabilirliği araştırılarak uygun olup olmadığı belirlenmiştir. Mendirek-liman yapımlarında, dere ıslahlarında kullanılan çeşitli ebat ve ağırlıklardaki blok taş ile inşaat sektöründe kullanılan (istinat duvarı vb.) yapı taşları için kaya yoğunluğu, su emme, don kaybı, donma çözünme kaybı, metilen mavisi, basma dayanımı, nokta yükleme indeksi, ıslak dinamik ezilme değeri, blok bütünlüğü deneyleri yapılarak kireçtaşlarının dolgu bloğu olarak ve yapı taşı olarak kullanılabilirliği incelenmiştir. Örnekler üzerinde MTA tarafından Rigaku DMAX III C XRD cihazı ile yapılan faz (mineralojik) analiz sonucunda kireçtaşı örneklerinin kalsitten oluştuğu ve bünyelerinde de az miktarda kuvars bulunduğu belirlenmiştir. 11 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 5. Kalkerin Fiziksel Özellikleri Birim Hacim Ağırlık (g/cm3) Su Emme Oranı (Ağırlıkça) (%) Porozite (%) 0,19±0,09 0,50±0,16 2,62±0,12 Şekil 4. İnce ve İri Agrega Tane Boyutları Birçok ülkede kalkerin ana kullanım sahası %40-70 oranıyla inşaat ve yapı sektörüdür. Kalker bu sektörde beton harcında agrega (mıcır) olarak ve yol yapımında agrega/dolgu malzemesi olarak kullanılır. Agrega, kentleşmenin bir sonucu olarak ortaya çıkan konut ihtiyacını karşılamaya çalışan ve son yıllarda ülkemizin en önemli sektörlerinden biri haline gelen, inşaat sektörünün temel yapı elemanlarındandır. Yol, altyapı malzemesi, bina inşaatları, köprü inşaatı vb. alanlarda çok yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Agrega doğal, yapay veya her ikisinden yoğun mineral malzemenin genellikle 100 mm'ye kadar çeşitli büyüklüklerdeki kırılmamış ve/veya kırılmış tanelerinin bir yığınıdır. Teraslardan, nehirlerden, denizlerden, göllerden ve tas ocaklarından elde edilen kırılmış veya kırılmamış agregalara doğal agrega (doğal malzeme), yüksek fırın cüruf taşı, izabe cürufu veya yüksek fırın cüruf kumu gibi sanayi ürünü olan kırılmış veya kırılmamış yoğun yapılışlı agregalar ise, yapay agrega olarak adlandırılmaktadır. Tür, boyut ve kullanımlarına göre ise şu şekilde sınıflandırılabilirler; iri agrega (çakıl, kırmataş, yapay taş), ince agrega (kum, kırma kum, yapay kum) ve taş unu (dolgu). Ocaklardan elde edilen, iri boyut nedeniyle kum veya çakıl olarak kullanılamayan malzemeler, kırma ve eleme işlemlerinden geçirilerek istenen boyutta malzeme haline getirilir. Kırmaeleme tesisleri bu açıdan son derece önemlidir. Son ürünün istenilen nitelikte olması kırmaeleme tesislerinin verimliliği ile doğrudan ilişkilidir. 12 KONYA ÇİMENTO SAN. A.Ş. Tablo 6. Agreganın Özellikleri Agrega Tipi KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Birim Hacim Kütlesi (kg/m3) Normal Agrega 2000-3000 Hafif Agrega ≤ 2000 Ağır Agrega ≥ 3000 İnşaat ve yapı endüstrisinde kullanılan yıllık agrega miktarı dünyada yaklaşık 1,5 milyar ton/yıl; Türkiye’de ise yaklaşık 180 milyon ton/yıl civarındadır. Bu değer Türkiye’deki toplam kireçtaşı üretiminin %74’üne karşılık gelmektedir. Kalkerin diğer kullanım alanları ise; çimento ve kireç üretimi, metalürji, tarım, baca gazı arıtımı ve cam, soda, şeker, kağıt, lastikplastik, kauçuk sanayilerinde, boya üretimi gibi çeşitli endüstriyel alanlarıdır. 13 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 2: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU Proje yer seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırları içinde ise bu alan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi) Konya Çimento Sanayi A.Ş. tarafından Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi mevkiinde yer alan, IR:20055352, S:82460, S:52264 ve S:64022 nolu kalker sahalarında üretim miktarının artırılması, işletme alanlarının genişletilmesi ve 82460 nolu kalker sahası içinde yer alan kırma-eleme tesisinin 400 ton/h olan kapasitesinin 1000 ton/h’a çıkarılması planlanmaktadır. Ocak alanları Konya ili kuzeyinde yer alan Fakra dağı üzerinde ve Konya il merkezine yaklaşık 30 km uzaklıkta bulunmaktadır. Projenin seçilen yerde kapasite artışı yapmasına; - Mevcut çalışan ocak alanlarının bu bölgede bulunması, - Sahadaki kalker kalitesinin hammadde olarak çimento fabrikasında kullanımına uygun olması, - Söz konusu alanın nakliye imkanlarının uygun olması gibi nedenler etkili olmuştur. Tesislerde mevcut durumda toplamda 985.000 ton/yıl kalker alınmakta olup, kapasite artışı sonrası 4.000.000 ton kalkerin çıkartılması planlanmaktadır. Yapılması planlanan kapasite artışı sonucunda alınacak olan 4.000.000 ton’luk kalker 215,39 ha’lık kısmında çalışma yapılarak alınacaktır. Çıkarılan bu kalker 82460 ruhsat numaralı bulunan kırma-eleme tesisinde işlem gördükten sonra Ruhsat sahibine ait Çimento fabrikasına hammadde ve hazır beton santrallerinde agrega sağlamak amacıyla kullanılacaktır. 82460 ruhsat numaralı saha da bulunan 400 ton/h kapasiteli kırma-eleme tesisi kapasite artışı sonrasında 1.000 ton/h’a yükseltilmesi planlanmaktadır. Söz konusu faaliyete en yakın yerleşim yeri tesisin kuzeybatısında 2,4 km uzaklıkta bulunan Karaömerler Mahallesi ve 4 km uzaklıkta Çandır Mahallesidir. Faaliyet alanına D715 Konya-Ankara yolu üzerinden ulaşılmakta olup, Konya-Ankara Karayoluna 3 km uzaklıktadır. Proje alanı L29-D3 paftasında yer almaktadır. ÇED alanına ait Konya Milli Emlak Müdürlüğünden alınan 1/5000’lik parselasyon haritası üzerinde mülkiyet durumunu gösteren harita ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-4) Buna göre sahanın 1576958,500 m2’lik kısmı mera ve 575300,000 m2’lik kısmı ise tescil dışı hazine arazisi statüsündedir. 14 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Proje alanları; Konya-Karaman Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında; “Mera Alanı” kapsamında yer almaktadır. Söz konusu faaliyet Konya-Karaman Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli çevre düzeni plan notlarında; 8.17 Maden İşletme Tesisleri, Geçici Tesisler, Maden Sahaları ve Ocaklar kapsamında yer almaktadır. Onaylı Çevre Düzeni Planı ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-5) Ocak alanlarının gösterildiği 1/25000 ölçekli topoğrafik harita ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-6) Çevre Düzeni Planın plan notlarında aşağıda verilen; “8.17.1. Madencilik Faaliyetlerinde, “Maden Kanunu” ve İlgili Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. 8.17.2. Maden Ruhsat Sahasında ihtiyaç duyulan geçici tesisler, ilgili kurum ve kuruluşlardan izin ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden geçici tesis olduğuna dair belge alınmak kaydı ile yapılabilir. 8.17.3. Geçici tesislerin kullanımı maden ruhsatının veya maden rezervinin işletme süresi ile sınırlıdır. Bu tesisler, kullanım süresinin bitmesi durumunda kaldırılır. 8.17.4. Maden İşletme Ruhsatı alınan alanlar, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nce, bu çevre düzeni planının veri tabanına işlenmek üzere 1/25.000 ölçekli koordinatlı haritalara işlenerek, sayısal olarak Bakanlığa gönderilir. 8.17.5. Madencilik faaliyet alanlarında “ÇED Yönetmeliği” ve diğer mevzuat hükümlerine uyulacaktır. 8.17.6. Madencilik faaliyetlerinde çevreye zarar verilmemesi için her türlü önlem tesis sahiplerince alınacaktır. 8.17.7. Birinci Sınıf Gayrisıhhi Müesseseler kapsamına giren maden üretim faaliyetleri ve bu faaliyetlere dayalı olarak üretim yapılan tesislerin etrafında, sağlık koruma bandı bırakılması zorunludur. Sağlık koruma bandı mülkiyet sınırları dışında belirlenemez ve bu alan içinde yapılaşmaya izin verilmez. ÇED Raporu düzenlenmesi gereken tesislerde, ÇED Raporunda belirlenen mesafeler esas alınır. 8.17.8. İçme ve kullanma suyu kaynaklarının mutlak, kısa ve orta mesafeli koruma kuşaklarında madencilik faaliyetlerine izin verilmez. 8.17.9. İçme ve kullanma suyu kaynaklarının uzun mesafeli koruma kuşaklarında, koruma alanının yatay olarak ilk 3km. genişliğindeki kısmında galeri yöntemi patlamalar, kimyasal ve metalurjik zenginleştirme işlemleri yapılamaz. kirlilik oluşturmayacağı bilimsel ve teknik olarak belirlenen, ÇED Yönetmeliği hükümlerine göre uygun bulunan ve atıklarını havza 15 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU dışına çıkaran veya geri dönüşümlü olarak kullanabilen madenlerin çıkarılmasına, sağlık açısından sakınca bulunmaması, mevcut su kalitesini bozmayacak şekilde çıkartılması, faaliyet sonunda arazinin doğaya geri kazandırılarak terk edileceği hususunda faaliyet sahiplerince bakanlığa noter tasdikli yazılı taahütte bulunulması şartları ile izin verilebilir. 8.17.10. İçme ve kullanma suyu kaynaklarının uzun mesafeli koruma kuşaklarında yapılacak madencilik faaliyetleri sırasında içme suyunun kirletilmemesi sağlanacaktır. 8.17.11. Maden ruhsat süresinin veya maden rezervinin bitmesi halinde işletme sahasının çevre ile uyumlu hale getirilmesini içeren projenin ilgili idareye sunulması ve bu projenin gerçekleştirileceğine dair yazılı taahhütte bulunulması zorunludur. 8.17.12. Bu planın onayından önce, tesis kullanıcılarına ulaşılamayan ve faaliyeti sona ermiş veya terk edilmiş kum, çakıl ya da taş maden ocakları iyileştirme projesi ve uygulaması, valilik denetiminde ilgili idareye yaptırılır ve sonuçlandırılır.” hükümlerine uyulacaktır. Söz konusu faaliyet ile ilgili olarak “8.17. Maden İşletme Tesisleri, Geçici Tesisler, Maden Sahaları ve Ocaklar” hükümlerine göre gerekli izinler alınacaktır. Mevcut tesiste açık ocak işletmeciliği yapılmakta olup faaliyet iki aşamada gerçekleştirilmektir. Öncelikle ocakta hammadde temini amacıyla kalker ocağı işletmeciliği yapılmakta, ardından da ocaktan elde edilen kalker kırma-eleme tesisinde işlenerek, bir kısmı ruhsat sahibine ait çimento fabrikasında hammadde olarak kullanılmak üzere çimento fabrikasına gönderilmekte, bir kısmı da agrega üretimi neticesinde ruhsat sahibine ait beton santrallerinde kullanılacaktır. Madencilik projeleri doğal kaynaklar olup, bulunduğu yerde işletilmesi gerekmektedir. Kırma-eleme tesisinin kalker ocağı sahasında açılması, ocaktan gelecek kalkerin nakliye maliyetini azaltacak ve nakliyeden oluşacak çevresel etkenlerin meydana gelmesini engellemiş olacaktır. Ayrıca faaliyet mevcut kalker ocağı ve kırma-eleme tesisinin kapasitesinin artırılması işi olması nedeniyle bu proje için başka bir alternatif yer düşünülmemiştir. Tesis yerine ait yer bulduru haritası Şekil-5’de verilmiştir. Ocak sahası ve çevresini gösterir fotoğraflar Şekil-6’da ve Proje Alanını ve Civarında Yer Alan Madencilik Faaliyetlerini Gösteren Uydu Fotoğrafı Şekil-7’de verilmiştir. 16 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 5. Yer Bulduru Haritası 17 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şantiye Binası yanında Konya Çimento Tarafından Ağaçlandırılmış Alan 18 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kırma-Eleme Tesisi 19 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şantiye Binası 20 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tehlikeli Atık Alanı 21 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 22 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 6. Tesise Ait Fotoğraflar Şekil 7. Proje Alanını ve Civarında Yer Alan Madencilik Faaliyetlerini Gösteren Uydu Fotoğrafı 23 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 1-20055352 Nolu Kalker Sahası: 20055352 nolu kalker sahası 100 hektardan meydana gelmektedir. İşletme ruhsatına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 7. 20055352 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece, kesir Boylam (X) 38.11890381 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 489000 4219250 1 Enlem (Y) 32.64601950 2 471500 4219250 2 32.67453963 38.11898629 3 471500 4218500 3 32.67456963 38.11222690 4 470000 4219000 4 32.65743807 38.11668451 5 469000 4219000 5 32.64603038 38.11665069 20055352 nolu saha ile ilgili olarak 16.10.2009 tarihinde ‘’ÇED Gerekli Değildir Kararı’’ verilen 24,98 hektarlık alana ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 8. 20055352 Nolu Saha İle İlgili Olarak ÇED Gerekli Değildir Belgesi Alınan Alana Ait Koordinatlar UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11896228 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470750 4219250 1 Enlem (Y) 32.66598358 2 471182 4219250 2 32.67091186 38.11897619 3 470997 4218668 3 32.66882506 38.11372497 4 470500 4218834 4 32.66314879 38.11520493 2- 52264 Nolu Kalker Sahası: 52264 nolu kalker sahası 99,45 hektardan meydana gelmektedir. İşletme ruhsatına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. 24 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 9. 52264 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11448003 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 471500 4218750 1 Enlem (Y) 32.67455963 2 473000 4218750 2 32.69167071 38.11452619 3 473000 4218000 3 32.69169913 38.10776678 4 473240 4218000 4 32.69443666 38.10777394 5 473240 4217507 5 32.69445517 38.10333075 6 472550 4217967 6 32.68656755 38.10745579 7 472550 4218000 7 32.68656628 38.10775320 8 472465 4218035 8 32.68559539 38.10806605 9 472000 4218225 9 32.68028395 38.10976412 10 472000 4218500 10 32.68027315 38.11224256 11 471500 4218500 11 32.67456963 38.11222690 52264 nolu saha ile ilgili olarak 09.03.2006 tarihinde ‘’ÇED Gerekli Değildir Kararı’’ verilen 24,88 hektarlık alana ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 10. 52264 Nolu Saha İle İlgili Olarak ÇED Gerekli Değildir Belgesi Alınan Alana Ait Koordinatlar UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11448003 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 471500 418750 1 Enlem (Y) 32.67455963 2 472208 418750 2 32.68263606 38.11450213 3 472227 418131 3 32.68287693 38.10892396 4 472000 418225 4 32.68028395 38.10976412 5 472000 418500 5 32.68027315 38.11224256 6 471500 418500 6 32.67456963 38.11222690 25 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 3- 64022 Nolu Kalker Sahası: 64022 nolu kalker sahası 99,97 hektardan meydana gelmektedir. İşletme ruhsatına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 11. 64022 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11179961 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 471383 4218453 1 Enlem (Y) 32.67323690 2 471450 4218450 2 32.67400128 38.11177469 3 472550 4216000 3 32.68656628 38.10775320 4 472434 4217214 4 32.68527354 38.10066580 5 470779 4218211 5 32.66635702 38.10959921 64022 nolu saha ile ilgili olarak 06.05.2009 tarihinde ‘’ÇED Gerekli Değildir Kararı’’ verilen 24,80 hektarlık alana ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 12. 64022 Nolu Saha İle İlgili Olarak ÇED Gerekli Değildir Belgesi Alınan Alana Ait Koordinatlar UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11179961 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 471383 4218453 1 Enlem (Y) 32.67323690 2 471450 4218450 2 32.67400128 38.11177469 3 471770 4218319 3 32.67765670 38.11060412 4 471224 4217943 4 32.67144379 38.10719816 5 470779 4218211 5 32.66635702 38.10959921 26 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 4- 82460 Nolu Kalker Sahası: 82460 nolu kalker sahası 80,88 hektardan meydana gelmektedir. İşletme ruhsatına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 13. 82460 Nolu Kalker Sahasına Ait İşletme Ruhsatı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.09955965 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 471927 4217093 1 Enlem (Y) 32.67949585 2 472000 4217024 2 32.68033113 38.09894005 3 472000 4217000 3 32.68033207 38.09872375 4 471000 4217500 4 32.66890681 38.10319843 5 471220 4217500 5 32.67141605 38.10320548 6 471500 4217400 6 32.67461362 38.10231311 7 470000 4219000 7 32.65743807 38.11668451 8 471500 4218500 8 32.67456963 38.11222690 9 472000 4218500 9 32.68027315 38.11224256 10 472000 4218225 10 32.68028395 38.10976412 11 471450 4218450 11 32.67400128 38.11177469 12 471383 4218453 12 32.67323690 38.11179961 13 470778 4218211 13 32.66634562 38.10959918 14 470300 4218500 14 32.66088122 38.11218818 15 470000 4218000 15 32.65748017 38.10767199 82460 (20055353 ve 20072884) nolu saha ile ilgili olarak 24.02.2006 tarihinde ‘’ÇED Gerekli Değildir Kararı’’ verilen alana ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Proje kapsamında yer alan 20055352, 82460, 52264 ve 64022 nolu sahaları kapsayan toplam ÇED alanı koordinatları aşağıda verilmiştir. 27 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 14. ÇED Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11877591 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470015 4219232 1 Enlem (Y) 32.65759942 2 471474 4219228 2 32.67424390 38.11878720 3 471112 4218962 3 32.67012498 38.11637834 4 471439 4218582 4 32.67387052 38.11296400 5 472508 4218021 5 32.67607793 38.11423188 6 472398 4218732 6 32.68480416 38.11434574 7 471148 4218023 7 32.68608640 38.10794118 8 470307 4218527 8 32.68083180 38.10444814 9 470016 4219006 9 32.67057367 38.10791673 10 471633 4218722 10 32.66095994 38.11243175 11 472046 4217635 11 32.65762034 38.11673912 Toplam 215,39 ha Toplam 215,39 ha Proje kapsamında yer alan her dört sahada çalışacak olan personelin sosyal altyapı ihtiyaçları saha içinde kurulu olan şantiye binasından karşılanacaktır. Şantiye alanına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 15. Sosyal Tesis Alanı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta 1 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 470209,531 4218562,129 Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir 1 Enlem (Y) 32.65984663 38.11267138 38.11257027 2 470221,916 4218553,903 2 32.65998831 3 470214,019 4218542,708 3 32.65989866 4 32.65976120 4 Toplam 470202,003 4218551,016 2 200 m Toplam Boylam (X) 38.11274515 38.11264477 2 200 m 28 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kırma-eleme tesisinde üretilen çeşitli boyutlardaki ürünler (mıcır) kalker sahası içinde yer alan stok alanında geçici olarak depolanacaktır. Depolanan ürünler ise ihtiyaca göre inşaat ve altyapı sektöründe kullanılmak üzere sahadan satışı yapılacaktır. Stok alanına ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Tablo 16. Stok Koordinatları Coğrafik Koordinatlar UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470308,595 4218492,231 1 32.66097964 38.11211844 2 470358,595 4218492,231 2 32.66154999 38.11212008 3 470358,595 4218452,231 3 32.66155165 38.11175958 4 470308,595 4218452,231 4 32.66098131 2 Toplam 2000 m Enlem (Y) Boylam (X) 38.11175794 2 Toplam 2000 m Proje kapsamında yıllık 4.000.000 ton kapasiteli kırma-eleme tesisi yer almaktadır. Kırma-eleme tesisi 82460 nolu saha içerisinde kurulacaktır. Dört adet kalker sahasından üretilen kalker madeni proje kapsamında yer alan kırma-eleme tesisinde kırma ve eleme işlemine tabi tutularak çeşitli çaplarda boyutlandırılacaktır. Kırma-eleme tesisinin kurulu bulunduğu alana ait koordinatlar aşağıda verilmiştir. Kapasite artışı ile kırma-eleme tesisi koordinatlarında herhangi bir değişiklik olmayacaktır. Tablo 17. Kırma-Eleme Tesisi Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470386,775 4218608,855 1 32.66186648 38.11317205 2 470466,225 4218607,770 2 32.66277294 38.11316492 3 470462,744 4218482,351 3 32.66273832 38.11203446 4 470382,588 4218483,776 4 32.66182400 Toplam 2 10.000 m Enlem (Y) Toplam Boylam (X) 38.11204471 2 10.000 m 29 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalker ocağı ve kırma-eleme tesisi işletmesinde üretilen ürünlerin nakliyesi için mevcutta yer alan yol kullanılacaktır. Proje alanı ile karayoluna bağlantıyı sağlayan nakliye yolu tozumayı engelleyici malzeme ve/veya malzemeler ile kaplanacak ve nakliye yolu çevresinde yeşil kuşak çalışması yapılacaktır. Nakliye güzergahı olarak kullanılacak olan yoldaki tozlanmayı en aza indirgemek amacıyla düzenli olarak sulanacak ve temizlenecektir. Nakliye sırasında araçların üstü kapatılarak tozun çevreye yayılımı engellenecektir. Ocak içindeki yollardan kaynaklı tozlanmanın en aza indirgenmesi amacıyla, ocak içi yollar tozumayı engelleyici malzeme ve/veya malzemeler ile kaplanacaktır. Tablo 18. Tesis Bağlantı Yolu Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Boylam (X) 38.11114728 Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470162,003 4218385,014 1 Enlem (Y) 32.65931187 2 470169,169 4218378,039 2 32.65939394 38.11108470 3 470089,003 4218310,014 3 32.65848231 38.11046892 4 470098,235 4218305,162 4 32.65858780 38.11042552 5 470040,003 4218063,014 5 32.65793377 38.10824120 6 4700049,935 4218061,689 6 32.65804709 38.10822964 7 470032,003 4217948,014 7 32.65784735 38.10720450 8 470042,236 4217951,020 8 32.65796403 38.10723197 9 470123,003 4217826,014 9 32.65889043 38.10610799 10 470138,317 4217822,208 10 32.65906533 38.10607425 Proje kapsamında yer alan kalker sahalarında işletmeye geçilmeden önce yer yer kalınlığı 0-10 cm olan bitkisel toprak kepçe ve/veya ekskavatör ile yüzeyden sıyrılarak alınacaktır. Alınan bitkisel toprak, kalker sahalarında daha sonra yapılacak olan rehabilitasyon işlemlerinde kullanılmak üzere geçici olarak ruhsat alanlarında yer alan pasa ve bitkisel toprak depolama alanlarında geçici olarak depolanacaktır. Sahalardaki doğaya yeniden kazandırma işlemlerinde kullanılacak olan ve geçici olarak depolanan bitkisel toprak ruhsat alanlarının dışına kesinlikle nakledilmeyecek ve satılmayacaktır. 30 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 19. Bitkisel Toprak Alanı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470322,635 4218810,412 1 32.66112654 38.11498650 2 470364,724 4218783,456 2 32.66160769 38.11474500 3 470337,768 4218741,368 3 32.66130201 38.11436478 4 470295,680 4218768,324 4 32.66082075 2 Toplam 2.500 m Enlem (Y) Boylam (X) 38.11460628 2 Toplam 2.500 m Tablo 20. Pasa Alanı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470301,423 4218608,858 1 32.66089288 38.11316933 2 470351,423 4218608,858 2 32.66146324 38.11317098 3 470351,423 4218568,858 3 32.66146490 38.11281048 4 470301,423 4218568,858 4 32.66089455 2 Toplam 2.000 m Enlem (Y) Boylam (X) 38.11280883 2 Toplam 2.000 m Tablo 21. Tehlikeli Atık Alanı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470202,769 4218500,968 1 32.65977207 38.11219372 2 470206,303 4218497,434 2 32.65981249 38.11216193 3 470202,769 4218493,900 3 32.65977237 38.11213000 4 470199,235 4218497,434 4 32.65973196 Toplam 2 25 m Enlem (Y) Toplam Boylam (X) 38.11216170 2 25 m 31 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 22. Ağaçlandırma Alanı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470237,583 4218773,692 1 32.66015776 38.11465276 2 470335,381 4218708,492 2 32.66127612 38.11406837 3 470267,216 4218611,672 3 32.66050264 38.11319353 4 470237,704 4218630,180 4 32.66016512 38.11335938 5 470141,805 4218498,561 5 32.65907669 38.11216998 6 470141,805 4218498,561 6 32.65968296 38.11178086 7 470194,794 4218455,190 7 32.65924229 38.11139051 8 470156,003 4218412,016 8 32.65806648 38.11216912 9 470053,239 4218498,792 9 32.66016512 2 Toplam 33.973 m Enlem (Y) Boylam (X) 38.11216998 2 Toplam 33.973 m Tablo 23. Kantar Alanı Koordinatları UTM Koordinatları ED-50 DATUM Nokta Coğrafik Koordinatlar Nokta DATUM WGS-84 Türü derece,kesir Projeksiyon 6 derece D.O.M. 33 ZON 36 Y X 1 470203,470 4218347,339 1 32.65978648 38.11080915 2 470207,740 4218343,106 2 32.65983537 38.11077117 3 470195,964 4218331,330 3 32.65970149 38.11066461 4 470191,724 4218355,571 4 32.65965295 Toplam 2 100 m Enlem (Y) Toplam Boylam (X) 38.11070268 2 100 m 32 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 3: PROJENİN EKONOMİK VE SOSYAL BOYUTLARI Proje konusu kalker ocağı ve kırma-eleme tesisi kapasite artışı işletmeciliğidir. Üretim faaliyetleri sırasında, ocakta ve kırma-eleme tesisinde toplam 50 kişilik personel 3 vardiya üzerinden çalışacaktır. Faaliyet sahibinin kapasitesini arttırmasıyla beraber Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesislerinde yöre halkına iş imkanı doğabilecektir. Kalkerin ana kullanım sahası büyük oranda inşaat ve yapı sektörüdür. Beton harcında mıcır olarak ve yol yapımında dolgu maddesi olarak kullanılır. Yol inşaatlarında asfalt ve temel malzemesi olarak kullanılan kalker, yapı sektöründe önemli ve vazgeçilmez temel hammaddedir. Kalker üretimi ile bölge bazında yapı sektörü hammadde ihtiyacı karşılanacaktır. Kalker üretimiyle; inşaat sektörleri birçok alanda kullanılabilecek hammadde üretilerek; ülke ve bölge ekonomisine sağlanan katkı da artırılmış olacaktır. Konya 4.081.353 hektar yüzölçümü ile Türkiye'nin en geniş alanına sahiptir. 2.247.857 hektar tarım arazisine sahip olan Konya nüfusunun %25'i kırsal kesimde yaşamaktadır. Hububat ağırlıklı tarım yapılan ilimiz Türkiye hububat üretiminin %10’unu teşkil etmektedir. 551.743 hektar alanda sulama yapılmakta buda toplam tarım arazisinin % 25'sini oluşturmaktadır. Söz konusu proje Konya Çimento San. A.Ş. tarafından; Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi Mevkii adresinde olup, proje sahasına en yakın, nüfus yoğunluklu yerleşim birimi; Karaömerler Mahallesidir. Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Karaömerler Mahallesinde buğday, arpa, ayçiçeği, şekerpancarı ve yonca yetiştirilmesi yapılmaktadır. Faaliyet yerine yakın çevredeki yerleşim yerlerinde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılmakta olup, ağırlıklı olarak bu hayvanlardan süt ve et ürünleri sağlanmaktadır. Büyükbaş hayvancılık genelde ahırlarda besicilik olarak yapılmaktadır. Küçükbaş hayvancılık ise kış ayların dışındaki aylarda yakın çevredeki mera alanlarında otlatılarak, kış aylarında ise evlerdeki ağıllarda beslenerek yapılmaktadır. 33 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 3.1. Projenin Zamanlama Tablosu ÇED süreci zamanlama tablosu aşağıda verilmiştir. Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi kapasite artışı işletmesi ile ilgili olarak 2013 yılı ayında ÇED süreci başlatılmıştır. “ÇED Olumlu Belgesi” alınması durumunda ÇED mevzuatına göre gerekli izinler alındıktan sonra inşaat çalışmalarına başlanacaktır. Tablo 24. Zamanlama Tablosu YILLAR/AYLAR Yapılacak İşler Belirlenen Format Doğrultusunda ÇED Raporunun Hazırlanması ve Bakanlığa Sunulması 2.IDK Toplantısı ÇED Süreci Sonu (Öngörülen) Meri Mevzuat Kapsamında İzinlerin Alınması Üretime Devam Edilmesi 3 4 5 6 7 2014 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 2015 6 7 8 9 10 11 3.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi Proje kapsamında yer alan kalker ocağı ile ilgili olarak yatırımlar önceki yıllarda tamamlanmış olup, yapılan yatırımdaki makine ve ekipman kapasite artışı sonrası ortaya çıkacak olan iş yükünü kaldırabilecek kapasitede olduğundan yeni bir yatırıma gidilmesi planlanmamaktadır. İşletme Giderleri Kalker ocağında; yılda 11 ay 330 gün, ayda 30 gün, 3 vardiya toplamda 24 saat üzerinden çalışma yapılacaktır. 34 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Personel Giderleri: Yıl içinde 11 ay boyunca 50 kişilik istihdam sağlanacak olup söz konusu personelin görev dağılımı ve ücretleri aşağıdaki tabloda verilmektedir. İşletmede çalışacak olan personelin giderleri yıllık 1.130.880 TL olacaktır. Proje kapsamında kullanılacak iki tür enerji kaynağından biri elektrik, diğeri motorindir. Elektrik enerjisi, şantiye binasında; motorin, ekskavatörler, kamyonlar, yükleyici vb. iş makinelerinde kullanılacaktır. Elektrik enerjisi enerji nakil hattından karşılanmaktadır. Tablo 25. Çalışacak personel sayısı ve görev dağılımı Personel görev yeri Teknik nezaretçi Operatör Kamyon şoförü İşçi Toplam Sayısı 1 21 22 6 50 Aylık ücret (TL) 2.750 43.050 38.060 10.380 94.240 Yıllık ücret (TL) 33.000 516.600 456.720 124.560 1.130.880 Patlayıcı Madde Giderleri: Üretim işlemleri sırasında patlayıcı madde kullanımı söz konusu olmaktadır. Bunun için yıllık yaklaşık olarak 2.435.664 TL gider olacaktır. Yıllık işletme giderleri: Tablo 26. Yıllık İşletme Giderleri Harcama Kalemleri İşçilik ve Personel Giderleri Elektrik Giderleri Yakıt Giderleri Patlayıcı Madde Giderleri Bakım ve Onarım Giderleri İdari vb. Giderler İş Sağlığı - Güvenliği Giderleri Beklenmeyen Giderler Toplam İşletme Giderleri Tutarı (TL) 1.130.880 720.000 8.467.200 2.435.664 150.000 50.000 12.000 100.000 13.065.744 35 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İşletme Gelirleri Maden sahasından yılda 4.000.000 ton kalker madeni üretimi gerçekleştirilecek ve alınacak kalker kırma ve eleme işlemine tabi tutulmak üzere sahadan satışı yapılacaktır. Bu kapsamda öngörülen satış hâsılatı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 27. Yıllık İşletme Gelirleri Kalkerin Birim Fiyatı (TL/ton) 5,5 Yıllık Üretim Miktarı (ton) 4.000.000 Toplam Hâsılat (ton) 22.000.000 Yıllık işletme karı Kalkerin Birim Fiyatı Yıllık Üretim Miktarı Toplam Hâsılat 5.5 TL/ton (Tüvenan Satış) dan yıllık 4.000.000 ton ve toplamda 22.000.000 TL dir. Tablo 28. Yıllık İşletme Karı Toplam İşletme Gelirleri Toplam İşletme Giderleri Brüt Karı Devlet Hakkı (%4) Ek Devlet Hakkı (%30) Toplam Devlet Hakkı Gayrisafi Kar Kurumlar Vergisi (%30) Kullanılabilir Kar 22.000.000 TL 13.065.744 TL 10.934.256 TL 960.000 TL 288.000 TL 1.248.000 TL 9.686.256 TL 3.280.277 TL 6.405.979 TL Bu kapsamda; piyasa araştırması sonucunda yapılan hesaplamalarda işletmenin giderleri yaklaşık olarak 13.065.744 TL, işletme gelirleri ise yaklaşık olarak 22.000.000 TL olarak belirlenmiştir. İşletmedeki kullanılabilir kar 6.405.979 TL olacaktır. Proje konusu saha için, yıllık 960.000 TL Devlet Hakkı ve 3.280.277 TL Kurumlar Vergisi ödenecek olup devlet ekonomisine katkıda bulunulacaktır. 36 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 4: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJENİN ETKİ ALANININ ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ 4.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullanımı Konya Çimento Sanayi A.Ş. tarafından Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi, 20055352, 82460, 52264 ve 64022 ruhsat nolu sahalarda toplamda 215,39 Ha’lık alanda “Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı” faaliyeti gerçekleştirilecektir. 4.1.1.Meteorolojik ve İklimsel Özellikler Türkiye İklim haritası görünümü aşağıda Şekil 8’de verilmiştir. Konya Meteoroloji İstasyonu ait 1970–2012 yılına ait (aylar bazında) verileri içeren rasat süresi 42 yıl olan meteorolojik veriler sunulmuştur.(Bkz Ek-7) T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü Konya Meteoroloji İstasyonundan alınan veriler temin edilmiştir. Şekil 8. İklim Haritası Konya ili, yarı kurak, hafif denizel iklim özellikleri gösteren bir ildir Bölge genelinde yarı kurak olmakla birlikte, hafif Akdeniz iklimi etkisinde kalmaktadır. Yağışın az olmasına rağmen mevsimlere göre homojen dağılım gösterdiği için yaz aylarında şiddetli su fazlalığı 37 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU görülmemektedir. Bölgenin güneyinde her ne kadar Torosların uzandığı dağlık alan doğal sınırı oluştursa da Akdeniz iklimi hafif de olsa bölgede etkisini göstermektedir. Projenin bulunduğu Konya-Selçuklu bölgesi karasal iklim kuşağındadır. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve yağışlıdır. Yıllık ortalama sıcaklık 11,5ºC’dir. Rastlanan en yüksek sıcaklık 40°C, en düşük ise -28,2°C’dir. Yılın ortalama 10 gününde sıcaklık -10°C’ den düşüktür. Don olayı görülen gün sayısı 100’dür. Don 14 Eylül ile 15 Mayıs arasında görülebilir. Ortalama nisbî nem 60’tır. Konya’da yaklaşık 23 gün sisli geçer ve Türkiye’de bu konuda başta gelir. Bunda şehrin bir çanak içinde kurulmuş olmasının da büyük rolü vardır. Proje alanına Konya Meteoroloji İstasyonu 1970-2012 bülteni verileri kullanılmıştır. Basınç Konya ili meteorolojik verilerine bakıldığında (1970–2012) yıllık basınç ortalaması 898,02 hPa, maksimum basınç ortalaması 915,2 hPa, minimum basınç ortalaması 877,96 hPa olarak bulunmuştur. Tablo 29. Ortalama, Minimum, Maximum Basınç Değerleri(hPa) Basınç I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık Ort. 899,4 897,7 896,8 895,9 897,1 896,7 895,5 896,3 898,8 900,8 901 900,3 898,02 Max. 917,4 913,8 913,3 907,7 905,6 905,7 902,9 902,4 907,2 910,1 911,8 915 915,2 Min. 873,8 877,2 876,7 883 886,3 887,4 887,4 889,3 888,6 889,7 884,3 881,5 877,96 (hPa) 930 920 Basınç (hPa) 910 900 890 (hPa) 880 Ort. 870 Max. Min. 860 850 Aylar Şekil 9. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi 38 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Sıcaklık Konya ili meteorolojik verilerine bakıldığında (1970–2012) yıllık sıcaklık ortalaması 11,44°C, maksimum sıcaklıkların ortalaması 17,87°C, minimum sıcaklıkların ortalaması 5,36°C olarak bulunmuştur. Tablo 30. Ortalama, Minimum, Maksimum Sıcaklık Değerleri(°C) Sıcaklık(°C) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık Ortalama -0,4 1,1 5,6 11 15,7 20,1 23,5 22,9 18,6 12,4 5,7 1,1 11,44 Maximum 4,4 6,8 12 17,6 22,2 26,7 30,1 29,9 26,2 20,1 12,5 6 17,87 Minimum -4,4 -3,5 -0,1 4,6 8,6 12,8 16,1 15,5 11,2 6 0,4 -2,8 5,36 35 30 25 Sıcaklık (0C) 20 15 Ortalama 10 Maximum Minimum 5 0 I -5 II III IV V VI -10 VII VIII IX X XI XII Aylar Şekil 10. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Yağış Konya ili meteorolojik verilerine göre (1970–2012) yıllık toplam yağış ortalaması 26,68 mm, maksimum yağış ortalaması 38,23 mm olarak bulunmuştur. Tablo 31. Toplam, Maksimum Yağış Değerleri(mm) Yağış I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık Toplam 33,3 25,2 25,8 38,1 41,1 23,9 7,8 5,8 10,4 33,6 33,8 41,4 26,68 Maximum 34,6 28,2 30,9 29,9 40,9 34,6 25,6 20,8 32,4 64,5 56,1 60,3 38,23 Ort. (mm) 39 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 70 Yağış Miktarı (mm) 60 50 40 Ort. (mm) 30 Toplam 20 Maximum 10 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Aylar Şekil 11. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Nem Konya ili meteorolojik verilerine göre (1970–2012) yıllık bağıl nem ortalaması 59.52, minimum nem ortalaması 8,83 mm olarak bulunmuştur. Tablo 32. Ortalama, Minimum Bağıl Nem Değerleri (%) Bağıl nem(%) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık Ortalama 76,6 71 63,1 58,3 55,8 48,1 42,6 43,6 47,5 60,1 70,5 77,1 59,52 Minimum 11 16 8 9 8 8 3 8 5 9 7 14 8,83 40 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 90 80 70 %Nem 60 50 40 Ortalama 30 Minimum 20 10 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Aylar Şekil 12. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Nem Değerlerinin Grafiksel Gösterimi Buharlaşma Konya ili meteorolojik verilerine göre (1970–2012) yıllık buharlaşma ortalaması 106,55 mm, maksimum buharlaşma 9,74 mm olarak bulunmuştur. Tablo 33. Buharlaşma Değerleri (mm) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık Ortalama - - - 93,6 160,1 213,3 268,9 248,7 175,8 101,3 16,4 0,5 106,55 Maksimum - - - 14 14,6 18,2 20 16,2 14,2 10 7,5 2,2 9,74 Yüzey Buharlaşma (mm) 300 Yüzey Buharlaşma (mm) 250 200 150 Ortalama - - Maksimum - - - 100 50 0 IV V VI VII VIII IX X XI XII Aylar Şekil 13. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Buharlaşma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi 41 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Sayılı günler Kar Yağışlı ve Karla Örtülü Günler: Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kar yağışlı gün sayısı 23,6 gündür. Kar yağışlı gün sayısı 24 gündür. Maksimum kar kalınlığı ise 40 cm ile Ocak ayından gerçekleşmiştir. Tablo 34. Konya Meteoroloji İstasyonuna Kar Yağışı Verileri Aylar Kar Yağışlı Günler Sayısı Kar Örtülü Günler Sayısı Max. Kar Kalınlığı (cm) I 6.4 9.1 35 II 5.9 6.1 33 III 4.2 2.4 19 IV 0.8 0.1 10 V 0.1 0 5 VI VII VIII IX X 0.1 XI 1.5 1 40 XII 4.6 5.3 32 Yıllık 23.6 24 40 Şekil 14. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Kar Yağış Değerlerinin Grafiksel Gösterimi 42 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Sisli, Dolulu, Kırağılı ve Orajlı Günler Sayısı: Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama sisli günler sayısı 28,8 gündür. Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama dolulu günler sayısı 1,3 gündür. En yüksek ortalama dolulu gün sayısı 0,6 ile Mayıs ayında gerçekleşmiştir. Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama kırağılı günler sayısı toplamı 47,4 dür. En yüksek ortalama kırağılı gün sayısı 10,2 ile Aralık ayında gerçekleşmiştir. Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama orajlı günler sayısı 17,1 gündür. En yüksek ortalama orajlı gün sayısı 4,8 ile Mayıs ayında gerçekleşmiştir. Tablo 35. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günlerin Verileri Aylar Sisli Günler Sayısı Ort. I 8.4 II 4.4 III Kırağılı Günler Sayısı Ort. Toplam Orajlı Günler Sayısı Ort. 9.9 0.1 0 8.6 0.2 1.6 0.1 6.1 0.4 IV 0.3 0.3 0.9 1.8 V 0.2 0.6 4.8 VI 0.1 0.3 3.7 0 1.7 0 1.3 VII VIII 0 IX Dolulu Günler Sayısı Ort. 0 0 1.4 2.1 1.1 X 0.6 0 0 XI 4.9 XII 8.6 Yıllık 28.8 1.3 9.6 0.4 10.2 0.2 47.4 17.1 43 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 15. Konya Meteoroloji İstasyonuna Ait Sisli, Dolulu, Kırağılı, Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi Rüzgâr Tablo 36. Rüzgâr Esme Sayıları Toplamı I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık N 2549 2096 2149 1766 2196 2822 3471 3119 2689 2607 2186 2405 2504 NNE 2788 2385 2753 2158 2923 3430 4766 4513 3508 3488 3340 3136 3266 NE 1092 1101 1085 1108 1501 1902 2402 2684 2134 1739 1428 1336 1633 ENE 1043 986 1327 1395 1491 1507 1791 2149 2169 1920 1599 1212 1549 E 772 616 901 1001 946 821 771 1001 1112 1183 1134 857 926 ESE 1237 1099 1252 1225 1192 721 686 825 1077 1433 1586 1426 1146 SE 1335 983 1199 1158 1098 622 598 666 859 1302 1348 1290 1038 SSE 2713 2453 2117 1916 1679 973 817 915 1196 1704 2072 2575 1761 S 1921 1522 1699 1419 895 595 435 494 654 1015 1344 1959 1163 SSW 2247 2114 2102 2044 1454 1013 583 631 742 1176 1587 2352 1504 SW 962 964 1107 1306 1091 779 417 302 605 827 898 975 853 WSW 807 1053 1156 1436 1491 1217 789 666 948 1052 787 938 1028 W 559 788 994 1278 1434 1242 982 939 1016 1036 762 701 977 WNW 999 1252 1881 2250 2488 2639 2506 2327 2344 1631 1050 957 1860 NW 1084 1165 1839 1833 2195 2558 2491 2152 2201 1765 1522 1095 1825 NNW 2127 2127 2548 2207 2570 3221 3519 3386 2557 2263 2081 2081 2557 44 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şubat Ayı Esme Sayıları Toplamı Ocak Ayı Esme Sayıları Toplamı 3000 NNW NW 2000 WNW 1000 W 0 N NNE NE ENE E WSW SW SSW Ocak SE E N NNE NE ENE E WSW ESE SSE Mart 2500 NNW NW 2000 1500 WNW 1000 500 W 0 NNE NE ENE E WSW SW SSW ESE SE SSE WSW SW SSW ESE SSE SE Haziran Ayı Esme Sayıları Toplamı NNE NE ENE E S Nisan S Mayıs Ayı Esme Sayıları Toplamı N SE N S 3000 NNW NW2000 WNW 1000 W 0 Şubat Nisan Ayı Esme Sayıları Toplamı Mart Ayı Esme Sayıları Toplamı SW SSW NNE NE ENE S S 3000 NNW NW 2000 WNW 1000 W 0 N WSW SW SSW ESE SSE 2500 NNW NW 2000 1500 WNW 1000 500 W 0 ESE SE SSE Mayıs 4000 NNW NW3000 WNW 2000 1000 W 0 WSW SW SSW N NNE NE ENE E S Haziran ESE SE SSE 45 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Temmuz Ayı Esme Sayıları Toplamı 6000 NNW NW4000 WNW 2000 W 0 WSW SW SSW N NNE NE ENE E ESE SE SSE S Temmuz Ağustos Ayı Esme Sayıları Toplamı 6000 NNW NW4000 WNW 2000 W 0 WSW SW SSW N NNE NE ENE E WSW SW SSW Eylül ESE SSE NNE NE ENE E ESE SE SSE S Ağustos Ekim Ayı Esme Sayıları Toplamı Eylül Ayı Esme Sayıları Toplamı 4000 NNW NW 3000 WNW 2000 1000 W 0 N 4000 NNW NW 3000 WNW 2000 1000 W 0 N NNE NE ENE E WSW SE ESE SW SSW S Ekim SE SSE S Aralık Ayı Esme Sayıları Toplamı N Kasım Ayı Esme Sayıları Toplamı NNW 3500 NNE 3000 NW NE 2500 2000 4000 NNW NW3000 WNW 2000 1000 W 0 WSW SW SSW N S NNE NE ENE E ESE SE SSE 1500 WNW ENE 1000 500 W E 0 Aralık Kasım WSW ESE SW SE SSW SSE S Şekil 16. Aylara Göre Esme Sayıları Toplamı 46 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Yıllık Esme Sayıları Toplamı NNW4000 3000 NW N NNE NE 2000 WNW ENE 1000 W E 0 WSW Yıllık ESE SW SE SSW SSE S Şekil 17. Yıllık Esme Sayıları Toplam Konya ili meteorolojik verilerine (1970-2012) bakıldığında en hızlı esen ortalama rüzgâr hızı 1,72 m/s ve kuzey-kuzeydoğu yönündedir. Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre birinci derecede hâkim rüzgâr yönü NNE (kuzey kuzeydoğu)’dir. İkinci derecede hakim rüzgar yönü ise NNW (kuzeykuzeybatı)’dır. Üçüncü derecede hâkim rüzgâr yönü ise N (kuzey)’dir. 47 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 37. Kış Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları Aralık Ocak Şubat Mevsimlik N 2405 2549 2096 7050 NNE 3136 2788 2385 8309 NE 1336 1092 1101 3529 ENE 1212 1043 986 3241 E 857 772 616 2245 ESE 1426 1237 1099 3762 SE 1290 1335 983 3608 SSE 2575 2713 2453 7741 S 1959 1921 1522 5402 SSW 2352 2247 2114 6713 SW 975 962 964 2901 WSW 938 807 1053 2798 W 701 559 788 2048 WNW 957 999 1252 3208 NW 1095 1084 1165 3344 NNW 2081 2127 2127 6335 Şekil 18. Konya Meteoroloji İstasyonu Kış Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 48 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 38. İlkbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları III IV V Mevsimlik N 2149 1766 2196 6111 NNE 2753 2158 2923 7834 NE 1085 1108 1501 3694 ENE 1327 1395 1491 4213 E 901 1001 946 2848 ESE 1252 1225 1192 3669 SE 1199 1158 1098 3455 SSE 2117 1916 1679 5712 S 1699 1419 895 4013 SSW 2102 2044 1454 5600 SW 1107 1306 1091 3504 WSW 1156 1436 1491 4083 W 994 1278 1434 3706 WNW 1881 2250 2488 6619 NW 1839 1833 2195 5867 NNW 2548 2207 2570 7325 Şekil 19. Konya Meteoroloji İstasyonu İlkbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 49 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 39. Yaz Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları VI VII VIII Mevsimlik N 2822 3471 3119 9412 NNE 3430 4766 4513 12709 NE 1902 2402 2684 6988 ENE 1507 1791 2149 5447 E 821 771 1001 2593 ESE 721 686 825 2232 SE 622 598 666 1886 SSE 973 817 915 2705 S 595 435 494 1524 SSW 1013 583 631 2227 SW 779 417 302 1498 WSW 1217 789 666 2672 W 1242 982 939 3163 WNW 2639 2506 2327 7472 NW 2558 2491 2152 7201 NNW 3221 3519 3386 10126 Şekil 20. Konya Meteoroloji İstasyonu Yaz Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 50 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 40. Sonbahar Mevsimindeki Rüzgârın Esme Sayıları IX X XI Mevsimlik N 2689 2607 2186 7482 NNE 3508 3488 3340 10336 NE 2134 1739 1428 5301 ENE 2169 1920 1599 5688 E 1112 1183 1134 3429 ESE 1077 1433 1586 4096 SE 859 1302 1348 3509 SSE 1196 1704 2072 4972 S 654 1015 1344 3013 SSW 742 1176 1587 3505 SW 605 827 898 2330 WSW 948 1052 787 2787 W 1016 1036 762 2814 WNW 2344 1631 1050 5025 NW 2201 1765 1522 5488 NNW 2557 2263 2081 6901 Şekil 21. Konya Meteoroloji İstasyonu Sonbahar Mevsimi Esme Sayıları Toplamının Grafiksel Gösterimi 51 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 41. Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızı(m/s) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık N 1,5 1,6 1,7 1,6 1,7 1,9 2,1 1,9 1,5 1,3 1,2 1,4 1,61 NNE 1,4 1,5 1,7 1,6 1,9 2,1 2,4 2,2 1,8 1,5 1,3 1,2 1,72 NE 1,2 1,5 1,7 1,7 1,8 2,1 2,4 2,3 1,8 1,4 1,1 1,1 1,67 ENE 1,1 1,2 1,4 1,6 1,6 1,8 2 1,9 1,6 1,2 1 1 1,45 E 1,2 1,2 1,4 1,5 1,5 1,6 1,7 1,7 1,5 1,1 1 1,1 1,38 ESE 1,2 1,2 1,3 1,4 1,4 1,3 1,5 1,5 1,3 1 0,9 1 1,25 SE 1,4 1,3 1,5 1,6 1,5 1,5 1,5 1,5 1,4 1,1 1 1 1,35 SSE 1,4 1,6 1,6 1,7 1,5 1,4 1,4 1,4 1,3 1,2 1,2 1,2 1,40 S 1,4 1,6 1,7 1,8 1,3 1,3 1,3 1,3 1,2 1 1,3 1,2 1,36 SSW 1,4 1,7 1,8 1,9 1,6 1,5 1,5 1,4 1,3 1,3 1,3 1,2 1,49 SW 1,2 1,6 1,7 1,9 1,6 1,5 1,5 1,2 1,3 1,2 1,1 1,1 1,40 WSW 1 1,3 1,5 1,7 1,5 1,3 1,4 1,3 1,3 1,1 1,1 1 1,29 W 1,1 1,2 1,5 1,7 1,5 1,5 1,5 1,3 1,2 0,9 0,9 1 1,27 WNW 1,2 1,4 1,6 1,7 1,6 1,7 1,8 1,7 1,4 1,1 0,9 1 1,42 NW 1,4 1,4 1,7 1,6 1,6 1,8 1,9 1,6 1,5 1,2 1,2 1,3 1,51 NNW 1,5 1,6 1,6 1,4 1,4 1,8 1,9 1,7 1,3 1,2 1,2 1,3 1,48 Şekil 22.Yönlere Göre Rüzgar Hızı Diyagramı 52 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Ortalama Rüzgâr Hızı: Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama rüzgâr hızı 2,058 m/sn olarak gerçekleşmiştir. Tablo 42. Ortalama Rüzgâr Hızı Ort. Rüzgar Hızı (m/s) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık 1,7 2,2 2,4 2,2 2 2,3 2,6 2,4 1,9 1,6 1,6 1,8 2,058 Şekil 23. Konya Meteoroloji İstasyonu Ortalama Rüzgâr Hızının Grafiksel Gösterimi Maksimum Rüzgâr Hızı ve Yönü: Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre maksimum rüzgârın yönü SSE (güneygüneydoğu) olup, maksimum rüzgârın hızı ise 34 m/sn ile Şubat ayında görülmüştür. Tablo 43. Maksimum Rüzgâr Hızı ve Yönü Max. Hızı (m/s) Max. Rüzgar Yönü I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık 23,1 34 25,7 22,2 22,2 20,6 21,9 19 21 23.2 25.2 29 34 SSE S S SSE SE N SSW NW SW SW SE S S 53 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması: Konya Meteoroloji İstasyonu gözlem kayıtlarına göre yıllık ortalama fırtınalı günler sayısı 4,6’dir. Fırtınalı gün sayısının en fazla olduğu ay 1 ile Şubat ayıdır. Yıllık ortalama kuvvetli rüzgârlı günler sayısı 40,3’dir. Kuvvetli rüzgârlı günler sayısının en fazla olduğu ay 5,5 ile Nisan ayıdır. Tablo 44. Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Yıllık 0,5 1 0,7 0,6 0,5 0,3 0,1 0,1 0,1 0 0,2 0,5 4,6 3 4 5,2 5,5 4,1 3,9 3,1 2 2 1,9 2,7 2,9 40,3 Fırtınalı Günler Sayısı Ort. Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ort. 6 5 4 Fırtınalı Günler Sayısı Ort. Kuvvetli 3 Rüzgârlı Günler 2 Sayısı Ort. 1 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Şekil 24. Konya Meteoroloji İstasyonu Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Ortalaması Grafiksel Gösterimi Konya ili için FEVK bilgileri ve meteorolojik bülten rapor ekinde verilmiştir. (Bkz.Ek-7) Rapor kapsamında Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı’ndan temin edilen Konya Meteoroloji İstasyonu saatlik meteorolojik veriler doğrultusunda uzun yıllar ortalamalarını en iyi temsil eden 2004 yılı modellemede kullanılmıştır. Modelleme çalışmaları için istasyonlarından gerekli olan sağlanmaktadır. meteorolojik Modelleme veriler, yöredeki çalışmalarında, mevcut meteoroloji Konya Meteoroloji 54 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İstasyonu’nda 1970-2012 yılları arasında elde edilen verileri içeren uzun yıllar meteoroloji bülteninden yararlanılarak bölgenin rüzgâr profili çıkarılmıştır. Son 10 yıla ait yıllık rüzgâr profilleri incelenmiş ve uzun yıllara eşleşen yıl, 2004 yılı olarak belirlenmiştir. 4.1.2. Jeolojik Özellikler a) Bölge Jeolojisi (İlgili Kesitler ve Haritalar) Proje sahası Konya ili, Selçuklu ilçesi sınırları dahilinde bulunmaktadır. Konya İlinin Genel Jeolojisi: Konya ovası, uzun ekseni kuzey-güney gidişli ve yaklaşık elips geometrili bir ovadır. Ovanın kuzey-güney doğrultusundaki uzunluğu ortalama 70 km, doğu-batı yönündeki genişliği ise 40 km civarındadır. Ortalama 1000 m kotuna sahip ovanın batı kesiminde yüksekliği 2050 m’ye varan Bozdağlar, kuzeyinde ovayı Sarayönü ovası ve Cihanbeyli yaylasından ayıran 1500 m kotuna varabilen yükseltiler, doğusunda 1500 m kotuna varan Hodulbaba dağı yükseltisi, güneyinde ise Ereğli ovası yer almaktadır. Ovanın batı kesiminde Paleozoyik-Mesozoyik yaslı metamorfitler, Mesozoyik yaslı okyanusal kayaçlar ve MiyoPliyosen yaslı kayaçlar yüzeylerken, kuzey ve doğusunda egemen olarak Mesozoyik yaslı metakarbonatlar yüzeylemektedir. Ova içinde ise, Mesozoyik yaslı temel kayaçları üzerinde kalınlığı 500 m’yi geçen, altta Miyo-Pliyosen yaslı karasal-gölsel, üstte ise Kuvaterner yaslı karasal çökeller bulunmaktadır. Konya ovasının bu geometrisini bölgenin Neo-tektonik dönemi içinde oluşmuş blok faylanmalar şekillendirmiştir. Bu faylardan Konya fay zonu ve Abazdağı fayı ovanın batı, Karaömerlerler Fayı kuzey, Divanlar ve Göçü Fayı ise doğu kenarını sınırlamaktadır. Konya’nın yakın batısından geçen kuzey-güney gidişli Konya fay zonu (KOFZ), inceleme alanında toplam olarak 50 km uzunluğundadır ve kademeli şekilde sıralanmış faylardan oluşmuştur. Zonun genişliği 4 km’ye kadar varabilmektedir. KOFZ egemen olarak doğuya eğimli normal bir fay olup, az da olsa sağ yönlü yanal atıma sahiptir. Fay zonuyla ovanın batı kenarı merdiven basamakları seklinde aşağı doğru çökmüştür. KOFZ batısında bulunan doğu-batı doğrultulu ve içinde Miyo-Pliyosen yaslı karasal kayaçlar ile mutlak yası 11-3 m. arasında değişen volkanik kayaçların bulunduğu Kızılören grabenini kesintiye uğratmaktadır. Miyo-Pliyosen yaslı kayaçların oluşturduğu teraslar, yörede 1050- 55 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 1100 m’ye varan düşey yükselme/alçalmaların olduğunu göstermektedir. (Kaynak: Yaşar EREN, S.Ü. Müh.-Mim. Fakültesi, Jeoloji Müh. Bölümü-KONYA) Şekil 25. Konya Ovası ve Çevresinin Jeoloji Haritası 56 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU b) Çalışma Alanı ve Jeolojisi (İlgili Kesitler ve Haritalar) Kütahya-Bolkardağ kuşağı kayaçları çalışma alanının bir kısmını kapsar. Bölgenin çoğunluğunu gölsel Neojen çökelleri oluşturur. (Kaynak: MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Türkiye Jeoloji Haritaları Ilgın-L29 paftası) Şekil 26. İnceleme Alanı Yer Bulduru Haritası 57 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU STRATİGRAFİ Çalışma alanı, Kütahya-Bolkardağ kuşağı kayaçları ile Tersiyer ve Kuvaterner yaşlı genç örtü birimlerini kapsar. Çalışma alanında görünen en yaşlı birim Karbonifer yaşlı Halıcı formasyonudur. Permiyen yaşlı Eldeş formasyonu, Halıcı formasyonu üzerinde diskordan olarak yer alır. Erken Triyas yaşlı Katarası formasyonu Paleozoyik yaşlı birmleri birimleri uyumsuz olarak örter. Üzerine gelen Loras formasyonu, Midos formasyonu ile geçişlidir. Midos formasyonu üzerine yer yer geçişli, yer yer de tektonik olarak gelen Geç Kreatese yaşlı Hatip ofiyolitli karışığı ve Koçyaka metamorfik ofiyolitli karmaşığını Tersiyer çökelleri uyumsuz olarak örter. Koçyaka metamorfik ofiyolitli karmaşığı, Çayırbağı ofiyoliti tarafından üzerlenmiştir. Çalışma alanında Tersiyer çökelleri Çayraz, Dilekçi ve İnsuyu formasyonlarıyla temsil edilir. kuvaterner çökelleri ise tüm birimleri uyumsuzlukla örter ve çok geniş alanlar kapsar. 58 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 27. İnceleme Alanının Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti KARBONİFER Çalışma alanında Karbonifer, Halıcı formasyonu ile temsil edilmiştir. 59 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Halıcı Formasyonu (Ch) Düşük derecede metamorfizma geçirmiş grovak, silttaşı, şeyl, çakıltaşı, çört ve kireçtaşı ardalanması şeklinde bir matriks ile bunların içerisinde yer alan kireçtaşı blokları ile bazı volkanik kayalardan oluşan birim Özcan ve diğerleri (1990) tarafından Halıcı formasyonu olarak ayırtlanmıştır. Grimsi, yeşil renkli ince-orta katmanlı, karbonat çimentolu ve sıkı tutturulmuş, az yuvarlak grovaklar birimin en yaygın türüdür. Yer yer volkanik ara katkılar hakimdir ve birimi oluşturan diğer kaya türleri ile ardalanmalıdır. Mikroskop incelemelerinde değişik aşamalarda şisti doku görülür. Ana bileşeni az yuvarlaklaşmış köşeli dalgalı sönmeli kuvars ve kısmen serizitleşmiş, ikizlenmeli feldspat (albit) oluşturur. Kloritleşmiş biyotit, alkali feldspat, muskovit, turmalin, kalsit, zirkon, rutil, titanit ve opaklar diğer mineral kastlarıdır. Kayaç kırıntısı olarakta çört, radyolarit, volkanik cam, kuvars-muskovit şist, mermer ve volkanitler izlenir. Kaya, genelde tane desteklidir. Grovaklarda, türbiditik bölümler dışında boylanma ve derecelenme görülmez. Gri, açık gri, yeşil renkli sleytler, mika pulludur ve kil oranının arttığı yerlerde metakiltaşı olarak gözlenir. Çakıltaşları, formasyonun dikey gelişiminde farklı özellikler gösterir. Alt kısımlarda yeşil gri renkli, kalın katmanlı veya katmanlanma göstermeyen çakıltaşları türbiditik özellikler gösterir. Üst kısımlarda ise orta ince katmanlı bir görünüm sunarlar. Üst kısımlarda kumtaşları ile ardalanma gösterirler. Çörtler, gri renkli ve ince katmanlıdır. Kireçtaşları, siyah renkli, ince-orta katmanlıdır. Matriksi oluşturan kaya türleriyle ardalanmalı olan kireçtaşları, alt bölümlerde türbiditik olup kayaçlar, beyaz, krem renkli; felsik piroklastik kayalar ise koyu gri, yeşil renkli, ince-orta taneli olanlar olmak üzere iki farklı görünüm sunar. Halıcı formasyonu, inceleme alanı dışında Bozdağ kireçtaşları üzerinde açılı uyumsuzlukla yer alır. PERMİYEN İnceleme alanında permiyen, Eldeş formasyonu ile temsil edilir. Eldeş Formasyonu (Pe) Kireçtaşı-kuvarsit-şeyl ardalanmasından oluşan birim Özcan ve diğerleri (1990) tarafından Eldeş formasyonu olarak adlandırılmıştır. 60 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Formasyon, Bolkardağlarında yüzeyleyen Öşin formasyonu, İhsaniye metamorfik karmaşığı ve Afyon metamorfitleri’nin üst kesimlerinde yer alan kristalize kireçtaşları ile deneştirilebilir. Formasyon tip yerinde kireçtaşı-kuvarsit-şeyl ardalanımı görülen birimde, kireçtaşları ince-orta katmanlı, siyah, sarı, kırmızı, mor yeşilimsi yani alacalı renklidir. Kuvarsitler, inceorta katmanlı, alacalı renkli, laminalı ve çapraz katmanlıdır. Şeyller kırmızı renklidir. Birimin kalınlığı, kıvrımlı olması nedeniyle ölçülememiş olmakla birlikte, görünür kalınlığı 250 m civarındadır. Eldeş formasyonundaki kireçtaşı düzeyleri bol foraminifer ve makrofosil içermektedir. Eldeş formasyonu tümüyle platdorm çökelidir. MESOZOYİK Erken Triyas yaşlı Katarası formasyonu, Triyas-Jura yaşlı Loras formasyonu, Midos formasyonu, Hatip ofiyolitli karışığı bu başlıkta incelenmiştir. Katarası Formasyonu (TRk) Kaba taneli, kırmızımsı mor renkli kumtaşı ya da çakıltaşı ile başlayan ve kalın, kırıntılı, kireçtaşı ardalanmalı bölüm ile devam eden, dolomitik kireçtaşı düzeyleri ya da mercekleri ile sona eren birim, Özcan ve diğerleri (1990) tarafından Ardıçlı formasyonu olarak ayırtlanmıştır. Katarası formasyonu, paleozoyik yaşlı birimler üzerine post tektonik olarak çökelen, Erken Triyas (Skitiyen) yaşlı, kırmızı renkli kırıntılılar ile çoğun oolitik, yer yer de dolomitik kireçtaşından oluşur. Karbonifer ve permiyen yaşlı birimler üzerine açısal uyumsuzlukla gelir, üstünde yer alan Loras formasyonu ile tedrici geçişlidir. Morbel Üyesi (TRkm) Katarası formasyonunun alt üyesidir. Kırmızımsı mor, kırmızımsı kahve renkli kumtaşı, çakıl taşı ardalanmasından oluşur. Kireçtaşı ve çamurtaşının ara katmanlı olduğu kesimler vardır. Morbel üyesi başlıca kırmızımsı mor renkli kaba kumtaşı, çoğun kırmızımsı kahve renkli çakıltaşı ile sarımsı kahve, pembemsi gri renkli kireçtaşı ve kırmızımsı renkli çamurtaşı ara katmanlarını kapsar. Kumtaşları kırmızısımsı mor renkli, ince-orta katmanlı, bol volkanik elemanlı (çoğunlukla asitik volkanitlerden türeme), çoğun kaba tanelidir. Yoğun kuvars taneli 61 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU olduğunda kuvarsit görünülüdür. Birimin tabanındaki kırmızı renk ayırtman özelliğidir. Kireçtaşı ara katmanlı bölümlerde kumtaşında taneler incelmekte ve renk değişmektedir. Altta kaba taneli olan kumtaşları, üste doğru ince-orta taneli olmakta ve rengi de yeşilimsi gri görünümü kazanmaktadır. Seyrantepe Üyesi (TRks) Birim kalkşist, şeyl ve kumtaşı ara katmanlı dolomitik kireçtaşlarından oluşur. Dolomitik kireçtaşlarının aşınma yüzeyi kahvemsi sarı renkli, taze kırık yüzeyi gri, pembemsi gri renkli, orta-kalın, katmanlı, rekristalize ve yer yer oolitiktir. Kalkşist; kahvemsi sarı renkli, ince katmanlı, mika pullu ve kolay ayrışmalıdır. Seyrantepe üyesi, Katarası formasyonunun Morbel üyesi ile yanal ve düşey geçişlidir. Loras Formasyonu (TRJL) Bölgenin batı kesiminde yüzeyleşen birim geniş bir yayılıma sahiptir. İstif egemen olarak açık gri, bej, beyazımsı renk tonlarında izlenmektedir. Yer litik ve alg fosili, orta kalın tabaklanmaya sahip kristalize kireçtaşı ile kalkerik kireçtaşlarından oluşmaktadır. Yer yer koyu gri-siyah renkli kalkerik seviyelerini de içermektedir. Loras formasyonu altta bulunan Katarası (Ardıçlı) formasyonu ile geçişlidir. Ancak Çavuşcu Gölü civarında Loras formasyonu, Katarası formasyonu üzerine breşik dolomitlerle gelmektedir. Loras formasyonu 700 m kalınlık sunar. Midos Formasyonu (Km) Gri, kırmızı pelajik kireçtaşı, çamurtaşı, radyolaryalı çört ara bantlı karbonatlardan oluşan birim, Göğer ve Kıral (1973) tarafından Midos Tepe formasyonu olarak tanımlanmıştır. Midos formasyonu Loras formasyonu ile geçişlidir. Midos formasyonunun bütün olarak, kıta yokuşu ve basen fasiyes kuşağındaki çökelme ortamları ile temsil edildiği belirlenmiştir. Hatip Ofiyolitli Karışığı (Kh) Altta kırmızı çamurtaşı, pelajik kireçtaşı ve radyolaryalı kayalarla başlayan birim, üste doğru olistostromal özellik kazanmaktadır. 62 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İnceleme alanında taban ilişkisi gözlenmeyen Hatip ofiyolitli karışığı, çalışma alanı dışında Midos formasyonu üzerinde yer yer geçişli, yer yer de tektonik dokanakla yer alır. Üzerine İnsuyu formasyonu uyumsuzlukla gelir. Koçyaka Metamorfik Ofiyolitli Karmaşığı (Kk) Hatip ofiyolitli karışığının alt seviyelerindeki bloklu kesim ve şistlerden oluşan bölümü Karaböğürtlen formasyonuna karşılık gelir. TERSİYER Tersiyer Eosen yaşlı Çayraz formasyonu, Orta-Geç Miyosen yaşlı Dilekçi formasyonu ile Üst Miyose-Pliyosen yaşlı İnsuyu formasyonu ile temsil edilmiştir. Çayraz Formasyonu (Teç) Tipik sarımsı rengi ve bol Nummulites spp. İçeriği ile kolayca ayırt edilebilen formasyon, kireçtaşı ve marn ardalanmasından oluşur. Çayraz formasyonu, fosil içeriği ve kayatürü özellikleri ile sığ denizel, şelf kenarı ortamında çökelmiştir. Dilekçi Formasyonu (Td): Marn-çakıltaşı-kumtaşı-miltaşı-kireçtaşı ve volkanitlerden oluşur. Formasyondan ayrılabilenler üye olarak tanımlanmış ve hastalanmıştır. Kırıntılı kısımlar gevsek tutturulmuştur. Tabanı eski birimlerle diskordandır. Üzerini alüvyon ve yamaç molozları uyumsuz olarak örter. Derlenen fosillerle Üst Miyosen-Pliyosen yası verilmiştir. Kalınlık, 350 m. civarındadır. Nehir-göl, kısmen acı su ve alüvyon yelpazesi ile temsil edilir. Göl alanlarında kömür oluşumları vardır. Volkanik olarak lav ve tüf yaygıları ihtiva eder. Alüvyon (Qa): Akarsu, göl, alüvyon yelpazesi ve etek döküntülerinden oluşmuştur. Kil boyundan, çakıl ve blok boyuna kadar gereç içerir ve yörede geniş alanlar kaplar. Yamaç Molozu: Gri renkli, sarımsı, dolotaşı ve karbonat gereçlerinden oluşur. Tane boyları blok boyutuna kadar ulaşır. Köseli olanlar, yer-yer sıkı karbonat çimentoludur. Düzlüklere doğru, yani tepelerden uzaklaştıkça tane boyları ufalır. 63 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Yapısal Jeolojisi Orta Anadolu’nun en genç yapılarından alan kuzey-güney gidişli Konya havzası, batıda Konya fay Zonu, kuzeyde Karaömerler fayı ve doğuda Divanlar ve Göçü fayı ile sınırlanmış bir çöküntü havzasıdır. Konya çöküntüsünü (grabenini) sınırlayan söz konusu faylar egemen alarak eğim atımlı normal fay karakteri sunmaktadır. Ancak az da olsa doğrultu atım bileşenine de sahiptirler. Kuvaterner yaşlı kayaçları kesen bu faylar büyük bir olasılıkla aktif veya potansiyel açıdan aktif faylardır. Bölgede bulunan Akşehir Fayı, Tuz gölü fayı ve Ecemiş fayı Konya ili merkezi için potansiyel tehdit oluşturabileceği gibi, Konya havzasının batı kenarını sınırlayan Konya fay zonu’da Konya ovası içinde yer alan yerleşim birimleri için deprem açısından risk oluşturmaktadır. Neo-tektonik konum açısından, Konya’nın da içinde yer aldığı kesim “Orta Anadolu Ovalar Bölgesi” olarak tanımlanır (Şengör ve Yılmaz, 1981). Bölgenin ana morfolojisini yükseltiler ile ovaları sınırlayan değişik gidişli, egemen alarak yanal atım da sunan normal faylar şekillendirmiştir. Bu blok faylanmalar sonucu yükselen kesimler dağlık, çöken kesimler ise ovaları oluşturmuştur. Yükseltilerde yaşları Paleozoyik-Eosen (570-22,5 milyon yıl) arasında değişen ve Paleo (eski)-tektonik rejime bağlı olarak deforme olmuş, kırklanmış temel kayaçları yüzeylerken, yükseltiler arasındaki çöküntü havzalarında egemen olarak Miyosen-Güncel (22,5-0 milyon yıl) yaşlı gölsel, karasal ve volkanik kayaçlar yüzeylemektedir. Bölgede yükseltileri sınırlayan en önemli faylar Akşehir fayı, Tuz gölü fayı, Beyşehir fayı ve Emirdağ fayıdır (Koçyiğit 1984, Görür ve diğ., 1984). Bunların yanı sıra İnsuyu fayı, Ilgın fayı, Eldeş fayı, Güvenç fayı, Altınekin fayı ve Konya ovasını sınırlayan Konya fay zonu, Abazdağı fayı, Karaömerler fayı, Divanlar fayı ve Göçü fayı yörenin diğer önemli neo-tektonik unsurlarını oluşturur (Özcan ve diğ., 1990; Ulu ve diğ., 1994; Eren, 1993, 1996 ve 2000). Söz konusu kenar faylarının dışında gerek yükseltiler, gerekse ovalar içinde farklı uzunluk ve gidişlerde çak sayıda fay bulunmaktadır. Bu fayların büyük bir bölümü yaklaşık 15 milyon yıldan itibaren neo-tektonik rejime bağlı olarak oluşmuş ve büyük bir çoğunluğu günümüze kadar aktifliğini korumuş veya potansiyel olarak aktif olabilecek faylardır. Bölgenin en önemli fayı alan KB-GD gidişli Akşehir fayının bulunduğu kesim “Argıthanı sismik boşluğu” olarak tanımlanmış ve bu fayın gelecekte önemli depremler oluşturabileceği varsayılmıştır (Demirtaş ve Yılmaz, 1996). Konya İli merkezinin de içinde yer aldığı Konya ovası ortalama 1000 m kotuna sahip, batıda Konya fay zonu (Konya fayı, Özcan ve diğ., 1990), kuzeyde Karaömerler fayı (Eren, 1996), ve doğuda Divanlar fayı (Özcan ve diğ., 1990) ile Göçü fayı ile sınırlı bir çöküntü havzasıdır. Konya’ya en yakın olan fay Konya Fay Zonudur. Konya Fay Zonu (KOFZ), Konya’nın hemen batısında 500 evler ile Dikmeli arasından geçmekte ve ova içinde yaklaşık 50 km’ lik 64 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU bir uzunlukta izlenmektedir. Fay zonu, Konya kuzeyinde Elmaağaç Tepe ile Yazır Mahallesi arasında en az 5 km’ lik bir genişliğe sahiptir. KOFZ’nun hareketlerine bağlı olarak Konya ili merkezinin de bulunduğu kesim merdiven basamakları şeklinde aşağıya doğru çökmüş, batı kesimi ise yükselmiştir. Yapılan jeolojik gözlem ve analizler (Sondaj verileri, Kılavuz düzeylerin yüzeyleme rakımları vb.) Konya fay zonunun hareketlerine bağlı olarak Yazır ve Elmaağaç arasında en az 850 metre düşey atımın varlığı belirlenmiştir. Konya fay zonuna ilişkin değişik boyutlardaki bu faylar yöredeki Kuvaterner yaşlı alüvyonu kesmektedir. Bu da Konya fay zonunun çok genç bir fay olduğunu ve jeolojik olarak çok yakın sayılacak geçmiş dönemlerde hareket ettiğini gösterir. Konya fay zonuna ait bu faylardan Yazır fayı, havzanın Kuvaterner dönemi içindeki gelişimine ışık tutacak niteliktedir. Yazır fayı (YAF),Konya havzasını batıdan sınırlamış Konya fay zonunun doğusunda yer alan ve toplam uzunluğu 10 km ye varabilen kademeli olarak sıralanmış ve farklı uzunluklardaki bölümlerden oluşmuş bir faydır (Eren, 2001, 2003a ve 2003b). KKD-GGB gidişli Yazır fayı (YAF), yörede yüzeyleyen Miyosen-Pliyosen yaşlı gölsel kireçtaşları ile Kuvaterner yaşlı karasal kırıntılılardan yapılı ova çökellerini kesmektedir. Konya merkeze bağlı Parsana ve Yazır mahalleleri arasındaki taş ocağı yarmalarında, YAF gölsel kireçtaşları ile karasal havza çökellerini yan yana getirmiş ve bu faylanma ile gölsel kireçtaşları göreli olarak yükselirken, Kuvaterner yaşlı havzaya ait en genç karasal çökeller çökmüştür. Konya ovasını kuzeyden sınırlayan Karaömerler fayı ise yaklaşık doğu-batı gidişli ve kuzeye doğru eğimlidir. Karaömerler çevresinde belirgin bir morfoloji oluşturmakta ve kuzey-güney gidişli transfer veya doğrultu atımlı faylarla sık sık kesilmektedir. Fay boyunca Karaömerler batısında, askıda kalmış alüviyal yelpaze çökelleri gözlenir. Ovayı doğudan sınırlayan Divanlar fayı ise kuzey güney gidişli ve batıya doğru eğimli olup, KOFZ ile beraber bir graben yapısı oluşturur . Divanlar fayı boyunca alüviyal yelpaze çökellerinin askıda izlendiği basamaklı bir yapı belirgin bir şekilde gözlenir. Divanlar fayı kuzeyde Aksaray yolu güneyinde doğu kuzeydoğubatı güneybatı gidişli, güneyde ise kuzeybatı-güneydoğu gidişli Göçü fayı ile kesilmiştir. Ova içindeki sismik etkinlik söz konusu fay sistemlerinin aktif olduğunu göstermektedir. Doğu kuzeydoğu-Batı güneybatı gidişli, güneyde ise kuzeybatı-güneydoğu gidişli Göçü fayı ile kesilmiştir. Ova içindeki sismik etkinlik söz konusu fay sistemlerinin aktif olduğunu göstermektedir. Konya bölgesinde aktif veya potansiyel alarak aktif, önemli uzunluklarda faylar bulunmaktadır. Bu faylar çevre il ve ilçeler için potansiyel açıdan tehdit oluşturur. Ancak bilinen tarihsel dönem içinde (son 500 yıl) bu faylara bağlı olarak gelişmiş yıkıcı depremler oldukça nadirdir. Bu durum ana olarak, söz konusu fayların oluşturduğu depremlerin tekrarlanma aralıklarının oldukça uzun (yüz yıllar veya bin yıllar) olmasından 65 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU kaynaklanmaktadır. Bu özelliği ile Konya bölgesi deprem riski açısından Türkiye’nin en az risk taşıyan bölgelerinden biri olduğu (deprem tekrarlanma aralığının çok geniş olması ile) açıktır. Ancak bu Konya’da hiçbir zaman yıkıcı deprem olmaz anlamına gelmemektedir. Konya grabenini yörenin, Konya fay çevreleyen zonunun fayların yukarıda oluşturabileceği 6-6.5 değinilen tektonik büyüklüğünde bir özellikleri depremden etkilenebileceğini göstermektedir. Ayrıca Konya Fay zonu hareket etmezse bile bölgede önemli uzunluklara varan Akşehir fayı, Tuz gölü fayı ve Ecemiş fayı gibi faylar bulunmaktadır. Bu fayların hareketlerinin de Konya ovasını etkileyebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Özellikle bu faylardan Akşehir fayına paralel faylar, Konya batısına kadar uzanmaktadır. Akşehir fayı ortalama olarak 25 yılda bir defa büyüklüğü 6′ya varan depremler oluşturur (Eren, 2000). Bu fayın Konya’ya yaklaşık 100 km uzaklıktaki kesimlerinin kırılmasının oluşturduğu depremler Konya il merkezini az da olsa etkilemiştir. Bu fayın Konya’ya daha yakın kesimlerinin önümüzdeki yıllarda kırılmasına bağlı olarak oluşacak depremlerin ova içindeki özellikle çok katlı yapılarda (malzeme büyütmesi ve rezonans nedeniyle) ciddi hasarlar oluşturabileceği düşünülmelidir. Dünyada oluşan depremlerden çıkarılan sonuçlar, deprem odağından yüzlerce kilometre uzaklıkta olsalar bile, alüviyal zemin üzerinde yapılan çok katlı binaların depremlerden zarar gördüklerini ve yıkıldıklarını göstermiştir. Tesis alanı ve çevresini gösterir 1/25000 ölçekli Jeolojik Harita ve kesitleri ekte verilmiştir. (Bkz Ek-8) Proje alanı 18 Nisan 1996 tarihli Bayındırlık ve İskân Bakanlığı “Türkiye Deprem Haritası” verilerine göre 4. Derece deprem alanı içerisinde yer almaktadır. Proje alanı da gösteren Konya İli Depremsellik Haritası Şekil 28’de verilmiştir. Tesis Yeri Şekil 28. Konya İli Deprem Haritası 66 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 4.1.3. Hidrojeolojik Özellikler (İlgili Harita ve Kesitleri) a) Sahanın Genel Karakteri Tesis yeri ve yakın çevresinde sürekli akış gösteren dere bulunmamaktadır. Bölgedeki yeraltı suyu, Mesozoyik yaşlı birimler içerisindeki kireçtaşları içerisinde depolanmıştır. DSİ tarafından ve özel teşebbüsler sonucu açılan su kuyularının ortalama derinliği 100-200 metre aralığındadır. Bu kuyularda yüzeyde ortalama 1 metre nebati toprak geçildikten sonra genel olarak 25-70 metre kadar Topraklı formasyonuna ait killi zona, daha sonra marn bantlı kireçtaşı ve en altta Nuras formasyonuna ait kireçtaşlarına kadar ilerlenmiştir. Bu kuyulardaki statik seviye değerleri 40-70 m arasında değişmektedir. Bu kuyulardaki dinamik seviyeler ise 50-80 metre aralığındadır. 1990 yılından bu yana açılmış olan sondaj kuyularındaki statik seviye, dinamik seviye ve debi değerlerine bakıldığında; inceleme alanı ve çevresindeki yeraltı suyu potansiyelinde önemli bir azalma gözlenmiştir. Bölgede doksanlı yıllarda DSİ tarafından açılan sondaj kuyularına ait bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 45. Doksanlı yıllarda açılan kuyuların durumu Kuyu Adı Derinlik (m) Statik Seviye (m) Seviye düsümü (m) Özgül Debi (lt/sn/m) 134-Karaömerler 388 12,50 19,60 5,10 208-Karaömerler 149 15 7,26 16 Sarıcalar (muhtarlık) - - - 15 Kuyulardan elde edilen bilgilere göre bölgede yer alan kuyulardaki suyun debi değerleri 4-16 lt/sn aralığındadır. Yine doksanlı yıllardaki debi oranları ile son yıllardaki oranlar karşılaştırıldığında yeraltı suyunun debi değerlerinde önemli bir değişim söz konusudur. Doksanlı yıllar ve öncesinde DSİ tarafından açılan kuyuların debilerine bakıldığında bu değerler 5 ile 30 lt/sn aralığındadır. Yukarıdaki bilgiler ışığında bir değerlendirme yapıldığında bölgedeki yeraltı suyu seviyesi ve rezervinin her on yılda bir ciddi oranlarda azaldığı gözlenmektedir. 67 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Faaliyet alanı çevresindeki özel teşebbüslere ait kuyuların topografik kotları ve kuyu koordinatları GPS ile yeraltı su seviyesi (statik seviye) ise elektrikli seviye ölçü aleti ile ölçülmüştür. Bu verilere göre aşağıdaki tablolar hazırlanmıştır. Tablo 46. Çevredeki Sulama Kooperatiflerine Ait Kuyuların Ruhsat Alanına Uzaklıkları Kuyu No Zemin Kotu (m) Mesafe (m) 11277 1010 5420 57547 1030 5069 57546 1010 4845 13489 1010 4360 24906 1010 4135 13488 1010 3750 24907 1010 3375 13487 1010 3080 24908 1010 2620 11274-B 1010 2210 11274-C 1010 2215 24909 1020 2000 1. SARICALAR 1010 2595 2. SARICALAR 1010 2215 3. SARICALAR 1010 2050 4. SARICALAR 1010 5750 (Kaynak: DSİ 4. Bölge Müdürlügü Verileri) Tablo 47. Doksanlı yıllarda açılan kuyuların durumu Kuyu No Statik Seviye (m) Zemin Kotu (m) Su Tablası Kotu (m) 1 48 1011 963 2 48 1010 962 3 48 1009 961 4 40 1004 964 5 41 1009 968 6 41 1003 962 7 39,5 1003 963,5 Yüzeysel su kaynaklarının hidrojeolojik özellikleri Konya ilindeki yüzeysel su kaynakları yağmur suları ile beslenim göstermektedir. Proje alanı ve yakın çevresinde yüzeysel su kaynakları bulunmamaktadır. 68 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU b)Yeraltı Suyu Seviyesi Faaliyet alanında yeraltı suyu bulunmaktadır. Yeraltı suyu seviyesinin en düşük olduğu aylar Kasım, Aralık ve Ocak aylarıdır. Bu aylarda yağışların artması ve buharlaşmanın asgariye inmesi sebebiyle yeraltı suyu seviyesinde yavaş yavaş bir yükselme görülür. Yeraltı suyu seviyesinin en yüksek olduğu aylar Nisan, Mayıs ve Haziran aylarıdır. Bu aylardan sonra buharlaşmanın artması ve yağışın azalması sebebiyle yeraltı suyu seviyesinde azalma olmaktadır. c)Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu (Mevcut her türlü keson, derin, artezyen vb. kuyu) Akifer niteliği taşıyan çökeller; Konya Ovası'nın kuzeyinde, Yukarıpınarbaşı ve çimento fabrikası çevresinde hemen yüzeyden baslar. Ovaların güneyine doğru AlakovaAlibeyhüyüğü çevrelerinde de durum aynıdır. Ancak bu kesimlerden doğu ve kuzeydoğuya doğru derine inerler. Konya kuzeyinde Tömek ve Eğribayat Köyü çevresinde 100 m. derinlikte olmalarına rağmen, Tömek'ten doğuya doğru Divanlar Köyü çevresinde 300 m. derinliktedirler. Altınekin Ovası'nda da yüzeyden başlarlar ve yeraltı suyu bakımından çok verimlidirler. Ovalardaki diğer tüm birimleri örten ve ovaların hemen hemen tüm yüzeyini kaplayan Pliyokuvaterner yaslı genç çökellerin kalınlıkları ve litolojik özellikleri, ovanın her tarafında aynı değildir. Çökeller Konya Ovası'nın batısında Hatip ve Alakova çevresinde kum ve çakıllardan ibarettir. Doğuya doğru gidildikçe killi seviyeler hakim olmaya başlar. Yarma Kasabası çevresinde 250 m. kalınlığa erisen çökeller, kuzeydoğuya doğru Divanlar Kasabası çevresinde 300 m.'yi bulur. MTA'nın hazırlamış olduğu ( Konya İli Çevre Jeolojisi ve Doğal Kaynakları 1998.) raporda; Eğribayat Köyü civarındaki sondaj kuyularının zemin kotu 1005 metre, statik seviyesi 24,50 metre ve su tablası kotu ise 980,50 metre civarında olduğu belirtilmiştir. İşletme yapılan sahanın en düşük kotu yaklaşık 1010 metredir. İşletme alanındaki kireçtaşı üretimi önceki yıllarda 1010 metre kotundan başlamış olup üst kotlara doğru üretim isleri yapılmaktadır. Yeraltı suyunun olduğu alüvyonların kotu ise 1010 metreden başlayıp, alt kotlara doğru devam etmektedir. Üretim işlemlerinde 1010 kotundan daha alt kotlara inilmeyecektir. 69 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 1010 kotu alt taban kotu olacak olup, 1010 kotundan 1070 kotuna doğru üretim işlemlerine devam edilecektir. Bu nedenle yakın çevredeki yeraltı sularının faaliyetten büyük ölçüde etkilenmesi beklenmemektedir." denilmektedir. 4.1.4. Hidrolojik Özellikler (İlgili Harita ve Kesitleri) Konya Kapalı Havzası (Orta Anadolu Havzası), Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde yer almakta olup, ülke toplam alanının yaklaşık %7'sini karşılayan 53.850 km2 'lik bir kesimi kaplamaktadır. İç Anadolu Platosu'nun ana bölümünü oluşturan Havza'nın rakımı 900–1.050 m arasında olup, çoğunlukla ovalık morfoloji hâkimdir. Bu alanda Samsam, Kozanlı, Kulu, Beyşehir, Suğla, Bolluk, Tersakan ve Tuz Gölü ile Ereğli, Esmekaya ve Hotamış Sazlığı gibi çok sayıda göl, sazlık ve diğer sulak alanlar bulunmaktadır. (Kaynak: M. Tahir Nalbantçılar, Fetullah Arık, Aytekin Diken, Jeoloji Mühendisleri Odası Konya Şubesi, Konya Kapalı Havzasının Mevcut Sorunları ve Çözüm Önerileri) Proje alanı ve çevresinde akısı olan herhangi bir akarsu yoktur. Ancak yağışlara bağlı olarak geçici akışlar gösteren yarı kuru dereler bulunmaktadır. Ayrıca proje alanının yakınında DSİ Kurutma kanalı vardır. Proje alanı ve yakın çevresinde göl, gölet, baraj bulunmamaktadır. Faaliyet alanı ve çevresindeki mevsimsel akış gösteren kuru dere yataklarına paşanın ve hafriyat atığı atılmayacağını ve yatakların değiştirilmeyeceğini, oluşacak çevresel kirliliğin engelleneceğini proje sahibi firma tarafından taahhüt edilmektedir. Proje alanı içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su havzasında kalmadığı için yağmur suyu dışında saha içerisinde yüzey suyu olmayacaktır. Ayrıca proje sahası topografik olarak eğimli bir yapıya sahip olduğundan yağmurla oluşacak yüzeysel sular doğal cazibe ile aşağı kotlara doğru akacaktır. Proje alanı yakınında herhangi bir akarsu, dere, göl, barak gibi bir su kaynağı bulunmamaktadır. Proje alanı ve çevresinde akışı olan herhangi bir akarsu yoktur. Faaliyet alanının topografik yapısı itibarı ile taşkın riski bulunmamaktadır. 70 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU a)Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu Akarsular: Etüt alanı ve çevresinde akısı olan herhangi bir akarsu yoktur. Ancak inceleme alanında DSİ Kurutma kanalı mevcuttur. Kaynaklar: Etüt alanında ve çevresinde herhangi bir kaynak bulunmamaktadır. Göller ve Bataklıklar: Etüt alanında ve çevresinde herhangi bir göl veya bataklık alanı bulunmamaktadır. Sığ Kuyular ve Sondaj Kuyuları: İnceleme alanın çevresinde DSİ ve özel şahıslar tarafından açılan sondaj kuyuları ile halk tarafından kullanım amaçlı açılan keson kuyular bulunmaktadır. Kuyular işletme amaçlı açılmış olup derinlikleri de 100-200 metre arasında değişmektedir. Kuyularda 1 metre nebati toprak kesildikten sonra genelde 24-70 metre kadar killi zon geçildikten sonra, marn bantlı kireçtaşı ve kireçtaşı ya da killi kireçtaşı geçilmiştir. Faaliyet alanı Konya Kapalı Havzası 15/2-b havzasında yer almaktadır. Faaliyetler sırasında 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği ve 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Faaliyetler sırasında; 04.04.2014 tarih ve 28962 sayılı “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. b)İçme, Kullanma, Sulama Amaçlı Kullanım Durumları Proje alanı ve çevresinde akışı olan herhangi bir akarsu yoktur. Ancak yağışlara bağlı olarak geçici akışlar gösteren yarı kuru dereler bulunmaktadır. Ayrıca proje alanında DSİ su toplama kanalı vardır. Proje alanı ve yakın çevresinde göl, gölet, baraj bulunmamaktadır. Proje kapsamında çalışacak personelin kullanma suyu damacanalarla satın alınacaktır. Faaliyetin gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulacak çalışacak personel için kullanma suyu tankerlerle proje sahasına taşınacaktır. 71 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 4.1.5. Toprak Özellikleri a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı Arazi varlığı haritası incelendiğinde faaliyet alanı ( F29-M-VII Se) VII. sınıf mera alanı olarak gözükmektedir. Toprak yapısı kırmızımsı kahverengi toprak olarak gözükmektedir. Bu toprakların bulundukları yerlerde yıllık ortalama yağış 350-600 mm., yıllık ortalama sıcaklık 11.5-12.0oC’dir. Isının nispeten fazla olması bu toprakların kahverengi toprakların kahverengi topraklardan daha kırmızı renkte olmasını sağlamaktadır. Doğal bitki örtüsü kestane rengi topraklara nazaran daha çok gelişmiş funda ve araçlarla biraz daha fazla yağışı seven ot ve çayırlardır. Ana madde çakıllı eski depozitler kireçtaşı, bazik-volkanik kayalar, şist ve mermer gibi çeşitli orjinli kütlelerin ayrışma ürünleridir. Bu topraklar çoğunlukla tepelik, dağlık ve dalgalı topografya ile %6-20 meyillerde görülürler. Halen, başta mera olmak üzere orman ve kuru tarımda kullanılmaktadır. (Kaynak: Konya İli Arazi Varlığı Haritası, T.C. Tarım ve Köy İsleri Bakanlığı Yayınları 1992) Arazi Varlığı Arazi kullanma kalite sınıflaması arazilerin kültür bitkilerini yetiştirme meracılık, orman ve ev hayvancılığına uygunluk dereceleri göz önünde tutularak yapılan sınıflamadır. Bu sınıflamada toprakların ihtiyaçları, sınırlayıcı faktörler (Toprak, Topoğrafya, drenaj yetersizliği vs.) işleme özellikleri bakımından ilin toprakları oldukça farklılık gösterirler. 72 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 29. Arazi Varlığı Haritası 73 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 48. Konya İli Arazi Varlığı Arazi Cinsi Alan (ha) Tarım Arazileri 2.247.857 Çayır-Mera 761.461 Orman-Funda 540.189 Tarım dışı araziler (Yerleşim, sanayi, askeri alan vs.) 180.962 Diğer Araziler (Sazlık, bataklık, kumul vs.) 102.729 Sulanan ve Sulanabilir Arazi Varlığı: Sulanabilir Arazi 1.652.762 Varlığı Tablo 49. Konya İli Sulama Alanı Bilgileri Sulama Bölgesi Alan (ha) Köy Hizmetlerince Sulanan Arazi: Yer üstü + Gölet Sulaması 17.259 Yer altı Sulaması 54.464 Toprak-Su Koop. 23.527 D.S.İ. Sulanan Arazi 144.379 Halk Sulaması 233.047 TOPLAM 472.676 Sazlık ve Bataklık Araziler: Tarım arazileri içerisinde gösterilmeyen diğer araziler içerisinde adı geçen sazlık ve bataklık arazilerin zirai potansiyeli yoktur, bataklık bitkileri, saz ve kamış yetişir. Konya Merkez, Akşehir, Beyşehir, Cihanbeyli, Ilgın, Karapınar, Sarayönü, Seydişehir ve Yunak ilçelerinde görülür. İl içerisindeki toplam yüzölçümleri toplam 7.358 hektardır. Sahil Kumulları: Göllerin sahillerinden esas rüzgar olmak üzere kısmen de dalga hareketleriyle taşınarak belirli alanlarda depo edilmiş kumullardır. Topoğrafyaları ondüleli veya tepeliktir. Belirgin bir örtüleri yoktur. Tarımsal açıdan verimsiz ve değersiz olmaları yanı sıra bazı mikro iklim alanlarında bulunanlar tarıma elverişli olabilmektedir. İl içerisindeki toplam alanları 182 hektardır. Beyşehir ilçesinde görülür. 74 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kara Kumulları: Konya ilinde arid iklimlerde görülen kara kumullarına Konya Merkez ve Karapınar'da rastlanır. Profile sahip olmayan gevşek kumlardan ibarettirler. Rüzgarlarla taşınıp yığılmışlardır. Genellikle üzerlerinde bitki örtüsü yoktur. Seyrek ot, ağaçcık ve çalılar görülebilir, otlatma hariç çok seyrek olarak kullanılırlar. Konya ilinde toplam alanları 827 hektardır. Irmak Taşkın Yatakları: Irmakların taşkın yataklarındaki kumlu, çakıllı ve molozlu alanlardır. Bunlar yağışların az olduğu yaz aylarında görülür. Yağışlı devrelerde akışlı ırmak yatağı olduklarından ve buradan akan su ince toprak materyalini devamlı yıkadığından toprak bulunmaz. Bitki örtüsü bulunmayan bu yerlere ırmak yıkantısı da denilebilir. 8. sınıf arazi olarak gösterilmişledir. İl içerisindeki toplam alanları 88 hektardır. Çıplak Kaya ve Molozlar: Üzerinde toprak örtüsü bulunmayan parçalanmış veya kısmen parçalanmış sert kaya veya taşlarla kaplı sahalardır. Genellikle bitki örtüsünden yoksundurlar. Bazen arasında toprak bulunan kaya çatlaklarından veya topraklı küçük ceplerde yetişen çok seyrek orman ağaçları, çalı, otlar bulunabilirse de kültür bitkileri tarımında kullanılmaya uygun değildirler. İldeki bu tip araziler toplam 226.858 hektar olup genelde bütün ilçelerde görülür. Su Yüzeyleri: İl içerisinde 193.600 hektarlık alanı kaplarlar. Yoğun Yerleşim Alanları: İl içerisinde 30.691 hektarlık bir alanı kaplarlar. Tablo 50. Konya İli Tarım Alanlarının Arazi Kabiliyet Sınıfları ve Dağılımı (Ha) Arazi Kabiliyet Sınıfı Birinci sınıf İkinci sınıf Üçüncü sınıf Dördüncü sınıf Beşinci sınıf Altıncı sınıf Sekizinci sınıf Alanı (Ha) 662.985 476.799 610.308 498.298 15.300 518.664 - Oranı (%) 13.89 10 12 10.4 0.3 10.8 5.2 75 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Toprak Yapısı Faaliyet alanı Konya İli Arazi Varlığı haritasına göre VII. Sınıf arazi vasfında, Çevre Düzeni planına göre ise mera alanında yer almaktadır. Bu sınıfa giren topraklar eğimli, erozyona uğramış, toprak sığlığı, taşlılık, yaşlılık, tuzluluk veya sodiklik gibi kültür bitkilerinin yetiştirilmesini engelleyen çok şiddetli sınırlandırmalara sahiptir. Sahada kırmızı kahverengi toprak bulunmaktadır. Bu topraklar yıllık ortalama yağışın 300-400 mm olduğu yerlerde görülen bu topraklarda yağışın azlığı alt kısımlarda kireç ve jips birikmesine yol açar. Oluştuğu yerlerde yıllık ortalama ısı 12,5°C olup, kahverengi toprakların oluştuğu ısıdan daha yüksektir. Bu fazla ısı demirin oksidasyonunu artırarak toprağın daha kırmızı renk almasına yol açar. Doğal bitki örtüsü kahverengi topraklarda görülen yıllık Bozkır bitkileri ve dikenlerdir. Ana madde olarak genellikle sığ topraklarda sert kalker, derin topraklarda ise çakıllı eski depozitler bulunur. Bu toprakların derinliğini kısıtlayan en önemli faktör erozyon olup bu ana maddenin sertliği izler. Bozkır, Hadim ve Karapınar ilçeleri hariç bütün ilçelerde yaygındır. Konya ilindeki toplam alanları 802.421 hektardır. b)Yamaç Stabilitesi Üretim alanlarında heyelan, kaya düşmesi gibi risk gözlenmemiştir. Üretim faaliyetleri esnasında arazinin yapısı ve çıkarılacak kalkerin özelliğine göre şev açısı verilerek duraylılık sağlanacaktır. Üretim faaliyetlerinde patlatma işleminden kaynaklı kaya fırlamalarını ve yerleşim birimlerine kaya düşmesini önlemek için aşağıdaki önlemler uygulanacaktır; Askıda kalacak kaya kütleleri üzerinde patlatma işlemi yapılmayacaktır. Doğal topoğrafya üzerinde bütün olmayan kaya parçaları üzerinde patlatma işlemi yapılmayacaktır. Serbest kaya parçaları patlatma işleminden önce iş makinesi yardımı ile kaldırılacaktır. Patlatma deliklerinde gecikmeli kapsül kullanılarak ve sıralı patlatma yapılarak kontrollü patlatma yapılması sağlanacaktır. Yerleşim birimi en yakın 2,4 km bulunan Karaömerler Mahallesidir. Bu mesafe patlatma etkisinin dışında kalmaktadır. Kaya düşmesi ve kaya fırlamasına maruz kalmayacaktır. Ancak herhangi bir tehlike oluşmasını engellemek için her türlü tedbir ve önlem alınacaktır. 76 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU c)Sahanın Erozyon Açısından Durumu İşletme alanı kalkerden meydana geldiğinden herhangi bir erozyon oluşumu bulunmamaktadır. Ancak işletme sırasında alanda patlayıcı madde ile üretim işlemleri gerçekleştirileceğinden, patlatma sonrası ocak alanındaki kalkerde gevşeme olacaktır. Gevşeyen kalkerin ve basamaklarda askıda kalan kalkerin tehlike arz etmemesi ve alanına erozyona uğramaması için, askıda kalan malzemeler kepçe ile yerinden sökülerek basamak tabanlarına indirilecektir. Basamakların şev açıları erozyona ve toprak kaymasına maruz kalmayacak şekilde duraylılıkları sağlanacaktır. Proje alanı içerisinde akışı olan herhangi bir dere bulunmamaktadır. Ancak çevresinde yağışlara bağlı olarak geçici akış gösteren kuru dere yatakları bulunmaktadır. Faaliyet alanının yağış olduğu zamanlarda yüzeysel su erozyonuna maruz kalabileceği düşüncesi ile aşağıda su erozyonu tanımlanmış ve alınacak önlemler açıklanmıştır. Su Erozyonu Su erozyonu diğer erozyon çeşitleri içerisinde en yaygın ve etkilisidir. Eğimli arazilerde vejetasyon zayıflığı veya vejetasyonun tamamı yok olduğu zaman yere düşen yağmur damlaları darbe etkisi ile toprak parçalarını yerinden koparır, parçalar ve yüzeysel akışa geçen yağmur suları bu toprak parçalarını sürükleyerek aşağılara taşırlar. Su erozyonunu meydana getiren ana faktörler, hareket halinde bulunan suyun hidrolik, mekanik ve çözücü (eritici) etkileridir. Su erozyonuna etki eden faktörler ise iklim, topografya, vejetasyon, toprak ve insandır. Yüzey Erozyonu Yüzey erozyonu, eğimli bir arazi üzerinde toprak parçacıklarının yağmur sularının etkisi ile yerlerinden oynatılıp, eğim yönünde aşağıya doğru taşınması olayıdır. Arazi eğiminin muntazam ve yüzeyin düz olduğu yerlerde, yüzeysel akışın çizgi halinde veya derecikler şeklindeki belli kanallarda yoğunlaşmadığı durumlarda, yağmur damlacıklarının etkisi ile yerinden kopan toprak parçacıklarının, yüzeysel akışa geçen suların taşınması ile meydana gelen erozyondur. Değişik kullanımlar altındaki yamaç arazilerde, erozyon olayının durdurulmasında genellikle iki ilkeden hareket edilmektedir: 77 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Yağmur damlasının toprak yüzeyi üzerindeki tahripkar etkisini ortadan kaldırmak, Yüzeysel akışın tehlikesiz bir şekilde akmasını ve toprak içine infiltrasyonunu sağlamak. Bu ilkelerden yola çıkarak faaliyet sahasında üretim aşamasında erozyonla mücadele ile ilgili gerekli önlemler alınacaktır. Ocak alanında açık işletme yöntemi ile basamaklar oluşturularak üretim yapılmaktadır. Basamakların şev açıları kaymaya mahal vermeyecek şekilde ayarlanacaktır. Yağış sularının üretim alanına gelmesini engellemek amacıyla en üst kotlarda yaklaşık %0,5–1,0 eğimli, çevirici-akıtıcı kanal yapılacaktır. Bu sayede çevirici kanaldan akacak olan yağış sularının topraktaki infiltrasyon süresi uzatılacağı gibi üretim nedeniyle açılan alandan malzemenin yağış etkisiyle sürüklenmesi önlenmeye çalışılacaktır. Ayrıca çevirici kanala girmesi engellenemeyen ve üretim alanına düşen yağış sularının erozyon etkisini azaltmak amacıyla basamaklar şevlere doğru %0,5-1,0 eğimli olarak yapılacaktır. Böylece üst kotlardan alt kotlara doğru akışa geçecek olan yağış suları her basamaktaki içe doğru %0,5-1,0’lik eğimin etkisiyle kendisine topografyaya paralel bir akış kanalı oluşturacaktır. Böylece faaliyet alanında oluşabilecek suyun yüzey erozyonu etkisi en aza indirilmeye çalışılacaktır. Ocakta açılacak şevlerde kalkerin fiziksel özellikleri göz önünde bulundurularak, heyelan meydana gelip gelmeyeceğini tespit amacıyla 600 eğime sahip olacak şevler için güvenlik kat sayısı hem düzlemsel kayma hem de dairesel kayma için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Düzlemsel kayma Bu tür kaymalar tabakalanma düzlemlerinde veya masif kayaçlarda meydana gelmiş büyük ve devamlı çatlakların var olmasıyla ortaya çıkarlar. Şev stabilite analizinde Janbu tarafından geliştirilmiş bir yöntem olan, şev geometrisi kesitleri ve grafikleri kullanılmıştır. (Bkz.Şekil-29). Kesitler, şevin kuru, gerilim çatlağı içeren ve içermeyen, iki tipte yeraltı suyu akışına sahip ve şev tepesindeki gerilme çatlaklarının su ile dolu olup olmamasına göre sınıflandırılmışlardır. Ayrıca her hal için; X = Şev açısı fonksiyonu, Y = Şev yüksekliği fonksiyonu diye adlandırılan bağıntılar verilmiştir. 78 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Hesaplamalarda aşağıdaki bilgiler kullanılmıştır. Şev açısı (İ) = 70o Kırılma düzlemi Açısı (Β) = 35o Birim hacim ağırlığı (γ) = 2.500 kg/m3 Şev yüksekliği (H) = 10 m. Kohezyon yer altı = 10.000 kg/m2 İçsel sürtünme açısı (Ø) = 30o Gerilme çatlağının derinliği (zo) = 0 Şevlerin kuru olduğu varsayılarak, X fonksiyonunun belirlenmesinde 1 kesiti, Y fonksiyonunu belirlenmesinde 1 kesiti ve bunlara ilişkin bağıntılar kullanılmıştır. X = 2 √ (i – β )( β - Ɵ) Y= γ H / c X = 2√ (70 – 35)(35 – 30) Y=(2.500 x 10) / 10.000 X = 2√35 x 5 Y=25.000 / 10.000 X = 2√175 = 2 x 13,22 Y=2,5 X = 26,44 ~ 26,4 Hesaplanan X ve Y fonksiyon değerleri aşağıdaki düzlemsel kayma şev dizayn grafiğinde işaretlenerek birbirlerini kestikleri noktadaki güvenlik katsayısı (F) okunur. Güvenlik sayısı (F) < 1,0 ise = Güvenilmez, Güvenlik sayısı (F) 1,0 – 1,2 ise = Kuşkulu (kısa süreli şevler), Güvenlik sayısı (F) 1,3 – 1,4 ise = Yarma ve dolmalar için güvenilir. (uzun süreli şevler), Güvenlik sayısı (F) 1,5’dan fazla ise = Barajlar için de emniyetlidir. X = 26,4 ve Y = 2,5 değerlerinin birbirini kestiği noktadaki güvenlik katsayısı (F): 2 den büyük bir değerdir. Bu durumda şev dengeli olacaktır. Planlanan işletme yöntemine bağlı olarak açılacak şevlerde kalkerin fiziksel özellikleri göz önünde bulundurularak, kayma meydana gelip gelmeyeceğini tespit amacıyla şevler için güvenlik katsayısı düzlemsel kayma için şev güvenlik katsayısı (F) > 2 den büyük bulunmuştur. Sahada üretimin tamamlanmasını 79 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU takiben yapılacak olan dolgu çalışmaları ile mevcut şev eğimleri daha da azalacak ve duraysızlık sorunu ortaya çıkmayacaktır. Şekil 30. Düzlemsel kayma şev dizayn grafiği 80 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU d)Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır vb. Konya ili merkezde çayır ve meraların toplamı 131.529 hektardır. Merkez ve tüm ilçelere dahil, çayır ve meraların toplamı ise 761.461 hektardır. Meraların büyük bir bölümü köylülerin ortak kullanma alanlarıdır. Büyük bölümü bilinçsiz ve yanlış otlatma sebebiyle otlak özelliğini kaybetmiştir. Sürüme elverişli olmayan arızalı araziler üzerindeki orman ve çalı gibi doğal bitki örtüsünün tahrip edilmesi bu alanların erozyon tehlikesi ile karşı karşıya bırakmıştır. Faaliyet alanının tamamı mera vasıflı arazi olduğu için faaliyetin cinsine ve çeşidine göre ilgili Müdürlük tarafından (Maden İşleri Genel Müdürlüğü) kurumumuza müracaat edilerek 4342 Sayılı Mera Kanununun 14.Maddesinin a.bendi kapsamında tahsis amacı değişikliğinin yapılması için, Konya İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünden gerekli izinler alınacaktır. 4.1.6. Tarım ve Hayvancılık a)Tarımsal Gelişim Proje Alanları İlimiz 4.081.353 hektar yüzölçümü ile Türkiye’nin en geniş alanına sahiptir. 2.247.857 hektar tarım arazisine sahip olan ilimiz İl nüfusunun %25’i kırsal kesimde yaşamaktadır. Hububat ağırlıklı tarım yapılan ilimiz Türkiye hububat üretiminin %10’unu teşkil etmektedir. 551.743 hektar alanda sulama yapılmakta buda toplam tarım arazisinin %25’sini oluşturmaktadır. Proje alanı olan arazi mera arazisidir. Proje alanı ve çevresinde tarım gelişim proje alanları bulunmamaktadır. Proje kapsamında oluşacak tozumanın çevredeki tarım alanlarına etkilerini minimum düzeyde tutabilmek için aşağıda belirtilen önlemlerin alınması sağlanacaktır. Alınabilecek önlemler aşağıda maddeler halinde özetlenmiştir; İşletmede çalışan araçların ocak sahası içerisinde hareketi (kamyon ve yükleyicinin manevraları vb.) sırasında çıkacak tozlanmanın engellenebilmesi amacıyla mevsime ve buharlaşma hızına bağlı olarak alanda su ile spreyleme yapılacaktır. Faaliyet alanı içerisindeki yollar tozlanmayı engelleyecek şekilde çakıl ile kaplanacaktır. 81 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Rüzgar kesici toprak yığınları ve rüzgar koruyucular yapılacak ve bitkiler dikilecektir. Yükleme ve boşaltma yapılırken savurma yapılmadan ve yavaş bir şekilde yükleme ve boşaltma yapılması sağlanacaktır. Kamyonlar aşırı yüklenmeyecek, üzeri branda ile örtülecek ve hız sınırı getirilecektir. Faaliyet alanı içerisindeki yollar belli periyotlarla sulanacaktır. b)Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü Konya İl 4.081.353 hektar yüzölçümü ile Türkiye’nin en geniş alanına sahiptir. İlde, İl nüfusunun %45’i kırsal kesimde yaşamaktadır. Hububat ağırlıklı tarım yapılan ilde Türkiye hububat üretiminin %10’unu teşkil etmektedir. Tablo 51. İlçeye Göre Toplam Arazi Kullanım Durumu İlçe Adı Toplam Ekilen tarla Alan(dekar) alanı(dekar) Selçuklu 874.058 405.142 Nadas alanı(dekar) Sebze bahçeleri alanı(dekar) Meyve alanı(dekar) 462.907 4.199 1.810 Proje alanı ve yakın çevresinde herhangi bir tarım alanı ve tarımsal faaliyet yapılmamaktadır. 82 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 52. Toplam Arazi Kullanım Durumu Kullanım Şekli 1-Tarım Arazisi -Hububat -Baklagil -Yem Bitkileri -Endüstri Bitkileri -Yumrulu Bitkiler -Yaglık Bitkiler Toplam 2- Bag-Bahçe -Sebze -Meyve -Bag Toplam 3-Nadas Genel Toplam Alan(Dekar) % % 10.423.862 429.738 415.979 867.915 100.816 384.917 12.623.227 82,6 3,4 6,9 3,3 0,8 3 100 46,4 1,9 3,9 1,9 0,4 1,7 56,2 173.431 213.646 99.061 486.138 9.369.201 22.478.566 35,7 43,9 20,4 100 100 0,8 1 0,4 2,2 41,7 100 Tablo 53. İşlenen Arazinin Kullanım Durumu Kullanım Şekli Alan(Dekar) % % 1-İşlenen Arazi -Tarla Arazisi(Ekilen Alan) -Nadas -Sebze -Meyve -Bag Toplam 2- Çayır Mera 12.623.227 9.369.201 173.431 213.646 99.061 22.478.566 7.614.607 56,2 41,7 0,8 1 0,4 100 100 30,9 23 0,4 0,5 0,2 55,1 18,7 3- Orman 173.431 100 13,2 4- Ürün Getirmeyen Alan 486.138 100 13 Genel Toplam 40.813.520 100 Kaynak: Konya İl Çevre Durum Raporu 83 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 54. Konya İli Arazi Kullanım Şekillerinin Kabiliyet Sınıflarına Dağılımı (Konya İli Arazi Varlığı Envanteri) Kullanım Sekli Arazi Kullanma Kabiliyet Sınıfları (Hektar) TOPLAM I II III IV TOPLAM V VI VII TOPLAM VIII Tarım Arazileri 494.017 384.132 439.779 291.568 1.609.496 - 154.973 78.272 233.245 1.842.741 Kuru Tarım(Nadaslı) 367.249 310.025 372.948 276.276 1.326.498 126.698 56.358 183.056 1.509.554 106.865 60.155 53.061 9.960 230.041 17.920 120 18.040 248.081 7.931 5.941 9.512 1.971 25.355 84 84 25.439 Bag (Kuru) 374 663 1.549 2.655 5.241 9.919 31.455 36.696 Bag (Sulu) 77 Bahçe(Kuru) 400 783 928 367 2.478 232 206 438 2.916 Bahçe (Sulu) 11.121 6.565 1.566 339 19.591 120 52 172 19.763 Çayır-Mera 39.165 38.252 103.419 131.641 312.477 17.041 214.170 516.660 747.871 1.060.348 1.994 6.248 7.146 15.388 16.635 5.269 56.668 78.572 93.960 406 208.901 459.992 669.299 966.388 Kuru Tarım (Nadassız) Sulu Tarım Yetersiz Sulu Tarım Çayır Arazisi 215 21.536 292 292 Mera Arazisi 39.165 36.258 97.171 124.495 297.089 Orman-Funda 176 727 3.784 11.740 16.427 42.867 453.813 496.680 513.107 405 1.857 8.152 10.414 25.880 344.610 370.490 380.904 132.203 Orman Arasizi Fundalık Arazi 176 322 1.927 3.588 6.013 16.987 109.203 126.190 Tarım Dısı Arazi 13.119 3.040 2.774 1.317 20.250 2.471 1.715 4.186 35.410 59.846 Yerlesim (Yogun) 202 93 218 218 35.410 35.923 Yerlesim (Az Yogun) 12.353 2.391 1.446 1.067 17.257 484 815 1.299 18.556 564 93 271 235 1.163 774 198 972 2.135 463 1.057 1.520 1.213 463 1.676 3.196 21 21 36 Sanayi Alanı Askeri Alan 295 15 Milli Park 15 Diger Araziler Su Yüzeyi 77 Toplam 546.477 215 426.151 549.756 292 436.266 1.958.650 17.041 414.481 1.050.46 1.481.982 160.037 160.037 189.621 189.621 385.068 3.825.700 0 Kaynak: Konya İl Çevre Durum Raporu 84 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU c)Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları Konya İline ait tarımsal ürünler ve bunların yıllık üretim miktarları aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Tablo 55. Selçuklu İlçesi Baklagil Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Baklagiller Ürün Adı Üretim (ton) Verim (kg)’da 5.500 440 80 500 500 150 300 Mercimek (yeşil) 250 250 20 80 Mercimek 150 150 12 80 20 20 2 100 Üretim (ton) Verim (kg)’da Ekilen Hasat Edilen Alan(dekar) Alan(dekar) Nohut 5.500 Fasulye (kuru) (kırmızı) Buy (çemen otu) Tablo 56. Selçuklu İlçesi Endüstriyel Bitkiler Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Endüstriyel Ürün Adı Ekilen Hasat Edilen alan(dekar) alan(dekar) Şekerpancarı 18.782 18.782 98.950 5.268 Kimyon 180 180 7 39 Bitkiler Tablo 57. Selçuklu İlçesi Tahıl Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Ekilen alan(dekar) Hasat Edilen alan(dekar) Üretim (ton) Verim (kg)’da Tahıllar Çavdar 1.000 1.000 100 100 Yulaf (dane) 3.600 3.600 288 80 Mısır (dane) 25 25 15 600 Tritikale (dane) 20 20 8 400 Buğday (durum) 14.365 14.365 2.559 178 Buğday (diğer) 183.771 183.771 24.840 135 85 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 58. Selçuklu İlçesi Yağlı Tohumlular Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Yağlı Tohumlar Aspir Kolza (kanola) Ayçiçeği (yağlık) Ayçiçeği (çerezlik) Ekilen alan(dekar) 190 Hasat Edilen alan(dekar) 190 Üretim (ton) Verim (kg)’da 19 100 109 282 41 109 282 41 24 42 4 220 149 98 Üretim (ton) Verim (kg)’da 14.000 70 150 1.750 3.500 Tablo 59. Selçuklu İlçesi Yem Bitkileri Tohumlular Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Yem Bitkileri Yonca (yeşil ot) Korunga (yeşil ot) Fiğ (yeşil ot) (2) Mısır (sirajlık) Ekilen alan(dekar) 7000 100 800 500 Hasat Edilen alan(dekar) 7000 100 800 500 Tablo 60. Selçuklu İlçesi Yumru Bitkiler Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Ekilen alan(dekar) Hasat Edilen alan(dekar) Üretim (ton) Verim (kg)’da Yumru Bitkiler Patates (diğer) 100 100 200 2000 Tablo 61. Selçuklu İlçesi Baklagil Sebzeler Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Üretim (ton) Baklagil Sebzeler Fasulye (taze) 525 Tablo 62. Selçuklu İlçesi meyvesi Yenen Sebzelerin Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Üretim (ton) Meyvesi Yenen Sebzeler Balkabağı 50 Kavun 750 Karpuz 170 Kabak (sakız) 45 Patlıcan 43 Biber (dolmalık) 50 Biber (sivri) 50 Kabak (çerezlik) 35 Hıyar (sofralık) 88 Domates (sofralık) 3.614 86 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 63. Selçuklu İlçesi Soğansı-Yumru-Kök Sebzeler Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Üretim (ton) Soğansı-Yumru-Kök Sebzeler Soğan (taze) 3 Tablo 64. Selçuklu İlçesi Yaprağı Yenen Sebze Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Üretim (ton) Yaprağı Yenen Sebzeler Marul (göbekli) 8 Ispanak 75 Tablo 65. Selçuklu İlçesi Sert Kabuklular Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Üretim (ton) Antep Fıstığı Toplu Meyveliklerin Alanı (dekar) 0 Sert Kabuklular 1 Ağaç Başına Ortalama Verim(Kg) 2 Mey. Veren Yaşta Ağaç Sayısı 500 Toplam Ağaç Sayısı 500 Ceviz 0 105 30 3.500 3.500 Badem 100 23 5 4.500 4.500 Tablo 66. Selçuklu İlçesi Taş Çekirdekliler Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Toplu Meyveliklerin Alanı (dekar) Üretim (ton) Ağaç Başına Ortalama Verim(Kg) Taş Çekirdek Erik 0 60 İğde 0 Kayısı Mey. Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 0 Toplam Ağaç Sayısı 20 Mey. Veren Yaşta Ağaç Sayısı 3.000 17 15 1.100 0 1.100 200 476 35 13.600 2.250 13.600 Zerdali 0 125 25 5.000 0 5.000 Kiraz 100 245 35 7.000 0 7.000 Vişne 60 186 30 6.200 0 6.200 Şeftali (diğer) 0 50 25 2.000 0 2.000 Toplam Ağaç Sayısı 500 3.000 Tablo 67. Selçuklu İlçesi Üzüm ve Üzümsüler Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Toplu Meyveliklerin Alanı (dekar) Üretim (ton) Ağaç Başına Ortalama Verim(Kg) Mey. Veren Yaşta Ağaç Sayısı Üzüm ve Üzümsüler Çilek (2) 20 16 800 20 Mey. Vermeyen Yaşta Ağaç Sayısı 0 Üzüm (sofralıkçekirdekli) 500 200 400 500 0 20 87 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 68. Selçuklu İlçesi Yumuşak Çekirdekliler Ekiliş ve Üretimleri Grup Adı Ürün Adı Toplu Meyveliklerin Alanı (dekar) Üretim (ton) Ağaç Başına Ortalama Verim(Kg) Mey. Veren Yaşta Ağaç Sayısı Toplam Ağaç Sayısı Yumuşak Çekirdekliler Armut 0 250 25 10.000 10.000 Ayva 0 16 25 650 650 Elma (golden) 300 285 30 9.500 9.500 Elma (starkıng) 300 300 30 10.000 10.000 Elma (amasya) 100 56 20 2.800 2.800 Elma (grannysmıth) 30 27 30 900 900 Elma (diğer) 100 114 30 3.800 3.800 Konya ilindeki hayvancılık verileri aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Tablo 69. Hayvancılık Verileri Hayvan Adı Yetişkin Genç-Yavru Toplam 82.950 Sağılan Hayvan Sayısı (baş) 44.500 Koyun (yerli) 60.700 22.250 Keçi (kıl) 385 Sığır (yerli) Süt (ton) 3.515,500 215 600 210 20,580 660 130 790 196 258,848 Sığır (kültür) 2.000 500 2.500 534 2.132,262 Sığır (melez) 4.360 800 5.160 1.068 2.964,768 Yakın çevredeki yerleşim yerlerinde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılmakta olup, ağırlıklı olarak bu hayvanlardan süt ve et ürünleri sağlanmaktadır. Büyükbaş hayvancılık genelde ahırlarda besicilik olarak yapılmaktadır. Küçükbaş hayvancılık ise kış ayların dışındaki aylarda yakın çevredeki mera alanlarında otlatılarak, kış aylarında ise evlerdeki ağıllarda beslenerek yapılmaktadır. 88 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 4.1.7. Flora ve Fauna a)Türler, endemik türler, yaban hayatı türleri ve biyotoplar, ulusal ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınan türler FLORA Faaliyet alanı; Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır. İnceleme alanı TÜBİVES Grid Kareleme sistemine göre B4 karesinde yer almaktadır. Alanda yapılan arazi gözlemleri ve literatüre göre çalışma alanı İç Anadolu İranTuran fitocoğrafik bölgesi içinde yer almaktadır. Bu bölge karakteristik kurakçıl bitki türlerinin hakim olduğu step formasyonundan oluşur. Anadolu’da en yaygın vejetasyon tipi bitkilerinden olan step bitkileri genelde yağış oranının az olduğu ağaçsız topraklarda bir ya da birkaç yıl ömürlü olarak yetişir ve step örtüsünü oluştururlar. Raporun flora kısmı oluşturulurken bitki türlerinin tespitinde, Tübitak Türkiye Bitkileri Veri Servisinden (TUBİVES) ve ek olarak H. Kutluk ve Burhan Aytuğ’a ait “Grid by Grid, Plants of Turkey” çalışmasından, Davis’in “Flora of Turkey and East Aegean Islands”adlı eserinden ve Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı’ndan yararlanılmıştır. Proje Alanı Şekil 31. Taksonların Karelere Dağılımı 89 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Vejetasyon Türkiye tamamıyla Holoarktik aleme girmekte ve bu alemin 3 bitkisel (floristik) bölgesi yurdumuzda birleşmektedir. Bunlar Akdeniz, Avrupa-Sibirya ve İran-Turan floristik bölgeleridir. Bu bölgelerin hepsinin kendisine has iklimsel özellikleri vardır. Konya, bu bölgelerden İran-Turan fitocoğrafik bölgesine dahildir. Bu fitocoğrafik bölge, genellikle kurakçıl bitki türlerinin meydana getirdiği bozkırları oluşturmaktadır. Anadolu’daki en yaygın vejetasyon tipidir. Genellikle ağaçsız topraklarda yetişen bozkır bitkileri çeşitlilik bakımından olağanüstü zenginliğe sahiptir. Ancak proje alanı, etki alanı ve yakın yerleşimlerdeki araziler, insan faaliyetleri sebebiyle doğal niteliklerini büyük oranda yitirmiştir. İran –Turan Fitocoğrafik Bölgesi’nde kalan İç Anadolu, karasal bir iklime sahiptir. Ekolojik ortam şartlarına göre bölgenin orta bölümünde 1200 m’ye kadar çıkan sahalarda step topluluklarını, daha yüksekte ise yarı kurak–yarı nemli koşulların bulunduğu orman örtüsü bulunmaktadır. Bölgesel olarak çeşitli durumlarda değişmekle birlikte, step sonrası üst sınırlarda meşe ve karaçam toplulukları ve orman alanları görülmektedir. Konya ili bitki örtüsü, iklim koşullarına göre değişim göstermektedir. Geniş düzlükler bozkırlarla kaplıdır. Düzlüklerinde bahar yağmurları ile birlikte otsu bitkiler yeşerir fakat yağışlar kısa sürer ve de yaz sıcaklıkları başlayınca otlar hemen kurur. Geniş düzlükler step halini alır. İlin dağlık bölgelerinde çalılık ve orman görülür. İldeki ormanlık alan 559.759 hektardır. İldeki orman yüzdesi %14,6’dır. Her ne kadar doğal stepin hakim olduğu bölgeyse de, başta aşırı otlatma ve tarım olmak üzere, birçok andropojenik etkiye maruz kalan step alanları, gittikçe daralmış, yerleşim yerlerinden uzağa çekilmiştir. Flora Türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı Proje alanı ve etki alanı içerisinde tespit edilen türlerin fitocoğrafik bölgeleri tabloda belirtilmiştir. Fitocoğrafik bölgesi tam olarak bilinmeyen veya geniş yayılışlı türler için (-) işareti kullanılmıştır. BERN SÖZLEŞMESİ Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yasama Ortamlarının Korunması (BERN) Sözleşmesi ilk defa 1979 yılında Bern’de kabul edilmiştir. Türkiye ise bu sözleşmeyi 1984 yılında imzalayarak taraf olmuştur. Sözleşmenin amacı; Nesli tehlikeye düşmüş ve düşebilecek türlerin özellikle göçmen olanlarına öncelik verilmek üzere, yabani flora ve fauna ve bunların yaşam ortamlarının korunmasını sağlamak ve bu konuda birden fazla devletin işbirliğini geliştirmektir. 90 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU EK-I Kesin Koruma Altına Alınan Flora Türleri Ek-II Kesin Olarak Koruma Altına Alınan Fauna Türleri Ek-III Koruma Altına Alınan Fauna Türleri Yabani bitki ve hayvan türlerinin yasama ortamlarının, özellikle 1 ve 2 No’lu Ek listelerde belirtilenlerinin ve yok olma tehlikesi altında bulunan yasama ortamlarının muhafazasını güvence altına almak üzere, uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır. Planlama ve kalkınma politikalarını saptarken, önceki paragraf uyarınca sahaların muhafaza gereksinimlerine, bu gibi yerlerin her türlü tahribattan uzak veya tahribatın mümkün olan en alt düzeyde tutulmasına özen göstereceklerdir. 2 ve 3 No’lu Ek Listelerde belirtilen göçmen türler için önem taşıyan ve kıslama, toplanma, beslenme, üreme veya tür değiştirme yönünden göç yollarına uygun ilişkin konumunda bulunan sahaların korunmasına özel dikkat göstermeyi kabul ederler. Doğal yaşama ortamlarının korunması için bunların sınır bölgelerinde bulunması halinde, çabaları uyumlu kılmak yönünden eşgüdüm sağlamayı taahhüt ederler. Her taraf Ülke, türlerin korunması ile ilgili olarakta; 1 No’lu Ek Listede doğal bitki türlerinin özel olarak korunmasını güvence altına alacak uygun ve gerekli yasal ve idari önlemleri alacaktır. Bu bitkilerin kasıtlı olarak koparılması, toplanması, kesilmesi veya köklenmesi yasaklanacaktır. Her taraf ülke uygun hallerde, bu türlerin elde bulundurulmasını veya alım-satımını yasaklayacaktır. CITES Sözleşmesi CITES Sözleşmesi, genel olarak uluslararası ticaretin doğal hayvanların ve bitkilerin yaşamlarının tehdit etmesini önlemeyi amaçlamaktadır. CITES Sözleşmesi 1973 yılında imzalanmış, Türkiye 1996 yılında bu sözleşmeye taraf olmuştur. CITES’de yer alan türler gerekli olan koruma derecelerine göre üç farklı ek altında verilmektedir. EK-1 nesli tükenmekle tehdit altında olan türleri kapsamaktadır. Bu türlerin numunelerinin ticaretine olağanüstü durumlar haricinde izin verilmemektedir. EK-2 listesi, nesilleri tükenmekle tehdit altında olmayan ancak ticaretlerinin yaşamları ile bağdaşmayan kullanımlarını önlemek amacı ile kontrol altında tutulması gereken türleri kapsamaktadır. EK-3 Listesi, ticari kontrolünde yardım için diğer CITES taraflarına başvurulduğu, en az bir ülkede korunan türleri kapsamaktadır. 91 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Red Data Book Kategorileri (1996) E= Tehlikede (endangered): İlgili taksonun (tür ya da alttür) soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya; soyun tükenmesine neden olan etkenler sürmektedir. Ex= Soyu tükenmiş (extinct): Takson doğada yok olmuştur veya yinelenebilecek sayının altına düşmüştür. Ancak koruma altında soyunu devam ettirmektedir. I= Bilinmiyor (in determinate): Taksonun durumu bilinmiyor. K= Yetersiz bilinenler (insufficient): Bilgi yetersizliğinden ötürü taksonun durumu belirsiz Nt= Henüz takson tehlike altında değil. O= Takson tehlike dışı (out of danger): Daha önce tehlike altında iken, alınan koruma önlemleri ile kurtarılmış. R= Nadir (Rare): Küçük populasyonlar haline bulunan, şu anda tehlikede olmayan, ancak gerekli koruma önlemleri alınmazsa “V” kategorisine girmeye aday taksonlar. V= Zarar görebilir (vulnerable): Soyu hızla tükenen ve önlem alınmazsa yakın gelecekte yok olma riski yüksek taksonlar. 2006 IUCN Risk Sınıfları IUCN tarafından en son yayınlanan “Red List” kategorileridir. Avrupa ülkelerinde IUCN risk sınıflarına göre flora ve fauna türlerinin sınıflandırılması 1970’li yıllardan itibaren gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Türkiye’de de gerçekleştirilmiş çalışmalar mevcuttur. EX: (extinct): Şüpheye yer bırakmayacak delillerle soyu tükenmiş olduğu ispatlanan türler. EW: (extinct in wild): Vahşi yasamda soyu tükenmiş, fakat diğer alanlarda (yetiştirme veya sergileme amaçlı) varlığını sürdüren türler. CR: (critically endangered): Vahşi yasamda soyu tükenme tehlikesi ''had safhada (extreme)'' olan türler. EN: (endangered): Vahşi yasamda soyu tükenme tehlikesi ''çok büyük'' olan türler. VU: (vulnerable): Vahşi yasamda soyu tükenme tehlikesi ''büyük'' olan türler. NT: (near threatened): Su anda tehlikede olmayan fakat yakın gelecekte VU, EN veya CR kategorisine girmeye aday olan türler. LC: (least concern): Yaygın bulunan türler. DD: (data deficient): Üzerinde yeterli bilgi bulunmayan türler. NE: (not evaluated): Simdiye kadar yukardaki kriterlere uygunluğu değerlendirilmemiş türler. IUCN Kırmızı Liste tartışılırken, "threatened" (tehlike altında olan) resmi terimi üç kategoriyi içine alır. 92 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Critically Endangered: Vahşi yasamda soyu tükenme tehlikesi ''had safhada (extreme)'' olan türler, Endangered: Vahşi yasamda soyu tükenme tehlikesi ''çok büyük'' olan türler Vulnerable: Vahşi yasamda soyu tükenme tehlikesi ''büyük'' olan türler. Populasyon Yoğunluğu; 0 Yok 1 Nadir 2 Bol 3 Çok Bol Nispi Bolluk Sınıfları 1 Nadir 2 Seyrek 3 Nispeten Bol 4 Bol 5 Saf Popülâsyon Oluşturmakta Habitat Sınıfları 1 Orman ve orman açıklıkları 2 Maki 3 Frigana (Çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluşturan bitkiler) 4 Kültür Alanları (Bağ, Bahçe vb.) 5 Kuru Çayır ve Açık alanlar 6 Nemli Çayır, Bataklık ve Sulak alan 7 Yol Kenarı 8 Kayalık ve Taşlık Alanlar Tehlike Sınıfları Ex: Tükenmiş-Extinct Endemik Türler (Exinct) Ew: Doğada Yok Olmuş Endemik Türler CR: Kritik Olarak Tehlikede Olan Endemik Türler VU: Zarar Görebilir Türler (Vulnareble) EN: Tehlike Altında Endemik Olmayan Türler 93 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU LR: Düşük Riskli Türler nt: Tehdit Altına Girebilir DD: Bitkinin tehdit altında olmasından çok bitki hakkında daha fazla bilgi toplanması gerekli bitkiler lc: En az endişe verici(Herhangi bir koruma gerektirmeyen ve tehdit altında olmayan) NE: Değerlendirilmeyen Bitki Tespitinin Nasıl Yapıldığı G: Gözlem L: Literatür A: Anket Fiticoğrafik Bölge AV-SİB. : Avrupa-Sibirya Fitocografik Bölgesi AKD. : Akdeniz (Mediterranean) Fitocografik Bölgesi İR-TUR.: İran- Turan Fitocografik Bölgesi Alanın Florası Anadolu fitocoğrafya bölgeleri itibari ile Avrupa-Sibirya (Karadeniz), İran-Turan (İç. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri) ve Akdeniz (Ege Akdeniz bölgeleri) fitocoğrafya bölgeleri olmak üzere üç ana gruba ayrılır. Ege Bölgesi bitki coğrafyası bakımından Akdeniz bitki coğrafyası sınırları içerisinde yer alır. Şekil 32’de Türkiye’nin fitocoğrafya bölgeleri verilmiştir. 94 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Açıklamalar: 1- Akdeniz, 2- Avrupa-Sibirya 2a. Öksin, 2b. Kolsik, 3 İran-Turan; 3a. İç Anadolu 3b. Doğu Anadolu, Önemli relik topluluklar, 5 Endemiklerin yaygın olduğu sahalar, 6 Mezopotamya alt bölgesi. Şekil 32.Türkiye’nin Fitocoğrafya Bölgeleri (Atalay 1994’den) Tablo 70. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları Familya ve Tür Adı Cupressaceae Aceraceae Boraginaceae Anchusa azurea Echium Plantagineum Caprifoliaceae Sambucus ebulus Compositae Achillea Willhelmsii Anthemis Tinctoria Bellis Perennis Calendula Arvensis Centaurea lycaonica Brassicaceae Capsella bursapastoris Erophila verna Chenopodiaeae Convolvulaceae Türkçe Adı Fitocoğrafik Bölge End. 5,7 7,8 Kaynak (*) G,L,A G,L,A L L L AvrupaSibirya 2,8 G,L L İran-Turan 2,4,5,8 G,L L 2,4,8 G,L 1 G,L 3,4,5,6 G,L 2,5,7 L 7 L L Servigiller Akçaağaçgiller Hodangiller Sığır dili Akdeniz Hanımeligiller Cüce mürver Papatyagiller Civanperçemi Sarı papatya Koyun Gözü AvrupaSibirya Nergis Peygamber çiçeği Hardalgiller Kuşku otu Çırçır otu Kazayağıgiller Sarmaşıkgiller İran - Turan End. Habitat 1 Bern IUCN (ERL) G,L L G,L 95 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Euphorbiaceae Fabaceae Lathyrus aphaca Lotus aegaeus Medicago rigidua Trifolium arvense Vicia cricca Sütleğengiller Baklagiller Mürdümük Fagaceae Kayıngiller Quercus pubescens Graminae Tüylü meşe Cynodon dactylon Hordeum bulbosum Labiatea 2,5 G,L,A G,L L 2,5 5 L G,L,A Üçgül 1,4,8 G,L Efelek otu 1,2,4 L İran - Turan Sepik Yonca L 1,4,7 Buğdaygiller G,L,A G,L,A Köpek dişi 2,6,8 L Arpa 1 G,L,A Ballıbabagiller L Kuşkonmaz Asparagus acutifolius Malvaceae Akdeniz Ebegümecigiller L,A Papaveraceae Gelincikgiller G,L,A Acantholimon halophilum Pollygonum cognatum Rumex acetosella Primulaceae Çoban yastığı İran - Turan 4,5 End. L,A 2,8 L,A Madımak 7 L Kuzu kulağı 2,3 G,L,A Çuhaçiçeğigiller L Kan damlası Adonis flammea Ranunculaceae 2,4,8 Düğünçüçeğigiller L Resedaceae Muhabbetçiçeğigiller L Rosaceae Gülgiller G,L,A Crataegus monogyna Rubus sanctus Alıç 1,2,7 G,L,A Böğürtlen 6,8 G,L,A 6,7 L,A 6,7 G,L,A Populus tremula Salix alba Titrek kavak Tliaceae Ihlamurgiller G,L,A urticaceae Isırgangiller G,L,A (*) G :Gözlem Söğüt L: Literatür AvrupaSibirya AvrupaSibirya L A: Anket 96 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU FAUNA Yapılan arazi ve literatür çalışmaları neticesinde proje alanı ve etki alanında bulunan ve bulunması muhtemel fauna türleri aşağıdaki tablolarda verilmiştir. İlgili tablolarda her türün familyası, Türkçe adı, populasyon yoğunluğu, IUCN (ERL) kategorisi, Red Data Book kategorisi ve Bern sözleşmesi Ek-II (kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri) ve Ek-III (korunana fauna türleri) listelerinin hangisinde yer aldığı belirtilmiştir. Bern sözleşmesi Ek-II ve Ek-III listesinde yer almayan türler için (-) işareti konulmuştur. Ayrıca fauna çalışmaları Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı’nın 2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı ek listelerine göre değerlendirilmiştir. Sözleşmelere uyulacağını taahhüt ederiz. Tablo 71. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları ve Statüler Familya ve Tür Adı Türkçe Adı Testudinidae Tosbağagiller Testuda graeca Adı tosbağa Agamidae Kaya kelerleri Laudakia stellio Habitat Bern IUCN (ERL) MP (*) Kaynak (**) Kumlu, çakıllı ve kuru araziler Ek-II VU Aled Ek-I G,L,A Dikenli keler Kayalıklar, taş duvarlar, ağaç kovukları Ek-II Ek-I L,A Tarapelus ruderatus Bozkır keleleri Az bitkili stepler, taşlı topraklı alanlar Ek-III Lacertidae Kertenkeleler Ophisops elegans Tarla kertenkelesi Scincidae Parlak kertenkeleler Colubridae Yılanlar Coliper caspius L G,L Az bitkili açık alanlar, taşlı topraklı zeminler Ek-II Ek-I G,L,A Hazer yılanı Taşlık dere kenarı, tarla, bataklık Ek-III Ek-I L,A Coronella austriaca Avusturya yılanı Çayır, orman kenarı, kumluk, çalılık Ek-II Ek-I L Elaphe hohenackeri Kafkas yılanı Açık arazi, ormanlık kısımlar, tarla ve bahçe araları Ek-III Ek-I L Elaphe guatorlineata Sarı yılan Ormanlık, çalılık ve taşlık alanlar, tarla, bahçe Ek-II Ek-I L,A Natrix tesellata Su yılanı Su içi ve kenarları Ek-II Ek-I G,L,A Kaynak: Demirsoy, A. 1996, Sürüngenler. Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, Proje No:90-K1000-90.Ankara (*)=2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (**)= Kaynak; G:Gözlem L:Literatür A:Anket 97 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU b)Nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların yaşama ortamları, bunlar için belirlenen koruma kararları Faaliyet alanında bulunan bitki türleri arasında nadir ve nesli tehlikeye düşmüş tür bulunmamaktadır. Faaliyet alanı ve çevresinde bulunan hayvan türleri arasında bulunan sürüngenler, memeliler, iki yaşamlılar ve kuş türlerinden, nadir ve nesli tehlikede olan tür bulunmamaktadır. c)Av hayvanları ve bunların popülasyonu ile yaşama ortamları Tesis alanında yapılan arazi çalışmaları ve literatür araştırmaları sonucunda tespit edilen Av Hayvanları ve Bunların Popülasyonu ile Yaşama Ortamları hakkında bilgiler fauna kısmında tablolar halinde verilmiştir. Projeye konu tesisin faaliyeti süresince Merkez Av Komisyonu Kararlarına titizlikle uyulacaktır. 4.1.8. Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri) Tesis sahası içinde ve yakın çevresinde herhangi bir Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiat Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma alanları, Turizm Bölgeleri bulunmamaktadır. Milli Parklar Konya ili sınırları dahilinde milli park olarak sadece Beyşehir Gölü Milli Parkı bulunmaktadır. Beyşehir Milli Parkı, Beyşehir ilçesinde, 1993 yılında, 88.750 ha alana kurulmuştur. Proje sahasının bulunduğu Selçuklu ilçesinde veya sahanın yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenebilecek milli park bulunmamaktadır. 98 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tabiat Parkları Konya ili sınırları içerisinde Kocakoru Ormanı tabiat Parkı dışında tabiat parkı bulunmamaktadır. Kocakoru Orman Tabiat Parkı, Seydişehir ilçesi sınırları içerisinde, 1998 yılında, 329,5 hektar alana kurulmuştur. Proje sahasının bulunduğu Selçuklu ilçesinde ve sahanın yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenebilecek tabiat parkı bulunmamaktadır. Tabiatı Koruma Alanları Konya ili sınırları içerisinde Akgöl Tabiatı Koruma Alanı dışında tabiatı koruma alanı bulunmamaktadır. Akgöl Tabiatı Koruma Alanı, Ereğli ilçesi sınırları içerisinde, 1995 yılında, 6.787 hektar alana kurulmuştur. Proje sahasının bulunduğu Selçuklu ilçesinde ve sahanın yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenebilecek tabiatı koruma alanı bulunmamaktadır. Tabiat Anıtları Fosil Ardıç Tabiat Anıtı: Çumra ilçesi, Dinek Köyünde, 500 m2 alan üzerinde bulunmaktadır. Bu ardıç ağacı 500 yaşında ve 4 m çevre genişliğindedir. Titrek Kavak Tabiat Anıtı: Beyşehir İlçesi, Bademli köyünde, 2500 m2 alan üzerinde bulunmaktadır. Kavak ağacı 100 yaşında, 20 m boyunda ve 8 m çevre genişliğindedir. Meke Gölü Tabiat Anıtı: Karapınar ilçesinde, 260 m2 alan üzerinde bulunmaktadır. Meke gölü maar adı verilen volkanik patlamalar sonucu oluşmuş olup, jeomorfolojik açıdan öneme sahiptir. Ağılı Ardıç Tabiat Anıtı: Taşkent ilçesi, Balcılar köyünde, 1000 m2 alan üzerinde bulunmaktadır. Ardıç ağacı 1000 yaşında, 12 m boyunda ve 12 m çevre genişliğindedir. Proje sahasının bulunduğu Selçuklu ilçesinde ve sahanın yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenilebilecek tabiat anıtları bulunmamaktadır. Sulak Alanlar Proje sahasının bulunduğu Selçuklu ilçesinde ve sahanın yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenilebilecek sulak alanlar bulunmamaktadır. 99 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Ve Doğal Sit Alanları Proje sahasının yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenilebilecek arkeolojik, tarihi, kültürel ve doğal sit alanları bulunmamaktadır. Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri Proje sahasının yakın çevresinde faaliyetten dolayı olumsuz etkilenilebilecek Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri bulunmamaktadır. 1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2. maddesinde tanımlanan ve bu kanunun 3. maddesi uyarınca belirlenen “Milli Parklar”, “Tabiat Parkları”, “Tabiat Anıtları” ve “Tabiat Koruma Alanları”, içerisinde yer almamaktadır. 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nca belirlenen “Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları” içerisinde yer almamaktadır. 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 2. maddesinin “a - Tanımlar” bendinin 1.,2.,3. ve 5. alt bentlerinde “Kültür Varlıkları”, “Tabiat Varlıkları”, “Sit” ve “Koruma Alanı” olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 3386 sayılı kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları içerisinde yer almamaktadır. 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı "Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği" hükümlerine, 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Yapılan Değişikliklere Dair Yönetmeliğinde tanımlanan alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 05.05.2009 Tarih 27219 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği"’nin 49. maddesinde tanımlanan “Hassas Kirlenme Bölgeleri”, 2872 sayılı (Değişik 26/04/2006 tarih ve 5491 sayılı Kanun) çevre 100 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU kanununun 9. maddesi uyarınca bakanlar kurulu tarafından özel çevre koruma bölgeleri olarak tespit ve ilan edilen alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 29.04.2009 Tarih ve 27294 Çevre Kanunu’nu uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından “Özel Çevre Koruma Bölgeleri” olarak tespit ve ilan edilen alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler içerisinde yer almamaktadır. 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 30.01.2002 tarihli ve 24656 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği ve 26.08.2010 tarih ve 27684 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar 20/2/1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi” (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan “Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanlarında belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, “Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları”, içerisinde yer almamaktadır. 12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi” (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 101 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol” gereği ülkemizde “Özel Koruma Alanı” olarak belirlenmiş alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan “Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit” listesinde yer alan alanlar, içerisinde yer almamaktadır. Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan “Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin” yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 14/2/1983 tarih ve 17959 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi’nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan “Kültürel Miras” ve “Doğal Miras” statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar, içerisinde yer almamaktadır. 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar içerisinde yer almamaktadır. 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi içerisinde yer almamaktadır. 3. Korunması gereken alanlar Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biyogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar v.b.), içerisinde yer almamaktadır. Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı, içerisinde yer almamaktadır. Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden 102 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler, içerisinde yer almamaktadır. Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları, içerisinde yer almaktadır. Bilimsel araştırmalar için önem arz eden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar, içerisinde kalmamaktadır. 4.1.9. Orman Alanları Projeye konu alanının 1576958,500 m2’lik kısmı mera ve 575300,000 m2’lik kısmı ise tescil dışı hazine arazisi statüsündedir. Proje alanı içinde orman alanı bulunmamaktadır. a)Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri Projeye konu alan yukarıda belirtildiği üzere ormanlık bölge kapsamında değildir. b)Ormanın Teknik Özellikleri (Kapalılığı, Cari Artım, Hektardaki Servet) Faaliyet alanı ormanlık alanlar kapsamında bulunmamaktadır. c)Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu Proje alanı ormanlık bölge kapsamına girmemektedir. Bu sebeple bölgeye ait mescere haritası bulunmamaktadır. d)Saha Döküm Tablosu Kalker ocağı işletmeciliği yapılacak olan arazi mera arazisidir. Çalışma sahası içinde orman sayılan alan içinde yer almamaktadır. Sahaya ait saha döküm tablosu verilememiştir. 103 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU e)Sahanın Yangın Görüp Görmediği Proje alanı ormanlık bölge kapsamına girmemektedir. Bu sebeple proje alanının yangın görüp görmediği hususunda bilgi bulunmamaktadır. 4.1.10. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler (Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 7/16349 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar” vb) Proje sahası Konya-Karaman Planlama Bölgesi 1/100.000 Çevre Düzeni Planı’nda da gösterildiği üzere “Mera Alanı” olarak ayrılan alanda kalmaktadır. ÇED süreci tamamlandıktan sonra gerekli izinler alınacaktır. Bunun dışında proje alanı Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Belirli Amaçlarla Tahsis Edilmiş Alanlar, 25.09.1978 Tarih ve 16415 Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile “Sınırlandırılmış Alanlar” vb. kapsamında değildir. 4.1.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları Proje alanı ve yakın civarının Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin EK-V Duyarlı Yöreler Listesi aşağıdaki kaynakların incelenmesi sonucu hazırlanmıştır. Kaynakların incelenmesi sonucu yapılan değerlendirmeler aşağıdaki gibidir. Proje alanı sulama projeleri içerisinde değildir. Proje alanı ve yakın civarında; nüfusça yoğun alanlar, kültürel, arkeolojik, vb. önemi olan alanlar bulunmamaktadır. Proje alanı içerisinde erozyon alanları, heyelan alanları, ağaçlandırılmış alanlar, ağaçlandırma alanları ile 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanun gereğince korunması gereken akiferler yoktur. Sahanın bulunduğu alan ve yakın çevresinde peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanı yoktur. 4.1.12. Diğer Özellikler Projenin bu bölümünde belirtilecek başka özellik bulunmamaktadır. 104 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 4.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri 4.2.1. Ekonomik Özellikler (Yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler) Konya 4.081.353 hektar yüzölçümü ile Türkiye'nin en geniş alanına sahiptir. 2.247.857 hektar tarım arazisine sahip olan Konya nüfusunun %25'i kırsal kesimde yasamaktadır. Hububat ağırlıklı tarım yapılan ilimiz Türkiye hububat üretiminin %10’unu teşkil etmektedir. 551.743 hektar alanda sulama yapılmakta buda toplam tarım arazisinin % 25'sini oluşturmaktadır. Söz konusu proje Konya Çimento San. A.Ş. tarafından; Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi Mevkii adresinde olup, proje sahasına en yakın, nüfus yoğunluklu yerleşim birimi; Karaömerler Mahallesidir. Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Karaömerler Mahallesinde buğday, arpa, ayçiçeği, şekerpancarı ve yonca yetiştirilmesi yapılmaktadır. Faaliyet yerine yakın çevredeki yerleşim yerlerinde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılmakta olup, ağırlıklı olarak bu hayvanlardan süt ve et ürünleri sağlanmaktadır. Büyükbaş hayvancılık genelde ahırlarda besicilik olarak yapılmaktadır. Küçükbaş hayvancılık ise kış ayların dışındaki aylarda yakın çevredeki mera alanlarında otlatılarak, kış aylarında ise evlerdeki ağıllarda beslenerek yapılmaktadır. 4.2.2. Nüfus (Yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfusun yaş sınırlarına göre dağılımı, hane halkı yapısı) Konya İli ve Karaömerler Mahallesine ait nüfus dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 72. Konya İli ve Karaömerler Mahallesine Ait Nüfus İl/ilçe merkezleri (Şehir) 1.563.863 Konya Karaömerler (Kaynak: TUIK 2012) Belde/köyler 488.418 190 Toplam 2.052.281 190 Konya ili Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre 2007 yılı 1.959.082 kişi, 2010 yılı 2.013.845 kişi ve 2012 yılı 2.052.281 kişidir. Proje sahasına yakın konumda olan Karaömerler Mahallesi’nin nüfusu 2012 yılı nüfus sayımlarına göre 190 kişidir. 2012 yılı nüfus sayımına göre nüfusun %76’lık kesimi kentlerde, %24’lük kesimi ise köylerde 105 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU yasamaktadır. Konya ili Türkiye toplam nüfusunun %2.71’lik bir bölümünü oluşturmaktadır. Nüfusun yaş sınıflarına göre dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 73. Konya İli Yaş Gruplarına Göre Nüfus Yaş Grubu 0-14 Toplam 18.857.179 15-64 51.088.202 65+ 5.682.003 Toplam 75.627.384 Konut ve Konut sorunu 1960 ve 1970’li yıllar arasında ülkenin hızlı bir şekilde sanayileşme yolunda ilerlemesiyle ön plana çıkmıştır. Tarımdaki makineleşme kırsal iş olanaklarının azalması yatırımların ülke çapında dengesiz dağılımı kentlere göç olayını hızlandırmıştır. Konya genelinde ülke geneline paralel olarak kırsal kesimden özellikle istihdam verebilen ilçe merkezlerine nüfus akısı meydana gelmektedir. Konya İli göç almaktadır. Konya il genelinde Kentsel Nüfus, Toplam Nüfusun %65,5’ini oluşturmaktadır. Bu oran Konuya ili ekonomisinin genelde tarıma bağlı olduğunun en önemli göstergesidir. Yakın çevredeki yerleşim yerlerinin geçim kaynakları tarım hayvancılık ve şehir merkezindeki çeşitli işlerdir. Kapasite artışı projesinin hayata geçmesi ile birlikte yakın çevredeki yerleşim yerlerine doğrudan veya dolaylı yönden ek mali kaynak sağlanacaktır. Yakın çevredeki yerleşim yerlerinin geçim kaynakları tarım hayvancılık ve şehir merkezindeki çeşitli işlerdir. Kapasite artışı projesinin hayata geçmesi ile birlikte yakın çevredeki yerleşim yerlerine doğrudan veya dolaylı yönden ek mali kaynak sağlanacaktır. 4.2.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri (Eğitim, sağlık, kültür hizmetleri) Konya İlinde toplam 2308 adet okul bulunmaktadır. Faaliyet alanına yakın olan yerleşim yerlerinde de 2 adet Okul bulunmaktadır. 106 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 74. Konya İli Öğretim Kurumları OKUL TÜRÜ OKUL SAYISI DERSLİK SAYISI ÖĞRETMEN SAYISI ÖĞRENCİ SAYISI Ana Sınıfı İlköğretim 801 955 1372 10543 1078 14651 24062 306757 Ortaöğretim Genel 276 119 3115 1703 5741 2827 110768 55472 Mesleki ve Teknik 157 1412 2914 55296 4.2.4. Sağlık (Bölgede mevcut endemik hastalıklar) Bölgede mevcut endemik hastalık bulunmamaktadır. Konya Çimento San. A.Ş. tarafından gerçekleştirilecek olan Kalker Ocağı ve KırmaEleme Tesisi projesi kapsamında yapılacak olan faaliyetler esnasında; 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak yayımlanan tüzük ve yönetmeliklere 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmeliğe” 24.12.1973 tarihli ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, Patlayıcı ve Tehlikeli Zararlı Maddelerle Çalışan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler hakkında tüzüğe” uyulacaktır. Ayrıca tesisle ilgili kurumlardan gerekli izinler alınacak ve inceleme Kurulu tarafından belirlenecek Sağlık Koruma Bandı mesafelerine uyulacaktır. 4.2.5. Diğer Özellikler Projenin bu bölümünde belirtilecek başka özellik bulunmamaktadır. 107 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 5: PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER (Bu bölümde projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır.) 5.1.1. Üretim sırasında nerelerde ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafriyat sırasında kullanılacak malzemeler, patlayıcı maddeler, hafriyat miktarı, nerelere taşınacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı projesinde hafriyat, Kalker Ocağı sahasında üretime başlamadan önce sahada bulunan bitkisel toprağın kepçe ve ekskavatör ile sıyrılmasından meydana gelecektir. Hafriyatın yapılacağı alan 2.153.900 m2’lik Kalker Ocağı sahasıdır. 2.153.900 m2’lik alan üzerinde 161 yıl boyunca işletme yapılacaktır. Üretim esnasında 2.153.900 m2 x 0,1 m = 215.390 m3 (215.390 m3 x 1,5 ton/m3 = 323.085 ton) bir bitkisel toprağın açığa çıkması beklenmektedir. Bu toprak kalker tabakası içerisinde ve rüzgar erozyonu sonucu yamaçlarda biriken toprak tabakasıdır. Bitkisel Toprağın Yerinden Sökülmesi: Söz konusu proje alanı 2.153.900 m2 olup sıyrılacak bitkisel toprak kalınlığı 10 cm olacaktır. Bu durumda çalışma yapılacak alanın tamamında bitkisel örtü tabakasının olduğu kabulü ile; 2.153.900 m2 x 0,1 m = 215.390 m3 = 323.085 ton olacaktır. (Toprak Hacim Ağırlığı ise 1,5 ton/m3 olarak alınmıştır.) Projede yılda 11 ay 24 saat çalışılmaktadır. Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,75 ton/saat x 0,025 kg/ton = 0,018 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,75 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,009 kg/saat • Bitkisel Toprağın Yüklenmesi Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,75 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,0075 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,75 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,00375 kg/saat 108 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU • Bitkisel Toprağın Taşınması Bitkisel toprağın taşınması esnasında 1 adet kamyon kullanılacak olup bir günde gerçekleştirilecek 1 sefer ile bitkisel toprak, yaklaşık 500 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 1 sefer/gün x 0,7 kg/km x 0,5 km/sefer x 1/8 sefer =0,04375kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 1 sefer/gün x 0,35 kg/km x 0,5 km/sefer x 1/8 sefer =0,021875 kg/saat • Bitkisel Toprağın Boşaltılması: Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,75 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,0075 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,75 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,00375 kg/saat • Bitkisel Toprağın Depolanması Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 5,8 kg/ha/gün x 0,25 ha/(24 sa/gün) = 0,060 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 2,9 kg/ha/gün x 0,25 ha/(24 sa/gün) = 0,030 kg/saat Bitkisel toprak sıyırma işlemleri iş makineleri ve insan gücüyle yapılacak olup; patlayıcı madde kullanılmayacaktır. Faaliyetin ömrünü tamamlamasını müteakip, reklamasyon ve arazi ıslahı çalışmaları ile doğal yaşamı tehlikeye atmayacak ve görüntü kirliğine neden olmayacak şekilde alan rehabilite edilecektir. Tesis alanında gerçekleştirilecek rehabilitasyon çalışmalarında bitkisel toprak serilecektir. Ayrıca proje kapsamında toz ve gaz emisyonları, katı, sıvı atıklar, atık yağlar vb. etkiler olacaktır. Söz konusu atıklardan kaynaklanacak etkilere karşı alınacak önlemler konusunda mer’i mevzuat hükümlerinin gerekleri yerine getirilecek olup, söz konusu etkiler ve bu etkilere karşı alınacak önlemler ilerleyen bölümlerde verilmiştir. 109 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.2. Suyun temin edileceği kaynaklardan getirilecek su miktarları, içme ve kullanma suyu ve diğer kullanım amaçlarına göre miktarları İşletme sırasında; çalışacak işçi ve personelin içme-kullanma suyu ihtiyaçları, ocak içi ve bağlantı yollarının tozumasının engellenmesi, patlatma öncesi ve sonrası aynanın sulanması amaçlarıyla su kullanılacaktır. İşçi ve personel ihtiyaçları için gerekli olabilecek içme amaçlı kullanılacak su piyasadan temin edilecek olup, damacanalarla şantiye alanına getirilecektir. Çalışanların içme ve kullanma suyu miktarı; Kapasite artışı sonrasında çalışması planlanan personel sayısı = 50 kişi Kişi başı su kullanım miktarı = 150 lt/kişi.gün (USLU, O. Prof. Dr., DEÜ. Müh. Fak., Çevre Mühendisliği Böl., Kullanılmış Atık suların arıtımı ders notları, 2004) 50 x 0,15 m3/gün = 7,5 m3/gün olacaktır. Kalkerin ocaktan konkasöre taşınması sırasında kullanılacak su miktarı; Taşıma sırasında kullanılacak yol = 4 m genişlik × 300 m uzunluk = 1200 m2 Yapılacak olan sulama sayısı = 3 sefer/gün Metrekare başına 1,5 litre su (MUSLU,Y., ‘Kullanılmış Suların Arıtılması’, İSTANBUL). 1200 m2 x 3 sefer/gün x 1,5 lt/m2 = 5400 lt/gün = 5,4 m3/gün olacaktır. Kırma-Eleme Tesisinde Uygulanacak Olan Pulvarize Sistem İçin Gerekli Su Miktarı; Kırma-eleme tesisinde ortalama 2 litre/ton su kullanılacaktır. Tesisin günlük toplam kapasitesi 12.121,12 ton olduğuna göre; 2 litre/ton x 12.121,12 ton/gün=24.242,24 litre/gün (24,24 m3/gün) su kullanılacaktır. Tesiste kullanılacak olan suyu atığı olamayacaktır. Kullanılan su mıcır üzerine yapışacağından zamanla buharlaşarak yok olacaktır. 110 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 75. Ocaktan meydana gelebilecek atıksu miktarı Tesiste Oluşan Atıksu Çeşitleri Oluşan Atıksu Miktarları Kapasite Artışı Sonrası Oluşacak Atıksu Miktarları Personel Kaynaklı 0,9 m3/gün 7,5 m3/gün Sulamadan Kaynaklı 5,4 m3/gün 5,4 m3/gün Kırma-Eleme Tesisinin Pulvarize Sistem Su Miktarı 6,5 m3/gün 24,24 m3/gün Oluşacak atıksuların bertarafında 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olamayan Yerlerde Yapılacak çukurlara Ait Yönetmelik” hükümlerince belirlenmiş sızdırmasız fosseptik çukurunda depolanacak ve periyodik olarak faaliyet sahibine ait vidanjör yardımı ile bertaraf edilecektir. Vidanjörle çekilen atıksular altyapı sistemine boşaltılacaktır. Tozlanmayı Önlemek İçin Su Kullanımı ve Bertarafı: Ocak içi yolların sulanması için arazözle günlük olarak sulama işlemi gerçekleştirilecektir. İnşaat alanında araçların hareketinden dolayı meydana gelecek olan tozu bastırmak için ihtiyaç duyulacak olan su tanker ile Karaömerler Mahallesinden sağlanacaktır. Tozlanmayı engellemek için kullanılacak su buharlaşacağından dolayı atıksu oluşturmamaktadır. Bertarafı söz konusu değildir. İşletme Aşaması: İşletme aşamasında toz oluşumunu engellemek için ocak içi yollarda, kırma-eleme tesisinde, patlatmadan önce ocak aynasında sulama amaçlı ve personelin içme-kullanma ihtiyacını karşılamak için su kullanımı olacaktır. Patlatma Alanının Spreylenmesinde Kullanılacak Su Miktarı: Üretim amacıyla patlatma yapılacak alan, patlatma yapılmadan önce spreylenecektir. Patlatma başına günlük 5,0 m3 su kullanılacaktır. İşletme ve inşaat aşamasında oluşması beklenen atıksular tamamen evsel nitelikte olacaktır. İşletmede tozumanın indirgenmesi için ocak içi yollarda, kırma-eleme tesisinde, patlatmadan önce ocak aynasında su kullanımı olacaktır. Ancak kullanılan bu suyun atıksu olarak geri dönüşümü söz konusu değildir. Çalışan personel günlük ihtiyaçlarını faaliyet 111 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU alanına kurulacak olan sosyal tesislerde giderebilecektir. Oluşacak atıksular belirli periyotlarla vidanjörle çektirilerek bertaraf edilecektir. (Bkz. Ek-9) Ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının potansiyelinin korunması ve en iyi biçimde korunmasının sağlanması için; 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı "Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği" hükümlerine, 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Yapılan Değişikliklere Dair Yönetmelik’’ 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren ‘İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik’ 21.02.2004 Tarih ve 25380 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik şartları Yönetmeliği Faaliyet kapsamında 23.12.1960 tarih ve 10688 sayılı Resmi Gazete’de ‘Yeraltı Suları Hakkında Kanun’una, 09.08.1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanun’una, 07.04.2012 tarih ve 28257 sayılı ‘Yeraltı Sularının Kirlenmeye Karşı ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkındaki Yönetmeliği Faaliyet kapsamında 30.11.2012 tarih ve 28483 sayılı Resmi Gazete’de ‘Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği Havzalarının Faaliyet kapsamında 17.10.2012 tarih ve 28444 sayılı Resmi Gazete’de ‘Su Korunması Ve Yönetim Planlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmeliklerin ilgili tüm hükümlerine ve uyulacaktır. 08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik” 4950 sayılı Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile değişik 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu’nun ilgili hükümlerine uyulacaktır. 1593 sayılı UHK ve bu kanuna dayalı çıkarılan Yönetmeliklere uyulacaktır. Tesiste içme, kullanma ve proses suyu temininde 31.05.2006 tarih ve 2006/1 karar sayılı İl Umumi Hıfzısıhha Kurulu Kararı hükümlerine uyulacaktır. 112 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.3. Proje kapsamındaki ulaştırma altyapısı planı (ulaştırma güzergahı, şekli, güzergah yollarının mevcut durumu ve kapasitesi, hangi amaçlar için kullanıldığı, mevcut trafik yoğunluğu, yerleşim yerlerine göre konumu, yapılması düşünülen tamir, bakım ve iyileştirme çalışmaları vb) Faaliyet yeri Karaömerler Mahallesi sınırları içerisindedir. Faaliyet alanı Karaömerler Mahallesine yaklaşık 2,4 km mesafede yer almaktadır. Tesiste kullanılan nakliye güzergahı 1/25.000’lik topografik haritada gösterilmiştir. Faaliyet alanına D715 Konya-Ankara yolu üzerinden ulaşılmaktadır. Faaliyet yeri Konya-Ankara Yolu ile Karaömerler Mahallesi yolu arasındadır. Projeden kaynaklı oluşacak trafik yüküne karşı, nakliye aşamasında kullanılacak yolların yoğun olmadığı dönemlerde trafiğe çıkılacak ve trafiğe çıkan her tür araca hız, yük sınırlaması getirilecektir. Çalışmalar sırasında servis yollarında meydana gelebilecek her türlü bozulma, faaliyet sahibi firma tarafından onarılacaktır. Gerek kalker nakli gerekse kalkerin ocaktan alınıp yüklenmesi sırasında belirtilen köy yollarının üzerine herhangi bir kalkerin dökülmemesi için her türlü tedbir alınarak, köy yollarına herhangi bir kalker konulmayacak ve atılmayacaktır. İşletme aşamasında yol trafiği aksatılmayacak ve trafik güvenliği tedbirlerini sağlamak üzere, lüzumlu işaret, levha ve personel bulundurulacaktır. Kalkerin yüklenmesi, nakli ve bunun gibi çalışmalar esnasında trafik güvenliğini tehlikeye düşürecek şekilde toz duman vb. maddeler yola bırakılmayacaktır. Nakliye yoluna zarar verilmeyecektir. Nakliye Yoluna herhangi bir zarar verilmesi durumunda tüm zararlar Konya Çimento San. A.Ş. tarafından karşılanacaktır. Tesiste kalkerin sevkiyatında meskun mahalden ve yakın çevresinden ulaşım sağlanmayacaktır. Kalker sevkiyatı yapılırken yerleşim yerleri kullanılmayacaktır. Oluşabilecek herhangi bir kazaya karşın faaliyet alanında bir araba bulundurulacak, kazaya uğramış personel hızlı bir şekilde Konya Devlet Hastanesine ulaştırılacaktır. Tesis içerisinde insan ve hayvanların sağlığını tehlikeye düşürecek büyüklükte çukurluklar oluşturulmayacak, işletme esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak ve tüm saha çevresine gerekli ikaz levhaları asılarak yöre halkı devamlı uyarılacaktır. Nakliye esnasında trafik yasası ile belirlenmiş tonaj ve hız sınırlamalarına uyulacaktır. 113 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 33. Karayolu Trafik Hacmi (Çalışma sahası) Proje konusu kalker ocağı üretim faaliyetleri sonucunda kullanılacak olan karayolunda, Araç sürücüleri yolları kullanırken; Trafiği düzenleme ve denetlemeye yetkili üniformalı veya özel işaret taşıyan görevlilerin uyarı ve işaretlerine, Işıklı ve sesli trafik işaretlerine, Trafik işaret levhaları, tertipleri ve yer işaretlemelerine, Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olarak Karayolları Trafik Kanununda ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinde gösterilen diğer kural, yasak, zorunluluk ve yükümlülüklere, Hız kurallarına Araçların yüklenmesinde belirlenmiş ölçü ve esaslara 114 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Teknik arıza, kayma, yolda ani olarak meydana gelen bir bozukluk veya heyelan, yükün kayması ve düşmesi ve benzeri gibi mecburi hallerin yerleşim birimleri dışındaki karayolunda taşıt yolu üzerinde meydana geldiği takdirde, araç sürücüleri, bütün imkânları elverdiği ölçüde kullanarak hareket ettirme, itme ve benzeri sekil ve surette, araçlarını karayolu dışına, bu mümkün olmaz ise, bankette, bu da mümkün değilse taşıt yolunun en sağına almak ve her durumda yol, hava ve trafik şartları ile gece ve gündüz olmasına göre, gerekli güvenlik ve uyarı tedbirlerini derhal alıp uygulamakla yükümlüdürler. Taşıma ve yükleme faaliyetleri sırasında Karayolu Trafik Kanunu’nun aşağıda verilen maddelerine titizlikle uyulacaktır; Madde 34: Motorlu araçların muayenelerinin, yönetmelikte belirtilen süreler içinde yaptırılması zorunludur. Madde 36: Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır. Madde 49: Ticari amaçla yük ve yolcu taşıyan motorlu taşıt sürücülerinin, taşıt kullanma sürelerine aykırı olarak taşıt kullanması ve bunlara taşıt kullandırılması yasaktır. Madde 65: Araçların yüklenmesinde yönetmelikte belirtilen ölçü ve esaslara aykırı olarak (Değişik: 18.11.1986-3321/1 md.); Taşıma sınırı üstünde yük alınması veya taşıma sınırı asılsın veya asılmasın dingil ağırlıklarını aşacak şekilde yüklenmesi, Karayolu yapısı ve kapasitesi ile trafik güvenliği bakımından tehlikeli olabilecek tarzda yükleme yapılması, Tehlikeli ve zararlı maddelerin gerekli izin ve tedbirler alınmadan taşınması, Gabari dışı yük yüklenmesi, Yükün karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi, Yükün, her çeşit yolda ve yolun her eğiminde dengeyi bozacak, yoldaki bir şeye takılacak ve sivri çıkıntılar hâsıl edecek şekilde yüklenmesi, 115 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Sürücünün görüsüne engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakaları, ayırım işaretleri, dur ve dönüş ışıkları ile yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi yasaktır. Madde 73: Karayolunda araçların kamunun rahat ve huzurunu bozacak veya kişilere zarar verecek şekilde saygısızca sürülmesi, araçlardan bir şey atılması veya dökülmesi, seyir halinde sürücülerin, cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarını kullanması yasaktır. Proje yeri ile ilgili olarak “Karayolu Kamulaştırma Sınırı Çekim Paylarına ve Karayolu Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkındaki Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır. Taşıma faaliyetlerinde 2918 sayılı Karayolları Trafik kanunu, 19.07.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4925 sayılı Taşıma Kanunu, 11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Karayolu Taşıma Yönetmeliği, hükümlerine uyulacaktır. Taşımada, Trafik yasası ile belirlenmiş tonaj sınırlarına uyulacaktır. 18.10.1983 tarih ve 18195 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’ na dayalı olarak hazırlanıp 25.06.1998 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği (Değişiklik: 18.05.2007-26526) hükümlerine uyulacaktır. 2918 sayılı Trafik Kanunun 65/b-c-g ve 65/5 maddelerine göre yükleme yapılacaktır. Söz konusu faaliyet ile ilgili olarak 03.07.2009 Tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” hükümlerine uyulacaktır. 116 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.4.Proje sırasında kesilecek ağaçların tür ve sayıları, etkilenecek tabii bitki türleri ve ne kadar alanda bu işlerin yapılacağı, orman yangınları ve alınacak önlemler Üretim faaliyetlerinin gerçekleştirildiği proje alanı mera vasıflı arazi niteliğindedir. Proje alanı ormanlık bölge kapsamına girmemektedir. Sahada faaliyetler kapsamında kesilmesi gereken ağaç bulunmamaktadır. Proje alanında ağaç bulunmadığı için kesim işlemi yapılmayacaktır. Sahadaki faaliyetlerden dolayı herhangi bir yangının çıkması beklenmemektedir. Ortaya çıkabilecek olan yangına karşı prefabrike şantiye binası bünyesinde, yangına karşı ilk müdahale ekipmanları ve yangın söndürücüler hazır ve kullanılabilir durumda bekletilecektir. Çalışma sahasında çıkabilecek olası bir yangına karşı yeterli sayıda yangın söndürme ekipmanı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulacak, şantiye hiçbir zaman boş bırakılmayacak, bunun için şantiyede sürekli bir bekçi görev alacaktır. Faaliyet sahasında bir telsiz telefon bulundurulacaktır. Yangın konusunda hassas davranılacak olup; sahada ateş yakılmayacak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilecek ve uyarılacaktır. Tesiste meydana gelmesi muhtemel bir yangın için ise aşağıdaki tedbir ve önlemler alınacaktır. 1-Tesis ve şantiye çevresinde yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeler bulundurulmayacaktır. 2- Personele yangın eğitimi verilecektir. 3- Yangın ile ilgili uyarı ikaz ve levhaları konulacaktır. (Ateşle Yaklaşma, Sigara İçilmez vb.) 4- Tesis çevresinde, şantiye binasında ve çevresinde, araç içinde ve park çevresinde yeterli sayıda yangın tüpleri bulundurulacaktır. 5.1.5.Elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, arazi kullanım kabiliyeti 215,39 hektarlık ÇED talep edilen alan Konya-Karaman Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda da gösterildiği üzere mera alanı olarak ayrılan alanda kalmaktadır. Dolayısı ile faaliyet amacı ile elden çıkarılacak tarım alanı bulunmamaktadır. 117 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.6.Üretimde kullanılacak makinelerin, araçların ve aletlerin miktar ve özellikleri Tablo 76. Mevcut Durum Kapasite Artışı ve Sonrası Makine-Ekipman Durumu Mevcut Durum (Adet) 1 Kapasite Artışı (Adet) 3 Kapasite Artış Sonrası (Adet) 4 Lastik Tekerlekli Loder Kamyon 1 2 3 5 10 15 Delme Makinesi 1 2 3 Toplam 8 17 25 Makine Ekipman Ekskavatör Özellikleri 25 ton Taşıma Kapasiteli Çalışma Ağırlığı 2,5 m3 Çalışma Ağırlığı 2 m3 89 mm Tij Çaplı, Paletli Kapasite Artışı Sonrası Konkasör Tesisinin Özellikleri: Kapasitesi :1.000 ton/saat Besleme Boyutu : 0-80 mm Apron Genişliği : 1830 mm Apron uzunluğu : 8000 mm Güç : 55 Kw (Apron) İstifleyici (Stacker) : 1.000 t/h Kazıyıcı (Reclaimer) : 1.000 ton/h 5.1.7.Üretim sırasında tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin kullanım durumları, taşınmaları ve depolanmaları İşletme aşamasında tehlikeli, toksik madde kullanımı olmayacaktır. Faaliyetler sırasında araçların yakıtları için motorin kullanılacaktır. İş makinelerinin ihtiyacı olunan akaryakıt, işletme alanına getirilecek olan akaryakıt kamyonundan sağlanacaktır. İş makinelerinin akaryakıt ikmalleri zemini beton üzerinde yapılacaktır. Yakıt ikmali sırasında yakıtın çevreye sıçramasını engellemek amacıyla gerekli tedbirler alınarak dikkatli bir şekilde yakıt ikmali gerçekleştirilecektir. Kalker madeninin üretimi sırasında madenin yerinden sökülmesi amacıyla ANFO kullanılacaktır. 118 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Patlatma esnasında fırlayan tas parçacıklarının kontrolü için gecikmeli kapsül kullanılması, az patlayıcı madde kullanılması vb. önlemler alınacaktır. Patlayıcı maddelerin teslim alınması, taşınması, depolanması, dağıtılması, geri alınması vb. isler bu amaçla eğitilmiş ve teknik nezaretçi (ilgili maden mühendisi) tarafından görevlendirilmiş kimseler tarafından, ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılacaktır. Patlayıcı maddeleri bu amaçla eğitilmiş, fenni nezaretçi tarafından görevlendirilmiş, yeterlilik belgesine sahip ateşleyicilerden başkası almayacak ve kullanmayacaktır. Ateşleyici, ateşleme tellerini manyetoya bağlamadan, fitil kullanılmasına izin verilen ocaklarda bunları ateşlemeden önce, lağım atılacak yere gelip bütün yol ağızlarına nöbetçi konulup konulmadığını, isçilerin geçişlerine kapatılıp kapatılmadığını denetleyecektir. Bu iste görevlendirilecek yeterli sayıda isçi bulunmazsa, yol ağızları uygun bir şekilde kapatılacaktır. Ruhsat alanında patlayıcı madde depolaması yapılması planlanmamaktadır. Şekil 34. Patlatma Prosesi aşamaları Şarj Prosesi Patlatma işleminde kullanılan patlayıcılara şarj adı verilmektedir. Sıkılama Prosesi Delme artıklarından (pasasından) oluşan sıkılama işlemi, patlayıcının enerjisini kayaya yönlendirmek için uygulanan bir işlemdir. İşletme basamaklarında açılan patlatma deliklerine patlayıcı maddeleri tekniğine uygun olarak yerleştirilir. Sıkılama işlemi, kolon şarjı üzerine, patlatma delikleri içerisine delme artıklarının elle doldurulması ve sıkıştırılması esasına dayanmaktadır. Ateşleme Prosesi Patlatma prosesinde ateşleme elemanları olarak gecikmeli kapsül, manyeto ve ateşleme telleri kullanılarak patlatma yapılır. Gecikmeli kapsüller, deliklerin aynı anda ateşlendiğinde, aynı zamanda patlamamasını sağlayan kapsüllerdir. Bu kapsüller sayesinde 119 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU patlatılan bir delik, yanındaki deliklerin verimli bir şekilde patlamasını sağlayan yeni yüzeyler meydana getirdiğinden, patlayıcı madde sarfiyatını da azaltmaktadır. Sıkılama işleminin tamamlanmasından sonra manyetonun bağlı olduğu iletken ateşleme telleri gidiş ve dönüş ayrı olacak şekilde bağlanır. Manyeto dinamo yardımı ile akım oluşturan bir ateşleme elemanıdır. Ateşleme prosesinde pil ve aküler ile normal elektrik şebekesi de kullanılabilmektedir. Manyeto vasıtası ile de ateşleme yapılarak proses tamamlanmış olur. 24 Aralık 1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük” ve “Kazı ve Patlatma Sırasında Maden ve Tas Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak Işçi Sağlığı ve Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük”te belirtilen hususlara kesinlikle uyulacaktır ve belirtilen tüm tedbirler alınacaktır. Patlayıcı maddenin kullanılması ve taşınması sırasında 2002 Tarih ve 24827 Sayılı “Yangın Önleme ve Söndürme Yönergesi” 8.kısım “Tehlikeli Maddelerin Depolanması ve Kullanılması” genel hükümlerine riayet edilecektir. Patlayıcı madenin kullanılması, korunması, taşınması konuları, "Tekel dışı bırakılan patlayıcı maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, satısı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esasları"na ilişkin 29 Eylül 1987 tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 87/12028 karar sayılı tüzüğe uygun olarak yapılacaktır. Patlayıcı maddeler Makine Kimya Enstitüsünün ilgili birimlerinden patlayıcı madde satış izni olan depolardan temin edilecek ve proje sahasına özel bir araçla getirilecek, kapsüller ayrı araçlarda nakledilecektir. Yangın söndürme tüpü bulundurulacaktır. İlgili kanun ve yönetmeliklere uyulacaktır. 5.1.8.Kullanılacak üretim yöntemleri, üretim miktarları ve imalat haritaları Mevcut tesiste açık ocak işletmeciliği ve kırma-eleme tesisi işletmeciliği yapılmakta olup faaliyet iki aşamada gerçekleştirilmektir. Öncelikle ocakta hammadde temini amacıyla kalker ocağı işletmeciliği yapılmakta, ardından da ocaktan elde edilen kalker kırma-eleme tesisinde işlenerek, bir kısmı ruhsat sahibine ait çimento fabrikasında hammadde olarak kullanılmak üzere çimento fabrikasına gönderilmekte, bir kısmı da agrega üretimi neticesinde piyasaya satılmaktadır. Kapasite artışı sonrası Açık ocak işletmeciliği delme-patlatma yöntemi ile kalker sökümü yapılacaktır. Kalkerin sökümü Delme-Patlatma yöntemi ile yapılacaktır. Kullanılacak 120 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU olan patlayıcı madde Ocak Maden Mühendisi tarafından yerinde tespit edilerek, Patlayıcı tedarikçi firmaya bildirilir. İlgili Firma tarafından Emniyet Müdürülüğü’den izin alınarak patlayıcı tesise getirilir ve burada Ehliyetli Ateşçi tarafından deliklere şarj edilir. Delik Şarj işlemlerinde Ateşçi ile birlikte Yardımcı eleman (kürekçi) çalışacaktı. Patlatma için İlgili Kolluk kuvvetlerine Saha emniyet için müracaat edilir ve onların emniyetinde patlatma işlemi gerçekleştirilir. Şekil 35. Açık Ocak İşletmeciliği Şematik Gösterimi ( Kaynak: http://madenturk.com) Patlatılan alandaki gevşemiş kalker Ekskavatör ve/veya Kepçe yardımı ile kamyonlara yüklenerek saha içerisinde bulunan kırma-eleme tesisinde işlem gördükten sonra kamyonlar ile ruhsat sahibine ait fabrika sahasına sevk edilecektir. Patlatma esnasında açılacak deliklerin yerleri, çapları ve derinlikleri, tabaka, fay, kırık ve fisürlere, taşın cinsine yatay ve düşey değişimine bağlıdır. Benzer özellikteki ocaklar da dikkate alınarak söz konusu kalker ocağı için delme-patlatma dizaynı aşağıdaki şekilde yapılmıştır. Maden ocak sınırları içerisindeki delme, patlatma, yükleme ve nakliye ile ilgili raporda sunulan projelerin hazırlanması, takibi, sevk ve idaresi Maden Mühendisi veya Teknik Nezaretçinin kontrolünde yapılacaktır. 121 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tesiste açık ocak işletmeciliği yapılacağından bahsedilmiş olup, mevcut durumda 2 basamak çalışma yapılmaktayken kapasite artışı sonrasında 10 basamak çalışma yapılması planlanmaktadır. Tesiste mevcutta bulunan basamakların basamak yüksekliği 10 m, basamak genişliği 18 m’dir ve ayrıca basamak eğimleri 70ᵒ, basamak şev açısı ise 45ᵒ olup, bu değerlerde bir değişiklik yapılmadan sadece basamak sayısı arttırımına gidilecektir. 2 basamak 700 10 m 450 18 m Şekil 36. Ocak Sahası Mevcut Durum Basamak Gösterimi 10 Basamak 10 m 70ᵒ …….. 45ᵒ 18 m Şekil 37. Ocak Sahası Kapasite Artışı Sonrası Basamak Gösterimi 122 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 09.12.2003 tarih ve 25311 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğine uyulacağını taahhüt ederiz. Tablo 77. Her Bir Ocaktaki Basamak Dizaynı Ruhsat Numaraları Mevcut Durum Kapasite Artışı Sonrası Durum Basamak Yüksekliği Basamak Genişliği 20055352 2 basamak 20 basamak 10 m 18 m 82460 - 30 basamak 10 m 18 m 52264 - 24 basamak 10 m 18 m 64022 - 16 basamak 10 m 18 m Tablo 78. Üretim Miktarları Üretim Miktarları Yıllık Üretim Aylık Üretim Günlük Üretim Saatlik Üretim 4.000.000 ton/yıl 363636,36 ton/ay 12121,21 ton/gün 505,050 ton/sa Çalışma Süreleri Yılda Çalışacak Ay Sayısı Ayda Çalışacak Gün Sayısı Yılda Çalışacak Gün Sayısı Vardiya Sayısı 11 ay 30 gün 330 gün 24 saat / 3 vardiya Ocak İşletmeciliği – Kalker Üretim Faaliyetleri Kalker madeni işletmeciliğinin basit açık işletme yöntemlerinden bir farkı yoktur. Proje alanında alınan izinler doğrultusunda üretim çalışmaları devam etmektedir. ÇED Olumlu Belgesinin alınması ile birlikte sahada kapasite artışı gerçekleştirilerek üretim çalışmalarına devam edilecektir. Kalker üretimi gerçekleştirilecek alanlarda cevher yüzeyde gözlenmektedir. Proje kapsamında; açık ocak işletmeciliği şeklinde, basamaklar halinde ve patlayıcı madde kullanılarak üretim yapılacaktır. Delme patlatma yöntemi; kalkeri ana kayadan ayırmak, başka deyişle kalkerin serbest kalması amacı ile uygulanacaktır. Üretim teknolojisi bu tür madenler için sık olarak kullanılan açık işletme yöntemi olup, topografik yapıya uygun olarak basamaklarda delme patlatma yapılarak kalker üretimi gerçekleştirilmektedir. Kalker üretimi iş makineleri ve patlayıcı madde kullanılarak yapılmaktadır. Ocak alanında patlayıcı madde kullanılarak yerinden sökülen cevher, iş 123 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU makineleri ile kamyonlara yüklenerek, kırma eleme tesisine nakledilmektedir. Kapasite artışı ile birlikte ocak üretim yönteminde herhangi bir değişiklik yapılmayacaktır. Kalker kırma eleme tesisinde boyut küçültme işlemine tabi tutulacak olup, kırma eleme tesisinden çıkacak nihai ürün boyutunun 0-4 mm, 4-12 mm, 12-22 mm ebatlarında olması planlanmaktadır. Üretim çalışmaları esnasında şev açısı, basamak yüksekliği ve basamak genişliği gibi parametreler alanın topoğrafik yapısı ve üretime bağlı olarak değişkenlik gösterebilecektir. Tablo 79. Mevcut Durum - Kapasite Artışı - Kapasite Artışı Sonrası Personel Sayısı Personel Mevcut Durum (Adet) Kapasite Artışı (Adet) Kapasite Artışı Sonrası (Adet) Mühendis 1 - 1 Formen - 1 1 Delici Operatörü - 3 3 Kırıcı Operatörü - 4 4 Kırıcı Saha İşçisi 3 1 4 Ateşçi - 1 1 Operatör 1 13 14 Şoför 1 21 22 Toplam 6 44 50 Mevcut durumu gösterir İmalat Haritası ve ÇED için başvurulan alana ait “İmalat ve Çevre Uyum Haritası” ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-10) 5.1.9. Depolama işleminin ne şekilde gerçekleştirileceği, miktar ve sevkiyatı Kapasite artışı yapılması planlanan projede ruhsat sahibine ait Çimento fabrikasında hammadde ve yine ruhsat sahibine ait hazır beton tesislerinde ise beton agregası olarak kullanmaktır. Sahadan alınacak olan kalker yine saha içerisinde bulunan kırma-eleme tesisinde işlem gördükten sonra kamyonlar ile ruhsat sahibine ait fabrika sahasına sevk edilecektir. 124 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.10. İçme ve kullanma amaçlı suların kullanımı sonrası oluşacak atıksuların miktarı ve bertarafı Tesiste su kullanımı; çalışanların içme ve kullanma suyu ihtiyacından, kalkerin ocaktan konkasöre taşınması sırasında, meydana gelecektir. Çalışanların içme ve kullanma suyu miktarı; Kapasite artışı sonrasında çalışması planlanan personel sayısı = 50 kişi Kişi başı su kullanım miktarı = 150 lt/kişi.gün (USLU, O. Prof. Dr., DEÜ. Müh. Fak., Çevre Mühendisliği Böl., Kullanılmış Atık suların arıtımı ders notları, 2004) 50 x 0,15 m3/gün = 7,5 m3/gün olacaktır. Kalkerin ocaktan konkasöre taşınması sırasında kullanılacak su miktarı; Taşıma sırasında kullanılacak yol = 4 m genişlik × 300 m uzunluk = 1200 m2 Yapılacak olan sulama sayısı = 3 sefer/gün Metrekare başına 1,5 litre su (MUSLU,Y., ‘Kullanılmış Suların Arıtılması’, İSTANBUL). 1200 m2 x 3 sefer/gün x 1,5 lt/m2 = 5400 lt/gün = 5,4 m3/gün olacaktır. Kırma-Eleme Tesisinde Uygulanacak Olan Pulvarize Sistem İçin Gerekli Su Miktarı; Kırma-eleme tesisinde ortalama 2 litre/ton su kullanılacaktır. Tesisin günlük toplam kapasitesi 12.121,12 ton olduğuna göre; 2 litre/ton x 12.121,12 ton/gün=24.242,24 litre/gün (24,24 m3/gün) su kullanılacaktır. Tesiste kullanılacak olan suyu atığı olamayacaktır. Kullanılan su mıcır üzerine yapışacağından zamanla buharlaşarak yok olacaktır. Tablo 80. Ocaktan meydana gelebilecek atıksu miktarı Tesiste Oluşan Atıksu Çeşitleri Oluşan Atıksu Miktarları Kapasite Artışı Sonrası Oluşacak Atıksu Miktarları Personel Kaynaklı 0,9 m3/gün 7,5 m3/gün Sulamadan Kaynaklı 5,4 m3/gün 5,4 m3/gün Kırma-Eleme Tesisinin Pulvarize Sistem Su Miktarı 6,5 m3/gün 24,24 m3/gün 125 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Oluşacak atıksuların bertarafında 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olamayan Yerlerde Yapılacak çukurlara Ait Yönetmelik” hükümlerince belirlenmiş sızdırmasız fosseptik çukurunda depolanacak ve periyodik olarak faaliyet sahibine ait vidanjör yardımı ile bertaraf edilecektir. Vidanjörle çekilen atıksular altyapı sistemine boşaltılacaktır. Tozlanmayı Önlemek İçin Su Kullanımı ve Bertarafı: Ocak içi yolların sulanması için arazözle günlük olarak sulama işlemi gerçekleştirilecektir. İnşaat alanında araçların hareketinden dolayı meydana gelecek olan tozu bastırmak için ihtiyaç duyulacak olan su tanker ile Karaömerler Mahallesiden sağlanacaktır. Tozlanmayı engellemek için kullanılacak su buharlaşacağından dolayı atık oluşturmamaktadır. Bertarafı söz konusu değildir. İşletme Aşaması: İşletme aşamasında toz oluşumunu engellemek için ocak içi yollarda, kırma-eleme tesisinde, patlatmadan önce ocak aynasında sulama amaçlı ve personelin içme-kullanma ihtiyacını karşılamak için su kullanımı olacaktır. Patlatma Alanının Spreylenmesinde Kullanılacak Su Miktarı: Üretim amacıyla patlatma yapılacak alan, patlatma yapılmadan önce spreylenecektir. Patlatma başına günlük 5,0 m3 su kullanılacaktır. İşletme ve inşaat aşamasında oluşması beklenen atıksular tamamen evsel nitelikte olacaktır. İşletmede tozumanın indirgenmesi için ocak içi yollarda, kırma-eleme tesisinde, patlatmadan önce ocak aynasında su kullanımı olacaktır. Ancak kullanılan bu suyun atık su olarak geri dönüşümü söz konusu değildir. Çalışan personel günlük ihtiyaçlarını faaliyet alanına kurulacak olan sosyal tesislerde giderebilecektir. Oluşacak atık sular belirli periyotlarla vidanjörle çektirilerek an yakın atıksu arıtma tesisine deşarj edilecektir. Ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının potansiyelinin korunması ve en iyi biçimde korunmasının sağlanması için; 08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik” 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, 13.02.2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete‟de 126 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. yayımlanarak yürürlüğe giren KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe, 30.03.2010 tarih 27537 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğine ve 24.04.2011 tarih 27914 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği’ne 4950 sayılı Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile değişik 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu’nun ilgili hükümlerine uyulacaktır. 1593 sayılı UHK ve bu kanuna dayalı çıkarılan Yönetmeliklere uyulacaktır. Tesiste içme, kullanma ve proses suyu temininde 31.05.2006 tarih ve 2006/1 karar sayılı İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu Kararı hükümlerine uyulacaktır. 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. 21.02.2004 Tarih ve 25380 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Yer altı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik şartları Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. 5.1.11.Üretim sırasında toz kaynakları ve çıkacak toz miktarı Proje kapsamında, kalkerin üretilmesi sırasında toz oluşturacak işlemler aşağıda belirtilmiştir. Kalkerin; Delme-patlatma ile serbest hale gelmesi, Yerinden sökülmesi, Yüklenmesi, Taşınması, Boşaltılması, Kırma-Eleme Tesisinde işlenmesi, Stoklanması 127 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İşletme aşamasında söz konusu Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisinden kaynaklanacak emisyonlar bu çalışma kapsamında değerlendirilmiş ve hava kalitesi dağılım modellemesi aracılığı hesaplanmıştır. Konya Çimento San. A.Ş’ye Ait Kalker Ocağı Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Bitkisel Toprağın Yerinden Sökülmesi: Söz konusu proje alanı 2.153.900 m2 olup sıyrılacak bitkisel toprak kalınlığı 10 cm olacaktır. Bu durumda çalışma yapılacak alanın tamamında bitkisel örtü tabakasının olduğu kabulü ile; 2.153.900 m2 x 0,1m = 215.390 m3 = 323.085 ton olacaktır. (Toprak Hacim Ağırlığı ise 1,5 ton/m3 olarak alınmıştır.) Projede yılda 11 ay 24 saat çalışılmaktadır. Aylık Hafriyat Miktarı = 182.43 ton/ay Günlük Hafriyat Miktarı = 18,13 ton/gün Saatlik Hafriyat Miktarı = 0,75 ton/saat Bu kapsamda bitkisel toprağın yerinden sökülmesi esnasında oluşacak toz emisyonu kütlesel debisi aşağıda hesap edilmiştir. Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,75 ton/saat x 0,025 kg/ton = 0,018 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,75 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,009 kg/saat • Bitkisel Toprağın Yüklenmesi Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,75 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,0075 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,75 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,00375 kg/saat • Bitkisel Toprağın Taşınması Bitkisel toprağın taşınması esnasında 1 adet kamyon kullanılacak olup bir günde gerçekleştirilecek 1 sefer ile bitkisel toprak, yaklaşık 500 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. 128 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 1 sefer/gün x 0,7 kg/km x 0,5 km/sefer x 1/8 sefer =0,04375kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 1 sefer/gün x 0,35 kg/km x 0,5 km/sefer x 1/8 sefer =0,021875 kg/saat • Bitkisel Toprağın Boşaltılması: Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,75 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,0075 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,75 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,00375 kg/saat • Bitkisel Toprağın Depolanması Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 5,8 kg/ha/gün x 0,25 ha/(24 sa/gün) = 0,060 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 2,9 kg/ha/gün x 0,25 ha/(24 sa/gün) = 0,030 kg/saat Patlatma Patlatma sonucu oluşan toz emisyonlarının % 80’ inin 10 μ’ dan büyük partiküllerden meydana geldiği ve patlatmadan sonra hemen çökeleceği, geriye kalan % 20’ sinin ise 10 μ’ dan küçük partiküllerden meydana geldiği ve havada asılı kalarak atmosferde yayıldığı kabul edilmiştir. Kalker miktarı = 23.437,5 ton (bir patlatmada alınacak kalker miktarı) Patlatma emisyon faktörü = 0.08 kg/ton Patlatmadaki toplam emisyon = 23.437,5 x 0.08 = 1875 kg/patlatma Bir patlatmada koparılacak kalker miktarı yaklaşık 234.375 tondur. Patlatma haftada 5 kez, yılda 220 kez ve 100 delik delinerek yapılacaktır ve çıkan kütlesel debi süreklilik arz etmemektedir. Ancak patlatma anında oluşacak toz emisyonunun yayılım modellemesi yapılarak patlatma anında oluşacak tozumadan etkilenecek alanın tespiti saptanmak istenmiştir. 129 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi için; Yıllık üretim miktarı : 4.000.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 363.636,36 ton/ay Günlük üretim miktarı : 12.121,21 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 505,05 ton/saat Çalışma süresi : 11ay/yıl, 330gün/yıl, 30 gün/ay, 24 saat/gün Kalkerin Sökülmesi Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.025 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,025 kg/ton = 12,62 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.0125 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 6,31 kg/saat Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,01 kg/ton = 5,05 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,005 kg/ton = 2,52 kg/saat 130 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 505,05 ton/saat / 20 ton-sefer = 26 sefer/saat Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra kırma eleme tesisine taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak ve ocakla kırmaeleme tesisi arası gidiş dönüş yaklaşık 600 m olduğuna göre; 0,7 kg/km. araç x 0,6 km x 2sefer/saat x 15 araç = 12,6 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,6 km x 2 sefer/saat x 15 araç = 6,3 kg/saat Kalkerin Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0.01 kg/ton = 5,05 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0.005 kg/ton = 2,52 kg/saat 131 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Yıllık Üretim : 4.000.000 Ton Aylık üretim miktarı : 363.636,36 ton/ay Günlük üretim miktarı : 12.121,21 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 505,05 ton/saat Çalışma süresi : 11ay/yıl, 330gün/yıl, 30 gün/ay, 24 saat/gün Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Kırma-Eleme Tesisi 2 adet kırıcı sisteminden oluşmaktadır. a) Birincil (PDK) Çeneli Kırıcıda Oluşacak Toz Miktarı; Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Birincil(PDK) Çeneli Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,243 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 505,05 ton / saat x 0.243 kg/ton Toz miktarı = 122,72 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 505,05 ton/saat x 0.0243 kg/ton Toz miktarı = 12,27 kg/saat Toz miktarı = 29,54 kg/saat b) İkincil Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde İkincil (Darbeli) Kıncı için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 505,05ton/saat x 0.585 kg/ton Toz miktarı = 295,45 kg/saat 132 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 505,05 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 29,54 kg/saat Kırılan Kalkerin Yüklemesi Kalkerin yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,01 kg/ton = 5,05 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,005 kg/ton = 2,52 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer Kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 505,05 ton/saat / 20 ton-sefer = 26 sefer/saattir. 15 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 15 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra çalışma sahasına yaklaşık 100 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak; 0,7 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 15 araç = 2,1 kg/saat 133 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 15 araç = 1,05 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0.01 kg/ton = 5,05 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0.005 kg/ton = 2,52 kg/saat Kalkerin Stok Sahasında Depolanması Boyutlandırılmış Kalker Malzemesi sahada yaklaşık 2000 m2 lik bir alanda depolanacaktır. Kalkerin stok sahasına depolanması sırasındaki emisyon faktörü 5,8 kg.toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 5,8 kg.toz/ha.gün = 1,16 kg / gün * 1gün /24 sa = 0.048 kg/s Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin depolanması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 2,9 toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 2,9 kg.toz/ha.gün = 0,483 kg / gün * 1gün / 24 sa = 0,020 kg/sa 134 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Stok Sahasında ki Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,01 kg/ton = 5,05 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 505,05 ton/saat x 0,005 kg/ton = 2,52 kg/saat Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 505,05 ton/saat / 20 ton-sefer = 26 sefer/saattir. 15 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. Tesiste depolanan boyutlandırılmış kalker araçlara yüklendikten sonra taşınacağı yolun yaklaşık 3000 m. lik kısmı stabilize yoldan taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak; 0,7 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x15 araç = 126 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 15 araç = 63 kg/saat 135 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Bezirci İnşaata Ait Kalker Ocağı Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Patlatma Patlatma sonucu oluşan toz emisyonlarının % 80’ inin 10 μ’ dan büyük partiküllerden meydana geldiği ve patlatmadan sonra hemen çökeleceği, geriye kalan % 20’ sinin ise 10 μ’ dan küçük partiküllerden meydana geldiği ve havada asılı kalarak atmosferde yayıldığı kabul edilmiştir. Kalker miktarı = 23.437,5 ton (bir patlatmada alınacak Kalker miktarı) Patlatma emisyon faktörü = 0.08 kg/ton Patlatmadaki toplam emisyon = 23.437,5 x 0.08 = 1875 kg/patlatma Bir patlatmada koparılacak Kalker miktarı yaklaşık 23.437,5 tondur. Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi için; Yıllık üretim miktarı : 1.400.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 127272,72 ton/ay Günlük üretim miktarı : 4242,42 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 176,76 ton/saat Kalkerin Sökülmesi Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.025 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,025 kg/ton = 4,41 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.0125 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 2,20 kg/saat 136 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,01 kg/ton = 1,76 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,88 kg/saat Kalkerin Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 176,76 ton/saat / 20 ton-sefer = 9 sefer/saat Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra kırma eleme tesisine taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak ve ocakla kırmaeleme tesisi arası gidiş dönüş yaklaşık 600 m olduğuna göre; 0,7 kg/km. araç x 0,6 km x 2sefer/saat x 5 araç = 4,2 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,6 km x 2 sefer/saat x 5 araç = 2,1 kg/saat 137 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0.01 kg/ton = 1,76 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0.005 kg/ton = 0,88 kg/saat Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Yıllık üretim miktarı : 1.400.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 127272,72 ton/ay Günlük üretim miktarı : 4242,42 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 176,76 ton/saat Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları c) Birincil(PDK) Çeneli Kırıcıda Oluşacak Toz Miktarı; Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Birincil(PDK) Çeneli Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,243 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 176,76 ton / saat x 0.243 kg/ton Toz miktarı = 42,95 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 176,76 ton/saat x 0.0243 kg/ton Toz miktarı = 4,29 kg/saat 138 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU d) İkincil Kırıcıda Darbeli Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde İkincil Kıncı Darbeli Kırıcıda için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 176,76 ton/saat x 0.585 kg/ton Toz miktarı = 103,40 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 176,76 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 10,34 kg/saat Kırılan Kalkerin Yüklemesi Kalkerin yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,01 kg/ton = 1,76 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,88 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 176,76 ton/saat / 20 ton-sefer = 9 sefer/saattir. 5 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 5 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. 139 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra çalışma sahasına yaklaşık 100 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak; 0,7 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 5 araç = 0,7 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 5 araç = 0,35 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0.01 kg/ton = 1,76 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0.005 kg/ton = 0,88 kg/saat Kalkerin Stok Sahasında Depolanması Boyutlandırılmış Kalker Malzemesi sahada yaklaşık 2000 m2 lik bir alanda depolanacaktır. Kalkerin stok sahasına depolanması sırasındaki emisyon faktörü 5,8 kg.toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 5,8 kg.toz/ha.gün = 1,16 kg / gün * 1gün /24 sa = 0.048 kg/sa 140 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin depolanması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 2,9 toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 2,9 kg.toz/ha.gün = 0,483 kg / gün * 1gün / 24 sa = 0,020 kg/sa Stok Sahasında ki Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,01 kg/ton = 1,76 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 176,76 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,88 kg/saat Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 176,76 ton/saat / 20 ton-sefer = 9 sefer/saattir. 15 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. 0,7 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 5 araç = 42 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 5 araç = 21 kg/saat 141 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Biberci İnşaata Ait Kalker Ocağı Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Patlatma Patlatma sonucu oluşan toz emisyonlarının % 80’ inin 10 μ’ dan büyük partiküllerden meydana geldiği ve patlatmadan sonra hemen çökeleceği, geriye kalan % 20’ sinin ise 10 μ’ dan küçük partiküllerden meydana geldiği ve havada asılı kalarak atmosferde yayıldığı kabul edilmiştir. Kalker miktarı = 18.532,5 ton (bir patlatmada alınacak kalker miktarı) Patlatma emisyon faktörü = 0.08 kg/ton Patlatmadaki toplam emisyon = 18.532,5 x 0.08 = 1.482,6 kg/patlatma Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi için; Yıllık üretim miktarı : 1.843.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 167545,45 ton/ay Günlük üretim miktarı : 5584,84 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 234,70 ton/saat Kalkerin Sökülmesi Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.025 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,025 kg/ton = 5,86 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.0125 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 2,93 kg/saat 142 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,01 kg/ton = 2,34 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,17 kg/saat Kalkerin Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 234,70 ton/saat / 20 ton-sefer = 12 sefer/saat Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra kırma eleme tesisine taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak ve ocakla kırmaeleme tesisi arası gidiş dönüş yaklaşık 600 m olduğuna göre; 0,7 kg/km. araç x 0,6 km x 2sefer/saat x 6 araç = 5,04 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,6 km x 2 sefer/saat x 6 araç = 2,52 kg/saat 143 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0.01 kg/ton = 2,34 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0.005 kg/ton = 1,17 kg/saat Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Yıllık üretim miktarı : 1.843.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 167545,45 ton/ay Günlük üretim miktarı : 5584,84 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 234,70 ton/saat Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları a) Birincil(PDK) Çeneli Kırıcıda Oluşacak Toz Miktarı; Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Birincil(PDK) Çeneli Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,243 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 234,70 ton / saat x 0.243 kg/ton Toz miktarı = 57,03 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 234,70 ton/saat x 0.0243 kg/ton Toz miktarı = 5,70 kg/saat 144 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU b) İkincil Kırıcıda Darbeli Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde İkincil Kıncı Darbeli Kırıcıda için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 234,70 ton/saat x 0.585 kg/ton Toz miktarı = 137,29 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 234,70 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 13,72 kg/saat Kırılan Kalkerin Yüklemesi Kalkerin yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,01 kg/ton = 2,34 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,17 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 234,70 ton/saat / 20 ton-sefer = 12 sefer/saattir. 6 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 6 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. 145 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra çalışma sahasına yaklaşık 100 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak; 0,7 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 6 araç = 0,84 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 6 araç = 0,42 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0.01 kg/ton = 2,34 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0.005 kg/ton = 1,17 kg/saat Kalkerin Stok Sahasında Depolanması Boyutlandırılmış Kalker Malzemesi sahada yaklaşık 2000 m2 lik bir alanda depolanacaktır. Kalkerin stok sahasına depolanması sırasındaki emisyon faktörü 5,8 kg.toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 5,8 kg.toz/ha.gün = 1,16 kg / gün * 1gün /24 sa = 0.048 kg/sa 146 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin depolanması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 2,9 toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 2,9 kg.toz/ha.gün = 0,483 kg / gün * 1gün / 24 sa = 0,020 kg/sa Stok Sahasındaki Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,01 kg/ton = 2,34 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 234,70 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,17 kg/saat Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 234,70 ton/saat / 20 ton-sefer = 12 sefer/saattir. 6 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. 0,7 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 6 araç = 50,4 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 6 araç = 25,2 kg/saat 147 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İbrahim Şene Ait Kalker Ocağı Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Patlatma Patlatma sonucu oluşan toz emisyonlarının % 80’ inin 10 μ’ dan büyük partiküllerden meydana geldiği ve patlatmadan sonra hemen çökeleceği, geriye kalan % 20’ sinin ise 10 μ’ dan küçük partiküllerden meydana geldiği ve havada asılı kalarak atmosferde yayıldığı kabul edilmiştir. Kalker miktarı = 23.437,5 ton (bir patlatmada alınacak kalker miktarı) Patlatma emisyon faktörü = 0.08 kg/ton Patlatmadaki toplam emisyon = 23.437,5 x 0.08 = 1875 kg/patlatma Bir patlatmada koparılacak kalker miktarı yaklaşık 23.437,5 tondur. Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi için; Yıllık üretim miktarı : 2.160.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 196363,63ton/ay Günlük üretim miktarı : 6545,45 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 272,72 ton/saat Kalkerin Sökülmesi Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.025 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,025 kg/ton = 6,81 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.0125 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 3,40 kg/saat 148 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,01 kg/ton = 2,72 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,36 kg/saat Kalkerin Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 272,72 ton/saat / 20 ton-sefer = 14 sefer/saat Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra kırma eleme tesisine taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak ve ocakla kırmaeleme tesisi arası gidiş dönüş yaklaşık 600 m olduğuna göre; 0,7 kg/km. araç x 0,6 km x 2sefer/saat x 7 araç = 5,88 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,6 km x 2 sefer/saat x 7 araç = 2,94 kg/saat 149 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0.01 kg/ton = 2,72 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0.005 kg/ton = 1,36 kg/saat Kırma-Eleme Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Yıllık üretim miktarı : 2.160.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 196363,63ton/ay Günlük üretim miktarı : 6545,45 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 272,72 ton/saat a) Birincil(PDK) Çeneli Kırıcıda Oluşacak Toz Miktarı; Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Birincil(PDK) Çeneli Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,243 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 272,72 ton / saat x 0.243 kg/ton Toz miktarı = 66,27 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 272,72 ton/saat x 0.0243 kg/ton Toz miktarı = 6,62 kg/saat 150 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. b) KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İkincil Kırıcıda Darbeli Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde İkincil Kıncı Darbeli Kırıcıda için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 272,72 ton/saat x 0.585 kg/ton Toz miktarı = 159,54 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 272,72 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 15,95 kg/saat Kırılan Kalkerin Yüklemesi Kalkerin yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,01 kg/ton = 2,72 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,36 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 272,72 ton/saat / 20 ton-sefer = 14 sefer/saattir. 7 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 7 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. 151 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Çıkarılan kalker araçlara yüklendikten sonra çalışma sahasına yaklaşık 100 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Kalkerin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak; 0,7 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 7 araç = 0,98 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,1 km x 2 sefer/saat x 7 araç = 0,49 kg/saat Kalkerin Stok Sahasına Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0.01 kg/ton = 2,72 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0.005 kg/ton = 1,36 kg/saat Kalkerin Stok Sahasında Depolanması Boyutlandırılmış Kalker Malzemesi sahada yaklaşık 2000 m2 lik bir alanda depolanacaktır. Kalkerin stok sahasına depolanması sırasındaki emisyon faktörü 5,8 kg.toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 5,8 kg.toz/ha.gün = 1,16 kg / gün * 1gün /24 sa = 0.048 kg/sa 152 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin depolanması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 2,9 toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,2 ha * 2,9 kg.toz/ha.gün = 0,483 kg / gün * 1gün / 24 sa = 0,020 kg/sa Stok Sahasında ki Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,01 kg/ton = 2,72 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 272,72 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,36 kg/saat Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer kalker taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 272,72 ton/saat / 20 ton-sefer = 14 sefer/saattir. 7 adet kamyonla taşıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 2 sefer yapacaktır. 0,7 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 7 araç = 58,8 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 6 km x 2 sefer/saat x 7 araç = 29,4 kg/saat 153 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Korkmaz İnşaata Ait Kalker Ocağı Tesislerinde Oluşacak Tozun Yayılım Hesapları Bitkisel Toprağın Yerinden Sökülmesi Söz konusu proje alanı 226.900 m2 olup sıyrılacak bitkisel toprak kalınlığı 10 cm olacaktır. Bu durumda çalışma yapılacak alanın tamamında bitkisel örtü tabakasının olduğu kabulü ile; 226.900 m2x 0,1m = 22.690 m3 = 36.304 ton olacaktır. (Toprak Hacim Ağırlığı ise 1,6 ton/m3 olarak alınmıştır.) Projede yılda 12 ay 8 saat çalışılmaktadır. Toplam Hafriyat Miktarı = 36.304 ton Proje Ömrü = 24,35 yıl Yıllık Ortalama Hafriyat Miktarı = 36.304 ton/24,35 yıl= 1.490,924 ton/yıl Aylık Hafriyat Miktarı = 124,243 ton/ay Günlük Hafriyat Miktarı = 4,96 ton/gün Saatlik Hafriyat Miktarı = 0,621 ton/saat Bu kapsamda bitkisel toprağın yerinden sökülmesi esnasında oluşacak toz emisyonu kütlesel debisi aşağıda hesap edilmiştir. Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,621 ton/saat x 0,025 kg/ton = 0,015525 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,621 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 0,0077625 kg/saat • Bitkisel Toprağın Yüklenmesi Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,621 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,00621 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,621 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,003105 kg/saat • Bitkisel Toprağın Taşınması Bitkisel toprağın taşınması esnasında 1 adet kamyon kullanılacak olup bir günde gerçekleştirilecek 1 sefer ile bitkisel toprak, yaklaşık 500 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. 154 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 1 sefer/gün x 0,7 kg/km x 0,5 km/sefer x 1/8 sefer =0,04375kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 1 sefer/gün x 0,35 kg/km x 0,5 km/sefer x 1/8 sefer =0,021875 kg/saat • Bitkisel Toprağın Boşaltılması: Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 0,621 ton/saat x 0,01 kg/ton = 0,00621 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 0,621 ton/saat x 0,005 kg/ton = 0,0031 kg/saat • Bitkisel Toprağın Depolanması Bitkisel toprak, günlük olarak yaklaşık 0,25 hektarlık bir alanda depolanacaktır. Toz Emisyonu (Kontrolsüz) = 5,8 kg/ha/gün x 0,25 ha/(24 sa/gün) = 0,060 kg/saat Toz Emisyonu (Kontrollü) = 2,9 kg/ha/gün x 0,25 ha/(24 sa/gün) = 0,030 kg/saat • Patlatma Patlatma sonucu oluşan toz emisyonlarının % 80’ inin 10 μ’ dan büyük partiküllerden meydana geldiği ve patlatmadan sonra hemen çökeleceği, geriye kalan % 20’ sinin ise 10 μ’ dan küçük partiküllerden meydana geldiği ve havada asılı kalarak atmosferde yayıldığı kabul edilmiştir. Kalker miktarı = 12.698,089 ton (bir atımda koparılması planlanan kalker miktarı) Patlatma emisyon faktörü = 0.08 kg/ton Patlatmadaki toplam emisyon = 12.698,089 x 0.08 = 1.015,847 kg/patlatma Bir patlatmada koparılacak kalker miktarı yaklaşık 12.698,089 tondur. Patlatma 9 ay 5 defa, 3 ay 6 defa, yılda 63 kez yapılacaktır ve çıkan kütlesel debi süreklilik arz etmemektedir. Ancak patlatma anında oluşacak toz emisyonunun yayılım modellemesi yapılarak patlatma anında oluşacak tozumadan etkilenecek alanın tespiti saptanmak istenmiştir. 155 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalker Ocağı için; Yıllık üretim miktarı : 800.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 66.666 ton/ay Günlük üretim miktarı : 2.666,66 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 333,333 ton/saat Çalışma süresi : 12 ay/yıl, 300 gün/yıl, 25 gün/ay, 8 saat/gün • Kalkerin Sökülmesi Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.025 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0,025 kg/ton = 8,33 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan sökülmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.0125 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0,0125 kg/ton = 4,167 kg/saat • Kalkerin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0,01 kg/ton = 3,33 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,33 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,66 kg/saat 156 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kalkerin Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer malzeme taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 333,333 ton/saat / 20 ton-sefer = 16 sefer/saattir. 4 adet kamyonla tasıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 4 sefer yapacaktır. Çıkarılan Kalker araçlara yüklendikten sonra çalışma sahasına yaklaşık 200 m mesafedeki yoldan taşınacaktır. Malzemenin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak 0,7 kg/km. araç x 0,4 km x 16 sefer/saat x 4 araç = 17,92 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,4 km x 16 sefer/saat x 4 araç = 8,96 kg/saat • Kalkerin Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0.01 kg/ton = 3,33 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333ton/saat x 0.005 kg/ton = 1,666 kg/saat 157 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kırma-Eleme tesisi için; Kırma-Eleme Tesisi kapasitesi 333,333 ton/saat olacaktır ve 1 adet Birincil(PDK) Kırıcı ve 3 adet Tersiyer Kırıcı olacaktır. Yıllık üretim miktarı : 800.000 ton/yıl Aylık üretim miktarı : 66.666 ton/ay Günlük üretim miktarı : 2.666,66 ton/gün Saatlik üretim miktarı : 333,333 ton/saat Çalışma süresi : 12 ay/yıl, 300 gün/yıl, 25 gün/ay, 8 saat/gün • Kalkerin Birincil (Çeneli ) Kırıcıda Kırılması Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Birincil(PDK) Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,243 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 333,333 ton/saat x 0.243 kg/ton Toz miktarı = 80,99 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı =333,333 ton/saat x 0.0243 kg/ton Toz miktarı = 8,09 kg/saat • İkincil Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde ikincil (Darbeli) Kıncı için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 333,333ton/saat x 0.585 kg/ton Toz miktarı = 194,9 kg/saat 158 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 333,333 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 19,49 kg/saat • Üçüncül (Tersiyer) Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Üçüncül Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı =333,333 ton/saat x 0.585 kg/ton Toz miktarı = 194,9 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 595 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 19,49 kg/saat Dördüncül (Tersiyer) Kırıcıda Kontrolsüz Halde Oluşacak Toz Miktarı Tabloda verilen Emisyon Faktörlerinde Dördüncül (tersiyer) Kırıcı için verilen Emisyon Faktörü 0,585 kg/ton'dur. Buna göre; Toz Miktarı = 333,33 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 194,9 kg/saat Bu miktar sistemin kontrollü hale getirilmesi durumunda; Toz Miktarı = 595 ton/saat x 0.0585 kg/ton Toz miktarı = 19,49 kg/saat 159 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU • Kırılan Kalkerin Yüklemesi Kalkerin yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0,01 kg/ton = 3,33 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,666 kg/saat • Stok Sahasına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer malzeme taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 333,333 ton/saat / 20 ton-sefer. 16 sefer/saattir. 4 adet kamyonla tasıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 4 sefer yapacaktır. Çıkarılan malzeme araçlara yüklendikten sonra çalışma sahasına yaklaşık 100 m mesafedeki stok sahasına taşınacaktır. Malzemenin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak, 0,7 kg/km. araç x 0,2 km x 4 sefer/saat x 4 araç = 2,24 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,2 km x 4 sefer/saat x 4 araç = 1,12 kg/saat 160 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU • Kalkerin Stok Sahasına Boşaltılması Kalkerin stok sahasına boşaltılması sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0.01 kg/ton = 3,33 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin boşaltılması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0.005 kg/ton = 1,66kg/saat • Kalkerin Stok Sahasında Depolanması Boyutlandırılmış malzeme sahada yaklaşık 0,82335 hektarlık bir alanda depolanacaktır. Malzemenin stok sahasına depolanması sırasındaki emisyon faktörü 5,8 kg.toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,82335 ha * 5,8 kg.toz/ha.gün = 4,77 kg / gün * 1gün /8 sa = 0.5969 kg/sa Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin depolanması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 2,9 toz/ha.gün olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,82335 ha * 2,9 kg.toz/ha.gün = 2,385 kg / gün * 1gün / 8 sa = 0,2981 kg/sa • Stok Sahasında ki Dolomitin Yüklemesi Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki emisyon faktörü 0.01 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0,01 kg/ton = 3,33 kg/saat 161 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin ocaktan yüklenmesi sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.005 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 333,333 ton/saat x 0,005 kg/ton = 1,666 kg/saat • Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Bir kamyonun 20 ton-sefer malzeme taşıması durumunda saatlik sefer sayısı; 333,333 ton/saat/20 ton-sefer=16 sefer/saattir. 4 adet kamyonla tasıma yapılacaktır. 1 kamyon saatte 4 sefer yapacaktır. Tesiste depolanan boyutlandırılmış kalker araçlara yüklendikten sonra taşınacağı yolun yaklaşık 80 m. lik kısmı stabilize yoldan taşınacaktır. Malzemenin taşınması sırasındaki emisyon faktörü 0.7 kg/km. araç alınarak; 0,7 kg/km. araç x 0,16 km x 4 sefer/saat x 4 araç = 0,448 kg/saat Kontrollü Olması Durumunda Kalkerin taşınması sırasındaki kontrollü durumda emisyon faktörü 0.35 kg/ton olarak alındığında oluşacak emisyon debisi; 0,35 kg/km. araç x 0,16 km x sefer/saat x 4 araç = 0,224 kg/saat 162 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 81. Toz Emisyonu Kütlesel Debileri Aşama KONYA ÇİMENTO KALKER OCAĞI Kırmaeleme BIBERCİ KALKER OCAĞI (Komşu Firma) Kırmaeleme İBRAHİM ŞEN KALKER OCAĞI (Komşu Firma) Kırmaeleme Faaliyet Bitkisel Toprağın Yerinden Sökülmesi Bitkisel Toprağın Yüklenmesi Bitkisel Toprağın Taşınması Bitkisel Toprağın Boşaltılması Bitkisel Toprağın Depolanması Patlatma Kalkerin Sökülmesi Kalkerin Ocaktan Yüklenmesi Kalkerin Bunkere Taşınması Kalkerin Bunkere Boşaltılması Kalkerin Primer Kırıcıda Kırılması Kalkerin Sekonder Kırıcıda Kırılması Kırılmış Kalkerin Yüklenmesi Kırılmış Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Kırılmış Kalkerin Boşaltılması Kırılmış Kalkerin Depolanması Kırılmış Kalkerin Kamyonlara Yüklenmesi Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Patlatma Kalkerin Sökülmesi Kalkerin Ocaktan Yüklenmesi Kalkerin Bunkere Taşınması Kalkerin Bunkere Boşaltılması Kalkerin Primer Kırıcıda Kırılması Kalkerin Sekonder Kırıcıda Kırılması Kırılmış Kalkerin Yüklenmesi Kırılmış Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Kırılmış Kalkerin Boşaltılması Kırılmış Kalkerin Depolanması Kırılmış Kalkerin Kamyonlara Yüklenmesi Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Patlatma Kalkerin Sökülmesi Kalkerin Ocaktan Yüklenmesi Kalkerin Bunkere Taşınması Kalkerin Bunkere Boşaltılması Kalkerin Primer Kırıcıda Kırılması Kalkerin Sekonder Kırıcıda Kırılması Kırılmış Kalkerin Yüklenmesi Kırılmış Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Kırılmış Kalkerin Boşaltılması Kontrolsüz 0,018 0,0075 0,04375 0,0075 0,060 1875 12,62 kg/saat 5,05 12,6 5,05 122,72 295,45 Kontrollü 0,009 0.00375 0,021875 0,00375 0,030 6,31 2,52 6,3 2,52 12,27 29,545 5,05 2,1 2,52 1,05 5,05 0,048 5,05 2,52 0,020 2,52 126 1482,6 5,86 kg/saat 2,34 5,04 2,34 57,03 137,29 2,34 0,84 63 2,93 1,17 2,52 1,17 5,70 13,72 1,17 0,42 2,34 0,048 2,34 1,17 0,020 1,17 50,4 1875 6,81 kg/saat 2,72 5,88 2,72 66,27 159,54 2,72 0,98 25,2 3,40 1,36 2,94 1,36 6,62 15,95 1,36 0,49 2,72 1,36 163 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KORKMAZ KALKER OCAĞI (Komşu Firma) Kırmaeleme BEZİRCİ KALKER OCAĞI (Komşu Firma) Kırmaeleme Kırılmış Kalkerin Depolanması Kırılmış Kalkerin Kamyonlara Yüklenmesi Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Bitkisel Toprağın Yerinden Sökülmesi Bitkisel Toprağın Yüklenmesi Bitkisel Toprağın Taşınması Bitkisel Toprağın Boşaltılması Bitkisel Toprağın Depolanması Patlatma Kalkerin Sökülmesi Kalkerin Ocaktan Yüklenmesi Kalkerin Bunkere Taşınması Kalkerin Bunkere Boşaltılması Kalkerin Primer Kırıcıda Kırılması Kalkerin Sekonder Kırıcıda Kırılması Kalkerin Üçüncül Kırıcıda Kırılması Kalkerin Dördüncül Kırıcıda Kırılması Kırılmış Kalkerin Yüklenmesi Kırılmış Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Kırılmış Kalkerin Boşaltılması Kırılmış Kalkerin Depolanması Kırılmış Kalkerin Kamyonlara Yüklenmesi Kalkerin Tesis Dışına Taşınması Patlatma Kalkerin Sökülmesi Kalkerin Ocaktan Yüklenmesi Kalkerin Bunkere Taşınması Kalkerin Bunkere Boşaltılması Kalkerin Primer Kırıcıda Kırılması Kalkerin Sekonder Kırıcıda Kırılması Kırılmış Kalkerin Yüklenmesi Kırılmış Kalkerin Stok Sahasına Taşınması Kırılmış Kalkerin Boşaltılması Kırılmış Kalkerin Depolanması Kırılmış Kalkerin Kamyonlara Yüklenmesi Kalkerin Tesis Dışına Taşınması KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 0,048 2,72 0,020 1,36 58,8 0,015525 0,00621 0,04375 0,00621 0,060 1.015,847 8,33 3,33 17,92 3,33 80,99 194,9 194,9 194,9 3,33 2,24 29,4 0,0077625 0,003105 0,021875 0,0031 0,030 4,167 1,66 8,96 1,66 2,45 19,49 19,49 19,49 1,66 1,12 3,33 0,5969 3,33 1,66 0,2981 1,66 0,448 1875 4,41kg/saat 1,76 4,2 1,76 42,95 103,40 1,76 0,7 0,224 2,20 0,88 2,1 0,88 4,29 10,34 0,88 0,35 1,76 0,048 1,76 0,88 0,020 0,88 42 21 164 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 82. Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debileri Emisyon Kaynağı Konya Çimento San. A.Ş Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisinde Oluşacak Toplam Toz Miktarının Saatlik Kütlesel Debisi Bezirci İnş. (Yapı Taş) Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisinde Oluşacak Toplam Toz Miktarının Saatlik Kütlesel Debisi Biberci İnş. Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisinde Oluşacak Toplam Toz Miktarının Saatlik Kütlesel Debisi İbrahim Şen e ait Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisinde Oluşacak Toplam Toz Miktarının Saatlik Kütlesel Debisi Korkmaz İnş. a ait Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisinde Oluşacak Toplam Toz Miktarının Saatlik Kütlesel Debisi TOPLAM Kontrolsüz 2.471,79 kg/saat Kontrollü 131,00 kg/saat 2081,508 kg/saat 44,7 kg/saat 2143 kg/saat 56,36 kg/saat 2184,928 kg/saat 65,62 kg/saat 1727,85 kg/saat 89,72 kg/saat 10313,826 kg/saat 358,01 kg/saat Kalker ocağının işletilmesi sırasında yapılacak olan patlatmadan dolayı toz meydana gelecektir. Patlatma işlemleri sırasında diğer faaliyetler durdurulacaktır. Proje kapsamındaki faaliyetlerden kaynaklı ortaya çıkacak olan tozlar için yapılan model çalışmasında maden sahalarında ortaya çıkacak olan tozlar kümülatif olarak değerlendirilmiştir. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde baca dışındaki yerlerde, normal işletme şartlarında ve haftalık iş günlerindeki işletme saatleri için kütlesel debiler, toz için 1 kg/saat değerini aşamaz denilmektedir(Bkz. İlgili yönetmelik, Ek-2, Tablo-2.1). Planlanan proje ile ilgili olarak toz emisyonları ile ilgili olarak Hava Kalitesi Modellemesi EK-12’de sunulmuştur. Modellemede “Lakes Environmental AERMOD View” programı kullanılmıştır. Programda AERMOD’un US EPA tarafından 16.12.2013 tarihinde yayınlanan en güncel sürümü olan AERMOD 13350 versiyonu kullanılmıştır. 165 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.12.Üretim sırasında meydana gelecek vibrasyon, gürültü kaynakları ve seviyelerin için hesaplamaların yapılması Delme-Patlatma Dizaynı Patlatma dizaynına esas olan cevher üretim kapasiteleri ve çalışma zamanlarına ilişkin bilgi aşağıda verilmiştir. Yıllık Üretim Miktarı : 4.000.000 ton Aylık Üretim Miktarı : 363.636,3636 ton Günlük Üretim Miktarı : 12.121,212 ton Saatlik Üretim Miktarı : 505,050 Vardiya Sayısı : 3 (24 saat) Çalışma Süreleri : Yıl/11 ay, Yıl/330 gün, Ay/ 30 gün, gün/24 saat Delik Delme ve Ateşleme Düzeni Delik çapı (d) standart olarak 89 mm alınmıştır. Patlatma dizaynında kullanılan semboller aşağıda belirtilmiştir. d = Delik çapı (mm) Bmax = Dilim Kalınlığı (m) U = Delik taban payı (m) H = Delik boyu (m) S = Delikler arası uzaklık (m) K = Basamak yüksekliği (m) h0 = Sıkılama Boyu (m) lb = Şarj konsantrasyonu (kg/m) 166 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şarj Yoğunluğu (lb) Tablo 83’de delik çapına ve patlayıcı madde yoğunluğuna göre patlatma deliği şarj yoğunluğu verilmiştir. Patlatma işlemlerinde ANFO (Amonyum Nitrat – Fuel Oil) kullanılacak olup, yoğunluğu 0,80 gr/cm3 olacaktır. Şarj konsantrasyonu (lb), 89 mm delik çapı ve 0,80 gr/cm3 patlayıcı madde yoğunluğuna göre 4,97 kg/m olarak seçilmiştir. Tablo 83. Patlatma Deliği Şarj Yoğunluğu (kg/m) Delik Çapı Patlayıcı Madde Yoğunluğu Inch mm 0.80 0.82 0.90 0.95 1.00 1.10 1.15 1¼ 31,7 0,64 0,65 0,71 0,76 0,79 0,88 0,91 1 3/8 34,9 0,77 0,79 0,86 0,91 0,95 1,06 1,10 1½ 38,1 0,91 0,94 1,03 1,09 1,15 1,25 1,31 1 5/8 41,2 1,07 1,10 1,21 1,26 1,34 1,47 1,53 1¾ 44,4 1,24 1,28 1,40 1,47 1,55 1,71 1,79 2 50.8 1,62 1,67 1,83 1,92 2,02 2,23 2,34 2¼ 57,1 2,05 2,10 2,31 2,44 2,56 2,83 2,95 2½ 63,5 2,53 2,60 2,86 3,01 3,17 3,48 3,65 2¾ 69,8 3,07 3,14 3,45 3,65 3,84 4,21 4,40 3 76,2 3,65 3,73 4,11 4,33 4,55 5,01 5,24 3½ 88,9 4,97 5,09 5,58 5,89 6,20 6,83 7,14 4 101,6 6,49 6,65 7,29 7,71 8,11 8,11 8,91 4¼ 107,9 7,32 7,50 8,24 8,69 9,15 10,07 10,52 Kaynak: TMMOB Maden Mühendisleri Odası, Delik Yükü (Bmax) Delik Yükü (Bmax) : Deliğin basamak aynasına olan uzaklığı Delik Yükü (Bmax) : 2,5 m olarak kabul edilmiştir. Basamak Yüksekliği (K) Basamak Yüksekliği 2 x Bmax olmalıdır. 2 x 2,5 m ; K > 4 m olmalıdır, Bu doğrultuda basamak yüksekliği 10 m olarak seçilmiştir. 167 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Delik Aralığı (S) Delikler arası mesafe Bmax değerinin 1-1,5 katı olarak alınır. (Kaynak: Açık İşletmelerde Delme-Patlatma; A.Konuk, R.M.Göktan, O.Patir, A.Ü. Müh. Mim. Fak. Yayınları, No:102) Delik aralığı (S) = 1,5 x Bmax = 1,5 x 2,5 = 3,75 m Delik Taban Payı (u) Delik Taban Payı (u) = Basamak Yüksekliği (K) x 0,1 = 10 m x 0,1 = 1,0 m Delik Boyu (H) Delik Boyu (H) = Basamak Yüksekliği (K) + Delik taban Boyu (u) = 10 m + 1,0 m = 11,0 m S Bmax H K U d Şekil 38. Patlatma Dizaynı Bir delikten alınacak kalker miktarı; 1 Delikten Alınacak Kalker Miktarı (V) = B x S x K = 2,5 x 3,75 x 10 = 93,75 m3 Faaliyet kapsamında yıllık üretim kapasitesinin sağlanması için haftada 5 kez 100 delik delinerek patlatılması planlanmaktadır. Bir delikten alınacak kalker miktarı yukarıda 93,75 m3 (234,375 ton) olarak hesaplanmış olup, buna göre bir patlatmada elde edilecek kalker miktarı aşağıda hesaplanmıştır. 168 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Bir patlatmada alınacak kalker miktarı; 1 Patlatmada Alınacak Kalker Miktarı = 93,75 m3/delik x 100 delik = 9.375 m3 (23.437,5 ton) olacaktır. Alınacak kalker miktarına göre delik sayısı hesaplanmamıştır. Delik Tasarımı Sıkılama Boyu (ho) = h0 = Bmax = 2,5 m Şarj Boyu (Q) = H-h0 = 11,0 m – 2,5 m = 8,5 m 1 Delikteki Şarj Miktarı = Q x lb = 8,5 m x 4,97 kg = 42,24 kg ANFO 45 kg ANFO Bir delikte kullanılan Anfonun ateşlenmesi için; Dinamit : 1 kg/delik Kapsül : 2 adet/delik Ateşleme kablosu : 15 m /delik ANFO : 45 kg/ delik kullanılacaktır. Bir patlatmada toplam 100 delik patlatılacak olup; Bir patlatmada kullanılacak dinamit miktarı : 100 x 1 = 100 kg Bir patlatmada kullanılacak Nonel kapsül miktarı : 100 x 2 = 200 adet Bir patlatmada kullanılacak ateşleme kablosu miktarı : 100 x 15 = 1500 m Bir patlatmada kullanılacak ANFO miktarı = 4500 kg : 100 x 45 Tablo 84. Yıllık Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi Patlayıcı Türü Yıllık Patlatma Sayısı Bir Patlatmadaki Delik Sayısı 1 Patlatmadaki Toplam Patlayıcı Miktarı Yıllık Tüketilecek Patlayıcı Miktarları Dinamit 220 patlatma/yıl 100 delik/patlatma 100 kg/Patlatma 22.000 kg/yıl Kapsül 220 patlatma/yıl 100 delik/patlatma 200 adet/patlatma 44.000 adet/yıl Ateşleme kablosu 220 patlatma/yıl 100 delik/patlatma 1500 m/patlatma 330.000 m/yıl ANFO 220 patlatma/yıl 100 delik/patlatma 4500kg/patlatama 990.000 kg/yıl 169 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 85. Aylık Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi Patlayıcı Türü Aylık Patlatma Sayısı Bir Patlatmadaki Delik Sayısı 1 Patlatmadaki Toplam Patlayıcı Miktarı Aylık Tüketilecek Patlayıcı Miktarları Dinamit 20 patlatma/ay 100 delik/patlatma 100 kg/Patlatma 2.000 kg/ay Kapsül 20 patlatma/ay 100 delik/patlatma 200 adet/patlatma 4.000 adet/ay Ateşleme kablosu 20 patlatma/ay 100 delik/patlatma 1500 m/patlatma 30.000 m/ay ANFO 20 patlatma/ay 100 delik/patlatma 4500kg/patlatama 90.000 kg/ay Tablo 86. Haftalık Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi Patlayıcı Türü Haftalık Patlatma Sayısı Bir Patlatmadaki Delik Sayısı 1 Patlatmadaki Toplam Patlayıcı Miktarı Haftalık Tüketilecek Patlayıcı Miktarları Dinamit 5 patlatma/hafta 100 delik/patlatma 100 kg/Patlatma 500 kg/hafta Kapsül 5 patlatma/hafta 100 delik/patlatma 200 adet/patlatma 1.000 adet/hafta Ateşleme kablosu 5 patlatma/hafta 100 delik/patlatma 1500 m/patlatma 7.500 m/hafta ANFO 5 patlatma/hafta 100 delik/patlatma 4500kg/patlatama 22.500 kg/hafta Tablo 87. Günlük Tüketilecek Patlayıcılar Hakkında Bilgi Patlayıcı Türü Günlük Patlatma Sayısı Bir Patlatmadaki Delik Sayısı 1 Patlatmadaki Toplam Patlayıcı Miktarı Günlük Tüketilecek Patlayıcı Miktarları Dinamit 0,66 patlatma/gün 100 delik/patlatma 100 kg/Patlatma 66 kg/gün Kapsül 0,66 patlatma/gün 100 delik/patlatma 200 adet/patlatma 132 adet/gün Ateşleme kablosu 0,66 patlatma/gün 100 delik/patlatma 1500 m/patlatma 990 m/ay ANFO 0,66 patlatma/gün 100 delik/patlatma 4500kg/patlatama 2970 kg/ay Patlatmalar Şekil 39’da gösterildiği üzere şeşpeş tabir edilen şekilde dizayn edilecektir. Önce ön sıradaki delikler patlatılacak ve daha sonra arka sıradaki delikler patlatılacaktır. Patlatmada 30 milisaniyelik gecikmeli kapsüller kullanılacaktır. Bu nedenle ön sıra ile arka sıra arasında bekleme süresi olmayacak, ön sıranın ilk deliğinden başlanan patlatma işlemi arka sıranın son deliğinin de patlatılması ile tamamlanacaktır. Patlatmanın formasyonun özelliğine göre uzmanlarca yapılacaktır. Patlatma sadece gündüz saatlerinde yapılacak olup, tatil günlerinde yapılmayacağını taahhüt ederiz. Oman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4.Bölge Müdürlüğü (Bkz.Ek-13) görüş yazısında çalışma alanının DSİ tarafından açılmış kooperatif kuyularına en 170 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU yakın olan sahanın IR:20055352 ve bu ruhsatın sınırlarına en yakın kuyu yaklaşık 500 m mesafede olduğu, yapılacak olan patlatmalarda uygulanacak olan paterne bakıldığında bu mesafede zararlı olabilecek bir vibrasyon değerinin gözükmediği görüşü sunulmuştur. Ancak patlatmalarda oluşacak vibrasyonlar ampirik formül ile hesaplandığı gibi formasyon içerisinde yayılmayacağından, uygulama aşamasında kuyularda meydana gelebilecek bir zarar karşısında, bu zararın Konya Çimento San. A.Ş. tarafından karşılanacağını taahhüt ederiz. 3m 2m Şekil 39: Delik Dizaynı Patlatma işlemi sonrası gevşeyen kalker paletli yükleyici ile alınacaktır. Ocak sahasında oluşturulacak basamaklar gevşetilen kalkerin kazılarak alınması sırasında teşkil edilecektir. Kesitlerden de görüldüğü gibi basamak genişliği 18 m, basamak yüksekliği maksimum 10 m, basamak şev açıları 70 derece olarak planlanmıştır. Yine üretim planından görüleceği üzere üretim çalışmaları esnasında sahada yaklaşık 10 basamak oluşturulması planlanmıştır. Patlatma sonrası paletli yükleyici ile sökülerek alınan kalker malzemesi doğrudan kamyonlara yüklenecek ve tesis sahası içerisinde belirlenen kırma-eleme tesisine işlenmek üzere taşınacaktır. Anfo değeri 100 delik için, 4500 kg olarak hesaplanmıştır. Bunun için saniye gecikmeli olarak patlatma yapılacağı için Q/100 değeri 45 kg alınacaktır. Buna göre, Daha önce yapılan bir Kireçtaşı formasyonu için tespit edilen: V= 260 *SD -1.937 formülü kullanılmıştır. SD=(R/√ Q) –β V=k*SD V=k* (R/√ Q) –β k, β : Arazi katsayıları (daha önce yapılmış olan bir kireçtaşı formasyonu sırasında tespit edilmiş olan sabit değerler alınmıştır.) 171 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU k=260 β=-1,937 V= Parçacık Hızı (mm/s) R=Patlatmanın etki ettiği mesafe (ölçüm yeri mesafesi) (m) Q= Birim zamanda devreye giren toplam patlayıcı madde miktarı (kg) Daha önceki bölümlerde hesaplamaları yapılmış olup, haftada bir defa yapılacak olan patlatma işleminde kullanılacak toplam patlayıcı miktarı Q=45 kg olarak hesaplanmıştır. Tablo 88. Mesafeye Göre Sarsıntı Hızı v(mm/s) k R(m) Q ß 2,6801962 260 400 45 -1,937 1,8754719 260 500 45 -1,937 1,4009434 260 600 45 -1,937 1,0947267 260 700 45 -1,937 0,618675 260 1000 45 -1,937 0,3233825 260 1500 45 -1,937 0,14281 260 2500 45 -1,937 Şekil 40. Sarsıntı Grafiği Söz konusu işletmemizde uygulanması planlanan patlatma modeli yine ayrıntılı olarak raporumuz içerisinde açıklanmıştır. Üretim kapasitemiz göz önünde bulundurularak, patlatma 172 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU faaliyetleri sırasında kullanılacak toplam patlayıcı madde miktarımızın mesafeye göre etkisi yukarıda hesaplanmış olup, verilen standartların oldukça altında kaldığı görülmektedir. Kaynağında yapılacak olan patlatmanın 400 m mesafede hissedilen sarsıntı hızı yukarıdaki hesaplamadan 2,68 mm/s olarak bulunmuştur. 04.06.2010 tarih ve 27601 Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinin madde 29 a bendine göre yönetmelik Ek-VIII’deki Tablo-6’da verilen 5 mm/s değerinin altına düşmektedir. Tablo 89. “Tablo 6: Maden ve Taş Ocakları ile Benzeri Alanlarda Patlama Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin En Yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri” Titreşim Frekansı (Hz) İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı (Tepe Değeri-mm/s) 1 5 4-10 19 30-100 50 (1 Hz- 4 Hz arasında 5 mm/s’den 19 mm/s’ye; 10 Hz- 30 Hz arasında 19 mm/s’den 50 mm/s’ye, logaritmik çizilen grafikte doğrusal olarak yükselmektedir) Yukarıdaki verilerden de görüleceği üzere, Kalker Ocağımızda haftada 5 kez yılda 220 defa çok kısa zaman aralıklarla yapılacak olan kontrollü patlatmanın, emniyetli bir patlatma olacağı ve 400 m mesafede hissedilecek patlatma hızının standarttaki verilen sınır değerlerinin altında kalacağı gözükmektedir. 400 m mesafedeki etkisi standart değerlerinin altında kalacak bir işletmedeki patlayıcı kullanmanın; en yakın yerleşim birimi olan 2,4 km mesafedeki Karaömerler Mahallesine olumsuz etkisi olmayacaktır. Tesis tamamen patlatma ile yürütülen bir ocak işletmesidir. Yapılan hesaplamalar max. delik sayısı, patlatma miktarı ve üretim miktarı göz önünde tutularak yapılmış olup, işletmeden kaynaklanacak olan bu miktarlar yukarıda çıkan değerlerden daha aşağılarda olacaktır. Patlatma alanlarının yerleşim birimlerine yakın olması dikkate alınarak temkinli patlatma yöntemi ile patlatma yapılacaktır. 173 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Bu yöntemde üç unsur göz önüne alınacaktır: 1. Fırlayan taş olasılığının çevreye zarar vermeyecek şekilde indirgenmesi 2. Sarsıntının çevreye zarar vermeyecek ölçüde tutulması 3. Sesin oluşturacağı hava şoku Bu unsurlar dikkate alınarak ve ocağın jeolojik yapısına göre uygun patlayıcı madde seçimi yapılacaktır. İşletmede patlatmadan dolayı alınacak olan tedbirler ise aşağıda açıklanmıştır: 1. Patlatma periyodik olarak belli zaman aralıklarına yapılacaktır. (Patlatma saatleri en yakın yerleşim birimine verilecektir.) 2. Patlatma zamanında ocak sahası boşaltılacaktır. 3. Patlatmanın yönü en yakın yerleşim alanının ters istikametinde olacaktır. Patlayıcı maddelerin sahaya taşınması ve kullanımı ve depolanması sırasında 29 Eylül 1987 19589 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları” Tüzüğü hükümlerine uyulacaktır. Patlatmalar esnasında kapsül kablolarına ilave edilerek uzatma kablolarının bağlantıları itina ile yapılacak ve izole edilecektir. Ateşleme devresi kablolarının manyetoya bağlanmadan önce direnç kontrolü yapılacak, ateşleme yapılmadan önce siren, alarm vb. şekillerde önlemler alınarak patlatma alanına giriş ve çıkışlar kontrol altına alınacaktır. Ateşleme kablosu uygun uzaklıkta kurulacak barikat arkasına kadar uzatılıp zaman kaybetmeden ateşleme yapılacaktır. Hava şartlarına bağlı olarak özellikle yağışlı havalarda statik elektrik göz önüne alınıp, gerektiğinde ateşlemeler iptal edilecektir. Ateşleme sahasına yetkili kişilerden başka kimsenin girmesi kesinlikle önlenecektir. Patlamayan delikler usullerine uygun halde etkisiz hale getirilecektir. Ateşlemelerde ehliyetli kişiler çalıştırılacaktır. Patlayıcı maddeler ile ilgili olarak 24.12.1993 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Patlayıcı, parlayıcı, tehlikeli ve zararlı hammaddelerle çalışan iş yerlerinde ve işlerde alınacak tedbirler hakkında Tüzük Hükümlerine uyulmaktadır ve uyulacaktır. 174 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Patlayıcı maddelerin sahaya taşınması ve kullanımı sırasında 29 Eylül 1987 tarih ve 19589 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşıması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları” Tüzüğü hükümlerine uyulacaktır. Söz konusu yatırımın, bir taraftan iç piyasaya girdi oluşturması, diğer taraftan ise çevresel etkilerinin kontrol edilebilir bir tesis olması sebebiyle olumlu bir işletme olacağı düşünülmektedir. Tesis içerisinde patlayıcı maddeler depolanmamaktadır, gerekli olduğu zaman dışarıdan alınacaktır. Tablo 90. Mevcut Durum ve Kapasite Artışı Sonrası Patlayıcı Miktarları Mevcut Durum Miktarı Kapasite Artışı Sonrası Patlayıcı Miktarı Dinamit 4.000 kg/yıl 22.000 kg/yıl Kapsül 8.000 adet/yıl 44.000 adet/yıl Ateşleme kablosu - 330.000m/yıl ANFO 400.000 kg/yıl 990.000 kg/yıl Ocakta patlatma ve sökme işlemi ile üretimi gerçekleştirilen kalker molozları, daha sonra kırma- eleme tesisinde işlem görmektedir. Açık ocak işletmeciliğinde kalker molozu üretimi için patlayıcı madde, basınçlı hava, elektrik enerjisi, motorin ve insan gücü kullanılmaktadır. Bu girdiler için gereken harcamaların yaklaşık %20’si işçilik, %5’i patlayıcı madde, %25’i sarf malzemesi,%20’si yakıt, %20’si amortisman ve geriye kalan %10’u ise diğer harcamalar olarak oranlanmaktadır. Açık ocak işletmeciliği delme-patlatma yöntemi ile yapılacaktır. Patlatma işlemi için gereken patlayıcı madde ihtiyaç olduğunda getirtilecek ve patlayıcılar ruhsat alanında depolanmayacaktır. Patlatmalar bir ateşçi tarafından jandarma gözetiminde yapılacaktır. Patlatma ile gevşetilen cevher daha sonra ekskavatör ile alınacaktır. Kalker malzemesi, buradan kamyonlar yardımı ile 82460 ruhsat numaralı saha içerisinde bulunan kırma-eleme tesisine sevk edilecektir. Tesiste bulunan kırma-eleme tesisinde bulunan konveyör bantların üzeri kapalı vaziyette olup, Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı’nın 08.07.2009 tarih ve 5102-40174 nolu ÇED Uygulamaları yazıları gereği her türlü toz kaynağı olan bunker, kırıcı, elek ve bantlar şekilde gösterildiği üzere kapalı ortamda bulunmak üzere dizayn edilecek denmektedir. Kırma-eleme sisteminde tüm bu toz çıkışları kapalı ortama alınarak atmosfere çıkış noktaları torbalı toz filtreleri ile teçhiz edileceği taahhüt altındadır. 175 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 91. Patlatma Dizaynı Parametreler Mevcut Durum Talep Edilen (20055352) Formasyon : KALKER KALKER - Kayaç Yoğunluğu : 2.5 2.5 kg/m3 Yıllık Çalışma Süreleri : 260 330 gün/yıl Yıllık Üretim Miktarı : 361.250 4.000.000 ton/yıl Aylık Üretim Miktarı : 36.125 363.636,36 ton/ay Aylık Üretim Miktarı : 14.450 145.454,544 m3/ay Günlük Üretim Miktarı : 1389 12121,212 ton/gün Günlük Üretim Miktarı : 555.6 4.848,48 m3/gün Kaç günde bir patlatma yapılacağı : HAFTADA 2 KEZ HAFTADA 5 KEZ Aylık Patlatma Sayısı : 8 20 adet Yıllık Patlatma Sayısı : 80 220 adet Delik Paterni : ŞEŞBEŞ-TEK SIRA ŞEŞBEŞ-TEK SIRA Delik Çapı : 90 89-102 mm Delik Eğimi : 700 900 0 Basamak Boyu : 10 10 m Dip Delgi : - 0,8 m Delik Boyu : 14 11-15 m Sıkılama Boyu : 2,5 2,5 m Yük Mesafesi : 2,5-3.0 2.5-3.0 m Delikler Arası Mesafe : 3 3,75 m - 25-32 YÜZEY ms Bir delikteki yüzey/delik içi gecikme süreleri 500 MM/SN DELİK İÇİ : Sıralar Arası Gecikme Süresi : - 25-32 ms Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim : 89 120-150 m3 Bir Delikten Elde Edilen Teorik Hacim : 300-375 ton 176 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BİR DELİĞE DOLDURULAN PATLAYICI MADDE MİKTARI Ana Şarj (ANFO) Miktarı : 50 45 kg/delik Yemleyici (Dinamit) Miktarı : 0,5 1 kg/delik Kapsül Miktarı : 1 2 adet/delik Bir delikteki toplam patlayıcı madde miktarı : 50,5 46 kg BİRİM TÜKETİMLER ANFO : Yemleyici (Dinamit) : Elektriksiz Kapsül : Elektrikli Kapsül m3/atım 0,218 kg/m3 - 1 adet/m3 : 1 1 adet/m3 Sıralar Arası Gecikme Kapsülü : 1 1 adet/m3 Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için) : - - m/m3 Delgi : m/m3 BİR ATIMDAKİ TÜKETİMLER m3/atım Bir Atımdaki Üretim : ANFO : 5000 4500 kg/atım Dinamit : 50 100 kg/atım Elektriksiz Kapsül : 100 200 adet/atım Elektrikli Kapsül : Sıralar Arası Gecikme Kapsülü : 195 adet/atım Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için) : - m/atım 100 adet/atım adet/atım DELİK SAYISI Delik Sayısı : 100 PROJENİN TOPLAM PATLAYICI MADDE MİKTARI ANFO : 400.000 990.000 kg/yıl Dinamit : 4.000 22.000 kg/yıl Elektriksiz Kapsül (Nonel) : 8.000 44.000 adet/yıl 177 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Elektrikli Kapsül : adet/yıl Sıralar Arası Gecikme Kapsülü : adet/yıl Fitil (sadece ön kesme uygulamaları için) : - - m/yıl Hava Şoku: Patlatma sırasındaki hava şoku ile gürültü meydana gelecektir. Bunun için; Şiddetli etki zonu: D< 5√ W Orta şiddetli etki zonu: 5√ W< D< 10√ W Hafif etki zonu:10 √W <D< 15√ W D=Etkili zon ağırlığı (m) W=Bir gecikme aralığında atılan patlatıcı madde miktarı (anlık şarj) (kg) Patlatma sırasında 46 kg patlayıcı madde kullanılacağından; Şiddetli Etki Zonu : 0 - 40.00 m. Orta Şiddetli Etki Zonu : 40.00 - 80.00 m. Hafif Etki Zonu : 80.00 - 120.00 m. Patlatma sırasında kullanılacak olan 46 kg lık patlayıcı maddenin patlatılması sonrası ortaya çıkacak olan hava şoku 0-40 metrede şiddetli, 40-80 metrede orta şiddetli ve 80-120 metrede ise hafif şiddetli olacaktır. 178 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Taş Fırlaması: Lm=260 x d 2/3 Lm=Maksimum taş savrulması d:Delik çapı d:89 mm=0,089 m Lm=260 x 0,089x2/3 Lm=51,41 metre Patlatma sırasında ortaya çıkacak taş maksimum 51,41 metreye kadar savrulacaktır. Bu mesafe içerisinde gerekli güvenlik önlemleri alınacak ve canlılar yaklaştırılmayacaktır. Patlatma esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak, tüm saha çevresine gerekli ikaz levhaları asılacak ve patlatma yapılmadan önce siren ile uyarı yapılacaktır. İşletmede 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük hükümlerine uyulacaktır. Patlayıcı madde kullanımı “Tekel dışı bırakılan patlayıcı maddelerle av malzemesi ve benzerlerinin üretimi, ithali, taşınması, saklanması, depolanması, satışı, kullanılması, yok edilmesi, denetlenmesi usul ve esaslarına ilişkin 29.Eylül.1987 tarih ve 19589 sayılı 87/12028 karar sayılı tüzüğe uygun olarak yapılacaktır. Ayrıca Dinamit atılmasında gecikmeli kapsül kullanılacaktır. Patlatma yapılmadan önce, yöre halkı bir gün önceden uyarılacaktır. Patlatma işlemleri güvenlik güçleri kontrolünde yapılacak olup, patlatma sırasında ocak içi ve yakın çevresi güvenlik kordonu altına alınacaktır. Yukarıda hesaplanan değer 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği" Madde 29 (a) bendine göre değerlendirilecek olursa sınır değerlerin altında olduğu görülmektedir. İşletme aşamasında 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği"’nde belirtilen tüm hususlara uyulacaktır. 179 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Gürültü Proje alanında işletme esnasında faaliyet ünitelerinden kaynaklanan gürültü, üretim esnasında iş makineleri ve ekipmanlarından kaynaklanan gürültüdür. Kalker madeni çıkarım alanında gürültünün gerek ocak çevresinde gerekse burada çalışan işçi ve personele olumsuz etkisi olabilir. Sahada çalışan personelin kulak sağlığı ve konforu açısından maruz kaldıkları gürültü düzeyleri için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan 23.12.2003 tarih ve 25352 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğü giren “Gürültü Yönetmeliği” nin 5. Maddesi’nde Maruziyet Sınır Değerleri ve Maruziyet Etkin Değerleri belirtilmiştir. Söz konusu yönetmeliğin 5. Maddesinde çalışan personel için en yüksek maruziyet sınır değeri günde 8 saatlik çalışma süresi için 85 dBA, en düşük maruziyet sınır değeri 80 dBA; anlık gürültü maksimum değeri ise 140 dBA olarak belirtilmiştir. Ayrıca aynı maddede, günlük gürültü maruziyetinin günden güne belirgin şekilde farklılık gösterdiği işlerde günlük maruziyet değeri yerine haftalık maruziyet sınır değeri 87 dBA olarak kullanılabileceği belirtilmiştir. Verilen bu değerler gürültü seviyesi olup, dBA ağırlıklı ortalama olarak ses basınç seviyesidir ve dBA ortalama desibelin kısaltılmasıdır. Projeye konu alana en yakın yerleşim birimi, proje alanının (kuşuçuşu) 2,4 km kuzeydoğusunda yer alan Karaömerler Mahallesi’dir. 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” nin EK.7 Tablo 4’de farklı yerleşim bölgeleri için Endüstriyel Tesisler için Çevresel Gürültü Sınır Değerleri verilmiştir. Bu değerler aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Tablo 92. Endüstriyel Tesisler için Çevresel Gürültü Sınır Değerleri Alanlar Lgündüz (dBA) Lakşam (dBA) Lgece (dBA) Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar 60 55 50 Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar 65 60 55 Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar 68 63 58 Organize Sanayi Bölgesi veya İhtisas Sanayi Bölgesi içindeki her bir tesis için 70 65 60 180 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Çalışma yapılacak sahanın bulunduğu alan, “Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar” kapsamında değerlendirilebilir. Tablo 92’de görüleceği üzere “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” EK.7 Tablo 4’de bu alanlar için verilen gündüz gürültü düzeyi 68 dBA olarak tanımlanmıştır. Sahada yapılacak çalışmalar sırasında oluşması muhtemel gürültü seviyesinin en yakın yerleşim biriminde bu sınır değerini aşmaması gerekmektedir. Üretim faaliyetleri sırasında çalışacak makine ekipmandan kaynaklı olarak gürültü oluşması söz konusudur. 3 adet wagondrill, 4 adet ekskavatör, 3 adet yükleyici, 15 adet kamyon kullanılacak ayrıca 1 adet de kırma-eleme tesisi bulunacaktır. Proje alanında oluşması muhtemel gürültünün çevreye olabilecek etkilerinin incelenebilmesi amacıyla alanda 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” esaslarına uygun olarak arka plan gürültü ölçümü gerçekleştirilmiştir. İşletme sırasında iki ana gürültü kaynağı oluşacaktır. Kalkeri ana kayaçtan ayırmak için yapılan patlamalar, çıkarılan kalkerin yüklenmesi, taşınması işlemleri ve konkasör tesisinde yapılan işlemler sonucu oluşan gürültüler gürültü kirliliğine sebep olacaktır. Patlama yapılan anlarda diğer bütün işlemler durdurulacaktır. Tesiste oluşacak gürültü seviyeleri aşağıda belirtildiği gibidir. Patlatmada Oluşan Gürültü Seviyesi : 120 dBA Kullanılacak Aletlere Ait Gürültü Seviyeleri, Yükleyici ( Kepçe) :110 dBA Kamyon : 85 dBA Delik Delme Mak. : 70 dBA Kırıcı : 84 dBA Ekskavatör :102 dBA Gürültü yayılışının hesaplanmasında ise, Lp = Lw + 10.log((Q/4)r2) formülü kullanılır. Q= yönelme katsayısı (Yer düzeyindeki ses kaynağının yarı küresel dağılımı, Q=2) r = Kaynaktan uzaklık (m) Lp= Ses basınç seviyesi atm = 7,4.10-8 (f2r/) formülü yardımıyla hesaplanmaktadır. 181 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU atm = Atmosferik rötuş ile ses basıncı düzeyindeki düşüş (dBA) f = İletilen sesin frekansı (3500) r = Kaynaktan uzaklık (m) = Havanın bağıl nemi (%58) r= 20 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4* r2)) (Lpi)1 = 110,0+10Log ( 2/ (4x3.14 202)) = 76,0 dBA (Lpi)2 = 85,0+10Log ( 2/ (4x3.14 202)) = 51,0 dBA (Lpi)3 = 70,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 202)) = 36,0 dBA (Lpi)4 = 84,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 202)) = 50,0 dBA (Lpi)5 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 202)) = 68,0 dBA LpORT= 10 Log 1/5 {(3107,6)+(1510 5,1)+( 3103,6 )+ ( 2105,0 )+ ( 4106,8)} = 74,67 dBA r= 40 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4* r2)) (Lpi)1 = 110,0+10Log( 2/ (4x3.14 402)) = 70,0 dBA (Lpi)2 = 85,0+10Log( 2/ (4x3.14 402)) = 45,0 dBA (Lpi)3 = 70,0 +10Log( 2/ (4x3.14 402)) = 30,0 dBA (Lpi)4 = 84,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 402)) = 44,0 dBA (Lpi)5 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 202)) = 62,0 dBA LpORT= 10 Log 1/5 {(3107,0)+(1510 4,5)+(3103,0)+ ( 2104,4 )+ ( 4106,2)} = 68,67 dBA r= 60 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4* r2)) (Lpi)1 = 110,0+10Log( 2/ (4x3.14 602)) = 66,45 dBA (Lpi)2 = 85,0+10Log( 2/ (4x3.14 602)) = 41,45 dBA (Lpi)3 = 70,0 +10Log( 2/ (4x3.14 602)) = 26,45 dBA (Lpi)4 = 84,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 602)) = 40,45 dBA (Lpi)5 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 602)) = 58,45 dBA 182 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU LpORT= 10 Log 1/5 {(3106,6)+(1510 4,1)+( 3102,6)+ ( 2104,0 )+ ( 4105,8)} = 64,67 dBA r= 100 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4* r2)) (Lpi)1 = 110,0+10Log( 2/ (4x3.14 1002)) = 62,0 dBA (Lpi)2 = 85,0+10Log( 2/ (4x3.14 1002)) = 37,0 dBA (Lpi)3 = 70,0 +10Log( 2/ (4x3.14 1002)) = 22,0 dBA (Lpi)4 = 84,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 1002)) = 36,0 dBA (Lpi)5 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 1002)) = 54,0 dBA LpORT= 10 Log 1/5 {(3106,2)+(1510 3,7)+( 3102,2)+ ( 2103,6 )+ ( 4105,4)} = 60,67 dBA r= 1000 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4* r2)) (Lpi)1 = 110,0+10Log( 2/ (4x3.14 10002)) = 42,0 dBA (Lpi)2 = 85,0+10Log( 2/ (4x3.14 10002)) = 17,0 dBA (Lpi)3 = 70,0 +10Log( 2/ (4x3.14 10002)) = 34,0 dBA (Lpi)4 = 84,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 10002)) = 16,0 dBA (Lpi)5 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 10002)) = 34,0 dBA LpORT= 10 Log 1/5 {(3104,2)+(1510 1,7)+( 3103,4)+ ( 2101,6 )+ ( 4103,4)} = 41,20 dBA A Atm = 7.4 10 –8 (f 2 r/)= 7.4 10 –8 (3500 2 1000/58) =15,63 Leg = LpORT – A ATM = 51,08 – 39,67 = 11,41 dBA Tablo 93. Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Ortalama Ses Gücü Düzeyi Mesafe (m) 20 40 60 100 1000 Leq 74,67 68,67 64,67 60,67 41,20 183 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Şekil 41. Mesafelere Göre Üretim Faaliyetleri Sırasında Oluşacak Ortalama Ses Gücü Düzeyi Söz konusu faaliyet sonucu meydana gelebilecek gürültü; 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” nin madde 22 (1) a) nın EK-VII’inde Tablo 4’da belirtilmiş olan verilere göre, “Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar” kapsamında değerlendirilirse Lgündüz değerinin 68 dBA’ dan yüksek olmaması gerekmektedir. Proje alanına en yakın yerleşim, sahanın harita üzerinden yaklaşık 2400 uzaklıkta bulunan yerleşim yeridir. 1000 m mesafe ye kadar yapılan gürültü hesaplamaları tesisten uzaklaştıkça ses yayılımı azalmıştır. 2400 m mesafede yapılan 3 noktada en yakın yerleşim yerinden gündüz arka plan gürültü ölçümü verileri faaliyetlerden dolayı oluşacak gürültü seviyelerinin yönetmelikte verilen sınır değeri sağladığı görülmektedir ve dolayısı ile çevrede olumsuz bir etki oluşturmayacaktır. 2400 m mesafede yapılan 3 noktada en yakın yerleşim yerinden gündüz arkaplan gürültü ölçümü verileri 45.3 dBA, 46 dBA, 44 dBA olarak ölçülmüştür. İşletmede gündüz saatlerinde çalışma yapılacağından akşam ve gece sınır değerleri ile karşılaştırılma yapılmamıştır. Türkiye’de izin verilen gürültü seviyesi ile ilgili düzenlemeler 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ile yapılmıştır. Söz konusu Yönetmelikte gürültü seviyeleri iki şekilde tanımlanmıştır. Yönetmeliğin Tanımlar kısmını içeren 4. maddesinde; İç ortam gürültüsü ise Yapı içindeki mekanik sistemler ve diğer gürültü kaynaklarından doğan ve mekan içinde bulunan insanları olumsuz etkileyen istenmeyen ve zararlı seslerin bütününü 184 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU şeklinde tanımlanmaktır. Çevresel titreşim, Maden ve taş ocakları, ulaşım araçları (ağır taşıtlar, lokomotifler ve diğerleri), sanayi ve inşaat makine ve benzeri işlemlerinden doğan ve yapılarda kullanım alanı dışında başka amaçlarla kullanılan hacimlerdeki faaliyetler sırasında oluşan genellikle katı, sıvı ve gaz ortamlarda yayılan ve insan vücudunca hissedilen mekanik salınım hareketlerini, ifade etmektedir. Makinelerin çalışması sürekli değil, kısa süreler halinde olacaktır. Yapılan hesaplamalarda en kötü ihtimaller göz önünde bulundurularak bütün makinelerin aynı anda ve aynı yerde çalıştığı varsayılmıştır. Tesiste işletme aşamasında hesaplanan çevresel gürültü düzeyleri 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği"nde belirtilen sınır değerleri aşmamaktadır. “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” hükümlerine uyulacaktır. Ayrıca tesiste işletme aşamasında 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” nde belirtilen A ve B sınıfı Gürültü Kontrol izin belgesi kapsamındaki tesislere girmemektedir. 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğin 8. Maddesinde Kurum, kuruluş ve işletmelerce alınacak tedbirler başlığının “1) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan işletme ve tesisler için çevre izin veya çevre izin ve lisans belgesine esas olacak akustik raporu hazırlatmak ve bu Yönetmelik ile belirlenen sınır değerlerin sağlanmadığı durumlarda gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamakla” yükümlüğü çerçevesin de 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-1 ve Ek-2’sinde yer alan ve 7/3/2008 tarihinden önce kurulmuş veya bu tarihten sonra planlama ve kurulma aşamasını tamamlayarak faaliyete geçmiş işletmelerin, tesislerin değerlendirme yöntemleri kullanılarak oluşması muhtemel çevresel gürültü seviyelerinin belirlendiği ve sınır değerlerin aşılıp aşılmadığını gösteren Akustik Rapor 12.07.2014 tarihinde hazırlanmış olup ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-14) 185 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.13.Çalışacak personelin ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer teknik/sosyal altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği Personeller (özellikle vasıflı-vasıfsız işçiler) mümkün olduğu kadar yöreden temin edilecek olup, bölge dışından gelecek kişiler için mevcut işletmenin sosyal imkanlarından faydalanılacaktır. Çalışanların ihtiyaçları mümkün olduğunca mevcut işletmedeki sosyal tesislerden karşılanmaya çalışılacak, mümkün olmadığı durumlarda ise en yakın yerleşim yerinden karşılanacaktır. 5.1.14.Üretim sırasında oluşacak katı atıklar ve atık yağların miktarı ve bertarafı Katı Atık Tesiste katı atık oluşumu çalışanlardan kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklardır. 1 kişiden kaynaklı oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarı 1,34 kg/gün(1) olarak kabul edildiğinde; Tesiste şuanda oluşan evsel nitelikli katı atık miktarı 4 kişi × 1,34 kg/gün = 5,36 kg/gün Tesiste kapasite artışı sonrası evsel nitelikli katı atık miktarı 50 kişi x 1,34 kg/gün = 67 kg/gün evsel nitelikli katı atık oluşacaktır. Tablo 94. Tesiste Oluşan ve Kapasite Artışı Sonrası Oluşacak Olan Katı Atık Miktarları Tesiste Oluşan Katı Atık Çeşitleri Oluşan Katı Atık Miktarları Kapasite Artışı Sonrası Oluşacak Olan Katı Atık Miktarları Personel Kaynaklı Evsel Nitelikli Katı Atıklar 5,36 kg/gün 67 kg/gün Personel kaynaklı olarak oluşan katı atıklar ile ilgili olarak 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı “ Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ” hükümlerine uyulacaktır. Tesiste günlük olarak çıkacak evsel nitelikli bu atıklar 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne” uygun olarak, çevreye zarar vermeden bertarafı ve değerlendirilmesini kolaylaştırmak, çevre kirliliğini önlemek ve ekonomiye katkıda bulunmak amacıyla ayrı ayrı toplanarak ağzı kapalı konteynırlarda muhafaza edilerek biriktirilecek ve 1 DİE, 2004 Yılı Belediye Katı Atık İstatistikleri 186 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU belirli aralıklarla 05.04.2005 tarih ve 25777 sayılı “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ne uygun olarak, Selçuklu Belediyesi ile anlaşmalı firmalara ait çöp toplama araçları ile alınarak Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda bertaraf edilecektir. Ambalaj Atıkları Üretimden ve ofislerden çıkan her türlü plastik / naylon atıklar. (poşetler, boş pet şişeler, malzeme paketlenmesi ve açılması sırasında çıkan naylonlar) ve cam gibi ambalaj atıklar ve patlayıcıların ambalajları yani kontamine ambalajlar oluşacaktır. Patlayıcıların ambalajları kontamine olmasından dolayı tehlikeli atık sınıfında olup, patlayıcı malzemenin getirildiği firma yetkilileri tarafından götürülecektir. 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine göre lisanslı toplama ayırma firmasına verilecektir. Tehlikeli Atıklar Yağ, tiner vb. tehlikeli kimyasal bulaşmış eldiven, bez parçaları, kağıt/karton, talaş, yağların, kimyasalların ve tinerlerin boş kutuları ile tehlikeli kimyasal bulaşmış kıyafetler, Ampul ve floresan değişimde çıkan atıklar, kartuş ve tonerler, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı (Değişik: RG 30.03.2010-27537) Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hüküm ve esaslarına ve 05/07/2008 tarih ve 26927 sayılı Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik hüküm ve esaslarına uygun olarak lisanslı firmalara gönderilmek suretiyle bertaraf edilecektir. Tesisten kaynaklanacak tehlikeli atıkların kontrollü bir şekilde depolanması için Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hüküm ve esaslarına uygun geçici depolama alanı inşa edilerek atık miktarının 1000 kg’ın üzerinde olması durumunda da geçici depolama iznine başvuruda bulunulacaktır. İşletme sırasında oluşması muhtemel tehlikeli atık miktarları aşağıda verilmiştir. Kontamine Atık Miktarı: 50 kg/yıl Kontamine Ambalaj Atık Miktarı: 100 kg/yıl Tesisteki kırma-eleme ünitesinin bakımından oluşması muhtemel tehlikeli atık olarak ise; 13 01 10 atık kodlu olan diğer hidrolik yağlar, 15 01 10 atık kodlu olan tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar, 187 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 15 02 02 atık kodlu olan tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri (başka şekilde tanımlanmamış ise yağ filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu giysilerdir. Oluşması planlanan bu atıklar oluşması durumunda lisanslı firmalara verilerek bertarafları sağlanacaktır ve ayrıca her yılın mart ayında bir önceki yıla ait oluşan tehlikeli atıklar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sistemine yüklenecektir. Atık Pil ve Akümülatörler Kullanılmış pil atıkları 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı(Değişik: RG 30.03.201027537) “Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine göre Konya Büyükşehir Belediyesi atık pil toplama sistemine verilecektir. Nakil araçlarından çıkan aküler 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı(Değişik: RG 30/03/2010-27537) “Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine göre bertaraf edilmek üzere aküleri değiştiren serviste bırakılacaktır. Saha içinde akü değişimi gerektiği takdirde çıkan aküler, akünün temin edildiği firmaya geri verilecektir. Tıbbi Atıklar Tesiste revir bulunmayacaktır. Yaralanmalar sonucu çıkan ve kan veya ilaç bulaşmış sargı bezi, yara bandı, gazlı bez, pamuk, kullanılan ilaçların boş kapları ve yere düşen ilaçlar (haplar vb.) özel atık kaplarında saklanacak ve 22.07.2005 Tarih ve 25883 sayılı (Değişik: RG 30/03/2010-27537) Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre lisanslı tıbbi atık sterilizasyon tesisine gönderilmek suretiyle bertaraf edilecektir. Atık Yağlar Tesiste makine, teçhizat ve araçların bakımları saha dışında yapılacağından atık yağ oluşumu söz konusu olmayacaktır. Oluşması durumunda 30.07.2008 tarih ve 26952 (Değişik: RG 30/03/2010-27537) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” hükümleri doğrultusunda lisanslı atık bertaraf tesislerine gönderilmek suretiyle bertaraf edilecektir. Bitkisel Atık Yağlar Tesiste yemekler yemek firmasından temin edilecektir. Bu sebeple tesiste bitkisel atık yağ oluşmayacaktır. 188 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tablo 95. Tesiste Oluşan Atık Yağ Kodları, Atık Yağ Miktarları ve Atık İşleme Yöntemi Atık Kodu Atık Yağ Miktarları Atık İşleme Yöntemleri 130208 Diğer motor, şanzıman ve yağlama yağları 2800 R1 130113 Diğer Hidrolik yağlar 1000 R9 Ömrünü Tamamlamış Lastikler Tesis Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Geri Kazanımı konusunda lisans alacağından Nakil araçlarından çıkacak atık lastikler 25/11/2006 Tarih ve 26791 sayılı (Değişik: RG 30/03/2010-227537) Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hüküm ve esaslarına uygun olarak ruhsat sahibine ait çimento fabrikasında bertaraf edilecektir. Kırma-eleme tesisi bünyesinde, tesis içindeki ürünlerin taşınması sırasında konveyör bantlar kullanılmaktadır. Bu bantların ömrü, kullanım durumlarına göre değişmekte olup, nihai ömürleri yaklaşık olarak bir yıldır. İşletme sırasında kırma-eleme tesisinden ortaya çıkabilecek olan muhtemel atık konveyör bant miktarı aşağıda verilmiştir. Muhtemel Atık Bant Miktarı: 400 kg/yıl Tesis bünyesinde kullanılan konveyör, 25.11.2006 tarih ve 26357 sayılı Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan çevre lisansı almış olan geçici depo işletenlere veya çevre lisanslı geri kazanım veya çevre lisansı bertaraf tesislerine verilecektir. Şekil 42. Geçici Atık Depolama Alanı 189 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Emisyon: Proje kapsamında kullanılacak yakıt sadece kullanılacak makineler için gerekli olup, ısınma vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Proje kapsamında ısınma ihtiyacı için elektrik sobalarından faydalanılacaktır. Makinelerde yakıt olarak motorin kullanılacaktır. Motorinin genel özellikleri aşağıda verilmiştir. Tablo 96. Motorinin özellikleri Özellikler Kıvam Tip Renk Yoğunluk(15 ºC-gr/cm2) Viskozite Akma Noktası(ºC) Atomizasyon Sıcaklığı(ºC) Pompalama Sıcaklığı(ºC) Karbon Artıkları (%) Kükürt (%) Oksijen-Azot (%) Hidrojen (%) Karbon (%) 8.604 Su ve Çökelti (%) Kül (%) Isı Değeri (kcal/lt) Motorin Çok Akıcı Damıtılmış Amber 0,8654 (38 ºC) 2,68 -18 Atmosferik Atmosferik Eser 0,4-0,7 002 1.207 Eser Eser 9.387 Tablo 97. Kullanılacak makineler ve özellikleri Makine Cinsi Adet Gücü Yükleyici- Ekskavatör 4 140 (HP) Kamyon 15 215 (HP) Arazöz 1 100 (HP) Toplam çalışma süresi Çalışma Süresi 5 saat (toplam 20 saat) 5 saat (toplam 75 saat) 4 saat 99 Tesiste kullanılacak yakıt miktarı aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanmıştır. Harcanacak yakıt = HP x Çalışma Süresi x 0.18 Yükleyici- Ekskavatör için yakıt ihtiyacı = (140x20x0,18) = 504 lt/gün, Kamyon için yakıt ihtiyacı = (215x75x0,18) = 2902,5 lt/gün, Arazöz için yakıt ihtiyacı = (100x4x0,18) = 72 lt/gün Toplam yakıt ihtiyacı = 3478,5 lt/gün, 190 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Gün içerisinde makineler için toplam çalışma süresi = 99 saat/gün 1 saatte harcanacak yakıt miktarı = 3478,5 lt/gün / 99 saat/gün = 35,13 lt/saat dir. Sahada iş makinelerinin çalışması sonucu emisyon oluşumu söz konusu olacaktır. Araçlardan oluşacak kirlenmenin birim değerleri aşağıda verilmiştir. Tablo 98. Diesel Araç Kirlenme Faktörleri Kirletici Karbonmonoksit Hidrokarbonlar Azot Oksitler Kükürt Oksitler Toz Diesel(gr/lt) 9,7 29,0 36,0 6,5 18,0 Tablo 99. İş makinelerinden kaynaklanacak kirletici değerleri Kirletici Hesaplanan Değerler (kg/saat) Karbon monoksit Hidrokarbonlar Azot Oksitler Kükürt Oksitler Toz 9.7 gr/lt x 35,13 lt/sa x 0.8654 /1000 = 0,294 29 gr/lt x 35,13 lt/sa x 0.8654 /1000 = 0,88 36 gr/lt x 35,13 lt/sa x 0.8654 /1000 = 1,09 6.5 gr/ltx 35,13 lt/sa x 0.8654 /1000 = 0,197 18 gr/lt x 35,13 lt/sa x 0.8654 /1000 = 0,547 Baca Dışındaki Yerler İçin Sınır Değerler(kg/saat) 50 4 6 1 Tesiste üretimden kaynaklı emisyon oluşumu söz konusu olacaktır. Bu emisyon tesiste yapılan delme-patlatma işlemi, kalkerin ocaktan kamyonlara yüklenme işlemi, kalkerin kamyonlarla konkasöre taşınması işlemlerinden kaynaklanacaktır. 29/04/2009 tarih ve 27214 sayılı (Değişik: RG 13/04/2012-27562) Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümlerince çevre izni alınması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na başvuru yapılacaktır. 5.1.15.İnsan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli projeler Kalker ocağı ve kırma eleme tesisinin işletilmesi sırasında kullanılan teknoloji ve madenden kaynaklanabilecek kaza riskleri arasında patlatma sırasında olabilecek kazalar, kullanılan makine ve ekipmandan kaynaklanabilecek kazalar ve çalışan personelin dikkatsizliğinden kaynaklanacak kazalar yer almaktadır. Projenin konusunun bir maden işletmesinin olmasından dolayı riskli ve tehlikeli bir faaliyet olarak belirlenebilmektedir. Ancak madencilik sektörü de sürekli değişim ve gelişim 191 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU göstermektedir. Bulunan yeni ve güvenilir işletim teknolojileri sayesinde risk ve etkiler minimuma düşürülmeye çalışılmaktadır. Proje kapsamında sektörde son teknoloji kullanılacak ve yeterli teknik ve diğer personelin bilgi ve deneyimlerinden yararlanılarak mümkün mertebe çevresel etkiler en aza indirilmiş bir ocak işletmeciliğinin yapılması planlanmaktadır. Seçilen teknoloji ve üretim yönteminin açık işletme madenciliği olması genel sev açısının ve basamak sev açısının olumsuz etkilere karsı seçilmiş olması üretimden kaynaklı risklerin azaltılması anlamına gelmektedir. Patlatma işleminden arazinin kendisinden ve makine–ekipmanlardan kaynaklanabilecek risklere karsı alınacak önlemler aşağıda detaylı olarak anlatılmıştır. Patlatma İşleminden Kaynaklanabilecek Risklere Karşı Alınacak Önlemler Madencilik faaliyetlerinde en riskli ve tehlikeli işlem patlatmadır. Patlatmada amonyum nitrat ve fuel-oil karışımı olan ANFO kullanılacaktır. Patlatmalar jandarma kontrolünde, yöre halkına gerekli duyurular yapıldıktan sonra ve 08.00-18.00 saatleri arasında yapılacaktır. Faaliyet alanı çevresindeki atımlardan etkilenebilecek yakın çevredeki yerleşim birimlerine patlatmaların yapılacağı tarih ve saat bildirilecektir. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası kesinlikle girmeyecektir. Patlamayan delikler içindeki patlayıcı madde gerekli emniyet tedbirleri alındıktan sonra etkisiz hale getirilecektir. Hava şartlarına bağlı olarak özellikle yağışlı havalarda statik elektrik göz önüne alınıp, gerektiğinde ateşlemeler iptal edilecektir. Patlayıcı yerleştirilen delikler çok iyi sıkılama yapılacak ve parça savrulma riskini önlemek amacıyla deliklerin üzeri örtülecektir. Patlatma esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak, tüm saha çevresine gerekli ikaz levhaları asılacak ve patlatma yapılmadan önce siren ile uyarı yapılacaktır. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası kesinlikle girmeyecektir. Proje kapsamında patlatma işlemi dışarıdan uzman bir ekip tarafından yapılacağından faaliyet alanında patlayıcı madde deposu bulunmayacaktır. Kalker malzemenin çıkarılması için patlatma aşamasında ihtiyaç duyulacak patlayıcı maddeler, alan içerisinde depolanmayacak, patlatma işleminin yapılacağı gün, uzman firma tarafından alana getirilecek ve patlatma işlemi gerçekleştirilecektir. 192 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Patlayıcı madde üreten kuruluşlar patlayıcı madde temini ve patlatma hizmetlerini yürütmektedir. Bu kuruluşlardaki uzman elemanlarca patlatma dizaynı, delik çapı, delik boyu, patlayıcı madde miktarı bilgisayar ortamında hesaplanmakta denemeler sureti ile de son şekiller verilmektedir. Yapılan anlaşmalar ile üretici firmalarca patlayıcı madde deposu yapılmamakta, patlayıcı madde nakli yapılamamakta, ehliyetli kişilerce patlatmanın yapılması sağlanmakta, patlatma sırasında ve sonrasında ölçümlerin yapılması sağlanarak çevreye uyumlu bir patlatma yapılmaktadır. Ateşleme yapıldıktan sonra bölgenin sorumlu nezaretçisi gerekli kontrolü yapacak ve iş makinelerini tehlikeye sokacak bloklar, basamak şevinde askıda kalmış ise önlemi alınacaktır. Ocak alanında yapılacak patlatmadan meydana gelecek hava soku, sismik hareket ve taş fırlamalarının yerleşim birimlerini etkilememesini sağlamak için emniyet mesafesi belirlenecektir. Ayrıca taş fırlamalarının denetlenmesi için en uygun ateşleme örgütlemesi yapılacak, ardışık gelen ateşleyicilerin bindirmeli patlatılmaları sonucu kayaların birbirlerini perdelemesi sağlanacaktır. Ocakta patlatma yapılırken gecikme paterni uygulanarak yapılacaktır. Gecikme paterni sayesinde; • Çok sıralı atımlarda tabanda tırnak kalmamasını sağlar. • Parça boyutunun denetimine yardımcı olur. • Çevreye verilen yer sarsıntısının denetlenmesini sağlar. • Taş savrulması riskini en aza indirir. Ocak sahasında patlayıcı maddelerin kullanımı konusunda 24.12.1973 tarih ve 14752sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkında Tüzük” hükümlerine uyulacaktır. Kullanılacak patlayıcı maddeler, 29.09.1987 tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük” hükümleri kapsamında satın alınacak ve kullanılacaktır. 193 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İş Makineleri ve Kamyonların Hareketi: Ocakta kullanılacak makine-ekipmanlar ve bunlardan kaynaklanabilecek kaza riskleri sırasıyla aşağıda verilmiştir. Kamyonlar; Ocak ile tesis arasında kalker malzemesi taşımada kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek olası kazalar trafik kazalarıdır. Bunlara mahal vermemek için şoförlerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Ocak sahası ile tesis arasında telsiz ile haberleşme olanağı sağlanacağından kaza sonucu oluşacak acil durumlarda en yakın sağlık merkezinden yardım istenebilecektir. Yükleyici; Ocakta patlatma sonucu elde edilen kalker malzemesinin kamyonlara yüklenmesi için kullanılan iş makinesidir. Bu nedenle olası bir iş kazasını önlemek amacıyla iş makinesi kullanma ehliyetine sahip bir operatörden başkasının kullanmasına kesinlikle izin verilmeyecektir. Yükleyicinin çalıştığı zamanlarda diğer personelin makinenin yanına fazla yaklaşmamaları sağlanacak ve personel sürekli uyarılacaktır. Herhangi bir kaza anında Adana ilinden makine yetkili servisinde yetkili tamircilerce müdahale edilecek ve bunun dışında başka kimsenin yükleyiciye müdahale etmesi engellenecektir. Kullanılacak iş makinelerinden kaynaklanabilecek kazalara karsı bu makinelerin bakımları düzenli olarak yapılacaktır. Araç, makine ve teçhizatın kullanımından dolayı oluşabilecek iş kazalarını azaltmak ve engellemek için personele eğitim verilecek ve gerekli yerlere uyarı levhaları asılacaktır. İş makinelerini kullananların eğitimli ve yeterlilik belgesine sahip olmalarına dikkat edilecek, işçilerin çalışma süreleri 8 saat ile sınırlandırılacak, işçilerin giyim ve teçhizatına dikkat edilecek, gerektiğinde gözlük, eldiven, baret, emniyet kemeri, gibi koruyucu ekipman sağlanarak çalışanlar üzerine zimmetlenecek ve ilgili personel tarafından yerinde kullanılıp kullanılmadığı takip edilecektir. 11 Ocak 1974 tarih ve 14765 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İşçi Sağlığı ve iş Güvenliği Tüzüğü” mevzuatı kapsamında, faaliyet sahibi sağlık ve güvenlikle ilgili hususları yerine getirmekle yükümlüdür. Üretim faaliyetleri esnasında oluşacak toz ve gürültü emisyonlarının çalışan personel sağlığına olumsuz etki etmemesi amaçlı gerekli tüm önlemler alınacaktır. İşçi sağlığı ve İş güvenliği açısından da işçilerin güvenliklerinin kontrol altına alınması maksatlı gerekli tüm eğitimler yapılarak işçilerin çalıştıkları sektörün tehlikelerini 194 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU kavramaları ve bu doğrultuda verilen eğitimle önerilen tüm güvenlik önlemleri alınarak çalışmaları sağlanacaktır. 03.10.2013 tarih ve 28784 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği Ek–1 listesine tâbi olan ve kütlesel debileri hesaplanan, Kalker Ocağı işletmeciliğinden kaynaklanacak toz emisyonları ve hava kirlenmesine katkı değerleri uluslararası kabul görmüş AERMOD modeli aracılığı ile hesaplanarak, tesis etki alanındaki dağılımlarını incelenmiştir. Buna göre faaliyet için belirlenen toz emisyonunun insan sağlığı veya çevre açısından tehlikeli bir durum yaratmayacağı sonucuna varılmıştır. Proje sahasında, patlatma, üretim, yükleme ve nakliyeden dolayı tozuma söz konusu olacaktır. İşletme faaliyetleri sırasında tozdan olumsuz yönde etkilenmelerin en aza indirilmesi için; 30 Haziran 2012 Tarihli ve 28339 sayılı Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6331 kanun numaralı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hükümlerine uyulacaktır. 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 13.04.2012 tarih ve 28263 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği’’ hükümlerine uyulacaktır. Faaliyet kapsamında sahadan nakliye esnasında 2918 sayılı Trafik Kanunu’na göre hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin; 100. Maddesine göre hız sınırına, 128. Maddesine göre araçların boyut ve ağırlıklarına, 134. Maddesine göre araçların yükleme kurallarına uyulacak ve köprü, sanat yapıları ile menfezlere zarar verilmeyecektir. Zarar verilmesi durumunda zararın Karayolları Bölge Müdürlüğü ile yapılacak protokol çevresinde firma sahibi tarafından karşılanacaktır. İşçilerin toz ve gürültüden etkilenmemeleri için toz maskesi ve kulaklık kullanmaları sağlanacaktır. Ayrıca araç, makine ve teçhizatın kullanımından dolayı da iş kazaları (araç devrilmesi, çarpması, araç çarpışması vs.) olabilir. Tüm bu kazaları azaltmak ve engellemek için personele eğitim verilecek, gerekli uyarılar yapılacak ve ilgili yerlere uyarı levhaları asılacaktır. İşletme sahasına, çalışanların dışında başka bir kimsenin girmesi de engellenecektir. Ayrıca personel çalışma saatleri 8 saat ile sınırlı olacaktır. Makine ve 195 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU ekipman sürekli bakımda tutulacak ve gerekli önlemler alınacaktır. Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayabilmek için 6331 sayılı yasaya bağlı olarak hazırlanıp yayınlanmış olan ve yürürlükte bulunan mevzuata uyulacaktır. Arazinin Kendisinden Kaynaklanabilecek Risklere Karsı Alınacak Tedbirler: İşletme sırasında oluşabilecek kazaların önlenmesi amacıyla işletmeci tarafından faaliyete özgü is güvenliği önlemlerinin alınması gerekmektedir. Tesiste yapılacak çalışmalar toprak kayması veya çökmesi riski ile ilgili hususlar dikkate alınarak planlanacaktır. Kazı yüzeyleri şevlerin eğimi ve yüksekliği; zeminin yapısına, sağlamlığına ve uygulanan çalışma yöntemlerine uygun olarak planlanacaktır. Kademeler ve nakliyat yolları kullanılan araçlara uygun sağlamlıkta olacaktır. Bu kısımlar araçların hareket edebileceği özellikte yapılacak ve bakımları sağlanacaktır. Her çalışma öncesinde, çalışma mahallinden ve nakliyat yollarından daha üst seviyelerdeki şevlerde ve kazı yüzeylerinde toprak ve kaya düşmelerine karsı gerekli kontroller yapılacaktır. Gerekli yerlerde ölçümleme işlemleri de yapılacaktır. Düz ve meyilli yüzeylerdeki çalışmalar buradaki zeminin sağlamlığını ve dengesini bozmayacak şekilde yapılacaktır. Ocak faaliyete kapandıktan sonra topografya, basamaklı bir yapıya sahip olacaktır. Basamaklar üzerinde oluşabilecek çukurluklar herhangi bir tehlike arz etmemesi açısından düzeltilecektir. 5.1.16.Sağlık koruma bandı mesafesi Sağlık koruma bandı mesafesi İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına ilişkin Yönetmelikte belirtilen kurulca faaliyetin zararlı ve tehlikeli etkileri dikkate alınarak belirlenir. Sağlık Koruma Bandı içerisine mesken veya insan ikametine mahsus yapılaşma yapılmayacaktır. Planlanan Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi projesi ile ilgili olarak sağlık koruma bandı mesafesi Ruhsat alanı sınırından itibaren mevcut planlı alanlara 30 m mesafe bırakılarak içeriye doğru belirlenecektir. Sağlık koruma bandının işaretlendiği harita ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-15). 196 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 5.1.17.Proje alanında kültür ve tabiat varlıkları durumu Faaliyet alanı; Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiat Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri dışında kalmaktadır. 5.1.18.Diğer projeler Bu bölümde belirtilecek başka husus bulunmamaktadır. 5.2.Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkanları, nüfus hareketleri Faaliyet alanı Sosyo–Ekonomik açıdan nüfus, sağlık, eğitim, gelir düzeyi, ulaşım, içme suyu, karayolları ve köy yolları üzerindeki etkileri incelenebilir. Nüfus açısından bakılacak olursa faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri olan Karaömerler Mahallesi nüfusa bakılması gerekir. Söz konusu faaliyet sebebi ile nüfusa olumsuz bir etkide bulunulmayacağı kanısına varılmıştır. Kalker ocağı ve Kırma-Eleme tesisinin çalışması ile ilgili yapılan gürültü, toz oluşumu vb. etkiler incelenmiş olup çevre arazilere ve insanların sağlığını etkileyici bir etkiye rastlanmamıştır. Ocağın çalışması, bölge istihdamını azda olsa arttıracak olup, bölge ekonomisine de kendi sektöründe bir canlılık getirecektir. Boyutlarına ayrılan taş malzemenin tesis alanından piyasaya sürülmesinde kullanılacak yollarda tonaj sınırına uyulacak olup, kamyonların üzeri malzeme dökülmesini engellemek için branda ile örtülecektir. 197 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 6: İŞLETME PROJE KAPANDIKTAN SONRA OLABİLECEK VE SÜREN ETKİLER VE BU ETKİLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER 6.1.Reklamasyon çalışmaları Proje alanında, ekolojik değerlerin korunması amacıyla, kullanılan alanların eski haline getirilmesi ve bu arazilerde gerekli çalışmaların yapılarak sosyal kullanıma hazır hale getirilmesi sağlanacaktır. Projeye konu alanda üretim faaliyetleri bittikten sonra, bu arazilerin eski hale getirilmesi için reklamasyon çalışmaları yapılacaktır. Bu kapsamda; Oluşacak pasa malzemesinin, alan üzerine serilmesi, Tesis alanında kullanılan ünitelerin sökülmesi, Topografik yapının düzeltilmesi, Faaliyet alanının işletmeden önceki vejetasyonunun sağlanması, Faaliyet alanı “Mera Alanı” sınırlarında kaldığından, şevlerin düzeltilerek geri doğaya yeniden kazanım için gerekli önlemleri alarak terkedilmesi, Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliğinde belirtilen hususlar dikkate alınarak hazırlanan Doğaya Yeniden Kazandırma Projesi ekte verilmiştir. (Bkz. Ek-16) 6.2.Arazi Islahı Proje faaliyetleri sonucunda bozulacak arazilerin doğaya geri kazanımı sağlanacaktır. Geri kazanımın sağlanması aşamasında aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir. Bitkisel toprağın serilmesi, Şev stabilitesi, Basamak yükseklikleri, Tüm makine-ekipmanın sökülmesi ve arazi temizleme, Yolların düzenlenmesi, Bitkilendirme vb. Teslim ve terk sırasında ilgili yönetmelik hükümlerine titizlikle uyulacaktır. 6.3.Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler Proje sahası ve çevresinde akışlı dere yatakları bulunmamaktadır. 198 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 7: PROJENİN ALTERNATİFLERİ (Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir.) Proje konusu faaliyet Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi civarındaki sahada kalker ocağı ve kırma-eleme tesisinde gerçekleştirilmesi planlanan kapasite artışıdır. Madencilik faaliyetlerinde madenin bulunduğu alanda üretim yapılması zorunludur. Kalker cevheri proje alanının geniş bir bölümüne yayılmış durumdadır. Bu nedenle başka bir alternatifi yoktur. Ocaktan üretimi gerçekleştirilen kalker cevherinin işlenmesi ve ekonomiye kazandırılması amacıyla proje alanı içerisinde kırma-eleme tesisi kurulmuştur. Söz konusu tesisin ocak işletmeciliğine yakın mesafede kurulması işletme maliyetlerini azaltan bir unsurdur. Dolayısıyla kırma-eleme tesisi açısından da başka bir alternatif bulunmamaktadır. Kırma-eleme tesislerinin tamamı benzer sistemlerle çalışmaktadır. Dolayısıyla bu açıdan herhangi bir alternatif bulunmamaktadır. Kırma-eleme tesisinde toz indirgeme sistemi olarak pulvarize su sistemi bulunmaktadır. Pulvarize su sisteminde tesis, büyüklüğüne ve özelliğine göre tespit edilen sayıda nozzle ile donatılır. Kumanda dolabı ile kullanılan bu sistem özel bir elektronik yazılım ile yönlendirilir ve çalıştırılır. Sistem yalnızca hava ve su ile çalışmaktadır. Ayarlanabilir hava ve su basıncı, istenilen noktada, istenilen miktarda tozun yoğunluğuna göre, suyu pulvarize ederek tozun malzeme üzerine indirgenmesini sağlar. Pulvarize su sistemleri uygun çalışma şartlarında %95 ile %99 oranında toz emisyonlarında azalma sağlarlar. Toz indirgeme sistemi olarak farklı alternatifler bulunmaktadır. Kırma-eleme tesislerinde alternatif indirgeme sistemi olarak toz torbalı filtre sistemi kullanılabilmektedir. Torbalı filtreler, bez torbalar içinden geçen tozlu havanın tozunu ayırmaya yarayan bir sistemdir. Filtrelerinin esasını filtre torbaları teşkil eder. Bu filtreler çok küçük toz zerreciklerini tutarlar ve yaklaşık %97’ye varan bir randımanla çalışırlar. Çalışma prensipleri tamamen farklı olan her iki sistemin de toz tutma kapasiteleri birbirlerine yakındır. Pulvarize su indirgeme sistemi kurulum maliyetinin torbalı filtrelere oranla daha düşük olmasından dolayı sektörde tercih edilmektedir. Proje, kalkerin açık ocak işletmeciliği yöntemiyle çıkarılması ve boyutlandırılmasıdır. Madenin çıkarılması işleminin maden sahası içinde yapılması gerekmektedir. Bu nedenle proje yerinin herhangi bir alternatifi bulunmamaktadır. Maden çıkarma faaliyetleri ekonomik olması ve amacına uygun olarak işletilebilmesi için cevherin bulunduğu alanda kurulmaktadır. 199 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Madencilikte yer alternatifi söz konusu olmamaktadır. Üretim ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik gerekse ekonomik yönleri (ya da pazar durumu) dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Planlanan faaliyetin yer seçiminde; Kalker rezerv miktarı Yerleşim birimine mesafe Tarım alanlarının konumu Su kaynakları göz önünde bulundurulmuş ve ruhsatlı alan içerisinde ünitelerin konumu belirlenmiştir. 200 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 8: İZLEME PROGRAMI BÖLÜM 8: İZLEME PROGRAMI 8.1.Projenin inşaatı için önerilen izleme programı, projenin işletmesi ve işletme sonrası için önerilen izleme programı ve acil müdahale planı Projenin inşaat aşamalık bir durumu yoktur. Üretim miktarında kapasite artışına gidilecektir. İşletme Faaliyetleri Sırasında Yapılacak İzleme ve Kontrol Planı 1.Toz Emisyonları Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleri sırasında toz yayıcı faaliyetler (kalker üretimi, yükleme–boşaltma, nakliye ve tesis faaliyetleri) sonucu oluşacak tozlanmanın ilgili yönetmeliklerde belirtilen sınırları aşmaması ve çevrede bulunan hassas noktaları (yerleşim birimleri, tarım alanları vb.) etkilememesi veya etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla izleme ve kontroller yapılacak, aşağıdaki önlemler alınacaktır. Kamyonlara ocak alanı içerisinde savurma yapmadan yükleme-boşaltma yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Kamyonların hız sınırına uyup uymadığı kontrol edilecektir. Ocak içi bağlantı yollarında toz oluşumunun engellenmesi amacıyla mevsim şartlarına göre düzenli olarak yolun nemli olmasını sağlayacak sulamanın ve temizleme işlemlerinin yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Asfalt ile ocak alanını bağlayan yolun zaman zaman bakım onarım çalışmalarının yapılıp yapılmadığı kontrol edilecektir. Pulvarize su sisteminin nozzle ve diğer teknik parçalarının bakımları düzenli olarak yapılacak ve verim kayıpları önlenecektir. 201 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 2.Gürültü Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleri sırasında gürültü çıkarıcı tüm faaliyetler sonucu oluşacak gürültünün ilgili yönetmeliklerde belirtilen sınırları aşmaması ve çevrede bulunan hassas noktalarının (yerleşim birimleri, vb.) etkilenmemesi amacıyla izleme ve kontroller yapılacak, aşağıdaki önlemler alınacaktır. İş makinelerinin ve nakliye araçlarının egsoz muayenelerinin ve araçların periyodik bakımlarının düzenli yapılması sağlanacaktır. İş makinelerinin aynı anda çalıştırılmamasına özen gösterilecektir. Kalkerin nakliyesi sırasında kamyonların yüksek hızlarda nakliye yapılıp yapılmadığının kontrolü yapılacaktır. Ocak alanında çalışacak personelin faaliyetler sırasında gerektiğinde başlık, kulak tıkaçları veya kulaklık kullanması sağlanacaktır. 3. Atıklar İşletme aşamasında personelden kaynaklı ve işletme sonucu oluşacak katı ve sıvı atıkların ilgili yönetmeliklerde belirtilen sınırları aşmaması ve çevrede bulunan hassas noktaları (yerleşim birimleri, tarım alanları, su kaynakları vb.) etkilememesi veya etkilerinin en aza indirilmesi amacıyla izleme ve kontroller yapılacak, aşağıdaki önlemler alınacaktır. Sıvı atıklar Proje alanında sürekli bulunacak personelin kullanımından kaynaklanan evsel nitelikli atıksular sızdırmasız fosseptikte biriktirilecektir. Sıvı atıkların toprağa sızması veya civardaki su yüzeylerine verilmesi önlenecek ve kontrol edilecektir. Katı Atıklar Faaliyet süresince personelden kaynaklı evsel nitelikli katı atıkların, çöp toplama alanı olarak belirlenecek kısımda ağzı kapaklı çöp bidonlarında gerekli önlemler alınarak biriktirilmesi sağlanacak, ocak alanında açıkta çöp depolanıp depolanmadığı kontrol edilecektir. 202 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Geri dönüşümü mümkün olan atıkların (cam, kağıt, çuval, metal, plastik vb. gibi) ayrı ayrı biriktirilmesi ve bunların lisanslı geri kazanım firmalarına verilmesi sağlanacaktır. İşletme aşamasında paketli malzeme kullanımından kaynaklanacak ambalaj atıklarının ayrı ayrı biriktirilerek lisanslı alıcı firmalara verilerek bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Atık Yağlar İş makinelerinin bakımının ocak alanında yapılması zorunlu olduğu durumlarda ve tesis ekipmanlarının bakımı sırasında oluşması muhtemel atık yağların sızdırmasız kapalı kaplarda gerekli önlemler alınarak saklanması sağlanacak ve bunların lisanslı firmalara verilip verilmediği kontrol edilecektir. Oluşması muhtemel bitkisel atık yağların ayrı olarak biriktirilmesi ve lisanslı firmalara verilmesi sağlanacaktır. Tehlikeli Atıklar Tehlikeli atık kapsamında olan atıkların diğer atıklardan ayrı olarak toplanması sağlanacak ve sızdırmaz zeminli atık alanında depolanıp depolanmadığı kontrol edilecektir. Toplanan tehlikeli atıkların, atık kodları doğrultusunda lisanslı firmalara verilerek bertaraf edilmesi sağlanacaktır. 4. Topografya Proje alanında yapılacak üretim faaliyetleri sırasında oluşturulacak basamakların rekreasyona uygun olarak düzenlenmesine yönelik izleme ve kontroller yapılacak, aşağıdaki önlemler alınacaktır. Ocakta yapılan üretimin kalkerin cinsine bağlı olarak basamaklar oluşturularak yapılıp yapılmadığı kontrol edilecek ve basamakların nihai durumunda genel şev açısının 5560 dereceyi aşmaması sağlanacaktır. Ocak alanında arazi ıslahı amaçlı çalışmalara başlanıldığında raporda bahsedilen çalışmaların yapılması sağlanacak ve gerekli kontroller yapılacaktır. İşletmenin sona ermesiyle birlikte öncelikle sahadan makine–ekipman uzaklaştırılacak ve tesislerin sökümü gerçekleştirilecektir. 203 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Proje kapsamında kullanılacak mera vasıflı arazinin üretim sonrası rehabilitasyonu Gıda, Tarım ve Hayvancık İl Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda firma tarafından gerçekleştirilecektir. 5. İş sağlığı ve Güvenliği Personele gerekli eğitimin verilip verilmediği kontrol edilecektir. İşçilerin mesai saatlerine uygun çalışıp çalışmadığı kontrol edilecektir. Personelin gerekli koruyucuları (kulaklık, başlık, iş elbiseleri, çizme, yağmurluk vs.) kullanıp kullanmadığı kontrol edilecektir. Proje alanı içinde ve etrafında uyarıcı levhaların bulunup bulunmadığı incelenecektir. Faaliyet için üretim çalışmalarına başlandıktan sonra risk analizi yapılarak faaliyet için tehlikeler ve riskler belirlenerek bu doğrultuda gerekli önlemler alınacaktır. 5995 sayılı Maden Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 13. maddesi gereği her yıl Haziran ayı içerisinde çevre uyum teminatı yatırılacaktır. İşletme Faaliyetleri Sonrasında Yapılacak İzleme ve Kontrol Planı Faaliyet ömrünün tamamlanması sonrasında tesis üniteleri alandan sökülerek alandan nakledilecektir. Tesis ünitelerinin sökülmesi ve alandan kaldırılması çalışmaları kısa sürede tamamlanmaya çalışılacaktır. Ayrıca ünite sökümünden sonra sahada gerçekleştirilecek arazi ıslah ve rehabilitasyon çalışmalarının yapılıp yapılmadığına ve bu faaliyetler sırasında kısa süreli de olsa fiziksel ve biyolojik çevreye olan etkilerin asgariye indirilmesi amacıyla alınan önlemlerin ve uygulamaların gerçekleştirilme oranları izlenecektir. Gerçekleştirilememesi durumunda nedeni raporlanacaktır. Faaliyetin kapatılması aşamasında taahhüt edilen uygulamalar aşağıda sunulmuştur. Ünitelerin söküldükten sonra alandan nakli sırasında ilgili yönetmeliklere ve taahhütlere uyulup uyulmadığı, Rehabilitasyon çalışmaları sonrasında doğal yaşamı tehlikeye atmayacak ve görüntü kirliliğine neden olmayacak şekilde düzenlemeler yapılıp yapılmadığı Sıvı atıkların ilgili yönetmeliklere ve taahhütlere uygun olarak bertaraf edilip edilmediği, Katı atıkların ilgili yönetmeliklere ve taahhütlere uygun olarak bertaraf edilip edilmediği, 204 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Atık yağların ilgili yönetmeliklere ve taahhütlere uygun olarak bertaraf edilip edilmediği, Tehlikeli atıkların ilgili yönetmeliklere ve taahhütlere uygun olarak bertaraf edilip edilmediği, Tıbbi atıkların ilgili yönetmeliklere ve taahhütlere uygun olarak bertaraf edilip edilmediği, Proje alanı ve yakın çevresindeki canlılara kasıtlı olarak zarar verilip verilmediği konuları faaliyet süresince izlenecektir. Acil Müdahale Planı İşletmede herhangi bir doğal afet, kaza, sabotaj vb gibi durumlarda uygulanacak bir Acil Durum planı oluşturulacaktır. İşletmeye özgü hazırlanan Acil Müdahale Planı EK-17’de verilmiştir. 8.2.ÇED Olumlu Belgesinin verilmesi durumunda, Yeterlik Tebliği’nde “Yeterlik Belgesi alan kurum/kuruluşların yükümlülükleri” başlığının 4.maddesinde yer alan hususların gerçekleştirilmesi ile ilgili program 18.12.2009 tarih ve 27436 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Yeterlilik Belgesi Tebliği”nin 9. maddesi 4. fıkrası gereği, “ÇED olumlu kararı verilen projelerle ilgili proje sahibi, bu tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlardan herhangi birine, yatırımın başlangıç ve inşaat dönemlerinde belirtilen taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğini, yatırımın işletmeye geçişine kadar proje sahasına giderek, yerinde izleme kontrolünü yaptırmakla yükümlüdür.” “Proje sahibi tarafından yetkilendirilen kurum/kuruluş, bu tebliğin Ek-4’ünde yer alan ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu’nu doldurarak Nihai ÇED Raporu’nda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür.” Bu doğrultuda İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından belirlenecek izleme sürecine uygun olarak “ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu” Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na sunulacaktır. Söz konusu maddenin getirmiş olduğu yükümlülükler yerine getirilecektir. 205 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 9: HALKIN KATILIMI (Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması) Konya İli Selçuklu İlçe sınırları içerisinde Konya Çimento San. A.Ş. tarafından işletilmesi planlanan "Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı" projesi ile ilgili olarak ÇED sürecinin başlatılmış olduğunu ve ÇED Yönetmeliği'nin 9. Maddesi gereğince ÇED sürecine halkın katılımını sağlamak, proje hakkında bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak amacıyla 09.05.2013 tarihinde "ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı" düzenlenmiştir. Faaliyet ile ilgili "ÇED sürecine Halkın Katılımı Toplantısının" Konya İli Selçuklu İlçesi Karaömerler Mahallesinde bulunan Muhtarlık Binasında saat 13.00'de yapılmıştır. Yöre halkının toplantıya katılımının sağlanması amacıyla, bir yerel, bir de ulusal gazete olmak üzere iki gazeteye, toplantı yerini ve saatini bildirir ilan verilmiştir. Toplantıda yöre halkına ve katılımcılara, faaliyetten bahsedilmiş çevresel etkileri ve bu etkilere karşı alınacak önlemlerden bahsedilmiştir. 206 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU BÖLÜM 10: SONUÇLAR (Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme) Söz konusu kapasite artırımı yapılması planlanan tesiste açık ocak işletmeciliği yapılacak olup faaliyet iki aşamada gerçekleştirilecektir. Ocakta hammadde temini amacıyla kalker ocağı işletmeciliği yapılmaktadır. Kapasite artışı sonrasında da mevcut tesiste olduğu gibi faaliyet gerçekleştirilecek açık ocak işletmeciliği yapılacaktır. Açık ocak işletmeciliğinde kalker molozu üretimi için patlayıcı madde, basınçlı hava, elektrik enerjisi, motorin ve insan gücü kullanılmaktadır. Bu girdiler için gereken harcamaların yaklaşık %20’si işçilik, %5’i patlayıcı madde, %25’i sarf malzemesi, %20’si yakıt, %20’si amortisman ve geriye kalan %10’u ise diğer harcamalar olarak oranlanmaktadır. Ocakta patlatma yöntemi ile sökme işlemi gerçekleştirilecektir. Kırma-eleme tesisinde ebatlarına göre ayrılan kalker ruhsat sahibine ait çimento fabrikasına ve yine ocak sahibine ait hazır beton tesislerinde kullanılmak üzere karayolu ve demiryoluyla iletilerek kullanılacaktır. Kırma-eleme tesisi olarakta tesiste hali hazırda bulunan kırma-eleme tesisi kullanılarak sadece kapasite artışı yapılacaktır. Konya Çimento Sanayi A.Ş. tarafından Konya İli, Selçuklu İlçesi, Karaömerler Mahallesi, IR:20055352, S:82460, S:52264 ve S:64022 ruhsatlı sahaların 215,39 ha’lık kısmında “Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi”nde kapasite artışı faaliyeti gösterecektir. Mevcut durumda tesis yılda 260 gün ve günde 8 saat çalışmaktadır. Kapasite artışı sonrası ise tesiste yılda 330 gün ve günde 24 saat, 3 vardiya, 1 mühendis, 1 formen, 3 delici operatörü, 4 kırıcı operatörü, 4 kırıcı saha işçisi, 1 ateşçi, 14 operatör ve 22 şoför olmak üzere toplam da 50 personel çalışacaktır. Gece patlatma işlemi yapılmayacaktır. Yapılması planlanan kapasite artışı sahalarından olan 82460 ruhsat numaralı saha ise 20055353 ruhsat numaralı saha ve 200702884 ruhsat numaralı sahanın birleştirilmesiyle oluşmuştur. Bu sebeple bu saha için alınmış ÇED Belgesi mevcut değildir. Bu raporda bu saha içinde ÇED Yönetmeliğine istinaden değerlendirme yapılacaktır. Tesisler de mevcut durumda toplamda 985.000 ton/yıl kalker alınmakta olup, kapasite artışı sonrası 4.000.000 ton kalkerin çıkartılması planlanmaktadır. Yapılması planlanan kapasite artışı sonucunda alınacak olan 4.000.000 ton’luk kalker 215,39 ha’lık alanın tamamında çalışma yapılarak alınacaktır. 82460 ruhsat numaralı saha da bulunan 400 ton/h 207 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU kapasiteli kırma-eleme tesisi kapasite artışı sonrasında 1.000 ton/h’a yükseltilmesi planlanmaktadır. Çıkarılacak maden 82460 ruhsatlı saha da bulunacak 1000 ton/h kapasiteli kırma-eleme tesisinde kırıldıktan sonra firmaya ait Çimento fabrikasına hammadde ve beton santrallerinde agrega sağlamak amacıyla kullanılacaktır. Tesis sahası Konya-Ankara Karayoluna 3 km uzaklıktadır. Bölgenin maden bakımından gelişmiş olması, hammaddelere ulaşımın ve üretilen ürünlerin sevkiyatının kolay olması gibi nedenlerden ötürü bu alana karar kılınmıştır. Bu nedenlerden ötürü proje yeri ve teknolojisi için herhangi bir alternatif söz konusu değildir. Tesisin kurulduğu yer ve çevresinde Projeden etkilenmesi muhtemel alanın; Sulak Alanlar, Kıyı Kesimleri, Dağlık ve Ormanlık Alanlar, Tarım Alanları, Milli Parklar, Özel Koruma Alanları, Nüfusça Yoğun Alanlar, Tarihsel, Kültürel, Arkeolojik, Ve Benzeri Önemi Olan Alanlar, Erozyon Alanları, Heyelan Alanları, Ağaçlandırılmış Alanlar, Potansiyel Erozyon Ve Ağaçlandırma Alanları İle 167 Sayılı Yer Altı Suları Hakkında Kanun Gereğince Korunması Gereken Akiferler bulunmamaktadır. Projenin gerçekleştirileceği alan ve çevresi Çevre Düzeni Planında Mera Alanında olarak belirlenmiştir. Tesis, kapasite artışı yapıldıktan sonra, faaliyeti sırasında ve faaliyeti durduktan sonra proje alanı üzerinde herhangi bir değişikliğe sebep olmayacaktır. Kapasite artışı; hali hazırda kurulu bir alanda gerçekleştirilecektir. Bu nedenle kapasite artışı kapsamında herhangi bir inşaat çalışması yapılmayacaktır. Kapasite artışı yapılması planlanan faaliyetin her aşamasında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve meri mevzuatlar çerçevesinde yürürlükte olan tüm kanun, yönetmelik, tebliğ ve genelgelerde yer alan hususlara uyularak gerekli izinler alınacaktır. Kapasite artışı yapılması planlanan proje konusu tesisin işletilmesi sırasında ve kapatılması döneminde çevre kirliliğine neden olacak herhangi bir kalıcı zarar ya da etkisi olmayacaktır. Proje kapsamında Karaömerler Mahallesi, 20055352, 82460, 52264 ve 64022 ruhsatlı sahalarda Konya Çimento San. A.Ş. tarafından gerçekleştirilmesi planlanan “Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi Kapasite Artışı” projesi uygulanırken 1380 Sayılı Su ürünleri Kanununa uyulacağını ve çevredeki tarım arazilerine ve tarımsal üretime zarar verilmeyeceğini taahhüt ederiz. Zarar verildiği takdirde verilen zararın Konya Çimento San. A.Ş. tarafından karşılanacağını taahhüt ederiz. 3213 sayılı Maden Kanunu ve ilgili tüm mevzuat hükümlerine uyulacaktır. Tesiste işletme aşamasında meri mevzuat hükümlerine uyulacaktır. 208 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Oman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 4. Bölge Müdürlüğü görüş yazısında çalışma alanının DSİ tarafından açılmış kooperatif kuyularına en yakın olan sahanın 20055352 ve bu ruhsatın sınırlarına en yakın kuyu yaklaşık 500 m mesafede olduğu, yapılacak olan patlatmalarda uygulanacak olan paterne bakıldığında bu mesafede zararlı olabilecek bir vibrasyon değerinin gözükmediği görüşü sunulmuştur. Ancak patlatmalarda oluşacak vibrasyonlar ampirik formül ile hesaplandığı gibi formasyon içerisinde yayılmayacağından, uygulama aşamasında kuyularda meydana gelebilecek bir zarar karşısında, bu zararın Konya Çimento San. A.Ş. tarafından karşılanacağını taahhüt ederiz. Açık veya kapalı işletme esnasında çıkacak hafriyat, pasa vb. kalkerin stoklanacağı alanın orman alanı dışında alternatif sahaların değerlendirilerek orman alanı dışında planlanacağı, ancak alternatif sahaların bulunmaması halinde ormanlık alanın depolama amaçlı değerlendirilmesi, benzer şekilde madencilikle ilgili tesislerin yapımı planlanırken öncelikle orman alanı dışında alternatif sahaların araştırılması, bunun mümkün olmaması halinde ruhsat sahası içinde orman içi açıklık veya bozuk orman alanının tercih edileceğini taahhüt ederiz. Pasa döküm alanı belirlenirken erozyona, heyelana sebep olmayacak meyilde arazi seçilecek ve çevredeki dere, baraj, gölet sularını kirletmeyecek şekilde gerekli tedbirlerin alınması, izne konu olmayan yerlere ve ormanlara dökülmeyeceğini taahhüt ederiz. Faaliyet sahasında ve kurulacak tesislerde toz kaynağı olan her bir ünitenin kapalı sistem olarak kurulacağını taahhüt ederiz. Patlama neticesinde ve gevşetilen kalker madeninin kırma-eleme tesisine nakli sırasında açığa toz emisyonu çıkacaktır. Patlatma sırasında açığa çıkacak olan toz emisyonu sürekli olmayıp, patlamadan bir süre sonra etkisini kaybedecektir. Açığa çıkan toz emisyonu kalker sahaları çevresinde yer alan flora taksonlarının yaprak, çiçek, meyve vb. gibi organlarında birikerek bitkilerde solunumda rol oynayan stomaların ve fotosentezde rol oynayan klorofil pigmentinin üzerini kaplayarak bitkinin gelişiminde ve çoğalmasını etkileyecektir. Ancak bu durumu minimize edebilmek amacıyla nakliye güzergahı su ile spreylenecek, kamyonların üstü örtülecektir. Patlatma ile elde edilen malzemenin kırma-eleme tesisinde kırma eleme işlemine tabi tutulacaktır. Kırma-eleme tesisinde ortaya çıkacak olan tozları kontrol altına almak için, kırma-eleme tesisindeki her bir toz kaynağı noktaları kapalı alan içine alınarak pulvarize sisteminin uygulanması sağlanacaktır. 209 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Yapılacak yolların yamaçlardan aşağı toprak kaydırmayacak şekilde ekskavatörle yapılması, ayrıca kullanılacak orman yollarının bakım ve onarımının yapılacağını taahhüt ederiz. Sonuç olarak; faaliyetin insan sağlığı ve çevre açısından olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması amacıyla ilgili yönetmelik hükümlerine uyularak her türlü tedbir alındığı takdirde, faaliyetten kaynaklanacak herhangi bir risk ve tehlike oluşmayacaktır. Kalker ocakları ile kırma-eleme tesisi; 29.04.2009 tarih ver 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Ek-2 listesinde; 2.17 Patlayıcı veya alev püskürtücü kullanılan taş ocakları. 2.18 Üretim kapasitesi 200 ton/gün ve üzeri olan ve 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun I.Grup b, II.Grup (kireçtaşı dahil), IV.Grup, V.Grup’larında yer alan madenlerin çıkartıldığı ocaklar, 2.19 Üretim kapasitesi 200 ton/gün ve üzeri olan ve Maden Kanununun I.Grup b, II.Grup (kireçtaşı dahil), IV.Grup, V.Grup’larında yer alan madenlerin ve cüruf ve molozların kırılması, öğütülmesi, elenmesi için kurulan tesisler, kapsamında yer almaktadır. Faaliyet ile ilgili olarak 29.04.2009 tarih ver 27214 sayılı Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre “Çevre İzni” alınacaktır. Bütün faaliyetler sırasında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. 210 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU İLGİLİ KANUN, YÖNETMELİK, TEBLİĞ VE ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER • 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 05.05.2009 Tarih ve 27219 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği” • 30.12.2006 Tarih ve 26392 Sayılı Resmi Gazete’ de Yayınlanan “Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu ile İlgili Yönetmelik” • 26/08/2010 tarihli ve 27684 sayı ile değişiklik yapılan Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği”nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik • 24.08.2011 tarih, 28035 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine” ve 05.04.2005 tarihinde ve 25777 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 30.07.2008 Tarih ve 26952 Sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 04.04.2009 Tarih ve 27190 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan “Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği” • 11.Ağustos.1983 Tarih ve 18132 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “ 2872 Sayılı Çevre Kanunu” ve 5491 sayılı “Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun” • 03.10.2013 Tarihli ve 28784 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “ ÇED Yönetmeliği” 211 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU • 04.06.2010 Tarih ve 27601 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren 27.04.2011 tarih ve 27917 sayı ile değişiklik yapılan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” • 18.03.2004 Tarih ve 25406 sayılı “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” • 30.06.2012 Tarih ve 6331 Sayılı “İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu” • 11.01.1974 Tarihli Resmi Gazetede Yayınlanan “14765 Sayılı İş Kanunu, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü” ve değişen 09.12.2003 Tarihli ve 25311 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği” • 18.Ekim 1983 Tarih ve 18195 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği” • 19.03.1971 Tarih ve 13783 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” • 24.06.2010 Tarih ve 27621 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan “5995 Sayılı Maden Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanun” • 06.11.2010 Tarih ve 27751 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği” • 21.06.2005 Tarih ve 25852 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “ Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği ” • 22.10.1984 Tarih ve 18553 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Maden ve Taşocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük” • 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğine” ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 21.02.2004 Tarih ve 25380 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Yer altı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik şartları Yönetmeliği” • 20.02.1984 Tarih ve 18318 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi” • 29.09.1987 tarih ve 19589 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 87/12028 karar sayılı Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarına İlişkin Tüzük 212 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU • 11.02.2004 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik” • 14.07.2007 tarih ve 26582 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik” • 08.07.2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmeliğine” 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” 05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik” • 10.08.2005 tarih ve 25902 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik” hükümlerine ve 25.07.2010 tarih ve 27652 sayılı Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 21.11.2008 tarih ve 27061 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanarak yürürlüğe giren “Çevre Denetim Yönetmelik hükümlerine ve 22.10.2009 tarih 27384 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanarak yürürlüğe giren Çevre Denetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, • 31.03.2007 tarih ve 26479 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Taşınmazı Hakkında Yönetmeliğe ve bu yönetmelikte değişiklik yapan 15.06.2008 tarih ve 26907 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmeliğe, • 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği” 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Atık Pil Ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” • 10.06.2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu” Tesiste 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile buna bağlı çıkarılan ve çıkarılacak tüm yönetmeliklerle ilgili kanun ve yönetmelikler hükümlerine uyulacaktır. Mer’i mevzuat kapsamında ilgili kurum ve kuruluşlardan gerekli izinler alınacaktır. Ayrıca 2863 sayılı (5226 Sayılı Kanun ile değişik) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve ilgili yönetmelikleri 5491 Sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve ilgili yönetmelikler hükümlerine 213 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU Tesiste 05/07/2008 tarih ve 26927 sayılı Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik hüküm ve esaslarına Tesiste 19/04/2005 Tarih ve 25791 sayılı Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hüküm ve esaslarına Tesiste 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı (Değişik: RG 30/03/2010-27537) Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hüküm ve esaslarına uyulacaktır. Tesiste bulunan tüm betonarme ve çelik konstrüksiyon yapılar 1.1.1998 tarihli ve 23098 sayılı Deprem yönetmeliğine Uyulacaktır. 214 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU NOTLAR VE KAYNAKLAR: 1. Konya İl Çevre Durum Raporu 2. KUVEL F. Konya İli Jeojolisi 3. DSİ Genel Müdürlüğü, Hidrojeolojik Etüd Raporu, 4. İlhami Kirizoğlu, Türkiye Kuşları, Ankara,1989. 5. Ketin, İ. ,Genel Jeoloji, Cilt I, İstanbul Teknik Üniversite Matbaası Gümüşsuyu, İstanbul,1977. 6. Sipahioğlu, S, Kuzey Anadolu Fay Zonu ve Çevresinin Deprem Etkinliğinin İncelenmesi Deprem Araştırma Bülteni, Yıl: 11 , Sayı : 45, Nisan 1984 7. Topraksu Gn. Md., Kocaeli İli Toprak Kaynağı Envanter Raporu., Ankara, 8. ODTÜ Tektonik Araştırma Ünitesi Jeo. Müh. Böl. 17 Ağustos 1999 Gölcük-Arifiye (Kuzey Doğu Marmara) Depremi Jeolojik Ön Raporu; 2000 9. TÜİK Çevre İstatistikleri, 2008 10. Türkiye Çevre Vakfı, Türk Çevre Mevzuatı, Cilt 1 - 2 11. Uslu O., Çevresel Etki Değerlendirmesi, Türkiye Çevre Vakfı Yayını, Ankara,1993. 12. Özkılıç Ö., İş Sağlığı, Güvenliği Ve Çevresel Etki Risk Değerlendirmesi 2005 13. Bayır M. İş Güvenliği ve Risk Değerlendirme Uygulamaları 2006 14. www.cedgm.gov.tr internet sayfası 15. www.cygm.gov.tr internet sayfası 16. M.T.A. Genel Müdürlüğü, Türkiye Jeoloji Haritaları 17. T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Deprem Araştırma Dairesi 18. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (http://www.dsi.gov.tr) 19. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (http://www.meteor.gov.tr) 20. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (http://www.kulturturizm.gov.tr) 21. T.C. Resmî Gazete (http://rega.basbakanlik.gov.tr) 22. BERN Sözleşmesi 215 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU 23. 2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. 24. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı (http://www.ormansu.gov.tr) 25. (http://www.milliparklar.gov.tr) 26. www.tuik.gov.tr 216 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU EKLER: EK 1 - ÇED KOORDİNATLARI EK 2 - İŞLETME RUHSATLARI VE ÇED BELGELERİ EK 3 - 82460 NOLU SAHA MİGEM BİRLEŞTİRME YAZISI EK 4 – MİLLİ EMLAK MÜDÜRLÜĞÜNDEN MÜLKİYET DURUM HARİTASI EK 5 - ONAYLI 1/100.000 ÖLÇEKLİ KONYA-KARAMAN ÇEVRE DÜZENİ PLANI HARİTASI EK 6 - 1/25.000 ÖLÇEKLİ TOPOGRAFİK HARİTA, YER BULDURU HARİTASI VE VAZİYET PLANI EK 7 - KONYA METEOROLOJİK VE FEVK VERİLERİ EK 8 - 1/25000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİ HARİTASI VE KESİTİ VE DEPREM HARİTASI EK 9 - VİDANJÖR YAZISI ve DEŞARJ İZİN MUAFİYET YAZISI EK 10 - İMALAT VE ÇEVRE UYUM HARİTASI EK 11 - ÜRETİM TERMİN PLANI HARİTASI EK 12 – HAVA KALİTESİ MODELLEMESİ EK 13 - ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ PATLATMA GÖRÜŞ YAZISI EK 14 - AKUSTİK RAPOR EK 15 – SAĞLIK KORUMA BANDI MESAFESİ HARİTASI 217 KONYA ÇİMENTO SAN A.Ş. EK 16 - KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU DOĞAYA YENİDEN KAZANDIRMA PLANI, ARAZİ VARLIKLARINI GÖSTERİR HARİTA, FAALİYET SONRASI SENARYOLARI GÖSTERİR HARİTA EK 17 - ACİL DURUM PLANI EK 18 - İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ MERA KANUNLARI UYGULAMALARI GÖRÜŞ YAZISI EK 19 - ÇED RAPORUNU HAZIRLAYANLARIN DİPLOMALARI, İMZA SİRKÜLERİ VE ÖZGEÇMİŞLERİ 218