“ÜLKEM İÇİN” PROJESİ 2015

“ÜLKEM İÇİN” PROJESİ
2015 - 2017
EL KİTABI
Sevgili “Ülkem İçin” Gönüllüleri,
Sınırların ortadan kalktığı günümüzde, küresel bir vatandaş
olabilmek büyük önem arz ediyor. Bunu başarmanın temel
gereklilikleri ise sorunların çözümü için ortak hareket etmek
ve işbirliği geliştirebilmekten geçiyor. Bizler de “Ülkem İçin”
Projesi ile 2006 yılından bu yana siz değerli çalışanlarımız,
şirketlerimiz ve bayilerimizle farklı alanlarda çarpan etkisi
yaratan örnekleri ortaya koymayı ve ortak değer oluşturmayı
sürdürüyoruz.
yerlerimizde yenilediğimiz fiziki koşulların çok önemli katma
değer yarattığına şahit olduk. Yarattığımız algı değişikliği iş
yapış biçimimize de yansıdı. İnsan Kaynakları prosedürleri
engelli bireylere yönelik olarak yeniden düzenlenirken yeni
açılacak bayi, mağaza ve şube prosedürlerine “Engelli Dostu
olma şartı” eklendi. Tüm bunlar aynı zamanda bizi rekabetten
de ayrıştıran, itibarımızı artıran ve müşteri memnuniyeti
sağlayan çalışmalar oldu.
Ülkem İçin Projesi’nin ilk iki yılında bağımsız temalarla yerel
sorunlara odaklanırken, 2008-2009 yılında TEMA işbirliğiyle
1.084.000 fidan dikerek 81 ilde 18 bin çocuğa çevre eğitimi
verilmesini sağladık. 2010-2011 yıllarında düzenli kan
bağışçısı kazanım kampanyasına odaklanarak 83.579 ünite
kan bağışı ile önemli bir başarıya imza attık, eğitimlerimizle
104.000 kişiye ulaştık.
Başlangıcından bugüne, sorunlara sahip çıkıp çözümün
bir parçası olmanın mutluluğunu yaşadığımız projemizin,
“Ülkem İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Destekliyorum”
diyerek yola çıktığımız bu yeni döneminde, iki yıl süresince
toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin nedenleri ve sonuçlarına dair
toplumun tüm kesimlerinde farkındalık yaratmak ve bütüncül
bir yaklaşımla iş kültüründe ve sosyal hayatta daha eşitlikçi bir
yaklaşım geliştirerek rol model olmak temel hedefimiz olacak.
Sizlerin bu uygulamamız çerçevesinde de yeni başarıları hayata
geçireceğinize tüm kalbimle inanıyorum.
Son 3 yıllık dönemde ise engelliliğe duyarlılık konusunda
değişimin tetikleyicisi olan uygulamamız “Ülkem İçin Engel
Tanımıyorum” ile ülke çapında verdiğimiz eğitimlerle, 118 bin
kişinin engellilik konusunda doğru yaklaşımla tanışmalarını
sağladık. Ayrıca, engelli vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını göz
önüne alarak geliştirdiğimiz yeni ürün ve hizmetler ile iş
Saygılarımla,
Mustafa V. Koç
3
İÇİNDEKİLER
5. Ülkem İçin Projesi Hakkında
9. Ülkem İçin 2015-2017 “Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini
Destekliyorum”
11. Ülkem İçin Projesi 2015-2017 Yılı Uygulama Yapısı Koç Topluluğu Şirketleri
15. Ülkem İçin Projesi 2015-2017 Yılı Uygulama Yapısı Koç Topluluğu Bayiileri
20. Ülkem İçin Projesi Genel Yaklaşım ve Yapı
22. Sorumluyuz
23. Gönüllüyüz
24. Proje Yönetimi
4
ÜLKEM İÇİN PROJESİ HAKKINDA
Sorumlu vatandaşlığın bireylerde başladığını ve
kurumlara kadar uzandığını kabul eden “Ülkem İçin”
Projesi, başladığı 2006 yılından bugüne, çalışanlarımız,
bayilerimiz ve şirketlerimiz sahipliğinde sorun alanlarına
çözüm şemsiyeleri açıyor. Projemizin temel amacı,
sosyal sorumluluk olgusu ile kurumsal sorumluluk
olgusunu birleştirerek yenilikçi ve yaratıcı çözümler için
alan yaratmaktır. Bu çözüm, gönüllülerimizin başlattığı
bir girişimde ya da şirketlerimizin benimsediği yeni bir
kurumsal politikada saklı olabilir. Amacımız, birlikten
güç doğacağına, sorunların değil, çözümlerin bir parçası
olabileceğimize ve fark yaratabileceğimize duyduğumuz
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2015
inançla çalışmak ve bizi izleyen herkese ilham olabilmektir.
Böylelikle “Ülkem İçin” Projesi, Koç Topluluğu’nun yapı
taşları olan çalışan ve bayilerin bireysel girişimciliğini,
sosyal sorumluluk alanında ortaya koymasını hedeflerken,
birey, şirket ve toplum arasında sorumluluk bakımından
köprü oluşturur.
“Ülkem İçin” Projesi’nin ilk iki yılında Koç Topluluğu
bayileri, yerelde tespit ettikleri sorunlara çözümler üretirken,
daha sonra, bu yerel hareketi Koç Topluluğu’nun kurumsal
gücü ile birleştirebilmek adına ortak temalarda büyük
projeler üretilmeye başlanmıştır.
Bağımsız tema, 81 ilde 387 yerel proje ile sahada görülen her türlü ihtiyaca cevap verdik.
“Ülkem İçin Ormanları” ile 7 bölgede 7 Orman ve 1.084.000 fidan için
elbirliği yaparak 18 bin öğrenciye fidan sevgisini aşıladık.
“Ülkem İçin Kan Veriyorum” çağrısı ile Ulusal Düzenli Kan Bağışçısı Kazanım
Kampanyası yürüterek 83.579 ünite kan bağışı sağlarken 104.000 kişiyi
bilinçlendirdik.
“Ülkem İçin Engel Tanımıyorum” diyerek şirketlerimizde 2433 adet Engelliliğe Doğru
Yaklaşım Eğitimi ile 103.482 çalışanımıza; bayilerimiz aracılığı ile de 36 ilimizde
çoğu öğrenci olan 22.500 kişiye ulaştık.
1361 lokasyonda fiziki şartları iyileştirdik.
20 okulu engelli dostu hale getirdik.
Şirketlerimizde engelli dostu ürün-hizmet geliştirdik.
20 farklı sosyal sorumluluk projesi hayata geçirdik.
İnsan Kaynakları ve Bayi prosedürlerine engelli dostu uygulamalar ekledik.
5
PROJENİN AMACI
>> Sosyal sorumluluk anlayışının çalışanlarımız ve
bayilerimiz arasında yayılmasına katkı sağlamak,
>> Koç Topluluğu çalışanları ve bayileri arasında bireysel
olarak toplumsal sorunlara karşı daha katılımcı bir
tutum geliştirmek ve bu kapsamda yerel gelişimi
destekleyici projeleri hayata geçirmek.
>> Ülkemizin önemli bir konusunun yanına ismimizi,
kurumlarımızı, çalışanlarımız ve bayilerimizi katarak
örnek çözüm yaklaşımları geliştirmek.
ÜLKEM İÇİN 2006 - 2007
DÜŞÜNMEYE VE ÜRETMEYE DEVAM
Projenin ilk iki yılı olan 2006 ve 2007’de Koç Topluluğu
şirketleri, çalışanları ve bayileri, Türkiye’nin dört bir
köşesinde, küçüklü büyüklü toplam 387 projeye imza atarak
fark yarattılar. Çocuk Esirgeme Kurumu’na yönelik projeler,
okul tadilatları, ekipman destekleri, sağlık ocaklarına destek,
hayvan barınakları oluşturulması, çevre düzenlemeleri, köy
yardımları ve ailelerin gazete abonesi yapılmasıyla okuma
alışkanlığının yaygınlaştırılması gibi çalışmalar, hayata
geçirilen başarılı projelerden sadece birkaçı oldu. Tüm bu
uygulamalar ve geliştirilen proje yapısı ile 2007 yılında Özel
Sektör Gönüllüleri Derneği tarafından Gönülden Ödüller “En Yaratıcı Gönüllülük Projesi” Ödülü’ne layık görüldü.
6
ÜLKEM İÇİN 2008 - 2009
ÜLKEM İÇİN ORMANLARI VE DÜNYAYI
KURTARAN ÇOCUK
“Ülkem İçin” Projesi; 2008 yılında gücümüzü birleştirmenin
etkisini gösterecek dev bir adıma dönüştürüldü. Çevre ve
Orman Bakanlığı ve TEMA Vakfı’nın işbirliğiyle 7 bölgede
“Ülkem İçin Ormanları” oluşturuldu ve 1.084.000 fidan
toprakla buluştu. Ülkemizin dört bir yanında oluşturulan
ormanlar, her yıl tonlarca toz ve karbondioksit emerken,
tonlarca oksijen üretmeyi, birçok farklı türde canlıya
yuva olmayı ve hem erozyonla hem de küresel ısınmayla
mücadeleye destek vermeyi sürdürüyor.
2009’da ise projenin devamı olarak, “Dünyayı Kurtaran
Çocuk” konsepti çerçevesinde ilköğretim okulu
öğrencilerinde çevre bilincinin geliştirilmesi ve doğal
kaynakların verimli kullanılmasına yönelik farkındalık
yaratmak amacıyla, TEMA ile işbirliği içinde, 81 ilimizde
18 bini aşkın çocuğa çevre eğitimleri verildi. Bu çalışmalar
2009 yılında Akdeniz Üniversitesi tarafından “Çevre Hizmet
Ödülü”ne layık görüldü.
ÜLKEM İÇİN 2010 - 2011
ÜLKEM İÇİN KAN VERIYORUM
2010 ve 2011 yıllarında, ülkemizin uzun yıllardır devam eden
bir sorununa odaklanıldı. Türk Kızılayı ile birlikte kan bağışının
önemi konusunda toplum nezdinde farkındalık yaratılması ve
gönüllü, düzenli kan bağışçıları kazanılması hedeflendi. Bu
kampanyalar ile 83.579 ünite kan bağışlandı ve 104.000 kişide
farkındalık yaratıldı. Bu rakamlarla Koç Topluluğu, Kızılay’a bir
kurumca sağlanan en yüksek kan stoku bağışını gerçekleştirmiş
oldu. Kan bağışçısı kazanım kampanyaları farklı yerel
çalışmalarla zenginleştirildi. Bu başarılı çalışmalar TÜHİD’in
10’uncu Altın Pusula Ödülleri’nde Sağlık kategorisinde En
Başarılı Sosyal Sorumluluk ödülünün yanı sıra Özel Sektör
Gönüllüleri Derneği tarafından verilen En Başarılı Gönüllülük
Programı ödülünü ve ayrıca TÜHİD - 11. Altın Pusula Ödülleri UNDP Özel Ödülü’nü beraberinde getirdi.
ÜLKEM İÇİN 2012 – 2015
ÜLKEM İÇİN ENGEL TANIMIYORUM
2012-2015 yıllarında, Alternatif Yaşam Derneği ve Birleşmiş
Milletler Kalkınma Programı ile birlikte, “Ülkem İçin Engel
Tanımıyorum” diyerek, iş ve sosyal yaşamda engelli bireylerin
hayatlarında kalıcı bir etki yaratmak için destek olacak
uygulamalarla rol model olmak ve engellilik konusunda
toplumsal bilincin ve duyarlılığın oluşturulması hedeflendi.
Proje ile Mediacat Farmaskop Dergisi, Farmaskop 2013
Ulusal Sağlık İletişimi Ödülleri - “En İyi Engellilere Yönelik
Kampanya” Ödülü ile “En İyi Kamu Bilgilendirme/Farkındalık
Kampanyası” Ödülü alındı
Proje boyunca;
>> Koç Topluluğu şirketleri çalışanlarının %70’nin
“Engelliliğe Doğru Yaklaşım” eğitimini alması,
>> Eğitimlerle yaratılan algı değişikliğinin faaliyet
gösterdiğimiz alanlarda “Engelli Dostu” ürün ve hizmete
dönüşmesinin sağlanması,
>> Faaliyet gösterdiğimiz işyerlerimizin fiziki şartlarının
iyileştirilmesi,
>> Engelli bireylerin sosyal hayata katılımı için başarılı
uygulamaların hayata geçirilmesi,
ana hedefler olarak belirlendi.
Faaliyet Gösterilen Lokasyonlarda Fiziki Şartların
İyileştirilmesi
Projenin diğer hedeflerinden biri olan “Şirketlerin, bayi, şube ve
mağazaların ‘Engelli Dostu’ hale getirilmesi” konusunda 1.361
farklı çalışma gerçekleştirildi. Ayrıca, Ford Otosan, Arçelik,
Opet, Beko, Koçtaş, Divan ve Tofaş yeni açılacak bayi, mağaza
ya da şubeleri için bayi prosedürlerine «Engelli Dostu Olma»
maddesini ekledi. Bu çalışmaların bir örneği Ford Otosan
Yeniköy fabrikasının “Engelli Dostu” olarak inşaa edilmesi oldu.
“Engelli Dostu” Ürün-Hizmet Geliştirilmesi
Üçüncü hedefimiz olan engelli bireylere yönelik ürün ve
hizmetler geliştirilmesi konusunda ise engelli bireyleri
ötekileştirmeden “Herkes İçin Tasarım” konsepti
benimsenirken, diğer yandan şirketlerimiz gerek
birbirleriyle, gerek Sivil Toplum Kuruluşları, gerekse resmi
kurumlar ile işbirliği içinde projeyi destekleyici birçok
sosyal sorumluluk çalışmasını hayata geçirdiler.
Bu çalışmalardan birkaçını örneklemek gerekirse:
Arçelik, engelli dostu ürünlerin Ar-Ge aşamasını tamamladı.
Arçelik’in pişirici cihazları, çamaşır makinesi, buzdolabı,
tv, kurutma makinesi, bulaşık makinesi engelli dostu
olarak geliştirdi. Ayrıca mevcut ürünlerinde de iyileştirme
çalışmaları yapıldı.
ŞİRKET ÇALIŞMALARI
Engelliliğe Doğru Yaklaşım Eğitimi
Proje hedefleri doğrultusunda; şirketlerimizde 2433
adet “Engelliliğe Doğru Yaklaşım” eğitimi, AYDER’in
farklı engel gruplarına sahip eğitmenleri ve 372 gönüllü
çalışanımız tarafından verildi. Koç Topluluğu şirketlerinde,
bu eğitimlere, 103.482 kişi katıldı. %70’lik hedef
%140’a ulaşılarak aşıldı. Şirketlerimizin İnsan Kaynakları
prosedürleri de engelli bireylere yönelik olarak yeniden
düzenlendi.
Otokar, Doruk serisi araçlarda ve Kent serisi otobüslerde
Braille alfabesi kullanımını devreye alındı.
Yapı Kredi, Koç Holding ve Vehbi Koç Vakfı işbirliğinde
başlatılan “Ülkem İçin Fonu”ndan elde edilen gelir ile proje
özelinde sosyal sorumluluk çalışmaları gerçekleştiriliyor.
Bugüne kadar fondan elde edilen gelir ile proje kapsamında
4 ilköğretim okulunun fiziki şartları iyileştirildi.
7
Koç Holding, Tohum Otizm Vakfı işbirliğinde, İstanbul İl
Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren Beylikdüzü
Özel Eğitim İş Uygulama Merkezi’nde görev yapan
eğitimcilerin eğitimi ve yine Beylikdüzü ilçesinde bulunan
20 okulda Kaynaştırma Eğitimi Çalışmaları gerçekleştirmek
üzere çalışmalar tamamlandı.
Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri tarafından geliştirilen
Sessizliği Oku Projesi’ne destek olundu. Proje kapsamında;
0-6 yaş dilimi içindeki işitme engelli çocukların dil
gelişimine katkıda bulunmak ve 15 yaş üstü işitme engelli
yetişkinlerin Türkçe bilgilerini geliştirmek amaçlandı.
Ayrıca Üsküdar İlçe Emniyet Müdürlüğü ile işbirliği içinde
250 emniyet mensubunun katıldığı bir eğitim düzenlendi.
Tüpraş, Kocaeli’nde görevli 300 kamu personeline işaret dili
eğitimi verilmesini sağlayarak projeye katkı sağladı.
Koç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu İstanbul Kalkınma
Ajansı’ndan aldığı fonla, Engelli Çocuk ve Ailelerine Destek
Merkezi (EÇADEM)’ni hayata geçirdi.
Şirketlerimizin İnsan Kaynakları prosedürleri de engelli bireylere
yönelik olarak yeniden düzenlendi. Koç Holding, Arçelik, Demir
Export, Divan, Koç Finans,Koç Üniversitesi, Ram Dış Ticaret,
Aygaz, Yapı Kredi, Ford Otosan, Otokar, Opet, AES Entek ve
Amerikan Hastanesi oryantasyon programlarına “Engelliliğe
Doğru Yaklaşım” eğitimlerini ekledi.
8
BAYİ ÇALIŞMALARI
Projenin ikinci uygulama ayağı olan Ülkem İçin Elçisi
olan bayilerimiz aracılığıyla gönüllü olan 36 ilde 71 farklı
ilköğretim okulunda “Engelliliğe Doğru Yaklaşım” eğitimleri
düzenlendi. AYDER’in eğitmenleri tarafından verilen bu
eğitimlere çoğunluğu öğrenci olan 22.500 kişi katıldı.
Aynı zamanda Ülkem İçin Elçilerimizin desteğiyle yerel
sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte faaliyet gösterdikleri il
genelinde engelli bireylerin ihtiyaçlarına yönelik çalışmalar
yapıldı.
ÜLKEM İÇİN 2015-2017
“Ülkem İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Destekliyorum”
Projemizin yeni döneminde, aslında insanın bulunduğu her
ortamda yapılan ilk ayrım olan cinsiyet ayrımı konusuna
değiniyoruz. Toplumsal cinsiyet normları ile kültürden
kültüre, farklı boyutlarda maliyet ve yoksunluklar getirebilen
bu ayrımcılığın, hem kadını hem erkeği külfetlendirdiğini, rol
paylaşımlarında dengesizlik ortaya çıkarabildiğini görüyoruz.
Bunun sonuçlarını günlük olarak izlemek yerine eşitlikçi
bir toplum ve dünya için üstümüze düşeni yapmak üzere
harekete geçtik.
İHTİYAÇ TANIMI:
Dünyada açlık sınırında yaşayan 1.4 milyar insanın %60’ını
kadınlar oluşturuyor. Dünya genelinde 62 milyon kız
çocuğunun eğitime erişim imkanı bulunmuyor. Eğitime, sağlık
hizmetlerine, ekonomik fırsatlara erişimde cinsiyetler arası
eşitsizlik maalesef tüm dünyada varlığını sürdürüyor.
Bu eşitsizliğin nedenlerinin anlaşılır olmasını sağlayan en
önemli kavram toplumsal cinsiyettir. Toplumsal Cinsiyet
Eşitliği Ulusal Eylem Planı’nda ele alınmıştır. Buna göre;
“‘Cinsiyet’ kavramı, kadınlar ile erkekler arasındaki evrensel
biyolojik farklılıklara atıfta bulunurken ‘Toplumsal Cinsiyet’
kavramı, kadınlarla erkekler arasındaki toplumsal ilişkileri
belirli bir bağlama göre tanımlamakta, erkeklerle kadınlar
ve erkek çocuklarıyla kız çocukları arasındaki ilişkiye ve bu
ilişkinin sosyal olarak nasıl kurulduğuna değinmektedir.”
Toplumsal cinsiyet kavramı, toplum tarafından kadınlara
ve erkeklere bazı sorumluluklar ve görevler yüklenmesini
ifade ediyor. Bu durum, çocukluktan itibaren bireylerin
toplumdaki yerlerine dair belirli önyargılar ile yetiştirilmesine
neden oluyor. Yapılan birçok araştırma bu önyargılar ile
mücadele edilerek kadınlar ve erkeklerin eşit konuma gelmesi
durumunda toplumların büyük fayda sağlayacağını gösteriyor.
Örneğin OECD’nin yürüttüğü bir araştırmada, gelecek 20 yıl
içerisinde iş yerlerinde cinsiyet eşitliği sağlandığı takdirde
OECD ülkelerinin ekonomilerinin 2030’a kadar mevcut
potansiyelinden %12 daha fazla büyüyebileceği tespit
edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti 9. Kalkınma Planı hedefleri
çerçevesinde ise kadının iş gücüne katılım ve istihdam
oranının %24’den %29’a çıkmasının yoksulluk oranında
%15’lik bir azalış yaratacağı öngörülüyor.
Uzun yıllar boyunca toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik
mücadele kadın hareketi tarafından yapıldı. Kadınların
toplumsal cinsiyet eşitliği için verdiği mücadele çok önemli.
Ancak son 10 yılda giderek artan bir şekilde toplumsal
cinsiyet eşitliği için, erkeklerin de kadınların yanında, birlikte
mücadele etmelerinin gerekliliği Birleşmiş Milletler’in (BM)
planlarına girecek kadar önem kazandı. Her yaştan erkeğin
toplumsal cinsiyet eşitliği için birlikte çalışmaları hem
bireysel olarak bu eşitlikten yararlanmalarına hem de daha
barışçıl, huzurlu bir toplum oluşmasına yardımcı olacak.
Toplumun değişmesi, kurumların, kişilerin eşitlikçi/adil yönde
değişimini sağlarken doğal olarak çocukların cinsiyetlerinden
dolayı ayrımcılığa uğramadıkları ve yasaklamalarla
karşılaşmadıkları bir dünyanın kapılarını açabilecektir.
Koç Topluluğu, 2013 yılında İş’te Eşitlik Bildirgesi*’ni
imzalayarak Dünya Ekonomik Forumu tarafından hazırlanan
Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu’nda yer alan Türkiye’nin
0,414’lik ekonomik katılım ve fırsatlar uçurumunun 3 yıl
içerisinde 10%’a kadar azaltılması yönünde çalışmalara
katkıda bulunacağını açıkladı. 2015 yılında ise Birleşmiş
Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi
Birimi (BM Kadın Birimi-UN Women) ve BM Küresel
İlkeler Sözleşmesi ortak metni olan “Kadının Güçlenmesi
İlkeleri”ni imzalayan Koç Holding, BM Kadın Birimi tarafından
yürütülmekte olan HeForShe kapsamında da küresel düzeyde
10 Etki Lideri (Impact Champions) arasına seçildi.
9
İŞ’TE EŞİTLİK İLKELERİ*
>> İnsan haklarına saygılıyız. Tüm çalışanlarımıza eşitlik
temel ilkesi ile davranırız.
>> Kadın, erkek çalışanımızın cinsiyet farkı gözetmeksizin
sağlık, güvenlik ve refahlarını sağlarız.
>> Kadınların iş gücüne katılımını özel olarak destekleriz.
>> Kadın-erkek fırsat eşitliği kriterlerini tüm İnsan
Kaynakları politikalarımızda tanımlarız.
>> Eşit işe eşit ücret politikası ile hareket eder, takipçisi
oluruz.
>> Kariyer fırsatlarından eşit düzeyde faydalanılması için
gerekli mekanizmaları kurarız.
>> Eğitim politikaları oluşturur, izler, kadınların katılımına
özel olarak dikkat ederiz.
>> İş-aile yaşam dengesini koruyan çalışma ortam ve
uygulamalarını oluştururuz.
>> Fırsat eşitliği plan ve kazanımlarımızla ilgili gelişmeleri
iç ve dış iletişimle duyururuz.
>> Bildirgenin tüm etki alanımıza (iş ortaklarımız,
tedarikçilerimiz) yayılmasını sağlarız.
>> Bildirgede yer alan hususların takibi için kurumumuzda
bir liderlik ekibi oluştururuz.
*İşte Eşitlik Bildirgesi, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
10
KADININ GÜÇLENMESİ PRENSİPLERİ*
>> Cinsiyet Eşitliği İçin Üst Düzey Kurumsal Liderlik
Sağlanması
>> Tüm Kadın ve Erkeklere İşte Adil Davranılması,
İnsan Haklarına ve Ayrım Yapmama İlkesine Saygı
Gösterilmesi, Bu İlkelerin Desteklenmesi
>> Tüm Kadın ve Erkeklere Sağlık, Güvenlik ve Refah
Sağlanması
>> Kadınların Eğitim, Kurs ve Profesyonel Gelişim
İmkanlarıyla Desteklenmesi
>> Kadınları Güçlendiren Girişimci Gelişimi, Tedarik
Zinciri ve Pazarlama Yöntemlerinin Uygulanması
>> Toplumsal İnisiyatifler ve Destekler Aracılığıyla
Eşitliğin Teşvik Edilmesi
>> Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması İçin Gelişimin
Ölçülmesi ve Halka Açık Raporlanması
*Kadının Güçlenmesi Prensipleri,
Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi
(WEPs, UNGC)
ÜLKEM İÇİN PROJESİ 2015-2017
YILLARI UYGULAMA YAPISI
GENEL HEDEF:
Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin nedenleri ve sonuçlarına dair
toplumun tüm kesimlerinde farkındalık yaratmak ve bütüncül
bir yaklaşımla iş kültüründe ve sosyal hayatta daha eşitlikçi bir
yaklaşım geliştirerek rol model olmak.
Hedefler:
>> Toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine bayilere, çalışanlara
ve yöneticilere verilecek seminerlerle toplumsal cinsiyet
eşitliği konusunda algı değişikliği yaratmak.
>> Koç Topluluğu genelinde yaratılan algı değişikliği ile
cinsiyet duyarlı iş yeri ortamları yaratmak
>> Koç Topluluğu genelinde kadın çalışanların seviyesini ve
oranını yükseltmeye yönelik uygulamalar hayata geçirmek.
>> Bayiler aracılığıyla yerelde toplumsal cinsiyet eşitliği
konusunda paydaşlarda (gençler, kamu çalışanları,
işverenler) farkındalık yaratmak ve ihtiyaç duyulan
uygulamaları hayata geçirmeleri için gerekli bilgi aktarımını
gerçekleştirmek.
>> Sosyal sorumluluk çalışmaları ile projenin desteklenmesini
sağlamak.
>> Yerel ve ulusal İietişim çalışmalarıyla yaratılan farkındalığı
yaygınlaştırmak.
KOÇ TOPLULUĞU ŞİRKETLERİ
Ülkem İçin Projesi’nin 2015-2017 yılları arasındaki odağı,
toplumsal cinsiyet eşitsizliğini azaltmak ve bu konudaki
duyarlılığı artırarak bu bilinci yerleştirecek uygulamalara
ilham vermektir. Bu konuya neden odaklanıldığı konusu,
“ihtiyaç tanımı” bölümünde detaylı olarak ele alınmıştır.
Her “Ülkem İçin” Projesi’nde olduğu gibi, şirketler ve
bayi ayağı üzerinden hareket edilecektir. Şirket ayağında,
Koç Holding Kurumsal İletişim Direktörlüğü, Koç Holding
İnsan Kaynakları Direktörlüğü ve Topluluk şirketleri İK ve
Kurumsal İletişim ekipleri tarafından aşağıdaki çalışmalar
gerçekleştirilecektir. Bu çalışmaların detaylı adımlarına bir
sonraki bölümde yer verilmiştir:
>> Koç Topluluğu Eşitlik İlkeleri ve Uygulama
Prensipleri’nin hayata geçirilmesi;
>> Koç Topluluğu çalışanlarına yönelik “Toplumsal
Cinsiyet Eşitliği” konulu seminerlerin yaygınlaştırılması;
>> Tedarik ve bayi ağında “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği”
konulu seminerlerin yaygınlaştırılması.
>> Projenin etkisini artıracak toplumsal cinsiyet eşitliğine
yönelik yaratıcı kurumsal sorumluluk önerileri/
uygulamaları geliştirilmesi.
>> Koç Topluluğu şirketlerine ait kuruluşların toplumsal
cinsiyet duyarlı iletişimi (iş ilanı, reklam, medya
çalışmaları vb.) benimsemesi;
>> Sosyal sorumluluk çalışmaları ile projenin
desteklenmesi.
Şirketlerdeki proje ekiplerinin yukarıda yer alan hususların
ötesinde projenin etkisini artıracak yaratıcı öneriler geliştirmesi,
her zaman için Ülkem İçin Projesi’nde desteklenen bir
uygulama olmuştur. 2015-2017 yıllarındaki uygulamamızda
da benzer girişimler beklenmektedir. Şirketlerde konu ile ilgili,
İK politikaları ve kurumsal sosyal sorumluluk çalışmaları ile
beraber, toplumsal cinsiyet duyarlı iletişim alanında yaratıcı
yaklaşımlar geliştirmek üzere bir Proje Ekibi oluşturulması (İK,
İletişim, Satış Pazarlama birimleri) önerilmektedir.
Kurumsal İletişim ve/veya İnsan Kaynakları birimleri
tarafından şirket içi iletişimin yönetilmesi ve belirlenen
hedeflerle ilgili olarak Koç Holding Ülkem İçin Ekiplerine
durum raporlaması yapmaları uygulamaları bu yeni projede de
devam edecektir.
11
ŞİRKETLERDE UYGULAMA ADIMLARI
NEDİR?
A. “Koç Topluluğu Eşitlik İlkeleri ve Uygulama
Prensipleri”nin hayata geçirilmesi; (Tüm proje uygulama
sürecinde aşağıda belirtilen adımlar için “Koç Topluluğu
Eşitlik İlkeleri ve Uygulama Prensipleri” kitapçığı referans
kılavuz olarak kullanılabilir. )
>> İşe alımda cinsiyet duyarlı yöntemlerin hayata geçirilmesi
>> Çalışma koşullarının toplumsal cinsiyet duyarlı bakış
açısıyla gözden geçirilmesi
>> Kadınların kişisel ve profesyonel gelişimleri için
programların hayata geçirilmesi
>> Kariyer imkanlarında fırsat eşitliği için gerekli
düzenlemeler yapılması
>> Eşit ücret ve yan haklar için gerekli düzenlemeler
yapılması
>> Bayisi olan şirketlerimiz tarafından bayi ağına “Koç
Topluluğu Eşitlik İlkeleri ve Uygulama Prensipleri”nin
şirket, bayiler ve tedarik ağı ile paylaşılarak yayılması
>> Şirket paydaşlarına yönelik “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği”
konulu seminerlerin yaygınlaştırılması
B. Koç Topluluğu çalışanlarına yönelik “Toplumsal
Cinsiyet Eşitliği” konulu seminerler vermek üzere
yetiştirilecek gönüllü eğitmenler aracılığı ile
farkındalık seminerlerinin yaygınlaştırılması;
>> Şirket içindeki gönüllü eğitmenlerin belirlenmesi:
(Şirket çalışanlarına yönelik seminerler, şirket içinde
eğitmen olmak için gönüllü olacak çalışanlar tarafından
verilecektir.)
a. Gönüllü eğitmen tespitinin şirket İnsan Kaynakları
tarafından yapılması; gönüllülerin bir erkek bir kadın
olarak birlikte çalışmasının sağlanması
b. AÇEV tarafından verilecek eğitmen seminerine
katılım için Koç Holding Ülkem İçin Proje Ekibi ile
planlama yapılarak, katılacak isimlerin bildirilmesi
ve seminerlere katılım sağlanması*
c. Seminerlerin tüm şirket içinde yaygınlaştırılması
için gerekli planlamanın yapılması (mavi ve
beyaz yaka.) Ayrıca şirketlerin düşünce önderi
konumundaki veya sistem üzerinde değişimi
tetikleyici roldeki ayrı grupların gerektiğinde eğitim
alması beklenmektedir. Örneğin formenler, ekip
liderleri gibi.
>> Seminerlerin şirketler içinde yaygınlaştırarak Koç
Holding Ülkem İçin Proje Ekibi ile iletişim ve işbirliği
halinde zaman/yer planı/raporlama süreçlerinin
yönetilmesi.
* Eğitim materyalleri, anketler, testler ile on-line ve hard copy
şeklinde eğitim programları AÇEV ve TAPV tarafından hazırlanacaktır.
12
C. Koç Topluluğu paydaşlarına yönelik “Toplumsal
Cinsiyet Eşitliği” konulu seminerlerin
yaygınlaştırılması;
Tedarikçiler ve diğer hizmet alan kurumlar ile eğitimlerin
yaygınlaştırılması için gerekli planlamanın yapılması.
D. Koç Topluluğu şirketlerine ait kuruluşların
toplumsal cinsiyet duyarlı iletişimi benimsemesi;
>> Tüm iletişim materyal ve mecralarında, cinsiyetlerin eşit
şekilde temsiline dikkat edilmesi
>> Toplumsal cinsiyete dayalı önyargıların kullanıldığı bir
iletişim dilinden kaçınılması
>> Tüm görsel, işitsel, yazılı ve sözel iletişim mecralarında
cinsiyetlerin eşit şekilde temsiline dikkat edilmesi
E. Sosyal sorumluluk çalışmaları ile projenin
desteklenmesi.
>> Şirketlerimizin ilgili birimlerinin “Toplumsal Cinsiyet
Eşitliği” konusuna yönelik çalışan bir Sivil Toplum
Kuruluşu ve/veya Kamu Kuruluşu ile sürdürülebilir bir
işbirliği yapılması ve bu sayede kalıcı destekler sağlanması
>> Şirketlerimizin ilgili birimlerinin “Toplumsal Cinsiyet
Eşitliği” konusuna yönelik bir sosyal sorumluluk projesi
geliştirmesi.
Bu çalışmalar için gözetilmesi gereken kriterler:
>> Ülkem İçin çatı yaklaşımı ile tutarlı olması
>> İşbirliği yapılacak STK’nın vizyon ve yaklaşımının proje
ile uyumlu olması
>> Bir kerelik değil, kurumsal ve sistematik yaklaşımlar
sunabilmesi
>> Proje ve/veya işbirliği kapsamında çalışanlara
gönüllülük imkânı sunulabilmesi
>> Çarpan etkisi yaratması
GÖNÜLLÜ EĞİTMENLER İÇİN KRİTERLER
>> Kadın-erkek eşitliği konusunda duyarlı, kadınların
ve erkeklerin fırsatlardan eşit şekilde yararlanmaları
gerektiğine inanan,
>> Kişiler arası iletişimde kuvvetli olmak,
>> Takım çalışmasına yatkın olmak,
>> İfade kabiliyeti yüksek olmak,
>> Gelişmelere açık olmak,
>> Pratik düşünebilmek,
>> Paylaşımcı olmak,
>> Tarafsız ve yansız düşünebilmek.
>> Şirket içi dinamizmi bilmek, bölümler arası işbirliği
fırsatlarına yönlendirmek,
>> Semineri uygulamak üzere 3 günlük gönüllü eğitimine
katılabilecek,
>> Eğitim sonrasında da semineri uygulamak için zaman
yaratabilen.
13
14
AÇEV- KOÇ
AÇEV
AÇEV
STK Çalıştayı
Topluluk Şirketleri Odak Grup
Çalışması
İçerik Geliştirme
KOÇŞİRKETLER
AÇEV
KOÇ
KOÇŞİRKETLER
KOÇŞİRKETLER
KOÇ (BG)ŞİRKETLER
KOÇŞİRKETLER
AÇEV
AÇEV
AÇEV
ŞİRKET EĞİTMEN TESPİTİ
“İŞTE EŞİTLİK PRENSİPLERİ”
NİN PAYLAŞILMASI
ŞİRKET İÇİ İLETİŞİM
ÇALIŞMALARI
ŞİRKET DIŞI İLETİŞİM
ÇALIŞMALARI
“TOPLUMSAL CİNSİYET
DUYARLI ŞİRKET”
UYGULAMALARININ
OLUŞTURULMASI
1. ŞİRKET EĞİTİMLERİNİN
VERİLMESİ (BİLGİ DEĞİRMENİ)
ŞİRKETLERE SÜPERVİZYON
2. ŞİRKET EĞİTİMLERİNİN
VERİLMESİ (ANLAMA ATÖLYESİ)
3. ŞİRKET EĞİTİMLERİNİN
VERİLMESİ (DEĞİŞİM RÜZGARI /
ANNE-BABA EĞİTİMLERİ)
ŞİRKET EĞİTMENLERİNİN
EĞİTİMİ
KOÇŞİRKETLER
ŞİRKET PROJE EKİBİNİN
OLUŞTURULMASI
Detaylar
Toplu Tatil
PROJE HAZIRLIK
AĞUSTOS’15
Toplu Tatil
TEMMUZ’15
AÇEV- KOÇ
BAŞLANGIÇ BİTİŞ OCAK’15 ŞUBAT’15 MART’15 NİSAN’15 MAYIS’15 HAZİRAN’15
TARİHİ
TARİHİ
AÇEV- KOÇ
SORUMLU
PROJE PLANLAMA
ŞİRKET PROJE SORUMLUSU PLANI
Şirket Proje Sorumlusu Planı
EYLÜL’15
EKİM’15
KASIM’15
ARALIK’15
MAYISARALIK
2016
KOÇ TOPLULUĞU BAYİLERİ
Her “Ülkem İçin” Projesi’nde olduğu gibi, 2015 - 2017 yılı
uygulamasında da şirketlerin yanı sıra bayi ayağı üzerinden
de hareket edilecektir. Ülkem İçin Projesi’nin 2015-2017
yılındaki odağı, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini azaltmak
ve bu konudaki duyarlılığı artırarak bu bilinci yerleştirecek
uygulamalara ilham vermektir. Bu konuya neden
odaklanıldığı, “ihtiyaç tanımı” bölümünde detaylı olarak ele
alınmıştır. Bayi ayağında üçlü bir yaklaşım benimsenmiştir.
Her 3 yaklaşımda da birinci hedef, Ülkem İçin Elçileri olan
bayilerimiz aracılığı ile o ildeki Koç Topluluğu bayilerine
ulaşarak, proje etkinliği ve seminerleri ilk olarak onlarla
gerçekleştirilmesidir.
İlk yaklaşım, Koç Topluluğu bayileri aracılığıyla
kamuoyunda “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” konusundaki
bilinci artırmak üzere seminerler verilmesidir. Seminerler
hedef kitlelere göre aşağıdaki şekilde tasarlanmıştır.
Gönüllü bayilerin seçeceği aşağıda yer alan hedef gruplara
göre düzenlenmiş seminerler TAPV eğitmenleri tarafından
verilecektir.
1.Orta – Lise Kademesi Öğrenciler /Öğretmenler
İçerik: Toplumsal cinsiyet eşitliğinin anlamı, eğitimde
eşitlik / eşitsizliğin sonuçları (ulaşılabildiği durumlarda o
il bazında verileri paylaşarak) ve eğitim ortamında ve akran
ilişkileri içinde cinsiyet rolleri, cinsiyet rollerinin yaşantımızı
güçleştirdiği noktalar, olası çözümler ve eşitlik için
eğitimcilerin, ailenin ve öğrencilerin yapabilecekleri.
2.Üniversite Öğrencileri
İçerik: Toplumsal cinsiyet eşitliğinin anlamı, kadın-erkek
eşitliğine ilişkin kısa bir tarihçe ve eşitsizliğin sonuçları
(ulaşılabildiği durumlarda o il bazında verileri paylaşarak)
ve özellikle gençler üzerinde etkileri (eğitim, sağlık, istihdam
alanları), kadın istihdamı, ilişkilerimiz içinde toplumsal
cinsiyet eşitliğinin yansımaları ve eşitliği sağlamak üzere
yapabileceklerimiz.
3. Kamu Kurumları – Belediye Çalışanları
İçerik: Kamusal yaşamda kadının yeri, toplumsal cinsiyet
eşitliği tablosunda Türkiye, kadın istihdamı, iş ve aile
yaşamının uzlaşması, aile toplumsal cinsiyet rolleri, çocuk
yetiştirirken cinsiyet rollerinin önemi, kadın-erkek eşitliği
için kurumsal ve bireysel adımların tanımlanması.
4.Meslek kuruluşları /İşyerleri
İçerik: Kadın-erkek eşitsizliğinin küresel ve yerel sonuçları,
kalkınma ve ekonomik büyüme süreçlerinde kadınerkek eşitliğinin, kadınların güçlendirilmesinin ve kadın
istihdamının rolü, aile –iş yaşamının uzlaşması, işe alım
politikalarında toplumsal cinsiyet eşitliği.
İkinci yaklaşım olarak yerelde “Toplumsal Cinsiyet
Eşitliği” konusunda gönüllü bayilerin sözcü konuma
gelebilmeleri için temel eğitimlerden geçmelerinin
ardından, yerel sorunlara çözümleri nasıl geliştireceği,
“Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” konusunda paydaş katılımını
nasıl artıracağı gibi konularda savunuculuk yapması
öngörülmektedir. Gönüllü bayilere bu eğitimler TAPV
eğitmenleri tarafından verilir.
Üçüncü yaklaşım olarak, TAPV ile işbirliği içinde gönüllü
bayiler, illerindeki kadın konularında zayıf olduğu alanlarda
paydaşlarla işbirliği yaparak “destek projeler” hayata geçirir.
Bu projeler, kırsalda ve mahallelerdeki kadınlara yönelik
eğitim/güçlenme, istihdam ve gelir artırıcı faaliyetlerin
yanı sıra kadın sivil toplum kuruluşlarının güçlendirilmesi
konusu olarak da belirlenebilir. Bu konuda destek TAPV ve
Koç Holding tarafından verilecektir.
(Bu seminerlerin, hangi hedef kitlelere yönelik olarak
verileceği Ülkem İçin Elçisi olan gönüllü bayi ve TAPV ile
birlikte belirlenir.)
15
ÜLKEM İÇİN ELÇİLERİ NE YAPAR?
A. Seminerlerin ve Farkındalık Çalışmalarının
Planlaması
>> İlindeki Koç Topluluğu bayileri ile ilk proje toplantısının
Türkiye Aile Planlaması Vakfı (TAPV) katılımı ile
organize edilmesi. Gerekli durumda PRETEST ve
POSTTEST’lerle yapılması.
>> TAPV İl Sorumlusu ile birlikte gerçekleştirilecek
çalışmalar hakkında yol planının belirlenmesi ve proje
sürecinin tanımlanması.
>> Seminerler ile ilgili yer ve tarih planlamasının TAPV İl
Sorumlusu ile birlikte yapılması.
a. Seminer, TAPV eğitmeni tarafından verilecektir.
b. Seminerlerin, hangi hedef kitlelere (üniversite,
kamu kuruluları vb.) yönelik olarak verileceği Ülkem
İçin Elçisi olan gönüllü bayi ve TAPV ile birlikte
belirlenir.
>> Hedef grupların, seminerlere etkin katılımı için planlama
yapılması.
a. İl protokolü ile tarih konusunda teyitleşilmesi.
Davet ve takibin yapılması.
b. Koç Holding tarafından ulaştırılan iletişim
malzemelerini kullanarak projenin hedef kitle içinde
duyurusunun yapılması.
c. Gerçekleştirilecek çalışmaların planlarının ve
tarihlerinin Koç Holding ile paylaşması.
>> İl içinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ne yönelik başarı
öykülerinin tespit edilmesi ve Ülkem İçin Ekibi ile
paylaşılması.
>> “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” broşürünün yerel
idarelere, yerel ticaret ve sanayi odalarına, ilindeki
diğer kurumlara dağıtılmasının sağlanması. (Kitapçık,
Koç Holding Kurumsal İletişim Direktörlüğü tarafından
ulaştırılan Sayın Mustafa V. Koç’tan ön bir mektup ile
yapılmalıdır.)
B. Destek Projelerinin Planlaması
>> Destek Projesi için süreç adımları ve zaman planının
belirlenmesi
>> Geliştirilen proje için il içindeki olası maddi kaynakların
16
tespit edilmesi. (Hayırseverler, Kalkınma Ajansları ve İl
İdarelerinin de görüşlerine başvurularak, olası en büyük
maddi kaynak için araştırma yapılmalıdır.)
>> Yerel idarelerle (Vali, Belediye Başkanı, İl Milli Eğitim
Müdürü), seçilen projeye, proje adımlarına ve yapılan iş
bölümüne göre aşağıdaki hususların görüşülmesi.
a. Projeden bahsedilmesi.
b. Ortak çalışmalar için yönlendirme/destek/ işbirliği
istenmesi.
c. Eğitim ve Destek Proje için yer/zaman/kaynak
desteği istenmesi, tarihler belirlenmesi.
d. Projenin iletişimi için destek istenmesi (şehir
panolarının kullanımı, yerel radyolar, okullar, kamu
hizmet noktaları, alışveriş merkezleri gibi farklı
araçlarla duyuruların yapılması.
C. Proje Raporlamasının Yapılması
Proje raporlamasında dikkat edilmesi gereken kriterler:
>> Tüm aşamalarda görsel malzemelerimizin (afiş,
kırlangıç, roll-up vb.) de görünür olduğu fotoğraflar
çekilmesi.
>> Çalışmalara katılan Koç Topluluğu bayi sayısının tespit
edilmesi.
>> Seminerle katılan kişi sayısının hedef kitle bazlı olarak
tespit edilmesi.
>> Destek projelerinin plan, içerik ve uygulama detaylarının
paylaşılması.
>> Proje raporlamasının Koç Holding Kurumsal İletişim
Direktörlüğü’ne ulaştırılması.
BÖLGE MÜDÜRLERİ NE YAPAR?
Maksimum bayi katılımı için destekleyici unsur
şirketlerimizin bayi iletişimi ekipleri olacaktır. Bu bağlamda,
sahada sürekli bayi iletişimini yürüten bölge ekipleri rutin
bayi ziyaretlerinde GÖNÜLLÜLÜK YARATARAK;
>> Proje bilgisinin paylaşımını,
>> İlindeki elçi iletişim bilgilerinin sorumluluğunda
bulunan bayiler ile paylaşımını,
>> Bayilerinin katılımının düzenli olarak takip ve
hatırlatmasını sağlayacaktır.
İL UYGULAMASI ZAMAN PLANI
İl Uygulaması Zaman Planı
Haziran’15
Temmuz’15 Ağustos’15
EylülKasım’15
Aralık’15
Ocak Aralık’16
Bayilerin Holding’te TAPV ile eğitici eğitimine
davet edilmesi.
Ülkem İçin Elçisinin il içindeki bayileri
bilgilendirme toplantısı organize etmesi ve iş
bölümü yapılması
Eğitim tarih/tarihlerinin ve mekanının tespit
edilmesi
Eğitimlere yerel idarelerin katılımının
sağlanması için davet edilmesi
İl içinde tanıtım ve duyuru çalışmalarının
yapılması
Eğitimlerin gerçekleştirilmesi
Destekleyici çalışmaların gerçekleştirilmesi*
Koç Holding’e rapor formlarının ulaştırılması
* Tercih eden bayilerimiz bu çalışmaya da 2015 yılında başlayabilirler.
17
ŞİRKET AYAĞI ÖDÜLLENDİRME KRİTERLERİ*
BAYİ AYAĞI ÖDÜLLENDİRME KRİTERLERİ*
>> Toplumsal cinsiyet eğitimlerinin toplam çalışan
sayısının ilk yıl en az %60’ına, ikinci yıl ise tamamına
ulaştırılması.
>> Paydaşlara toplumsal cinsiyet eğitimlerinin ve Koç
Topluluğu eşitlik ilkelerinin yaygınlaştırılması.
>> Yaratıcı iç iletişim ve duyuru çalışmaları
gerçekleştirilmesi.
>> Koç Topluluğu Eşitlik İlkeleri ve Uygulama
Prensipleri’nin hayata geçirilme oranı,
>> Liderlik programlarına en çok oranda kadın katılımı
sağlaması.
>> Kadın çalışan ve orta ile üst düzey çalışan oranlarında
en yüksek artışın sağlanması.
>> Toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farklı projeler
geliştirilmesi.
>> Şirket iletişim faaliyetlerinde toplumsal cinsiyet
duyarlılığına özen gösterilmesi.
>> Paydaşlara eşitlik ilkeleri ve uygulama prensiplerini
yaygınlaştırması.
>> Farkındalık Eğitimi sayısı (hedef kitle bazlı olarak
hesaplanmalı - üniversite, kamu ve belediye çalışanları,
lise ve ortaokul, meslek kuruluşları ve işverenler)
>> Farkındalık Eğitimi alan kişi sayısı (hedef kitle bazlı
olarak hesaplanmalı - üniversite, kamu ve belediye
çalışanları, lise ve ortaokul, meslek kuruluşları ve
işverenler)
>> İl içinde gerçekleştirilen yaratıcı iletişim ve duyuru
çalışmaları
>> Yerel idare ve STK’lar ile işbirliği
>> Eşitlik İlkeleri ve Uygulama Prensipleri kapsamında
kendi bayi ve çalışanları nezdinde sağlanan
iyileştirmeler.
>> İlinde kadınların güçlendirilmesine yönelik sunulan
imkânlarda Ülkem İçin Projesi ile sağlanan
iyileştirmeler.
* Şirketlerimiz ölçeklerine göre ayrı iki bölümde değerlendirilecektir.
18
RAPORLAMA FORMLARI
İlgili çalışmalar aşağıdaki formlar doldurularak Koç Holding Kurumsal İletişim Direktörlüğü’ne iletilecektir.
A. Bayi Ayağı Raporlama Formatı:
“Ülkem İçin” Projesi 2015-2017 Uygulama Raporu
“Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” seminerinin gerçekleştirildiği il
“Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” seminerinin gerçekleştirildiği tarihler
Semineri gerçekleştiren eğitmenin ismi
Seminere katılan hedef kitle ve detayları (üniversite, kamu kurumları vb. gibi
hedef grupların isimleri)
İl içindeki Koç Topluluğu bayileri işbirliği (Kim, ne yaptı?)
Seminere katılan Koç Topluluğu bayi sayısı
Seminere katılan kişi sayısı ve içeriği (Hangi kuruluştan katılımcılar oldu?)
Ülkem İçin Elçisinin ismi
İşbirliği yapılan il protokolü
Basın katılımı
Proje kapsamında gerçekleştirilen diğer çalışmaların içerik, uygulama ve
sonuçlarının paylaşılması
Seminer ve diğer çalışmalardan fotoğraflar
B. Şirket Ayağı Raporlama Formatı:
Şirketler için raporlama formu, Koç Holding İnsan Kaynakları Direktörlüğü tarafından ayrıca paylaşılacaktır.
19
“ÜLKEM İÇİN PROJESİ” GENEL YAKLAŞIM VE YAPI
KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK
ANLAYIŞIMIZ
Koç Topluluğu, çalışanlarıyla birlikte, müşterilerinin
memnuniyetini sağlayarak sağlıklı gelişmeyi, evrensel
kalite ve standartlarda ürün ve hizmetler sunmayı amaçlar.
Bu suretle ülkesi, müşterileri, ortakları, bayileri ve yan
sanayii için güvenilirlik, devamlılık ve saygınlık simgesi
olmayı hedefler. Sosyal sorumluluklarını çeşitli projeleri
bizzat yöneterek, diğerlerine katkıda bulunarak ve sivil
toplum örgütlerinin çalışmalarını destekleyerek sürdüren
Topluluğumuz, kurucusu Vehbi Koç’un “Ülkem varsa,
ben de varım” sözünden hareketle Türkiye’nin toplumsal
gelişimine katkıda bulunmaktadır.
ÜLKEM İÇİN VE KOÇ TOPLULUĞU
ÇALIŞANLARI
“Ülkem İçin” Projesi sorumlu vatandaşlık bilinci
doğrultusunda bireysel girişimciliğin tüm Türkiye genelinde
kurumsal bir şemsiye altında gerçekleştirilmesi fikrine
dayanmaktadır. Sosyal sorumluluk anlayışını tabana yaymayı
hedefleyen “Ülkem İçin” Projesi için Topluluk çalışanları en
önemli hedef kitlelerden biridir. Çarpan etkisi ile ulaşılacak
kişi sayısı ile projenin temelinde yatan sorumlu vatandaşlık
bilinci daha çok bireye ulaşmış olacaktır. Çalışan sayısı
ile ülkemizin en büyük ailesi olan Koç Topluluğu ailesinin
üyeleri ile her geçen gün daha yerleşmiş bir sosyal
sorumluluk inancı ile bireyler olarak da ülkemize yatırım
yapmanın zenginliği de değerlerimize eklenmektedir.
20
ÜLKEM İÇİN VE KOÇ BAYİLERİ
Çağımızın getirdiği küresel rekabet şartlarında ülkelerin
rekabet gücünün o ülkedeki illerin rekabet gücüne koşut
olarak arttığı gözlenmekte ve yerel kalkınma stratejilerinin
il bazında belirlenmesi giderek artan bir eğilim olarak
benimsenmektedir. Toplumsal gelişim, mantığı gereği
sürekli bir çabayı içerir. Bu çabaların tümünün kamu
kaynak ve imkânları kullanılarak gerçekleştirilmesi ise
mümkün değildir. Ülkem İçin uygulamalarının ilk iki
yılında bayilerimizin katkısıyla gerçekleştirilen proje sayısı,
bireysel girişimciliğin Koç Topluluğu içinde ne kadar ileri
bir düzeyde olduğunu gösterdiği kadar, bu girişimlere
olan gereksinimin çokluğuna da işaret etmektedir.
Geliştirilen proje sayısının çokluğu önemli bir göstergedir.
Diğer yandan her bir projenin oluşturulması sürecinin
gerektirdiği sorumlu bakış açısı, yaratıcı çözüm geliştirme
ve kaynak oluşturma becerisi, kısaca sosyal girişimcilik
de oldukça kıymetlidir. Dolayısıyla, alınan sonuçların
çarpan etkisi yaratması, daha geniş bir alana yayılması ve
duyurularak örnek alınmasının sağlanması gerekmektedir.
Bu bakış açısı ise her bir ilde birlikte hareket edilerek daha
belirgin sonuçlar yaratılması için el verilmesi gerektiğine
işaret etmektedir. “Ülkem İçin” Projesi ile bu işbirliğinin
sağlanması hedeflenmektedir.
HER İLDE BİR PROJE VE ÜLKEM İÇİN
ELÇİLERİ
Ülkem İçin Projesi ile “Ülkem İçin Elçileri”nin liderliğinde
her ilden kendi ilini ve ildeki tüm Koç Topluluğu bayilerini
temsil edecek projelerin geliştirilmesi öngörülmektedir.
Böylelikle sayıca daha küçük ama yarattığı sonuç açısından
daha büyük ortak projelere imza atılması arzulanmaktadır.
Koç Topluluğu Şirketleri bu uygulama içinde yer alabilirler,
özgün olarak geliştirdikleri yaklaşımları Ülkem İçin Projesi
kapsamında da konumlandırabilirler.
PROJELER İÇİN TÜM SENELİK BIR DÖNGÜ
Projelerin her sene için belirli bir zaman planı içerisinde
yürütülmesi, Ocak ayından itibaren proje geliştirme ve
planlama aşamalarının tamamlanarak, her sene Koç
Topluluğu’nun kuruluş yıldönümüne denk gelen Mayıs
ayının son haftasında ülke çapında yapılacak törenlerle,
aynı anda “start” alması öngörülmektedir. Bu törenlerle,
yerel yönetimlerle işbirliği halinde ve basın aracılığı ile
kamuoyu nezdinde farkındalık yaratarak sorumlu vatandaşlık
örneklerinin yaygınlaşmasını sağlamak amaçlanmaktadır.
Bu şekilde başlatılan projelerin Aralık sonuna kadar
sonuçlandırılması öngörülmektedir. Her sene Kasım
ayında, yürütülen çalışmalar hakkında bilgi alışverişi ve
durum değerlendirmesi yapılır. Bu değerlendirmelerde,
aynı zamanda bir sonraki sene için ihtiyaçların gözden
geçirilmesi (toplumsal bir ihtiyaç sebebiyle gerekli olması
halinde o senenin proje konularının ülke çapında ortak
bir tema şemsiyesi altında buluşup buluşmayacağı) ve
nasıl ilerleneceği konusu ne şekilde zenginleşebileceği;
ya da uygulama süresinin uzatılıp uzatılamayacağı da ele
alınmaktadır.
21
SORUMLUYUZ
2050’ye kadar dünya nüfusunun 9 milyar olması ve evrensel
ekonominin 135 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Bugünkü
değişim hızımızla devam edersek bunu karşılamak için
dünyamız yetmeyecek ve tam 3 dünyaya ihtiyacımız olacak. En
gelişmiş ülkelerin dünyaya daha çok zarar vermesi gibi ironik
bir durumla karşı karşıyayız… Eğer tüm dünya batı ülkeleriyle
eşdeğer harcama yapsaydı, bu harcamaları karşılamak için 5
dünyaya ihtiyacımız olurdu.
Sorunun değil, çözümün parçası olmak için yapıcı katılım
sağlamak önemli…
Toplumsal çalışmalarda yer alırken, nerede olduğumuzu
bilmek, sorumluluğumuzun çerçevesini de oluşturacaktır.
22
Sürdürülebilir kalkınma, İnsan ile doğa arasında denge kurarak
doğal kaynakları tüketmeden, gelecek nesillerin ihtiyaçlarının
karşılanmasında ve kalkınmasına imkân verecek şekilde
bugünün ve geleceğin yaşamının programlanmasıdır.
Sorumlu vatandaş, yaşadığı çevreye ve dünyaya, ait olduğu
topluma karşı duyarlı olan, sahip olduğu kaynakları bilinçli
kullanan, sorumluluk duygusu ağır basan, sorunların çözümüne
ortak olan, katılımcı ve liderlik özelliği taşıyan kişidir.
GÖNÜLLÜYÜZ
Tek başınayken hepimiz birer damlayız;
Beraberken bir okyanus!
Ryunosuke Satoro
Koç Holding, yürüttüğü sosyal sorumluluk projelerine
Topluluk şirketleri çalışanlarının gönüllü olarak dahil olmasına
fırsat tanımakta, gönüllülüğü teşvik etmektedir. Ülkem İçin
Projesinde geçtiğimiz yıllarda, birçok çalışan ve bayi gönüllü
olarak görev almış, projelerimizi katkıları ve varlıklarıyla
zenginleştirmiştir. Gönüllülük, toplumsal bütünlüğün ve
refahın sağlanması için bireylerin ve kurumların çevreye,
içinde yaşadıkları topluma ve parçası oldukları dünyaya karşı
duyarlı olarak, sorunlara çözüm üretmek için gerçekleştirdikleri
karşılıksız hizmettir. Gönüllülük bir yaşama şeklidir. Toplumsal
duyarlılık bilinciyle, sorunlardan şikâyet etmek yerine çözüm
üretmeyi seçmektir. Çözümün bir parçası olarak topluma,
dünyaya ve geleceğe katkıda bulunarak, iz bırakmaktır.
Sorumlu vatandaşlığı yaşamın geneline yayarak, çevreye
“Ben nasıl bir katkı sağlayabilirim” düşüncesiyle bakmaktır.
Gönüllülük farkında olarak fark yaratma biçimidir.
Gönüllüler, çıkar gözetmeksizin zamanlarını, enerjilerini,
bilgi ve becerilerini ihtiyacı olanlarla paylaşan kişilerdir. Ve
sonunda bir kazanç beklemiyor olsalar da, gönüllü olmak
kendilerine çeşitli nitelikler kazandırır. Gönüllülük bireylere
huzur, manevi tatmin, duyarlılık ve hoşgörü sağlanmasının yanı
sıra özgüven düzeyini artırarak kişisel gelişimi de destekler.
İlaveten, iletişim, takım çalışması, planlama, yaratıcılık ve
liderlik gibi temel becerilerde artış sağlar. Gönüllü deneyimler
bireyleri yeni ve farklı çevrelere dahil ederek, yeni arkadaşlıklar
kurulmasına, yeni ilgi alanları edinilmesine ve böylece sosyal
konumda gelişime olanak tanır.
Bireyler sivil toplum kuruluşlarına bağlı olarak ya da çalıştıkları
kurumların toplumsal yatırım projelerinde gönüllü olabilirler.
Gönüllülük düzenli ve ücretli çalışmanın bir alternatifi değil;
aksine bir arada sürdürülebilecek bir fark yaratma tercihidir.
Gönüllü olmak kişiyi işinden alıkoymadığı gibi kazandırdığı
yetkinliklerle iş performansını da arttırabilir. Gönüllülük her ne
kadar “gönüllü” yapılsa da beraberinde bir takım sorumluluklar
getirir. Aslında bu sorumlulukları gönüllüler zevkle üstlenir,
istekle yerine getirir ve gönüllülüğün birer parçası olarak
görürler. Çünkü iyi bir gönüllü sosyal sorumluluk sahibi
olmasının yanı sıra bireysel sorumluluk da sahibidir. Hayatının
her alanında disiplinli, üretken, araştırmacı, yenilikçi ve
paylaşımcıdır.
Farklı çevrelere, insanlara ve farklılıklara karşı saygılı ve
hoşgörülüdür. Takımlarla çalışmaktan ve kolektif sonuçlara
ulaşmaktan haz duyar. Gönüllüler, çevrelerinde dürüst,
yardımsever ve güvenilir olmalarıyla tanınırlar. Dünyanın her
yerinde, her yıl eğitim, çevre, sağlık, kadın, istihdam, kültürsanat, spor, yoksulluk gibi pek çok konuda yüzlerce toplumsal
yatırım projesi uygulanmaktadır. Fakat en faydalı olanları,
en çok akılda kalanları pek azıdır. Fark yaratan projelerin en
önemli ortak özellikleri ise gönüllülüğü projelerin temelinde
tutmalarıdır. Kısacası gönüllüler, dahil oldukları projeleri
anlamlandıran ve taçlandıran en temel öğelerdir.
23
PROJE YÖNETİMİ
Proje: Belirlenmiş bir hedefe ulaşmak amacıyla, belirli bir
yerde ve süre içinde planlanmış faaliyetler bütünüdür.
1. SORUN TESPİTİ
Proje fikrimizin altında yatan sorunun tespiti ve o
soruna neden olan sorunların belirlenmesi projemizi
şekillendirmemizi sağlayacaktır.
Proje Yönetimi: Proje fikrinin belirlenmesi, fikrin
geliştirilmesi, ortaya çıkan proje planının hayata geçirilmesi
ve yaygınlaştırılmasıdır. Projeleştirdiğiniz amaca verimli
ve başarılı yöntemlerle ulaşabilmek için, projenizi planlı
bir biçimde ve uygulama araçları çerçevesinde yönetmeniz
gerekir.
2. HEDEF BELİRLEME
Tespit ettiğimiz sorunların çözümüne yönelik belirttiğimiz
hedeflerin tanımlanmasıdır. Hedefler, birer “alt proje”
sayılabilir.
Projeyi geliştirme aşamasında sorun tespiti ve hedef
belirleme aşamalarında sorun
ağacı ve hedef ağacı uygulamalarının yapılması sorunun
nedenlerine inilmesini
sağlayacağı gibi proje aktivitelerinin şekillenmesine de
yardımcı olacaktır.
Hedef Kitlenin ve Paydaşların Belirlenmesi
Hedef Grup: Projenin fayda sağlayacağı, sonuçlardan
doğrudan etkilenecek grup.
24
Paydaşlar/İlgi Ortakları: Projenin sonuçlarından dolaylı
olarak etkilenecek gruplar.
Ortaklar: Sorunun çözümüne katkı sunabilecek gruplar.
Belirlediğimiz proje fikriyle ilgili ortak paydaşları belirlemek
için;
>> Bu sorun kimin sorunu?
>> Bu sorunun çözümünden kimler etkilenecek?
>> Bu sorunu çözmek için kimler destek olabilir? gibi
sorulardan faydalanabiliriz.
Fırsat ve Risklerin Belirlenmesi
Gerçekleştirmek istediğimiz projenin başarısını belirleyecek
dışsal faktörlerin olabileceğini unutmayalım; bunlardan pozitif
etki yaratabilecekleri “fırsat”; negatif etki yaratabilecekleri
“risk” olarak adlandırabiliriz. Fırsatları değerlendirip, riskleri
azaltmaya çalışmak için önlemler almalıyız.
3. PROJE AKTİVİTELERİ VE ZAMAN
PLANININ SAPTANMASI
Proje kapsamında ne tür faaliyetlere gereksinim olduğunu
belirlemeliyiz.
>> Ana faaliyetlerin belirlenmesi ve detaylandırılması
>> Faaliyetler arasında ilişkilendirme yapılması
>> Faaliyetler için ihtiyaç listesi hazırlanması
>> Faaliyetlerin görev paylaşımlarının yapılması
Faaliyetleri planlarken zaman planını da eşzamanlı olarak
oluşturmak gereklidir. Zaman planında, amaca ne zaman
ulaşılacağı tanımlanmalıdır. Aktivitelerin başlangıç ve bitiş
tarihleri belirlenmelidir.
4. BEKLENEN SONUÇLAR
Proje hedeflerine ulaşma yolunda belirlediğimiz aktivitelerin
ne gibi sonuçlara ulaşmamızı sağlayacağını önceden
tanımlamamızda fayda var.
Örnek İş ve Zaman Planı Tablosu
Nis 14
May 14
Haz 14
5. PROJE BÜTÇESİNİN BELİRLENMESİ
Kaynak Geliştirme Yöntemlerini Belirleme
Projemizi hayata geçirebilmek için, bütçe tablomuz
sonucunda ortaya çıkan finansal ihtiyaçları karşılayacak
yollar geliştirmemiz gerekir.
Kaynak Geliştirme Adımları
Bazı kaynak geliştirme yöntemleri
>> 1. Bireysel bağış toplama
- Tanıtım ve kampanya çalışması yoluyla
- Özel çalışmalar ile (kermes gibi)
>> 2. Özel sektör sponsorlukları (maddi-ayni)
- Şirket görüşmeleri (Sponsorluk dosyası hazırlamak
gerekir.)
Kaynak geliştirme yöntemleri, projemizin ihtiyaçları, hedef
kitlemiz ve bulunduğumuz bölgenin sosyoekonomik
şartlarına göre farklılık gösterecektir.
Örnek Bütçe Tablosu
Bütçenin planlanan faaliyetler ve insan kaynağı
ihtiyacına uygun şekilde, zaman planını da dikkate alarak
oluşturulması gereklidir. Projenin tahmini bütçesini, proje
henüz başlamadan belirleyerek tahmini maliyet hesabı
yapmamız gerekir. Proje başladıktan sonra ara ara bütçe
revizyonu yapmak hedeflenen bütçe ile gerçekleşen bütçe
arasındaki farklılıkları göz önüne serer. Ayrıca, sponsorluk
ve bağışlarla bütçenin ne kadarını kendimizin yarattığı
kaynaklarla karşıladığımızı da görme fırsatı sağlar.
25
6. İZLEME VE DEĞERLENDİRME PLANININ
OLUŞTURULMASI
İzleme, hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilen faaliyetlerin
etkinliğine bakılmasıdır. İzleme sayesinde projemizle ilgili
revizyonlar yapmamız mümkün olabilir.
Değerlendirme, izleme ile tespit edilen bulgular ışığında
projeye bakılması ve yapılan çalışmaların sonuçlarının
değerlendirilmesidir.
Değerlendirme Kriterleri:
Geçerlilik: Problem tanımlamalarının doğru hedef kitle ve
faydalanıcılara ve içinde bulunulan fiziksel ve sosyal ortama
uygunluğu
26
Etkinlik: Sonuçların proje amaçlarına katkı sağlıyor olması
durumu
Verimlilik: Girdiler ve aktivitelerin sonuçlara dönüşümü;
var olan kaynakların maksimize edilmesi, çarpan etkisi
yaratması ve çıkan sonuçların kalitesi
Sosyal etki: Projenin hedef kitlede ve genel toplumda
yarattığı faydalar
Sürdürülebilirlik: Proje süresinin bitiminde faydanın
devamlılık durumu
Proje fikri belirlendikten sonra, planlanan proje
aktivitelerinin belirlenen zaman planı ve bütçeye
sadık kalarak uygulanması, her aşamada izlenmesi ve
değerlendirilmesi gerekmektedir.
27