okul toplum aile işbirliğini güçlendirme eğitim el
advertisement
OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI OKUL-TOPLUM-AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Bu proje T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı, AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığınca (Türkiye Ulusal Ajansı, http://www.ua.gov.tr) yürütülen Erasmus+ Programı (Hayatboyu Öğrenme veya Gençlik Programı) kapsamında ve Avrupa Komisyonu'ndan sağlanan hibeyle gerçekleştirilmiştir. Ancak burada yer alan görüşlerden Türkiye Ulusal Ajansı veya Avrupa Komisyonu sorumlu tutulamaz." OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Giriş Her şeyin hızla geliştiği ve değiştiği bir toplumda yaşıyoruz. Yaşamın hızlı bir tekerlek gibi yol aldığı bu süreçte sağlam bir zemine ihtiyaç duyulmaktadır. İşte okul toplum ve aile işbirliği bu zeminin temel taşlarıdır. Bu projenin amacı; okul-toplum ve aile işbirliğini güçlendirmeye yöneliktir. Bu amaçla biz eğitimlerimizde üç ayrı hedef grubu belirledik bunlar 16 yaş üzeri öğrenciler, öğretmenler, veliler ve çeşitli topluluk üyeleridir. Bu eğitimler sırasında tüm yararlanıcılar için üç modül hazırlanmıştır: Modül I – İletişim Yönetimi, Modül II - Sosyal Değerler için Eğitim, Modül III - Kültürlerarası Eğitim. Ayrıca, ortaklar, araştırma faaliyetleri /vaka çalışmaları, yuvarlak masa görüşmeleri, toplantılar, sempozyumlar, olumlu bir deneyim paylaşımı / konferanslar düzenleyerek okul-aile-toplum ilişkisini artırmaya yönelik faaliyetler düzenlemişlerdir. Elde edilen tüm bu bilgi ve sonuçlarını yaygınlaştırmak amacıyla web sitesi hazırlanmış ve bilgi paylaşımı yapılmıştır. Projemiz aynı zamanda Avrupa Birliği LLP tarafından geliştirilen sekiz temel amaca da hizmet etmektedir bunlar; sosyal, toplumsal, bilgi edinme, yabancı dili geliştirme, teknolojiyi, iletişim becerileri kullanımıdır. Bu modül eğitmenlere örnek olması için hazırlanmıştır. modüller ayrı ayrı farklı zaman dilimlerinde uygulanır. Koordinatör OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI MODÜL 1 İLETİŞİM YÖNETİMİ OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI TEORİK BÖLÜM: Etkili iletişim eğitimin yapı taşlarındandır. Araştırmalar; Olumlu okul ortamının; okul çalışanları, öğrencileri ve velileri olumlu etkilediğini ve eğitim ortamının verimini artırdığını göstermektedir. Epstein (1992) yaptığı araştırmada çocukların öğrenme faaliyetlerine velinin katılımının; başarı ve motivasyon düzeylerine olumlu etkide bulunduğu söylemiştir. Öğrenci ve dolayısıyla okul başarısında veli okul işbirliğinin önemli payının olduğu kuşku götürmez bir gerçektir. Bunun için son yıllarda gerek eğitim alanında yapılanaraştırmalar ve gerekse okul geliştirme kapsamında yürütülen etkinliklerin çoğu okul veli işbirliği, veli katılımına ayrılmaktadır. Veli okul işbirliğinin temel amacı velilerin katılımı ve desteği ile öğrenci ve okul başarısını yükseltmektir. Toplumun eğitim ihtiyacının giderilmesi amacıyla oluşturulan temel kurumlardan birisi olan okul, kontrollü bir ortam yaratarak çocukta topluma ve kendisine yarar sağlayacak davranışları oluşturmaya çalışır. Ancak okulun öğrenciye istenilen davranışları tek başına kazandırması olanaklı değildir. Kazanılan davranışlardan önemli birkısmı da ailenin katkısı ile oluşur. Yine okulda öğrenciye kazandırılan bilgi, beceri vedavranışlar evde aileler tarafından desteklenip pekiştirilmez ise, kısa zamanda unutulur. Daha da önemlisi okul ve ev arasında önem verilen değerler, alışkanlıklar ile çocuğa davranış kazandırma yöntemi konusunda ayrıcalıklar var ise çocuğun okulda öğretilenleri kolayca öğrenmesi ve uygulamaya koyması çok güç olur. İşte bu ve benzeri birçok nedenden dolayı yönetici ve öğretmenler öğrencilerin ve okulun başarısını artırmak için ailelerin desteğine ihtiyaç duyarlar. Gettinger Maribeth Guetschow, Kristen Waters (1998) çalışmasını altı okulda 558 veli ve 142 öğretmen ile yapmıştır. Araştırma sonucunda; ebeveyn etkin katılımının olumlu okul iklimine katkısı olduğu görülmüşür. Ayrıca araştırmada; öğretmenlerin çocuklarla etkili iletişimi, en az ebeveynlerin katılımı kadar etki yaratmıştır. Araştırmada öğretmenlerin iletişim becerileri konusunda ebeveynlerden daha fazla engellere ve kısıtlı becerilere sahip olduğu görülmüştür. Veliler ve öğretmenler arasında etkili bir ev-okul ortaklığı kurulması için bilgi toplama, iletişim ve bireysel tercihler ile ilgili, iletişimin etkinliğini artıran ve katılım önündeki engeller önemli bir durum olarak tartışılmaktadır. Sophia Catsambis ve Janet E. Garland; akademik açıdan orta düzeydeki öğrencilerin liselere girişini daha çok ebeveynlerin okulla iş birliğinin belirlediği belirtmektedirler. Ayrıca ebeveynlerin eğitimdeki beklentileri, gençlerin lise mezuniyeti yaklaştıkça artmaktadır. İletişimi yönetmek için; iletişimin engelleri ve önemi açıkça tespit edilmelidir. Bu proje aileokul-toplum ilişkileri geliştirmek ve güçlendirmek için yollar bulmayı hedeflemektedir. Araştırma faaliyetleriyle ilgili raporu inceledikten sonra anket uygulayarak okul-aile iletişimi mevcut engellerin sorunu üzerine tespit yapılmıştır. Okul Aile İletişim Engelleri: Ekonomik ve Zaman Kısıtlamaları: anne ve öğretmenler açısından Kişilerarası Beceriler: öğretnen, veli,öğrenci açısından OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Öğretmenlerin veliler ile ilgili algıları açısından Ebeveyn Katılımının Önemi: Ebeveyn katılımı akademik performansı artırır. Ebeveyn katılımı daha iyi, daha olumlu davranışlara yol açar. Bir ebeveynin ilgisi, teşviki; okul, sınıf kuralları, özgüven ve motivasyon yönünde bir çocuğun tutumunu etkileyebilir. • Ebeveyn kendi çocuklarının tüm eğitim hayatlarında yer almalıdır. •Ailelerle iş birliği öğrencilerin okuma becerilerini geliştirir. • Ebeveyn katılımı öğretmenin kendini güçlü hissetmesine neden olur. Öğretmen katılımının önemi: Page 5 Okuldan kaynaklanan katılım engelleri içerisinde en önemli olanı ise, okul yöneticisi ve öğretmenlerin veli katılım ve desteğine gereken önemi vermemesi ve bu konuda ailelere yardımcı olmamasıdır. Her ne kadar aile katılımının öğrenci başarısındaki yeri tartışma götürmese de, okul yönetimi ve öğretmenlerin bu konuya her zaman gereken önemi verdiklerini söyleyemeyiz. Bazı öğretmen ve yöneticilerin velilerin çocuklarının eğitimi ile ilgili rol üstlenmelerinin kendilerinin işlerini kolaylaştıracağına inanmalarına karşın, çoğu yönetici ve öğretmen veli katılımının kendilerine yönelik bir tehdit ve engelleme olduğu inancına sahiptirler. Bu inanç nedeniyle de veli katılını desteklemek bir yana, okulu aileye kapatarak, aile müdahalesinden kurtulmaya çalışırlar. Veli katılım ve desteğin konusunda yeterli bilgiye sahip olmayan diğer bir grup öğretmen ve yönetici ise veli katılımı okula finansman sağlama, okul açılış törenlerine katılma, veli öğretmen görüşmelerine katılma gibi biçimsel birkaç etkinlikle sınırlayarak bu konudaki rollerini yerine getirdiklerini kabul ederler. Bu her iki durumda da veli katılımı ve işbirliği engellenmiş olur. Okul kaynaklı engelleyici faktörlerden bir diğeri de okulun kaynaklarının yeterli olmamasıdır. Etkili bir veli katılımı, belirli miktarda parasal kaynağa ihtiyaç gösterir. Okulun veli katılım ve desteğini geliştirmek için ailelere yönelik eğitim etkinlikleri düzenleyebilmesi, sosyal kültürel etkinlikler gerçekleştirebilmesi ya da en azından aileler ile düzenli bir iletişim sistemi oluşturabilmesi için parasal kaynaklarının yeterli olması gerekir. Özel okullar için bu faktör engelleyicilik bakımından son sıralarda yer almakla birlikte, resmi okullar açısından önemli etkiye sahiptir. Yine okuldan kaynaklanan faktörlere, öğretmen ve yöneticilerin ailelere karşı tutumlarının olumsuz olması, okula ulaşım güçlüğü olması gibi faktörleri de eklemek olanaklıdır (Gümüşeli,2004) Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI İLETİŞİM MODÜLÜ DERS PROGRAMI (Öğretmenler için) Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Öğretmenlik insanla uğraşan bir meslek grubudur. İnsanın olduğu yerde iletişim kaçınılmazdır. Kaliteli iletişim; verilen mesajın net anlaşılmasını, birbirini anlamayı, ilişkinin gelişmesini, beklentinin net bir şekilde ortaya konması sağlar. Elbette öğretmenler, üniversitede iletişim üzerine belirli beceriler kazanmışlardır. Ancak üniversitede edinilen kazanımlarla bütün bir meslek hayatının geçirilmesi beklenilemez. Çağımız bilgi çağıdır. Bilgiler sürekli gelişmekte, edinmemiz gerek beceriler çeşitlenmektedir. Bu anlamda verilecek eğitimlerle öğretmenlerimiz desteklenmelidir Bu eğitimin amacı, öğretmenlerin iletişim becerilerinin gelişmesine katkı Amaç sağlamaktır. Eğitim sonrası eğitmen geliştirmesi beklenmektedir; 1. İletişimi kendi cümleleri ile tanımlar. 2. İletişim kavramlarıyla tanışır. 3. Sözlü iletişimi sözsüz iletişim türleri ile desteklemeye gönüllü olur. 4. Sözsüz iletişimin öğrenci üzerindeki etkisini değerlendirir. 5. Barışçıl sınıf atmosferi oluşturmaya etki eden faktörleri değerlendirir. 6. İletişim kurduğu kişileri etkili biçimde dinler. Kazanım 7. İletişimde bulunduğu kişilere saygı gösterir. 8. İletişimde bulunduğu kişiyle empati kurar. 9. İletişimi geliştirmek için açık uçlu sorular sorar. 10. İletişimde “ben dili” ve “sen dili”nin etkisini değerlendirir. 11. İletişim engellerinin (uyaran ve emreden tavrın, öğüt verme, yargılayıcı tavır gibi) iletişime etkisini değerlendirir. 12. İletişim engellerini aşmaya istekli olur. Konu kazanım Etkinlik Süre İletişimin Tanımı İletişim Süreci ve İletişimin Öğeleri Kaynak 1, 2 25 Mesaj 1 dakika Kanal Alıcı Dönüt İletişim türleri Sözlü iletişim 45 3,4 2-3 dakika Sözsüz iletişim Konu başlıkları 25 5 5 Barışçıl Sınıf Atmosferi dakika İletişimi Etkileyen Etmenler Dikkat Etkili Dinleme 4—5-6- 55+60 Saygı 6,7,8,9,10 7 dakika Empati Soru Sorma (Açık Uçlu Soru Sorma) İletişim Dili (Sen Dili, Ben Dili) İletişim Engelleri 11,12 8 20 6 Gerekçe: OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI dakika Bilgisayar, projeksiyon, sunu, karton, isimlikler vs. Materyal Değerlendirme Sözel geri bildirim ,anket Eğitimcinin Eğitim yetkilileri, proje sürecine katılmış olan eğitmenler. Niteliği İLETİŞİM MODÜLÜ DERS PROGRAMI (Veli için) Gerekçe Aile içinde iletişim kaçınılmazdır Kaliteli iletişim; verilen mesajın açık ve net olmasını sağlar.Bireylerin birbirleriyle iletişimini geliştirmesi gelecekteki yaşamları sağlam temeller üstüne oturtmaları demektir. Anne babalar iletişim becerilerini benimsemelidir. Bu eğitimin amacı, ebebeynlerin iletişim becerilerinin gelişmesine katkı sağlamaktır. Amaç Barışçıl Sınıf Atmosferi İletişimi Etkileyen Etmenler Dikkat Etkili Dinleme Saygı Empati Soru Sorma (Açık Uçlu Soru Sorma) İletişim Dili (Sen Dili, Ben Dili) 5 5 25 dakika 6,7,8,9,10 4-5-6-7 55+60 dakika Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 7 Konu Başlıları Page Kazanım Eğitim sonrası eğitmen geliştirmesi beklenmektedir; 1. İletişimi kendi cümleleri ile tanımlar. 2. İletişim kavramlarıyla tanışır. 3. Sözlü iletişimi sözsüz iletişim türleri ile desteklemeye gönüllü olur. 4. Sözsüz iletişimin öğrenci üzerindeki etkisini değerlendirir. 5. Barışçıl sınıf atmosferi oluşturmaya etki eden faktörleri değerlendirir. 6. İletişim kurduğu kişileri etkili biçimde dinler. 7. İletişimde bulunduğu kişilere saygı gösterir. 8. İletişimde bulunduğu kişiyle empati kurar. 9. İletişimi geliştirmek için açık uçlu sorular sorar. 10. İletişimde “ben dili” ve “sen dili”nin etkisini değerlendirir. 11. İletişim engellerinin (uyaran ve emreden tavrın, öğüt verme, yargılayıcı tavır gibi) iletişime etkisini değerlendirir. 12. İletişim engellerini aşmaya istekli olur. Konu Kazanım Etkinlik Süre İletişimin Tanımı İletişim Süreci ve İletişimin Öğeleri Kaynak 1, 2 25 Mesaj 1 dakika Kanal Alıcı Dönüt İletişim türleri Sözlü iletişim 45 3,4 3,4 dakika Sözsüz iletişim OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI İletişim Engelleri Materyal Değerlendirme Eğitimcinin Yeterliliği 11,12 8 20 dakika Bilgisayar, projeksiyon, sunu, karton, isimlikler vs. Sözel geri bildirim ,anket Eğitim yetkilileri, proje sürecine katılmış olan eğitmenler. İLETİŞİM MODÜLÜ DERS PROGRAMI (Öğrenciler için) Gerekçe: Insanın var olduğu durumlarda iletişim kaçınılmazdır. Kaliteli iletişim; verilen mesajın açık ve net olmasını sağlar.Bireylerin birbirleriyle iletişimini geliştirmesi gelecekteki yaşamları sağlam temeller üstüne oturtmaları demektir. Gençler iletişim becerilerini benimsemelidir ancak bu şekilde yaşadığımız bilgi çağında etkin ve verimli olabilirler. Konu Barışçıl Sınıf Atmosferi İletişimi Etkileyen Etmenler Dikkat Etkili Dinleme Saygı 5 5 25 dakika 6,7,8,9,10 4-5-67 55+60 dakika Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 8 Kazanım Bu eğitimin amacı, +16 öğrencilerin iletişim becerilerinin gelişmesine katkı sağlamaktır. Eğitim sonrası eğitmen geliştirmesi beklenmektedir; 1. İletişimi kendi cümleleri ile tanımlar. 2. İletişim kavramlarıyla tanışır. 3. Sözlü iletişimi sözsüz iletişim türleri ile desteklemeye gönüllü olur. 4. Sözsüz iletişimin öğrenci üzerindeki etkisini değerlendirir. 5. Barışçıl sınıf atmosferi oluşturmaya etki eden faktörleri değerlendirir. 6. İletişim kurduğu kişileri etkili biçimde dinler. 7. İletişimde bulunduğu kişilere saygı gösterir. 8. İletişimde bulunduğu kişiyle empati kurar. 9. İletişimi geliştirmek için açık uçlu sorular sorar. 10. İletişimde “ben dili” ve “sen dili”nin etkisini değerlendirir. 11. İletişim engellerinin (uyaran ve emreden tavrın, öğüt verme, yargılayıcı tavır gibi) iletişime etkisini değerlendirir. 12. İletişim engellerini aşmaya istekli olur. Etkinlik Konu Kazanım Süre İletişimin Tanımı İletişim Süreci ve İletişimin Öğeleri Kaynak 1, 2 25 Mesaj 1 dakika Kanal Alıcı Dönüt İletişim türleri Sözlü iletişim 45 3,4 2-3 dakika Sözsüz iletişim Page Amaç OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Empati Soru Sorma (Açık Uçlu Soru Sorma) İletişim Dili (Sen Dili, Ben Dili) İletişim Engelleri Materyal Değerlendirme Eğitimcinin Yeterliliği 11,12 8 20 dakika İletişim Engelleri Sözel geri bildirim,anket Eğitim yetkilileri, proje sürecine katılmış olan eğitmenler. Kursiyer İçin Öğrenciler-Veliler-Öğretmenler için Eğitimci Kılavuzu ve Etkinlik Kitabı: Değerli katılımcı “Okul–aile ev toplum bağlarının güçlendirilmesi” amacıyla bir proje tasarlanmıştır. Proje kapsamında hedef kitleye eğitimler verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Projenin bir boyutu da “iletişim”dir. Bu boyuttaki eğitimin; Okullarda görev yapan öğretmenlere, veliler ve öğrencilerle kuracağı iletişimin daha kaliteli olması ve bu yolla eğitimin bireylere ve topluma sağladığı faydanın arttırılmasında, Öğrencilere ailesiyle ve öğretmenlerle kuracağı iletişimin kalitesini arttırarak, aldığı eğitimden daha fazla yararlanmasında, Velilerin çocukları ve çocuklarının öğretmenleriyle kuracağı iletişimin kalitesini arttırarak, çocuğunun aldığı eğitimden daha fazla yararlanmasında etkili olacağına inanılmaktadır. Elinizdeki REHBER bu eğitimin öğretmen boyutu için hazırlanmıştır. İçeriğinde; 9 2. Verilecek eğitimin amacı, kazanımları, konuları, süre planlaması, değerlendirme yöntemi hakkında bilgi veren müfredatı yer almaktadır. Eğitimi gerçekleştirmede yararlanabileceğiniz eğitsel aktiviteler konusunda önerileri içermektedir. Rehberde yer alan müfredat tüm yönleri ile eğitim süresinde uygulanmalıdır. Ancak eğitsel aktiviteler çok miktarda verilmeye çalışılmıştır. Bunun nedeni içerisinden sizlere seçim yapabilme olanağı sunmaktır. Aktiviteler konusunda eğitimci seçim şansına sahiptir. Bu durum, rehberin esnek yapısını oluşturmaktadır. Page 1. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI İLK OTURUM: Toplam 90 dakika BAŞLANGIÇ: 15 DAKİKA Derslik hazırlanır. interaktif öğrenme ortamı olmalıdır. U boyutu gibi; Tüm grup alanı, rol oynama etkili sınıf kullanmak yardımcı olabilir. Grup sayısı 20-25 katılımcı olmalıdır. Katılımcılara küçük bir kâğıt parçası verin ve üzerine isimlerini yazmalarını ve kendilerine yapıştırmasını isteyin. Sınıfın dışına HOŞGELDİNİZ yazan bir kâğıt asın. Hoparlör ile bir şarkıyı çalın. Kendinizi ve projeyi kısaca tanıtın. Gruba çember olmalarını söyleyin ve yumuşak bir top yardımı ile her bir katılımcıya adını ve adının anlamını sorun. . Hedef 1. İletişimi kendi cümleleri ile tanımlar. 2. İletişim kavramlarıyla tanışır. Konu İletişimin Tanımı İletişim Süreci ve İletişimin Öğeleri Gruptan iki gönüllü seçilir. Aralarında 6-8 metre mesafe olacak şekilde karşılıklı dururlar. Eğitimci “Şimdi siz yolda yürüyen kişilersiniz. Yürürken size yönergeler vereceğim yönergelerime göre hareket edin”. 1. Birbirinizi tanımıyorsunuz karşılıklı yürürken selamlaşmadan birbirinize tepki vermeden birbirinizin yanından geçiyorsunuz. 2. Karşılıklı yürürken ortada karşılıklı yürürken selamlaşmadan birbirinizin yanından geçiyorsunuz. 3. Karşılıklı yürürken birbirinizle el sıkışın ve sısa bir sure sohbet edin. Her durumun farkları nelerdir?" "İletişim nedir?" “2 kişi aynı yerde ama aralarında hiçbir iletişim yoksa iletişim var mı?" "İlişki nedir?" bilgisayar projeksiyon, sunumlar, karikatür, rozet vs. Yönerge Soru Materyal İletişim, kısaca “karşılıklı iletmek” anlamında bir kavramdır. Bir elektrik düğmesine bastığımızda ampule doğru bir akım iletilir ve ampul yanar. Buradaki akım, elektriği iletme olayıdır. Burada olduğu gibi iletişimde de bir iletme olayı söz konusudur. Yalnız iletme işi “duygu, düşünce, bilgi” iletmek şeklinde olur. Kısacası iletişim, insanlar arasında gerçekleşen duygu, düşünce ve bilgi alışverişidir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 10 15 Dakika Page ETKİNLİK 1 : İLETİŞİM BAŞLAR … OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Bu alışveriş, yani iletişim genellikle konuşmayla gerçekleşir. Fakat göz işareti, gülümseme, susma, ağlama, müzik, resim, kitap, gazete, sinema, heykel ve mimariyle de iletişim sağlanabilir. Nitekim insanlar tarih boyunca duman, mektup, kuş, ıslık, trafik işaretleri, internet gibi değişik iletişim araçları kullanmışlardır. İletişimin Önemi İnsan toplu hâlde yaşayan bir varlıktır. Dolayısıyla İletişim, toplumsal bir varlık olan insan yaşantısının kaçınılmaz ve önemli bir boyutunu oluşturur. Toplum içinde yaşayan her insan, farkında olsun veya olmasın, birbirleriyle iletişim içindedir. İnsanlar duygu, düşünce ve hayallerini, sorunlarını birbirlerine iletişimle aktarırlar. İletişimle insanlar birbirlerini anlarlar, sorunlarını paylaşırlar, problemlerine çözümler üretirler. Yani insan hayatının merkezinde iletişim vardır. İnsan ailesiyle, arkadaşlarıyla, komşularıyla, çevresiyle sürekli iletişim hâlindedir. Tarih boyunca insanlar hep iletişime önem vermişler ve sürekli iletişim hâlinde olmuşlardır. İlk insanların mağara duvarındaki resimleri birilerine bir şeyler anlatmak için bir araçtı. Duman, ateş, güvercin bile anlaşma aracı olarak kullanılmıştır. Şimdi elimizde sayısız iletişim yolu var ve insanoğlu dünyanın bir ucundaki, hatta uzaydaki biriyle iletişim kurabiliyor. İletişimin gerçekleşmediği durumlarda ise insan, kendini boşlukta görür ve büyük bir yalnızlık hisseder. Hatta hiç konuşmayan insan zamanla konuşmasını bile unutabilir. Özellikle günümüzde iletişimsizlik sorunları yaşanmaktadır. Çoğu zaman telefon, İnternet gibi araçlarla çok uzaktaki insanlarla iletişim kurarken yanı başımızdaki arkadaşlarımızla, annemizle, babamızla, kardeşimizle sağlıklı bir iletişim kuramıyoruz. İletişimin Öğeleri İletişim, tüm tarafların üzerinden bilgi alışverişi yapılacak ortak bir dili anlamalarına ihtiyaç duyar. İletişimin gerçekleşmesi için bazı unsurların bir araya gelmesi gerekir. İletişimde belirli mesajlar kodlanarak bir kanal aracılığıyla bir kaynaktan bir hedefe (alıcıya) aktarılır. Örneğin bir konuşmacı (kaynak) ortak bir dil aracılığıyla kodladığı kelimeleri (ileti) ses dalgaları (kanal) yoluyla alıcıya (hedef) aktarır. Dolayısıyla iletişimin “gönderici, alıcı, ileti, kanal, bağlam, dönüt” gibi öğeleri vardır. Şimdi bu öğeleri sırasıyla açıklayalım: 1. Gönderici Gönderici iletiyi hazırlayan, gönderen kişidir. Gönderici iletişimin en önemli öğesidir. Çünkü gönderici olmadan iletişim gerçekleşmez. İletiyi aktaran göndericiye kaynak ya da verici de denir. Dinleyiciye bir şey söyleyen kişi göndericidir. 2. İleti 11 Göndericinin aktardığı duygu, düşünce, hayal, istek ve bilgilere “ileti” denir. Başka bir deyişle ileti, göndericinin alıcıya aktardığı mesajdır. Dolayısıyla konuşanın (gönderici) anlattığı, bildirdiği şeylerin hepsi ileti kavramına dâhildir. Sözü söyleyenin, dinleyene söylediği söz iletidir. Page 3. Alıcı Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Duygu, düşünce, istek ve bilgilerin aktarıldığı kişi ya da kişilerdir. Başka bir deyişle alıcı, iletinin gönderildiği insan ya da topluluktur. Ortada bir ileti vardır, bu iletinin pek tabii bir de “alıcısı” olmalıdır. Bu da konuşmayı dinleyen kişidir. Dinler ve “iletiyi” alır. 4. Şifre (Kod) İletişimdeki iletiler şifrelenerek aktarılır. Gönderici, iletisini konuşmanın yanı sıra yazıyla, resim çizerek, rakamlarla ya da hareket yaparak anlatmayı da deneyebilir. İşte bu tür iletişim şekillerine “şifre” denir. 5. Bağlam İletişime katılan öğelerin birlikte meydana getirdiği ortama bağlam denir. Başka bir deyişle göstergenin öteki öğelerle birlikte ve onlarla birleşerek, bütünleşerek onların da yardımıyla bir kavramı yansıtmasıdır. Bir sözcüğün hangi anlamda kullanıldığını bağlamına göre belirleriz. Bir sözcüğün anlamını belirlemede bağlam devreye girer. Bu açıdan bağlam, iletişimde çok önemli bir yere sahiptir. Örneğin “sıfır” kelimesi değişik bağlamlarda değişik anlamlar ifade eder. Bu sözcük, “Pazarda sıfır gibi bir araba buldum ve onu hemen aldım.” cümlesinde aracın hasarsızlığını, kullanışlılığını, yeniliğini bildiriyor. Yani olumlu anlamda kullanılmıştır. “Sorma, su içsem kilo alıyorum, bütün rejimleri denedim, netice sıfır.” cümlesinde ise “sıfır” sözcüğü “kötü, başarısız, verimsiz” anlamında kullanılmıştır. Yani olumsuz anlamda kullanılmıştır. 6. Kanal İletinin göndericiden alıcıya ulaştığı yol veya araca kanal denir. İletişimde gönderici iletisini alıcıya söz, yazı, rakam gibi belli araçlar yardımıyla aktarır. İşte iletişimin bir parçası olan bu araçlara kanal adı verilir. Konuşmada kanal sözdür. 7. Filtre Filtre, alıcının iletiyi kendine göre yorumlama biçimidir. Bu açıdan filtre, algılamayla ilişkili bir öğedir. Algı, kişinin belli bir bilgiyi duyma, anlama ve değerlendirme sürecidir. Kişinin durumu, istekleri, geçmiş yaşamı, önyargıları ile sosyal ve kültürel unsurlar algılamayı etkilemektedir. Tüm bu unsurlar, kişilerin aynı iletiyi farklı yorumlamasına kapı aralamaktadır. Bu durum da iletişimdeki filtre kavramıyla açıklanmaktadır. 8. Dönüt (Geri Bildirim) Alıcının, göndericiye verdiği tepkiye (cevaba) dönüt denir. İletişimde Gönderici, Alıcı ve İleti İlişkisi Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Yukarıdaki iletişimde iletişimi başlatan kişi Hakan’dır. O hâlde Hakan “gönderici (kaynak)” durumundadır. Hakan’ın soru yönelttiği kişi olan Caner ise “alıcı”dır. Gönderici olan Hakan’ın, alıcı olan Caner’e aktardığı “Toplantı başladı mı?” sözü, yani mesajı “ileti”dir. Gönderici, iletisini telefonla aktardığı için burada telefon “kanal” durumundadır. Gönderici ve alıcının sözlerini yansıtan harfler veya dil (Türkçe) “şifre’dir. Alıcının (Caner), göndericiye (Hakan) verdiği “Hayır, daha başlamadı.” cevabı ise bu iletişimdeki “dönüt”ü oluşturmaktadır. 12 Hakan, arkadaşı Caner’e cep telefonundan: “Toplantı başladı mı?” mesajını gönderdi. Caner de onun mesajını: “Hayır, daha başlamadı.” diye cevapladı. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI İletişim kısaca, “gönderici” tarafından “ileti’nin bir “şifre” aracılığıyla, bir “iletişim kanalıyla “alıcı “ya gönderilmesiyle oluşur. Şifrelenmiş mesajı alan ve çözen alıcı, mesajı taşıyan sembolleri algılayıp onlara anlam vererek iletişimi sonlandırır ya da kendisi bir mesaj göndererek bu sefer gönderici konumuna geçer. İletişim bu şekilde devam eder. İletişimde Göstergelerin Yeri ve Önemi Kendi dışında bir başka şeyi gösteren, düşündüren, onun yerini alabilen nesne, görünüş ve olgulara gösterge denir. Örneğin kelimeler bir göstergedir. Buna göre adlarımız bizim göstergemizdir. “Hasan” kelimesi bir insanın göstergesidir. Aynı şekilde “vazo” kelimesi “vazo nesnesi”nin göstergesidir. “Vazo” kelimesi vazonun kendisi değildir ama vazoyu karşılar. Yazıda, konuşmada vazonun yerine geçer. Bu kelime, vazoyu gösterdiği, düşündürdüğü, onun yerini alabildiği için “gösterge” diye adlandırılır. Kısaca gösterge; kendisi o şey olmadığı hâlde, o şeyi çağrıştırarak iletişim kurmayı sağlayan araçtır, nesnedir, olgudur. Göstergelerin ses ve anlam yönü vardır. “Odun” göstergesi “o, d, u, n” seslerinden oluşmuştur ve anlamı “yakmak için kullanılan sert bir nesne’dir. Buna göre her gösterge “gösteren” ve “gösterilenden” oluşur. Harflerden oluşan sözcük, resim, şekil, işaret vb. öğelere gösteren denir. Göstergenin insanların zihninde çağrıştırdığı görüntü ve anlamlara ise gösterilen denir. Gösterge Çeşitleri 1. Dil Göstergesi Yazıyla veya sözle gerçekleştirilen her türlü etkinlik dil göstergesiyle ilgilidir. “Kedi” kelimesi bir dil göstergesidir. Bu gösterge, “k. e, d, i” seslerinden oluşmuştur. Kelimeyi oluşturan sesler gösteren, kelimenin çağrıştırdığı anlam ise gösterilendir. 2. Dil Dışı Göstergeler Resim, şekil, işaret, hareket, jest, mimikler vb. dil dışı göstergelerdir. Dil dışı göstergeler dörde ayrılır: a. Belirti (Doğal gösterge): Doğal olan her şey doğal göstergedir. Doğal bir göstergedir. Yorumu yapılmadığı zaman herhangi bir anlam ifade etmez. İletişim kurma amacı yoktur. Gösteren ile gösterilen arasında neden-sonuç ilişkisi vardır. Gök gürültüsü, yağmuru; gece bahçedeki köpeğin havlaması, dışarıda yabancının dolaştığını; ateşimizin 38 derece olması, hasta olduğumuzu gösterir. Yağmurun yağması, deprem, sel, sonbaharda yaprakların sararması vb. doğal göstergedir. b. Belirtke (Sosyal gösterge): Sosyal durumları anlatan göstergelerdir. Yapay göstergedir. İnsanların iletişim kurmak için ürettiği şeydir. Tüm belirtkeler uzlaşımsal nitelik taşır. Görgü kuralları, trafik lambaları vb. unsurlar sosyal göstergedir. Bir futbol maçında hakemin futbolcuya gösterdiği sarı kart bir belirtkedir. Bu renk ile oyuncunun bir dahaki sert davranışta oyundan atılabileceği konusunda uzlaşmaya dayalı bir bağ söz konusudur. Herhangi bir dershanede ders sonunda zil çalması dersin bittiğinin göstergesidir. Zil, gösteren; dersten çıkma gösterilendir. Page d. Simge: Benzerlik ya da yakınlık (uzlaşma) ilişkisi içinde soyut bir gösterileni göndermede bulunan görsel biçimdir. Güvercin, barışın; terazi adaletin; kartal beşiktaş’ın simgesi olan göstergelerdir. 13 c. Görsel Gösterge (İkon): Göstereni ile gösterileni arasında benzerlik ilişkisi olan göstergedir. Haritalar, fotoğraflar, resimler, şehir planları buna örnektir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Göstergelerin Ayırıcı Özellikleri Dil göstergeleri diğer göstergelerden daha farklı ve daha gelişmiştir. Dil, en kullanışlı gösterge diye adlandırılabilir. Çünkü insanın anlatma kabiliyetinin en gelişmiş aracı dildir. Dille gerçekleştirilen iletişim: resim, şekil, işaret gibi dil dışı unsurlarla gerçekleştirilen iletişimden daha etkilidir. Dil. ruh hâllerinin ve duyguların anlatılmasında da kullanılabilir. Dil göstergeleri kendi anlam değerlerinden başka anlamları da ifade eder. “Altın” kelimesi bilinen “değerli maden” anlamında kullanılabildiği gibi “çok değerli” ya da “sarı rengin bir tonu” anlamında da kullanılabilir. Bu özelliğiyle dil göstergeleri geniş bir anlatma imkânına sahiptir. Ppt slayt gösterilir: 3-9 10 dakika ETKİNLİK 2 : BEDENİMİZ KONUŞUYOR… Hedef Yöntem Yönerge Materyal 15 Dakika Sözlü iletişimi sözsüz iletişim türleri ile desteklemeye gönüllü olur. Sözsüz iletişimin öğrenci üzerindeki etkisini değerlendirir. Rol oynama Katılımcılar daire şeklini alır. Konuşmak yasak. Bir kişi çemberin ortasında duracak. Katılımcıların amacı hareket anlaşmsına göz teması ve diğer sözsüz ipuçlarını kullanak birbirleriyle yer değiştirmeleridir. Bu arada ortada duran katılımcı kendine yer bulmaya çalışacak. bilgisayar projeksiyon sunumlar, karikatür, rozet vb. Yapılan araştırmalara göre etkili iletişimde beden dil; yüz ifadesi, duruş,jest ve mimikler ve ses tonu %90 oranında etkili olmaktadır. Seçtiğimiz kelimeler ise sadece %10 etkili olmaktadır. iletişimde kullandığımız ifadeler karşımıza söylediklerimizle ilgili ipucu verir. Bu ipuçlarının gücü bizim ifade etmek istediklerimizi ve gerçekten ne söylemek istediğimizi karşı tarafa iletir. Sözlü & Sözsüz İletişim Sözsüz iletişim bize pek çok kararlar ve varsayımlar yapmak neden olur. Aşağıdaki örnekler, sözsüz iletişim yoluyla ile kurarsak ne kadar bilgi anlamanıza yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Sözsüz iletişimi anlama 1. Etkili iletişimde sözsüz ilesimin etkisi %65 oranında iken Sözlü iletişim etkisi %35 oranındadır. 2. Sözsüz iletişim bazen belirsizleşir. Örneğin, öfke duygusu yumruk sallayarak veya durgunluk şeklinde ifade edilebilir. Sakin bir duruş öfke, utanç, sinirlilik veya zevk anlamına gelebilir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 14 Sözlü İletişim Yazılı ya da sözlü kelimelerle iletilerin kodlamasını olarak tanımlanır. Sözsüz İletişim ise mesajı ve yüz ifadeleri, beden dili ve stil elbise aracılığıyla kodlamadır. Page OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 3. Eğer sözlü iletişim ile sözsüz iletişim arasında bir tutarlılık yoksa bu karışıklığa sebep olabilir. Örneğin, karşındaki kişiye bana güvenebilirsin derken gözünün içine bakmıyorsanız bu bir karışıklıktır. 4. ‘Sevme’ ve 'kabul' mesaj verirken aşağıdaki sözel olmayan eylemleri de yapmalıyız; • Göz teması sürdürmek; • Dik bir duruş segilemek • Kişisel alanı işgal olmadan kişiye yakın durmak; • Fısıldamak veya bağırmak yerine sıcak ve açık bir ses tonuyla konuşmak; Başkaları hakkında varsayımlar sözel olmayan iletişim temel alınarak yapılabilir, • duruş mesafemiz; • yaşadığımız çevre ve yaptığımız iş; • oturuş şeklimiz ve göz temasımız; • ev, iş, araba, aile, arkadaşlar, bizim çevre; • nasıl göründüğümüz – saç, yüz, vücut; • kıyafetlerimizin rengi; • maskülen/feminen duruşumuz; • jest ve mimikler; • duyguların dışa vurumu ppt sunumda 10-11-12-1-14 göster 20 dakika ETKİNLİK 3 Doğaçlama oyunlar Hedef 15 Dakika Sözlü iletişimi sözsüz iletişim türleri ile desteklemeye gönüllü olur. Sözsüz iletişimin öğrenci üzerindeki etkisini değerlendirir. Yöntem Yönerge Doğaçlama oyunlar Materyal bilgisayar projeksiyon, sunumlar, karikatür, rozet vs. Page 15 İki gönüllüye doğaçlama oyununa katılması için sorun. İki gönüllüye bir doktor ve hasta gibi temel bir senaryo ayarlayın. Oyunculara oyun esnasında sık sık ”don” komutu vereceğinizi söyleyin. “Don” dediğinizde oyuncular o an hangi pozisyondaysa o şekilde duracak. “başla” komutu verdiğinizde oyuncular senaryoyu sözlü iletişime geçmeden değiştirecekler. Oyuncular birbirlerinin beden hareketlerini takip ederek yeni senaryoya uyum sağlamak durumunda. Bu oyun katılımcılara karşı tarafın beden dilini okuması yeteneğini okumasını geliştirecektir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI İKİNCİ oturum: Toplam 90 dakika BAŞLANGIÇ: 10 DAKİKA Müzik çalın Grubun ilk oturumdan sonra nasıl hissettiklerini sorun İlk oturumdan ne hatırladıklarını sor. Bundan sonra ilk oturumu özetle ETKİNLİK 4 : Hedef Yöntem Yönerge Materyal Fısıltılar oyunu 25 dakika 6. İletişim kurduğu kişileri etkili biçimde dinler. 7. İletişimde bulunduğu kişilere saygı gösterir Fısıltı oyunu 1. Altı gruplar halinde, düz bir çizgide dur. 2. Her gruba başındaki kişiye bir cümleyi yazılı olarak ver. Kulaktan kulağa oyununu başlat mesaj sadece bir kere yandaki kişiye fısıltıyla söylenecektir. 3. Son katılımcı duyduğunu tüm guruba söyler. 4. Son ileti özgün ileti ile karşılaştırın. Kalan kısa mesajları ve uzun mesajlar için yineleyin. 5. Neden iletileri değiştirildi veya karıştı tartışın. Daha iyi bir sonuç elde etmek için kullanılabilecek etkili sözel iletişim stratejilerinin bir listesini yapın. Olası kısa basit mesajlar Pek çok çocuk denedi ama iyi sonuçlar elde etmekte başarısız oldu. Buradaki herkes çok topluluk geliştirmek için çalışıyor. Herkes çok çalışarak akademik başarı elde edebilir. Olası uzun karmaşık mesajlar Dantelci kadın ülkesindeki neşeli kutlamalara katılmak için muhteşem renkli danteller işledi. Yaz günlerini geçirmenin en iyi yolu yatıştırıcı yaz esintileri içinde hamakta uyumaktır. Günün en sıcak saatleri öğle saatleridir. ama bulutların olması da sıcağı azaltmaz. Üç kısa basit mesajlar, üç uzun karmaşık mesajlar Katılımcılardan birine özlü sözü okutun ve görüşleri nelerdir sorun: “Eğer Dinlemekten Çok Konuşmamız Gerekseydi, 2 Dilimiz Ve Bir Kulağımız Olurdu” Page 16 Mark Twain. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Yetişkin bir birey iletişimde harcadığı zamanın %70 . (Adler, R. et al. 2001). İnsanlar bir dinleyici olarak %50 sini iletişim zamanlarını geçirmekterdirler. Ne yazık ki, iletişimde işittiklerimizin %50 sini 8 saat içinde unuturuz. Aktif dinleme ne duyduğunu karşı tarafa doğrulatmak ve konuşmacıya geri bildirim sağlamaktan geçer. Ppt slayt gösterisi: 15-16-17-18-20-20-21 30 dakika Aktif dinleme hakkında bilgi Aktif dinleme iletişim sürecinin bir etkili bir unsurudur. Aşadaki unsurlar ise etkin dinlemenin etkisini terse çevirebilir: • İnsanlar iletişm esnasında daha çok ne söyleyeceklerine odaklanır ve kaşı tarafı dinlemezler. • İnsanlar karşı tarafa görüşlerini söyleyebilmek için fırsat kollarken, dinlemeyi kaçırırlar. • İnsanlar genelikle duymak istediklerini işitirler. • İnsanlar dinleme esnasındfa karşı tarafın sözünü keserek dikkatinin dağılmasına sebep olurlar. Page Dinleme konusundaki alışkanlıkların farkında olmak. Nasıl bir dinleyici olduğumuz ve bu konuda düzeltmemiz gereken davranışlarımız hakkında başkalarının dinleme biçimimize ilişkin, sözlü ve sözsüz mesajlarından yararlanmak gerekir. - Konuşmayı bırakın. Karşınızdaki kişinin konuşmasına izin verin. Bir yandan konuşurken bir yandan dinleyemezsiniz. Ayrıca, diğer kişinin düşüncelerinin sık sık kesilmesi dikkatin dağılmasına neden olur. - Önyargılarınızın bilincinde olun. Açık bir kafayla dinleyin. Konudan ayrılmayın. Karşınızdakinin kişiliğine saygı gösterin. Yargılamaktan kaçının. Tek doğru fikir sizin ki olmayabilir. - Hemen sonuç çıkarmaktan kaçının. Karşınızdakinin sözcüklere her zaman sizinle aynı anlamı verdiğini zannetmeyin. - Anlamı bütünlüğü içinde yakalamaya çalışın. Alaycı ve nükteli ifadelerin arkasında çoğunlukla gizli bir anlam yatar. Dinlerken hem sözlü hem de sözsüz mesajlara dikkat edin. - Kendinizi anlatıcının yerine koyun. - Zamanında sorular sorun. Söyleneni anlamadığınız ya da açıklığa ihtiyaç duyduğunuz zaman soru sorun. Ama gerçekten gerekli olmadıkça sorularınızla konuşanın sözünü kesmeyin. - Sessizliği iyi kullanın. Sessiz anlardan çekinmeyin. Bu anlar konuşanın fikirlerini daha iyi toparlamasını sağlar. - Dikkat dağıtan etkenleri ortadan kaldırın. Pencereleri kapatın, karşınızdaki kişiden daha yüksek sesle konuşmasını isteyin. - Önemli noktaları anlamak için dinleyin. Gerçek mesajı anlamaya çalışın. Konuşmayı süsleyen esprili ve eğlenceli ifadelere kendinizi kaptırmayın. - Yalnızca gerekli olduğu zaman not alın. Not alırken her sözcüğü değil, hatırlamanıza yetecek bir ya da birkaç sözcüğü yazın. 17 Aşağıdaki dinleme becerilerini etkin bir iletişim için gereklidir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page - Adil ve eleştirici bir tutumla dinleyin. Tepkileriniz konuşan kişi için önemlidir. Unutmayın, etkili iletişim iki yönlü bir süreçtir. - Göz teması kurun.Dinlerken konuşanın doğrudan gözlerine bakmalısınız. İnsanlar kendilerini dinleyip dinlemediğinize, sizin kendinize bakıp bakmadığınıza göre karar verirler. - Söyleneni onaylayın. Gülümseyerek ve başınızı sallayarak, söyleneni onayladığınızı gösterebilir ve konuşmacıyla aynı fikirde olduğunuzu belirtebilirsiniz. - Söylenenleri dikkatle dinleyin. Kalem, anahtar gibi eşyalarla oynamak, bir şeyler çiziktirme, parmakları huzursuzca evirip, çevirmek ve yerinizde kıpırdanarak rahatsız olduğunuz izlenimini vermek, dikkat dağılmasına yol açar. Konuşan insanlar, kâğıt üzerinde bir şeyler çiziktirmenizi, önünüzdeki kâğıtları karıştırmanızı, ikide birde saatinize bakmanızı, tersi söz konusu olsa bile, kendilerini dinlemediğinizin belirtileri olarak yorumlayacaklardır. - Kendinizi dinleyin. Söylenenlere en çok ne zaman ilgi duyuyorsunuz? Durup kendi davranışlarınızı analiz edin. - Mesajı başka sözcüklerle özetleyin. Kavrama yeteneğinizi kontrol etmek için, mesajı kendi sözcüklerinizle yeniden düzenleyip, konuşmacıya tekrarlayın. Böylece mesajı doğru alıp almadığınızdan emin olabilirsiniz. - Sorular sorun. Sorular sorarak mesajı anlayıp anlamadığınızı ve konuşmacının da kendisini dikkatle dinlediğinizi görmesini sağlarsınız. Bu ipuçları asıl olarak, daha iyi dinleme alışkanlıkları edinmenize yardımcı olacaktır. Dinlenen kişiye yerinde tepkiler vermek de aynı derecede önemlidir. Bu, konuşana sizin dinlediğinizi ve söylenenler karşısındaki tutumunuzu gösterir. Dinleme Türleri Pasif dinleme: Dikkatli bir sessizliği ve çok az tepki göstermeyi gerektiren, en basit dinleme türüdür. Konuşan anlattığı şeyle fazla ilgili olduğu ve konuşmaya çok ihtiyaç duyduğu zaman, pasif dinleme çoğunlukla önümüzdeki tek seçenektir. Böyle durumlarda konuşan sizden tepki göstermenizi değil, sadece söylediklerini dinlemenizi bekler. İyi bir dinleyiciye ihtiyacı vardır. Aşağıdaki durum bunun bir örneğidir: Ahmet: Selçuk, şurada emekliliğime neredeyse beş yıl kaldı. Bugüne kadar hiçbir gün mesaiye geç kaldığım oldu mu? Selçuk: (Sessizlik) Ahmet: Ben sorumluluğumu bilirim. Dün benim için zor bir gündü. Yorulmuşum. Sabah zamanında kalkamadım. Selçuk: Dün senin için neden zordu? Ahmet: Bizim hanımın kardeşi, hastalandı. Hastaneye kaldırdık. Bütün gece hastanedeydik. Selçuk: Ne oldu. İyileşti mi? Hastanede mi hala? Ahmet: Neyse o kadar önemli değilmiş, mide spazmı geçirmiş. İnsan bir surat asmadan, suçlamadan önce bir sorunun mu var diye sorar değil mi? Selçuk: Neyse, o kadar üzerinde durma. Anlaşılan onun da canı başka şeye sıkılmış olmalı. . Örnekte de görüleceği gibi, Ahmet, yaşadığı sorunla ilgili olarak arkadaşıyla konuşma ihtiyacı içinde. Ahmet, arkadaşından sadece onu dinlemesini ve kendisini en azından sessiz kalarak hak vermesini bekliyor. Dolayısıyla, Selçuk da tam onun istediği gibi, Ahmet’i saygıyla, pasif bir dinleyici olarak dinliyor. Pasif dinleme şu durumlarda faydalıdır: 1. Konuşan kendisi için anlamlı bir olayı karşısındaki kişiyle paylaşmak istediğinde. 2. Konuşan belli bir duruma ya da olaya ilişkin heyecanını ifade etmek istediğinde. 3. Konuşan sorununa çözüm bulmak için sesli düşünmeyi istediğinde. Aktif dinleme: Empatik dinleme olarak da tanımlanabilir. Aktif ya da empatik dinleme, karşımızdaki kişinin duygularını onun bakış açısından anlamamızı sağlar. Aynı zamanda konuşanın anlattıklarıyla 18 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page gerçekten ilgili olduğumuzu gösterir. Fakat bunu sempatiyle karıştırmamak gerekir. Kendini diğer kişinin yerine koyma, onun için üzülme anlamına gelmez. “Kendi duygularımla değil, seninkilerle ilgiliyim, bunun için anlamak istiyorum” anlamına gelen bir tutum ve dinleme şeklidir. Kendini diğer kişinin yerine koymayı mümkün kılan çeşitli aktif ya da em patik dinleme becerileri vardır. Aktif ya da empatik dinleme biçimi, ilk bakışta samimiyetten uzak bir dinleme biçimi olarak değerlendirilebilir. İnsanlar, “Bunları uygulamaya çalışırsam karşımdaki benim samimi olmadığımı düşünür” şeklinde bir tepkide bulunabilirler. Oysa başlangıçta böyle olumsuz duygular yaşatsa da aktif dinleme, zamanla öğrenebilecek ve öğrendikçe de zevkle uygulanabilecek bir dinleme davranışıdır. Aktif dinleme becerisini geliştirirken dikkat edilmesi gereken noktaları şu şekilde açıklayabiliriz: 1. Mevcut dinleme alışkanlıklarının farkında olmak. 2. Bu alışkanlıkları değiştirmek ne yapmamız gerektiğini saptamak. 3. Öğrendiklerinizi alıştırmalar yaparak alışkanlık haline getirmek. Aktif dinleme, karşımızdaki kişiyi onaylama anlamına gelmez. Karşımızdaki kişinin anlattıklarından farklı düşündüğümüzde yani görüş ayrılığımızı anlatmak istediğimizde geri beslemeye,” yani senin görüşüne göre” ya da “Durumun sence böyle anlaşılmasını mı söylemek istiyorsun?”diye başlayabilirsiniz. Ayrıca, başkalarının yargılarını dinlerken, eleştirinizi sözsüz bir şekilde, rahatsızlığınızı belli ederek gösterebilirsiniz. Her iletişim bir alıp verme işidir. İki tarafın da söyleyip yaptıkları diğer tarafı etkiler. Bir karar vermeniz gerektiğinde açıkça söyleyin ve karşınızdakine düşüncelerini sorarken kendinize güvendiğinizi gösterin. Karşınızdaki sizin öğrenmek istediklerinizi anlatsa da anlatmasa da, dikkatle dinleyin. Aktif (Empatik) Dinleme Becerisi İçin Soru Türleri Aktif dinleme, anlatılanların anlaşıldığını konuşana göstermeyi gerektirir. Konuşanın anlattıklarına ilişkin soru sormak yani geri beslemede bulunmak çok önemlidir. Bu tür dinleme, anlatılanların anlaşıldığını konuşana göstermeyi gerektirir. Konuşanın anlattıklarına ilişkin geri besleme yani soru sorma tekniklerini şu şekilde açıklayabiliriz: - Açık uçlu sorular: Kişinin belirli bir konuyla ilgili görüşlerini ve duygularını ayrıntılı bir şekilde söylemesini sağlayan, “evet” veya “hayır” ile yanıtlanamayacak soru türüdür. Örneğin,”Yeni trafik cezalarıyla ilgili yasa, trafik suçlarının azalmasına yol açar mı? Bu konuda düşüncelerini öğrenebilir miyim?” gibi. - Kapalı uçlu sorular: Mesajda yer alan genel ve belirsiz kavramaları belirginleştirmeyi amaçlayan sorulardır. Anlattıklarına açıklık getirmek: “Ne demek istediğini anlamadım” Bu tür sorular iki türde düzenlenebilir. Bunlardan ilki, farklı anlamlara çekilebilecek ve belirsizlik taşıyan kavramların daha belirgin bir hale getirilmesi amacıyla kullanılır. Örneğin, “Konuya kriminal açıdan baktığımızda. . . . “sözü üzerine, “Kriminal sözcüğü ile ne anlatmak istiyorsunuz?”sorusunun yöneltilmesi gibi. Kapalı uçlu soru türlerinden ikincisi ise mesajın somutlaştırılması gereği ortaya çıktığında kullanılır. Örneğin, “Bana göre trafik suçlarının azaltılması için yapılacak daha çok şey var” cümlesi karşısında, “örneğin neler yapılmalı?” sorusu gibi. - Açıcı yankı soruları: Bu sorular mesajın anlaşılıp anlaşılmadığını test eden sorulardır. Mesajın istenilen şekilde anlaşılmasını hedefleyen açıcı yankı soruları, bir soru olmaktan çok, mesajı alan kişinin gönderen kişiye, söz konusu mesajı kendi diliyle, anladığı gibi geri göndermesidir. Yani bir tür yeniden ifadelemek ya da tanımlamaktır. Örneğin; ” Eğitim aileden başlar” gibi bir görüşe karşılık, “Yanlış anlamıyorsam, çocuk eğitiminde anne babaların çok önemli rol üstlendiğini söylemek istiyorsun ” gibi. - Duyguları yansıtan sorular: “Kendini gerçekten çok mu kötü hissediyorsun?” - Başlıca düşünce ve duygularını özetleyen sorular: ” Bu ana kadar söylediklerinden anlıyorum ki” Aktif dinleme ve sorularıyla ilgili olarak aşağıdaki diyaloglar örnek olarak verilebilir: 19 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Murat: Yaptıklarımın takdir edilmemesinden bıktım. Ne demek istediğimi anlıyor musun? Serkan: Hayır. Ne demek istiyorsun? (Soru türü:: Anlattıklarına açıklık getirmesini istemek) Murat: Hemen her sabah odama giderken Haluk’a günaydın diyorum. Bana birkaç kez yanıt vermedi. Sanırım beni adam yerine koymuyor. Tabii ben baş komiser değilim. Serkan: Yani kendini aşağılanmış gibi mi hissediyorsun? (Soru türü: Sözlerini yorumlamak ya da başka türlü ifade etmek) Murat: Her zaman işimi doğru yapmaya çalışırım. Kimseyle bir alıp veremediğim yok. Kimsenin bir kötülüğünü istemem. Hiç kimsenin arkasından laf etmem. Bunu söylemek kolay değil ama gene de nedense pek sevenim yok gibi geliyor bana. Serkan. Haluk sana her zaman günaydın demediği için bu karakoldaki insanların senden hoşlanmadığını mı söylemek istiyorsun? (Soru türü: Duygularını yansıtmak) Murat: pekâlâ, tamam Serkan: Sessizlik Murat: Galiba ben de arkadaş edinmek için gereği kadar çaba harcamıyorum. Kendi halimde işimi yapıyorum. Beni gerçekten tanımaları için arkadaşlara fırsat vermiyorum. Serkan. Söylediklerinden anladığım, Haluk seninle genellikle konuşuyor. Ama birkaç kez sana selam vermedi, sen de bunun nedenini anlamadın. Buradan yola çıkıp, insanların senden hoşlanmadığı sonucuna vardın. (Soru türü: Başlıca duygu ve düşüncelerini özetlemek) Kaynak: http://notoku.com/dinleme-becerisi/#ixzz3CuTdXTf5 ETKİNLİK 5: Diğer pencere İkinci senaryo: Bu defa aktif dinleme yöntemlerini kullanın. Karşımızdaki insana değer verdiğimizi onu dinleyerek gösteririz. İyi bir dinleyici olarak önce yakın ilişkilerimizle (anne, baba, eş, çocuk) sonra da sosyal yaşantımıza dâhil tüm insanlarla daha iyi, daha samimi ilişkiler Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 20 Yöntem Yönerge Barışçıl sınıf atmosferi oluşturmaya etki eden faktörleri değerlendirir. İletişimde bulundığu kişilere saygı gösterir. Rol oynama Tüm sınıfın görebileceği bir yere 2 sandalye koyun Grubun içinden bir gönüllü seçin. Gönüllüye ergen rolü verin sizde anne/baba olun. Katılımcıya öğretmeni ile ilgili bir sorundan bahsetmesini isteyin Birinci Senaryo: Gönüllü katılımcı anlatırken iletişim enlgllerini kullanın. Ona onu dinlemediğinizi gösterin. emir vermek, tehdit, gözünü korkutmak ya da vaaz vermek, ahlak dersi vermek tavsiye vermek, çözümleri bulmak, yargılamak, eleştirmek, suçlama, övgü, iltifat, lakap takma, alay etmek, utandırmak, yorumlama, çapraz sorgu ,göz teması kurmamak karşılaştırmak, başka bir isle ilgilenmek gibi. İki dakika sonar bitirin. “Burada duralım size böyle dinlediğim için üzgünüm bir daha anlatır mısınız? Page Hedef 25 dakika OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI kurabiliriz. Size yardımcı olabileceğini düşündüğüm psychology today’de yer alan birkaç öneri: 1. Kulak verin. Dinleme konuşma sırasını bekleme değil; sürece aktif olarak dahil olma ve aşikâr olan ya da ayrıntılarda yatan bilgiyi elde etmedir. Konuşan kişiyle göz kontağı kurun. Beden diline dikkat edin. Yeri geldiğinde başınızı sallayarak, gülümseyerek empati kurduğunuzu belli edin. Canlı görünün. Dahil olun. 2. Konuşmayı bölmeyin ya da saptırmayın. İlgili gibi görünen bazı dinleyiciler konuşmacının fikir trenini raydan çıkartabilir. “İşte ben okula giderken..” diyen konuşmacıya ilgisiz bir dinleyici: “Peki hangi okulu okumuştun?” diye sorarak konuyu tamamen dağıtabilir. Biraz sabırlı olun, yorum ve sorularınız için konuşmacının anlatacaklarını bitirmesini ya da en azından nefes almak için ara vermesini bekleyin. 3. Monoloğa karsı nazikçe müdahale. Az önce konuşmaya müdahale edilmemesi gerektiğini söyledik. Fakat bunun da istisnası var: eğer dinleyici olarak hikayeyi tamamen kaçırdıysanız ya da eğer konuşmacı kaba davranıp size hiç söz hakki vermeden monolog yapmaya başladıysa adım atma zamanı gelmiş demektir. Bu gibi durumlarda şu şekilde araya girmenize müsaade edilebilir: “Durun bir saniye. Anlayamadım. Simdi telefon eden siz miydiniz başkası mı?” ya da: “Bir saniye lütfen, simdi anlamış mıyım bakalım: diyorsunuz ki evinizi 2 kat daha pahalıya sattınız çünkü son anda iki alıcı daha çıktı.” Bu nazik müdahalelerle konuşmacı asıl konuya dönecek ve siz de doğru anladığınızı teyit etmiş olacaksınız. 4. Duyduğunuzu geri yansıtın. Savunmaya geçmeyin. Saldırıya da.. Çoğu insan eğer konuşmacı genelleme yapıyorsa kişisel alabilir ya da kendisine taş atıldığını zannedebilir. Bu yüzden kendini savunmaya başlayabilir. (“Kadınlar aşırı duygusal derken neyi kastediyorsun? Ben şahsen mantık insanıyım!”) Ya da saldırıya geçebilir (Kadınlar duygusal olabilir fakat bu onların empati kurabildiğini gösteriyor, siz erkekler gibi empatiden yoksun değiliz!”). Konuşmanın dargınlıklarla bitmesini istemiyorsanız, duyduklarınızı basitçe yansıtmaya çalışın: “şimdi şunu mu diyorsun: Kadınlar işte istediğini elde etmek için duygularını silah olarak mı kullanıyor?”. Materyal Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Soru İlk senaryoda ne hissettin?(gönüllüye sorun) İlk senaryoda ne yaptım?( Gruba sorun) İkinci senaryoda ne hissettin? (gönüllüye sorun) İkinci senaryoda ne yaptın?(Gruba sorun) Senaryolar arasındaki fark nedir? Bilgisayar projeksiyon, sunumlar, karikatür, rozet vs. 21 5. Eğer dinlenecek bir şey yoksa. Konuşmacıdan alacağınız pek bir şey yoksa ve uykunuzu getirecek kadar kendi monoloğuna daldıysa o zaman biraz hareket getirmenin vakti gelmiştir, işte tam bu esnada karsınızdakinin ilgisini çekeceğine emin olduğunuz açık uçlu bir soru sorun. Böylece en sönük kişiler bile kendi konuşmasına ilgi duyulduğunu düşündüğünde canlanabilir: hatta en sıkıcı konular konuşma yapan şevkli ve memnunsa sürükleyici olabilir. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Üçüncü oturum: Toplam 90 dakika BAŞLANGIÇ: 10 DAKİKA Müzik çalın. Grubun ilk oturumdan sonra nasıl hissettiklerini sorun. İlk oturumdan ne hatırladıklarını sorun. Bundan sonra ilk oturumu özetleyin. 25 Dakika Hedef İletişimde “Ben dili” ve “Sen Dili”nin etkisini değerlendirir. Yöntem Yönerge Rol oynama Şimdi benim sizlerin çocuğunuz olduğumu farz edin. Sizler benim annem veya babamsınız. okul çıkış normalde saat 18 gibi evde oluken saat 22.00 oldu hala eve gelmedim. Tam evden aramaya çıkacakken ben geliyorum.Ne söylersiniz? Bazı katılımcılar bağırırm, cezalandırırım gibi davranış ifadeleri gelirse sorunuzu yineleyin ne söylerdiniz? Olası yanıtlar: Saatin kaç olduğunun farkında mısın? Sen dili Geç kaldın .Sen dili Seni merak ettim.Ben dili Bu nasıl bir sorumsuzluk ? Sen dili Sen geç gelince başına bir şey geldiğini düşünerek korktum.Ben dili Şimdi yer değiştirelim ben sizin anne babanızımYukarıdaki sen dili cümlerini tonlamalara dikkat ederek söyleyin . Bu soruları sorun: 1. Bu cümleleri duyunca ne hissettiniz? 2. Çocuğunuzun yaşında olduğunuzu var sayalım ne hissederdiniz? Aşağıdaki açıklamaları yapın: Sen Dili Kişiliğe yöneliktir. Genele yöneliktir. Olumsuz ifadeler içerir Özgüveni geliştirir Olumsuz duyguları uyandırır.(öfke ,nefret gibi Utangaç yada salgıran insan yaratır Ilişkiyi zedeler Sorumluluk duygusunu azaltır Ben Dili Davranışa yöneliktir. O ana ve davranışa yöneliktir. Kişini duygusunu içerir Özgüveni zedeler Yardım etme için istek uyandırır. Atıgan insan yaratır. Ilişkiyi geliştirir Sorumluluk duygusunu geliştirir. Bu açıklamlardan sonar ben dilinin kişinin o anda hissetiği duyguyu içermesi Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 22 ETKİNLİK 6: Page OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Materyal gerektiğini açıklayın Örneğin: Kapıyı açık bıraktığında ,ben kaltıp kapatmak zorunsa kalıyorum bu da beni kızdırıyor.. bilgisayar projeksiyonu, sunumlar, karikatür, rozet vb. Ppt slayt gösterisi: 22/22/ 23/24 10 Dakika Bireyin karşılaştığı davranış ve durum karşısında bireysel tepkisini, kendi duygu ve düşüncelerini açıklayan ifade şeklidir. Kendimizi “ben”li cümlelerle anlattığımız zaman karşımızdakini incitmemiş, fakat kendi mesajlarımızı da vermiş oluruz. Özet olarak Ben dili: 1.Savunmaya itmez. 2. Suçluluk hissettirmez. 3.Duygunun nedeni anlaşıldığı için iletişim sağlıklı olur. 4. Ben iletisi alan kişi başkalarını düşünmeyi de öğrenir. 5.Yakınlaşmayı sağlar. 6. Anlaşmazlıkları azaltır. 7. Konuşan kişiyi rahatlatır. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page SEN ve BEN diline örnek vermek gerekirse; ………….. —‘Sen’ dili: Sen hatalısın! Çok yanlış davranıyorsun! —‘Ben’ dili: Senin bu davranışın beni incitti, üzüldüm! ……………… —“Sen” dili: Çok kabasın! Her zaman sözümü kesiyorsun! —“Ben”dili: Bir şey söylemeye başlayıp ta bir türlü sonunu getiremediğim zaman çok rahatsız oluyorum. …………………. 23 SEN DİLİ: Suçlama içerir ve karşımızdaki kişi doğal bir savunmaya geçer. Dolayısıyla sonuç anlaşılamama, tartışma, kavgaya kadar gidebilir. Özet olarak Sen dili: 1. Suçlayıcıdır. 2. Davranıştan çok kişiliğe yöneliktir. 3. Kişiye anlaşılmadığını hissettirir. 4. Yeniden konuşma isteğini engelleyicidir. 5. Neye kızıldığının anlaşılmamasına neden olur. 6. Kişiyi incitir, kırar. 7. Kişinin direnmesine, yani savunucu iletişime neden olur. Savunucu iletişim ise iletişimin içerik düzeyinden ilişki düzeyine geçmesine, ilişkinin bir savaş, bir kazanma sorununa dönüşmesine neden olacağı için öğretimin asıl amacına ulaşmasını engelleyecektir. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI —“Sen” dili: – Kes şunu!! Çekiştirip durma kolumu!! ………………… —“Ben” mesajı verin… – Kolumun çekiştirilmesinden hoşlanmıyorum. ………………… —“Sen” dili – Her akşam aynı şey, tutturuyorsun oyun oynayalım diye! Benim yorgun olabileceğim hiç aklına gelmiyor değil mi? Yaramaz ve şımarık bir çocuk gibi davranıyorsun! —“Ben” dili – Baba: Bu akşam çok yorgun hissediyorum canım. İstersen oyun oynamayı başka bir akşama erteleyelim. şeklinde ifade edilebilir. ………………………….. GÖRÜLDÜĞÜ GİBİ; Sen dili, çatışma dili, Ben dili, iletişim dilidir. Öyleyse SENLİ yerine, BENLİ mesajlar vermeliyiz…. Ppt slayt gösterisi: 24/25 10 dakika Açık Uçlu Sorular: Açık uçlu sorular araştırmacıların konu hakkında ön bilgiye sahip olmadıkları ve cevap seçeneklerini oluşturamayacakları durumlarda oldukça kullanışlıdır. Açık uçlu sorular önceden bilinmeyen konular hakkında anket hazırlarken bilgi toplamak amacıyla yararlanılabilecek en iyi araçlardır. Açık uçlu sorular, cevaplayıcının düşüncelerini, hayal kırıklıklarını vb. durumlarını öğrenmek için kullanılabilir. Açık uçlu sorular anket tasarımcısının konu ile ilgili gözden kaçırdığı noktaların cevaplayıcı tarafından ifade edilmesine imkân vermektedir. Bu amaçla anket sonunda “Anket sorularına ilave olarak konu ile ilgili ifade etmek istediğiniz bir şey var mı?” sorusu eklenebilir. Açık uçlu sorular, herhangi bir cevap alternatifi içermeyen, nispeten kısa sorulardır. Cevaplayıcı, genel kapsamdaki bu sorulara serbestçe cevap verir; yük daha ziyade cevaplayıcıdadır. Açık uçlu sorular genellikle Ne," "Ne ile" "Kim," ya da "Neden ile başlar " Page 24 Bazı örnekler: Buna tepkiniz nedir? Bu süreç nasıl geliştirilebilir? Başka ne gibi alternatifler var? Bu konu ile ilgili ne gibi önerilerin var ? Toplumun gelişmesi için neler yapılmalı? Uygulanan eğitim politikasının genel bir değerlendirmesini yapar mısınız? Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Kapalı uçlu sorular: İki seçenekli bir soru sadece evet-hayır, katılıyorum-katılmıyorum veya benzeri iki yönlü yanıt olanağı olan sorulardır. Başka bir tanıma göre de kapalı uçlu, ya da "sistemleştirilmiş sorular", kesin bir biçime sahip olan ve verilebilecek olanaklı yanıtları seçenekler şeklinde kendisiyle birlikte sunan sorulardır.. Bazı örnekler: Bıunu senin için iyi bir kar olduğunu düşünüyor musun? Dışarıya kim çıktı? Devam etmek için hazır mısın? Hangi otobüsle gitmek istiyorsun? Ali nerede? Kiminle pikniğe gideceksin? Soru Materyal 15 Dakika İletişimi geliştirmek için açık uçlu sorular sorar. Bir resim çizmek Eğitimci katılımcılara elinde iki resim olduğunu ve bu resimleri görmeden çizeceklerini söyleyin. İlk adım için sadece kapalı sorular sorabilirsiniz. resimin çizimi bitirdikten sonra yapılan resimleri karşılaştırın. Genellikle resimler tamamen farklıdır.Ppt: 27/28 İkinci adımda, açık uçlu sorular sorabilirler. Resimleri karşılaştırın. Resimleri tartışmak ve resimleri asmak Bilgisayar projeksiyon, sunumlar, karikatür, rozet vs. 25 Hedef Yöntem Yönerge SORU SORMA Page ETKİNLİK 7 : Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI ETKİNLİK 8 : İLETİŞİM ENGELLERİ 20 Dakika Hedef İletişim engellerinin (uyaran ve emreden tavrın,öğüt veren,yargılayıcı tavır gibi) iletişime etkisini değerlendirir. Iletişim engellerini aşmaya istekli olur. Yöntem Yönerge Soru Materyal Rol yapma, tartışma, beyin fırtınası Olası iletişim engelleri; emir vermek, tehdit, gözünü korkutmak ya da vaaz vermek, ahlak dersi vermek tavsiye vermek, çözümleri bulmak, yargılamak, eleştirmek, suçlama, övgü, iltifat, lakap takma, alay etmek,utandırmak, yorumlama, çapraz sorgu ,göz teması kurmamak karşılaştırmak, başka bir isle ilgilenmek Her bir kağıda bir iletişim engelini yazın.kağıtları katılımcıların başına yapıştırın.daha sonra katılımcılara ayağa kalkmalarını ve sınıfın içinde yürümelerini. “ Çift olarak çalışacaksınız biriniz A biriniz B Size bir durum vereceğim B’ler durumla ilgili konuşurken Alar Bler dinlerken Aların anlında yazdığı gibi devranacaklar. Sonra tersini yapacağım. Her durumu anlatmak için 2 dakikanız var .” Durumlar : Siz anne /babasınız çocuğunuzun durumunu görüşmek için öğretmenle konuşmaya gittiniz. Çocuğun desleri zayıf. 16 yaşındasınız bu akşam arkadaşlarınızla dışarı çıkmak istiyorsunuz. Anne ve babanızla konuşuyorsunuz. 1. İletişim engelleri ile karşılaşınca ne hissettin? 2. İletişim engelleri başka ne olabilir ? 3. İletişim sırasındasizi en etkileyen engel nedir? 4. Bu iletişim engelleri önlemek için ne yapabiliriz ? bilgisayar projeksiyonu, sunumlar, karikatür, rozet vs. SONLANDIRMA : Page 26 Katılımcılara çember olmalarını söyleyin;Aşağıdaki cümlereri söyleyin Bu bölümün sonuna geldik Katılımlarınız için çok teşekkürler.” En etkileyici kısım sizing için hangisiydi merak ediyorum. Her katılımcının soru tek cevap verecektir. Iyi Günler. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Kaynakça: 7/19 Yaş Aile Eğitim Programı( 2007) Önce Çocuklar Projesi .Milli Eğitim Bakanlığı Epstein, J.L. (1992). School and family partnerships. In M. Alkin (Ed.), Encyclopedia of educational research, Sixth edition. New York: MacMillan. Gettinger, Maribeth; Guetschow, Kristen Waters. Parental involvement in schools: Parent and teacher perceptions of roles, efficacy, and opportunities. Journal of Research & Development in Education, Vol 32(1), 1998, 38-52. Gümüşeli,A.,İ.(2004).Aile katılım ve desteğinin öğrenci öğrenci başarısına etkisi.Özel okullar Birliği Bülteni,2/6,14-17 Slater, Ted. (2006) A Definition and Model for Communication fullerton.edu Sophia Catsambis and Janet E. Garland. Parental Involvement in Students’ Education During Middle School And High School Published by the Center for Research on the Education of Students Placed At Risk (CRESPAR), (supported as a national research and development center by funds from the Office of Educational Research and Improvement, U.S. Department of Education (R-117-D40005). http://www.skillsyouneed.com/ips/listening-skills.html#ixzz2rb85Wr3Z http://www.only-effective-communication-skills.com/imessages.html http://www.trainingzone.co.uk/anyanswers/does-anyone-have-any-good-training-games- Page 27 using-open-closed-questions Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI MODÜL 2 Page 28 SOSYAL DEĞERLER EĞİTİMİ Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI GİRİŞ 1 http://europa.eu/lisbon_treaty/glance/rights_values/index_en.htm Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Bu eğitim modeli sekiz bölümden oluşmaktadır. 29 Sosyal değerler; Biz insanlar arasındaki sosyal etkileşimi sağlayan en önemli araçlardandır. Sosyal değerlerin paylaştığımız toplumun kültürel normları olduğunu söyleyebiliriz. Bir toplumun kültürel normlarını belirleyenler ise bireylerin kişisel yargılarıdır. Toplumun değer sistemi aynı zamanda ülkelerin kamu politikalasınıda etkilemektedir. Sosyal değerlerin kökleri genellikle dini inançlar, ahlak etik kavramlarıa dayanmaktadır. İnsan onuru, özgürlük, demokrasi, eşitlik, hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygı: Bunlar AB'nin temel değerleridir. Bunlar aynı zamanda Lizbon anlaşmasının maddeleridir1. Bu maddeler tüm üye ülkeler için ortak değerlerdir. Bu değerlerin teşvik edilmesi hem barışın sağlanması hem de üye ülkelerin refehların devamı anlamında bir teminat niteliğindedir. Bu genel amaçlar, sosyal adalet, koruma ve sosyal dışlanma ve ayrımcılığa karşı mücadele dahil olmak üzere Lizbon Anlaşmasında bulunmaktadır. Lizbon Anlaşması temel haklarının korunması konusunda önemli bir yere sahiptir. İnsan hakları ve temel özgürlüklerin teminatıdır. Lizbon Antlaşması, Temel Haklar Şartı’nda belirtilen haklar, özgürlükler ve ilkeleri aynen tanır ve bu şartı hukuken bağlayıcı kılar. Üye ülkeler bu şart’ı 2000’de imzamıştır. Şart artık hukuken bağlayıcı hale gelmiştir. Bu da, AB bir yasa teklifi getirdiği ve bunu uygulamaya soktuğu zaman ve üye ülkeler AB mevzuatını uygularken, Şart’ta belirtilen haklara saygı göstermek zorunda oldukları anlamına gelir. Herkes kişisel verilerin korunması, sığınma hakkı, yasalar önünde eşit muamele görme ve ayrımcılığa uğramama, kadın ile erkeğin eşitliği, çocuk ve yaşlıların hakları ve haksız işten çıkarmalara karşı korunma, sosyal güvenlik ve sosyal yardım hizmetlerine erişim gibi önemli toplumsal haklardan yararlanma hakkına sahip olmalıdır. Lizbon Antlaşması ayrıca AB’ye Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni uygulamaya sokma olanağı tanır. Bu Sözleşme ve bunu denetleyen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa’da insan haklarının korunmasının yapı taşlarını oluştur. Yukarıda bahsedilen bu sosyal değerlerin okullarda aile de ve toplumda nasıl işleneceği önemli bir tartışma konusudur. Bu nedenle eğitimde işlenmesi gereken, önemli rol sosyal değerlerin ne olduğu büyük bir titizlikle değerlendirilmelidir. Bu el kitabının sosyal bütünleştirme kavramının diğer bahsedilen değerlere bir köprü oluşturacağını düşünmekteyiz. Eğitimde bütünleştirme, özel eğitim ihtiyaçları olan öğrencileri yetiştirmek için kullanılan yaklaşımdır. Özel gereksinimli çocukların bireysel gelişimlerini ve toplumla bütünleşmelerini en üst düzeyde sağlamak üzere benimsenen ilke, bu çocukların akranlarıyla birlikte aynı eğitim ortamlarında eğitim alması anlamına gelen kaynaştırma eğitimidir. 3 temel beceri üzerine kurulmuştur. 1. Beceri — Öğrencilerimiz ne yapabilir? 2. Bilgi — onlar ne anlar ? 3. Karakter — nasıl insanlar olurlar? OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Sosyal değerleri keşfetmek BÖLÜM 2 Lizbon Anlaşması'nın ve Avrupa'nın temel sosyal değerleri BÖLÜM 3 Demokratik Vatandaşlık ve insan hakları için eğitim BÖLÜM 4 Medeniyet BÖLÜM 5 Sosyal değer döngüsü BÖLÜM 6 Sıcak saat deneyimi BÖLÜM 7 Okulllarda bütünleştirme BÖLÜM 8 Okul toplum aile işbirliğini güçlendirme Page 30 BÖLÜM 2 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 2 Mostly inspired and taken from the Council of Europe: Education for Democratic Citizenship and Human Rights Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Eşitlik ve sosyal uyum arayışı, ulusal düzeyde ve Avrupa düzeyinde son yıllarda artan siyasi bir öncelik olmuştur. Vatandaşları, özellikle de gençleri, aktif sosyal ve siyasi hayata katılmaya teşvik etmek bu konulara değinmek için başlıca araç olarak görülmüştür; dolayısıyla eğitim, bu konuda önemli bir boyut olarak tespit edilmiştir. 2Son on yılda eğitim alanında Avrupa işbirliğini şekillendiren ve 2020 yılına kadar gelişmeleri etkilemeye devam edecek olan başlıca politika belgeleri, aktif vatandaşlığı teşvik etmenin önemini fark etmiş ve sonuçta da Avrupa’da eğitim sistemlerinin temel hedeflerinden biri haline gelmiştir. Ayrıca, hayat boyu öğrenme için Avrupa referans çerçevesi temel yeterlilikleri gençlere okul eğitimi sırasında, bilgi, beceri ve tutum açısından tanımlanmış sosyal ve sivil yeterlilikleri geliştirmek için yardım edilmesini önermektedir. Bu yeterlilik temelli yaklaşım, vatandaşlık eğitimi gibi konuları da içeren eğitim ve öğrenimi düzenleyen bir dizi yeni yaklaşıma işaret etmektedir. Pratik becerilere daha fazla odaklanma, öğrenme çıktılarına odaklanma yaklaşımı ve öğretmenlerin bilgi ve becerilerinin sürekli gelişiminin desteklediği yeni değerlendirme yöntemleri, temel yeterliliklerin başarılıyla uygulamasında önem taşımaktadır. Ayrıca, Avrupa çerçevesi, öğrencilerin aynı zamanda, örneğin işverenlerle okul temelli etkinlikler, gençlik grupları, kültürel faaliyetler ve sivil toplum kuruluşlarına aktif katıldıkları büyük fırsatlar gerektirmektedir (Avrupa Komisyonu, 2009b). Vatandaşlık eğitimi, öğrencilerin yaşadıkları toplumun gelişimi ve refahı için katkıda bulunmak için okul düzeyinde gerekli bilgi, beceri ve tutumlara sahip olan aktif vatandaşlar olmaya hazırlanmasını ifade eder. 2. Sadece sınıf içi eğitim ve öğrenmeyi değil aynı zamanda okul hayatı ve toplumsal faaliyetler yoluyla kazanılan pratik deneyimleri de kapsayan geniş bir kavramdır. IEA tarafından ifade edilen ‘sivil hayatın süreçleri ve resmi kurumlarına dair bilgi ve anlayış’ ile sınırlı (örneğin, seçimlerde oy verme gibi) (IEA 2010a, s. 22) daha dar bir kapsam söz konusudur. Ancak, son yıllarda, Avrupa’da yaşanan olaylar ve meydana gelen değişimler bu vatandaşlık modelini tartışılır duruma getirmiştir. Bunun sebeplerı: - etnik çatışmalar ve milliyetçilik; - küresel tehditler ve güvensizlik; - yeni bilgi ve iletişim teknolojilerinin ortaya çıkması; - çevre sorunları; - nüfus hareketleri; - önceden bastırılan yeni ortak kimlik yapılarının ortaya çıkması; - kişisel özgürlük ve yeni eşitlik yapılarına olan talepte artış; - sosyal bütünlüğün ve insanlar arası dayanışmanın zayıflaması; - geleneksel siyasi kurumlar, yönetişim biçimleri ve siyasi liderlere olan güvensizlik; - siyasi, ekonomik ve kültürel anlamda bölgesel ve uluslararası karşılıklı bağımlılığın artması. Bu gibi güçlükler karşında, yeni vatandaş türlerinin gerekli olduğu son derece bariz bir hal almıştır: Sadece vatandaş olarak resmi sorumlulukları konusunda bilgilendirilen ve bunları kavrayan değil, aynı zamanda özgür bir şekilde toplumlarının, ülkelerinin ve tüm dünyanın yaşamına katkı yapmada aktif ve becerili olan ve şahsiyetini ifade etmesini sağlayan aktif vatatandaşlar yetiştirlmesi hedeflenmiştir. Avrupa ülkeleri vatandaşlik eğitimi içeriği ve hedeflerine ilişkin ortak bir anlayışa sahiptir. Avrupa’da vatandaşlık eğitimi müfredatı hedefleri dört temel kategoride toplanabilir: 1) siyasi okuryazarlığı elde etmek, 2) eleştirel düşünce, analitik beceriyi geliştirmek, 31 TEORİ BÖLÜMÜ: SOSYAL DEĞERLERDEN SOSYAL YETKİNLİĞE OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 3) tutum ve değerler 4) okulda ve/ya toplulukta aktif katılımı güçlendirmek Avrupa’da en yaygın ele alınan konular ülkelerin sosyo-politik sistemlerine dair bilgi ve anlayış, insan hakları ve demokratik değerler ve eşitlik ile adalettir. Ancak, ulusal bağlam vatandaşlık eğitiminin tek odak noktası değildir. Avrupa ve uluslararası boyutlar da önemli rol oynama eğilimindedir Öğrencilere gerekli vatandaşlık eğitimi bilgisinin verilmesi önemli bir temel oluştururken, konunun doğası geleneksel yöntemlerden ziyade yaparak öğrenmeyle karşılanacak öğrenme hedeflerini gerektirir. Bu noktada, tüm ülkeler öğrencilerin okullarıyla ilgili söz sahibi olabilecekleri okul yönetiminde yer almasını desteklemek için çeşitli merkezi yönetmelikler oluşturmuşlardır. Katılım, sınıf temsilcilerinin seçiminden öğrenci konseyleri ve/ya okul yönetim organlarında öğrenci temsiline kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Daha fazla araştırma gerektirmesine rağmen, rapor bulguları merkezi yönetmeliklerin sınıf temsilcileri için öğrenci seçimlerine veya öğrenci konseyi seçimlerine katılımının artırılması gibi okullardaki gerçek demokratik uygulamaları teşvik etmede önemli bir rol oynayacağını ileri sürmektedir. Ne ölçüde güçlü bir demokrasi anlayışının olduğu vatandaşların demokrası inancıyla paralelelik göstermektedir. Demokrasilerin sistemden talebi, vatantaşlarının – bilnçli bir tutum sergilemelidir.; Winston Churchill (1947)it, “Demokrasi, geriye kalanlar hariç en kötü yönetim şeklidir.” Demokratik sistemi benimsemiş genç devletler, DVE/İHE desteğiyle sistemi ayakta tutmak ve geliştirmek için siyasi kültürede katkıda bulunmaktadırlar. Vatandaşlar toplumda yaşanan sorunları Page 32 çözmek adına potikanın birer parçası olmak durumundadır. Yukarıdaki politik döngü modeli, vatandaşın demokraside hem sorunun hemde çözümün bir parçası olduğunu göstermektedir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Politik döngü modeli siyasi karar alma süreçlerini anlamak için bir araçtır.; Max Weber’in politika tanımında ifade ettiği gibi3, “demokrsi kalın kalaslar arasından yaşaşca akan su gibidir”. Politik döngüsü modeli demokratik sistemlerde ve okulların demokratik yönetim siyasi karar verme yönlerini vurgulamaktadır: – Siyasi sorular olduğunda; Partiler, gruplar ve süreç içinde yer alan bireyler uzlaşmayı öğrenmek zorundadırlar . – Rekabet ortamı; çoğulcu toplumlarda genellikle siyasi argümanlarla ilgilidir. Okul – mikro demokrasi? Demokratik vatandaşlık eğitimi ve insan hakları eğitimi (DVE/İHE), okulda demokrasi ve insan hakları yoluyla öğretim, demokrasi ve insan hakları hakkında öğretim ve demokrasi ve insan hakları için öğretimin ana unsurlarına dayanmaktadır. Okul, mikro toplum olarak, resmi düzenlemeleri ve usulleri, karar alma süreçleri ve günlük yaşamın kalitesini etkileyen ilişkiler ağına sahip “embriyonik toplum”6 olarak ifade edilir. Bu durumda, okul çok küçük boyutlu demokrasi olarak mı ifade edilmelidir? Listeye bakıldığında, okulların seçimlerin yapıldığı, öğretmenlerin hükümler gibi hareket ettiği, müdürlerin başkanlara benzediği küçük devletler olmadığı görülecektir. Bu nedenle, bu soru, etki yaratmak için sorulan ve cevaplanması beklenmeyen bir soru olarak görülebilir. O halde, DVE/İHE için okullar ne yapmaktadır? Bäckman ve Trafford, demokratik okul yönetişimi için dört kilit alan olduğunu ileri sürmektedir: - yönetişim, liderlik ve kamuya hesap verme zorunluluğu; - değer merkezli eğitim; - işbirliği, iletişim ve katılım: rekabet edebilirlik ve okulun kendi kaderini tayin etmesi; - öğrenci disiplini. Bäckman ve Trafford, aşağıdaki kilit alanlardaki ilerlemeyi ölçmek için, Avrupa Konseyi’nin üç temel DVE/İHE ilkesine dayalı üç kriter uygulamaktadır: - haklar ve sorumluluklar; - aktif katılım; - çeşitliliğe değer verilmesi. Demokratik vatandaşlık sosyal yetkinliğe dayanır Weber M. (1997), Politik als Beruf (Politics as a vocation), Reclam, Stuttgart, p. 82 (translation by Peter Krapf). Robert A. Dahl, Sterling Professor of Political Science (emeritus) at Yale University, is one of the world’s bestknown political scientists. Among his many prominent books are A Preface to Democratic Theory (1956), Polyarchy: Participation and Opposition (1971), and Democracy and Its Critics (1989). 4 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 3 33 Eğer demokrasi sistemi işlerse, belirli bir düzeyde politik ve sosyal yetkinlik vatandaşlar adına gereklidir yeni demokratik yada demokratik ülkelerde vatandaşlar where peoples are just beginning to learn the arts of self-government, the question of citizen competence possesses an obvious urgency. Yet even in countries where democratic institutions have existed for several generations or more, a growing body of evidence reveals grave limits to citizen competence. These limits are serious enough to require a systematic search for new ways of enhancing civic competence, several of which I will discuss below. Should these prove feasible, they could be employed to improve citizen competence not only in the older democracies but also in fledgling democratic countries where the problem may be even more acute4. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Her birey eğitimin tüm kademele rinde yüksek kalitede eğitim almak ister. Tüm öğrencilerin kimlikleri ve geçmişleri dikkate almadan —21.yüzyıla hazırlmak demokratik ülkelerde eğitimin temel amacıdır5. Yüksek kaliteli toplumsal öğrenme ve demokratik katılım olumlu okul ortamı ve düşük oranda okuldan ayrılma oranınıda düşürmektedir6. Sosyal Değerler ve Yeterlilik Sosyal yeterlilik sosyal etkileşimde etkilik olarak tanımlanır.Sosyal yetenek ise diğerleriyle etkileşim ve iletişim yeteneğidir.Sosyal kurallar ve ilişkiler sözlü ve sözlü olmayan yollarla oluşturulur,iletilir ve değiştirilir.Bu gibi yetenekleri öğrenme sürecine sosyalleşme denir7. Eileen Kennedy-Moore sosyal yeteneklerin altında yatan üç süreç olduğunu varsayar:Görme ,düşünme ve gerçekleştirme (yapma)8. Görme;diğer insanların hareket ve tepkilerini gözlemlemenin yanısıra sosyal ipuçlarının ve durumsal bağlamların farkında olmayı içerir.Düşünme;diğerlerinin eğilimlerini doğru bir şekilde yorumlamayı ve diğerlerinden istenen cevapları almak için yapıcı strateji bilmeyi gerektirir . Gerçekleştirme (yapma) ise uygun yollarla etkileşim kurabilmek anlamına gelir.[2] Kişilerarası yetenekler kişinin diğerleriyle iletişimde ve etkileşimde bulunurken kullandığı yeteneklerdir.Sosyal yetenekler ve yeterlilikler değişen sosyal duruma gore değişkenlik gösterir. Bu yüzdendir ki; öğretmenlerin ve ebebeynlerin, sosyal yetenek ve yeterliliklerinin öğrenilmesi etkisinde bilinçli olmaları çok önemlidir. Tüm okul çalışanları öğrencilerin sosyal becerilerinin gelişiminde (tıpkı akademik gelişimine katkı sağladığı gibi) katkı sağlamalıdır. Sosyal yetenekler öğrencilerin başarılarını nasıl artırabilir?9 Neden bazı girişimciler yeni girişimlerine başlarken diğerlerinden daha başarılıdır? Baron and Markman’a göre girişimcilerin sosyal yetenekleri diğerleriyle etkili bir şekilde etkileşimde bulunmalarına yardımcı olan belirli yetenekleri başarıda rol oynayabilirler. Erken çocukluk döneminde çocukların sosyal gelişimleri desteklenmelidir. Etkili iletişim becerisine sahip olan çocuklar okula çok daha kolay hazırlanabilir10. Sosyal yeterlilik kavramını anlamamıza11. Prizma modeli 12 yardımcı olabilir. Rose-Krasnor’a göre sosyal yeterlilik üç alt bölüme ayrılır. (Teorik) Kuramsal bölüm dizin bölümü, yetenek bölümü 5 Jonathan Gould, ed., Guardians of Democracy: The Civic Mission of Schools (Philadelphia: Lenore Annenberg Institute for Civics of the Annenberg Public Policy Center and the Campaign for the Civic Mission of Schools, 2011). 6 Jonathan Gould, ed., Guardians of Democracy: The Civic Mission of Schools (Philadelphia: Lenore Annenberg Institute for Civics of the Annenberg Public Policy Center and the Campaign for the Civic Mission of Schools, 2011). 7 From Wikipedia 8 Kennedy-Moore, E. (2011). What are social skills? http://www.psychologytoday.com/blog/growingfriendships/201108/what-are-social-skills 9 Robert A. Baron and Gideon D. Markman, Beyond social capital: How social skills can enhance entrepreneurs' success, ACAD MANAGE PERSPECT February 1, 2000 vol. 14 no. 1 106-116 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page (Birch & Ladd, 1996; Kupersmidt, Coie, & Dodge, 1990; Malecki & Elliott, 2002; Parker & Asher, 1987; Welsh, Park, Widaman, & O'Neil, 2001). In a recent review of literature, Zins, Bloodworth, Weissberg, and Walberg (2004) concluded that "there is a growing body of scientifically based research supporting the strong impact that enhanced social and emotional behaviors can have on success in school and ultimately in life" (p. 19). 11 Kantor, Elgas, & Fernie, 1993; Katz& McClellan, 1997; Rogoff, 2003; Rose-Krasnor, 1997; Rubin, Bukowski, & Parker, 1998). 12 Presented by Rose-Krasnor, 1997 34 10 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Sosyal Değer Döngüsü Sosyal Değer döngüsü son yıllarda çıkan yeni bir kavramdır. Sosyal Değer Döngüsü , dört bölümden oluşur13: Birbirleriyle ilişkili, birbirlerini etkiler ve beraber hem bir birbirlerini hem de toplumu etkilerler. Bu kavramların birbirleriyle ve bağlantılarını ve etkileşimlerini anlamak oldukça önemlidir. Yaşamda ve okul hayatında insanların bizimle ilgili değer yargısı genellikle ne kadar zeki olduğumuz ya da ne kadar bildiğimizle ölçülür. Ancak, eski bir söz farklı bir gerçeği ortaya koymaktadır. Hayatta sadece önemli olan ne biliyor olman değil kimi tanıyor olduğundur. Bilge bir adam, Bing Goei ise, “ Artık biliyorum ki kimleri tanıyor olman önemli değil insanların beni nasıl tanıdığı önemli”demister. Sosyal Değer Döngüsü ;Olumlu /Kendini bilerek sorgulama Metodu /Appreciative Inquiry (AI), sosyal sistemleri değiştirmek için kullanılan bir metodur14. 13 Paul F. Doyle, 2010 Gervase Bushe in an article in the Appreciative Practitioner in 2012. The original 1987 article by David Cooperrider and Suresh Srivastva argued that the overuse of problem-solving reduced the ability of managers and researchers to come up with new theories and models of organizing (Cooperrider, D.L. & Srivastva, S. (1987) Appreciative inquiry in organizational life. In Woodman, R. W. & Pasmore, W.A. (eds) Research In Organizational Change And Development, Vol. 1 (129-169). Stamford, CT: JAI Press) Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 35 14 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Bu metod’da eksiklik, eleştiri, teşhis, hayal gücü ve yeniliğin hızına yer verilir. Keşif,hayal ve tasarım vardır.Bir bütün olarak bahsedecek olursak,bu döngü,yapılan tüm aşamaların bir döngü örüntüsü içindedir.buna basitçe “pozitif değişim çekirdeği”nden bahseder. Kabul etme/Dahil etme stratejisi tamamıyla zıt insan gruplarının aktif bir şekilde davet etmeyi gerektirir.Bu insanlar farklı duygu ve düşünce ve deneyimie sahiptirler.Kabul etme/dahil etme stratejisi okullarda bütünleştirme uygulamalarıyla görmekteyiz. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Bütünleştirme ve çeşitlilik kol koladır. Bütünleştirme; farklı kültürlere sahip, farklı inaçları olan ya da engelli olan bireylerin koşulsuz kabuludür. Bütünleştirmenin ön koşulu, farklı özelliklere sahip bireylerin eğitim,bakım gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Aksi takdirde, ekonomik ,sosyal siyasi farklılıklar sosyal dışlanmayla sonuçlanır. Ekonomik siyasi ve kültürel anlamda toplumun geneli tarafından kabul gören bireylerin sadece bu hizmetlere erişebilmesi sosyal çatışmayı doğurur. Bütünleştirme, her birey için bireysel farklılıkları ne olursa olsun, sosyal, kültürel, eğitimsel, yaşamsal aktivite ve fırsatlardan tüm toplum üyelerinin eşit düzeyde yararlanmasını öngören bir üst kavram olup, içerik olarak çok boyutlu ele alınması gerekmektedir. Özel gereksinimli veya engeli olan bireylerin ayrıştırılmış ortamlar yerine bütünleştirilmiş eğitim ortamlarında eğitim ve öğretimlerine devam etmeleri, toplumun daha geniş kesimleriyle kaynaşmalarını kolaylaştırmakta, toplumun bu bireylere yönelik olumsuz tutumlarının değişmesini sağlamakta ve dolayısıyla daha fazla sosyal bütünleşme imkânını da beraberinde getirmektedir. 36 OKULLARDA BÜTÜNLEŞTİRME OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Bütünleştirmenin Kapsamı Bütünleştirme, çocuğun özel gereksinimi ve/veya engeli olsun veya olmasın, sosyal, kültürel, eğitimsel, yaşamsal aktivite ve fırsatlara tüm toplum üyeleri ile eşit düzeyde erişimde güçlük yaşayan bütün çocukları kapsar. Söz konusu bireyler belirli bir gereksinimine ve/veya engele ilişkin tanı almış olanlar (işitme, görme, zihinsel engelliler vb.) ile tüm gelişim alanları açısından dezavantajlı grupları da kapsamaktadır (örneğin, ihmal ve istismar riski taşıyan, eğitim fırsatlarına erişimde dezavantajlı bölgelerde yaşayan, düşük sosyo-ekonomik düzey, suça itilmiş/suç işleme riski altındaki bireyler, sokakta yaşayan çocuklar, çocuk işçiler vb.).15 15 http://www.bernardvanleer.org/English/Home/Goals/Social-inclusion-and-respect-for-diversity.html Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Bütünleştirme ilkokulda kullanmayı öğrenmemiz gereken bir güçtür ve çocuklar bu gücü çok iyi bilmektedirler. Onlar birbirlerinin becerilerini ve yeteneklerini en iyi sonuclari elde etmek icin kullanırlar – hep beraber ! Almanya’da, bütün çocuklar yerel okullara kaydolur ve bütün ebeveynler bunu okulun bir gücü olarak görür. Engelli öğrenciler normal dünyada yaşamayı öğrenir ve normal öğrenciler de farklı olanlara özen göstermeyi ve onları dahil etmeyi öğrenir. Bu okullarda çesitliliğin büyük oranda kabulu ve zorbalıgın azalması anlamına gelir.Bütün çocuklar farklı ve hepsi de burada olmalıdır Danimarka’daki kaynakları olmayan belediyelerle bütünleştirme hakkında konuştuğumuzda amacımız ve endişe, kaydolmus cocuklara iyi bir olanak sağlamakti ve bu normal çocuklara öğretimin yolundan geçiyordu. 37 Denimarka’da, ebeveyn organizasyonu, Okul ve Ebeveynler, ilkokul kapsamini desteklemektedir ancak gelecekteki yaşama icin pek çok onerileri bulunmaktadır. -Okul, parcasi oldugu toplumu yansitmalıdır. Çesitlilik bir güçtür ve kesinlikle ogretim çesitlenmelidir, bu yüzden herkes hak ettiği okula gider, der. Ancak, Okul ve Ebeveynler özel ihtiyaçlari olan ögrencilerin etkili bir şekilde dogru egitim ve destek servisi olmasi konusunda endişe yaşamaktadırlar çünkü öğretmenlerin doğru yeteneklerle donanmış olması ve mevcut uygun kaynakların kullanması için çaba harcanması gerekir. Bütünleştirme kavramı bu anlamda iyi bir fikir olabilir. Ancak, kaynaklar ve öğretmenlerin özellikleri dahil edilerek uyum sağlanmalıdır. Okul ve Ebeveynlerin baskani, Benedikte Ask Scot.(Bütünleştirme aynı zamanda bir tasarruf yöntemidir) -‘Eger okullar sonunda bir sürü saçma sonuçla karsılasmak istemiyorsa, okul yönetimi okullarında gerçekleşecek bir kapsam prensibini önceden belirlemeleri gerekir. Bu yuzden biz ilkokuldaki bir kapsam prensibinin yeni yasada bir gereklilik oldugunu öneriyoruz’, der Ancak bütünleştirme kavramının entegresi bugünkü eğitim sistemiyle örtüşmemektedir. Ayrıştırmada özel sınıfa koymak için çocuk sınıftan alınır. Günlük bakım merkezindeki bir çocuk digerlerinden ayrılır ve özel destek alır. Yukarıda bahsedilen küçük kırılmalar günlük durumlar kısa ya da uzun vadede etkili olabilirler: Bir çocuk meslektaşlar tarafindan tartışmayla ihraç edilebilir Bir çocukla alay edilir Diğerinin çoktan yapmaya başladıgını bir çocuk anlamayabilir Bütünleştirme profesyonel bir iş olarak görülmelidir. -Maksimum basari ve rahat hissetme odaği -hem birey hem de grup için iyi olacakeğitim ortamı OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Bu yüzden parasını düşünen bu insanlara karşı: kaydolmayi artirmak asla bir tasarruf etkinliği olmamalıdır. Kaynaklar akıllıca kullanılmalı ki bütün çocuklar iyi bir eğitim alsınlar. Okul yönetimi bütünleştirmenin nasıl çalışacağını ve ebeveynlerin endişeleriyle başa çıkmayı ön gören bir kapsam prensibi belirlemelidir. Ebeveynler bütünleştirmeyi isterken hem de çocuklarının özel eğitime devam etmesini istiyorlar. Bu konu Danimarka’da henüz çözülmemiş. Örnek olarak, İngiltere – Surrey’in Sosyal Kapsam Çerçevesi yedi oncelikli alana bölünür. Bunlar sayilabilirliği, istenen sonuçları, sonuç göstergelerini, kaynak icerigini ve zaman cizelgesini gosteren bir Sosyal Kapsam Aksiyon Planinin ogeleridir. Ogrenme Stratejisi Program Masasi bir aksiyon plani tayin edecek, aksiyon planinin gelisim ve uygulamasini sürdürecek ve yillik rapor yazılır. Sosyal Kapsam oncelikleri : 16: 1-Kabul ve Tutumlar – hassas çocuklarin ve genc insanlarin deger verilip rahat hissettirildigi eğitim ortamlari ve okullardaki kapsamli etik ve pozitif tutumlarin kanıtı 2-İş gücü donanımı – cocukların ve genç insanların egitimiyle meşgul olan herkesin yüksek beceri, bilgi ve kapsam eğitimi anlayışı 3- Katılım ve ihraçlar – hassas çocukların ve genç insanların ihtiyaçlarını karşılamak için bütün okulların kapasitelerinin artırılması 4-Erişim – orta okullardaki ve eğitim ortamlarindaki bütün çocuklar ve genç insanlar için kapsamı büyütmede hazırlık esnekliğinin artırılması 5-Başarı – tüm çocukların tam potansiyellerini gerçekleştirmeleri için fırsatların geliştirilmesi 6- Finansman – kapsamı büyütmek için mevcut fonun uygun bir şekilde kullanılması 7-Ebeveynler \vasiler ve gönüllü kuruluşlarla iş birliği – her çocuk ve genç insanın yararına iş birliği sağlanması 16 17 From the Danish Inclusion Network and toolbox: www.inklusion.nu http://www.csie.org.uk/resources/inclusion-index-explained.shtml Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 38 Kapsam degerlerinin hazirlanmasi, uygulanmasi ve gelistirilmesi gelecek yillarda butun okul ve aile iliskilerinde ana soru olacaktır. Ve kapsam icin endeks (dizin) bu isi basarmakta iyi bir öge olabilir. 17 Kapsam dizinindeki egitimde kapsam tanımları şunları içerir : Bütün öğrenci ve öğretmenlere eşit değer vermek Okullara katılımı artırmak ve okuldan ayrılmaları minimum indirmek Okuldaki kültürü, politikayi ve etkinlikleri yeniden duzenlemek bu sayede yereldeki öğrenci çeşitliliğine cevap vermek. Sadece özel eğitime ihtiyaci olanlarin degil, bütün öğrenciler için ögrenme ve katılım engellerini azaltmak . Öğrencilerin daha geniş çapta yararına değişiklikler yapmak için özel öğrencilerin katılımı ve erişimindeki engelleri asmadaki teşebbüslerden öğrenimler kazanmak. Öğrencilerin kendi yerellerindeki eğitim haklarının bilincinde olmak. Okulu ogrenciler için olduğu kadar öğretmenler için de geliştirmek. Okulların basarıyı artırmada olduğu kadar değerleri geliştirmede ve toplumu kurmadaki rolünü vurgulamak OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Okullar ve toplumlar arasindaki karşılıklı ilişkinin sürdürülmesini sağlamak ÖĞRENCİ-AİLE-ÖĞRETMEN İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME; SOSYAL DEĞERLER MODÜLÜ MÜFREDATI Etkinlikler sekiz modül içinde verilmektedir modüllerin genel hedefi Avrupa’da günlük yaşamda sosyal değerlerin motivasyon aracı olarak anlaşılmasını anlamaya yönelik hazırlanmıştır Sosyal değerleri keşfetme Başlık: Hedef: Sosyal değerlerle nasıl calışılır? Sosyal değerin ne olduğunun ve okulda sosyal değerlerle nasıl çalışılacağının temel anlayışını kurmak Katılımcılara sosyal değerin ne olduğuyla – ve günlük yaşamda nasıl çaliştığıyla ilgili ön bilgi vermek. Modul yaşa dayali 3 yaklasima ayrılır. Bununla birlikte, amaç aynı kalır. Ebeveynler ve öğretmenler için: Etkinlik, egitmen(ler) tarafindan yaptırılır ve 80-100’e yakin katılımcıyla gerçekleştirilir. Süre: 2 saat 1. Toplumsal değerler ve egzersiz adımlarını çok kısaca tanıtmak 2. Video gösterimi: Süper beyinler ile sosyal değerleri keşfetmek https://www.youtube.com/watch?v=vgFRs2rhF-o (6 dakika) 15dakika 3. 4. Katılımcılar 4-6 gruba ayrılır. Gruplara: Sosyal Değerler neden önemlidir? Önemli buldukları 10 sosyal değer tahta kâğıdının üzerine yazılır. Listelenen sosyal değerlerle ilgili her grup bir hikaye yazar (süper beyinler) 5. Gruplar kendi aralarında tartışırlar Her grup hikâyesini okur Listelenen sosyal değerlerle ilgili tartışılır. 45 dakika 45 dakika 15 dakika 39 Değerlendirme Page 6. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 1. Genç öğrenciler için: (45 dakika) Video gösterimi: Social Skills Training: Taking Turns Speaking https://www.youtube.com/watch?v=3RjRZ9jMfs0 (2.04 min) 2. 3. Katılımcılar 2-4 gruba ayrılır. Gruplara: Dinlememeye çalıştınız mı? Bu nasıldı? İyi arkadaş olmak için neler yapabilliriz? başka örnekler var mı? diye sorulur. 4. Tüm grup Örnekler üzerine tartışır Soru –cevap yöntemi kullanılır Konu ile ilgili bir özet cümlesi bir kağıda yazılarak asılır. 15 dakika Büyük öğrenciler için: (45 dakika) Küçük öğrenciler için uygulana adımları uygulanır. 1. Video gösterimi: Empati https://www.youtube.com/watch?v=Ivrwj_p4E2g&list=UUPCN7f0Qf49jI44Vycx-xXw Written by a highly respected author team, Super Minds has been carefully crafted to help your students achieve their full potential. Whilst exploring social values, the course methodically enhances your students' thinking skills, sharpening their memory and improving their concentration. Engaging characters accompany learners on their journey, each with special, super powers. As the students grow, so do the characters, and new faces are introduced every two levels. Highly flexible, Super Minds can be adapted to meet available classroom time and your teaching needs: the Student's Book features both core and extra content, plus an accompanying range of practice activities in the Workbook, and the Classware and Interactive DVD-ROM includes all the material you need to engage your students. This intensive course covers the YLE exams, going slightly above Flyers in level 6. http://wdn.ipublishcentral.net/cambridg e_university_press/viewinside/2799288 4448402 Page 40 More student videos could be found on the youtube: i.e. https://www.youtube.com/playlist?list=UUPCN7f0Qf49jI44VycxxXw Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Lizbon Anlaşması ve Avrupa’daki Temel Sosyal Değerler Konu: Avrupa'nın temel sosyal değerleri Amaç: Avrupa’daki temel sosyal değerler ve politik yasal yapının önemi konusunda bilgiyi artırmak:Lizbon Anlaşması temel ilkelerini öğrenmek. Bu bölümün temel amacı; Lizbon Anlaşmasıyla oluşturulmuş temel sosyal değerleri olarak sunmak ve Avrupa’nın yapısını katılımcıların kendi sosyal değerleri açısından tartışmak. Tüm gruplar için http://www.abbilgi.eu/web/Portals/0/docs/pdf/lisbon-final.pdf Yukarıda link verilen el kitabı birlikte incelenir. Süre: 30dakika Video gösterimi The Lisbon Treaty's Social Side (Lizbon Anlaşmasının Sosyal Yönü) 2/4 grup oluşturulur. Sosyal değerleri önem sırasına göre yazmaları istenir. Neden önemli oldukları sorulur.Bir tane sözcü ve sekreter seçilir. . Süre: 30 dakika 1. Katılımcılar bu sosyal değerlerin kendilerini nasıl etkilediği ve günlük yaşamları için ne kadar önemli olduğu konusunda örnekler verir. Süre: 15dakika Her bir grup 1-2 örnek verir ve bunlar tahta kâğıdına yazılır. Süre: 10 minutes 2. Video gösterimi: Values motivate the EU's external relations(Avrupa Birliğinin dış ilişkilerini belirleyen değerler) Süre: 10 minutes The Lisbon Treaty Tamamlanma süresi (2011), Avrupa Birliği'nin son kural kitabı, Lizbon Anlaşması'nın ayrıntılı bir özeti. Video sunumunda; Avrupa Birliği’nin dış politikası ve yenilikleri AB düzeyinde alınan kararlar yer almaktadır. SÜRE 4dakika http://www.eu-academy.eu/freeresources/thelisbon-treaty/ 15 slayt Ortalama. 30 dakika 41 Lizbon Antlaşması ve önümüzdeki sorunları ; Marlene Wind, PhD, Copenhagen Üniveristesi Öğretim Üyesi – PowerPoint PPT sunumu Page Power point presentation http://www.powershow.com/view/1207a6MWJhM/The_Lisbon_Treaty_and_the_Challeng es_ahead_powerpoint_ppt_presentation Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI https://www.youtube.com/watch?v=MM_BNdl Jihw Lizbon Anlaşmasının Sosyal Yönü Ortalama. 3.17 dakika. https://www.youtube.com/watch?v=lUdeEYhrrw Video: değerleri motive etmek, Avrupa Birliği'nin dış ilişkileri Ortalama. 2.20 dakika. Demokratik Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Konu: Avrupa Birliği, demokrasi eğitimi için material geliştirir. El kitabı üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin gelişmesine yardımcı olması ve anlamlı olması için gerekli temel prensibi verir. İkinci bölüm öğrencilerin düşünen olumlu eleştirebilen gelişimini desteklemek ve tasarlamak için gerekli araçları verir. Üçüncü bölümde ise öğretmen ve öğrenciler için gerekli etkinlikleri sağlar. Hedef: Bu el kitabının amacı; insan hakları ve vatandaşlık eğitimini geliştirme konusunda öğretmen ve katılımcıları desteklemektir. Bu kitapçık tüm okulun insan hakları ve demokrasi eğitimi konusundaki yaklaşımı vr hedeflerini içeren bir dizi soru yöneltir. Demokratik vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin bölümleri, kavramları metodları ve modelleri internette bulunabilir. http://www.coe.int/t/dg4/education/edc/default_en.asp . Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Avrupa Konseyi eğitim sistemlerinde bu konuyla bağlantılı gerekli bilgiyi içeren değişik materyeller hazırlanmıştır. Ana materyaller şunlardır: – Araç1: DVE/İHE Politika materyali: karar mercileri için stratejik destek; – Araç2: Okulların demokratik yönetimi; – Araç 3: Öğretmenler insan hakları vatandaşlık eğitimini nasıl destekler? Becerilerin gelişmesi için bir çerçeve; plan – Araç 4: Okullarda demokratik vatandaş yetiştirilmesine ilişkin çalışmalar; – Araç 5: Devam edilebilir bir demokrasi için okul-toplum-üniveriste işbirliği Bu araçlar, hedef gruplarından alınan yorum ve geri dönütler temel alınarak Avrupa konseyi üyeleri tarafından geliştirilmiştir. (www.coe.int/edc). Demokratik vatandaşlık eğitimi ve insan hakları eğitimi (DVE/İHE ) alanında Avrupa Konseyi üyeleri tarafından hazırlanan bu araçlar kapsamlı materyellerden oluşmaktadır. Diğer bir deyişle çeşitli durumlarda kullanılabilir, geliştirilebilir ve herbir ülkenin ihtiyacına yönelik geliştilebilir. Birçok ülkede öğretmenlerin(DVE/İHE) eğitimini uygulayabilmesi için desteğe ihtiyacı vardır. Avrupa Birliği Eğitim konseyi bu nedenle bir kitapçık serisi oluşturmaktadır. Kitapçıklar Zürih Üniveristesi Eğitim Fakültesi iş birliği ile basılmıştır. Ödenek ise İsviçre Geliştirme Ajansı ve Avrupa Birliği tarafından karşılanmıştır. Bu hazırlanan kitapçık serisine genel bakış ve hedef grupları önceki sayfalarda verilmiştir. EL kitabı, demokratik bir okul ortamında aktif katılım ve ödev bazlı öğrenmeye yönelik vatandaşlık eğitimini öngören bütün eğitim seviyelerinde ders planlarını içermektedir. Bu kitapçıkların en eşsiz özelliği ise tamamen bir Avrupa ürünü olmalıdır. Fikir ilk olarak Bosna Hersek Cumhuriyetinde geliştirilmiştir ve geliştrilme aşamasında öğrenci ve öğretmenler katkıda 42 Demokratik vatandaşlık eğitimi ve insan hakları eğitimi (DVE/İHE); OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI bulunmuşlardır. Bu kitapların son baskısının yazar ve editörleri Avrupa’nın farklı ülkelerinden ve hatta farklı kökenlerden gelen pek çok insan tarafından gözden geçirilip, test edilmiştir. Bu 3 modül 1 hafta ve 3- 4 saat olarak düzenlenir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Konu: Bu kısımdaki vurgu, insaooğlunda var olan ve birbiryle çatışan iki dürtüyle ilgilidir. Biri barış içinde kurallara uygun bir şekilde yaşama içgüdüsü,diğerleri ise arzu ve hazları yerine getirme ve başkalarına üstünlük kurma dürtüsü.bu içsel çatışma bir çok şekilde ifade edilebilir.:uygarlıkxvahşet,düzenxkargaşa,mantıkxdürtü,hukukxanaşi,iyixkötü. Bu aynı zamanda “ Sineklerin Tanrısı” romanında temel konusudur ki; bu kitapta Golding uygarlığı iyilikle vahşeti bağdaştırmıştır. Sineklerin Tanrısı, Nobel Edebiyat Ödüllü İngiliz romancı ve şair William Golding'in 1954 yılında yazdığı alegorik romanıdır ( Özgün adı Lord of the Flies olan roman Türkiye'de özgün adının tam çevirisi olan Sineklerin Tanrısı'nın yanı sıra bazı yayınevleri tarafından İşte Bizim Dünya adıyla da yayımlanmıştır). Issız bir adaya düşen dört kişilik bir çocuk grubu yaşam savaşı vermek için kendi aralarında kuvvetlenirler. Kendi aralarında iş bölümü ve uyum sorununda anlaşırlar. Bu arada bu gruba adanın başka köşelerine düşen çocuklar da katılınca, bir yönetim ihtiyacı doğar. Kargaşanın çözümünü lider seçmekte bulurlar. Sonunda lider olarak Ralph'ı seçerler. 'Domuzcuk' lakaplı çocuk bulduğu deniz kabuğuyla bir anda dikkatleri üstüne çeker fakat lidere bu kabuğu kaptırınca üzerindeki tüm dikkatler de bir anda dağılır. Bununla beraber katolik lisesi öğrenci grubuda deniz kenarındaki gruba yaklaşır ve bu gruba katılırlar. Liderlik ciddi anlamda sorun olmaya başlar. Çare olarak ise liderliği bölmekte bulurlar. Avcılıkla ilgili konuları katolik okulu başkanı olan Jack’e verirler. Çocuklara (küçük olanlara) bakma görevini Domuzcuk’a verirler. Önceliği karın doyurmaya, yatacak barınaklar ayarlamaya, korunmaya ve kurtulmaya ayırırlar. Kurtulmak için dağın en tepesine ateş yakmayı planlarlar ve bunun sorumluluğunu 43 Bir uygarlığın yapı taşları yok olursa ne olur? OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page İkinci basamak – Film hakkında kısa bir bilgi verin ve tartışmayı başlatın. Hikâyede çocukların yaşadığı neydi? Ve yazarın medeniyet ile ilgili yaptığı metofor nedir? Süre: 20 dakika Üçüncü basamak – katılımcıları 3 gruba ayırın. • Birinci grup tüm zamanını adada geçiren çocukların bakış açısını değerlendirecek. Gruptan bir kişi Jack rolunu üstlenecek • Ikinci grup Ralph’in bakış açısını değerlendirecek. Gruptan bir kişi Ralph rolünü üstelenecek. 44 avcılığı üstlenen Jack’e kabul ettirirler. Ne de olsa avlanırken ateşe de bakabilir düşüncesi hakimdir. Yemek ve yatma ile ilgili işlerde sahilde kalan gruba düşer. Ateşin başındaki nöbetin aksadığı bir anda, adaya yakın bir yerden gemi geçer ve ateş söndüğü için adadakileri göremezler. Sonunda zincirler kopar ve adadaki çocuklar iki gruba ayrılırlar. Bir yanda Ralph diğer yanda katolik okulu başkanı Jack. Jack ve onun grubunda olan çocuklar dağa çıkar ve Ralph ve Ralph’in yanında bulunan çocuklara düşmanca tavırlar takınırlar. İki tarafın da belli başlı eksikleri vardır. Bunları tamamlamak için karşılıklı karşılaşmalar olur ama bu karşılaşmalar da sonuçsuz kalır. Simon’un bir gece ormanda gezeken gördüğü canavar (paraşütçü) onun sahile kadar kaçmasını sağlar. O sırada sahilde bulunan ve canavar için çözümler arayan Jack ve Ralph’in grubu Simon’u görünce karanlığın da etkisiyle canavar zannedip linç ederler. İki grup Simon’u öldürdüklerini anlayınca tekrar ayrılırlar. Tekrar barışmak için çaba harcayan Ralph ve Domuzcuk, dağdaki kalede kalan Jack ve grubunun yanına giderler. Domuzcuk, Roger'in tepeden üzerine yuvarladığı kaya ile birlikte uçurumdan yuvarlanarak denizdeki kayalara çakılıp ölür. Ralph ise kaçıp çalılıklara saklanarak kurtulur. Jack ve grubunun Ralph’ı öldürmek için tekrar aradıkları sırada adaya bir gemi yanaşır ve çocukları kurtarır. Sineklerin Tanrısı, Liderlik savaşının insanların doğal yapısında olduğunu ve bunu kazanmak içinde dost kazanma ve düşman kaybetme (gerekirse yok etme) yöntemlerini uygulamasını gösteren bir roman. Gruplaşmaların temelinde insanın en derinlerinde saklı pırıltıları ve kötülükleri meydana çıkarma uğraşındaki insanları betimliyor. Hedefler: Katılımcılar şunları anlarlar: 1. Roman; başlarında büyükler olmadan adada yaşayan bir grup çocığun hikâyesidir. 2. Sembolik boyutta ise uygar insanların, uygarlığın kurumların yok olduğunda nasıl yaşadığı ile ilgilidir. Birinci Basamak: Katılımcılardan Sineklerin Tanrısı kitabını ya da filmini izlemelerini isteyin. Tüm grup beraberde izliyebilir,ev ödevi olarakta verebilirsiniz. Film: https://www.youtube.com/watch?v=X7ffCWSTNYM (1:30 dakika) Roman: http://truly-free.org/ebook.php?book=Golding%2C%20William%20%20Lord%20of%20the%20Flies&list=a&nr=1133&cat=f OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI • Üçüncü grup izleyici ve jüri rolünü üstlenecek— Veliler, polis ve diğer otorite figürleri; diğer iki gruba soru sorarak hüküm verecek. Jüri üyeleri Jack ve Ralph’e sorulacak sorularını hazırlarken diğer taraftan bir ve ikinci grup üyeleri avukat rolunü üstlenecek: • Ne oldu? • Yaşanan olaylarla ilgili birinci elden bilgi sahibi olan bir çocuk var mı? • Çocukların sadece duyduğu olaylar hangileri? • Hangi eylemleri kim savunacak? • Diğerleri hakkında çocuklar neler söylüyor? Jüri rolünü üstlenen grup gruplar diğer gruplar için ayrı ayrı sorular hazırlar. Adil bir yargılama için neler yapılmalı? Adada yaşanan olayları liderlik becerileri ve kişilklerini dışarıda bırakarak nasıl değerlendirebiliriz? Süre: 30 dakika Dördüncü adım – yargılama süreci başlar her bir grup ayrı ayrı yargılanır. (eğer istenirse filmin ilgili sahnelerine dönülür). Süre: 30 dakika Beşinci adım – son değerlendirme hep birlikte yapılır? Yaşananların sorumluluğu kime ait? Derecesi nedir? Neden bu iki çocuk yaşananlardan sorumlu? Jüri bulgulara dayanart ödül ya da ceza verir. Uygar bir toplun olmak için sistem içinde kuralların ve yaptırımların olması gerektiği vurgusu yapılır. Süre: 20 dakika Altıncı adım – Tüm katılımcılar toplumsal değerler ve toplumsal yapılar üzerine tartışır. Okul yaşamları ve günlük yaşamları üzerine tartışma yapılır. Önemli bulunan konular tahta kâğıdına yazılır. Süre: 30-45 dakika. Page 45 Toplam süresi: hazırlık – film – 4,5 saat Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Sosyal değer döngüsü ve minnettar sorgulama Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Adım 5: katılımcılar ikişerli gruplara ayrılır karşılıklı birbirlerine sosyal değerlenin ne olduğunu sorarlar. – ortak sosyal değerler birleştirilir? Süre: 30 dakika Adım 6: tartışma: Ikili gruplarada bu defada okul ortamında sosyal değerler döngüsü nasıdır sorusu sorulur? Aile ve okul? Sosyal değerler ile ilgili olumlu nasıl çalışılabilirim? Okul ortamında öğrencinin karekteri nasıl geliştirilir? Sağlıklı gelişim için gerekli olan pozitif değerlerler nelerdir? • Gençlerin en yaygın pozitif değeri (12 – 18 yaş arası ); %68 ile en büyük değer bütünlük, %66 dürüstlük, %63 sorumluluk , %52 eşitlik ve sosyal adalet, %50 bakım ve %45 kısıtlama. 46 Konu: Oturum iki bölümde ele alınacaktır. Tüm gruplar için aynı modülün içinde sosyal değerler modülü ele alınacaktır. OTURUM 1 Adım 1:Isınma: How Animals See the World (Hayvanlar Dünyayı Nasıl Görür) https://www.youtube.com/watch?v=XbZ9xJUyIWY Katılımcılara dünyaya üç farklı açıdan bakacaklarını söylenir: 1. pozisyon (kendi açısından) 2. pozisyon (mesajı alan kişi açısından) 3. pozisyon (bakış açısı yukarıdan-helikopter) Algısal pozisyonlar başka birinin bakış açısı görebilmesini sağlayan basit bir tekniktir; başka birinin bakış açısı belli bir durumun daha anlamak için kullanılır. Algısal pozisyonlar arkasındaki prensip duran başka bir kişinin ayakkabı giymektir. Onun durumda olmak ne yaşamış ne olduğunu hissetmektir. Empati konusuyla ilgili videolar izlenir. https://www.youtube.com/watch?v=rGiTDdTC-fY https://www.youtube.com/watch?v=Jl5iRbTD7XI Süre: 30 dakika Adım 2: katılımcıları 4-6 gruba ayırın: katılımcılara hangi perspektiften bakacaklarını seçmeleri istenir. Süre: 20 dakika Adım 3: herbirine bir durum verin ve daha sonra gruplar durumları üzerine tartışır. Oturum erkek ya da kadın videosuyla sona erer: https://www.youtube.com/watch?v=CCz08Bw9wEQ Ya da genç çocuklar için: How Does It Feel to Have ADHD A Kid's Perspective ( çocukların gözüyle dünya) https://www.youtube.com/watch?v=wmM5sm8wYQQ Video sonrası filmle ilgili görüşleri alınır. Süre: 20 dakika Toplam Süre : 1 saat 20 dakika OTURUM 2 Adım 4: gruba aşağıdaki soruları sorulur: Biz kimiz? Bizim sosyal değerimiz nedir? Neden ilişkilerde, sosyal ağ, sosyal web ve sosyal medya bu kadar önemli? Video gösterimi: https://www.youtube.com/watch?v=oh5S0QvV8v0 (hangi Ayrıca İtalyanca ve Fransızca olarak) bulunabilir. Süre: 3.57 dakika Süre: 15 dakika OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Page 47 • Kızlar erkeklerden daha pozitif değerlere sahip olduğu görülmektedir• Araştırmacılar; yukarıda verilen pozitif değerlerin gençlerde problem çözme eleştirel düşünme ve çatışma çözme becerilerini geliştirdiğini ifade etmektedirler, Süre: 45 dakika Oturum2: 1 saat 15 dakika Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Sıcak Saat Deneyimi Burada, stress (baskı) altındayken farklı görevleri çözmek için bireysel ve takım olarak nasıl davrandığımızı görmenin sosyal becerilerine katkısını deneyimlemek amacıyla bir araç kullanmaya karar verdik.Siz dilerseniz başka araçta kullanabilirsiniz. Ya da sıcak saat deneyim Web sitesini ziyaret edin – http://www.horisont.com/english/HHE.asp Konuc: " Sıcak saat deneyimi " geniş etkileşimli bir öğrenme oyunudur. Dahası oyun çok çeşitli eğitim süreçlerini de destekler: •İlerleme sürecininin öğretilmesi •Belirli yönetim (başa çıkma) araçları (Koçluk, ilerleme dayalı yönetim, değerlendirme görüşmeleri vs.) veya yönetim konusunda eğilim. •Çalışanların motivasyonunu artırmak ve ileride yapılacak çalışmalarda birbirleriyle çalışacak kişilerin tespiti. Takım ilerlemesi (gelişmesi) sürecinde esnek kararlar alabilme. “Sıcak saat deneyimi” 6 farklı görev üzerine kuruludur ( 5 yapboz ve 1 bilmece). Her grup içinde temel formu (4-6 üye)’dir.Gruplar kendi planlamasını (hedef belirleme, strateji ve metodoloji) yapar, ve amaca ulaşmak için 1 saatleri vardır. Çalışmaların başlayıp bitmesi ortalama 2-2½ saat sürer. Bu çalışmada , katılımcıların ve takımların deneyimlediği sosyal beceriler ve normlar üzerine odaklanabilirsiniz. Hedef: “Sıcak saat deneyimi” aşağıdaki alanlardan bir yada daha fazlasını odaklanmayı destekler: • Planlama, takip ve bir strateji geliştirmek • İletişim • Güçlü yönlerini keşfetme • Öğrenme sürecinde (bilgi ve beceri) kişilerin birbirini nasıl tanıyacağı ve destekleyeceğini görme. • Nitelik • Yönetim • Baskı altında çalışma becerisi • Kordine hareket edebilme • Durumsal liderlik • Organizasyon • Katılımcı tutumu Nasıl çalışır? Katılımcılar (4 yada 6 grup) a ayrılır. Katılımcıların aynı okuldan olmasına özen gösterin. Page 48 Amaç 1 saat içinde her bir gruba verilen yapbozları ve bilmeceleri yapabilmek. Her bir gruba içinde aynı malzemeler olan oyun setleri verilir. Her grup kendi planlamasını yapar ve kendi strateji ve yöntemlerini belirler. Planlama aşamasında kimsenin problemi çözmeye başlamadığından emin olunuz. Planlama zamanı boyunca, seçilmiş liderle grubun amaçlarını ve stratejilerini konuşunuz. Eğer grup minimum skor amacına ulaşamamışsa, ne yaptıklarını sorunuz. Örneğin, bir kaç grup amacını "Biz verilen sürede olabildiğince çok görev tamamlayacağız." gibi bir şey belirlemiştir, fakat bu amaç ölçülememiştir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Page 49 Malzeme: “Sıcak saat deneyimi” kullanımı kolaydır. Değerlendirmesi kısa sürer. • 5 yapboz 1 bilmece and destek material vardır. •Oyun yönergeleri kullanım kulavuzunda açıkça anlatılmıştır. •Formlar •1 çanta Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Okullarda Bütünleştirme Konu: Bütünleştirme eğitimi bir insanlık hakkıdır. Bütünleştirme eğitimi toplumda duyarlığı artırır. Ancak bütünleştirme eğitiminin içeriğinin ve değerlerin tam anlaşılmaması; uygulamayı imkansız hale gelebilir. Bu yüzden bütünleştirme eğitiminin temel esasları hem öğretmenlere hem de velilere anlatılmalıdır. Hedef: Katılımcıların bütünleştirme eğitimi ile iligili bilgi sahibi olmaları 1. adım: Katılımcılara aşağıdaki video izletilir.: INCLUSION - https://www.youtube.com/watch?v=Y74xmAW7wRA Daha sonra İskoçya Eğitim Sisteminde bütünleştirme örneği videosu izletilir: http://www.journeytoexcellence.org.uk/videos/pentlandarightsrespectingschoolmp4.asp Süre: 15 dakika 2. Adım:4/5’er kişilik küçük gruplar oluşturulur. Bütünleştirme Eğitimi için 10 neden nedir. Gruplardan bu nedenleri tartışmaları istenir. (http://www.csie.org.uk/resources/ten-reasons-02.pdf) Aşağıdaki bilgilerden yaralanabilirsiniz. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Kapsamlı eğitim üzerine bir sonuca varmak için bir araştırma yapılır. Niçin? ve Nasıl? Süre:Maksimum 15 dakika Adım 4: Video ile final yapılır: "Music and folklore in function of social inclusion/Sosyal gelişimde müzik ve foklor" Izviđačka družba tarafından organize edilen Hırvatistan merkezli Polonya’dan Towarzystwo Muzyczne "Bałałajki" ortak olduğu bir gençlik projesidir. Projenin amacı Avrupa 50 İnsan hakları 1. Tüm çocukların yaşıtlarıyla ve beraberce eğitim alma hakkı vardır. 2. Verilen eğitim engelli çocuğun toplumla bütünleşmesini ve bireysel gelişimini sağlamalı ve onu istihdama hazırlamalıdır. 3. Makul düzenleme sağlanmamasını, başka bir ifadeyle, engelli çocuğun engelinden kaynaklanan bireysel ihtiyaçlarının gözetilmemesini de ayrımcılık olarak tanımlamıştır. 4. Engelli çocukları normal yaşıtlarından ayırmak için hiçbir yasal neden yoktur. Çocuklar birbirlerine aittir. İyi Eğitim 5. Yapılan araştırmalar bütünleştürme ortamının tüm öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimine katkı sağladığını göstermektedir. 6. Engelli öğrenciler normal okul ortamlarında özel özel eğitim okullarına oranla daha iyi eğitim alabilirler. 7. Verilen destek ve sorumluluk, kapsamlı eğitim, eğitim kaynakların daha etkili kullanımıdır. Toplumsal Duygu 8. Ayrıştırma çocuklara korku önemsememe ve çeşitli önyargıları öğretir. 9. Bütün çocukların ilişkilerini geliştirmeleri için onlara yardımcı olur. 10. Bütünleştirme eğitiminin korkuyu azaltma, arkadaşlık, saygı ve anlayış oluşturma potensiyeli vardır. Gruplara tartışmalar sırasında not alabileceklerini söyleyin Süre: Bu adım için süre 60 dakikadır. Adım 3: Gruplar toplanır ve yorumlarını yazdıkları kâğıtları paylaşmaları istenir. Süre: Bu adım için süre 60 dakikadır. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI değerlerini, kültürel çeşitliliği, fırsat eşitliğini kültürlerarası öğrenmeyi müzik yoluyla öğrenmeyi ve geliştirmektir. Bu amaçla proje kapsamında her iki ülkeden 40 genç Hırvatistanın Prvić Luka Prvić adasında 5 -18, Ağustos 2012 tarihleri arasında birlikte kamp yapmışlardır. Daha fazla bilgiye aşağıdaki link adresinden ulaşabilirsiniz. : http://eacea.ec.europa.eu/youth/index.. Süre: 15 dakika Page 51 Toplam süre: 45 dakika/2 saat Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Okul- Toplum- Aile İşbirliğini Güçlendirme Konu: Aileleri okula dahil etmek önemlidir. Araştırmalar, aile katılımının öğrenci davranışlarını, devamlılığı ve başarıyı artırdığını göstermektedir peki okullar ailelerin katılımını nasıl sağlayabilir. Bu bölümde bu konu işlenecektir. Etkili iletişim okul aile işbirliği için önemlidir. Bu el kitabında bulunan tüm etkinlikler bu temel üzerinde değerlendirilmektedir. (İletişim modülüne bakın). Amaç: Okul yönetimi ve aileler yönetimi ve işleyişten sorumludurlar bu çalışmada aile eve okul arasında güçlü bir işbirliğinin nasıl kurulacağı üzerine genel bir strateji geliştirilir. Kullanılan metod: Gelecek Çalıştayı olarak adlandırılır. Gelecek Çalıştayının Temel Adımları: Sistem içinde yaşanan aksaklıklar ve sorunlar belirlenir. Gelecekte işbirliği nasıl olmalıdır? sorusunun cevabını bulmak için bakış açıları oluşturmak. Hayal Aşaması Hayal aşamasında ortaya çıkan fikir ve çözümerin uygulanabilirliğini tartışmak. Çeşitli gelecek vizyonları, engelleri ve kısıtlamaları dayanabilen gelecek stratejileri geliştirmek. Çalışma dört aşamada gerçekleşir: 1. Hazırlık Aşaması 2. Eleştiri/tartışma Aşaması 3. Hayal (fantezi) Aşaması 4. Uygulama Aşaması Her adım için genel yordamlar vardır.gelecek çalıştayında uygulama sürecinde, kolaylaştırcı bir takım yöntemlerler uygulanabilir Hazırlık Aşaması – Planlama, temel kurallar ve zamanlama 1. Çalıştatın amacı belirlenir: Problem durumu nedir? 2. Paydaşlar kimlerdir belirlenir. 3. Paydaşlar çalıştaya davet edilir. 4. Paydaşlardan çalıştaya gelmeden önce hazırlık yapmaları istenir.Örneğin eğer okulun fiziki yapının değişmesi çözüm olarak sunulacaksa yapının nasıl olmasının planlanması. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Tartışma aşaması – Şu anki sistemin tartışılması. Workshop (çalıştay) amacını belirlemek, kuralları koymak ve günü proglamama 1. Grup içinde etkileşimi arturmak için ısınma oyunları düzenlenir. 2. Beyin fırtınası tekniği kullanarak belirlenen problem tartışmak. Örneğin katılımcılardan yapışkanlı kağıtlara problemleri yazmalarını ve daha sonra duvara asmalarını isteyebilirsiniz.. 3. Benzer fikirlere sahip kişiler küme oluştururlar. 52 Başlangıç: Süreç yönetiminden sorumlu olan en az bir kişi olmalıdır. Katılımcılarla girişte neden burada oldukları ve sürecin nasıl işleneceği hakkında genel bir bilgi verilir.Okul –toplum-aile işbirliğinin önemi üzerinde durulur Araştırma sonuçlarından alıntılar yapılabilir. Aile katılımının okul başarısını nasıl etkilediğinden bahsedilir. Proje sayfasında yer alan öğrenci görüşeri videosundan yaralanabilinir. http://bsrs.eu/about/project-mobilities/3rd%20Meeting%20in%20Graz%20AT.html OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 4. 3-5 kişilik küçük gruplar oluşturulur. Onlardan problemin ne olduğunu ortaya koymaları ve çözüm önerilerinin neler olacağı üzerinde tartışmaları istenir. Fantazi (hayal )Aşaması – gelecek vizyonu 1. Her grup gelecekteki toplumla ilgili bir hayal oluşturur. Bu aşamada farklı teknikler uygulanabilir. Örneğin senaryo yazılabilir. 2. Sunumlar yaptırılır. Uygulama Aşaması 1. Uygulanabirliklerini belirlemek için hayal aşamasındaki fikirlerin analizi yapılır. 2. Bu fikirlerin uygulanmasını engelleyebilecek sınırların üstesinden gelmek için yollar önerilir. 3. Uygulama planı hazırlanır. Page 53 Takip Gruplar planlarının sunumlarını yaparlar– Ayrıca, aileler ve okul arasında güçlü bir ilişki oluşturmak için devam etmekte olanuygulamayı etkilemek ve devamlılığı sağlayabilmeyi mümkün kılan web sayfası, blog,facebook, internet ve benzeri iletişim yöntemlerinin kullanılması önerilir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI AİLE – ÖĞRENCİ- AİLE İÇİN EĞİTMEN EL KİTABI Page 54 Sosyal Değerler Modülü, öğretmenlere öğrencilere temel hak ve sosyal değerleri anlatabilecekleri ve okuldaki günlük hayatta uygulayabilecekleri bilgiler içeren bir el kitabıdır. 8 bölümden oluşmaktadır.Öğretmenler sık sık insan hakları eğitim ve vatandaşlık için uygun eğitim kaynaklarını bulmak için çaba göstermektedirler.Mevcut var olanla kalite ve konunun içeriği açısından farklılık göstermektedir. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Gelecekte bu modülü e-öğrenme materyali olarak geliştirilmesi amaçlanmaktadır. DESTEKLEYİCİ MALZEME CD+PPT Teşekkür ederiz. Modül 1 http://www.ibe.unesco.org/filea dmin/user_upload/Curriculum/S EEPDFs/audigier.pdf Modül 2 http://www.ed.gov/sites/default /files/road-map-call-toaction.pdf http://www.coe.int/t/dg4/educa tion/edc/resources/resources_fo r_teachers_EN.asp Page 55 Advancing Civic Learning and Engagement in Democracy. A Road Map and Call to Action US Department of Education, 2012 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI MODÜL 3 Page 56 KÜLTÜRLER ARASI İLETİŞİM Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Index of Contents Farklı Bir Dünyada Avrupa ......................................................................................................................... 55 Azınlık Sorunları ..................................................................................................................................... 56 Göç Sorunları .......................................................................................................................................... 57 Küreselleşme Sorunları ........................................................................................................................... 57 Kültür ne demektir? ..................................................................................................................................... 58 Alt kültür ................................................................................................................................................. 59 Kültür – buzdağı ...................................................................................................................................... 59 Ayrıcalık ...................................................................................................................................................... 60 Klişe ve Önyargılar ................................................................................................................................. 60 Ayrıcalık .................................................................................................................................................. 60 Ayrıcalığın işaretleri ................................................................................................................................ 60 Ayrıcalıkta kesişme ................................................................................................................................. 61 Irkçılık ..................................................................................................................................................... 61 Cinsel Ayrımcılık .................................................................................................................................... 62 Homofobi ................................................................................................................................................ 63 Yabancı Düşmanlığı ................................................................................................................................ 63 Kültürlerarası öğrenme nedir....................................................................................................................... 63 Okuldaki Kültürlerarası Öğrenmenin İlkeleri: Kültürlerarası Öğrenmede Unesco Rehberi ....................... 64 Müfredat ...................................................................................................................................................... 69 Modül 3.1: Avrupada Kültürlerarası Farklılık....................................................................................... 69 Modül 3.2: Avrupada Kültürlerarası Farklılık ..................................................................................... 70 Modül 3.3: Hoşgörüsüzlükle savaşma ................................................................................................. 73 Modül 3.4: Kültürlerarası Diyalog ...................................................................................................... 76 Terimler Sözlüğü ......................................................................................................................................... 78 Page 57 Kaynakça ..................................................................................................................................................... 80 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Farklı Bir Dünyada Avrupa “Farklılıkta birleşmek Avrupa Birliği’nin resmi simgesidir. Avrupa Komisyonuna göre bu simge Avrupa Birliğinde yaşayan insanların barış ve refahı için farklı kültürler, gelenekler ve dillerin Avrupa Birliği üzerinden Avrupa kıtası için önemli bir varlıktır. Avrupada barış ve denge için, ulusal azınlıkları farklı dil, din kültür ve etnik kimlikleri koruyarak sağlanır. AB’nin şu anda 28 üyesi bulunmaktadır. Uzmanlara göre AB’nin büyümesinden ve göç almasından dolayı 23 resmi dilin bulunduğu ve bunun yanı sıra farklı etnik geçmişi olan azınlık ve göç topluluklarının yüzden fazla dil konuştukları tahmin edilir. Bu nedenden çevremizin çok hızlı değiştiğine ve farklılaştığını söyleyebiliriz. Farklılık ekonomik sosyal ve siyasi yönlerden oluştuğu için bunları yeterli olacak şekilde geliştirmeye ihtiyaç vardır. Ancak artan kültürel farklılıklar yeni sosyal ve siyasi sorunlar meydana getirebilir. Bunlar hoşgörüsüzlük tek tip ırkçılık yabancı düşmanlığı şiddet ve ayrımcılığana sürükler ve bu ulusal ve yerel barışı tehdit eder. Farklı sosyal geçmişe sahip insanların dialogları şiddete ve reddetmeye karşı bir panzehirdir. Bu aynı ve en temel demokratik görüşme yöntemidir. Amacı farklılıklara rağmen barış içinde yaşamayı sağlamaktır. Uluslararası kültürel görüşmeler insan haklarına, demokrasi ve hukukun korunmasında bir araçtır. Tarih boyunca Avrupa zengin kültürel farklılıklar geliştirmiştir. Genel bir bakış için bu kitap farklılık göç kültürel teoriler ayrımcılığa karşı stratejiler hakkında bilgi verir. Ve eğitimcilere bir grup öğretmen öğrenci ve ebeveynlerle farklılık ve ayrımcılığa karşı olmanın farkındalığını öğreten aktiviteleri sunar. Kitabın sonunda en önemli terimleri açıklayan bir sözlük bulunmaktadır. Azınlık Sorunları Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page AB değerlerinden biri ise azınlık olarak yaşayanlara saygı göstermektir. Bu değere AB antlaşmasının ikinci makalesinde rastlanır. Avrupa’da yaşayan en büyük azınlık grubu Romenlerdir. Bir ulusu olmayan azınlık gruptur. Avrupa’daki Romen topluluğunun on milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor. Avrupa’nın her tarafında bulunan Romen topluluklarının farklılıkları üzerine kesin bir veri yoktur.Birçok ülkede etnik 58 Azınlık grupların tanımı özel durumlara göre değişebilir. Ama genelde çoğunluk gruba ya da tüm nüfusu oluşturmayan alt gruba ya da siyasi veya ekonomik gücü baskın toplumdan daha az olan kastedilir. Sosyo ekonomik bağlamda azınlık terimi nüfusu daha az olan etnik gruplardır. Irkçılık kriterleri azınlıklar için dil ,din, kültür ,yaşam tarzı ve milliyettir. Bu gruplar için BM ve diğer uluslararası kuruluşlar azınlık hakları koymuşlardır. Etnik grup üyeleri dışarıdan fark edilebilen, belli bir ırk ulus dil ya da dini kaynağa göre kültürel gruptur. Eğer sayıları az ise ve kendi ulusal devletleri yoksa o zaman etnik azınlıklardır. Ulusal azınlık kendi memleketinde yaşamayan etnik gruba başka bir ulusta yaşıyor ise ulusal azınlık denir. Örneğin Macarların Romanya’da yaşaması gibi. Azınlık grupları kendi dilleriyle kendi okullarında kendi sectikleri okul kurullarıyla eğitim görme hakkına sahiptirler. Örneğin İsviçre’de Fransızca konuşan vatandaş gibi. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI kayıtları yasaklanmıştır.Diğerlerinde ise resmi istatistikler,etnik köken ya da kimlikleri hakkında bilgi verilmemiştir.Avrupa’ya göç etmiş azınlık grupları unutmamak çok önemlidir.Diğer bölüm bu konuyla ilgili bilgi verecektir. Göç sorunları Uluslararası göç kuruluşu, göçü bir kişinin ya da bir grup kişinin ya uluslararası ya da eyalet içinde sınır geçmesi olarak tanımlar. Bu bir nüfus hareketidir. Bu insanların hareketlerinin sebepleri irtica, ekonomi ya da başka amaçlardır. Buna aileyi birleştirmek de dahildir. Uluslararası göç kuruluşunun tahminine göre yaklaşık 214-220 milyon insan farklı durumlarda tanımın belirttiğine göre göçmen sayılmaktadır. AB ekonomik refahı ve demokrasisi yüzünden göç edenlere çok cazip gelmiştir. AB için farklılıklarımızı zenginleştirmek için yine farklı bilgi beceri ve geçmişe sahip olan göçmenleri almak önemlidir.2011 Yılı boyunca 1,7 milyon göçmenin AB dışındaki ülkelerden geldiği tahmin edilir. . Küreselleşme sorunları Küreselleşme dünyadaki ülkelerin küresel ekonomisini geliştirmesi için etkileşim sağlayan bir sistemdir. Küreselleşme dünyadaki ekonominin ve toplulukların birleşmesidir. Küreselleşme teknoloji ekonomi siyasi ve kültürel değişimleri iletişim ulaşım ve altyapı sistemlerinin gelişmesini mümkün olur. Küreselleşme tanımında kuzey ve güneyi hiyerarşik farkındalığı anlamak önemlidir. Güneydeki sömürgeciliğin tarihine baktığımızda; küresel pazara katılmak için eşit olmayan haklara sahip oldukları görülür. Her yıl dünya sosyal forumu bu konuyu tartışmak üzere uluslararası konferanslar yapılmaktadır. Avrupa seviyesindeki hiyerarşik ve ekonomik eşitsizlik doğu ve batı ülkelerinde de görülür. Avrupa bölge politikalarının amacı Avrupa’daki farklı bölgelerdeki eşitsizlikleri birleştirmektir. Doğuyu ve batıyı birbirlerine yakın büyütmektir. Küreselleşmenin bu durumlarına karşı uluslararası pazarlarda ve sistemlerde sosyal farklılıkları ve kültürlerarası görüşme becerisine sahip insanları çalıştırmak önemlidir. Daha derinlere inmeden önce kültüre ve anlamına yakından göz atmalıyız. 18 Source: http://geert-hofstede.com/national-culture.html URL [07.03.2014] Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page “Kültür aklın grup ya da grup üyelerini birbirinden ayırt etmesi için ortaklaşa programlanmasıdır.” (Geert Hofstede)18 Kültür farklı insanların birbirleriyle etkileşim şeklidir, kültür sabit değildir, bir kere yazılıp herkes için uygulanamaz, aksine sınıf, cinsiyet, eğitim gibi değişik etkileşimlerden oluşan dinamik bir süreçtir. 59 Kültür Ne Demektir OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Bu durumda kültür, inanç, davranış ve bir grup insanın yaşam tarzı olarak özetlenebilir.Kültür sosyal olarak yapısallaşır ve insanların etkileşimleriyle oluşur.Kültürün sabit olmadığını ve sürekli değişiklik gösterebileceğinin farkında olmak gerekir. Farklılık ilkesine rağmen Avrupadaki çoğunluk kültürü ve azınlık kültürü arasındaki ilişkinin bu zamanda doğal olarak olumlu bir eşitlik sergilediği sonucuna varılamaz. Tabi ki sınıf, cinsiyet, gelir, eğitim geçmişi, sosyal içerik gibi konular gruplar arasındaki hiyerarşinin oluşumunu etkiler.Birbirinden farklı insanların bulunduğu toplumlarda bir gurup diğerinden daha büyük ve güçlü olabilir. Bir gurubun çoğunluk olabilmesi için baskın kültüre sahip olması gerekmez.Güney Afrika’da Avrupa kökenli beyaz Afrikalıların dört katı kadar siyah Afrikalı vardır.Ancak ırkçılık etkilerinden dolayı beyaz nufus siyasi ve ekonomik güce sahiptir. 1948-1991 yılları arasında beyaz Afrikalılar baskın kültür olmuşlardır.19 Alt Kültür Alt kültür baskın kültüre karşı değil ancak onlardan farklı yaşayan bir kültürdür. Alt kültür kültür içinde yaşayan kültürdür.Örneğin,Yahudiler maddi manevi özellikleriyle baskın olup Amerika’da büyük bir alt kültürü oluşturur.Din alt kültürü tanımlayan tek görüş değildir: Iş, Maddi durum, Siyasi görüş Cinsel tercih, Yaş, Coğrafi konum Hobiler alt kültürü tanımlar 20 Kültür- Buz Daği 19 20 Source: http://www.sparknotes.com/sociology/society-and-culture/section6.rhtml URL [07.03.2014] Source: http://www.sparknotes.com/sociology/society-and-culture/section6.rhtml URL [07.03.2014] Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Su çizgisinin çok derinliklerinde bir kültürün öz değerleri vardır.Bunlar ilk önce neyin iyi,doğru ,tercih edilen ve kabul edilebilir olduğu gibi ,neyin kötü,yanlış ve kabul edilemez olduğunun öğrenilmesidir.Birçok durumda farklı kültürel durumlar dürüstlük saygı ya da aile gibi öz değerleri paylaşırlar.Ancak günlük hayatta çoğu kez farklı durumlarda farklı şekillerde ve davranışlarda yorumlanır. Sonuç olarak bu iç güçler görülebilir davranışlar olarak;örneğin kullanılan kelime ,yapılan hareket olarak ve yaptığımız iletişim olarak karşımıza çıkar.Bir kültürün öz değerlerinin hızlı ve kolayca değişmediğini bilmeliyiz.Bu değerler bize nesilden nesile kurumlar tarafından aktarılıyor.Bu kurumlar bizi eğiten ,güçlü kuvvetlerdir.Buna rağmen sistem değişebilir ya da okullarda yeni metodlar benimsenebilir,genel ve normal tanımlar geçmişimizi ve kültürümüzü 60 Bir buzdağında suyun üzerinde görünen kısım gerçekte sadece büyük parçanın küçük bir bölümüdür. Buna benzer olarak insanlar kültürün gözle görülebilen yiyecek, dans, müzik, sanat, ayin gibi gözle görülebilen özellikler olarak düşünürler. Aslında bunlar kültürü oluşturan dış görünüşler, fikirler, davranışlar ve değerler olarak ortaya çıkar. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 21 Source: http://www.languageandculture.com/cultural-iceberg URL [07.03.2014] Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 61 değiştirebilir.Bu yüzden buzdağına benzer kolayca tanımlayıp gördüğümüz ya da derinden incelememiz gereken ,analiz yapmamız gereken öz değerlerimiz vardır.21 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Ayrıcalık KLİŞE VE ÖN YARGILAR Klişe bir gurup insanı ve o guruba tanımlanan karakteristik özelliklerinin genellenmesidir. Bu sınıflamalar olumlu ya da olumsuz olabilir.Örneğin,klişe milletler cana yakın ve ya soğuk olarak bilinebilir. Klişenin amacı diğerleri ile etkileşim kurmaktır. Her sınıflamanın ortaklıkları vardır. Biz onların söylediklerini doğru ya da yanlış olup olmadığına karar verir ona göre yorumlarız. Klişeler açıkça görülebilen ve devamlılık gösteren özellikleri daha kolay fark edilebilirler. Bu yüzden insanlar renklerine,mesleklerine göre klişelendirilirler.Çoğu zaman başka insanların klişelerini kabul ederiz.Bu bize farklı gurup insanları kalıcı olarak anlamamıza yardımcı olur.Klişe gurupların insanları bunu çok rahatsız edici ve haksız bir tehdit olarak algılayabilir.Burada yine guruplar arası hiyerarşinin ne kadar önemli olduğunu söylemek gerekir.22 Ayrımcılık Farklı olması sebebiyle saygı gösterilmeme davranışına ayrımcılık denir.Herkesin adil tutumlara ve saygı görmeye hakkı vardır.Ancak ayrımcılık yaptığında o kişiye bir özelliğinden dolayı farklı davranışlar sergilenir.Birisine özelliğinden dolayı haksız ve kötü davranılıyorsa o kişiye olumsuz ayrımcılık yapılmış olur. İnsanların ayrımcılığa uğradığı konular ise, cinsiyet, engellik, ırk, yaş cinsel tercihleridir. Genelde ayrımcılık zorbalık/bullying ve rahatsızlık ile aynı manaya gelir.İnsanlara iş yerlerinde,eğitim alanlarında,barınmalarında,devlet işlerinde ve hizmetler gibi sosyal hayatta ayrımcılık/workplace, yapmak kanuna aykırıdır. 23 Ayrımcılık İşaretleri 22 23 Birisinin sürekli kırıcı ve saldırgan tavırlarının olması Dalga geçilmesi Dışlanması Tehdit edilmesi Source: http://changingminds.org/explanations/theories/stereotypes.htm URL [07.03.2014] Source: http://au.reachout.com/what-is-discrimination URL [07.03.2014] Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 62 Ayrımcılığın yapıldığını gösteren çok sayıda işaretler vardır.Bazı örnekler şunlardır: OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Sürekli kendini klişe ve gerçek dışı iddialara karşı savunması Yanlış ve kırıcı olmaya zorlanması Bir grup insanın sana karşı birlik olması Başkalarının görüş ve hareketleri yüzünden aşağılık hissetmesi Eğer belli özellikler yüzünden yargılanıp kendini kötü hissetmeye veya küstürülmeye çalışılıyorsan o zaman ayrımcılık yapılmaktadır.24 Kesişen Ayrımcılık Kişinin ayrımcılık deneyimi birleştirici etki ve çoklu temellere dayanır. Kimliklerin eşsiz kombinasyonlarından insanlar belli ayrımcılıklara maruz bırakılabilirler. ve bu önemli ayrımcılıktan dolayı kişi, acı ve sosyal hayatta zarar görebilirler. Örneğin Yahudi lezbiyen anne ve aynı cinsiyetli eşi, çocuğun annesi ya da Yahudi bir kadın olarak görülebilir. Evlilik aile durumu inanç ve cinsel tercihleri için korunabilirler. Lezbiyen olarak bu kadın ve eşi başka Yahudi kadın ve çocuklarının olmadığı bir ayrımcılığa maruz kalabilirler. Benzer olarak genç siyah bir adam, siyah adam, genç adam ya da adam olarak ırk yaş ve cinsiyeti bakımından korunabilir ve ayrımcılığa maruz kalabilir. Bunun yanı sıra ‘genç siyah adam’önemli toplumsal kesişmeler çeşitli klişeler ve tahminler bu bağlamda ayrımcılıktır. Örnek: müşteri hizmetlerinde çalışan siyah genç adamın terfisi inkar ediliyor.Sebebini sorduğunda ise onun yaklaşımının var olan müşteri yapısına uymadığını söylediler.Birçok müşteri ve çalışan personelinde 45 yaşını geçmiş beyaz adamlar olduğu söylendi.25 Irkçılık Source: http://au.reachout.com/what-is-discrimination URL [07.03.2014] Source: http://www.ohrc.on.ca/en/iii-principles-and-concepts/3-grounds-discrimination-definitions-and-scopeprotection URL [07.03.2014] 25 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 24 63 “Kaynağına bakmaksızın ırkçılık ırkçılıktır.Görmezden gelme özür değildir.Güvensizlik mazeret değildir.Her şekliyle ırkçlık inatla ayıplanmalıdır.” Michael Dodson, Aboriginal and Torres Strait Islander Social Justice Commissioner, quoted in Human Rights and Equal Opportunity Commission, Fourth Report, 1996 İnsanlara ten rengi veya geldikleri yere göre kötü davranıldığında ırkçılıktır.Bizim toplumumuzda ten renklerine eşit davranılmadığını biliyoruz.Irkçılık sadece bir kişiyi değil bir gurup insanı aşağılayan bir sistem olduğunu biliyoruz.Irkçılık,İnsanların ten rengine ,kültürüne ve etnik geçmişine temel alarak daha güvenli bir çevre oluşturması için ortaya çıkan toplumsal bir hatadır. Tamamen farklı bir ülkeye taşınan yeni gelenlerin üstesinden gelmeleri gerken çok fazla mücadeleler vardır.Diğer insanlar ve hatta polisten rahatsızlık duymak zorunlulukların bir parçası olarak tecrübe edilmemelidir. Örneğin,parkta oturan iki gurup gençten polisin yerli gençleri mi ,yoksa beyaz olan gençleri mi sorgulayacağı.Çoğu kez bu cevap yerlilerdir. Onları daha yakından ve uzun süre izler.Bu yerli gurup, hukuk sisteminde hakim,avukat gibi kişiler tarafından tanındığından hukuk sistemindeki cezanın ağırlığı daha fazla olur.Hatta kefalet bulmalarında bile zorluk çıkarılır.Medyanın da bu konuda rolü büyüktür.Eğer tv ve gazetelerde aynı gurubun işledikleri belli suçlar sürekli yayınlanırsa bazı insanlar bu mesajları düzenli olarak alırlar.Bu yerlilerin ve yeni gelenlerin çoğu kez karşılaştıkları bir deneyimdir. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Kanada’da beyaz renkliyseniz farklı ten renklilerden daha kolay bir hayat sürer,bu güç için çaba harcamadan ayrıcalığa sahip olursunuz. privilege.26 Cinsiyet Ayrımı Cinsiyet ayrım, cinsiyete ve ya algılanan cinsiyete göre yapılan muameledir. Hala kadın erkek eşit sahip değildir. Çok uzun bir yol almamıza rağmen daha gidilmesi gereken uzun bir yol vardır.Cinsiyet ayrımından bahsederken çoğu kez sadece kadınlara karşı yapıldığını görürüz.Tüm kızların ve kadınların özgürlükleri şöyle olmalıdır. All girls and women everywhere should have the freedom for example to: Tecavüzden uzak yaşamalı sexual assault; Doğum kontrolu birth control; Her zaman hamilelik ve sekste vücutlarının kontrolü onlarda olmalı (pregnancy ve sex); Başkalarının baskısı olmadan kürtaj, evlat edinme ve ebeveyn olmayı seçebilmeli abortion, adoptionve parenting ; Eşit işe eşit para almalı; 27 Her zaman saygı ve itibar görmeli. Youtube da da cinsiyet ayrımı ile ilgili eğitici videolar bulunmaktadır.28 Homofobik Homofobi bir kişinin cinsel yöneliminden dolayı o kişiye kötü davranılmasıdır sexual orientation. Acı bir şekilde bizim toplumumuzda birisi gay ,lezbiyen,bisexüel olarak tanımlanmışsa taciz görebilir.gay, lesbian, bisexual, transgender, veya two-spirit,. Bu davranış genellikle gay olmanın yanlış olması inancından ortaya çıkar.Aslında bu doğru değildir.Bir kişinin birden bire tamamen değişip gay olmaya karar vermesini anlayabilir misiniz? İnsanlar istedikleri kişilerle beraber olmaya, istedikleri cinsiyetle taciz görmeden yaşamaya hakları vardır. Bizim toplumumuzda kelimelerin gücünü ve onların ne kadar kırıcı olabileceğini bilmiyorlar Örneğin,çoğu kez insanların ne kadar eşcinsel dediklerinde olumsuz bir şeyden bahsettiklerini anlarız.Aynı şekilde gerizekalı da olumsuzluk ifade eder.Eğer zeka ile ilgili bir sorun yaşayan varsa bunu üzerine alınır ve çok kötü hisseder. Yapılması gereken insanların kötü hissetmeden ve tacize uğramadan yaşaması için güvenli ve huzurlu bir ortam hazırlamasıdır.29 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Source: http://teentalk.ca/issues/appreciating-diversity/discrimination URL [07.03.2014] Source: http://teentalk.ca/issues/appreciating-diversity/discrimination URL [07.03.2014] 28 Listen to Laura Bates. Founder of the award-winning EverydaySexismProject. talking about sexismexperiences and giving a speech http://www.youtube.com/watch?v=LhjsRjC6B8U URL [07.03.2014] 29 Source: http://teentalk.ca/issues/appreciating-diversity/discrimination URL [07.03.2014] 27 64 26 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Etnik Ayrımcılık Tek tip ve ayrımcılıkta birinin kendisini diğerinden üstün görmesidir. Bu azınlık çoğunluk ilişkilerinde daha çok görülür-.30 Kültürler Arası Öğrenme Nedir? “Eğitim insan hayatının farklılıklarını tanıyan ve saygı gösterendir.Kültürler arası öğrenme öğrenciye insanların doğal olarak dünya görüşlerinin olduğunu ve bu konuda duyarlı olmaları gerektiğini gösterir.Bu öğrenme eşitlik, insan hakları,haksız ayrımcılığı ve eşitlik üzerine kurulan değerleri veren bir eğitimdir.” Kültürler Arasi Öğrenmenin Amaci Modern toplumlarda kültürlerin daha iyi anlaşılması Farklı kültürlerden olan insanların iletişimi Kültürel farklılıklara esnek davranılması Sosyal etkileşimde daha iyi bir kapasiteye sahip olmak ve toplumun tümünü tanıma İnsanlık mirası.31 Kültürler arası öğrenme kültürler arası görüşmelerle olabilir. Bu görüşmelerin bireylerin farklı etnik, din,kültür,dil geçmişleri olan gurupların karşılıklı saygı çerçevesinde fikir alışverişleridir. Kültürler arası öğrenmeye okulda uygulamak için aşağıdaki özelliklere dikkat etmek gerekir. Kültürler arası eğitim etnik kökenine bakmaksızın tüm öğrenciler içindir.32 Kültürler arası öğrenmeye okulda uygulamak için aşağıdaki özelliklere dikkat etmek gerekir: Kültürler arası eğitim etnik kökenine bakmaksızın tüm öğrenciler içindir. Öğrencilerimiz sürekli değişen bir dünya içinde yaşadıklarından onları bu dünyay göre hazırlamalıyız.Bu öğrenme ister baskın ister azınlık kültüründen gelsin her öğrenci için bir eğitim tecrübesidir. Kültürler arası öğrenme yaşlarına bakmaksızın tüm öğrenciler içindir.Her yaşta farklılıkların insanlar için normal olması hatırlanmalıdır. Diyalog ve hikaye kültürler arası öğrenmenin temel bileşkeleridir.Genç insanalara doğru bilgileri yanlış anlama ya da klişelerle değil onlara açık görüşlerle kendi fikirleri korkuları ve algılarını doğru ya da yanlış demeden ifade ettirtmeliyiz. Kültürler arası öğrenme öğrencinin gizli müfredatta doğal olarak sosyal ve görsel dünyasında gelişir.Resmi müfredata kültürler arası fikirleri koymak gerekir.Ve okul kültüründe bu değerleri işlemek kriterdir.Gizli müfredatı keşfederken olmayanın olan kadar önemli olacağı unutulmamalıdır.Kültürler arası eğitim köken ve kültürle alakalıdır.Ten rengiyle değil..33 Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page You can find historical and current examples of ethnocentrism on this youtube-video: http://www.youtube.com/watch?v=zSJFBeVFtak URL [07.03.2014] 31 Source: Council of Europe 2000: Intercultural Learning Ikit 32 Source: http://www.european-citizenship.org/repository/3_Factsheet_Intercultural_Dialogue_2008.pdf URL [07.03.2014] 33 Source: National Council for Curriculum and Assessment (2006): Intercultural Education in the post primary school. Enabling students to respect and celebrate diversity, to promote equality and to challenge unfair discrimination, Dublin. 65 30 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Okulda Kültürlerarasi öğrenme ilkeleri: UNESCO kültürler arası eğitim yönergesi 66 İlke 1:Kültürler arası eğitim öğrencinin kültürel kimliğine kültürel olarak kabul eden ve herkes için kaliteli eğitim olarak ortaya çıkar Bu ilke aşağıdakiler doğrultusunda gerçekleşebilir: - Müfredatı öğretme ve öğrenme materyallerinin kullanımı. o Öğrecilerinin çeşitli bilgi ve deneyimlerine dayalı; o Tarih bilgi teknoloji, değerler ve sosyal ekonomik, kültürel isteklerini katarak; o Öğrencilerine kültürel miraslarını katarak; o Öğrencinin kültürel kimliği,dili ve değerlerine saygı göstererek; o Yerli kaynaklar kullanılarak. - Öğretme metodlarını geliştirme: o Kültürel olarak uygun olan gelenekleriyle birleştirilir. Örneğin hikaye anlatma,şiir,drama ve şarkı kullanımı; o Pratik, katılıma açık kültürel kurumlarla işbirliği içinde. Örneğin tarihi geziler ve ziyaretler yapılması,üretken aktiviteler,toplumun sosyal kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamalı. - Kültürün gelişmeye uygun metodları değerlendirilmesi. - Öğretilecek dil mümkünse ana dil tercih etmeli. - Doğru Öğretmen Eğitiminin Amaci: o Öğretmenleri kendi ülkelerinin kültürel mirasına alıştırmak; o Öğretmenleri pratik katılıma açık öğretme metotlarına alıştırmak; o Azınlık grupların eğitim ve kültürel ihtiyaçlarının farkındalıklarını arttırmak; o Çoğunluk grupla birbirlerine uyuşmayan kültürlerin eğitim metot ve materyallerinin ihtiyaclarına uydurmak; o Sınıfta farklılık uygulamalarını öğrencinin yararına bir araç olarak kolaylaştırmak. - Öğrenme çevrelerinin tanıtımı saygın ve kültürel farklılıklar içinde yapılmalıdır, örneğin; o İhtiyaçların farkındalığı; o Dini inançlara saygı; o Okul ve toplumdaki öğrencilerin çevreleriyle eğitim sürecinin etkileşimi: Okulu sosyal ve kültürel aktiviteler merkezi olarak görme, Geleneksel sanatçıların öğretici olarak katılımı Öğrencilerin rollerinin kültür aracı olarak tanınması İçerik ve metotların geliştirilmesinde bölgeden bölgeye farklılık olması hesaba katılarak sorumluluk dağıtılması Öğrencilerin ebeveynleri ve toplumun diğer üyelerinin farklı kültürel geçmişe sahip öğretmen ve idarecilerin karar verme ve planlamaya katılması Eğitim programlarının uygulanmasına müfredat öğrenme ve öğretme materyallerinin geliştirilmesi Page . Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page Bu ilke aşağıdakiler doğrultusunda gerçekleşebilir: - Eğitimde fırsat eşitliğinin garantilenmesi: o Toplumun tüm gruplarına eşit ölçüde eğitimin ulaştırılması o Eğitim sisteminde her türlü ayrımcılığı giderme o Ortaöğretim ve meslek okullarındakilere eşit ve kaliteli eğitim sunma o Özel kültürel ihtiyaçları olan çocuklara örneğin göçmen işçilerin çocuklarına eğitim sisteminde bütünleşme önlemleri alınmalı o Öğrenme sürecinde katılıma eşit fırsatlar sağlanmalı o Öğrenme ayrımcı olmayan güvenli ve barış içinde olan çevrelerde sağlanmalı o Toplumda diğerlerinden tarihi özgeçmişe göre sınırlanmış öğrenciler için özel önlemler alınıp diğerleriyle eşit şekilde eğitimlerine devam etmelidirler. -Müfredat, Öğrenme Ve Öğretme Metotlarinin Kullanimi: o Var olan azınlıkların tarihleri gelenekleri dil ve kültürleri ile çoğunluk gruplara bilgiler verme. o Toplumu bir bütün olarak görmek o Bir ülkede kültürel olarak farklı gruplara karşı önyargıları yok etmek o Çeşitli kültürel sistemleri farklı kültürel açılardan içine katma o Okuma yazma ve sözlü iletişimi bir bütün olarak yaratmak ,bilgilere ulaşmak, içinde bulundukları durumda ihtiyaçlarını karşılamak ve sosyal çevrede aktivitelere katılmak - Uygun Öğretim Metotlari: o Eğitim sürecinde öğrencinin aktif katılımını sağlamak o Resmi geleneksel ve modern öğretim metotlarını katmak o Aktif öğrenme çevresi oluşturmak o İnsanlara güven ve kültürel beceriler ve öğrenme ortamları sağlamak o Öğrenme sonuçlarının açık tanımı ve doğru değerlendirmesi,bilgi,beceri ve doğru değerleri içerir. o Doğru dil öğrenme tekniklerinde her öğrenci kendine kendi resmi ve ulusal dilinde ve bir yabancı dilde ifade etmeyi dinlemeyi ana dilinde diyalog kurmayı kazanmalı . - Doğru ve kalıcı öğretmen eğitiminin öğretmenlere sağladıkları. o Eğitimde kültürlerarası çekim günlük pratiğin sınıf okul ve toplumu derinlemesine kapsamalı o Irkçılık ve ayrımcılığa karşı yapılan mücadelede eğitimin rolü önemli bir farkındalık yaratır. o Hak temeline dayalı eğitim öğretim o Öğrencilerin ait oldukları toplumlara göre öğrencilerinin ve toplumlarının ihtiyaçlarının bölgesel olarak belirlenmesi, okul müfredatına karar verilmesi, onların yeterliliklerinin değerlendirilmesi o Baskın kültüre ait olmayan öğrencilerin öğrenme sürecine yetenekleriyle dahil edilmesine o Öğrencilerin farklılıklarını hesaba katmak 67 İlke II: Kültürlerarası öğrenme her öğrenciye toplum içinde aktif ve tam katılım sağlamak için kültürel bilgi davranış ve beceriler sunar. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI o o Metodlar ve gözlemleme, dinleme, kültürlerarası iletişim tekniklerin hakimiyeti Açık fikirlilik devamlı ve dogru kazanımlar, değerlendirme ve metodların yeniden tanımlanmasıdır. Page Bu ilke aşağıdakiler doğrultusunda gerçekleşebilir: - Müfredatın geliştirilmesinin sağladıkları o Kültürel farklılığın bulunuşu,kültürel mirasın olumlu değerlendirilmesi o Irkçılık ve ayrımcılığa karşı yapılan ciddi mücadelenin farkındalığı o Kültürel mirası tarih,coğrafya,edebiyat,dil,güzel sanatlar,bilimsel ve teknolojik dersler ile öğretilmesi o Başka ülkelerin insanlarını,kültür ve medeniyetlerini,yaşam tarzı ve değerlerini anlama ve saygı duyulması o İnsanlar ve ulusları arasındaki küresel dayanışmanın artması ve farkındalığı o Sosyal grupların ve toplulukların birbirine karşı zorunlu olan hak ve yükümlülüklerin farkındalığı o Uluslar arası işbirliği ve dayanışmanın gerekliliği o Farklı düşünce yapılarına saygı duymak - Uygun öğrenme ve öğretme teknikleri: o Miras,deneyim ve farklı etnik grupların kıyaslanabilen itibar,bütünlük ve öneminin katkılarının işlenmesi o Eşitlik taraftarı olan durumların sağlanması o Öğretilen değerlere uymak o 2 veya daha fazla eğitsel konularda projeler sağlamak - Kültürel engellerin ötesinde iletişim ve işbirliği becerilerinin kazanımları ve başkaları ile işbirliğinde olma: o Öğrenci,öğretmen ve diğer eğitimcilerle farklı ülkelere ve çevrelere düzenli ve doğrudan değişim yapılması o Ortak sorunlara farklı ülkelerin,kurumların hazırladıkları projelerin uygulamaları o Aynı amaca yönelik çalışmalar yapan öğrenci ve öğretmenlere uluslar arası bir iletişim ağı kurulması o Kararlılık ve arabuluculuk ilişkilerinde kazanım. - Yabancı dil öğretimi ve öğrenimi kültürlerin yabancı dil öğrenmedeki güçlü bir bileşenidir. - Uygun öğretmen eğitimi ve kalıcı profosyenel gelişimindeki yaratıcılığın amacı: o Kişinin farklı olma hakkının kültüğrel farklılığın olumlu değerlerinin farkındalığı o Bölgesel topluluklara ve bilgi sistemleri dil ve sosyal pratikler öğrenme sürecinde kişinin ulusal bölgesel ve küresel topluluklar kurmalarında önemli bir rol oynar. o Kültürlerin doğasını daha yakından tanımak ,medeniyetlerin tarihini bilmeye dayanır. o Etkili kültürel arası öğretme müze ve diğer kurumların ziyaretleriyle geliştirilir. o Açık fikirlilik başkalarını tanıma ve anlama yeteneğiyle olur. o Gözlem dinleme ve kültürler arası iletişim tekniklerinin kazanılır. 68 İlke III: Kültürlerarası eğitim tüm öğrencilere onların farklı etnik, sosyal, kültürel ve dini gruplardan ve uluslardan gelen bireylerle dayanışma içinde olmalıdır:. Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI 34 Source: http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001478/147878e.pdf URL [07.03.2014] Building Strong School-Family- Community Relationships” LLP Project Number: 2013-1-RO1-GRU06-29567 1 Page 69 Bu tüzükleri ve daha fazla bilgiyi UNESCO web sitesinde bulabilirsiniz.34 Müfredat: Aktiviteler dört modüle bölünmüştür, o Avrupa’nın farklı tarihi gelişimleri o Avrupa’da kültürel farklılığın öğrenilmesi. o Avrupa’daki azınlıklar o Avrupa’ya ve Avrupa içindeki göçler.35 Module 3.1: Avrupada’ki kültürel farklılık Konu: Avrupadaki tarihsel gelişimini hassas Amaç: Avrupa’daki tarihsel gelişimini hassas bir şekilde öğrenme. bir şekilde öğrenme ve tartışma Tarih yapmak ve öğretmek, yabancı düşmanlığı milliyetçiliğe zemin hazırlar.Tarih bir kimsenin sosyalleşmesinde ve kişilik sahibi olmasında öğretim şekli yüzünden çoğu kez kişi ve ilkeleri hakkında önyargılara sebep olur.Kültürler arası eğitimde tarih okumak farklı bakış açılarını desteklemeli.Asla bir doğru yoktur bu tarihte görülmüştür. 1. Tahtaya ya da kâğıtlara 1500 yılından günümüz tarihine kadar bir takvim çizin. 2. Toplu iğne ve bant hazırlayın. Süresi yaklaşık 60 dak Grup sayısı önemli değil 1. Her katılımcının ülkesi veya kültürü için önemli olan 5 tarih o takvime yazmak. 2. Herkes yazdıktan sonra bu tarihlerin onlar için neden önemli olduğunu ve neden seçtiklerini sormak Katılımcılara bu tarihleri ve olayları şaşırtıcı bulup bulmadıkları, ya da daha önceden bunları bilip bilmedikleri sorulur. Bazı olayların sadece kendi ülkelerinin tarihlerinde öğretilmesinin sebebinin ne olduğu tartışılır. Topic: Avrupa içindeki kültürel farklılığı Goal: Kültürel farklılığı fark ettirmek öğrenme para,para,para! İnsanlar Avrupalı olmayı miraslarını koruyarak gösterebilirler. Başka ülkelerin miraslarını merak edebilirler. Farklılıklar aşılarak ve uzlaşarak başarılabilir. Material: Money, Money, Money! Bu kimin bozuk parası Bu sembolün anlamı ne?36,37 Yönerge: a) Kimin bozuk parası aktivitesini dağıt ve katılımcılara hangi ülkeye ait olduklarını sor. b)Bu tanımlamadan sonra 3.aktiviteyi dağıt, üzerinde bulunan sembolleri anlat ve fikir alışverişinde bulun. 35 The main sources for this syllabus were: Council of Europe (1995): Education pack. Ideas, resources, methods and activities for informal intercultural education with young people and adults, Strasbourg; Council of Europe (2000): Intercultural Learning Tool Kit, Brussels; National Consultative Committee on Racism and Interculturalism (2008): An education toolkit for the European Year of Intercultural Dialogue 2008. It’s amazing what we can learn from each other, Dublin; National Council for Curriculum and Assessment (2006): Intercultural Education in the post primary school. Enabling students to respect and celebrate diversity, to promote equality and to challenge unfair discrimination, Dublin; Risager Karen (2012): Intercultural Learning: Raising Cultural Awareness, Heidelberg. British Red Cross (2011): Positive images toolkit. Positive Image’s Educators Guide: a resource on migration and development. 36 You can find the handouts on page 28 here: http://www.nccri.ie/pdf/NCCRI_IARW_2008_Toolkit.pdf URL [07.03.2014] 37 You can find the handouts on page 28 here: http://www.nccri.ie/pdf/NCCRI_IARW_2008_Toolkit.pdf URL [07.03.2014] OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Konu: Avrupa içindeki azınlıkları tanıma. Amaç: Avrupada’ki azınlıklar ve onların haklarını fark ettirmek Long standing and historical minorities in Europe Avrupa’da yaşayan yıllar once avrupaya göç etmiş etnik grupların topluma nasıl bir kültürel çeşitlilik kazandırdığı anlatılır. . a) Sınıfı Avrupa’da ki toplulukları araştırmak üzere beşe bölün; Romen Bask Yahudi toplumu. Muslüman toplum. (Topluluklar ülkelere gore farklılık gösterebilir). b) her grup;: O toplumun tarihi ___Neden geldikleri ___Göçmen olup olmadıkları ___Avrupa toplumuna yaptıkları katkılar ___Avrupa’da yaşamanın olumlu ve olumsuz deneyimleri A2 kâğıdına özetlenmeli ve sınıf içinde sunum yapmalı. . Konu: Göç nedir? Amaç: Göç hareketlerini fark ettirmek İnsanlar neden göç eder? 10 dakika: Soruyu sor ve sebeplerini tahtaya yaz. Öğrencilere bir aile veya bir arkadaşlarının başka bir ülkeye taşındıklarını ve sebeplerini düşünmelerini sağla.30 dak. Filmi izle. http://www.goodnesstv.org/en/videos/voir/47937 Filmi izledikten sonra sorular sor.: Filmi izledikten sonra neler hissettiniz? Şaşırtıcı gelen bir şey var mıydı? İnsanların göç etme sebepleri nelerdir? Bilmediğiniz terimlerle karşılaştınız mı? Bu konu da başka izleyebileceğiniz başka filmler: http://www.goodnesstv.org/en/categories/ Modül 3.2: Kültür Ve Kimlik Öğrenme Konu: Göç için harekete geçmek Amaç:Göçle tartışma ilgili eylemleri öğrenme ve Taking Action Dünya mülteci ve uluslar arası göçmen gününü kutlayın.BM küresel sorunlara farkındalık yaratmak için özel günler yapmıştır.20 haziran dünya mülteci günü ve 18 aralık uluslar arası dünya göçmen günü olarak kutlanır.Göçmen ve mültecilerin geldikleri ülkeye sağladıkları deneyim ve katkılar tartışılır. Topic: Faklılığı kabullenmek Goal: Dil farklılığına dikkat çekmek ve hatırlatmak Farklılık Soğanı Step-by-step 1. Katılımcılar birbirlerinin yüzlerine bakarak bir iç bir dış halka oluştururlar.(soğanı oluştururlar). 4. Halka saat yönünde döner; benzerlik ve ayrılılıklar konuşulur. Page 3. Buldukları konuyu gurubun diğer üyelerine söyler ve onlardan benzerlikleri tahmin etmelerini ister. 1 2. Her çift (hızlı bir şekilde 2 dak) ortak bir alışkanlık ,konu,geçmiş,davranış…bulmalı ve onu ifade eder.Örneğin,şarkı söyleme mimiklerini kullanma,kısa bir şiir oluşturma,ya da herhangi bir yemeği tanıtma gibi OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Sonuç Tartışma: eğitici yapılan çalışma hakkında genel değerlendirme ister. Topic: Farklılığı kabullenmek.II Goal: Dil farklılığına dikkat çekmek ve hatırlatmak Şemisye Oyunu: Amaç Birisinin kendi kimliğine ve gurup içindeki farklılığını geliştirmek.Toplumda alt kurumların nasıl oluştuğunu bulmak. Materyal - Şemsiyeler. yoksa resimlerini kartona çiz ve getir. 7 yaş üzeri 30 dakika. Özellikler post it (yapışkanlı kağıt) e yazılarak duvara fotografla birlikte asılır. Page Patatesin Faklılığı: Hedef: Gençleri kendi guruplarının içinde farklı olmaları ve diğerlerinin onlardan farklı olmalarını tanıma ve kabullenme. Tüm yaş gurupları Materyal - Herkesin bir patatesi ve kendisiyle gurur duyduğu bir fotoğrafı olmalı, post it,kalem 30 dakika Birnci Bölüm: - Herkes elindeki patatesi ve şeklini inceler. Sonra tüm patatesler büyük bir poşete konulur ve yere dökülür. Herkesten kendi patatesini bulması istenir. İkinci Bölüm: - Her katılımcı diğerlerinden farklı olan özelliğini söyler. Fiziksel görünüş Yetenek, beceri Kişilik 2 Yöntem 4 guruba bölün; Her guruba bir şemsiye, kalem ve postit ver. Küçük gurubun içindeki herkes ortak olan şeylerini bulur ve postite yazar ve şemsiyeye yapıştırır. Bu aynı zamanda ortak olmayanları açığa vurmak için bir işarettir ve bunları kıyafetlerine yapıştırırlar. ÖN YARGI=ETİKET Biraz zaman geçtikten sonra guruplar bir araya gelir ve bir gurup oluşturabildiklerine bakılır.Ortak olan nelerdir? Katılımcılar ortak bir şemsiye onları yapıştırırlar. Bazı bireyler benzer etiketli bireylerle bir alt gurup oluştururlar ve aynı zamanda büyük gurubun parçasıdırlar. Tartişma:Deneyimleri Öğrenme: Katılımcılar gurur duydukları farkındalıkları tartışırlar. Oyun sırasında gurubun dışında ya da içinde olduklarında ne hissettikleri Belli bir guruba ait olmak için vazgeçtikleri veya kazandıkları nelerdir? İnsanların kendilerine verdikleri ve gurur duydukları etiketlerle başkalarınınonlara yakıştırdıkları etiketlerin onları nasıl etkilediği.Dışardan gelenlere karşı davranışları nasıldı? Farkılıklar kabul edildi mi? Katılımcılara deneyimlerini daha küçük şemsiye alt guruplarında yaptır.Geniş toplumlarda gurupların nasıl dışlandıklarını düşünmelerini sağla. Konu: Farklılığı Tanıma Amaç: Ulusal Din Etnik Normların Ötesinde Bireysel Farklılığı Tanımlama Ve Kabullenme OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Üçüncü Bölüm: İnsanların başkalarındaki farklılıkları nasıl gördüğü? Bu farklılıklara nasıl davranılmasını istedikleri? Farklı olanlarda ne algıladığımız.korku,görmezden gelme gibi Sorular sorarak çalışma bitirilir. Module 3.3: Hoşgörüsüzlük İle Savaşma Topic: Ayrımcılığı anlama ve onunla savaşma Amaç: Günlük hayatta önlemler alma ve planlama. ayrımcılığa karşı Ayrımcılık Barometresi Önyargıları tartışma. Konuları anlama, farkındalığı geliştirme Grup • 10-15, or 20-30, 8-10 Materyal • flipchart; tükenmez kalem Yönerge: . Bir Barametre oyunu oynayacağız. Eğer sağ köşeye gidersen “aynı fikirdeyim”,sol köşeye gidersen “aynı fikirde değilim” Görüldüğü gibi ortası yok.”emin değilim” ifadesi yok.Bu yüzden nereye ait olduğuna karar vermelisiniz. � Seçiminizi yaptıktan sonra; Neden orada durduğunuzla ilgili bir kaç soru soracağım. Hiçbir tartışma ve yorum yolmayacak– Sadece insanlar anlattıklarını dinleyeceğiz. Statements a Bazı önyargılar yararlıdır. b Önyargılı olmaya hakim var. c Önyargılarım yoktur. d Önyargılar ayrımcılığa sürükler. Çizme Atkılarıyla 90 Dakika Hedef: • Sosyal ayrıcalık, birden fazla ayrımcılık ve eşit fırsatlar kümülatif etkileri analiz edilir. Group • 15-30 o Materyal • flipchart, tahta kalemi, katılımcıların yana yana bir çizgi oluşturabilecek kadar yer o Katılımcılara el ele tutuşup yan yana sessiz bir şekilde çizgi oluşturmaları isteyin. İleride ulaşılacak bir hedef olduğunu söyleyin dilerseniz ödül koyabilirsiniz. o Eğitmenler bazı kategorilerden bahseder,buna uyanlar ya bir adım öne çıkarlar ya da geriye giderler. o Bu kategoride öne çıkılan adım toplumun avantajına olduğunu,geriye gidilen adım ise dezavantajına olduğunu gösterir.Örneğin:Erkeksen bir adım öne çık.. o Eğer bir noktaya ulaştıkları zaman onlar diğerleri artık ellerini tutamamaya başlarsa, bırakmak zorundalar. o Farklı kategorileri içeren ifadeleri oluşturma: yaş, sosyo-ekonomik geçmiş, deri rengi, etnik köken, din, cinsel yönelim, o Birkaçını okuduktan sonra katılımcılara oldukları yerde kalmaları söylenir Yansıma & değerlendirme • Gerçekten aynı noktadan mı başlıyoruz? • Hedefe ulaşamamak yeterince motivasyonun olmamasından mı? • Dezavantaşların topllumda etkisi nedir? Konu: Ayrımcılığı anlama ve onunla Amaç: Günlük hayatta ayrımcılığa karşı önlemler savaşma alma ve planlama Zorbalıkla savaşma: Bu hafta okulunuzda zorbalıkla savaşma ile ilgili bir etkinlik yapacaksınızlütfen aşağıda verilen bu web sayfasını ziyatet ediniz: 3 URL Page Anti-Bullying Alliance (2006): 50 Ideas for Anti-Bullying Week. http://peacefulschoolsinternational.org/wp-content/uploads/50_ideas_for_anti_bullying_week.pdf [07.03.2014] OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Medya Takip Hedef Irkçı davranışarın pekişmesinde medyanın rolü nedir? Etiketlenmenin tehlikeleri nedir (kasıt olmadığı durumlarda bile)? Medyanın toplum üzerinde etkisi nedir? Medyanın ırkçılık ilşkisinde önemli rolü vardır.Irkçılğı toplumsal bir sorun olarak ön plana çıkarabilir,resmi ve resmi olayan kurumların ırkçılığı toplumun içine almasını başarabilir. Bazen ırkçılık ve toplumsal ayrımcılığın anlatımları çok tutarsız olmasına karşın,Bazı gazeteler bu konularda oldukça hassas ve duyarlı davranmaktadırlar. Medyanın aşagıdaki konuları nasıl tasvir ettiğine bakalım. -göç edenler -siyah ve azınlık etnik gruplar -mülteciler ve sokakta yaşayanlar Materyal – katılımcılara yukarıda bahsedilen grupların haberleri ileilgili gazete yazıları getirmelerini isteyin yada sizde sınıfa bir kaç günlük gazete getirebilirsiniz. Age group yaş grubu- 15+ Süre - 30 - 45 dakika Yönerge - Konu: Kalıplaşma ile çalışma Amaç: Kalıpların topluma yansıması Kalıpların doğası ; Sterotipler sosyal fonksiyonu Katılımcılar: Katılımcıların sayısı 10-12 kişi ile sınırlıdır. Bu etkinlik tek kültürlü gruplarla daha başarılı olur. Yönerge: Grup 2 takıma ayrılır. Her grup bir kişinin resmini alır. ve o kişinin sürdürdüğü hayatı tahmin etmeleri istenir Aşağıdaki sorular sorulabilinir; a) Adı Soyadı, Yaş b) Meslek c) Nerede yaşıyor d) Medeni Durumu e) İlgileri,Hobileri f) Okulduğu en son kitap g) İzlediği en son film h) 1 milyon pound kazansa ne yapacağı Her bir katılımcı verdiği cevapları diğer paylaşır. Daha sonrakatılımcılar bu görevi nasıl tamamladıklarını anlatır. 4 Katılımcılarda 4-5 kişilik küçük gruplar olmalarını isteyin. Her gruptan bir sözcü seçilecek ve 20 dakika sonunda raporu okişi okuyacak. Daha önceden toplanmış olan gazeteleri gruplara dağıt. Hikayenin ne ile ilgili olduğuna her grup kendi karar verecek Haberde atılan manşetin mesajı nedir? Haberin içeriğinin mesajı nedir? haberde ya da başlığında duygusal dil kullanılmış mı? Page OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Zor muydu? Resimle birleştirilen görüşlerin nerden geldiği? Resimdeki kişi hakkındaki yargıları nerden etkilenerek yaptıkları? Not:Resimler ünlü kişiler olmamalı,sadece yüzü ve kıyafetlerin bir kısmını göstermeli. Duvar (bu etkinlikçok güçlü ve duygusal olabilir.) Materyaller: Mukavva kutu küpler ,keçeli kalemler,küpleri kaplamak için kağıt Süre: Kuralları anlatmak için 10 dak. Yazmak için 15 dak. Okumak için 15 dak. Duvarı kırmak için 20 dak. uygulama için 30 dak. Page Konu: Irkçılık Amaç: Irkçiliğin Hassas Yansimasi aim • Irkçılığın çeşitli konularını tanımlamak,ırkçılığa karşı olan konuları gençlik değişimlerinde sunmak. Herhangi bir grup.Gereken materyalleri Robin Sclafaninin çalışmasında bulabilirsiniz. 5 Bu çalışmada, katılımcılardan kültürel olarak azılık olanlara yapılankalıplaşmış haraket ifadelerini, konuşmları ve nefret ifadelerini yazmalrı istedir.. Önerilen azınlık grupları aşağıdaki AfrikalıAmerikalılar dahil Beyaz/kapalı İspanyol/Latinler Engelli kişiler Asyalı Amerikalılar Asyalı Amerikalılar Kadınlar Erkekler Yahudi halkı 65 yaş üstü Obez insanlar Düşük sosyo-ekonomik sahip kişiler Jewish People Arab-Americans /göçmenler Others Bu çalışma bittikten sonra, Katılımcılardan bu ifadeleri okumaları ve birlikte duvar oluşturmaları istenir. Bu işlem bir "nefret duvarı” oluşturur Duvar yapıldıktan sonra kişiler duvarı kutu kutu kişilerin hayatını nasıl etkilediğine konuşarak yıkarlar. Sorular:: Bu etkinlik sırasında ne hissettiniz? Aklınızda kalan nedir? O kelimeleri ve klişeleri söylemek size nasıl hissettirdi? Sizi en çok etkileyen neydi? Bu etkinliği kendi gruplarınıza, işe yada özel hayatınızda nasıl uygularsınız? OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI www.training-youth.net/site/publications/coyote/coyote05/ antiracism.htm Tanım.:Bu belge Avrupa komisyomu ve farklı kuruluşlar tarafından ırkçılık ve ırkçılığa karşı gençlik değişim lerini konu alır.Bu çalışmanın tek amacıgençliğin ırkçılıkla ilgili geçerli çalışmalarıdır “The ultimate goal of this study is to provide practical insight and theoretical validity for the anti-racism work of youth.” further info/source Module 3.4: KÜLTÜRLERARASI DİYALOGLAR Topic: Kültürlerarası yanlış anlamaların Goal: Kültürlerarası yanlış anlamaları geldikleri öernekleri ile çalışmalar geçmişe göre değerlendirmenin çözüm yollarını bulma Topic: Talimatlar: 1.Aşamada katılımcılara kendi anadillerine çevrilmiş çeşitli ülkelerin atasözleri verilir.Bazı çeviriler çok değişik gelebilir çünkü atasözleri kültürlere ait dir ve o kültürün değerleri ile benimsenmiştir.Bu yüzden oları tam anlamı ile çevirmek mümkün değildir.Örnekler: Düzen olmalı.(ALMANYA) -Acele iş ustayı utandırır.(BULGARİSTAN) -Erken yatmak insanı sağlıgı,zengin ve zeki kılar.(İNGİLTERE) -Akrabalarınla gül eğlen ama alışveriş yapma.(ALMANYA) -İş kurt değildir ve ormana kaçmaz.(RUSYA) -9 ebe sakat çocuk.(BULGARİSTAN) -Tutkunun sonu pişmanlığın başlangıcıdır.(FRANSA) -Bir adamdan şüphe duyuyorsan işe alma,işe alıyorsan şüphe duyma.(ÇİN) -Bir çocuğu büyütmek tüm köyü kapsar.(AFRİKA) -Aklınla bir tarlayı süremezsin.(İRLANDA) -Yarım doğru tam bir yalandır.(İSRAİL) -Duvarı arkasında da kulak vardır.(ÇİN). Katılımcılar atasözlerini tartışır ve onların altında yatan değerleri hatırlar.Anlamada zorluk çekilen atasözleri var ise bunun sebebleri araştırılmalıdır.Kendi anadiller ile de karşılaştırma yapılmalıdır. 2. aşamada karışık kültürlü gruplar oluşturulur.Eşlerden birisi kendi anadilinden bir atasözünü eşine ortak olan dilde anlatmaya çalışır.Bunu ek bilgiler vererek yapar .Ne zaman söylenir,neden,kime söylenir. Bu etkinliğin en önemli amacı katılımcılara farklı kültürel değerlerin anlaşılması. NOT: Bu çalışmanın en önemli hedefi, kültürel değerleri çeşitliliği katılımcıların anlayışı ilerletmek ve genel değerler üzerinde spekülasyon için onları teşvik etmektir. Ancak bu gibi kısa bir çalışma değil beklenen verim gerçekşeşmiyebilir. Page Group • variable size material needed • none Yönerge o Katılımcıları dört ya da beş gruba ayırın. Her gruptan bir kişi sınftan dışarı çrkar. Grubun diğerleri kendi aralarında özel bir parola oluştururlar.Bu parola fiziksel bir parola olmalıdır.(elini burnunun üstüne koymak gibi) o Dışarıdaki katılımcı tekrar içeri girer ve grup iyelerini gözlemlemeye başlar.The outsider reenters the room and starts a careful observation of the group, who are following the agreed strategy.bu arada grup üyeleri aralarında konuşurkrn arasıra karar almış oldukları kodu 6 Topic: Kültürlerarası diyalogların pratik Goal: Kültürlerarası diyalogların pratik uygulamaları uygulanması 25 dakikada kodu kırmak Amaç • Bu küçük grup lar için olan etkinlikte her gruptan bir üye diğerlerini dikkatle gözlemler.Amacı vücut dilini ve gözlemleme becerilerini geliştirmek. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI kullanırlar. Dışarıdan gelen katılımcı kodu kırarsa diğerleri ile iletişime geçebilir. Bu oyun birkaç kez tekrarlanabilir. Süre:10 dakika -şimdi sıra başka bir grup üyesindedir. o o -bu etkinlik 10 dakika sürer. -yansıması ve değerlendirme 7 dakika. Dışarıdaki nasıl hissetti? Kodu kırmaya çalışırken ne keşfettiler? Etkinlik süresince grup üyeleri ne hissettiler? Bu süreç günlük hayatta nasıl bağlantılıdır? Katılımcıların vücut dili hakkında genel gözlemleri ve yorumları nelerdir? Bu etkinlik sözel kodlar keşfetmek için kapalı bir grupla dilin gelişmesi için yapılabilir.örnek:Kurulan tüm cümleler w ile başlamalı.Sözel kod ve fiziksel kod birleştirilerek de yapılabilir.örnek:Konuşmının söze başlamadan önce göz teması kurması gibi.Kapalı gruba giriş kazanma nasıl bir duygu dur?Kapalı gruplar dışarıdakilere hangi mesajları verirler? KÜLTÜR Özel bir grup insanın inançları, davranışları,dili ve yaşam biçiminin bütünüdür.Önemli olan,kültürün,toplumsal olarak kurulan ve insanların etkileşimi ile geliştirilen sosyal bir yapı olduğunun farkında olmaktır.Kültürün sürekli olarak değişebileceği ve statik olmadığı bilinmelidir. AYIRT ETME Ayrımcılık; saygı duymadığınız kimselerle diğerlerine,farklı davranmaktır. ÇEŞİTLİLİK Çeşitlilik konusu, kabul etme ve saygı konularını kapsar.Çeşitlilik; her bireyin tek olduğunu ve bireysel farklılıkların bulunduğunu anlamaktır.Bunlar ırk,etnik gruplar,cins,cinsiyet uyumu,sosyo-ekonomik statü,yaş,fiziksel kabiliyetler,dini alışkanlıklar,siyasi alışkanlıklar ya da ideolojilerin farklılıkları olabilir.Bu farklılıklar güven içinde,pozitif ve çevreyle beslenerek araştırılmasıdır.Birbirini anlamak, tolerans göstererek hareket etmek çeşitliliğin zengin boyutlarıdır. ETNİK Page 7 TERİMLER SÖZLÜĞÜ OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI ANADİL Anadil ; insanın doğduğunda öğrendiği dildir. KÜRESELLEŞME Küreselleşme; küresel ekonomiyi geliştirmek için dünya devletlerinin iletişim sistemidir.Küreselleşme, tüm dünyadaki toplumların ve ekonominin bütünlüğünü sağlar.Küreselleşme, iletişim,ulaşım ve altyapıdaki ilerlemeleri teknolojik,ekonomik,siyasi ve kültürel değişimlerle mümkün kılar. KİMLİK Kimlik, psikolojik bir adımdır.Kişilikle ve çevresiyle ilişkili olarak kim olduğunu algılamayla ilgilidir. Örneğin aile ve bir sosyal grupta, diğerleriyle ilişki içindeki bireyin , farkındalığını algılamasıdır.Azınlıklar için, onların kimlikleri, çoğunluk tarafından nasıl algılandıklarının yanıtıdır.Kimlik fonksiyoneldir, böylece devamlılık sağlar ve büyür. KÜLTÜRLERARASI ÖĞRENME Bu ,özellikle bizden farklı olan diğer insanları nasıl algıladığımızdır.Bizimle ilgilidir.Bizim arkadaşlarımız ve çalışarak nasıl birlikte bir toplum inşa ettiğimiz hakkındadır.Bu, toplumların herkes için nasıl eşitliği, dayanışmayı ve fırsatları destekledikleri ile ilgilidir.Özellikle kimilerinin çoğunluk,kimilerinin azınlık olduğu yerde saygıyı beslemek ve kültürler arasındaki itibarı desteklemektir. GÖÇ Bir grubun ya da insanın devlet içinde ya da uluslar arası sınırları geçmesidir.Bu, sebepleri,durumu ya da uzunluğu her ne olursa olsun bir popülasyon hareketidir.Barınak göçünü, yer değiştirmiş insanları ,ekonomik göçü ve başka amaçlarla yer değiştiren yeniden bir araya gelen aileleri de içerir. AZINLIK Toplumun geri kalanından farklı kültürleri ve tek kimliği paylaşan ve bu yüzden toplumsal ve adil olarak çoğunluktan uzak kalan insanlar topluluğudur.Örnekler göçmenleri,etnik ve ulusal azınlıklar,farklı cinslerin ve yetersiz insanların intibaklarını içerir.Kültürlerarası öğrenme yaklaşımları olan azınlıklar, toplumda fırsatları ve vizyonu yetersiz olanlardır. ÇOK KÜLTÜRLÜ TOPLUMLAR Farklı kültürleri barındıran, milli ve diğer grupların bir arada yaşadığı ,fakat birbirleriyle olumlu ve gerçek bağları olmayan toplumlardır.Bu toplumlarda, farklılık ve genellikle önyargı,ırkçılık ve ayırımcılık tehdit gibi görünür. GÜÇ Yaşadıkları topluma katılabilen ya da katılamayanları kısıtlamak ve kontrol etme yetisidir.Azınlık gençliği için bu sık sık sosyal yetersizlik ve güçsüzlüğe doğru ilerleme anlamına gelir. Page 8 Kendilerine ait gelenekleri, dilleri, mirasları olan tarihsel olarak büyüyen ve toplumsal gelişen duyguları olan sosyal grup. OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI o ÖNYARGI Başkaları hakkındaki yetersiz gerçeklerdir.Biz sık sık kimileri hakkında, onları tanımadan ve tanımak için çaba harcamadan önyargılı davranırız.Bu, deneyimlere dayanır ya da günümüz gazetelerinde okunur. IRKÇILIK Her türlü ayrımcılık,dışarıda bırakma,kısıtlama ve hayatın her alanında örneğin politik,ekonomik,sosyal,kültürel anlamda ana özgürlüklerinin ve insan haklarının azaltılması,ırk,renk,ulusal ve etnik başlangıcına göre tercih edilme. DİN Organize bir grup ya da özel manevi öğretileri olan kişilerin derin ve manevi inançlarının tercihi olarak tanımlanabilir. TOLERANS Küresel algıda tolerans saygı,memnuniyet ve çeşitliliğin kabuludur.Tolerans,adilane olmayan bir yolla diğer kültürlerin açıkça kabulü ve yaşamı hakkındadır.Kültürlerarası öğrenme konusundaki tolerans ise geleneksel kelime anlamından oldukça farklıdır.Toleranslı olmak demek birisinin kültürlerarası toleranslı olması demek değildir.Burada biz insan haklarını ve diğerlerinin özgürlüğünü ele alıp konuşuyoruz. Kaynak: Anti-Bullying Alliance (2006): 50 Ideas for Anti-Bullying Week. http://peacefulschoolsinternational.org/wp-content/uploads/50_ideas_for_anti_bullying_week.pdf URL [07.03.2014] ASUO – Multicultural Advocate (2014): Definition of http://gladstone.uoregon.edu/~asuomca/diversityinit/definition.html URL [07.03.2014] Diversity. British Red Cross (2011): Positive images toolkit. Positive Image’s Educators Guide: a resource on migration and development. http://www.redcross.org.uk/~/media/BritishRedCross/Documents/What%20we%20do/Teaching%20re sources/Teaching%20packages/Positive%20images/English/PDF/2011%20Positive%20Images%20Co mplete%20ENGLISH%20TOOLKIT.pdf URL [07.03.2014] Canadian Public Health Association (2004): Assessment Toolkit for Bullying, Harrassment and Peer Relations at School. Ottawa. http://peacefulschoolsinternational.org/wpcontent/uploads/assessment_toolkit_bullying_harassment_peer_relations.pdf URL [07.03.2014] Page Council of Europe (1995): Education pack. Ideas, resources, methods and activities for informal intercultural education with young people and adults, Strasbourg. 9 Changing minds (2014): Stereotypes. http://changingminds.org/explanations/theories/stereotypes.htm URL [07.03.2014] OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI http://www.coe.int/t/dg4/youth/Source/Resources/Publications/Education_Pack_en.pdf [07.03.2014] URL Council of Europe (2000): Intercultural Learning Tool Kit, Brussels. http://www.programkontoret.se/Global/program/euroguidance/intercultural_learning.pdf [07.03.2014] URL Council of Europe (2008): White Paper on Intercultural Dialogue. http://www.european-citizenship.org/repository/3_Factsheet_Intercultural_Dialogue_2008.pdf URL [07.03.2014] Encyclopedia Britannica (2014): The Iron http://www.britannica.com/EBchecked/topic/294419/Iron-Curtain URL [07.03.2014] Curtain: Eurominority (2014): European minorities. http://www.eurominority.eu/version/deu/index.asp URL [07.03.2014] European Commission (2014): EU regional policies http://ec.europa.eu/regional_policy/index_en.cfm URL [07.03.2014] European Commission (2014): Fact Sheet on the http://ec.europa.eu/enlargement/pdf/publication/elarg-factsheet_en.pdf European Commission (2014): rights/minorities/index_en.htmURL [07.03.2014] EU Enlargement: Minorities.http://ec.europa.eu/justice/fundamental- EU Roma (2014): European Network on Social Inclusion and Roma under the Structural Funds http://www.euromanet.eu/facts/13/index.html URL [07.03.2014] Eurostat (2013): Migration and migrant population statistics. http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/Migration_and_migrant_population_sta tistics URL [07.03.2014] European Union (2014): EU member countries http://europa.eu/about-eu/countries/membercountries/index_en.htmURL [07.03.2014] European Union (2014): Europe Day posters 1996-2013.http://europa.eu/about-eu/basicinformation/symbols/europe-day/index_en.htm URL [07.03.2014] European Union (2014): Learning about the history of the EU. http://europa.eu/about-eu/euhistory/index_en.htm URL [07.03.2014] European Union (2014): The EU in Slides. http://europa.eu/abc/euslides/index_en.htm URL [07.03.2014] Page Kenyatta Mary L, Thai Robert H. (1999): Critical Ethnicity: Countering the waves of Identity Politics, Boston. URL [07.03.2014] 10 International Organization for Migration (2014) www.iom.int URL [07.03.2014] OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Language & Culture Worldwide (2014): The http://www.languageandculture.com/cultural-iceberg URL [07.03.2014] cultural iceberg. Minority Rights Group International (2014): Working to secure the rights of minorities and indigenious people. http://www.minorityrights.org/ URL [07.03.2014] My Europe (2014: Minorities in Europe. http://webs.schule.at/website/Minorities/index_en.htm URL [07.03.2014] National Consultative Committee on Racism and Interculturalism (2008): An education toolkit for the European Year of Intercultural Dialogue 2008. It’s amazing what we can learn from each other, Dublin.http://www.nccri.ie/pdf/NCCRI_IARW_2008_Toolkit.pdf URL [07.03.2014] National Council for Curriculum and Assessment (2006): Intercultural Education in the post primary school. Enabling students to respect and celebrate diversity, to promote equality and to challenge unfair discrimination, Dublin. http://www.ncca.ie/uploadedfiles/publications/Interc%20Guide_Eng.pdf URL [07.03.2014] Ontario Human Rights Commission (2014): Grounds of discrimination: definitions and scope of protection http://www.ohrc.on.ca/en/iii-principles-and-concepts/3-grounds-discrimination-definitionsand-scope-protection URL [07.03.2014] Otten Hendrik (2008): Ten Theses on the correlation between European youth encounters, intercultural learning and demands on full and part-time staff in these encounters. http://www.europeancitizenship.org/repository/4_Ten_Theses_Intercultural_Learning.pdf URL [07.03.2014] Padgen Anthony (2003): People and Empires. A short history of European Migration, exploration and conquest from Greece to the present. London, Reach out Organization (2014): What is discrimination? http://au.reachout.com/what-is-discrimination URL [07.03.2014] Risager Karen (2012): Intercultural Learning: Raising Cultural Awareness, Heidelberg. https://www.unidue.de/imperia/md/content/appliedlinguisticsdidactics/lingon/risager__intercultural_le arning_intro_ts_me_finished.pdf URL [07.03.2014] Salto-youth Resource Center (2008): A guide to European Diversity. https://www.salto-youth.net/downloads/4-17-973/SALTO%20booklet_new.pdf URL [07.03.2014] Show Racism the Red Card (2014): The UK’s http://www.srtrc.org/resources/films/show-racism-the-red-card URL [07.03.2014] Educational charity. Sylverne Stephanie (2014): Seeing All of Us - Diversity in European History http://stephaniesylverne.com/2014/01/28/seeing-all-of-us-diversity-in-european-history/ [07.03.2014] URL 11 http://www.sparknotes.com/sociology/society-and- Page Spark (2014): Hierarchy of Cultures culture/section6.rhtml URL [07.03.2014] anti-racism OKUL TOPLUM AİLE İŞBİRLİĞİNİ GÜÇLENDİRME EĞİTİM EL KİTABI Teentalk (2014): Discrimination. http://teentalk.ca/issues/appreciating-diversity/discrimination URL [07.03.2014] The Hofstede Centre (2014): National cultural dimensions. http://geert-hofstede.com/national-culture.html URL [07.03.2014] The United Nations Association in Canada (2002): the kit. A manual by youth to combat racism through education. Ottawa. http://peacefulschoolsinternational.org/wp-content/uploads/the_kit.pdf URL [07.03.2014] UNESCO (2006): UNESCO Guidelines on Intercultural Paris.http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001478/147878e.pdf URL [07.03.2014] Education. United Nations Statistics Division (2013): Ethnocultural characteristics. http://unstats.un.org/unsd/demographic/sconcerns/popchar/popcharmethods.htm URL [07.03.2014] World Social Forum 2013 (2014) http://www.fsm2013.org/en URL [07.03.2014] Youtube (2009): Ethnocentrism Video. http://www.youtube.com/watch?v=zSJFBeVFtak URL [07.03.2014] Youtube (2014): Everyday sexism: Laura Bates. http://www.youtube.com/watch?v=LhjsRjC6B8U URL [07.03.2014] Yesterday. 12 & Page Youtube (2011): Sexism in Advertising: Today http://www.youtube.com/watch?v=klgeo37QES0 URL [07.03.2014]
